PROCESAMIENTO SENSITIVO Somáticas. Especiales. SOMESTESIA “sensibilidad somática”, “sensibilidad general”, “sensib
Views 224 Downloads 117 File size 6MB
PROCESAMIENTO SENSITIVO
Somáticas. Especiales. SOMESTESIA
“sensibilidad somática”, “sensibilidad general”, “sensibilidad somestésica”, “somestesia” o “somatosensitivo”
PERCEPCIÓN SENSORIAL “sensorial”.
Sensación = Es la toma de conciencia de los cambios de los ambientes interno y externo. Percepción = Es la interpretación consiente de dichos cambios.
Nivel Funcionalmente, el procesamiento sensitivo se efectúa en 3 niveles:
Nivel de Receptores Receptores Sensitivos.
Nivel de Circuitos Vías Ascendentes.
Nivel de Percepción Circuitos Neuronales en el Córtex.
SOMESTESIA ECTODERMO
EXTEROCEPCIÓN = Percepción del tacto, dolor y temperatura. ECTODERMO
NOCICEPCIÓN = Percepción de estímulos nocivos o “peligrosos” que dañan tejidos normales (es un tipo de exterocepción). ENDOODERMO
PROPIOCEPCIÓN = Percepción de los estímulos relacionados con la postura, movimiento articular, vibración, presión intensa, dolor profundo. MESODOODERMO
INTEROCEPCIÓN = Percepción de estímulos relacionados con dolor visceral y vascular y estiramiento o distensión de vísceras
DIVISIÓN FUNCIONAL SOMESTESICA
Sensibilidad Superficial Modalidad
Sensibilidad Profunda
Modalidad
1. Dolor 2. Temperatura 3. Tactil Protopática (Tacto Grueso)
4. Tactil Epicrítica (Tacto Fino)
1. Propiocepción 2. Dolor Profundo
Sensibilidad Superficial SENSIBILIDAD TACTIL: PÉRDIDA
DISMINUCIÓN
EXAGERACIÓN
anafia – hipoafia – hiperafia (*) anestesia – hipoestesia – hiperestesia (**) SENSIBILIDAD AL CALOR : anestesia térmica (termoanestesia) (*) hipoestesia térmica (hipotermoestesia) (*) hiperestesia térmica (hipertermoestesia) (*)
Temperatura
SENSIBILIDAD AL FRÍO : acriestesia – hipocriestesia – hipercriestesia (*)
SENSIBILIDAD AL DOLOR : analgesia – hipoalgesia - hiperalgesia
Sensibilidad Protopratica
Sensibilidad Epicritica
Sensibilidad Profunda Existen 3 categorías de receptores propioceptivos: musculares, articulares y vestibulares. Sensibilidad Propioceptiva 1. Batiestesia (Estatoestesia) 2. Kinestesia (Artrokinesia) 3. Dinamoestesia 4. Palestesia 5. Barestesia o Presion
Sensibilidad cortical Discriminativa Estereognosia Grafiestesia
Dolor Profundo
Sensibilidad Profunda SENSIBILIDAD A LA PRESIÓN: PÉRDIDA DISMINUCIÓN EXAGERACIÓN abarestesia – hipobarestesia – hiperbarestesia SENSIBILIDAD A LA VIBRACIÓN: apalestesia – hipopalestesia – hiperpalestesia SENSIBILIDAD A LAS ACTITUDES SEGMENTARIAS: abatiestesia – hipobatiestesia – hiperbatiestesia SENSIBILIDAD AL DOLOR PROFUNDO: analgesia profunda hipoalgesia profunda hiperalgesia profunda
SEGÚN TIPO DE ESTÍMULO Clasificación
Mecanoceptores: Responden a tacto, presión, vibración, estiramiento, rascado Termoceptores: Responden a cambios de temperatura. Fotoceptores: Responden a la energía lumínica. Quimioceptores: Responden a elementos químicos (como los que intervienen en el olfato, gusto, cambios de la química sanguínea
Nociceptores:
Complejidad Estructural
Simples: Corresponden a la mayoría, subdividiéndose en: No Encapsulados.
Receptores Encapsulados: Corpúsculos de Meissner (tactiles). Corpúsculos de Pacini (corpúsculos lamelados).
Encapsulados.
Husos Musculares, Órganos Tendinosos de Golgi y Corpúsculos de Ruffini. Receptores Kinestésicos Articulares.
Complejos: Corresponden a los órganos especiales de los sentidos.
Receptores No Encapsulados: Terminaciones Libres (responden principalmente a dolor y temperatura).
Discos de Merkel (tactiles). Receptores de los Folículos Pilosos
Discos de Merkel Tónico superficial
RECEPTORES NO ENCAPSULADOS
Fasico. piel
Meisner kraus
Pacini
Ruffini
Movimiento articular Rápido Fasico
Posición estática tónico, articular Piel.Tónico lenta
RECEPTORES ENCAPSULADOS
PRINCIPALES RECEPTORES DE LA PIEL
RECEPTORES ARTICULARES
Los receptores articulares TIPO I tienen un umbral de activación bajo y se adaptan lentamente (Ruffini) TIPO II son activos al inicio y al final del movimiento , ONOFF (Pacini) TIPO III solo responden a la movilización o a la tracción longitudinal.(Golgi)
TIPO IV corresponden a terminales nerviosas no mielinizadas y se parecen a las fibras terminales libres del dolor.
http://www.slideshare.net/Majox/fisiologia-sensorial
PRINCIPALES RECEPTORES DE LA SOMESTESIA (RESUMEN GENERAL)
ADAPTACIÓN Clasificación según adaptación Receptores Fásicos
Receptores Tónicos ADAPTACIÓN RÁPIDA
ADAPTACIÓN RÁPIDA/LENTA
ADAPTACIÓN LENTA
TRANSDUCCIÓN Por medio de dicho proceso la energía de un estímulo es transformada en una señal bioeléctrica Radiante, ej.: luz y temperatura. Mecánico, ej.: presión y sonido. Químico, ej.: moléculas y iones.
Codificación
Transducción directa: Neurona sensitiva aferente, ej.: mecanoceptores. CODIFICACIÓN POR INTENSIDAD DE ESTÍMULO
Transducción indirecta: Neurona sensitiva aferente, ej.: sistema del retinal en la visión. Codificación Forma de inicio, duración,
intensidad y variaciones temporales, entre otros. P.A.
ESTIMULO intensidad
mayor presión
código de frecuencia
mayor depolarización
Cantidad de POTENCIALES DE ACCIÓN Percepción liviano pesado
EJEMPLO DE UNA TRANSDUCCIÓN SENSORIAL DIRECTA “MODIFICADA” Receptores Auditivos
POTENCIAL DEL RECEPTOR
1. Mecanismo del potencial del receptor. Los receptores se excitan de varias maneras
Causa del potencial de receptor 1. 2. 3. 4.
Deformación mecánica del receptor membrana Aplicación de sustancia química a la membrana Modificando temperatura de la permeabilidad membrana de membrana Radiación electromagnética que permite difusión de iones
POTENCIAL DEL RECEPTOR Características
ESTÍMULO
3 1
2
4 1
INTERACCIÓN CON LA CÉLULA
3
POTENCIAL DE RECEPTOR
2
CAMBIO DE CONDUCTANCIA
4
ACTIVACIÓN NEURAL
ESQUEMA GENERAL DE LA TRANSDUCCIÓN SENSORIAL DIRECTA (Ej.: Corpúsculo de Pacini)
Transducción ETAPAS Modificación Fisicoquimica de la membrana
Cambios de la permeabilidad de la membrana
Modificación del potencial de membrana receptor
Difusión de iones a través de la membrana
POTENCIAL DE RECEPTOR O GENERADOR (Activación)
Aumenta por encima del Potencial de Umbral
Descarga de PA en la fibra nerviosa sensorial conectada al receptor
Presencia de Umbral Variación según Topografía
Variación según Tipo de Fibra El umbral frente a una FUERZA mecánica (medida en mbars) Fuerzas pequeñas
Activan fibras rápidas mielinizadas (A–β)
Fuerzas intensas
Activar fibras amielínicas C
Umbral por Velocidad (N. Espinales).
Fibras A: grandes, mielínicas con gran velocidad de conducción Fibras C: pequeñas amielínicas, de baja velocidad de conducción (50% de las fibras nerviosas sensitivas, fibras autónomas post-ganglionares).
FIBRAS AFERENTES SENSITIVAS Fibras A (a, b, d): grandes, mielínicas con gran velocidad de conducción Fibras C: pequeñas amielínicas, de baja velocidad de conducción
FIBRAS AFERENTES SENSITIVAS Clasificación alternativa
Grupo Ia Grupo Ib Grupo II Grupo III Grupo IV
Clasificaciones de las fibras nerviosas sensitivas
Vías SOMATOSENSORIALES
Resumen Receptor
Terminaciones Nerviosas Libre
Característica Anatómica
No encapsulado
Axón (fibra sensitiva)
Ad y C
Exteroceptor, Interoceptor y Propioceptor
Dolor agudo y Rápido
Dolor Lento y Cronico
En todos los tejidos: ligamentos, tendones, capsula, periostio, , dermis, mucosa y glandulas
No encapsulado
Ab
Exteroceptor,
III y IV
MERKEL
Localización
II
Piel
Función
Rango de adaptación
Umbral Activación
Ad (III) Nociceptor (Dolor) Termoreceptor
Bajo
Lento/ Rapido
C ( IV) Alto
Lento
Tónico Mecanoreceptor Presión superficial epicritica
Lento
Bajo
Tónico superficial
Receptor Meisner kraus
Característica Anatómica Encapsulado
Axón (fibra sensitiva) Ab
Localización
Función
Exteroceptor,
MECANORECEPTOR
Piel
II
Pacini
Encapsulado
Ab
Encapsulado
Ab II
Presión superficial epicritica
Rápido
Umbral Activación Bajo
vibración
Fasico. superficial
Exteroceptor, Interoceptor y PROPIOCEPTOR
MECANORECEPTOR Presión Vibración Tensión
Tejido subcutaneo TENDON LIGAMENTO ARTICULACIONES
Movimiento articular Rápido Fásico
II
Ruffini
Rango de adaptación
Rápido
Bajo
Fasico ON-OFF
Exteroceptor, PROPIOCEPTOR
MECANORECEPTOR Presión Tensión
Lento
Tejido subcutaneo ARTICULACION (CAPSULA)
Posición estática tónico, articular
Tónico lenta
Bajo
Receptor
Característica Anatómica
Huso Muscular
Órgano tendinosa de Goldi
Fibra intrausal
Axón (fibra sensitiva)
Localización
Aa
PROPIOCEPTOR
Ia
Musculo estriado
Aa Ib
Función
Rango de adaptación
MECANORECEPTOR
Tensión
PROPIOCEPTOR
Fasico y Tónico
MECANORECEPTOR
Bajo
Lento
Tensión
Tónico
Tendón
PROPIOCEPTOR
Bajo
Lento y Rápido
MECANORECEPTOR
Receptores articulares
Umbral Activación
Rápido
Nociceptor
Articulación
Fasico
Bajo
CAMPOS RECEPTIVOS
RELACIÓN ENTRE RECEPTOR – CAMPO RECEPTIVO – TIPO DE ADAPTACIÓN
Circuitos neuronales
SUMACION ESPACIAL Y TEMPORAL Transmisión de señales de diferente intensidad: Sumacion espacial
POTENCIA ESTIMULO
Sumación Creciente
Numero de Fibras
SUMACION TEMPORAL Transmisión de señales de diferente intensidad:
Circuitos neuronales
Transmisión Y procesamiento de grupos de señales neuronales
Circuitos neuronales
Transmisión Y procesamiento de grupos de señales neuronales
DIVERGENCIAS
CONVERGENCIAS
Circuitos neuronales
Sistema somestesico VIAS AFERENTES
PRINCIPALES VÍAS AFERENTES MECANOSENSITIVAS Sistema cordonal posterior lemnisco medial
Sistema lemnisco medial
Fascículo Grácil
Fascículo Cuneiforme Extremidades superiores, tronco a nivel superior y cuello
Extremidades Inferiores tronco a nivel Inferior
T6
Vía CONCIENTE
TRACTO ESPINOTALAMICO VÍA DEL DOLOR SOMÁTICO Y TEMPERATURA
Espinotalamica Lateral Fibras Mielinizadas De Tipo A Delta
láminas I, II y V de Rexed
Espinotalamica Ventral fibras Amielinicas de tipo C
I, II y V de Rexed
TRACTO ESPINOTALAMICO VÍA DEL DOLOR SOMÁTICO Y TEMPERATURA
Espinotalamica Lateral Fibras Mielinizadas De Tipo A Delta Neoespinotalámica.
Espinotalamica Ventral Fibras De Tipo C Paleoespinotalámico Sistema ascendente multisináptico
NIVEL SUPRAESPINAL Tronco cerebral • • •
Formación Reticuladar: Materia gris periacueductal y nucleo del raje magno Tálamo
NIVEL CEREBRAL El área cortical somatosensorial primaria El lóbulo frontal interviene en la evaluación del dolor. El sistema límbico
Modulación del dolor Nivel segmentario medular: Teoría de la compuerta Nivel supraespinal: Sistema descendente de eliminación del dolor
VÍA DE LA PRESIÓN Y TACTO PROTOPÁTICO
VÍA DEL DOLOR SOMÁTICO Y TEMPERATURA
VÍA DE LA PROPIOCEPCIÓN CONSCIENTE, TACTO EPICRÍTICO Y SENSIBILIDAD VIBRATORIA
TRACTO ESPINOCEBELOSO
Vía INCONCIENTE
Tracto espinocebeloso dorsa l o posterior (Vía Directa) Husos Neuromusculares y el órgano tendinoso de Golgi Tracto espinocebeloso ventral o anterior (Vía Cruzada) Órgano tendinoso de Golgi
L2 a C8
Tracto espinocebeloso ventral o anterior (Vía Cruzada)
Tracto espinocebeloso dorsa l o posterior (Vía Directa)
Tracto espinoreticular
Tracto espinoolivar Cutáneos y propiocepcion
Tracto espinotectal
Continuara….
Sistema somestesico VIAS AFERENTES
Sistema Motor VIAS EFERENTES
http://www.slideshare.net/meli1890/fisiologia-sensorial-2314862
http://www.slideshare.net/pvgonzalez/clase-41723536