BIBLIA- QUECHUA AYACUCHO

CHUYA QELLQA MOSOQ TESTAMENTO El Nuevo Testamento en Quechua Ayacuchano Traducción directa de los textos originales: heb

Views 386 Downloads 4 File size 5MB

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Recommend stories

Citation preview

CHUYA QELLQA MOSOQ TESTAMENTO El Nuevo Testamento en Quechua Ayacuchano Traducción directa de los textos originales: hebreo, arameo y griego

El Nuevo Testamento en Quechua Ayacuchano Primer edición: © 1987, Sociedades Bíblicas Unidas (Lima) Segunda edición digital: © 2011, Sociedad Bíblica Peruana Sociedad Bíblica Peruana, A.C. Av. Petit Thouars 991 - Lima, Perú Tel. (511) 433-5815 / 433-0077 / 433-0232 FAX. (511) 433-6389 Casa de la Biblia Av. Revolución Sector I grupo 15 mercado El Sol Tda. 290. Villa El Salvador Tel. 292-9118 / 699-6539 Cel- 997423343 http:casadelabiblia.org

www.ScriptureEarth.org

Licencia Creative Commons

http: creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0

BIBLIAPI LIBROKUNA ÑAWPAQ TESTAMENTO

Génesis......................Gn..................1 Éxodo.........................Éxo.............. 81 Levítico......................Lev............. 146 Números....................Núm........... 191 Deuteronomio............Deu............255 Josué..........................Jos............. 311 Jueces........................Jue.............348 Rut.............................Rut.............389 1 Samuel....................1 S.............395 2 Samuel....................2 S.............449 1 Reyes......................1 R............. 494 2 Reyes......................2 R............. 542 1 Crónicas..................1 Cr............ 593 2 Crónicas..................2 Cr............639 Ezdras........................Ezd............. 693 Nehemías...................Neh............ 709 Ester..........................Est..............733 Job.............................Job............. 745 Salmos.......................Sal............. 841 Proverbios..................Pro........... 1097

Eclesiastes.................Ecl........... 1185 Cantares....................Cant......... 1205 Isaías..........................Is.............. 1219 Jeremías....................Jer........... 1366 Lamentaciones...........Lam......... 1498 Ezequíel.....................Ez............. 1514 Daniel........................Dan.......... 1604 Oseas.........................Os............ 1632 Joel............................Jl............. 1658 Amós..........................Am........... 1669 Abdías........................Abd.......... 1686 Jonás.........................Jon........... 1690 Miqueas.....................Miq.......... 1694 Nahúm.......................Nah.......... 1709 Habacuc.....................Hab.......... 1716 Sofonías.....................Sof........... 1723 Hageo........................Hag.......... 1732 Zacarías.....................Zac........... 1735 Malaquías..................Mal.......... 1754

MOSOQ TESTAMENTO

Mateo.........................Mt............ 1760 Marcos.......................Mr............ 1818 Lucas..........................Lc............. 1857 Juan...........................Jn............. 1916 Hechos.......................Hch.......... 1961 Romanos....................Rom......... 2014 1 Corintios.................1 Co.........2038 2 Corintios.................2 Co.........2058 Gálatas.......................Gá............2071 Efesios.......................Ef.............2080 Filipenses...................Fil............2088 Colosenses.................Col...........2094 1 Tesalonicenses........1 Te.......... 2100 2 Tesalonicenses........2 Te.......... 2105

1 Timoteo..................1 Ti.......... 2108 2 Timoteo..................2 Ti.......... 2115 Tito............................Tit............ 2120 Filemón......................Flm.......... 2123 Hebreos.....................Heb.......... 2125 Santiago.....................Stg........... 2142 1 Pedro......................1 Pe......... 2148 2 Pedro......................2 Pe......... 2155 1 Juan........................1 Jn.......... 2159 2 Juan........................2 Jn.......... 2165 3 Juan........................3 Jn.......... 2167 Judas.........................Jud........... 2169 Apocalipsis................Ap............ 2171

Sasa Palabrakuna Entiendena........................ Glosario................................2198 Mapas.........................................................................................................2205

BIBLIAMANTA Bi­blia­qa chu­lla li­bro­lla­man hu­ñu­r us­qa li­bro­ku­nam. Chay li­bro­ku­na­qa ju­dio­ku­na­paq­pas chay­na­taq Cris­to­man iñiq­ku­na­paq­pas ancha va­lor­ni­yoq­mi. Grie­go idio­ma­pi “Bi­blia” ni­ nan­qa li­bro­cha­ku­na ni­nan­mi. Bi­blia­pi­qa ta­ri­kun achka li­bro­ku­nam. Cris­to­man iñiq­ku­na­pa lee­nan Bi­blia­qa iskay par­te­man ra­kis­qam, chay­tam su­ti­chan­ku Ñaw­paq Tes­ta­men­to hi­nas­ pa Mosoq Tes­ta­men­to nispa. Ju­dio­ku­na­pa lee­nan Bi­blia­qa Ñaw­paq Tes­ta­men­to­llam. Bi­blia­qa wi­lla­kun Dios­pu­ni ru­na­ku­na­man req­si­chi­kus­qan­man­tam. Bi­blia­qa wi­lla­kun­taq­mi ru­na­ku­na­ta imay­nam Dios sal­vas­qan­man­ta­pas. Chay­pim qa­wan­chik Dios­qa atiy­nin­wan ru­na­ku­ na­pa vi­dan­pi imam ru­ras­qan­ku­na­ta, tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa qa­wan­chik Israel casta ru­na­ku­na­pa vi­dan­pi imam ru­ras­qan­tam. Ru­na­ku­na­man req­si­chi­kus­pan­qa Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pas­qan ru­na­ku­na­man­mi req­si­chi­kur­qa. Bi­blia qell­qaq ru­na­ku­na­qa chay tiem­po­pi ru­na­ma­sin­ku­pa ri­mas­qan idio­ma­pim qell­qar­qa­ku. Chay­ray­kum Ñaw­paq Tes­ta­men­to­pi li­bro­ku­na­qa ñaw­paq­ta­ qa qell­qas­qa karqa He­breo si­mi­pi hi­nas­pa Aram ru­na­ku­na­pa ri­may­nin­pi. Mosoq Tes­ta­men­to­pi li­bro­ku­na­ña­taq­mi qell­qas­qa karqa Grie­go rimaq ru­na­ku­na­pa ri­may­nin­pi. Chay ñaw­paq idio­ma­ ku­na­pi qell­qas­qa kaq­ku­na­man­ta­má tukuy tiem­po­pi tik­ras­qa karqa wakin idio­ma­ku­na­man­pas. Bi­blia­pi li­bro­ku­na­ta­qa achka ru­na­ku­nam qell­qar­qa­ku yaqa wa­ran­qa soqta pa­chak­nin wa­ta­pi. Bi­blia­pim ta­rin­chik tukuy rik­chaq ta­ki­ku­na­ta, ñawpa tiem­po­pi wi­lla­kuy­ku­na­ta, hamuq tiem­po­ku­ na­pi su­ce­de­ku­nan­man­ta wi­lla­kuy­ku­na­ta, rik­cha­na­chiy­ku­na­ta, imay­na­tam kaw­sa­na­paq ley­ku­na­ta, Dios ado­ra­na­paq ley­ku­na­ta, allin­ta otaq mana allin­ta req­si­na­paq ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta hi­nas­pa Dios­ ta res­pe­ta­na­paq ley­ku­na­ta. Mosoq Tes­ta­men­to­pi­pas ta­rin­chik­taq­mi Igle­sia­ku­na­man car­ta­ku­na­ta. Bi­blia­qa Dios­pa pa­la­bran kas­qan­ray­kum ancha atiy­ni­yoq sapa ru­na­pa vi­dan­ta tik­ra­nan­ paq. Vi­dan­ku tik­ras­qa ru­na­ku­nam wi­lla­kun­ku Bi­blia­qa Dios­pa pa­la­bran kas­qan­ta. Ñaw­paq Tes­ta­men­to­pas chay­na­taq Mosoq Tes­ta­men­to­pas qell­qas­qan­ku tiem­po­pi­qa lees­ pa entien­de­nam karqa, lees­qan­ku­ta uya­riq­ku­na­pas entien­deq­ku­taq­mi ri­mas­qan­ku si­mi­pi kas­qan­ray­ku. Chay­na entien­des­qa ka­nan­paq­mi kunan tiem­po­ku­na­pi­pas kay Bi­blia­qa ru­na­ ku­na­pa ri­may­nin­man tik­ras­qa kach­kan. Wakin pa­la­bra­ku­na­pa ñaw­paq­nin­pim kach­kan kayna señal (*), chay­na se­ñal­ni­yoq pa­la­bra­ta­qa mas­ka­na Bi­blia­pa tu­kuy­nin­pi kaq pa­la­bra­ku­na­pa imam ninan li­bro­cha­pim. Apu­ri­mac lawpi ri­may­ku­na­pas chay­pim ta­ri­kun. Kach­kan­taq­mi nu­me­ro­cha­ku­na­wan chu­ras­qa no­ta­cha­ku­na­pas, chay­qa kach­kan pa­gi­na­pa uray law­nin­pim. Kay Bi­blia­ta­qa So­cie­da­des Bi­bli­cas­mi tik­ra­chi­mun kunan tiem­po­ku­na­pi ri­mas­qan­chik­man chay­ na­pi Dios­pa Pa­la­bran­qa lla­pa­llan ru­na­ku­na­man cha­ya­nan­paq. Ñawpa Tes­ta­men­to­tam tik­ra­chi­mun He­breo hi­nas­pa Ara­meo idio­ma­man­ta, Mosoq Tes­ta­men­to­ta­ña­taq­mi tik­ra­chi­mun Grie­go idio­ma­ man­ta. Chay­na­pi Que­chua­ku­na­pas tukuy na­cion­ku­na­pi ru­na­ku­na hina ki­kin­ku­pa ri­may­nin­ku­pi Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ta yu­pay­cha­nan­ku­paq. Bi­bliam nin: “Chay­man­tam ri­kur­qa­ni achka­lla­ña ru­na­ku­na­ta lla­pa­llan na­cion­ku­na­man­ta, ayllu­ku­na­man­ta, cas­ta­ku­na­man­ta hi­nas­pa tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­na­man­ta. Pay­ku­na­qa sa­yach­kas­qa­ku hatun ti­ya­na­pa ñaw­paq­nin­pim hi­nas­pa Car­ne­ ro­pa qay­llan­pim. Achka-ach­ka­lla­ña kap­tin­kum mana pipas yu­pay­ta atir­qa­chu. Yuraq pa­cha­wan pa­chas­qa­ka­ma kas­pam sa­pa­ka­ma ha­pir­qa­ku pal­me­ra­pa kall­man­ta.” Apo­ca­lip­sis 7:9

MOSOQ TESTAMENTO Mosoq Tes­t a­men­to­qa Señor Je­su­cris­to­man­t a wi­lla­kuq­mi. Mosoq Tes­t a­men­to ni­nan­qa “Ru­na­ku­na­wan mosoq con­t ra­to­t a Dios­pa ru­ras­qan” ni­nan­mi. Chay con­t ra­to­man hinam Dios pro­me­te­kur­qa Chu­r in Je­su­cris­to chas­k iq­ku­na sal­vay­t a. Chay chas­k i­kuq ru­na­ku­na­qa Je­su­cris­to­lla­man­ña ha­pi­pa­kus­pam pay­lla­t a­ña ka­su­ku­nan­ku. Kay Mosoq Tes­t a­men­to­pi­qa kach­kan iskay chun­ka qan­chis­ni­yoq li­bro­ku­nam qa­t i­nas­ nin­pi su­t in-su­t i­yoq­ka­ma. Qa­lla­r iy­nin­pim kach­kan EVANGELIOWAN SUTICHASQA TAWA LIBROKUNA. Chay­ku­nam wi­lla­kun Je­su­cris­to­pa vi­dan­man­t a, wa­ñus­qan­man­t a, wak­sa­r i­ mus­qan­man­t a, tukuy ima ru­ras­qan­man­t a hi­nas­pa ya­cha­chis­qan­ku­na­man­t a. Chay ta­wan­tin Evan­ge­lio su­ti­yoq li­bro­ku­na­man qa­tiq­ña­taq­mi kach­kan APOSTOLKUNAPA RURASQANMANTA SUTIYOQ LIBRO. Chay li­bro­pim ta­rin­chik imay­ nam Evan­ge­lio­qa Je­r u­sa­len­man­ta Roma llaq­ta­ka­ma kimsa chun­ka wa­ta­lla­pi mi­ra­r us­qan­ta. Apos­tol­ku­na­pa Ru­ras­qan­man­t a wi­l la­k uq li­bro­man­ña­t aq­m i qa­t ich­kan APOSTOL PABLOPA QELLQASQAN CARTAKUNA. Tukuy hi­nas­t in­pi Señor Je­su­c ris­to­man chay­l la­raq iñi­k uq­ku­na­t am car­t an­wan kall­pan­c har­qa, ya­c ha­c hir­qa, anyar­qa hi­nas­pa ya­na­pay­paq-ya­ na­par­qa iñiy­n in­ku­pi aswan-as­wan wi­ña­nan­k u­paq. Apos­tol Pa­blo­pa qell­qas­qan car­t a­k u­na­man­ña­t aq­m i qa­t ich­kan WAKIN APOSTOLKUNAPA QELLQASQAN PUSAQ CARTAKUNA. Wa­k in­m i qell­qas­qa karqa tukuy hi­nas­t in­pi iñiq­ku­na­man, wa­k in­ña­t aq hu­ñas­qa iñiq­k u­na­man­wan wakin ru­na­ku­na­man. Chay llapa li­bro­k u­na­pa otaq Mosoq Tes­t a­men­to­pa tu­k uy­n in­pi­ña­t aq­m i kach­kan APOCALIPSIS SUTIYOQ LIBRO. Chay li­brom wi­l la­wan­c hik Señor Je­su­c ris­to­qa imay­na­ tam hamuq tiem­po­k u­na­pi mu­nay­c ha­k u­nan­man­t a. Mosoq Tes­ta­men­to­qa qell­qas­qa karqa Grie­go idio­ma­pim chay­mi So­cie­da­des Bi­bli­cas kay Que­chua Mosoq Tes­ta­men­to­ta tik­ra­chi­mun hina Grie­go idio­ma­man­ta. Chay­na­pi Que­chua ri­maq­ku­na­pas ri­may­nin­ku­pi­pu­ni Tayta Dios­pa pa­la­bran­ta chas­ki­nan­ku­paq. Dios­má munan Que­chua ri­maq­ku­na­pas Paypa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­nan­ku­ta. Bi­bliam nin: “Kay pa­cha­ pi go­bier­no­ku­na­qa Cris­to­pa­ñam. Pay­ñam go­bier­nan­qa wi­ña-wi­ñay­paq.” Apo­ca­lip­sis 11:15

JESUCRISTOMANTA MATEOPA QELLQASQAN Tawam kar­qa­ku Je­su­cris­to­pa vi­dan­man­ta qell­qaq­ku­na, pay­ku­nam karqa Mateo, Mar­cos, Lucas hi­nas­pa Juan. Sa­pa­ka­mam qell­qar­qa­ku Je­sus­pa vi­dan­man­ta qa­was­qan­ku­man hina chay­na­taq pi­ku­nam lee­nan­ku­paq hina. Ma­teo­qa tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa qell­qar­qa ju­dio­ ku­na­paq­mi, pay­ku­na­man­mi wi­llar­qa Je­sus­qa pay­ku­na­pa su­yas­qan Me­sias kas­qan­man­ta chay­na­taq ru­na­ku­na­pa sal­vaq­nin kas­qan­man­ta. Je­su­cris­ton­ta­ka­mam ru­na­ku­na­man Ñaw­ paq Tes­ta­men­to­pi pro­me­tes­qan­ku­na­ta Tayta Dios cum­plir­qa. Kay li­bro­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Je­su­cris­to­pa runa kay­nin­pi ñaw­paq abue­lon­ku­na­man­ta, may­pim na­ces­qan­man­ta hi­nas­pa Je­sus­pa ñaw­paq­nin­ta­raq na­ce­muq Bau­ti­zaq Juan­man­ta (1:1-3:12). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­sus­pa bau­ti­zas­qa kas­qan­man­ta hi­nas­pa Dia­blo­pa prue­bas­qan kas­qan­man­ta (3:13-4:11). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ga­li­lea lawpi pre­di­cas­qan­man­ta, ya­cha­chis­qan­man­ta hi­nas­pa onqoq­ku­na sa­no­ya­chis­qan­man­ta (4:12-18:35). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun chu­lla ku­ti­lla­ta­ña Je­ru­sa­len llaq­ta­man ris­qan­man­ta (19-20). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­r u­sa­len llaq­ta­pi se­ma­na­lla­ña kach­kas­pan chay pun­chaw­ku­na­pi ña­ka­ris­qan­man­ta, cha­ka­tas­qa kas­qan­man­ta, wa­ñus­qan­man­ta, kaw­sa­ris­ qan­man­ta hi­nas­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­man ri­ku­ris­qan­man­ta (21-28). Kay li­bro­qa tu­kuy­kun Je­sus­pa ka­ma­chis­qan­ta wi­lla­kus­pan­mi. Paymi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­ma­chir­qa tukuy kay pa­cha­pi pu­ris­pan­ku ru­na­ku­na­ta iñi­chi­nan­ku­paq. Kay li­bro­pim ta­ri­kun pich­qa clase ya­cha­chi­kuy­ku­na: Mo­qo­pi Je­sus­pa ya­cha­chis­qan­ku­na (5-7). Chay­pim nirqa Dios­pa go­bier­nas­qan ru­na­ku­na­qa imay­na son­qo­yoq­mi ka­nan­ku­man­ta, ima­ku­nam ru­ra­nan­ku­man­ta hi­nas­pa ima­ku­na­wan­mi Dios­pa fa­vo­re­ces­qan ka­nan­ku­man­ta. Kay ya­cha­chi­kuy­nin­pim Je­sus­qa entien­de­chin Ñaw­paq Tes­ta­men­to­pi kaq Dios­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­man­ta. Chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­man ya­cha­chis­qan (10). Dios­pa go­bier­non­man­ta rik­cha­na­chiy­ku­na (13). Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­qa imay­nam kaw­sa­nan­ku­ man­ta (18). Tiem­po tu­ku­rup­tin imay­nam Dios­pa go­bier­non kay pa­cha­pi ka­nan­man­ta (24-25). Jesucristopa ñawpaq abuelonkuna

1

(Lc 3:23-38)

1   Abra­ham­pa­wan Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta kaq Je­su­cris­to­pa abue­lon­ku­nam kay­ku­na: 2 Abra­han­mi

karqa Isaac­pa tay­tan, Isaac­ña­taq Ja­cob­pa tay­tan, Ja­cob­pas karqa Ju­da­pa­wan waw­qen­ku­na­pa tay­tan­mi. 3 Juda su­ti­yoq runam karqa Fa­res­pa­pi­wan Za­ra­pa tay­tan, ma­man­ña­taq­mi karqa Tamar. Fa­res­mi karqa Esrom­pa tay­tan, Esrom­ña­ taq­mi Aram­pa tay­tan. 4 Aran­mi karqa Ami­na­dab­pa tay­tan, Ami­na­dab­ña­taq Naa­son­pa tay­tan, Naa­son­pas karqa Sal­mon­pa tay­tan­mi. 5 Sal­mon­mi karqa Booz­pa tay­tan, Ra­ hab­ña­taq­mi karqa maman. Booz­mi karqa Obed­pa tay­tan, Rut­ña­taq­mi karqa maman. 1760

1761

MATEO 1​, ​2

Obed­mi karqa Isai­pa tay­tan. 6 Isai­mi karqa Rey Da­vid­pa tay­tan, Da­vid­ña­taq­mi karqa Sa­lo­mon­pa tay­tan, Sa­lo­mon­pa ma­man­qa karqa wa­ñu­kuq Urias­pa war­min­mi. 7 Sa­lo­mon­mi karqa Ro­boam­pa tay­tan, Ro­boam­ña­taq Abias­pa tay­tan, Abias­ña­taq­mi karqa Asapa tay­tan. 8 Asam karqa Jo­sa­fat­pa tay­tan, Jo­sa­fat­ña­taq Jo­ram­pa tay­tan, Jo­ram­ña­taq­mi karqa Uzias­pa tay­tan. 9 Uzias­mi karqa Jo­tam­pa tay­tan, Jo­tam­ña­taq Acaz­pa tay­tan, Acaz­ ña­taq­mi karqa Eze­quias­pa tay­tan. 10 Eze­quias­mi karqa Ma­na­ses­pa tay­tan, Ma­na­ses­ña­taq Amon­pa tay­tan, Amon­ña­taq­mi karqa Jo­sias­pa tay­tan. 11 Jo­sias­mi karqa Je­co­nias­pa­pi­wan waw­qen­ku­na­pa tay­tan Israel ru­na­ku­na Ba­bi­lo­nia­man preso pu­sas­qa kas­qan­ku tiem­po­pi. 12 Chay tiem­po­man­ta­ña­taq­mi Je­co­nias karqa Sa­la­tiel­pa tay­tan, Sa­la­tiel­ña­taq Zo­ro­ ba­bel­pa tay­tan. 13 Zo­ro­ba­bel­mi karqa Abiud­pa tay­tan, Abiud­ña­taq Elia­quim­pa tay­tan, Elia­quim­ña­taq­mi karqa Azor­pa tay­tan. 14 Azor­mi karqa Sa­doc­pa tay­tan, Sa­doc­ña­taq Aquim­pa tay­tan, Aquim­ña­taq­mi karqa Eliud­pa tay­tan. 15 Eliud­mi karqa Elea­zar­pa tay­tan, Elea­zar­ña­taq Ma­tan­pa tay­tan, Ma­tan­ña­taq­mi karqa Ja­cob­pa tay­tan. 16 Ma­ria­pa qosan Jo­ sey­pa tay­tan­mi karqa Jacob, Ma­ria­ña­taq­mi karqa Cris­to­wan su­ti­chas­qa Je­sus­pa maman. 17 Chay­na­qa­r i­k i Abra­han­man­t a Da­v id­ka­ma lla­pa­llan mi­ray­ku­na­qa karqa chun­ka ta­wa­yoq mi­ray­ku­nam, Da­vid­man­ta Israel ru­na­ku­na Ba­bi­lo­nia­man preso pu­sas­qa kas­qan­ku tiem­po­man­ta­ña­taq­mi karqa chun­ka ta­wa­yoq mi­ray­ku­na, chay­na chun­ka ta­wa­yoq mi­ray­taq­mi karqa Ba­bi­lo­nia­man Israel ru­na­ku­na preso pu­sas­qa kas­qan­ku tiem­po­man­ta Cris­to na­ce­nan­ka­ma­pas. Jesucristopa nacekusqanmanta (Lc 2:1-7)

18 Je­su­cris­to­pa na­ce­kus­qan­qa kay­nam karqa: Ma­riam Jo­sey­wan ca­sa­ra­ku­nan­paq ri­ma­pa­yas­qa­ña karqa, ma­na­raq kuska kach­kap­tin­kum Maria wik­sa­ya­ku­rur­qa Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan. 19 Jo­sey­mi justo runa kas­qan­ray­ku Ma­ria­ta jui­cio­man chu­ray­ta mana mu­nar­qa­chu, aswan­qa upa­lla­llam ra­ki­ku­ruy­ta mu­nar­qa. 20 Chay­na­ta pien­sach­ kap­tin­mi mos­qoy­nin­pi ri­ku­riy­kur­qa Se­ñor­pa angel­nin hi­nas­pam nirqa: —Da­vid­pa mi­ray­nin Josey, ama man­cha­kuy­chu Ma­ria­wan ca­sa­ra­kuy­ta, payqa wik­sa­ya­ku­run Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan­mi. 21 Qari wa­wa­tam wa­cha­kun­qa, pay­tam su­ti­chan­ki Je­sus­wan, paymi ru­nan­ku­na­ta sal­van­qa hu­chan­ku­man­ta. 22 Tukuy kay­ku­nam pa­sa­kur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­pa kayna nis­qan cum­pli­ku­nan­paq:



23 Doncellam

wiksayakuruspan wachakunqa qari wawata. “Emanuel” nispam sutichanqaku chay wawata. Kayqa: “Diosmi ñoqanchikwan” ninanmi.

24 Pu­ñus­qan­man­t a

rik­cha­ris­pan­mi Josey ru­rar­qa angel­pa ka­ma­chis­qan­ta hina hi­nas­pam Ma­ria­wan ca­sa­ra­kur­qa. 25 Icha­qa manam kus­ka­chu pu­ñur­qa­ku wawan wa­cha­ku­nan­ka­ma, wa­cha­ku­r up­tin­ñam su­ti­char­qa Je­sus­wan.

2

1   He­ro­des

Yachayniyoq runakunam Jesusta watukunku.

rey kach­kap­tin­mi Jesus na­cer­qa Judea law Belen llaq­ta­pi. Hi­ nap­tin­mi ya­chay­ni­yoq ru­na­ku­na Je­r u­sa­len­man cha­ya­ra­mur­qa­ku inti­pa qes­pi­mu­nan law­man­ta. 2 Hi­nas­pam ta­pu­kur­qa­ku: —¿May­pi­taq kach­kan ju­dio­ku­na­pa rey­nin na­ce­muq? Inti­pa qes­pi­mu­nan law­ pim lu­ce­ron­ta ri­ku­ra­mu­ni­ku chay­mi ha­mu­ni­ku ado­raq­nin —nispa.

MATEO 2

1762

3 Chay­t a

Rey He­ro­des ya­cha­r us­pan­mi huk­man­ya­r ur­qa Je­ru­sa­len­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na­pi­wan. 4 Hi­nap­tin­mi Rey He­ro­des qa­ya­chir­qa lla­pa­llan *sa­cer­do­te­pa je­ fen­ku­na­ta­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­ta hi­nas­pam ta­pur­qa may­pim Cris­to na­ce­nan­man­ta. 5 Pay­ku­nam nir­qa­ku: —Judea law Belen llaq­ta­pim, Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi kay­na­ta qell­qar­qa:

6 Judeapi

kaq yaw Belen llaqta, manapunim taksallaqa kawaqchu Judeapi gobiernaq llaqtakunamantaqa, qanmantam lloqsimunqa huk kamachikuq. Paymi Israel runaykunata michinqa.

7 Chay­mi

He­ro­des upa­lla­lla qa­ya­ra­chi­mur­qa ya­chaq­ku­na­ta hi­nas­pam allin­ta ta­ pur­qa hay­ka­pim lu­ce­ro ri­ku­ris­qan­man­ta. 8 Pay­ku­na­ta Be­len­man ka­chas­pan­mi nirqa: —Allin­ta mas­ka­muy­chik, wa­wa­ta ta­ri­r us­pay­ki­chik­ña­taq­mi wi­llay­ka­chi­mu­wan­ ki­chik ño­qa­pas ris­pay ado­ray­ka­mu­nay­paq —nispa. 9 Reypa nis­qan­man hinam pay­ku­na pa­sar­qa­ku. Ñanta rich­kap­t in­ku­ña­t aq­mi inti­pa qes­pi­mu­nan lawpi ri­ku­mus­qan­ku lu­ce­ro ri­ku­riy­ka­mus­pan ñaw­paq­nin­ ku­ta rirqa wa­wa­pa maymi kas­qan­pi sa­ya­nan­ka­ma. 10 Lu­ce­ro­ta ri­ku­rus­pan­kum ya­chaq­ku­na ancha-an­cha­ta ku­si­kur­qa­ku. 11 Wa­si­man yay­kuy­kus­pan­ku­ña­taq­mi ri­kuy­kur­qa­ku wa­wa­ta­wan maman Ma­ria­ta hi­nas­pam qon­qo­ra­kuy­kus­pan­ku wa­ wa­ta ado­rar­qa­ku, baul­chan­ku­ta kichay­kus­pan­ku­taq­mi qor­qa­ku apas­qan­ku qo­ri­ta, incien­so­ta hi­nas­pa miski asnaq *mir­ra­ta. 12 Dios­mi mos­qoy­nin­ku­pi wi­llar­qa: —Ama­ñam ku­tin­ki­chik­ña­chu Rey He­ro­des­man­qa —nispa. Chay­mi ku­ti­kur­qa­ku huk­law ñan­nin­ta­ña. 13 Ya­chaq­ku­na

Egipto nacionman Jesusta ayqechisqankumanta

ri­pu­kup­tin­mi Se­ñor­pa angel­nin ri­ku­riy­kur­qa Jo­sey­man mos­qoy­ nin­pi hi­nas­pam nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki ma­man­tin­ta wa­wa­ta ayqe­chiy Egip­to na­cion­man hi­nas­pa chay­pi kamuy qam­ku­na­man wi­lla­mu­nay­ka­ma. He­ro­des­mi mas­kach­kan wa­wa­ta wa­ñu­chi­nan­paq —nispa. 14 Jo­sey­mi pu­ñus­qan­man­t a ha­t a­r i­r us­pan wa­wa­t a ma­man­t in­t a pu­sa­r i­kus­pan chay tuta pa­sar­qa Egip­to na­cion­man. 15 Chay­pim ka­mur­qa­ku He­ro­des wa­ñu­nan­ ka­ma. Kay­ku­nam pa­sa­kur­qa Se­ñor­man­ta wi­lla­kuq­pa: —Chu­riy­tam Egip­to na­cion­man­ta qa­ya­mur­qa­ni —nis­qan cum­pli­ku­nan­paq. Qari wawakunata wañuchinankupaq Herodespa kamachikusqanmanta

16 He­ro­des­mi

ya­chaq­ku­na­pa enga­ña­r us­qan­ta ya­cha­r us­pan llum­pay­su­ta pi­ ña­ku­r ur­qa hi­nas­pam sol­da­don­ku­na­wan wa­ñu­ra­chir­qa Belen llaq­ta­pi hi­nas­pa mu­y u­riq­nin­pi kaq qari wa­wa­ku­na­ta, iskay wa­ta­yoq­man­ta uray­man­mi wa­ñu­ra­ chir­qa ya­chaq­ku­na­pa ta­pu­kus­qan tiem­po­man hina. 17 Chay­na­pim cum­pli­kur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Je­re­mias­pa qell­qas­qan, paymi nirqa:

18 Rama

llaqtapim uyarikurqa, puraminti llakikuywan waqasqanmi uyarikurqa. Raquelmi wawankunamanta waqarqa.

1763

MATEO 2​, ​3

Consuelasqa kaytapas manaña munaspanmi waqarqa, wawankuna manaña kasqanraykum waqarqa. 19 He­ro­des wa­ñu­r up­t in­mi Se­ñor­pa angel­nin Jo­sey­man Egip­to na­cion­pi mos­qoy­ nin­pi ri­ku­riy­kur­qa hi­nas­pam nirqa: 20 —Ha­t a­r iy hi­nas­pa ma­man­t in­t a wa­wa­t a pu­sa­r i­kus­pa riy Israel na­cion­ni­k i­ man, wa­ñu­run­ñam wawa wa­ñu­chiy mu­naq­ku­na­qa —nispa. 21 Rik­cha­ri­r us­pan­mi Josey pu­sar­qa wa­wa­ta ma­man­tin­ta Israel na­cion­nin­man. 22 Jo­sey­mi ya­cha­r ur­qa Arque­lao­ña Judea law­pi­qa tay­tan He­ro­des­pa ran­tin­pi go­bier­ nas­qan­ta, chay­ray­kum man­cha­kus­pan chay­man­qa mana rir­qa­chu, mos­qoy­nin­pi Dios wi­llap­tin­ñam pa­sar­qa Ga­li­lea law­man­qa. 23 Chay­man cha­ya­rus­pan­ña­taq­mi rirqa Na­za­ret llaq­ta­pi ya­cha­nan­paq. Chay­nam karqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa “Na­za­ret llaq­ta­yoq­wan­mi su­ti­chan­qa­ku” nis­qan­ku cum­pli­ku­nan­paq.

3

1   Chay

Bautizaq Juanmi purunpi willakun. (Mr 1:1-8. Lc 3:1-9, 15-17. Jn 1:19-28)

pun­chaw­ku­na­pim Bau­ti­zaq Juan rirqa Judea law pu­run­man kay­na­ta wi­lla­kus­tin: 2 —Wa­na­kuy­chik hu­chay­k i­chik­man­t a, Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­mi hich­pa­ra­ mun­ña —nispa. 3 Dios­man­t a wi­lla­kuq Isaias­mi Juan­man­t a kay­na­t a qell­qar­qa: Huk runam purunpi qaparispa rimachkan: “Señorpa hamunan ñanta allichaychik. Paypa purinankunata derechaychik.” 4 Juan­pa

pa­chan­mi karqa *ca­me­llo­pa pe­lon­man­ta ru­ras­qa, weqaw wa­ta­kun­ña­ taq­mi karqa qa­ra­man­ta, mi­ku­nan­ña­taq­mi karqa aqar­way uru­ku­na­pi­wan purun abe­ja­pa mis­kin. 5 Ru­na­ku­nam Je­r u­sa­len­man­ta rir­qa­ku pay uya­riq, rir­qa­ku­taq­mi lliw Judea law­man­ta­pas hi­nas­pa Jor­dan Ma­y u­pa lliw mu­yu­riq­nin­ku­na­man­ta­pas. 6 Hu­chan­ku­t a req­si­kus­pa wi­lla­kup­t in­kum Juan bau­t i­zar­qa Jor­dan Ma­y u­pi. 7 Achka­lla­ña *fa­ri­seo­ku­na­pi­wan *sa­du­ceo­ku­na bau­ti­zas­qan­man rip­tin­mi Juan nirqa: —¡Cu­le­bra­pa mi­ray­nin kaq­lla ru­na­ku­na! ¿Pitaq wi­lla­sur­qan­ki­chik hamuq cas­ti­go­man­ta ayqe­nay­ki­chik­paq? 8 Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa­yá qa­wa­chi­ kuy­chik vi­day­ki­chik tik­ras­qa kas­qan­ta. 9 Amayá niy­chik­chu: “Ño­qay­ku­qa ka­ni­ku Abra­ham­pa mi­ray­nin­mi” nis­pa­qa. Dios­qa kay ru­mi­ku­na­man­ta­pas Abra­ham­pa mi­ray­nin­ta­qa ha­ta­ri­ra­chin­man­mi. 10 Ha­cha­qa lis­to­ñam kach­kan sa­cha­ku­na­ta sa­ pin­man­ta ku­chu­na­paq. Mana allin ruruq lla­pa­llan sa­cha­qa ku­chus­pam ni­na­man wis­chu­na. 11 Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kup­ti­ki­chik­mi ya­ku­wan bau­ti­zay­ki­chik, qepay ha­muq­mi icha­qa Chuya Espi­ri­tu­wan bau­ti­za­sun­ki­chik ni­na­wan hina. Qepay ha­muq­qa ño­qa­man­ta aswan atiy­ni­yoq­mi chay­mi ño­qa­qa *usu­ta­llan­ta­pas mana apaq hi­na­chu kani. 12 Paymi trigo way­ra­chiq hina ru­na­ku­na­ta juz­gan­qa, way­ra­chi­nan pa­la­qa ma­kin­pi­ñam kach­kan pa­ja­man­ta tri­go­ta chu­ya­nan­paq, tri­go­ ta ta­qe­man apay­kus­pan­mi pa­ja­ta­ña­taq ka­ñan­qa mana ama­chay atina ni­na­pi.

MATEO 3​, ​4

13 Je­sus­mi

1764 Jesus bautizasqa kasqanmanta (Mr 1:9-11. Lc 3:21-22)

rirqa Ga­li­lea law­man­ta Jor­dan Ma­y u­man chay­pi Juan­wan bau­ti­za­ chi­ku­nan­paq. 14 Juan­ña­taq­mi mana mu­nas­pan nirqa: —Ñoqam qampa bau­ti­za­nay­ki­qa kani ¿hi­nap­tin­chu qam­raq ha­mu­wan­ki bau­ti­ za­nay­paq? —nispa. 15 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ama har­ka­ku­way­chu, Dios­pa mu­nas­qan­mi tukuy ima ru­ra­nan­chik —nispa. Chay­ñam Juan bau­ti­zar­qa. 16 Je­sus­mi bau­ti­za­ra­chi­kus­pan ya­ku­man­ta lloq­si­mur­qa hi­nap­tin­mi hanaq pacha qon­qay­ta ki­cha­ri­kuy­kup­tin Jesus ri­ku­rur­qa Dios­pa Espi­ri­tun­ ta pa­lo­ma hina pay­man uray­ka­much­kaq­ta. 17 Hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­man­ta ni­mur­qa: —Paymi ku­yas­qay Chu­riy. Pay­ray­kum ku­sis­qa kach­ka­ni —nispa.

4

1   Hi­nap­tin­mi

Jesusta diablo tentasqanmanta (Mr 1:12-13. Lc 4:1-13)

Je­sus­ta Espi­ri­tu pu­sa­rur­qa pu­run­man dia­blo payta ten­ta­nan­paq. karqa tawa chun­ka pun­chaw, tawa chun­ka tuta mana mi­kus­qa, chay­ man­ta­ñam yar­qa­rur­qa. 3 Hi­nap­tin­mi Je­sus­ta ten­ta­nan­paq dia­blo asuy­kus­pan nirqa: —Dios­pa Chu­rin kas­pay­ki­qa kay ru­mi­ku­na­ta­yá ka­ma­chiy tan­ta­ya­ru­nan­paq —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa: —Bi­bliam nin: “Ru­na­qa kaw­san­qa manam mi­kuy­lla­wan­chu aswan­qa Dios­pa llapa ri­mas­qan­ku­na­wan­mi” nispa. 5 Hi­nap­t in­mi dia­blo pu­sa­r ur­qa Je­r u­sa­len chuya llaq­t a­man hi­nas­pam tem­plo­pa ha­wan­pi sa­yay­ka­chis­pan 6 nirqa: —Dios­pa Chu­rin kas­pay­ki­qa kay­man­ta­yá pa­way­kuy. Bi­bliam nin: 2 Chay­pim

“Qamraykum Dios kamachinqa angelninkunata. Paykunam hapisunki rumiman chakikita mana takarunaykipaq.” 7 Je­sus­ña­t aq­mi

nirqa: —Bi­blia­pi­qa nich­kan­taq­mi: “Amam prue­ba­man­qa chu­ran­ki­chu Señor Dios­ni­ki­ ta­qa” nispa. 8 Ya­pa­t a­wan­mi dia­blo pu­sa­r ur­qa alto-al­to orqo­pa pun­t an­man hi­nas­pam qa­wa­ chir­qa kay pa­cha­pi lla­pa­llan na­cion­ku­na­ta, qa­wa­chir­qa­taq­mi chay na­cion­ku­na­pa sumaq kay­nin­ta­pas. 9 Hi­nas­pam nirqa: —Tukuy kay­ku­na­tam qos­qay­ki qon­qo­ra­kuy­kus­pa ado­ra­wap­ti­ki­qa —nispa. 10 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa: —Pa­sa­way kay­man­ta *Sa­ta­nas, Bi­bliam nin: “Señor Dios­llay­ki­tam ado­ran­ki, pay­lla­ta­taq­mi ser­vin­ki­pas” —nispa. 11 Chay­mi Je­sus­ta dia­blo sa­qe­r ur­qa, angel­ku­na ha­mu­r us­pan­mi payta ya­na­par­qa.

12 Juan

Galilea lawpi Jesus willaykuy qallarisqanmanta (Mr 1:14-15. Lc 4:14-15)

car­cel­pi kas­qan­ta Jesus ya­cha­r us­pan­mi pa­sa­kur­qa Ga­li­lea law­man. llaq­ta­man­ta lloq­si­r us­pan­ña­taq­mi qo­cha­pa patan Ca­per­naum llaq­ta­pi

13 Na­za­ret

1765

MATEO 4​, ​5

*ya­char­qa, chay llaq­ta­qa kach­kan Za­bu­lon hi­nas­pa Nef­ta­liy law­pim. 14 Pa­sa­kur­ qa­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa qell­qas­qan cum­pli­ku­nan­paq­mi, 15 paymi nirqa: Jordan Mayupa waklawninpi, lamar qochapa hichpan ñanpi, Zabulonpapiwan Neftaliypa allpanpim, Dios mana reqsiq runakunapa Galilea allpanpim kayna sucedekunqa: 16 Tutayaypi kawsaqkunam hatun achkiyta rikururqa, llumpay tutayaypi *yachaqkunamanmi achikyaykamurqa. 17 Chay­man­t am

Jesus qa­lla­rir­qa wi­lla­kuy­ta: —Wa­na­kuy­chik hu­chay­ki­chik­man­ta, Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­mi hich­pa­ra­mun­ ña —nispa.

18 Ga­li­lea

Challwirukunata Jesus qayasqanmanta (Mr 1:16-20. Lc 5:1-11)

qo­cha­pa pa­tan­ta rich­kas­pam Jesus ri­ku­rur­qa Pe­dro­wan su­ti­chas­qa Si­mon­ta waw­qen Andres­ta­wan, pay­ku­nam chall­wi­ru kas­qan­ku­ray­ku chall­wach­ kar­qa­ku atar­ra­ya­wan. 19 Pay­ku­na­tam Jesus nirqa: —Qa­ti­way­chik, chall­wach­kaq hina ru­na­ku­na­ta­ña hu­ñu­nay­ki­chik­paq­mi atiy­ta qos­qay­ki­chik —nispa. 20  Chay­n a­t a niy­k up­t i­l lan­m i atar­r a­y an­k u­t a sa­q e­r us­p a Je­s us­w an pa­s ar­q a­k u. 21 Wak­law­niq­pi­ña­t aq­mi Jesus ri­ku­r ur­qa Ze­be­deo­pa chu­r in Ja­co­bo­t a hi­nas­pa Juan­ta. Chay iskay waw­qe­ku­nam tay­tan Ze­be­deo­pi­wan bo­te­pi ma­llan­ku­ta alli­ chach­kar­qa­ku chay­mi Jesus pay­ku­na­ta qa­yar­qa. 22 Hi­nap­tin­mi chay­lla bo­te­ta­wan tay­tan­ku­ta sa­qe­rus­pa Je­sus­ta­ña qa­ti­kur­qa­ku. Achkallaña runakunata Jesus yachachisqanmanta (Lc 6:17-19)

23 Je­sus­mi pu­rir­qa lliw Ga­li­lea law llaq­ta­ku­na­pi, *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kus­tin hi­nas­pa tukuy rik­chaq onqoy­ni­yoq­ ku­na­ta sa­no­ya­chis­tin. 24 Je­sus­man­ta Siria lawpi lla­pa­llan kaq­ku­na ya­cha­rus­pan­kum apa­mur­qa­ku tukuy rik­chaq onqoy­wan, na­nay­wan kaq­ku­na­ta, de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan­ ku­na­ta, wañuy ma­ña­yoq­ku­na­ta hi­nas­pa su­chu­ku­na­ta, pay­ku­na­tam Jesus sa­no­ya­chir­qa. 25 Achka­lla­ña ru­na­ku­nam qa­tir­qa Ga­li­lea law­man­ta, De­ca­po­lis law­man­ta, Je­ru­sa­len llaq­ ta­man­ta, Judea law­man­ta chay­na­taq Jor­dan Ma­yu­pa wak­law­nin­man­ta­pas.

5

Orqopi tiyaykuspa Jesus yachachisqanmanta

1   Je­sus­mi llapa ru­na­ku­na­ta qa­way­kus­pan rirqa orqo­pa waq­ta­man hi­nap­ tin­mi chay­pi ti­yay­kup­tin pu­riq­ma­sin­ku­na asuy­kur­qa. 2 Hi­nap­tin­mi Jesus ya­cha­chiy­ta qa­llay­kur­qa kay­na­ta: 3 —Mayna ku­sis­qam “Dios­t am ne­ce­si­t a­ni” niq­ku­na­qa, pay­ku­na­pa­mi­k i Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa. 4 —Mayna ku­sis­qam lla­k is­qa­ku­na­qa, pay­ku­na­t a­qa­r i­k i Dios­mi con­sue­lan­qa. 5 —Mayna ku­sis­qam llam­pu son­qo­yoq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa­r i­k i he­ren­cia­paq­mi kay pa­cha­ta chas­kin­qa.

MATEO 5

1766

6 —Mayna

ku­sis­qam yar­qa­chi­kuch­kaq hina hi­nas­pa ya­ku­na­ya­chi­kuch­kaq hina Dios­pa mu­nas­qan ruray mu­naq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa sak­say­kuch­kaq hinam kan­qa­ku. 7 —Mayna ku­sis­qam lla­k i­pa­ya­kuq­ku­na­qa, pay­ku­na­pas lla­k i­pa­yas­qam kan­qa­ku. 8 —Mayna ku­sis­qam lim­pio son­qo­yoq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa­r i­k i Dios­t am ri­kun­qa. 9 —Mayna ku­sis­qam ama­cha­kuq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa­r i­k i Dios­pa chu­r in­wan su­t i­ chas­qam kan­qa­ku. 10 —Mayna ku­sis­qam Dios­pa mu­nas­qan­man hina ru­ras­qan­ku­man­t a ña­ka­r i­chis­ qa­ku­na­qa, pay­ku­na­pa­mi­ki Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa. 11 —Mayna ku­sis­qam kan­ki­chik ño­qa­ray­ku ru­na­ku­na ka­mis­pa ña­ka­ri­chi­sup­ ti­ki­chik­qa hi­nas­pa con­tray­ki­chik­pi llu­lla­kus­pa tukuy ima­ta­pas ni­sup­ti­ki­chik­qa. 12 Ancha­ta­yá ku­si­kuy­chik, hatun pre­mio­tam chas­kin­ki­chik hanaq pa­cha­pi. Chay­ na­tam ña­ka­ri­chir­qa­ku qam­ku­na­man­ta ñaw­paq kaq Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­pas. Kachiwan hinaspa achkiywan tupachispa yachachisqanmanta (Mr 9:50. Lc 14:34-35)

13 —Qam­ku­na­qa kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­paq­mi kachi hina kan­k i­chik. Kachi qam­ ya­ya­r us­pa­qa ¿ima­paq­taq va­len­man? Manam ima­paq­pas ser­vin­ña­chu aswan­qa wis­chus­qa kap­tin ru­na­ku­na sa­r ut­ya­na­llan­paq­ñam. 14 —Qam­ku­na­qa ru­na­ku­na­paq­mi achkiy hina kan­ki­chik, orqo­pa pun­tan­pi llaq­ta­qa manam pa­kas­qa­chu. 15 Me­che­ro­ta­qa ra­ta­chi­na manam ca­jon­pa ukun­man chu­ra­ru­na­paq­ chu, aswan­qa alto­man­mi chu­ra­na wa­si­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­ta achki­nan­paq. 16 Chay­na­yá qam­ku­na­pas achkich­kaq me­che­ro hina kay­chik ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi chay­na­pi allin ru­ras­ qay­ki­chik­ta qa­was­pan­ku hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik­ta pay­ku­na­pas ala­ba­nan­ku­paq.

17 —Creey­chik:

Moisespa qellqasqan leymanta

Manam ño­qa­qa ha­mur­qa­ni Moi­ses­pa qell­qas­qan *ley chin­ka­chi­nay­ paq­chu nitaq Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa ya­cha­chis­qan­ku­na­ta chin­ka­chi­nay­paq­chu aswan­qa cum­pli­nay­paq­mi. 18 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik: Cie­lo­wan kay pacha ka­nan­ka­ ma­qa *ley­pa­qa huk le­tra­cha­llan­pas nitaq huk pun­to­cha­llan­pas manam qe­chus­qa­chu kanqa lliw cum­pli­ku­nan­ka­ma. 19 Kay *leypi tak­sa­llan kaq ka­ma­chi­kuy­lla­ta­pas mana ka­su­kuq­ku­na­qa hi­nas­pa ru­na­ma­sin­man­pas chay­na ya­cha­chiq­ku­na­qa wa­kin­ku­na­man­ta mana va­leq­mi kanqa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi. Allin­ta ka­su­kus­pa ya­cha­chiq­ku­nam icha­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi allin req­sis­qa kanqa. 20 Ni­ki­chik­mi, si­chum Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­ta­pas hi­nas­pa *fa­ri­seo­ku­na­man­ta­pas aswan allin­ta mana ru­ ras­pay­ki­chik­qa manam yay­kun­ki­chik­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man. Ama piñakunapaq yachachisqanmanta (Lc 12:57-59)

21 —Uya­r ir­qan­k i­chik­mi ñawpa ru­na­ku­na­man kayna nis­qan­ku­t a: “Amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ki­chu, pipas wa­ñu­chiq­qa wa­ñu­nan­paq juz­gas­qam kanqa” nispa. 22 Ni­ki­chik­mi, pipas waw­qen­paq pi­ña­kuq­qa juz­gas­qam kanqa, waw­qen insul­taq­ña­taq­mi *cor­te­pi juz­gas­qa kanqa, waw­qen­ta mana valeq upa­lla­man­ta ka­ miq­ña­taq­mi kach­kan wi­ñay­paq ni­na­wan cas­ti­gas­qa ka­nan­paq­ña. 23 —Chay­na­qa si­chum ofren­day­k i­t a apa­mun­k i tem­plo­pi *altar­man hi­nas­pa­ña­ taq yu­ya­ri­ru­waq ru­na­ma­si­ki ima­man­ta­pas pi­ña­chis­qay­ki­ta, 24 chay­na kap­tin­qa

1767

MATEO 5

ofren­day­ki­ta altar­pa ñaw­paq­nin­pi sa­qey­kus­pa­yá ku­ti­ris­pa pay­wan *allin­ya­na­ka­ muy hi­nas­pa­ña­yá qoy ofren­day­ki­ta­qa. 25 —Que­ja­kuq­ni­k i­wan ris­pa­qa ñan­lla­pi­raq­yá allin­ya­na­ku­r uy chay­na­pi juez­ man ama entre­ga­su­nay­ki­paq, guar­dia­man juez entre­gay­ku­sup­ti­ki­qa car­cel­man­mi apa­ru­sun­ki­man. 26 Che­qap­ta­pu­nim niki: Chay­man­ta­qa manam lloq­si­mun­ki­chu de­be­kus­qay­ki­ta pa­say­paq pa­ga­nay­ki­ka­ma. 27 —Uya­r ir­qan­k i­chik­mi

Hukwan pierdekuy huchamanta

“Amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu” niyta. 28 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik: Pipas war­mi­ta mu­na­pa­yas­pan qa­waq­qa son­qon­pim huk­wan pier­ de­kuy hu­cha­ta ru­ra­r un­ña. 29 —Chay­na­qa, sichu *alleq ña­wi­ki hu­cha­lli­chi­sup­ti­ki­qa hor­qo­rus­pa­yá wis­chu­ruy, cuer­poy­ki­pa huk­nin par­te­llan chin­ka­ruy­nin­mi allin­qa ente­ron cuer­pon­tin wi­ñay­paq cas­ti­go­man wis­chus­qa ka­nay­ki­man­ta­qa. 30 Sichu *alleq ma­ki­ki hu­cha­lli­chi­sup­ti­ki­qa qo­ru­rus­pa­yá wis­chu­ruy, cuer­poy­ki­pa huk­nin par­te­llan chin­ka­ruy­nin­mi allin­qa ente­ ron cuer­pon­tin wi­ñay­paq cas­ti­go­man wis­chus­qa ka­nay­ki­man­ta­qa.

31 —Ñaw­paq­t am

Casadokunaqa ama rakinakunankumanta (Mt 19:9. Mr 10:11-12. Lc 16:18)

nir­qa­ku­taq: “Pipas war­min­man­ta ra­ki­kuq­qa qo­chun ra­ki­ kus­qan­man­ta pa­pel­ta” nispa. 32 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik: Huk qa­ri­wan mana tu­pa­kuch­kap­tin war­min­man­ta ra­ki­kuq­qa chay war­min hu­cha­lli­ku­nan­paq­mi sa­qe­ run, chay wis­chus­qa war­mi­wan ca­sa­ra­kuq­pas hu­cha­lli­kun­taq­mi. Ama juranapaq Jesuspa yachachisqanmanta

33 —Uya­rir­qan­ki­chik­taq­mi

ñawpa ru­na­ku­na­man kayna nis­qan­ku­ta­pas: “Amam yan­qa­man­ta­qa ju­ran­ki­chu, cum­plin­ki­pu­nim Se­ñor­pa qay­llan­pi ju­ras­pa pro­me­tes­qay­ ki­ta­qa” niqta. 34 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik: Amam juran­ki­chik­chu ima­ray­ku­pas, amam ju­ran­ki­chik­chu hanaq pa­cha­ray­ku­pas, hanaq pa­cha­qa go­bier­nas­pa Dios­pa ti­ya­nan­mi. 35 Ama­taq­mi ju­ran­ki­chik­chu kay pa­cha­ray­ku­pas, kay pa­cha­qa paypa sa­ru­nan­mi, nitaq Je­ru­sa­len­ray­ku­pas, Je­ru­sa­len­qa ha­tu-ha­tun Reypa llaq­tan­mi. 36 Ama­taq­mi ju­ran­ki­chu umay­ki­ray­ku­pas, qamqa manam huk chuk­cha­lla­ta­pas yu­raq­ya­chiy­ta nitaq ya­na­ya­chiy­ta ati­waq­chu. 37 Che­qap kap­tin­qa ri­man­ki­chik­qa “arí” nis­pam, mana che­qap kap­tin­ña­taq­mi nin­ki­chik “manam” nispa, ima­ta­pas kayna ri­may­man ya­pap­ti­ki­qa dia­blo­man­tam. Ama vengakunapaq Jesuspa yachachisqanmanta (Lc 6:29-30)

38 —Uya­r ir­qan­k i­chik­t aq­mi:

“Ru­na­qa pa­ga­chun ña­win­wan­yá huk­nin­pa ña­win­ man­ta, ki­run­wan huk­nin­pa ki­r un­man­ta” nispa nis­qan­ku­ta. 39 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik: Amayá har­ka­kuy­chik­chu mana allin ru­na­ta­qa, sichu pipas huk­nin uyay­ki­pi laq­ya­ru­sup­ti­ki­qa qa­wa­chiy­taq­yá huk­law­nin uyay­ki­ta­pas. 40 Pipas que­ja­ ku­sus­pay­ki ca­mi­say­ki qe­chuy­ta mu­na­sup­ti­ki­qa qoy­ku­yá pun­chuy­ki­ta­pas. 41 Pipas huk hora pu­riy­ta car­gan­ta qe­pi­chi­sup­ti­ki­qa iskay hora pu­riy­ta­yá apa­ra­puy. 42 Ma­ ña­kuq­ni­ki­man­qa qoy­ku­yá, ama­taq­yá ne­gay­chu pres­ta­ku­suq­ni­ki­ta­qa.

MATEO 5​, ​6

1768

Enemigonchikkunata kuyanapaq Jesuspa yachachisqanmanta (Lc 6:27-28, 32-36)

43 —Uya­r ir­qan­k i­chik­t aq­mi:

“Ku­yan­kim amis­tad­ni­ki­ta, ene­mi­goy­ki­ta­ña­taq­mi cheq­nin­ki” nispa nis­qan­ku­ta. 44 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik: Ku­yay­chik ene­mi­goy­ ki­chik­ku­na­ta, ma­ña­puy­chik­taq ña­ka­ri­chi­suq­ni­ki­chik­ku­na­paq­pas. 45 Chay­na­pim qam­ku­na­qa kan­ki­chik hanaq pa­cha­pi kaq Tay­ta­pa chu­rin­ku­na, paymi inti­ta­ pas qes­pi­chi­mun allin otaq mana allin ru­na­ku­na­paq­pas, pay­taq­mi pa­ra­chi­mun justo ru­na­ku­na­paq­pas chay­na­taq mana justo ru­na­ku­na­paq­pas. 46 Si­chum ku­ yaq­llay­ki­chik­ta ku­yas­pa­qa ¿ima pre­mio­ta­taq chas­ki­waq­chik? *impues­to co­braq hu­cha­sa­pa­ku­na­pas chay­na­ta­qa ru­ran­mi. 47 Ku­ya­na­kuq pu­ra­lla ri­may­ka­na­kus­pa­qa ¿ima allin­ta­taq ru­rach­kan­ki­chik? Mana judio kaq­ku­na­pas chay­na­ta­qa ru­ran­mi. 48 Qam­ku­na­qa hanaq pa­cha­pi kaq Tay­t ay­k i­chik hina alli-a­llin qes­pis­qa­yá kay­chik.

6

Jesusmi yachachin imaynam yanapanakunanchikmanta.

1   —Amayá

allin­ta­qa ru­ray­chik runa qa­wa­na­llan­paq­chu, chay­na kap­tin­qa hanaq pa­cha­pi Tay­tay­ki­chik­qa manam pre­mio­ta qo­sun­ki­chik­chu. 2 Wak­cha­ku­na­ta ya­na­ pas­pay­ki­qa amayá cor­ne­ta to­cach­kaq hi­na­qa wi­lla­ka­cha­kuy­chu llapa ru­na­ku­na­man­qa, iskay uya­ku­na­llam chay­na­ta­qa ru­ran­ku *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi­pas chay­na­taq ca­lle­ ku­na­pi­pas, chay­na­ta­qa ru­ran­ku ru­na­ku­na­pa ala­bas­qan ka­nan­ku­paq­mi, che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik: Chay­wan­qa ñam chas­ki­run­ku­ña pre­mion­ku­ta. 3 Li­mos­na­ta qop­ti­ki­qa amayá pipas ya­cha­chun­chu, nitaq ku­yas­qay­ki­pas. 4 Pi­pa­pas mana ya­chas­qa­llan­ta qop­ti­ki­qa tukuy ima ya­chaq Tay­tay­kim pre­mioy­ki­ta qo­sun­ki lliw­pa ya­chas­qan­ta. Jesusmi yachachin imaynam mañakunanchikmanta. (Lc 11:2-4)

5 —Dios­t a ma­ña­kus­pay­k i­chik­qa amam iskay uya­ku­na hi­na­chu sa­yay­kus­ pa ma­ña­kun­ki­chik *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi hi­nas­pa ca­lle­pa esqui­nan­ku­na­pi, chay­na­ta­qa ru­ran­ku ru­na­ku­na qa­wa­na­llan­paq­mi. Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik: Chay­wan­qa ñam chas­ki­r un­ku­ña pre­mion­ku­ta. 6 Ma­ña­kus­pay­ki­qa cuar­toy­ki­man yay­kuy­kus­pa­yá pun­ku­ta wich­qay­kus­pa ma­ña­kuy mana rikuy atina Tay­tay­ki­man hi­nap­tin­qa ru­na­pa mana ri­kus­qan qawaq Tay­tay­kim pre­mioy­ki­ta qo­sun­ki. 7 —Ma­ña­kus­pay­ki­qa amam mana judio kaq­ku­na hi­na­chu hina nis­qa­llay­ki­ta ku­ti­ris­ pa-ku­ti­ris­pa ri­man­ki, pay­ku­nam pien­san llum­pay­ta ri­mas­qan­ku­ray­ku Dios uya­ris­qan­ta. 8 Amamá pay­ku­na hi­na­qa kan­ki­chik­chu, ma­na­raq­pas ma­ña­kuch­kap­ti­ki­chik­mi Dios Tay­ tay­ki­chik­qa ya­chan­ña imam ne­ce­si­tas­qay­ki­chik­ta. 9 Qam­ku­na­qa kay­na­ta­yá ma­ña­kuy­chik: Hanaq pachapi Taytayku, sutiki yupaychasqa kachun, 10 munaychakusqayki hamuchun. Munasqaykiyá rurasqa kachun kay pachapipas hanaq pachapi hina. 11 Sapa punchaw mikunaykutayá kunan qowayku. 12 Ñoqaykupa huchaykutayá pampachawayku, ñoqaykupas mana allin rurawaqniykuta pampachasqaykuman hina. 13 Amayá kachaykuwaykuchu pruebamanqa,

1769

MATEO 6

aswanqa librawaykuyá diablomanta. (Qamqa wiñaypaqmi munaychakunki, hatun atiynikimantam wiña-wiñaypaq alabasqa kanki. Amen.) 14 —Hu­cha­lli­ku­suq­ni­k i­chik

ru­na­ku­na­ta pam­pa­chap­ti­ki­chik­qa qam­ku­na­ta­pas hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik­mi pam­pa­cha­sun­ki­chik. 15 Ru­na­ma­si­ki­chik­ku­na­ ta mana pam­pa­chap­ti­ki­chik­qa Tay­tay­ki­chik­pas manam pam­pa­cha­sun­ki­chik­chu mana allin ru­ras­qay­ki­chik­ku­na­man­ta. Jesusmi yachachin ayunomanta.

16 —Ayu­nas­pay­ki­chik­qa amam iskay uya­ku­na hi­na­chu llaki uyan­tin kan­ki­chik, chay­na­qa

kanku ru­na­ku­na ayu­nas­qan­ku­ta ya­cha­nan­paq­mi. Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, chay­wan­ qa ñam chas­ki­run­ku­ña pre­mion­ku­ta. 17 Icha­qa qam ayu­nas­pay­ki­qa uyay­ki­ta upa­kus­pa­yá su­maq­ta ñaq­cha­kuy 18 chay­na­pi ayu­nas­qay­ki­ta ru­na­ku­na mana mus­ya­nan­paq, chay­na­ta ru­rap­ti­ki­qa tukuy ima ya­chaq Tay­tay­kim pre­mioy­ki­ta qo­sun­ki lliw­pa ya­chas­qan­ta. Hanaq pachapi kapuqninchikmanta (Lc 12:33-34)

19 —Kay pa­cha­pi­qa amayá qo­r i-qoll­qe­t a­qa hu­ñu­kuy­chik­chu, chay­ku­na­qa pu­yu­ra­chi­kuq­llam hi­nas­pa ismu­r uq­llam, su­wa­pa­pas wa­si­ta yay­ku­rus­pa su­wa­ ru­na­llan­mi. 20 Qo­ri-qoll­qe­ta­qa hu­ñu­kuy­chik hanaq pa­cha­pi­yá. Chay­pi­qa manam pu­yu­ra­chi­kun­man­chu nitaq ismu­r un­man­chu, su­wa­pas manam yay­kun­qa­chu nitaq apa­kun­qa­chu. 21 Tukuy ka­puq­ni­ki­chik­pa kas­qan­pim son­qoy­ki­chik­pas kanqa.

Ñawinchikqa achkiy hina kasqanmanta (Lc 11:34-36)

22 —Ña­w i­qa cuer­pon­chik­pa achkiy­nin hinam. Ña­w i­k i allin­t a qa­wa­kup­t in­qa tukuy vi­day­kim kach­kan achkiy­ni­yoq. 23 Ña­wi­ki mana allin­ta qa­wa­kup­tin­mi icha­qa vi­day­ki­qa kach­kan pa­say­paq tu­ta­yay­lla­pi. Achki­suq­ni­ki tu­ta­yay hi­na­lla kap­tin­qa ¡mayna tu­ta­yay­raq kach­kan vi­day­ki­qa!

Diostachu icha qollqetachu servinamanta (Lc 16:13)

24 —Manam pipas ser­v in­man­chu iskay pa­t ron­t a­qa, huk­nin­t ach cheq­nin­man, huk­nin­ta­ña­taq­cha ku­yan­man, huk­nin­man ra­ta­ku­rus­pa­chá huk­nin­ta­ña­taq des­pre­ cian­man. Manam ser­vi­waq­chik­chu Dios­ta­wan qoll­qe­ta­qa.

25 —Chay­na­qa

Churinkunataqa Diospuni cuidawasqanchikmanta (Lc 12:22-31)

ñoqam ni­ki­chik, amayá afa­na­kuy­chik­chu mi­ku­nay­ki­chik­man­ta­qa, to­ma­nay­ki­chik­man­ta­qa hi­nas­pa pa­cha­ku­nay­ki­chik­man­ta­qa. Mi­kuy­man­ta­pas asta­ wan­qa valen vi­day­ki­chik­mi, cuer­poy­ki­chik­taq­mi pa­cha­man­ta­pas asta­wan­qa valen. 26 Qa­wa­riy­chik alton pawaq urpi­ku­na­ta. Pay­ku­na­qa manam tar­pun­ku­chu nitaq co­se­chan­ku­chu, ma­na­taq­mi ta­qe­man­pas ima­ta­pas hu­ñun­ku­chu. Icha­qa hanaq pa­ cha­pi kaq Tay­tan­chik­mi mi­ku­chin. ¡Qam­ku­na­qa urpi­ku­na­man­ta­pas aswan va­leq­mi kan­ki­chik! 27 ¿May­qan­ni­ki­chik­taq afa­na­kus­pa­pas huk ku­chus­ta wi­ña­ru­waq­chik?

MATEO 6​, ​7

1770

28 —¿Ima­nas­qa­taq

afa­na­kun­ki­chik pa­chay­ki­chik­man­ta? Qa­wa­riy­chik purun way­ta­ku­ na­pa wi­ñas­qan­ta. Manam llam­kan­ku­chu nitaq puch­kan­ku­chu. 29 Icha­qa ni­ki­chik­mi, Rey Sa­lo­mon­pas su­maq­lla­wan pa­cha­kuq kach­kas­pa­pas manam huk­nin wayta hi­na­lla­pas pa­cha­kur­qa­chu. 30 Yaw pisi iñiy­ni­yoq ru­na­ku­na, purun way­ta­ku­na­qa kunan sa­yach­kas­ pa­pas pa­qa­rin­qa hor­no­pim ka­ña­ra­chi­kun, way­ta­ku­na­ta­pas Dios pa­cha­chich­kas­pan­qa ¿ma­na­chum qam­ku­na­ta­pas pa­cha­chi­sun­ki­chik? 31 Chay­na­qa amayá afa­na­kuy­chik­chu: “¿Ima­ta­raq mi­ku­sun? ¿Ima­ta­raq to­ma­sun? ¿Ima­wan­raq pa­cha­ku­sun?” nis­pay­ki­chik­qa. 32 Dios mana ado­raq­ku­nam tukuy chay­ku­na­man­ta­qa afa­na­kun­ku, qam­ku­na­pa­qa­ri­ki kach­kan­mi hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik. Paymi ya­chan tukuy ima­pas pi­si­pu­sus­qay­ ki­chik­ta. 33 Pun­ta­ta­qa mas­kay­chik Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta­wan paypa mu­nas­qan allin ru­ray­ta­yá hi­nap­tin­qa qo­sun­ki­chik­mi tukuy ima pi­si­pu­suq­ni­ki­chik­ta. 34 Amayá afa­na­ kuy­chik­chu hamuq pun­chaw­man­ta­qa. Qepa pun­chaw­ku­na­qa achka afa­na­kuy­ku­na­tam apa­mun­qa, sapa pun­chaw­paq sa­sa­cha­kuy­ku­na­qa ama­ña­yá ha­tun­ya­chun­chu.

7

1   —Amayá

Pitapas ama kaminamanta (Lc 6:37-38, 41-42)

ru­na­ma­si­ki­chik­ta­qa ka­miy­chik­chu chay­na­pi Dios mana juz­ga­su­ nay­ki­chik­paq. 2 Mana allin ri­mas­qay­ki­chik­man hinam Dios­pas juz­ga­sun­ki­chik. Imay­nam ru­ras­qay­ki­chik­man hi­na­taq­mi Dios­pas qan­ku­na­wan ru­ran­qa. 3 Waw­qe­ki­pa ña­win­pi qo­pa­ta ri­ku­ruch­kas­pa­qa ¿ima­nas­qa­má ma­na­qa ri­kun­ki­chu ña­wi­ki­pi kas­pi­ta­ qa? 4 Ña­wi­ki­pi kaspi kach­kap­tin­qa ¿imay­na­taq niwaq waw­qe­ki­ta­qa: “Ña­wi­ki­pi qo­pa­ta hor­qo­rus­qay­ki” nis­pa­qa? 5 ¡Allin tukuq runa! Pun­ta­ta­qa ña­wi­ki­pi kas­pi­ta­raq­yá hor­qo­ ku­ruy chay­na­pi allin­ta qa­was­pa ru­na­ma­si­ki­pa ña­win­man­ta qo­pa­ta hor­qo­nay­ki­paq. 6 —Dios­pa kaq­nin­ku­na­t a­qa amam qon­k i­chik­chu allqo­ku­na­man, yan­qam ku­ ti­riy­kus­pa lli­ki­pa­ru­sun­ki­chik­man. *Per­las­ku­na­ta­pas ama­taq­mi qon­ki­chik­chu ku­chi­ku­na­man­qa, yan­qam sa­r ut­ya­r un­man. Mañakusqanchikqa uyarisqa kasqanmanta (Lc 11:9-13. 6:31)

7 —Ma­ña­kup­t i­k i­chik­qa Dios­mi qo­sun­k i­chik. Mas­kay­chik, ta­r in­k i­chik­mi, qa­yay­ chik, ki­cha­sun­ki­chik­mi. 8 Ma­ña­kuq­qa chas­kin­mi, mas­kaq­qa ta­rin­mi, qa­ya­kuq­qa ki­chay­ka­chi­kun­mi. 9 —Chu­ri­ki­chik­man­qa ¿ya­qa­chum ru­mi­ta qoy­ku­waq­chik tan­ta­ta ma­ña­ku­sup­ti­ki­chik 10 otaq cu­le­bra­ta, chall­wa­ta ma­ña­ku­sup­ti­ki­chik? 11 Qam­ku­na­qa mana allin ru­na­ku­na kach­kas­pam chu­ri­ki­chik­man­qa allin kaq­ku­na­ta qon­ki­chik ¿chay­chu ma­ña­kuq­ku­na­ man­qa hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik mana qo­sun­ki­chik­man allin kaq­ku­na­ta? 12 —Chay­na­qa ru­na­ma­si­k i­chik qam­ku­na­paq allin kaq­ku­na ru­ra­nan­t a mu­nas­ pa­qa qam­ku­na­pas pay­ku­na­paq­yá allin kaq­ku­na­ta ru­ray­chik. Chay­na­tam Bi­blia ka­ma­chi­wan­chik.

Kichki punkumanta (Lc 13:24)

13 —Kich­k i pun­kun­t a­yá yay­kuy­chik­qa, hatun pun­kun­t a hi­nas­pa hatun ñan­nin­ ta­qa rich­kan­ku infier­no­man­mi, chay­nin­ta­qa achka­lla­ñam rich­kan­ku. 14 Kich­ki pun­kun­ta hi­nas­pa kich­ki ñan­nin­ta­qa rich­kan­ku wiñay kaw­say­man­mi, ascha­llam chay­nin­ta­qa rich­kan­ku.

1771

15 —Cui­da­kuy­chik

MATEO 7​, ​8

Sachataqa rurunpi reqsinamanta (Lc 6:43-44)

“Dios­man­tam wi­lla­kuch­ka­ni” niq llu­lla ru­na­ku­na­man­ta. Pay­ku­na­qa oveja hina rik­chay­ni­yoq ha­mus­pa­pas son­qon­ku­pi­qa kach­kan suwa atoq­ku­na hinam. 16 Qam­ku­na­qa sa­chata hinam ru­run­pi req­sin­ki­chik. Manam uvas­ta­qa pa­llach­wan­chu ita­na­man­ta­qa ni­taq­mi hi­gos­ta­pas pa­llach­wan­chu car­dosan­to­man­ta­qa. 17 Allin sa­cha­qa allin­tam rurun, mana allin sa­cham icha­qa rurun mana allin­lla­ta. 18 Allin sa­cha­qa manam mana allin­ta­qa ru­run­man­chu ni­taq­mi mana valeq sa­cha­pas ru­r un­man­chu allin ru­r u­ta­qa. 19 Chusu ru­ru­yoq mana valeq sa­cha­ku­na­ta­qa yan­tas­pam ka­ña­na. 20 Chay­na­qa ru­run­pi­má pi­ta­pas req­sin­ki­chik. Pikunam Diospa munaychakusqanman yaykunanmanta (Lc 13:25-27)

21 —Manam: “¡Se­ñor­lláy, Se­ñor­lláy!” nispa lla­pa­llan ni­waq­niy­ku­na­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa yay­kun­qa aswan­qa hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­pa mu­ nas­qan ru­raq­llam. 22 Jui­cio pun­chaw cha­ya­ra­mup­tin­qa achka­lla­ñam ni­wan­qa­ku: “Se­ñor­lláy, Se­ñor­lláy, ño­qay­ku­qa qam­ray­kum wi­lla­kur­qa­ni­ku, qam­ray­kum de­mo­ nio­ku­na­ta qar­qor­qa­ni­ku, qam­ray­ku­taq­mi achka *mi­la­gro­ku­na­ta­pas ru­rar­qa­ni­ku” nispa. 23 Hi­nap­tin­mi nisaq: “Manam req­si­ki­chik­chu. ¡Qay­llay­man­ta asuy­chik mana allin ru­raq­ku­na!” nispa.

24 —Nis­qay­ku­na­ta

Iskay rikchaq cimientomanta (Mr 1:22. Lc 6:47-49)

uya­ris­pan ru­raq­qa taqra ru­mi­pa ha­wan­pi wa­si­cha­kuq allin ya­ chay­ni­yoq ru­na­man­mi rik­cha­kun. 25 Para cha­ya­ra­mup­tin­mi lloq­lla hun­ta­ra­mur­qa, nisyu way­ram pu­ku­mur­qa wa­si­man, icha­qa manam tu­ñir­qa­chu taqra ru­mi­pi ci­mien­ tas­qa kas­qan­ray­ku. 26 Nis­qay­ta uya­rich­kas­pan mana ka­su­kuq­mi icha­qa rik­cha­kun aqopa ha­wan­pi wa­si­cha­kuq mana uma­yoq ru­na­man. 27 Para cha­ya­ra­mup­tin­mi lloq­lla hun­ta­ra­mur­qa, nisyu way­ram pu­ku­mur­qa wa­si­man, chay­mi tu­ñi­rur­qa pa­say­paq­ta. 28 Ri­may­t a Jesus tu­ku­r up­t in­mi ru­na­ku­na admi­ras­qa­lla­ña kar­qa­ku ya­cha­chi­kuy­ nin­ku­na­wan. 29 Atiy­wan­mi ya­cha­chir­qa, manam Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na hi­na­lla­chu.

8

1   Orqo­pa

Leprawan onqoq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 1:40-45. Lc 5:12-16)

waq­tan­man­ta Jesus uray­ka­mup­tin­mi achka ru­na­ku­na qa­ti­mur­ qa­ku. 2 Hi­nap­tin­mi Je­sus­man asuy­kur­qa *le­pra­wan onqoq runa hi­nas­pam qon­qo­ra­kuy­kus­pan nirqa: —Se­ñor­lláy, mu­nas­pay­ki­qa allin­yay­ka­chi­lla­wa­yá —nispa. 3 Hi­nap­t in­mi Jesus llap­chay­kus­pan nirqa: —Arí, mu­na­nim, allin­yay­ña —nispa. Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla chay lepra onqoy­nin chin­ka­rur­qa. 4 Chay­mi Jesus nirqa: —Amam pi­man­pas wi­llan­ki­chu, aswan­qa riyá *sa­cer­do­te­man chay­na­pi pay­wan qa­wa­chi­ka­mu­nay­ki­paq. Sa­no­ña kas­qay­ki­ta ya­cha­nan­ku­paq­mi ofren­da­ta qonki Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­man hina —nispa.

MATEO 8

5 Ca­per­naum

1772 Capitanpa sirviententa Jesus sanoyachisqanmanta (Lc 7:1-10)

llaq­ta­man Jesus cha­ya­r up­tin­mi sol­da­do­ku­na­pa ca­pi­tan­nin asuy­ kus­pan kay­na­ta rue­ga­kur­qa: 6 —Se­ñor­lláy, sir­vien­tey­mi su­chu­ya­rus­pan wa­siy­pi llum­pay­ta ña­ka­rich­kan —nispa. 7 Chay­mi Jesus nirqa: —Ris­pa­yá allin­ya­ra­chi­mu­saq —nispa. 8 Hi­nap­t in­mi ca­pi­t an­ña­t aq nirqa: —Se­ñor­lláy, pi­pa­man hi­na­raq­taq wa­siy­man­qa yay­kuy­ku­waq, ri­ma­riy­kup­ti­llay­kim sir­vien­tey­qa allin­ya­run­qa. 9 Ño­qa­pas ka­ma­chi­waq­niy­ku­na­tam ka­su­ku­ni, sol­da­doy­ku­ na­pas ka­ma­chip­tiy­qa ka­su­wan­taq­mi. Huk­nin­ta: “Riy” nip­tin­mi rin, huk­nin­ta­ña­taq: “Hamuy” nip­tiy­mi hamun, sir­vien­tey­pas: “Kayta ruray” nip­tiy­qa ru­ran­taq­mi. 10 Chay­na nis­qan­wan Jesus admi­ra­kus­pam qa­t iq­nin­ku­na­t a nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, *Israel ru­na­ku­na­pi­pas manam kayna iñiy­ni­yoq ru­na­ta­ qa ta­rir­qa­ni­chu. 11 Ni­ki­chik­taq­mi, achkaq­mi ha­mun­qa­ku tukuy hi­nas­tin­man­ta hi­nas­pam Abra­han­wan, Isaac­wan hi­nas­pa Ja­cob­wan mi­ku­nan­ku­paq ti­yay­kun­qa­ku Dios­pa mu­nay­ cha­kus­qan­pi. 12 Hi­nap­tin­mi “Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­paq­ñam kani” niq­ku­na­pas tu­ta­yay­pa kas­qan­man wis­chus­qa kas­pan­ku chay­pi wa­qan­qa­ku hi­nas­pa ki­run­ku­ta ki­ri­chi­chi­chin­qa­ku. 13 Ca­pi­t an­t a­ña­t aq­mi Jesus nirqa: —Ku­ti­kuy­ña, iñis­qay­ki­man hi­na­yá ru­ras­qa ka­chun —nispa. Chay sir­vien­ten­mi chay ho­ra­lla sa­no­ya­r ur­qa. Pedropa suegranta Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 1:29-31. Lc 4:38-39)

14 Pe­d ro­pa wa­sin­t a Jesus ris­pan­mi chay­pi ta­r iy­kur­qa Pe­d ro­pa sue­g ran ca­ma­pi ca­len­tu­ra­wan kach­kaq­ta. 15 Chay­mi ma­kin­ta llap­chay­kup­ti­llan ca­len­tu­ra chin­ka­ rur­qa hi­nap­tin­mi ha­ta­ri­r us­pan pay­ku­na­ta atien­der­qa.

Achka onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 1:32-34. Lc 4:40-41)

16 Tu­ta­ya­rup­tin­mi

Je­sus­man pu­sa­mur­qa­ku de­mo­nio­ku­na­pa ña­ka­ri­chis­qan achka ru­na­ku­na­ta hi­nap­tin­mi ri­ma­ris­pa­llan chay de­mo­nio­ku­na­ta qar­qor­qa, sa­no­ya­chir­ qa­taq­mi onqoq­ku­na­ta­pas. 17 Chay­na­pim cum­pli­kur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa kayna nis­qan: “Paymi na­nay­nin­chik­wan ña­ka­rir­qa onqoy­nin­chik­ku­na­ta­pas apas­pa.” Jesusta qatiy munaqkunamanta (Lc 9:57-62)

18 Je­sus­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na mu­y u­r iq­nin­pi kas­qan­t a qa­way­kus­pa, ka­ma­chir­ qa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta lamar qo­cha­pa chim­pan­man pa­sa­nan­ku­paq. 19 Hi­nap­tin­mi Je­sus­man asuy­kus­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, may­ta­ña rip­ti­ki­pas qa­tis­qay­kim —nispa. 20 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Kanmi atoq­ku­na­pa uchkun, kan­taq­mi alton pawaq urpi­ku­na­pa­pas *qesan, *Dios­man­ta Hamuq Ru­na­paq­mi icha­qa mana ka­pu­wan­chu may­pim pu­ñuy­ku­nay­ pas —nispa.

1773

MATEO 8​, ​9

21 Huk­nin

pu­riq­ma­sin­ña­taq­mi nirqa: —Se­ñor­lláy, qan­wan­mi risaq icha­qa de­jay­ku­way­raq tay­tay wa­ñu­kup­tin pam­pa­ ra­mu­nay­ka­ma —nispa. 22 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qa­ti­way­pu­ni, Dios­paq wa­ñus­qa­ku­na­yá wa­ñuq­ku­na­ta­qa pam­pa­chun­ku —nispa.

23 Jesus

Wayratawan lamar qochata Jesus hawkayachisqanmanta (Mr 4:35-41. Lc 8:22-25)

bo­te­man yay­ku­r up­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­pas qa­tir­qa­ku. 24 Rich­kap­tin­ kum qo­cha­pi nis­yu-nis­y u way­ra­wan *ola­ku­na ha­ta­ri­ra­mus­pan bo­te­ta­pas ya­qa­ña ta­pa­rur­qa, Je­sus­ña­taq­mi pu­ñuch­kar­qa. 25 Hi­nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na asuy­kus­pa rik­cha­chir­qa­ku: —¡Se­ñor­lláy, sal­va­way­ku, chin­kay­kuch­kan­chik­ñam! —nispa. 26 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —¡Pisi iñiy­ni­yoq ru­na­ku­na! ¿Ima­nas­qa­taq man­cha­kun­ki­chik? —nispa. Ha­ta­riy­kus­pa­taq­mi qaq­char­qa way­ra­ta­wan lamar qo­cha­ta hi­nap­tin­mi lliw haw­ ka­ya­rur­qa. 27 Ru­na­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kur­qa­ku: —¿Ima ru­na­taq kayqa? Pay­ta­qa way­ra­pas, lamar qo­cha­pas ka­suq­mi kasqa —nispa. Demoniokunapa ñakarichisqan runakunamanta (Mr 5:1-20. Lc 8:26-39)

28 Lamar qo­cha­pa wak­law­nin Ga­da­ra llaq­t a­man Jesus cha­ya­r up­t in­mi pan­ teon­man­ta iskay ru­na­ku­na pay­man ha­mur­qa, iskay­nin­kum karqa de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan man­cha­kuy­paq ru­na­ku­na chay­mi mana pipas chay ñan­nin­ta­qa pa­say­ta atiq­ku­chu. 29 Pay­ku­nam qa­pa­rir­qa­ku: —¿Ima­ta­taq ño­qay­ku­wan mu­nan­ki Dios­pa Chu­rin Jesus? ¿Ma­na­raq tiem­po­pi­ chu ha­mur­qan­ki ña­ka­ri­chiq­niy­ku? —nispa. 30 Wak­law­neq­pim mi­kuch­kar­qa achka­lla­ña ku­chi­ku­na. 31 Chay­mi de­mo­nio­ku­na rue­ga­kur­qa Je­sus­ta: —Qar­qo­was­pay­ki­ku­qa de­jay­ku­way­ku­yá wak ku­chi­ku­na­man yay­ku­nay­ku­paq —nispa. 32 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa: —Pa­say­chik­yá —nis­pan. Chay­mi de­mo­nio­ku­na­qa ru­na­ku­na­man­ta lloq­si­rus­pa ku­chi­ku­na­man ustu­rur­qa. Chay lla­pa­llan ku­chi­ku­nam waq­tan­ta kall­pas­pa qo­cha­man wi­chiy­kus­pa wa­ñu­rur­qa­ku. 33 Kuchi mi­chiq­ku­na­ña­t aq­mi llaq­t a­man ayqe­kus­pan­ku wi­lla­kur­qa­ku de­mo­ nio­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ku­na­wan imam pa­sa­kus­qan­ta. 34 Chay­mi chay llaq­ta­pi *ya­chaq lla­pa­llan ru­na­ku­na ha­mur­qa­ku Je­sus­man hi­nas­pan­kum rue­ga­kur­qa­ku llaq­tan­ku­man­ta huk­law­man pa­sa­ku­nan­paq.

9

Suchu runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 2:1-12. Lc 5:17-26)

1   Je­sus­mi bo­te­man yay­kuy­kus­pan pa­sar­qa lamar qo­cha­pa chim­pan­ man hi­nas­pam cha­ya­r ur­qa ki­kin­pa llaq­tan­man. 2 Chay­pi kach­kap­tin­mi wan­tu­mur­qa­ku suchu ru­na­ta cha­ka­na­pi, chay­mi Jesus pay­ku­na­pa iñiy­nin­ta qa­ way­kus­pa chay su­chu­ta nirqa:

MATEO 9

1774

—Kall­pan­cha­kuy tayta, hu­chay­ki­ku­na­tam pam­pa­chay­ki —nispa. 3 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­t am wa­k iq­nin pien­sar­qa­ku: “Kay ru­na­qa Dios­tam pi­ña­chich­kan” nispa. 4 Chay­mi pien­sas­qan­ku­ta Jesus ya­chas­pan nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq mana allin­ku­na­ta pien­san­ki­chik? 5 ¿May­qan nis­qay­taq facil kan­man: “Hu­chay­ki­ku­na­tam pam­pa­chay­ki” nis­qay­chu icha: “Ha­ta­ris­pay­ki puriy” nis­qay­chu? 6 Ku­nan­mi ya­chan­ki­chik *Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa hu­cha­ku­na­ta pam­pa­cha­nay­paq kay pa­cha­pi atiy­ni­yoq kas­qay­ta. Chay­na­ta ni­rus­pan­mi su­chu­ta nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki pu­ñu­nay­ki­ta apa­ri­kus­pa wa­si­ki­man ri­pu­kuy —nispa. 7 Hi­nap­t in­mi suchu ru­na­qa ha­t a­r is­pa wa­sin­man ri­pu­kur­qa. 8 Chay­t a qa­ way­kus­pan­kum ru­na­ku­na man­cha­ri­kur­qa­ku hi­nas­pam Dios­ta ala­bar­qa­ku sa­no­ya­chi­nan­paq ru­na­ku­na­man atiy qos­qan­man­ta.

9 Chay­man­t a

Discipulonpaq Mateota Jesus qayasqanmanta (Mr 2:13-17. Lc 5:27-32)

pa­sas­pan­mi Jesus ri­ku­r ur­qa Mateo su­ti­yoq ru­na­ta *impues­to co­ bra­nan­pi ti­yach­kaq­ta, pay­tam nirqa: —Qa­ti­way —nispa. Hi­nap­tin­mi Mateo ha­ta­ris­pa pay­wan rirqa. 10 Ma­teo­pa wa­sin­pi Jesus mi­kuch­kap­t in­mi ha­mur­qa *impues­to co­braq achka ru­na­ku­na hi­nas­pa hu­cha­sa­pa­ku­na, pay­ku­nam me­sa­pi ti­yay­kur­qa­ku Je­sus­wan hi­nas­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan. 11 Chay­ta *fa­ri­seo­ku­na qa­way­kus­pam Je­sus­pa dis­ci­ pu­lon­ku­na­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­má ya­cha­chi­suq­ni­ki­chik­qa mi­kuch­kan *impues­to co­braq­ku­na­wan­ qa hi­nas­pa hu­cha­sa­pa­ku­na­wan­qa? —nispa. 12 Chay­t a uya­r i­r us­pan­mi Jesus nirqa: —Sano ru­na­ku­na­qa manam ne­ce­si­tan­ku­chu me­di­co ham­pi­nan­ta icha­qa onqoq­ku­na­llam. 13 Ya­cha­muy­chik Bi­blia­pi Dios­pa kayna nis­qan­ta: “Ani­mal­ku­na wa­ñu­ chi­pu­wa­nay­ki­chik­man­ta­pas aswan­qa mu­na­ni ku­ya­pa­ya­kuq ka­nay­ki­chik­tam” nispa. Ño­qa­qa ha­mur­qa­ni manam justo ru­na­ku­na qa­yaq­chu aswan­qa hu­cha­sa­pa­ku­na qa­yaq­mi.

14 Bau­t i­zaq

Ayunomanta Jesusta tapusqanmanta (Mr 2:18-22. Lc 5:33-39)

Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na asuy­kus­pam Je­sus­ta ta­pur­qa­ku: —*Fa­ri­seo­ku­na­pi­wan ño­qay­ku­qa sapa kutim ayu­na­ni­ku. ¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­ loy­ki­ku­na­qa mana ayu­nan­ku­chu? —nispa. 15 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ya­qa­chum ca­sa­mien­to­man riq ru­na­ku­na lla­ki­kun­man­ku pay­ku­na­wan novio kach­kap­tin? Novio pay­ku­na­wan ka­nan­ka­ma­qa manam ayu­nan­man­ku­chu, hamuq pun­chaw­ku­na­pim icha­qa novio chin­ka­r up­tin ayu­nan­qa­ku. 16 —Mawka pa­cha­ta­qa manam pipas re­mien­dan­man­chu mosoq la­ta­pa­wan­qa. Chay mosoq la­ta­pa­qa chin­ti­rus­pam mawka pa­cha­ta asta­wan lli­ki­run­man. 17 Ma­na­taq­mi pipas ma­na­raq po­qos­qa vi­no­ta­qa mawka odre­ku­na­man­qa chu­ran­man­chu. Chay vino po­qo­rus­pan­mi mawka odre­ta toq­ya­ra­chin­man, hi­nap­tin­mi vi­no­pas usun­man, odre­pas mana va­leq­ñam kan­man. Chay­mi mana po­qos­qa vi­no­ta­qa mosoq odre­pi chu­ra­na chay­na­pi odre mana toq­ya­ru­nan­paq nitaq vi­no­pas usu­nan­paq.

1775

MATEO 9

Jairopa churin kawsarisqanmantawan onqoq warmipa sanoyasqanmanta (Mr 5:21-43. Lc 8:40-56)

18 Jesus chay­ku­na­t a nich­kap­t in­mi ju­dio­ku­na­pa huk­nin ka­ma­chi­kuq Je­sus­pa qay­llan­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pan nirqa: —Warmi chu­ri­llay­mi ku­na­cha­llan wa­ñu­kun, ris­pay­ki­yá payta ha­piy­ka­pa­mu­ way kaw­sa­ri­nan­paq —nispa. 19 Je­sus­mi pay­wan pa­sar­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan kuska. 20 Hi­nap­tin­mi Je­sus­man chun­ka iskay­ni­yoq wa­ta­ña flu­jo­wan onqoq warmi asuy­kus­pan qe­pan­man­ta pa­chan­pa pa­tan­ta llap­chay­kur­qa, 21 paymi pien­sar­qa “Pa­cha­llan­ta­pas llap­chay­kus­pay­qa allin­ya­ ru­saq­mi” nispa. 22 Chay­mi Jesus mu­yu­riy­kus­pan payta qa­war­qa hi­nas­pam nirqa: —Kall­pan­cha­kuy mamáy, iñis­qay­ki­ray­kum allin­ya­run­ki —nispa. Hi­nap­tin­mi chay­lla allin­ya­r ur­qa. 23 Chay ka­ma­chi­kuq­pa wa­sin­t a Jesus cha­ya­r up­t in­mi qena to­caq­ku­na­pas lis­to­lla­ña kach­kas­qa­ku pam­pa­mu­nan­ku­paq, chay­na­taq­mi ru­na­ku­na­pas qa­par­ka­ chach­kas­qa­ku. 24 Chay­mi Jesus nirqa: —Lloq­siy­chik kay­man­ta, si­pas­qa manam wa­ñus­qa­chu kach­kan aswan­qa pu­ ñuch­kan­mi —nispa. Hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na asi­pa­yar­qa­ku Je­sus­ta. 25 Ru­na­ku­na­ta ha­wa­man lloq­si­ra­chis­ pan­ña­taq­mi Jesus asuy­kur­qa si­pas­man, ma­kin­man­ta aysa­riy­kup­tin­mi ha­ta­ri­rur­qa. 26 Chay­mi lla­pa­llan llaq­ta­ku­na­pi chay pa­sa­kus­qan­man­ta lliw ya­cha­rur­qa­ku.

27 Chay­man­t a

Iskay ñawsakunata Jesus sanoyachisqanmanta

Jesus pa­sap­tin­mi iskay ñaw­sa­ku­na qa­tir­qa qa­yay­ka­cha­kus­tin: —Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­way­ku —nispa. 28 Wa­si­man Jesus yay­ku­rup­tin­mi chay ñaw­sa­ku­na asuy­kur­qa hi­nap­tin­mi Jesus ta­pur­qa: —¿Creen­ki­chik­chu mu­nas­qay­ki­chik ru­ra­r u­nay­ta? —nispa. Chay­mi nir­qa­ku: —Arí, tay­táy —nispa. 29 Hi­nap­t in­mi ña­w in­ku­t a Jesus llap­chay­kus­pan nirqa: —Iñis­qay­ki­chik­man hi­na­yá ru­ras­qa ka­chun —nispa. 30 Chay­mi qa­wa­r i­ku­r up­t in­ku Jesus avi­sar­qa pay­ku­na­t a: —Amam pi­man­pas wi­llan­ki­chik­chu —nispa. 31 Aswan­qa pay­ku­na lloq­si­r us­pam tukuy chay llaq­t a­ku­na­pi wi­lla­ku­r ur­qa­ku Je­ sus­pa ru­ras­qan­man­ta. 32 Ñaw­sa­man­t a

Mana rimaq runata Jesus sanoyachisqanmanta

sa­no­yaq ru­na­ku­na lloq­sich­kap­tin­ña­taq­mi Je­sus­man pu­sa­ra­ mur­qa­ku de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan mana rimaq ru­na­ta. 33 De­mo­nio­ta Jesus qar­qo­rup­tin­ña­taq­mi chay runa ri­ma­ri­r ur­qa. Ru­na­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kur­qa­ku: —Kay­na­ta­qa manam hay­ka­pi­pas ri­kur­qa­ni­ku­chu Israel na­cion­pi­qa —nispa. 34 *Fa­r i­seo­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qon de­mo­nio­ku­na ka­ma­chiq­pa atiy­nin­wan­ mi —nispa.

MATEO 9​, ​10

1776 Jesuspa llakipayarikusqanmanta

35 Je­sus­mi

pu­rir­qa lla­pa­llam llaq­ta­ku­na­pi hi­nas­pa llaq­ta­cha­ku­na­pi­pas *hu­ñu­na­ku­ nan­ku wa­si­ku­na­pi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ya­cha­chis­tin, allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­tin chay­na­taq tukuy onqoq­ku­na­ta hi­nas­pa na­nay­ni­yoq­ku­na­ta sa­no­ya­chis­tin. 36 Ru­na­ku­na­ta qa­way­kus­pan­mi lla­ki­pa­ya­ri­kur­qa wis­chus­qa, che­qes­qa hi­nas­pa mana mi­chiq­ni­yoq ove­ja­ku­na hina kas­qan­ku­man­ta. 37 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Achka­lla­ñam kach­kan co­se­cha­na­paq­qa, co­se­chaq­ku­nam icha­qa aslla. 38 Chay­na­qa ma­ña­kuy­chik­yá chak­ra­yoq­t a co­se­chaq­ku­na­t a ka­cha­nan­paq.

10

Chunka iskayniyoq discipulonkunamanta (Mr 3:13-19. Lc 6:12-16)

1   Chay­man­tam

Jesus qa­yar­qa chun­ka iskay­nin­tin dis­ci­pu­lon­ku­na­ta hi­nas­ pam atiy­ta qorqa de­mo­nio­ku­na­ta qar­qo­nan­ku­paq chay­na­taq imay­ma­na rik­chaq onqoy­ni­yoq­ku­na­ta­pas hi­nas­pa na­nay­ni­yoq­ku­na­ta­pas allin­ya­chi­nan­ku­paq. 2 Chay chun­ka iskay­nin­tin *apos­tol­ku­na­qa kay­ku­nam: punta qa­yas­qan Simon, paypa huk­nin su­tin­mi Pedro, waw­qen Andres, Ze­be­deo­pa chu­rin Ja­co­bo­wan Juan, 3 Fe­li­pe, Bar­to­lo­me, Tomas, *impues­to co­braq Mateo, Alfeo­pa chu­rin Ja­co­bo, Tadeo, 4 *ca­na­nis­ta par­ti­do­man­ta kaq Simon hi­nas­pa Jesus trai­cio­naq Judas Isca­rio­te. Willakamunankupaq discipulonkunata Jesus kachasqanmanta (Mr 6:7-13. Lc 9:1-6)

5 Kay chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­t am Jesus ka­char­qa kay­na­t a ka­ma­chis­pan: —Amam rin­ki­chik­chu mana judio ru­na­ku­na­pa llaq­tan­man­qa, ama­taq­mi yay­ kun­ki­chik­chu Sa­ma­ria ru­na­ku­na­pa llaq­tan­man­pas. 6 Pun­ta­ta­qa riy­chik chin­kas­qa ove­ja­ku­na hina Israel­pa mi­ray­nin ru­na­ku­na­man­yá. 7 Ris­pa­yá wi­lla­ka­muy­chik: “Dios­ pa mu­nay­cha­ku­nan­mi hich­pa­ra­mun­ña” nispa. 8 Onqoq­ku­na­ta­yá allin­ya­chi­muy­chik, wa­ñuq­ku­na­ta­yá kaw­sa­ri­chi­muy­chik, *le­pra­wan onqoq­ku­na­ta­yá allin­ya­chi­muy­chik, qar­qo­muy­chik­taq­yá de­mo­nio­ku­na­ta­pas. Qam­ku­na­qa mana ima­lla­wan­mi chas­kir­qan­ ki­chik kay atiy­ta, mana ima­lla­paq­taq­yá qam­ku­na­pas qo­muy­chik. 9 —Illas­pay­k i­chik­qa amam apan­k i­chik­chu imay­r i­kuq qoll­qe­t a­pas 10 nitaq qo­ qaw­ta­pas nitaq mu­da­ku­na­paq ca­mi­sa­ta­pas, *usu­ta­ta­pas nitaq iskay taw­na­ta­pas. Llam­kas­qay­ki­chik­man­ta­qa chas­ki­nay­ki­chik­mi mi­ku­nay­ki­chik­ta. 11 —May­law llaq­ta­man­pas otaq llaq­ta­cha­man­pas cha­yas­pay­ki­chik­qa mas­kay­chik­yá allin runa kaqta hi­nas­pa­yá chay­pi sa­may­chik lloq­si­nay­ki­chik­ka­ma. 12 Wa­si­man yay­ kus­pa­qa: “Haw­ka­lla kay­chik” nis­pam ri­may­kun­ki­chik. 13 Wa­si­pi kaq­ku­na allin runa kap­tin­qa, pay­ku­na­paq­yá ma­ña­kuy­chik hawka kayta, chay wa­si­pi ru­na­ku­na mana allin kap­tin­qa, manam chay­na­chu kanqa. 14 Pipas mana chas­ki­sup­ti­ki­chik­qa hi­nas­pa mana uya­ri­sup­ti­ki­chik­qa chay wa­si­man­ta­yá otaq chay llaq­ta­man­ta­yá lloq­siy­chik, tas­ piy­chik­yá *usu­tay­ki­chik­pi allpa­ta­pas. 15 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, jui­cio pun­chaw­pi­qa chay llaq­tam aswan cas­ti­gas­qa kanqa So­do­ma hi­nas­pa Go­mor­ra llaq­ta­ku­na­man­ta­pas.

16 Atoq­ku­na­pa

Jesusrayku cheqnisqa kaymanta

kas­qan­man ove­ja­ku­na­ta ka­chach­kaq hinam qam­ku­na­ta ka­chach­kay­ ki­chik, chay­na­qa cu­le­bra hina sa­cre­yá kay­chik icha­qa pa­lo­ma hina mana ima­na­kuq.

1777

MATEO 10

17 Cui­da­kuy­chik­yá,

ru­na­ku­nam juz­ga­do­man entre­ga­sus­pay­ki­chik ma­qa­sun­ki­chik *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi. 18 Ño­qa­ray­kum apa­sun­ki­chik go­bier­naq­ku­na­man hi­nas­pa rey­ku­na­man. Chay­na­pim pay­ku­na­man ño­qa­man­ta wi­lla­kun­ki­chik, wi­lla­kun­ki­chik­ taq­mi mana judio kaq ru­na­ku­na­man­pas. 19 Au­to­ri­dad­ku­na­man apa­sup­ti­ki­chik­qa amam lla­ki­kun­ki­chik­chu imay­nam otaq imam ri­ma­nay­ki­chik­man­ta­qa, Dios­mi ya­cha­ chi­sun­ki­chik chay ra­to­pi imam ri­ma­nay­ki­chik­ta­qa. 20 Manam ki­ki­llay­ki­chik­man­ta­chu ri­man­ki­chik­qa, icha­qa Tay­tay­ki­chik­pa Espi­ri­tun­mi ri­ma­chi­sun­ki­chik. 21 —Ru­na­ku­nam waw­qen­ta trai­cio­nan­qa wa­ñu­nan­paq, tay­ta­pas chu­rin­tam trai­ cio­nan­qa, chay­na­taq­mi chu­ri-wa­wa­ku­na­pas tay­ta-ma­man­pa con­tran­pi ha­ta­ris­pa wa­ñu­chin­qa­ku. 22 Ño­qa­ray­kum lla­pa­llan ru­na­ku­na cheq­ni­sun­ki­chik icha­qa kay pa­cha­pa tu­ku­pay­nin­ka­ma ño­qa­pi tak­yaq­tam Dios­qa sal­van­qa. 23 Huk llaq­ta­pi cheq­nis­qa kas­pa­qa huk­law llaq­ta­man­ña­yá ayqe­kuy­chik. Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, *Dios­man­ta Hamuq Ru­ na­qa ku­ti­mu­saq ma­na­raq­pas Israel llaq­ta­ku­na­pi pu­riy­ta tu­kuch­kap­ti­ki­chik­mi. 24 —Manam pipas ya­cha­chiq­nin­man­t a aswan allin req­sis­qa­qa kan­man­chu nitaq sir­vien­te­pas pa­tron­nin­man­ta­qa. 25 Allin­mi kan­man dis­ci­pu­lo­paq ya­cha­chiq­nin hina kay­nin, chay­na­taq sir­vien­te­pas pa­t ron­nin hina kay­nin. Kay tay­tay­ki­chik­ta­ pas Beel­ze­bu­wan su­ti­cha­wach­kas­pan­ku­qa aswan­raq­chi­ki qam­ku­na­ta­qa. Cuerpo wañuchiqtaqa mana manchakunamanta (Lc 12:2-7)

26 —Chay­na­qa amayá man­cha­kuy­chik­chu ru­na­ku­na­ta­qa. Ima­pas pa­kas­qa kaq­ku­na­ qa qa­wa­chis­qam kanqa chay­na­taq­mi mana ya­chas­qa kaq­ku­na­pas ya­chas­qa­taq kanqa. 27 Qam­ku­na­man tu­ta­yay­pi hina wi­llas­qay­ta­qa ru­na­ku­na­man­yá achkiy­pi hina wi­lla­ kuy­chik, upa­lla­lla nis­qay­ta­ña­taq­yá wi­lla­kuy­chik wa­si­pa altos­nin­man­ta hina. 28 Amayá man­cha­kuy­chik­chu runa wa­ñu­chiq­ku­na­ta­qa, manam alman­ta­qa wa­ñu­chin­man­ku­chu, man­cha­kuy­chik­qa alman­tin cuer­pon­tin­ta wi­ñay­paq cas­ti­go­man wis­chuq­ta­yá. 29 —¿Ma­na­chum iskay pi­chin­chur­ru­cha­ku­na­ta­pas *ran­ti­kun­ku as qoll­qe­lla­paq? Chay­wan­pas manam may­qan­pas wa­ñun­man­chu Dios Tay­tay­ki­chik mana mu­nap­tin­qa. 30 Qam­ku­na­pa­qa chuk­chay­ki­chik­pas lla­pa­llan­mi yu­pas­qa kach­kan. 31 Chay­na­qa amayá man­cha­kuy­chik­chu, qam­ku­na­qa pi­chin­chur­ru­cha­ku­na­man­ta­pas aswan va­leq­mi kan­ki­chik.

32 —Ru­na­ku­na­pa

Jesuspa favorninpi rimaqkunamanta (Lc 12:8-9)

qay­llan­pi mana pen­qa­kus­pa ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­ta­qa ño­qa­pas hanaq pacha Tay­tay­pa qay­llan­pim wi­lla­ku­saq ño­qa­pa kas­qan­ta. 33 Ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi ne­gaq­niy­ta­qa ño­qa­pas ne­ga­saq­mi hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­pa qay­llan­pi. Jesusqa runakuna rakinachiq hamusqanmanta (Lc 12:51-53. 14:26-27)

34 —Ama creey­chik­chu kay pa­cha­man ha­mus­qay­wan­qa haw­ka­lla ka­nay­ki­chik­ta,

aswan­qa ño­qa­ray­kum pe­lean­qa­ku. 35 Ha­mu­ni­qa qa­ri­pas tay­tan­pa con­tran­pi ka­nan­paq­mi, warmi wa­wa­pas ma­man­pa con­tran­pi ka­nan­paq­mi chay­na­taq llum­chuy­pas sue­gran­pa con­tran­pi ka­nan­paq­mi. 36 Chay­na­qa­ri­ki cheq­niq­nin­qa kanqa wa­sin­pi kaq­ku­na­llam. 37 —Pipas ma­ma-tay­t an­t a ño­qa­man­t a aswan ku­yaq­qa manam ño­qa­paq hi­na­chu, pipas chu­ri-wa­wan­ta ño­qa­man­ta aswan ku­yaq­qa ma­na­taq­mi ño­qa­paq hi­na­chu.

MATEO 10​, ​11

1778

38 Pipas

ño­qa­ray­ku ña­ka­ris­tin qa­ti­waq­niy­qa ño­qa­paq hinam. 39 Pipas vi­da­llan ku­ yaq­qa pier­de­run­qam, pipas ño­qa­ray­ku wa­ñuq­mi icha­qa kaw­san­qa. Premiokunamanta (Mr 9:41)

40 —Pipas qam­ku­na­t a chas­k iq­ni­k i­chik­qa ño­qa­t am chas­k i­wan, pipas ño­qa­t a chas­ki­waq­ña­taq­mi ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­ta chas­kin. 41 Si­chum pipas Dios­man­ ta wi­lla­kuq­ta chas­kiy­kun­qa pay­man­ta wi­lla­kuq kas­qan­ray­ku hi­nas­pa­qa kikin Dios­man­tam chay wi­lla­kuq­pa chas­ki­nan pre­mion­ta chas­kin­qa. Si­chum pipas allin ru­na­ta chas­kiy­kun­qa allin runa kas­qan­ray­ku hi­nas­pa­qa kikin Dios­man­tam chay allin ru­na­pa chas­ki­nan pre­mion­ta chas­kin­qa. 42 Qa­tiq­niy kas­qan­ray­ku may­qan hu­mil­de iñiq­niy­ku­na­man­pas chiri ya­ku­lla­pas qoy­kuq­qa pre­mion­tam chas­kin­qa.

11

1   Je­sus­mi

Bautizaq Juanpa kachasqankunamanta (Lc 7:18-35)

chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­man ka­ma­chiy­ta tu­ku­rus­pan pa­sar­qa pay­ku­na­pa llaq­tan­ku­na­pi ya­cha­chi­nan­paq hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­ku­nan­paq. 2 Juan­ña­t aq­mi car­cel­pi kach­kas­pa Cris­to­pa ru­ras­qan­ku­na­t a ya­cha­r us­pan qa­t iq­ nin­ku­na­man­ta iskay­ta ka­char­qa 3 Je­sus­ta kay­na­ta ta­pu­mu­nan­ku­paq: —¿Qam­chu kanki Dios­man­ta hamuq icha huk­ta­chu su­ya­saq­ku? —nispa. 4 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ku­tis­pa Juan­man wi­lla­muy­chik qa­was­qay­ki­chik­ta­wan uya­ris­qay­ki­chik­ta. 5 Wi­lla­muy­chik­yá: “Ñaw­sa­ku­nam qa­wa­kuch­kan­ña, su­chu­ku­nam pu­r ich­kan­ña, *le­pra­wan onqoq­ku­nam sa­no­yach­kan­ña, mana uya­ri­kuq­ku­nam uya­ri­kuch­kan­ ña, wa­ñus­qa­ku­nam kaw­sa­rich­kan­ña chay­na­taq­mi wak­cha­ku­na­pas allin no­ti­cia­ta uya­rich­kan­ña” nispa. 6 ¡Mayna ku­sis­qam ño­qa­man­ta mana iskay­ra­yaq­ku­na­qa! 7 Pay­ku­na pa­sa­kup­t in­mi ru­na­ku­na­man ri­ma­pa­yas­pan Juan­man­ta Jesus ta­pur­qa: —¿Ima qa­waq­taq rir­qan­ki­chik pu­run­ta? ¿Way­ra­pa aytin­ya­chis­qan so­qos­ta qa­waq­chu? 8 ¿Pi qa­waq­taq rir­qan­ki­chik? ¿Allin pa­cha­wan pa­chas­qa ru­na­ta qa­waq­chu? Allin pa­cha­ wan chu­ra­kuq­qa rey­ku­na­pa wa­si­llan­pim kach­kan. 9 Aswan­qa ¿pi qa­waq­taq rir­qan­ki­chik? ¿Dios­man­ta wi­lla­kuq runa qa­waq­chum? Arí, payqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man­ta­pas aswan req­sis­qa­raq­mi. 10 Dios­qa Juan­man­tam Bi­blia­pi wi­lla­kur­qa­ña kay­na­ta: “Ñoqam kachamusaq hamunaykipaq allichapusuqniki willakuqniyta” nispa. 11 Che­qap­t a­pu­nim Bau­t i­zaq Juan­t a­qa mana pipas igua­lan­chu. Chay­wan­pas Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi kaq hu­mil­de­lla­pas Juan­man­ta­qa aswan req­sis­qa­raq­mi. 12 —Bau­t i­zaq Juan­pa ha­mus­qan­man­t a­pu­nim Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­t a ata­ cach­kan­ku, chay­qa pay­ku­na­pa ma­kin­pi­ñam kach­kan. 13 Dios­man­ta lla­pa­llan wi­lla­kuq­ku­nam Moi­ses­pa qell­qas­qan­ku­na­pi­wan ri­mar­qa Juan ha­mu­nan­ka­ma Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­man­ta. 14 Qam­ku­na creey­ta mu­nap­ti­ki­chik­qa, Juan­mi chay su­yas­qay­ki­chik Elias. 15 Uya­ri­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá. 16 —¿Pi­man­taq tu­pa­chiy­man kunan tiem­po ru­na­ku­na­ta? Pay­ku­na­qa rik­cha­kun pla­za­ku­na­pi puk­llas­pa ami­go­chan­ku­na­wan qa­yay­ka­cha­na­kuq war­ma­ku­na­man­mi. 17 Pay­ku­nam ni­na­kun­ku: “To­ca­ni­kum qe­na­ta icha­qa manam tu­sun­ki­chik­chu, ta­ki­ni­kum aya ta­ki­ta icha­qa manam wa­qan­ki­chik­chu” nispa. 18 Bau­ti­zaq Juan­mi aslla mikuq karqa,

1779

MATEO 11​, ​12

ma­na­taq­mi vi­no­ta­pas to­maq­chu icha­qa pay­man­tam ninku: “Payqa de­mo­nio­yoq­mi” nispa. 19 *Dios­man­ta Hamuq Runa mi­kup­tiy­ña­taq­mi hi­nas­pa vi­no­ta to­map­tiy­ña­taq­mi ni­wan­ku: “Qamqa mi­kuy­sa­pa vino upya­kuq­mi kanki hi­nas­pa­pas qamqa kanki *impues­ to co­braq­ku­na­pa hi­nas­pa hu­cha­sa­pa­ku­na­pa amis­tad­nin­mi” nispa. Dios­pa mu­nas­qan ya­chaq­ku­nam icha­qa ya­chay­ni­yoq kas­qay­ku­ta qa­wa­chi­ku­ni­ku ru­ras­qay­ku­wan.

20 Llaq­t a­ku­na­pi

Jesuspa ñakasqan llaqtakunamanta (Lc 10:13-15)

achka­lla­ña *mi­la­gro­ku­na ru­ras­qan­wan ru­na­ku­na mana wa­na­ kup­tin­mi Jesus nirqa: 21 —¡Imay­na­raq kanki Co­ra­zin llaq­t a! ¡Imay­na­raq kanki Bet­sai­da llaq­ ta! Si­chum Tiro llaq­ta­pi hi­nas­pa Sidon llaq­ta­pi qam­ku­na­wan ru­ras­qay­ta hina mi­la­gro­ku­na­ta ru­ray­man karqa hi­nap­tin­qa unay­ñach sin­chi­ta lla­ki­kus­pan­ku hu­ chan­ku­man­ta wa­na­kun­man­ku karqa. 22 Chay­ray­kum jui­cio pun­chaw­pi­qa Ti­ro­pi chay­na­taq Si­don­pi *ya­chaq­ku­na­man­ta­pas aswan­raq cas­ti­gas­qa kan­ki­chik. 23 Ca­ per­naum llaq­ta, ¿creen­ki­chum hanaq pa­cha­man ho­qa­ris­qa kayta? Uray­ka­chis­qam kanki uku pa­cha­ka­ma. So­do­ma llaq­ta­pi kay mi­la­gro­ku­na ru­ras­qay­ta ru­rap­tiy­qa chay llaq­tam ku­nan­ka­ma kan­man karqa. 24 Chay­ray­kum jui­cio pun­chaw­pi­qa So­ do­ma­pi chay­na­taq Go­mor­ra­pi ya­chaq­ku­na­man­ta­pas aswan­raq cas­ti­gas­qa kanki.

25 Chay

Jesusllapi tarikuq samaymanta (Lc 10:21-22)

tiem­po­pi Jesus ma­ña­kus­pan­mi Tay­tan­ta nirqa: —Hanaq pa­cha­pi­pas kay pa­cha­pi­pas mu­nay­cha­kuq Tay­táy, kay ya­chay­ku­na­ tam pa­kay­kur­qan­ki ya­chay­ni­yoq­ku­na­man­ta­wan entien­deq­ku­na­man­ta hi­nas­pam qa­way­ka­chin­ki pisi ya­chay­ni­yoq­ku­na­man­ña chay­ray­kum ala­bay­ki. 26 Arí, Tay­táy, qanmi mu­nar­qan­ki chay­na­ta. 27 —Tay­tay­mi qoy­ku­war­qa tukuy ima­ku­na­ta. Ñoqa Chu­ri­ta­qa manam pipas req­si­wan­chu aswan­qa Tay­ta­llay­mi, ma­na­taq­mi Tay­tay­ta­qa pipas req­sin­chu aswan­qa ñoqa Chu­ri­llan­mi, Chu­ri­pa req­si­chis­qa­llan­taq­mi req­sin Tay­ta­ta­qa. 28 Ha­muy­chik ño­qa­man lla­pa­llan pi­si­pas­ qa­ku­na hi­nas­pa qe­pich­kaq hina ña­ka­riq­ku­na, ñoqam sa­ma­chis­qay­ki­chik. 29 Lla­sa­waq­niy yu­goy­ta apas­pa­yá ño­qa­man­ta ya­chay­chik, ño­qa­qa kani llam­pu sonqo hu­mi­lla­kuq­mi, chay­ na­ta ru­ras­pa­qa ta­rin­ki­chik­mi sa­may­ta. 30 Yu­goy­qa facil apay­llam, qe­piy­pas sam­pa­lla­taq­mi.

12

1   Je­sus­mi

Samana punchawpi imam rurasqankumanta (Mr 2:23-28. Lc 6:1-5)

*sa­ma­na pun­chaw­pi rich­kar­qa tar­pus­qa chak­ra­pa ukun­ta. Dis­ci­ pu­lon­ku­na­ña­taq­mi yar­qa­ra­chi­kus­pa tri­go­pa espi­gan ra­chuy­ta qa­llay­kus­pa mi­kur­qa­ku. 2 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi chay­ta qa­way­kus­pan­ku Je­sus­ta nir­qa­ku: —Dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa ru­rach­kan­ku sa­ma­na pun­chaw­pi leypa har­ka­kus­qan ru­ ray­ku­na­tam —nispa. 3 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —¿Ma­na­chum leer­qan­ki­chik pu­riq­ma­sin­ku­na­pi­wan yar­qay­man­ta kaspa Da­vid­pa imam ru­ras­qan­ta? 4 Da­vid­mi Dios­pa wa­sin­man yay­ku­rus­pa *sa­cer­do­te­ku­na­lla­pa mi­ku­ nan *Dios­pa tan­tan­ku­na­ta mi­ku­rur­qa, mi­kuy­ka­chir­qa­taq­mi pu­riq­ma­sin­ku­na­man­pas. 5 Moi­ses­pa qell­qas­qan­pi­qa ¿ma­na­chum leer­qan­ki­chik? Sa­cer­do­te­ku­nam tem­plo­pi sa­ma­na

MATEO 12

1780

pun­chaw­pi llam­kas­pa mana sa­mar­qa­ku­chu icha­qa chay­wan­qa manam hu­cha­lli­kur­qa­ku­ chu. 6 Ñoqam ni­ki­chik, kay­pi­qa kach­kan tem­plo­man­ta­pas aswan res­pe­ta­na­raq­mi. 7 Bi­bliam nin: “Ani­mal­ku­na wa­ñu­chi­pu­wa­nay­ki­chik­man­ta­pas aswan­qa mu­na­ni ku­ya­pa­ya­kuq ka­nay­ki­chik­tam” nispa. Kayta entien­des­pay­ki­chik­qa manam cul­pa­waq­chik­chu mana hu­ cha­yoq­ku­na­ta. 8 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa mu­nay­cha­ku­nim sa­ma­na pun­chaw­pi­pas.

9 Jesus

Chakisqa makiyoq runata Jesus allinyarachisqanmanta (Mr 3:1-6. Lc 6:6-11)

chay­man­ta pa­sas­pan­ña­taq­mi yay­ku­r ur­qa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man. kach­kar­qa cha­kis­qa ma­ki­yoq runa hi­nap­tin­mi Je­sus­ta ima­lla­man­ta­ pas acu­sa­nan­ku­paq ta­pur­qa­ku: —¿Dios­pa ley­nin­qa per­mi­tin­chu *sa­ma­na pun­chaw­pi onqoq sa­no­ya­chiy­ta? —nispa. 11 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿May­qan­ni­ki­chik­taq ove­jay­ki­chik uchku­man sa­ma­na pun­chaw­pi wi­chiy­kup­tin­qa mana hor­qo­waq­chik­chu? 12 ¡Ru­na­ku­na­qa ancha va­lor­ni­yoq­mi ove­ ja­ku­na­man­ta­pas! Chay­na­qa leyqa per­mi­tin­mi sa­ma­na pun­chaw­pi allin ru­ray­ta­qa. 13 Chay­man­t am chay ru­na­t a nirqa: —Hay­wa­riy ma­ki­ki­ta —nispa. Hay­wa­riy­kup­ti­llan­mi makin sa­no­ya­r ur­qa huk­nin makin hina. 14 Chay­mi *fa­ri­ seo­ku­na lloq­si­rus­pan­ku tan­tea­na­kur­qa­ku Je­sus­ta wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 10 Chay­pim

15 Je­sus­ña­t aq­mi

Jesusqa Diospa serviqnin kasqanmanta

chay­ta ya­cha­ku­r us­pan pa­sa­kur­qa chay­man­ta, achka­lla­ña ru­na­ ku­na qa­tip­tin­mi sa­no­ya­chir­qa lliw onqoq­ku­na­ta. 16 Pay­ku­na­tam nirqa: —Amam pi­man­pas wi­lla­kun­ki­chik­chu pim kas­qay­ta­qa —nispa. 17 Chay­na­t a­qa nirqa Dios­man­t a wi­lla­kuq Isaias­pa nis­qan cum­pli­ku­nan­paq­mi. Pay­wan­mi Dios kay­na­ta ni­chir­qa:

18 Paymi

serviqniy, paytam ñoqaqa akllakurqani, paytam kuyani, payraykum kusisqa kachkani. Espirituywanmi paytaqa huntaykusaq, nacionkunamanmi allin arreglomanta willachisaq. 19 Manam peleanqachu. Manam qaparinqachu. Manam pipas callekunapi qayakusqantapas uyarinqachu. 20 Allin arreglota ruraspa munaychakunankamam, mana pakinqachu qewisqa soqosllatapas. Manam wañuchinqachu tumpalla rupaq mecherotapas. 21 Paypi confiakuspam suyanqaku nacionkunapas. Jesuspa contranpi rimasqankumanta (Mr 3:20-30. Lc 11:14-23, 12:10)

22 Chay­man­t am Je­sus­man apa­ra­mur­qa­ku de­mo­nio­yoq mana rimaq ñawsa ru­ na­ta. Jesus sa­no­ya­ra­chip­tin­mi chay ru­na­qa qa­wa­ri­ku­r us­pan ri­mar­qa. 23 Llapa ru­na­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kus­pa nir­qa­ku: —¿Kay­chu kan­man Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq? —nispa. 24 *Fa­r i­seo­ku­na­ña­t aq­mi chay­t a uya­r i­r us­pan­ku nir­qa­ku:

1781

MATEO 12

—Kay ru­na­qa de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qon de­mo­nio­ku­na ka­ma­chiq Beel­ze­bu­pa atiy­nin­wan­mi —nispa. 25 Pien­sas­qan­ku­t a ya­cha­r us­pan­mi Jesus nirqa: —May­qan na­cion­pas chaq­wa­lla­pi ra­ki­nas­qa kas­pa­qa pur­man­qam, llaq­ta­pas otaq fa­ mi­lia­pas ra­ki­nas­qa kas­pa­qa ma­na­taq­mi tak­yan­chu. 26 *Sa­ta­nas ki­ki­llan­ta qar­qo­kup­tin­qa ¿imay­na­taq mu­nay­cha­kus­qan­qa tak­yan­man? 27 Nis­qay­ki­chik­pi hina Beel­ze­bu­pa atiy­nin­ wan de­mo­nio­ku­na­ta qar­qop­tiy­qa ¿pipa atiy­nin­wan­taq qa­tiq­ni­ki­chik­qa de­mo­nio­ku­na­ta qar­qon? Chay­na­qa pay­ku­nam juz­ga­sun­ki­chik. 28 Ño­qa­qa de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qo­ni Dios­ pa Espi­ri­tun­wan­mi, chay­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa cha­ya­ra­mu­sun­ki­chik­ñam. 29 —Kall­pa­sa­pa ru­na­pa wa­sin­man­t a­qa manam pipas su­wa­kuy­t a atin­man­chu ma­na­raq pun­ta­ta payta chaq­na­r us­pa­qa. Chay­raq­mi icha­qa iman­ku­na­ta­pas wa­sin­ man­ta apa­kun­man. 30 —Pipas mana fa­vor­niy­pi kaqqa con­t ray­pim kach­kan, co­se­cha­pi ño­qa­wan mana hu­ñuq­ña­taq­mi usu­chich­kan. 31 —Chay­ray­kum ñoqa ni­k i­chik: Dios­qa pam­pa­chan­qam lla­pa­llan hu­cha­lli­ kuq­nin­ku­na­ta chay­na­taq ka­miq­nin­ku­na­ta­pas, Chuya Espi­ri­tu­ta ka­miq­ku­na­tam icha­qa mana hay­ka­pi­pas pam­pa­chan­qa­chu. 32 Pipas Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa con­tray­pi ri­maq­qa pam­pa­chas­qam kanqa, Chuya Espi­ri­tu­pa con­tran­pi ri­maq­mi icha­qa mana pam­pa­chas­qa­chu kanqa kay tiem­po­pi­pas nitaq hamuq tiem­po­pi­pas. Sachaqa rurunwan reqsichikusqanmanta (Lc 6:43-45)

33 —Allin sa­cha­qa allin­tam rurun, mana allin sa­cha­ña­taq­mi mana allin­lla­ta rurun, sa­cha­qa ru­run­pim req­si­chi­kun. 34 ¡Cu­le­bra­pa cas­tan­ku­na! ¿Imay­na­má allin­ta­qa ima­ta­pas ni­waq­chik mana allin runa kach­kas­pay­ki­chik­qa? Ru­na­qa riman son­qon­pi hun­ta­lla­ña kaq­ku­na­man­tam. 35 Allin ru­na­qa son­qon­pi kaq allin ka­puq­nin­ku­na­man­ta hor­qos­pan­mi allin­lla­ta riman, mana allin ru­na­ña­taq­mi mana allin­lla­ta riman mana allin­ku­na son­qon­pi kas­qan­ray­ku. 36 Ni­ki­chik­mi, jui­cio pun­chaw­pim lla­pa­llay­ki­chik cuen­ta­ta qon­ki­chik tukuy mana allin­ku­na par­las­qay­ki­chik­man­ta. 37 Ri­mas­qay­ki­man hinam Dios juz­ga­sun­ki ino­cen­te ka­nay­ki­paq­pas otaq cul­pas­qa ka­nay­ki­paq­pas.

Milagrota qawachinanpaq runakunapa mañakusqanmanta (Mr 8:12. Lc 11:29-32)

38 Chay­man­tam wakin *fa­ri­seo­ku­na­pi­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na Je­sus­ta nir­qa­ku:

—Ya­cha­chi­kuq, *mi­la­gro­ta­yá qa­wa­chi­way­ku chay­na­pi Dios­man­ta kas­qay­ki­ta ya­cha­nay­ku­paq —nispa. 39 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Yaw mana ka­su­kuq mana allin casta ru­na­ku­na, qam­ku­na­qa mi­la­gro­ta­raq­mi ma­ña­wach­kan­ki­chik. Manam qa­wa­chis­qay­ki­chik­chu mi­la­gro­ta­qa, qa­was­pa­qa-qa­wa­ chis­qay­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq Jo­nas­ta imam pa­sas­qa­llan­tam. 40 Imay­nam Jonas hatun chall­wa­pa wik­san­pi karqa kimsa pun­chaw kimsa tutan, chay­nam *Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas kasaq allpa­pa ukun­pi kimsa pun­chaw kimsa tutan. 41 Ni­ni­ve llaq­ta­pi ru­na­ku­nam kaw­sa­ri­mun­qa­ku kay ru­na­ku­na­pi­wan kuska jui­cio pun­chaw­pi hi­nas­ pam kay ru­na­ku­na­ta acu­san­qa. Pay­ku­na­qa hu­chan­ku­man­tam wa­na­kur­qa­ku Jo­nas­pa wi­lla­kus­qan­wan, Jo­nas­man­ta­pas aswan allin wi­lla­kuq­mi kay­pi­qa kach­ka­ni. 42 Saba na­cion­ni­yoq rei­na­pas jui­cio pun­chaw­pi kaypi kaq ru­na­ku­na­pi­wan kaw­sa­ri­mus­pan­mi

MATEO 12​, ​13

1782

pay­ku­na­ta acu­san­qa. Payqa ha­mur­qa ka­ru-ka­ru llaq­ta­man­ta­raq­mi Rey Sa­lo­mon­pa ya­chay­nin uya­riq. Sa­lo­mon­man­ta­pas aswan ya­chay­ni­yoq­mi kay­pi­qa kach­ka­ni. Runaman demonio kutiykusqanmanta (Lc 11:24-26)

43 —Ru­na­man­ta de­mo­nio lloq­si­rus­pa­qa qoch­qa­ku­na­pim sa­ma­nan­paq mas­kas­tin purin, mana ta­ris­pan­ña­taq­mi 44 nin: “Lloq­si­mus­qay ru­na­man­yá ku­ti­ku­saq” nispa. Ku­ti­ris­pan­ña­ taq­mi chay ru­na­pa son­qon­ta ta­riy­kun chun­nich­kaq­ta, sumaq alli­chas­qa­ta hi­nas­pa sumaq pi­chas­qa­ta. 45 Ku­ti­ris­pan­mi pu­sa­ra­mun ki­kin­man­ta­pas peor­nin qan­chis de­mo­nio­ku­na­ta­raq chay­na­pi chay ru­na­man yay­kus­pa *ya­cha­nan­ku­paq. Chay­mi chay ru­na­qa ri­ku­ri­run ñaw­ paq kas­qan­man­ta­pas asta­wan peor­ña. Chay­nam pa­sa­run­qa kay mana allin ru­na­ku­na­ta­pas.

Mamanpiwan wawqenkuna Jesusta maskasqankumanta (Mr 3:31-35. Lc 8:19-21)

46 Ru­na­ku­na­t a Jesus ri­ma­pa­yach­kap­t in­raq­mi ma­man­pi­wan waw­qen­ku­na cha­ ya­ra­mur­qa­ku hi­nas­pam ha­wa­lla­pi sa­yay­kur­qa­ku Je­sus­wan par­lay­ta mu­nas­pan­ku. 47 Chay­mi huk kaq­nin wi­llar­qa Je­sus­man: —Ma­may­ki­pi­wan waw­qe­ki­ku­nam sa­yach­kan­ku ha­wa­pi qan­wan par­lay­kuy­ta mu­nas­pa —nispa. 48 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq chay wi­llaq­nin­man nirqa: —¿Pitaq ma­may­qa, pitaq waw­qey­ku­na­qa? —nispa. 49 Chay­man­t a­ña­t aq­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­man ma­k in­t a hay­wa­r is­pa nirqa: —Pay­ku­nam ma­may­wan waw­qe-pa­niy­ku­na­qa. 50 Pipas hanaq pa­cha­pi Tay­tay­pa mu­nas­qan ru­raq­mi waw­qey­qa, pa­niy­qa hi­nas­pa ma­may­qa —nispa.

13

1   Chay

Muhu tarpuqmanta (Mr 4:1-9. Lc 8:4-8)

pun­chaw­mi Jesus wa­si­man­ta lloq­si­r us­pan ti­yay­kur­qa lamar qo­ cha­pa pa­tan­pi. 2 Achka­lla­ña ru­na­ku­na kap­tin­mi bo­te­man yay­kus­pan ti­yay­kur­qa, lliw ru­na­ku­na­ña­taq­mi qocha pa­ta­llan­pi kar­qa­ku. 3 Chay­mi Jesus achka ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta ri­ma­rir­qa kayna rik­cha­na­chiy­ku­na­wan: —Huk runam rirqa tar­pu­kuq. 4 Mu­hu­ta maq­chip­t in­mi wakin wi­chir­qa ñan­ man, chay­tam kull­ku­ku­na ha­mu­r us­pan mi­ku­r ur­qa. 5 Wa­kin­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa ran­ra­man hi­nap­tin­mi chay muhu chay­lla wi­ña­ra­mur­qa as allpa­lla­pi kas­qan­ ray­ku. 6 Icha­qa inti ru­pa­riy­ka­mup­t in­mi mana sumaq sa­pi­cha­kus­qa kas­qan­ray­ku cha­ki­r ur­qa. 7 Wakin mu­hu­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa kich­ka-kich­ka uku­man hi­nap­tin­ mi kich­ka­ku­na wi­ña­r us­pa muhu wi­ñaq­ta eqo­ya­ra­chir­qa. 8 Wa­kin­ña­taq­mi allin allpa­man wi­chiy­kus­qan­ray­ku wi­ña­r us­pan ru­r ur­qa, wa­kin­mi huk mu­hu­lla­man­ta ru­r ur­qa pa­chak­ta, wa­kin­ña­taq soqta chun­ka­ta, wa­kin­ña­taq kimsa chun­ka­ta. 9 —Uya­r i­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá.

10 Hi­nap­t in­mi

Rikchanachiykunaqa imapaqmi kasqanmanta (Mr 4:10-12. Lc 8:9-10)

dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq ru­na­ku­na­ta­qa rik­cha­na­chis­pa ya­cha­chin­ki? —nispa. 11 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa:

1783

MATEO 13

—Qam­ku­na­man­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ñaw­paq mana ya­chas­qay­ki­chik­ ku­na­ta ya­cha­chi­ki­chik, wakin ru­na­ku­na­man­mi icha­qa mana chay­na­ta­chu ya­cha­chi­ni. 12 Ka­puq­ni­yoq­man­qa achka­ta­raq­mi ya­pa­saq, aslla ka­puq­ni­yoq­man­tam icha­qa aslla ka­puq­nin­ta­pas qe­chu­ru­saq. 13 Chay­mi pay­ku­na­man­qa rik­cha­na­chis­pa ri­ma­pa­ya­ni. Qa­ wa­kuch­kas­pa­pas manam ri­kun­ku­chu, uya­rich­kas­pa­pas ma­na­taq­mi entien­den­ku­chu. 14 Chay­ray­kum pay­ku­na­pi­qa cum­pli­kun Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa nis­qan. Paymi nirqa: “Uyarispapas manam entiendenkichikchu, qawakuspapas manam cuentata qokunkichikchu. 15 Kay runakunapa sonqonqa rumiyarunmi. Paykunaqa rikurirun sasa uyarikuqmi. Qemchikurunkum mana rikukunankupaq. Upa tukurunkum mana uyarinankupaq chaynapi tukuy sonqonkuwan mana entiendenankupaq, chaynapi mana kutirikamuwanankupaq chaynapi mana sanoyachinaypaq.” 16 —Mayna

ku­sis­qam kan­ki­chik kay­ku­na qa­waq­ku­na­qa hi­nas­pa uya­riq­ku­na­qa. ni­ki­chik, Dios­man­ta wi­lla­kuq achka ru­na­ku­nam justo kaq ru­ na­ku­na­pi­wan ri­kus­qay­ki­chik­ta ri­kuy­ta mu­nar­qa­ku icha­qa manam ri­kur­qa­ku­chu, uya­ris­qay­ki­chik­ta­pas uya­riy­tam mu­nar­qa­ku icha­qa manam uya­rir­qa­ku­chu. 17 Che­qap­t a­pu­nim

Rikchanachisqanpa imam ninanmanta (Mr 4:13-20. Lc 8:11-15)

18 —Ya­chay­chik­yá tar­puq­wan rik­cha­na­chis­qay­pa imam ni­nan­ta: 19 Dios­pa mu­nay­ cha­kus­qan­man­ta wi­lla­kuy­ta uya­rich­kas­pan mana entien­deq­qa ñan­man wi­chiy­kuq mu­hu­man­mi rik­cha­kun, mana allin ha­mu­rus­pan­mi tar­pus­qa mu­hu­ta qe­chu­run son­ qon­man­ta. 20 Wakin ru­na­ña­taq­mi rik­cha­kun ran­ra­man wi­chiy­kuq mu­hu­man. Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pam ku­sis­qa­lla­ña chas­kin. 21 Aswan­qa mana sa­pi­chas­qa kas­qan­ray­kum mana unay­ta­chu kaw­san. Ña­ka­ris­pa hi­nas­pa Dios­pa pa­la­bran­ray­ku cheq­nis­qa kas­qan­wan huk­man­ya­rus­pam chay­lla urma­run. 22 Wakin ru­na­ña­taq­mi rik­cha­kun kich­ka-kich­ ka uku­man wi­chiy­kuq mu­hu­man. Dios­pa pa­la­bran­ta uya­rich­kas­pan­pas kay pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta sin­chi­ta preo­cu­pa­kus­pan­mi ku­si­kuy­ta­pas tarin llapa ka­puq­nin­ku­na­lla­pi chay­na­pim payqa ki­ki­llan­ta enga­ña­kun. Tukuy kay­ku­na ru­na­pa son­qon­man yay­ku­rup­tin­ mi Dios­pa pa­la­bran­qa mana ya­na­pan­ña­chu. 23 Wakin ru­na­ku­nam icha­qa rik­cha­kun allin allpa­man wi­chiy­kuq mu­hu­man, pay­ku­na­qa Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pam entien­den­ku, pay­ku­na­qa rik­cha­kun allin co­se­cha qes­piq­man­mi. Wa­kin­mi chu­lla gra­no­lla­man­ta pa­chak ruruq hina, wa­kin­ña­taq soqta chun­ka ruruq hina, wa­kin­ña­taq kimsa chun­ka ruruq hina.

24 Je­sus­mi

Cebadillapiwan trigowan rikchanachisqanmanta

huk rik­cha­na­chiy­ta­wan nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qanqa rik­cha­kun chak­ran­pi allin muhu tar­puq­man­ mi. 25 Icha­qa pu­ñuch­kap­tin­kum trigo tar­pus­qan­man ene­mi­gon chaq­chuy­kur­qa ce­ba­di­lla­ta hi­nas­pam pa­sa­kur­qa. 26 Trigo wi­ña­ra­mus­pan ru­ruy­ta qa­lla­rip­tin­mi ce­ba­di­lla­pas ri­ku­ri­r ur­qa. 27 Hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na pa­tron­nin­man wi­lla­mur­qa­ku:

MATEO 13

1784

—Se­ñor­llay­ku, chak­ra­pi­qa­ri­ki tar­pu­chir­qan­ki allin mu­hu­tam ¿may­man­ta­má wi­ña­ra­mun kay ce­ba­di­lla­qa? —nispa. 28 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —Ene­mi­goy­mi kay­ta­qa ru­ra­r un —nispa. Hi­nap­tin­mi ru­nan­ku­na­ña­taq ta­pur­qa­ku: —¿Mu­nan­ki­chu ce­ba­di­lla qo­ra­ra­mu­nay­ku­ta? —nispa. 29 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —Ama, yan­qa­ña­taq­mi tri­gon­tin­ta chu­ta­ra­mu­waq­chik. 30 Kus­ka­yá wi­ña­chun co­se­cha­ ka­ma, chay­pi­ñam llam­kaq­ku­na­ta ka­ma­chi­saq ce­ba­di­lla­ta pun­ta­ta ru­tu­rus­pa wa­tas­qa­ta ra­mi­llan-ra­mi­llan ka­ña­nan­ku­paq hi­nas­pa tri­go­ta­ña­taq ta­qey­man wa­qay­cha­nan­ku­paq. Mostaza muhuwan rikchanachisqanmanta (Mr 4:30-32. Lc 13:18-19)

31 Je­sus­mi

huk rik­cha­na­chiy­ta­wan nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun huk ru­na­pa tar­pus­qan mos­ta­za mu­hu­man­mi. 32 Mos­ta­za­qa lla­pa­llan mu­hu­man­ta­pas uchuy­cha­llam, wi­ña­rus­pam icha­qa wakin qo­ra­ku­ na­ta­pas mas­ya­run­raq, mon­te­ya­rup­tin­mi sil­gue­ro­ku­na­pas kall­man­ku­na­pi *qe­sa­cha­kun. Qonchuwan rikchanachisqanmanta (Lc 13:20-21)

33 Je­sus­mi

huk rik­cha­na­chiy­ta­wan nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun huk warmi kimsa tupu ha­ri­na­ta cha­ pu­r up­tin po­qo­ra­chiq qon­chu­man­mi. Imanasqam Jesusqa rikchanachiykunawan rimasqanmanta (Mr 4:33-34)

34 Je­sus­mi tukuy kay­ku­na­t a ru­na­ku­na­man nirqa rik­cha­na­chiy­ku­na­wan, mana rik­cha­na­chis­pa­qa manam ima­ta­pas ri­mar­qa­chu. 35 Chay­na­pim Dios­man­ta wi­lla­ kuq­pa qell­qas­qan cum­pli­kur­qa, paymi nirqa:

Rikchanachiykunawanmi rimarisaq. Kay pachata Dios unanchasqanmantapuni pakasqa kaqkunatam yachachisaq. 36 Ru­na­ku­na­t a

Cebadillawan rikchanachispa yachachisqanmanta

avia­rus­pan­mi Jesus wa­si­man yay­kur­qa, hi­nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ ku­na pay­man asuy­kus­pa nir­qa­ku: —Entien­dey­ka­chi­way­ku­yá chak­ra­pi wi­ña­ruq ce­ba­di­lla­wan rik­cha­na­chis­qay­ki­ta —nispa. 37 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —Chay allin muhu tar­puq­qa Dios­man­ta Hamuq Runam. 38 Chak­ra­qa kay pa­cham, allin mu­hu­ña­taq­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­paq kaq­ku­na, ce­ba­di­lla­ña­taq­mi mana allin­paq kaq­ku­na. 39 Chay ce­ba­di­lla tar­puq ene­mi­go­qa dia­blom, co­se­cha­qa kay pa­cha­pa pu­chu­kay­ nin­mi, co­se­chaq­ku­na­ña­taq­mi angel­ku­na. 40 Pay­ku­na­pas kanqa ce­ba­di­lla­ta hu­ñus­pa ni­na­pi ka­ñas­qan­ku hinam kay pa­cha­pa pu­chu­kay­nin­pi. 41 Dios­man­ta Hamuq Runam angel­niy­ ku­na­ta ka­cha­mu­saq mu­nay­cha­kus­qay­man­ta llapa pan­ta­chi­kuq­ku­na­ta­wan mana allin ru­raq­ku­na­ta hu­ñu­chis­pa 42 ru­pach­kaq hor­no­man wis­chu­chi­nay­paq. Chay­pim wa­qay­lla­wan­

1785

MATEO 13

ña ki­run­ku­ta­pas ki­ri­chi­chi­chin­qa­ku. 43 Mana hu­cha­lli­kuq­ku­nam icha­qa Dios Tay­tan­ku­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi inti hina kan­cha­rin­qa­ku. Uya­ri­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá. 44 —Dios­pa

Pakawan rikchanachisqanmanta

mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun chak­ra­pi pam­pas­qa pa­ka­man­mi. Chay­tam runa ta­ri­r us­pa aswan­raq pa­ka­pay­kun, ku­sis­qa­lla­ña pa­sas­pan­mi tukuy ka­puq­nin­ta *ran­ti­ka­ra­mus­pan ran­ti­r un chay chak­ra­ta. Ancha precioyoq perlaswan rikchanachisqanmanta

45 —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun sumaq per­las­ku­na mas­kaq ne­go­ cian­te­man­mi. 46 Paymi ancha pre­cio­yoq per­las­ta ta­ri­rus­pan rirqa tukuy ka­puq­nin *ran­ti­kuq hi­nas­pam ran­ti­r ur­qa chay per­las­ta.

47 —Dios­pa

Challwana mallawan rikchanachisqanmanta

mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun tukuy rik­chaq chall­wa hapiq ma­ lla­man­mi. 48 Ma­lla­man chall­wa­ku­na hun­ta­r up­tin­mi lamar qo­cha­pa pa­tan­man aysan­ku hi­nas­pam ti­yay­kus­pa akllan­ku chall­wa­ta, allin­nin­tam hi­nan­ku ca­ nas­ta­man, mana va­leq­ta­ña­taq­mi wis­chun­ku. 49 Chay­nam kanqa kay pa­cha­pa pu­chu­kay­nin­pi­pas, angel­ku­na ha­mus­pam mana allin ru­na­ku­na­ta justo ru­na­ku­na­ man­ta ra­kin­qa. 50 Mana allin ru­na­ku­na­ta­qa wis­chun­qa ru­pach­kaq hor­no­man­mi. Chay­pim wa­qay­lla­wan­ña ki­r un­ku­ta­pas ki­ri­chi­chi­chin­qa­ku. 51 Je­sus­mi

Uyariqninkunata Jesus tapusqanmanta

ta­pur­qa: —¿Entien­den­ki­chik­chu kay­ku­na­ta? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Arí, tay­táy —nispa. 52 Chay­mi Je­sus­ña­t aq ya­pa­t a­wan nirqa: —Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­tam su­maq­lla­ ta­ña ya­chan­ku chay­mi pay­ku­na­qa rik­cha­kun tukuy ka­puq­nin­man­ta maw­ka­pas otaq mo­soq­pas hor­qo­muq wa­si­yoq­man.

53 Je­sus­mi

Llaqtan Nazaretpi Jesusta mana chaskisqankumanta (Mr 6:1-6. Lc 4:16-30)

kay rik­cha­na­chiy­ku­na­ta ri­ma­r us­pan pa­sa­kur­qa chay­man­ta. 54 Na­ za­ret llaq­tan­man cha­ya­r us­pan­ña­taq­mi ya­cha­chir­qa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na admi­ra­kus­pa nir­qa­ku: —¿Imay­nan­pi ya­chay­ni­yoq kas­pa­má kay ru­na­qa tukuy *mi­la­gro­ku­na­ta­qa ruran? 55 Kay­qa­ri­ki car­pin­te­ro­pa chu­rin­mi hi­nas­pa Ma­ria­pa wa­wan­mi, waw­qen­ ku­na­ña­taq­mi Ja­co­bo, Josey, Simon hi­nas­pa Judas. 56 Lla­pa­llan pa­nin­ku­na­pas ¿ma­na­chum llaq­ta­ma­sin­chik? ¿Imay­nan­pi­má tukuy kay­ku­na­ta­qa ruran? —nispa. 57 Chay­na pi­ñas­qa kap­t in­kum Jesus nirqa: —Dios­man­ta wi­lla­kuq­ta­qa manam allin­ta­chu chas­kin­ku ayllun­ku­na­pas nitaq llaq­ta­ma­sin­ku­na­pas, huk­law llaq­ta­ku­na­pim icha­qa allin chas­kis­qa —nispa. 58 Chay­mi llaq­t an­pi­qa as *mi­la­g ro­lla­t a ru­rar­qa, mana paypi crees­qan­ku­ray­ku.

MATEO 14

14

1   Chay

1786 Bautizaq Juanta Herodes wañurachisqanmanta (Mr 6:14-29. Lc 9:7-9)

tiem­po­pim Rey He­ro­des go­bier­nach­kas­pan Je­sus­man­ta no­ti­cia­ta uya­ri­rur­qa. 2 Chay­mi ser­viq­nin­ku­na­ta nirqa: —Payqa Bau­ti­zaq Juan­mi, kaw­sa­ri­ra­mus­pan­mi kay­na­ña atiy­ni­yoq­qa —nispa. 3 He­ro­des­mi ñaw­paq­t a­raq Juan­t a ha­pi­ra­chi­mus­pan car­cel­man pu­sa­chir­qa, chay­pim ca­de­na­ra­chir­qa He­ro­dias­ray­ku. He­ro­dias­qa Rey He­ro­des­pa waw­qen Fe­li­ pe­pa war­min­mi karqa. 4 Chay­ray­kum He­ro­des­ta Juan nirqa: —Dios­pa ley­nin­man hi­na­qa manam allin­chu pay­wan ca­sa­ra­kus­qay­ki­qa —nispa. 5 Chay­mi He­ro­des­qa Juan wa­ñu­ra­chiy­ta mu­nar­qa aswan­qa man­cha­kur­qam ru­na­ ku­na­ta, pay­ku­nam Juan­ta­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­paq ha­pir­qa­ku. 6 He­ro­des­pa san­ton cha­ya­ra­mup­tin­mi He­ro­dias­pa warmi wawan tu­sur­qa lla­pa­llan­pa qay­llan­pi chay­mi llum­pay­ta gus­ta­rur­qa He­ro­des­ta. 7 Chay­mi ju­ra­men­to­wan pro­me­te­kur­qa ima­pas ma­ ña­kus­qan­ta qo­nan­paq. 8 Chay­mi si­pas­ña­taq ma­man­pa uma­chas­qan He­ro­des­ta nirqa: —Pla­to­pi qoy­ku­way Bau­ti­zaq Juan­pa uman­ta —nispa. 9 Chay­mi reyqa lla­k i­ku­r ur­qa icha­qa ju­ra­men­t as­qan­ray­ku hi­nas­pa con­v i­das­qan­ ku­na­pas uya­ris­qan­ray­kum ka­ma­chir­qa qo­nan­ku­paq. 10 Juan­pa uman­ta car­cel­pi qo­r u­mu­nan­ku­paq ka­may­ka­chip­tin­mi 11 pla­to­pi apa­mus­pan­ku hay­way­kur­qa­ku si­pas­man, pay­ña­taq­mi apa­r ur­qa ma­man­man. 12 Hi­nap­t in­mi Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na ri­r us­pa cuer­pon­t a apar­qa­ku pam­paq, chay­man­tam rir­qa­ku Je­sus­man wi­llaq. Pichqa waranqapaq mikuy mirachisqanmanta (Mr 6:30-44. Lc 9:10-17. Jn 6:1-14)

13 Je­sus­mi Juan­pa wa­ñu­kus­qan­t a ya­cha­r us­pan sa­pa­llan bo­te­pi pa­sa­kur­qa mana ru­na­pa kas­qan­man. Ru­na­ku­na­ña­taq­mi ris­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku llaq­tan­ku­man­ta lloq­sis­pa qa­tir­qa­ku cha­ki­lla­wan. 14 Bo­te­man­ta Jesus lloq­si­rus­pan­mi chay achka­ lla­ña ru­na­ku­na­ta qa­way­kus­pa lla­ki­pa­ya­ri­kur­qa hi­nas­pam sa­no­ya­chir­qa pay­ku­na ukupi kaq onqoq­ku­na­ta. 15 Tu­tay­kuch­kap­tin­ñam Je­sus­pa *dis­ci­pu­lon­ku­na pay­man asuy­kus­pa nir­qa­ku: —Ñam llum­pay tar­de­ña, kay­pi­qa ma­na­taq­mi wa­si­pas kan­chu. Pa­sa­ku­chun­ku­ ña­yá hich­pa llaq­ta­cha­ku­na­man rispa mi­kuy­ta ran­ti­mu­nan­ku­paq —nispa. 16 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Manam rin­man­ku­chu, qam­ku­na­yá mi­kuy­ka­chiy­chik —nispa. 17 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq nirqa: —Pich­qa tan­ta­wan iskay chall­wa kan­kas­qa­llam kay­pi­qa kach­kan —nispa. 18 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Apa­mu­way­chik —nispa. 19 Ru­na­ku­na­t a pas­to­pi ti­ya­nan­ku­paq ka­ma­chis­pan­mi ha­piy­kur­qa pich­qan tan­ta­ku­na­ta­wan iskay­nin chall­wa­ku­na­ta hi­nas­pam hanaq pa­cha­ta qa­wa­ris­pan Dios­man gra­cias­ta qorqa, tan­ta­ku­na­ta pa­kiy­kus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­man qorqa, pay­ku­na­ña­taq­mi ru­na­ku­na­man aypur­qa. 20 Lla­pa­llan­kum mi­kur­qa­ku sak­sa­nan­ ku­ka­ma, chay­man­tam pu­chuq tan­ta­ku­na­ta hu­ñur­qa­ku chun­ka iskay­ni­yoq ca­nas­ta hun­ta­ta. 21 Mi­kuq­ku­nam kar­qa­ku pich­qa wa­ran­qa qa­ri­ku­na icha­qa manam war­ mi­ku­na­ta­wan wa­wa­ku­na­ta­qa yu­par­qa­ku­chu.

1787

22 Je­sus­mi

MATEO 14​, ​15

Qocha hawanta Jesuspa purisqanmanta (Mr 6:45-52. Jn 6:16-21)

dis­ci­pu­lon­ku­na­ta bo­te­man yay­ku­chir­qa pun­tas­pa qo­cha­ta chim­pach­ka­ nan­ku­paq, chay­na­pi llapa ru­na­ku­na­ta pay avia­nan­ka­ma. 23 Avia­rus­pan­ña­taq­mi Jesus sa­pa­llan rirqa orqo law­man Dios­ta ma­ña­ku­nan­paq. Tu­ta­ya­ra­mup­tin­mi Jesus sa­pa­llan kach­kar­qa. 24 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi bo­te­pi rich­kar­qa ka­ru­ta­ña, hatun ola­ku­na­ña­taq­mi bo­te­ta nis­yu­lla­ta­ña laq­yar­qa pay­ku­na law­man llum­pay­ta way­ra­mup­tin. 25 Hi­nap­tin­mi yaqa gallo wa­qay­ta­ña Jesus pay­ku­na­man asuy­kur­qa yaku ha­wan­ta pu­ris­tin. 26 Dis­ci­pu­ lon­ku­na­ña­taq­mi yaku ha­wan­ta pu­riq­ta ri­ku­rus­pan­ku man­cha­ris­qa­lla­ña qa­pa­rir­qa­ku: —¡Wakqa man­cha­chi­kum! —nis­pan­ku. 27 Hi­nap­t in­mi chay­pu­ni­lla Jesus nirqa: —¡Qa­rin­cha­kuy­chik! Ñoqam kani, ama man­cha­kuy­chik­chu —nispa. 28 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Se­ñor­lláy, qam kas­pay­ki­qa ka­ma­chi­mu­wa­yá ya­ku­pa ha­wan­ta qan­man ha­mu­ nay­paq —nispa. 29 Chay­mi Jesus nirqa: —Hamuy —nispa. Chay­mi Pedro uray­kur­qa bo­te­man­ta hi­nas­pam pu­riy­ta qa­llay­kur­qa yaku ha­wan­ta Je­sus­pa la­don­man ri­nan­paq. 30 Aswan­qa sin­chi way­ra­wan man­cha­ri­ku­ rus­pan­mi chin­kay­kuy­ta qa­lla­ris­pan qa­pa­rir­qa: —¡Se­ñor­lláy, sal­vay­ku­way! —nispa. 31 Chay­mi Pe­d ro­t a ma­k in­man­t a ha­pi­r us­pan Jesus nirqa: —¡Pisi con­fian­za­yoq runa! ¿Ima­nas­qa­taq iskay­ra­yar­qan­ki? —nispa. 32 Pay­ku­na bo­te­man se­qa­r up­t in­mi wayra ta­ni­r ur­qa. 33 Chay­mi bo­te­pi kaq­ku­na paypa ñaw­paq­nin­pi qon­qa­ra­kuy­kus­pa nir­qa­ku: —Che­qap­ta­pu­nim qamqa kas­qan­ki Dios­pa Chu­rin —nispa. Genesaretpi onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 6:53-56)

34 Qo­cha­t a chim­pa­r us­pan­kum cha­ya­r ur­qa­ku Ge­ne­sa­ret law­man. 35 Hi­nap­t in­ mi chay si­tio­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na Je­sus­ta req­si­r us­pan­ku wi­lla­na­ku­rur­qa­ku lla­pa­llan mu­yu­riq­nin llaq­ta­ku­na­pi chay­mi pay­man apa­mur­qa­ku lla­pa­llan onqoq­ ku­na­ta. 36 Hi­nas­pam rue­ga­kur­qa­ku pa­chan­pa pa­ta­llan­ta­pas ha­piy­ku­nan­ku­paq chay­mi lla­pa­llan ha­piy­kuq­ku­na­qa allin­ya­r ur­qa­ku.

15

Runataqa imam huchallichisqanmanta (Mr 7:1-23)

1   Je­ru­sa­len­man­ta ha­mus­pan­kum Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­wan *fa­ri­ seo­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa ta­pur­qa­ku: 2 —¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa ñawpa abue­lon­chik­ku­na­pa cos­tum­bren­ta­qa mana ka­sun­ku­chu? Mi­ku­nan­ku­paq­mi ma­kin­ku­ta mana may­lla­kun­ku­chu —nispa. 3 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­pas ¿ima­nas­qa­taq mana ka­sun­ki­chik­chu Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ta, ñaw­paq cos­tum­bre­ku­na­lla ru­ra­nay­ki­chik­ray­ku? 4 Dios­mi nirqa: “Tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay, pipas tay­ta-ma­man­ta ña­kaq­qa wa­ñun­qam” nispa. 5 Aswan­qa qam­ku­nam

MATEO 15

1788

nin­ki­chik: “Huk ru­na­qa tay­ta-ma­man­man nin­man­mi ‘Tay­táy, mamáy, manam ya­ na­pay­ki­man­chu, qam­ku­na­man qo­nay­tam Dios­man qoy­ku­ni’ nispa.” 6 Pipas chay­na niqqa ma­na­ñam tay­ta-ma­man­ta ya­na­pan­ña­chu, chay­na­ta ya­cha­chis­pam Dios­pa ka­ ma­chi­kuy­nin­ta yan­qa­chan­ki­chik cos­tum­bre­ki­chik­ku­na­lla­ta ru­ras­pay­ki­chik. 7 ¡Iskay uya­ku­na! Allin­tam Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias qam­ku­na­man­ta kay­na­ta qell­qar­qa:

8 “Simillanwanmi

yupaychawan kay runakunaqa, ñoqamanta karupim kachkan sonqonkuqa. 9 Paykunaqa adorawankupas yanqapaqmi, yachachisqankupas runapa kamachisqallanmi.” 10 Ru­na­ku­na­t a

qa­yas­pan­mi Jesus nirqa: —Uya­ri­was­pay­ki­chik­yá kay­ku­na­ta entien­dey­chik. 11 Manam ima­pas mi­kus­qan­chu ru­na­ta­qa hu­cha­lli­chin, ru­na­ta­qa hu­cha­lli­chin mana allin­ta pien­sas­pa ri­mas­qan­mi. 12 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa nir­qa­ku: —¿Ya­chan­ki­chum nis­qay­ki­wan *fa­ri­seo­ku­na pi­ña­ku­rus­qan­ta? —nispa. 13 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —Hanaq pacha Tay­tay­pa mana tar­pus­qan plan­ta­qa sa­pin­man­ta pi­las­qam kanqa. 14 Asu­ri­kuy­chik pay­ku­na­man­ta. Pay­ku­na­qa kach­kan ñaw­sam hi­nas­pa­pas ñaw­sa­ma­sin pu­saq­ku­nam. Ñaw­sa­pu­ra pu­sa­na­kus­pa­qa iskay­nin­kum uchku­man wi­chiy­kun­qa­ku. 15 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Entien­dey­ka­chi­way­ku chay rik­cha­na­chiy ri­mas­qay­ki­ta —nispa. 16 Chay­mi Jesus nirqa: —¿Qam­ku­na­pas ma­na­chum entien­den­ki­chik? 17 ¿Ma­na­chu entien­den­ki­chik ru­na­pa mi­kus­qan­qa wik­sa­man yay­kus­pa chay­man­ta lloq­sis­qan­ta? 18 Mana allin ri­may­mi icha­qa son­qon­man­ta lloq­sis­pa hu­cha­lli­chin ru­na­ta. 19-20 Son­qon­man­ta lloq­sip­tin­mi ru­na­qa hu­cha­lli­kun tukuy mana allin­ku­na­ta pien­sas­pa, wa­ñu­chis­pa, huk­wan pier­de­kus­pa, hu­cha­pa­kus­pa, su­wa­kus­pa, ru­na­ma­sin­ta tum­pas­pa hi­nas­pa ka­mis­pa. Ma­ki­ta mana may­lla­kus­pa mi­kuy­qa manam pi­ta­pas hu­cha­lli­chin­chu. Tiro llaqtayoq warmipa wawanta allinyachisqanmanta (Mr 7:24-30)

21 Chay­man­t a Jesus pa­sa­kus­pan­mi Tiro hi­nas­pa Sidon law­man rirqa. 22 Hi­nap­ tin­mi chay­pi *ya­chaq ca­na­nea warmi ha­mur­qa Je­sus­man qa­yay­ka­cha­kus­tin: —¡Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq, ku­ya­pa­ya­riy­ku­lla­way! Wa­wa­ llay­tam de­mo­nio llum­pay­ta ña­ka­ri­chich­kan —nispa. 23 Je­sus­ña­t aq­mi mana ima­t a­pas nir­qa­chu. Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa rue­gar­qa­ku: —Qe­pan­chik­tam wak warmi ha­much­kan qa­yay­ka­cha­kus­tin, ma­ña­kus­qan­ta­yá ru­ray­kuy pa­sa­ku­nan­paq —nispa. 24 Chay­mi Jesus nirqa: —Tay­tay­qa ka­cha­mu­wan Israel casta chin­kas­qa ove­ja­ku­na­lla­man­mi —nispa. 25 War­mi­ña­t aq­mi asuy­kus­pan qon­qo­ra­kuy­kur­qa ñaw­paq­nin­pi: —¡Tay­táy, ya­na­pay­ku­lla­way! —nispa. 26 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa:

1789

MATEO 15​, ​16

—Manam allin­chu war­ma­ku­na­man­ta tan­tan­ta qe­chu­rus­pa allqo­ku­na­man wis­ chuy­kuy­qa —nispa. 27 Hi­nap­t in­mi chay war­mi­ña­t aq nirqa: —Arí chay­nam tay­táy, icha­qa­ri­ki allqo­ku­na­pas due­ñon­pa me­san­man­ta wi­chiq­ ta­qa mi­kun­mi —nispa. 28 Chay­mi Jesus nirqa: —Mamáy ¡qamqa mayna iñiy­ni­yoq­mi kas­qan­ki! Mu­nas­qay­ki­man hi­na­yá ru­ras­ qa ka­chun —nispa. Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla wawan allin­ya­r ur­qa. Achkallaña onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta

29 Chay­man­ta Jesus lloq­sis­pan­mi Ga­li­lea qocha pa­tan­ta pa­sar­qa, orqo­man se­qa­rus­pan­mi

chay­pi ti­yay­kur­qa. 30 Pay­man achka­lla­ña ha­muq­ku­nam pu­sa­mur­qa­ku wis­tu­ku­na­ta, mana valeq bra­zo­yoq­ku­na­ta, ñaw­sa­ku­na­ta, mana ri­maq­ku­na­ta chay­na­taq wakin onqoq­ku­na­ta­ pas, Je­sus­man asuy­ka­chip­tin­kum sa­no­ya­chir­qa. 31 Chay­mi ru­na­ku­na admi­ra­kur­qa­ku mana ri­maq­ku­na ri­map­tin, mana valeq bra­zo­yoq­ku­na sa­no­yap­tin, wis­tu­ku­na pu­rip­tin hi­nas­pa ñaw­sa­ku­na qa­wa­ri­kup­tin. Chay­ray­kum Israel na­cion­pa Dios­nin­ta ala­bar­qa­ku. Tawa waranqapaq mikuy mirachisqanmanta (Mr 8:1-10)

32 Dis­ci­pu­lon­ku­na­t a

qa­yas­pan­mi Jesus nirqa: —Kay ru­na­ku­na­man­tam lla­ki­pa­ya­ri­ku­ni, ñam kimsa pun­chaw­ña ño­qa­wan kach­kan­ku, manam mi­ku­nan­ku­paq­qa ima­pas kan­chu. Mana mi­kus­qa­ta­qa manam wa­sin­ku­man­qa ku­ti­chiy­man­chu, yan­qam ñanpi des­ma­ya­run­man­ku —nispa. 33 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq nirqa: —Kay achka ru­na­ku­na­man mi­ku­chi­nan­chik­paq hay­paq­ta­qa ¿may­pi­taq ta­rich­ wan tan­ta­ta wa­si­pas mana kach­kap­tin­qa? 34 Hi­nap­t in­mi Jesus pay­ku­na­t a ta­pur­qa: —¿Hay­ka­taq tan­tay­ki­chik kach­kan? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Qan­chis­llam as chall­wa kan­kas­qa­pi­wan —nispa. 35 Chay­mi Jesus ka­ma­chir­qa llapa ru­na­ku­na­t a pam­pa­pi ti­yay­ku­nan­ku­paq. 36 Qan­chis­nin­t in tan­t a­t a­wan kan­kas­qa chall­wa­ku­na­t a ha­piy­kus­pam Dios­man gra­cias­ta qorqa, chay­man­tam par­ti­r us­pan dis­ci­pu­lon­ku­na­man qorqa, pay­ku­na­ ña­taq­mi ru­na­ku­na­man aypur­qa. 37 Lla­pa­llan­kum mi­kur­qa­ku sak­sa­nan­ku­ka­ma hi­nap­tin­mi pu­chuq­ta­pas hu­ñu­mur­qa­ku qan­chis ca­nas­ta hun­ta­ta­raq. 38 Mi­kuq­ku­ nam karqa tawa wa­ran­qa qa­ri­ku­na, manam war­mi­ku­na­ta­wan wa­wa­ku­na­ta­qa yu­par­qa­ku­chu. 39 Ru­na­ku­na­ta Jesus abya­r us­pan­mi pa­sar­qa Ma­ga­dan law­man.

16

Milagrokuna Jesus rurananpaq mañakusqankumanta (Mr 8:11-13. Lc 12:54-56)

1   *Fa­ri­seo­ku­na­pi­wan

*sa­du­ceo­ku­nam Je­sus­man rir­qa­ku prue­ba­man chu­ ray­ta mu­nas­pan­ku, pay­ku­nam Je­sus­ta ma­ña­kur­qa­ku hanaq pa­cha­man­ta kaq *mi­la­gro­ta qa­wa­chi­nan­paq. 2 Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —Tar­den anta­qa­mup­tin­mi qam­ku­na­qa nin­ki­chik: “Allin tiem­pom kanqa” nispa. 3 Tem­pra­non anta­qas­pa pu­y u­lla­ña kap­t in­ña­taq­mi “Pa­ran­qam” nin­ki­chik. ¡Iskay

MATEO 16

1790

uya­ku­na! Qam­ku­na­qa cie­lo­pi kaq­ku­na­ta qa­was­pam imay­nam tiem­po ka­nan­ta ya­chan­ki­chik, kunan tiem­po­ku­na­pi su­ce­de­kuq­ku­na­man­ta­ña­taq­mi mana cuen­ta­ ta qo­kun­ki­chik­chu. 4 Yaw mana ka­su­kuq mana allin casta ru­na­ku­na, qam­ku­na­qa mi­la­gro­ta­raq­mi ma­ña­wach­kan­ki­chik. Manam qa­wa­chis­qay­ki­chik­chu mi­la­gro­ta­qa, qa­was­pa­qa-qa­wa­chis­qay­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq Jo­nas­ta imam pa­sas­qa­llan­tam. Jesus chay­na­ta ni­rus­pan­mi pay­ku­na­ta sa­qe­r us­pa pa­sa­kur­qa. Qonchumanta (Mr 8:14-21)

5 Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­nam la­mar-qo­cha­pa wak­law chim­pan­man cha­ya­r us­pan­ ku yu­ya­ri­rur­qa­ku tanta mana apas­qan­ku­ta. 6 Chay­mi Jesus nirqa: —*Fa­ri­seo­ku­na­pa hi­nas­pa *sa­du­ceo­ku­na­pa qon­chun­man­ta cui­da­kuy­chik —nispa. 7 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq ni­na­kur­qa­ku: —Tan­ta­ta mana apa­mup­tin­chik­mi chay­na­ta­qa nich­kan —nispa. 8 Je­sus­ña­t aq­mi mus­ya­r us­pan nirqa: —Yaw pisi iñiy­ni­yoq­ku­na ¿ima­nas­qa­taq ri­mach­kan­ki­chik: “Manam tan­tan­chik kan­chu” nis­pa­qa? 9 ¿Ma­na­raq­chu ya­chan­ki­chik ni yu­yan­ki­chik pich­qa tan­ta­ta pich­qa wa­ran­qa qa­ri­ku­na­paq hay­pa­chis­qay­ta? ¿Hayka ca­nas­ta­ta­taq pu­chuq­nin­ku­na­ta hu­ ñur­qan­ki­chik? 10 ¿Ma­na­taq­chu yu­yan­ki­chik qan­chis tan­ta­ta tawa wa­ran­qa ru­na­paq mi­ra­chis­qay­ta­pas? ¿Hayka ca­nas­ta hun­ta­ta­taq pu­chun­ta ho­qa­rir­qan­ki­chik? 11 “*Fa­ri­ seo­ku­na­pa hi­nas­pa *sa­du­ceo­ku­na­pa qon­chun­man­ta cui­da­kuy­chik” nis­pa­qa manam tan­ta­man­ta­chu ri­mar­qa­ni. ¿Ima­nas­qa­má ma­na­qa entien­der­qan­ki­chik­chu? —nispa. 12 Chay­ñam entien­der­qa­ku Je­sus­qa mana tan­ta­man­ta nis­qan­ta aswan­qa *fa­ri­seo­ ku­na­pa hi­nas­pa *sa­du­ceo­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­man­ta cui­da­ku­nan­ku­paq nis­qan­ta.

13 Je­sus­mi

Jesusqa Cristopuni kasqanmanta (Mr 8:27-30. Lc 9:18-21)

Fe­li­pe­pa go­bier­nas­qan Ce­sa­rea law­man cha­ya­rus­pan ta­pur­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta: —¿Dios­man­ta hamuq Ru­na­man­ta­qa pim kas­qay­ta­taq ru­na­ku­na ri­man­ku? —nispa. 14 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Wakin ru­na­ku­nam nin Bau­ti­zaq Juan kas­qay­ki­ta, wa­kin­ña­taq­mi nin Elias kas­qay­ki­ta, wa­kin­ña­taq­mi nin Je­re­mias otaq Dios­man­ta wi­lla­kuq huk kaq­nin kas­ qay­ki­ta —nispa. 15 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­qa ¿pim kas­qay­ta­taq nin­ki­chik? —nispa. 16 Hi­nap­t in­mi Simon Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Qamqa kanki kaw­saq Dios­pa Chu­rin Cris­tom —nispa. 17 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Jo­nas­pa chu­rin Simon, qamqa mayna ku­sis­qam kanki, kay­ta­qa ya­cha­chi­sur­ qan­ki manam ru­na­chu aswan­qa hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­mi. 18 Chay­mi ño­qa­pas niki, qamqa kanki Pe­drom, kay hatun ru­mi­pa ha­wan­pim iñiq­niy­ku­na­ta ha­ta­ri­ chi­saq, pay­ku­na­ta­qa manam wa­ñuy­pa atiy­nin­pas ven­cey­ta atin­qa­chu. 19 Ñoqam qos­qay­ki Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­na­paq lla­ve­ku­na­ta, kay pa­cha­pi wa­ tas­qay­kim hanaq pa­cha­pi­pas wa­tas­qa kanqa, kay pa­cha­pi ka­cha­ris­qay­ki­ña­taq­mi hanaq pa­cha­pi­pas ka­cha­ris­qa kanqa —nispa.

1791

MATEO 16​, ​17

20 Chay­na­t a

ni­rus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­ma­chir­qa: —Amam pi­man­pas Cris­to kas­qay­ta­qa wi­llan­ki­chik­chu —nispa. Wañunanmanta Jesuspa willakusqanmanta (Mr 8:31-9:1. Lc 9:22-27)

21 Chay ho­ra­man­ta­pu­nim dis­ci­pu­lon­ku­na­man Jesus wi­lla­kur­qa Je­ru­sa­len­man rip­tin ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na, *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­ chiq­ku­na ña­ka­ri­chi­nan­man­ta. Wi­lla­kur­qa­taq­mi wa­ñu­ra­chip­tin­ku kimsa pun­chaw­nin­man kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta­pas. 22 Chay­mi Pedro huk­law­cha­man pu­sa­rus­pan Je­sus­ta anyar­qa: —Dios­pas amayá mu­na­chun­chu chay­ku­na pa­sa­su­nay­ki­ta­qa —nispa. 23 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq mu­y u­r iy­kus­pan Pe­d ro­t a nirqa: —¡Sa­ta­nas, asuy ñaw­paq­niy­man­ta! Qamqa pan­ta­chi­way­pim rich­kan­ki, pien­sas­ qay­ki­qa manam Dios­pa pien­sas­qan hi­na­chu aswan­qa ru­na­ku­na­lla­pam —nispa. 24 Chay­man­t am dis­ci­pu­lon­ku­na­t a nirqa: —Pipas qa­ti­way­ta mu­nas­pa­qa amaña ki­ki­llan­paq kaw­sas­pa­yá ña­ka­ris­tin­pas qa­ti­ wa­chun. 25 Pipas kay pa­cha­pi vi­da­llan cui­da­kuq­qa wi­ñay­paq­mi pier­de­run­qa, pipas ño­qa­ray­ku wa­ñuq­mi icha­qa kaw­san­qa. 26 Ru­na­qa ¿ima­ta­taq hor­qo­kun­man lliw kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta ga­na­rus­pan vi­dan­ta­ña­taq pier­de­rus­pa­qa? Ru­na­qa ¿hay­ka­ta­taq pa­ gan­man vi­dan­ta sal­va­nan­paq? 27 Dios­man­ta hamuq Runam Tay­tay­pa ha­tun­chas­qan angel­niy­ku­na­pi­wan ku­ti­mus­pay sa­pa­ka­ma­man ru­ras­qan­ku­man hina qo­pu­saq. 28 Che­qap­ ta­pu­nim ni­ki­chik, kaypi kaq­man­tam wa­kin­ku­na mana wa­ñun­qa­ku­chu chay pun­chaw­pi Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta mu­nay­cha­ku­nay­paq ha­much­kaq­ta ri­ku­wa­nan­ku­ka­ma.

17

1   Soqta

Jesuspa rikchaynin tikrakurusqanmanta (Mr 9:2-13. Lc 9:28-36)

pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi Jesus pu­sar­qa Pe­dro­ta, Ja­co­bo­ta hi­nas­pa Ja­co­bo­pa waw­qen Juan­ta, pay­ku­na­lla­wan­mi rirqa orqo­man. 2 Pay­ku­na qa­wach­kap­tin­mi Je­sus­pa rik­chay­nin tik­ra­ku­rur­qa. Uyan­mi inti hina kan­cha­rir­qa, pa­chan­ña­taq­mi achkiy hina yu­raq­ya­rur­qa. 3 Hi­nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na ri­ku­rur­qa­ ku Moi­ses­ta­wan Elias­ta Jesus­wan par­lach­kaq­ta. 4 Chay­mi Pe­dro­ña­taq Je­sus­ta nirqa: —Señor ¡allin­paq­chá kay­pi­qa kach­ka­ni­ku! Mu­nap­ti­ki­qa ru­ra­ru­saq­ku­yá kimsa ra­ma­da­ta, hukta qam­paq, hukta Moi­ses­paq, huk­ta­ña­taq Elias­paq —nispa. 5 Pedro ri­mach­kap­t in­mi kan­cha­r ich­kaq puyu pay­ku­na­t a ta­pay­kur­qa hi­nap­t in­mi pu­yu­man­ta ni­mur­qa kay­na­ta: —Paymi ku­yas­qay Chu­riy, pay­ray­kum ku­sis­qa kach­ka­ni. Payta uya­riy­chik —nispa. 6 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi chay­t a uya­r i­r us­pan­ku qon­qo­ra­kuy­kur­qa­ku llum­pay man­cha­ris­qa­lla­ña. 7 Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ta llap­chay­kus­pan Jesus nirqa: —Ha­ta­riy­chik, ama man­cha­kuy­chik­chu —nispa. 8 Mu­y u­r iq­nin­ku­t a qa­wa­r is­pan­ku­ña­t aq­mi ma­na­ña pi­t a­pas ri­kur­qa­ku­chu aswan­ qa Je­sus­lla­ta­ñam. 9 Orqo­man­t a uray­ka­much­kap­t in­ku­ñam Jesus pay­ku­na­t a ka­ma­chir­qa: —Chay qa­was­qay­ki­chik­ta­qa ama­raq­mi pi­man­pas wi­llan­ki­chik­raq­chu Dios­man­ ta Hamuq Runa kaw­sa­ri­mu­nay­ka­ma —nispa. 10 Hi­nap­t in­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq Je­sus­t a ta­pur­qa: —Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­qa ¿ima­nas­qa­taq ninku: “Cris­to­man­ta ñaw­paq­ ta­qa Elias­mi ha­mun­qa” nispa?

MATEO 17

1792

11 Chay­mi

Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, che­qap­tam Elias­qa pun­ta­mu­nan karqa tukuy imata alli­cha­nan­paq. 12 Icha­qa Elias­qa ñam ha­mu­r un­ña, ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi mana req­sir­qa­ku­chu, aswan­mi payta tukuy mu­nas­qan­ku­ta ru­rar­qa­ku, chay­nam Dios­man­ta Hamuq Ru­ na­pas pay­ku­na­pa ma­kin­pi ña­ka­ri­saq —nispa. 13 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na cuen­t a­t a qo­ku­r ur­qa­ku Je­sus­qa Bau­t i­zaq Juan­man­t a ri­mas­qan­ta. Wañuymañayoq warmata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 9:14-29. Lc 9:37-43)

14 Achka ru­na­ku­na­pa kas­qan­man cha­ya­r up­t in­kum Je­sus­man asuy­kur­qa huk runa, paymi qon­qo­ra­kuy­kus­pa nirqa: 15 —Se­ñor­lláy, ku­ya­pa­ya­r iy­kuy chu­r i­llay­t a, wa­ñuy­ma­ña ha­pip­t in­mi llum­pa-l­lum­pay­ta ña­ka­rin, ni­na­man­wan ya­ku­man­mi wis­chuy­ka­rin. 16 Dis­ci­pu­loy­ ki­ku­na­man apa­mup­tiy­mi mana sa­no­ya­chiy­ta atir­qa­ku­chu. 17 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Mana allin ru­raq­ku­na­pa cas­tan yaw mana creeq ru­na­ku­na ¿hay­ka­pi­ka­ma­taq qam­ku­ na­wan kasaq? ¿Hay­ka­pi­ka­ma­taq aguan­tas­qay­ki­chik? Apa­muy­chik chay war­ma­ta —nispa. 18 Chay­na­t a ni­r us­pam qaq­cha­r ur­qa de­mo­nio­t a hi­nap­t in­mi chay­pu­ni­lla war­ma­ man­ta lloq­si­rup­tin sa­no­ya­r ur­qa. 19 Chay­man­t am dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa sa­pa­llan­ku­pi ta­pur­qa: —¿Ima­nas­qa­taq ño­qay­ku­qa de­mo­nio­ta mana qar­qoy­ta atir­qa­ni­ku­chu? —nispa. 20 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pisi iñiy­ni­yoq kas­qay­ki­chik­ray­kum. Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, huk mos­ta­za­pa muhun hi­na­lla­pas iñiy­ni­ki­chik kap­tin­qa ni­waq­chik­mi kay orqo­ta: “Su­chuy kay­man­ta wak­law­man” nispa, hi­nap­tin­qa pa­san­man­mi. Manam ima­pas sa­sa­qa kan­man­chu iñip­ ti­ki­chik­qa. ( 21 Kayna rik­chaq de­mo­nio­ta­qa ayu­no­wan ma­ña­kus­pa­llam qar­qo­waq­chik.)

22 Ga­li­lea­pi

Wañunanmanta Jesus huktawan willakusqanmanta (Mr 9:30-32. Lc 9:43-45)

kach­kap­tin­kum Jesus nirqa: —Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­qa ru­na­ku­na­man­mi qoy­ku­wan­qa­ku nan­ku­paq, icha­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq —nispa. Kay nis­qan­wan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na sin­chi­ta lla­ki­ku­r ur­qa. 24 Ca­per­naum

Templopaq impuestomanta

23 wa­ñu­chi­wa­

llaq­ta­man cha­ya­r up­tin­kum Pe­dro­man asuy­ka­mur­qa tem­plo­paq impues­to co­braq­ku­na hi­nas­pam ta­pur­qa­ku: —¿Ma­na­chum ya­cha­chiq­ni­ki­chik­qa pagan tem­plo­paq impues­to­ta? —nispa. 25 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Payqa pa­gan­mi —nispa. Pedro wa­si­man yay­ku­r up­tin­mi pun­ta­ta par­la­pa­yas­pa Jesus ta­puy­kur­qa: —¿Ima­nin­ki­taq Simon? Kay pa­cha­pi rey­ku­na­qa ¿pi­ku­na­man­ta­taq co­bran impues­to­ta? ¿chu­rin­ku­na­man­ta­chu icha sapaq ru­na­ku­na­man­ta­chu? —nispa. 26 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Sapaq ru­na­ku­na­man­tam —nispa.

1793

MATEO 17​, ​18

Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Chay­na­qa chu­rin­ku­na­qa manam pa­ga­nan­chu. 27 Chay­wan­pas ama pi­ta­pas pi­ña­chi­nan­chik­paq­mi qo­cha­ta ri­rus­pa *anzue­lo­ta wis­chu­mun­ki. Punta chall­wa ha­pis­ qay­ki­pa si­min­pim ta­rin­ki qoll­qe­ta, chay­tam iskay­nin­chik­paq pa­gay­ka­mun­ki —nispa.

18

Pim punta kaq kasqanmanta (Mr 9:33-37. Lc 9:46-48)

1   Chay

ratom dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa ta­pur­qa­ku: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi­qa ¿pitaq aswan req­sis­qa kan­man? —nispa. 2 Chay­mi huk war­ma­cha­t a qa­yay­kus­pan chaw­pin­ku­pi sa­yay­ka­chir­qa 3 hi­nas­pam pay­ku­na­ta nirqa: —War­ma­ku­na hina mana kas­pay­ki­chik­qa che­qap­ta­pu­nim mana yay­kun­ki­chik­ chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man. 4 Chay­na­qa kay warma hina hu­mi­lla­kuq­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi­qa aswan allin req­sis­qa kanqa. 5 Pipas ñoqa­pa su­tiy­pi kay war­ma­ta hina ku­ya­kuy­wan chas­kiq­qa ño­qa­tam chas­ki­wan. Pitapas huchallichiqqa sinchi castigasqa kananmanta (Mr 9:42-48. Lc 17:1-2)

6 —Ño­qa­pi iñiq kay tak­sa­cha­ku­na­man­ta huk­nin­ta pipas hu­cha­lli­chiq­paq­qa allin­ chá kan­man mo­li­no ru­mi­ta kun­kan­man wa­ta­rup­tin­ku lamar qo­cha­man wis­chus­qa kay­nin. 7 ¡Mayna lla­ki­kuy­paq­mi pi­pa­pas hu­cha­lli­chis­qan ru­na­ku­na­qa! Kay pa­cha­pi hu­ cha­lli­chiq­ku­na­qa kan­qa­pu­nim icha­qa ¡imay­na­raq kanqa hu­cha­man urma­chiq ru­na­qa! 8 —Chay­na­qa ma­k i­k i otaq cha­k i­k i hu­cha­lli­chi­sup­t i­k i­qa qo­r u­r us­pa­yá wis­chu­ ruy, allin­raq­mi kan­man huk­nin ma­ki­lla­ña­pas otaq qoru cha­ki­lla­ña­pas wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ni­ki­qa chay­na­pi iskay­nin ma­kin­tin otaq iskay­nin cha­kin­tin wi­ñay­paq raw­rach­kaq ni­na­man ama wis­chus­qa ka­nay­ki­paq. 9 Sichu ña­wi­ki hu­cha­lli­chi­sup­ ti­ki­qa, allin­ni­ki­paq­chá hor­qo­r u­waq, allin­raq­mi kan­man huk­nin ña­wi­lla­ña­pas wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ni­ki­qa chay­na­pi iskay ña­win­tin raw­rach­kaq wiñay cas­ti­go­ man ama wis­chus­qa ka­nay­ki­paq.

10 —Kayna

Chinkasqa ovejawan rikchanachisqanmanta (Lc 15:3-7)

uchuy­cha­ku­na­ta­qa amam huk­lla­ta­pas des­pre­cian­ki­chik­chu. Hanaq pa­cha­pi­qa pay­ku­na cui­daq angel­ku­nam tukuy tiem­po Tay­tay­pa qay­llan­pi kach­ kan. ( 11 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa chin­kas­qa­ku­na sal­vaq­mi ha­mur­qa­ni.) 12 —Qam­ku­na­qa ¿ima­ni­waq­chik­taq? Pa­chak ove­ja­yoq ru­na­pa huk­nin ove­jan chu­lla­ rup­tin­qa ¿ma­na­chum isqon chun­ka isqon­ni­yoq ove­ja­ta sa­qey­kus­pan ta­ri­mu­nan­ka­ma orqo­ku­na­pi mas­ka­mun­qa? 13 Pay­qa­ri­ki isqon chun­ka isqon­ni­yoq mana chu­lla­ruq ove­ja­ku­na­man­ta­pas mas­ta­qa ku­si­kun­qa ta­ris­qan kaq­wan­mi. 14 Hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik­pas manam mu­nan­chu huk­llan­pas kay uchuy­cha­ku­na chin­ka­nan­ta.

15 —Ru­na­ma­si­k i

Runamasinchik imaynam pampachanamanta (Lc 17:3)

hu­cha­lli­ku­sup­ti­ki­qa sa­pan­pi­yá fal­tan­man­ta anyay­kuy. Req­si­ kup­tin­qa pay­wan­mi kaq allin­ya­na­ku­r un­ki. 16 Mana ka­su­sup­ti­ki­qa huk tes­ti­go­ta otaq iskay­ta pusay chay­na­pi iskay otaq kimsa tes­ti­go­wan asun­to prue­ba­nay­

MATEO 18​, ​19

1794

ki­chik­paq. 17 Pay­ku­na­ta­pas mana ka­sup­tin­qa hu­ñu­na­kus­qay­ki­chik­pi­yá niy­kuy lla­pa­llan­man, pay­ku­na­ta­pas mana ka­sup­tin­qa Dios­ta mana ka­suq­paq­ña­yá otaq *impues­to co­braq hina hu­cha­sa­pa­paq­ña­yá ha­piy­chik. 18 —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, kay pa­cha­pi wa­tas­qay­ki­chik­qa hanaq pa­cha­pi­pas wa­ tas­qam kanqa, kay pa­cha­pi ka­cha­ris­qay­ki­chik­pas hanaq pa­cha­pim ka­cha­ris­qa kanqa. 19 —Ni­ki­chik­taq­mi, si­chum kay pa­cha­pi iskay­lla­pas huk son­qo­lla ima­ta­pas Dios­ta ma­ña­kup­ti­ki­chik­qa hanaq pa­cha­pi Tay­tay­mi qam­ku­na­paq ru­ran­qa. 20 May­pi­pas iskay­ lla­pas otaq kim­sa­lla­pas ño­qa­ray­ku hu­ñu­na­kup­tin­qa pay­ku­na­pa chaw­pin­pim kach­ka­ni. 21 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq Je­sus­man asuy­kus­pan nirqa: —Se­ñor­lláy ¿hayka ku­ti­ka­ma­taq waw­qey hu­cha­lli­ku­wap­tin­qa pam­pa­cha­saq? ¿qan­chis ku­ti­ka­ma­chu? —nispa. 22 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Manam qan­chis­ka­ma­lla­chu aswan­qa qan­chis chun­ka qan­chis­ka­mam —nispa. 23 —Chay­ray­kum

Mana pampachay munaq sirvientemanta

Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun sir­vien­te­ku­na­man­ta cuen­ta mañaq rey­man. 24 Cuen­ta ma­ñay­ta qa­lla­rich­kap­tin­mi pay­man pu­sa­ mur­qa­ku achka-ach­ka wa­ran­qa de­beq­nin ru­na­ta. 25 Mana pa­gay­ta atip­tin­mi pa­t ron­nin ka­ma­chi­kur­qa chay de­beq­nin­ta­qa tukuy iman­tin­ta, war­min­tin­ta, chu­rin­tin­ta *ran­ti­ka­mu­nan­ku­paq chay­na­pi de­bes­qan­ta pa­ga­nan­paq. 26 Chay­mi sir­vien­ten pa­tron­nin­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pa rue­ga­kur­qa: “Tay­ta­lláy, pa­cien­ciay­ku­lla­way, lliw­tam qo­pu­llas­qay­ki” nispa. 27 Hi­nap­tin­mi pa­tron­nin lla­ki­ pa­ya­ri­kus­pan de­bes­qan­man­ta pam­pa­chay­kur­qa hi­nas­pam ka­chay­kur­qa. 28 —Kay sir­v ien­te­ña­t aq­mi lloq­si­r us­pan tu­pa­r ur­qa pa­chak­lla de­beq­nin sir­vien­te­ma­sin­wan hi­nas­pam kun­ka­man­ta ha­pi­r us­pan *se­qor­qa: “Qo­pu­way de­be­ was­qay­ki­ta” nispa. 29 Chay­mi sir­vien­te­ma­sin­qa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pan rue­ga­kur­qa: “Pa­cien­ciay­ku­lla­way, lliw­tam qo­pu­llas­qay­ki” nispa. 30 Pay­ña­taq­mi mana mu­nas­pan car­cel­man hi­na­ra­chir­qa de­bes­qan­ta qo­pu­nan­ka­ma. 31 Kayta qa­ was­pan­kum sir­vien­te­ma­sin­ku­na sin­chi­ta lla­ki­ku­r ur­qa­ku hi­nas­pam rir­qa­ku tukuy pa­sas­qan­man­ta pa­tron­nin­ku­man wi­llaq. 32 Chay­mi pa­t ron­nin qa­ya­ra­chi­mus­pan nirqa: “¡Mana allin runa! Rue­ga­wap­ti­kim pam­pa­char­qay­ki lliw de­be­was­qay­ki­ta. 33 Qam­pas lla­k i­pa­ya­r i­ku­waq­chá karqa sir­v ien­te­ma­si­k i­man­t a qan­man­t a­pas lla­k i­ pa­ya­ri­kus­qay­man hina” nispa. 34 Pa­t ron­nin pi­ña­ku­r us­pan­mi ka­ma­chi­kur­qa lliw de­bes­qan­ta pa­ga­pu­nan­ka­ma cas­ti­ga­nan­ku­paq. 35 —Chay­na­t am ru­ra­sun­k i­chik hanaq pa­cha­pi kaq Tay­t ay­pas tukuy son­qoy­k i­ chik­wan ru­na­ma­si­ki­chik­ta mana pam­pa­chap­ti­ki­chik­qa.

19

1   Je­sus­mi

Casado kachkaspa rakinakuymanta (Mr 10:1-12. Lc 16:18)

kay­ku­na­ta ni­r us­pan Ga­li­lea­man­ta pa­sa­kur­qa Judea law­man, rir­qa­taq­mi Jor­dan Ma­y u­pa wak­law­nin­man­pas. 2 Achka­lla­ña ru­na­ku­na qa­tip­tin­mi chay­pi sa­no­ya­chir­qa onqoq­ku­na­ta. 3 Chay­mi *fa­r i­seo­ku­na Je­sus­man asuy­kus­pa pan­t a­ra­chi­nan­ku­paq ta­pur­qa­ku: —¿Dios­pa ley­nin­pi per­mi­tin­chu ca­sa­do runa ima­man­ta­pas tum­pay­kus­pa war­ min­man­ta ra­ki­kuy­ta? —nispa. 4 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa:

1795

MATEO 19

—¿Ma­na­chu Bi­blia­pi leer­qan­ki­chik kay pa­cha­pa qa­lla­riy­nin­pi qa­ri­ta­wan war­mi­ta unan­chaq­pa nis­qan­ta? 5 Paymi nirqa: “Qarim tay­ta-ma­man­ta sa­qes­pa huk­lla­wa­kun­qa war­min­man­ña chay­mi iskay­nin­ku huk runa hi­na­lla­ña kan­qa­ku” nispa. 6 Chay­na­qa manam iskay­ña­chu kan­qa­ku aswan­qa huk­lla­ñam. Chay­ray­kum ru­na­qa mana ra­kin­man­chu Dios­pa kus­kan­chas­qan­ta­qa. 7 Chay­mi ta­pur­qa­ku: —Hi­nap­tin­qa ¿ima­nas­qa­taq Moi­ses­qa per­mi­tir­qa pa­pel­ta ru­ray­kus­pa qa­ri­qa war­min­man­ta ra­ki­ku­nan­paq? —nispa. 8 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Rumi sonqo kas­qay­ki­chik­ray­kum Moi­ses­qa per­mi­tir­qa pa­pel­ta qoy­kus­pa war­ mi­ki­chik­man­ta ra­ki­kuy­ta­qa, qa­lla­riy­nin­pi­qa manam chay­na­chu karqa. 9 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik, huk qa­ri­wan mana pier­de­kuch­kap­tin yan­qa­man­ta war­min­ta wis­ chus­pan huk­wan ca­sa­ra­kuq­qa huk­wan pier­de­kuy hu­cha­pim kach­kan —nispa. 10 Hi­nap­t in­mi dis­ci­pu­lon­ku­na nir­qa­ku: —Ca­sa­do runa war­min­wan chay­na kap­tin­qa manam va­len­chu ca­sa­ra­kuy —nis­pan­ku. 11 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Manam lla­pa­llan ru­na­chu sa­pa­llan­qa kan­man aswan­qa chay­paq kaq­ku­na­ llam. 12 Arí, kanmi na­ces­qan­man­ta­pu­ni chay­paq kaq­ku­na, wa­kin­qa kach­kan ru­na­pa ca­pas­qan­mi, wa­kin­ña­taq­mi mana ca­sa­ra­kun­ku­chu Dios­ta ser­vi­nan­ku­ray­ ku. Pipas chay­na­ta kaw­say atiq­qa nis­qay­man hi­na­yá ru­ra­chun —nispa.

13 Je­sus­man­mi

Wawakunata Jesus bendecisqanmanta (Mr 10:13-16. Lc 18:15-17)

pu­sa­mur­qa­ku iskay-kim­sa wa­wa­ku­na­ta chay­na­pi pay­ku­na­ta ha­piy­kus­pa Dios­ta ma­ña­pu­nan­paq. Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi pu­sa­muq­ku­na­ta qaq­ char­qa. 14 Hi­nap­tin­mi Jesus nirqa: —Ama har­kay­chik­chu wa­wa­ku­na ño­qa­man ha­mu­nan­ta, kay wa­wa­ku­na hina kaq­ku­na­paq­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa —nispa. 15 Chay­na­ta ni­rus­pan­mi wa­wa­ku­na­pa ha­wan­man ma­kin­ta chu­ray­kus­pan pa­sa­kur­qa.

16 Huk

Jesuswan apu runapa parlasqanmanta (Mr 10:17-31. Lc 18:18-30)

runam Je­sus­man asuy­kus­pan ta­pur­qa: —Ya­cha­chi­kuq ¿ima allin­ta­taq ru­ra­saq wiñay kaw­sa­nay­paq? —nispa. 17 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq allin kaq­man­ta ta­pu­wan­ki? Dios­llam allin­qa. Wiñay kaw­say­ta mu­nas­pay­ki­qa ka­su­kuy Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta —nispa. 18 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ña­t aq nirqa: —¿May­qan ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta? —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ki­chu, amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu, amam su­wa­kun­ki­chu, amam pi­man­ta­pas llu­lla­ku­na­ta ri­man­ki­chu, 19 tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay, ku­yan­ki­taq­mi ru­na­ma­si­ki­ta­pas ki­ki­ki­ta hina —nispa. 20 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ña­t aq nirqa: —Lliw­tam ka­su­kur­qa­ni. ¿Ima­raq­taq fal­ta­wan? —nispa. 21 Chay­mi Jesus nirqa:

MATEO 19​, ​20

1796

—Cabal runa kayta mu­nas­pay­ki­qa tukuy imay­ki­ta *ran­ti­ka­mus­pa chay qoll­qe­ ta wak­cha­ku­na­man qomuy, chay­na­pim ka­puq­ni­ki­ku­na­qa hanaq pa­cha­pi kanqa, chay­man­ta ku­ti­mus­pa­ñam ño­qa­wan rinki —nispa. 22 Chay­t a uya­r iy­kus­pan­mi lla­k is­qa ku­t i­kur­qa achka ka­puq­ni­yoq kas­qan­ray­ku. 23 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa dis­ci­pu­lon­ku­na­t a: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, apuqa llum­pay sa­sa­tam Dios­pa mu­nay­cha­kus­ qan­man yay­kun­qa. 24 Apu runa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­nan­man­ta­qa *ca­me­lloch ya­qa­pas agu­ja­pa rin­rin­ta ustu­r un­man —nispa. 25 Kayta uya­riy­kus­pan­kum dis­ci­pu­lon­ku­na aswan­raq admi­ra­kus­pa ta­pu­kur­qa­ku: —¿Hi­nap­tin­qa pitaq sal­va­kuy­ta­qa atin­man? —nispa. 26 Je­sus­ña­t aq­mi pay­ku­na­t a qa­wa­r is­pan nirqa: —Ru­na­ku­na­qa manam atin­man­chu, Dios­paq­mi icha­qa tukuy ima­pas ati­na­llan. 27 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Tay­táy, ño­qay­ku­qa tukuy imata sa­qe­r us­pam qan­wan pu­rich­ka­ni­ku ¿ima­taq ño­qay­ku­paq­qa kanqa? —nispa. 28 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, tukuy ima­pas mo­soq­ya­nan tiem­po­pi Dios­man­ta hamuq Runa achki­rich­kaq ti­ya­nay­pi ti­yay­kup­tiy­mi qa­tiq­niy­ku­na­pas ti­yay­kun­ ki­chik chun­ka iskay­ni­yoq hatun ti­ya­na­ku­na­pi hi­nas­pam juz­gan­ki­chik chun­ka iskay­ni­yoq Israel ayllu­ku­na­ta. 29 Pipas wa­sin­ku­na­ta, waw­qe-pa­nin­ku­na­ta otaq tu­ri-~­na­ñan­ku­na­ta, tay­ta-ma­man­ku­na­ta, chu­ri-wa­wan­ku­na­ta, chak­ran­ku­na­ta ño­qa­ray­ku sa­qeq­qa pa­chak kuti mas­tam chas­kin­qa, chas­kin­qa­taq­mi wi­ñay­paq kaw­say­ta­pas. 30 Icha­qa ancha req­sis­qa kaq­ku­na­man­tam achkaq kan­qa­ku pisi req­ sis­qa­ña, pisi req­sis­qa kaq­ku­na­man­ta­ña­taq­mi achkaq ancha req­sis­qa­ña kan­qa­ku.

20

Uvas chakrapi llamkaqkunawan rikchanachisqanmanta

1   —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun uvas chak­ran­paq llam­kaq­ku­na­ta con­tra­taq tu­ta­pay lloq­siq ha­cien­da­yoq­man­mi. 2 Jor­nal­nin­ta pa­ga­nan­paq llam­ kaq­ku­na­wan tan­tea­na­ku­rus­pam pay­ku­na­ta ka­char­qa chak­ra­pi llam­ka­mu­nan­ku­paq. 3 Chun­ka ho­ra­paq huk hora fal­tach­kap­tin­mi pla­za­ta ris­pan wakin llam­kaq­ku­na­ta­pas ri­ku­rur­qa sa­yach­kaq­ta 4 chay­mi pay­ku­na­ta­pas nirqa: “Qam­ku­na­pas riy­chik­yá uvas chak­ray­pi llam­ka­muq, imam kaq­tam pa­ga­pus­qay­ki­chik” nispa. Chay­mi pa­sar­qa­ku. 5 Hina chay­na­lla­tam ru­rar­qa yaqa chaw­pi pun­chaw­ta ku­tis­pan­pas chay­na­taq las tres­ta ku­tis­pan­pas. 6 Tar­den­pas yaqa inti se­qay­kuy­ta­ña ris­pan­mi pla­za­pi ta­ri­rur­qa huk­ku­na­ta yanqa sa­ya­kuch­kaq­ta hi­nas­pam nirqa: “¿Ima­nas­qa­taq qam­ku­na­qa tukuy pun­chaw yanqa kaypi kach­kan­ki­chik?” nispa. 7 Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: “Mana pipas con­tra­ta­wap­ tin­kum” nispa. Ha­cien­da­yoq­ña­taq­mi nirqa: “Qam­ku­na­pas chak­ray­ta­yá riy­chik llam­kaq, imam kaq­tam pa­gas­qay­ki­chik” nispa. 8 Tu­tay­ku­rup­tin­mi ca­po­ral­nin­ta chay due­ñon nirqa: “Qa­ya­muy llam­kaq­ku­na­ta hi­nas­pa pa­ga­puy qepa yay­ku­muq­ku­na­man­ta qa­lla­ris­pa punta yay­ku­muq­ku­na­pi tu­ku­nay­ki­ka­ma” nispa. 9 Chay­mi yaqa inti se­qay­kuq­ta­ña yay­ku­muq­ ku­na­pas wa­kin­wan igual­ta jor­nal­nin­ta chas­kir­qa­ku. 10 Punta yay­ku­muq­ku­na­ña­taq­mi pien­sar­qa­ku mas chas­kiy­ta, icha­qa pay­ku­na­pas huk jor­na­llan­kam chas­kir­qa­ku. 11 Chay­mi chas­ki­rus­pan­ku chak­ra­yoq­ta re­cla­mar­qa­ku: 12 “Kay qepa yay­ku­muq­ku­na­qa huk ho­ra­llam llam­kar­qa­ku, icha­qa pay­ku­na­man­mi pa­gay­kun­ki ño­qay­ku­man igual­ta, ño­qay­ku­qa tukuy pun­chaw­mi ru­pay­pi llam­kar­qa­ni­ku” nispa. 13 Chay­mi pa­tron­ña­taq huk­nin­ta nirqa: “Yaw tayta, ño­qa­qa pa­gach­kay­ki ri­mas­qan­chik­man hinam. ¿Ma­na­chum ño­qa­qa huk jor­nal­paq

1797

MATEO 20

con­tra­tar­qay­ki? 14 Chay­na­qa kay pa­goy­ki­ta apas­pa­yá pa­sa­kuy, ño­qa­qa mu­na­ni kay qepa yay­ku­muq­ku­na­man­pas qan­man hina pa­gay­tam. 15 ¿Ma­na­chum qoll­qey­wan­qa mu­nas­qay­ ta ru­ra­kuy­man? ¿Icha envi­dia­kun­ki­chu allin runa kas­qay­wan?” nispa. 16 Chay rik­cha­na­chiy­t a tu­kuy­kus­pam Jesus nirqa: —Punta kaq­ku­na­man­tam achkaq qe­pan­qa­ku, qepa kaq­ku­na­ña­taq­mi pun­tan­qa­ ku. Achkam qa­yas­qa­ku­na­qa kach­kan, akllas­qa­ku­na­ña­taq­mi aslla. Wañunanmanta kimsa kaq kutipi Jesuspa willakusqanmanta (Mr 10:32-34. Lc 18:31-34) 17 Je­r u­sa­len­man Jesus rich­kas­pan­mi chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­t a huk­ law­man pu­sas­pan nirqa: 18 —Je­r u­sa­len llaq­t a­man­mi rich­kan­chik, chay­pim Dios­man­t a Hamuq Runa entre­gas­qa kasaq sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­man­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ ku­na­man, pay­ku­nam wa­ñu­nay­paq sen­ten­cia­was­pan­ku 19 mana cas­tan­chik kaq ru­na­ku­na­man entre­ga­wan­qa­ku, bur­la­ku­was­pan­kum azo­te­wan­qa­ku, chay­man­tam cruz­pi cha­ka­ta­wan­qa­ku aswan­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq —nispa.

Zebedeopa warmin mañakusqanmanta (Mr 10:35-45) 20 Chay­man­t am

Je­sus­man asuy­kur­qa Ze­be­deo­pa war­min iskay­nin wa­wan­ ku­na­pi­wan hi­nas­pam Je­sus­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa fa­vor­nin­ta ma­ña­ku­nan­paq. 21 Je­sus­mi ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq mu­nan­ki? —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —Mu­nay­cha­kus­pay­ki­qa ka­ma­chi­yá kay iskay­nin wa­way­ku­na huk­nin *alleq law­ni­ki­pi huk­nin­ña­taq *ichoq law­ni­ki­pi ti­ya­nan­ku­paq —nispa. 22 Chay­mi Jesus nirqa: —Manam ya­chan­ki­chik­chu imam ma­ña­kus­qay­ki­chik­ta­qa. Nis­qay­pi hinam ño­ qa­qa ña­ka­ri­saq. ¿Ati­waq­chik­chu ñoqa hina ña­ka­riy­ta? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: —Arí, ati­saq­kum —nispa. 23 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Arí, che­qap­ta­pu­nim qam­ku­na­qa ñoqa hina ña­ka­rin­ki­chik, aswan­qa *alleq law­niy­pi otaq *ichoq law­niy­pi ti­yay­kuy­qa manam ño­qa­lla­man­ta­chu, chay­qa kach­kan Tay­tay­pa akllas­qan­ku­na­paq­mi. 24 Kayta uya­ri­r us­pan­kum wakin chun­kan­t in dis­ci­pu­lon­ku­na pi­ña­ku­r ur­qa­ku chay iskay­nin waw­qe­ku­na­pa con­tran­pi. 25 Chay­mi Jesus pay­ku­na­ta qa­yay­kus­pan nirqa: —Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas na­cion­ku­na go­bier­naq­ku­nam ru­na­ku­na­pi mu­nay­ cha­kun­ku hi­nas­pam ka­ma­chis­pan­ku ka­su­chi­kun­ku. 26 Qam­ku­na­yá icha­qa ama chay­na­chu kay­chik, qam­ku­na­man­ta pipas ka­ma­chi­kuy­ta mu­nas­pa­qa wa­kin­ta­yá ser­vi­chun. 27 May­qan­ni­ki­chik­pas allin req­sis­qa kayta mu­nas­pa­qa, qam­ku­na ukupi sir­vien­te­yá ka­chun. 28 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas manam ser­vi­chi­ku­nay­paq­chu ha­ mur­qa­ni aswan­qa ser­vi­nay­paq­mi hi­nas­pa achka ru­na­ku­na­pa ran­tin­pi wa­ñu­nay­paq­mi.

MATEO 20​, ​21

29 Je­r i­co

1798 Iskay ñawsakunata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 10:46-52. Lc 18:35-43)

llaq­ta­man­ta lloq­si­much­kap­tin­kum achka­lla­ña ru­na­ku­na Je­sus­ta qa­tir­qa. 30 Hi­nap­tin­mi ñanpa pa­tan­pi tiyaq iskay ñaw­sa­ku­na Jesus pa­sas­qan­ta uya­ri­r us­pan­ku qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq Se­ñor­llay­ku, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­ way­ku­yá —nispa. 31 Chay­mi ru­na­ku­na qaq­char­qa upa­lla­nan­ku­paq. Pay­ku­na­ña­t aq­mi asta­wan­raq qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq Se­ñor­llay­ku, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­ way­ku­yá —nispa. 32 Hi­nap­t in­mi Jesus sa­yay­kus­pa qa­yar­qa iskay­nin­ku­t a hi­nas­pam ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq mu­nan­ki­chik qam­ku­na­paq ru­ra­nay­ta? —nispa. 33 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nirqa: —Tay­táy, qa­wa­ri­kuy­tam mu­na­ni­ku —nispa. 34 Hi­nap­t in­mi Jesus pay­ku­na­t a lla­k i­pa­ya­r is­pan ña­w in­ku­t a llap­chay­kur­qa hi­nap­ tin­mi chay­pu­ni­lla qa­wa­ri­ku­r us­pa Jesus­ta qa­tir­qa­ku.

21

1   Je­ru­sa­len

Jerusalen llaqtaman Jesus yaykusqanmanta (Mr 11:1-11. Lc 19:28-40. Jn 12:12-19)

llaq­ta­man hich­pa­ra­mus­pan­kum cha­ya­rur­qa­ku Oli­vos Mo­qo­pa hich­pan­pi kaq Bet­fa­ge llaq­ta­cha­man. Je­sus­mi iskay dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­chas­pan 2 nirqa: —Riy­chik wak chim­pa llaq­ta­cha­ta, wak­pim ta­ri­mun­ki­chik wa­wa­yoq wa­tas­qa asno­ta. Pas­ka­ra­mus­pa aysa­ra­muy­chik. 3 Pipas ima­ta­pas ni­sup­ti­ki­chik­qa: “Se­ñor­mi ne­ce­si­tach­kan, chay­llam ku­ti­chi­pa­mu­sun­ki” nin­ki­chik­mi. 4 Chay­qa pa­sa­kur­qa Dios­man­t a wi­lla­kuq­pa qell­qas­qan cum­pli­ku­nan­paq­mi. 5 Paymi qell­qar­qa kay­na­t a: Niychik Sion llaqtapi *yachaqkunata: “Reynikichikqa qamkunamanmi hamuchkan, asnopi silladam humildella hamuchkan. Carga asnopa wawanpim hamuchkan” nispa. 6 Hi­nap­t in­mi dis­ci­pu­lon­ku­na ris­pan­ku Je­sus­pa ka­ma­chis­qan­man hina ru­rar­qa­ ku. 7 Aysa­mur­qa­kum asno­ta wa­wan­tin­ta chay­mi pa­chan­ku­wan ca­ro­na­rup­tin­ku Jesus si­lla­kuy­kur­qa. 8 Hi­nap­tin­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na ñan­man pa­chan­ku­ta mas­ tar­qa­ku. Wa­kin­ña­taq­mi sa­cha­pa kall­man­ku­na­ta ku­chus­pa chu­rar­qa­ku chay­nin­ta Jesus pa­sa­nan­paq. 9 Ñaw­paq­nin riq­wan qepan riq ru­na­ku­na­ña­taq­mi qa­pa­rir­qa­ku: —¡Rey Da­vid­pa mi­ray­nin­qa yu­pay­chas­qa­yá ka­chun! ¡Se­ñor­pa su­tin­pi ha­muq­qa ha­ tun­chas­qa­yá ka­chun! ¡Hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­yá Dios­ta yu­pay­cha­chun­ku! —nispa. 10 Jesus Je­ru­sa­len­man cha­ya­rup­tin­ña­taq­mi lla­pa­llan chay­pi kaq­ku­na albo­ro­tas­pan­ku: —¿Pitaq kayqa kan­man? —nispa ta­pu­na­kur­qa­ku. 11 Ru­na­ku­nam nirqa: —Pay­qa­ri­ki Ga­li­lea law Na­za­ret llaq­ta­man­ta kaq Dios­man­ta wi­lla­kuq Je­sus­mi —nispa.

1799

12 Chay­man­t am

MATEO 21

Templopi rantikuqkunata Jesus qarqosqanmanta (Mr 11:15-19. Lc 19:45-48. Jn 2:13-22)

Jesus yay­kur­qa tem­plo­man hi­nas­pam qar­qor­qa chay­pi *ran­ti­ kuq­ku­na­ta­wan ran­tiq­ku­na­ta. Wi­ka­pa­r ur­qam qoll­qe cam­bia­nan­ku me­sa­ku­na­ta­pas chay­na­taq pa­lo­ma ran­ti­kuq­ku­na­pa si­llan­ku­na­ta­pas. 13 Hi­nas­pam nirqa: —Bi­blia­pim Dios nich­kan: “Tem­ploy­qa Ma­ña­ku­wa­nan­ku Wa­si­wan su­ti­chas­qam kanqa.” Qam­ku­nam icha­qa su­wa­ku­na­pa ma­chay­nin­ta hi­na­ña ru­ra­rus­qan­ki­chik —nispa. 14 Tem­plo­pi­raq kach­kap­t in­mi Je­sus­man asuy­ka­mur­qa ñaw­sa­ku­na­pi­wan wis­t u­ ku­na hi­nap­tin­mi pay sa­no­ya­chir­qa. 15 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­nam Je­sus­pa ru­ras­qan *mi­la­gro­ku­na­ta ri­kur­qa­ku hi­nas­pam uya­rir­qa­ku­taq: “Rey Da­vid­pa mi­ray­nin­qa yu­pay­chas­qa­yá ka­chun” nispa war­ma­ ku­na­pa qa­yay­ka­cha­kus­qan­ta­pas chay­mi pi­ña­ku­r us­pa 16 Je­sus­ta nir­qa­ku: —¿Uya­rich­kan­ki­chu kay­ku­na­pa nis­qan­ta? —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, uya­rich­ka­nim. ¿Ma­na­chu Bi­blia­pi leer­qan­ki­chik: “Llapa wa­wa­ku­na­pi­ wan ñu­ñuq­raq wa­wa­ku­na­wan­mi ala­bay­ka­chi­kun­ki” niqta? 17 Chay­mi pay­ku­na­t a sa­qe­r us­pan Je­r u­sa­len­man­t a Be­t a­nia­man pa­sa­kur­qa hi­nas­ pam chay­pi pu­ñu­pa­kur­qa. Mana ruruq higos sachata Jesus ñakasqanmanta (Mr 11:12-14, 20-26)

18 Tu­ta­pay­ta Je­ru­sa­len­man Jesus ku­ti­much­kas­pam yar­qa­ra­chi­kur­qa. 19 Ñanpa pa­tan­pi higos sa­cha­ta ri­ku­rus­pan­ña­taq­mi asuy­kur­qa pa­lla­nan­paq. Icha­qa manam ta­ rir­qa­chu ru­run­ta, chay­qa kasqa lla­qe­yoq­llam. Chay­ray­kum chay higos sa­cha­ta nirqa: —¡Ku­nan­man­ta­qa ma­na­ñam hay­ka­pi­pas ru­r un­ki­ña­chu! —nispa. Hi­nap­tin­mi sacha cha­ki­r ur­qa. 20 Kayta qa­way­kus­pan­kum dis­ci­pu­lon­ku­na admi­ ra­ku­rur­qa­ku. Hi­nas­pan­kum Je­sus­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq kay sa­cha­qa chay­pu­ni­lla cha­ki­run? —nispa. 21 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, mana iskay­ra­yas­pa iñiy­ni­ki­chik kap­tin­qa manam kay higos sa­cha­wan ru­ras­qay­ta hi­na­lla­chu ru­ra­waq­chik aswan­qa kay orqo­ta­pas ni­waq­chik­mi: “Chay­man­ta su­chus­pa lamar qo­cha­man wis­chu­kuy” nispa, hi­nap­tin­qa chay­nam kan­man. 22 Con­fian­za­wan Dios­ta ma­ña­kus­pay­ki­chik­qa tukuy ma­ña­kus­qay­ki­chik­tam chas­kin­ki­chik.

Jesusqa kamachikunanpaq munayniyoq kasqanmanta (Mr 11:27-33. Lc 20:1-8)

23 Tem­plo­man yay­ku­r us­pa Jesus ya­cha­chich­kap­t in­mi pay­man asuy­kur­qa *sa­cer­ do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na hi­nas­pam ta­pur­qa­ku: —¿Ima de­re­choy­ki­wan­taq chay­ku­na­ta­qa ru­rach­kan­ki? ¿Pitaq au­to­ri­za­sur­qan­ ki? —nispa. 24 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­pas ta­pus­qay­ki­chik­yá, kay ta­pus­qay­ta con­tes­ta­wap­ti­ki­chik­qa ño­qa­pas nis­qay­ki­chik­mi ima de­re­choy­wan­mi kay­ku­na ru­ras­qay­ta­pas. 25 ¿Pitaq bau­ti­za­ nan­paq Juan­ta ka­cha­mur­qa, Dios­chu icha ru­na­ku­na­chu? —nispa. Chay­na­ta Jesus ta­pup­tin­mi ki­kin­ku­pu­ra tan­tea­na­kur­qa­ku:

MATEO 21

1800

—Si­chum “Dios­mi ka­cha­mur­qa” nip­tin­chik­qa “¿Ima­nas­qa­taq ma­na­qa creer­ qan­ki­chik­chu?” ni­wa­sun­chi­ki. 26 Ma­na­taq­mi nich­wan­chu: “Ru­na­ku­na­llam ka­cha­mur­qa” nis­pa­qa, chay­na­ta nip­tin­chik­qa llapa ru­na­ku­na­chi­ki ima­na­ru­wa­ sun­pas, Bau­ti­zaq Juan­ta­qa ha­pin­ku Dios­man­ta wi­lla­kuq­paq­mi —nispa. 27 Chay­mi Je­sus­t a nir­qa­ku: —Manam ya­cha­ni­ku­chu —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Manam ño­qa­pas nis­qay­ki­chik­chu ima de­re­choy­wan­mi kay­ku­na ru­ras­qay­ta­pas. Iskay churikunawan rikchanachiymanta

28 —¿Ima­nin­ki­chik­taq?

Huk ru­na­pam karqa iskay chu­rin­ku­na. Paymi huk­nin chu­rin­ta nirqa: “Chu­ri­lláy, riyá uvas chak­ran­chik­pi llam­ka­muq” nispa. 29 Hi­nap­tin­ mi chu­rin­ña­taq nirqa: “Manam riy­man­chu” nispa. Icha­qa mana ka­su­kus­qan­man­ta wa­na­kus­pan­mi ra­ton­man llam­kaq pa­sar­qa. 30 Huk­nin chu­rin­man­pas chay tay­tan asuy­kus­pan­mi hina chay­na­lla­ta nirqa hi­nap­tin­mi chay chu­rin­ña­taq nirqa: “Arí tay­táy, ri­saq­mi” nispa. Icha­qa manam rir­qa­chu. 31 ¿May­qan­taq tay­tan­pa mu­nas­qan­ta ru­rar­qa? Hi­nap­tin­mi chay ru­na­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Punta kaqmi —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Che­qap­ta­qa *impues­to co­braq­ku­na­wan chu­chu­mi­ka­ku­na­raq­mi qam­ku­na­man­ta pun­ta­ta­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­kuch­kan­ku. 32 Bau­ti­zaq Juan­mi ha­mur­qa allin kaw­sa­kuy­man­ta ya­cha­chi­su­nay­ki­chik­paq hi­nap­tin­mi mana creer­qan­ki­chik­chu, impues­to co­braq­ku­na­pi­wan chu­chu­mi­ka­ku­nam icha­qa creer­qa­ku. Qam­ku­nam icha­ qa qa­wach­kas­pa­pas cree­nay­ki­chik­paq mana wa­na­kur­qan­ki­chik­chu. Mana allin llamkaqkunawan rikchanachisqanmanta (Mr 12:1-12. Lc 20:9-19)

33 —Uya­r iy­chik­yá

huk tu­pa­na­chis­qay­ta­wan: Huk runam chak­ran­pi uvas­ta plan­ta­rus­pan mu­yu­riq­nin­ta per­qa­ra­chir­qa, huk po­zo­ta­taq­ mi ru­ra­chir­qa uvas­pa ru­run­ta sa­ru­nan­ku­paq hi­nas­pam mar­ka­yoq chuk­lla­ta ru­ra­ra­chir­qa chay­man­ta cui­da­nan­ku­paq. Chay­ku­na­ta ru­ra­ra­chis­pam chak­ran­ta llam­kaq­ku­na­man arrien­da­ku­rus­pa illa­rur­qa. 34 Co­se­cha tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi ru­nan­ku­na­ta chay chak­ra­yoq ka­char­qa arrien­daq­nin­ku­na­man­ta tu­paq­nin­ta ma­ña­mu­nan­ku­paq. 35 Icha­qa chay arrien­daq­ku­nam ha­pi­rur­qa­ku chay ru­nan­ku­na­ta hi­nas­pam huk­nin­ta ma­qa­pa­rur­ qa­ku, huk­nin­ta­ña­taq­mi wa­ñu­ra­chir­qa­ku, huk­nin­ta­ña­taq­mi ru­mi­wan cham­qa­pa­rur­qa­ku. 36 Hi­nap­tin­mi chay chak­ra­yoq­qa huk­ta­wan ru­nan­ku­na­ta ka­char­qa, ñaw­paq ka­cha­mus­qan­ man­ta­pas achka­ta­raq. Icha­qa chay llam­kaq­ku­nam wa­kin­ku­na­ta hina ru­rar­qa­ku. 37 —Qe­pa­t a­ña­t aq­mi chu­r in­t a­ña ka­char­qa: “Chu­r iy­t a­qa res­pe­t an­qa­kuch” nispa. 38 Icha­qa chay llam­kaq­ku­nam payta ri­ku­r us­pan­ku ni­na­kur­qa­ku: “Paymi he­ren­ cia­ta­qa chas­kin­qa, chay­na­qa wa­ñu­ra­chi­sun­yá ño­qan­chik­ña dueño ka­nan­chik­paq” nispa. 39 Chay­mi chak­ra­man­ta hor­qo­r us­pan­ku wa­ñu­ra­chir­qa­ku. 40 —Chay­na­qa chak­ra­yoq ku­t i­ra­mus­pa­qa ¿ima­t a­t aq ru­ran­qa llam­kaq­ku­na­t a­qa? 41 Chay­mi uya­r iq­nin­ku­na­ña­t aq Je­sus­t a nir­qa­ku: —Chay mana allin ru­na­ku­na­ta­qa mana lla­ki­pa­yas­pam wa­ñu­ra­chin­qa hi­nas­ pam huk llam­kaq­ku­na­man­ña chak­ran­ta arrien­da­kun­qa chay­na­pi tiem­po­llan­pi pay­man tu­paq­nin co­se­cha­ta qo­nan­ku­paq —nispa.

1801 42 Hi­nap­t in­mi

MATEO 21​, ​22

Jesus nirqa:

¿Manachum Bibliapi leerqankichik: “Wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumiqa cimientopi esquinan hapiq rumiñam rikurirurqa. Kaytaqa rurarun Señor Diosmi, kay qawasqanchikqa admirakuypaqmi” nispa nisqanta? 43 Chay­mi

ni­ki­chik, Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa manam yay­kun­ki­chik­ña­chu, chay­man­qa yay­kun­qa­ku paypa mu­nas­qan­man hina kaw­saq­ku­na­ñam. 44 Chay ru­ mi­man wi­chiq­mi pa­ki­pas­qa kanqa. Ru­mi­pa ha­pis­qan­ku­na­ña­taq­mi ñu­tus­qa kanqa. 45 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan *fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­pa rik­ cha­na­chis­qan­ta uya­ri­rus­pan­ku mus­ya­ku­rur­qa­ku pay­ku­na­man­ta ri­mas­qan­ta. 46 Hi­nap­t in­mi ha­pi­r uy­ta mu­nar­qa­ku icha­qa ru­na­ku­na­ta man­cha­kus­pan­kum mana chay­na­ta­chu ru­rar­qa­ku, ru­na­ku­na­qa Jesus­tam ha­pir­qa­ku Dios­man­ta wi­lla­kuq­paq.

22

Casamiento fiestawan rikchanachiymanta 1   Je­sus­mi

huk­ta­wan ri­ma­ris­pan rik­cha­na­chiy­ku­na­wan pay­ku­na­ta nirqa: mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun chu­rin­ta ca­sa­ra­chiq rey­man­mi. 3 Paymi sir­vien­ten­ku­na­ta ka­char­qa con­vi­do­man qa­ya­chis­qan­ku­na­ta pu­sa­mu­nan­ku­paq, qa­ya­chi­mus­qan­ku­nam icha­qa manam ha­muy­ta mu­nar­qa­ku­chu. 4 Wakin sir­vien­ten­ ku­na­ta­ña ka­chas­pan­mi chay con­vi­das­qan­ku­na­ta ni­chi­mur­qa: “Mi­kuy­qa lis­to­ñam kach­kan, ñam na­ka­ra­chi­ni­ña wira to­roy­ku­na­ta­pas hi­nas­pa wira ani­mal­niy­ku­na­ta­pas, chay­na­qa ha­muy­chik­ña­yá ca­sa­mien­to­man” nispa. 5 Con­vi­das­qan­ku­na­ña­taq­mi mana ka­su­kus­pa pa­sa­kur­qa­ku, huk­nin chak­ran­man, huk­nin­ña­taq ne­go­cion­man. 6 Wa­kin­ña­ taq­mi sir­vien­te­ku­na­ta ha­pi­rus­pan­ku ma­qa­pa­rus­pa wa­ñu­ra­chir­qa­ku. 7 Chay­mi reyqa llum­pay­ta pi­ña­ku­rus­pan sol­da­don­ku­na­ta ka­char­qa chay wa­ñu­chiq­ku­na­ta wa­ñu­chi­mu­ nan­ku­paq chay­na­taq llaq­tan­ku­ta­pas ka­ña­mu­nan­ku­paq. 8 Hi­nas­pam sir­vien­ten­ku­na­ta nirqa: “Tukuy imam lis­to­ña kach­kan ca­sa­mien­to­paq, con­vi­das­qay­ku­nam icha­qa mana kay fies­ta­paq hi­na­chu kar­qa­ku. 9 Chay­na­qa hatun esqui­na­ku­na­man ris­pa­yá ca­sa­mien­to­paq qa­ya­muy­chik lla­pa­llan ta­ri­mus­qay­ki­chik­ta” nispa. 10 Chay­mi paypa sir­vien­ten­ku­na rispa pu­sa­mur­qa­ku lla­pa­llan ta­ris­qan­ku­ta, pu­sa­mur­qa­ku­má allin ru­ na­ku­na­ta­pas chay­na­taq mana allin ru­na­ku­na­ta­pas. Chay­mi wa­si­man hun­tay­kur­qa­ku. 11 —Con­vi­das­qan­ku­na­ta qa­way­kuq rey yay­kuy­kus­pan­mi chay­pi ri­ku­rur­qa huk ru­na­ta ca­sa­mien­to­paq hina mana pa­chas­qa­ta. 12 Chay­mi nirqa: “Tayta ¿ima­nas­qa­taq ca­sa­mien­to­paq hina mana pa­chas­qa­chu yay­ku­mur­qan­ki?” nispa. Hi­nap­tin­mi chay ru­ na­ña­taq mana ima­ta­pas nir­qa­chu. 13 Chay­mi rey­ña­taq me­sa­man ser­viq­ku­na­ta nirqa: “Cha­kin­ku­na­ta­wan ma­kin­ku­na­ta wa­tas­pa wis­chu­muy­chik tu­ta­yay­pa kas­qan­man. Chay­pim wa­qan­qa­ku, mana ima ru­ra­kuy­ta atis­pan­mi ki­run­ta­pas ki­ri­chi­chi­chin­qa” nispa. 14 Chay­na­qa, achkam qa­yas­qa­ku­na­qa kach­kan, akllas­qa­ku­na­ña­taq­mi aslla. 2 —Dios­pa

MATEO 22

1802 Impuesto paganapaq tapukuymanta (Mr 12:13-17. Lc 20:20-26)

15 *Fa­r i­seo­ku­nam

pa­sas­pa par­la­ra­mur­qa­ku Je­sus­ta ima­pas ri­mas­qan­wan pan­ ta­ra­chi­nan­ku­paq. 16 Hi­nas­pam fa­ri­seo­ma­sin­ku­ta­wan He­ro­des­pa qa­tiq­nin­ku­na­ta ka­char­qa­ku Je­sus­ta kay­na­ta ni­mu­nan­ku­paq: —Ya­cha­chi­kuq, ya­cha­ni­kum qamqa che­qap rimaq kas­qay­ki­ta, ya­cha­ni­ku­taq­ mi ru­na­pa ri­mas­qan­ta­pas mana ka­sus­pa Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sa­kuy­ta che­qap ya­cha­chis­qay­ki­ta­pas, qam­qa­ri­ki manam ru­na­pa ha­wa­llan­ta­chu qa­wan­ki. 17 ¿Ima­nin­k i­t aq, allin­chu Rey Ce­sar­man impues­to pagay icha ma­na­chu? 18 Je­sus­ña­t aq­mi mana allin pien­sas­qan­ku­t a ya­chas­pan nirqa: —¡Iskay uya­ku­na! ¿Ima­nas­qa­taq pan­ta­chi­way­pi rich­kan­ki­chik? 19 Qa­wa­chi­way­ chik impues­to pa­ga­nay­ki­chik qoll­qe­ta —nispa. Hi­nap­tin­mi hay­way­kur­qa­ku qoll­qe­ta. 20 Qa­way­kus­pan­mi Jesus ta­pur­qa: —¿Pipa uyan­taq hi­nas­pa pipa su­tin­taq kay qoll­qe­pi­qa kach­kan? —nispa. 21 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Rey Ce­sar­pam —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Rey Ce­sar­pa kaq­ta­qa pay­man­yá qoy­chik, Dios­man­ña­taq paypa kaqta —nispa. 22 Kayta uya­r is­pan­kum admi­ras­qa­lla­ña pa­sa­kur­qa­ku. Wañuqkunapa kawsarimunanmanta (Mr 12:18-27. Lc 20:27-40)

23 Chay pun­chaw­ña­taq­mi Je­sus­man ha­mur­qa­ku wakin *sa­du­ceo­ku­na. Kay ru­na­ku­ nam creen­ku: Wa­ñuq­ku­na­qa manam kaw­sa­rin­chu, nispa. Pay­ku­nam Je­sus­ta nir­qa­ku: 24 —Ya­cha­chi­kuq, Moi­ses­mi nirqa: “Ca­sa­do runa mana chu­ri­yoq wa­ñu­r up­t in­qa waw­qen­mi ca­sa­ran­qa viu­da­ta chay­na­pi wa­ñu­kuq­pa mi­ray­nin ka­nan­paq” nispa. 25 Kay­pim qan­chis waw­qen­t in qa­ri­ku­na karqa. Mayor kaq ca­sa­ra­kus­pan­mi wa­ ñu­rus­pan war­min­ta mana wa­wa­yoq­ta sa­qe­rur­qa, 26 chay­na­llam pa­sa­kur­qa sull­ka kaq­wan­pas, kimsa kaq­wan­pas qa­ti­nas­nin­pi qan­chis ku­ti­ka­ma. 27 Hi­nap­tin­mi qe­pan­ku­ta war­mi­pas wa­ñu­rur­qa. 28 Chay­na­qa wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mup­tin­qa ¿may­ qan­pa war­min­taq kanqa qan­chis­nin­tin pay­wan ca­sa­ra­kuch­kap­tin­qa? —nispa. 29 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­qa pan­tay­pim kach­kan­ki­chik, Bi­blia­pa nis­qan­ta­pas chay­na­taq Dios­pa atiy­nin­ta­pas mana req­sis­qay­ki­chik­ray­ku. 30 Llapa ru­na­ku­na kaw­sa­ri­mus­pan­ku­qa manam ca­sa­ra­kun­qa­ku­chu, ma­na­taq­mi ca­sa­ra­chi­na­kun­qa­ku­chu, pay­ku­na­qa kanqa hanaq pa­cha­pi *angel­ku­na hi­na­ñam. 31 Wa­ñuq­ku­na­pa kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta­qa ¿ma­na­chu leer­qan­ki­chik Dios­pa ni­sus­qay­ki­chik­ta? 32 Paymi nirqa: “Ño­qa­qa kani Abra­ham­pa, Isaac­pa hi­nas­pa Ja­cob­pa Dios­nin­mi” nispa. Chay­na­qa Dios­qa manam wa­ñus­qa­ku­na­pa Dios­nin­chu icha­qa kaw­saq­ku­na­pa Dios­nin­mi —nispa. 33 Ru­na­ku­na chay­t a uya­r i­r us­pam admi­ra­kur­qa­ku ya­cha­chis­qan­wan.

1803

MATEO 22​, ​23

Hatunnin kamachikuymanta (Mr 12:28-34)

34 *Sa­du­ceo­ku­na­t a

Jesus upa­lla­ra­chip­tin­mi chay­ta qa­way­kus­pa *fa­ri­seo­ku­na huk­lla­man hu­ñu­na­ku­r ur­qa­ku. 35 Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­wan kuska kaq ley­ku­na ya­ chaq runa prue­ba­nan­paq Jesus­ta ta­pur­qa: 36 —Ya­cha­chi­kuq, Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­man­t a­qa ¿may­qan­t aq ha­t un­nin ka­ma­chi­kuy? —nispa. 37 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —“Señor Dios­ni­ki­tam ku­yan­ki tukuy son­qoy­ki­wan, tukuy vi­day­ki­wan hi­nas­pa tukuy yu­yay­ni­ki­wan” nispa. 38 Kaymi punta kaq hatun ka­ma­chi­kuy. 39 Qa­tiq­nin­ña­taq­mi nin: “Ku­yan­kim ru­na­ma­si­ki­ta ki­ki­ki­ta hina” nispa. 40 Kay iskay­nin ka­ma­chi­kuy­ku­na­pim Moi­ses­pa ley­nin­pas chay­na­taq Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­pas huk­lla­wa­kun. Cristoqa Rey Davidmantapas aswan hatun kasqanmanta (Mr 12:35-37. Lc 20:41-44)

41 *Fa­r i­seo­ku­na

hu­ñu­nas­qa kach­kap­tin­raq­mi pay­ku­na­ta Jesus ta­pur­qa: Cris­to­man­ta? ¿Pipa mi­ray­nin­taq? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Da­vid­pa mi­ray­nin­mi —nispa. 43 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Imay­nan­pi­taq Da­vid­qa Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan, Cris­to­ta Se­ñor­wan su­ti­char­qa? Da­vid­mi nirqa: 44 “Señor Diosmi Señorniyta nirqa: ‘Enemigoykikunata vencenaykamayá *alleqniypi tiyaykuy, Enemigoykikunata saruchinaykamayá alleqniypi tiyaykuy’ nispa.” 45 ¿Imay­na­t aq Cris­to­qa Da­v id­pa mi­ray­nin­qa kan­man Da­v id­pu­ni “Se­ñor­niy” nispa Cris­to­man­ta ri­mach­kap­tin­qa? 46 Hi­nap­t in­mi pipas mana ima con­tes­t ay­t a­pas atir­qa­chu. Chay pun­chaw­man­t a­ pu­nim pen­qa­ku­rus­pa ma­na­ña ta­pur­qa­ku­chu. 42 —¿Ima­nin­k i­chik­t aq

23

1   Je­sus­mi

Fariseokunata Jesus qaqchasqanmanta (Mr 12:38-40. Lc 11:37-54. 20:45-47)

nirqa ru­na­ku­na­ta­wan dis­ci­pu­lon­ku­na­ta:

2 —Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan *fa­ri­seo­ku­nam de­re­cho­yoq kanku

Moi­ses­pa ley­nin ya­cha­chi­nan­ku­paq. 3 Chay­na­qa ka­su­kus­pa­yá ru­ray­chik pay­ku­na­pa tukuy nis­qan­ta. Icha­qa amam ru­ran­ki­chik­chu pay­ku­na­pa imam ru­ras­qan­ta­qa, pay­ku­na­qa manam ya­cha­chis­qan­ku­man hi­na­chu ru­ran­ku. 4 Pay­ku­na­qa sasa kaq­ku­na­tam ru­na­ku­na­ man ka­ma­chin lla­saq qe­pi­ta qe­pi­chich­kaq hina, icha­qa manam dedo pun­ta­llan­ku­wan­pas ya­na­pay­kun­ku­chu. 5 Llapa ima­tam ru­ran­ku ru­na­ku­na qa­wa­na­llan­paq. *Fi­lac­te­rio su­ti­yoq ca­ja­cha­ku­na­tam ha­tun­lla­ta­ña chu­ra­kun­ku. Santo tu­kus­pam ca­pan­ku­pa can­ton­ku­na­pi­pas hatun wa­tu­ku­na­ta­pas war­ku­ku­run­ku. 6 Con­vi­do­ku­na­pi­pas hi­nas­pa hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­ si­pi­pas ñaw­paq­lla­pi ti­yay­tam mu­nan­ku. 7 Mu­nan­ku­taq­mi pla­za­ku­na­pi hatun res­pe­to­wan ru­na­ku­na ri­may­ku­nan­ta­pas chay­na­taq “ya­cha­chi­kuq” nispa ni­nan­ku­ta­pas.

MATEO 23

1804

8 —Qam­ku­na­yá icha­qa ya­cha­chi­kuq­wan­qa ama su­t i­cha­chi­kuy­chik­chu. Huk­llam ya­cha­chiq­ni­ki­chik­qa kani, qam­ku­na­qa waw­qen­ti­llan­mi kan­ki­chik. 9 Ama­taq­yá pi­ta­pas kay pa­cha­pi­qa tay­ta­wan­qa su­ti­chay­chik­chu, huk­llam Tay­tay­ki­chik­qa, pay­qa­ri­ki hanaq pa­cha­pim kach­kan. 10 Ama­taq­yá maes­tro­wan­pas su­ti­cha­chi­ kuy­chik­chu. Ñoqa Cris­to­llam maes­t roy­ki­chik­qa kani. 11 Qam­ku­na ukupi aswan req­sis­qa­qa kanqa wa­kin­ku­na ser­viq­mi. 12 Pipas ha­tun­cha­kuq­qa hu­mi­llas­qam kanqa, pipas hu­mi­lla­kuq­ña­taq­mi ha­tun­chas­qa kanqa. 13 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik iskay uya *fa­r i­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na! Qam­ku­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­kuq­ku­na­tam har­kay­paq-har­kach­kan­ki­chik. Qam­ku­na­pas manam yay­kun­ki­chik­chu ni­taq­mi mu­naq­ku­na­ta­pas yay­ku­chin­ki­chik­chu. ( 14 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik iskay uya fa­ri­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na! Qam­ku­na­qa viu­da­ku­na­pa ima­llan­ku­na­ta­pas qe­chu­rus­pam allin runa tu­kus­pa­raq una-u­ nay­ta Dios­ta ma­ña­kun­ki­chik. Chay­ray­kum qam­ku­na­qa llum­pay cas­ti­gas­qa­raq kan­ki­chik.) 15 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik iskay uya *fa­r i­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na! Qam­ku­na­qa tukuy hi­nas­tin­pim pu­rin­ki­chik ru­na­ku­na­ta re­li­ gion­ni­ki­chik­man iñi­chi­nay­ki­chik­paq. Iñi­ra­chis­pay­ki­chik­ña­taq­mi tik­ra­run­ki­chik qam­ku­na­man­ta­pas aswan wi­ña-wi­ñay cas­ti­gas­qa ka­nan­paq­raq. 16 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik ru­na­ku­na­ta pusaq ñaw­sa­ku­na! Qam­ku­nam nin­ki­chik: “Tem­plo­ray­ku ju­ra­men­tay­qa manam ima­nan­chu. Chay tem­plo­pi qo­ri­ray­ku ju­ras­pam icha­qa cum­pli­nan­chik” nispa. 17 ¡Mana yu­yay­ni­yoq ñaw­sa­ku­na! ¿May­qan­taq aswan va­lor­ni­yoq, qo­ri­chu icha Dios­paq qo­ri­ta sa­paq­chaq tem­plo­chu? 18 Nin­ki­chik­taq­mi: “*Altar­ray­ku ju­ray­qa manam ima­nan­chu, altar­pa ha­wan­pi ofren­da­ray­ku ju­ras­pam icha­qa cum­pli­nan­chik” nispa. 19 ¡Mana ya­chay­ni­yoq ñaw­sa­ku­na! ¿May­qan­taq aswan va­lor­ni­yoq, ofren­da­chu icha Dios­paq ofren­da­ta sa­paq­chaq altar­chu? 20 Pipas *altar­ ray­ku ju­ra­men­taq­qa manam altar­lla­man­ta­chu ju­ra­men­tach­kan aswan­qa altar­pa ha­wan­pi kaq­ku­na­man­ta­wan­mi. 21 Pipas tem­plo­ray­ku ju­raq­qa manam chay­lla­man­ ta­chu ju­rach­kan aswan­qa chay­pi kaq Dios­man­ta­wan­mi. 22 Chay­na­taq­mi hanaq pa­cha­ray­ku ju­raq­pas ju­rach­kan Dios­pa ti­ya­nan­man­ta­wan chay­pi tiyaq Dios­man­ta. 23 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik iskay uya *fa­ri­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­ na! Qam­ku­nam diez­mo­ta qon­ki­chik yerba bue­na­man­ta, anis­man­ta hi­nas­pa co­mi­no­man­ta, aswan­qa qon­qa­run­ki­chik­mi allin ru­ray­ta, ku­ya­pa­ya­kuy­ta hi­nas­pa iñiy­ni­yoq kayta. Kay hatun ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta­qa ka­su­ku­nay­ki­chik­mi diez­mo qoy­ta­pas ama qon­qa­rus­pa. 24 ¡Ru­ na­ku­na­ta pusaq ñaw­sa­ku­na! ¡Qam­ku­na­qa to­ma­nay­ki­chik­man wi­chiy­kuq chus­pi­cha­ta­pas suy­sun­ki­chik­mi, *ca­me­llo ani­mal­tam icha­qa ente­ro­llan­ta mill­pu­run­ki­chik! 25 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik iskay uya *fa­ri­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­ na! Qam­ku­na­qa va­so­ta­wan pla­to­tam ha­wa­llan­ta may­llan­ki­chik, son­qoy­ki­chik­mi icha­qa hun­tas­qa kach­kan su­wa­kuy mu­nay­wan hi­nas­pa mana allin ruray mu­nay­wan. 26 ¡Ñawsa fa­ri­seo! Va­so­ta­qa ukun­ta­raq­yá may­llay pun­ta­ta chay­na­pi ha­wan­pas may­llas­qa ka­nan­paq. 27 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik iskay uya *fa­r i­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­ cha­chiq­ku­na! Se­pul­tu­ra blan­queas­qa hinam ha­way­ki­chik­qa su­maq­lla­ña kach­kan, ukuy­ki­chik­mi icha­qa wa­ñus­qa­ku­na­pa tu­llun­wan hi­nas­pa qa­cha­ku­na­wan hun­tas­ qa kach­kan. 28 Ha­wa­llay­ki­chik­pim ru­na­ku­na­paq allin ru­raq­man rik­cha­kun­ki­chik, son­qoy­ki­chik­pim icha­qa iskay uya mana allin ruraq kan­ki­chik. 29 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik iskay uya *fa­ri­seo­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­ cha­chiq­ku­na! Qam­ku­na­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­paq­mi hatun se­pul­tu­ra­ku­na­ta

1805

MATEO 23​, ​24

per­qa­pun­ki­chik, ador­nan­ki­chik­taq­mi allin ruraq ru­na­ku­na­pa se­pul­tu­ran­ku­na­ta­pas 30 hi­nas­pam nin­ki­chik: “Abue­loy­ku­pa tiem­pon­pi kaw­sas­pa­qa ma­nach pay­ku­na­wan kus­ka­qa wa­ñu­chiy­man­ku­chu karqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­qa” nispa. 31 Chay­na­ta nis­pay­ki­chik­mi req­si­chi­kun­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta wa­ñu­chiq ru­na­ku­na­pa mi­ray­nin kas­qay­ki­chik­ta. 32 ¡Tu­ku­pay­chik­yá abue­loy­ki­chik­ku­na­pa qa­lla­ris­qan­ta! 33 —¡Cu­le­bra­ku­na! ¡Maqta urupa cas­tan­ku­na! ¿Imay­na­taq llup­ti­waq­chik infier­no­pi wi­ñay­paq cas­ti­go­man­ta­qa? 34 Chay­ray­kum ka­cha­mus­qay­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­ na­ta, yu­yay­ni­yoq­ku­na­ta hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­ta, wa­kin­tam cha­ka­tas­pa wa­ñu­chin­ki­chik, wa­kin­ta­ña­taq­mi hu­ñu­na­ku­nay­ki­chik wa­si­ku­na­pi azo­ten­ki­chik hi­ nas­pam llaq­tan-l­laq­tan qa­ti­ka­chan­ki­chik. 35 Chay­na­pim qam­ku­na­man cha­ya­sun­ki­chik lla­pa­llan justo ru­na­ku­na­pa ya­war­nin, cul­pas­qa­qa kan­ki­chik allin ruraq Abel­pa wa­ ñus­qan­man­ta Be­re­quias­pa chu­rin Za­ca­rias wa­ñus­qan­ka­mam. Za­ca­rias­qa wa­ñu­chis­qa karqa *altar­man­ta *san­tua­rio­man riqpa chaw­pin­pim. 36 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, chay lla­pa­llan cas­ti­go­qa kunan tiem­po­pi kaw­saq mi­ray­man­mi cha­ya­mu­sun­ki­chik. Jerusalenpi yachaqkunamanta Jesuspa waqasqanmanta (Lc 13:34-35)

37 —¡Je­r u­sa­len, Je­r u­sa­len! ¡Qamqa Dios­man­t a wi­lla­kuq­ku­na­t am wa­ñu­chin­ ki! ¡Qan­man ka­cha­mus­qa ru­na­ku­na­tam ru­mi­wan cham­qa­pan­ki! ¡Ra­pran ukupi chiw­chin­ku­na­ta wall­pa hu­ñuy­kuq hinam achka ku­ti­ta mu­nar­qa­ni ru­nay­ki­ku­ na hu­ñuy­kuy­ta icha­qa manam mu­nar­qan­ki­chu! 38 Chay­ray­kum wa­si­ki­chik­pas chun­nin­qa­ña. 39 Ma­na­ñam ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu: “Se­ñor­pa su­tin­pi ha­muq­qa ha­ tun­chas­qa­yá ka­chun” ni­wa­nay­ki­chik­ka­ma.

24

Templo tuñichisqa kananmanta (Mr 13:1-2. Lc 21:5-6)

1   Tem­plo­man­ta lloq­si­rus­pa Jesus rich­kap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na asuy­kus­pa chay tem­plo­pa su­maq­lla­ña per­qan­ku­na­ta qa­wa­chir­qa­ku. 2 Chay­mi Jesus nirqa: —¿Kay­ku­na­ta­chu qa­wach­kan­ki­chik? Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, manam chu­lla ru­mi­pas per­qas­qa­qa pu­chun­qa­chu, lliw­mi tu­ñi­chis­qa kanqa —nispa.

3 Oli­vos

Jesus kutimunanpaq tukuy ima pasakunanmanta (Mr 13:3-23. Lc 21:7-24. 17:22-24)

Mo­qo­pi­ña Jesus ti­yach­kap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na sa­pan­pi ta­puy­kur­qa­ku: —Niy­ku­way­ku­yá ¿hay­ka­pi­taq kay nis­qay­ki­ku­na­qa kanqa? ¿Imay­na­taq ya­cha­ saq­ku ku­ti­mu­nay­ki­man­ta­qa hi­nas­pa kay pacha pu­chu­ka­nan­man­ta­qa? —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Allin­ta qa­wa­kuy­chik, yan­qa­taq pipas pan­ta­chi­sun­ki­chik­man. 5 Achkaq­mi ha­ mun­qa­ku ño­qa­pa su­tiy­pi: “Ñoqam kani Cris­to” nispa. Chay­na­ta ri­mas­pan­kum achka ru­na­ku­na­ta pan­ta­chin­qa­ku. 6 Qam­ku­nam uya­rin­ki­chik guer­ra­ku­na­man­ta hi­nas­pa guer­ ra­ku­na ka­nan­man­ta, aswan­qa amam man­cha­kun­ki­chik­chu. Chay­ku­na­qa su­ce­de­kun­qam icha­qa kay tiem­po­qa manam tu­kun­qa­raq­chu. 7 Huk na­cion­mi pe­lean­qa huk­law na­cion­ wan chay­na­taq huk go­bier­no­pas huk­law go­bier­no­wan, kan­qam mu­chuy­ku­na chay­na­taq kay­pi-chay­pi ter­re­mo­to­ku­na­pas. 8 Lliw kay­ku­na­qa ña­ka­riy­ku­na­pa qa­lla­riy­llan­raq­mi. 9 —Hi­nap­t in­mi ña­ka­r i­nay­k i­chik­paq entre­gas­qa kaspa wa­ñu­chis­qa kan­k i­ chik, ño­qa­ray­kum llapa ru­na­ku­na cheq­ni­sun­ki­chik. 10 Chay tiem­po­pi­qa achka

MATEO 24

1806

ru­na­ku­nam iñiy­nin­ku­man­ta pen­qa­kun­qa­ku hi­nas­pam cheq­ni­na­kus­pa trai­cio­ na­na­kun­qa­ku. 11 Achka­lla­ñam ri­ku­ri­mun­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq tu­kuq­ku­na hi­nas­pam pan­ta­chin­qa­ku achkaq­ta. 12 Tukuy mana allin ru­raq­ku­na llum­pay­ta mi­ra­r up­tin­mi achkaq­pa ku­ya­kuy­nin­pas chi­ri­ya­r un­qa. 13 Icha­qa kay pa­cha­pa tu­ku­pay­nin­ka­ma ño­qa­pi tak­yaq­tam Dios­qa sal­van­qa. 14 Dios­pa mu­nay­cha­kus­ qan­man­ta kay allin no­ti­ciam wi­lla­kus­qa kanqa ente­ro­llan kay pa­cha­pi chay­na­pi lla­pa­llan na­cion­pi ru­na­ku­na ya­cha­nan­paq, chay­ñam kay tiem­po­qa tu­kun­qa. 15 —Dios­man­ta wi­lla­kuq Da­niel­mi qell­qar­qa pur­ma­chiq mi­lla­kuy­paq kaq­man­ta. Pipas kay leeq­qa entien­de­chun. Tem­plo­pi chay­ta ri­kus­pay­ki­chik­qa, 16 Judea lawpi kaq­ku­na­qa orqo­ku­na­man­yá ayqe­chun­ku. 17 Wa­si­pa ha­wan­pi kaq­pas ama­ña­yá uray­ka­mu­chun­chu iman­pas hor­qoq. 18 Chak­ra­pi kaq­pas ama­ña­yá pa­chan ho­qa­riq­qa ku­ti­chun­chu. 19 ¡Imay­ na­raq kan­qa­ku chay pun­chaw­ku­na­pi wik­sa­yoq otaq ñuñuq wa­wa­yoq war­mi­ku­na­qa! 20 Dios­ta­yá ma­ña­kuy­chik ayqe­nay­ki­chik pun­chaw­qa ama para tiem­po­pi nitaq sa­ma­na pun­chaw­pi ka­nan­paq. 21 Chay pun­chaw­ku­na­qa llum­pa-l­lum­pay ña­ka­riy pun­chaw­ku­nam kanqa, manam chay­na­qa Dios kay pa­cha­ta unan­chas­qan­man­ta­pu­ni­pas ku­nan­ka­ma kar­ qa­chu, ma­na­taq­mi chay­na­qa kan­qa­chu qepa pun­chaw­ku­na­pi­pas. 22 Si­chum Dios mana aslla­ya­chin­man­chu chay pun­chaw­ku­na­ta hi­nap­tin­qa, ma­nach pipas li­bra­kun­man­chu wa­ñuy­man­ta. Aswan­qa akllas­qan­ku­na­ray­kum aslla­ya­chin­qa chay pun­chaw­ku­na­ta. 23 —Si­chum pipas ni­sun­ki­chik: “Qa­way­chik, kay­pim kach­kan Cris­to” otaq “Wak­pim kach­kan Cris­to” nispa hi­nap­tin­qa, amam pay­ku­na­ta creen­ki­chik­chu. 24 Ri­ku­ri­mun­qam Cris­to tukuq ru­na­ku­na hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq tu­kuq­ku­na llapa ru­na­ku­na­ta enga­ña­ nan­paq. Admi­ra­kuy­paq mi­la­gro­ku­na­ta­pas ru­ras­pa­raq­mi Dios­pa akllas­qan ru­na­ku­na­ta­pas enga­ñay­pi rin­qa­ku. 25 Qam­ku­na­man­qa nich­kay­ki­chik ma­na­raq kay­ku­na pa­sa­kuch­kap­ tin­mi. 26 “Pu­run­pim kach­kas­qa” ni­sup­ti­ki­chik­qa amam lloq­sin­ki­chik­chu qawaq otaq “Kay­pim-wak­pim kach­kan” nip­tin­ku­qa amam creen­ki­chik­chu. 27 Imay­nam llip­yay kan­cha­rin inti­pa qes­pi­mu­nan law­man­ta inti­pa se­qay­ku­nan law­ka­ma, chay­nam ha­mu­saq Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas. 28 May­pim ayapa kas­qan­pim ullach­ku­ku­na hu­ñu­na­kun­qa. Jesucristopa imaynam kutimunanmanta (Mr 13:24-37. Lc 21:25-33. 17:26-30, 34-36)

29 —Chay pun­chaw­ku­na­pi ña­ka­riy pa­sa­r up­t i­llan­mi inti tu­ta­ya­r un­qa, ki­lla­pas ma­na­ñam achkin­qa­chu, lu­ce­ro­ku­nam wi­chi­ri­mun­qa, cie­lo­ku­na­pi tukuy ima kaq­ ku­na­pas kat­ka­ta­tan­qam. 30 Hi­nap­tin­mi Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa se­ñal­niy pu­yu­pi ri­ku­riy­ka­mun­qa chay­mi kay pa­cha­pi llapa cas­ta­ku­na qa­par­ka­chas­pa wa­qan­qa­ ku hi­nas­pam ri­ku­wan­qa­ku pu­yu­pi tukuy atiy­niy­wan hi­nas­pa kan­cha­riy­niy­wan ha­much­kaq­ta. 31 Angel­niy­ku­na­tam ka­ma­chi­saq trom­pe­ta­ta nis­yu­ta to­cas­tin akllas­ qay­ku­na­ta lliw na­cion­ku­na­man­ta hi­nas­pa tukuy hi­nas­tin­man­ta hu­ñu­mu­nan­ku­paq. 32 —Higos sa­cha­wan rik­cha­na­chis­qay­t a­yá ya­chay­chik: kall­man­ku­na llu­llu­lla­ raq kaspa iklli­mup­tin­mi, ya­chan­ki­chik poqoy hich­pa­mus­qan­ta. 33 Chay­na­qa llapa nis­qay­ku­na su­ce­de­kup­tin­mi ya­chan­ki­chik tu­ku­pay tiem­po­qa hich­pa­lla­ña kas­qan­ ta. 34 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, tukuy kay­ku­na­qa cum­pli­kun­qa ma­na­raq­pas kay miray ru­na­ku­na chin­kach­kap­tin­mi. 35 Cie­lo­pi kaq­ku­na­pas chay­na­taq kay pa­cha­ pas chin­kan­qam, nis­qay­ku­nam icha­qa mana chin­kan­qa­chu. 36 —Icha­qa manam pipas ya­chan­chu ima pun­chaw­mi otaq imay horam ku­ ti­mu­nay­ta­qa, hanaq pa­cha­pi angel­ku­na­pas manam ya­chan­chu ni­taq­mi Dios­pa Chu­rin­pas ya­cha­ni­chu aswan­qa Tay­ta­llay­mi.

1807

MATEO 24​, ​25

37 —Imay­nam

Noey­pa tiem­pon­pi su­ce­de­kur­qa chay­nam su­ce­de­kun­qa Dios­man­ta Hamuq Runa ku­ti­mup­tiy­pas. 38 Chay tiem­po­pim ma­na­raq sin­chi para cha­ya­much­kap­ tin ru­na­ku­na mi­kur­qa­ku, upyar­qa­ku, ca­sa­ra­kur­qa­ku hi­nas­pa ca­sa­ra­chi­na­kur­qa­ku Noey bu­que­man yay­ku­nan­ka­ma. 39 Manam mus­ya­kur­qa­ku­chu sin­chi para cha­ya­ mus­pan lla­pa­llan­ta chin­ka­ra­chi­nan­ka­ma. Chay­nam kanqa Dios­man­ta Hamuq Runa ku­ti­mup­tiy­pas. 40 Chay tiem­po­pim iskay ru­na­ku­na kach­kan­qa chak­ra­pi, huk­nin­mi apas­qa kanqa, huk­nin­ña­taq­mi sa­qes­qa kanqa. 41 Iskay war­mi­ku­nam huk ma­ray­lla­pi ku­ta­kuch­kan­qa­ku, huk­nin­mi apas­qa kanqa, huk­nin­ña­taq­mi sa­qes­qa kanqa. 42 —Qa­wan-qa­wan­lla­yá kay­chik, manam ya­chan­k i­chik­chu ima pun­chaw­mi Se­ ñor­ni­ki­chik ku­ti­mu­nay­ta­qa. 43 Ya­chay­chik­yá kayta, si­chum wa­si­yoq ya­chan­man imay hora suwa ha­mu­nan­ta hi­nas­pa­qa ma­nach pu­ñun­man­chu chay­na­pi wasin mana su­was­qa ka­nan­paq. 44 Chay­na­qa qam­ku­na­pas lis­to­lla­yá kay­chik, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa ku­ti­ra­mu­saq mana pien­sas­qay­ki­chik horam. Allin sirvientemantawan mana allin sirvientemanta (Lc 12:41-48)

45 —Qam­ku­na­qa

allin yu­yay­ni­yoq con­fian­za sir­vien­te hi­na­yá kay­chik, pay­tam wa­sin­pi pa­tron­nin chu­rar­qa sir­vien­te­ma­sin­ku­na­ta imam ho­ra­pi mi­ku­chi­nan­paq. 46 Ancha ku­sis­qam chay ru­na­qa si­chum pa­t ron­nin ku­t i­mus­pa chay­na ru­rach­kaq­ ta ta­riy­ka­mup­tin­qa. 47 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pa­tron­nin­qa chu­ray­kun­qa tukuy ka­puq­nin­ku­na­pi­ña na­na­chi­ku­nan­paq­mi. 48 Icha­qa sichu mana allin sir­vien­te kaspa nin­man: “Pa­t ron­niy­qa una­mun­qa­raq­mi” nispa, 49 hi­nas­pa­ña­taq sir­vien­te­ ma­sin­ku­na­ta ma­qay­ta qa­lla­ris­pa sin­ka­ku­na­wan mi­kus­pa upya­kun­man. 50 Chay­na ru­na­pa­qa pa­tron­nin­mi ku­ti­ra­mun­qa mana su­yas­qan pun­chaw­pi hi­nas­pa mana ya­chas­qan ho­ra­pi. 51 Hi­nas­pam sin­chi­ta cas­ti­gan­qa iskay uya­ku­na­ta­wan kus­ka­ta, chay­pi­qa kanqa llum­pay wa­qay­lla­ñam hi­nas­pa kiru ki­ri­chi­chi­chiy­lla­ñam.

25

Chunka doncellakunawan Jesuspa rikchanachisqanmanta

1   —Dios­pa

mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun chun­ka don­ce­lla­ku­na­man­mi. Pay­ku­nam me­che­ron­ku­ta apa­ri­kus­pa novio ta­ri­paq lloq­sir­qa­ku. 2 Pich­qa don­ ce­lla­ku­nam karqa mana uma­yoq­ku­na, wakin pich­qa­ña­taq­mi karqa allin yu­yay­ni­yoq war­mi­ku­na. 3 Mana uma­yoq kaq­ku­nam me­che­ron­ku­ta apas­pan­ku mana apar­qa­ku­chu achki­ku­na acei­te­ta. 4 Allin yu­yay­ni­yoq war­mi­ku­na­ña­taq­mi aysa­ku­chan­ku­pi apar­qa­ku acei­te­ta me­che­ro­ta­wan. 5 Novio ma­na­ña cha­ya­mup­tin­mi lla­pa­llan­ta puñuy aysay­kup­tin pu­ñu­rur­qa­ku. 6 Hi­nap­tin­mi chaw­pi tu­ta­ta huk kaq­nin qa­ya­ri­kur­qa: “No­vio­qa ha­much­ kan­ñam, lloq­siy­chik ta­ri­paq” nispa. 7 Chay­mi lla­pa­llan don­ce­lla­ku­na ha­ta­ri­rus­pan­ku me­che­ron­ku­ta alis­tar­qa­ku. 8 Hi­nap­tin­mi mana uma­yoq si­pas­ku­na allin yu­yay­ni­yoq si­pas­ku­na­ta nir­qa­ku: “Qoy­ku­way­ku acei­te­ta, me­che­roy­kum wa­ñu­ruch­kan­ña” nispa. 9 Chay­mi allin yu­yay­ni­yoq­ku­na nir­qa­ku: “Qam­ku­na­man qoy­kup­tiy­ku­qa yan­qam lla­ pan­chik­paq pi­si­run­man, chay­na­qa *ran­ti­kuq­ku­na­man­ta­yá ran­ti­ra­muy­chik” nispa. 10 Ran­ti­mu­nan­ku­ka­mam novio cha­ya­ra­mur­qa chay­mi listo kaq don­ce­lla­ku­na pay­wan yay­ku­rur­qa­ku ca­sa­mien­to­man hi­nap­tin­mi punku wich­qa­ku­rur­qa. 11 Wakin don­ce­ lla­ku­na­pas cha­ya­ra­mus­pan­mi nir­qa­ku: “¡Señor, señor, ki­chay­ka­mu­way­ku!” nispa. 12 Pay­ña­taq­mi nirqa: “Qam­ku­na­ta­qa ma­na­pu­nim req­si­ki­chik­chu” nispa. 13 Chay rik­cha­na­chiy­t a tu­ku­r us­pam uya­r iq­nin­ku­na­t a Jesus nirqa:

MATEO 25

1808

—Rik­chan-rik­chan­lla­yá kay­chik, manam ya­chan­ki­chik­chu ima pun­chaw­mi otaq imay horam ku­ti­mu­nay­ta­pas —nispa. 14 —Dios­pa

Serviqninkuman qollqeta saqeykuspan illaruq apumanta

mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun illa­nan­paq sir­vien­ten­ku­na­man qoll­qen sa­qey­kuq apu­man­mi. 15 Punta kaq­man­mi qorqa pich­qa wayqa qoll­qe­ta, huk­nin­man­ña­taq iskay wayqa qoll­qe­ta, huk­nin­man­ña­taq huk way­qa­lla­ta. Sa­ pa­ka­ma­man atis­qan­man hina qoy­kus­pan­mi illa­r ur­qa. 16 Pich­qa wayqa chas­kiq sir­vien­tem chay qoll­qe­wan ne­go­cias­pan ga­na­r ur­qa pich­qa way­qa­ta­wan. 17 Chay­ na­taq­mi iskay wayqa chas­kiq­pas ga­na­r ur­qa iskay way­qa­ta­wan. 18 Huk wayqa chas­kiq­ña­taq­mi allpa­ta to­qo­r us­pan chay­pi pa­ka­r ur­qa pa­tron­nin­pa qoll­qen­ta. 19 —Chay sir­vien­te­ku­na­pa pa­tron­nin ku­ti­ra­mus­pan­ña­taq­mi pay­ku­na­man­ta cuen­ta­ta ma­ñar­qa. 20 Pich­qa wayqa qoll­qe chas­kiq­mi pich­qa way­qa­ta­wan apa­mus­pa nirqa: “Señor, pich­qa wayqa qoll­qe­tam qo­war­qan­ki, kay pich­qa way­qa­ta­wan­mi ga­na­ra­mu­ni” nispa. 21 Pa­ tron­nin­mi nirqa: “Qamqa con­fian­za allin sir­vien­tem kas­qan­ki, kay aslla­wan­pas con­fian­za kas­qay­ki­man­tam achka­ta­raq con­fias­qay­ki, chay­na­qa ño­qa­wan­yá ku­si­kuy” nispa. 22 Iskay wayqa qoll­qe chas­kiq­pas cha­ya­mus­pan­mi nirqa: “Señor, iskay way­qa­tam qo­war- qan­ki, kay iskay way­qa­ta­wan­mi ga­na­ra­mu­ni” nispa. 23 Pa­tron­nin­mi nirqa: “Qamqa con­fian­ za allin sir­vien­tem kas­qan­ki, kay aslla­wan­pas con­fian­za kas­qay­ki­man­tam achka­ta­raq con­fias­qay­ki, chay­na­qa ño­qa­wan­yá ku­si­kuy” nispa. 24 Icha­qa huk wayqa qoll­qe chas­kiq­ña­ taq­mi cha­ya­mus­pan nirqa: “Señor, piña runa kas­pay­ki mana tar­pus­qay­ki­ta co­se­cha­ku­ruq chay­na­taq mana way­ra­chis­qay­ki­ta hu­ñu­ku­ruq kas­qay­ki­ta ya­chas­pay­mi 25 man­cha­kus­pay qoll­qe­ki­ta­qa pa­ka­rur­qa­ni allpa ukupi, kay­qa­yá qoll­qe­ki­qa hina kaq­lla” nispa. 26 Chay­mi pa­tron­nin­ña­taq nirqa: “Qella, mana allin sir­vien­te, mana tar­pus­qay co­se­chaq hi­nas­ pa mana way­ra­chis­qay hu­ñu­kuq kas­qay­ta ya­chach­kas­pay­ki­qa 27 qoll­qey­tam chu­ra­waq karqa *ban­co­man hi­nap­tin­mi ku­ti­mus­pay mi­ray­ni­yoq­ta chas­ki­kuy­man karqa” nis­pan. 28 Paymi ru­nan­ku­na­ta ka­ma­chir­qa: “Qe­chuy­chik chay qoll­qe­ta hi­nas­pa qoy­chik chun­ka wayqa qoll­qe­yoq­man. 29 Ka­puq­ni­yoq­ku­na­qa achka­ta­raq­mi chas­kin­qa, mana ka­puq­ni­yoq­ ku­na­man­tam icha­qa aslla ka­puq­nin­pas qe­chus­qa kanqa. 30 Chay mana valeq sir­vien­te­ta­qa wis­chu­ra­muy­chik tu­ta­yay­pa kas­qan­man­yá, chay­pi wa­qas­pan­mi ki­run­ta ki­ri­chi­chi­chin­qa.” 31 —Dios­man­ta

Lliw nacionkunata Cristo juzgananmanta

Hamuq Runa angel­niy­ku­na­wan ha­mus­pay su­ma-su­maq ti­ya­nay­pi ti­ yay­kup­tiy­mi, 32 lla­pa­llan na­cion­ku­na­man­ta ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­mun­qa ñaw­paq­niy­man hi­nap­tin­mi mi­chiq ra­kich­kaq hina ra­ki­saq ca­bra­ku­na­man­ta ove­ja­ku­na­ta. 33 Ove­ja­ku­ na­tam ra­ki­saq *alleq­niy law­man, ca­bra­ku­na­ta­ña­taq *ichoq­niy law­man. 34 Ñoqa Reymi alleq­niy­pi kaq­ku­na­ta nisaq: “Ha­muy­chik Tay­tay­pa fa­vo­re­ces­qan­ku­na, hi­nas­pa­yá kay pacha unan­chas­qa kas­qan­man­ta­pu­ni qam­ku­na­paq alis­tas­qa mu­nay­cha­ku­nay­ki­chik­ta chas­kiy­chik. 35 Yar­qay­man­ta kap­tiy­mi mi­kuy­ka­chi­war­qan­ki­chik, ya­ku­man­ta kap­tiy­mi ya­ku­ta qoy­ku­war­qan­ki­chik, fo­ras­te­ro kap­tiy­mi sa­may­ka­chi­war­qan­ki­chik. 36 Pa­chay mana kap­tin­mi pa­chay­ka­chi­war­qan­ki­chik, onqo­rup­tiy­mi ya­na­pay­ku­war­qan­ki­chik, preso kap­tiy­taq­mi wa­tu­kuy­ku­war­qan­ki­chik.” 37 Hi­nap­tin­mi allin ru­raq­ku­na ni­wan­qa­ ku: “Se­ñor­lláy ¿hay­ka­pi­taq yar­qay­man­ta qa­war­qay­ki­ku hi­nas­pa mi­kuy­ka­chir­qay­ki­ku? ¿Hay­ka­pi­taq ya­ku­na­yas­qa­ta ri­kus­pay­ku ya­ku­ta qoy­kur­qay­ki­ku? 38 ¿Hay­ka­pi­taq pu­riq­ta ri­kus­pay­ku sa­may­ka­chir­qay­ki­ku? ¿Hay­ka­pi­taq mana pa­cha­yoq­ta ri­kus­pay­ku pa­chay­ka­ chir­qay­ki­ku? 39 ¿Hay­ka­pi­taq onqoq­ta otaq car­cel­pi ri­kus­pay­ku wa­tu­kay­ka­mur­qay­ki­ku?”

1809

MATEO 25​, ​26

40 Hi­nap­tin­mi

ñoqa Rey­ña­taq nisaq: “Che­qap­ta­pu­ni­pas huk kaq­nin hu­mil­de waw­qey­ku­ na­paq ru­ras­pay­ki­chik­qa ño­qa­paq­mi ru­rar­qan­ki­chik” nis­pay. 41 —*Ichoq­niy­pi kaq­ku­na­ta­ña­taq­mi nisaq: “Yaw Dios­pa ña­kas­qan­ku­na, qam­ku­na­qa pa­sa­way­chik dia­blo­paq­wan angel­nin­ku­na­paq alis­tas­qa wi­ña-wi­ñay­paq ru­pay­ man­yá. 42 Yar­qay­man­ta kap­tiy­mi mana mi­kuy­ka­chi­war­qan­ki­chik­chu, ya­ku­man­ta kap­tiy­pas manam qoy­ku­war­qan­ki­chik­chu. 43 Fo­ras­te­ro kap­tiy­pas manam sa­may­ka­ chi­war­qan­ki­chik­chu, pa­chay mana kap­tin­pas manam pa­chay­ka­chi­war­qan­ki­chik­chu, onqop­tiy­pas hi­nas­pa car­cel­pi kap­tiy­pas manam wa­tu­kuy­ku­war­qan­ki­chik­chu” nis­pay. 44 Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq ni­wan­qa­ku: “Señor ¿hay­ka­pi­taq ri­kur­qay­ki­ku yar­qay­ man­ta, ya­ku­na­yas­qa­ta, fo­ras­te­ro­ta, mana pa­cha­yoq­ta, onqos­qa­ta otaq car­cel­pi kaqta hi­nas­pa mana ya­na­par­qay­ki­ku­chu?” 45 Chay­mi ño­qa­ña­taq nisaq: “Che­qap­ta­pu­ni­pas kay hu­mil­de ru­na­ku­na­ta mana ya­na­pay­kus­pay­ki­chik­qa ño­qa­paq­pas manam ru­rar­ qan­ki­chik­chu” nispa. 46 Pay­ku­na­qa wiña-wi­ñay­paq cas­ti­go­man­mi rin­qa­ku, allin ru­raq­ku­na­ña­taq­mi rinqa wi­ña-wiñay­paq kaw­sa­kuq.

26

Jesusta wañurachinankupaq tanteanakusqankumanta (Mr 14:1-2. Lc 22:1-2. Jn 11:45-53)

1   Kay­ku­na­ta

ri­may­ta tu­ku­r us­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus nirqa: hinam iskay pun­chaw­man­ta *Pas­cua Fies­ta kanqa, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa cha­ka­tas­qam kasaq —nispa. 3 Llapa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­pi­wan hu­ñu­na­ku­rur­qa­ku sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Cai­fas­pa pa­la­cion­pa pa­tion­pi. 4 Chay­pim ri­ ma­na­kur­qa­ku enga­ño­wan Je­sus­ta ha­pi­rus­pa wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 5 Icha­qa nir­qa­kum: —Fies­ta­pi­qa ama ha­pi­sun­chu ru­na­ku­na ama albo­ro­ta­nan­ku­paq —nispa. 2 —Ya­chas­qay­k i­chik­pi

6 Je­sus­mi

Miski asnaq aceitewan Jesus tallisqa kasqanmanta (Mr 14:3-9. Jn 12:1-8)

kach­kar­qa Be­ta­nia llaq­ta­cha­pi *lepra onqoy­man­ta sa­no­yaq Si­mon­pa wa­sin­pi. 7 Hi­nap­tin­mi Je­sus­man asuy­ka­mur­qa huk warmi. Paymi niñu ru­mi­man­ta puy­ñu­cha­pi miski asnaq acei­te­ta apa­ra­mur­qa, chay­qa achka qoll­qe­pa cha­nin­mi karqa hi­nas­pam ta­lliy­kur­qa Je­sus­pa uman­man me­sa­pi ti­yach­kap­tin. 8 Chay­ta Je­ sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na ri­ku­r us­pam pi­ñas­qa­lla­ña ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq wak­ta­qa usu­chich­kan? 9 Achka qoll­qe­man *ran­ti­ku­rus­pan wak­cha­ku­na­ta ya­na­pach­wan karqa —nispa. 10 Chay ri­mas­qan­ku­t a Jesus mus­ya­r us­pan­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq kay war­mi­ta lla­ki­chin­ki­chik? Payqa allin­tam ru­ra­run ño­ qa­paq. 11 Wak­cha ru­na­ku­na­qa qam­ku­na­wan­mi hay­ka­pi­ka­ma­pas kanqa, ñoqam icha­qa mana tukuy tiem­po­chu qam­ku­na­wan kasaq. 12 Kay miski asnaq acei­te­ta cuer­poy­man ta­llis­pan­qa pam­pa­ku­nay­paq­mi alis­ta­wach­kan. 13 Che­qap­ta­pu­nim ni­ ki­chik, may­pi­pas kay pa­cha­pi ño­qa­man­ta allin no­ti­cia­ku­na wi­lla­kus­qa kap­tin­mi kay war­mi­pa ru­ras­qan­ta­pas yu­ya­ri­nan­ku­paq wi­lla­kun­qa­ku.

14 Chun­ka

Jesusta rantikurunanpaq Judaspa rimasqanmanta (Mr 14:10-11. Lc 22:3-6)

iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lo­ku­na­pa huk­nin­mi karqa Judas Isca­rio­te, paymi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan par­laq ris­pan 15 nirqa:

MATEO 26

1810

—¿Hay­ka­ta­taq qo­wan­ki­chik­man Je­sus­ta entre­gay­kup­tiy? —nispa. Chay­mi pro­me­ter­qa­ku kimsa chun­ka qoll­qe­ta pa­ga­nan­ku­paq. 16 Chay ra­to­man­ ta­pu­nim Judas mas­kar­qa tiem­po­ta pay­ku­na­man Je­sus­ta entre­ga­nan­paq. Discipulonkunawan Jesuspa cenasqanmanta (Mr 14:12-25. Lc 22:7-23. Jn 13:21-30. 1Co 11:23-26)

17 Mana Qon­chu­yoq Mi­ku­nan­ku Fies­t a­pa qa­lla­r iy­nin­pim dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­ man asuy­kus­pa nir­qa­ku: —¿May­pi­taq alis­ta­mu­saq­ku *Pas­cua mi­kuy­ta ce­na­nan­chik­paq? —nispa. 18 Chay­mi pay­ña­t aq nirqa: —Riy­chik llaq­ta­ta nis­qay ru­na­man hi­nas­pa ni­muy­chik: “Ya­cha­chi­kuq­mi nin: ‘ri­pu­ku­nay­ mi cha­yay­ka­much­kan­ña, wa­si­ki­pim *Pas­cua mi­kuy­ta ce­na­saq dis­ci­pu­loy­ku­na­wan’ nispa.” 19 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­pa ka­ma­chis­qan­t a hina ru­ras­pan­ku pas­cua mi­ kuy­ta pre­pa­rar­qa­ku. 20 Tu­t ay­ka­ra­mup­t in­mi Jesus ti­yay­kur­qa me­sa­man chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­ lon­ku­na­pi­wan. 21 Mi­kuch­kap­tin­kum Jesus nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim huk kaq­ni­ki­chik trai­cio­na­wan­qa —nispa. 22 Chay­mi sin­chi lla­k is­qa­lla­ña sa­pa­ka­ma ta­pur­qa­ku: —¿Ño­qa­chu kani Se­ñor­lláy? —nispa. 23 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­wan kuska ma­kin­wan me­dia­no­man tanta chall­puq­mi. 24 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­qa Bi­blia­pa nis­qan­man hinam su­ce­de­wach­kan icha­qa ¡imay­na­raq kanqa trai­cio­na­waq­niy ru­na­qa, ama­pas payqa na­cen­man­chu karqa! —nispa. 25 Hi­nap­t in­mi trai­cio­naq­nin Judas nirqa: —Ya­cha­chi­kuq ¿icha ño­qa­chu kani? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, qanmi kanki —nispa. 26 Mi­kuch­kap­t in­kum Jesus tan­t a­t a ha­piy­kus­pan Dios­man gra­cias­t a qorqa hi­nas­ pam pa­kiy­kus­pan dis­ci­pu­lon­ku­na­man aypur­qa: —Chas­kis­pa mi­kuy­chik, kaymi cuer­poy —nispa. 27 Va­so­ta­pas ha­piy­kus­pan­mi Dios­man gra­cias­ta qorqa hi­nas­pam pay­ku­na­man hay­war­qa: —Lla­pay­ki­chik to­may­chik. 28 Kaymi con­t ra­to ru­ras­qay­pa ya­war­niy. Chaq­chus­ qam kanqa achka ru­na­ku­na­pa hu­chan­ku­na­ta pam­pa­cha­nay­paq. 29 Ku­nan­man­ta­qa ma­na­ñam uvas­pa ru­run­man­ta to­ma­saq­ña­chu may­pa­cham Tay­tay­pa mu­nay­cha­ kus­qan­pi­ña qam­ku­na­wan mosoq vi­no­ta to­ma­nay­ka­ma —nispa.

Jesusta Pedro negananmanta (Mr 14:26-31. Lc 22:31-34. Jn 13:36-38)

30 Yu­pay­cha­na­paq ta­k i­t a ta­k i­r us­pan­kum Oli­vos Mo­qo­man pa­sa­kur­qa­ku. 31 Hi­ nap­tin­mi Jesus nirqa: —Kunan tutam lla­pa­llay­ki­chik pen­qa­ku­wan­ki­chik, Bi­bliam nin: “Mi­chiq­tam wa­ñu­ra­chi­saq hi­nap­tin­mi kan­chan­t in ove­ja­ku­na che­qe­r un­qa­ku” nispa. 32 Aswan­ qa ñoqa kaw­sa­ri­ra­mus­pay­mi qam­ku­na­man­ta pun­ta­ta­raq Ga­li­lea law­man risaq. 33 Chay­mi Pedro nirqa: —Lla­pa­llan­ku qan­man­ta pen­qa­kup­tin­ku­pas ño­qa­qa manam pen­qa­ku­saq­chu —nispa. 34 Chay­mi Jesus nirqa:

1811

MATEO 26

—Che­qap­ta­pu­nim niki, kunan tutam ma­na­raq­pas gallo wa­qach­kap­tin kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­wan­ki —nispa. 35 Pe­d ro­ña­t aq­mi nirqa: —Qan­wan kuska wa­ñu­nay kap­tin­pas ma­na­pu­nim ne­gas­qay­ki­chu —nispa. Chay­na­lla­tam lla­pa­llan dis­ci­pu­lon­ku­na­pas nir­qa­ku.

36 Get­se­ma­ni

Getsemani huertapi Jesus mañakusqanmanta (Mr 14:32-42. Lc 22:39-46)

huer­ta­man cha­ya­r up­tin­kum Jesus nirqa: —Kay­lla­pi ti­yach­kay­chik wak­man rispa ma­ña­ka­mu­nay­ka­ma —nispa. 37 Pe­d ro­t a­wan Ze­be­deo­pa iskay­nin chu­r in­ku­na­t a pu­sa­r i­kus­pan­mi ancha-an­cha­ lla­ta­ña lla­ki­ri­kur­qa. 38 Chay­man­tam pay­ku­na­ta nirqa: —Son­qoy­mi ancha lla­kis­qa kach­kan wa­ñu­ku­nay­paq hi­na­ña, kaypi kas­pa­yá rik­ chay­si­way­chik —nispa. 39 Wak­law­neq­man pa­sas­pan­mi pam­pa­ka­ma kur­ku­kuy­kus­pan Dios­ta ma­ña­kur­qa: —Tay­táy, atina kap­tin­qa ño­qa­man­ta­yá asu­ri­chiy kay ña­ka­riy­ta, icha­qa amayá ño­qa­pa mu­nas­qay­chu ka­chun aswan­qa qampa mu­nas­qay­ki­yá —nispa. 40 Dis­ci­pu­lon­ku­na­pa kas­qan­man ku­t is­pan­ña­t aq­mi pu­ñu­kuch­kaq­t a ta­r iy­kur­qa, chay­mi Pe­dro­ta nirqa: —¿Ma­na­chum rik­chay­si­way­ta atir­qan­ki­chik huk ho­ra­lla­pas? 41 Rik­chas­pa­yá Dios­ta ma­ña­kuy­chik ama ten­tas­qa ka­nay­ki­chik­paq. Allin ru­ray­ta mu­nap­ti­ki­chik­ pas cuer­po­qa mana kall­pa­yoq­mi kach­kan —nispa. 42 Kas­qa­llan ris­pan­mi ma­ña­kur­qa kay­na­t a: —Tay­ta­lláy, ña­ka­ri­nay mana qe­chuy atina kap­tin­qa qampa mu­nas­qay­ki­yá ka­ chun —nispa. 43 Ku­t i­mus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­t a huk­t a­wan pu­ñuch­kaq­t a ta­r iy­kur­qa, pu­ ñuy­pa llum­pay aysay­kus­qan­mi kach­kar­qa­ku. 44 Chay­mi pay­ku­na­ta sa­qey­kus­pan huk­ta­wan pa­sar­qa kimsa ku­ti­pi­ña hina chay­na­lla­ta ma­ña­kuq. 45 Chay­man­ta ku­ti­ ra­mus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Ku­nan­qa pu­ñu­kus­pa­yá sa­ma­kuy­chik­ña, ñam hora cha­ya­ra­mun­ña, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa hu­cha­sa­pa­ku­na­pa ma­kin­man entre­gas­qa­ñam kasaq. 46 Ha­ta­riy­ chik, ha­ku­ña. Ha­much­kan­ñam trai­cio­na­waq­niy —nispa.

47 Jesus

Jesusta presochasqankumanta (Mr 14:43-50. Lc 22:47-53. Jn 18:2-11)

chay­na­ta ri­mach­kap­tin­raq­mi Judas cha­ya­ra­mur­qa. Payqa chun­ka iskay­nin­tin dis­ci­pu­lon­ku­na­pa huk­nin­mi karqa, pay­wan­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na ha­mur­qa espa­da­yoq hi­nas­pa kaspi apta­ris­qa. Chay ru­na­ku­na­qa karqa *sa­cer­do­ te­ku­na­pa hi­nas­pa ka­ma­chiq­ku­na­pa ka­cha­mus­qan­mi. 48 Chay trai­cio­naq Ju­das­mi ru­na­ku­na­wan kay­na­ta ya­cha­chi­na­kus­pa ha­mur­qa: —Ño­qa­pa mu­chay­kus­qay­mi kanqa, pay­tam ha­pin­ki­chik —nispa. 49 Chay­lla Je­sus­man asuy­kus­pan­mi: —Ya­cha­chiq­lláy ¡imay­na­taq kach­kan­ki! —nis­pan mu­chay­kur­qa. 50 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Yaw amigo ¿ima­man­taq ha­much­kan­ki? —nispa. Chay­mi ru­na­ku­na asuy­kus­pa Je­sus­ta pre­so­cha­r ur­qa­ku.

MATEO 26

1812

51 Hi­nap­t in­mi Je­sus­pa huk­nin pu­r iq­ma­sin espa­dan­t a hor­qoy­kus­pan *sa­cer­do­te­ ku­na­pa je­fen­pa ru­nan­pa rin­rin­ta qo­r u­r ur­qa. 52 Hi­nap­tin­mi Jesus nirqa: —Ku­tiy­ka­chiy espa­day­ki­ta maymi kas­qan­man, espa­da­wan llapa pe­leaq­ku­na­qa espa­da­wan­taq­mi wa­ñun­qa. 53 ¿Ma­na­chum ya­chan­ki si­chum Tay­tay­ta ma­ña­kup­tiy­qa wa­ra-wa­ran­qa angel­ku­na ka­cha­mu­wa­nan­ta? 54 Aswan­qa chay­na kap­tin­qa ma­na­chi­ ki Bi­blia­pa nis­qan­ku­na­qa cum­pli­kun­man­chu kayna ka­nan­man­ta­qa —nispa. 55 Hi­nas­pan­mi chay ra­to­pi llapa ru­na­ku­na­t a nirqa: —¿Su­wa­ta­pas hapiq hi­na­chum ha­mur­qan­ki­chik espa­da­yoq hi­nas­pa kas­pi­yoq pre­so­cha­wa­nay­ki­chik­paq? Sapa pun­chaw­mi ño­qa­qa qam­ku­na­wan kar­qa­ni tem­plo­ pi ya­cha­chis­pay icha­qa manam pre­so­cha­war­qan­ki­chik­chu. 56 Aswan­qa kay­ku­na­qa pa­sa­kun Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan cum­pli­ku­nan­paq­mi —nispa. Hi­nap­tin­mi lliw dis­ci­pu­lon­ku­na Je­sus­ta sa­pa­llan­ta sa­qe­rus­pa ayqe­kur­qa­ku.

Jesus juzgasqa kasqanmanta (Mr 14:53-65. Lc 22:54-55, 63-71. Jn 18:12-14, 19-24)

57 Pre­so­cha­ruq­nin­ku­nam

Je­sus­ta pu­sar­qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Cai­fas­pa wa­sin­ man. Chay­pim hu­ñu­na­kur­qa­ku Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na hi­nas­pa ka­ma­chiq­ku­na. 58 Pe­dro­ña­taq­mi qa­tir­qa karu qe­pa­llan­ta chay sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa wa­sin­pa pa­ tion­ka­ma. Chay­pim guar­dia­ku­na­wan ti­yay­kur­qa imam pa­sas­qan qa­wa­nan­paq. 59 Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam *cor­te­pi kaq­ku­na­pi­wan Je­sus­pa con­t ran­pi llu­lla ri­may­ku­na­ta mas­kar­qa­ku wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 60 Icha­qa manam ima prue­ba­ta­pas ta­rir­qa­ku­chu achka ru­na­ku­na paypa con­t ran­pi llu­lla­ku­na­ta nich­kap­tin­ku­pas. Qe­ pa­ta­ñam ha­mur­qa iskay llu­lla tes­ti­go­ku­na, 61 pay­ku­nam nir­qa­ku: —Kay runam nirqa: “Ño­qa­qa tem­plo­ta tu­ñi­ra­chis­pam kimsa pun­chaw­lla­pi kaq­ lla­man­ta ha­ta­ri­ra­chiy­man” nispa. 62 Hi­nap­t in­mi sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen sa­ya­r is­pan Je­sus­t a nirqa: —¿Ma­na­chu ima­lla­ta­pas ri­ma­rin­ki? ¿Ima­ta­taq ri­mach­kan­ku qampa con­tray­ki­ pi­qa? —nispa. 63 Chay­mi Jesus upa­lla­lla kap­t in sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen nirqa: —Kaw­saq Dios­ray­kum ta­puy­ki. Ni­way­ku: ¿Qam­chu kanki Dios­pa Chu­rin Cris­ to? —nispa. 64 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Arí, qampa nis­qay­ki­man hinam. Dios­man­ta Hamuq Ru­na­tam ri­ku­wan­ki­chik atiy­ni­yoq Dios­pa *alleq­nin­pi ti­yach­kaq­ta hi­nas­pa alto pu­yu­pi ha­much­kaq­ta —nispa. 65 Hi­nap­t in­mi sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ra­bia­wan pa­chan­t a lli­k i­pas­pan nirqa: —Kay ru­na­qa Dios­tam insul­tach­kan. ¿Ima­paq­ña­taq tes­ti­go­ku­na­ta­qa mu­nan­chik? Qam­ku­na­pas uya­ri­run­ki­chik­ñam payqa Dios tu­kus­qan­ta. 66 ¿Ima­nin­ki­chik­taq? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: —¡Wa­ñu­chun! —nispa. 67 Chay­mi Je­sus­pa uyan­man to­qas­pan­ku ta­kar­qa­ku, wa­k in­ña­t aq­mi uyan­pi la­qe­ chus­pan­ku 68 nir­qa­ku: —¡Cris­to­lláy! Mus­ya­kuy ¿pitaq ma­qa­such­kan­ki? —nispa.

69 Hawa

Jesusta Pedro negasqanmanta (Mr 14:66-72. Lc 22:56-62. Jn 18:15-18, 25-27)

pa­tio­pi Pedro ti­yach­kap­tin­mi huk cria­da asuy­kus­pan nirqa:

1813

MATEO 26​, ​27

—Qam­pas Ga­li­lea law­man­ta kaq Je­sus­wan­mi pu­rir­qan­ki —nispa. 70 Pe­d ro­ña­t aq­mi lla­pa­llan­pa qay­llan­pi ne­ga­kur­qa: —Ima­man­ta­chá ri­ma­pa­ya­wach­kan­ki­pas —nispa. 71 Pedro pun­ku­man­ña rich­kap­t in­mi huk cria­da­ña­t aq ri­ku­r us­pan nirqa chay­pi kaq­ku­na­man: —Kay ru­na­pas Na­za­ret llaq­ta­yoq Je­sus­wan­mi pu­rich­kar­qa —nispa. 72 Pay­ña­t aq­mi kaq­lla­man­t a ne­ga­kur­qa ju­ra­men­t as­pa­raq: —Manam req­si­ni­chu chay ru­na­ta­qa —nispa. 73 Ra­to­llan­man­mi chay­pi ru­na­ku­na Pe­d ro­man asuy­kus­pa nir­qa­ku: —Che­qap­ta­pu­nim qam­pas pay­ku­na­man­ta kaq kanki, chay­qa­ya ri­mas­qay­ki­pas suti req­siy­lla —nispa. 74 Pe­d ro­ña­t aq­mi ña­kas­pan­raq ju­ra­men­t ar­qa: —Manam chay ru­na­ta­qa req­si­ni­chu —nispa. Ri­may­ta tu­ku­rup­ti­llan­mi gallo wa­qa­ra­mur­qa. 75 Chay­mi Pedro yu­ya­ri­rur­qa: “Ma­na­raq gallo wa­qach­kap­tin­mi kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­wan­ki” nispa Je­sus­pa nis­ qan­ta. Chay­mi ha­wa­man lloq­si­r us­pan ami­nan­ka­ma wa­qa­kur­qa.

27

Pilatopa qayllanman Jesusta pusasqankumanta (Mr 15:1. Lc 23:1-2. Jn 18:28-32)

1   Achik­ya­ra­mup­tin­mi

*sa­cer­do­te­ku­na­pa lla­pa­llan je­fen­ku­na ju­dio­ku­na­ pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­wan tan­tea­na­kur­qa­ku Je­sus­ta wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 2 Chay­mi chaq­nas­qa­t a pu­sas­pan­ku pre­fec­to Pi­la­to­man entre­gay­kur­qa­ku. 3 Trai­cio­naq

Judaspa warkukurusqanmanta

Ju­das­ña­taq­mi Je­sus­qa wa­ñu­nan­paq sen­ten­cias­qa kas­qan­ta qa­way­kus­pan ña­ka­kur­qa chay­mi chay kimsa chun­ka qoll­qe­ta ku­tiy­ka­chi­pur­qa *sa­ cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­man hi­nas­pa ka­ma­chi­kuq­ku­na­man. 4 Pay­ku­na­tam nirqa: —Hu­cha­lli­ku­ru­nim mana hu­cha­yoq ru­na­ta wa­ñu­chi­nay­ki­chik­paq qam­ku­na­ man *ran­ti­ku­rus­pay —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —¿Ima­taq qo­ku­wan­ku ño­qay­ku­ta­qa? ¡Chay­qa qampa asun­toy­kim! —nispa. 5 Chay­mi Ju­das­ña­taq tem­plo­pi qoll­qe­ta cho­qa­r us­pan pa­sas­pan war­ku­ka­ra­mur­qa. 6 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­t aq­mi qoll­qe­t a ho­qa­r i­mus­pan­ku nir­qa­ku: —Kay qoll­qe­ta­qa manam ofren­da­ku­na­man­qa huk­lla­wach­wan­chu, kayqa ya­war­ pa cha­nin­mi —nispa. 7 Hi­nas­pam tan­tea­na­ku­r us­pan­ku chay qoll­qe­wan ran­t i­r ur­qa­ku manka ru­raq­pa allpan­ta fo­ras­te­ro­ku­na­ta pam­pa­nan­ku­paq. 8 Chay­mi kay libro qell­qas­qa kas­qan pun­chaw­ka­ma chay allpa­ta su­ti­chan­ku Yawar Chak­ra­wan. 9 Chay­na­pim cum­pli­ kur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Je­re­mias­pa nis­qan, paymi nirqa: —Israel ru­na­ku­na­pa pre­cio chu­ras­qan kimsa chun­ka qoll­qe­tam ha­pir­qa­ku 10 hi­nas­pam chay­wan ran­t ir­qa­ku manka ru­raq­pa allpan­t a, chay­na­t a­qa ru­rar­qa­ku Se­ñor­pa ka­ma­chi­was­qan­man hinam —nispa.

11 Pi­la­to­pa

Jesusta Pilato tapupayasqanmanta (Mr 15:2-5. Lc 23:3-5. Jn 13:33-38)

qay­llan­pi Jesus sa­yay­kup­tin­mi ta­pur­qa:

MATEO 27

1814

—¿Qam­chu kanki ju­dio­ku­na­pa Rey­nin? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, qampa nis­qay­ki­man hinam —nispa. 12 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan ka­ma­chi­kuq­ku­nam Je­sus­t a acu­sar­qa­ku chay­mi Je­sus­ña­taq mana ima­ta­pas nir­qa­chu. 13 Chay­mi Pi­la­to nirqa: —¿Ma­na­chu uya­rin­ki tukuy ima con­t ray­ki­pi nis­qan­ku­ta? —nispa. 14 Jesus mana ima­t a­pas nip­t in­mi pre­fec­to­ña­t aq llum­pay­t a admi­ra­kur­qa. Jesusta wañunanpaq sentenciasqankumanta (Mr 15:6-20. Lc 23:13-25. Jn 18:38-19:16)

15 *Pas­cua Fies­t a­pim wa­t an-wa­t an Pi­la­to ka­cha­r iq llapa ru­na­ku­na­pa mu­nas­qan huk pre­so­ta. 16 Chay tiem­po­pim lliw­pa req­sis­qan Bar­ra­bas car­cel­pi kach­kar­qa. 17 Llapa ru­na­ku­na hu­ñu­nas­qa kach­kap­t in­mi Pi­la­to ta­pur­qa: —¿May­qan­ta­taq mu­nan­ki­chik ka­cha­ri­nay­ta? ¿Bar­ra­bas­ta­chu icha Cris­to­wan su­ti­chas­qa Je­sus­ta­chu? —nispa. 18 Chay­na­ta­qa ta­pur­qa Je­sus­ta­qa envi­dia­lla­man­ta entre­gas­qan­ku­ta ya­chas­pan­mi. 19 Pi­la­to cor­te­pi kach­kap­t in­mi war­min wi­lla­chi­mur­qa: —Amam ima­nan­ki­pas­chu chay allin ruraq ru­na­ta­qa. Chi­sim mos­qoy­niy­pi llum­ pay­su­ta ña­ka­rir­qa­ni paypa cau­san­pi —nispa. 20 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan ka­ma­chi­kuq­ku­na­ña­t aq­mi ya­cha­ra­chir­qa ru­na­ku­na­ta Bar­ra­bas­ta ma­ña­ku­nan­ku­paq chay­na­pi Je­sus­ña­taq wa­ñu­chis­qa ka­ nan­paq. 21 Pre­fec­to Pi­la­tom ya­pa­ta­wan ta­pur­qa: —¿May­qan­nin­ta­taq ka­cha­ri­nay­ta mu­nan­ki­chik? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Bar­ra­bas­ta —nispa. 22 Pi­la­to­ña­t aq­mi ta­pur­qa: —Hi­nap­tin­qa ¿ima­ta­taq ru­ra­saq Cris­to­wan su­ti­chas­qa Je­sus­ta­qa? —nispa. Chay­mi lla­pa­llan­ku nir­qa­ku: —¡Cha­ka­tas­qa ka­chun! —nispa. 23 Hi­nap­t in­mi Pi­la­to nirqa: —¿Ima mana allin­ta­ña­taq payqa ru­ra­r ur­qa? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq aswan­raq qa­pa­rir­qa­ku: —¡Cha­ka­tas­qa ka­chun! —nispa. 24 Hatun chaq­wa­t a qa­way­kus­pan­mi Pi­la­to mana ima ru­ray­t a­pas atir­qa­chu. Chay­mi ya­ku­ta apa­ra­chi­mus­pan ru­na­ku­na qa­wach­kap­tin ma­kin­ta may­lla­ku­rur­qa hi­nas­pam nirqa: —Manam hu­cha­yoq­chu kasaq kay ru­na­pa wa­ñus­qan­man­ta­qa, qam­ku­na­ña­yá imay­na­pas ka­kuy­chik —nispa. 25 Hi­nap­t in­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —¡Paypa wa­ñus­qan­man­ta­qa ño­qay­kum hu­cha­yoq ka­saq­ku mi­ray­niy­ku­pi­wan —nispa. 26 Bar­ra­bas­t a Pi­la­to ka­chay­ka­chis­pan­mi Je­sus­t a­ña­t aq azo­tey­ka­chis­pa entre­gay­ kur­qa cha­ka­tas­qa ka­nan­paq. 27 Pre­fec­to­pa sol­da­don­ku­nam Je­sus­ta pa­la­cio­man pu­sa­rus­pan­ku llapa tro­pa­ta hu­ñu­rur­qa­ku. 28 Chay­pi lla­ta­na­rus­pan­kum hi­na­ra­chir­qa­ku gro­se­lla pa­cha­wan. 29 Uman­ man­ña­taq­mi chu­ra­chir­qa­ku kich­ka­man­ta sim­pas­qa co­ro­na­ta. *Alleq ma­kin­man­ña­taq­mi ha­pi­chir­qa­ku so­qos­ta hi­nas­pam ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kus­pan­ku bur­la­kur­qa­ku:

1815

MATEO 27

—¡Kaw­sa­chun Ju­dio­ku­na­pa Rey­nin! —nispa. 30 To­qas­pa­raq­mi uman­pi chay so­qos­wan waq­t ar­qa­ku. 31 Chay­na­t a asi­pa­ya­r us­ pan­kum hor­qo­rur­qa­ku chay gro­se­lla pa­cha­ta hi­nas­pan­kum ki­kin­pa pa­chan­wan chu­ra­ra­chis­pan­ku pu­sar­qa­ku cha­ka­ta­nan­ku­paq.

32 Chay­man­t a

Jesus chakatasqa kasqanmanta (Mr 15:21-32. Lc 23:26-43. Jn 19:17-27)

lloq­sich­kas­pam tu­pa­r ur­qa­ku Ci­re­ne llaq­ta­yoq Si­mon­wan, payta ha­pi­rus­pan­kum hom­bro­chir­qa­ku Je­sus­pa cruz­nin­ta. 33 Chay­na­pim cha­ya­r ur­qa­ku Gol­go­t a Mo­qo­man. Gol­go­t a­qa uma tullu ni­nan­mi. 34 Chay­pim Je­sus­man to­ma­chir­qa­ku ha­yaq­wan chaq­r us­qa vi­no­t a. Je­sus­ña­t aq­mi ma­lliy­kus­pan mana to­may­ta mu­nar­qa­chu. 35 Cha­ka­t a­r us­pan­kum Je­sus­pa pa­chan­ku­na­t a­ña­t aq sol­da­do­ku­na sor­tear­qa­ku may­qan­nin­man­pas tu­pa­r u­nan­paq. 36 Hi­nas­pam ti­yay­kus­pan­ku Je­sus­ta cui­dar­ qa­ku. 37 Cruz­pa uman­pi­ña­taq­mi qell­qar­qa­ku ima­man­tam wa­ñu­chis­qan­ku­man­ta, chay qell­qas­qan­kum nirqa: “JUDIOKUNAPA REYNIN JESUS” nispa. 38 Je­sus­t a­wan kus­ka­t am cha­ka­t ar­qa­ku iskay su­wa­ku­na­t a, huk­nin­t a *alleq law­nin­pi, huk­nin­ta­ña­taq *ichoq law­nin­pi. 39 Chay­nin pa­saq­ku­na­ña­taq­mi uman­ku­ ta­pas aywis­pa­raq ka­mir­qa­ku: 40 —Qam­qa­r i­k i nir­qan­k i: “Tem­plo­t a tu­ñi­ra­chis­pay­mi kimsa pun­chaw­lla­pi hata­ ri­ra­chi­saq” nis­pam, chay­na­qa Dios­pa Chu­rin kas­pay­ki­qa ki­ki­llay­ki li­bra­kus­pa­yá cruz­man­ta uray­ka­muy —nispa. 41 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pas, Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pas chay­na­t aq ju­dio­ku­na ka­ma­chiq­ku­na­pas Je­sus­tam bur­la­kur­qa­ku kay­na­ta: 42 —Wa­kin­ku­na­tam li­brar­qa icha­qa ki­kin­qa manam li­bra­kuy­ta atin­chu. Israel­pa Rey­ nin kas­pa­qa uray­ka­mu­chun­yá cruz­man­ta, chay­mi iñi­sun­chik. 43 Dios­pim con­fia­kur­qa, Dios­yá kunan sal­va­chun che­qap­ta ku­yas­pa­qa “Dios­pa Chu­rin­mi kani” nich­kap­tin­qa. 44 Ka­mir­qa­ku­t aq­mi Je­sus­wan kuska cha­ka­t as­qa su­wa­ku­na­pas.

45 Kay

Jesuspa wañukusqanmanta (Mr 15:33-41. Lc 23:44-49. Jn 19:28-30)

pa­cham tu­ta­ya­r ur­qa chaw­pi pun­chaw­man­ta las tres­ka­ma. 46 Yaqa las tres­tam Jesus qa­pa­rir­qa: —¡Elí, Elí! ¿Lama Sa­bac­ta­ni? —nispa. Kayqa: “Dios­ni­lláy, Dios­ni­lláy ¿ima­nas­qa­taq sa­pa­llay­ta­qa sa­qe­ru­lla­wan­ki?” ni­nan­mi. 47 Chay­pi wakin kaq­ku­na­ña­t aq­mi uya­r i­r us­pan­ku nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­tam qa­ya­kuch­kan —nis­pan­ku. 48 Chay­mi huk­nin­ña­t aq kall­pay­kur­qa espon­ja­man hi­nas­pam vi­na­g re­man chall­ puy­kus­pan so­qos­wan Je­sus­man hay­was­pa so­qo­chir­qa. 49 Wa­kin­ña­taq­mi nirqa: —Su­yay­chik, qa­wa­sun­chik Elias ha­mun­qa­chus li­braq­nin —nispa. 50 Huk­ta­wan Jesus qa­pa­ris­pam espi­ri­tun­ta Tay­tan­man qos­pan wa­ñu­kur­qa. 51 Chay ra­to­lla­pim tem­plo­pi *san­tua­rio rakiq rakta tela alto­man­ta uray­man iskay­man lli­ki­ku­ rur­qa. Allpa­pas ku­yu­ri­rur­qam, qa­qa­ku­na­pas raq­ra­rur­qam. 52 Achka se­pul­tu­ra­ku­na ki­cha­ri­ku­rup­tin­mi Dios­pi iñiq­ku­na­pa cuer­pon­ku­na kaw­sa­ri­ra­mur­qa. 53 Kay­ku­nam se­pul­tu­ran­ku­man­ta lloq­si­ra­mur­qa­ku Je­sus­pa kaw­sa­ri­mus­qan­pa qe­pan­ta hi­nas­pam yay­kur­qa­ku Je­ru­sa­len llaq­ta­man, chay­ta­qa achka ru­na­ku­nam ri­kur­qa­ku.

MATEO 27​, ​28

1816

54 Je­sus­t a cui­daq ca­pi­t an­ña­t aq­mi wakin sol­da­do­ku­na­pi­wan tem­blor­t a hi­nas­pa tukuy ima­ku­na pa­sas­qan­ta qa­way­kus­pa man­cha­ri­ku­r ur­qa­ku hi­nas­pam nir­qa­ku: —Che­qap­ta­pu­nim payqa Dios­pa Chu­rin kasqa —nispa. 55 Chay­pim kach­kar­qa­ku achka war­mi­ku­na ka­r u­lla­man­t a qa­was­pan­ku. Pay­ ku­nam Je­sus­ta ya­na­pas­tin qa­ti­mur­qa­ku Ga­li­lea law­man­ta. 56 Pay­ku­na­wan­mi kach­kar­qa Mag­da­la llaq­ta­yoq Ma­ria­pas chay­na­taq Ja­co­bo­pa­pi­wan Jo­sey­pa maman Ma­ria­pas chay­na­taq Ze­be­deo­pa war­min­pas.

Jesusta pampaykusqankumanta (Mr 15:42-47. Lc 23:50-56. Jn 19:38-42)

57 Tu­t ay­kuch­kap­t in­ñam Ari­ma­tea llaq­t a­yoq Josey su­t i­yoq apu runa ha­mur­qa. Pay­pas karqa Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­mi. 58 Paymi rirqa Pi­la­to­man­ta Je­sus­pa cuer­pon­ta mañaq. Hi­nap­tin­mi Pi­la­to ka­ma­chir­qa Je­sus­pa cuer­pon­ta qo­nan­ku­paq. 59 Chay­mi Jo­sey­qa Je­sus­pa cuer­pon­ta mosoq sa­ba­nas­wan wan­kuy­kur­qa. 60 Hi­nas­pam qa­qa­pi ki­kin­paq to­qo­chis­qan mosoq se­pul­tu­ra­man chu­rar­qa, pun­kun­ta­ña­taq­mi ta­par­qa hatun ru­mi­ta tan­qa­mus­pan hi­nas­pam ri­pu­kur­qa. 61 Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa Mag­ da­la llaq­ta­yoq Ma­ria­wan huk­nin Ma­ria­pas se­pul­tu­ra­pa chim­pan­pi ti­yas­pan­ku.

Jesuspa cuerponta sepulturapi cuidasqankumanta

62 Pa­qa­r in­nin­t in

sa­ma­na pun­chaw tu­tay­kuq­tam *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­ wan *fa­ri­seo­ku­na Pi­la­to­man ris­pan­ku 63 nir­qa­ku: —Señor Pre­fec­to, yu­yach­ka­ni­kum, chay llu­lla ru­na­qa kaw­sach­kas­pa­raq­mi nirqa: “Wa­ñus­pay­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­ra­mu­saq” nispa. 64 Chay­na­qa ka­ma­chi­yá kimsa pun­chaw­ka­ma se­pul­tu­ra se­gu­ra­nan­ku­paq, yan­qa­ña­taq dis­ci­pu­lon­ku­na cuer­pon­ta tuta su­wa­rus­pan­ku ru­na­ku­na­man nin­man­ku: “Wa­ñus­qan­man­tam kaw­sa­ri­run” nis­pan­ ku, hi­nap­tin­mi chay llu­lla­qa ñaw­paq llu­lla­kus­qan­man­ta­pas aswan­raq ka­run­man. 65 Chay­mi pi­la­to­ña­t aq nirqa: —Chay­qa­yá sol­da­do­ku­na­qa. Ris­pay­ki­chik­yá ya­chas­qay­ki­chik­man hina se­gu­ra­ muy­chik —nispa. 66 Chay­mi pa­sas­pan­ku se­pul­t u­ra­t a allin­t a se­g u­ra­mur­qa­ku, pun­ku­pa ta­paq­nin ru­mi­ta se­llay­kus­pan­kum cui­daq sol­da­do­ku­na­ta chay­pi sa­qey­kur­qa­ku.

28

Jesuspa kawsarimusqanmanta (Mr 16:1-8. Lc 24:1-12. Jn 20:1-10)

1   Sa­ma­na pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi do­min­go achik­yaq­man Mag­da­la llaq­ta­ yoq Maria huk­nin Ma­ria­pi­wan rir­qa­ku se­pul­tu­ra qawaq. 2 Se­ñor­pa angel­nin hanaq pa­cha­man­ta uray­ka­mup­tin­mi hatun tem­blor ka­rur­qa. Paymi se­pul­tu­ra­man asuy­kus­pan ru­mi­ta asu­ri­ra­chir­qa hi­nas­pam chay­pa ha­wan­pi ti­yay­kur­qa. 3 Paypa rik­chay­nin­mi karqa llip­yay hina achki­rich­kaq, pa­chan­ña­taq riti hina yu­raq-yu­raq. 4 Sol­da­do­ku­na qa­way­kus­pan­kum man­cha­kuy­man­ta kat­ka­ta­tar­qa­ku hi­nas­pam wa­ ñus­qa hi­na­ña ri­ku­ri­rur­qa­ku. 5 War­mi­ku­na­tam icha­qa chay angel nirqa: —Ama man­cha­kuy­chik­chu. Qam­ku­na­qa­ri­ki mas­kach­kan­ki­chik cha­ka­ta­rus­qan­ ku Je­sus­tam. 6 Manam kay­pi­ña­chu, pay­qa­ri­ki nis­qan­man hinam kaw­sa­ri­run­ña. Qa­wa­muy­chik chu­ras­qan­ku si­tio­ta. 7 Utqay­man­yá ni­muy­chik dis­ci­pu­lon­ku­na­man: “Je­sus­qa kaw­sa­ri­run­mi, Ga­li­lea­man­mi ñaw­pach­kan, chay­pim tu­pan­ki­chik” nispa. Chay­llam ninay karqa.

1817

MATEO 28

8 Chay­mi war­mi­ku­na utqay­man pa­sar­qa­ku se­pul­t u­ra­man­t a man­cha­kus­pan­ku­ pas hatun ku­si­kuy­wan hi­nas­pam kall­par­qa­ku Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­man wi­llaq. 9 Hi­nap­t in­mi Jesus pay­ku­na­wan tu­pa­r us­pan ri­may­kur­qa. Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq asuy­kus­pa Je­sus­pa cha­kin­ta abra­za­kuy­kus­pa ado­rar­qa­ku. 10 Chay­mi pay nirqa: —Ama man­cha­kuy­chik­chu, waw­qey­ku­na­man­yá wi­lla­muy­chik Ga­li­lea law­man ri­nan­ku­paq, chay­pi­ñam tu­pa­saq­ku —nispa.

11 War­mi­ku­na

Soldadokunapa imam willakusqanmanta

rich­kap­tin­mi wakin sol­da­do­ku­na rir­qa­ku llaq­ta­man hi­nas­pam *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­man wi­lla­mur­qa­ku tukuy ima pa­sas­qan­ta. 12 Chay je­fe­ku­na­ña­taq­mi rir­qa­ku judio ka­ma­chi­kuq­ku­na­wan tan­tea­na­kuq. Achka qoll­qe­ta sol­da­do­ku­na­man pa­ga­r us­pan­kum 13 nir­qa­ku: —Qam­ku­nam nin­ki­chik: “Tuta pu­ñuch­kap­tiy­kum, dis­ci­pu­lon­ku­na ha­mu­rus­pa Je­sus­pa cuer­pon­ta su­wa­rus­qa­ku” nispa. 14 Sichu pre­fec­to chay­ta ya­cha­run­qa hi­nap­ tin­qa ño­qay­kum con­ven­ce­chi­saq­ku chay­na­pim mana sa­sa­cha­kun­ki­chik­chu —nispa. 15 Sol­da­do­ku­nam qoll­qe­t a chas­k i­r us­pan­ku pay­ku­na­pa ya­cha­chis­qan­t a hi­na­lla ru­rar­qa­ku. Chay­na­tam ju­dio­ku­na wi­lla­kun­ku kunan pun­chaw­ka­ma.

16 Chay­na­pim

Discipulonkunaman Jesus kamachisqanmanta (Mr 16:14-18. Lc 24:36-49. Jn 20:19-23)

chun­ka huk­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na rir­qa­ku Je­sus­pa ka­ma­chis­qan Ga­li­lea lawpi mo­qo­man. 17 Hi­nap­tin­mi Je­sus­ta ri­kuy­kus­pan­ku ado­rar­qa­ku, wa­ kin­ku­na­ña­taq­mi iskay­ra­yar­qa­ku. 18 Chay­mi Jesus pay­ku­na­man asuy­kus­pan nirqa: —Dios­mi qo­war­qa tukuy atiy­ta hanaq pa­cha­pi­pas, kay pa­cha­pi­pas. 19 Chay­na­qa lla­pa­llan na­cion­pi ru­na­ku­na­man ris­pa­yá wi­lla­muy­chik qa­tiq­niy­ku­na­ña ka­nan­ku­ paq hi­nas­pa­yá bau­ti­za­muy­chik Tay­ta­pa, Chu­ri­pa hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu­pa su­tin­pi. 20 Ya­cha­chi­muy­chik­yá qam­ku­na­man tukuy ima ka­ma­chis­qay­ta ka­su­ku­nan­ku­paq. Sapa pun­chaw­mi ño­qa­qa qam­ku­na­wan kasaq kay pacha pu­chu­ka­nan­ka­ma.

JESUCRISTOMANTA MARCOSPA QELLQASQAN Je­su­cris­to­pa vi­dan­man­ta qell­qaq Mar­cos­qa Ma­teo­man­ta­pas hi­nas­pa Lu­cas­man­ta­pas aswan punta qell­qaq­mi karqa. Ma­teo­wan Lu­cas­pas req­sir­qa­kum Mar­cos­ta­qa, chay­ray­kum paypa qell­qas­qan­ta­qa ya­char­qa­ku. Mar­cos­qa wa­kin­ku­na­man­ta­pas pisi ri­may­lla­pim Je­sus­pa vi­dan­man­ta qell­qar­qa. Kay li­bro­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Bau­ti­zaq Juan­pa wi­lla­kus­qan­man­ta (1:1-18). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Jesus bau­ti­zas­qa ka­r us­pan Dia­blo­pa prue­bas­qan kas­ qan­man­ta (1:9-13). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ga­li­lea lawpi Je­sus­pa ru­ras­qan­ku­na­man­ta (1:14-9:50). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ga­li­lea law­man­ta Je­ru­sa­len llaq­ta­man ris­qan­man­ta (10). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun se­ma­na­lla­ña Je­r u­sa­len llaq­ta­pi kach­kas­pan ña­ka­ris­ qan­man­ta, cruz­pi wa­ñus­qan­man­ta hi­nas­pa kaw­sa­ri­mus­qan­man­ta. Mar­cos­qa wi­lla­kun Je­sus­pa ri­mas­qan­ku­na­man­ta­pas mas­ta­qa mana sa­may­kus­pa ru­ras­qan­ ku­na­man­tam. Wi­lla­kun­taq­mi Dios kay­nin­pi hatun mu­nay­ni­yoq kas­qan­man­ta­pas, hu­cha­ku­na pam­pa­cha­nan­paq atiy­ni­yoq kas­qan­man­ta­pas, ru­na­ku­na­man imam ya­cha­chis­qan­man­ta­pas, Dios­pa ka­ma­chis­qan­ku­na ya­cha­chis­qan­man­ta­pas chay­na­taq de­mo­nio­ku­na­pi mu­nay­cha­kus­ qan­man­ta­pas. Kay li­bro­pi­taq­mi ta­rin­chik Jesus ki­kin­man­ta ri­mas­pan Dios­man­ta Hamuq Ru­na­wan su­ti­cha­kus­qan­ta. Dios­ña­taq­mi su­ti­char­qa “Ku­yas­qay Chu­riy” nispa. De­mo­nio­ku­na­pas req­sis­pan­kum nir­qa­ku “Dios­pa Chu­rin” nispa. Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­mi juz­gas­pan ta­pur­qa: “¿Che­qap­chu Dios­pa chu­rin kanki?” nispa. Je­sus­mi con­tes­tar­qa: “Arí, ñoqam kani” nispa. Bautizaq Juan purunpi willakusqanmanta

1

(Mt 3:1-12. Lc 3:1-9. 3:15-17. Jn 1:19-28)

1   Ku­nan­mi qa­lla­riy­nin­man­ta wi­llas­qay­ki­chik Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta. 2 *Dios­man­t a wi­lla­kuq Isaias­mi qell­qar­qa Je­sus­man Dios­pa kayna nis­qan­t a:



Qanmanta puntatam kachasaq willakuqta. Paymi ñanta allichanqa hamunaykipaq. 3 Paymi purunpi qaparispa rimachkan: “Señorpa hamunan ñanta allichaychik, purinankunata derechaychik” nispa. 4 Juan­mi

ru­na­ku­na­ta pu­r un­pi bau­ti­zas­pan kay­na­ta nirqa: —Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa­yá bau­ti­za­chi­kuy­chik chay­na­pi Dios pam­pa­ cha­su­nay­ki­chik­paq —nispa. 1818

1819

MARCOS 1

5 Judea

law­man­tam Je­r u­sa­len llaq­ta­man­ta­wan lliw ru­na­ku­na rir­qa­ku payta uya­riq hi­nas­pam hu­chan­ku­ta req­si­kus­pan­ku wi­lla­kur­qa­ku chay­mi Juan bau­ti­zar­ qa Jor­dan Ma­yu­pi. 6 Juan­pa pa­chan­mi karqa *ca­me­llo­pa pe­lon­man­t a ru­ras­qa, weqaw wa­t a­ku­nan­ ña­taq­mi karqa qa­ra­man­ta. Paypa mi­ku­nan­mi karqa aqar­way uru­cha­ku­na­pi­wan purun abe­ja­pa mis­kin. 7 Ru­na­ku­na­man­mi wi­llar­qa: —Ño­qa­man­ta qe­pa­tam ha­mun­qa ño­qa­man­ta aswan atiy­ni­yoq. Ño­qa­qa kur­kuy­kus­pa *usu­tan­pa wa­tu­llan­ta­pas manam pas­kaq hi­na­chu kani. 8 Ño­qa­qa ya­ ku­lla­wan­mi bau­ti­zar­qay­ki­chik, paymi icha­qa Chuya Espi­ri­tu­wan bau­ti­za­sun­ki­chik.

9 Chay

Jesuspa bautizakusqanmanta (Mt 3:13-17. Lc 3:21-22)

pun­chaw­ku­na­pim Jesus lloq­sir­qa Ga­li­lea lawpi Na­za­ret llaq­ta­man­ta hi­nap­tin­mi Je­sus­ta Juan bau­ti­zar­qa Jor­dan Ma­y u­pi. 10 Ya­ku­man­ta lloq­si­much­kas­ pan­mi Jesus qon­qay­ta ri­ku­r ur­qa hanaq pacha ki­cha­ri­kuch­kaq­ta hi­nas­pa *Dios­pa Espi­ri­tun­ta pa­lo­ma hina pay­man uray­ka­much­kaq­ta. 11 Hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­ man­ta ni­mur­qa: —Qanmi kanki ku­yas­qay Chu­riy, qam­ray­kum ku­sis­qa kach­ka­ni —nispa. Jesus tentasqa kasqanmanta (Mt 4:1-11. Lc 4:1-13)

12 Chay­man­t am *Dios­pa Espi­r i­t un Je­sus­t a pu­r un­man pu­sa­r ur­qa 13 purun ani­mal­ku­na­pa kas­qan­man, chay­pim karqa tawa chun­ka pun­chaw hi­nap­tin­mi *Sa­ta­nas payta ten­tar­qa, angel­ku­na­ña­taq­mi ha­mur­qa­ku ya­na­paq­nin.

14 Juan­t a

Jesuspa willakuy qallarisqanmanta (Mt 4:12-17. Lc 4:14-15)

car­ce­la­r up­tin­kum Jesus Ga­li­lea law­man rirqa Dios­pa mu­nay­cha­kus­ qan­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­tin, paymi nirqa: 15 —Tiem­pom cha­ya­ra­mun­ña. Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan tiem­pom hich­pa­ra­ mun­ña. Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pay­ki­chik­yá chas­ki­kuy­chik Dios­pa allin no­ti­cian­ta —nispa.

16 Ga­li­lea

Challwirukunata Jesus qayasqanmanta (Mt 4:18-22. Lc 5:1-11)

Qo­cha­pa pa­tan­pi pu­rich­kas­pan­mi Jesus ri­ku­rur­qa Si­mon­ta waw­qen Andres­ta­wan. Pay­ku­nam chall­wi­r u kas­pan­ku chall­wach­kar­qa­ku atar­ra­ya­wan. 17 Chay­mi pay­ku­na­t a nirqa: —Qa­ti­way­chik, chall­wach­kaq hina ru­na­ku­na­ta hu­ñu­nay­ki­chik­paq­mi atiy­ta qos­qay­ki­chik —nispa. 18 Niy­kup­t i­llan­mi atar­ra­yan­ku­t a sa­qe­r us­pa Je­sus­wan pa­sar­qa­ku. 19 Chay­man­ta pa­sa­ris­pan­ña­taq­mi Jesus ri­ku­r ur­qa Ze­be­deo­pa chu­rin­ku­na­ta otaq Ja­co­bo­ta­wan Juan­ta bo­te­pi ma­llan­ku alli­chach­kaq­ta 20 chay­mi pay­ku­na­ta­pas nirqa: —Qa­ti­way­chik —nispa. Chay­mi tay­tan Ze­be­deo­ta ya­na­paq­nin­ku­na­ta­wan bo­te­pi sa­qe­rus­pan­ku Jesus­ wan pa­sar­qa­ku.

MARCOS 1

21 Ca­per­naum

1820 Demonioyoq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Lc 4:31-37)

llaq­ta­man cha­ya­r up­tin­kum *sa­ma­na pun­chaw­pi Jesus yay­kur­qa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man hi­nas­pam ya­cha­chir­qa. 22 Ru­na­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­pa nis­qan­wan admi­ra­kur­qa­ku Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­ta­pas atiy­wan­ raq ya­cha­chis­qan­ray­ku. 23 Chay­pim karqa de­mo­nio­yoq runa. Paymi kay­na­ta qa­pa­rir­qa: 24 —Na­za­ret llaq­t a­yoq Jesus ¿ima­t a­t aq mu­nan­k i ño­qay­ku­wan? ¿Ña­ka­r i­chi­ wa­nay­ki­ku­paq­chum ha­mur­qan­ki? Ño­qa­qa req­si­kim pim kas­qay­ki­ta, qamqa Dios­man­ta hamuq mana hu­cha­yoq­mi kanki —nispa. 25 Je­sus­ña­t aq­mi de­mo­nio­t a qaq­chas­pan nirqa: —¡Upa­llay hi­nas­pa lloq­siy kay ru­na­man­ta! —nispa. 26 Chay­mi ru­na­t a de­mo­nio tas­pi­pa­r us­pan qa­pa­r is­t in lloq­si­r ur­qa. 27 Lliw ru­na­ku­ na­ña­taq­mi admi­ras­qa­lla­ña ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­taq kayqa? ¿Ima­ta­taq ya­cha­chi­wan­chik kay­wan­qa? ¡Mayna atiy­ni­yoq­ña­ má kay ru­na­qa de­mo­nio­ku­na­pas ka­su­nan­paq­qa! —nispa. 28 Chay­llam Je­sus­man­t a ya­cha­r ur­qa­ku tukuy Ga­li­lea lawpi kaq­ku­na. Pedropa suegranta Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:14-15. Lc 4:38-39)

29 *Hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man­t a lloq­si­r us­pam Jesus rirqa Ja­co­bo­wan hi­nas­ pa Juan­wan Si­mon­pa hi­nas­pa Andres­pa wa­sin­ta. 30 Chay­pim Si­mon­pa sue­gran ca­ma­pi ca­len­tu­ra­wan kach­kar­qa hi­nap­tin­mi Je­sus­man wi­llar­qa­ku onqos­qan­man­ ta. 31 Chay­mi Jesus asuy­kus­pan ma­kin­man­ta ha­ta­ri­ra­chir­qa hi­nap­tin­mi chay­lla ca­len­tu­ran chin­ka­rup­tin pay­ku­na­ta atien­der­qa.

Achka onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:16-17. Lc 4:40-41)

32 Inti se­qay­ku­r up­t in­ñam Je­sus­man pu­sa­mur­qa­ku llapa onqoq­ku­na­t a de­mo­nio­ pa ña­ka­ri­chis­qan­ku­na­ta­wan. 33 Llaq­ta­pi lliw ru­na­ku­na­ña­taq­mi wasi pun­ku­man hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa­ku. 34 Chay­mi Jesus imay­ma­na rik­chaq onqoy­ni­yoq ru­na­ku­na­ta sa­no­ya­chir­qa, wakin ru­na­ku­na­man­tam de­mo­nio­ku­na­ta qar­qor­qa. Icha­qa manam de­jar­qa­chu de­mo­nio­ku­na pay­man­ta ri­ma­nan­ta pim kas­qan­ta ya­chas­qan­ku­ray­ku.

Galileapi willakustin Jesus purisqanmanta (Lc 4:42-44)

35 Pa­qa­r in­nin­t in pun­chaw­t am ma­na­raq achik­ya­much­kap­t in, llaq­t a­man­t a Jesus lloq­sir­qa chun­niq­man rispa Dios­ta ma­ña­ka­mu­nan­paq. 36 Chay­mi Simon pu­riq­ma­ sin­ku­na­pi­wan Je­sus­ta mas­kaq rir­qa­ku. 37 Ta­ri­r us­pan­ku­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Llapa ru­na­ku­nam mas­ka­such­kan­ki —nispa. 38 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ha­ku­chik hich­pa­pi llaq­ta­cha­ku­na­man, chay­ku­na­pi­pas wi­lla­ka­mu­nay­paq­mi ha­mur­qa­ni kay pa­cha­man­qa —nispa. 39 Je­sus­mi puriq tukuy Ga­li­lea lawpi *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi wi­lla­kus­t in chay­na­taq de­mo­nio­ku­na­ta­pas ru­na­ku­na­man­ta qar­qos­tin.

1821

MARCOS 1​, ​2

Leprawan onqoq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:1-4. Lc 5:12-16)

40 *Le­pra­wan

onqoq runam Je­sus­man asuy­kus­pan qon­qo­ra­kuy­kus­pa nirqa: —Mu­nas­pay­ki­qa allin­yay­ka­chi­lla­wa­yá —nispa. 41 Chay­mi Jesus pay­man­t a lla­k i­pa­ya­r i­kus­pa llap­chay­kur­qa: —Arí, mu­na­nim, allin­yay­ña —nispa. 42 Chay­na­t a ri­ma­r up­t i­llan­mi onqoy­nin chin­ka­r up­t in allin­ya­r ur­qa. 43 Je­sus­ña­ taq­mi chay ru­na­ta pa­sa­ku­nan­paq kach­kap­tin­ña sin­chi­ta avi­sas­pa nirqa: 44 —Amam pi­man­pas wi­llan­k i­chu, Moi­ses­pa ka­ma­chi­kus­qan­man hi­na­yá *sa­cer­ do­te­wan qa­wa­chi­ka­muy sa­no­ña kas­qay­ki­ta hi­nas­pa­yá ofren­da­ta Dios­man qomuy chay­mi sa­no­ña kas­qay­ki­ta­pas lla­pa­llan­ku ya­chan­qa —nispa. 45 Pay­ña­t aq­mi pa­sas­pan wi­lla­kuy­t a qa­llay­kur­qa llapa ru­na­man Je­sus­pa sa­no­ ya­chis­qan­man­ta chay­mi Je­sus­qa may­law llaq­ta­man­pas mana ri­ku­chi­kus­pa­lla­ña yay­kuq, payqa chun­niq­llan­ta­ñam puriq. Chay­wan­pas tukuy hi­nas­tin­man­tam ru­ na­ku­na Je­sus­man ha­mur­qa­ku. Suchuta Jesus sanoyachisqanmanta

2

(Mt 9:1-8. Lc 5:17-26)

1   Iskay kimsa pun­chaw pu­ri­mus­qan­man­tam Jesus ku­tir­qa Ca­per­naum llaq­ta­man.

Chay­mi wa­si­pi­ña kas­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku 2 llapa ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa­ ku pun­ku­pas ma­na­ña yay­kuy ati­nan­ku­ka­ma. Je­sus­ña­taq­mi Dios­man­ta ya­cha­chir­qa. 3 Chay­man­mi tawa ru­na­ku­na cha­ka­na­pi apa­mur­qa­ku suchu ru­na­ta. 4 Hun­ta­lla­ña kas­qan­ ray­kum Je­sus­pa kas­qan­ka­ma mana cha­yay­ta atis­pan­ku wa­si­pa ha­wan­man­ña se­qa­rur­qa­ku hi­nas­pam Je­sus­pa kas­qan law wa­si­pa qa­tan­ta uchku­rus­pan­ku chay­nin­ta su­chu­ta uray­ka­ chir­qa­ku. 5 Chay apa­muq­ku­na­pa con­fia­kus­qan­ku­ta Jesus ya­cha­rus­pan­mi su­chu­ta nirqa: —Yaw Tayta, pam­pa­chay­kim hu­chay­ki­ku­na­ta —nispa. 6 Chay­pi­t aq­mi ti­yach­kar­qa­ku Dios­pa ley­nin wakin ya­cha­chiq­ku­na­pas, pay­ku­ nam pien­sach­kar­qa­ku: 7 —¿Ima­nas­qa­t aq kay ru­na­qa chay­na­t a riman? Dios­t am pi­ña­chich­kan dios tu­ kus­pan, Dios­llam hu­cha­yoq­ku­na­ta pam­pa­chaq­qa —nispa. 8 Jesus pay­ku­na­pa pien­sas­qan­ku­t a ya­chas­pan­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­t aq pien­san­k i­chik chay­na­ku­na­t a? 9 ¿May­qan nis­qay­t aq facil kan­ man: Su­chu­t a “Hu­chay­k i­ku­na­t am pam­pa­chay­k i” nis­qay­chu icha “Ha­t a­r is­pay­k i pu­ñu­nay­k i­t a ho­qa­r is­pa puriy” nis­qay­chu? 10 Ku­nan­mi ya­chan­k i­chik Dios­man­t a Hamuq Ru­na­qa hu­cha­ku­na­t a pam­pa­cha­nay­paq kay pa­cha­pi atiy­ni­yoq kas­qay­t a. Chay­na­ta ni­rus­pan­mi su­chu­ta nirqa: 11 —Qam­t am niki, ha­t a­r iy, pu­ñu­nay­k i­t a ho­qa­r is­pa wa­si­k i­man ri­pu­k uy —nispa. 12 Su­chum chay­lla ha­t a­r i­r us­pan pu­ñu­nan­t a ho­qa­r i­r us­pan pa­sa­kur­qa lliw ru­na­ ku­na qa­wach­kap­tin. Lla­pa­llan ru­na­ku­nam admi­ra­kus­pa Dios­ta ala­bar­qa­ku: —Manam hay­ka­pi­pas kay­na­ta­qa ri­kur­qan­chik­chu —nispa.

MARCOS 2

1822 Discipulonpaq Leviyta Jesus qayasqanmanta (Mt 9:9-13. Lc 5:27-32)

13 Chay­man­t am huk­t a­wan Jesus rirqa qo­cha­pa pa­t an­man, pay­man llapa ru­na­ ku­na asuy­kup­tin­kum ya­cha­chir­qa. 14 Chay­man­ta ris­pan­ña­taq­mi Jesus ri­ku­rur­qa Alfeo­pa chu­rin Le­viy­ta *impues­to co­bra­nan­pi ti­yach­kaq­ta, Jesus­mi payta nirqa: —Qa­ti­way —nispa. Chay­mi Leviy ha­ta­ris­pan Je­sus­wan rirqa. 15 Le­viy­pa wa­sin­pim Jesus mi­kuch­kar­qa, *impues­to co­braq ru­na­ku­na­pas wakin hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­pi­wan­mi Jesus­wan hi­nas­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan mi­kuch­kar­qa. Achka­lla­ña­má pay­ta­qa qa­tiq­ku. 16 Hi­nap­tin­mi ley ya­cha­chiq fa­ri­seo­ku­na ri­ku­rur­qa­ku Je­sus­ta pay­ku­na­wan mi­kuch­kaq­ta. Pay­ku­nam Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq payqa mi­kuch­kan *impues­to co­braq­ku­na­wan­qa hi­nas­pa hu­ cha­sa­pa ru­na­ku­na­wan­qa? —nispa. 17 Jesus chay­t a uya­r i­r us­pan­mi nirqa: —Sano ru­na­ku­na­qa manam ne­ce­si­tan­chu me­di­co ham­pi­nan­ta, icha­qa onqoq­ku­na­llam. Ño­qa­qa ha­mur­qa­ni manam justo ru­na­ku­na qa­yaq­chu aswan­qa hu­cha­sa­pa­ku­na qa­yaq­mi.

Ayunomanta (Mt 9:14-17. Lc 5:33-39)

18 Bau­t i­zaq Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na *fa­r i­seo­ku­na­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan huk pun­ chaw ayu­nach­kap­tin­kum Je­sus­man ru­na­ku­na asuy­kus­pan­ku ta­pur­qa­ku: —Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­pas chay­na­taq fa­ri­seo­ku­na­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­pas ayu­ nan­kum. ¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa mana ayu­nan­ku­chu? 19 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ya­qa­chum ca­sa­mien­to­man riq ru­na­ku­na ayu­nan­man­ku pay­ku­na­wan novio kach­kap­tin? Chay­pi novio ka­nan­ka­ma­qa manam ayu­nan­man­ku­chu. 20 Hamuq pun­chaw­ku­na­pim icha­qa novio chin­ka­r up­tin ayu­nan­qa­ku. 21 —Mawka pa­cha­ta­qa manam pipas si­ran­man­chu mosoq la­ta­pa­wan­qa. Chay mosoq la­ta­pa­qa chin­ti­rus­pam mawka pa­cha­ta asta­wan lli­ki­run­man. 22 Chay­na­taq­mi mana pipas chu­ran­man­chu ma­na­raq po­qos­qa vi­no­ta­qa mawka odre­pi­qa, chay vino po­qo­rus­pan­qa mawka odre­tam toq­ya­ra­chin­man hi­nap­tin­mi vi­no­pas usun­man, odre­ pas mana va­leq­ñam kan­man. Ma­na­raq po­qos­qa vi­no­ta­qa mosoq odre­pim chu­ra­na.

Espigakunata samana punchawpi rachusqankumanta (Mt 12:1-8. Lc 6:1-5)

23 *Sa­ma­na pun­chaw­mi Jesus rich­kar­qa tar­pus­qa chak­ra­pa ukun­ta, dis­ci­pu­lon­ku­na­ ña­taq­mi ris­tin trigo ra­chuy­ta qa­llay­kur­qa­ku. 24 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­ta nir­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa ru­rach­kan­ku sa­ma­na pun­chaw­pi leypa har­ka­kus­qan­ta? 25 Pay­ña­t aq­mi nirqa: —¿Ma­na­chum leer­qan­ki­chik pu­riq­ma­sin­ku­na­pi­wan yar­qay­man­ta kaspa Da­ vid­pa imam ru­ras­qan­ta? 26 Sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Abia­tar kach­kap­tin­mi David yay­kur­qa Dios­pa wa­sin­man hi­nas­pam chay sa­cer­do­te­ku­na­lla­pa mi­ku­nan Dios­pa tan­tan­ku­na­ta mi­ku­rur­qa, qoy­kur­qa­taq­mi pu­riq­ma­sin­ku­na­man­pas.

1823

MARCOS 2​, ​3

27 —Manam

Dios­qa ru­na­ta­qa unan­char­qa sa­ma­na pun­chaw­ray­ku­chu, chay pun­chaw­ta­qa Dios­qa akllar­qa ru­na­pa allin­nin­paq­mi. 28 Chay­ray­kum Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa mu­nay­cha­ku­ni sa­ma­na pun­chaw­pi­pas.

3

1   Je­sus­mi

Chakisqa makiyoq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 12:9-14. Lc 6:6-11)

ya­pa­man­ta yay­kur­qa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man, chay­pim kach­ kar­qa cha­kis­qa ma­ki­yoq runa. 2 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi wa­te­qach­kar­qa­ku Je­sus­ta *sa­ma­na pun­chaw­pi sa­no­ya­chip­tin­qa chay­man­ta acu­sa­nan­ku­paq. 3 Je­sus­ mi cha­kis­qa ma­ki­yoq ru­na­ta nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki kay chaw­pi­pi sayay —nispa. 4 Hi­nas­pam ru­na­ku­na­t a ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq ley per­mi­ti­wan­chik *sa­ma­na pun­chaw­pi ru­ra­nan­chik­paq? ¿Ru­na­pa allin­nin­paq ru­ray­ta­chu icha mana allin­nin­paq ru­ray­ta­chu? ¿Runa kaw­ sa­chiy­ta­chu icha wa­ñu­ra­chiy­ta­chu? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi upa­lla­lla kar­qa­ku. 5 Hi­nap­tin­mi Jesus mu­yu­riq­nin­pi kaq­ku­na­ta qa­ wa­rir­qa pi­ña­kuy­wan. Rumi sonqo kas­qan­ku­man­ta lla­ki­kus­pan­mi, chay ru­na­ta nirqa: —Hay­wa­riy ma­ki­ki­ta —nispa. Hay­wa­riy­kup­ti­llan­mi makin sa­no­ya­r ur­qa. 6 Chay­mi fa­ri­seo­ku­na lloq­si­mus­pan­ ku He­ro­des­pa par­ti­don­ku­na­wan tan­tea­na­kur­qa­ku: —¿Imay­na­ta­taq Je­sus­ta wa­ñu­ra­chich­wan­chik? —nis­pan­ku. 7 Je­sus­ña­taq­mi

Achka runakuna Jesusta uyariq risqankumanta

dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan qo­cha­pa pa­tan­man pa­sa­kur­qa hi­nap­tin­mi achka ru­na­ku­na Je­sus­ta qa­tir­qa­ku Ga­li­lea law­man­ta. 8 Je­sus­pa tukuy ima­ku­na ru­ ras­qan­ta ya­cha­rus­pan­kum rir­qa­ku qawaq Judea law­man­ta, Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta, Idu­mea law­man­ta, Jor­dan Ma­yu­pa wak­law­nin­man­ta. Rir­qa­ku­taq­mi Tiro hi­nas­pa Sidon llaq­ta­ku­na­pa mu­yu­riq­nin­man­ta­pas. 9 Achka­lla­ña ru­na­ku­na chay­pi kas­qan­ ray­kum mana ñi­ti­ra­chi­ku­nan­paq dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus ka­ma­chir­qa huk bo­te­ta alis­ta­nan­ku­paq. 10 Jesus achka ru­na­ta sa­no­ya­ra­chis­qan­ray­kum llapa onqos­qa ru­na­ku­ na payta llap­chay­ku­nan­ku­paq ñi­ti­na­kus­tin asuy­kur­qa­ku. 11 De­mo­nio­yoq­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­ta ri­ku­rus­pan­ku ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa­ku hi­nas­pam qa­pa­rir­qa­ku: —Qamqa kanki Dios­pa Chu­rin­mi —nis­pan­ku. 12 Je­sus­ña­t aq­mi pay­ku­na­t a sin­chi­t a ka­ma­chir­qa: —Amam pi­man­pas wi­llan­ki­chik­chu pim kas­qay­ta­qa —nispa. Chunka iskayniyoq discipulonkunata Jesuspa akllasqanmanta (Mt 10:1-4. Lc 6:12-16)

13 Jesus orqo law­man ris­pan­mi qa­yar­qa akllas­qan­ku­na­lla­t a chay­mi pay­ku­na Je­ sus­man asuy­kur­qa­ku. 14 Akllar­qam chun­ka iskay­ni­yoq qa­ri­ku­na­ta pay­wan kuska pu­ri­nan­ku­paq hi­nas­pa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­ka­mu­nan­ku­paq. 15 Kay akllas­qan­ku­na­man­mi atiy­t a qorqa de­mo­nio­ku­na­t a qar­qo­nan­ku­paq. 16 Chay chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­nam karqa: Simon, pay­t am su­t i­char­qa Pe­dro­wan, 17 Ze­be­deo­pa chu­rin Ja­co­bo­wan Juan, pay­ku­na­tam su­ti­char­qa Boa­ ner­ges­wan pi­ña­kuq­lla­ña kas­qan­ku­ray­ku. 18 Wa­kin­ña­taq­mi karqa Andres, Fe­li­pe,

MARCOS 3​, ​4

1824

Bar­to­lo­me, Mateo, Tomas, Alfeo­pa chu­rin Ja­co­bo, Tadeo, *ca­na­nis­ta par­ti­do­man­ ta kaq Simon 19 hi­nas­pa Judas Isca­rio­te, paymi qe­pa­ta Je­sus­ta trai­cio­na­rur­qa. Jesusta kamisqankumanta (Mt 12:22-32. Lc 11:14-23. 12:10)

20 Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­wan ku­t i­mur­qa wa­si­man hi­nap­t in­mi huk­t a­wan achka­lla­ña ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa chay­mi pay­ku­na­qa ma­na­ña mi­kuy­ta­pas atir­qa­ku­chu. 21 Je­sus­pa ayllun­ku­nam chay­pi kas­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku ha­mur­qa­ku pu­sa­nan­ku­paq: “Lo­co­ya­r un­mi” nispa ru­na­ku­na ri­map­tin­ku. 22 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pas Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta ha­mus­pan­kum nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa de­mo­nio­ku­na ka­ma­chiq Beel­ze­bu­pa hun­tas­qan­mi kach­kan chay­ mi qar­qon de­mo­nio­ku­na­ta —nis­pan­ku. 23 Chay­mi Jesus pay­ku­na­t a qa­yas­pan nirqa: —Ki­kin­ta­qa *Sa­ta­nas­qa manam qar­qo­kun­man­chu —nispa. Entien­de­nan­ku­paq­mi rik­cha­na­chir­qa: 24 —Sichu huk na­cion­pi ru­na­ku­na chaq­wa­lla­pi kaw­sap­tin­ku­qa chay­llam chay na­cion tu­ku­run­man. 25 Ma­na­taq­mi ra­ki­na­kus­qa fa­mi­lia­pas tak­yan­man­chu. 26 Chay­na­taq­mi *Sa­ ta­nas­pas ki­kin­pa con­tran­pi ha­ta­ris­pa­qa ma­na­ña tak­yan­man­chu, chay­llam tu­ku­run­man. 27 —Kall­pa­sa­pa ru­na­pa wa­sin­man­ta­qa manam pipas su­wa­kuy­ta atin­man­chu ma­na­raq payta chaq­na­rus­pa­qa. Chaq­na­rus­pam icha­qa iman­ku­na­ta­pas chay su­wa­qa apa­kun­man. 28 —Che­qap­t am ni­k i­chik: Dios­qa pam­pa­chan­qam ru­na­ku­na­pa tukuy hu­chan­t a­ pas chay­na­taq ki­kin­ta ka­mis­qan­ku­ta­pas. 29 Chuya Espi­ri­tu ka­miq­ku­na­tam icha­qa mana hay­ka­pi­pas pam­pa­chan­qa­chu, pay­ku­na­qa wi­ñay­paq hu­cha­yoq­mi kan­qa­ku. 30 Chay­t am Jesus nirqa ru­na­ku­na­man “Je­sus­qa de­mo­nio­yoq­mi” nispa ri­mas­qan­ku­ray­ku.

31 Je­sus­pa

Wawqenkunam mamanpiwan Jesusta maskanku. (Mt 12:46-50. Lc 8:19-21)

kas­qan­man­mi cha­ya­r ur­qa­ku ma­man­wan waw­qen­ku­na, ha­wa­lla­pi sa­ yay­kus­pam payta qa­ya­chir­qa­ku. 32 Je­sus­pa mu­y u­riq­nin­pi ti­yaq­ku­nam nir­qa­ku: —Ma­may­kim waw­qe­ki­ku­na­pi­wan qan­man­ta ta­pu­kus­pan­ku ha­wa­pi kach­kan­ ku —nispa. 33 Je­sus­mi nirqa: —¿Pitaq mamay, pitaq waw­qey­ku­na? —nispa. 34 Mu­y u­r iq­nin­pi ti­yaq­ku­na­t a qa­wa­r is­pan­mi nirqa: —Kay ru­na­ku­nam ma­may­wan waw­qe-pa­niy­ku­na­qa. 35 Pipas Dios­pa mu­nas­qan ru­raq­mi waw­qey­qa, pa­niy­qa hi­nas­pa ma­may­qa.

4

1   Qo­cha­pa

Muhu tarpuqmanta (Mt 13:1-9. Lc 8:4-8)

pa­tan­pi Jesus huk­ta­wan ya­cha­chiy­ta qa­lla­rip­tin­mi llapa runa chay­man hu­ñu­na­ku­r ur­qa. Achka­lla­ña ru­na­ku­na kap­tin­mi, Jesus qocha ukupi bo­te­man yay­kus­pan ti­yay­kur­qa, llapa ru­na­ña­taq­mi qocha pa­ta­llan­pi karqa. 2 Chay­mi Jesus rik­cha­na­chiy­ku­na­wan achka­lla­t a­ña ya­cha­chir­qa: 3 —Uya­riy­chik: Huk runam rirqa tar­pu­kuq. 4 Mu­hu­ta maq­chip­tin­mi wakin wi­chir­qa ñan­man hi­nap­tin­mi kull­ku­ku­na mi­ku­rur­qa. 5 Wa­kin­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa mana ancha

1825

MARCOS 4

allpa­yoq ran­ra­man hi­nap­tin­mi chay muhu chay­lla wi­ña­ra­mur­qa as allpa­lla­pi kas­qan­ ray­ku. 6 Inti ru­pa­mup­tin­ña­taq­mi mana sumaq sa­pi­cha­kus­qa kas­qan­ray­ku cha­ki­rur­qa. 7 Wakin mu­hu­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa kich­ka-kich­ka uku­man hi­nap­tin­mi kich­ka­ku­na wi­ña­rus­pa muhu wi­ñaq­ta eqo­ya­ra­chir­qa chay­mi ma­na­ña ru­rur­qa­chu. 8 Wa­kin­ña­taq­mi allin allpa­man wi­chiy­kur­qa chay­mi wi­ña­mus­pan ru­rur­qa, wa­kin­mi huk mu­hu­lla­man­ ta ru­rur­qa kimsa chun­ka­ta, wa­kin­ña­taq soqta chun­ka­ta, wa­kin­ña­taq pa­chak­ta. 9 —¡Uya­r i­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá!

10 Jesus

Rikchanachiykunaqa imapaqmi kasqanmanta (Mt 13:10-17. Lc 8:9-10)

sa­pa­llan­ña kach­kap­tin­mi hich­pan­pi kaq­ku­na dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan Je­ sus­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­ni­nan­taq chay ri­mas­qay­ki rik­cha­na­chiy­ku­na­qa? —nispa. 11 Je­sus­ña­t aq­mi pay­ku­na­t a nirqa: —Qam­ku­na­man­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ñaw­paq mana ya­chas­qay­ ki­chik­ku­na­ta ya­cha­chi­ki­chik, wakin ru­na­ku­na­man­mi icha­qa lliw­ta ya­cha­chi­ni rik­cha­na­chiy­ku­na­lla­wan 12 chay­na­pi qa­wa­kus­pa­pas mana ri­ku­ku­nan­ku­paq, uya­ ris­pa­pas mana entien­de­nan­ku­paq, Dios­man mana ku­ti­ri­ku­nan­ku­paq chay­na­taq hu­chan­ku­man­ta­pas mana pam­pa­chas­qa ka­nan­ku­paq —nispa.

13 Je­sus­mi

Rikchanachisqanpa imam ninanmanta (Mt 13:18-23. Lc 8:11-15)

nirqa: —¿Ma­na­chu qam­ku­na­pas entien­den­ki­chik kay rik­cha­na­chis­qay­ta? Hi­nap­tin­qa ¿imay­na­má entien­de­waq­chik wa­kin­ta­qa? 14 Chay tar­puq ru­na­qa Dios­pa pa­la­bran wi­lla­kuq­mi. 15 Wakin ru­na­ku­na­qa rik­cha­kun ñan­man muhu wi­chiq­man­mi. Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ri­rup­tin­kum *Sa­ta­nas chay­lla ha­mu­rus­pan hor­qo­run son­qon­pi tar­pus­qa Dios­pa pa­la­bran­ta. 16 Wakin ru­na­ku­na­ña­taq­mi rik­cha­kun ran­ra­man wi­chiy­kuq mu­ hu­man, Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pan­kum ku­sis­qa­lla­ña chas­kin­ku, 17 aswan­qa mana sa­pi­chas­qa kas­qan­ray­kum mana unay­ta­chu kaw­san­ku. Ña­ka­ris­pa hi­nas­pa Dios­pa pa­ la­bran­ray­ku cheq­nis­qa kas­qan­ku­wan huk­man­ya­rus­pam chay­lla urma­run­ku. 18 Wakin ru­na­ku­na­ña­taq­mi rik­cha­kun kich­ka-kich­ka uku­man wi­chiy­kuq mu­hu­man, pay­ku­ nam Dios­pa pa­la­bran­ta uya­rin­ku, 19 aswan­qa kay pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta sin­chi­ta preo­cu­pa­kus­pam ku­si­kuy­ta ta­rin­ku llapa ka­puq­nin­ku­na­lla­pi, enga­ñas­qa kas­pan­kum aswan-as­wan­raq ima­ku­na­ta­pas mu­nan­ku. Tukuy kay­ku­na ru­na­pa son­qon­man yay­ku­ rup­tin­mi Dios­pa pa­la­bran­qa mana ya­na­pan­ña­chu. 20 Wakin ru­na­ku­nam icha­qa allin allpa­man muhu wi­chiq hina, Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pan­kum ka­su­kun­ku hi­nas­pam allin co­se­cha qoq hina kanku, wa­kin­mi chu­lla gra­no­lla­man­ta kimsa chun­ka ruruq hina, wa­kin­ña­taq­mi soqta chun­ka ruruq hina, wa­kin­ña­taq­mi pa­chak ruruq hina.

21 Je­sus­mi

Ratachkaq mecherowan rikchanachisqanmanta (Lc 8:16-18)

pay­ku­na­ta nirqa: —¿Ya­qa­chum ra­tach­kaq me­che­ro­ta chu­ra­r un­man­ku cajon uku­man otaq ka­wi­tu uku­man? Manam, chay­ta­qa alto pa­tak­man­mi chu­ra­na su­maq­ta kan­cha­nan­paq.

MARCOS 4

1826

22 Pa­kas­qa

kaq­ku­na­wan upa­lla­lla ri­mas­qa­ku­na­qa qa­wa­chis­qam kanqa. 23 Uya­ri­ waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá. 24 —Uya­ris­qay­ki­chik­pi­yá yu­yay­ma­nay­chik. Ru­na­ku­na­paq imam ru­ras­qay­ki­chik­man hinam Dios­pas aswan­raq qam­ku­na­paq ru­ran­qa. 25 Ka­puq­ni­yoq­man­qa aswan­raq­mi ya­ pa­saq, aslla ka­puq­ni­yoq­man­tam icha­qa aslla ka­puq­nin­ta­pas qe­chu­ru­saq. 26 Je­sus­mi

Muhuwan rikchanachisqanmanta

nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa kay­nam: Huk runam chak­ra­pi tar­pus­qan­man­ta 27 sa­ma­kuq ri­pu­kun. Chay­mi pun­chaw­ku­na pasan. Chay tar­pus­qan mu­hu­ña­t aq­mi wi­ña­mun, tar­puq­mi icha­qa mana ya­chan­chu imay­nam wi­ñas­qan­ta, 28 chay­ta­qa allpam ki­ki­llan­man­ta wi­ña­chi­mun. Ñawin pun­ta­ta wi­ña­mus­pan­mi ha­tun­yas­pan espi­ga­mun. 29 Chay­mi po­qo­r up­tin­ña­taq ru­tu­na­ña, chay­na­ta­qa ru­ra­na co­se­cha cha­ya­ra­mus­qan­ray­kum.

30 Huk­t a­wan­mi

Mostaza muhuwan rikchanachisqanmanta (Mt 13:31-32. Lc 13:18-19)

Jesus nirqa: —¿Ima­wan­taq tu­pa­chich­wan Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta? ¿Imay­na­taq chay­qa kan­man? 31 Chay­qa kan­man allpa­pi tar­pus­qa mos­ta­za hinam, chay mu­hu­qa­ri­ki wakin mu­hu­ku­na­man­ta­pas tak­sa­cha­raq­mi, 32 wi­ña­r us­pan­mi icha­qa lliw qo­ra­ku­ na­man­ta­pas aswan ha­tun­raq, alton pawaq urpi­tu­ku­na­pas chay­pim llan­tu­kun. 33 Chay­na rik­cha­na­chiy­ku­na­wan­mi ru­na­ku­na­t a Jesus ya­cha­chir­qa entien­dey ati­nan­ku­ka­ma­lla. 34 Mana rik­cha­na­chis­pa­qa ma­na­má ima­ta­pas ri­mar­qa­chu, dis­ci­ pu­lon­ku­na­man­mi icha­qa entien­de­chir­qa lliw ri­mas­qan­ku­na­ta.

35 Tu­t ay­kuq­t a­ñam

Sinchi wayrata Jesus tanirachisqanmanta (Mt 8:23-27. Lc 8:22-25)

dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus nirqa: —Qo­cha­ta­yá chim­pa­sun wak­law­man —nispa. 36 Llapa ru­na­ku­na­t a sa­qe­r up­t in­ku­ñam dis­ci­pu­lon­ku­na hina bo­te­pi kach­kaq­t a Je­sus­ta apar­qa­ku, pay­ku­na­wan­taq­mi huk bo­te­ku­na­pas rirqa. 37 Sin­chi­lla­ta­ña way­ ra­mup­tin­mi ya­ku­pas nis­y u-nis­y u­ta ho­qa­ri­ku­r ur­qa chay­mi bo­te­man­pas ya­qa­ña hun­ta­r ur­qa. 38 Je­sus­ña­taq­mi qepa lawpi saw­na­kuy­kus­pan pu­ñu­kuch­kar­qa. Rik­ cha­chis­pan­kum payta nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq ¿ma­na­chu ima­pas qo­ku­sun­ki? ¡Chin­kay­kuch­kan­chik­ñam! —nispa. 39 Jesus ha­t a­r i­mus­pan­mi way­ra­t a qaq­char­qa. Qo­cha­t a­ña­t aq­mi: —Haw­ka­yay­ña —nirqa. Chay­mi wayra pa­sa­rup­tin tukuy ima­pas haw­ka­ya­r ur­qa. 40 Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ ku­na­ta nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq kay­na­ta­ña­qa man­cha­ri­kun­ki­chik? ¿Ma­na­chu Dios­pi con­fia­ kun­ki­chik? —nispa. 41 Pay­ku­na­ña­t aq­mi llum­pay man­cha­r is­qa­lla­ña ki­k in­ku­pu­ra ni­na­kur­qa­ku: —¿Pimá kay ru­na­qa way­ra­pas ya­ku­pas ka­su­nan­paq­qa? —nispa.

1827

5

1   Qo­cha­ta

Demoniokunapa ñakarichisqan runamanta (Mt 8:28-34. Lc 8:26-39)

MARCOS 5

chim­pa­r us­pan­kum Ge­ra­sa llaq­ta­man cha­ya­rur­qa­ku. 2 Jesus bo­te­ man­ta lloq­si­r up­tin­mi de­mo­nio­ku­na­pa ña­ka­ri­chis­qan runa pay­man ha­mur­qa pan­teon­man­ta. 3 Chay ru­na­qa *ya­char­qa pan­teon­pim, pay­ta­qa manam pipas chaq­nay­ta atiq­ku­chu fier­ro ca­de­na­ku­na­wan­pas. 4 Achka ku­ti­pim cha­kin­ta­wan ma­kin­ta wa­tar­qa­ku fier­ro ca­de­na­wan, icha­qa ima­ta­pas hinam ti­pi­pa­ruq chay­ mi pipas mana har­kay­ta atir­qa­chu. 5 Payqa pan­teon­ku­na­pi hi­nas­pa orqo­ku­na­pim tuta pun­chaw puriq qa­par­ka­chas­tin hi­nas­pa ru­mi­ku­na­wan ta­ka­kus­tin. 6 Je­sus­ta ka­ru­lla­man­ta­raq ri­ku­r us­pan­mi kall­pas­pa qon­qo­ra­kuy­kur­qa. 7-8 Hi­nap­tin­mi Jesus nirqa: —Yaw de­mo­nio ¡kay ru­na­man­ta lloq­siy! —nispa. Chay­mi de­mo­nio­ña­taq nirqa: —Hanaq pa­cha­pi kaq Dios­pa Chu­rin Jesus ¿ima­ta­taq mu­nan­ki ño­qa­wan? Dios­ pa su­tin­pim ma­ña­kuy­ki, amayá ña­ka­ri­chi­way­chu —nispa. 9 Je­sus­mi ta­pur­qa: —¿Ima­taq su­ti­ki? —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —Su­tiy­qa le­gion­mi achka­lla­ña kas­qay­ku­ray­ku —nispa. 10 Je­sus­t am llum­pay­t a rue­ga­kur­qa: —Amayá llum­pay ka­r u­man­qa qar­qo­r u­way­ku­chu —nispa. 11 Orqo­pa waq­t an­pim achka-ach­ka ku­chi­ku­na mi­kuch­kar­qa. 12 Chay­mi Jesus­t a de­mo­nio­ku­na rue­ga­kur­qa: —Ku­chi­ku­na­man yay­ku­nay­ku­paq­yá ka­chay­ku­way­ku —nispa. 13 Jesus “arí” niy­kup­t in­mi de­mo­nio­ku­na­qa ru­na­man­t a lloq­si­r us­pa ku­chi­ ku­na­man ustu­rur­qa. Chay­pim kach­kar­qa yaqa iskay wa­ran­qa ku­chi­ku­na. Chay lla­pa­llan ku­chi­ku­nam waq­tan­ta kall­pas­pa qo­cha­man wi­chiy­kus­pa he­qe­pa­rur­qa­ku. 14 Hi­nap­t in­mi kuchi mi­chiq­ku­na ayqe­kus­pan­ku llaq­t a­pi­pas hi­nas­pa chak­ra­ku­ na­pi­pas wi­lla­kur­qa­ku chay pa­sa­kus­qan­man­ta, chay­mi ru­na­ku­na kall­pa­mur­qa­ku chay pa­sa­kus­qan qawaq. 15 Je­sus­pa kas­qan­man cha­ya­ra­mus­pan­kum ri­ku­rur­ qa­ku de­mo­nio­ku­na­pa ñaw­paq ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ta, payqa ti­ya­kuch­kas­qa pa­chas­qa­ñam hi­nas­pa yu­yay­nin­man ku­tis­qa­ñam, chay­na­ta qa­way­kus­pan­kum man­cha­ri­ku­rur­qa­ku. 16 Ri­kuq­ku­na­ña­taq­mi pay­ku­na­man wi­llar­qa­ku de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ta­qa imam pa­sa­r us­qan­man­ta chay­na­taq ku­chi­ku­na­man­ta­pas. 17 Chay llaq­t a­yoq ru­na­ku­nam Je­sus­t a rue­gar­qa­ku llaq­t an­ku­man­t a pa­sa­ku­nan­paq. 18 Jesus bo­te­pi­ña kach­kap­t in­mi chay de­mo­nio­pa ñaw­paq ña­ka­r i­chis­qan runa rue­gar­qa: —Qan­wan riy­tam mu­na­ni —nispa. 19 Je­sus­ña­t aq­mi mana mu­nas­pan nirqa: —Wa­si­ki­man ris­pay­ki aylluy­ki­ku­na­man wi­lla­muy lla­ki­pa­ya­sus­pay­ki Señor Dios­pa imam ru­ras­qan­man­ta —nispa. 20 Chay runam pa­sas­pan De­ca­po­lis su­t i­yoq chun­kan­t in llaq­t a­ku­na­pi wi­lla­kur­ qa pay­ta­qa imay­na­tam Jesus sa­no­ya­ra­chis­qan­man­ta, lliw uya­riq­nin­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kur­qa­ku.

MARCOS 5

1828

Jairopa churin kawsarisqanmantawan onqoq warmipa sanoyasqanmanta (Mt 9:18-26. Lc 8:40-56)

21 Jesus bo­te­pi ku­t i­ra­mus­pan qo­cha­pa pa­t an­pi­ña kach­kap­t in­mi llapa ru­na­ku­ na hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa­ku chay­ray­kum, payqa hi­na­lla­pi karqa. 22 Hi­nap­tin­mi Jairo su­ti­yoq runa Je­sus­pa kas­qan­man ha­mus­pa qon­qo­ra­kuy­kur­qa, payqa karqa *hu­ñu­ na­ku­nan­ku wa­si­pi ka­ma­chi­kuq­mi. 23 Paymá Je­sus­ta rue­ga­kur­qa: —Warmi chu­riy­mi wa­ñu­r uch­kan­ña, ha­ku­chik wa­siy­man payta ha­piy­kup­ti­ki sa­no­ya­rus­pan kaw­sa­nan­paq —nispa. 24 Jai­ro­wan Jesus pa­sap­t in­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na qa­t is­pa payta ñi­t ir­qa. 25 Pay­ ku­na­wan­mi kach­kar­qa onqoq warmi, payqa yaqa chun­ka iskay­ni­yoq wa­ta­ñam flu­jo­wan ña­ka­rich­kar­qa. 26 Achka me­di­co­ku­na­wan­mi ham­pi­chi­kur­qa sa­no­ya­nan­ paq icha­qa tukuy iman­tam yan­qa­paq gas­tar­qa, chay­wan­pas payqa ña­ka­ris­pan­mi peor­cha­kuch­kar­qa. 27-28 Kay war­mim Je­sus­man­ta uya­ri­rus­pan paypa qe­pan­man asuy­kur­qa ru­na­ku­na­pa chaw­pin­ta, paymi pien­sar­qa: —Pa­cha­llan­ta­pas ha­piy­kus­pay­qa sa­no­ya­r u­saq­mi —nispa. Je­sus­pa pa­chan­ta ha­piy­kup­tin­mi 29 flu­jon chay­lla ta­ni­rup­tin sa­no­ya­rur­qa. 30 Je­sus­ña­t aq­mi mus­ya­r ur­qa huk kaq­nin­t a atiy­nin­wan sa­no­ya­ra­chis­qan­t a chay­mi qe­pan­ta qa­wa­ris­pa ta­pur­qa: —¿Pitaq pa­chay­ta llap­chay­ka­ra­mun? —nispa. 31 Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Qa­wach­kan­ki­taq kay­na­ña runa ñi­ti­sus­qay­ki­ta­qa. ¿Chay­chu nin­ki­raq: “¿Pitaq llap­chay­ka­ra­mu­wan?” nispa? 32 Chay­mi Jesus mu­yu­riq­nin­ta qa­war­qa llap­chay­kuq­nin­ta req­si­nan­paq. 33 Sa­no­ya­rus­qan­ta ya­cha­ku­rus­pan­mi chay warmi man­cha­kuy­wan kat­ka­ta­tas­tin qon­ qo­ra­kuy­kus­pan wi­lla­kur­qa imam pa­sa­kus­qan­ta. 34 Je­sus­ña­taq­mi chay war­mi­ta nirqa: —Mamáy, iñis­qay­ki­ray­kum allin­ya­r un­ki, ku­nan­qa haw­ka­lla­ña pa­sa­kuy, ma­na­ ñam kay onqoy­wan­qa ña­ka­rin­ki­ña­chu —nispa. 35 Jesus ri­mach­kap­t in­raq­mi Jai­ro­pa wa­sin­man­t a ha­mur­qa­ku pay­man wi­llaq: —Chu­ri­ki­qa wa­ñu­kun­ñam ¿ima­paq­ña­taq ya­cha­chi­kuq­ta­qa pu­san­ki? —nispa. 36 Je­sus­ña­t aq­mi mana ca­so-p­re­cio­t a­pas chu­ras­pan Jai­ro­t a nirqa: —Ama lla­ki­kuy­chu, con­fia­kuy ño­qa­pi —nispa. 37 Mana pipas qa­t i­nan­t a mu­nas­pan­mi Je­sus­qa pu­sar­qa Pe­d ro­t a­wan Ja­co­bo­ lla­ta, pu­sar­qa­taq­mi Ja­co­bo­pa waw­qen Juan­ta­pas. 38 Chay ka­ma­chi­kuq Jai­ro­pa wa­sin­man cha­ya­rus­pan­mi Je­sus­qa ri­kur­qa lliw ru­na­ku­na­ta wa­qay­lla­wan­ña qa­ par­ka­chach­kaq­ta, 39 yay­kus­pan­mi pay­ku­na­ta nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq kayna wa­qay­lla­wan­ña­qa qa­par­ka­chach­kan­ki­chik? War­ma­qa manam wa­ñus­qa­chu kach­kan aswan­qa pu­ñuch­kan­mi —nispa. 40 Chay­mi asi­pa­yar­qa­ku Je­sus­t a. Hi­nap­t in­mi Je­sus­qa lliw ru­na­ku­na­t a lloq­ si­ra­chis­pan yay­kur­qa war­ma­pa kas­qan­man, chay­man­qa yay­kur­qa war­ma­pa tay­ta-ma­ma­llan­wan­mi hi­nas­pa chay pu­sas­qan­ku­na­lla­wan­mi. 41 Si­pas­cha­pa ma­ kin­ta Jesus ha­piy­kus­pan­mi ara­meo idio­ma­pi nirqa: —Ta­li­ta cumi —nispa. Chay­qa: “Sipas­cha, qam­tam niki ¡Ha­ta­riy!” ni­nan­mi. 42 Si­pas­cha chay­lla ha­t a­r i­ra­mus­pan­mi pu­r iy­t a qa­llay­kur­qa. Payqa chun­ka iskay­ ni­yoq wa­tan­pi­ñam karqa. Chay­pi kaq­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kus­pan­ku sa­sa-sa­sa­ta

1829

MARCOS 5​, ​6

creer­qa­ku. 43 Chay­mi Jesus pay­ku­na­ta ka­ma­chir­qa ama pi­man­pas wi­lla­ku­nan­ku­ paq, ka­ma­chir­qa­taq­mi si­pas­cha­man mi­ku­chi­nan­ku­paq­pas.

6

1   Jesus

Llaqtan Nazaretpi Jesuspa kasqanmanta (Mt 13:53-58. Lc 4:16-30)

chay­man­ta pa­sa­kus­pan­mi llaq­tan­man ku­tir­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan kuska. pun­chaw cha­ya­ra­mup­tin­mi payqa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man yay­kus­ pan ya­cha­chiy­ta qa­llaykur­qa chay­mi llapa ru­na­ku­na admi­ra­kus­pan­ku kay­na­ta nir­qa­ku: —¿Kay ru­na­qa may­pi­taq ya­char­qa kay­ku­na­ta­qa? ¿Imay­na­taq chas­kir­qa kay ya­chay­ta­qa? ¿Imay­na­taq *mi­la­gro­ku­na­ta­qa ruran? 3 ¿Ma­na­chum payqa Ma­ria­pa wawan car­pin­te­ro? Kay llaq­tan­chik­pim *ya­chan paypa waw­qen Ja­co­bo­pas, Jo­sey­ pas, Ju­das­pas, Si­mon­pas chay­na­taq pa­nin­ku­na­pas —nispa. Chay­na­ta nis­pa­má Je­sus­paq pi­ña­ku­r ur­qa­ku. 4 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­qa manam ayllun­ku­na­pas nitaq llaq­ta­ma­sin­ku­na­pas allin­ta­qa chas­kin­ku­chu, huk­law llaq­ta­ku­na­pim icha­qa allin chas­kis­qa —nispa. 5 Chay­ray­kum Je­sus­qa iskay-kim­sa mi­la­g ro­ku­na­lla­t a ru­ras­pan as ru­na­ku­na­lla­ ta sa­no­ya­chir­qa uman­ku­man ma­kin­ta chu­ray­kus­pan. 6 Llaq­ta­ma­sin­ku­na mana creep­tin­kum Je­sus­qa huk­man­ya­r ur­qa. 2 *Sa­ma­na

Willakamunankupaq discipulonkunata kachasqanmanta (Mt 10:5-15. Lc 9:1-6)

Hich­pan llaq­ta­ku­na­pim Jesus ya­cha­chis­tin pu­ri­mur­qa. 7 Chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­ pu­lon­ku­na­ta qa­yay­kus­pan­mi iska-is­kay­man­ta ka­char­qa, pay­ku­na­man­mi atiy­ta qorqa de­mo­nio­ku­na­ta ru­na­ku­na­man­ta qar­qo­mu­nan­ku­paq. 8 Pay­ku­na­tam ka­ma­chir­qa: —Illas­pay­ki­chik­qa amayá ima­ta­pas apay­chik­chu ni qo­qaw­ta­pas ni tan­ta­ta­pas ni qoll­qe­ta­pas, apas­pa­qa-a­pay­chik taw­na­lla­ta­yá, 9 hi­na­kuy­chik­pas *usu­ta­lla­wan­ yá, pa­cha­kuy­chik­pas huk muda pa­cha­lla­wan­taq­yá. 10 —Wa­si­man yay­kus­pay­k i­chik­qa chay­lla­pi­yá sa­ma­kuy­chik chay llaq­t a­man­t a lloq­si­nay­ki­chik­ka­ma. 11 May llaq­ta­pi­pas mana chas­ki­sup­ti­ki­chik­qa hi­nas­pa mana uya­ri­sup­ti­ki­chik­qa chay­man­ta­yá lloq­siy­chik, *usu­tay­ki­chik­pi allpa­ta­pas tas­piy­ chik­yá chay­na­pi mana ka­su­kuq kas­qan­ku­ta ya­cha­nan­ku­paq. 12 Chay­na­ta ni­rup­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­qa lloq­sis­pan­ku ru­na­ku­na­man wi­lla­mur­qa­ku: —Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kuy­chik —nispa. 13 Pay­ku­na­qa de­mo­nio­ku­na­t a­pas ru­na­ku­na­man­t am qar­qo­mur­qa­ku hi­nas­pam acei­te­wan untas­pa onqoq­ku­na­ta­pas sa­no­ya­chir­qa­ku.

14 Tukuy

Bautizaq Juanta wañuchisqankumanta (Mt 14:1-12. Lc 9:7-9)

kay­ku­na­tam Rey He­ro­des uya­rir­qa Je­sus­man­ta ru­na­ku­na ri­mas­qan­ ray­ku. Wakin ru­na­ku­nam nir­qa­ku: —Bau­ti­zaq Juan­mi kaw­sa­ri­ra­mus­pan kay­na­ña atiy­ni­yoq­qa —nispa. 15 Wa­k in­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­mi kayqa —nispa. Huk­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku:

MARCOS 6

1830

—Payqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi, pay­qa­ri­ki ñaw­paq tiem­po­pi hina Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi. 16 He­ro­des chay­t a uya­r i­r us­pan­mi nirqa: —Juan­mi payqa, kun­kan qo­ro­chis­qay runam kaw­sa­ri­ra­mus­qa —nispa. 17 He­ro­des­mi ñaw­paq­t a­raq Juan­t a ha­pi­ra­chi­mus­pan car­cel­man pu­sa­chir­qa, chay­pim ca­de­na­ra­chir­qa He­ro­dias­ray­ku. He­ro­dias­qa karqa Rey He­ro­des­pa waw­ qen Fe­li­pe­pa war­min­mi icha­qa He­ro­des­mi pay­wan ca­sa­ra­ku­rur­qa. 18 Chay­ray­kum He­ro­des­ta Juan nirqa: —Dios­pa ley­nin­man hi­na­qa manam allin­chu waw­qe­ki­pa war­min­wan ca­sa­ra­ kus­qay­ki­qa —nispa. 19  He­r o­d ias­q a Juan­t a cheq­n i­r us­p an­m i wa­ñ u­r a­c hiy­t a mu­n ar­q a icha­q a manam atir­q a­c hu. 20 Rey He­r o­d es­m i ya­c har­q a Juan­q a Dios­l la­p aq­ñ a kaw­ saq kas­q an­t a hi­n as­p a justo kas­q an­t a chay­m i payta man­c ha­k us­p an war­m in He­r o­d ias­m an­t a wa­q ay­c har­q a mana ima­t a­p as ru­r a­r u­n an­p aq. Juan­p a nis­q an­ wan iskay­r a­y ach­k as­p a­p as Rey He­r o­d es­q a ga­n as­w an­m i uya­r ir­q a. 21 Icha­q a huk pun­c haw­m i He­r o­d ias mu­n as­q an­t a ta­r i­r ur­q a. Rey He­r o­d es­p a san­t on cha­y a­r a­mup­t in­m i con­v i­d o­p aq qa­y a­c hir­q a sol­d a­d o­k u­n a­p a ka­m a­c hiq­n in­ ku­n a­t a hi­n as­p a go­b ier­n aq­k u­n a­t a, qa­y a­c hir­q a­t aq­m i Ga­l i­l ea lawpi allin req­s is­q a ru­n a­k u­n a­t a­p as. 22 Con­v i­d o­p i kach­k ap­t in­k um He­r o­d ias­p a warmi wawan yay­k u­r us­p an tu­s ur­q a, Rey He­r o­d es­t a­w an mi­k uq­m a­s in­k u­n a­t a chay si­p as­p a tu­s us­q an llum­p ay­t a gus­t a­r up­t in­m i Rey He­r o­d es si­p as­t a nirqa: —Ma­ña­ku­wap­ti­ki­qa imam mu­nas­qay­ki­tam qos­qay­ki —nispa. 23 Ju­ra­men­t as­pan­t aq­mi nirqa: —Imam ma­ña­ku­was­qay­ki­tam qos­qay­ki, qoy­kuy­ki­man­mi go­bier­nas­qay llaq­ta­ ku­na­pa par­ten­ta­pas —nispa. 24 Chay­mi si­pas­qa lloq­si­ra­mus­pan ma­man­t a ta­pur­qa: —Mamáy ¿ima­ta­taq ma­ña­saq? —nispa. Ma­man­ña­taq­mi nirqa: —Bau­ti­zaq Juan­pa uman­ta mañay —nispa. 25 Si­pas­mi chay­lla reypa kas­qan­man yay­kus­pan nirqa: —Ku­na­cha­llan qoway huk pla­to­pi Bau­ti­zaq Juan­pa uman­ta —nispa. 26 Chay­mi Rey He­ro­des llum­pay­t a lla­k i­r i­ku­r ur­qa, con­v i­do­man qa­ya­chis­qan­ ku­na­pas ju­ra­men­tas­qan­ta uya­ris­qan­ku­ray­kum ma­na­ña ne­gay­ta atir­qa­chu. 27 Chay­llam sol­da­don­t a ka­ma­chir­qa: —Juan­pa uman­ta apa­ra­muy —nispa. Chay­m i sol­d a­d o car­c el­m an pa­s as­p a Juan­p a uman­t a qo­r u­r a­mus­p an 28 apa­ ra­mur­qa pla­t o­pi, si­p as­m an hay­w ay­k up­t in­m i pay­ñ a­t aq ma­m an­m an qoy­k ur­qa. 29 Chay­t a Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na ya­cha­r us­pan­kum ha­mur­qa­ku paypa cuer­pon­ ta apas­pa pam­pa­mu­nan­ku­paq. Pichqa waranqapaq mikuy mirachisqanmanta (Mt 14:13-21. Lc 9:10-17. Jn 6:1-14)

30 Je­sus­pa ka­chas­qan­ku­na iska-is­kay ris­qan­ku­man­t a ku­t i­ra­mus­pan­kum pay­wan hu­ñu­na­kur­qa­ku, pay­ku­nam wi­llar­qa­ku tukuy ima ru­ra­mus­qan­ku­ta hi­nas­pa ya­ cha­chi­mus­qan­ku­ta. 31 Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ha­ku­chik chun­niq­man chay­pi sa­ma­ri­mu­nay­ki­chik­paq —nispa.

1831

MARCOS 6

Ma­na­ñam mi­ku­nan­ku­paq­pas tiem­po kar­qa­chu huk­ña-huk­ña ru­na­ku­na ha­mus­ qan­ray­ku. 32 Chay­mi Je­sus­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­lla­wan chun­niq­man pa­sa­kur­qa huk bo­te­pi. 33 Ris­qan­ku­ta ri­ku­r us­pan­kum achka ru­na­ku­na req­si­rur­qa­ku, llaq­ta­ku­na­ man­ta kall­pas­pan­kum pay­ku­na­man­ta­pas pun­ta­ta­raq cha­ya­rur­qa­ku. 34 Bo­te­man­ta Jesus lloq­si­rus­pan­mi chay achka­lla­ña ru­na­ku­na­ta qa­way­kus­pa lla­ki­pa­ya­ri­kur­ qa pay­ku­na­man­ta mana mi­chiq­ni­yoq ove­ja­ku­na hina kap­tin­ku chay­mi wi­llar­qa achka ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta. 35 Yaqa inti se­qay­kuy­ta­ñam Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na asuy­kus­pan­ku nir­qa­ku: —Ñam llum­pay tar­de­ña, Kay­pi­qa manam wa­si­pas kan­chu. 36 Ri­pu­ku­chun­ku­ ña­yá, Kay­pi­qa manam ima­pas mi­ku­nan­ku­paq kan­chu, hich­pa llaq­ta­cha­ku­na­man hi­nas­pa chak­ra­ku­na­man ris­pan­ku­yá ima­lla­ta­pas ran­ti­chun­ku —nispa. 37 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Qam­ku­na­yá mi­kuy­ka­chiy­chik —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: —¿Ño­qay­ku­chu ri­saq­ku iskay pa­chak jor­nal­pa cha­nin qoll­qe­wan tanta ran­tiq hi­nas­pa­chum pay­ku­na­man mi­ku­chi­saq­chu? —nispa. 38 Je­sus­ña­t aq­mi ta­pur­qa: —¿Hay­ka­taq tan­tay­ki­chik kach­kan? Mas­ka­muy­chik —nispa. Ta­ri­rus­pan­kum Je­sus­ta nir­qa­ku: —Pich­qa tan­ta­wan, iskay chall­wa kan­kas­qa­llam —nispa. 39 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­t a Jesus ka­ma­chir­qa llapa ru­na­ku­na­t a ra­k is­pan­ku pas­to­pi ti­ya­chi­nan­ku­paq. 40 Llapa ru­na­ku­nam ti­yar­qa­ku pa­chak­man hi­nas­pa pich­qa chun­ka­man ra­ki­nas­qa. 41 Hi­nap­tin­mi Jesus chay pich­qa tan­ta­ta­wan iskay chall­wa kan­kas­qa­ta ha­piy­kur­qa hi­nas­pam cie­lo­ta qa­wa­ris­pan Dios­man gra­cias­ ta qorqa. Tan­ta­ku­na­ta pa­kiy­kus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­man qorqa ru­na­ku­na­man aypu­nan­ku­paq, aypu­chir­qa­taq­mi chall­wa­ku­na­ta­pas. 42 Lla­pa­llan­kum mi­kur­qa­ ku sak­sa­nan­ku­ka­ma. 43 Tan­ta­pa hi­nas­pa chall­wa­pa pu­chuq­nin­tam hu­ñu­rur­qa­ku chun­ka iskay­ni­yoq ca­nas­ta hun­ta­ta­raq. 44 Yu­yay­ni­yoq qa­ri­ku­na­lla­ta yu­pap­tin­kum chay mi­kuq­ku­na­qa karqa pich­qa wa­ran­qa.

45 Chay­man­tam

Qocha hawanta Jesuspa purisqanmanta (Mt 14:22-27. Jn 6:16-21)

Je­sus­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta bo­te­man yay­ku­chir­qa pun­tas­pan­ku qo­cha­ta chim­pa­nan­ku­paq chay­na­pi llapa ru­na­ku­na­ta avia­nan­ka­ma Bet­sai­da llaq­ta­ man ri­nan­ku­paq. 46 Llapa ru­na­ku­na pa­sa­kup­tin­ku­ñam Je­sus­qa orqo law­man rirqa Dios­ta ma­ña­ku­nan­paq. 47 Tu­ta­ya­ra­mup­tin­mi bo­te­qa qo­cha­pa chaw­pin­ta­ña rich­kar­ qa, Je­sus­ña­taq­mi qocha pa­ta­llan­pi­raq sa­pa­llan kach­kar­qa. 48 Dis­ci­pu­lon­ku­na­tam ri­ku­rur­qa ña­ka­riy­lla­wan­ña yaku qa­chis­qan­ku­ta, pay­ku­na­qa ña­ka­rich­kar­qa­ku con­ tran­ku­pi llum­pay­ta way­ra­mup­tin­mi. Yaqa gallo wa­qay­ta­ñam Jesus pay­ku­na­man asuy­kur­qa yaku ha­wan­ta pu­ris­tin pun­ta­ru­nan­paq hina. 49 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi yaku ha­wan­ta pu­riq­ta ri­ku­rus­pan­ku man­cha­chi­ku­paq ha­pis­pan­ku qa­pa­rir­qa­ku. 50 Lla­pa­llan­ku man­cha­r i­kup­t in­kum Je­sus­ña­t aq nirqa: —¡Qa­rin­cha­kuy­chik! Ñoqam kani, ama man­cha­kuy­chik­chu —nispa. 51 Bo­te­man Jesus se­qa­r up­t in­mi wayra ta­ni­r ur­qa. Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi admi­ras­qa­lla­ña qa­wa­na­kur­qa­ku. 52 Son­qon­ku ru­mi­ya­rup­tin­mi pay­ku­na­qa mana entien­der­qa­ku­chu tan­ta­ku­na­ta mi­ra­chis­qan­wan Je­sus­pa imam ya­cha­chis­qan­ta.

MARCOS 6​, ​7

53 Qo­cha­t a

1832 Genesaret lawpi onqoqkunata sanoyachisqanmanta (Mt 14:34-36)

chim­pa­rus­pan­kum Ge­ne­sa­ret law­man cha­ya­rur­qa­ku, chay­pim bo­te­ta wa­tar­qa­ku. 54 Bo­te­man­ta chay­raq lloq­sich­kap­tin­kum ru­na­ku­na Je­sus­ta req­si­r ur­qa­ku. 55 Ri­kuq­nin­ku­na tukuy hi­nas­tin­man kall­pas­pan­kum Je­sus­pa kas­ qan­man llapa onqoq­ku­na­ta cha­ka­na­ku­na­pi apa­mur­qa­ku. 56 Llaq­ta­ku­na­man­wan chak­ra­ku­na­man Jesus rip­tin­mi ñan­ku­na­man onqoq­ku­na­ta apa­muq­ku hi­nas­pam payta rue­ga­kur­qa­ku pa­chan­pa pa­ta­llan­ta­pas ha­piy­ku­nan­ku­paq chay­mi lla­pa­llan ha­piy­kuq­nin­ku­na­qa sa­no­ya­r ur­qa­ku.

7

Runataqa imam huchallichisqanmanta

ha­mus­pan­kum *fa­ri­seo­ku­na Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­ na­pi­wan Je­sus­man asuy­kur­qa­ku. 2 Pay­ku­nam ri­ku­rur­qa­ku Je­sus­pa wakin dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ma­kin­ku­ta mana may­lla­kus­pa mi­kuch­kaq­ta chay­mi pay­ku­na­man­ta ri­mar­qa­ku. 3 Fa­ri­seo­ku­na­wan wakin *ju­dio­ku­na­qa ñaw­paq abue­lon­ku­pa cos­tum­bren­ta qa­tis­pan­kum mana ima­ta­pas mi­kun­ku­chu ma­na­raq allin­ta ma­kin­ku­ta may­lla­kuch­kas­ pa­qa. 4 Mer­ca­do­man­ta ku­ti­mus­pan­ku­pas ma­na­taq­mi mi­kun­ku­chu ma­na­raq pun­ta­ta may­lla­kuch­kas­pan­ku­qa. Pay­ku­na­qa qa­tin­ku­taq­mi ñaw­paq wakin cos­tum­bre­ku­na­ta­ pas: Aywin­kum va­so­ku­na­ta, jar­ro­ku­na­ta, fier­ro man­ka­ku­na­ta hi­nas­pa ca­tre­ku­na­ta. 5 Fa­ri­seo­ku­nam Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan Je­sus­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa mi­kun­ku mana ma­kin­ku­ta may­lla­kus­pan­ku? Pay­ku­na­qa abue­lon­chik­ku­na­pa cos­tum­bren­tam mana ka­su­kuch­kan­ku­chu —nispa. 6 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¡Iskay uya­ku­na! Allin­tam Dios­pa nis­qan­ta ñaw­paq­ta­raq Isaias qam­ku­na­man­ ta qell­qar­qa:



1   Je­ru­sa­len­man­ta

“Simillanwanmi yupaychawan kay runakunaqa. Ñoqamanta karupim kachkan sonqonkuqa. 7 Paykunaqa adorawankupas yanqapaqmi, yachachisqankupas runapa kamachisqallanmi.” 8 —Qam­ku­na­qa

Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta qon­qa­rus­pay­ki­chik­mi ru­na­ku­na­ pa cos­tum­bren­ku­na­man hi­na­lla ru­ran­ki­chik. 9 —Qam­ku­na­qa Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta mana ka­sus­pam cos­tum­bre­ki­chik­ ku­na­lla­ta qa­tin­ki­chik. 10 Moi­ses­mi kay­na­ta ya­cha­chir­qa: “Tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay, pipas tay­ta-ma­man­ta ña­kaq­qa wa­ñun­qam” nispa. 11 Aswan­qa qam­ku­nam nin­ki­chik: “Huk ru­na­qa tay­ta-ma­man­man nin­man­mi: ‘Tay­táy, mamáy, manam ya­na­pay­ki­man­ chu. Qam­ku­na­man qo­nay­tam Dios­man qoy­ku­ni Cor­ban su­ti­yoq re­ga­lo­ta’ nispa.” 12 Chay­na­ta nis­pam ya­cha­chin­ki­chik ma­na­ña tay­ta-ma­may­ki­chik­ta ya­na­pa­nay­ki­chik­ paq. 13 Ñaw­paq cos­tum­bre­ku­na­ta cum­pli­nay­ki­chik­ray­kum Dios­pa ka­ma­chis­qan­ku­na­ta yan­qa­chan­ki­chik, chay­na­lla­tam ru­ran­ki­chik wakin cos­tum­bre­ku­na­ta­pas. 14 Chay­mi Jesus mo­soq­man­t a ru­na­ku­na­t a qa­yay­kus­pan kay­na­t a ya­cha­chir­qa: —Lla­pa­llay­ki­chik uya­ris­pa­yá kay­ku­na­ta entien­dey­chik: 15 Manam ima­pas mi­kus­qan­chu ru­na­ta­qa hu­cha­lli­chin, ru­na­ta­qa hu­cha­lli­chin son­qon­man­ta lloq­si­ muq­mi. ( 16 Uya­ri­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá.)

1833

MARCOS 7

17 Ru­na­ku­na­man­t a

ka­r un­cha­ku­r us­pan wa­si­man­ña Jesus yay­ku­rup­tin­mi dis­ci­ pu­lon­ku­na ta­pur­qa: —¿Ima­ni­nan­taq chay ya­cha­chis­qay­ki­qa? —nispa. 18 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Qam­ku­na­pas ma­na­chu entien­den­ki­chik? ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik ru­na­pa mi­kus­qan­qa mana hu­cha­lli­chis­qan­ta? 19 Imam mi­kus­qan­qa manam ru­na­pa son­ qon­man­chu yay­kun, chay­qa wik­san­man yay­kus­pan­mi cuer­pon­man­ta lloq­sin. Chay­na­ta nis­pan­mi Je­sus­qa ya­cha­chir­qa llapa mi­kuy­ku­na allin kas­qan­ta. 20-21 Payqa nir­qa­t aq­mi: —Son­qon­man­ta lloq­sip­tin­mi ru­na­qa hu­cha­lli­kun. Tukuy mana allin­ku­na­ta pien­sas­pa, su­wa­kus­pa, ru­na­ta wa­ñu­chis­pa, 22 huk­wan pier­de­kus­pa, ru­na­ku­na­pa iman­ku­na­ta­pas mu­na­pa­yas­pa, mana allin­ku­na­ta ru­ras­pa, enga­ñas­pa, qanra vi­da­pi pu­ris­pa, envi­dia­kus­pa, ka­mis­pa, ru­na-tu­kus­pa hi­nas­pa loco hina ru­ras­pa. 23 Kay imay­ma­na hu­cha­ku­na ru­na­pa son­qon­man­ta lloq­si­muq­mi ru­na­ta­qa hu­cha­lli­chin. Tiro llaqtayoq warmipa wawanta sanoyachisqanmanta (Mt 15:21-28)

24 Je­sus­mi llaq­t an­man­t a lloq­si­r us­pan Tiro law­man rirqa. Chay­pi kas­qan­t a mana pipas ya­cha­nan­ta mu­nas­pam huk wa­si­man yay­ku­rur­qa, chay­wan­pas llapa ru­na­ku­na­qa ya­cha­r ur­qa­kum chay­pi kas­qan­ta. 25 Chay­pim kach­kar­qa de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan warmi warma, paypa ma­man­mi Je­sus­pa cha­ya­ra­mus­qan­ta uya­ ri­rus­pan chay­pu­ni­lla ha­mur­qa hi­nas­pam Je­sus­pa cha­kin­man qon­qo­ra­kuy­kur­qa. 26 Chay war­mi­qa manam ju­dio­chu karqa aswan­qa Siria hi­nas­pa Fe­ni­cia na­cion­ni­ yoq ru­na­ku­na­pa cas­tan­mi. Chay war­mim Je­sus­ta rue­ga­kur­qa: —Wa­wa­llay­man­ta­yá de­mo­nio­ta qar­qo­r uy —nispa. 27 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Su­yay­kuy, pun­ta­ta­qa war­ma­ku­na­raq­yá sak­sa­ru­chun, manam allin­chu war­ ma­ku­na­man­ta tan­ta­ta qe­chu­r us­pa allqo­ku­na­man wis­chuy­kuy­qa —nispa. 28 Hi­nap­t in­mi war­mi­ña­t aq nirqa: —Arí chay­nam tay­táy, aswan­qa me­sa­pa ukun­pi kaq allqo­ku­na­pas mi­kun­mi war­ma­ku­na­pa wi­chi­chis­qan­ta —nispa. 29 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Allin­tam ri­ma­run­ki, ri­pu­kuy­ña, de­mo­nio­qa ñam wa­way­ki­man­ta lloq­si­run­ña —nispa. 30 Wa­sin­man chay warmi cha­ya­r us­pan­mi wa­wan­t a ca­ma­pi ta­r iy­kur­qa sa­no­t a­ña hi­nas­pa de­mo­nio­pa mana ña­ka­ri­chis­qan­ta­ña.

31 Tiro

Mana uyarikuq sasa rimaq runata sanoyachisqanmanta

law­man­ta lloq­sis­pam Jesus Sidon llaq­tan­ta hi­nas­pa De­ca­po­lis law­nin­ta rispa Ga­li­lea qo­cha­man cha­yar­qa. 32 Chay­pim pay­man apa­ra­mur­qa­ku sasa rimaq mana uya­ri­kuq ru­na­ta hi­nas­pam rue­ga­kur­qa­ku: —Kay ru­na­man­yá ma­ki­ki­ta chu­ray­kuy sa­no­ya­r u­nan­paq —nispa. 33 Je­sus­mi chay ru­na­t a sa­pa­llan­t a huk­law­man pu­sa­r ur­qa, de­don­ku­na­t a chay ru­na­pa rin­rin­ku­na­man hi­na­r us­pan­mi to­qay­nin­wan qa­llun­man tu­pay­ka­chir­qa. 34 Alto­man qa­wa­r is­pan­mi son­qon­pi lla­k i­r i­kus­pan nirqa: —¡Efata! —nispa. Chay­qa “¡Ki­cha­ri­kuy!” ni­nan­mi.

MARCOS 7​, ​8

1834

35 Chay­pu­ni­llam

chay ru­na­pa rin­rin­ku­na ki­cha­ri­ku­r ur­qa, qa­llun­pas pas­ka­ri­ku­ rup­tin­mi allin­ta­ña ri­mar­qa. 36 Je­sus­mi chay­pi kaq­ku­na­ta ka­ma­chir­qa: —Kay ru­ras­qay­ta­qa amam pi­man­pas wi­lla­kun­ki­chik­chu —nispa. Chay­na­ta Jesus ka­ma­chich­kap­tin­pas aswan­raq­mi wi­lla­kur­qa­ku. 37 Chay­mi ru­ na­ku­na admi­ra­kus­pan­ku nir­qa­ku: —Je­sus­qa tukuy allin­tam ruran, mana uya­riq­ku­na­tam uya­ri­chin, ri­ma­chin­taq­ mi mana ri­maq­ku­na­ta­pas —nis­pan­ku.

8

Tawa waranqa runakunapaq mikuymanta (Mt 15:32-39)

1   Chay pun­chaw­ku­na­pim kaq­lla hu­ñu­na­kur­qa­ku achka­lla­ña ru­na­ku­na. Pay­ku­na­pa mi­ku­nan­ku­paq mana ima­pas kap­tin­mi Jesus dis­ci­pu­lon­ku­na­ta qa­yas­pan kay­na­ta nirqa: 2 —Kay ru­na­ku­na­man­tam lla­ki­pa­ya­ri­ku­ni, ñam kimsa pun­chaw­ña ño­qa­wan kach­kan­ku, manam mi­ku­nan­ku­paq­qa ima­pas kan­chu, 3 mana mi­kus­qa­ta wa­sin­ku­man ku­ti­chip­tiy­qa ri­puch­kas­pa­chá huk­man­ya­run­qa­ku, wa­kin­ku­qa ka­ru­man­ta­raq­mi ha­mur­qa­ku­pas. 4 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Kay chun­niq­pi­qa ¿ima tan­ta­wan­taq sak­sa­chich­wan kay­na­ña ru­na­ta­qa? —nispa. 5 Je­sus­mi pay­ku­na­t a ta­pur­qa: —¿Hay­ka­taq tan­tay­ki­chik kach­kan? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Qan­chis­llam —nispa. 6 Je­sus­mi ka­ma­chir­qa llapa ru­na­ku­na­ta pam­pa­pi ti­yay­ku­nan­ku­paq, chay qan­chis­ nin­tin tan­ta­ku­na­ta ha­piy­kus­pan­mi Dios­man gra­cias­ta qorqa hi­nas­pam pa­kiy­kus­pan dis­ci­pu­lon­ku­na­man hay­war­qa aypu­nan­ku­paq chay­mi pay­ku­na­ña­taq ru­na­ku­na­man aypur­qa­ku. 7 Pay­ku­na­pa­qa kar­qa­taq­mi iskay-kim­sa kan­kas­qa chall­wa­chan­ku­pas chay­mi Dios­man gra­cias­ta qospa chay­ku­na­ta­pas Jesus aypu­chir­qa. 8 Lla­pa­llan­kum mi­kur­qa­ku sak­sa­nan­ku­ka­ma hi­nap­tin­mi pu­chun­ku­na­ta­pas hu­ñu­mur­qa­ku qan­chis ca­nas­ta hun­ta­ta­raq. 9 Mi­kuq­ku­nam kar­qa­ku yaqa tawa wa­ran­qa ru­na­ku­na, mi­ ku­rup­tin­ku­ñam Jesus ru­na­ku­na­ta wa­sin­ku­man ku­ti­chir­qa. 10 Chay­man­ta­ña­taq­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­wan bo­te­man se­qa­rus­pa Dal­ma­nu­ta llaq­ta law­man pa­sa­kur­qa­ku.

Fariseokunapa milagro mañakusqanmanta (Mt 16:1-4. Lc 12:54-56)

11 *Fa­r i­seo­ku­nam ha­mus­pan­ku Je­sus­wan ati­pa­na­kuy­t a qa­llay­kur­qa­ku. Prue­ ba­man chu­ray­ta mu­nas­pan­kum Je­sus­ta ma­ñar­qa­ku cie­lo­man­ta kaq *mi­la­gro­ta qa­wa­chi­nan­paq. 12 Je­sus­ña­taq­mi son­qon­pi lla­ki­ri­kus­pa lla­pa­llan­ta nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq kay ru­na­ku­na­qa ma­ña­wan­ku mi­la­gro qa­wa­chi­nay­ta? Che­qap­ tam ni­ki­chik, manam ima­ta­pas ru­ra­saq­chu qa­wa­nay­ki­chik­paq­qa. 13 Chay­na­t a Jesus ni­r us­pan­mi chay ru­na­ku­na­t a sa­qe­r us­pan bo­te­man huk­t a­wan se­qa­r ur­qa hi­nas­pam pa­sa­kur­qa qo­cha­pa huk­law pa­tan­man.

14 Dis­ci­pu­lon­ku­nam

Fariseokunapa qonchunmanta (Mt 16:5-12)

tanta apay­ta qon­qa­r ur­qa­ku, bo­ten­ku­pi­qa karqa huk tan­ta­ llam. 15 Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa:

1835

MARCOS 8

—Uya­riy­chik, *fa­ri­seo­ku­na­pa hi­nas­pa Rey He­ro­des­pa qon­chun­man­ta­yá cui­da­ kuy­chik —nispa. 16 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na ni­na­kur­qa­ku: —Tan­tan­chik mana kap­tin­mi nich­kan chay­na­ta­qa —nispa. 17 Je­sus­ña­t aq­mi mus­ya­r us­pan nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq ri­mach­kan­ki­chik: “Manam tan­tan­chik kan­chu” nispa? ¿Ma­ na­raq­chu ya­chan­ki­chik ni entien­den­ki­chik? ¿Son­qoy­ki­chik­pas ru­mi­yas­qa­raq­chu kach­kan? 18 ¿Mana ri­ku­kuq­chum kan­ki­chik, mana uya­riq­chum kan­ki­chik? ¿Ma­ na­chum yu­yan­ki­chik 19 chay pich­qa tan­ta­ta pa­kis­pa pich­qa wa­ran­qa qa­ri­ku­na­paq hay­pa­chis­qay­ta? ¿Hayka ca­nas­ta­ta­taq pu­chuq­nin­ta hu­ñur­qan­ki­chik? Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Chun­ka iskay­ni­yoq ca­nas­ta­tam —nispa. 20 —Qan­chis tan­t a­man­t a tawa wa­ran­qa ru­na­paq mi­ra­chip­t iy­qa ¿hayka ca­nas­t a hun­ta­ta­taq pu­chuq­nin­ta ho­qa­rir­qan­ki­chik? Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Qan­chis ca­nas­ta­tam —nispa. 21 Chay­mi Jesus nirqa: —¿Chay­na­qa ma­na­raq­chum entien­den­ki­chik? Ño­qa­qa­ri­ki manam tan­ta­man­ta­chu ri­mach­ka­ni aswan­qa Rey He­ro­des­pa hi­nas­pa *fa­ri­seo­ku­na­pa ya­cha­chis­qan­man­tam. 22 Bet­sai­da

Ñawsata Betsaida llaqtapi Jesus sanoyachisqanmanta

llaq­ta­man cha­ya­r up­tin­kum ñawsa ru­na­ta Je­sus­man pu­sa­mur­qa­ku, “Llap­chay­kuy sa­no­ya­nan­paq” nis­pan­ku. 23 Chay­mi ñaw­sa­ta Jesus ma­kin­man­ta pu­sa­rur­qa llaq­ta­pa can­ton­man hi­nas­pam to­qay­nin­wan ña­win­ta llu­siy­kus­pa hi­nas­ pa ma­kin­ta uman­man chu­ray­kus­pan ta­pur­qa: —¿Ya­qa­chum ri­ku­kun­ki? —nispa. 24 Ñaw­sa­ña­t aq­mi qa­way­ka­cha­r i­kus­pan nirqa: —Ri­kuch­ka­nim ru­na­ku­na­ta sa­cha­ku­na­ta hina, icha­qa pu­rich­kaq­ta —nispa. 25 Chay­mi Jesus huk­ta­wan ma­kin­ta chu­rar­qa paypa ña­win­man hi­nap­tin­mi chay ru­na­ qa Je­sus­pa nis­qan­man hina su­maq­ta qa­wa­ri­ku­rur­qa, sa­no­ya­rus­pan­mi allin­ta­ña ri­kur­qa llapa ima­ku­na­ta­pas. 26 Wa­sin­man ri­pu­nan­paq chay ru­na­ta ka­chas­pan­mi Jesus nirqa: —Ama llaq­ta­man­qa yay­kuy­ña­chu —nispa.

27 Chay­man­t am

Jesusqa Cristopuni kasqanmanta (Mt 16:13-20. Lc 9:18-21)

Je­sus­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan rirqa Rey Fe­li­pe­pa go­bier­nas­qan Ce­sa­rea llaq­ta law­man. Ñan­pi­ña kach­kap­tin­kum Jesus ta­pur­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta: —¿Pi kas­qay­ta­taq ru­na­ku­na­qa ño­qa­man­ta ri­man­ku? —nispa. 28 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Wakin ru­na­ku­nam nin Bau­ti­zaq Juan kas­qay­ki­ta, wa­kin­ña­taq­mi nin Elias kas­ qay­ki­ta, wa­kin­ña­taq­mi nin Dios­man­ta wi­lla­kuq huk kaq­nin kas­qay­ki­ta —nispa. 29 Chay­mi Jesus ta­pur­qa pay­ku­na­t a: —Qam­ku­na­qa ¿pim kas­qay­ta­taq nin­ki­chik? —nispa. Hi­nap­tin­mi Pedro nirqa: —Qamqa Cris­tom kanki —nispa. 30 Je­sus­mi pay­ku­na­t a avi­sar­qa ama pi­man­pas pay­man­t a wi­lla­ku­nan­ku­paq.

MARCOS 8​, ​9

31 Chay­man­t am

1836 Wañunanmanta Jesuspa willakusqan (Mt 16:21-28. Lc 9:22-27)

Jesus wi­lla­kuy­ta qa­lla­rir­qa kay­na­ta: —Dios­man­ta Hamuq Runam llum­pay­ta ña­ka­ri­saq. Ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­ nin­ku­nam, *sa­cer­do­te­pa je­fen­ku­nam Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan cheq­ni­was­pa wa­ñu­chi­wan­qa­ku aswan­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq. 32 Chay­ku­na­t a­qa nirqa mana ima­t a­pas pa­kas­pan­mi. Chay nis­qan­man­t am Pedro huk­law­cha­man pu­sa­ris­pan Je­sus­ta anyar­qa. 33 Je­sus­ña­taq­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­man mu­y u­riy­ka­mus­pan Pe­dro­ta qaq­cha­par­qa: —¡Sa­ta­nas, Asuy ñaw­paq­niy­man­ta! Pien­sas­qay­ki­qa manam Dios­pa pien­sas­qan hi­na­chu aswan­qa ru­na­ku­na­lla­pam —nispa. 34 Hi­nas­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­t a­wan ru­na­ku­na­t a qa­yay­kus­pan nirqa: —Pipas qa­ti­way­ta mu­nas­pa­qa amaña ki­ki­llan­paq kaw­sas­pa­yá ña­ka­ris­tin­pas qa­ ti­wa­chun. 35 Pipas vi­da­llan cui­da­kuq­qa wi­ñay­paq­mi pier­de­run­qa. Pipas ño­qa­ray­ku otaq Dios­man­ta allin no­ti­cia­ray­ku wa­ñus­pan­qa wi­ñay­paq­mi sal­va­kun­qa. 36 Ru­na­ qa ¿ima­ta­taq hor­qo­kun­man lliw kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta ga­na­rus­pan vi­dan­ta­ña­taq pier­de­rus­pa­qa? 37 Ru­na­qa ¿hay­ka­ta­taq pa­gan­man vi­dan­ta sal­va­nan­paq? 38 Kay mana ka­su­kuq hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi pipas ño­qa­man­ta­wan ri­mas­qay­ ku­na­man­ta pen­qa­kup­tin­qa Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas pay­man­tam pen­qa­ku­saq. Chay­na­ta­qa ru­ra­saq angel­ku­na­pi­wan Dios Tay­tay­pa ha­tun­chas­qan ku­ti­mus­pay­mi. 1   Che­qap­tam ni­ki­chik, kaypi kaq­ku­na­man­tam wa­kin­ku­na mana wa­ñun­qa­ chu atiy­wan Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan ha­muq­ta ri­ku­nan­ku­ka­ma.

9

Jesuspa rikchaynin tikrakurusqanmanta (Mt 17:1-13. Lc 9:28-36)

2 Soqta pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi Jesus pu­sar­qa Pe­dro­ta, Ja­co­bo­ta hi­nas­pa Juan­ta, pay­ ku­na­lla­wan­mi rirqa orqo­man. Chay­pim pay­ku­na qa­wach­kap­tin­ku Je­sus­pa rik­chay­nin tik­ra­ku­rur­qa, 3 pa­chan­mi ri­ku­ri­rur­qa riti hina yu­raq-yu­raq kan­cha­rich­kaq, manam pipas kay pa­cha­pi may­na­ta­ña taq­sas­pa­pas chay­na yu­raq-yu­raq­ta­qa lloq­si­chin­man­chu. 4 Pay­ku­ nam ri­ku­rur­qa Elias­ta­wan Moi­ses­ta Je­sus­wan par­lach­kaq­ta. 5 Pe­dro­ña­taq­mi Je­sus­ta nirqa: —¡Ya­cha­chi­kuq, allin­paq­chá kay­pi­qa kach­ka­ni­ku! Ru­ra­ru­saq­ku­yá kimsa ra­ma­ da­ta, hukta qam­paq, hukta Moi­ses­paq, huk­ta­ña­taq Elias­paq —nispa. 6 Ancha man­cha­ris­qa kas­qan­ku­ray­kum Pedro chay­na­ta ri­ma­rur­qa mana mus­ya­kus­tin. 7 Chay­mi puyu uray­ka­mus­pa pay­ku­na­ta ta­pay­kur­qa hi­nap­tin­mi pu­yu­man­ta ni­mur­qa: —Paymi ku­yas­qay Chu­riy, payta uya­riy­chik —nispa. 8 Qon­qay­t a mu­y u­r iq­nin­ku­t a qa­wa­r is­pa­ña­t aq­mi ma­na­ña pi­t a­pas ri­kur­qa­ku­chu aswan­qa Je­sus­lla­ta­ñam. 9 Orqo­man­t a uray­ka­much­kap­t in­ku­ñam Jesus pay­ku­na­t a ka­ma­chir­qa: —Chay qa­was­qay­ki­chik­ta­qa ama­raq­mi pi­man­pas wi­llan­ki­chik­raq­chu Dios­man­ ta Hamuq Runa kaw­sa­ri­mu­nay­ka­ma —nispa. 10 Chay­mi pay­ku­na­qa mana pi­man­pas wi­lla­kur­qa­ku­chu hi­nas­pam ki­k in­ku­pu­ra­ lla ta­pu­na­kur­qa­ku: —¿Ima­taq wa­ñuy­man­ta kaw­sa­ri­muy­qa? —nispa. 11 Chay­mi Je­sus­t a ta­pur­qa­ku:

1837

MARCOS 9

—Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­qa ¿ima­nas­qa­taq ninku: “Cris­to­man­ta ñaw­paq­ ta­qa Elias­mi ha­mun­qa” nispa? 12 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Arí Elias­mi pun­ta­mu­nan karqa tukuy imata alli­cha­nan­paq. ¿Ma­na­chum Dios­man­ta Hamuq Ru­na­man­ta­qa Bi­blia nin: “Ña­ka­ris­pan­mi pa­say­paq des­pre­ cias­qa kanqa” nispa? 13 Icha­qa ñoqam ni­ki­chik, Elias­qa ñam ha­mu­run­ña chay­mi payta tukuy mu­nas­qan­ku­ta ru­rar­qa­ku pay­man­ta qell­qas­qa­man hina. Demonioyoq qari warmapa sanoyasqanmanta (Mt 17:14-21. Lc 9:37-43)

14 Wakin dis­ci­pu­lon­ku­na­pa kas­qan­man cha­ya­r us­pan­kum ri­ku­r ur­qa­ku pay­ ku­na­wan achka­lla­ña ru­na­ku­na­ta, chay­pi­taq­mi kach­kas­qa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pas Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan ati­pa­na­kus­pan­ku. 15 Chay­pi kaq­ ku­na­ña­taq­mi Je­sus­ta qon­qay­ta ri­ku­r us­pan­ku admi­ras­qa­lla­ña kall­pay­kur­qa­ku ri­may­ku­nan­ku­paq. 16 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus ta­pur­qa: —¿Ima­man­ta­taq ta­pu­na­kuch­kar­qan­ki­chik pay­ku­na­wan? —nispa. 17 Huk ru­na­ña­t aq­mi nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, qan­man­mi pu­sa­mur­qa­ni kay qari chu­riy­ta, paymi mana ri­may­ta atin­chu de­mo­nio­pa hun­tas­qan kaspa. 18 May­pi­ña kap­tin­pas de­mo­ niom mu­na­ris­pan­qa pam­pa­ku­na­man wis­chun chay­mi pu­so­qo­lla­ta­ña aqtus­pan ki­run­ta­pas ki­ri­chi­chi­chin, chay­na­pim payqa llum­pay­ta­ña eqo­yach­kan. Ñam dis­ci­ pu­loy­ki­ku­na­ta nir­qa­ni­ña de­mo­nio­ta qar­qo­nan­ku­paq icha­qa manam atir­qa­ku­chu. 19 Je­sus­mi nirqa: —Mana creey atiq ru­na­ku­na ¿hay­ka­pi­ka­ma­taq qam­ku­na­wan kasaq? ¿Hay­ka­pi­ ka­ma­taq aguan­tas­qay­ki­chik? Apa­muy­chik chay war­ma­ta —nispa. 20 Chay­man pu­sa­ra­mup­t in­kum Je­sus­t a de­mo­nio ri­ku­r us­pan chay war­ma­t a ata­ que­wan ha­pi­ra­chir­qa. Chay­mi war­ma­qa pam­pa­man wi­chiy­kus­pan kat­ka­ta­tas­pan pu­so­qo­lla­ta­ña aqtur­qa. 21 Je­sus­ña­taq­mi chay war­ma­pa tay­tan­ta ta­pur­qa: —¿Hayka wa­ta­ña­taq chu­ri­ki­qa kay­na­ta ha­pi­chi­kun? —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —War­ma­cha kas­qan­man­ta­raq­mi. 22 Kay de­mo­nio­qa achka ku­ti­pi­ñam ni­na­ man­pas ya­ku­man­pas wis­chuy­kuq wa­ñu­ra­chi­nan­paq. Ima ru­ray­ta­pas atis­pay­ki­qa lla­ki­pa­ya­ri­kus­pa­yá ya­na­pay­ku­lla­way­ku —nispa. 23 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Creep­ti­ki­qa mu­nas­qay­ki­tam ru­ra­saq, creeq­ku­na­paq­qa manam ima­pas sa­sa­ chu —nispa. 24 Hi­nap­t in­mi chay war­ma­pa tay­t an­ña­t aq qa­pa­r is­pan nirqa: —¡Cree­nim, ya­na­pay­ku­way aswan­raq cree­nay­paq! —nispa. 25 Ru­na­ku­na aswan­raq hu­ñu­na­ka­mus­qan­t a Jesus ri­kus­pan­mi qaq­char­qa chay de­mo­nio­ta: —Upa­ya­chis­pa mana ri­ma­chiq de­mo­nio, ka­ma­chi­kim, kay war­ma­man­ta lloq­ siy, ama­ña­yá pay­man­qa ku­tiy­kuy­ña­chu —nispa. 26 Chay­mi de­mo­nio qa­pa­ris­pan huk­ta­wan chay war­ma­ta ata­que­wan ha­pi­ra­chir­qa hi­nas­ pam lloq­si­rus­pan war­ma­ta wa­ñus­qa­ta hina sa­qe­rur­qa, ru­na­ku­na­ña­taq­mi “wa­ñu­run­mi” nir­qa­ku. 27 Chay­mi Jesus ma­kin­man­ta ha­piy­kus­pa aysa­ri­rup­tin war­ma­qa sa­ya­ri­rur­qa. 28 Jesus wa­si­man yay­ku­r up­t in­mi dis­ci­pu­lon­ku­na sa­paq­pi ta­pur­qa­ku:

MARCOS 9

1838

—¿Ima­nas­qa­taq ño­qay­ku­qa mana atir­qa­ni­ku­chu chay de­mo­nio qar­qoy­ta? —nispa. 29 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Kayna de­mo­nio­ta­qa Dios­ta ma­ña­kus­pa­llam qar­qon­ki­chik —nispa. a Wañunanmanta huktawan Jesuspa willakusqan (Mt 17:22-23. Lc 9:43-45)

30 Chay­man­t a lloq­sis­pan­kum Ga­li­lea law­nin­t a pa­sar­qa­ku, Je­sus­mi mana mu­ nar­qa­chu ni pi ya­cha­nan­ta­pas. 31 Dis­ci­pu­lon­ku­na­lla­ta ya­cha­chis­pan­mi nirqa: —Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa trai­cio­nas­qam kasaq, wa­ñu­chi­wap­tin­kum kimsa pun­chaw­man­ta kaw­sa­ri­mu­saq —nispa. 32 Dis­ci­pu­lon­ku­nam icha­qa mana entien­der­qa­ku­chu chay nis­qan­t a, man­cha­kur­ qa­ku­taq­mi ta­puy­kuy­ta­pas.

33 Ca­per­naum

Allin reqsisqa kaqmanta (Mt 18:1-5. Lc 9:46-48)

llaq­ta­man cha­ya­r us­pan­ku wa­si­pi­ña kach­kap­tin­kum Jesus dis­ci­ pu­lon­ku­na­ta ta­pur­qa: —¿Ima­man­ta­taq ati­pa­na­kur­qan­ki­chik ha­mup­tin­chik? —nispa. 34 Pay­ku­nam icha­qa upa­lla­lla kar­qa­ku, ñanpi ki­k in­ku­pu­ra pim aswan req­sis­qa kas­qan­ku­man­ta ri­mas­qan­ku­ray­ku. 35 Chay­mi Jesus ti­yay­kus­pan chun­ka iskay­nin­ tin dis­ci­pu­lon­ku­na­ta qa­yay­kus­pan nirqa: —Pipas allin req­sis­qa kayta mu­nas­pa­qa cria­do hina kas­pa­yá lla­pan­ta ser­vi­chun —nispa. 36 Chay­mi huk war­ma­cha­t a chaw­pin­ku­man sa­yay­ka­chir­qa, payta mar­qa­kuy­kus­ pam dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: 37 —Pipas su­tiy­pi kayna war­ma­cha­ta ku­ya­kuy­wan chas­kiy­kuq­qa ño­qa­tam chas­ki­wan, chas­ki­wan­qa manam ño­qa­lla­ta­taq­chu aswan­qa ka­cha­muq­niy Tay­tay­ta­wan­mi —nispa.

38 Juan­mi

Jesuspa favorninpi kaqkunamanta (Mt 10:42. Lc 9:49-50)

Je­sus­ta nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, huk ru­na­tam ri­ku­ra­mur­qa­ni­ku qampa su­ti­ki­pi de­mo­nio­ku­na­ta qar­qoch­kaq­ta. Hi­nap­tin­mi mi­cha­ka­mur­qa­ni­ku ño­qan­chik­wan mana pu­ris­qan­ray­ ku —nispa. 39 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ama mi­cha­kuy­chik­chu, pipas ño­qa­pa su­tiy­pi *mi­la­gro­ta ru­rach­kas­pa­qa manam con­tray­pi­qa ri­man­man­chu. 40 Pipas mana con­t ran­chik­pi kas­pa­qa fa­vor­ nin­chik­pim kach­kan. 41 Ño­qa­pa su­tiy­pi Cris­to­pa kas­qay­ki­chik­ray­ku pipas huk vaso ya­ku­lla­ta­pas qoy­ku­sus­pay­ki­chik­qa che­qap­ta­pu­nim pre­mion­ta chas­kin­qa. Huchallichiqkunamanta (Mt 18:6-9. Lc 17:1-2)

42 —Ño­qa­pi iñiq kay tak­sa­cha­ku­na­man­ta huk­nin­ta pipas hu­cha­lli­chiq­paq­qa allin­chá kan­man mo­li­no ru­mi­ta kun­kan­man wa­ta­rup­tin­ku lamar qo­cha­man wis­chus­qa kay­ a 9:29

Ñawpaq rikurimuq griego idioma copiakunapiqa manam rimanchu ayunomanta.

1839

MARCOS 9​, ​10

nin. 43 Sichu ma­ki­ki hu­challi­chi­sun­ki hi­nap­tin­qa allin­ni­ki­paq­chá ma­ki­ki­ta qo­ru­ru­waq, allin­raq­mi kan­man huk­nin ma­ki­yoq­lla­ña wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ni­ki­qa chay­na­pi iskay ma­kin­tin infier­no­man mana yay­ku­nay­ki­paq, chay­pi­qa ni­na­pas mana ama­chay ati­nam kach­kan. ( 44 Chay­pi­qa ma­na­má aycha uru­pas nitaq ni­na­pas wa­ñun­chu.) 45 Sichu cha­ki­ki hu­cha­lli­chi­sun­ki hi­nap­tin­qa allin­ni­ki­paq­chá cha­ki­ki­ta qo­ru­ru­waq, allin­raq­mi kan­man qoru cha­ki­lla­ña wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ni­ki­qa chay­na­pi iskay cha­kin­tin, infier­no­man mana wis­chus­qa ka­nay­ki­paq. ( 46 Chay­pi­qa ma­na­má aycha uru­pas nitaq ni­na­pas wa­ñun­chu.) 47 Sichu ña­wi­ki hu­cha­lli­chi­sun­ki hi­nap­tin­qa, allin­ni­ki­paq­chá hor­qo­ru­waq, allin­raq­mi kan­ man chu­llan ña­wi­lla­ña wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ni­ki­qa chay­na­pi iskay ña­win­tin infier­no­man mana wis­chus­qa ka­nay­ki­paq. 48 Chay­pi­qa ma­na­má aycha uru­pas nitaq ni­na­pas wa­ñun­chu. 49 —Lliw­mi ka­chi­chas­qa kanqa ni­na­wan. 50 Ka­chi­qa allin­mi, icha­qa chu­llu­ rus­pan­qa ¿ima­paq­taq va­len­man? Ki­ki­ki­chik­pu­ni ka­chi­chas­qa hina kay­chik hi­nas­pa­taq kaw­say­chik haw­ka­lla wa­kin­ku­na­wan.

10

1   Je­sus­mi

Casadokunaqa mana rakinakunankumanta (Mt 19:1-12. Lc 16:18)

Ca­per­naum llaq­ta­man­ta lloq­sis­pan rirqa Judea law­man rir­ qa­taq­mi Jor­dan Ma­y u­pa wak­law­nin­man­pas. Chay­pim llapa ru­na­ku­na kaq­lla hu­ñu­na­kuy­ta qa­llay­kur­qa­ku hi­nap­tin­mi Jesus ya­cha­chir­qa hina ru­ra­nan­ man hina. 2 Chay­mi wakin *fa­ri­seo­ku­na Jesus­man asuy­kur­qa­ku ta­pu­kuy­ku­na­wan pan­ta­ra­chi­nan­ku­paq, pay­ku­nam ta­pur­qa­ku: —¿Dios­qa ley­nin­pi per­mi­tin­chu ca­sa­do runa war­min­man­ta ra­ki­ku­nan­ta? —nispa. 3 Pay­ña­t aq­mi ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq Moi­ses­qa ka­ma­chi­sur­qan­ki­chik? —nispa. 4 Pay­ku­nam con­tes­t ar­qa: —Moi­ses­qa per­mi­tir­qam pa­pel­ta ru­ray­kus­pa war­min­man­ta ra­ki­ku­nan­paq. 5 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Chay­na­ta­qa ka­ma­chir­qa rumi sonqo kap­ti­ki­chik­mi. 6 Qa­lla­riy­nin­pi “Dios llapa imata unan­chas­pan­qa qa­ri­ta­wan war­mi­tam ru­rar­qa. 7 Chay­ray­kum qa­ri­qa tay­tama­man­ta sa­qes­pa huk­lla­wa­kun­qa war­min­man­ña 8 chay­mi iskay­nin­ku huk runa hi­na­lla­ña kan­qa­ku.” Chay­na­qa manam kanku iskay­ña­chu aswan­qa huk­lla­ñam. 9 Chay­ray­kum ru­na­qa mana ra­kin­man­chu Dios­pa kus­kan­chas­qan­ta­qa —nispa. 10 Wa­si­pi­ña kach­kap­t in­kum Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na huk­t a­wan ta­pur­qa­ku chay ri­mas­qan­ku­man­ta. 11 Je­sus­mi pay­ku­na­ta nirqa: —War­min­man­ta ra­ki­ku­r us­pan huk war­mi­wan ca­sa­ra­kuq ru­na­qa hu­cha­lli­kun­ mi punta kaq war­min­pa con­t ran­pi. 12 War­mi­pas hu­cha­lli­kun­taq­mi qo­san­man­ta ra­ki­ku­rus­pan huk qa­ri­wan ca­sa­ra­kus­pan­qa.

13 Wa­wa­ku­na­t am

Wawakunata Jesus bendecisqanmanta (Mt 19:13-15. Lc 18:15-17)

pu­sa­mur­qa­ku Jesus llach­pay­ku­nan­paq. Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­ taq­mi qaq­char­qa chay wa­wa­ku­na pu­sa­muq­ku­na­ta. 14 Je­sus­mi har­ka­kus­qan­ku­ta ri­ku­rur­qa chay­mi pi­ña­kus­pan nirqa: —Ama har­kay­chik­chu wa­wa­ku­na ño­qa­man ha­mu­nan­ta, kay wa­wa­ku­na hina kaq­ ku­na­paq­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa. 15 Che­qap­tam ni­ki­chik, pipas wa­wa­ku­na hina Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta mana chas­kis­pa­qa ma­na­pu­nim chay­man­qa yay­kun­qa­chu.

MARCOS 10

1840

16 Kay­na­t a

nis­pan­mi Jesus wa­wa­ku­na­ta mar­qa­riy­kur­qa, pay­ku­na­pa ha­wan­man ma­kin­ta chu­ray­kus­pan­mi pay­ku­na­ta ben­de­cir­qa. Jesuswan apu joven parlasqanmanta (Mt 19:16-30. Lc 18:18-30)

17 Jesus rich­kap­t in­mi ha­mur­qa huk runa kall­pas­t in, paymi qon­qo­ra­kuy­kus­pan nirqa: —Allin ya­cha­chi­kuq ¿ima­ta­taq ru­ra­saq wiñay kaw­sa­nay­paq? —nispa. 18 Je­sus­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq “allin ya­cha­chi­kuq” ni­wan­ki? Dios­llam allin­qa. 19 Qamqa ya­chan­ kim Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta. Chay ka­ma­chi­kuy­ku­nam nin: “Amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu, amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ki­chu, amam su­wa­kun­ki­chu, amam pi­man­ ta­pas llu­lla­ta­qa ri­man­ki­chu, amam enga­ñan­ki­chu, tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay” nispa. 20 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ña­t aq nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, warma kas­qay­man­ta­raq­mi chay­ku­na­ta­qa ka­su­kur­qa­ni —nispa. 21 Hi­nap­t in­mi Jesus ku­ya­kuy­wan qa­wa­r is­pan payta nirqa: —Chay­wan­pas kay­raq­mi fal­ta­sun­ki, ris­pay­ki­yá *ran­ti­ka­ra­muy tukuy ka­puq­ ni­ki­ta, hi­nas­pa­yá chay qoll­qe­ta wak­cha­ku­na­man qoy­ka­riy chay­na­pim hanaq pa­cha­pi ka­puq­ni­ki­ku­na kanqa, chay­man­ta ku­ti­mus­pa­ñam ño­qa­wan rinki. 22 Runam chay­t a uya­r i­r us­pan achka ka­puq­ni­yoq kas­qan­ray­ku llum­pay­t a huk­ man­ya­rus­pan lla­kis­qa­lla­ña pa­sa­kur­qa. 23 Je­sus­ña­t aq­mi mu­y u­r iq­nin­pi ru­na­ku­na­t a qa­wa­r is­pan dis­ci­pu­lon­ku­na­t a nirqa: —Mayna sa­sa­tam apu ru­na­ku­na­qa yay­kun­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa —nispa. 24 Dis­ci­pu­lon­ku­nam kayta uya­r i­r us­pan­ku admi­ra­kur­qa­ku. Chay­mi Jesus huk­t a­ wan nirqa: —Ku­yas­qay qa­ri­ku­na ¡may­na-may­na sa­sa­tam qo­ri-qoll­qen­ku­pi ha­pi­pa­kuq ru­na­ku­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­kun­qa­ku! 25 Apu runa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­nan­man­ta­qa ca­me­lloch ya­qa­pas agu­ja­pa rin­rin­ta ustu­r un­man —nispa. 26 Kayta uya­r i­r us­pan­kum dis­ci­pu­lo­ku­na aswan­raq admi­ra­kus­pa ta­pu­na­kur­qa­ku: —Hi­nap­tin­qa ¿pitaq sal­va­kuy­ta­qa atin­man? —nispa. 27 Je­sus­ña­t aq­mi pay­ku­na­t a qa­wa­r is­pan nirqa: —Ru­na­ku­na­qa manam atin­man­chu, Dios­llam atin­man­qa. Dios­pa­qa tu­kuy­mi ati­na­llan —nispa. 28 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Ño­qay­ku­qa tukuy imata sa­qe­r us­pam qan­wan pu­rich­ka­ni­ku —nispa. 29 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pipas ño­qa­ray­ku hi­nas­pa Dios­man­ta allin no­ ti­cia­ray­ku sa­qen­qa wa­sin­ta, waw­qe-pa­nin­ku­na­ta, tu­ri-~­na­ñan­ku­na­ta otaq tay­ta-ma­man­ta, war­min­ta, chu­rin­ku­na­ta, chak­ran­ku­na­ta 30 hi­nas­pa­qa chas­kin­ qam kay tiem­po­pi pa­chak kuti masta wa­si­ku­na­ta, waw­qe­ku­na­ta, pa­ni­ku­na­ta, tu­ri-~­na­ña­ku­na­ta, tay­ta-ma­ma­ku­na­ta, chu­ri­ku­na­ta hi­nas­pa chak­ra­ku­na­ta, chas­ kin­qa­má cheq­nis­qa­ña kas­pa­pas, hamuq tiem­po­pi­ña­taq­mi wi­ñay­paq kaw­san­qa. 31 Icha­qa ancha req­sis­qa kaq­ku­na­man­t am achkaq kan­qa­ku pisi req­sis­qa­ña, pisi req­sis­qa kaq­ku­na­man­ta­ña­taq­mi achkaq ancha req­sis­qa­ña kan­qa­ku.

1841

32 Je­r u­sa­len­man

MARCOS 10

Jesusmi huktawan willakun wañunanmanta (Mt 20:17-19. Lc 18:31-34)

rip­tin­kum Jesus dis­ci­pu­lon­ku­na­pa pun­tan­ta rirqa. Chay­mi admi­ra­kur­qa­ku mana man­cha­kus­pan rip­tin, pay­ku­na­ña­taq­mi man­cha­ris­qa­lla­ña qa­tir­qa­ku. Chay­ray­kum Jesus chun­ka iskay­nin­tin dis­ci­pu­lon­ku­na­ta huk­law­man qa­yay­kus­pa imam pa­sa­nan­man­ta wi­llay­ta qa­llay­kur­qa: 33 —Je­ru­sa­len llaq­ta­man­mi rich­kan­chik, chay­pim Dios­man­ta Hamuq Runa entre­gas­qa kasaq *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­man­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man, pay­ku­nam wa­ñu­nay­ paq sen­ten­cia­was­pan­ku mana cas­tan­chik kaq ru­na­ku­na­man entre­ga­wan­qa­ku. 34 Bur­la­ku­was­pan­kum azo­te­wan­qa­ku hi­nas­pa to­qa­pa­ya­wan­qa­ku chay­man­tam wa­ ñu­ra­chi­wan­qa­ku aswan­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq.

35 Ze­be­deo­pa

Jacobowan Juanpa mañakusqankumanta (Mt 20:20-28)

chu­rin Ja­co­bo­wan Juan­mi Je­sus­man asuy­kus­pan­ku nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, anri niy­ku­way­ku kay ma­ña­kus­qay­ku­ta —nispa. 36 Chay­mi Jesus ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq mu­nan­ki­chik qam­ku­na­paq ru­ra­nay­ta? —nispa. 37 Hi­nap­t in­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Mu­nay­cha­kus­pay­ki­qa ti­yay­ka­chi­way­ku­yá huk­niy­ku­ta *alleq law­ni­ki­pi, huk­ niy­ku­ta­ña­taq *ichoq law­ni­ki­pi —nispa. 38 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Manam ya­chan­ki­chik­chu imam ma­ña­kus­qay­ki­chik­ta­qa. Nis­qay­pi hinam ño­qa­qa ña­ka­ ri­saq. ¿Ati­waq­chik­chu ñoqa hina ña­ka­riy­ta? ¿Ati­waq­chik­chu ñoqa hina wa­ñuy­ta? —nispa. 39 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nirqa: —Arí, ati­saq­kum —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Arí, che­qap­ta­pu­nim qam­ku­na­qa ñoqa hina ña­ka­rin­ki­chik hi­nas­pa ñoqa hina wa­ñun­ki­chik. 40 Aswan­qa *alleq law­niy­pi otaq *ichoq law­niy­pi ti­yay­kuy­qa manam ño­qa­lla­man­ta­chu, chay­qa kach­kan akllas­qa­ku­na­paq­mi —nispa. 41 Wakin chun­kan­t in dis­ci­pu­lon­ku­nam chay­t a uya­r i­r us­pan­ku Ja­co­bo­pa hi­nas­pa Juan­pa con­tran­pi pi­ña­ku­r ur­qa­ku. 42 Je­sus­ña­taq­mi pay­ku­na­ta qa­yay­kus­pan nirqa: —Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas na­cion­ku­na go­bier­naq­ku­nam ru­na­ku­na­pi mu­nay­ cha­kun­ku hi­nas­pam ka­ma­chis­pan­ku ka­su­chi­kun­ku. 43 Qam­ku­na­yá icha­qa ama chay­na­chu kay­chik, qam­ku­na­man­ta pipas ka­ma­chi­kuy­ta mu­nas­pa­qa wa­kin­ku­na­ta­yá ser­vi­chun. 44 Qam­ku­na­man­ta pipas allin req­sis­qa kayta mu­nas­pa­qa lla­pan­pa sir­vien­ ten­yá ka­chun. 45 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa manam ser­vi­chi­ku­nay­paq­chu ha­mur­qa­ni aswan­qa ser­vi­nay­paq­mi hi­nas­pa achka ru­na­ku­na­pa ran­tin­pi wa­ñu­nay­paq­mi. Ñawsa Bartimeota Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 20:29-34. Lc 18:35-43)

46 Chay­man­tam Je­ri­co llaq­ta­man cha­ya­rur­qa­ku. Chay llaq­ta­man­ta dis­ci­pu­lon­ku­na­ wan hi­nas­pa achka ru­na­ku­na­wan Jesus lloq­sich­kap­tin­mi ñanpa pa­tan­pi ti­yach­kas­qa li­mos­na ma­ña­kuq ñawsa runa. Payqa karqa Bar­ti­meom otaq Ti­meo­pa chu­rin­mi. 47 Chay ñaw­sam Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­pa ha­mus­qan­ta uya­ri­rus­pan qa­yay­ka­cha­kur­qa:

MARCOS 10​, ​11

1842

—¡Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq Jesus, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­wa­yá! —nispa. 48 Chay­mi ru­na­ku­na ñaw­sa­t a qaq­char­qa­ku: —¡Upa­llay! —nispa. Pay­ña­taq­mi aswan­raq qa­pa­rir­qa: —¡Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­wa­yá! —nispa. 49 Je­sus­ña­t aq­mi sa­yay­kus­pan nirqa: —Qa­ya­ra­muy­chik —nispa. Pay­ku­nam ñaw­sa­ta qa­ya­mus­pan­ku nir­qa­ku: —Kall­pan­cha­kus­pay­ki ha­ta­riy, qa­ya­mu­such­kan­kim —nispa. 50 Chay ñaw­sa­ña­t aq­mi ca­pan­t a wi­ku­t is­pan kall­pay­lla Je­sus­man asuy­kur­qa. 51 Je­sus­mi ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq mu­nan­ki qam­paq ru­ra­nay­ta? —nispa. Chay­mi ñaw­sa­ña­taq nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, qa­wa­ri­kuy­tam mu­na­ni —nispa. 52 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pa­sa­kuy­ña, iñiy­ni­kim sa­no­ya­ra­chi­sun­ki —nispa. Chay­lla qa­wa­ri­ku­rus­pan­mi Je­sus­wan­ña rirqa.

11

Jerusalenman Jesuspa yaykusqanmanta (Mt 21:1-11. Lc 19:28-40. Jn 12:12-19) 1   Je­ru­sa­len

llaq­ta­man hich­pa­ra­mus­pan­kum cha­ya­rur­qa­ku Oli­vos Mo­ qo­man. Chay law­pim kach­kan Bet­fa­ge llaq­ta­cha­wan Be­ta­nia llaq­ta­cha. Je­sus­mi iskay dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­chas­pan 2 nirqa: —Riy­chik wak chim­pa llaq­ta­cha­ta, chay­man cha­ya­rus­pay­ki­chik­mi ta­rin­ki­chik ma­na­raq pi­pa­pas si­lla­kus­qan wa­tas­qa malta asno­ta, pas­ka­ra­mus­pa­yá aysa­ra­muy­ chik. 3 Pipas: “¿Ima­paq­taq pas­kach­kan­ki­chik?” nispa ta­pu­sup­ti­ki­chik­qa qam­ku­nam nin­ki­chik: “Se­ñor­mi ne­ce­si­tach­kan, chay­llam ku­ti­chi­pa­mu­sun­ki” nispa. 4 Pay­ku­nam pa­sas­pan­ku ta­r i­r ur­qa­ku asno­t a ñanpa patan wa­si­pa pun­kun­pi wa­ tas­qa­ta hi­nas­pam pas­kar­qa­ku. 5 Wakin chay­pi kaq­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —¿Ima­ta­taq ru­rach­kan­ki­chik? ¿Ima­paq­taq pas­kach­kan­ki­chik asno­ta? —nispa. 6 Pay­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku Je­sus­pa nis­qan­man hina, chay­mi ma­na­ña har­ka­kup­ tin­ku asno­ta aysa­mur­qa­ku. 7 Je­sus­man asno­ta aysa­ra­mus­pan­kum pa­chan­ku­wan ca­ro­nar­qa­ku chay­mi Je­sus­ña­taq si­lla­kuy­kur­qa. 8 Hi­nap­tin­mi achka ru­na­ku­na ñan­man pa­chan­ku­na­ta mas­tar­qa­ku, wa­kin­ña­taq­mi sa­cha­pa kall­man­ku­na­ta ku­ chus­pan­ku ñan­man chu­rar­qa­ku chay­nin­ta Jesus pa­sa­nan­paq. 9 Pun­t a­pas qe­pa­pas riq­ku­na­ña­t aq­mi Je­sus­man­t a qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —¡Yu­pay­cha­sun­chik! ¡Ala­bas­qa­yá ka­chun Se­ñor­pa su­tin­pi ha­muq­qa! 10 ¡Ha­ tun­chas­qa­yá ka­chun ñawpa abue­lon­chik David hina go­bier­na­nan­paq ha­muq­qa! ¡Hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­yá Dios­ta yu­pay­cha­chun­ku! —nispa. 11 Je­sus­mi Je­r u­sa­len llaq­t a­man cha­ya­r us­pan tem­plo­man yay­kur­qa, chay­mi tar­de­ña kap­tin lliw­ta qa­wa­ris­pa­lla Be­ta­nia llaq­ta­cha­man pa­sa­kur­qa chun­ka iskay­nin­tin dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan.

1843

MARCOS 11

Mana ruruq sachata Jesus ñakasqanmanta (Mt 21:18-19)

12 Pa­qa­r in­nin­t in­ña­t aq­mi

lloq­sir­qa­ku Be­ta­nia­man­ta chay­mi Jesus yar­qa­ra­chi­ kus­pan 13 ka­ru­man­ta­raq ri­ku­r ur­qa lla­qe­sa­pa­lla­ña higos sa­cha­ta. Chay­mi rirqa qawaq “Icha­pas ru­r uch­kan” nis­pan, aswan­qa manam ru­rus­qa­chu mana tiem­pon kas­qan­ray­ku, chay­qa lla­qe­yoq­llam kasqa. 14 Chay higos sa­cha­tam nirqa: —Ku­nan­man­ta­qa ma­na­ñam pipas ru­r uy­ki­ta­qa mi­kun­qa­ña­chu —nispa. Chay nis­qan­tam dis­ci­pu­lon­ku­na uya­ri­r ur­qa.

15 Chay­man­t am

Templopi rantikuqkunata Jesus qarqosqanmanta (Mt 21:12-17. Lc 19:45-48. Jn 2:13-22)

cha­yar­qa­ku Je­r u­sa­len llaq­ta­man, tem­plo­man Jesus yay­ku­rus­ pan­mi qa­llay­kur­qa qar­qoy­ta chay­pi llapa ran­tiq­ku­na­ta­wan *ran­ti­kuq­ku­na­ta, wi­ka­par­qam qoll­qe cam­bia­nan­ku me­sa­ku­na­ta­pas chay­na­taq pa­lo­ma ran­ti­kuq­ ku­na­pa si­llan­ku­na­ta­pas. 16 Ma­na­taq­mi de­jar­qa­chu tem­plo­pa pa­tion­pi ima­ku­na apa­ka­cha­nan­ku­ta­pas. 17 Chay­pim Jesus ya­cha­chir­qa: —¿Ma­na­chum Bi­blia­pi Dios nich­kan: “Temployqa mañakuwananku wasiwan sutichasqam kanqa. Llapallan runakunapa mañakamuwananku wasim kanqa” nispa? Qamkunam ichaqa suwakunapa machayninta hinaña rurarusqankichik. 18 Je­sus­pa

nis­qan­tam uya­ri­r ur­qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na, Je­sus­ta man­cha­kus­pan­kum mas­kar­qa­ku imay­na for­ma­ pi­pas wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq llapa ru­na­ku­na Je­sus­pa ya­cha­chis­qan­ta uya­ris­pa admi­ra­kup­tin­ku. 19 Icha­qa Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­wan llaq­ta­man­ta pa­sa­kur­qa tu­ta­ya­rup­tin­ña.

20 Pa­qa­r in­nin­t in

Higos sachapa chakirusqanmanta (Mt 21:20-22)

rich­kas­pan­ku­ña­taq­mi chay higos sa­cha­ta ri­ku­rur­qa­ku sa­pin­ man­ta­pu­ni cha­kis­qa­ta­ña. 21 Chay­mi Pedro yu­ya­ri­rus­pan Je­sus­ta nirqa: —Ya­cha­chi­kuq qaway, qayna pun­chaw “amaña ru­ruy­chu” nis­qay­ki higos sa­cha­ qa cha­ki­rus­qa­ñam. 22 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Dios­pi con­fia­kuy­chik. 23 Che­qap­ta­pu­nim pipas son­qon­pi mana iskay­ra­yas­pa kay orqo­ta nin­man: “Chay­man­ta su­chus­pa la­mar-qo­cha­man wis­chu­kuy” nispa, chay nis­qan cum­pli­ku­nan­ta creep­tin­qa nis­qan­pi hinam kanqa. 24 Chay­mi ni­ki­chik: Dios­man­ta lliw ma­ña­kus­qay­ki­chik­ta chas­ki­r us­qay­ki­chik­paq­ña crees­pa­qa chas­ kin­ki­chik­pu­nim. 25 Icha­pas Dios­ta ma­ña­kuch­kas­pa qon­qay­ta yu­ya­ri­ru­waq­chik pi­wan­pas pi­ña­nas­qa kas­qay­ki­chik­ta, chay­na kap­tin­qa tukuy son­qoy­ki­chik­wan­yá pam­pa­chay­chik, chay­na­pi hanaq pa­cha­pi Dios Tay­tay­ki­chik­pas hu­chay­ki­chik­ta pam­pa­cha­su­nay­ki­chik­paq. ( 26 Qam­ku­na mana pam­pa­chap­ti­ki­chik­qa hanaq pa­ cha­pi kaq Dios Tay­tay­ki­chik­pas manam pam­pa­cha­sun­ki­chik­chu.)

MARCOS 11​, ​12

1844

Jesusqa kamachikunanpaq munayniyoq kasqanmanta (Mt 21:23-27. Lc 20:1-8)

27 Je­r u­sa­len­man

huk­ta­wan ku­ti­ra­mup­tin­kum Jesus tem­plo­pi pu­rich­kar­qa. Chay­mi pay­man asuy­kur­qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na, Dios­pa ley­nin ya­cha­ chiq­ku­na hi­nas­pa ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na. 28 Pay­ku­nam Je­sus­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima de­re­choy­ki­wan­taq chay­ku­na­ta­qa ru­rach­kan­ki? ¿pitaq au­to­ri­za­sur­qan­ ki? —nispa. 29 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­pas ta­pus­qay­ki­chik­yá, kay ta­pus­qay­ta con­tes­ta­wap­ti­ki­chik­qa ño­qa­pas nis­qay­ki­chik­mi ima de­re­choy­wan­mi kay­ku­na ru­ras­qay­ta. 30 Ni­way­chik­yá: ¿Pitaq bau­ti­za­nan­paq Juan­ta­qa ka­cha­mur­qa, Dios­chu icha ru­na­ku­na­chu? —nispa. 31 Chay­na­t a Jesus ta­pup­t in­mi ki­k in­ku­pu­ra tan­tea­na­kur­qa­ku: —Si­chum “Dios­mi ka­cha­mur­qa” nip­tin­chik­qa “¿Ima­nas­qa­taq ma­na­qa creer­qan­ki­chik­ chu?” ni­wa­sun­chi­ki. 32 Ma­na­taq­mi nich­wan­chu “Ru­na­ku­na­llam ka­cha­mur­qa” nis­pa­qa. Ma­na­má con­tes­tay­ta atir­qa­ku­chu llapa ru­na­ku­na­ta man­cha­kus­qan­ku­ray­ku, man­cha­kur­qa­ku­qa Bau­ti­zaq Juan­ta che­qap­ta­pu­ni Dios­man­ta wi­lla­kuq kas­qan­paq ru­na­ku­na ha­pip­tin­kum. 33 Chay­mi Je­sus­ta nir­qa­ku: —Manam ya­cha­ni­ku­chu —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ma­na­taq­mi ño­qa­pas nis­qay­ki­chik­chu ima de­re­choy­wan­mi kay­ku­na ru­ras­qay­ ta­qa —nispa.

12

Mana allin llamkaqkunawan rikchanachisqanmanta (Mt 21:33-46. Lc 20:9-19)

1   Rik­cha­na­chiy­ku­na­wan

ya­cha­chis­pan­mi Jesus nirqa: —Huk runam chak­ran­pi uvas­ta plan­ta­rus­pa mu­yu­riq­nin­ta per­qa­ra­ chir­qa, huk po­zo­ta­taq­mi ru­ra­chir­qa uvas­pa ru­run­ta sa­ru­nan­ku­paq, hi­nas­pam mar­ka­yoq chuk­lla­ta ru­ra­chir­qa chay­man­ta cui­da­nan­ku­paq. Chay­ku­na­ta ru­ra­ra­ chis­pam chak­ran­ta llam­kaq­ku­na­man arrien­da­ku­rus­pa illa­rur­qa. 2 Co­se­cha tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi ru­nan­ta chay dueño ka­char­qa arrien­daq­nin­ku­na­man­ta tu­paq­nin­ ta ma­ña­mu­nan­paq. 3 Pay­ku­na­ña­taq­mi chay ru­na­ta ha­pi­rus­pan­ku ma­qa­pa­rur­qa­ku hi­nas­pam ku­ti­ri­chir­qa­ku mana ima­yoq­ta. 4 Due­ño­ña­taq­mi huk­nin ru­nan­ta­ña ka­ char­qa, pay­tam uman­ta pa­ki­rus­pan­ku pen­qay­paq­ta ru­rar­qa­ku. 5 Huk ru­na­ta­wan­raq ka­chap­tin­mi pay­ta­ña­taq wa­ñu­ra­chir­qa­ku. Chay­wan­pas huk­ta­wan-huk­ta­wan­raq­mi ka­char­qa, pay­ku­na­tam wa­kin­ta ma­qa­pa­rur­qa­ku, wa­kin­ta­ña­taq­mi wa­ñu­ra­chir­qa­ku. 6 —Chay due­ño­pa­qa ku­yas­qan sa­pa­llan chu­ri­llan­ñam pu­chu­rur­qa, pay­tam ka­char­qa: “Chu­riy­ta­qa res­pe­tan­qa­kuch” nispa. 7 Icha­qa llam­kaq­ku­nam payta ri­ku­rus­pan­ku ni­na­ kur­qa­ku: “Paymi chas­kin­qa he­ren­cia­ta­qa, pay­ta­qa wa­ñu­ra­chi­sun­yá ño­qan­chik­ña dueño ka­nan­chik­paq” nispa. 8 Chay­mi wa­ñu­ra­chis­pan­ku cuer­pon­ta chak­ra­man­ta wis­chu­rur­qa­ku. 9 Chay­na­qa ¿ima­ta­taq ru­ran­qa chak­ra­yoq­qa? Payqa ku­ti­ra­mus­pan­mi llam­kaq­ku­na­ta wa­ñu­ chis­pa chak­ran­ta huk­ku­na­man­ña arrien­da­ku­run­qa. 10 ¡Ma­na­chum Bi­blia­pi leer­qan­ki­chik: “Wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumiqa cimientopi esquinan hapiq rumiñam rikurirurqa. 11 Kaytaqa rurarun Señor Diosmi.

1845

MARCOS 12

Kay qawasqanchikqa ñoqanchikpaqqa ima admirakuypaqmi” nispa nisqanta. ta­puq­nin ru­na­ku­na mus­ya­ku­r ur­qa­ku Je­sus­pa rik­cha­na­chis­qan­qa pay­ku­na­pa con­tran­pi kas­qan­ta chay­mi ha­pi­r uy­ta mu­nar­qa­ku icha­qa llapa ru­na­ ku­na­ta man­cha­kus­pan­kum mana ima ru­ray­ta atis­pa pa­sa­kur­qa­ku. 12 Hi­nap­t in­mi

13 Je­sus­man­mi

Impuesto paganamanta (Mt 22:15-22. Lc 20:20-26)

ka­cha­mur­qa­ku wakin *fa­ri­seo­ku­na­ta­wan Rey He­ro­des­pa wakin qa­tiq­nin­ku­na­ta chay­na­pi Jesus ima­man­ta­pas mana allin­ta ri­ma­rup­tin acu­sa­nan­ ku­paq. 14 Pay­ku­na ha­mus­pan­kum Je­sus­ta nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, ya­cha­ni­kum qamqa ru­na­ku­na­ta mana man­cha­kus­pay­ki che­qap ri­mas­qay­ki­ta. Qam­qa­ri­ki manam ru­na­pa ha­wa­llan­ta­chu qa­wan­ki, che­qap­tam ya­ cha­chin­ki Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sa­nan­chik­paq. ¿Allin­chu Rey Ce­sar­man impues­to pagay icha ma­na­chu? ¿Pa­gach­wan­chu icha ma­na­chu? —nispa. 15 Je­sus­mi pay­ku­na­qa iskay uya kas­qan­ku­t a ya­chas­pan nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq pan­ta­chi­way­pi rich­kan­ki­chik? Qoll­qe­ta apa­mu­way­chik qa­wa­ nay­paq —nispa. 16 Apa­ra­mup­t in­kum Jesus pay­ku­na­t a ta­pur­qa: —¿Pipa uyan­taq hi­nas­pa pipa su­tin­taq kay qoll­qe­pi­qa kach­kan? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: —Rey Ce­sar­pam —nispa. 17 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Rey Ce­sar­pa kaq­ta­qa pay­man­yá qoy­chik, Dios­man­ña­taq paypa kaqta —nispa. Je­sus­pa chay­na nis­qan­wan­mi llum­pay­lla­ta­ña admi­ra­kur­qa­ku.

18 Chay­man­t am

Wañuqkunapa kawsarimunanmanta (Mt 22:23-33. Lc 20:27-40)

Je­sus­man ha­mur­qa­ku wakin *sa­du­ceo­ku­na. Pay­ku­na­qa manam creen­ku­chu wa­ñuq­ku­na­pa kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta chay­mi Je­sus­ta nir­qa­ku: 19 —Ya­cha­chi­kuq, Moi­ses­pa qell­qas­qan­pim ni­wach­kan­chik: “Ca­sa­do runa mana wa­wa­yoq­ta war­min­ta de­ja­rus­pa wa­ñu­rup­tin­qa waw­qen­mi viu­da­wan ca­sa­ra­kun­qa, hi­ nap­tin­mi chu­rin­pas wa­ñu­kuq­pa chu­rin hi­na­ña kanqa chay­na­pi wa­ñu­kuq­pa mi­ray­nin ka­nan­paq” nispa. 20 Qan­chis waw­qen­tin qa­ri­ku­nam karqa. Piwi kaq ca­sa­ra­kus­pan­mi wa­ñu­rus­pan war­min­ta mana wa­wa­yoq­ta sa­qe­rur­qa. 21 Chay­man­tam sull­kan ca­sa­ra­ ku­rur­qa chay war­mi­wan, pay­pas mana chu­ri­yoq­mi wa­ñu­kur­qa. Ca­sa­ra­kur­qa­taq­mi, kimsa kaq qa­tiq­nin­wan­pas. 22 Chay­na­pim qan­chis­nin­tin­pu­ni ca­sa­ra­ku­rur­qa­ku chay war­mi­lla­wan. Hi­nap­tin­mi mana may­qan­nin­pa­pas chu­rin­ku kar­qa­chu. 23 Chay­man­tam war­mi­pas qe­pan­ku­ta wa­ñu­rur­qa. Chay qan­chis­nin­tin­wan ca­sa­ra­kuch­kap­tin­qa wa­ñuq­ ku­na kaw­sa­ri­mup­tin­qa ¿may­qan­nin­pa­má war­min­qa kanqa? 24 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­qa pan­tay­pim kach­kan­ki­chik Bi­blia­pa nis­qan­ta­pas chay­na­taq Dios­pa atiy­nin­ta­pas mana req­sis­pay­ki­chik. 25 Llapa ru­na­ku­na kaw­sa­ri­mus­pan­ku­qa manam ca­sa­ra­kun­qa­ku­chu ma­na­taq­mi ca­sa­ra­chi­na­kun­qa­ku­chu, icha­qa hanaq pa­cha­pi angel­ku­na hi­na­ñam kan­qa­ku. 26 Wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta­qa ¿ma­na­chum leer­qan­ki­chik Moi­ses­pa li­bron­pi ru­pach­kaq tan­kar kich­ka­man­ta Dios­pa ri­ma­ pa­yas­qan­ta? Paymi nirqa: “Ño­qa­qa kani Abra­ham­pa, Isaac­pa hi­nas­pa Ja­cob­pa

MARCOS 12

1846

Dios­nin­mi” nispa. 27 Dios­qa manam wa­ñus­qa­ku­na­pa Dios­nin­chu icha­qa kaw­saq­ku­ na­pa Dios­nin­mi. Chay­na­qa qam­ku­na­qa llum­pay pan­tay­pim kach­kan­ki­chik. Hatunnin kamachikuymanta (Mt 22:34-40)

28 Je­sus­man­mi asuy­kur­qa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq runa. Paymi uya­r ir­qa ta­puq­ nin­ku­na­man Je­sus­pa allin con­tes­tas­qan­ta chay­mi Je­sus­ta ta­pur­qa: —Ya­cha­chi­kuq ¿Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­man­ta­qa may­qan­taq ha­tun­nin ka­ ma­chi­kuy? —nispa. 29 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Tu­kuy­man­ta ka­su­ku­na ka­ma­chi­kuy­qa kaymi: “Israel ru­na­ku­na, uya­riy­chik: Señor Dios­nin­chik­qa chu­lla­llam. 30 Señor Dios­ni­ki­tam ku­yan­ki tukuy son­qoy­ki­ wan, tukuy vi­day­ki­wan, tukuy yu­yay­ni­ki­wan hi­nas­pa tukuy kall­pay­ki­wan” nispa. 31 Kay kaq­lla qa­t iq­nin­ña­t aq­mi nin: “Ku­yan­k im ru­na­ma­si­k i­t a ki­k i­k i­t a hina” nispa. Kay­ku­nam lla­pa­llan ka­ma­chi­kuy­ku­na­man­ta aswan hatun ka­ma­chi­kuy­ku­na. 32 Chay­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq runa Je­sus­t a nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, allin­tam ni­run­ki. Che­qap­tam Dios­qa chu­lla­lla, ma­na­taq­mi huk Dios­qa kan­chu pay­man­ta­qa. 33 Allin­pu­nim tukuy son­qon­chik­wan, tukuy yu­yay­nin­ chik­wan hi­nas­pa tukuy kall­pan­chik­wan Dios­ta ku­yay­qa, allin­taq­mi ru­na­ma­sin­chik­ta ki­kin­chik­ta hina ku­yay­pas. Chay ru­ray­má aswan allin­qa Dios­paq ani­mal­ku­na­ta lliw ka­ña­na­man­ta­pas chay­na­taq wakin ofre­ce­na kaq­ku­na­man­ta­pas —nispa. 34 Ya­chay­wan ri­ma­r up­t in­mi Jesus nirqa: —Manam llum­pay­ña­chu fal­ta­sun­ki Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­nay­ki­ paq —nispa. Ta­pu­kuy­nin­ku­wan Je­sus­ta mana wi­chi­chiy­ta atip­tin­kum may­qan­nin­ku­pas ma­ na­ña ima ta­puy­ta­pas mu­nar­qa­ku­chu.

35 Tem­plo­pi

Davidpa mirayninmanta kaq Cristomanta (Mt 22:41-46. Lc 20:41-44)

Jesus ya­cha­chis­pan­mi nirqa: —¿Imay­nan­pi­taq Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­qa “Cris­to­qa Da­vid­pa mi­ray­nin­ mi” nispa ninku? 36 Kikin Da­vid­mi Chuya Espi­ri­tu­pa son­qo­chas­qan nirqa: “Señor Diosmi Señorniyta nirqa: ‘Enemigoykikunata vencenaykamayá *alleqniypi tiyaykuy. Enemigoykikunata saruchinaykamayá alleqniypi tiyaykuy’ nispa.” 37 ¿Imay­na­t aq Cris­to­qa Da­v id­pa mi­ray­nin­qa kan­man Da­v id­pu­ni “Se­ñor­niy” nispa Cris­to­man­ta ri­mach­kap­tin­qa? Llapa ru­na­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­ta ga­nas­lla­wan­ña uya­rir­qa­ku.

38 Je­sus­qa

Diospa leynin yachachiqkunapa huchanmanta (Mt 23:1-36. Lc 11:37-54. 20:45-47)

ya­cha­chis­pan­mi nir­qa­taq: —Amayá qa­ti­pa­kuy­chik­chu Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq ru­na­ku­na­ta­qa, pay­ku­na­qa qoysu pa­cha­wan pu­riy­tam gus­tan­ku, pla­za­ku­na­pi­pas res­pe­to­lla­wan­ña ri­may­ku­nan­ku­tam mu­ nan­ku, 39 hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi­pas hi­nas­pa con­vi­do­ku­na­pi­pas ñaw­paq­lla­pi ti­yay­tam

1847

MARCOS 12​, ​13

mu­nan­ku. 40 Viu­da­ku­na­pa ima­llan­ta­pas qe­chu­rus­pam allin runa tu­kus­pa una-u­nay­ta Dios­ ta ma­ña­kun­ku, chay­ray­kum pay­ku­na­qa wa­kin­man­ta­pas aswan cas­ti­gas­qa­raq kan­qa­ku.

41 Je­sus­mi

Wakcha viudapa ofrenda qosqanmanta (Lc 21:1-4)

tem­plo­pi ti­yach­kar­qa ofren­da­ku­na chu­ra­nan­ku baul­pa chim­pan­ pi, payqa qa­wach­kar­qa ru­na­ku­na­pa qoll­qe chu­ras­qan­tam. 42 Huk wak­cha viuda cha­ya­ra­mus­pan­mi baul­man hi­nay­kur­qa iskay qoll­qe­cha­ta. 43 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ ku­na­ta qa­yay­kus­pan Jesus nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, wak wak­cha viu­dam llapa apu­ku­na­pa chu­ras­qan­man­ ta­pas aswan achka­ta­qa chu­ray­kun. 44 Apu­ku­na­qa pu­chuq qoll­qe­llan­ku­tam chu­rar­qa, wak viu­dam icha­qa wak­cha kay­nin­pi man­tie­ne­ku­nan­paq kaqta lla­pa­llan­ta qoy­kun.

13

Templo tuñichisqa kananmanta (Mt 24:1-2. Lc 21:5-6)

1 Tem­plo­man­ta lloq­sich­kap­tin­mi huk­nin dis­ci­pu­lon Je­sus­ta nirqa: —Ya­cha­chi­kuq ¡qaway kay ha­tu-ha­tun ru­mi­ku­na­ta, qaway ha­tu-ha­tun kay tem­plo­ta! 2 Chay­mi Jesus nirqa: —Arí, qa­wa­pay­kuy­chik allin­ta, manam chu­lla ru­mi­pas per­qas­qa­qa pu­chun­qa­ chu, lliw­mi tu­ñi­chis­qa kanqa. Jesus kutimunanpaq tukuy ima pasakunanmanta (Mt 24:3-28. Lc 21:7-24. 17:22-24)

3 Chay­man­t am rir­qa­ku Oli­vos Mo­qo­man, chay mo­qo­qa tem­plo­pa wak­law chim­pan­pim kach­kan. Jesus chay­pi ti­yach­kap­tin­mi Pedro, Ja­co­bo, Juan hi­nas­pa Andres sa­pan­pi ta­pur­qa­ku: 4 —Ya­cha­chi­kuq wi­llay­ku­way­ku­yá ¿hay­ka­pi­t aq kay nis­qay­k i­ku­na­qa kanqa? ¿Imay­na­má ya­cha­saq­ku tukuy chay­ku­na cum­pli­ku­nan­ta­qa? 5 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Allin­ta qa­wa­kuy­chik yan­qa­taq pipas pan­ta­chi­sun­ki­chik­man. 6 Achkaq­mi ha­mun­qa­ku ño­qa­pa su­tiy­pi “Ñoqam kani Cris­to” nispa, chay­na­ta ri­mas­pan­kum achka ru­na­ta pan­ta­chin­qa­ku. 7 —Icha­qa guer­ra­ku­na­man­ta otaq guer­ra­ku­na ka­nan­man­ta par­laq­ta uya­ris­pay­ki­chik­qa amam man­cha­kun­ki­chik­chu, chay­ku­na­qa su­ce­de­kun­qam icha­qa ma­na­raq­mi kay tiem­po­qa tu­kun­qa­raq­chu. 8 Huk na­cion­mi pe­lean­qa huk­law na­cion­wan, kan­qa­taq­mi kay­pi-wak­pi ter­ re­mo­to­ku­na­pas chay­na­taq mu­chuy­ku­na­pas, kay­ku­na­qa ña­ka­riy­ku­na­pa qa­lla­riy­llan­raq­mi. 9 —Qam­ku­na­qa ki­ki­ki­chik­yá cui­da­kuy­chik, qam­ku­na­qa juz­ga­do­ku­na­man entre­gas­qam kan­ki­chik hi­nas­pam *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi ma­qas­qa kan­ki­chik. Go­ bier­naq­ku­na­pa, rey­ku­na­pa ñaw­paq­nin­man­mi ño­qa­ray­ku pu­sa­sun­ki­chik chay­na­pim pay­ku­na­man­pas wi­llan­ki­chik ño­qa­man­ta. 10 Ma­na­raq kay tiem­po tu­kuch­kap­tin­mi ño­qa­man­ta allin no­ti­cia lliw na­cion­ku­na­pi wi­lla­kus­qa kanqa. 11 Au­to­ri­dad­ku­na­man apa­sup­ti­ki­chik­qa amam lla­ki­kun­ki­chik­chu imam ri­ma­nay­ki­chik­man­ta­qa, Dios­mi ya­cha­chi­sun­ki­chik chay ra­to­pi imam ri­ma­nay­ki­chik­ta­qa, manam ki­ki­llay­ki­chik­man­ ta­chu ri­man­ki­chik­qa. Chuya Espi­ri­tum ya­cha­chi­sun­ki­chik imam ri­ma­nay­ki­chik­ta.

MARCOS 13

1848

12 —Ru­na­ku­nam

waw­qen­ku­ta trai­cio­nan­qa wa­ñu­chi­nan­paq, tay­ta­pas chu­ rin­tam trai­cio­nan­qa, chay­na­taq­mi wa­wa-c­hu­rin­ku­na­pas tay­ta-ma­man­ku­pa con­t ran­pi ha­ta­ris­pa wa­ñu­chin­qa­ku. 13 Ño­qa­ray­kum llapa ru­na­ku­na cheq­ni­sun­ki­ chik, icha­qa kay pa­cha­pa tu­ku­pay­nin­ka­ma ño­qa­pi tak­yaq­tam Dios­qa sal­van­qa. 14 —Dios­man­ta wi­lla­kuq Da­niel­mi qell­qar­qa pur­ma­chiq mi­lla­kuy­paq kaq­man­ta. Pipas kay leeq­qa entien­de­chun. Tem­plo­pi chay­ta ri­kus­pay­ki­chik­qa Ju­dea­pi kaq­ku­na­yá ayqey­ chik orqo­ku­na­man. 15 Wa­si­pa ha­wan­pi kaq­pas ama­ña­yá wa­sin­man­qa ima­pas hor­qoq yay­ku­chun­chu. 16 Chak­ra­pi kaq­pas amaña pa­chan ho­qa­riq­qa ku­ti­chun­chu. 17 ¡Imay­na­raq kan­qa­ku chay pun­chaw­ku­na­pi wik­sa­yoq otaq ñuñuq wa­wa­yoq war­mi­ku­na­qa! 18 Dios­ ta­yá ma­ña­kuy­chik kay­ku­na­qa para tiem­po­pi ama ka­nan­paq. 19 Chay pun­chaw­ku­na­pi­qa llum­pa-l­lum­pay ña­ka­riy­ku­nam kanqa, chay­na ña­ka­riy­qa manam kar­qa­chu Dios kay pa­ cha­ta unan­chas­qan­man­ta­pu­ni­pas, ma­na­ña­taq­mi kan­qa­chu hay­ka­pi­pas. 20 Si­chum Dios mana aslla­ya­chin­man­chu chay pun­chaw­ku­na­ta hi­nap­tin­qa, ma­nach pipas li­bra­kun­man­ chu wa­ñuy­man­ta. Aswan­qa akllas­qan­ku­na­ray­kum aslla­ya­chin­qa chay pun­chaw­ku­na­ta. 21 —Si­chum pipas ni­sun­k i­chik: “Qa­way­chik, kay­pim kach­kan Cris­to” otaq “Wak­pim kach­kan Cris­to” nispa, hi­nap­tin­qa amam pay­ku­na­ta creen­ki­chik­chu. 22 Ri­ku­r i­mun­qam Cris­to tukuq ru­na­ku­na hi­nas­pa Dios­man­t a wi­lla­kuq tu­kuq­ku­na chay­na­pi admi­ra­kuy­paq mi­la­gro­ku­na­ta ru­ras­pa llapa ru­na­ku­na­ta enga­ña­nan­ku­ paq, enga­ñay­pim rin­qa­ku Dios­pa akllas­qan ru­na­ku­na­ta­pas. 23 Cui­da­kuy­chik­yá, qam­ku­na­man­qa lliw­tam wi­llay­kuy­ki­chik­ña ma­na­raq pa­sa­kuch­kap­tin.

24 Je­sus­mi

Imaynam Jesucristopa kutimunanmanta (Mt 24:29-35, 42-44. Lc 21:25-36)

nirqa: —Chay pun­chaw­ku­na­pi ña­ka­riy tiem­po pa­sa­r up­tin­mi inti tu­ta­ya­run­qa, ki­ lla­pas ma­na­ñam achkin­qa­chu, 25 lu­ce­ro­ku­nam wi­chi­mun­qa, cie­lo­ku­na­pi tukuy ima kaq­ku­na­pas kat­ka­ta­tan­qam. 26 Chay­mi lla­pa­cha­llan ru­na­ku­na Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta ri­ku­wan­qa­ku pu­y u­pi tukuy atiy­niy­wan hi­nas­pa kan­cha­riy­niy­wan ha­much­kaq­ta. 27 Angel­niy­ku­na­tam ka­ma­chi­saq kay pa­cha­pi kaq lla­pa­llan na­cion­ ku­na­man­ta may ka­ru­pi­ña kap­tin­ku­pas akllas­qay­ku­na­ta hu­ñu­mu­nan­ku­paq. 28 —Higos sa­cha­wan rik­cha­na­chis­qay­t a­yá ya­chay­chik: Kall­man­ku­na llu­llu­ lla­raq kaspa iklli­ri­mup­tin­mi ya­chan­ki­chik poqoy hich­pa­mus­qan­ta. 29 Chay­na­qa llapa nis­qay­ku­na su­ce­de­kup­tin­mi ya­chan­ki­chik tu­ku­pay tiem­po­qa hich­pa­lla­ña kas­qan­ta. 30 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, tukuy kay­ku­na­qa cum­pli­kun­qa ma­na­raq­ pas kay miray ru­na­ku­na chin­kach­kap­tin­mi. 31 Cie­lo­pi kaq­ku­na­pas chay­na­taq kay pa­cha­pas chin­kan­qam, nis­qay­ku­nam icha­qa mana chin­kan­qa­chu. 32 —Icha­qa manam pipas ya­chan­chu ima pun­chaw­mi otaq imay horam ku­ ti­mu­nay­ta­qa, hanaq pa­cha­pi angel­ku­na­pas manam ya­chan­chu ni­taq­mi Dios­pa Chu­rin­pas ya­cha­ni­chu aswan­qa Tay­ta­llay­mi. 33 —Chay­na­qa qam­ku­na­yá cui­da­kuy­chik, Dios­ta ma­ña­kus­tin­yá lis­to­lla su­ya­way­chik hay­ka­pi ku­ti­mu­nay­ta­pas mana ya­chas­qay­ki­chik­ray­ku. 34 Huk runa ka­ru­man illa­ruq hinam kanqa. Ma­na­raq illa­ruch­kas­pan­mi ru­nan­ku­na­ta ka­ma­chin wa­sin­man­ta na­ na­chi­ku­nan­paq hi­nas­pam sa­pa­ka­ma­man imam ru­ra­nan­ta qon. Pun­ku­pi cui­daq­ta­pas ka­ma­chin­mi rik­chan-rik­chan­lla ka­nan­paq. 35 Chay­na­yá qam­ku­na­pas wa­si­yoq­pa imay horam ku­ti­mu­nan­ta mana ya­chach­kas­pa­qa lis­to­lla kay­chik. Icha­pas ku­ti­ra­mun­qa tu­tay­kuq­ta otaq chaw­pi tu­ta­ta otaq gallo wa­qay­ta otaq achik­ya­muq­ta. 36 Yan­qa­ña­taq

1849

MARCOS 13​, ​14

qon­qay­man­ta cha­ya­ra­mus­pay mana su­ya­wach­kaq­ta ta­ri­ra­muy­ki­chik­man. 37 Qam­ku­ na­man wi­llas­qay­ta­qa lla­pa­llan­man­mi nini, chay­na­qa lis­to­lla­yá su­ya­way­chik.

14

1   Iskay

Jesusta wañuchinankupaq rimanakusqankumanta (Mt 26:1-5. Lc 22:1-2. Jn 11:45-53)

pun­chaw­lla­ñam fal­tar­qa *Pas­cua Fies­ta­paq, chay pun­chaw­pim mana qon­chu­yoq tan­ta­ta mi­kun­ku. *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan tan­tear­qa­ku enga­ño­wan Je­sus­ta ha­pi­rus­pa wa­ñu­ra­ chi­nan­ku­paq. 2 Chay­mi nir­qa­ku: —Fies­ta­pi­qa ama ha­pi­sun­chu ru­na­ku­na ama albo­ro­ta­nan­ku­paq —nispa. Miski asnaq aceitewan Jesus tallisqa kasqanmanta (Mt 26:6-13. Jn 12:1-8)

3 Je­sus­mi kach­kar­qa Be­ta­nia llaq­ta­cha­pi *lepra onqoy­man­ta sa­no­yaq Si­mon­pa wa­sin­pi. Chay­pi mi­kuch­kap­tin­kum cha­ya­ra­mur­qa huk warmi. Paymi ni­ño-ru­mi­ man­ta puy­ñu­cha­pi nardo way­ta­man­ta ru­ras­qa miski asnaq acei­te­ta apa­ra­mur­qa, chay­qa achka qoll­qe­pa cha­nin­mi karqa. Chay puy­ñu­cha­ta pa­ki­rus­pan­mi ta­lliy­kur­qa Je­sus­pa uman­man. 4 Chay­pi wakin kaq­ku­na­ña­taq­mi pi­ña­ku­rus­pan­ku ni­na­kur­qa: —¿Ima­nas­qa­taq kay achka qoll­qe­pa cha­nin miski asnaq acei­te­ta­qa usu­ra­chin? 5 Wak­cha­ku­na­t a ya­na­pa­na­paq­mi *ran­t i­ku­r un­man­ku karqa huk wata jor­nal­pa cha­ nin qoll­qe­pi —nispa. Chay war­mi­ta qaq­cha­pap­tin­kum 6 Jesus­ña­taq nirqa: —Upa­llay­chik. ¿Ima­nas­qa­taq lla­ki­chin­ki­chik kay war­mi­ta? Payqa allin­tam ru­ra­run ño­qa­paq. 7 Wak­cha ru­na­ku­na­qa qam­ku­na­wan­mi hay­ka­pi­ka­ma­pas kanqa, mu­na­ris­qay­ki­chik horam pay­ku­na­ta­qa ya­na­pa­waq­chik, ñoqam icha­qa mana tukuy tiem­po­chu qam­ku­na­wan kasaq. 8 Kay war­mi­qa tukuy atis­qan­tam ru­ra­run, kay miski asnaq acei­te­wan ta­lli­was­pan­qa pam­pa­ku­nay pun­chaw­paq­mi cuer­poy­ta alis­tach­kan. 9 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, kay pa­cha­pi tukuy hi­nas­tin­pi Dios­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kup­tin­kum kay war­mi­pa ru­ras­qan­ta­pas yu­ya­rin­qa­ku.

10 Chun­ka

Jesusta traicionananpaq Judaspa rimasqanmanta (Mt 26:14-16. Lc 22:3-6)

iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lo­ku­na­pa huk­nin­mi karqa Judas Isca­rio­te, paymi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan par­laq rirqa pay­ku­na­man Je­sus­ta entre­ga­nan­paq. 11 Pay­ku­nam Ju­das­pa nis­qan­ta uya­ri­rus­pan­ku ku­sis­qa­lla­ña qoll­qe­ta pa­ga­nan­ku­paq pro­ me­ter­qa­ku. Chay­man­ta­pu­nim Ju­das­qa tiem­po­ta mas­kar­qa Je­sus­ta trai­cio­na­nan­paq.

12 Punta

Discipulonkunawan Jesuspa cenasqanmanta (Mt 26:17-29. Lc 22:7-23. Jn 13:21-30. 1 Co 11:23-26)

kaq pun­chaw­pim mana qon­chu­yoq tan­ta­ta hi­nas­pa *pas­cua car­ne­ro­ta wa­ñu­chis­pan­ku mi­ku­nan­ku fies­ta­pi Je­sus­ta dis­ci­pu­lon­ku­na ta­pur­qa­ku: —¿May­pi­taq alis­ta­mu­saq­ku Pas­cua mi­kuy­ta ce­na­nan­chik­paq? —nispa. 13 Chay­mi iskay dis­ci­pu­lon­t a ka­ma­chir­qa: —Llaq­ta­man ris­pay­ki­chik­mi puy­ñu­pi yaku apach­kaq ru­na­wan tu­pan­ki­ chik, pay­tam qa­tin­ki­chik, 14 ru­na­pa yay­kus­qan wa­si­pa due­ñon­tam nin­ki­chik: “Ya­cha­chi­kuq­mi nin: ¿May­qan cuar­to­pi­taq *pas­cua mi­kuy­ta ce­na­saq dis­ci­pu­loy­

MARCOS 14

1850

ku­na­wan?” nispa. 15 Chay­mi qa­wa­chi­sun­ki­chik hatun cuar­to­ta wa­si­pa altos­nin­pi ña alli­chas­qa­ta­ña, chay­pim mi­ku­nan­chik­paq pre­pa­ra­mun­ki­chik. 16 Iskay­nin­ku llaq­t a­man cha­ya­r us­pan­kum lliw­t a ta­r ir­qa­ku Je­sus­pa nis­qan­man hina, chay­pim pas­cua mi­kuy­ta pre­pa­rar­qa­ku. 17 Tu­t ay­ka­much­kap­t in­ñam Jesus cha­ya­ra­mur­qa chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ ku­na­pi­wan. 18 Me­sa­pi­ña mi­kuch­kap­tin­kum Jesus nirqa: —Che­qap­tam ni­ki­chik, kaypi ño­qa­wan mi­kuq­man­tam huk kaq­ni­ki­chik trai­cio­ na­wan­qa —nispa. 19 Chay­mi pay­ku­na lla­k i­kus­pan­ku sa­pa­ka­ma ta­pu­kur­qa­ku: —¿Ño­qa­chu? —nis­pan­ku. 20 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­man­ta ño­qa­wan kuska me­dia­no­man tanta chall­puq­mi. 21 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­qa Bi­blia­pa nis­qan­man hinam su­ce­de­wach­kan icha­qa ¡imay­na­raq kanqa trai­cio­na­waq­niy ru­na­qa, ama­pas payqa na­cen­man­chu karqa! 22 Mi­kuch­kap­t in­kum Jesus tan­t a­t a ha­piy­kus­pan Dios­man gra­cias­t a qorqa, chay­ ta pa­kiy­kus­pan­mi pay­ku­na­man aypur­qa: —Chas­kiy­chik. Kaymi cuer­poy —nispa. 23 Va­so­t a­pas ho­qa­r is­pan­mi Dios­man gra­cias­t a qorqa hi­nas­pam pay­ku­na­man hay­war­qa va­so­man­ta to­ma­nan­ku­paq hi­nap­tin­mi lla­pa­llan­ku va­so­man­ta to­may­ kur­qa­ku. 24 Chay­mi Jesus nirqa: —Kaymi ya­war­niy, kay mosoq con­tra­to che­qap­ya­chiq ya­war­niy­tam chaq­chu­saq achka ru­na­ku­na­paq. 25 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ma­na­ñam uvas­pa ru­run­man­ta­qa to­ma­saq­ña­chu *Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi­ña mosoq vi­no­ta to­ma­nay­ka­ma —nispa.

26 Yu­pay­cha­na­paq

Jesusmi willakun Pedropa negananmanta. (Mt 26:30-35. Lc 22:31-34. Jn 13:36-38)

ta­ki­ta ta­ki­r us­pan­kum Oli­vos Mo­qo­man pa­sa­kur­qa­ku. Jesus nirqa: —Lla­pa­llay­ki­chik­mi ño­qa­man­ta pen­qa­ku­wan­ki­chik, Bi­bliam nin: “Mi­chiq­tam wa­ñu­ra­chi­saq hi­nap­tin­mi ove­ja­ku­na che­qe­r un­qa­ku” nispa. 28 Aswan­qa kaw­sa­ri­ra­ mus­pay­mi qam­ku­na­man­ta pun­ta­ta­raq Ga­li­lea law­man risaq —nispa. 29 Hi­nap­t in­mi Pedro nirqa: —Lla­pa­llan­ku qan­man­ta pen­qa­kup­tin­ku­pas ño­qa­qa manam pen­qa­ku­saq­chu —nispa. 30 Chay­mi Jesus nirqa: —Che­qap­tam niki, kunan tu­ta­pu­nim ma­na­raq­pas gallo iskay ku­ti­ta wa­qach­ kap­tin kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­wan­ki —nispa. 31 Pe­d ro­ña­t aq­mi ati­pa­kus­pan nirqa: —Qan­wan kuska wa­ñu­nay kap­tin­pas ma­na­pu­nim ne­gas­qay­ki­chu —nispa. Chay­na­lla­tam lla­pa­llan dis­ci­pu­lon­ku­na­pas nir­qa­ku. 27 Chay­pim

32 Get­se­ma­ni

Getsemani huertapi Jesuspa mañakusqanmanta (Mt 26:36-46. Lc 22:39-46)

huer­ta­man cha­ya­r up­tin­kum Jesus nirqa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta: —Kay­lla­pi ti­yach­kay­chik Tay­tay­ta ma­ña­ka­mu­nay­ka­ma —nispa. 33 Pe­d ro­t a­wan Ja­co­bo­t a hi­nas­pa Juan­t a pu­sa­r i­kus­pan­mi pen­sa­mien­to­pa intus­ qan llum­pa-l­lum­pay­ta lla­ki­ri­kur­qa. 34 Hi­nas­pam pay­ku­na­ta nirqa:

1851

MARCOS 14

—Son­qoy­mi ancha lla­kis­qa kach­kan wa­ñu­ku­nay­paq hi­na­ña, kay­lla­pi­yá kach­ kay­chik rik­chas­pa —nispa. 35 Wak­law­neq­man ri­r us­pan­mi qon­qo­ran­pa pam­pa­ka­ma ku­muy­kus­pan Tay­t an­t a ma­ña­kur­qa, pay mu­nap­tin­qa chay ña­ka­ri­nan hora ama cha­ya­mu­nan­paq. 36 Ma­ña­ kus­pan­mi nirqa: —Tay­ta­lláy, qamqa lliw­tam ima­ta­pas atin­ki, kay ña­ka­ri­nay­man­ta­yá li­bray­ku­way, icha­qa amayá ño­qa­pa mu­nas­qay­chu ka­chun aswan­qa qampa mu­nas­qay­ki­yá —nispa. 37 Dis­ci­pu­lon­ku­na­pa kas­qan­man ku­t is­pan­mi pu­ñuch­kaq­t a ta­r iy­kur­qa, chay­mi Simon Pe­dro­ta nirqa: —Simon ¿pu­ñuch­kan­ki­chu? ¿Ma­na­chum huk ho­ra­lla­pas rik­chay­ta atir­qan­ki? 38 Rik­chas­pa­yá Dios­t a ma­ña­kuy­chik ama ten­t as­qa ka­nay­k i­chik­paq. Allin ru­ray­t a mu­nap­ti­ki­chik­pas cuer­po­qa mana kall­pa­yoq­mi kach­kan —nispa. 39 Je­sus­mi huk­t a­wan ris­pan ma­ña­kur­qa hina kaq­lla­t a. 40 Ku­t i­mus­pan­mi dis­ ci­pu­lon­ku­na­ta huk­ta­wan pu­ñuch­kaq­ta ta­riy­kur­qa. Pay­ku­na­ta puñuy llum­pay­ta aysay­kup­tin­mi pen­qa­kus­pan­ku ma­na­ña ima niy­ta­pas atir­qa­ku­chu. 41 Kimsa kaq ku­ti­ta ma­ña­ka­mus­pan­mi pay­ku­na­man ku­ti­mus­pan nirqa: —Ku­nan­qa pu­ñu­kus­pa­yá sa­ma­kuy­chik­ña. Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa ho­ray­mi cha­ya­ra­mun­ña hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­pa ma­kin­man chu­ras­qa ka­nay­paq. 42 Ha­ta­riy­ chik, ha­ku­ña, ha­much­kan­ñam trai­cio­na­waq­niy —nispa. Jesusta presochasqankumanta

(Mt 26:47-56. Lc 22:47-53. Jn 18:2-11) 43 Jesus

ri­mach­kap­tin­raq­mi Judas cha­ya­ra­mur­qa, payqa chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­pa huk­nin­mi karqa. Pay­wan­mi ha­mur­qa­ku achka­lla­ña ru­na­ku­ na *espa­da­ku­na­ta hi­nas­pa kas­pi­ku­na­ta apta­ri­kus­pan­ku. Pay­ku­na­qa ha­mur­qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa, Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pa hi­nas­pa ka­ma­chiq­ku­na­pa ka­ cha­mus­qan­mi. 44 Trai­cio­naq Ju­das­mi kay­na­ta ya­cha­chi­na­kus­pa ha­mur­qa: —Ño­qa­pa mu­chay­kus­qay­mi kanqa, pay­tam ama ka­cha­ris­pa apan­ki­chik —nispa. 45 Ju­das­mi cha­ya­ra­mus­pa­llan Je­sus­man asuy­kus­pan: —Ya­cha­chi­kuq —nispa mu­chay­kur­qa. 46 Hi­nap­t in­mi hamuq ru­na­ku­na Je­sus­t a ha­pi­r us­pan pre­so­cha­r ur­qa­ku. 47 Je­sus­wan chay­pi huk kaqmi espa­dan­t a hor­qo­r us­pan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ pa ru­nan­pa rin­rin­ta qo­r u­r ur­qa. 48 Hi­nap­tin­mi Jesus chay ru­na­ku­na­ta nirqa: —¿Su­wa­ta­pas hapiq hi­na­chum ha­mur­qan­ki­chik espa­da­yoq hi­nas­pa kas­pi­yoq pre­so­cha­wa­nay­ki­chik­paq? 49 Sapa pun­chaw­mi ño­qa­qa qam­ku­na­wan kar­qa­ni tem­plo­pi ya­cha­chis­pay icha­qa manam pre­so­cha­war­qan­ki­chik­chu. Aswan­qa kay­ ku­na­qa pa­sa­kun Bi­blia­pa nis­qan cum­pli­ku­nan­paq­mi. 50 Hi­nap­t in­mi lliw dis­ci­pu­lon­ku­na Jesus­t a sa­pa­llan­t a sa­qe­r us­pa ayqe­kur­qa­ku. Huk mozopa lluptikusqanmanta 51 Huk mozom sa­ba­nas­lla­wan wan­k i­kuy­kus­pa Je­sus­t a qa­t ir­qa hi­nap­t in­mi ha­pi­ rur­qa­ku. 52 Icha­qa paymi sa­ba­nas­ta sa­qe­r us­pan qa­la­lla llup­ti­kur­qa.

MARCOS 14

1852 Jesusta cortepi tapupayasqankumanta (Mt 26:57-68. Lc 22:54-55, 63-71. Jn 18:12-14, 19-24)

53 Je­sus­tam pu­sa­rur­qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa wa­sin­man, chay­pim hu­ñu­na­ku­rur­ qa­ku *sa­cer­do­te­ku­na­pa llapa je­fen­ku­na, judio ka­ma­chi­kuq­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na. 54 Pe­dro­ña­taq­mi qa­tir­qa karu qe­pa­llan­ta chay sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa wa­sin­pa pa­tion­ka­ma. Chay­pim guar­dia­ku­na­wan kuska ti­yay­kur­qa ni­na­pi qo­ni­kus­pan. 55 Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam *cor­te­pi kaq­ku­na­pi­wan Je­sus­pa con­tran­pi ima­ta­pas mas­kar­qa­ku wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq icha­qa manam ima­ta­pas ta­rir­qa­ku­chu. 56 Achka ru­na­ ku­nam paypa con­tran­pi llu­lla­kus­pa ri­mar­qa­ku icha­qa pay­ku­na­pa ri­mas­qan­qa manam tu­par­qa­chu. 57 Wa­kin­ku­nam sa­ya­ris­pan­ku yan­qa­man­ta Je­sus­ta acu­sar­qa­ku kay­na­ta: 58 Paymi nirqa: “Ñoqam tu­ñi­ra­chi­saq ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan kay tem­plo­ta hi­nas­pay­ mi ru­na­pa mana ru­ras­qan­ta huk­ta­wan kimsa pun­chaw­lla­pi ha­ta­ri­ra­chi­saq” nispa. 59 Chay­na­t a ri­mach­kap­t in­ku­pas manam tu­par­qa­chu nis­qan­ku­qa. 60 Hi­nap­t in­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen chaw­pin­ku­pi sa­ya­r is­pa Je­sus­t a ta­pur­qa: —¿Ma­na­chu ima­lla­ta­pas ri­ma­rin­ki? ¿Ima­ta­taq ri­mach­kan­ku qampa con­tray­ki­ pi­qa? —nispa. 61 Je­sus­mi icha­qa mana ima­t a­pas ri­ma­r is­pan upa­lla­lla karqa. Hi­nap­t in­mi chay jefe huk­ta­wan ta­pur­qa: —¿Qam­chu kanki yu­pay­chas­qay­ku Dios­pa Chu­rin Cris­to? —nispa. 62 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Arí, ñoqam kani, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­tam ri­ku­wan­ki­chik atiy­ni­yoq Dios­ pa *alleq­nin­pi ti­yach­kaq­ta hi­nas­pa cie­lo­man­ta pu­y u­ku­na­wan ha­much­kaq­ta. 63 Hi­nap­t in­mi chay sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen llum­pay pi­ñas­qa­lla­ña pa­chan­ku­na­t a­ pas lli­kis­pan nirqa: —¿Ima­paq­ña­taq tes­ti­go­ku­na­ta­qa mu­nan­chik? 64 Qam­ku­na­pas uya­ri­run­ki­chik­ ñam payqa Dios tu­kus­qan­ta ¿ima nin­ki­chik­taq? —nispa. Chay­mi lla­pa­llan­ku sen­ten­ciar­qa­ku wa­ñu­nan­paq. 65 Hi­nap­t in­mi wa­k in­ku qa­llay­kur­qa­ku to­qa­pay­t a, uyan­t a ta­pa­r us­pan­kum ta­kas­ pan­ku nir­qa­ku: —Mus­ya­kuy ¿pitaq ta­ka­such­kan­ki? —nispa. Guar­dia­ku­na­ña­taq­mi uyan­pi ma­qar­qa­ku.

66 Uray

Jesusta Pedro negasqanmanta (Mt 26:69-75. Lc 22:56-62. Jn 18:15-18, 25-29)

pa­tio­pi Pedro kach­kap­tin­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa cria­dan ha­mur­qa hi­nas­pan­mi Pe­dro­ta ri­ku­rur­qa ni­na­pi qo­ni­kuch­kaq­ta. 67 Qa­wa­ra­yas­qan­man­tam nirqa: —Qam­pas Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­wan­mi pu­rir­qan­ki —nispa. 68 Pe­d ro­ña­t aq­mi nirqa: —Pay­ta­qa manam req­si­ni­chu. Ima­man­ta­chá ri­ma­pa­ya­wach­kan­ki­pas —nispa. Chay­na­ta nis­pan hawa pun­ku­man lloq­si­r up­tin­mi gallo wa­qa­ra­mur­qa. 69 Huk­ta­ wan qa­wa­ris­pan­mi chay­pi kaq­ku­na­man chay cria­da nirqa: —Kay ru­na­qa Je­sus­pa pu­riq­ma­sin­mi —nispa. 70 Icha­qa Pe­d rom huk­t a­wan ne­ga­kur­qa. Ra­to­llan­man­mi chay­pi kaq­ku­na­pas Pe­ dro­ta nir­qa­ku:

1853

MARCOS 14​, ​15

—Che­qap­ta­pu­nim qam­pas pay­ku­na­man­ta kaq kanki Ga­li­lea law­man­ta kas­qay­ ki­ray­ku —nispa. 71 Chay­mi Pedro ña­kas­pan ju­ra­men­t ar­qa: —Manam req­si­ni­chu chay ri­mas­qay­ki­chik ru­na­ta­qa —nispa. 72 Chay ra­to­lla­pi iskay kaq ku­t i­t a­ña gallo wa­qa­ra­mup­t in­mi Pedro yu­ya­r i­r ur­qa: “Ma­na­raq­pas gallo iskay ku­ti­ta wa­qach­kap­tin­mi kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­wan­ki” nispa Je­sus­pa nis­qan­ta. Chay­ta yu­ya­ri­r us­pan­mi wa­qa­kuy­ta qa­llay­kur­qa.

15

Prefecto Pilatopa ñawpaqninpi Jesus kasqanmanta (Mt 27:1-2, 11-14. Lc 23:1-5. Jn 18:28-38)

1   Achik­ya­r up­tin­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na hu­ñu­na­kur­qa ka­ma­ chi­kuq­ku­na­wan, Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­wan hi­nas­pa *cor­te­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­wan, pay­ku­nam Je­sus­ta apar­qa­ku chaq­nas­qa­ta pre­fec­to Pi­la­to­ man. 2 Chay­mi Je­sus­ta Pi­la­to ta­pur­qa: —¿Qam­chu kanki ju­dio­ku­na­pa rey­nin? —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, qampa nis­qay­ki­man hinam —nispa. 3 Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam Je­sus­t a tukuy ima­man­t a acu­sar­qa­ku. 4 Chay­mi Pi­la­to huk­ta­wan ta­pur­qa Jesus­ta: —¿Ma­na­chu ima­lla­ta­pas ri­ma­rin­ki? Uya­riy tukuy ima acu­sa­sus­qay­ki­ta —nispa. 5 Je­sus­qa mana ima­lla­t a­pas ri­ma­r ip­t in­mi Pi­la­to­ña­t aq admi­ra­kur­qa.

Jesusta wañunanpaq sentenciasqankumanta (Mt 27:15-31. Lc 23:13-25. Jn 18:38-19:16)

6 *Pas­cua Fies­ta­pim wa­tan-wa­tan Pi­la­to huk pre­so­ta ka­cha­riq llapa ru­na­ku­na­pa ma­ña­

kus­qan­ta. 7 Car­cel­pim kach­kar­qa huk preso Bar­ra­bas su­ti­yoq, paymi wakin ru­na­ku­na­pi­wan chaq­wa­ta ru­ras­pa ru­na­ku­na­ta wa­ñu­ra­chir­qa. 8 Llapa ru­na­ku­na ha­mus­pan­kum Pi­la­to­ta ma­ña­kur­qa­ku cos­tum­bren­man hina huk pre­so­ta ka­cha­ri­nan­paq. 9 Chay­mi Pi­la­to ta­pur­qa: —¿Mu­nan­ki­chik­chu rey­ni­ki­chik ka­cha­ri­nay­ta? —nispa. 10 Chay­na­t a­qa ta­pur­qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na Je­sus­t a envi­dia­lla­man­t a pay­man entre­gas­qan­ku­ta mus­yas­pan­mi. 11 Icha­qa sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam ru­na­ku­na­ta albo­ro­ta­chir­qa Pi­la­to­man­ta Bar­ra­bas­ta ma­ña­nan­ku­paq ya­cha­chis­ pan­ku. 12 Chay­mi ru­na­ku­na­ta Pi­la­to ta­pur­qa: —Hi­nap­tin­qa ¿ima­ta­taq ru­ra­saq “ju­dio­ku­na­pa rey­nin” nis­qay­ki­chik Je­sus­ta­qa? —nispa. 13 Pay­ku­nam huk­t a­wan qa­pa­r ir­qa­ku: —Wa­ñu­nan­paq ¡cha­ka­tay! —nispa. 14 Chay­mi Pi­la­to nirqa: —¿Ima mana allin­ta­ña­taq payqa ru­ra­r ur­qa? —nispa. Icha­qa ru­na­ku­nam asta­wan­raq qa­pa­rir­qa­ku: —¡Wa­ñu­nan­paq cha­ka­tay! —nispa. 15 Pi­la­tom llapa ru­na­ku­na agra­day­ta mu­nas­pan Bar­ra­bas­ta car­cel­man­ta ka­chay­ka­ chir­qa Je­sus­ta­ña­taq­mi azo­tey­ka­chis­pan cha­ka­tas­pa wa­ñu­chi­nan­ku­paq entre­gay­kur­qa. 16 Chay­mi sol­da­do­ku­na pa­la­cio­pa pa­t ion­man pu­sa­r us­pan­ku llapa tro­pa­t a hu­ñu­ rur­qa­ku. 17 Mo­ra­do pa­cha­wan hi­na­ra­chis­pan­kum uman­man­ña­taq chu­ra­rur­qa­ku kich­ka­man­ta sim­pas­qa co­ro­na­ta. 18 Hi­nas­pam asi­pa­yas­pan­ku nir­qa­ku: —Kaw­sa­chun Ju­dio­ku­na­pa Rey­nin —nispa.

MARCOS 15

1854

19 So­qos­wan

uman­pi waq­ta­pas­pan­kum to­qa­par­qa­ku, qon­qo­ra­kus­pan­ku­taq­mi ado­ raq tu­kur­qa­ku. 20 Chay­na­ta asi­pa­ya­rus­pan­kum hor­qo­rur­qa­ku chay mo­ra­do pa­cha­ta hi­nas­pan­kum ki­kin­pa pa­chan­wan chu­ra­ra­chis­pan­ku pu­sar­qa­ku cha­ka­ta­nan­ku­paq.

21 Ci­re­ne

Jesusta chakatasqankumanta (Mt 27:32-44. Lc 23:26-43. Jn 19:17-27)

llaq­ta­yoq Si­mon­mi chak­ra­man­ta ha­much­kar­qa, payqa karqa Ale­jan­ dro­pa hi­nas­pa Ru­fo­pa tay­tan­mi. Simon chay­nin­ta pa­sach­kap­tin­mi sol­da­do­ku­na ha­pi­r us­pa Je­sus­pa cruz­nin­ta hom­bro­chir­qa. 22 Je­sus­t am pu­sar­qa­ku Gol­go­t a Mo­qo­man, Gol­go­t a­qa uma tullo ni­nan­mi. 23 Hi­ nas­pan­kum qor­qa­ku *mirra ham­pi­wan chaq­r us­qa vi­no­ta, Je­sus­mi icha­qa mana to­mar­qa­chu. 24 Chay­man­tam Je­sus­ta cha­ka­tar­qa­ku wa­ñu­nan­paq. Je­sus­pa pa­chan­ paq­ña­taq­mi sol­da­do­ku­na sor­tear­qa­ku may­qan­nin­man­pas tu­pa­ru­nan­paq. 25 Las nue­ve­tam Je­sus­ta cha­ka­ta­r ur­qa­ku. 26 Ima­man­tam wa­ñu­chis­qan­ku­tam le­tre­ro­pi qell­qar­qa­ku: “JUDIOKUNAPA REYNIN” niqta. 27 Je­sus­ta­wan kus­ka­tam cha­ka­tar­qa­ku iskay su­wa­ku­na­ta, huk­nin­tam cha­ka­tar­qa­ku *alleq law­nin­pi, huk­nin­ ta­ña­taq *ichoq law­nin­pi. ( 28 Chay­na­pim Bi­blia­pa nis­qan cum­pli­kur­qa, Bi­bliam nin: —Mana ka­su­kuq ru­na­ku­na­man huk­lla­was­qam karqa —nispa.) 29 Chay­nin pa­saq­ku­nam uman­ku­t a­pas aywis­pa ka­mir­qa­ku: —¡Ha! Qam­qa­ri­ki tem­plo­ta­pas tu­ñi­chis­pam kimsa pun­chaw­lla­pi ha­ta­ri­chin­ki, 30 chay­na­qa ki­k i­llay­k i li­bra­kus­pay­k i­yá uray­ka­muy chay cruz­man­t a —nispa. 31 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pas chay­na­t aq Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pas Je­sus­man­ta asi­kus­pam ni­na­kur­qa­ku: —Wa­kin­ku­na­tam li­brar­qa icha­qa ki­kin­qa manam li­bra­kuy­ta atin­chu. 32 Israel­pa rey­nin Cris­to kas­pa­qa ku­nan­yá cruz­man­ta uray­ka­mu­chun. Chay­na­ta ru­rap­tin­qa pay­man­mi iñi­sun­chik —nispa. Je­sus­wan kuska cha­ka­tas­qa kaq­ku­na­pas pay­tam ka­mir­qa­ku. Jesuspa wañukusqanmanta (Mt 27:45-56. Lc 23:44-49. Jn 19:28-30)

33 Chaw­pi pun­chaw­ña kach­kap­t in­mi kay pacha tu­t a­ya­r ur­qa las tres­ka­ma 34 hi­ nap­tin­mi chay ho­ra­ta Jesus qa­pa­rir­qa: —Eloi, Eloi ¿lama sa­bac­ta­ni? Chay­na­ta nis­pan­qa nich­kar­qa: “Dios­ni­lláy, Dios­ ni­lláy ¿ima­nas­qa­taq sa­pa­llay­ta­qa sa­qe­r u­lla­wan­ki?” nis­pan­mi. 35 Chay­pi wakin kaq­ku­na chay­t a uya­r is­pan­kum nir­qa­ku: —Uya­riy­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­tam qa­ya­kuch­kan —nispa. 36 Huk­nin­ña­t aq­mi kall­pay­kur­qa espon­ja­man hi­nas­pam vi­na­g re­man chall­puy­ kus­pan so­qos­wan Je­sus­man hay­war­qa, so­qoy­ka­chis­pan­mi nirqa: —Qa­wa­sun­chik­yá Elias ha­mun­qa­chus uray­ka­chi­nan­paq —nispa. 37 Hi­nap­tin­mi Jesus qa­pa­ris­pan wa­ñu­kur­qa. 38 Tem­plo­pi *san­tua­rio ra­ki­naq rakta telam alto­man­ta uray­man iskay­man lli­ki­ku­rur­qa. 39 Sol­da­do­ku­na­pa ca­pi­tan­nin­mi Je­ sus­pa chim­pan­pi sa­yach­kar­qa. Paymi imay­nam Je­sus­pa wa­ñus­qan­ta qa­was­pan nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim kay ru­na­qa Dios­pa Chu­rin kasqa —nispa. 40 Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa wakin war­mi­ku­na­pas ka­ru­lla­man­ta qa­was­pan­ku. Pay­ku­na­ wan­mi kach­kar­qa: Mag­da­la llaq­ta­yoq Maria, sull­ka kaq Ja­co­bo­pa hi­nas­pa Jo­sey­pa maman

1855

MARCOS 15​, ​16

Maria hi­nas­pa Sa­lo­mey. 41 Chay war­mi­ku­nam Ga­li­lea lawpi pu­rip­tin Je­sus­ta qa­tir­qa­ku ya­ na­pas­tin. Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa Je­ru­sa­len­man Je­sus­wan riq achka war­mi­ku­na­pas. Jesusta pampasqankumanta (Mt 27:57-61. Lc 23:50-56. Jn 19:38-42)

42 Chay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa *sa­ma­na pun­chaw­paq pre­pa­ra­ku­nan­ku vier­nes­pim. Ma­na­raq inti se­qay­kuch­kap­tin­mi 43 Ari­ma­tea llaq­ta­yoq Josey kall­pan­cha­kus­pan yay­kur­qa Pi­la­to­pa kas­qan­man Je­sus­pa cuer­pon­ta mañaq. Jo­sey­qa karqa ju­dio­ku­ na­pa *cor­ten­pi req­sis­qa runam. Pay­pas su­yach­kar­qam Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­ta. 44 Pi­la­to­ña­t aq­mi ña Jesus wa­ñu­r us­qan­t a uya­r i­r us­pan admi­ra­kur­qa chay­mi sol­da­ do­ku­na­pa ca­pi­tan­nin­ta qa­yas­pa ta­pur­qa: —¿Che­qap­ta­chum wa­ñu­r un­ña? —nispa. 45 Jesus wa­ñu­r us­qan­t a­ña ca­pi­t an wi­llay­kup­t in­mi Je­sus­pa cuer­pon­t a Jo­sey­man Pi­la­to qoy­ka­chir­qa. 46 Jo­sey­mi fino sa­ba­nas­ta ran­ti­ra­mus­pan cruz­man­ta Je­sus­pa cuer­pon­ta uray­ka­chis­pa chay­wan wan­ku­kur­qa. Qa­qa­pi to­qos­qa se­pul­tu­ra­man chu­ray­kus­pan­mi hatun ru­mi­ta tan­qa­ra­mus­pa pun­kun­ta ta­pa­rur­qa. 47 May­pim pam­pas­qan­ku­tam qa­war­qa­ku Mag­da­la llaq­ta­yoq Maria hi­nas­pa Jo­sey­pa maman Maria.

16

1   *Sa­ma­na

Jesuspa kawsarimusqanmanta (Mt 28:1-10. Lc 24:1-12. Jn 20:1-10)

pun­chaw pa­sa­r up­tin­mi Mag­da­la llaq­ta­yoq Maria, Ja­co­bo­ pa maman Ma­ria­wan hi­nas­pa Sa­lo­mey­pi­wan ran­tir­qa­ku miski asnaq ham­pi­ta, chay­ta­qa ran­tir­qa­ku Je­sus­pa cuer­pon­ta unta­mu­nan­ku­paq­mi. 2 Do­min­ go pun­chaw­tam inti qes­pi­ra­mup­ti­llan cha­ya­r ur­qa­ku se­pul­tu­ra­man 3 kay­na­ta ni­na­kus­pan­ku: —¿Pitaq se­pul­tu­ra­pa pun­kun­pi ru­mi­ta­qa tan­qa­pu­wa­sun? —nispa. 4 Icha­qa chay se­pul­tu­ra tapaq hatun ru­mi­tam huk­law­pi­ña ri­ku­r ur­qa­ku. 5 Se­pul­tu­ ra­man yay­ku­rus­pan­kum ri­ku­rur­qa­ku huk jo­ven­ta yuraq qoysu pa­cha­yoq­ta *alleq lawpi ti­yach­kaq­ta, payta ri­ku­rus­pan­kum man­cha­ri­kur­qa­ku. 6 Icha­qa paymi nirqa: —Ama man­cha­ri­kuy­chik­chu, qam­ku­na­qa cha­ka­ta­rus­qan­ku Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­tam mas­kach­kan­ki­chik, payqa kaw­sa­ri­r un­ñam, manam kay­pi­ña­chu. Qa­way­ chik chu­ras­qan­ku si­tio­ta. 7 Ris­pay­ki­chik­yá wi­lla­muy­chik Pe­dro­man­wan wakin dis­ci­pu­lon­ku­na­man, Je­sus­qa ñaw­pach­kan Ga­li­lea law­man­mi, chay­pim tu­pan­ki­ chik paypa ni­sus­qay­ki­chik­man hina —nispa. 8 Hi­nap­t in­mi war­mi­ku­na kall­par­qa­ku se­pul­t u­ra­man­t a man­cha­kuy­man­t a kat­ka­ ta­tas­tin. Manam pi­man­pas ima­ta­pas nir­qa­ku­chu man­cha­kus­qan­ku­ray­ku. Magdala llaqtayoq Mariaman Jesuspa rikurisqanmanta (Jn 20:11-18)

( 9 Do­m in­go pun­c haw­t am Jesus kaw­sa­r i­r us­pan Mag­da­la llaq­t a­yoq Ma­r ia­man pun­t a­t a ri­k u­r iy­k ur­qa, ñaw­paq­t a­raq­m i Jesus pay­man­t a qan­c his de­mo­n io­k u­na­t a qar­qor­qa. 10 Maria pa­sas­pan­m i Je­sus­pa pu­r iq­ma­sin­k u­na­t a ta­r iy­k ur­qa lla­k i­man­ ta wa­qach­kaq­t a, chay­m i pay­k u­na­man wi­l lar­qa Je­sus­pa kaw­sa­r i­r us­qan­man­t a. 11 Pay­ku­nam icha­qa Ma­r ia­pa wi­lla­kus­qan­t a uya­r ich­kas­pan­ku­pas mana creer­qa­ku­chu.

MARCOS 16

12 Iskay

1856 Iskay discipulonkunaman Jesuspa rikurisqanmanta (Lc 24:13-35)

dis­ci­pu­lon­ku­na chak­ra­man rich­kap­tin­mi Jesus ri­ku­riy­kur­qa huk rik­ chay­ni­yoq. 13 Pay­ku­na­pas pa­sas­pan­kum wakin dis­ci­pu­lon­ku­na­man wi­lla­mur­qa­ku Je­sus­wan tu­pa­ra­mus­qan­ku­man­ta, icha­qa manam pay­ku­na­ta­pas creer­qa­ku­chu. Ripukunallanpaqña Jesuspa kamachikusqanmanta (Mt 28:16-20. Lc 24:36-49. Jn 20:19-23)

14 Chay­man­tam Jesus ri­ku­riy­kur­qa chun­ka huk­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­man me­sa­pi mi­ku­nan­ku­paq ti­yach­kap­tin­ku. Pay­ku­na­tam mana crees­qan­ku­man­ta hi­nas­pa rumi sonqo kas­qan­ku­man­ta qaq­char­qa. Pay­ku­na­qa­ri­ki manam creer­qa­ku­chu Je­sus­pa kaw­sa­ri­mus­qan ri­kuq­ku­na­pa wi­lla­kus­qan­ta. 15 Chay­mi pay­ku­na­ta Jesus nirqa: —Tukuy hi­nas­tin­man ris­pa­yá llapa ru­na­ku­na­man kay allin no­ti­cia­ta wi­lla­ka­muy­ chik. 16 Pipas iñis­pa bau­ti­za­kuq­mi sal­vas­qa kanqa, mana iñiq­ña­taq­mi cas­ti­go­paq sen­ten­cias­qa kanqa. 17 Ño­qa­pi iñiq­ku­nam kay­ku­na­ta ru­ran­qa: Su­tiy­pim de­mo­nio­ ku­na­pa ña­ka­ri­chis­qan­ku­na­ta sa­no­ya­chin­qa­ku, mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­tam ri­man­qa­ku, 18 cu­le­bra­ku­na­ta ha­pi­rup­tin­ku­pas otaq ima­ta­ña ve­ne­no­yoq­ta to­ma­rup­tin­ ku­pas manam ima­nan­qa­chu, onqoq­ku­na­man ma­kin­ku­ta chu­rap­tin­kum sa­no­yan­qa­ku.

Hanaq Pachaman Jesuspa ripukusqanmanta (Lc 24:50-53)

19 Señor Je­sus­mi chay­ku­na­t a dis­ci­pu­lon­ku­na­man ri­ma­r us­pan hanaq pa­cha­man ho­qa­ri­ku­rur­qa hi­nas­pam Dios­pa *alleq­nin­pi ti­yay­kur­qa. 20 Chay­mi dis­ci­pu­lon­ku­ na ris­pan­ku tukuy hi­nas­tin­pi Je­sus­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. Kikin Se­ñor­mi pay­ku­na­ta ya­na­par­qa wi­lla­kus­qan­ku­ta *mi­la­gro­ku­na­wan va­le­chis­pan.)

JESUCRISTOMANTA LUCASPA QELLQASQAN Lu­cas­qa Je­sus­man­ta­qa wi­lla­kun manam Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­ta sal­va­nan­paq ha­mus­qa­ llan­man­ta­chu aswan­qa ente­ron kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ta sal­va­nan­paq ha­mus­qan­man­tam. Kay li­bro­qa pusaq par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Je­sus­pa vi­dan­man­ta Lu­cas­pa ta­pu­ka­cha­kus­qan­man­ta (1:1-4). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Bau­ti­zaq Juan­pa na­ces­qan­man­ta, Je­sus­pa na­ces­qan­ man­ta hi­nas­pa warma kas­qan­man­ta (1:5-2:52). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Bau­ti­zaq Juan­pa ima­ku­nam ru­ras­qan­man­ta (3:1-20). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­sus­pa bau­ti­zas­qa kas­qan­man­ta­wan Dia­blo­pa prue­bas­ qan kas­qan­man­ta (3:21-4:13). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ga­li­lea lawpi Je­sus­pa ri­mas­qan­man­ta hi­nas­pa ru­ras­ qan­ku­na­man­ta (4:14-9:50). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ga­li­lea law­man­ta Je­r u­sa­len llaq­ta­man chu­lla ku­ti­lla­ta­ ña ris­qan­man­ta (9:51-19:27). Qan­chis kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun se­ma­na­lla­ña kaw­sas­pan ña­ka­ris­qan­man­ta­wan wa­ ñu­kus­qan­man­ta (19:28-23:56). Pusaq kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun kaw­sa­ri­mus­pan dis­ci­pu­lon­ku­na­man ri­ku­ris­qan­man­ta­ wan hanaq pa­cha­man ku­ti­kus­qan­man­ta (24). Kay li­bro­pi­qa su­ti­llam Je­sus­pa ku­ya­kuy­nin wak­cha­ku­na­paq, ña­ka­riq­ku­na­paq hi­nas­pa des­pre­cias­ qa ru­na­ku­na­paq. Wi­lla­kun­taq­mi ru­na­ku­na ku­si­kuy ta­ris­qan­ku­man­ta­pas. Ku­si­kur­qa­kum Je­sus­pa na­ces­qan­wan, wa­ñu­kus­pa­pas kaw­sa­ri­mus­qan­wan. Kay li­bro­lla­pim ta­ri­kun iskay su­maq­lla­ña rik­cha­na­chiy­ku­na: Huk­nin rik­cha­na­chiy­mi wi­lla­kun ru­na­ma­sin­ta Sa­ma­ria llaq­ta­yoq runa ya­na­pay­ kus­qan­man­ta (10:25-37). Huk­nin­ña­taq­mi kach­kan ri­pu­kus­pa­pas tay­tan­man ku­ti­ka­muq chu­ri­man­ta (15:11-32). Kay li­bro­qa wi­lla­kun­taq­mi imay­nam Dios­ta ma­ña­ku­na­man­ta­pas, Chuya Espi­ri­tu­man­ta­ pas, hu­cha­ku­na pam­pa­cha­na­man­ta­pas hi­nas­pa Je­sus­ta ya­na­paq war­mi­ku­na­man­ta­pas.

1

Libropa qallariyninmanta 1-3   Ancha

ku­yas­qay Teo­fi­lo, qa­lla­riy­nin­man­ta rikuq allin no­ti­cia wi­lla­kuq­ ku­nam wi­lla­kur­qa­ku ño­qay­ku ukupi ima­ku­nam pa­sa­kus­qan­man­ta. Chay imam pa­sa­kus­qan­man­ta­qa achkaq­ñam qa­ti­nas­nin­pi qell­qay­pi rir­qa­ku. Ño­qa­pas qa­lla­riy­nin­man­ta su­maq­ta ya­chay­kus­pay­mi qell­qa­muy­ki 4 chay­na­pi uya­ris­qay­ki­ ku­na­qa che­qap kas­qan­ta asta­wan­raq ya­chay­ku­nay­ki­paq. Zacariasman *Angel rikuriykusqanmanta 5 Judea

lawpi He­ro­des rey kach­kap­tin­mi *sa­cer­do­te karqa Abias­pa cas­tan­man­ ta Za­ca­rias. War­min Eli­sa­bet­ña­taq­mi karqa sa­cer­do­te Aa­ron­pa mi­ray­nin­man­ta kaq. 6 War­mi-qa­rim pay­ku­na­qa Dios­pa qay­llan­pi allin ruraq kar­qa­ku, Se­ñor­pa lliw ka­ma­ 1857

LUCAS 1

1858

chi­kuy­nin­ku­na­tam ley­nin­ku­na­ta­wan ka­su­kuq­ku. 7 Pay­ku­na­qa mana chu­ri-wa­wa­yoq­mi kar­qa­ku Eli­sa­bet mana wa­cha­kuq kas­qan­ray­ku. Yu­yaq­ka­ma­ñam pay­ku­na­qa kar­qa­ku. 8 Huk pun­chaw­mi sa­cer­do­te­ku­na­pa ru­ra­nan­man hina Za­ca­rias­man tu­pa­rur­qa Tem­plo­pi ser­viy. 9 Sa­cer­do­te­ku­na sor­tea­rup­tin­mi Za­ca­rias­man tu­pa­rur­qa Se­ñor­pa tem­plon­pi san­tua­rio­man yay­kus­pan incien­so kañay. 10 Incien­so­ta ka­ña­nan­ka­ma­ña­taq­ mi ha­wa­pi ru­na­ku­na Dios­ta ma­ña­kuch­kar­qa­ku. 11 Pay­man­mi ri­ku­riy­kur­qa Se­ñor­pa angel­nin incien­so ka­ña­nan­ku *altar­pa *alleq law­nin­pi sa­yay­kus­pa. 12 Za­ca­rias­ña­taq­ mi man­cha­ri­ku­rus­pan mana ima­na­kuy­ta­pas atir­qa­chu. 13 Chay­mi angel­ña­taq nirqa: —Ama man­cha­kuy­chu Za­ca­rias. Ma­ña­kus­qay­ki­tam Dios uya­riy­kun, war­mi­ki Eli­sa­bet­ mi wa­cha­kun­qa qari wa­wa­ta, pay­tam Juan­wan su­ti­chan­ki. 14 Qamqa ancha-an­cha­tam ku­si­kun­ki. Paypa na­ces­qan­wan­qa achkaq­taq­mi ku­si­kun­qa­ku. 15 Payqa Dios­pa qay­ llan­pi­pas req­sis­qam kanqa. Amam vi­no­ta­qa nitaq ima po­qos­qa aqa­ta­pas ma­llin­qa­chu. Na­ces­qan­man­ta­pu­nim payqa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan kanqa. 16 Israel­pa mi­ray­nin­ ku­na­tam achka­lla­ta­ña Señor Dios­nin­ku­man ku­ti­ri­chin­qa. 17 Se­ñor­pa ñaw­paq­nin­tam rinqa Elias hina Dios­pa Espi­ri­tun­wan chay­na­taq atiy­nin­wan ru­ras­pa chay­na­pi tay­ta-ma­ ma­ku­na­ta chu­ri-wa­wan­ku­na­wan allin­ya­chi­nan­paq hi­nas­pa mana ka­su­kuq­ku­na­ta­pas ka­su­kuy­man chu­ra­nan­paq. Ru­na­ku­na­pa son­qon­tam alis­tan­qa Se­ñor­ta chas­ki­nan­ku­paq. 18 Hi­nap­t in­mi Za­ca­r ias­ña­t aq angel­t a ta­pur­qa: —¿Nis­qay­ki­ku­na che­qap kas­qan­ta­qa imay­na­ta­taq ya­cha­saq? Ño­qay­ku­qa llum­ pay yu­yaq­ñam ka­ni­ku —nispa. 19 Chay­mi angel­ña­t aq nirqa: —Dios­pa qay­llan­pi ser­vi­kuq Ga­briel­mi ño­qa­qa kani, paymi ka­cha­mu­war­qa allin no­ti­ cia­ta qan­man wi­lla­nay­paq. 20 Nis­qay­ku­na­ta mana crees­qay­ki­ray­kum ku­nan­man­ta mana rimaq kanki chu­ri­ki na­ce­mu­nan­ka­ma. Chay pun­chaw­pim kay nis­qay­ku­na cum­pli­kun­qa. 21 Ru­na­ku­na­ña­t aq­mi extra­ñas­qa­lla­ña hawa lawpi su­yar­qa­ku san­t ua­r io­man­t a ma­na­ña lloq­si­ri­mup­tin. 22 Unay­man­ta­ña lloq­si­ra­mus­pan pay­ku­na­ta mana ri­ma­pa­ yap­tin­mi mus­ya­rur­qa­ku san­tua­rio­pi re­ve­la­cion chas­ki­ra­mus­qan­man­ta. Ma­na­ña ri­may­ta atis­pan­mi se­ñas­lla­wan­ña pay­ku­na­ta entien­de­chir­qa. 23 Tem­plo­pi ser­v i­kuy­nin tu­ku­r up­t in­mi wa­sin­man­ña ku­t i­kur­qa. 24 Chay pun­chaw­ku­na pa­sa­rup­ti­llan­mi war­min Eli­sa­bet wik­sa­ya­ku­rus­pan ma­na­ña wa­sin­ man­ta lloq­sir­qa­chu pich­qa ki­lla­ka­ma, paymi nirqa: 25 —Ku­nan­mi Señor ku­ya­kuy­nin­pi kay­na­t a ru­ra­r u­wan chay­na­pi ru­na­ku­na ma­ na­ña des­pre­cia­wa­nan­paq —nispa. 26 Eli­sa­bet

Jesuspa nacenanmanta angelpa willakusqanmanta

soqta killa wik­sa­ya­kus­qan ha­wa­ñam Dios ka­char­qa angel Ga­briel­ta Ga­li­lea lawpi Na­za­ret llaq­ta­man 27 Chay­na­pi Maria su­ti­yoq don­ce­lla si­pas­ta wa­tu­ka­mu­nan­paq. Paymi Jo­sey­wan ca­sa­ra­ku­nan­paq ri­ma­na­kus­qa­ña karqa. Jo­sey­qa Rey Da­vid­pa mi­ray­ nin­man­ta kaqmi karqa. 28 Ma­ria­pa wa­sin­man angel yay­kuy­kus­pan­mi nirqa: —Ri­may­ku­llay­ki Dios­pa fa­vo­re­ces­qan Maria, Se­ñor­mi qan­wan kach­kan —nispa. 29 Angel­pa ri­may­kus­qan­t a uya­r iy­kus­pan­mi mana ima­na­kuy­t a­pas atis­pan son­qo­ llan­pi ta­pu­kur­qa chay ri­may­kus­qan­man­ta. 30 Angel­ña­taq­mi niy­kur­qa: —Ama man­cha­kuy­chu Maria, Dios­pa fa­vo­re­ces­qan­mi ka­run­ki. 31 Wik­sa­ya­kus­ pay­kim wa­cha­kun­ki qari wa­wa­ta, pay­tam su­ti­chan­ki Je­sus­wan. 32 Ancha req­sis­qa kas­pan­mi hanaq pa­cha­pi Dios­pa Chu­rin­wan su­ti­chas­qa kanqa. Señor Dios­pu­nim

1859

LUCAS 1

rey ka­nan­paq chu­ran­qa ñaw­paq abue­lon Da­vid­ta hina. 33 Israel na­cion­tam wi­ñay­ paq go­bier­nan­qa, go­bier­non­qa manam tu­kun­qa­chu —nispa. 34 Hi­nap­t in­mi Ma­r ia­ña­t aq ta­pur­qa: —Ma­na­raq qa­ri­wan kach­kas­pay­qa ¿imay­na­taq wa­wa­yoq­qa kay­man? —nispa. 35 Chay­mi angel­ña­t aq nirqa: —Chuya Espi­ri­tu qan­man ha­mup­tin­mi hanaq pa­cha­pi Dios­pa atiy­nin puyu hina pam­ pay­ku­sun­ki. Chay­ray­kum Dios­pa sa­paq­chas­qan naceq wa­wa­pas su­ti­chas­qa kanqa Dios­pa Chu­rin­wan. 36 Qo­lloq nis­qan­ku aylluy­ki Eli­sa­bet­pas yu­yaq­ña kach­kas­pa­pas soqta ki­lla­ ñam qari wa­wa­ta wik­sa­ya­ku­run. 37 Dios­paq­qa manam ima­pas sa­sa­qa kan­chu —nispa. 38 Ma­r ia­ña­t aq­mi nirqa: —Nis­qay­ki­pi hi­na­yá ño­qa­wan ru­ras­qa ka­chun. Se­ñor­pa sir­vien­ta­llan­mi ño­qa­qa kani —nispa. Hi­nap­tin­mi angel pa­sa­kur­qa. 39 Ma­r ia­ña­t aq­mi

Elizabetta Maria watukamusqanmanta

chay pun­chaw­ku­na­lla­pi chay­lla rirqa Judea lawpa orqon­pi kaq llaq­ta­man. 40 Za­ca­rias­pa wa­sin­man yay­kuy­kus­pan­mi Eli­za­bet­ta ri­may­kur­qa. 41 Ri­may­kus­qan­t a uya­r i­r up­t i­llan­mi Eli­za­bet­pa wik­san­pi wawa ku­y u­r i­r ur­qa. Eli­za­ bet­man Chuya Espi­ri­tu hun­tay­kup­tin­mi 42 ku­si­kuy­man­ta qa­pa­ris­pa Ma­ria­ta nirqa: —Wakin war­mi­ku­na­man­ta asta­wan fa­vo­re­ces­qam qamqa kanki. Dios­pa fa­ vo­re­ces­qan­taq­mi wa­cha­ku­nay­ki wa­wa­pas. 43 ¿Pitaq ño­qa­qa kar­qa­ni Se­ñor­niy­pa maman kach­kas­pay­ki wa­tu­ka­mu­wa­nay­ki­paq­qa? 44 Ri­may­ku­was­qay­ki­ta uya­ri­rup­ ti­llay­mi wik­say­pi wawa ku­si­kuy­man­ta ku­y u­ri­r ur­qa. 45 Crees­qay­ki­ray­kum qamqa ancha ku­sis­qa kanki. Se­ñor­mi nis­qan­ku­na­ta ru­ran­qa —nispa. 46 Ma­r ia­ña­t aq­mi nirqa:

Ukuymantam Señorta alabani. Salvaqniy Diosraykum anchallataña kusikuchkan, 48 kay humilde sirvientan nanachikuwasqanmanta. Kunanmantaqa runakunach ñoqamanta ninqa: “Mayna kusisqam payqa” nispa, 49 chaynataqa ninqaku atiyniyoq Dios admirakuypaq kaqkunata rurapuwasqanraykum. Chuyay-chuyaymi payqa. 50 Payqa wiñaypaqmi kuyapayan respetaqninkunataqa. 51 Atiyninwanmi admirakuypaq kaqkunata rurarqa. Orgulloso runakunatam yanqaman churarurqa. 52 Munaychakuqkunatam gobiernasqankumanta wischururqa. Humillakuqkunatañataqmi hatuncharqa. 53 Yarqaymanta kaqkunatam saksaykachirqa. Apukunatañataqmi mana imayoqta kutirichirqa. 54 Llakipayakuyninta mana qonqaruspanmi serviqnin Israel runakunata yanaparqa, 55 Chaynataqa rurarqa ñawpaq abuelonchik Abrahanman prometesqanman hinam hinaspa mirayninkunamanpas wiñaypaq prometesqanman hinam. 47 Sonqoypas

LUCAS 1

1860

56 Ma­r iam

Eli­za­bet­wan yaqa kimsa killa ka­ris­pan wa­sin­man ku­ti­kur­qa.

57 Wa­cha­ku­nan

Bautizaq Juanpa nacesqanmanta

tiem­po cum­pli­ku­rup­tin­mi Eli­sa­bet wa­cha­ku­rur­qa qari wa­wan­ta. Señor Dios fa­vo­re­ces­qan­ta ya­cha­rus­pan­kum ve­ci­non­ku­na­wan ayllun­ku­na ku­si­kur­qa­ku. 59 Pusaq pun­chaw­nin­pi wa­wa­ta *se­ña­la­chis­pan­kum tay­tan Za­ca­rias­pa su­tin­wan su­ti­chay­ta mu­nar­qa­ku. 60 Hi­nap­tin­mi chay wa­wa­pa maman nirqa: —Juan­mi su­tin­qa kanqa —nispa. 61 Chay­mi payta nir­qa­ku: —Aylluy­ki­ku­na­pi­qa manam pipas Juan su­ti­yoq­qa kan­chu —nispa. 62 Wa­wa­t a su­t i­cha­nan­paq tay­t an­t a se­ñas­chas­pa ta­pup­t in­ku­ña­t aq­mi 63 pi­zar­ ra­cha­ta ma­ñay­kus­pan qell­qar­qa “Juan­mi su­tin­qa” niqta. Chay­mi lla­pa­llan­ku admi­ra­kur­qa­ku. 64 Chay ra­to­lla­pim Za­ca­rias­pas ri­ma­ri­rus­pan Dios­ta ala­bar­qa. 65 Chay­ku­na pa­sa­kus­qan­wan­mi ve­ci­non­ku­na llum­pay man­cha­r is­qa­lla­ña kar­qa­ku. Judea law orqo­ku­na­pi kaq­ku­na­pas lliw­mi wi­lla­na­ku­r ur­qa­ku. 66 Chay­ku­na­ta lla­pa­ llan uya­riq­ku­na­pas son­qo­llan­ku­pim yu­yay­ma­nar­qa­ku: —¿Ima­raq kay wa­wa­qa kanqa? —nispa. Chay wa­wa­ta­qa Se­ñor­má fa­vo­re­cer­qa. 58 Eli­sa­bet­ta

67 Juan­pa





Diosta Zacarias alabasqanmanta

tay­tan Za­ca­rias­man Chuya Espi­ri­tu hun­tay­kup­tin­mi ri­ma­rir­qa:

68 Israelpa

Diosnin Señorqa alabasqayá kachun. Payqa hamurqa runankunata salvaykunanpaqmi. 69 Atiyniyoq Salvaqninchiktam hatarirachin serviqnin Davidpa mirayninmanta. 70 Payqa hatarirachin payllapaqña sapaqchasqankunawan ñawpaqmantaraq willachisqanpi hinam, 71 payqa hatarirachin enemigonchikkunamanta salvawananchikpaqmi hinaspa llapallan cheqniqninchikkunamantawan salvawananchikpaqmi. 72 Chaynataqa rurachkan ñawpa abuelonchikkunata llakipayarikuspanmi hinaspa paykunapa contrato rurasqanta yuyarispanmi. 73 Ñawpa abuelonchik Abrahanmanmi juraspan Dios prometerqa 74 enemigonchikkunamanta libraykuwananchikpaq chaynapi mana manchakuspa payta servinanchikpaq, 75 Diosllapaqña kawsaspa, paypa qayllanpi allinta ruraspa sapa punchaw kawsananchikpaq. 76 Yaw wawa, qamñataqmi hanaq pachapi kaq Diosmanta willakuqwan sutichasqa kanki. Señorpa ñawpaqnintam rinki paypa hamunan ñanta allichanaykipaq. 77 Rinkiqa runankunaman salvasqa kanankumanta willakunaykipaqmi chaynapi huchankumanta pampachasqa kanankupaq. 78 Diosninchikmi kuyapayawaspanchik hinaspa llakipayawaspanchik hanaq pachamanta qoykuwanchik mosoq punchawpi kanchariyta

1861



LUCAS 1​, ​2

79 chaynapi

tutayaypi kaqkunatawan, sinchi tutayaypi *yachaqkunata kanchariykunanpaq, chaynapitaq ñoqanchiktapas hawkallata kawsachiwananchikpaq.

80 Juan

wi­ñap­tin­mi yu­yay­nin­pas hun­tar­qa, chun­niq­pim *ya­char­qa Israel ru­na­ ku­na­man req­si­chi­ku­nan­ka­ma. Jesuspa nacesqanmanta (Mt 1:18-25)

2

1   Chay pun­chaw­ku­na­pim Rey Cesar Au­gus­to ka­ma­chi­kur­qa lla­pa­llan llaq­ta­ku­na­pi ru­na­ku­na yu­pas­qa ka­nan­ku­paq. 2 Kay punta kaq cen­so­qa karqa Siria lawpi Ci­re­nio pre­fec­to kach­kap­tin­mi. 3 Chay­ray­kum sa­pa­ka­ma rir­qa­ku na­ces­qan­ku llaq­ta­man pa­dro­ na­chi­ku­nan­ku­paq. 4 Chay­mi Da­vid­pa cas­tan­man­ta kas­qan­ray­ku Josey rirqa Ga­li­lea lawpi Na­za­ret llaq­ta­man­ta Judea lawpi Belen llaq­ta­ka­ma. Da­vid­qa Belen llaq­ta­yoq­mi karqa. 5 Jo­sey­qa rirqa pa­dro­na­chi­ku­nan­ku­paq­mi war­min ka­nan­paq ri­ma­pa­yas­qa­ña Ma­ria­pi­wan. Ma­ria­qa wik­sa­yoq­ñam kach­kar­qa. 6 Be­len­pi kach­kap­tin­kum Ma­ria­pa wa­cha­ku­nan pun­ chaw cha­ya­ra­mup­tin 7 wa­cha­ku­rur­qa piwi qari wa­wan­ta. Sa­ma­ku­na wa­si­pi mana campo kap­tin­ña­taq­mi pa­ñal­ku­na­wan may­tuy­kus­pan ani­mal­man qa­ra­na arte­sa­pi si­riy­ka­chir­qa.

Michiqkunaman Angelkunapa willasqanmanta 8 Chay

Belen llaq­ta­pa hich­pan pu­r un­pim karqa mi­chiq­ku­na. Pay­ku­nam ove­ jan­ku­ta tuta cui­dach­kar­qa­ku. 9 Pay­ku­na­man­mi qon­qay­man­ta Se­ñor­pa angel­nin ri­ku­riy­kur­qa mu­yu­riq­nin­ku­ta kan­cha­ris­tin. Mi­chiq­ku­na ancha­lla­ta­ña man­cha­ri­ ku­rup­tin­mi 10 pay­ku­na­ta angel nirqa: —Ama man­cha­kuy­chik­chu, llapa runa ku­si­ku­nay­ki­chik­paq­mi allin no­ti­cia­ta apa­much­kay­ki­chik. 11 Sal­vaq­ni­ki­chik­mi na­ce­ra­pu­sun­ki­chik Da­vid­pa llaq­tan­pi. Pay­qa­ri­ki Cris­to Se­ñor­mi. 12 Su­ti­llam qell­pus­qa wa­wa­cha­ta ta­riy­kun­ki­chik ani­ mal­man qa­ra­na arte­sa­pi si­riy­ka­chis­qa­ta. 13 Angel ri­may­t a tu­ku­r up­t i­llan­mi achka­lla­ña angel­ku­na hanaq pa­cha­man­t a ri­ ku­riy­ka­mur­qa hi­nas­pam Dios­ta ala­bas­pa ta­kir­qa­ku:

14 ¡Diosyá

hanaq pachapi alabasqa kachun! Kay pachapipas Diospa favorecesqan runakunapaqyá hawkayay kachun.

15 Angel­ku­na

hanaq pa­cha­man ku­ti­kup­tin­kum mi­chiq­ku­na ni­na­kur­qa: —Belen llaq­ta­man ris­pan­chik­yá ya­cha­mu­sun­chik Se­ñor­pa imam wi­lla­chi­was­qan­chik­man­ta. 16 Chay­lla pa­sas­pan­kum ta­riy­kur­qa­ku Ma­ria­ta­wan Jo­sey­ta chay­na­taq uywa­man qa­ra­na arte­sa­pi si­riy­ka­chis­qa wa­wa­ta­pas. 17 Qa­way­kus­pan­kum wi­lla­kur­qa­ku wa­wa­man­ ta angel­pa tukuy nis­qan­ta. 18 Chay­mi llapa uya­riq­ku­na admi­ra­kur­qa­ku mi­chiq­ku­na­pa wi­lla­kus­qan­ku­wan. 19 Ma­ria­ña­taq­mi chay­ku­na­ta son­qo­llan­pi ha­ta­llis­pa yu­yay­ma­nar­qa. 20 Mi­chiq­ku­nam uya­ris­qan­ku­man hina tukuy ima pa­sa­kus­qan­ta ya­chay­kus­pan­ku hi­nas­ pa qa­way­kus­pan­ku ku­ti­kur­qa­ku Dios­ta ala­bas­tin hi­nas­pa ha­tun­chas­tin.

LUCAS 2

1862 Wawa Jesusta Diosman presentasqankumanta

21 Pusaq

pun­chaw­nin­man­mi wa­wa­ta *se­ña­las­pan­ku Je­sus­wan su­ti­char­qa­ku. Chay su­ti­ta­qa angel­mi Ma­ria­man wi­llar­qa ma­na­raq­pas wik­sa­ya­kuch­kap­tin. 22 Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­man hina wa­cha­kuq­ku­na­pa lim­pia­ku­nan pun­chaw­ku­na cum­pli­ku­rup­tin­mi wa­wa­ta Je­ru­sa­len llaq­ta­man apar­qa­ku Se­ñor­man pre­sen­ta­nan­ku­paq. 23 Se­ñor­pa ley­nin­pim nich­kan: “Punta naceq lla­pa­llan qari wa­wa­qa Se­ñor­paq sa­paq­chas­ qam kanqa” nispa. 24 Ris­pan­kum ani­mal­ta wa­ñu­chis­pan­ku Se­ñor­ta ado­rar­qa­ku. Paypa ley­nin­pim iskay qoq­ñu­ku­na otaq iskay mall­qo pa­lo­ma­ku­na wa­ñu­chi­nan­ku­man­ta nich­kan. 25 Je­ru­sa­len llaq­ta­pim *ya­char­qa Si­meon su­ti­yoq runa, payqa Dios­ta ado­raq kas­pan­ mi allin ruraq karqa. Payqa Israel na­cion li­bras­qa ka­nan­tam su­yach­kar­qa. Payqa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan runam karqa. 26 Pay­man­mi Chuya Espi­ri­tu re­ve­lar­qa Se­ñor­pa ka­ cha­mus­qan Cris­to­ta ri­kuy­kus­pa­ña wa­ñu­ku­nan­paq. 27 Chuya Espi­ri­tu­pa kall­pan­chas­qan­mi tem­plo­man rirqa. Chay­man­mi Je­sus­pa tay­ta-ma­man wa­wa­ta apar­qa­ku ley­man hina pay­ paq ru­ra­nan­ku­paq. 28 Hi­nap­tin­mi wa­wa­ta Si­meon mar­qa­ri­kuy­kus­pan Dios­ta ala­bar­qa:

29 Señorlláy,

kunanqa hawkallayá wañukusaqña. Serviqnikiman prometewasqaykim cumplikurunña. 30 Salvaqniyku kachamusqaykitam rikuykuniña. 31 Paytam llapa runakunapa qayllanpi churaykunki. 32 Payqa kancharinqam mana Israel castamanta kaqkunatapas. Payraykutaqmi hatunchasqa kanqa Israel runaykikunapas. 33 Wawa

Je­sus­man­ta Si­meon­pa tukuy nis­qan­ku­na­ta uya­riy­kus­pam tay­ta-ma­ man admi­ras­qa­lla­ña kar­qa­ku. 34 Dios­pa ben­di­cion­nin­ta Si­meon ma­ña­kus­pan­mi Je­sus­pa maman Ma­ria­ta nirqa: —Kay wawam Israel ru­na­ku­na­paq kanqa wakin urma­nan­paq wa­kin­ña­taq sa­ya­ri­nan­paq. Dios­pa mu­nas­qan­ta qa­wa­chip­tin­mi paypa con­tran­pi ri­man­qa­ku. 35 Chay­na­pim achkaq ru­na­pa pien­sas­qan ya­chas­qa kanqa. Tukuy kay­ku­nam espa­ da­pa tuk­sis­qan hina son­qoy­ki­ta na­na­chin­qa. 36 Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa Aser­pa mi­ray­nin­man­ta kaq Fa­nuel­pa chu­rin ancha yu­yaq­ ña Ana­pas, payqa karqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi. Sipas kay­nin­pi ca­sa­ra­kus­pan­mi qan­chis wa­ta­lla qo­san­wan karqa. 37 Pusaq chun­ka ta­wa­yoq wa­ta­ña viuda kas­pan­mi tem­plo­man­ta mana lloq­siq­chu, tuta pun­chaw Se­ñor­ta ser­vis­pan­mi ayu­naq hi­nas­pa ma­ña­kuq. 38 Ana­ pas chay ho­ra­lla­pi ri­ku­riy­ka­mus­pan­mi Dios­ta ala­bas­pan wawa Je­sus­man­ta wi­lla­kuy­ta qa­llay­kur­qa Je­ru­sa­len­pi libre ka­nan­ku­paq lla­pa­llan su­yaq­ku­na­man. 39 Se­ñor­pa

Joseywan Maria Nazaret llaqtaman kutikusqankumanta

ley­nin­pi ka­ma­chis­qan­ku­na­ta cum­pli­r us­pan­kum ku­ti­kur­qa­ku Ga­li­lea lawpi Na­za­ret llaq­tan­ku­man. 40 Chay­pi wawa wi­ñap­tin­mi kall­pan­pas chay­na­taq ya­chay­nin­pas hun­tar­qa. Dios­mi pay­ta­qa ancha­lla­ta­ña fa­vo­re­cer­qa. 41 Je­ru­sa­len­pi

Warma Jesus templopi tarikusqanmanta

Pas­cua Fies­ta­man­mi wa­tan-wa­tan tay­ta-ma­man riqku. 42 Chun­ka iskay­ni­yoq wa­tan­pi­ña Jesus kap­tin­mi cos­tum­bren­ku­man hina fies­ta­man Je­ru­sa­len­ ta rir­qa­ku. 43 Fies­ta tu­kuy­ta ku­tich­kap­tin­ku­ñam tay­ta-ma­man­pa mana ya­chas­qan­ta

1863

LUCAS 2​, ​3

warma Je­sus­qa qe­pa­rur­qa Je­ru­sa­len­pi. 44 Ku­tiq­ma­sin­ku­na­wan ris­qan­ta crees­pan­kum huk pun­chaw pu­riy­ta­ña ris­pan­ku ta­pu­kur­qa­ku ayllun­ku­na­ta­wan req­sis­qan­ku­na­ta. 45 Mana ta­ris­pan­ku­ña­taq­mi Je­ru­sa­len llaq­ta­man ku­ti­rir­qa­ku chay­pi mas­ka­nan­ku­paq. 46 Kimsa pun­chaw­man­t a­ñam tem­plo­pi ta­r i­r ur­qa­ku, Dios­pa ley­nin ya­cha­ chiq­ku­na­ta uya­ris­pan hi­nas­pa ta­pus­pan pay­ku­na­wan ti­yach­kaq­ta. 47 Llapa uya­riq­nin­ku­nam admi­ra­kur­qa­ku ya­chas­qan­wan hi­nas­pa con­tes­tas­qan­wan. 48 Tay­ ta-ma­man qa­way­kus­pan­mi admi­ra­kur­qa­ku. Chay­mi maman nirqa: —Wa­wa­lláy ¿ima­nas­qa­má kay­ta­qa ru­ra­wan­ki­ku? Tay­tay­ki­wan ñoqam lla­kis­qa­ lla­ña mas­ka­much­kay­ki­ku —nispa. 49 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq mas­ka­war­qan­ki­chik? ¿Ma­na­chu ya­char­qan­ki­chik Tay­tay­pa asun­ton­ku­na­pi ka­nay­ta? —nispa. 50 Chay­na nis­qan­t a­qa ma­na­má entien­der­qa­ku­chu. 51 Na­za­ret­man pay­ku­na­wan ku­tis­pan­mi chay­pi *ya­char­qa pay­ku­na­ta ka­su­kus­pan. Ma­man­ña­taq­mi tukuy chay­ku­na­ta­qa son­qo­llan­pi yu­yay­ma­nar­qa. 52 Je­sus­ña­taq­mi yu­yay­ nin­pi­pas hi­nas­pa sa­yay­nin­pi­pas wi­ñar­qa Dios­ta­pas chay­na­taq ru­na­ku­na­ta­pas agra­das­tin.

3

Ti­be­rio Cesar chun­ka pich­qa­yoq wa­ta­ña go­bier­nach­kap­tin­mi pre­fec­ to­ku­na hina karqa Judea lawpi Pon­cio Pi­la­to, Ga­li­lea lawpi He­ro­des, Itu­rea hi­nas­pa Tra­co­ni­te lawpi He­ro­des­pa waw­qen Fe­li­pe, Abi­li­nia law­pi­ña­taq Li­sa­nias. 2 Anas­pi­wan Cai­fas­ña­taq­mi karqa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na, chay pun­chaw­ku­na­ pim Za­ca­rias­pa chu­rin Juan­ta pu­run­pi kach­kap­tin Dios ka­ma­chir­qa wi­lla­ku­nan­paq. 3 Juan­mi Jor­dan Ma­y u­pa mu­y u­riq­nin­ku­na­man ris­pan ru­na­ku­na­man wi­llar­qa: —Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa­yá bau­ti­za­chi­kuy­chik chay­na­pi Dios pam­pa­ cha­su­nay­ki­chik­paq —nispa. 4 Kay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa Dios­man­t a wi­lla­kuq Isaias­pa qell­qas­qan­pi hinam. Paymi qell­qar­qa:





1   Rey

Bautizaq Juanpa purunpi willakusqanmanta (Mt 3:1-12. Mr 1:1-8. Jn 1:19-28)

Huk runam purunpi qaparispa rimachkan: “Señorpa hamunan ñanta allichaychik. Paypa purinanta derechaychik. 5 Llapa wayqokunam huntachisqa kanqa. Orqokunawan moqokunam pampayachisqa kanqa. Qewi-qewi ñankunam derechasqa kanqa. Ranra ñankunapas limpiasqataqmi kanqa. 6 Lliwmi rikunqa Diosmanta hamuq salvaqninchikta.” 7 Bau­t i­za­chi­ku­nan­ku­paq

riq ru­na­ku­na­tam Juan nirqa: —Cu­le­bra­pa mi­ray­nin kaq­lla ru­na­ku­na ¿pitaq wi­lla­sur­qan­ki­chik hamuq cas­ti­go­man­ta ayqe­nay­ki­chik­paq? 8 Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pay­ki­chik­yá qa­wa­ chi­kuy­chik vi­day­ki­chik tik­ras­qa kas­qan­ta. Amayá niy­chik­chu: “Ño­qay­ku­qa ka­ni­ku Abra­ham­pa mi­ray­nin­mi” nis­pa­qa. ¡Dios mu­nas­pan­qa kay ru­mi­ku­na­man­ta­pas Abra­ ham­pa mi­ray­nin­ta­qa ha­ta­ri­chin­man­mi! 9 Ha­cha­qa lis­to­ñam kach­kan sa­cha­ku­na­ta sa­pin­man­ta ku­chu­na­paq. Mana allin ruruq sa­cha­ta­qa ku­chus­pam ni­na­man wis­chu­na.

LUCAS 3 10 —Chay­na­qa

1864

¿ima­ta­taq ru­ra­saq­ku? —nispa ru­na­ku­na ta­pup­tin­mi 11 Juan­ña­taq

nirqa: —Ca­mi­say­ki­chik iskay kap­tin­qa huk­nin­ta­yá qoy­kuy­chik mana ca­mi­sa­yoq­man. Mi­kuy­ni­ki­chik kap­tin­pas chay­na­ta­yá ru­ray­chik —nispa. 12 Bau­t i­za­chi­kuy munaq *impues­to co­braq­ku­na­pas ta­pu­kur­qa­kum: —Ya­cha­chi­kuq, ño­qay­ku­qa ¿ima­ta­taq ru­ra­saq­ku? —nispa. 13 Juan­mi nirqa: —Leypa ka­ma­chis­qa­llan­ta­yá co­bray­chik —nispa. 14 Sol­da­do­ku­na­pas ta­pup­t in­mi nirqa: —Amayá pi­ta­pas man­cha­chis­pa­qa nitaq yan­qa­man­ta tum­pas­pa­qa iman­ta­pas qe­chuy­chik­chu. Pa­ga­sus­qay­ki­chik­wan­yá con­ten­ta­kuy­chik —nispa. 15 Ru­na­ku­nam pien­sar­qa­ku Bau­t i­zaq Juan­qa Cris­to kas­qan­t a chay­mi nir­qa­ku: —¿Pay­chuch Cris­to kan­man? —nispa. 16 Chay­mi lla­pa­llan­ku­man Juan nirqa: —Ño­qa­qa ya­ku­lla­wan­mi bau­ti­zay­ki­chik, qepay ha­muq­mi icha­qa Chuya Espi­ri­tu­wan bau­ti­za­sun­ki­chik ni­na­wan hina. Payqa ancha atiy­ni­yoq­mi chay­mi *usu­tan­pa wa­tu­llan­ ta­pas mana pas­kaq hi­na­chu kani. 17 Paymi trigo way­ra­chiq hina ru­na­ku­na­ta juz­gan­qa, way­ra­chi­nan pa­la­qa ma­kin­pi­ñam kach­kan pa­ja­man­ta tri­go­ta chu­ya­nan­paq, tri­gon­ta ta­qe­man apay­kus­pan­mi pa­jan­ta­ña­taq ka­ñan­qa mana ama­chay atina ni­na­pi —nispa. 18 Juan­qa chay­na pa­la­bra­ku­na­wan kall­pan­chas­pan­má ru­na­ku­na­man allin no­ti­cia­ta wi­llar­qa. 19 Rey He­ro­des­ta­pas qaq­char­qam waw­qen Fe­li­pe­pa war­min He­ro­dias­wan ca­sa­ra­kus­qan­man­ta hi­nas­pa tukuy mana allin ru­ras­qan­ku­na­man­ta. 20 He­ro­des­qa aswan­raq­mi mana allin­t a ru­rar­qa Juan­t a car­ce­la­ra­chis­pa. Jesusta Juan bautizasqanmanta (Mt 3:13-17. Mr 1:9-11)

21 Juan ru­na­ku­na­ta bau­ti­zach­kap­tin­mi Je­sus­pas pay­wan bau­ti­za­chi­kur­qa. Chay ra­to­ pi Jesus ma­ña­kuch­kap­tin­mi hanaq pacha ki­cha­ri­kuy­kup­tin 22 Chuya Espi­ri­tu su­ti­lla­ta pa­lo­ma hina Je­sus­pa ha­wan­man ti­yay­kur­qa. Hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­man­ta ni­mur­qa: —Qanmi kanki ku­yas­qay Chu­riy, qam­ray­kum ku­sis­qa kach­ka­ni —nispa.

Jesuspa abuelonkunamanta (Mt 1:1-17)

23 Ru­na­ku­na­man ya­cha­chiy­ta Jesus qa­llay­kus­pan­mi yaqa kimsa chun­ka wa­tan­pi­ña karqa. Jo­sey­pa chu­rin kas­qan­tam creer­qa­ku. Jo­sey­qa Eliy­pa chu­rin­mi karqa. 24 Eliy­ña­taq Ma­tat­pa, Ma­tat­ña­taq Le­viy­pa, Le­viy­ña­taq Mel­qui­pa, Mel­qui­ña­taq Ja­na­pa, Ja­na­ña­ taq Jo­sey­pa, 25 Jo­sey­ña­taq Ma­ta­tias­pa, Ma­ta­tias­ña­taq Amos­pa, Amos­ña­taq Na­hum­pa, Na­hum­ña­taq Esli­pa, Esli­ña­taq Na­qai­pa. 26 Na­gai­ña­taq Maat­pa, Maat­ña­taq Ma­ta­tias­pa, Ma­ta­tias­ña­taq Se­mei­pa, Se­mei­ña­taq Jo­sey­pa, Jo­sey­ña­taq Ju­da­pa, 27 Ju­da­ña­taq Joa­na­pa, Joa­na­ña­taq Re­sa­pa, Re­sa­ña­taq Zo­ro­ba­bel­pa, Zo­ro­ba­bel­ña­taq Sa­la­tiel­pa, Sa­la­tiel­ña­taq Ne­ri­pa, 28 Ne­ri­ña­taq Mel­qui­pa, Mel­qui­ña­taq Adipa, Adi­ña­taq Co­sam­pa, Co­sam­ña­taq Elma­ dam­pa, Elma­dam­ña­taq Erpa, 29 Erña­taq Jo­suey­pa, Jo­suey­ña­taq Elie­zer­pa, Elie­zer­ña­taq Jo­rim­pa, Jo­rim­ña­taq Ma­tat­pa, 30 Ma­tat­ña­taq Le­viy­pa, Le­viy­ña­taq Si­meon­pa, Si­meon­ña­taq Ju­da­pa, Ju­da­ña­taq Jo­sey­pa, Jo­sey­ña­taq Jo­nan­pa, Jo­nan­ña­taq Elia­quim­pa, 31 Elia­quim­ ña­taq Me­lea­pa, Me­lea­ña­taq Mai­nan­pa, Mai­nan­ña­taq Ma­ta­ta­pa, Ma­ta­ta­ña­taq Na­tan­pa, 32 Na­tan­ña­taq Da­vid­pa, Da­vid­ña­taq Isai­pa, Isai­ña­taq Obed­pa, Obed­ña­taq Booz­pa, Booz­ña­

1865

LUCAS 3​, ​4

taq Sa­la­pa, Sa­la­ña­taq Naa­son­pa, 33 Naa­son­ña­taq Ami­na­dab­pa, Ami­na­dab­ña­taq Aram­pa, Aram­ña­taq Esrom­pa, Esrom­ña­taq Fa­res­pa, Fa­res­ña­taq Ju­da­pa. 34 Ju­da­ña­taq Ja­cob­pa, Ja­cob­ña­taq Isaac­pa, Isaac­ña­taq Abra­ham­pa, Abra­ham­ña­taq Ta­rey­pa, Ta­rey­ña­taq Na­cor­pa, 35 Na­cor­ña­taq Se­rug­pa, Se­rug­ña­taq Ra­gau­pa, Ra­gau­ña­taq Pe­leg­pa, Pe­leg­ña­taq He­ber­pa, He­ber­ña­taq Sa­la­pa, 36 Sa­la­ña­taq Cai­nan­pa, Cai­nan­ña­taq Arfa­xad­pa, Arfa­xad­ña­taq Sempa, Sem­ña­taq Noey­pa, Noey­ña­taq La­mec­pa, 37 La­mec­ña­taq Ma­tu­sa­len­pa, Ma­tu­sa­len­ña­taq Enoc­pa, Enoc­ña­taq Ja­red­pa, Ja­red­ña­taq Ma­ha­la­leel­pa, Ma­ha­la­leel­ña­taq Cai­nan­pa, 38 Cai­ nan­ña­taq Enos­pa, Enos­ña­taq Setpa, Set­ña­taq Adan­pa, Adan­ña­taq Dios­pa unan­chas­qan. Jesusta Diablo tentasqanmanta

4

(Mt 4:1-11. Mr 1:12-13)

1   Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan Jor­dan Ma­y u­man­ta Jesus ku­tich­kap­tin­ mi payta Chuya Espi­ri­tu pu­sa­r ur­qa pu­r un­man. 2 Chay­pim tawa chun­ka pun­chaw­pu­ni dia­blo­pa ten­tas­qan karqa, chay pun­chaw­ku­na­pi mana ima­ta­pas ma­llis­qan­ray­kum yar­qa­ra­chi­kur­qa. 3 Chay­mi dia­blo nirqa: —Dios­pa Chu­rin kas­pay­ki­qa kay ru­mi­ta­yá ka­ma­chiy tan­ta­ya­ru­nan­paq —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa: —Bi­bliam nin: “Ru­na­qa kaw­san­qa manam mi­kuy­lla­wan­chu” nispa. 5 Chay­mi alto orqo­man dia­blo pu­sa­r us­pan ra­to­cha­lla qa­wa­r iy­ka­chir­qa kay pa­ cha­pi lla­pa­llan na­cion­ku­na­ta. 6 Hi­nas­pam nirqa: —Ñoqam qos­qay­ki atiy­ta kay na­cion­ku­na­ta go­bier­na­nay­ki­paq chay­na­taq su­maq­lla­ña kay­nin­ta­pas. Ñoqam chas­kir­qa­ni kay atiy­ta­qa, mu­nas­qay­man­taq­mi pi­man­pas ño­qa­qa qoy­man. 7 Tukuy kay­ku­na­qa qam­pam kanqa ñaw­paq­niy­pi qon­qo­ra­kup­ti­ki­qa —nispa. 8 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Bi­bliam nin: “Señor Dios­llay­ki­tam ado­ran­ki, pay­lla­ta­taq­mi ser­vin­ki­pas” nispa. 9 Je­ru­sa­len­man dia­blo pu­sa­rus­pan­ña­taq­mi tem­plo­pa ha­wan­pi sa­yay­ka­chis­pan nirqa: —Dios­pa Chu­rin kas­pay­ki­qa kay­man­ta pa­way­kuy. 10 Bi­bliam nin:

“Qamraykum Dios kamachinqa angelninkunata waqaychaykusunaykipaq. 11 Paykunam hapisunki rumiman chakikita mana takakunaykipaq” nispa. 12 Je­sus­ña­t aq­mi

nirqa: —Bi­bliam nin: “Amam prue­ba­man chu­ran­ki­chu Señor Dios­ni­ki­ta­qa” nispa. 13 Chay­ku­na­wan ten­t a­r us­pan­mi dia­blo asu­r i­kur­qa huk pun­chaw­ka­ma. Galilea lawpi Jesus willakusqanmanta (Mt 4:12-17. Mr 1:14-15)

14 Chuya

Espi­ri­tu­pa kall­pan­chas­qan Ga­li­lea law­man Jesus ku­ti­rup­tin­mi lliw llaq­ta­ku­na­pi pay­man­ta ri­mar­qa­ku. 15 *Hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi ya­cha­chip­tin­mi lla­pa­llan­ku ala­baq­ku.

LUCAS 4

1866 Nazaret llaqtapi Jesus yachachisqanmanta (Mt 13:53-58. Mr 6:1-6)

16 *Ya­chas­qan Na­za­ret llaq­ta­man Jesus ku­ti­rus­pan­mi *sa­ma­na pun­chaw­pi cos­tum­bren­

man hina *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man yay­kuy­kur­qa. Bi­blia­ta lee­nan­paq sa­ya­riy­kup­tin­mi 17 Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa li­bron­ta qoy­kur­qa­ku chay­mi ki­chay­kus­pa leer­qa:

18 Señor

Diospa Espiritunmi ñoqapi kachkan. Paymi aceitewan talliwaspan sapaqchawarqa. Wakchakunaman allin noticiata willanaypaqmi sapaqchawarqa. Presochasqa kaqkunaman willaspay libranaypaqmi kachamuwarqa. Ñawsakunata qawarichinaypaqmi kachamuwarqa. Ñakarichisqakunata libranaypaqmi kachamuwarqa 19 chaynapi Señor Diospa agradonpaq watamanta willakunaypaq. 20 Li­bro­t a

wich­qay­kus­pan di­ri­geq­man hay­way­kus­pan­ña­taq­mi ti­yay­kur­qa. Hu­ ñu­na­kuq­ku­na qa­wa­ra­yap­tin­mi 21 pay­ku­na­ta nirqa: —Uya­ris­qay­ki­chik­pi hi­na­pas ku­nan­mi kay pa­la­bra­ku­na cum­pli­ku­run —nispa. 22 Su­maq­lla­ña nis­qan­ku­na­t a uya­r is­pan­kum lla­pa­llan­ku admi­ras­qa­lla­ña Je­sus­ man­ta allin­ta ri­mas­pan­ku ni­na­kur­qa­ku: —¿Payqa ma­na­chum Jo­sey­pa chu­rin? —nis­pan­ku. 23 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Nis­qan­ku­pi hi­na­pas icha­pas ni­wan­ki­chik­man: “Yaw ham­piq, ki­ki­ki­raq ham­ pi­ka­ra­muy, Ca­per­naum llaq­ta­pi ru­ras­qay­ki­ta hi­na­yá kay llaq­ta­pi­pas ruray” nispa. 24 —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, llaq­tan­pi­qa manam allin chas­kis­qa­chu Dios­man­ta wi­lla­kuq ru­na­qa. 25 Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­pa pun­chaw­nin­ku­na­pim mana pa­ rap­tin mu­chuy karqa kimsa wata par­ten. Chay wa­ta­ku­na­pi achka­lla­ña viu­da­ku­na Israel na­cion­pi kach­kap­tin­pas, 26 ma­na­má pay­ku­na­man­chu Elias­qa ka­chas­qa karqa, payqa ka­chas­qa karqa Sidon law Sa­rep­ta llaq­ta­pi *ya­chaq viu­da­lla­man­mi. 27 Eli­seo­pa tiem­pon­pi achka­lla­ña *le­pra­wan onqoq­ku­na Israel na­cion­pi kach­kap­tin­pas, manam pay­ku­na­chu sa­no­ya­chis­qa­qa kar­qa­ku aswan­qa Siria na­cion­man­ta kaq Naa­man­llam. 28 Chay­ta uya­ri­rus­pan­kum *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi lliw ru­na­ku­na ancha­lla­ta­ña ra­bia­rur­qa­ku. 29 Ha­ta­ri­rus­pan­kum Je­sus­ta aysa­rur­qa­ku llaq­ta­pa hawa law­nin­pi qaqa pa­ tan­ka­ma chay­man­ta tan­qay­ku­nan­ku­paq. 30 Pay­ña­taq­mi chaw­pin­ku­man­ta pa­sa­kur­qa. Demonioyoq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mr 1:21-28)

31 Ga­li­lea lawpi Ca­per­naum llaq­t a­man cha­ya­r us­pan­mi *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi ya­cha­chir­qa *sa­ma­na pun­chaw­pi. 32 Atiy­wan ri­mas­qan­ta uya­ris­pan­kum ru­na­ku­ na admi­ra­kur­qa­ku. 33 Hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pim kach­kar­qa de­mo­nio­yoq runa, paymi qa­pa­ris­pan nirqa: 34 —Yaw Na­za­ret llaq­t a­yoq Jesus ¿ima­t a­t aq mu­nan­k i ño­qay­ku­wan? ¿Ña­ka­r i­ chi­wa­nay­ki­ku­paq­chu ha­mur­qan­ki? Ño­qa­qa ya­cha­nim pim kas­qay­ki­ta, qamqa Dios­man­ta ha­mus­pa mana hu­cha­yoq­mi kanki. 35 Je­sus­ña­t aq­mi de­mo­nio­t a qaq­chas­pan nirqa: —Upa­llay hi­nas­pa lloq­siy kay ru­na­man­ta —nispa.

1867

LUCAS 4​, ​5

Chay­mi de­mo­nio­ña­taq ru­na­ku­na­pa chaw­pin­man chay ru­na­ta wi­ku­ti­rus­pan mana ima­nas­pa­lla lloq­si­r ur­qa. 36 Ru­na­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kus­pan­ku ni­na­kur­qa: —¿Ima­taq kayqa? ¡Mu­nay­nin­wan hi­nas­pa atiy­nin­wan ka­ma­chip­tin­mi de­mo­nio­ ku­na­pas lloq­sin! —nispa. 37 Hi­nap­tin­mi Ca­per­naum­pa mu­yu­riq­nin llaq­ta­ku­na­pi pay­man­ta ancha­lla­ta­ña ri­maq­ku. Pedropa suegranta Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:14-15. Mr 1:29-31)

38 Je­sus­mi

*hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man­ta lloq­sis­pan Si­mon­pa wa­sin­man rirqa. Chay­man yay­kuy­kup­tin­mi Si­mon­pa sue­gran sin­chi ca­len­tu­ra­wan kach­kas­qa chay­mi Je­sus­ta rue­ga­kur­qa­ku. 39 Jesus asuy­kus­pan­mi ca­len­tu­ra­ta qaq­cha­rur­qa hi­ nap­tin­mi ca­len­tu­ra chin­ka­rur­qa. Chay­pu­ni­lla ha­ta­ri­rus­pan­mi pay­ku­na­ta ser­vir­qa. Achka onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:16-17. Mr 1:32-34)

40 Inti

se­qay­kuy­ta­ña tukuy rik­chaq onqoy­ni­yoq­ku­na­ta Je­sus­man pu­sa­ra­mup­ tin­kum ma­kin­ta sa­pa­ka­ma­man chu­ray­kus­pan sa­no­ya­ra­chir­qa. 41 Achkaq­man­tam de­mo­nio­ku­na­pas qa­pa­ri­lla­wan­ña lloq­sir­qa: —Qamqa kanki Dios­pa Chu­rin­mi —nis­pan­ku. Je­sus­mi icha­qa de­mo­nio­ku­na­ta qaq­chas­pa mana de­jar­qa­chu pay­man­ta ri­ma­ nan­ku­ta, pay­ku­na­qa ya­char­qam payqa Cris­to kas­qan­ta. Galilea lawpi willakustin Jesus purisqanmanta (Mr 1:35-39)

42 Achik­ya­ra­mup­tin­mi chun­niq­man Jesus pa­sa­kur­qa hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na mas­kas­pan­

ku ta­ri­rur­qa­ku. Hi­na­lla­pi ka­nan­paq har­kay­ta mu­nap­tin­kum 43 pay­ku­na­ta Jesus nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta allin no­ti­cia­ta­qa wakin llaq­ta­ku­na­pi­pas wi­ lla­ku­nay­mi, chay­paq­mi ño­qa­ta­qa ka­cha­mu­war­qa —nispa. 44 Chay­mi Je­sus­qa ju­dio­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­nan wa­si­ku­na­pi wi­lla­kus­t in pu­r ir­qa.

5

Jesus kamachiptin achkallataña challwarusqankumanta (Mt 4:18-22. Mr 1:16-20)

1   Ge­ne­sa­ret

otaq Ga­li­lea Qo­cha­pa pa­tan­pi Jesus kach­kap­tin­mi pay­ta­pas kich­ki­ cha­nan­ku­ka­ma ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ri­nan­ku­paq. 2 Je­sus­mi iskay bo­te­ku­na­ta qo­cha­pa pa­tan­pi ri­ku­rur­qa. Chall­wi­ru­ku­nam bo­ten­ku­ man­ta lloq­sis­pa ma­llan­ku­ta may­llach­kar­qa­ku. 3 Je­sus­mi Simon Pe­dro­pa bo­ten­man yay­kuy­kus­pan payta rue­ga­kur­qa uku law­man tan­qa­riy­ku­nan­paq chay­mi bo­te­pi ti­yay­ kus­pan ru­na­ku­na­ta ya­cha­chir­qa. 4 Ri­may­ta tu­ku­rus­pan­ña­taq­mi Si­mon­ta nirqa: —Uku law­man bo­te­ta yay­ku­chis­pa ma­llay­ki­chik­ku­na­wan chall­wa­muy­chik —nispa. 5 Chay­mi Si­mon­ña­t aq nirqa: —Señor, tukuy tutam chall­war­qa­ni­ku, manam chu­lla­lla­ta­pas ha­pir­qa­ni­ku­chu icha­qa nis­qay­ki­man hi­na­yá ma­lla­ta wis­chu­mu­saq —nispa. 6 Chay­na­ta ru­ras­pam achka­lla­ta­ña ha­pi­rur­qa­ku ma­llan­ku­pas ti­pi­ri­nan­ka­ma. 7 Chay­mi pay­ku­na­ta ya­na­pa­nan­paq huk­nin bo­te­pi chall­waq­ma­sin­ku­na­ta­ña qa­ya­kur­qa­ku hi­nap­tin­ mi pay­ku­na asuy­kup­tin­ña iskay­nin bo­te­man hun­ta­chir­qa­ku ya­qa­ña chin­kay­ku­nan­ka­ma. 8 Chay­ta Simon Pedro qa­way­kus­pan­mi Je­sus­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pa nirqa:

LUCAS 5

1868

—Señor, asu­ri­kuy, ño­qa­qa hu­cha­sa­pa runam ka­lla­ni —nispa. 9 Payqa chay­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pi­wan­mi admi­ras­qa­lla­ña kach­kar­qa­ku chall­wa­ta ha­pi­rus­qan­ku­wan. 10 Admi­ra­kur­qa­taq­mi Ze­be­deo­pa chu­rin Juanwan Ja­co­bo­pas. Pay­ ku­na­pas karqa Si­mon­pa chall­waq­ma­sin­ku­nam. Chay­mi Si­mon­ta Jesus nirqa: —Ama man­cha­kuy­chu, ku­nan­man­ta­qa ru­na­ku­na­ta­ñam chall­wa­mun­ki —nispa. 11 Qo­cha­pa pa­t an­man bo­te­ku­na­t a cha­ya­ra­chis­pan­kum chay­pi tukuy iman­ku­t a sa­qe­r us­pa Je­sus­wan pa­sa­kur­qa­ku.

12 Huk

Leprawan onqoqta Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:1-4. Mr 1:40-45)

llaq­ta­pi Jesus kach­kap­tin­mi *le­pra­wan onqoq runa payta ri­ku­rus­pan ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ran­pa ku­mu­kuy­kur­qa: —Se­ñor­lláy, mu­nas­pay­ki­qa allin­yay­ka­chi­lla­wa­yá —nis­pan. 13 Hi­nap­t in­mi Jesus llach­pay­kus­pan nirqa: —Arí, mu­na­nim, allin­yay­ña —nispa. Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla chay lepra onqoy­nin chin­ka­rur­qa. 14 Chay­mi Jesus nirqa: —Amam pi­man­pas wi­lla­kun­ki­chu, aswan­qa riyá *sa­cer­do­te­man chay­na­pi pay­wan qa­wa­chi­ka­mu­nay­ki­paq. Sa­no­ña kas­qay­ki­ta ya­cha­nan­ku­paq­mi ofren­da­ta qonki Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­man hina. 15 Je­sus­man­t a aswan-as­wan ri­map­t in­kum payta uya­r i­nan­ku­paq hi­nas­pa allin­ ya­chis­qa ka­nan­ku­paq achka­lla­ña ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­mur­qa­ku. 16 Je­sus­ña­taq­mi chun­niq­ku­na­man asu­ri­kus­pan chay­pi Dios­ta ma­ña­kuq.

17 Huk

Suchu runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 9:1-8. Mr 2:1-12)

ku­ti­pi Jesus ya­cha­chich­kap­tin­mi chay­pi ti­yach­kar­qa­ku *fa­ri­seo­ku­na­wan Dios­ pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na, pay­ku­na­qa ha­mu­rur­qa­ku Ga­li­lea lawpi hi­nas­pa Judea lawpi lla­pa­llan llaq­ta­cha­ku­na­man­ta­wan Je­ru­sa­len­man­tam, chay­pim Se­ñor­pa atiy­nin Je­sus­ wan karqa onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chi­nan­paq. 18 Suchu ru­na­ta cha­ka­na­pi wan­tu­muq­ku­nam Je­sus­pa kas­qan wa­si­man cha­ya­ra­chi­mus­pan­ku paypa ñaw­paq­nin­man apay­kuy­ta mu­nar­qa­ku. 19 Icha­qa ru­na­ku­na ñi­ti­na­kup­tin­mi mana apay­kuy­ta atis­pan­ku wa­si­pa ha­wan­man­ña se­qa­rur­qa­ku. Chay­ta to­qo­rus­pam cha­ka­na­pi uray­ka­chir­qa­ku Je­sus­pa ñaw­paq­nin­man. 20 Chay­mi Jesus pay­ku­na­pa iñiy­nin­ta qa­way­kus­pa chay su­chu­ta nirqa: —Yaw tayta, hu­chay­ki­ku­na­man­tam pam­pa­chay­ki —nispa. 21 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­nam *fa­r i­seo­ku­na­pi­wan pien­sach­kar­qa­ku: “¿Pitaq payqa, kay­ku­na­ta ri­mas­pan Dios­ta pi­ña­chi­nan­paq­qa? Dios­llam hu­cha­yoq­ku­na­ta pam­pa­chaq­qa” nispa. 22 Chay­na pien­sas­qan­ku­t a Jesus ya­chas­pan­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq pien­san­ki­chik chay­na­ku­na­ta? 23 ¿May­qan nis­qay­taq facil kan­man: Su­chu­ta “hu­chay­ki­ku­na­man­tam pam­pa­chay­ki” nis­qay­chu icha: “Ha­ta­ris­ pay­ki pu­riy­ña” nis­qay­chu? 24 Ku­nan­mi ya­chan­ki­chik Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa hu­cha­ku­na­ta pam­pa­cha­nay­paq kay pa­cha­pi atiy­ni­yoq kas­qay­ta. Chay­na­ta ni­rus­pan­mi su­chu­ta nirqa: —Qam­tam niki, ha­ta­riy, pu­ñu­nay­ki­ta ho­qa­ris­pay­ki wa­si­ki­man ri­pu­kuy —nispa.

1869

LUCAS 5​, ​6

25 Suchu

lla­pan­ku­pa qay­llan­pi chay­lla ha­ta­ri­r us­pan­mi pu­ñu­nan­ta ho­qa­ris­pan Dios­ta ala­bas­tin ri­pu­kur­qa wa­sin­man. 26 Chay­pi kaq­ku­na­pas admi­ras­qa­lla­ñam Dios­ta ala­bar­qa­ku hi­nas­pam ancha man­cha­ris­qa­lla­ña nir­qa­ku: —Mana hay­ka­pi­pas ri­kus­qan­chik­ku­na­tam ku­nan­qa ri­kuy­kun­chik —nis­pan­ku.

27 Chay­man­t a

Discipulonpaq Leviyta Jesus qayasqanmanta (Mt 9:9-13. Mr 2:13-17)

Jesus pa­sa­kus­pan­mi Leviy su­ti­yoq *impues­to co­braq­ta ta­riy­kur­qa co­bra­nan­pi ti­yach­kaq­ta, pay­tam nirqa: —Qa­ti­way —nispa. 28 Chay­mi Leviy tukuy iman­t a­pas sa­qe­r us­pan pay­wan rirqa. 29 Paymi Je­sus­paq hatun con­v i­do­t a wa­sin­pi ru­rar­qa. Me­sa­pim mi­kur­qa­ ku achka­lla­ña *impues­to co­braq­ku­na, pay­ku­na­wan­taq­mi mi­kuch­kar­qa wakin ru­na­ku­na­pas. 30 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­nam *fa­ri­seo­ku­na­pi­wan Je­sus­pa dis­ci­ pu­lon­ku­na­pa con­tran­pi ri­mas­pan­ku nir­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq qam­ku­na­qa mi­kuch­kan­ki­chik hi­nas­pa upyach­kan­ki­chik impues­to co­braq­ku­na­pi­wan hu­cha­sa­pa­ku­na­wan­qa? —nispa. 31 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Sano ru­na­ku­na­qa manam ne­ce­si­tan­ku­chu me­di­co ham­pi­nan­ta icha­qa onqoq­ ku­na­llam. 32 Ño­qa­qa ha­mur­qa­ni manam justo ru­na­ku­na qa­yaq­chu aswan­qa wa­na­ku­nan­ku­paq hu­cha­sa­pa­ku­na qa­yaq­mi —nispa.

33 Je­sus­t am

Ayunaymanta Jesusta tapusqankumanta (Mt 9:14-17. Mr 2:18-22)

nir­qa­ku: —Bau­ti­zaq Juan­pa chay­na­taq *fa­ri­seo­ku­na­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­qa ancha­lla­ta­ña ayu­nas­pam Dios­ta ma­ña­kun­ku. ¿Ima­nas­qa­taq dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­qa mi­kuy­lla­pi hi­ nas­pa upyay­lla­pi ka­kuch­kan­ku? —nispa. 34 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ya­qa­chum ca­sa­mien­to­man riq ru­na­ku­na­ta ayu­na­chi­waq­chik pay­ku­na­wan­ raq novio kach­kap­tin­qa? 35 Hamuq pun­chaw­ku­na­pim icha­qa novio chin­ka­rup­tin ayu­nan­qa­ku —nispa. 36 Pay­ku­na­man­qa nir­qa­t aq­mi kay rik­cha­na­chiy­t a­pas: —Manam pipas mosoq pa­cha­ta lli­kis­pan­qa mawka pa­cha­ta­qa re­mien­dan­man­chu. Chay­na­ta ru­ras­pan­qa yan­qa­paq­mi lli­kin­man mosoq pa­cha­ta­qa, mawka pa­cha­man se­ras­qan­pas manam tu­pan­man­chu. 37 Ma­na­taq­mi pipas chu­ran­man­chu ma­na­raq po­ qos­qa vi­no­ta­qa mawka odre­ku­na­pi­qa, chay vino po­qo­rus­pan­qa mawka odre­ku­na­tam toq­ya­ra­chin­man hi­nap­tin­mi vi­no­pas usun­man, odre­ku­na­pas mana va­leq­ñam kan­man. 38 Ma­na­raq po­qos­qa vi­no­ta­qa mosoq odre­ku­na­pim chu­ra­na. 39 Pipas po­qos­qa vi­no­ta ma­llich­kas­pan, mosoq vi­no­ta ma­lliy­kuq­qa “Po­qos­qa vinom aswan allin­qa” nin­qam.

6

1   Je­sus­mi

Samana punchawpi espigakunata rachusqankumanta (Mt 12:1-8. Mr 2:23-28)

*sa­ma­na pun­chaw­pi tar­pus­qa chak­ra­pa ukun­ta rich­kar­qa hi­ nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq espi­ga­ku­na­ta ra­chus­pan­ku ma­kin­ku­pi qa­qoy­kus­pa mi­kur­qa­ku. 2 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku:

LUCAS 6

1870

—¿Ima­nas­qa­taq qam­ku­na­qa *sa­ma­na pun­chaw­pi leypa har­ka­kus­qan­ta­qa ru­ rach­kan­ki­chik? —nispa. 3 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ma­na­chum leer­qan­ki­chik pu­riq­ma­sin­ku­na­pi­wan yar­qay­man­ta kaspa Da­ vid­pa imam ru­ras­qan­ta? 4 Da­vid­mi Dios­pa wa­sin­man yay­kuy­kus­pan Dios­pa tan­tan­ku­na­ta hor­qoy­ka­mus­pan mi­ku­r ur­qa, qoy­kur­qa­taq­mi pu­riq­ma­sin­ku­na­man­ pas, chay­ku­na­qa karqa *sa­cer­do­te­ku­na­lla­pa mi­ku­nan­mi. 5 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa mu­nay­cha­ku­nim *sa­ma­na pun­chaw­pi­pas.

6  Huk

Makin mana kuyuchiq runata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 12:9-14. Mr 3:1-6)

ku­t i­p i­p as *sa­m a­n a pun­c haw­p im *hu­ñ u­n a­k u­n an­k u wa­s i­m an yay­ kus­p a Jesus ya­c ha­c hich­k ar­q a, chay­p im kach­k ar­q a *alleq makin mana ku­y u­c hiq runa. 7 Dios­p a ley­n in ya­c ha­c hiq­k u­n am *fa­r i­s eo­k u­n a­p i­w an wa­t e­q ach­k ar­q a­k u *sa­m a­n a pun­c haw­p i pi­t a­p as Jesus sa­n o­y a­r a­c hip­t in­q a chay­m an­s um­l la­l la acu­s a­n an­k u­p aq. 8 Chay­n a pien­s as­q an­k u­t a Jesus ya­c has­ pan­m i cha­k is­q a ma­k i­yoq ru­n a­t a nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki lla­pan­pa chaw­pin­pi sayay —nispa. Lla­pan­pa chaw­pin­pi sa­yay­kup­tin­mi 9 chay­pi kaq­ku­na­ta Jesus nirqa: —Ta­pus­qay­ki­chik­yá: ¿Ima­ta­taq ley per­mi­ti­wan­chik *sa­ma­na pun­chaw­pi ru­ra­ nan­chik­paq? ¿Ru­na­pa allin­nin­paq ru­ray­ta­chu icha mana allin­nin­paq ru­ray­ta­chu? ¿Runa kaw­sa­chiy­ta­chu icha wa­ñu­ra­chiy­ta­chu? —nispa. 10 Chay­mi mu­y u­r iq­nin­pi ru­na­ku­na­t a qa­wa­r is­pan onqoq­t a ka­ma­chir­qa: —Ma­ki­ki­ta hay­wa­riy —nispa. Hay­wa­riy­kup­ti­llan­mi makin sa­no­ya­r ur­qa. 11 Qa­waq­nin­ku­na­ña­taq­mi ra­bias­pan­ ku Je­sus­pa con­tran­pi ima­ta­pas ru­ra­r u­nan­ku­paq ri­ma­na­kur­qa­ku. Jesuspa chunka iskayniyoq apostolninkunamanta (Mt 10:1-4. Mr 3:13-19)

12 Chay pun­chaw­ku­na­pim Tay­t an­t a ma­ña­ku­nan­paq Jesus rirqa orqo­man, chay­pim tu­kuy­lla tuta ma­ña­kur­qa. 13 Achik­ya­ra­mup­tin­ña­taq­mi qa­tiq­nin­ku­na­ta hu­ñuy­kus­pa pay­ku­na­man­ta chun­ka iskay­ni­yoq­ta akllar­qa. Pay­ku­na­tam su­ti­ char­qa *apos­tol­wan. 14 Pay­ku­nam karqa: Pe­dro­wan su­ti­chas­qa Simon, Pe­dro­pa waw­qen Andres, Ja­co­bo, Juan, Fe­li­pe, Bar­to­lo­me, 15 Mateo, Tomas, Alfeo­pa chu­rin Ja­co­bo, *ca­na­nis­ta par­ti­do­man­ta kaq Simon, 16 Ja­co­bo­pa waw­qen Judas hi­nas­pa Judas Isca­rio­te. Kay Ju­das­mi Je­sus­ta trai­cio­nar­qa.

Achkallaña runakunata Jesus yachachisqanmanta (Mt 4:23-25)

17 Dis­ci­pu­lon­ku­na­wan

Jesus orqo­man­ta ku­ti­mus­pan­mi pam­pa­pi sa­yay­kur­qa. Chay­pim achka qa­tiq­nin­ku­na achka­lla­ña ru­na­ku­na­pi­wan hu­ñu­na­ku­rur­qa­ku Judea law­man­ta, Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta hi­nas­pa Tiro llaq­ta­man­ta­wan Sidon llaq­ta­man­ta, chay iskay llaq­ta­ku­na­qa kach­kan lamar qo­cha­pa pa­tan­pim. Ha­mur­qa­ku­qa Je­sus­pa ya­cha­chis­qan­ta uya­ri­nan­ku­paq­mi hi­nas­pa onqoy­nin­ku­man­ta allin­ya­nan­ku­paq­ mi. 18 De­mo­nio­ku­na­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ku­na­pas sa­no­yar­qa­kum. 19 Atiy­nin­wan onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chip­tin­mi llapa ru­na­ku­na­ña­taq llach­pay­kuy­pi kar­qa­ku.

1871

LUCAS 6

¿Kusisqa kaqkunamantawan ñakasqa kaqkunamanta (Mt 5:1-12)

20 Dis­ci­pu­lon­ku­na­t a

qa­wa­ris­pan­mi Jesus nirqa: —Mayna ku­sis­qam wak­cha­ku­na­qa kan­ki­chik, qam­ku­na­pa­mi­ki Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa. 21 —Mayna ku­sis­qam kan­k i­chik kunan yar­qay­man­t a kaq­ku­na­qa, qam­ku­na­qa sak­sa­chis­qam kan­ki­chik. —Mayna ku­sis­qam kan­ki­chik kunan wa­qaq­ku­na­qa, chay­man­ta­ñam asi­ri­kun­ki­chik. 22 —Mayna ku­sis­qam kan­k i­chik Dios­man­t a Hamuq Ru­na­ray­ku cheq­ni­ sup­ti­ki­chik­qa, qam­ku­na­man­ta ra­ki­kup­tin­ku­qa hi­nas­pa tra­ta­sus­pay­ki­chik ña­ka­sup­ti­ki­chik­qa. 23 Chay­na­ta ru­ra­sup­ti­ki­chik­qa ku­si­kun­ki­chik­má. Ku­si­kuy­ man­ta­yá pa­way­ka­chay­chik, hatun pre­mio­tam chas­kin­ki­chik hanaq pa­cha­pi. Ña­ka­ri­chi­suq­ni­ki­chik­ku­na­pa abue­lon­ku­na­pas chay­na­tam ru­rar­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta. 24 —Yaw apu­ku­na, qam­ku­na­qa ¡imay­na­raq kan­k i­chik! Qam­ku­na­qa apu kay­ni­k i­ chik­wan­mi ku­si­ku­r un­ki­chik­ña. 25 —Yaw kunan sak­sas­qa kaq­ku­na, qam­ku­na­qa ¡imay­na­raq kan­k i­chik! Yar­qay­ man­tam qam­ku­na­pas kan­ki­chik. —Yaw kunan asi­kuq­ku­na, qam­ku­na­qa ¡imay­na­raq kan­ki­chik! Lla­ki­kuy­man­tam wa­qan­ki­chik. 26 —Lla­pa­llan ru­na­ku­na qam­ku­na­man­t a allin­lla­t a ri­map­t in­qa ¡imay­na­raq kan­ki­chik! chay­na ala­ba­suq­ni­ki­chik­pa abue­lon­ku­na­pas chay­na allin­lla­ta­ñam ri­ maq­ku Dios­man­ta wi­lla­kuq tu­kuq­ku­na­man­ta.

27 Je­sus­mi

Ama vengakunapaq Jesuspa yachachisqanmanta (Mt 5:38-48. 7:12)

nirqa: —Qam­ku­na­tam ni­ki­chik: Ene­mi­goy­ki­chik­ku­na­ta ku­yas­pa­yá allin­ta­taq ru­ray­ chik cheq­ni­suq­ni­ki­chik ru­na­ku­na­paq­pas. 28 Ña­ka­suq­ni­ki­chik ru­na­ku­na­paq­pas Dios­pa ben­di­cion­nin­ta­yá ma­ña­puy­chik, ma­ña­puy­chik­taq­yá insul­ta­suq­ni­ki­chik ru­na­ku­na­paq­pas. 29 Sichu pipas huk­nin uyay­ki­pi laq­ya­ru­sup­ti­ki­qa qa­wa­chiy­taq­yá huk­law­nin uyay­ki­ta­pas. Pipas pun­chuy­ki­ta qe­chu­ru­sup­ti­ki­qa amayá har­ka­ kuy­chu ca­mi­say­ki­ta­pas apa­nan­ta. 30 Ma­ña­kuq­ni­ki­man­qa qoy­ku­yá, imay­ki­ta­pas apa­kup­tin­qa ama­ña­yá ma­ñay­chu. 31 Ru­na­ma­si­ki­chik qam­ku­na­paq allin kaq­ku­na ru­ra­nan­ta mu­nas­pa­qa qam­ku­na­pas pay­ku­na­paq­yá allin kaq­ku­na­ta ru­ray­chik. 32 —¿Ima gra­cia­t aq ku­ya­suq­ni­k i­chik­ku­na­lla ku­yay­ni­k i­chik­qa? Hu­cha­sa­pa­ ku­na­pas chay­ta­qa ru­ran­mi. 33 ¿Ima gra­cia­taq fa­vo­re­ce­suq­ni­ki­chik­ku­na­lla­ta ku­yay­ni­ki­chik­qa? Hu­cha­sa­pa­ku­na­pas chay­ta­qa ru­ran­mi. 34 ¿Ima gra­cia­taq ima­pas qo­su­nay­ki­chik­ray­ku­lla qoy­ni­ki­chik­qa? Hu­cha­sa­pa­ku­na­pas chay­ta­qa ru­ran­mi. 35 Ene­mi­goy­k i­chik­ku­na­t a ku­yas­pa­yá pay­ku­na­paq allin­t a ru­ray­chik. Qoy­chik­pas ama­taq­yá ima­pas chas­ki­r u­nay­ki­chik­ray­ku­lla­chu. Nis­qay­man hina ru­ras­pay­ ki­chik­qa hanaq pa­cha­pi kaq Dios­pa chu­rin­mi kan­ki­chik, pay­man­tam hatun pre­mio­ta chas­kin­ki­chik. Payqa ku­ya­pa­yan­mi mana req­si­kuq­nin­ku­na­ta­pas chay­ na­taq hu­cha­sa­pa­ku­na­ta­pas. 36 Dios Tay­tan­chik hi­na­yá ku­ya­pa­ya­kuq kay­chik.

LUCAS 6​, ​7

1872 Pitapas ama kaminamanta (Mt 7:1-5)

37 —Amayá

ru­na­ma­si­ki­chik­ta­qa ka­miy­chik­chu chay­na­pi Dios mana juz­ga­su­nay­ ki­chik­paq. Amayá pi­ta­pas cul­pay­chik­chu chay­na­pi Dios mana cul­pa­su­nay­ki­chik­paq. Ru­na­ma­si­ki­chik­ta­qa pam­pa­chay­chik­yá Dios­pas pam­pa­cha­su­nay­ki­chik­paq. 38 Qoy­ chik­yá ru­na­ma­si­ki­chik­man chay­na­pi Dios qo­su­nay­ki­chik­paq. Qop­ti­ki­chik­qa cha­nin tu­pu­pim ñi­ti-~­ni­ti­ris­pa hi­nas­pa tas­pi-tas­pi­ris­pa llim­pa­rich­kaq­ta ku­ti­chi­pu­sun­ki­chik. Ru­na­ku­na­wan ima­pas ru­ras­qay­ki­chik­man hinam Dios­pas qam­ku­na­wan ru­ran­qa. 39 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi kay rik­cha­na­chiy­t a nirqa: —¿Ñawsa ru­na­qa ya­qa­chum ñaw­sa­ma­sin­ta pu­san­man? ¿Ma­na­chum iskay­nin­ku uchku­man urmay­kun­qa­ku? 40 Manam pipas ya­cha­chiq­nin­man­ta aswan allin req­sis­ qa­qa kan­man­chu. Chay­wan­pas asta­wan ya­chas­pan­qa ya­cha­chiq­nin hinam kanqa. 41 —Waw­qe­k i­pa ña­w in­pi qo­pa­t a ri­ku­r uch­kas­pa­qa ¿ima­nas­qa­má ma­na­qa ri­ kun­ki­chu ña­wi­ki­pi kas­pi­ta­qa? 42 Ña­wi­ki­pi kaspi kach­kap­tin­qa ¿imay­na­taq niwaq waw­qe­ki­ta­qa: “Waw­qéy, ña­wi­ki­pi qo­pa­ta hor­qo­r us­qay­ki” nispa? ¡Allin tukuq runa! Pun­ta­ta­qa ña­wi­ki­pi kas­pi­ta­raq­yá hor­qo­ku­r uy chay­na­pi allin­ta qa­was­pa ru­ na­ma­si­ki­pa ña­win­man­ta qo­pa­ta hor­qo­nay­ki­paq. Sachataqa rurunpi reqsinamanta (Mt 7:17-20. 12:34-35)

43 —Allin sa­cha­qa manam mana allin­t a­qa ru­r un­man­chu ni­t aq­mi mana allin sa­ cha­pas allin ru­ru­ta­qa ru­r un­man­chu. 44 Sa­cha­qa ru­r un­pim req­si­chi­kun. Kich­ka­yoq sa­cha­qa manam hi­gos­ta­qa ru­r un­man­chu, tan­kar kich­ka­pas ma­na­taq­mi uvas­ta­qa ru­r un­man­chu. 45 Allin ru­na­qa allin son­qo­yoq kas­pan­mi allin­ta riman, mana allin ru­na­ña­taq­mi mana allin son­qo­yoq kas­pan mana allin­ta riman. Ru­na­qa riman son­qon­pi llim­pa­riq­man­tam.

Iskay rikchaq cimientomanta (Mt 7:24-27)

46 —“Se­ñor­lláy, Se­ñor­lláy” ni­wach­kas­pay­k i­chik­qa ¿ima­nas­qa­t aq ka­ma­chis­qay­ ku­na­ta­qa mana ru­ran­ki­chik­chu? 47 Ño­qa­man ha­mus­pan lla­pa­llan ka­su­waq­niy ru­na­ku­na­ta­qa tu­pa­na­chiy­man 48 taqra ru­mi­ta ta­ri­nan­ka­ma aspis­pan taq­ra­pa ha­wan­pi wasi ha­ta­ri­chiq­man­mi, lloq­lla cha­ya­ra­mus­pan­pas chay wa­si­ta­qa manam tu­ñi­chin­chu allin ru­ras­qa kas­qan­ray­ku. 49 Nis­qay­ta uya­rich­kas­pan mana ru­raq­ ña­taq­mi rik­cha­kun mana ci­men­tas­qa allpa­pa ha­wa­llan­pi wasin ha­ta­ri­chiq­man. Lloq­lla cha­ya­ra­mus­pan­mi chay­lla wa­si­ta tu­ñi­ra­chir­qa hi­nas­pa pur­ma­ra­chir­qa.

7

Capitanpa sirviententa Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 8:5-13)

1   Ru­na­ku­na­man

wi­llay­ta tu­ku­r us­pan­mi Jesus cha­ya­rur­qa Ca­per­naum llaq­ ta­man. 2 Chay­pim ca­pi­tan­pa ancha ku­yas­qan sir­vien­te onqo­rus­pa wañuy pa­tan­pi­ña kach­kar­qa. 3 Je­sus­man­ta ri­mas­qan­ku­ta chay ca­pi­tan uya­ri­rus­pan­mi ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­ta ka­char­qa chay­na­pi rue­ga­ka­mup­tin­ku ha­mus­pan onqoq sir­vien­ten­ta sa­no­yay­ka­chi­nan­paq. 4 Je­sus­ta ta­ri­rus­pan­kum ancha­lla­ta­ña rue­ga­kus­pan­ku nir­qa­ku:

1873

LUCAS 7

—Ya­na­pay­ku­nay­ki­paq hinam payqa. 5 Payqa na­cion­nin­chik­ta ancha­ta ku­yas­ pan­mi *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ta­pas ru­ra­chi­pu­war­qa­ku —nispa. 6 Chay­mi Jesus pay­ku­na­wan rirqa. Wa­sin­man cha­yay­kuch­kap­t in­ku­ña­t aq­mi chay ca­pi­tan­qa amis­tad­nin­ku­na­wan ni­chi­mur­qa: —Se­ñor­lláy, ama­ña­yá ha­muy­ña­chu, pi­pa­man hi­na­raq­taq wa­siy­man­qa yay­kuy­ku­ waq. 7 Chay­ray­kum ki­kiy­pu­ni­pas mana ta­ri­pay­ka­mur­qay­ki­chu. Ri­ma­riy­kup­ti­llay­kim sir­vien­tey­qa allin­ya­run­qa. 8 Ño­qa­pas ka­ma­chi­waq­niy­ku­na­tam ka­su­ni, sol­da­doy­ku­ na­pas ka­ma­chip­tiy­qa ka­su­wan­taq­mi. Huk­nin­ta: “Riy” nip­tiy­mi rin, huk­nin­ta­ña­taq: “Hamuy” nip­tiy­mi hamun, sir­vien­tey­pas: “Kayta ruray” nip­tiy­qa ru­ran­taq­mi. 9 Chay­na nis­qan­wan Jesus admi­ra­kus­pam qa­t iq­nin­ku­na­t a qa­wa­r is­pan nirqa: —Israel ru­na­ku­na­pi­pas manam kayna iñiy­ni­yoq ru­na­ta­qa ta­rir­qa­ni­chu —nispa. 10 Chay­mi Je­sus­man ta­r i­paq­ku­na wa­si­man ku­t i­r is­pan­ku sir­v ien­te­t a­qa sa­no­t a­ña ta­riy­kur­qa­ku. 11 Chay­man­tam

Viudapa wawanta Jesus kawsarichisqanmanta

Jesus pa­sar­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan hi­nas­pa achka­lla­ña ru­na­ku­na­ wan Nain su­ti­yoq llaq­ta­man. 12 Llaq­ta­pa pun­kun­man cha­yay­kuch­kap­tin­ku­ña­taq­mi pam­paq apach­kas­qa­ku viu­da­pa sa­pa­llan qari wa­wan­ta. Llaq­ta ru­na­ku­na­pas achka­ lla­ñam viu­da­wan rich­kas­qa. 13 Viu­da­ta Señor qa­wa­ris­pan­mi lla­ki­ri­kus­pa nirqa: —Ama wa­qay­chu —nispa. 14 Cha­ka­na­man asuy­kus­pa llach­pay­kup­t in­mi wan­t uq­ku­na sa­ya­r ur­qa­ku chay­mi ayata Jesus nirqa: —Yaw joven, qam­tam niki: ¡Ha­ta­riy! —nispa. 15 Chay­mi ti­ya­ri­rus­pan par­la­kuy­ta­ña qa­llay­kur­qa chay­mi jo­ven­ta­qa ma­man­man­ña qorqa. 16 Lla­pa­llan chay­pi kaq­ku­na­ña­taq­mi Dios­ta man­cha­ris­qa­lla­ña ala­bas­pan­ku nir­qa­ku: —Ancha req­sis­qa wi­lla­kuq­mi ño­qan­chik ukupi ri­ku­ri­run. Dios­mi ru­nan­ku­na­ta wa­tu­kay­ka­mu­wan­chik —nispa. 17 Je­sus­pa kay­ku­na ru­ras­qan­man­t am wi­lla­kur­qa­ku ente­ron Judea lawpi hi­nas­ pa lla­pa­llan llaq­ta­cha­ku­na­pi.

18 Je­sus­pa

Bautizaq Juanpa kachasqankunamanta (Mt 11:2-19)

tukuy ru­ras­qan­ku­na­ta Bau­ti­zaq Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­na ya­cha­rus­ pan­mi Juan­man wi­llar­qa­ku. Juan­ña­taq­mi iskay dis­ci­pu­lon­ku­na­ta qa­yay­kus­pan 19 Je­sus­t a ta­pu­chi­mur­qa: —¿Qam­chu kanki Dios­man­ta Hamuq icha huk­ta­chu su­ya­saq­ku? —nispa. 20 Chay­mi Je­sus­wan tu­pa­r us­pan­ku nir­qa­ku: —Bau­ti­zaq Juan­mi ka­cha­mu­wan­ku: “¿Qam­chu kanki Dios­man­ta Hamuq icha huk­ta­chu su­ya­saq­ku?” nispa. 21 Chay ra­to­lla­pim Jesus sa­no­ya­chir­qa tukuy rik­chaq onqoy­ni­yoq­ku­na­ta, ña­ka­riq­ku­na­ta, de­mo­nio­yoq­ku­na­ta hi­nas­pa ñaw­sa­ku­na­ta. 22 Je­sus­mi Juan­pa ka­cha­mus­qan­ku­na­ta nirqa: —Ku­tis­pa Juan­man wi­lla­muy­chik qa­was­qay­ki­chik­ta­wan uya­ris­qay­ki­chik­ta. Wi­lla­muy­chik­yá: “Ñaw­sa­ku­nam qa­wa­kuch­kan­ña, su­chu­ku­nam pu­rich­kan­ña, *le­ pra­wan onqoq­ku­nam sa­no­yach­kan­ña, mana uya­ri­kuq­ku­nam uya­ri­kuch­kan­ku­ña, wa­ñus­qa­ku­nam kaw­sa­rich­kan­ña, wak­cha­ku­na­pas allin no­ti­cia­tam uya­rich­kan­ku­ ña” nispa. 23 Mayna ku­sis­qam ño­qa­man­ta mana iskay­ra­yaq­ku­na­qa.

LUCAS 7

1874

24 Juan­pa

ka­cha­mus­qan­ku­na ku­ti­rip­tin­mi Juan­man­ta ri­mas­pa ru­na­ku­na­ta Jesus ta­pur­qa: —¿Ima qa­wa­muq­taq qam­ku­na­qa rir­qan­ki­chik pu­r un­ta? ¿Way­ra­pa aytin­ya­chis­ qan so­qos­ta qa­waq­chu? 25 ¿Pi qa­waq­taq rir­qan­ki­chik? ¿Allin pa­cha­wan pa­chas­qa ru­na­ta qa­waq­chu? Allin pa­cha­wan chu­ra­kuq fies­ta­ku­na­pi ka­kuq­ku­na­qa rey­ku­ na­pa wa­si­llan­pim kach­kan. 26 Aswan­qa ¿Pi qa­waq­taq rir­qan­ki­chik? ¿Dios­man­ta wi­lla­kuq runa qa­waq­chum? Arí, payqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man­ta­pas aswan req­sis­qa­raq­mi. 27 Dios­qa Juan­man­tam Bi­blia­pi wi­lla­kur­qa­ña kay­na­ta: “Ñoqam kachamusaq hamunaykipaq allichapusuqniki willakuqniyta” nispa. 28 Che­qap­t a­pu­nim

Bau­ti­zaq Juan­ta­qa mana pipas igua­lan­chu. Chay­wan­pas Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi kaq hu­mil­de­lla­pas Juan­man­ta­qa aswan req­sis­qa­raq­mi. 29 Llapa ru­na­ku­na­wan *impues­to co­braq­ku­nam Je­sus­pa nis­qan­ta uya­ris­pan­ku ya­ char­qa­ku Dios­qa allin ruraq kas­qan­ta. Chay­ray­kum Juan­wan bau­ti­za­chi­kur­qa­ku. 30 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan pay­ku­na­paq Dios­pa imam mu­ nas­qan­ta wis­chu­pa­kus­pan­ku Juan­wan mana bau­ti­za­chi­kur­qa­ku­chu. 31 Se­ñor­qa nir­qa­taq­mi: —¿Pi­man­taq tu­pa­chiy­man kunan tiem­po ru­na­ku­na­ta? ¿Ima­wan­taq rik­cha­na­chiy­man? 32 Pay­ku­na­qa rik­cha­kun pla­za­ku­na­pi puk­llas­pan qa­yay­ka­cha­na­kuq war­ma­ku­na­man­mi. Pay­ku­nam ni­na­kun­ku: “To­ca­ni­kum qe­na­ta icha­qa manam tu­sun­ki­chik­chu, ta­ki­ni­kum aya ta­ki­ta icha­qa manam wa­qan­ki­chik­chu” nispa. 33 Bau­ti­zaq Juan­mi aslla mikuq karqa, ma­na­taq­mi vi­no­ta­pas to­maq­chu icha­qa pay­man­tam nin­ki­chik: “Payqa de­mo­nio­yoq­mi” nispa. 34 Dios­man­ta Hamuq Runa mi­kup­tiy­ña­taq­mi hi­nas­pa vi­no­ta to­map­tiy­ña­taq­mi ni­wan­ki­chik: “Qamqa kanki mi­kuy­sa­pa, vino upya­kuq­mi hi­nas­pa *impues­to co­braq­ku­na­ pa, hu­cha­sa­pa­ku­na­pa amis­tad­nin­mi” nispa. 35 Dios­pa mu­nas­qan lla­pa­llan ya­chaq­ku­nam icha­qa ya­chay­ni­yoq kas­qay­ku­ta qa­wa­chi­ku­ni­ku ru­ras­qay­ku­wan. Miski asnaq aceitewan Jesus untasqa kasqanmanta

36 Huk kaq­nin *fa­ri­seom Je­sus­ta con­vi­dar­qa wa­sin­pi mi­kuy­ka­mu­nan­paq chay­mi ris­pan

me­sa­pi ti­yay­kur­qa. 37 Llaq­ta­pi kaq hu­cha­sa­pa war­mi­ña­taq­mi chay wa­si­pi Jesus kas­qan­ ta ya­cha­rus­pan niñu rumi po­mo­pi miski asnaq acei­te­ta apa­mur­qa. 38 Je­sus­pa ti­yas­qan­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pan­mi cha­kin­ta we­qen­wan may­llar­qa hi­nas­pam chuk­chan­wan­ña­taq cha­ki­chir­qa. Cha­kin­ku­na­ta mu­chas­pan­mi miski asnaq acei­te­wan untar­qa. 39 Con­vi­daq­nin *fa­ri­seo­ña­taq­mi qa­wa­ris­pan pien­sach­kar­qa: “Dios­man­ta wi­lla­kuq kas­pan­qa ya­chan­man­ mi llach­paq­nin war­mi­qa hu­cha­sa­pa kas­qan­ta”. 40 Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Ni­nay­mi kach­kan Simon —nispa. Chay­mi Si­mon­ña­taq nirqa: —Ni­wa­yá ya­cha­chiq­lláy —nispa. 41 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qoll­qe pres­taq ru­na­tam iskay ru­na­ku­na de­be­kur­qa. Huk­nin­mi de­be­kur­qa pich­qa pa­chak­ta, huk­nin­ña­taq­mi de­be­kur­qa pich­qa chun­ka­lla­ta. 42 Ku­ti­chi­pu­nan­ ku­paq ma­na­ña kap­tin­ña­taq­mi pay­ku­na­ta­qa pam­pa­chay­kur­qa­ña. ¿May­qan­nin­taq pam­pa­chaq­nin­ta­qa aswan­raq ku­yan­qa? —nispa. 43 Chay­mi Si­mon­ña­t aq nirqa: —Tan­teay­niy­man­ta­qa mas­ta­qa ku­yan­man pich­qa pa­chak qoll­qe de­beq­nin­mi —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa:

1875

LUCAS 7​, ​8

—Allin­tam ri­ma­r un­ki —nispa. 44 War­mi­t a qa­wa­r is­pan­ña­t aq­mi Si­mon­t a niy­kur­qa: —Qaway kay war­mi­ta. Wa­si­ki­man yay­kuy­ka­mup­tiy­mi cha­kiy­ta may­lla­ku­ nay­paq ya­ku­ta mana qoy­ku­war­qan­ki­chu, kay war­mim icha­qa we­qen­ku­na­wan cha­kiy­ku­na­ta may­llay­kun hi­nas­pam chuk­chan­wan­raq cha­kiy­ka­chin­pas. 45 Manam mu­chay­ku­war­qan­ki­chu, kay war­mim icha­qa yay­kuy­ka­mus­qan­man­ta­pu­ni cha­ kiy­ku­na­ta mu­cha­pa­yach­kan. 46 Umay­man­mi acei­te­ta mana ta­llir­qan­ki­chu, kay war­mim icha­qa miski asnaq acei­te­wan­raq cha­kiy­ku­na­man untay­kun. 47 Chay­mi niki, achka-ach­ka hu­chan­ku­nam pam­pa­chas­qa, chay­ray­kum payqa llum­pay­ta ku­ ya­wan. Pipas pi­si­lla hu­chan­man­ta pam­pa­chas­qam icha­qa pi­si­lla­ta­taq ku­ya­kun­pas. 48 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi war­mi­t a­ña­t aq nirqa: —Hu­chay­ki­ku­na­qa pam­pa­chas­qa­ñam —nispa. 49 Mi­kuq­ma­sin­ku­na­ña­t aq­mi ni­na­kur­qa­ku: —¿Pitaq kay ru­na­qa hu­cha­ku­na­ta­pas pam­pa­cha­nan­paq­qa? 50 Je­sus­ña­t aq­mi war­mi­t a nirqa: —Iñiy­ni­kim sal­va­r u­sun­ki, haw­ka­ña pa­sa­kuy —nispa. Jesusta yanapaq warmikunamanta

8

1   Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­pi­wan llaq­ta­ku­na­pi chay­na­taq llaq­ta­cha­ku­na­pi­pas Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­man­ta wi­lla­kus­tin pu­rir­qa. 2 De­mo­nio­ku­na­man­ta hi­nas­pa onqoy­ku­ na­man­ta­wan sa­no­ya­chis­qan war­mi­ku­na­pas pay­wan­taq­mi rirqa. Pay­ku­na­man­tam karqa qan­chis de­mo­nio­ku­na­man­ta sa­no­ya­chis­qan Mag­da­la llaq­ta­yoq Maria, 3 He­ro­des­pa ma­ yor­do­mon Chu­za­pa war­min Juana hi­nas­pa Su­sa­na, pay­wan­taq­mi rirqa achka­lla­ña sapaq war­mi­ku­na­pas. Pay­ku­nam Je­sus­ta­wan dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­puq­nin­ku­wan ya­na­par­qa­ku.

4 Llaq­t a­ku­na­man­t a

Muhu tarpuqmanta (Mt 13:1-9. Mr 4:1-9)

achka­lla­ña ru­na­ku­na Je­sus­pa kas­qan­man hu­ñu­na­ku­rup­tin­ mi rik­cha­na­chis­pan nirqa: 5 —Huk runam rirqa tar­pu­kuq. Muhu maq­chis­qan ñan­man wi­chiq­ku­na­t am sa­rut­ya­rur­qa­ku, chay­tam kull­ku­ku­na ha­mu­r us­pan mi­ku­rur­qa. 6 As allpa­yoq ru­ mi­man wi­chiq­ña­taq­mi wi­ña­r us­pan­pas chaki allpa­pi kas­pan cha­ki­rur­qa. 7 Wakin mu­hu­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa kich­ka-kich­ka uku­man chay­mi kich­ka­ku­na­wan kuska wi­ña­mur­qa, chay­ray­kum eqo­ya­r ur­qa. Wakin mu­hu­ña­taq­mi wi­chiy­kur­qa 8 allin allpa­man chay­mi wi­ña­mus­pan sapa mu­hu­man­ta pa­chak­ta ru­rur­qa. Chay­na­ta nis­pan­mi qa­pa­riq hina nirqa: —Uya­ri­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá —nispa. Rikchanachiykunaqa imapaqmi kasqanmanta (Mt 13:10-17. Mr 4:10-12)

9 Dis­ci­pu­lon­ku­nam

ta­pur­qa­ku rik­cha­na­chis­qan­pa imam ni­nan­man­ta 10 chay­mi

Je­sus­ña­taq nirqa: —Qam­ku­na­man­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ñaw­paq mana ya­chas­ qay­ki­chik­ku­na­ta ya­cha­chi­ki­chik. Wakin ru­na­ku­na­tam icha­qa ri­ma­pa­ya­ni rik­cha­na­chiy­ku­na­lla­wan chay­na­pi qa­wa­kus­pa­pas mana ri­ku­ku­nan­ku­paq, uya­ris­ pa­pas mana entien­de­nan­ku­paq —nispa.

LUCAS 8

1876 Rikchanachisqanpa imam ninanmanta (Mt 13:18-23. Mr 4:13-20)

11 —Rik­cha­na­chis­qay­pa

imam ni­nan­qa kaymi: Mu­hu­qa Dios­pa pa­la­bran­mi. 12 Ñan­ man wi­chiq mu­hu­ña­taq­mi rik­cha­kun Dios­pa pa­la­bran uya­riq ru­na­ku­na­man. Pay­ku­na­pa son­qon­man­tam dia­blo hor­qo­run uya­ris­qan­ku­ta chay­na­pi mana cree­nan­ku­paq hi­nas­pa mana sal­va­ku­nan­ku­paq. 13 As allpa­yoq ru­mi­man wi­chiq mu­hu­ña­taq­mi rik­cha­kun Dios­ pa pa­la­bran­ta ku­sis­qa­lla­ña uya­ris­pa chas­kiq­ku­na­mam, pay­ku­na­qa chay rumi ha­wan­pi wiñaq muhu hinam mana ancha sa­pi­yoq kach­kan­ku. Pisi tiem­po­lla­paq cree­rus­pan­kum sa­sa­cha­kuy pun­chaw­ku­na cha­ya­ra­mup­tin­qa urma­run­ku. 14 Kich­ka­ku­na­pa kas­qan­man wi­chiq mu­hu­ña­taq­mi rik­cha­kun uya­riy­lla-u­ya­riq­ku­na­man, pay­ku­na­qa pa­sa­kus­pan­kum qe­qe­pa­run­ku tukuy ima afa­na­kus­qan­ku­pi, qo­ri-qoll­qen­ku­pi hi­nas­pa kay pa­cha­pi kaq ku­si­kuy­ku­na­pi, chay­na­pim pay­ku­na­qa mana ru­ru­yoq plan­ta hina kanku. 15 Allin allpa­ man wi­chiq mu­hu­ña­taq­mi rik­cha­kun, che­qap son­qo­wan Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pa mana qon­qaq ru­na­ku­na­man, pay­ku­na­qa alli­man­ta sumaq ruruq plan­ta hinam kanku. Ratachkaq mecherowan rikchanachisqanmanta (Mr 4:21-25)

16 —Me­che­ro­t a ra­t a­chiq ru­na­qa manam ra­t a­ra­chin ima­wan­pas pak­cha­r u­nan­ paq­chu ni­taq­mi ka­wi­tu­pa ukun­man chu­ra­r u­nan­paq­chu. Chay­ta­qa pa­tak­man­mi chu­ra­nan wa­si­man yay­kuq­ku­na ri­ku­nan­ku­paq. 17 Pa­kas­qa kaq­ku­na­qa qa­wa­chis­ qam kanqa chay­na­taq­mi upa­lla­lla ri­mas­qa­ku­na­pas ya­chas­qa kanqa. 18 —Chay­na­qa su­maq­t a­yá uya­r iy­chik: Ka­puq­ni­yoq­man­qa aswan­raq­mi ya­pa­saq, aslla ka­puq­ni­yoq­man­tam icha­qa pien­sas­qa­llan­pi ka­puq­nin­ta­pas qe­chu­ru­saq.

19 Je­sus­pa

Mamanpiwan wawqenkuna Jesusta maskasqankumanta (Mt 12:46-50. Mr 3:31-35)

ma­man­mi waw­qen­ku­na­pi­wan mas­kas­pan­ku tu­pay­kuy­ta mu­nar­qa­ku, aswan­qa manam atir­qa­ku­chu ru­na­ku­na achka­lla­ña kas­qan­ray­ku. 20 Chay­mi huk kaq­nin­ña Je­sus­man wi­llay­kur­qa: —Ma­may­kim waw­qe­ki­ku­na­pi­wan ha­wa­pi sa­yach­kan­ku qan­wan tu­pay­kuy­ta mu­nas­pan­ku —nispa. 21 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pa ka­su­kuq­ku­nam ma­may­wan waw­qey­ku­na­qa —nispa.

22 Huk

Wayratawan lamar qochata Jesus hawkayachisqanmanta (Mt 8:23-27. Mr 4:35-41)

ku­ti­pi dis­ci­pu­lon­ku­na­wan bo­te­man yay­kuy­kup­tin­kum Jesus nirqa: —Ha­ku­chik wak­law chim­pa­man —nispa. 23 Rich­kap­t in­kum Jesus pu­ñu­r ur­qa, hi­nap­t in­mi sin­chi way­ra­wan hatun *ola­ku­na ha­ta­ri­ra­mur­qa, bo­te­man­pas yaku hun­tay­paq-hun­tap­tin­mi ya­qa­ña chin­ kay­kuch­kar­qa­ku. 24 Hi­nap­tin­mi Je­sus­man asuy­kus­pan­ku rik­cha­chir­qa­ku: —¡Señor, Señor, chin­kay­kuch­kan­chik­ñam! —nispa. Pay­ña­taq­mi sa­ya­riy­kus­pan way­ra­ta­wan qo­cha­pa *olan­ku­na­ta qaq­char­qa hi­nap­ tin­mi haw­ka­ya­rur­qa­ña. 25 Chay­man­tam pay­ku­na­ta nirqa: —¿May­taq iñiy­ni­ki­chik­qa? —nispa.

1877

LUCAS 8

Pay­ku­na­ña­taq­mi man­cha­ris­qa­lla­ña hi­nas­pa admi­ras­qa­lla­ña kas­pan­ku nir­qa­ku: —¿Pimá kay ru­na­qa ka­ma­chip­tin way­ra­pas ya­ku­pas ka­su­ku­nan­paq­qa? —nis­pan­ku.

26 Ga­li­lea

Demoniokunapa ñakarichisqan runamanta (Mt 8:28-34. Mr 5:1-20)

law­man­tam Ge­ra­sa law­man cha­ya­r ur­qa­ku, chay­qa kach­kan Ga­li­lea qo­cha­pa chim­pan­pim. 27 Bo­te­man­ta Jesus lloq­siy­kup­tin­mi llaq­ta­man­ta lloq­si­muq de­mo­nio­yoq runa pay­wan tu­pa­r ur­qa. Unay­ñam qa­la­lla karqa, wa­si­pi ma­na­ña *ya­chas­pan­mi pan­teon­lla­pi­ña ya­cha­kuq. 28 Je­sus­ta ri­kuy­kus­pan­mi qa­pa­rir­qa hi­ nas­pam ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kus­pan nirqa: —Hanaq pa­cha­pi kaq Dios­pa Chu­rin Jesus ¿ima­ta­taq ño­qa­wan mu­nan­ki? Rue­ ga­kuy­kim ama ña­ka­ri­chi­wa­nay­ki­paq —nispa. 29 Pay­man­t a de­mo­nio lloq­si­nan­paq Jesus ka­ma­chip­t in­mi chay­na­t a­qa qa­pa­r ir­ qa. Pay­ta­qa unay­ñam de­mo­nio mu­nay­cha­kur­qa. Ru­na­ku­na ma­kin­ku­na­man­ta­wan cha­kin­ku­na­man­ta ca­de­nap­tin­ku­pas ti­pi­pa­r us­pan­mi de­mo­nio­pa kall­pan­chas­qan chun­niq­man ayqe­kuq. 30 Je­sus­mi payta ta­pur­qa: —¿Ima­taq su­ti­ki? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ña­taq nirqa. —Le­gion­mi —nispa. Chay­na­ta­qa nirqa achka­lla­ña de­mo­nio­ku­na paypi kas­qan­ray­kum. 31 Pay­ku­nam Je­sus­ta rue­ga­kur­qa­ku: —Amayá uku pa­cha­man­qa wis­chuy­ku­way­ku­chu —nispa. 32 Hich­pan­ku orqo­pa waq­tan­pim achka-ach­ka ku­chi­ku­na mi­kuch­kar­qa. Chay­mi de­ mo­nio­ku­na­ña­taq Je­sus­ta rue­ga­kur­qa­ku chay ani­mal­ku­na­man yay­ku­ru­nan­ku­paq. Jesus “arí” niy­kup­tin­mi 33 de­mo­nio­ku­na­qa ru­na­man­ta lloq­si­rus­pa ku­chi­ku­na­man ustu­rur­qa. Chay ku­chi­ku­nam waq­tan­ta kall­pas­pa hi­nas­pa qo­cha­man wi­chiy­kus­pa he­qe­pa­rur­qa­ku. 34 Kuchi mi­chiq­ku­na­ña­taq­mi chay­ta ri­ku­rus­pan­ku ayqe­kur­qa­ku hi­nas­pam llaq­ta­pi­ pas hi­nas­pa chak­ra­ku­na­pi­pas wi­lla­kur­qa­ku chay pa­sas­qan­man­ta. 35 Qa­wa­mu­nan­ku­paq riq­ku­nam cha­ya­rur­qa­ku Je­sus­pa kas­qan­man hi­nas­pam ta­riy­kur­qa­ku sa­no­ya­ruq ru­na­ta pa­chas­qa­ta­ña hi­nas­pa yu­yay­nin­pi­ña Je­sus­pa qay­llan­pi ti­yach­kaq­ta, chay­ta qa­way­kus­pam man­cha­ri­kur­qa­ku. 36 Ri­kuq­ku­nam pay­ku­na­man wi­llar­qa­ku de­mo­nio­ku­na­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­qa imay­nam sa­no­ya­chis­qa kas­qan­man­ta. 37 Hi­nap­tin­mi Ge­ra­sa lawpi kaq lliw ru­na­ku­ na­ña­taq man­cha­kus­pan­ku Je­sus­ta rue­ga­kur­qa­ku pay­ku­na­pa kas­qan­man­ta pa­sa­ku­nan­paq. Chay­mi Je­sus­qa bo­te­man yay­kuy­kus­pan pa­sa­kur­qa. 38 Ma­na­raq rich­kap­tin­mi chay sa­no­yaq runa Je­sus­ta rue­gar­qa qa­ti­nan­paq icha­qa Je­sus­mi mana mu­nas­pan avia­rur­qa: 39 —Aylluy­k i­ku­na­man ku­t is­pa­yá Dios­pa tukuy ima ru­ra­pu­sus­qay­k i­man­t a wi­lla­ ka­muy —nispa. Ris­pan­mi llaq­ta­pi lliw ru­na­ku­na­man wi­lla­kur­qa Je­sus­pa tukuy ima pay­paq ru­ras­qan­man­ta. Jairopa churin kawsarisqanmantawan onqoq warmipa sanoyasqanmanta (Mt 9:18-26. Mr 5:21-43)

40 Qo­cha­pa wak­law­nin­man Jesus ku­t i­r up­t in­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na ku­si­kuy­ wan chas­kiy­kur­qa­ku. 41 *Hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi Jairo su­ti­yoq ka­ma­chi­kuq­mi ha­mus­pan Je­sus­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa hi­nas­pam rue­ga­kur­qa wa­sin­

LUCAS 8​, ​9

1878

man ri­nan­paq. 42 Yaqa chun­ka iskay­ni­yoq wa­tan­pi kaq sa­pa­llan warmi chu­rin­mi wañuy pa­tan­pi­ña kach­kar­qa. Rip­tin­kum achka­lla­ña ru­na­ku­na Je­sus­ta ñi­tir­qa. 43 Chay ru­na­ku­na uku­pim kach­kar­qa chun­ka iskay­ni­yoq wa­t a­ña flu­jo­wan onqoq warmi, ka­puq­nin­ku­na­ta *ran­ti­kus­pan me­di­co­ku­na­wan ham­pi­chi­kus­pa­pas manam sa­no­yar­qa­chu. 44 Je­sus­pa qe­pan­ta ris­pan­mi pa­chan­pa pa­tan­ta llap­chay­ kus­pa­llan sa­no­ya­rur­qa flujo onqoy­nin­man­ta. 45 Chay­mi Jesus ta­pur­qa: —¿Pitaq llap­chay­ka­ra­mu­wan? —nispa. Lla­pa­llan­ku ne­ga­kup­tin­ña­taq­mi Pedro nirqa: —Señor, ru­na­ku­nam tan­qa­na­kus­pan ñi­ti­mu­such­kan­ki —nispa. 46 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Huk kaq­nin llap­chay­ka­mu­was­pan atiy­niy­wan sa­no­ya­rus­qan­tam mus­ya­ru­ni —nispa. 47 War­mi­ña­t aq­mi mus­ya­ra­chi­kus­qan­t a ya­cha­r us­pan kat­ka­t a­t as­t in Je­sus­pa ñaw­ paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa, llapa ru­na­pa qay­llan­pim wi­lla­kur­qa imay­nan­pim llap­chay­kus­pa­llan sa­no­ya­r us­qan­man­ta. 48 Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Mamáy, iñis­qay­ki­ray­kum allin­ya­r un­ki, haw­ka­ña­yá pa­sa­kuy —nispa. 49 Jesus ri­mach­kap­t in­raq­mi Jai­ro­pa wa­sin­man­t a huk kaq­nin ha­mu­r us­pan nirqa: —Chu­ri­ki­qa wa­ñu­kun­ñam. Ama­ña­yá ya­cha­chi­kuq­ta­qa pu­say­chu —nispa. 50 Chay­t a uya­r i­r us­pan­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ama lla­ki­kuy­chu, ño­qa­pi con­fia­kup­ti­ki­qa chu­ri­ki­qa sa­no­yan­qam —nispa. 51 Jai­ro­pa wa­sin­man cha­ya­r us­pan­ña­t aq­mi mana mu­nar­qa­chu pay­wan kuska yay­ku­nan­ta, yay­kus­pa­qa yay­ku­chir­qa Pe­dro­ta­wan Juan­lla­tam hi­nas­pa Ja­co­bo­ta­ wan war­ma­pa tay­ta-ma­ma­llan­tam. 52 Wa­ñu­kuq­man­ta lla­pa­llan­ku qa­pa-qa­pa­ris­pa wa­qap­tin­ku­ña­taq­mi Jesus nirqa: —Ama wa­qay­chik­chu. War­ma­qa manam wa­ñus­qa­chu kach­kan aswan­qa pu­ ñuch­kan­mi —nispa. 53 Icha­qa pay­ku­nam wa­ñus­qa­ña kas­qan­t a ya­chas­pan­ku Je­sus­t a asi­pa­yar­qa­ku. 54 Chay­mi Je­sus­ña­t aq war­ma­t a ma­k in­man­t a aysa­r is­pan nirqa: —Warma, ha­ta­riy —nispa. 55 Wa­ñuq­pa espi­ri­tun ku­tiy­kup­tin­mi chay­lla sa­ya­ri­rur­qa. Hi­nap­tin­mi chay­pi kaq­ ku­na­ta Jesus ka­ma­chir­qa mi­kuy­ta qo­nan­ku­paq. 56 Tay­ta-ma­man admi­ras­qa­lla­ña kap­tin­ña­taq­mi pay­ku­na­ta Jesus ka­ma­chir­qa chay­ta­qa pi­man­pas ama wi­lla­ku­nan­ku­paq.

9

Willakamunankupaq discipulonkunata Jesus kachasqanmanta (Mt 10:5-15. Mr 6:7-13)

1   Chun­ka

iskay­ni­yoq akllas­qan­ku­na­ta qa­yay­kus­pan­mi, ru­na­ku­na­man­ta de­mo­ nio­ku­na­ta qar­qo­mu­nan­ku­paq hi­nas­pa onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chi­mu­nan­ku­paq atiy­ta qoy­kur­qa. 2 Pay­ku­na­tam ka­char­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­ka­ mu­nan­ku­paq hi­nas­pa onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chi­mu­nan­ku­paq. 3 Pay­ku­na­tam nirqa: —Illas­pay­ki­chik­qa amam apan­ki­chik­chu taw­na­ta­pas, qo­qaw­ta­pas, qoll­qe­ ta­pas nitaq mu­da­nay­ki­chik­ta­pas. 4 Wa­si­man yay­kus­pay­ki­chik­qa chay­lla­pim sa­ma­kun­ki­chik chay llaq­ta­man­ta lloq­si­nay­ki­chik­ka­ma. 5 May­pi­pas mana chas­ ki­sup­ti­ki­chik­qa chay llaq­tan­man­ta­yá lloq­siy­chik, *usu­tay­ki­chik­pi allpa­ta­pas tas­piy­chik­yá chay­pi kaq­ku­na mana ka­su­kuq kas­qan­ku­ta ya­cha­nan­ku­paq. 6 Ris­pan­ku­má lla­pa­llan llaq­t a­cha­ku­na­pi Dios­man­t a allin no­t i­cia­t a wi­lla­kus­pan­ ku onqoq­ku­na­ta­pas sa­no­ya­chir­qa­ku.

1879

7 He­ro­des

LUCAS 9

Bautizaq Juanta Herodes wañurachisqanmanta (Mt 14:1-12. Mr 6:14-29)

go­bier­nach­kas­pan­mi Je­sus­pa tukuy ima ru­ras­qan­man­ta ya­cha­rus­pan huk­man­ya­rur­qa. Wa­kin­mi nirqa: —Bau­ti­zaq Juan­mi kaw­sa­ri­ra­mun —nispa. 8 Wa­k in­ña­t aq­mi nirqa: —Elias­mi ri­ku­ri­ra­mun otaq Dios­man­ta huk kaq­nin wi­lla­kuq­mi kaw­sa­ri­ra­mun —nispa. 9 He­ro­des­ña­t aq­mi nirqa: —Juan­ta­qa ñoqam kun­kan­ta qo­r u­ra­chir­qa­ni, chay­na­qa kay­ku­na ru­raq­qa ¿pitaq kan­man? —nispa. Chay­mi req­siy­kuy­ta mu­nar­qa.

10 Apos­tol­ku­na

Pichqa waranqapaq mikuy mirachisqanmanta (Mt 14:13-21. Mr 6:30-44. Jn 6:1-14)

ku­ti­rus­pan­kum wi­lla­kur­qa­ku tukuy ima­pas ru­ra­mus­qan­ku­man­ta. Chay­mi Jesus pay­ku­na­lla­ta pu­sa­ri­kus­pan Bet­sai­da llaq­ta­man pa­sa­kur­qa. 11 Ru­na­ ku­na­ña­taq­mi ris­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku qa­tir­qa­ku. Je­sus­mi pay­ku­na­ta chas­kiy­kus­pan Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ya­cha­chir­qa, sa­no­ya­chir­qa­taq­mi onqoq­ku­na­ta­pas. 12 Tar­dey­kup­t in­ña­t aq­mi chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na pay­man asuy­kus­ pan­ku nir­qa­ku: —Manam kay­pi­qa wasi kan­chu. Ru­na­ku­na­qa pa­sa­ku­chun­ña­yá llaq­ta­cha­ku­na­man­wan mu­yu­riq­nin­pi chak­ra­ku­na­man, chay­pi sa­ma­kus­pa mi­kuy­ta mas­ka­nan­ku­paq —nispa. 13 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­yá mi­kuy­ka­chiy­chik —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Pich­qa tan­ta­wan iskay chall­wa kan­kas­qa­llam kay­pi­qa kach­kan. ¿Icha mi­kuy­ ta ran­ti­muq­chu ri­saq­ku kay llapa ru­na­paq? —nispa. 14 Chay­pi­qa yu­yay­ni­yoq qa­ri­ku­na­llam yaqa pich­qa wa­ran­qa kar­qa­ku. Jesus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta ka­ma­chir­qa ru­na­ku­na­ta pich­qa chun­ka­ta­ka­ma ti­ya­chi­nan­ku­paq. 15 Ka­ma­chis­qan­man hina ru­rap­tin­kum lla­pa­llan­ku ti­yay­kur­qa­ku. 16 Chay­mi pich­ qan tan­ta­ku­na­ta­wan iskay­nin chall­wa­ku­na­ta Jesus ha­piy­kus­pan hanaq pa­cha­ta qa­wa­ris­pan Dios­man gra­cias­ta qorqa, tan­ta­ku­na­ta pa­kiy­kus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ man qorqa ru­na­ku­na­man aypu­nan­paq. 17 Lla­pa­llan­kum mi­kur­qa­ku sak­sa­nan­ku­ka­ma. Chay­man­tam pu­chuq­ta hu­ñur­qa­ku chun­ka iskay­ni­yoq ca­nas­ta hun­ta­ta.

18 Sa­paq­pi

Jesusqa Cristopuni kasqanmanta (Mt 16:13-19. Mr 8:27-29)

Dios­ta Jesus ma­ña­kup­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­pas chay­pi kach­kar­qa. Pay­ku­na­tam Jesus ta­pur­qa: —¿Pim kas­qay­ta­taq ru­na­ku­na­qa ño­qa­man­ta ri­man­ku? —nispa. 19 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Wakin ru­na­ku­nam nin Bau­ti­zaq Juan kas­qay­ki­ta, wa­kin­ña­taq­mi nin Elias kas­qay­ki­ ta, wa­kin­ña­taq­mi nin: “Ñaw­paq tiem­po­pi wi­lla­kuq­mi huk kaq­nin kaw­sa­ri­ra­mun” nispa. 20 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa:

LUCAS 9

1880

—Qam­ku­na­qa ¿pim kas­qay­ta­taq nin­ki­chik? —nispa. Hi­nap­tin­mi Pe­dro­ña­taq nirqa: —Qamqa kanki Dios­man­ta hamuq Cris­tom —nispa.

21 Chay­ray­kum

Wañunanmanta Jesuspa willakusqan (Mt 16:20-28. Mr 8:30-9:1)

pay­ku­na­ta avi­sas­pa ka­ma­chir­qa ama pi­man­pas wi­lla­ku­nan­ku­ paq. 22 Pay­ku­na­tam nirqa: —Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­qa ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­nam *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan ña­ka­ri­chis­pa qe­pan­cha­ ku­wan­qa­ku, wa­ñu­chi­wap­tin­kum kimsa pun­chaw­man­ta kaw­sa­ri­mu­saq —nispa. 23 Chay­man­t am lla­pan­t a nirqa: —Pipas qa­ti­way­ta mu­nas­pa­qa, amaña ki­ki­llan­paq kaw­sas­pa­yá sapa pun­chaw ña­ka­ris­tin­pas qa­ti­wa­chun. 24 Pipas vi­da­llan cui­da­kuq­qa pier­de­run­qam, pipas ño­ qa­ray­ku wa­ñuq­mi icha­qa sal­va­kun­qa. 25 Ru­na­qa ¿ima­ta­taq hor­qo­kun­man lliw kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta ga­na­r us­pan vi­dan­ta­ña­taq pier­de­r us­pa­qa? 26 —Dios­man­t a Hamuq Runa kan­cha­r iy­niy­wan hi­nas­pa Tay­t ay­pa chay­na­t aq chuya angel­ku­na­pa kan­cha­riy­nin­wan ku­ti­mus­pay­mi pen­qa­ku­saq ño­qa­man­ta pen­qa­kuq­ku­na­man­ta, pen­qa­ku­saq­taq­mi ri­mas­qay­ku­na­man­ta pen­qa­kuq­ku­na­man­ ta­pas. 27 Ni­ki­chik­mi, wakin kaypi kaq­ku­na­man­tam wa­kin­ku­na mana wa­ñun­qa­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta ri­ku­nan­ku­ka­ma. Jesuspa rikchaynin tikrakurusqanmanta (Mt 17:1-8. Mr 9:2-8)

28 Chay ri­ma­ris­qan­man­ta pusaq pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi Jesus rirqa orqo­man Dios­ta ma­ña­kuq, Pe­dro­ta, Juan­ta hi­nas­pa Ja­co­bo­ta pu­sa­ri­kus­pan. 29 Ma­ña­kuch­kap­tin­mi uyan­pa rik­chay­nin tik­ra­ku­rur­qa, pa­chan­ku­na­pas yu­raq­ya­rus­pam lli­pi­pi­pir­qa. 30 Iskay ru­na­ku­na ri­ku­riy­kus­pan­mi pay­wan par­lar­qa. Pay­ku­na­qa karqa Moi­ses­wan Elias­ mi. 31 Achki­rich­kaq ri­ku­riy­kus­pam ri­mar­qa­ku Je­ru­sa­len­pi Je­sus­pa wa­ñu­nan­man­ta. 32 Pe­dro­ña­taq­mi wa­kin­ku­na­pi­wan pu­ñuy­wan aysa­chi­kuch­kas­pan­ku­pas rik­chas­pa qa­war­qa­ku Je­sus­pa hi­nas­pa par­laq­ma­sin­ku­na­pa achki­riy­nin­ta. 33 Chay iskay ru­na­ku­na pa­sa­kuch­kap­t in­ñam ri­mas­qan­t a­pas mana mus­ya­kus­t in Je­sus­ta Pedro nirqa: —Ya­cha­chi­kuq ¡allin­paq­chá kay­pi­qa kach­ka­ni­ku! Ru­ra­ru­saq­ku­yá kimsa ra­ma­ da­ta, hukta qam­paq, hukta Moi­ses­paq, huk­ta­ña­taq Elias­paq —nispa. 34 Ri­mach­kap­t in­raq­mi puyu ri­ku­r iy­ka­mus­pa pay­ku­na­t a ta­pay­kur­qa chay­mi man­cha­ri­ku­rur­qa­ku. 35 Puyu uku­man­ta­ña­taq­mi ni­mur­qa: —Paymi akllas­qay Chu­riy, pay­ta­yá uya­riy­chik —nispa. 36 Upa­lla­r up­t i­llan­mi Je­sus­lla­t a­ña qa­wa­r ir­qa­ku, son­qo­llan­ku­pi chay ri­kus­qan­ku­ ta ha­ta­llis­pan­kum chay pun­chaw­ku­na­pi­qa mana pi­man­pas wi­lla­kur­qa­ku­chu.

Wañuymañayoq warmata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 17:14-21. Mr 9:14-29)

37 Orqo­man­ta pa­qa­rin­nin­tin­ta uray­ka­mup­tin­ku­ña­taq­mi achka-ach­ka runa pay­ku­ na­man ta­ri­pay­kur­qa­ku. 38 Pay­ku­na­man­ta lloq­siy­kus­pan­mi huk­nin runa qa­pa­rir­qa:

1881

LUCAS 9

—Ya­cha­chi­kuq, rue­ga­kuy­kim kay sa­pa­llan chu­riy­ta qa­way­ku­nay­ki­paq. 39 Payta de­mo­nio ha­pi­rus­pan­mi qon­qay­man­ta qa­par­ka­cha­chin, tas­pis­pan­mi po­so­qo­lla­ta­ ña aqtu­chin. Eqo­ya­ra­chis­pan­ñam sa­sa-sa­sa­ta ka­cha­rin­pas. 40 Dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­ta rue­ga­kup­tiy­pas manam qar­qoy­ta atir­qa­ku­chu —nispa. 41 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Mana allin ru­raq­ku­na­pa cas­tan mana creeq ru­na­ku­na ¿hay­ka­pi­ka­ma­taq qam­ ku­na­wan kasaq kay­ku­na aguan­ta­nay­paq? Asuy­ka­chi­mu­way chay chu­ri­ki­ta —nispa. 42 Warma asuy­kuch­kap­tin­mi de­mo­nio wi­ka­pa­rus­pan pu­ra­men­te­ta chu­tay­ka­cha­ chir­qa. De­mo­nio­ta Jesus qaq­cha­rup­tin­mi warma sa­no­ya­rur­qa, chay­ñam tay­tan­man qoy­kur­qa. 43 Chay­mi Dios­pa hatun atiy­nin­man­ta lla­pa­llan ru­na­ku­na admi­ra­kur­qa­ku. Wañunanmanta Jesus huktawan willakusqanmanta (Mt 17:22-23. Mr 9:30-32)

Tukuy ru­ras­qan­ku­na­man­ta lla­pa­llan ru­na­ku­na admi­ras­qa­lla­ña kach­kap­tin­kum dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus nirqa: 44 —Allin­t a­yá uya­r iy­chik: Dios­man­t a Hamuq Ru­na­t a­qa ru­na­ku­na­man­mi qoy­ku­ wan­qa­ku —nispa. 45 Dis­ci­pu­lon­ku­nam icha­qa mana entien­der­qa­ku­chu pa­kas­qa hina kas­qan­ray­ku, man­cha­kur­qa­ku­taq­mi ta­pu­kuy­ta­pas. Pim punta kaq kasqanmanta (Mt 18:1-5. Mr 9:33-37)

46 Je­sus­pa dis­ci­pu­lo­ku­nam ati­pa­na­kur­qa­ku may­qan­nin­mi aswan req­sis­qa ka­nan­ku­man­ta. 47 Pay­ku­na­pa ati­pa­na­kus­qan­ta Jesus ya­cha­rus­pan­ña­taq­mi war­ ma­cha­ta ñaw­paq­nin­pi sa­yay­ka­chis­pan nirqa: 48 —Kay war­ma­cha­t a ño­qa­pa su­t iy­pi pipas chas­k iq­qa ño­qa­t am chas­k i­wan, pipas ño­qa­ta chas­ki­waq­niy­ña­taq­mi ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­ta chas­kin. Qam­ku­na­man­ta may­qan­ni­ki­chik­pas aswan hu­mi­lla­kuq­mi aswan req­sis­qa­qa kanqa.

49 Juan­ña­t aq­mi

Jesuspa favorninpi kaqkunamanta (Mr 9:38-40)

nirqa: —Señor, huk ru­na­tam ri­ku­ra­mur­qa­ni­ku qampa su­ti­ki­pi de­mo­nio­ku­na­ta qar­ qoch­kaq­ta hi­nap­tin­mi mi­cha­ka­mur­qa­ni­ku pu­riq­ma­sin­chik mana kas­qan­ray­ku. 50 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ama mi­cha­kuy­chik­chu, pipas mana con­t ray­ki­chik­pi kas­pa­qa fa­vor­ni­ki­chik­ pim kach­kan —nispa. 51 Hanaq

Juantawan Jacobota Jesus qaqchasqanmanta

pa­cha­man ku­ti­nan tiem­po­ña kap­tin­mi va­lor­cha­kuy­kus­pa Je­ru­sa­len­man Jesus pa­sar­qa. 52 Icha­qa ñaw­pa­chir­qam wi­lla­kuq­ku­na­ta. Pay­ku­nam Sa­ma­ria lawpi huk llaq­ta­cha­man cha­ya­rus­pan­ku Je­sus­ta sa­ma­chi­nan­ku­paq wa­si­ta mas­kar­qa­ku. 53 Chay llaq­ta­cha­pi ru­na­ku­nam icha­qa mana sa­may­ka­chir­qa­ku­chu Je­ru­sa­len­man ris­ qan­ta qa­wa­ris­pan­ku. 54 Dis­ci­pu­lon Ja­co­bo­pi­wan Juan­ña­taq­mi uya­ri­rus­pa nir­qa­ku: —Se­ñor­llay­ku, mu­nap­ti­ki­qa cie­lo­man­ta­yá ni­na­ta uray­ka­ra­chi­mu­sun kay ru­na­ ku­na­ta ru­pa­ru­nan­paq —nispa.

LUCAS 9​, ​10 55 Je­sus­ña­t aq­mi

pa­sa­kur­qa.

57 Ñanta

1882

pay­ku­na­ta qaq­chas­pan 56 pay­ku­na­wan huk­law llaq­ta­cha­man Jesus qatiy munaqkunamanta (Mt 8:19-22)

rich­kap­tin­kum huk runa niy­kur­qa: —May­ta­ña rip­ti­ki­pas qa­ti­kus­qay­kim —nispa. 58 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Kanmi atoq­ku­na­pa uchkun, kan­taq­mi alton pawaq urpi­ku­na­pa­pas *qesan, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­paq­mi icha­qa mana ka­pu­wan­chu may­pim pu­ñuy­ku­nay­ pas —nispa. 59 Huk ru­na­t a­pas nir­qam: —Qa­ti­way —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —Se­ñor­lláy, qan­wan­mi risaq icha­qa de­jay­ku­way­raq tay­tay wa­ñu­kup­tin pam­pa­ ra­mu­nay­ka­ma —nispa. 60 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Dios­paq wa­ñus­qa­ku­na­yá wa­ñuq­ku­na­ta­qa pam­pa­chun­ku. Qamyá icha­qa Dios­ pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­ka­muy —nispa. 61 Huk ru­na­pas nir­qa­t aq­mi: —Señor, ño­qa­pas qa­tis­qay­kim icha­qa wa­siy­pi kaq­ku­na­man­ta­raq­yá des­pe­di­kay­ ka­mu­saq —nispa. 62 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Tak­lla­wan ya­puch­kas­pan qepan qa­wa­riq ru­na­qa manam Dios­pa mu­nay­cha­ kus­qan­paq hi­na­chu.

10

Qanchis chunka iskayniyoq willakuqkunata Jesuspa kachasqanmanta 1   Se­ñor­qa

akllay­kur­qa­taq­mi qan­chis chun­ka iskay­ni­yoq ru­na­ku­na­ta­pas, pay­ku­ na­tam ñaw­pa­chir­qa maymi rinan llaq­ta­ku­na­man hi­nas­pa llaq­ta­cha­ku­na­man. 2 Pay­ku­na­t am nirqa: —Achka­lla­ñam kach­kan co­se­cha­na­paq­qa, co­se­chaq­ku­nam icha­qa aslla, chay­na­qa ma­ña­kuy­chik­yá chak­ra­yoq­ta co­se­chaq­ku­na­ta ka­cha­nan­paq. 3 Riy­chik­yá atoq­ku­na­pa kas­qan­man, car­ne­ro­ku­na­ta ka­chach­kaq hinam qam­ku­na­ta ka­chach­kay­ki­chik. 4 Amayá apay­chik­chu qoll­qe­ta­qa, way­qa­ta­qa hi­nas­pa mu­da­na *usu­ta­ta­qa, ñan­pi­qa ama­taq­mi pi­ta­pas ri­may­kun­ki­chik­chu. 5 Cha­yas­qay­ki­chik wa­si­man yay­kus­pa­qa: “Haw­ka­yay ka­ chun kay wa­si­pi” nis­pam ri­ma­kuy­kun­ki­chik. 6 Wa­si­pi kaq­ku­na allin runa kap­tin­qa chay ri­may­kus­qay­ki­chik­mi tak­yan­qa, mana chay­na kap­tin­mi icha­qa ri­may­kus­qay­ki­chik­pas mana tak­yan­qa­chu. 7 Yay­kus­qay­ki­chik wa­si­lla­pim kan­ki­chik, imam qo­sus­qa­llay­ki­ chik­tam mi­kun­ki­chik­pas hi­nas­pa to­man­ki­chik­pas. Llam­kaq­qa pa­gon­tam chas­ki­nan. Amamá wa­sin-wa­sin­qa pu­rin­ki­chik­chu. 8 Cha­yas­qay­ki­chik llaq­ta­pi chas­ki­sup­ti­ki­chik­qa qo­sus­qay­ki­chik­tam mi­kun­ki­chik. 9 Chay­pi onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chis­pam wi­lla­kun­ki­chik: “Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa hich­pa­llay­ki­chik­pi­ñam kach­kan” nispa. 10 Cha­yas­qay­ki­chik llaq­ta­pi mana chas­ki­sup­ti­ki­chik­ña­taq­mi ca­llen­ta rispa nin­ki­chik: 11 “*Usu­tay­ku­pi kaq kay llaq­ta­pa allpan­tam con­tray­ki­chik­pi tas­pi­ni­ku. Chay­wan­pas ya­chay­chik­yá, Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa hich­pa­llay­ki­chik­pi­ñam kach­kan” nispa. 12 Ni­ki­chik­mi, jui­cio pun­ chaw­pi­qa So­do­ma llaq­ta­man­ta­pas aswan cas­ti­gas­qa­raq­mi kanqa chay llaq­ta­qa.

1883

13 —¡Imay­na­raq

LUCAS 10

Jesuspa ñakasqan llaqtakunamanta (Mt 11:20-24)

kanki Co­ra­zin llaq­ta! ¡Imay­na­raq kanki Bet­sai­da llaq­ta! Si­chum Tiro llaq­ta­pi hi­nas­pa Sidon llaq­ta­pi qam­ku­na­wan ru­ras­qay­ta hina *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ray­man karqa hi­nap­tin­qa unay­ñach sin­chi­ta lla­ki­kus­pan­ku hu­chan­ku­man­ta wa­ na­kun­man­ku karqa. 14 Chay­ray­kum jui­cio pun­chaw­pi­qa Ti­ro­pi chay­na­taq Si­don­pi *ya­chaq­ku­na­man­ta­pas aswan­raq cas­ti­gas­qa kan­ki­chik. 15 Ca­per­naum llaq­ta ¿creen­ ki­chum hanaq pa­cha­man ho­qa­ris­qa kayta? Uray­ka­chis­qam kanki uku pa­cha­ka­ma. 16 —Qam­ku­na­t a kasuq ru­na­qa ño­qa­t am ka­su­wan. Qam­ku­na­t a des­pre­ciaq­qa ño­ qa­tam des­pre­cia­wan. Des­pre­cia­waq­niy­ña­taq­mi ka­cha­mu­waq­niy­ta des­pre­cian. Qanchis chunka iskayniyoq willakuqkunapa kutimusqanmanta

17 Qan­chis

chun­ka iskay­ni­yoq ru­na­ku­nam ku­sis­qa­lla­ña ku­ti­ra­mus­pa wi­lla­kur­qa­ku: —Señor, su­ti­ki­pi­qa de­mo­nio­ku­na­pas ka­su­wan­kum —nispa. 18 Chay­mi Se­ñor­ña­t aq nirqa: —Arí, *Sa­ta­nas­tam ri­kur­qa­ni rayo hina cie­lo­man­ta wi­chi­muq­ta. 19 Atiy­tam qoy­ki­chik cu­le­bra­ku­na­ta hi­nas­pa atoq-a­toq­ku­na­ta sa­ru­nay­ki­chik­paq chay­na­taq ene­mi­go­pa atiy­nin ven­ce­nay­ki­chik­paq­pas, manam ima­pas ima­na­sun­ki­chik­chu. 20 Amayá ku­si­kuy­chik­qa de­mo­nio­ku­na ka­su­sus­qay­k i­chik­man­t a­chu aswan­qa hanaq pa­cha­pi su­ti­ki­chik qell­qas­qa kas­qan­man­ta­yá.

21 Chay

Anchallataña Jesuspa kusikusqanmanta (Mt 11:25-27. 13:16-17)

ra­to­lla­pim Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan ku­si­kus­pan Jesus nirqa: —Hanaq pa­cha­pi­pas, kay pa­cha­pi­pas mu­nay­cha­kuq Tay­táy, kay ya­chay­ku­na­ tam pa­kay­kur­qan­ki ya­chay­ni­yoq­ku­na­man­ta­wan entien­deq­ku­na­man­ta hi­nas­pam qa­way­ka­chin­ki pisi ya­chay­ni­yoq­ku­na­man­ña, chay­ray­kum ala­bay­ki. Arí, Tay­táy, qanmi mu­nar­qan­ki chay­na­ta. 22 —Tay­t ay­mi qoy­ku­war­qa tukuy ima­ku­na­t a. Ñoqa Chu­r i­t a­qa manam pipas req­ si­wan­chu aswan­qa Tay­ta­llay­mi. Ma­na­taq­mi Tay­tay­ta­qa pipas req­sin­chu aswan­qa ñoqa Chu­ri­llan­mi, Chu­ri­pa req­si­chis­qa­llan­taq­mi req­sin Tay­ta­ta­qa. 23 Dis­ci­pu­lon­ku­na­man asuy­kus­pan­mi pay­ku­na­lla­man nirqa: —Mayna ku­sis­qam kay qa­was­qay­ki­chik­ta qa­waq­ku­na­qa. 24 Dios­man­ta achkaq wi­lla­kuq­ku­nam rey­ku­na­pi­wan ri­kus­qay­ki­chik­ta ri­kuy­ta mu­nar­qa­ku, icha­qa manam ri­ kur­qa­ku­chu, uya­ris­qay­ki­chik­ta­pas uya­riy­tam mu­nar­qa­ku icha­qa manam uya­rir­qa­ku­chu. 25 Dios­pa

Samaria lawmanta kaq runapa allin rurasqanmanta

ley­nin ya­cha­chiq runam Je­sus­ta prue­ba­nan­paq sa­ya­riy­kus­pa ta­pur­qa: —Ya­cha­chi­kuq ¿imata ru­ras­pay­taq wiñay kaw­say­ta hay­pay­man? —nispa. 26 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ima nich­kan­taq ley­pi­qa? ¿Ima niq­ta­taq leen­ki? —nispa. 27 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ña­t aq nirqa: —“Señor Dios­ni­ki­tam ku­yan­ki tukuy son­qoy­ki­wan, tukuy vi­day­ki­wan, tukuy kall­pay­ ki­wan hi­nas­pa tukuy yu­yay­ni­ki­wan, ku­yan­ki­taq­mi ru­na­ma­si­ki­ta­pas ki­ki­ki­ta hina” nispa. 28 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa:

LUCAS 10​, ​11

1884

—Allin­tam ni­run­ki, chay­na­ta­yá ruray hi­nas­pa­qa wi­ñay­paq­mi kaw­san­ki —nispa. 29 Pay­ña­taq­mi pim ru­na­ma­sin kas­qan­ta mana req­siq tu­kus­pan ya­pa­ta­wan ta­pur­qa: —¿Pitaq ru­na­ma­siy­qa? —nispa. 30 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Huk ku­ti­pim Je­ru­sa­len­man­ta Je­ri­co llaq­ta­man huk runa rich­kar­qa. Pay­tam su­wa­ ku­na sal­tea­rus­pa pa­cha­llan­ta­pas lla­ta­na­rur­qa­ku, ma­qa­pa­rus­pam wa­ñu­na­yach­kaq­ta­ña sa­qe­rur­qa­ku. 31 Chay ñan­nin­ta huk *sa­cer­do­te rich­kas­pan­mi chay ru­na­ta ri­ku­rur­ qa aswan­qa qa­wa­riy­kus­pa­llan­mi ka­ru­llan­ta pa­sa­rur­qa. 32 Leviy casta ru­na­pas chay si­tio­man cha­ya­rus­pan­mi qa­wa­riy­kus­pa­llan ka­ru­llan­ta pa­sa­rur­qa. 33 Chay­nin­ta­taq­mi rich­kar­qa Sa­ma­ria law­man­ta kaq ru­na­pas, paymi icha­qa asuy­kus­pan lla­ki­pa­ya­ri­kur­qa. 34 Asuy­kus­pan­mi acei­te­wan hi­nas­pa vi­no­wan he­ri­dan­ku­na­ta ham­piy­kur­qa. Si­lla­ku­nan ani­mal­man chur­kuy­kus­pan­mi sa­ma­ku­na wa­si­man apar­qa hi­nas­pam chay­pi atien­ der­qa. 35 Pa­qa­rin­nin­tin pa­sa­ku­nan­paq kas­pan­ña­taq­mi onqoq­ta atien­dey­ku­nan­paq wa­si­yoq­man iskay jor­nal­pa cha­nin qoll­qe­ta qoy­kur­qa hi­nas­pam rue­ga­kur­qa: “Atien­ dey­ka­pu­lla­wan­ki­má, mas­ta­pas gas­tap­ti­ki­qa ku­ti­mus­pay­mi pa­ga­pu­llas­qay­ki” nispa. 36 Chay­na­t a Jesus ni­r us­pan­mi chay ta­puq­nin­t a nirqa: —¿Chay kim­san ru­na­man­ta­qa, may­qan­nin­taq sal­teas­qa­pa ru­na­ma­sin­qa? —nispa. 37 Hi­nap­t in­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq ru­na­ña­t aq nirqa: —Sal­teas­qa ru­na­man­ta ku­ya­pa­ya­ri­kuq­mi —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Qam­pas chay­na­ta­yá ru­ra­muy —nispa. Mariapa hinaspa Martapa wasinpi Jesus tarikusqanmanta

38 Rich­kas­pan­kum

huk llaq­ta­cha­man cha­ya­r ur­qa­ku, chay llaq­ta­pim Marta su­ti­yoq warmi wa­sin­pi sa­may­ka­chir­qa. 39 Mar­ta­pa ñañan Ma­ria­ña­taq­mi Je­sus­pa ñaw­paq­nin­pi ti­yay­kur­qa ri­mas­qan­ta uya­ri­nan­paq. 40 Mar­ta­ña­taq­mi tukuy ima ru­ ray­pa ati­pas­qan kaspa Je­sus­man asuy­kus­pa nirqa: —Señor ¿ma­na­chum ima­pas qo­ku­sun­ki sa­pa­llay ru­raq­ta ñañay qa­wa­ku­wap­tin? Niyá ya­na­pa­wa­nan­paq —nispa. 41 Chay­mi Se­ñor­ña­t aq nirqa: —Marta, Marta, tukuy imapa ati­pas­qan­mi mus­pay­pi hi­na­ña kach­kan­ki tukuy ima­wan. 42 Huk­llam ru­ra­nay­ki­qa kach­kan, chay allin kaq­tam ña­ñay­ki Ma­ria­qa aklla­kuy­kun, chay­ta­qa manam pipas qe­chun­qa­chu.

11

si­tio­pim Jesus ma­ña­kuch­kar­qa chay­mi tu­kuy­kup­tin huk­nin dis­ci­ pu­lon nirqa: —Señor, Bau­ti­zaq Juan­qa ya­cha­chir­qam dis­ci­pu­lon­ku­na­ta imay­nam Dios ma­ ña­kuy­ta, chay­na­qa ño­qay­ku­ta­pas ya­chay­ka­chi­way­ku­yá —nispa. 2 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Dios­ta ma­ña­kus­pa­qa kay­na­tam nin­ki­chik:



1   Huk

Imaynam Diosta mañakunamanta (Mt 6:9-15. 7:7-11)

“Taytayku, sutiki yupaychasqa kachun, munaychakusqayki hamuchun. 3 Sapa punchaw mikunaykutayá qowayku.

1885



LUCAS 11

4 Ñoqaykupa

huchaykutayá pampachawayku, ñoqaykupas mana allin rurawaqniykutam pampachaniku. Amayá kachaykuwaykuchu pruebamanqa.”

5 Je­sus­qa

nir­qa­taq­mi: —Huk kaq­ni­ki­chik­pa amis­tad­ni­ki­chik kap­tin­qa ma­na­chum chaw­pi tu­ta­ña kap­tin­pas ris­pay­ki­chik rue­ga­ku­waq­chik: “Ve­ci­no, ama hina kas­pay­ki­yá kimsa tan­ta­ta pres­tay­ku­lla­way. 6 Amis­tad­niy wa­siy­man sa­ma­ka­ra­mup­tin­mi mi­kuy­ka­chi­ nay­paq ima­llay­pas mana kan­chu” nispa. 7 Hi­nap­tin amis­tad­ni­ki­ña­taq uku­man­ta ni­mun­man: “¡Ama chur­mi­cha­way­chu! Pun­ku­qa se­gu­ras­qa­ñam, war­ma­chay­ku­ na­pas ño­qa­wan­mi pu­ñuch­kan­ña. Manam ha­ta­ri­muy­man­chu ma­ña­was­qay­ki­ta qoq­ni­ki­qa” nispa. 8 Chay­na­qa amis­tad­nin kas­qan­ray­ku ma­na­ña qos­pan­pas, pun­ ku­ta ta­ka­pa­yas­pan ma­ña­kus­qan­ray­ku­chá ha­ta­ris­pan tukuy ima ma­ña­kus­qan­ta qoy­kun­qa. 9 Chay­mi ni­ki­chik: Ma­ña­kup­ti­ki­chik­qa Dios­qa qo­sun­ki­chik­mi. Mas­ kay­chik, ta­rin­ki­chik­mi, qa­yay­chik, ki­cha­sun­ki­chik­mi. 10 Ma­ña­kuq­qa chas­kin­mi, mas­kaq­qa ta­rin­mi, qa­ya­kuq­qa ki­chay­ka­chi­kun­mi. 11 —Chu­r i­k i­chik­man­qa ¿ya­qa­chum cu­le­bra­t a qoy­ku­waq­chik chall­wa­t a ma­ña­ku­ sup­ti­ki­chik 12 otaq atoq-a­toq­ta run­tu­ta ma­ña­ku­sup­ti­ki­chik? 13 Qam­ku­na­qa mana allin ru­na­ku­na kach­kas­pam chu­ri­ki­chik­man­qa allin kaq­ku­na­ta qon­ki­chik ¿chay­ chu ma­ña­kuq­ku­na­man­qa hanaq pa­cha­pi kaq Tay­tay­ki­chik mana qo­sun­ki­chik­man Chuya Espi­ri­tu­ta?

14 Huk

Jesuspa contranpi rimasqankumanta (Mt 12:22-30. Mr 3:20-27)

ku­ti­pim Jesus huk ru­na­man­ta qar­qo­r ur­qa mana ri­ma­chiq de­mo­nio­ta, lloq­si­rup­ti­llan­mi ru­na­ña­taq ri­ma­ri­r ur­qa, chay­ta ri­kuq­nin­ku­nam admi­ras­qa­lla­ña kar­qa­ku. 15 Wa­kin­mi nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qon de­mo­nio­ku­na ka­ma­chiq Beel­ze­bu­pa atiy­nin­wan­mi —nispa. 16 Wa­k in­ña­t aq­mi Je­sus­t a prue­ba­man chu­ray­t a mu­nas­pan­ku ma­ñar­qa­ku cie­lo­ man­ta *mi­la­gro­ta qa­wa­chi­nan­paq. 17 Chay­mi pay­ku­na­pa pien­sas­qan­ta ya­chas­pan Jesus nirqa: —May­qan na­cion­pas chaq­wa­lla­pi ra­ki­nas­qa kas­pa­qa pur­man­qam, fa­mi­lia­pas ra­ki­nas­qa kas­pa­qa ma­na­taq­mi tak­yan­chu. 18 *Sa­ta­nas ki­kin­pa con­tra­llan­pi kap­ tin­qa ¿imay­na­taq mu­nay­cha­kus­qan­qa tak­yan­man? Chay­na­ta­qa nich­kay­ki­chik: De­mo­nio­ku­na­pa jefen Beel­ze­bu­pa atiy­nin­wan­mi de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qon­ki, nispa ni­was­qay­ki­chik­ray­kum. 19 Nis­qay­ki­chik­pi hina Beel­ze­bu­pa atiy­nin­wan de­mo­nio­ ku­na­ta qar­qop­tiy­qa ¿pipa atiy­nin­wan­taq qa­tiq­ni­ki­chik­qa de­mo­nio­ku­na­ta qar­qon? Chay­na­qa pay­ku­nam juz­ga­sun­ki­chik. 20 Ño­qa­qa de­mo­nio­ku­na­ta­qa qar­qo­ni Dios­pa atiy­nin­wan­mi, chay­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa cha­ya­ra­mu­sun­ki­chik­ñam. 21 —Tukuy rik­chaq arma­yoq kall­pa­sa­pa runa wa­sin­pi iman­ku­na­t a­pas wa­ qay­chap­tin­qa tukuy iman­qa allin wa­qay­chas­qam kach­kan. 22 Icha­qa pay­man­ta aswan­raq kall­pa­sa­pa runa ri­ku­ri­ra­mus­pan­qa ven­ce­rus­pan­mi arman­ku­na­ta­pas qe­chu­run­man hi­nas­pam iman­ku­na­ta­pas aypu­ku­r un­man. 23 —Pipas mana fa­vor­niy­pi kaqqa con­t ray­pim kach­kan. Co­se­cha­pi ño­qa­wan mana hu­ñuq­ña­taq­mi usu­chich­kan.

LUCAS 11

1886

24 —Ru­na­man­t a

Runaman demonio kutiykusqanmanta (Mt 12:43-45)

de­mo­nio lloq­si­r us­pa­qa qoch­qa­ku­na­pim sa­ma­nan­paq mas­kas­tin purin, mana ta­ris­pan­ña­taq­mi nin: “Lloq­si­mus­qay ru­na­man­yá ku­ti­ku­saq” nispa. 25 Ku­t i­r is­pan­ña­t aq­mi chay ru­na­pa son­qon­t a ta­r iy­kun sumaq alli­chas­qa­t a, sumaq pi­chas­qa­ta. 26 Ku­ti­ris­pan­mi pu­sa­ra­mun ki­kin­man­ta­pas peor­nin qan­chis de­mo­ nio­ku­na­ta­raq chay­na­pi chay ru­na­man yay­kus­pa *ya­cha­nan­ku­paq. Chay­mi chay ru­na­qa ri­ku­ri­run ñaw­paq kas­qan­man­ta­pas asta­wan peor­ña. Cheqap kusisqa runakunamanta

27 Jesus

chay­na­ta ri­mach­kap­tin­raq­mi ru­na­ku­na uku­man­ta huk warmi qa­pa­ri­mur­qa: —¡Mayna ku­sis­qa­raq wa­cha­ku­suq­ni­ki hi­nas­pa ñu­ñu­suq­ni­ki war­mi­qa! —nispa. 28 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Aswan ku­sis­qa­raq­mi Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pa ka­su­kuq­ku­na­qa —nispa.

29 Je­sus­pa

Milagrota qawachinanpaq runakunapa mañakusqanmanta (Mt 12:38-42. Mr 8:12)

mu­yu­riq­nin­man ru­na­ku­na qe­mi­na­ka­mup­tin­mi pay­ku­na­ta nirqa: —Mana allin casta ru­na­ku­na­llam *mi­la­gro qa­wa­chi­nay­ta­qa ma­ña­kun­ku. Manam qa­wa­chis­qay­ki­chik­chu mi­la­gro­ta­qa, qa­was­pa­qa-qa­wa­chis­qay­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­ kuq Jo­nas­ta imam pa­sas­qa­llan­tam. 30 Ni­ni­ve llaq­ta­pi ru­na­ku­na­paq­mi Jo­nas­qa señal hina karqa, chay­nam Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas señal kani. 31 *Saba na­cion­ni­yoq rei­na­pas jui­cio pun­chaw­pi kaypi kaq ru­na­ku­na­pi­wan kaw­sa­ri­mus­pan­mi pay­ku­na­ta acu­san­qa. Payqa ha­mur­qa ka­ru-ka­ru llaq­ta­man­ta­raq­mi Rey Sa­lo­mon­pa ya­chay­nin uya­riq. Sa­lo­mon­man­ta­pas aswan mas ya­chay­ni­yoq­mi kay­pi­qa kach­ka­ni. 32 Ni­ni­ve llaq­ta­pi ru­na­ku­nam kaw­sa­ri­mun­qa­ku kay ru­na­ku­na­pi­wan kuska jui­cio pun­chaw­pi hi­nas­pam kay ru­na­ku­na­ta acu­san­qa. Pay­ku­na­qa hu­chan­ku­man­tam wa­na­kur­qa­ku Jo­nas­pa wi­lla­kus­qan­wan, Jo­nas­man­ta­pas aswan allin wi­lla­kuq­mi kay­pi­qa kach­kan.

33 —Me­che­ro­ta­qa

Ñawinchikqa achkiy hina kasqanmanta (Mt 5:15. 6:22-23)

ra­ta­chi­na manam pa­ka­ru­na­paq­chu nitaq ca­jon­pa ukun­man chu­ra­ru­na­paq­chu aswan­qa alto­man­mi chu­ra­na wa­si­man yay­kuq­ku­na ri­ku­nan­ ku­paq. 34 Ña­wi­qa cuer­pon­chik­pa achkiy­nin hinam. Ña­wi­ki allin­ta qa­wa­kup­tin­qa vi­day­kim kach­kan achkiy­ni­yoq. Ña­wi­ki mana allin­ta qa­wa­kup­tin­mi icha­qa vi­day­ki­qa kach­kan pa­say­paq tu­ta­yay­lla­pi. 35 Qampi achkiy kaq­ta­qa amayá tu­ta­ya­ra­ chiy­chu. 36 Chay­na­qa qampi achkiy kap­tin mana ima­ni­raq tu­ta­yay­ni­yoq kas­pay­ki­qa tukuy ima­tam su­ti­lla­ta ri­kun­ki imay­nam me­che­ro­wan ri­kus­qay­ki­ta hina. Fariseokunata Jesus qaqchasqanmanta (Mt 23:1-36. Mr 12:38-40. Lc 20:45-47)

37 Ri­may­t a Jesus tu­ku­r up­t i­llan­mi huk *fa­r i­seo runa con­v i­dar­qa wa­sin­pi mi­kuy­ ku­nan­paq chay­mi ris­pan mi­ku­nan­paq ti­yay­kur­qa. 38 Pay­ku­na­pa cos­tum­bren­man hina Jesus ma­kin­ta mana may­lla­kup­tin­mi con­vi­daq­nin extra­ñas­qa­lla­ña qa­wa­ra­ yar­qa. 39 Chay­mi Se­ñor­ña­taq nirqa:

1887

LUCAS 11​, ​12

—Yaw *fa­ri­seo­ku­na, qam­ku­na­qa va­so­ta­wan pla­to­tam ha­wa­llan­ta may­llan­ki­ chik, son­qoy­ki­chik­mi hun­tas­qa kach­kan su­wa­kuy mu­nay­wan hi­nas­pa mana allin ruray mu­nay­wan. 40 ¡Mana ya­chay­ni­yoq­ku­na! ¿Ma­na­chum ha­wan­ta­wan ukun­ta­qa Dios­pu­ni ru­rar­qa? 41 Ka­pu­suq­ni­ki­chik­man­ta­yá qoy­chik li­mos­na­ta chay­na­pi tukuy ima­pas lim­pio ka­pu­su­nay­ki­chik­paq. 42 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik *fa­r i­seo­ku­na! Qam­ku­nam *diez­mo­t a qon­k i­chik yerba bue­na­man­ta, ru­da­man­ta hi­nas­pa tukuy rik­chaq yu­yu­ku­na­man­ta. Aswan­qa qon­qa­run­ki­chik­mi allin ru­ray­ta­wan Dios­pa ku­ya­pa­ya­kuy­nin­ta­qa. Kay­ku­na­ta­qa ka­su­ku­nay­ki­chik­mi diez­mo qoy­ta­pas ama qon­qas­pa. 43 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik *fa­r i­seo­ku­na! Qam­ku­na­qa *hu­ñu­na­ku­na wa­si­pi­pas ñaw­paq­lla­pi ti­yay­tam mu­nan­ki­chik, mu­nan­ki­chik­taq­mi pla­za­ku­na­pi hatun res­pe­ to­wan ri­may­ku­su­nay­ki­chik­ta­pas. 44 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik! ¡Qam­ku­na­qa kach­kan­k i­chik mana ri­ku­r iq se­pul­t u­ ra­ku­na hinam! Ru­na­ku­nam ha­wan­ta purin ukun­pi kaq­ku­na­ta mana ya­chas­tin. 45 Hi­nap­t in­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­t a huk kaq­nin nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, chay­na­ta ri­mas­pay­ki­qa ño­qay­ku­ta­pas insul­ta­wach­kan­ki­kum —nispa. 46 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­pas ¡imay­na­raq kan­ki­chik Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na! Ru­na­ ku­na­man­mi mana apay ati­nan­ku lla­saq qe­pi­ta chur­kuch­kan­ki­chik, qam­ku­nam icha­qa llach­pay­lla­pas mana llach­pay­kun­ki­chik­chu. 47 —¡Imay­na­raq kan­ki­chik! Qam­ku­na­qa abue­loy­ki­chik­ku­na­pa wa­ñu­chis­qan wi­lla­ kuq­ku­na­pa se­pul­tu­ran­ku­na­tam ru­ran­ki­chik. 48 Ya­chan­ki­chik­mi abue­loy­ki­chik­ku­na­pa chay ru­ras­qan­ku­na­ta­qa, chay­ray­kum pay­ku­na­pa ru­raq­ma­sin kan­ki­chik. Pay­ku­nam Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta wa­ñu­chir­qa­ku, qam­ku­na­ña­taq­mi se­pul­tu­ran­ta ru­ran­ki­chik. 49 —Chay­ray­kum Dios­qa ya­chay­nin­pi nir­qa­ña: “Ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­wan *apos­tol­ku­na­ta ka­cha­mup­tiy­mi wa­kin­ta wa­ñu­chis­pa wa­kin­ta­ña­taq ña­ka­ri­chin­ki­chik” nispa. 50 Kay uya­ri­waq­niy ru­na­ku­na­man­tam Dios cuen­ta­ta ma­ñan­qa qa­lla­riy­nin­man­ ta­pu­ni lla­pa­llan wi­lla­kuq­ku­na­ta wa­ñu­chis­qan­ku­man­ta, 51 Abel wa­ñu­chis­qan­ku­man­ta Za­ca­rias wa­ñu­chis­qan­ku­ka­ma. Za­ca­rias­tam wa­ñu­ra­chir­qa­ku *altar­man­ta *san­tua­rio­ man ri­na­pi. Pay­ku­na­pa ya­war­nin­man­ta­má Dios cuen­ta­ta ma­ña­sun­ki­chik. 52 —¡Imay­na­raq kan­k i­chik Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na! Qam­ku­na­qa req­sin­ ki­chik­mi ru­na­ku­na­man imam ya­cha­chi­nay­ki­chik­ta, qam­ku­nam icha­qa mana ya­chay­ta mu­nan­ki­chik­chu, ya­chay mu­naq­ku­na­ta­ña­taq­mi har­ka­kun­ki­chik. 53 Chay­man­t a Jesus lloq­si­r up­t in­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­wan *fa­ ri­seo­ku­na­pas pi­ña­ku­r us­pan­ku ta­pu­pa­yar­qa­ku 54 ima­pi­pas pan­ta­ra­chis­pan­ku chay­man­sum­lla acu­sa­nan­ku­paq.

12

Iskay uya kaymanta

1   Wa­ran­qan­tin-wa­ran­qan­tin

ru­na­ku­na tan­qa­na­kus­tin Je­sus­pa kas­qan­man hu­ñu­na­ka­ra­mup­tin­mi pun­ta­ta­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Cui­da­kuy­chik *fa­ri­seo­ku­na­pa qon­chun­man­ta otaq iskay uya kay­nin­ku­man­ta. 2 Ima­pas pa­kas­qa kaq­ku­na­qa qa­wa­chis­qam kanqa, chay­na­t aq­mi mana ya­chas­qa kaq­ku­na­pas ya­chas­qa­taq kanqa. 3 Tu­ta­yay­pi ri­mas­qay­ki­chik­pas pun­chaw­pi uya­ ris­qam kanqa, wasi ukupi upa­lla­lla ri­mas­qay­ki­chik­ña­taq­mi wa­si­pa altos­nin­man­ta wi­lla­kus­qa kanqa.

LUCAS 12

1888 Cuerpo wañuchiqtaqa mana manchakunamanta (Mt 10:28-31)

4 —Ku­yas­qa­llay­ku­na,

amayá man­cha­kuy­chik­chu runa wa­ñu­chiq­ku­na­ta­qa, alman­ku­ta­qa manam ima­nan­man­ku­chu. 5 Ñoqam icha­qa ni­ki­chik pim man­cha­ku­ nay­ki­chik­ta. Man­cha­kuy­chik­qa wa­ñu­ra­chis­pa wiñay cas­ti­go­man wis­chuy­kuq­ta­yá. 6 —¿Ma­na­chum pich­qa pi­chin­chur­r u­cha­ku­na­t a­pas *ran­t i­kun­ku as qoll­qe­lla­ paq? Chay­wan­pas Dios­qa may­qan­ta­pas manam qon­qa­r un­chu. 7 Qam­ku­na­pa­qa chuk­chay­ki­chik­pas lla­pa­llan­mi yu­pas­qa kach­kan. Chay­na­qa amayá man­cha­kuy­ chik­chu, qam­ku­na­qa pi­chin­chur­r u­cha­ku­na­man­ta­pas aswan va­leq­mi kan­ki­chik. Jesuspa favorninpi rimaqkunamanta (Mt 10:32-33. 12:32. 10:19-20) 8 —Uya­r i­way­chik, ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi ño­qa­man­t a wi­lla­kuq­t a­qa, Dios­man­t a Hamuq Ru­na­pas Dios­pa angel­nin­ku­na­pa qay­llan­pim wi­lla­ku­saq ño­qa­pa kas­qan­ta. 9 Ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi ne­gaq­niy­t a­qa ño­qa­pas ne­ga­saq­mi Dios­pa angel­nin­ku­na­pa qay­llan­pi. 10 —Pipas Dios­man­t a Hamuq Ru­na­pa con­t ray­pi ri­maq­qa pam­pa­chas­qam kanqa, Chuya Espi­ri­tu­pa con­tran­pi ri­maq­mi icha­qa mana pam­pa­chas­qa­chu kanqa. 11 —Hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­man, juz­ga­do­ku­na­man hi­nas­pa au­to­ri­dad­ku­na­man pu­sa­sup­ti­ki­chik­qa, amam lla­ki­kun­ki­chik­chu imam otaq imay­nam ri­ma­nay­ki­chik­man­ ta­qa. 12 Chay ra­to­pi imam ri­ma­nay­ki­chik­man­ta­qa Chuya Espi­ri­tum ya­cha­chi­sun­ki­chik.

Mana yuyayniyoq apu runamanta 13 Je­sus­t am

ru­na­ku­na uku­man­ta huk kaq­nin nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, waw­qey­ta­yá niy­ka­pu­way he­ren­cia­ta ño­qa­wan ra­ki­na­ku­nan­paq —nispa. 14 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Yaw runa ¿pitaq ño­qa­ta chu­ra­war­qa qam­ku­na­pa juez­ni­ki­chik otaq par­tiq­ni­ki­ chik ka­nay­paq? 15 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi nir­qa­t aq: —Cui­da­kuy­chik­yá qoll­qe­lla ku­ya­r uy­man­ta. Ru­na­qa manam tukuy ima­yoq ka­ ru­na­llan­paq­chu kaw­sa­nan. 16 —Kay rik­cha­na­chiy­ta­yá nis­qay­ki­chik: Huk apu runam chak­ran­man­ta sin­chi­lla­ta­ña co­se­cha­rur­qa 17 chay­mi tan­tear­qa: “¿May­pi­ña­taq chu­ra­saq kay co­se­ chas­qay­ta­qa?” 18 Kay­na­ta­yá ru­ra­saq, kaw­say­ku­na wa­qay­cha­nay wa­si­ta pas­ka­rus­pa­yá aswan ha­tun­ta­ña ru­ra­ru­saq tri­goy­ta­wan tukuy imay­ku­na­ta chay­pi­ña wa­qay­cha­ nay­paq. 19 Hi­nas­pam ki­ki­llay­ta ni­ku­saq: Achka­lla­ñam tukuy imay­ku­na­pas unay wa­ta­ku­na­paq ka­pu­wach­kan. Ku­nan­qa sa­ma­kus­pa­yá mi­ku­ku­saq, upya­ku­saq hi­nas­pa ku­si­ku­saq, nispa. 20 Icha­qa Dios­mi payta nirqa: “Mana yu­yay­ni­yoq runa, kunan tu­ta­ pu­nim wa­ñu­run­ki. Chay­na­qa wa­qay­chas­qay­ki­qa ¿pi­paq­taq kanqa?” nispa. 21 —Chay­nam pa­sa­r un­qa ki­k i­llan­paq mas­kaq ru­na­t a­qa, Dios­pa qay­llan­pi­qa kach­kan pa­say­paq mana ima­yoq­mi.

1889

22 Je­sus­mi

LUCAS 12

Churinkunataqa Diospuni cuidawasqanchikmanta (Mt 6:25-34)

dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Ñoqam ni­ki­chik, amayá afa­na­kuy­chik­chu mi­ku­nay­ki­chik­man­ta­qa hi­nas­pa pa­cha­ku­nay­ki­chik­man­ta­qa. 23 Mi­kuy­man­ta­pas asta­wan­qa valen vi­day­ki­chik­mi cuer­ poy­ki­chik­taq­mi pa­cha­man­ta­pas asta­wan­qa valen. 24 Qa­wa­riy­chik ullach­ku­ku­na­ta. Pay­ku­na­qa manam tar­pun­ku­chu nitaq co­se­chan­ku­chu, ma­na­taq­mi tro­jen­ku­ pas nitaq ta­qen­ku­pas kan­taq­chu. Chay­wan­pas pay­ku­na­ta­qa Dios­mi mi­ku­chin. Qam­ku­na­qa alton pawaq urpi­ku­na­man­ta­pas aswan va­leq­mi kan­ki­chik. 25 ¿May­ qan­ni­ki­chik­taq afa­na­kus­pa­qa huk ku­chus­ta wi­ña­ru­waq­chik? 26 Chay­lla­ta­pas mana ru­ray­ta atich­kas­pa­pas ¡wakin kaq­ku­na­man­ta­qa ima­paq­taq lla­ki­kun­ki­chik! 27 —Qa­wa­riy­chik way­ta­ku­na­pa wi­ñas­qan­ta, manam llam­kan­ku­chu nitaq puch­ kan­ku­chu. Icha­qa ni­ki­chik­mi, Rey Sa­lo­mon­pas su­maq­lla­wan pa­cha­kuq kach­kas­pa­pas manam huk­nin wayta hi­na­lla­pas pa­cha­kur­qa­chu. 28 Yaw pisi iñiy­ni­yoq ru­na­ku­na, pu­run­pi way­ta­ku­na­qa kunan sa­yach­kas­pa­pas pa­qa­rin­qa hor­no­pim ka­ña­ra­chi­kun, way­ta­ku­na­ta­pas Dios pa­cha­chich­kas­pan­qa ¿ma­na­chum qam­ku­na­ta­pas pa­cha­chi­sun­ki­ chik? 29 Qam­ku­na­qa amayá lla­ki­kuy­chik­chu: “Ima­ta­raq mi­ku­sun, ima­ta­raq to­ma­sun” nis­pa­qa. Ama­taq­yá ancha lla­kis­qa­lla­ña­qa pu­riy­chik­chu. 30 Tukuy hi­nas­tin­pi Dios mana ado­raq­ku­nam tukuy chay­ku­na­man­ta­qa afa­na­kun. Qam­ku­na­pa­qa kach­kan­mi Tay­tay­ ki­chik, paymi ya­chan tukuy ima­pas pi­si­pu­sus­qay­ki­chik­ta­qa. 31 Mas­kay­chik­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta­yá hi­nap­tin­qa qo­sun­ki­chik­mi tukuy ima pi­si­pu­suq­ni­ki­chik­ta. Hanaq pachapim riquezataqa churana. (Mt 6:19-21)

32 —Ove­jay­ku­na, amayá man­cha­kuy­chik­chu, aslla kap­t i­k i­chik­pas Dios Tay­t ay­ ki­chik­mi mu­nay­cha­kus­qan­ta qoy­ku­sun­ki­chik. 33 Ka­puq­ni­ki­chik­ta *ran­ti­kus­pa­yá mana ima­yoq­ku­na­man qoy­chik. Chay­na­ta ru­ras­pa­qa hanaq pa­cha­pim mana maw­ka­yaq way­qa­man mana tukuq ka­puq­ni­ki­chik­ta hun­ta­chich­kan­ki­chik. Chay­pi­qa manam pipas asuy­kun­chu su­wa­nan­paq, ma­na­taq­mi pu­yu­pas kan­chu tu­ ku­nan­paq. 34 Tukuy ka­puq­ni­ki­chik­pa kas­qan­pim son­qoy­ki­chik­pas kanqa.

Qawan-qawanlla Jesusta suyanamanta

35 —Lis­to­lla­yá kay­chik me­che­roy­ki­chik­ta­pas ra­ta­chis­pa. 36 Ca­sa­mien­to­man­ta pa­tron­nin­

ku ku­ti­mu­nan­ta suyaq ru­na­ku­na hi­na­yá qam­ku­na­pas kay­chik chay­na­pi cha­ya­ra­mus­pan pun­ku­ta ta­ka­mup­tin chay­lla ki­cha­nay­ki­chik­paq. 37 Mayna ku­sis­qam rik­chach­kaq­ta pa­tron­nin­pa ta­riy­ka­mus­qan sir­vien­te­ku­na­qa. Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pa­tron­nin­ku alli­cha­kuy­kus­pan­mi pay­ku­na­ta me­sa­pi ti­yay­ka­chis­pan ki­kin­pu­ni ser­vin­qa. 38 Chaw­pi tu­ta­ta­ña otaq achik­yaq­ta­ña pa­tron ku­ti­mus­pan su­yaq­nin sir­vien­ten­ku­na­ta ta­riy­kup­tin­qa ancha ku­sis­qam kan­qa­ku. 39 Ya­chay­chik­yá kayta, si­chum wa­si­yoq ya­chan­man imay hora suwa ha­mu­nan­ta hi­nas­pa­qa ma­na­chá su­wa­chi­kun­man­chu. 40 Chay­na­qa qam­ku­na­pas lis­ to­lla­yá kay­chik. Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa ku­ti­ra­mu­saq mana pien­sas­qay­ki­chik horam.

41 Pe­d rom

Allin sirvientemantawan mana allin sirvientemanta (Mt 24:45-51)

ta­pu­kur­qa:

LUCAS 12

1890

—Señor, kay rik­cha­na­chiy nis­qay­ki­qa ¿ño­qa­llay­ku­paq­chu icha lla­pa­llan ru­na­ ku­na­paq­wan­chu? —nispa. 42 Chay­mi Se­ñor­ña­t aq nirqa: —Qam­ku­na­qa allin yu­yay­ni­yoq con­fian­za ma­yor­do­mo hi­na­yá kay­chik, pay­tam wa­sin­pi pa­tron­nin chu­rar­qa sir­vien­ten­ma­sin­ku­na­ta imam ho­ra­pi mi­ku­chi­nan­paq. 43 Ancha ku­sis­qam chay ru­na­qa si­chum pa­t ron­nin ku­t i­mus­pa chay­na ru­rach­kaq­ ta ta­riy­ka­mup­tin­qa. 44 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pa­tron­nin­qa chu­ray­kun­qa tukuy ka­puq­nin­ku­na­pi­ña na­na­chi­ku­nan­paq­mi. 45 Icha­qa sichu mana allin sir­vien­te kaspa nin­man: “Pa­tron­niy­qa una­mun­qa­raq­mi” nispa hi­nas­pa­ña­taq sir­vien­te­ma­sin­ku­na­ta ma­qay­ta qa­lla­ris­pa mi­ku­kun­man upya­kun­man hi­nas­pa sin­ka­kun­man. 46 Chay­na ru­na­pa­qa pa­tron­nin­mi ku­ti­ra­mun­qa mana su­yas­qan pun­chaw­pi hi­nas­pa mana ya­ chas­qan ho­ra­pi. Sin­chi­tam cas­ti­gan­qa mana iñiy­ni­yoq­ku­na­ta­wan kus­ka­ta. 47 —Pa­tron­nin­pa mu­nas­qan­ta ya­chach­kas­pan mana alis­ta­kuq hi­nas­pa mana ka­su­kuq sir­vien­te­qa sin­chi cas­ti­gas­qam kanqa. 48 Pa­tron­nin­pa mu­nas­qan­ta mana ya­chach­kas­pan ima­pi­pas fal­ta­ku­ruq sir­vien­te­qa pi­si­lla cas­ti­gas­qam kanqa. Achka chas­kiq­ku­na­qa achka ma­ñas­qam kan­qa­ku. Achka con­fias­qa ru­na­man­ta­qa achka­ta­taq­mi ma­ña­na. Jesusqa runakuna rakinachiq hamusqanmanta (Mt 10:34-36)

49 —Ño­qa­qa ni­na­tam kay pa­cha­man apa­mur­qa­ni, chay­na­qa may­na­tam mu­ nay­man ru­pach­ka­nan­ta­ña. 50 Ña­ka­ri­nay­raq­mi kach­kan. Chay­mi huk­man­yas­qa kach­ka­ni cum­pli­ku­nan­ka­ma. 51 ¿Creen­ki­chik­chu ha­mus­qay­wan­qa haw­ka­lla ka­nay­ ki­chik­ta? Ño­qa­qa ra­ki­na­kuy­tam apa­mur­qa­ni. 52 Ku­nan­man­ta­pu­nim wa­si­pi pich­qa kaq­ku­na ra­ki­nas­qa kan­qa­ku. Kim­sam iskay­pa con­tran­pi kanqa, iskay­ña­taq­mi kim­sa­pa con­tran­pi. 53 Tay­tam qari chu­rin­wan con­tra­na­kun­qa. Mamam warmi wa­ wan­wan con­tra­na­kun­qa chay­na­taq­mi sue­gra­pas llum­chuy­nin­wan con­tra­na­kun­qa.

Tiempokunapi pasakuqwan cuenta qokunamanta (Mt 16:1-4. Mr 8:11-13)

54 Je­sus­mi

ru­na­ku­na­ta nirqa: —Inti­pa se­qay­ku­nan law­man­ta puyu ri­ku­ri­mup­tin­mi “pa­ra­mun­qam” nin­ki­chik, hi­nap­tin­mi chay­man hina pa­ra­mun. 55 Qech­wa law­man­ta way­ra­mup­tin­ña­taq­mi “ru­pa­ mun­qam” nin­ki­chik, hi­nap­tin­mi chay­man hina ru­pa­mun. 56 ¡Iskay uya­ku­na! Cie­lo­pi­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi­pas kaq­ku­na­ta qa­was­pam imay­nam tiem­po ka­nan­ta ya­chan­ki­ chik, kunan tiem­po­pi pa­sa­kus­qan­man­tam icha­qa mana cuen­ta­ta qo­kun­ki­chik­chu. Manaraq juzgadoman chayachkaspa allinyanakunamanta (Mt 5:25-26)

57 —Ki­ki­llay­ki­chik­qa

¿ma­na­chu allin arre­glo­man hina alli­cha­waq­chik? 58 Que­ ja­ku­suq­ni­ki­wan ris­pa­qa ñan­lla­pi­raq­yá allin­ya­na­ku­ruy chay­na­pi juez­man ama entre­ga­su­nay­ki­paq, guar­dia­man juez entre­ga­sup­ti­ki­qa car­cel­man­mi apa­ru­sun­ki­man. 59 Chay­man­ta­qa manam lloq­sin­ki­chu de­be­kus­qay­ki­ta pa­say­paq pa­ga­nay­ki­ka­ma.

1891

LUCAS 13

Huchamantaqa wanakunamanta

13

1 Chay pun­chaw­ku­na­pim wakin ru­na­ku­na Je­sus­man wi­llar­qa­ku: —Ga­li­lea law­man­ta kaq­ku­nam ani­mal­ku­na­ta wa­ñu­chich­kar­qa­ku Dios­paq ofre­ce­nan­ku­paq hi­nap­tin­mi Pi­la­to­pa ka­ma­chis­qan ru­na­ku­na pay­ku­na­ta wa­ñu­ra­chir­qa —nispa. 2 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Creen­ki­chik­chu Ga­li­lea lawpi wakin ru­na­ku­na­man­ta­pas asta­wan hu­cha­sa­pa kas­qan­ku­ray­ku chay­na wa­ñu­chis­qa kas­qan­ku­ta? 3 Ni­ki­chik­mi manam chay­na­chu. Hu­chay­ ki­chik­man­ta mana wa­na­kus­pa­qa qam­ku­na­pas chay­nam wa­ñun­ki­chik. 4 ¿Siloe llaq­ta­cha­pi tor­rem tu­ñiy­kus­pan chun­ka pu­saq­ni­yoq ru­na­ku­na­ta wa­ñu­ra­chir­qa? ¿Creen­ki­chik­chu Je­ru­ sa­len­pi ru­na­ku­na­man­ta­pas pay­ku­na­qa aswan hu­cha­sa­pa kas­qan­ku­ta? 5 Ni­ki­chik­mi manam chay­na­chu. Hu­chay­ki­chik­man­ta mana wa­na­kus­pa­qa qam­ku­na­pas chay­nam wa­ñun­ki­chik. 6 Je­sus­mi

Mana ruruyoq higos sachamanta

rik­cha­na­chis­pan nirqa: —Huk ru­na­pa uvas huer­tan­pim higos sacha karqa. Ru­run­ta mas­kap­tin­ña­taq­mi mana kar­qa­chu. 7 Chay­mi huer­ta cui­daq­ta nirqa: “Kimsa wa­ta­ñam kay sa­cha­pa rurun mas­kas­ qay icha­qa manam kan­chu. Ku­chu­ruy­ña amaña kich­ki­cha­ku­nan­paq” nispa. 8 Hi­nap­tin­mi chay cui­daq­ña­taq nirqa: “Señor, kay wa­ta­ta­wan­raq­yá de­jay­kuy. Mu­yu­riq­nin­ta aspi­rus­ pay­mi wa­nu­ta hi­na­ru­saq. 9 Icha­raq­pas ru­run­man, mana chay­qa ku­chu­ra­chin­ki­ña­chi­ki.” Onqoq warmita samana punchawpi Jesus sanoyarachisqanmanta

10 *Sa­ma­na

pun­chaw­pim *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi Jesus ya­cha­chich­kar­qa. kach­kar­qa chun­ka pu­saq­ni­yoq wa­ta­ña onqoq warmi. Kur­kun­pa­lla pu­riq­ta de­mo­nio ru­ra­r up­tin­mi de­re­cho pu­riy­ta­qa mana atir­qa­chu. 12 Payta Jesus ri­ku­rus­pan­mi qa­yay­kus­pa nirqa: —Mamáy, sa­no­ñam kanki —nispa. 13 Ma­kin­ta ha­wan­man chu­ray­kup­ti­llan­mi de­re­cha­ku­rus­pan Dios­ta ala­bar­qa. 14 *Hu­ñu­na­ ku­nan­ku wa­si­pi je­fe­ña­taq­mi *sa­ma­na pun­chaw­pi Jesus sa­no­ya­ra­chip­tin ru­na­ku­na­ta nirqa: —Soqta pun­chaw­mi llam­ka­na­paq pun­chaw­ku­na­qa. Chay pun­chaw­ku­na­pi ha­ mup­ti­ki­chik­yá sa­no­ya­chi­sun­ki­chik, icha­qa amayá sa­ma­na pun­chaw­pi­chu —nispa. 15 Hi­nap­t in­mi Se­ñor­ña­t aq con­tes­t ar­qa: —Iskay uya ru­na­ku­na, qam­ku­na­pas *sa­ma­na pun­chaw­pim bues­ni­ki­chik­ta otaq asnoy­ki­chik­ta pas­kas­pa ya­ku­man pu­san­ki­chik. 16 Abra­ham­pa mi­ray­nin­man­ta kaq kay war­mi­tam chun­ka pu­saq­ni­yoq wa­ta­ña *Sa­ta­nas ña­ka­ri­chir­qa. Chay­chu sa­ma­ na pun­chaw­ña kach­kap­tin­pas mana sa­no­yay­ka­chiy­man. 17 Chay­na­ta nip­tin­mi lliw ene­mi­gon­ku­na pen­qay­pi ri­ku­ri­rur­qa­ku. Ru­na­ku­na­ña­ taq­mi admi­ra­kuy­paq tukuy ru­ras­qan­ku­na­ta qa­was­pan­ku ancha­lla­ta­ña ku­si­kur­qa­ku. 11 Chay­pim

18 Je­sus­mi

Mostaza muhuwan rikchanachisqanmanta (Mt 13:31-32. Mr 4:30-32)

nirqa: —¿Imay­na­taq Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa? ¿ima­wan­taq tu­pa­na­chiy­man? 19 Dios­ pa mu­nay­cha­kus­qan­qa rik­cha­kun huk ru­na­pa tar­pus­qan mos­ta­za mu­hu­man­mi, mon­tea­ru­nan­ka­ma wi­ña­rup­tin­mi sil­gue­ro­ku­na­pas kall­man­ku­na­pi *qe­sa­cha­kun.

LUCAS 13​, ​14

1892 Qonchuwan rikchanachisqanmanta (Mt 13:33)

20 Je­sus­mi

huk rik­cha­na­chiy­ta­wan nirqa: —¿Ima­wan­taq tu­pa­na­chiy­man Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta­qa? 21 Rik­cha­kun­qa huk warmi kimsa tupu ha­ri­na­ta cha­pu­r up­tin po­qo­ra­chiq qon­chu­man­mi. Kichki punkumanta (Mt 7:13-14, 21-23)

22 Je­r u­sa­len­man Jesus ris­pan­mi llaq­t a­ku­na­pi hi­nas­pa llaq­t a­cha­ku­na­pi ya­cha­ chir­qa. 23 Chay­mi huk kaq­nin ta­pur­qa: —Señor ¿aslla­chum sal­va­kun­qa­ku? —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: 24 —Achkaq­mi yay­kuy­ta mu­nan­qa­ku aswan­qa manam atin­qa­ku­chu, chay­na­qa kich­ ki pun­kun yay­kuy­ta­yá pro­cu­ray­chik. 25 Pun­ku­ta wa­si­yoq wich­qa­rup­tin­mi ha­wa­man­ta ta­kas­pa: “Señor, ki­chay­ka­mu­lla­way­ku” nin­ki­chik chay­mi pay­ña­taq ni­mu­sun­ki­chik: “Manam req­si­ki­chik­chu, may­law­man­ta kaq­chá kan­ki­chik­pas” nispa. 26 Hi­nap­tin­ mi qam­ku­na­ña­taq nin­ki­chik: “Señor, qan­wan­mi mi­kur­qa­ni­ku­pas, upyar­qa­ni­ku­pas, pla­zay­ku­pi­taq­mi ya­cha­chir­qan­ki­pas” nispa. 27 Hi­nap­tin­mi pay­ña­taq ni­mu­sun­ki­chik: “Manam req­si­ki­chik­chu, may­law­man­ta kaq­chá ka­kun­ki­chik­pas, qay­llay­man­ta asuy­ chik mana allin ru­raq­ku­na” nispa. 28 Ha­wa­man qar­qo­ra­mu­sup­ti­ki­chik­mi Abra­ham­ta, Isaac­ta, Ja­cob­ta hi­nas­pa wi­lla­kuq­ku­na­ta Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi qa­wa­ris­pa wa­ qan­ki­chik. Mana ima ru­ray­ta atis­pam ki­ruy­ki­chik­ta­pas ki­ri­chi­chi­chin­ki­chik. 29 Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi ti­yas­pa mi­ku­nan­ku­paq­mi ha­mun­qa­ku tukuy hi­nas­tin­man­ta. 30 Qepa kaq­ku­nam pun­tan­qa­ku, punta kaq­ku­na­ña­taq­mi qe­pan­qa­ku.

Jerusalenpi yachaqkunamanta Jesuspa waqasqanmanta (Mt 23:37-39)

31 *Fa­r i­seo­ku­na­pas

chay ho­ra­lla­pim Je­sus­man cha­ya­rus­pan­ku nir­qa­ku: —He­ro­des­mi wa­ñu­ra­chi­su­nay­ki­paq mu­na­pa­ya­such­kan­ki, pa­sa­kuy kay­man­ta —nispa. 32 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ris­pay­ki­chik chay atoq­ta ni­muy­chik: “Kay pun­chaw­ku­na­pi­raq­mi de­mo­nio­ ku­na­ta qar­qos­pay onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chi­saq. Kay-kay pun­chaw­ku­na­ña­taq­mi ru­ra­nay­ta tu­ku­saq.” 33 Kay pun­chaw­ku­na­pi­qa ri­nay­pu­nim maymi ri­nay­ta. Dios­ man­ta wi­lla­kuq­qa manam wa­ñun­man­chu Je­r u­sa­len­man­ta ha­wa­pi­qa. 34 —¡Je­ru­sa­len, Je­ru­sa­len! ¡Qamqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­tam wa­ñu­chin­ki! ¡Qan­ man ka­cha­mus­qa ru­na­ku­na­tam ru­mi­wan cham­qa­pan­ki! Ra­pran ukupi chiw­chin­ku­na­ta wall­pa hu­ñuy­kuq hinam achka ku­ti­ta mu­nar­qa­ni ru­nay­ki­ku­na hu­ñuy­kuy­ta icha­qa manam mu­nar­qan­ki­chu. 35 Chay­ray­kum wa­si­ki­chik chun­nin­qa. Ni­ki­chik­má, ma­na­ñam ri­ku­wan­ki­ chik­ña­chu: “Ala­bas­qa­yá ka­chun Se­ñor­pa su­tin­pi ha­muq­qa” nispa ni­wa­nay­ki­chik­ka­ma.

14

Punkipakusqa runata Jesus sanoyachisqanmanta

1   Sa­ma­na pun­chaw­pim *fa­ri­seo­ku­na­pa je­fen­pa wa­sin­man Jesus yay­ kuy­kur­qa chay­pi mi­ku­nan­paq, hi­nap­tin­mi chay­pi kaq *fa­ri­seo­ku­na wa­te­qach­kar­qa­ku. 2 Pun­ki­pa­kus­qa runa Jesus­man asuy­kup­tin­mi 3 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­ta­wan *fa­ri­seo­ku­na­ta ta­pur­qa:

1893

LUCAS 14

—¿Leyqa per­mi­tin­chu *sa­ma­na pun­chaw­pi sa­no­ya­chi­na­ta? —nispa. 4 Pay­ku­na mana ima­t a­pas ri­ma­r ip­t in­mi onqoq­t a sa­no­ya­ra­chis­pan pa­sa­ku­nan­ paq ka­ma­chir­qa. 5 Hi­nap­tin­mi chay­pi kaq­ku­na­ta Jesus nirqa: —Chu­ri­ki­chik­pas otaq bue­yes­ni­ki­chik­pas uchku­man urmay­kup­tin­qa ¿ma­na­ chum chay­pu­ni­lla hor­qo­r u­waq­chik sa­ma­na pun­chaw kach­kap­tin­pas? —nispa. 6 Manam pipas ima­niy­t a­pas atir­qa­chu. 7 Pun­ta­pi

Casarakuyman convidasqakunamanta

asien­to­ku­na akllas­qan­ku­ta qa­wa­ris­pan­mi rik­cha­na­chis­pan Jesus nirqa: ca­sa­ra­chi­kus­pan con­vi­da­sup­ti­ki­qa amayá punta asien­to­ku­na­pi­qa ti­ya­ruy­chu. Pipas qan­man­ta asta­wan req­sis­qa kaq yay­ku­ra­mup­tin­mi 9 con­vi­da­suq­ni­ki ni­sun­ki­man: “Anchu­riy, paymi kay­pi­qa ti­yan­qa” nispa hi­nap­tin­mi qam­ña­taq qepa lawpi pen­qa­kuy­ wan ti­ya­waq. 10 Con­vi­das­qa kas­pay­ki­qa qepa law­pi­yá ti­yay­kuy chay­na­pi con­vi­da­suq­ni­ki yay­kuy­ka­mus­pan: “Tay­táy, hamuy kay ñaw­paq­pi ti­yay­kuy” ni­su­nay­ki­paq. Chay­na kap­tin­qa llapa con­vi­das­qa­pa qay­llan­pim ancha hon­ras­qa kanki. 11 Pipas ha­tun­cha­kuq­qa hu­mi­llas­qam kanqa, pipas hu­mi­lla­kuq­ña­taq­mi ha­tun­chas­qa kanqa. 12 Nir­qa­t aq­mi con­v i­daq­nin *fa­r i­seo ru­na­t a­pas: —Almuer­zo­paq otaq ce­nay­paq con­vi­do­ta ru­ras­pay­ki­qa, amayá qa­yay­kuy amis­tad­ llay­ki­ta­chu otaq waw­qe­llay­ki­ta­chu otaq ayllu­llay­ki­ta­chu otaq apu ve­ci­no­llay­ki­ta­chu, chay­na­ta ru­rap­ti­ki­qa pay­ku­na­pas con­vi­da­sus­pay­kim ku­ti­ra­chi­sun­ki­man. 13 Con­vi­do­ta ru­ras­pay­ki­qa qa­yay­kuy wak­cha­ku­na­ta­wan su­chu­ku­na­ta­yá hi­nas­pa wis­tu­ku­na­ta­wan ñaw­sa­ku­na­ta­yá. 14 Chay­na­ta ru­rap­ti­ki­qa allin ru­raq­ku­na kaw­sa­ri­mup­tin­mi Dios­ña ku­ti­ chi­pu­sun­ki mana ku­ti­chiy atiq­ku­na con­vi­das­qay­ki­man­ta chay­mi ancha ku­sis­qa kanki. 8 —Pipas

15 Je­sus­pa

Convido fiestawan Jesus rikchanachisqanmanta (Mt 22:1-10)

ri­mas­qan­ta pay­wan mikuq runa uya­ri­rus­pan­mi Je­sus­ta nirqa: —Mayna ku­sis­qam Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi mi­kuq­ku­na­qa —nispa. 16 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Huk runam hatun con­vi­do­ta ru­ras­pan achkaq­man wi­lla­chi­mur­qa. 17 Mikuy hora cha­ya­ra­mup­tin­mi con­vi­das­qan­ku­na­ta ru­nan­wan qa­ya­chi­mur­qa: “Ha­muy­chik­ña, lliw­ ñam alis­tas­qa kach­kan” nispa. 18 Icha­qa lla­pa­llan­kum dis­cul­pa­kuy­ta qa­llay­kur­qa­ku. Punta kaqmi nirqa: “Dis­cul­pay­ku­way, ran­tis­qay chak­ra qa­waq­raq­mi rinay kach­ kan” nispa. 19 Huk­nin­ña­taq­mi nirqa: “Dis­cul­pay­ku­way, pich­qa pares yunta ran­tis­qay prue­baq­raq­mi rich­ka­ni” nispa. 20 Huk­nin­ña­taq­mi nirqa: “Chay­raq­mi ca­sa­ra­ku­ru­ni, chay­ray­kum mana riy­man­chu” nispa. 21 Con­vi­das­qa­ku­na­ta qa­ya­muq runa ku­ti­rus­pan­ mi pa­tron­nin­man wi­lla­mur­qa chay­mi pay­ña­taq ancha­lla­ta­ña pi­ña­kus­pan ya­pa­ta­wan ru­nan­ta ka­ma­chir­qa: “Kall­pas­pay­ki pla­za­ku­na­man­ta­wan ca­lle­ku­na­man­ta pu­sa­ra­muy wak­cha­ku­na­ta, su­chu­ku­na­ta, ñaw­sa­ku­na­ta hi­nas­pa wis­tu­ku­na­ta” nispa. 22 Hi­nap­tin­mi ru­nan­ña­taq nirqa: “Señor, ka­ma­chi­was­qay­ki­man hina ru­ra­rup­tiy­pas cam­po­qa kach­ kan­raq­mi” nispa. 23 Chay­mi pa­tron­nin­ña­taq nirqa: “Ris­pay­ki­yá ñan­ku­na­man­ta­wan chak­ra­ku­na­man­ta obli­ga­muy wa­siy­man hun­ta­mu­nan­ku­paq. 24 Ya­chay­chik­yá, punta qa­ya­chi­mus­qay ru­na­ku­na­qa manam mi­kun­qa­ku­chu con­vi­doy­ta­qa.” 25 Achka­lla­ña

Jesustaqa tanteaspa qatinamanta

ru­na­ku­na Je­sus­wan rip­tin­mi pay­ku­na law­man mu­yu­riy­kus­pan nirqa:

LUCAS 14​, ​15

1894

26 —Pipas

qa­ti­waq­niy­qa ño­qa­tam ku­ya­wa­nan tay­tan­man­ta­pas, ma­man­man­ta­pas, war­min­man­ta­pas mas­ta­qa chay­na­taq chu­rin­ku­na­man­ta­pas, waw­qen­ku­na­man­ta­pas, pa­nin­ku­na­man­ta­pas hi­nas­pa ki­kin­pa vi­dan­man­ta­pas mas­ta­qa. Mana chay­na kas­pa­qa manam pu­riq­ma­siy­chu kan­man. 27 Pipas ño­qa­ray­ku ña­ka­ris­tin qa­ti­waq­niy­qa ño­qa­ paq hinam. 28 Pipas torre ha­ta­ri­chiy­ta mu­nas­pa­qa qes­pi­chi­nan­ka­ma gas­ta­nan­paq­mi pun­ta­ta­qa tan­tean­qa. 29 Mana chay­qa ci­mien­ta­rus­pa­llan sa­ya­rup­tin­mi ru­na­ku­na­pas asi­pa­yas­pan nin­man: 30 “Kay ru­na­qa torre ha­ta­ri­chiy­ta qa­llay­kus­pa­llan­mi mana qes­ pi­chin­chu” nispa. 31 Chay­na­taq­mi chun­ka wa­ran­qa sol­da­do­yoq rey­pas, iskay chun­ka wa­ran­qa sol­da­do­yoq reypa con­tran­pi ri­nan­paq­qa su­maq­ta­raq tan­tean­qa. 32 Mana atiq hina kas­pan­qa ka­ru­lla­ta­raq ene­mi­gon ha­much­kap­tin­mi co­mi­sion­ta ka­chan­qa mana pe­leas­pa­lla haw­ka­yay­man yay­ku­nan­ku­paq. 33 Chay­na­qa may­qan­ni­ki­chik­man­ta­pas tukuy ka­puq­nin­ta ño­qa­ray­ku mana sa­qeq­qa, manam dis­ci­pu­loy­qa kan­man­chu.

34 —Ka­chi­qa

Kachiwan tupachispa yachachisqanmanta (Mt 5:13. Mr 9:50)

allin­mi icha­qa qam­ya­ya­r us­pan­qa ¿ima­paq­taq va­len­man? 35 Chak­ ra­paq­pas nitaq wa­nu­paq­pas ma­na­ñam va­len­ña­chu aswan­qa wis­chu­na­lla­paq­ñam. Uya­ri­waq­niy­ku­na­qa ka­su­kuy­chik­yá.

15

1   Je­sus­ta

Chinkaruq ovejamanta (Mt 18:10-14)

uya­ri­nan­ku­paq *impues­to co­braq­ku­na­wan hu­cha­sa­pa­ku­na asuy­ kup­tin­mi 2 *fa­ri­seo­ku­na­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa hu­cha­sa­pa­ku­na­wan jun­ta­na­kus­pan­mi pay­ku­na­wan mikun —nispa. 3 Chay­mi Je­sus­ña­t aq kay rik­cha­na­chiy­t a ri­ma­r ir­qa: 4 —Huk kaq­ni­k i­chik­pa pa­chak ove­jan­man­t a huk­nin chin­ka­r up­t in­qa ¿ma­ na­chum isqon chun­ka isqon­ni­yoq­ta chun­niq­pi sa­qey­kus­pa ta­ri­mu­nan­ka­ma mas­ka­mun­qa? 5 Ta­ri­ra­mus­pan­ña­taq­mi ku­sis­qa­lla­ña hom­bro­ri­ka­mun­qa. 6 Wa­ sin­man cha­ya­rus­pan­ña­taq­mi amis­tad­nin­ku­na­ta­wan ve­ci­non­ku­na­ta hu­ñu­rus­pa ninqa: “Ku­siy­si­way­chik chin­kas­qa ove­jay­tam ta­ri­ra­mu­ni” nispa. 7 Chay­nam kanqa hanaq pa­cha­pi­pas, isqon chun­ka isqon­ni­yoq mana wa­na­kuq jus­to­ku­na­man­ta­pas mas­ta­qa ku­si­kun­qa­ku hu­chan­ku­na­man­ta wa­na­kuq­man­tam. 8 —Huk

Chinkarachisqa qollqemanta

war­mi­pam chun­ka qoll­qen ka­pur­qa. Huk­nin­ta chin­ka­ra­chis­pan­qa ¿ma­na­chum achki­ta­pas ra­tay­ka­chis­pa­raq wa­sin­ta pi­chas­pan ta­ri­ru­nan­ka­ma mas­kan­qa? 9 Ta­ri­rus­pan­qa amis­tad­nin­ku­na­ta­wan ve­ci­nan­ku­na­ta hu­ñu­rus­pan­mi ninqa: “Ku­siy­si­way­chik, chin­ka­ra­chis­qay qoll­qe­tam ta­ri­ru­ni” nispa. 10 Chay­na­tam Dios­pa angel­nin­ku­na­pas ku­si­kun hu­chan­man­ta wa­na­kuq­man­ta­qa. 11 Je­sus­mi

Chinkasqanmantaña rikuriramuq churimanta

nirqa: —Huk ru­na­pam iskay chu­rin­ku­na karqa. 12 Sull­ka kaqmi tay­tan­ta nirqa: “Tay­táy, he­ren­cia sa­qe­wa­nay­ki­ta­qa qoy­ku­way­ña” nispa. Chay­mi tay­tan­ña­taq qoy­ka­rir­qa. 13 Chay pun­chaw­ku­na­lla­pim chay sull­ka kaq chu­rin­qa lliw kapuq­nin­ta apa­ri­kus­pan karu llaq­ta­man ri­pu­kur­qa. Chay­pim mana allin kaw­say­man qo­ku­rus­pan ka­puq­nin­ta

1895

LUCAS 15​, ​16

tu­ku­rur­qa. 14 Mana ima­yoq­ña kach­kap­tin­mi chay kas­qan llaq­ta­pi huk hatun mu­chuy ka­rur­qa. Yar­qay­man­ta kas­pan­mi 15 huk kaq­nin wa­si­yoq­ta­ña rue­ga­kur­qa ima­lla­pi­pas llam­ka­chi­nan­paq. Wa­si­yoq­ña­taq­mi chak­ra­man avia­rur­qa ku­chi­ku­na mi­chi­mu­nan­paq. 16 Yar­qay­man­ta kas­pan­mi ku­chi­ku­na­pa mi­kus­qan algar­ro­bo­ta­ña mi­kuy­kuy­ta mu­nar­qa icha­qa manam pipas chay­lla­ta­pas qoy­kur­qa­chu. 17 Huk pun­chaw­mi yu­yay­ma­nas­pan pien­sa­rur­qa: “Tay­tay­paq llam­kaq­ku­na­qa allin mi­kus­qam kach­kan­ku, ño­qa­ña­taq­mi kaypi yar­qay­man­ta­pas wa­ñu­ruch­ka­ni­ña. 18 Tay­tay­man ku­tis­pa­yá ni­mu­saq: ‘Tay­táy, hu­cha­lli­ku­ru­nim Dios­pa con­tran­pi hi­nas­pa qampa con­tray­ki­pi. 19 Ma­na­ñam chu­riy­mi ni­wa­nay­ki­paq hi­na­ña­chu ka­lla­ni, huk kaq­nin llam­ka­pu­suq­ni­ki­ta hi­na­lla­ña­yá chas­kiy­ ku­lla­way’ nis­pay.” 20 Ha­ta­ris­pan­má Tay­tan­pa kas­qan­man ku­tir­qa. —Ka­ru­man­ta­raq tay­tan ri­ku­rus­pan­mi ku­ya­pa­ya­kuy­wan kall­pay­lla ta­ri­pay­kur­qa hi­nas­pam abra­zay­kus­pa mu­chay­kur­qa. 21 Hi­nap­tin­mi chu­rin­ña­taq nirqa: “Tay­táy, hu­cha­lli­ku­ru­nim Dios­pa con­tran­pi hi­nas­pa qampa con­tray­ki­pi. Ma­na­ñam ‘chu­riy­mi’ ni­wa­nay­ki­paq hi­na­ña­chu ka­lla­ni” nispa. 22 Tay­tan­ña­taq­mi sir­vien­ten­ku­na­ta ka­ma­ chir­qa: “Su­maq­nin pa­cha­wan pa­cha­chiy­chik, de­don­man­pas ani­llo­ta chu­ras­pa­yá *usu­tay­ka­chiy­chik. 23 Na­kay­chik­yá wiran to­ro­ta­pas ku­si­kuy­man­ta mi­ku­nan­chik­paq. 24 Kay chu­riy­qa wa­ñus­qam karqa, ku­nan­mi icha­qa kaw­sa­ri­ra­mun, chin­ka­rus­qan­ man­tam ri­ku­ri­ra­mun” nispa. Chay­mi ku­si­kuy­lla­wan­ña fies­ta ru­ray­ta qa­lla­rir­qa­ku. 25 —Mayor chu­rin­ña­taq­mi chak­ra­pi llam­ka­mus­qan­man­ta wa­si­man cha­ya­ra­mus­pan mu­si­ca­ta­wan tu­suq­ku­na­ta uya­ri­rur­qa. 26 Ru­nan­ta qa­yay­kus­pan­mi ta­pur­qa ima­ray­kum chay­pi­qa fies­ta kas­qan­man­ta. 27 Hi­nap­tin­mi ru­nan­ña­taq nirqa: “Waw­qe­ki ri­ku­ri­ra­mup­ tin­mi tay­tay­ki wiran to­ro­ta na­ka­ra­chin hi­nas­pam fies­ta­ta ru­ra­chich­kan sa­no­lla­ta hi­nas­pa allin­lla­ta chas­kiy­kus­qan­man­ta” nispa. 28 Mayor waw­qen­ña­taq­mi pi­ña­kus­pan yay­kuy­ta­ pas mana mu­nar­qa­chu. Chay­mi tay­tan­ña lloq­siy­kus­pan rue­gar­qa yay­ku­nan­paq. 29 Icha­qa tay­tan­tam nirqa: “Kay­chi­ka wa­ta­ñam tu­kuy­pi ka­su­kus­pay ser­vi­ki, icha­qa manam qoy­ ku­war­qan­ki­chu ca­bra­cha­lla­ta­pas amis­tad­niy­ku­na­wan ku­si­ri­ku­nay­paq. 30 Chu­chu­mi­ka war­mi­ku­na­wan ka­puq­ni­ki tu­ku­ra­muq chu­ri­ki ku­ti­ra­mup­tin­mi icha­qa wiran ani­mal­ta­raq na­ka­ra­chi­pun­ki.” 31 Tay­tan­ña­taq­mi nirqa: “Chu­ri­lláy, vida pa­saq­ma­siy­mi qamqa kanki. Qam­paq­mi tukuy imay­pas. 32 Wa­ñus­qan­man­ta kaw­sa­ri­ra­muq hi­nas­pa chin­kas­qan­man­ta ri­ku­ri­ra­muq waw­qe­ki­man­ta­qa ku­si­kus­pam fies­ta­ta ru­ra­nan­chik” nispa.

16

Mana confiaykuna mayordomomanta

1 Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Apu ru­na­pam karqa ma­yor­do­mon. Paypa con­tran­pi mana allin ri­may­ku­ na­ta uya­ris­pan­mi 2 qa­yay­kus­pa ta­pur­qa: “Mana allin ri­may­ku­na­tam qan­man­ta uya­ri­ni. Cuen­ta­ta qoway llam­kas­qay­ki­man­ta, ma­na­ñam ma­yor­do­moy­qa ka­waq­ña­chu” nispa. 3 Chay­mi ma­yor­do­mo­ña­taq pien­sar­qa: “¿Ima­nay­ku­saq­taq pa­tron­niy ma­na­ña llam­ka­ nay­ta mu­nap­tin­qa? Chak­ra­pi llam­kay­ta­qa manam atiy­man­chu, li­mos­na ma­ña­kuy­ta­pas pen­qa­ku­ni­taq­mi. 4 Ma­yor­do­mo kay­niy­man­ta wis­chu­ru­wap­tin amis­tad­niy­ku­na wa­sin­pi chas­kiy­ku­wa­nan­ku­paq­mi tan­tea­ru­ni imam ru­ray­ta.” 5 Pa­tron­nin de­beq­ku­na­ta qa­yay­kus­ pan­mi huk­nin­ta nirqa: “¿Hay­ka­taq de­be­kun­ki pa­tron­niy­ta?” nispa. 6 Hi­nap­tin­mi chay ta­pus­qan ru­na­ña­taq nirqa: “Pa­chak bar­ril acei­tem” nispa. Chay­mi ma­yor­do­mo­ña­taq nirqa: “Kayqa con­tra­to ru­ras­qay­ki papel. Ku­na­llan pich­qa chun­ka­lla­man­ta­ña mosoq do­cu­men­ to­ta ru­ray­ku­way” nispa. 7 Nir­qa­taq­mi huk­nin de­be­kuq­nin­ta­pas: “¿Hay­ka­taq pa­tron­niy­ta de­be­kun­ki?” nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ña­taq nirqa: “Pa­chak tupu tri­gom” nispa. Chay­mi pay­

LUCAS 16

1896

ta­pas nirqa: “Kayqa pa­pel­ni­ki. Pusaq chun­ka­lla­man­ta­ña do­cu­men­to­ta ru­ray­ku­way” nispa. 8 Mana allin ruraq ma­yor­do­mo­pa sacre kay­wan ru­ras­qan­tam pa­tron­nin ala­bar­qa. —Ru­na­ma­sin­ku­na­wan ima­pas ru­ray­pi­qa Dios­pa chu­rin­ku­na­man­ta­pas aswan sa­cre­qa kay tiem­po­pi kaw­saq ru­na­ku­nam. 9 —Chay­mi ni­ki­chik: Mana allin­ku­na­pi gas­ta­na­paq qoll­qe­ki­chik­wan amis­tad­ta ga­nay­ chik chay­na­pi qoll­qe­ki­chik ma­na­ña kap­tin­pas hanaq pa­cha­pi chas­ki­su­nay­ki­chik­paq. 10 —Pi­si­lla­pas con­fia­na ru­na­qa achka­pi­pas con­fia­na­paq­mi. Pi­si­lla­ta­pas yan­qa­cha­ruq ru­na­qa, achka con­fiay­kus­qa­ta­pas yan­qa­cha­run­qam. 11 Mana allin­ku­na­lla­pi gas­ta­na qoll­qe­pi mana con­fia­na kap­ti­ki­chik­qa ¿pitaq con­fia­sun­ki­chik­man che­qap kaq­ta­qa? 12 Ru­ na­pa qoll­qen­ta gas­ta­ku­rup­ti­ki­chik­qa ¿ki­ki­ki­chik­pa kaq­ta­qa pitaq qo­sun­ki­chik­man? 13 —Manam pipas ser­v in­man­chu iskay pa­t ron­t a­qa, huk­nin­t ach cheq­nin­man, huk­nin­ta­ña­taq­cha ku­yan­man, huk­nin­man ra­ta­kus­pa­chá huk­nin­ta­ña­taq des­pre­ cian­man. Manam ser­vi­waq­chik­chu Dios­ta­wan qoll­qe­ta­qa. 14 Qoll­qe­lla kuyaq *fa­ri­seo­ku­na Jesus­ta uya­ris­pan­ku bur­la­kup­tin­kum 15 pay­ku­na­ta nirqa: —Qam­ku­na­qa runa qa­wa­su­na­llay­ki­chik­paq­mi allin ruraq tu­kun­ki­chik. Dios­mi icha­qa req­si­sun­ki­chik mana allin son­qo­yoq kas­qay­ki­chik­ta. Ru­na­ku­na­paq su­maq­ lla­ña rik­cha­kus­qan­pas Dios­paq­qa mi­lla­kuy­paq­mi. 16 —Moi­ses­pa

Leymantawan Diospa munaychakusqanmanta

qell­qas­qan *ley­wan Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa ya­cha­chis­qan­qa Bau­ti­zaq Juan­pa wi­lla­kuy qa­lla­ris­qan­ka­ma­llam karqa. Chay­man­ta­pu­nim Dios­pa mu­ nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­kuch­kan­ku hi­nap­tin­mi lla­pa­llan­ku yay­kuy­pi ati­pa­kuch­kan­ku. 17 —Cie­lo­wan kay pa­chach fa­cil­t a chin­ka­r un­man leypa pun­to­cha­llan­pas chin­ka­ru­nan­man­ta­qa. Casadokunaqa mana rakinakunankumanta (Mt 19:1-12. Mr 10:1-12)

18 —War­min­man­t a

ra­ki­ku­r us­pan huk war­mi­wan ca­sa­ra­kuq ru­na­qa hu­cha­lli­ kun­mi. Hu­cha­lli­kun­taq­mi qo­san­pa sa­qes­qan war­mi­wan ca­sa­ra­kuq ru­na­pas. 19 Je­sus­mi

Infiernopi tarikuq apumanta

nirqa: —Huk apu runam gro­se­lla pa­cha­wan hi­nas­pa li­no­man­ta fino pa­cha­ku­na­wan chu­ra­kuq hi­nas­pam sapa pun­chaw ruraq admi­ra­kuy­paq con­vi­do­ta. 20 Kar­qa­taq­ mi li­mos­na ma­ña­kuq La­za­ro su­ti­yoq ru­na­pas, apupa pun­kun­pim he­ri­da­sa­pa­lla­ña wis­chu­ra­yaq. 21 Paymi apupa me­san­man­ta wi­chi­muq­ku­na­lla­wan­pas sak­say­kuy­ta munaq. He­ri­dan­ku­na­ta­pas allqo­ku­na­lla­ñam asuy­kus­pa llaq­way­kuq. 22 Chay­na kach­kas­pa li­mos­na ma­ña­kuq runa wa­ñu­kup­tin­mi alman­ta angel­ku­na apa­rur­qa Abra­ham­pa kas­qan­man. Apu­ta­pas wa­ñu­kup­tin­mi pam­pa­rur­qa­ku. 23 —Chay apu runam wa­ñus­qa­ku­na­pa kas­qan­pi ña­ka­ris­pan ka­ru­man­ta ri­ku­rur­qa La­za­ro­ta Abra­han­wan kach­kaq­ta. 24 Chay­mi qa­pa­rir­qa: “Tay­táy Abra­ham, ku­ya­pa­ya­riy­ ku­lla­was­pay­ki­yá La­za­ro­ta ka­cha­mu­way de­do­llan­pi­pas ya­ku­ta apa­mus­pan qa­llu­llay­ta­pas nu­yuy­ka­chi­nan­paq, ño­qa­qa­ri­ki kay ni­na­pim ña­ka­rich­ka­ni” nispa. 25 Abra­ham­ña­taq­mi ni­mur­qa: “Yu­ya­riy chu­ri­lláy, ñaw­paq vi­day­ki­pi­qa tukuy ima­yoq­mi kar­qan­ki, La­za­rom icha­qa mu­chuy­lla­pi karqa. Ku­nan­mi icha­qa haw­ka­ña kaypi ta­ri­kuch­kan, qam­ña­taq­mi chay­pi ña­ka­rich­kan­ki. 26 Ma­na­taq­mi kay­law­man­ta­qa mu­nas­pan­ku­pas qam­ku­na law­man­

1897

LUCAS 16​, ​17

qa pipas chim­pa­mun­man­chu ni­taq­mi ño­qay­ku law­man­pas pipas ha­mun­man­chu uku-u­ku wayqo ra­ki­was­qan­chik­ray­ku” nispa. 27 Chay­mi apu­ña­taq nirqa: “Chay­na­qa tay­táy Abra­ham, rue­ga­kus­qay­ki­yá tay­tay­pa wa­sin­pi kaq­ku­na­man wi­lla­chi­mu­nay­ki­paq. 28 Kach­ kan­raq­mi pich­qa waw­qey­ku­na, pay­ku­na­qa ama­ña­yá kaypi ña­ka­riq­qa ha­mu­chun­chu” nispa. 29 Hi­nap­tin­mi Abra­ham­ña­taq nirqa: “Chay­paq­mi Moi­ses­pa hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­ta ha­ta­llin­ku, chay­ta­yá ka­su­ku­chun­ku.” 30 Hi­nap­tin­mi chay apu­ña­taq nirqa: “Tay­táy Abra­ham, manam ka­su­kun­man­ku­chu. Aswan­qa wa­ñuq­ku­na­ man­ta pi­lla­pas ku­ti­rup­tin­qa wa­na­kun­qa­kum” nispa. 31 Chay­mi Abra­han­ña­taq nirqa: “Moi­ses­pa hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa nis­qan­ku­na­ta mana ka­su­kus­pan­ku­qa manam creen­man­ku­chu wa­ñuq­ku­na­man­ta huk kaq­nin kaw­sa­ri­mup­tin­pas.”

17

Pitapas huchallichiqqa sinchi castigasqa kananmanta (Mt 18:6-7, 21-22. Mr 9:42)

1   Dis­ci­pu­lon­ku­na­tam

Jesus nirqa: —Hu­cha­lli­chiq­ku­na­qa kan­qa­pu­nim. Icha­qa ¡imay­na­raq kanqa hu­cha­ man urma­chiq ru­na­qa! 2 Ño­qa­pi iñiq kay tak­sa­cha­ku­na­man­ta huk­nin­ta pipas hu­cha­lli­chiq­paq­qa allin­chá kan­man mo­li­no ru­mi­ta kun­kan­man wa­ta­rup­tin­ku lamar qo­cha­man wis­chus­qa kay­nin. 3 Chay­na­qa cui­da­kuy­chik­yá. —Ru­na­ma­si­ki hu­cha­lli­ku­sup­ti­ki­qa fal­tan­man­ta­yá anyay­kuy. Fal­tan­ta req­si­kup­ tin­qa pam­pa­chay­ku­yá. 4 Huk pun­chaw­lla­pi qan­chis ku­ti­ta hu­cha­lli­ku­sup­ti­ki­pas qan­chis ku­ti­tam pam­pa­chan­ki hu­chan­ta req­si­kup­tin­qa. Iñiypa atiyninmanta

5 Se­ñor­t am

*apos­tol­nin­ku­na ma­ña­kur­qa­ku: —Ya­na­pay­ku­way­ku asta­wan iñiy­ni­yoq ka­nay­ku­paq —nispa. 6 Hi­nap­t in­mi Se­ñor­ña­t aq nirqa: —Mos­ta­za­pa muhun hi­na­lla­pas iñiy­ni­ki­chik kap­tin­qa ni­waq­chik­mi kay purun higos sa­cha­ta: “Sa­pi­ki­man­ta pi­la­kus­pa lamar qo­cha­pi­ña sa­pi­cha­kuy” nispa hi­nap­ tin­qa ka­su­sun­ki­chik­man­mi. 7 —Ya­pus­qan­man­t a

Sirvientepa imam rurananmanta

otaq ani­mal mi­chi­mus­qan­man­ta sir­vien­te­ki­chik ku­ti­ra­ mup­tin­qa ¿ya­qa­chum ni­waq­chik: “Me­sa­pi ti­yay­kus­pa mi­ku­kuy” nispa? 8 Manam, aswan­qa ni­waq­chik­qa: “Ce­nay­ta pre­pa­ra­pa­mu­way, ser­vi­mu­wap­ti­ki mi­ku­rup­tiy to­ma­rup­tiy­ñam qam­pas mi­kun­ki hi­nas­pa to­man­ki” nis­pam. 9 Tan­teay­niy­man­ta­qa ka­ma­chis­qa­llan ru­ras­qan­man­ta­qa manam pa­t ron­qa ru­nan­ta­qa agra­de­ce­kun­man­ chu. 10 Qam­ku­na­pas tukuy ka­ma­chi­sus­qay­ki­chik­ta ru­ra­rus­pa­yá niy­chik: “Mana ima­paq va­leq­mi kan­chik, de­ber­llan­chik­tam ru­ra­r un­chik” nispa. 11 Je­r u­sa­len­man

Leprawan onqoqta Jesus sanoyachisqanmanta

Jesus ris­pan­mi, Ga­li­lea lawpa hi­nas­pa Sa­ma­ria lawpa co­lin­ dan­ta pa­sar­qa. 12 Chay­pi huk­nin llaq­ta­cha­man cha­ya­rup­tin­mi *le­pra­wan chun­ka onqoq­ku­na ta­ri­pay­kur­qa­ku. Ka­r u­lla­pi sa­yay­kus­pan­kum 13 qa­ya­kur­qa­ku: —Señor Jesus, ku­ya­pa­ya­riy­ku­lla­way­ku —nispa. 14 Pay­ku­na­t a Jesus qa­wa­r is­pan­mi nirqa: —*Sa­cer­do­te­ku­na­wan qa­wa­chi­ka­muy­chik —nispa.

LUCAS 17​, ​18

1898

Rich­kas­pan­ku­ña­taq­mi sa­no­ya­rur­qa­ku. 15 Chay­mi pay­ku­na­man­ta huk­nin sa­no­ya­rus­ qan­ta qa­wa­kuy­kus­pan ku­ti­rir­qa qa­pa­ri­lla­wan­ña Dios­ta ala­bas­tin. 16 Je­sus­pa cha­kin­man qon­qo­ran­pa ku­muy­kus­pan­mi gra­cias­ta qorqa. Payqa karqa Sa­ma­ria law­man­ta kaqmi. 17 Je­sus­mi nirqa: —¿Ma­na­chum chun­ka onqoq­ta sa­no­ya­chir­qa­ni­qa? ¿May­taq wakin isqon­qa? 18 ¿Kay fo­ras­te­ro ru­na­lla­chum ku­t i­mur­qa Dios­t a ala­ba­nan­paq? 19 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi chay ru­na­t a nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki pa­sa­kuy, iñiy­ni­kim sa­no­ya­ra­chi­sun­ki —nispa.

20 Dios­pa

Diospa munaychakusqanqa haykapim chayamunanmanta (Mt 24:23-28, 36-41)

mu­nay­cha­kus­qan­qa hay­ka­pim cha­ya­mu­nan­man­ta *fa­ri­seo­ku­na ta­pup­ tin­mi pay­ku­na­ta Jesus nirqa: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa manam suti req­siy­lla­chu ha­mun­qa. 21 Manam nin­qa­ku­chu: “Kay­pim kach­kan” otaq “wak­pim kach­kan” nis­pa­qa. Dios­pa mu­nay­ cha­kus­qan­qa ñam qam­ku­na uku­pi­ña kach­kan —nispa. 22 Chay­man­t a­ña­t aq­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­t a nirqa: —Hamuq pun­chaw­ku­na­pim Dios­man­ta Ha­muq­pa ku­ti­mus­qay pun­chaw­ta ri­ kuy­kuy­ta mu­nan­ki­chik icha­qa manam ri­kun­ki­chik­chu. 23 “Kay­pim kach­kan” otaq “Wak­pim kach­kan” ni­sup­ti­ki­chik­qa amam qa­tin­ki­chik­chu. 24 Imay­nam llip­yay tukuy hi­nas­tin­man kan­cha­rin, chay­nam Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa Pun­chaw­niy­pas kanqa. 25 Icha­qa pun­ta­ta­qa ancha­ta­raq­mi ña­ka­ri­nay hi­nas­pam uya­ri­waq­niy ru­na­ku­na­pa ne­gas­qan kanay. 26 Imay­nam Noey­pa tiem­pon­pi su­ce­de­kur­qa, chay­nam su­ce­de­kun­qa Dios­man­ta Hamuq Runa ku­ti­mup­tiy­pas. 27 Noepa tiem­pon­pim mi­kur­qa­ku, upyar­qa­ku, ca­sa­ra­kur­qa­ku hi­nas­pa ca­sa­ra­chi­na­kur­qa­ku Noey bu­que­man yay­ku­nan­ka­ma chay­mi pay­ku­na­ta­qa sin­chi para cha­ya­ra­mus­pa lliw­ta chin­ka­ra­chir­qa. 28 Lotpa pun­chaw­nin­ ku­na­pi­pas chay­nam pa­sa­kur­qa. Ru­na­ku­nam mi­kur­qa­ku, upyar­qa­ku, *ran­ti­kur­qa­ku, tar­pur­qa­ku, wa­si­ku­na­ta ha­ta­ri­chir­qa­ku. 29 So­do­ma llaq­ta­man­ta Lotpa lloq­sis­qan pun­chaw­mi icha­qa cie­lo­man­ta ru­pach­kaq *azu­fre pa­ray­ka­mus­pan lla­pa­llan ru­na­ta chin­ka­ra­chir­qa. 30 Chay­nam kanqa Dios­man­ta Hamuq Runa ri­ku­riy­ka­mup­tiy­pas. 31 —Chay pun­chaw­pi­qa wa­sin­pa ha­wan­pi kaq­pas ama­ña­yá uray­ka­mu­chun­chu iman­pas hor­qoq­qa. Chak­ra­pi kaq­pas ama­ña­yá qe­pa­man­qa qa­wa­ri­chun­chu. 32 Yu­ yay­chik­yá Lotpa war­min­ta­qa imam su­ce­des­qan­ta. 33 Pipas vi­da­llan cui­da­kuq­qa pier­de­r un­qam, vidan pier­de­r uq­mi icha­qa wa­qay­chan­qa. 34 —Chay tu­t a­pim iskay ru­na­ku­na ca­ma­pi kach­kan­qa­ku, huk­nin­mi apas­qa kanqa, huk­nin­ña­taq sa­qes­qa. 35 Iskay war­mi­ku­nam ku­ta­kuch­kan­qa­ku. Huk­nin­mi apas­qa kanqa, huk­nin­ña­taq sa­qes­qa. ( 36 Iskay ru­na­ku­nam chak­ra­pi kach­kan­qa­ku, huk­nin­mi apas­qa kanqa huk­nin­ña­taq sa­qes­qa.) 37 Chay­mi uya­r iq­nin­ku­na Je­sus­t a ta­pur­qa­ku: —Señor ¿may­pi­taq chay­ku­na­qa su­ce­de­kun­qa? —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —May­pim ayapa kas­qan­pim ullach­ku­ku­na hu­ñu­na­kun­qa —nispa.

18

1   Mana

Juezmantawan viudamanta

pi­si­pas­pa tukuy tiem­po­pi Dios­ta ma­ña­ku­na­man­tam rik­cha­na­chis­ pan Jesus nirqa:

1899

LUCAS 18

2 —Huk

llaq­ta­pim karqa Dios­ta mana man­cha­kuq hi­nas­pa ru­na­ku­na­ta­pas mana res­pe­taq juez. 3 Chay llaq­ta­pi ya­chaq viu­dam pay­man rispa rue­ga­kuq: “Con­tray­pi kaq ru­na­man­ta jus­ti­ciay­ku­lla­way” nispa. 4 Unay­ña viuda ri­pan­yap­tin­mi arre­glo ru­ray­ta mana mu­nach­kas­pan­pas, tan­tea­ri­ku­rus­pa nirqa: “Dios­ta mana man­cha­kus­pay­pas hi­nas­pa ru­na­ku­na­ta mana res­pe­tach­kas­pay­pas 5 ha­mu­pa­ya­was­qan­ray­ku­yá arre­glo­ta ru­ray­ka­pu­saq mana chay­qa, ku­tin­ya­mus­pan­mi umay­ta na­na­chi­wan­man” nispa. 6 Uya­r iy­chik­yá chay mana allin juez­pa nis­qan­t a. 7 Chay­na­qa ¿ma­na­chum Dios­ qa akllas­qan­ku­na­pa tuta pun­chaw qa­ya­kuy­nin­ta uya­riy­kus­pan allin arre­glo­ta ru­ran­qa? 8 Ni­ki­chik­mi, che­qap­ta­pu­ni­pas payqa chay­llam allin arre­glo­ta ru­ran­qa. Dios­man­ta Hamuq Runa ya­pa­ta­wan kay pa­cha­man ku­ti­mus­pay­qa ¿ta­ri­mu­saq­raq­ chuch iñiy­ni­yoq ru­na­ku­na­ta? 9 Justo

Fariseowan hinaspa impuesto cobraqwan rikchanachisqanmanta

ru­na­ku­na kas­qan­ku­paq ha­pi­kus­pan­ku ru­na­ma­sin­ku des­pre­ciaq­ku­na­tam Jesus rik­cha­na­chis­pan nirqa: 10 —Iskay ru­na­ku­nam rir­qa­ku tem­plo­man Dios­ta ma­ña­ku­nan­ku­paq. Huk­nin­mi karqa *fa­ri­seo­ku­na­man­ta huk­nin­ña­taq *impues­to co­braq­ku­na­man­ta. 11 Fa­ri­seom sa­yay­kus­pan ki­ki­llan­paq kay­na­ta ma­ña­kur­qa: “Gra­cias­tam qoyki Dios­ni­lláy. Ño­qa­qa manam kani pi­man­ta­pas qoll­qen qe­chuq­chu nitaq mana allin ru­raq­chu nitaq huk­wan pier­de­kuq­chu nitaq wak impues­to co­braq runa hi­na­chu. 12 Ño­qa­qa se­ma­na­pim iskay ku­ti­ta ayu­na­ni, ga­nas­qay­ku­na­man­ta­pas chun­ka­man­tam huk­nin­ta qo­muy­ki” nispa. 13 Impues­to co­braq­ ña­taq­mi ka­ru­neq­pi­raq sa­yay­kus­pa alto­ta­pas mana qa­wa­ris­pan qas­qon­ta ta­ka­kus­pan nirqa: “Dios­lláy, hu­cha­sa­pam ka­lla­ni, ku­ya­pa­ya­riy­ku­lla­wa­yá” nispa. 14 Chay­na­qa fa­ri­seo­ man­ta­pas hu­chan­man­ta pam­pa­chas­qa­qa wa­sin­ta­qa ku­ti­kur­qa impues­to co­braq­mi. Pipas ha­tun­cha­kuq­qa hu­mi­llas­qam kanqa, pipas hu­mi­lla­kuq­ña­taq­mi ha­tun­chas­qa kanqa. Wawakunata Jesus bendecisqanmanta (Mt 19:13-15. Mr 10:13-16)

15 Wa­wa­ku­na­tam pu­sa­mur­qa­ku Jesus llach­pay­ku­nan­paq. Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi chay­ta

qa­way­kus­pa qaq­char­qa­ku pu­sa­muq­ku­na­ta. 16 Je­sus­ña­taq­mi pay­ku­na­ta qa­yay­kus­pan nirqa: —Ama har­kay­chik­chu wa­wa­ku­na ño­qa­man ha­mu­nan­ta. Kay wa­wa­ku­na hina kaq­ ku­na­paq­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa. 17 Che­qap­tam ni­ki­chik, pipas wa­wa­ku­na hina Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta mana chas­kis­pa­qa ma­na­pu­nim chay­man­qa yay­kun­qa­chu.

18 Allin

Jesuswan apu joven parlasqanmanta (Mt 19:16-30. Mr 10:17-31)

req­sis­qa huk runam Je­sus­ta ta­pur­qa: —Allin ya­cha­chi­kuq ¿ima­ta­taq ru­ra­saq wiñay kaw­sa­nay­paq? —nispa. 19 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq “allin ya­cha­chi­kuq” ni­wan­ki? Dios­llam allin­qa. 20 Qamqa ya­ chan­kim Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta, chay ka­ma­chi­kuy­ku­nam nin: “Amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu, amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ki­chu, amam su­wa­kun­ki­chu, amam pi­man­ta­pas llu­lla­ta­qa ri­man­ki­chu, tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay” nispa. 21 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ña­t aq nirqa: —Warma kas­qay­man­ta­raq­mi chay­ku­na­ta­qa ka­su­kur­qa­ni. 22 Chay­t a uya­r is­pan­mi Jesus nirqa:

LUCAS 18

1900

—Chay­wan­pas kay­raq­mi fal­ta­sun­ki, ris­pay­ki­yá *ran­ti­ka­ra­muy tukuy ka­puq­ ni­ki­ta hi­nas­pa­yá chay qoll­qe­ta wak­cha­ku­na­man qoy­ka­riy, chay­na­pim hanaq pa­cha­pi ka­puq­ni­ki­ku­na kanqa, chay­man­ta ku­ti­mus­pa­ñam ño­qa­wan rinki. 23 Chay runam chay­na­t a uya­r i­r us­pan lla­k i­ku­r ur­qa apu­lla­ña kas­qan­ray­ku. 24 Chay­na ancha lla­k is­qa­t a Jesus qa­wa­r is­pan­mi nirqa: —¡Mayna sa­sa­tam apu ru­na­ku­na­qa yay­kun­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa! 25 Apu runa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­nan­man­t a­qa, *ca­me­lloch ya­qa­pas agu­ja­pa rin­rin­ta ustu­run­man —nispa. 26 Uya­r iq­nin­ku­na­ña­t aq­mi ta­pu­kur­qa­ku: —Hi­nap­tin­qa ¿pitaq sal­va­kuy­ta­qa atin­man? —nispa. 27 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ru­na­ku­na­qa manam atin­man­chu, Dios­paq­mi icha­qa tukuy ima­pas ati­na­llan —nispa. 28 Hi­nap­t in­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Ño­qay­ku­qa imay­ku­ta­pas sa­qe­r us­pam qan­wan pu­rich­ka­ni­ku. 29 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pipas Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ray­ku sa­qen­qa wa­sin­ta, war­min­ta, waw­qe-pa­nin­ku­na­ta, tu­ri-~­na­ñan­ku­na­ta, tay­ta-ma­man­ta, chu­rin­ku­na­ta 30 hi­nas­pa­qa kay pa­cha­pim chas­kin­qa llapa iman sa­qes­qan­ku­na­ man­ta­pas mas­ta­raq, hamuq tiem­po­pi­ña­taq­mi wi­ñay­paq kaw­san­qa.

31 Chun­ka

Wañunanmanta kimsa kaq kutipi Jesuspa willakusqanmanta (Mt 20:17-19. Mr 10:32-34)

iskay­ni­yoq akllas­qan­ku­na­ta huk­law­man sa­paq­chay­kus­pan­mi Jesus nirqa: —Je­ru­sa­len llaq­ta­man­mi rich­kan­chik, chay­pim Dios­man­ta Hamuq Ru­na­man­ta wi­ lla­kuq­ku­na­pa tukuy ima qell­qas­qan cum­pli­kun­qa. 32 Mana cas­tan­chik ru­na­ku­na­man entre­gas­qa kap­tiy­mi bur­la­ku­wan­qa­ku, ka­mi­was­pan­kum to­qa­wan­qa­ku. 33 Azo­te­was­ pan­kum wa­ñu­ra­chi­wan­qa­ku, icha­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq. 34 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi imay­r i­kuq­t a­pas mana entien­der­qa­ku­chu. Chay ri­ mas­qan­qa pa­kas­qa hina kas­qan­ray­kum mana entien­der­qa­ku­chu.

35 Je­r i­co

Huk ñawsata Jesus sanoyachisqanmanta (Mt 20:29-34. Mr 10:46-52)

llaq­ta­man Jesus hich­pay­kuch­kap­tin­mi ñanpa pa­tan­pi li­mos­na­ta ma­ ña­kus­pan ñawsa ti­yach­kar­qa. 36 Achka­lla­ña ru­na­ku­na pa­sas­qan­ta uya­ris­pan­mi ta­pu­kur­qa imam chay­qa kas­qan­man­ta. 37 Na­za­ret­man­ta kaq Jesus pa­sas­qan­ta wi­llay­kup­tin­kum 38 qa­pa­rir­qa: —Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq Jesus, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­wa­yá —nispa. 39 Je­sus­pa ñaw­paq­nin riq­ku­nam qaq­char­qa­ku upa­lla­nan­paq, pay­ña­t aq­mi aswan­raq qa­pa­rir­qa: —Da­vid­pa mi­ray­nin­man­ta hatun ka­ma­chi­kuq Jesus, lla­ki­pa­ya­riy­ku­lla­way —nispa. 40 Hi­nap­t in­mi Jesus sa­yay­kus­pa payta pu­sa­chi­mur­qa. Hich­pa­mup­t in­mi ta­pur­qa: 41 —¿Ima­t a­t aq mu­nan­k i qam­paq ru­ra­nay­t a? —nispa. Chay­mi ñaw­sa­ña­taq nirqa: —Señor, qa­wa­ri­kuy­tam mu­na­ni —nispa. 42 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Qa­wa­ri­kuy. Iñiy­ni­kim sa­no­ya­ra­chi­sun­ki —nispa.

1901

LUCAS 18​, ​19

43 Chay­pu­ni­lla qa­wa­ri­ku­r us­pan­mi Dios­ta ala­bas­t in Je­sus­wan pa­sa­kur­qa. Llapa ru­na­ku­na­pas Dios­tam ala­bar­qa­ku admi­ra­kuy­paq ru­ras­qan­ku­na­ta qa­way­kus­pan­ku.

19

Jesusmantawan Zaqueomanta

1   Je­ri­co llaq­ta ukun­ta Jesus pa­sach­kap­tin­mi 2 impues­to co­braq ru­na­ku­na­pa jefen

Za­queo su­ti­yoq apu runa 3 Jesus req­siy­kuy­ta mu­nar­qa, icha­qa manam atir­qa­chu achka­lla­ña ru­na­ku­na kas­qan­ray­ku, payqa tak­sa­lla sa­yay­ni­yoq­mi karqa. 4 Kall­pay­lla ñaw­ pa­rus­pan­mi purun higos sa­cha­man se­qa­rur­qa chay­nin­ta Jesus pa­sap­tin req­siy­ku­nan­paq. 5 Chay si­tio­man Jesus cha­ya­rus­pan­mi payta qa­wa­ris­pan su­tin­man­ta qa­yay­kur­qa: —Za­queo, chay­lla uray­ka­muy, wa­si­ki­pim kunan sa­ma­saq —nispa. 6 Utqay­man uray­ka­mus­pan­mi ku­sis­qa­lla­ña wa­sin­man pu­sar­qa. 7 Ri­kuq­nin­ku­na­ ña­taq­mi Je­sus­pa con­t ran­pi ri­mar­qa­ku: —Hu­cha­sa­pa ru­na­pa wa­sin­man­mi yay­ku­r un sa­ma­ku­nan­paq —nispa. 8 Za­queo­ña­t aq­mi Se­ñor­pa qay­llan­pi sa­yay­kus­pa nirqa: —Señor, ka­puq­niy­ku­na­tam par­ten­ta wak­cha­ku­na­man qosaq, enga­ñas­pay su­wa­ kus­qay­ku­na­man­ña­taq­mi tawa kuti mi­ray­ni­yoq­ta­ña ku­ti­chi­pu­saq —nispa. 9 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ru­na­ku­na­pa sal­vaq­nin­mi kay wa­si­man cha­ya­ra­mu­ni, kay ru­na­pas Abraham­ pa mi­ray­nin­man­ta kaqmi. 10 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa chin­kas­qa­ku­na­ta mas­kas­pay sal­vaq­mi ha­mur­qa­ni. Serviqninkunaman qollqeta saqeykuspan illaruq apumanta

11 Je­r u­sa­len­man

Jesus hich­pach­kap­tin­mi payta uya­riq­ku­na pien­sar­qa­ku Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa chay-c­hay pun­chaw­ku­na­lla­pi­ña ka­ru­nan­man­ta. 12 Chay­ray­ kum rik­cha­na­chis­pan pay­ku­na­man nirqa: —Req­sis­qa ayllu­man­ta kaq runam huk­law na­cion­ta rirqa rey ka­nan­paq nom­bra­mien­ton chas­kiq. 13 Ma­na­raq rich­kas­pan­mi chun­kan­tin ser­viq­nin­ku­na­ta qa­yay­kus­pan sa­pa­ka­ ma­man wa­ran­qa qoll­qe­ta qoy­ka­rir­qa: “Ku­ti­mu­nay­ka­mam kay­wan ne­go­ciach­kan­ki­chik” nispa. 14 Illa­ruq ru­na­pa ene­mi­gon­ku­na­ña­taq­mi paypa qe­pa­llan­ta co­mi­sion­ta pa­sa­chir­qa­ku: “Manam mu­na­ni­ku­chu chay ru­na­qa rey­niy­ku ka­nan­ta” nispa. 15 Rey ka­nan­paq nom­ bras­qa­ña llaq­tan­man ku­ti­rus­pan­mi qoll­qe qos­qan ser­viq­nin­ku­na­ta qa­ya­chir­qa chay­na­pi sa­pa­ka­ma­pa qoll­qe mi­ra­chis­qan­ta ya­cha­nan­paq. 16 Punta kaq ha­mu­rus­pan­mi nirqa: “Señor, qoll­qe­ki­qa huk chun­ka wa­ran­qa­ta­wan­mi mi­ra­run” nispa. 17 Chay­mi rey­ña­taq nirqa: “Kusa­lla­ñam, allin sir­vien­te. Pi­si­lla­pas sa­qes­qay­wan con­fia­na­paq kas­qay­ki­man­tam chun­ka llaq­ta­pa go­bier­naq­nin kanki” nispa. 18 Chay­man­ta­ña­taq­mi huk­nin hamuq nirqa: “Señor, qoll­qe­ki­qa pich­qa wa­ran­qa­ta­wan­mi mi­ra­run” nispa. 19 Chay­mi rey­ña­taq nirqa: “Qam­pas pich­qa llaq­ta­tam go­bier­nan­ki” nispa. 20 Huk­nin­ña­taq­mi nirqa: “Señor, kayqa qoll­qe­ki. Ki­puy­kus­pay­mi hi­na­lla­ta chu­ra­pur­qay­ki. 21 Man­cha­kur­qay­kim qoll­qe­ki­ta­qa mana ka­cha­riq kas­qay­ki­ray­ku, qam­qa­ri­ki mana chu­ras­qay­ki­tam apa­kun­ki, co­se­cha­kuy­ kun­ki­pas mana tar­pus­qay­ki­ta­taq­mi” nispa. 22 Chay­mi rey­ña­taq nirqa: “¡Mana ima­paq valeq sir­vien­te! Si­mi­llay­kim con­de­na­ru­sun­ki. Qoll­qey­ta mana ka­cha­riq kach­kap­tiy­qa, mana chu­ras­qay­ta apa­kuq kach­kap­tiy­qa hi­nas­pa mana tar­pus­qay­ta co­se­cha­kuy­kuq kach­kap­tiy­qa, 23 qoll­qey­ta­qa­ri­ki pres­taq­ku­na­man­mi qoy­ku­waq karqa chay­na­pi mi­ray­ni­ yoq­ta­ña chas­ki­ku­nay­paq.” 24 Chay­na­ta ni­rus­pan­mi chay­pi kaq­ku­na­ta ka­ma­chir­qa: “Chay ru­na­man­ta qoll­qe­ta qe­chus­pa chun­ka wa­ran­qa mi­ra­chiq ru­na­man qoy­kuy­chik” nispa. 25 Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: “Señor, payqa kach­kan chun­ka wa­ran­qa qoll­qe­yoq­

LUCAS 19

1902

ñam” nispa. 26 Chay­mi rey­ña­taq nirqa: “Ka­puq­ni­yoq­qa asta­wan­raq­mi chas­kin­qa, mana ka­puq­ni­yoq­ku­na­man­tam icha­qa aslla ka­puq­nin­pas qe­chus­qa kanqa. 27 Rey ka­nay­paq mana munaq ene­mi­goy­ku­na­ta­pas pu­sa­mus­pay­ki­chik­yá qay­llay­pi wa­ñu­chiy­chik.” Jerusalen llaqtaman Jesus yaykusqanmanta (Mt 21:1-11. Mr 11:1-11. Jn 12:12-19)

28 Chay rik­cha­na­chiy­t a tu­ku­r us­pan­mi pay­ku­na­pa ñaw­paq­nin­t a Je­r u­sa­len llaq­ ta­man rirqa. 29 Oli­vos su­ti­yoq mo­qo­man­mi hich­pay­kur­qa, chay law­pim kach­kan Bet­fa­ge llaq­ta­cha­wan Be­ta­nia llaq­ta­cha. Chay­man­ta iskay dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus ka­chas­pan­mi nirqa: 30 —Riy­chik wak chim­pa llaq­t a­cha­t a, cha­ya­r us­pay­k i­chik­mi ta­r in­k i­chik ma­na­ raq pi­pa­pas si­lla­kus­qan wa­tas­qa malta asno­ta, pas­ka­ra­mus­pa­yá aysa­ra­muy­chik. 31 Pipas: “¿Ima­paq­t aq pas­kan­k i­chik asnoy­t a?” nispa ta­pu­sup­t i­k i­chik­qa qam­ku­nam nin­ki­chik: “Se­ñor­mi ne­ce­si­tach­kan” nispa. 32 Ris­pan­kum Je­sus­pa nis­qan­t a hi­na­lla ta­r iy­kur­qa­ku. 33 Asno­yoq­ku­na­ña­t aq­mi pas­kas­qan­ku­ta ri­ku­rus­pan­ku nir­qa­ku: —¿Ima­paq­taq pas­kan­ki­chik asnoy­ta? —nispa. 34 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Se­ñor­mi ne­ce­si­tach­kan —nispa. 35 Je­sus­man asno­ta aysa­ra­mus­pan­kum pa­chan­ku­wan ca­ro­nar­qa­ku chay­mi Je­ sus­ña­taq si­lla­kuy­kur­qa. 36 Rip­tin­mi ñan­man ru­na­ku­na pa­chan­ku­ta mas­tar­qa­ku. 37 Oli­vos Mo­qo­man­ta uray­kuch­kap­t in­kum lla­pa­llan qa­t iq­nin­ku­na ku­si­kuy­man­ta qa­pa­ris­pa Dios­ta ala­bar­qa­ku mi­la­gro­ku­na ri­kus­qan­ku­man­ta. 38 Pay­ku­nam nir­qa­ku: —¡Ala­bas­qa­yá ka­chun Se­ñor­pa su­tin­pi hamuq Reyqa! ¡Haw­ka­yay ka­chun hanaq pa­cha­pi! ¡Alto-al­to­pi kaq­ku­na­yá Dios­ta ala­ba­chun­ku! —nispa. 39 Wakin *fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi ru­na­ku­na uku­man­ta lloq­siy­kus­pan­ku Je­sus­ta nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, upa­lla­chiy kay dis­ci­pu­loy­ki­ku­na­ta —nispa. 40 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pay­ku­na upa­lla­rup­tin­qa ru­mi­ku­na­ñach qa­pa­rin­man —nispa. 41 Je­ru­sa­len­man hich­pay­kus­pan­ña­taq­mi llaq­ta­ta qa­wa­ris­pan wa­qar­qa, 42 paymi nirqa: —¡Ima allin­raq kan­man kay pun­chaw­ni­ki­pi haw­ka­yay­ni­ki­paq kaqta entien­dey­kup­ti­ ki­qa! Ku­nan­qa­ri­ki qan­man­ta pa­kas­qa­raq­mi kach­kan. 43 Ha­much­kan­mi pun­chaw­ku­na, ene­mi­goy­ki­ku­na mu­yu­riq­ni­ki­pi cer­co­ta ha­ta­ri­chip­tin­kum mana may­nin­ta­pas llup­tiy­ta atin­ki­chu. 44 Pam­pa­man­mi wis­chu­ru­sun­ki chay­pi ya­chaq­ku­na­ta­wan, per­qay­ki­pi ru­mi­ ku­na­pas ma­na­ñam kan­qa­chu, wa­tu­ka­mu­suq­ni­ki Dios­ta mana req­si­kus­qay­ki­ray­ku.

Templopi rantikuqkunata Jesus qarqosqanmanta (Mt 21:12-17. Mr 11:15-19. Jn 2:13-22)

45 Tem­plo­man Jesus yay­kuy­kus­pan­mi, chay­pi *ran­t i­kuq­ku­na­t a qar­qoy­t a qa­llay­ kur­qa, pay­ku­na­tam 46 nirqa: —Bi­bliam nin: “Tem­ploy­qa Ma­ña­ku­wa­nan­ku Wa­si­wan su­ti­chas­qam kanqa” nispa. Aswan­qa qam­ku­na­qa su­wa­ku­na­pa ma­chay­nin­ta hinam ru­ra­rus­qan­ki­chik. 47 Sapa pun­chaw Tem­plo­pi Jesus ya­cha­chip­t in­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na hi­nas­pa llaq­ta­pi ka­ma­chi­kuq­ku­na wa­ñu­ra­chiy­pi rir­qa­ku. 48 Icha­qa manam ima­nay­ta­pas atir­qa­ku­chu payta uya­ri­nan­ku­paq chay­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na kas­qan­ku­ray­ku.

1903

20

1   Huk

LUCAS 20

Jesusqa kamachikunanpaq munayniyoq kasqanmanta (Mt 21:23-27. Mr 11:27-33)

pun­chaw­mi ru­na­ku­na­ta tem­plo­pi Jesus ya­cha­chis­pan allin no­ti­cia­ ta wi­llach­kar­qa, ri­map­tin­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na hi­nas­pa ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na cha­ya­rus­pa 2 ta­pur­qa­ku: —Ni­way­ku ¿ima de­re­choy­ki­wan­taq chay­ku­na­ta­qa ru­rach­kan­ki? ¿Pitaq au­to­ri­ za­sur­qan­ki? —nis­pan­ku. 3 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­pas ta­pus­qay­ki­chik­yá: 4 ¿Pitaq bau­ti­za­nan­paq Juan­ta­qa ka­cha­mur­qa Dios­chu icha ru­na­ku­na­chu? —nispa. 5 Chay­na­t a Jesus ta­pup­t in­mi ki­k in­pu­ra tan­tea­na­kur­qa­ku: —“Si­chum Dios­mi ka­cha­mur­qa” nip­tin­chik­qa, “¿Ima­nas­qa­taq ma­na­qa creer­ qan­ki­chik­chu?” ni­wa­sun­chi­ki. 6 Ma­na­taq­mi nich­wan­chu “Ru­na­ku­na­llam ka­cha­mur­qa” nis­pa­qa, chay­na­ta nip­tin­chik­qa llapa ru­na­ku­nam ru­mi­wan cham­qa­ pa­ru­wach­wan, Juan­ta­qa­ri­ki ha­pin­ku Dios­man­ta wi­lla­kuq­paq­mi —nispa. 7 Chay­mi Je­sus­t a nir­qa­ku: —Manam ya­cha­ni­ku­chu pipa ka­cha­mus­qan­ta­pas —nispa. 8 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ma­na­taq­mi ño­qa­pas nis­qay­ki­chik­chu ima de­re­choy­wan­mi kay­ku­na ru­ras­qay­ ta­pas —nispa.

9 Je­sus­mi

Mana allin llamkaqkunawan rikchanachisqanmanta (Mt 21:33-44. Mr 12:1-11)

rik­cha­na­chis­pan ru­na­ku­na­ta nirqa: —Huk runam chak­ran­pi uvas­ta plan­ta­r ur­qa hi­nas­pam llam­kaq ru­na­ku­na­man chak­ran­ta arrien­da­ku­r us­pan unay­paq illa­r ur­qa. 10 Uvas co­se­cha cha­ya­ra­ mup­tin­mi ru­nan­ta ka­char­qa llam­kaq­ku­na­man­ta tu­paq­nin­ta ma­ña­mu­nan­paq. Pay­ku­na­ña­taq­mi ru­nan­ta ma­qa­pa­r us­pan­ku mana ima­yoq­ta ku­ti­ri­chir­qa­ku. 11 Ya­ pa­ta­wan­mi huk­nin ru­nan­ta ka­char­qa, pay­ta­pas insul­tas­pan­kum ma­qa­par­qa­ku hi­nas­pam mana ima­yoq­ta ku­ti­ri­chir­qa­ku. 12 Kimsa kaq­pi­pas ka­char­qa­raq­mi huk­ nin ru­nan­ta, icha­qa pay­ta­pas ma­qa­pa­r us­pan­kum chak­ran­man­ta wis­chu­rur­qa­ku. 13 —Chak­ra­yoq­mi tan­tear­qa: “¿Ima­ta­ña­taq ru­ray­ku­saq? Chay­na­qa, ku­yas­qay chu­ riy­ta­ña­yá ka­cha­saq, pay­ta­qa res­pe­tan­qa­kuch” nispa. 14 Icha­qa chay llam­kaq­ku­na payta ri­ku­rus­pan­kum ni­na­kur­qa­ku: “Paymi chas­kin­qa he­ren­cia­ta­qa, pay­ta­qa wa­ñu­ra­chi­sun­yá ño­qan­chik­ña dueño ka­nan­chik­paq” nispa. 15 Chak­ra­man­ta hor­qo­rus­pam wa­ñu­ra­chir­qa­ku. Je­sus­mi pay­ku­na­ta ta­pur­qa: —Chay­na­qa ¿ima­ta­taq ru­ran­qa chak­ra­yoq­qa? 16 Payqa ku­ti­rus­pan­mi llam­kaq­ ku­na­ta wa­ñu­ra­chis­pan chak­ran­ta huk­ku­na­man­ña arrien­da­kun­qa. Je­sus­pa chay­na nis­qan­ta uya­ri­r us­pan­ku­ña­taq­mi: —Amayá Dios­pas chay­ta­qa mu­na­chun­chu —nir­qa­ku. 17 Pay­ku­na­t a qa­wa­r is­pan­mi Jesus ta­pur­qa: —¿Ima ni­nan­taq: “Wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumiqa, cimientopi esquinan hapiq rumiñam rikurirurqa” nispa Bibliapa nisqanqa?

LUCAS 20

1904

18 Chay

ru­mi­man wi­chiq­ku­nam pa­ki­pas­qa kan­qa­ku, ru­mi­pa ha­pis­qan­ku­na­ña­taq­ mi ñu­tus­qa kan­qa­ku. Impuesto paganapaq tapukuymanta (Mt 21:45-46, 22:15-22. Mr 12:12-17)

19 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pi­wan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam mus­ya­ku­rur­qa­ku Je­sus­pa rik­cha­na­chis­qan­qa pay­ku­na­pa con­tran­pi kas­qan­ta. Chay ra­to­lla­pi pre­so­cha­ruy­ta mu­nas­pa­pas manam atir­qa­ku­chu ru­na­ku­na­ta man­cha­kus­qan­ku­ray­ku. 20 Chay­mi justo tukuq ru­na­ku­na­ta­ña ka­char­qa­ku ima­pi­pas pan­ta­ra­chi­mu­nan­ku­paq chay­na­pi chay­man­ sum­lla acu­sas­pa pre­fec­to­man entre­ga­nan­ku­paq. 21 Pay­ku­nam Je­sus­ta nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, ya­cha­ni­kum qamqa imam kaq­lla­ta ri­mas­pay­ki ya­cha­chis­ qay­ki­ta. Pi­man­pas mana sa­ya­pa­kus­pay­kim che­qap­lla­ta ya­cha­chin­ki Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sa­nan­chik­paq. 22 Niy­ku­way­ku­yá: ¿Allin­chu Rey Ce­sar­ man *impues­to pa­gay­nin­chik icha ma­na­chu? —nispa. 23 Llu­lla­wan ta­pus­qan­ku­t a mus­ya­r us­pan­mi Jesus nirqa: 24 —Qoll­qe­t a qa­wa­chi­way­chik. Kay qoll­qe­pi­qa ¿pipa uyan­wan pipa su­t in­t aq kach­kan? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Rey Ce­sar­pam —nispa. 25 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Rey Ce­sar­pa kaq­ta­qa pay­man­yá qoy­chik, Dios­man­ña­taq paypa kaqta —nispa. 26 Ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi mana pan­t as­pa allin­t a con­tes­t a­r up­t in­mi admi­ras­qa­lla­ ña upa­lla­ku­rur­qa­ku.

Kawsarimuymantam tapunku. (Mt 22:23-33. Mr 12:18-27)

27 Wa­ñuq­ku­na­pa kaw­sa­r i­muy­nin negaq wakin *sa­du­ceo­ku­nam Je­sus­man asuy­ kus­pan ta­pur­qa­ku: 28 —Ya­cha­chi­kuq, Moi­ses­pa qell­qas­qan­pim ni­wach­kan­chik: “Ca­sa­do runa mana chu­ri­yoq wa­ñu­rup­tin­qa, waw­qen­mi viu­da­wan ca­sa­ra­kun­qa hi­nap­tin­mi chu­rin­pas wa­ñu­kuq­pa chu­ rin hi­na­ña kanqa chay­na­pi wa­ñu­kuq­pa mi­ray­nin ka­nan­paq” nispa. 29 Huk ku­ti­pim qan­chis waw­qe­ku­na karqa. Mayor kaq ca­sa­ra­ku­rus­pan­mi mana chu­ri­yoq wa­ñu­kur­qa. 30 Chay­mi viu­da­wan­qa wa­ñu­kuq­pa sull­kan­ña ca­sa­ra­ku­rur­qa, icha­qa pay­pas mana chu­ri­yoq­mi wa­ñu­ kur­qa. 31 Kimsa kaq waw­qen­pas viu­da­wan ca­sa­ra­ku­rus­pan­mi mana chu­ri­yoq wa­ñu­kur­qa. Chay­na­lla­tam ru­rar­qa qan­chis­nin­tin sull­kan­ku­na­pas, icha­qa pay­ku­na­pas mana chu­ri­yoq­mi wa­ñu­kur­qa. 32 Chay­man­tam viu­da­pas wa­ñu­kur­qa. 33 Chay­na­qa wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mup­ tin­qa ¿may­qan­pa war­min­taq kanqa qan­chis­nin­tin pay­wan ca­sa­ra­kuch­kap­tin­qa? —nispa. 34 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­qa ca­sa­ra­kun­kum, hi­nas­pa­pas ca­sa­ra­chi­na­kun­kum. 35 Hanaq pa­cha­man cha­yas­pa kaw­sa­ri­mu­nan­paq kaq­ku­na­qa ma­na­ñam ca­sa­ra­ kun­ku­chu ni­taq­mi ca­sa­ra­chi­na­kun­ku­pas­chu. 36 Kaw­sa­ri­mus­pan­ku­qa manam wa­ñun­qa­ku­ña­chu, pay­ku­na­qa angel­ku­na hi­na­ña kas­pam Dios­pa chu­rin kan­qa­ku. 37 Wa­ñuq­ku­na­pa kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta­qa Moi­ses­pas ya­cha­chir­qam tan­kar kich­ka­pi imam su­ce­de­kus­qan­wan. Se­ñor­tam su­ti­char­qa Abra­ham­pa Dios­nin­wan, Isaac­pa Dios­ nin­wan hi­nas­pa Ja­cob­pa Dios­nin­wan. 38 Chay­na­qa Dios­qa manam wa­ñus­qa­ku­na­pa Dios­nin­chu icha­qa kaw­saq­ku­na­pa Dios­nin­mi, pay­pa­qa lla­pa­llan­mi kaw­sach­kan.

1905

LUCAS 20​, ​21

39 Chay­na­ta

Jesus ni­rup­tin­mi Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­ta wa­kin­nin nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, allin­tam ri­ma­r un­ki —nispa. 40 Chay­ray­kum man­cha­ku­r ur­qa­ku­ña ta­pu­kuy­t a­pas. Cristoqa Rey Davidmantapas aswan hatun kasqanmanta (Mt 22:41-46. Mr 12:35-37) 41 Je­sus­mi

pay­ku­na­ta ta­pur­qa: —¿Imay­nan­pi­taq ninku Cris­to­qa Da­vid­pa mi­ray­nin kas­qan­ta? 42-43 Da­vid­mi Sal­ mos li­bro­pi nich­kan: “Señor Diosmi Señorniyta nirqa: ‘Enemigoykikunata vencenaykamayá *alleqniypi tiyay. Enemigoykikunata saruchinaykamayá alleqniypi tiyaykuy’ nispa.” 44 ¿Imay­na­t aq

Cris­to­qa Da­vid­pa mi­ray­nin­qa kan­man, Da­vid­pu­ni “Se­ñor­niy” nispa Cris­to­man­ta ri­mach­kap­tin­qa? Diospa leynin yachachiqkunata Jesus qaqchasqanmanta (Mt 23:1-36. Mr 12:38-40. Lc 11:37-54) 45 Llapa

ru­na­ku­na uya­rich­kap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus nirqa: Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­man­ta, pay­ku­na­qa qoysu pa­cha­wan pu­riy­tam gus­tan­ku, pla­za­ku­na­pi­pas res­pe­to­lla­wan­ña ri­may­ku­na­tam mu­nan­ku, hu­ñu­ na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi­pas hi­nas­pa con­vi­do­ku­na­pi­pas ñaw­paq­lla­pi ti­yay­tam mu­nan­ku. 47 Viu­da­ku­na­pa ima­llan­ta­pas qe­chu­rus­pam allin runa tu­kus­pa una-u­nay­ta Dios­ta ma­ ña­kun­ku, chay­ray­kum pay­ku­na­qa wa­kin­man­ta­pas aswan cas­ti­gas­qa­raq kan­qa­ku. 46 —Cui­da­kuy­chik

21

Wakcha viudapa ofrenda qosqanmanta (Mr 12:41-44) 1   Je­sus­mi

qa­wach­kar­qa ofren­da chu­ra­nan­ku baul­man apu­ku­na­pa ofren­da chu­ras­qan­ta. 2 Qa­wa­rir­qa­taq­mi iskay qoll­qe­cha­ku­na chu­raq wak­cha viu­ da­ta­pas. 3 Chay­mi nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, wak wak­cha viu­dam lla­pa­llan apu­ku­na­pa chu­ras­qan­ man­ta­pas aswan achka­ta­qa chu­ray­kun. 4 Apu­ku­na­qa pu­chuq qoll­qe­llan­ku­tam chu­rar­qa, wak viu­dam icha­qa wak­cha kay­nin­pi man­tie­ne­ku­nan­paq kaqta lla­pa­llan­ta qoy­kun. Templo tuñichisqa kananmanta (Mt 24:1-2. Mr 13:1-2) 5 Ku­yay­lla­paq ru­mi­ku­na­wan hi­nas­pa Dios­man re­ga­las­qa sumaq ador­no­ku­na­ wan alli­chas­qa tem­plo­man­ta wa­kin­ku­na ri­map­tin­kum Jesus nirqa: 6 —Kay qa­was­qay­k i­chik­ku­na­t am hamuq pun­chaw­ku­na­pi tu­ñi­chin­qa­ku, manam chu­lla ru­mi­pas per­qas­qa­qa pu­chun­qa­chu.

LUCAS 21

7 Je­sus­t am

1906 Jesus kutimunanpaq tukuy ima pasakunanmanta (Mt 24:3-28. Mr 13:3-23)

ta­puy­kur­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq ¿hay­ka­pi­taq kay nis­qay­ki­ku­na­qa kanqa? ¿Ima se­ñal­taq kanqa ma­na­raq chay­ku­na pa­sa­kuch­kap­tin­qa? —nispa. 8 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Allin­ta qa­wa­kuy­chik, yan­qa­taq pipas pan­ta­chi­sun­ki­chik­man. Achkaq­mi ha­mun­qa­ku ño­qa­pa su­tiy­pi: “Ñoqam kani Cris­to, ñam tiem­po­qa cha­ya­ra­mun­ña” nispa. Icha­qa amam pay­ku­na­wan­qa rin­ki­chik­chu. 9 Guer­ra­ku­na­man­ta hi­nas­pa chaq­wa­ku­na­man­ta uya­ris­pay­ki­chik­qa amam man­cha­ri­kun­ki­chik­chu. Chay­ku­na­ qa pun­ta­tam su­ce­de­ku­nan icha­qa kay tiem­po­qa manam tu­kun­qa­raq­chu. 10 —Huk na­cion­mi pe­lean­qa huk­law na­cion­wan chay­na­taq huk go­bier­no­pas huk­law go­bier­no­wan. 11 Tukuy hi­nas­tin­pim kanqa man­cha­kuy­paq ter­re­mo­to­ku­na, mu­chuy­ku­ na hi­nas­pa onqoy­ku­na. Cie­lo­ku­na­pi­pas kan­qam man­cha­ri­kuy­paq hatun se­ñal­ku­na. 12 —Icha­qa ma­na­raq chay­ku­na pa­sa­kuch­kap­tin­qa pre­so­chas­qa hi­nas­pa ña­ka­ri­chis­qam kan­ki­chik. *Hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­man pu­sas­qa kas­pam car­ ce­las­qa kan­ki­chik. Ño­qa­ray­kum juz­gas­qa ka­nay­ki­chik­paq rey­ku­na­man hi­nas­pa go­bier­naq­ku­na­man pu­sas­qa kan­ki­chik. 13 Chay­ku­na­qa su­ce­de­sun­ki­chik ño­qa­man­ta wi­ lla­ku­nay­ki­chik­paq­mi. 14 Amam yu­yay­ma­nan­ki­chik­chu imam ri­ma­nay­ki­chik­man­ta­qa. 15 Ene­mi­goy­ki­chik­ku­na­ta upa­lla­chi­nay­ki­chik­paq­mi hi­nas­pa mana ima­na­su­nay­ki­chik­ paq­mi ya­chay­wan ri­ma­nay­ki­chik­paq pa­la­bra­ku­na­ta qos­qay­ki­chik. 16 Wa­kin­ni­ki­chik­tam tay­ta-ma­ma­llay­ki­chik, waw­qe­llay­ki­chik, ayllu­llay­ki­chik hi­nas­pa amis­tad­llay­ki­chik trai­ cio­na­ru­sun­ki­chik chay­mi wa­kin­ni­ki­chik­qa wa­ñu­chis­qa kan­ki­chik. 17 Ño­qa­ray­kum llapa ru­na­ku­na cheq­ni­sun­ki­chik. 18 Chay­wan­pas umay­ki­chik­pi chu­lla­lla chuk­chay­ki­chik­pas manam chin­kan­qa­chu. 19 Pipas tak­yaq­mi kaw­say­ni­yoq­qa kanqa. 20 —Je­r u­sa­len­pa mu­y u­riq­nin­pi tro­pa­ku­na­ta qa­wa­ris­pa­qa, chay llaq­ta pur­ma­ chi­nan­ku tiem­po cha­ya­ra­mus­qan­tam ya­chan­ki­chik. 21 Judea lawpi kaq­ku­na­qa orqo­ku­na­man­yá ayqe­chun­ku, Je­ru­sa­len llaq­ta­pa chaw­pin­pi kaq­ku­na­pas lloq­si­ chun­ku­yá. Chak­ra­pi kaq­ku­na­pas ama­ña­yá llaq­ta­man­qa ku­tiy­ku­chun­ku­chu. 22 Chay pun­chaw­ku­na­qa Dios­pa cas­ti­ga­nan pun­chaw­ku­nam kanqa Bi­blia­pi nis­qan­ku­na cum­pli­ku­nan­paq. 23 ¡Imay­na­raq kan­qa­ku chay pun­chaw­ku­na­pi wik­sa­yoq otaq ñuñuq wa­wa­yoq war­mi­ku­na­qa! Dios kay llaq­ta­ku­na­ta cas­ti­gap­tin­mi lla­ki­kuy­lla­ña kanqa. 24 Espa­da­wan­mi wa­ñu­chin­qa­ku, lla­pa­llan na­cion­ku­na­man­mi pre­so­chas­qa­ta pu­san­qa­ku. Mana judio kaq ru­na­ku­na­ñam Je­ru­sa­len llaq­ta­ta­qa mu­nay­cha­kun­qa­ku, chay­na­qa kanqa mana judio ru­na­ku­na­pa mu­nay­cha­kus­qan tiem­po tu­ku­nan­ka­mam.

25 —Se­ñal­ku­nam

Jesucristopa imaynam kutimunanmanta (Mt 24:29-35, 42-44. Mr 13:24-37)

kanqa inti­pi, ki­lla­pi hi­nas­pa lu­ce­ro­ku­na­pi. Kay pa­cha­pi­pas na­cion­ nin­tin ru­na­ku­nam mana ima ru­ra­kuy­ta­pas atis­pan­ku man­cha­ris­qa­lla­ña kan­qa­ku lamar qo­cha­pa hi­nas­pa *ola­ku­na­pa qa­pa­riy­nin­wan. 26 Ru­na­ku­nam wa­ñuy­pa pa­tan­pi hi­na­ña kan­qa­ku man­cha­ri­kuy­man­ta kay pa­cha­pi tukuy imapa pa­sa­nan­ta su­yas­pa, cie­lo­ku­na­pi tukuy ima kaq­ku­na­pas kat­ka­ta­tan­qam. 27 Hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na ri­ku­wan­qa­ku hatun atiy­niy­wan hi­nas­pa kan­cha­riy­niy­wan pu­yu­pi ha­much­kaq­ta. 28 Chay­ku­na pa­sa­kup­tin­qa kall­pan­cha­kus­pa­yá qa­wa­ri­kuy­chik, li­bras­qa ka­nay­ki­chik­qa hich­pa­much­kan­ñam.

1907

LUCAS 21​, ​22

29 Chay­na­t a

ni­rus­pan­mi kay rik­cha­na­chiy­ta nirqa: —Qa­wa­riy­chik higos sa­cha­ta­wan lla­pa­llan sa­cha­ku­na­ta. 30 Iklli­ri­mup­tin­qa ya­ chan­ki­chik­ñam poqoy hich­pa­mus­qan­ta. 31 Chay­nam nis­qay­ku­na su­ce­de­kup­tin­qa ya­chan­ki­chik Dios­pa mu­nay­cha­ku­nan­qa hich­pa­mus­qan­ta­ña. 32 —Che­qap­t a­pu­nim ni­k i­chik, tukuy kay­ku­na­qa cum­pli­kun­qa ma­na­raq­pas kay miray ru­na­ku­na chin­kach­kap­tin­mi. 33 Cie­lo­pi kaq­ku­na­pas chay­na­taq kay pa­cha­ pas chin­ka­run­qam, nis­qay­ku­nam icha­qa mana chin­kan­qa­chu. 34 —Allin­t a­yá qa­wa­kuy­chik, yan­qa­ña­t aq­mi vi­cio­ku­na­pi, ma­cha­kuy­ku­na­pi hi­nas­pa kay pa­cha­pi ima­pas kaq­ku­na­pi afa­na­kuch­kaq­ta qon­qay­lla­man­ta chay pun­chaw­ku­na ta­ri­ra­mu­sun­ki­chik­man. 35 Kay pa­cha­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na­ta­qa toq­lla hinam qon­qay­lla­man­ta ha­pi­ra­mun­qa. 36 Lis­to­lla kas­pa­yá tukuy tiem­po­pi Dios­ta ma­ña­kuy­chik tukuy kay­ku­na ha­muq­man­ta llup­ti­nay­ki­chik­paq chay­na­pi Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa qay­llay­pi ka­nay­ki­chik­paq­pas. 37 Je­sus­mi pun­chaw­pi­qa tem­plo­pi ya­cha­chiq, tu­t an­ku­na­ña­t aq­mi Oli­vos Mo­ qo­man riq chay­pi sa­ma­nan­paq. 38 Sapa tem­pra­non­ña­taq­mi ru­na­ku­na riqku tem­plo­man Je­sus­pa ya­cha­chis­qan­ta uya­ri­nan­ku­paq.

22

Jesusta wañurachinankupaq tanteanakusqankumanta (Mt 26:1-5, 14-16. Mr 14:1-2, 10-11. Jn 11:45-53)

1   Mana Qon­chu­yoq Tanta Mi­ku­nan­ku otaq *Pas­cua Fies­tam hich­pa­much­kar­qa­

ña. 2 Hi­nap­tin­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na ru­na­ku­na­ta man­cha­kus­pan­ku imay­nam Jesus wa­ñu­ra­chiy­ta mas­kar­qa­ku. 3 Chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­man­ta Isca­rio­te­wan su­ti­chas­qan­ku Ju­das­man *Sa­ta­nas yay­ku­rup­tin­mi 4 pay rirqa sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan hi­nas­pa tem­plo­ pi guar­dia­ku­na­wan par­laq, rir­qa­qa Je­sus­ta imay­nam trai­cio­na­nan­paq ri­ma­na­kuq­mi. 5 Chay­mi ku­sis­qa­lla­ña pa­ga­nan­ku­paq pro­me­te­kur­qa­ku. 6 Chay­mi Ju­das­ña­taq “allin­ mi” nis­pan ru­na­ku­na­pa mana ya­chas­qa­llan­ta mas­kar­qa hay­ka­pim entre­gay­kuy­ta. Discipulonkunawan Jesus cenasqanmanta (Mt 26:17-29. Mr 14:12-25. Jn 13:21-30. 1 Co 11:23-26)

7 Mana Qon­chu­yoq Tanta Mi­ku­nan­ku otaq *Pas­cua­pi Dios­paq car­ne­ro wa­ñu­chi­nan­ku pun­chaw­pim 8 Pe­dro­ta­wan Juan­ta Jesus ka­char­qa pas­cua mi­kuy­ta alis­ta­mu­nan­ku­paq. 9 May­pim mi­ku­nan­ku­paq ta­pup­t in­ku­ña­t aq­mi 10 Jesus nirqa: —Llaq­ta­man yay­kuch­kas­pam puy­ñu­pi yaku apach­kaq ru­na­wan tu­pan­ki­ chik, pay­tam qa­tin­ki­chik yay­kus­qan wa­si­ka­ma. 11 Wa­si­yoq­tam nin­ki­chik: “Ya­cha­chi­kuq­mi ni­mu­sun­ki: ‘¿May­qan cuar­to­pi­taq *Pas­cua mi­kuy­ta ce­na­saq dis­ci­pu­loy­ku­na­wan?’ nispa.” 12 Chay­mi qa­wa­chi­sun­ki­chik hatun cuar­to­ta wa­si­pa altos­nin­pi ña alli­chas­qa­ta­ña, chay­pi­yá pre­pa­ra­muy­chik. 13 Ris­pan­ku­má ta­r iy­kur­qa­ku Je­sus­pa nis­qan­man hina, chay­pim *Pas­cua mi­kuy­ ta pre­pa­rar­qa­ku. 14 Ho­ra­ña ka­r up­t in­mi *apos­tol­nin­ku­na­pi­wan mi­ku­nan­paq ti­yay­kur­qa. 15 Chay­ pim Jesus nirqa: —Ma­na­raq ña­ka­rich­kas­pay­mi ancha­lla­ta­ña mu­nar­qa­ni qam­ku­na­wan kay pas­cua car­ne­ro mi­kuy­kuy­ta. 16 Ni­ki­chik­mi: Ma­na­ñam mi­ku­saq­chu Dios­pa mu­nay­ cha­kus­qan­pi cum­pli­ku­nan­ka­ma —nispa. 17 Vi­no­yoq va­so­t a ha­piy­kus­pan­mi Dios­man gra­cias­t a qoy­kus­pan nirqa:

LUCAS 22

1908

—Kay va­so­man­ta­yá sa­pa­ka­ma to­may­kuy­chik. 18 Ni­ki­chik­mi: Kay vi­no­ta­qa ma­ na­ñam to­ma­saq­ña­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan cha­ya­mu­nan­ka­ma —nispa. 19 Tan­t a­t a­pas ha­piy­kus­pan­mi gra­cias­t a qorqa hi­nas­pam par­tey­ka­r is­pan nirqa: —Kaymi cuer­poy qam­ku­na­ray­ku entre­gas­qa. Chay­na­tam qam­ku­na­pas ru­ran­ki­ chik ño­qa­ta yu­ya­ri­was­pa —nispa. 20 Ce­na­r us­pan­ku­ña­t aq­mi vi­no­yoq va­so­t a ha­piy­kus­pan nirqa: —Kay vi­no­qa ya­war­niy­wan ru­ras­qa mosoq con­t ra­tom. Ya­war­niy­qa qam­ku­na­ ray­ku chaq­chus­qam. 21 Trai­cio­na­waq­niy ru­na­pa ma­k in­mi ño­qa­pa­wan kuska kay me­sa­pa ha­wan­pi kach­kan. 22 Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa Dios­pa nis­qan­man hinam wa­ñu­saq icha­qa ¡imay­na­raq kanqa trai­cio­na­waq­niy ru­na­qa! —nispa. 23 *Apos­tol­ku­na­ña­t aq­mi ta­pu­na­kuy­t a qa­llay­kur­qa­ku: —¿May­qan­nin­chik­taq chay­ta­qa ru­rach­wan? —nispa. Jesuspa discipulonkunapa atipanakusqankumanta

24 Dis­ci­pu­lon­ku­nam

ati­pa­na­kur­qa­ku may­qan­nin­kum asta­wan req­sis­qa ka­nan­ ku­man­ta. 25 Hi­nap­tin­mi Jesus nirqa: —Kay pa­cha­pi go­bier­naq­ku­nam ru­na­ku­na­pi mu­nay­cha­kun­ku hi­nap­tin­mi mu­ nay­cha­kus­qan ru­na­ku­na­ña­taq hapin allin ru­raq­paq. 26 Qam­ku­na uku­pi­qa manam chay­na­chu kanqa. Qam­ku­na­man­ta aswan yu­yay­ni­yoq kaqqa sull­ka kaq hinam kanqa, ka­ma­chi­kuq­ña­taq­mi ser­vi­kuq hina kanqa. 27 ¿Me­sa­pi ti­yaq­chu icha me­ sa­man ser­viq­chu aswan req­sis­qa­qa kan­man? Che­qap­ta­pu­ni­pas me­sa­pi ti­yaq­mi. Ñoqam icha­qa ser­viq­ni­ki­chik hina qam­ku­na ukupi kach­ka­ni. 28 —Sa­sa­cha­kuy­pi kap­tiy­pas qam­ku­na­qa ño­qa­wan­mi kar­qan­ki­chik. 29 Mu­nay­cha­ ku­nay­ki­chik­paq­mi de­re­cho­ta qoy­ki­chik imay­nam ño­qa­man­pas Tay­tay qo­was­qan­man hina. 30 Mu­nay­cha­kup­tiy­mi qam­ku­na­pas ño­qa­wan mi­kun­ki­chik hi­nas­pa to­man­ki­chik, juez­ku­na hina ti­yay­kus­pam Israel­pa chun­ka iskay­ni­yoq ayllun­ku­na­ta juz­gan­ki­chik.

31 Se­ñor­mi

Jesusta Pedro negananmanta (Mt 26:31-35. Mr 14:27-31. Jn 13:36-38)

nirqa: —Simon, Simon, tri­go­ta hina suy­su­su­nay­ki­chik­paq­mi *Sa­ta­nas ma­ña­ku­run. 32 Icha­qa ñoqam Dios­t a ma­ña­kur­qa­ni iñiy­ni­k i mana pi­si­nan­paq. Ku­t i­r i­mus­pay­k im iñiq­ma­si­ki­ku­na­ta kall­pan­chan­ki tak­ya­nan­ku­paq —nispa. 33 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Señor, ño­qa­qa lis­tom kach­ka­ni qan­wan kuska car­cel­man ri­nay­paq­pas chay­ na­taq qan­wan kuska wa­ñu­nay­paq­pas —nispa. 34 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pedro, kay­tam niki: Ku­nan­pu­nim ma­na­raq­pas gallo wa­qa­ra­much­kap­tin req­ si­was­qay­ki­ta kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­kun­ki —nispa. Ñakarinanmanta yapatawan Jesuspa nisqanmanta

35 Dis­ci­pu­lon­ku­na­t am

Jesus nirqa: —Mana qoll­qe­yoq­ta, mana way­qa­yoq­ta hi­nas­pa mana *usu­ta­yoq­ta allin no­ti­ cia­ta wi­lla­kuq ka­chap­tiy­qa ¿ima­pas pi­si­sur­qan­ki­chik­chu? —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku:

1909

LUCAS 22

—Manam ima­pas pi­si­war­qa­ku­chu —nispa. 36 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ku­nan­yá icha­qa qoll­qe­ki­chik­pas chay­na­taq way­qay­ki­chik­pas kap­tin­qa apay­ chik. Espa­day­ki­chik mana kap­tin­qa pa­chay­ki­chik­ta *ran­ti­kus­pa­yá ran­tiy­chik. 37 Ni­k i­chik­mi, ño­qa­man­t a Bi­blia­pi qell­qas­qa kaqmi cum­pli­ku­nan, chay­pim nin: “Mana ka­su­kuq ru­na­ku­na­man huk­lla­was­qam karqa” nispa. Ño­qa­man­ta qell­qas­qa kaq­ku­na­qa cum­pli­kun­qam. 38 Chay­na­t a Jesus ni­r up­t in­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Señor, kayqa iskay espa­da —nispa. Je­sus­mi nirqa: —Chay­lla­paq­ñam —nispa. Getsemani huertapi Jesus mañakusqanmanta (Mt 26:36-46. Mr 14:32-42)

39 Chay­man­t a lloq­si­r us­pan­mi hina rinan Oli­vos Mo­qo­man Jesus pa­sa­kur­qa, dis­ ci­pu­lon­ku­na­pas pay­wan­mi rir­qa­ku. 40 Cha­ya­r us­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­ta nirqa: —Dios­ta ma­ña­kuy­chik ama ten­tas­qa ka­nay­ki­chik­paq —nispa. 41 Hi­nas­pam pay­ku­na­pa tumpa wak­law­nin­man asu­r i­r us­pan qon­qo­ra­kuy­kus­pan Dios­ta ma­ña­kur­qa. 42 Chay­mi Jesus nirqa: —Tay­táy, mu­nas­pay­ki­qa kay ña­ka­riy­man­ta­yá li­bray­ku­way icha­qa amayá ño­qa­ pa mu­nas­qay­chu ka­chun aswan­qa qampa mu­nas­qay­ki­yá —nispa. ( 43 Hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­man­ta angel ri­ku­riy­kur­qa kall­pan­chay­ku­nan­paq. 44 Llum­pay lla­k is­qa­lla­ña kas­pan­mi tukuy kall­pan­wan Dios­t a ma­ña­kur­qa. Chi­ka­ cha­chaq yawar sutuq hi­na­raq­mi su­dor­nin­pas pam­pa­man su­tur­qa.) 45 Ma­ña­kus­qan­man­t a Jesus ha­t a­r is­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­man asuy­kur­qa, pay­ ku­na­tam ta­riy­kur­qa lla­ki­man­ta pu­ñu­kuch­kaq­ta. 46 Chay­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq pu­ñu­kuch­kan­ki­chik? Ha­ta­ris­pa­yá Dios­ta ma­ña­kuy­chik ama ten­tas­qa ka­nay­ki­chik­paq.

47 Jesus

Jesusta presochasqankumanta (Mt 26:47-56. Mr 14:43-50. Jn 18:2-11)

chay­na­ta ri­mach­kap­tin­raq­mi Judas su­ti­yoq ru­na­pa pu­sas­qan achka­ lla­ña ru­na­ku­na ri­ku­riy­ka­mur­qa. Ju­das­qa chun­ka iskay­nin­tin dis­ci­pu­lon­ku­na­pa huk­nin­mi karqa. Je­sus­man asuy­kus­pa mu­chay­kup­tin­mi 48 Je­sus­ña­taq nirqa: —¿Judas, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­chum mu­chay­kus­pa trai­cio­na­ru­wan­ki? —nispa. 49 Chay­ku­na pa­sas­qan­t a qa­was­pan­kum dis­ci­pu­lon­ku­na nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq ¿pe­lea­saq­ku­chu espa­day­ku­wan? —nispa. 50 Chay­mi huk­nin dis­ci­pu­lon sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa ru­nan­pa *alleq rin­rin­ta qo­ru­rur­qa. Chay­mi Je­sus­ña­taq: 51 —De­jay­chik —nis­pan chay ru­na­pa rin­r in­t a llap­chay­kus­pan sa­no­ya­ra­chir­qa. 52 Hi­nas­pam *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­t a, tem­plo­pi guar­dia­ku­na­pa je­fen­t a hi­nas­pa ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­ta nirqa: —¿Su­wa­ta­pas hapiq hi­na­chum ha­mur­qan­ki­chik espa­da­yoq hi­nas­pa kas­pi­yoq? 53 Sapa pun­chaw­mi ño­qa­qa qam­ku­na­wan kar­qa­ni tem­plo­pi, icha­qa manam pre­so­ cha­war­qan­ki­chik­chu. Ñam qam­ku­na­pa ru­ra­nay­ki­chik ho­ra­ña, ku­nan­qa tu­ta­yay­pi ka­ma­chi­kuq­ñam mu­nay­cha­kuch­kan.

LUCAS 22

54 Je­sus­t a

1910 Jesusta Pedro negasqanmanta (Mt 26:57-58, 69-75. Mr 14:53-54, 66-72. Jn 18:12-18, 25-27)

pre­so­cha­rus­pan­kum *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa wa­sin­man pu­sar­qa­ku. Pe­dro­ña­taq­mi karu qe­pa­llan­ta qa­tir­qa. 55 Pa­tio­pi ni­na­ta ra­ta­chis­pan­ku ti­yay­ kup­tin­kum, Pe­dro­pas pay­ku­na­wan kuska ti­yay­kur­qa. 56 Ni­na­pa achkiy­nin­wan Pe­dro­ta ti­yach­kaq­ta huk sir­vien­ta qa­wa­ris­pan­mi nirqa: —Kay ru­na­qa Je­sus­pa pu­riq­ma­sin­mi —nispa. 57 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq ne­ga­kus­pa nirqa: —Manam req­si­ni­chu —nispa. 58 Tumpa unay­neq­man­t am huk­pas ri­ku­r us­pan nirqa: —Qam­pas pay­ku­na­man­ta kaqmi kanki —nispa. Hi­nap­tin­mi Pe­dro­ña­taq nirqa: —Manam ño­qa­chu kani tayta —nispa. 59 Huk ho­ra­man­t a hi­na­ña­t aq­mi huk­pas uyan­pi niy­kur­qa: —Che­qap­ta­pu­nim kay ru­na­pas Je­sus­wan karqa, pay­pas Ga­li­lea law­man­ta kaqmi —nispa. 60 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Ima­ta­chá ri­ma­kun­ki­pas tayta —nispa. Chay­na­ta ri­mach­kap­t in­raq­mi gallo wa­qa­ra­mur­qa. 61 Jesus mu­y u­riy­kus­pa Pe­dro­ta qa­wa­riy­kup­tin­mi Pedro yu­ya­ri­r ur­qa Se­ñor­pa nis­qan­ta, paymi nirqa: “Ku­nan­pu­nim ma­na­raq­pas gallo wa­qa­ra­much­kap­t in req­si­was­qay­ki­ta kimsa ku­t i­ka­ma ne­ga­kun­ki” nispa. 62 Chay­mi ha­wa­man lloq­si­r us­pan ami­nan­ka­ma wa­qa­kur­qa.

63 Je­sus­t a

Jesusta burlakusqankumanta (Mt 26:67-68. Mr 14:65)

cui­daq ru­na­ku­nam pay­man­ta bur­la­kur­qa­ku hi­nas­pa waq­tar­qa­ku. wa­tas­qa­ta uyan­pi ta­kas­pan­kum nir­qa­ku: —Mus­ya­kuy ¿pitaq ma­qa­such­kan­ki? —nispa. 65 Tu­kuy­t a nis­pan­kum insul­t ar­qa­ku.

64 Ñawin

Jesus juzgasqa kasqanmanta (Mt 26:59-66. Mr 14:55-64. Jn 18:19-24)

66 Pun­chaw­ña ka­r up­t in­mi ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­wan *sa­cer­do­te­ku­na­ pa je­fen­ku­na hi­nas­pa Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na hu­ñu­na­ku­rus­pan­ku Je­sus­ta pu­sar­qa­ku *cor­te­man. Chay­pim payta ta­pur­qa­ku: 67 —Ni­way­ku ¿qam­chu kanki Cris­to? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —“Arí” nip­tiy­qa manam cree­waq­chik­chu. 68 Qam­ku­na­ta ta­pup­tiy­qa manam con­tes­ta­wan­ki­chik­chu. 69 Aswan­qa, Dios­man­ta Hamuq Runam ku­nan­man­ta­pu­ni tukuy atiy­ni­yoq Dios­pa *alleq­nin­pi ti­yay­ku­saq. 70 Chay­mi lla­pa­llan­ku nir­qa­ku: —Chay­na­qa ¿Dios­pa Chu­rin­chu kanki? —nispa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí ñoqam kani qam­ku­na­pa nis­qay­ki­chik­pi hina —nispa.

1911

LUCAS 22​, ​23

71 Chay­mi

pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Kay­qa­ya ki­kin­pu­ni ri­ma­r un ¿ima­paq­ña­taq tes­ti­go­ta­qa mu­nan­chik? —nispa.

23

Pilatopa qayllanman Jesusta pusasqankumanta (Mt 27:1-2, 11-14. Mr 15:1-5. Jn 18:28-38)

1   Lla­pa­llan­kum

Je­sus­ta Pi­la­to­man pa­sa­chir­qa­ku. 2 Pay­ku­nam Je­sus­ta acu­sas­pa nir­qa­ku: —Kay ru­na­qa na­cion­niy­ku­pi ru­na­ku­na­tam uma­chach­kan *impues­to­ta Rey Ce­sar­ man amaña pa­ga­nay­ku­paq. Payqa ha­pi­kuch­kan Cris­to otaq Rey kas­qan­paq­mi —nispa. 3 Chay­mi Pi­la­to ta­pur­qa: —¿Qam­chu kanki ju­dio­ku­na­pa rey­nin? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Arí, qampa nis­qay­ki­man hinam —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­t a­wan ru­na­ku­na­t a Pi­la­to nirqa: —Pay­pi­qa manam ima­ta­pas ta­ri­ni­chu sen­ten­cia­nay­paq hi­na­qa —nispa. 5 Pay­ku­na­ña­t aq­mi qa­pa­r ir­qa­ku: —Chay ru­na­qa Ga­li­lea law­pi­pas chay­na­taq Judea law­pi­pas kay­man cha­ya­mu­ nan­ka­ma­raq­mi ru­na­ku­na­ta ya­cha­chich­kan go­bier­no­pa con­tran­pi —nispa. Rey Herodespa qayllanman Jesusta pusasqankumanta

6 Ga­li­lea­man­ta ri­mas­qan­ku­ta uya­ri­rus­pan­mi Pi­la­to ta­pur­qa che­qap­chus Je­sus­qa Ga­

li­lea­man­ta kas­qan­ta. 7 He­ro­des­pa go­bier­nas­qan­man­ta kas­qan­ta ya­cha­rus­pan­ña­taq­mi He­ro­des­man pu­sa­chir­qa. Payqa Ga­li­lea lawpi go­bier­naq kach­kas­pan­pas chay pun­chaw­ku­ na­pi­qa Je­ru­sa­len­pim kach­kar­qa. 8 He­ro­des­mi Je­sus­ta ri­kuy­kus­pan ancha­lla­ta­ña ku­si­kur­qa. Pay­man­ta uya­ris­pan­mi unay­ña mu­nar­qa ima mi­la­gro ru­ras­qan­pas qa­way­kuy­ta. 9 Achka ku­ti­ta ta­pu­pa­yap­tin­pas Je­sus­qa manam ima­ta­pas ri­ma­rir­qa­chu. 10 Chay­pi­taq­mi kach­kar­ qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­wan Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­pas, pay­ku­nam Je­sus­ta uyan­pi­pu­ni acu­sach­kar­qa­ku. 11 He­ro­des­mi sol­da­don­ku­na­pi­wan Je­sus­ta des­pre­ciar­qa­ku, bur­la­kus­pam su­ma-su­maq pa­cha­wan chu­ray­ka­chis­pa Pi­la­to­man ku­ti­ri­chir­qa. 12 He­ro­des­ wan Pi­la­to cheq­ni­na­kus­qa kach­kas­pan­ku­pas chay pun­chaw­pim amis­ta­rur­qa­ku. Jesusta wañunanpaq sentenciasqankumanta (Mt 27:15-26. Mr 15:6-15. Jn 18:39-19:16)

13 Pi­la­tom hu­ñu­ra­chi­mur­qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­t a, ju­dio­ku­na­pa ka­ma­ chiq­nin­ku­na­ta hi­nas­pa wakin ru­na­ku­na­ta, 14 pay­ku­na­tam nirqa: —Kay ru­na­tam pu­sa­mu­war­qan­ki­chik: “Ru­na­ku­na­tam ho­qa­rin go­bier­no­pa con­ tran­pi” nis­pay­ki­chik. Aswan­qa qay­llay­ki­chik­pi ta­pus­pay­mi acu­sas­qay­ki­chik­man hi­na­qa ima fal­tan­ta­pas mana ta­ri­ni­chu. 15 Mana hu­cha­yoq kas­qan­ta ya­chas­pan­mi He­ro­des­pas ku­ti­ra­chi­mu­wan. Qa­was­qay­ki­chik­pi hi­na­pas manam ima­ta­pas ru­rar­ qa­chu wa­ñu­nan­paq hi­na­qa. 16 Azo­te­chis­pay­mi ka­chay­ku­saq —nispa. ( 17 *Pas­cua Fies­ta­pim wa­tan-wa­tan Pi­la­to huk pre­so­ta ka­cha­ri­nan karqa.) 18 Aswan­qa lla­pa­llan­kum qa­pa­r ir­qa­ku: —Chay Je­sus­ta wa­ñu­chis­pay­ki Bar­ra­bas­ta ka­chay­ka­pu­way­ku —nispa. 19 Chay Bar­ra­bas­mi go­bier­no­pa con­tran­pi ru­na­ku­na­ta ha­ta­ri­ra­chis­qan­man­ta hi­nas­ pa runa wa­ñu­chis­qan­man­ta car­cel­pi kach­kar­qa. 20 Je­sus­ta ka­chay­kuy­ta mu­nas­pan­mi pay­ku­na­ta Pi­la­to ri­ma­pa­yar­qa. 21 Chay­mi pay­ku­na­ña­taq asta­wan­raq qa­pa­rir­qa­ku:

LUCAS 23

1912

—¡Cha­ka­ta­ruy! ¡Cha­ka­ta­r uy! —nispa. 22 Hi­nap­t in­mi Pi­la­to­ña­t aq kay­wan­qa kimsa ku­t i­t a­ña nirqa: —¿Ima mana allin­ta­ña­taq payqa ru­ra­r ur­qa? Wa­ñu­nan­paq hi­na­qa manam ima fal­tan­ta­pas ta­ri­ni­chu. Azo­te­ra­chis­pay­mi ka­chay­ku­saq —nispa. 23 Cha­ka­t a­nan­paq ma­ñas­pan­kum asta­wan­raq qa­pa­r ir­qa­ku. Chay­na­pi­má ru­na­ku­na­pa ma­ña­kus­qan­man hina ru­rar­qa. 24 Je­sus­ta­má wa­ñu­nan­paq Pi­la­to sen­ ten­ciay­kur­qa. 25 Ru­na­ku­na­pa ma­ña­kus­qan­ku Bar­ra­bas­tam icha­qa ka­chay­ka­chir­qa. Paymá go­bier­no­pa con­t ran­pi ru­na­ku­na­ta ha­ta­ri­chis­pan ru­na­ta­pas wa­ñu­ra­chir­qa. Je­sus­tam icha­qa ru­na­ku­na­man entre­gay­kur­qa mu­nas­qan­ku­ta ru­ra­nan­ku­paq. Jesusta chakatasqankumanta (Mt 27:32-44. Mr 15:21-32. Jn 19:17-27)

26 Cha­ka­ta­nan­ku­paq Je­sus­ta pu­sas­pan­kum chak­ra­man­ta ku­tich­kap­tin Ci­re­ne llaq­ta­yoq

Si­mon­ta ha­pi­rur­qa­ku, pay­man­ña cruz­nin­ta hom­bro­chip­tin­kum Je­sus­pa qe­pan­ta rirqa. 27 Paypa qe­pan­tam rirqa achka­lla­ña ru­na­ku­na, war­mi­ku­na­pas achka­lla­ñam rir­ qa­ku Je­sus­man­ta qa­pa­ri­lla­wan­ña wa­qas­tin. 28 Pay­ku­na­ta qa­wa­ris­pan­mi Jesus nirqa: —Je­ru­sa­len llaq­ta­yoq war­mi­ku­na, amayá ño­qa­man­ta­qa wa­qay­chik­chu, wa­ qas­pa­qa-wa­qay­chik ki­ki­ki­chik­man­ta­wan wa­way­ki­chik­ku­na­man­ta­yá. 29 Hamuq pun­chaw­ku­na­pim nin­qa­ku: “¡Mayna ku­sis­qam mana wa­cha­kuq­ku­na­qa hi­nas­pa mana wawa ñuñuq se­ño­ra­ku­na­qa!” nispa. 30 Ru­na­ku­nam orqo­ku­na­ta nin­qa­ku: “Tu­ñiy­ka­muy” nispa, mo­qo­ku­na­ta­ña­taq­mi nin­qa­ku: “Pa­kay­ku­way­ku” nispa. 31 Kaw­saq sa­cha­t a kay­na­t a ru­ras­pan­ku­qa ¿ima­nan­qa­ku­raq cha­k is­qa sa­cha­t a­qa? 32 Pu­sar­qa­ku­t aq­mi mana allin ruraq iskay ru­na­ku­na­t a­pas Je­sus­wan kus­ka­t a wa­ñu­chi­nan­ku­paq. 33 Uma tullu su­ti­yoq mo­qo­man cha­ya­rus­pan­kum cha­ka­tar­ qa­ku Je­sus­ta, cha­ka­tar­qa­ku­taq­mi mana allin ruraq iskay­nin ru­na­ku­na­ta­pas, huk­nin­tam cha­ka­tar­qa­ku *alleq law­nin­pi, huk­nin­ta­ña­taq­mi cha­ka­tar­qa­ku *ichoq law­nin­pi. ( 34 Cha­ka­tach­kap­tin­kum Jesus nirqa: —Tay­táy, pam­pa­chay­kuy, manam ya­chan­ku­chu imam ru­ras­qan­ku­ta —nispa.) Sol­da­do­ku­na­ña­taq­mi Je­sus­pa pa­chan­ta sor­tear­qa­ku may­qan­man­pas tu­pa­ru­ nan­paq. 35 Llapa ru­na­ku­na­pas sa­yay­kus­pam qa­wach­kar­qa­ku imam pa­sa­kus­qan­ta, ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­pas bur­la­kus­pam nir­qa­ku: —Wakin ru­na­ku­na­tam li­brar­qa, chay­na­qa ki­kin­yá li­bra­ku­chun Dios­pa akllas­ qan che­qap Cris­to kas­pan­qa —nispa. 36 Sol­da­do­ku­na­pas asuy­kus­pan­kum vi­na­g re­t a ma­lli­chis­pan­ku bur­la­kur­qa­ku: 37 —Ju­dio­ku­na­pa rey­nin kas­pay­k i­qa, ki­k i­llay­k i­yá li­bra­kuy —nis­pan­ku. 38 Cruz­n in­pa uman­pim qell­qas­qa karqa: “KAYMI JUDIOKUNAPA REYNIN” niq. 39 Chay­pi war­kus­qa mana allin ruraq ru­na­pas Je­sus­t am ka­mir­qa: —Cris­to kas­pay­ki­qa li­bra­kus­pa­yá ño­qay­ku­ta­pas li­bra­way­ku —nispa. 40 Huk­nin­ña­t aq­mi chay kamiq ru­na­t a qaq­char­qa: —¿Qam­pas wa­ñu­nay­ki­paq sen­ten­cias­qa kach­kas­pay­ki­chum Dios­ta mana man­cha­kun­ki? 41 Mana allin ru­ras­qan­chik­man­tam ño­qan­chik­qa kaypi ña­ka­rich­ kan­chik, paymi icha­qa ña­ka­rich­kan mana ima­man­ta. 42 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi Je­sus­t a niy­kur­qa: —Jesus, mu­nay­cha­kus­qay­ki­man cha­ya­mus­pay­ki­qa yu­ya­ri­lla­wan­ki­má —nispa. 43 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­tam niki, ku­nan­pu­nim ño­qa­wan kanki *pa­rai­so­pi —nispa.

1913

44 Kay

LUCAS 23​, ​24

Jesusmi wañukun (Mt 27:45-56. Mr 15:33-41. Jn 19:28-30)

pa­cham tu­ta­ya­rur­qa yaqa chaw­pi pun­chaw­man­ta las tres­ka­ma. 45 Inti tu­ta­ya­ rup­tin­mi tem­plo­pi san­tua­rio rakiq rakta te­la­pas lli­ki­ku­rur­qa. 46 Je­sus­ña­taq­mi qa­pa­rir­qa: —Tay­táy, espi­ri­tuy­tam qo­muy­ki —nispa. Chay­na­ta ni­rus­pan­mi wa­ñu­kur­qa. 47 Sol­da­do­ku­na­pa ca­pi­tan­nin­mi chay pa­sas­qan­ku­na­ta qa­was­pan Dios­ta ala­bar­qa: —Che­qap­ta­pu­nim kay ru­na­qa mana hu­cha­yoq kasqa —nispa. 48 Pa­sas­qan­t a qa­wa­nan­paq lliw hu­ñu­na­kuq­ku­nam chay­t a qa­was­pan­ku qas­ qon­ku­ta ta­ka­kus­tin asu­ri­kur­qa­ku. 49 Je­sus­pa req­si­na­kus­qan­ku­na­ña­taq­mi Ga­li­lea law­man­ta riq war­mi­ku­na­pi­wan ka­r u­lla­man­ta qa­wach­kar­qa­ku.

50-51 Kar­qam

Jesusta pampaykusqankumanta (Mt 27:57-61. Mr 15:42-47. Jn 19:38-42)

ju­dio­ku­na­pa cor­ten­pi con­se­je­ro Josey su­ti­yoq allin justo runa. Payqa karqa Judea lawpi kaq Ari­ma­tea llaq­ta­yoq­mi. Payqa manam huk­lla­chu karqa *cor­te­pi tan­teas­qan­ku­wan­pas nitaq ru­ras­qan­ku­wan­pas, pay­pas Dios­pa mu­nay­cha­ kus­qan­tam su­yach­kar­qa. 52 Paymi rirqa Pi­la­to­man Je­sus­pa cuer­pon­ta mañaq. 53 Cruz­man­t a uray­ka­chis­pan­mi fino sa­ba­nas­wan wan­kuy­kur­qa hi­nas­pam pi­pa­pas ma­na­raq pam­pa­kus­qan qa­qa­pi to­qos­qa se­pul­tu­ra­man chu­ray­kur­qa. 54 Chay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa *sa­ma­na pun­chaw­paq pre­pa­ra­ku­nan­ku pun­chaw­pim otaq sa­ma­na pun­chaw­paq tum­pa­lla­ña fal­tach­kap­tin­mi. 55 Ga­li­lea law­man­t a Je­sus­wan riq war­mi­ku­na­pas se­pul­t u­ran­t a­qa ri­kur­qa­kum, ri­kur­qa­ku­taq­mi imay­nam cuer­pon chu­ras­qan­ku­ta­pas. 56 Wa­sin­ku­man ku­ti­rus­pan­ ku­ña­taq­mi olor­ku­na­ta­wan miski asnaq ham­pi­ta pre­pa­rar­qa­ku hi­nas­pam ley­man hina *sa­ma­na pun­chaw­pi sa­mar­qa­ku.

24

Jesuspa kawsarimusqanmanta (Mt 28:1-10. Mr 16:1-8. Jn 20:1-10)

1   Chay war­mi­ku­nam do­min­go tu­ta­pay­ta miski asnaq pre­pa­ras­qan­ku olor­ ku­na­ta apa­ri­kus­pa se­pul­tu­ra­man rir­qa­ku. 2 Se­pul­tu­ra pun­ku­pi ru­mi­tam ta­ri­rur­qa­ku asu­ri­chis­qa­ta­ña 3 chay­mi yay­kus­pan­ku Señor Je­sus­pa cuer­pon­ta­qa ma­na­ña ta­rir­qa­ku­chu. 4 Mana ima ru­ray­ta­pas atich­kap­tin­kum kan­cha­rich­kaq pa­cha­yoq iskay ru­na­ku­na pay­ku­na­man ri­ku­riy­kur­qa. 5 Man­cha­ri­kuy­man­ta pam­ pa­ka­ma ku­mu­kuy­kup­tin­kum chay ru­na­ku­na nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq kaw­sa­kuq­ta­qa wa­ñus­qa­ku­na ukupi mas­kach­kan­ki­chik? 6 Payqa manam kay­pi­ña­chu kach­kan, aswan­qa kaw­sa­r i­r un­mi. Yu­ya­r iy­chik­yá, Ga­li­lea lawpi kach­kas­pan­raq­mi ni­sur­qan­ki­chik: 7 “Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­qa hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­man­mi qoy­ku­wan­qa­ku cha­ka­ta­wa­nan­ku­paq, icha­qa kimsa pun­chaw­man­tam kaw­sa­ri­mu­saq” nispa. 8 Hi­nap­tin­mi chay­raq yu­ya­ri­rur­qa­ku Je­sus­pa chay­na nis­qan­ta. 9 Se­pul­tu­ra­man­ta ku­ti­rus­ pan­ku­ña­taq­mi wi­llar­qa­ku chun­ka huk­ni­yoq *apos­tol­ku­na­man­wan wa­kin­ku­na­man tukuy chay­ku­na pa­sa­kus­qan­man­ta. 10 Apos­tol­ku­na­man wi­llaq­ku­nam karqa Mag­da­la llaq­ta­yoq Maria, Juana, Ja­co­bo­pa maman Maria hi­nas­pa wakin war­mi­ku­na. 11 Chay­ta uya­riq­nin­ku­ nam cuen­to­paq ha­pis­pan­ku mana creer­qa­ku­chu chay war­mi­ku­na­pa wi­lla­kus­qan­ta.

LUCAS 24

1914

12 Pe­d rom icha­qa se­pul­t u­ra­man kall­par­qa, ku­muy­kus­pan se­pul­t u­ra­t a qa­ way­kup­tin­mi sa­ba­nas­lla­ña chay­pi­qa kach­kas­qa. Chay­na­ta qa­way­kus­pan­mi admi­ras­qa­lla­ña ku­ti­rir­qa.

Emaus llaqtaman riqkunaman Jesuspa rikuriykusqanmanta (Mr 16:12-13)

13 Je­ru­sa­len­man­ta iskay legua mas­nin­pi ta­ri­kuq Emaus llaq­ta­cha­man­mi chay do­min­go pun­chaw­pi rich­kar­qa­ku Je­sus­pa iskay pu­riq­ma­sin­ku­na. 14 Tukuy ima su­ce­de­kus­qan­man­ta par­las­tin­mi rich­kar­qa­ku. 15 Ri­mas­pa hi­nas­pa ta­pu­na­kus­pa ri­mach­kap­tin­kum pay­ku­na­man Jesus asuy­kus­pan pay­ku­na­wan rirqa. 16 Aswan­qa manam pay kas­qan­ta req­sir­qa­ku­chu te­la­wan hina ña­win­ku har­ka­chis­qa kas­qan­ray­ku. 17 Je­sus­mi pay­ku­na­t a ta­puy­kur­qa: —¿Ima­man­ta­taq pu­ris­tin ta­pu­na­kuch­kan­ki­chik? —nispa. Chay­mi lla­kis­qa­lla­ña sa­yay­kur­qa­ku. 18 Hi­nap­tin­mi Cleo­fas su­ti­yoq runa payta nirqa: —Je­ru­sa­len­pi lla­pa­llan ru­na­ku­nam ya­chan­ku kay pun­chaw­ku­na­pi tukuy ima su­ce­de­kus­qan­ta­qa ¿hi­nap­tin­chum chay­pi *ya­chach­kas­pay­ki­pas qam­lla chay­ta­qa mana ya­chan­ki? —nispa. 19 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ima­taq pa­sa­kur­qa? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Ri­mach­ka­ni­ku­qa Na­za­ret llaq­ta­yoq Dios­man­ta wi­lla­kuq Je­sus­man­tam. Pay­qa­ri­ki Dios­pa qay­llan­pi­pas chay­na­taq ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi­pas atiy­wan­mi mi­la­gro­ku­na­ta ru­rar­qa chay­na­taq ya­cha­chir­qa­pas. 20 Icha­qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­nam, ka­ma­chi­ kuq­ku­na­pi­wan wa­ñu­nan­paq sen­ten­cia­rur­qa­ku hi­nas­pam cha­ka­ta­rur­qa­ku. 21 “Payqa Israel na­cion­ta­chi­ki li­bran­qa” nis­pay­kum ño­qay­ku­qa su­yach­kar­qa­ni­ku. Ku­nan­wan­ qa kimsa pun­chaw­ñam chay­ku­na­pa su­ce­de­kus­qan­qa. 22 Aswan­qa admi­ras­qa­taq­mi kach­ka­ni­ku. Ño­qay­ku­wan kaq war­mi­ku­nam se­pul­tu­ran­man rir­qa­ku. 23 Pay­ku­na ku­ti­ra­mus­pan­kum wi­lla­war­qa­ku Je­sus­pa cuer­pon­ta­qa ma­na­ña ta­ri­mus­qan­ku­man­ ta, pay­ku­na­man­si angel­ku­na ri­ku­riy­kus­pa nisqa: “Je­sus­qa kaw­sach­kan­mi” nispa. 24 Hi­nap­tin­mi ño­qay­ku­wan kaq­ku­na­man­ta wa­kin­ku­na se­pul­tu­ra­man ris­pan­ku war­mi­ ku­na­pa nis­qan­ta hi­na­lla ta­riy­ka­mur­qa­ku, Je­sus­pa cuer­pon­pas manas chay­pi­ña­chu. 25 Chay­mi Jesus pay­ku­na­t a nirqa: —Mana yu­yay­ni­yoq ru­na­ku­na, qam­ku­na­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa tukuy ima nis­qan­ku­ta­pas sa­sa­lla­ña creeq­mi kan­ki­chik. 26 ¿Hanaq pa­cha­man ku­ti­nan­ paq­qa ma­na­chum Cris­to­qa chay­ku­na­ta ña­ka­ri­nan karqa? —nispa. 27 Moi­ses­pa qell­qas­qan li­bro­ku­na­man­t a qa­lla­r is­pam Dios­man­t a wi­lla­kuq­ku­na­pa li­bron­ku­na­pi tu­ku­nan­ka­ma ki­kin­man­ta ri­maq­ta entien­de­chir­qa. 28 Emaus llaq­t a­cha­man cha­ya­r up­t in­kum ka­r u­t a­raq rich­kaq hina ñan­man chu­ra­ kuy­kup­tin 29 pay­ku­na­ña­taq har­kar­qa­ku: —Tar­de­ñam, ño­qay­ku­wan kus­ka­yá kaypi sa­ma­kuy, tu­tay­ka­much­kan­ñam —nispa. Je­sus­mi pay­ku­na­wan sa­ma­nan­paq yay­kuy­kur­qa. 30 Me­sa­man ti­yay­kup­tin­ku­ña­ taq­mi tan­ta­ta ha­piy­kus­pan gra­cias­ta qorqa. Pa­kiy­kus­pan­ña­taq­mi pay­ku­na­man qoy­ka­rir­qa. 31 Hi­nap­tin­mi chay ra­to­lla­pi ña­win­ku mo­soq­man­ta ki­cha­ri­ku­rup­tin payqa Jesus kas­qan­ta req­si­r ur­qa­ku. Pay­ña­taq­mi chin­ka­rur­qa qa­wach­kap­tin­ku. 32 Pay­ku­na­ña­t aq­mi admi­ras­qa­lla­ña ni­na­kur­qa:

1915

LUCAS 24

—¿Ma­na­chum son­qon­chik ru­pa­rir­qa ñanpi par­la­pa­ya­wap­tin­chik hi­nas­pa Bi­ blia­man­ta­pas entien­de­chi­wap­tin­chik? —nispa. 33 Chay ra­to­lla­pim Je­r u­sa­len llaq­t a­man ku­t i­r ir­qa­ku, chay­pim ta­r iy­kur­qa­ku hu­ñu­nas­qa­ta chun­ka huk­ni­yoq dis­ci­pu­lo­ku­na­ta com­pa­ñaq­nin­ku­na­ta­wan. 34 Pay­ ku­nam ni­na­kuch­kas­qa: —Che­qap­ta­pu­nim Se­ñor­qa kaw­sa­ri­rus­qa. Pe­dro­man­pas ri­ku­riy­kun­ñam —nispa. 35 Hi­nap­t in­mi Emaus llaq­t a­man­t a ku­t iq­ku­na­pas wi­lla­kur­qa­ku imam ñanpi pa­ sa­kuq­man­ta hi­nas­pa me­sa­pi tan­ta­ta pa­kip­tin req­si­rus­qan­ku­man­ta. Discipulonkunaman Jesuspa rikuriykusqanmanta (Mt 28:16-20. Mr 16:14-18. Jn 20:19-23)

36 Chay­ku­na­man­ta

ri­mach­kap­tin­ku­raq­mi chaw­pin­ku­pi Jesus ri­ku­riy­kus­pan nirqa: —Haw­ka­lla kay­chik —nispa. 37 Hi­nap­t in­mi pay­ku­na­ña­t aq qon­qay­man­t a man­cha­r i­ku­r ur­qa­ku alma kas­qan­t a pien­sas­pan­ku. 38 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq man­cha­ris­qa­lla­ña kach­kan­ki­chik? ¿Ima­nas­qa­taq ñoqa kas­ qay­man­ta iskay­ra­yach­kan­ki­chik? 39 Qa­way­chik ma­kiy­ku­na­ta­wan cha­kiy­ku­na­ta. Mu­nas­pay­ki­chik­qa llach­pay­ku­way­chik ño­qa­pu­ni kas­qay­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. Alma­qa mana cuer­po­yoq­mi, mana tu­llu­yoq­mi, ñoqam icha­qa cuer­po­yoq kach­ka­ni. 40 Chay­na­t a nis­pan­mi cla­vos­pa yay­kus­qan ma­k in­ku­na­t a­wan cha­k in­ku­na­t a pay­ku­na­man qa­way­ka­chir­qa. 41 Ku­si­kuy­man­ta­wan admi­ra­kuy­man­ta ma­na­raq creep­tin­kum Jesus ta­puy­kur­qa: —¿Ima­llay­ki­chik­pas kach­kan­chu kaypi mi­kuy­ku­nay­paq? —nispa. 42 Hi­nap­t in­mi kan­kas­qa chall­wa­pa par­ten­t a qoy­kup­t in­ku 43 pay­ku­na­pa qay­llan­ pi mi­kuy­kur­qa. 44 Pay­ku­na­t am nirqa: —Kay­ku­na­qa su­ce­de­kun Moi­ses­pa qell­qas­qan­ku­na, Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­ku­na hi­nas­pa Sal­mos li­bro­pi qell­qas­qa kaq­ku­na cum­pli­ku­nan­paq­mi. Chay­ta­qa qam­ku­na­wan kach­kas­pay­raq­mi wi­llar­qay­ki­chik. 45 Yu­yay­nin­ku­t a ki­chay­kup­t in­mi chay­raq entien­dey­kur­qa­ku Bi­blia­pa nis­qan­t a. 46 Chay­mi pay­ku­na­t a Jesus nirqa: —Qell­qas­qa­man hi­na­má ñoqa Cris­to­qa ña­ka­ris­pa hi­nas­pa wa­ñus­pa kimsa pun­ chaw­nin­man kaw­sa­ri­mu­nay karqa 47 chay­na­pi Je­ru­sa­len­pi­pas hi­nas­pa tukuy na­cion­ku­na­pi­pas wi­lla­kup­tin­ku ru­na­ku­na wa­na­kus­pa hu­chan­ku­man­ta pam­pa­chas­qa ka­nan­ku­paq. 48 Chay­na­qa, kay­ku­na­man­ta­qa qam­ku­nam tes­ti­go kan­ki­chik. 49 Qam­ ku­na­man­mi ka­cha­mu­saq Tay­ta­pa pro­me­tes­qan Chuya Espi­ri­tu­ta. Kay Je­ru­sa­len llaq­ta­pim su­yay­kun­ki­chik hanaq pa­cha­man­ta ha­muq­pa atiy­nin chas­ki­nay­ki­chik­ka­ma. Hanaq pachaman Jesuspa ripukusqanmanta (Mr 16:19-20)

50 Chay­na­t a ri­ma­r us­pan­mi Be­t a­nia­man pay­ku­na­t a pu­sar­qa. Chay­pim ma­k in­ ku­na­ta ho­qa­riy­kus­pan pay­ku­na­ta ben­de­cir­qa. 51 Hi­nas­pam alto­man ho­qa­ri­kus­pa pay­ku­na­man­ta chin­ka­r ur­qa hanaq pa­cha­man apas­qa kas­pan. 52 Pay­ku­na­ña­taq­mi ado­ras­pan­ku sin­chi ku­sis­qa­lla­ña Je­r u­sa­len­man ku­ti­rir­qa­ku. 53 Tukuy tiem­pom tem­plo­pi kas­pan­ku Dios­ta ala­baq­ku.

JESUCRISTOMANTA JUANPA QELLQASQAN Je­sus­pa vi­dan­man­ta wakin wi­lla­kuq­ku­na­pa unay qe­pan­ta­ñam Juan­pas kay li­bro­ta qell­qar­qa. Kay li­bro­qa huk­man­neq­mi Ma­teo­pa, Mar­cos­pa, Lu­cas­pa qell­qas­qan li­bro­ ku­na­man­ta­qa. Kay li­bro­pi ta­ri­kuq Je­sus­pa wakin ru­ras­qan­ku­na­qa chay­na­taq wakin ri­mas­qan­ku­na­qa manam ta­ri­kun­chu chay wakin li­bro­ku­na­pi­qa. Kay li­bro­qa tawa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Je­su­cris­to­qa Dios kach­kas­pan­pas ru­na­ya­r us­qan­man­ta, wi­lla­ kun­taq­mi Bau­ti­zaq Juan­pa wi­lla­kus­qan­ku­na­man­ta­pas (1). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Juda lawpi Je­sus­pa ru­ras­qan­ku­na­man­ta, ju­dio­ku­na­pa Pas­cua Fies­tan­pi chay­na­taq wakin hatun fies­ta­ku­na­pi­pas Jesus ri­ku­ris­qan­man­ta (2-12). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun se­ma­na­lla­ña Jesus kaw­sas­pan Je­r u­sa­len­pi ña­ka­ris­qan­ man­ta­wan wa­ñu­kus­qan­man­ta (13-19). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Jesus kaw­sa­ri­r us­pan Ga­li­lea lawpi dis­ci­pu­lon­ku­na­man ri­ku­riy­kus­qan­man­ta­wan Apos­tol Pe­dro­wan ri­mas­qan­man­ta (20-21). Juan­qa qell­qar­qa manam Je­sus­pa ru­ras­qa­llan­man­ta­chu aswan­qa Je­sus­pa pim kas­ qan­man­ta­wan­mi. Je­sus­qa wi­ñay­paq Dios­pa Simin kach­kas­pam ru­na­ya­r ur­qa hi­nas­pam ru­na­ku­na ukupi kaw­sar­qa (1:1-18). Mi­la­gro­ku­na ru­ras­qan­mi qa­wa­chi­wan­chik payqa Dios kas­qan­ta. Je­sus­qa pim kas­qan­tam req­si­chi­kur­qa ya­ku­wan, kan­chay­wan hi­nas­pa tan­ta­wan rik­cha­na­chis­pan. Paymi nirqa: “Ñoqam kani tanta, ñoqam kani kay pa­cha­pa kan­chay­nin, ñoqam kani oveja kan­cha­pa pun­kun, ñoqam kani allin mi­chiq, ñoqam kani kaw­sa­riy chay­ na­taq kaw­say­pas, ñoqam kani ñan, ñoqam kani che­qap uvas sacha” nispa. Hina kay li­brom wi­lla­kun­taq ima­paq­mi qell­qas­qa kas­qan­ta: “Kay­ku­na­ta­qa qell­qar­qa­ni Jesus Dios­pa Chu­rin Cris­to kas­qan cree­nay­ki­chik­paq­mi, crees­pay­ki­chik­ña­taq pay­ray­ku wiñay kaw­say­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq” (Jn. 20:31).

1

Diospa Siminmanta

1   Tukuy imapa qa­lla­riy­nin­pi­qa kar­qa­ñam Si­mi­qa, chay Si­mi­qa karqa Dios­ wan­mi, chay Si­mi­qa Dios­mi. 2 Tukuy imapa qa­lla­riy­nin­pi­qa Dios­wan­mi karqa. 3 Dios­mi pay­nin­ta­ka­ma unan­char­qa tukuy ima­ku­na­ta­pas, mana pay­wan unan­chap­tin­qa tukuy ima­ku­na­pas manam kan­man­chu karqa. 4 Kaw­say­mi paypi karqa, chay kaw­say­taq­mi achkiy karqa ru­na­ku­na­paq. 5 Achkiy­mi kan­chan tu­ta­ yay­ta, tu­ta­yay­ña­taq­mi mana atir­qa­chu chay achkiy wa­ñu­ra­chiy­ta. 6 Juan su­ti­yoq ru­na­tam Dios ka­cha­mur­qa. 7 Paymi ha­mur­qa tes­ti­go hina achkiy­ man­ta wi­lla­ku­nan­paq chay­na­pi Juan­pa nis­qan­wan ru­na­ku­na iñi­nan­ku­paq. 8 Juan­qa manam chay achkiy­chu karqa, payqa achkiy­man­ta wi­lla­ku­nan­paq ka­cha­mus­qa­llam karqa. 9 Che­qap achkiy­qa llapa ru­na­ku­na­tam achki­rir­qa kay pa­cha­man ha­mus­pa.

1916

1917

JUAN 1

10 Achkiy­mi

karqa kay pa­cha­pi, pay­wan­mi Dios kay pa­cha­ta ru­rar­qa, ru­na­ku­nam icha­qa mana req­sir­qa­chu. 11 Simim ha­mur­qa ki­kin­pa kaq­man, cas­ta­ma­sin­ku­na­ña­taq­ mi mana chas­kir­qa­chu. 12 Payta chas­kis­pa iñiq­ku­na­man­mi icha­qa qorqa de­re­chon­ta Dios­pa chu­rin­ña ka­nan­ku­paq. 13 Pay­ku­na­qa manam ru­na­pa chu­rin hi­na­chu kanku, ma­ na­taq­mi na­cen­ku­pas qa­ri­pa mu­nas­qan­man hi­na­chu aswan­qa Dios­pa chu­rin­ñam kanku. 14 Chay Simim ru­na­ya­rus­pan *ya­char­qa ño­qan­chik­wan Dios­pa che­qap ku­ya­kuy­ nin­ta qa­wa­chi­was­pan­chik. Qa­war­qa­ni­kum achkiy­nin­ta­pas, paymi qa­wa­chi­war­qa­ku Tay­ta­pa sa­pa­llan Chu­rin kas­qan­ta. 15 Juan­mi pay­man­ta wi­lla­kus­pan qa­pa­rir­qa: —Paymi chay “Qe­pay­tam ha­much­kan” nis­qay­qa, qepay hamuq kach­kas­pa­pas ño­qa­man­ta­qa atiy­ni­yoq­mi ma­na­raq­pas na­cech­kap­tiy kas­qan­ray­ku —nispa. 16 Dios­pa chu­r in­man­t am lla­pa­llan­chik chas­k ich­kan­chik achka-ach­ka fa­vor­ nin­ta. 17 Ley­ta­qa Dios­mi qorqa Moi­ses­nin­ta­ka­ma, che­qap fa­vor­nin­ñataq­mi ha­mu­wan­chik Je­su­cris­ton­ta­ka­ma. taq­mi ha­mu­wan­chik Je­su­cris­ton­ta­ka­ma. 18 Manam pipas Dios­t a­qa ri­kur­qa­chu hay­ka­pi­pas, Tay­t a­pa sa­pa­llan Chu­r i­llan­mi pay­ta­qa ri­kur­qa. Paymi Dios­wan kuska *ya­chas­pa wi­lla­wan­chik Dios­man­ta. Bautizaq Juanpa willakusqanmanta (Mt 3:11-12. Mr 1:7-8. Lc 3:15-17)

19 Ju­dio­ku­nam Je­r u­sa­len­man­t a ka­char­qa *sa­cer­do­te­ku­na­t a hi­nas­pa *Leviy casta ru­na­ku­na­ta: —¿Pitaq kanki? —nispa Juan­ta ta­pu­mu­nan­ku­paq. 20 Juan­mi wi­lla­kur­qa che­qap­ta: —Manam ño­qa­qa Cris­to­chu kani —nispa. 21 Hi­nap­t in­mi ta­pur­qa­ku: —Chay­na­qa ¿pitaq kanki icha *Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­chu? —nispa. Juan­ña­taq­mi nirqa: —Manam ño­qa­qa Elias­chu kani —nispa. Chay­mi pay­ku­na­ña­taq nir­qa­ku: —Chay­na­qa qam­qa­ri­ki kanki Moi­ses­pa nis­qan­cha. Paymi nirqa: “Ha­mun­qam *Dios­man­ta wi­lla­kuq” nispa. Chay­mi Juan­ña­taq nirqa: —Manam pay­chu kani —nispa. 22 Chay­man­t am nir­qa­ku: —Chay­na­qa ¿pitaq kanki? Ka­cha­mu­waq­niy­ku­man wi­lla­mu­nay­ku­paq­yá ni­way­ ku, ki­ki­ki­qa ¿ima­ni­kun­ki­taq? —nispa. 23 Juan­mi nirqa: —Ño­qa­qa kani *Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa nis­qan­pi hina: “Se­ñor­pa ha­mu­ nan ñanta de­re­chay­chik” nispa pu­r un­pi qa­ya­kuq­mi. 24 Juan­t a ta­puq­ku­na­qa karqa *fa­r i­seo­ku­na­pa ka­cha­mus­qan­mi. 25 Mo­soq­man­t am pay­ku­na ta­pur­qa: —Mana Cris­to­chu nitaq Elias­chu nitaq Moi­ses­pa nis­qan Dios­man­ta wi­lla­kuq­ chu kach­kas­pay­ki­qa ¿ima­nas­qa­má bau­ti­zan­ki­qa? 26 Hi­nap­t in­mi Juan­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­qa bau­ti­za­ni ya­ku­lla­wan­mi, qam­ku­na ukupi kaq­tam icha­qa ma­na­raq req­sin­ki­chik­raq­chu. 27 Paymi chay “Qe­pay­tam ha­mun­qa” nis­qay­qa, pay­pa­ta­qa *usu­tan­pa wa­tu­llan­ta­pas manam pas­ka­nay­paq hi­na­chu kani.

JUAN 1

1918

28 Chay­ku­na­qa

su­ce­de­kur­qa Jor­dan Ma­y u­pa wak­law­nin Be­ta­nia law­pim, chay­ pim Juan bau­ti­zach­kar­qa. 29 Pa­qa­r in­nin­t in­t am

Diosmanta Hamuq Runamanta

Juan ri­ku­r ur­qa Jesus ha­muq­ta chay­mi nirqa: —Qa­way­chik, paymi *Dios­man­ta Hamuq Car­ne­ro­qa, wa­ñus­pan­mi ru­na­ku­na­pa hu­chan­ta pam­pa­chan­qa. 30 Paymi chay “qe­pay­tam ha­much­kan” nis­qay­qa. Qepay hamuq kach­kas­pa­pas ño­qa­man­ta­qa atiy­ni­yoq­mi ma­na­raq­pas na­cech­kap­tiy kas­ qan­ray­ku. 31 Manam ño­qa­pas req­sir­qa­ni­chu pay kas­qan­ta­qa, icha­qa ya­ku­wan­mi bau­ti­za­ni Israel casta ru­na­ku­na Je­sus­ta req­si­nan­ku­paq —nispa. 32 Juan­qa nir­qa­t aq­mi: —Ñoqam ri­kur­qa­ni Chuya Espi­ri­tu hanaq pa­cha­man­ta pa­lo­ma hina uray­ka­ mus­pa Je­sus­pa ha­wan­man ti­yay­kuq­ta. 33 Ma­na­má pay­ta­qa req­sir­qa­ni­chu icha­qa ya­ku­pi bau­ti­za­nay­paq ka­cha­mu­waq­niy­mi ni­war­qa: “Qa­wan­kim Espi­ri­tu uray­ ka­mus­pa ru­na­pa ha­wan­man ti­yay­kuq­ta, paymi bau­ti­zan­qa Chuya Espi­ri­tu­wan.” 34 Pay­t a­qa ñam ri­kur­qa­ni­ña chay­mi wi­lla­ku­ni payqa Dios­pa Chu­r in kas­qan­t a. 35 Bau­t i­zaq

Jesuspa punta kaq discipulonkunamanta

Juan­mi pa­qa­rin­nin­tin­ta sa­yach­kar­qa iskay dis­ci­pu­lon­ku­na­wan. Je­sus­ta rich­kaq­ta ri­ku­r us­pa nirqa: —Qa­way­chik, paymi *Dios­man­ta Hamuq Car­ne­ro­qa —nispa. 37 Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­nam chay nis­qan­ta uya­ri­r us­pan­ku Je­sus­ta qa­ti­kur­qa­ku. 38 Jesus qe­pan­ta qa­wa­riy­kup­tin­mi pay­ku­na ha­much­kas­qa, pay­ku­na­tam Jesus nirqa: —¿Ima­ta­taq mu­nan­ki­chik? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nirqa: —Ya­cha­chi­kuq ¿may­pi­taq *ya­chan­ki? —nispa. 39 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ha­ku­wá qa­wa­muy­chik —nispa. Ris­pan­kum qa­wa­mur­qa­ku Je­sus­pa may­pim *ya­chas­qan­ta. Inti waq­tay­kuy­ta­raq­ mi tu­par­qa­ku­qa, chay ho­ra­man­tam pa­qa­rin­nin­tin­ka­ma kuska kar­qa­ku. 40 Iskay­nin­man­ta Juan­pa nis­qan­ta uya­ris­pa Je­sus­ta qa­ti­kuq­mi karqa Andres, payqa karqa Simon Pe­dro­pa waw­qen­mi. 41 Pun­ta­ta waw­qen Si­mon­ta Andres mas­ka­ra­mus­pan­mi nirqa: —Me­sias­tam ta­ri­ra­mu­ni­ku —nispa. Me­sias­qa Cris­to ni­nan­mi. 42 Andres­mi pu­sar­qa Si­mon­t a Je­sus­pa kas­qan­man chay­mi Si­mon­t a qa­way­kus­ pan Jesus nirqa: —Juan­pa chu­rin Simon, ku­nan­man­ta­qa Ce­fas­ñam su­ti­ki kanqa —nispa. Chay su­ti­qa Pedro ni­nan­mi. 36 Juan­mi

43 Je­sus­mi

Felipetawan Natanaelta Jesuspa qayasqanmanta

pa­qa­rin­nin­tin­ta Ga­li­lea law­man ri­nan­paq kach­kas­pa tu­pa­rur­qa Fe­li­ pe­wan, pay­tam nirqa: —Ha­ku­chik —nispa. 44 Fe­li­pe­qa karqa Bet­sai­da llaq­t a­yoq­mi, llaq­t a­ma­sin­t aq­mi karqa Andres­wan Pe­ dro­pas. 45 Fe­li­pem Na­ta­nael­ta mas­ka­mus­pan nirqa:

1919

JUAN 1​, ​2

—Ta­ri­ra­mu­ni­kum huk ru­na­ta, pay­man­tam Moi­ses­pas chay­na­taq Dios­man­ta wi­lla­ kuq­ku­na­pas qell­qar­qa. Pay­qa­ri­ki Jo­sey­pa chu­rin Na­za­ret llaq­ta­yoq Je­sus­mi —nispa. 46 Chay­mi Na­t a­nael nirqa: —Na­za­ret llaq­ta­man­ta­qa ¿ya­qa­chum ima allin­pas lloq­si­mun­man? —nispa. Fe­li­pe­ña­taq­mi nirqa: —Ha­ku­wá qa­wa­mun­ki —nispa. 47 Je­sus­mi Na­t a­nael­t a ri­ku­r us­pan nirqa: —Kay hamuq ru­na­qa che­qap Israel casta runam, payqa mana enga­ña­kuq­mi —nispa. 48 Na­t a­nael­ña­t aq­mi nirqa: —¿May­pi­taq req­si­war­qan­ki? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Ma­na­raq­pas Fe­li­pe wi­lla­such­kap­ti­kim higos sa­cha­pa si­kin­pi ri­kur­qay­ki —nispa. 49 Chay­mi Na­t a­nael nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, qamqa kanki Dios­pa Chu­rin­mi, qamqa kanki Israel ru­na­ku­na­pa rey­nin­mi —nispa. 50 Je­sus­mi nirqa: —¿“Hi­gos­pa si­kin­pim ri­kur­qay­ki” nip­tiy­chu cree­run­ki? Chay­man­ta­pas aswan mas hatun ru­ray­ku­na­tam ri­kun­ki. 51 —Che­qap­ta­pu­nim ri­kun­ki­chik hanaq pa­cha­ta ki­cha­ra­yaq­ta, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta­pas Dios­pa angel­nin­ku­na­wan hanaq pa­cha­wan co­mu­ni­caq­tam ri­ku­wan­ki­chik.

2

Cana llaqtapi casarakuymanta

1   Kimsa pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi Ga­li­lea law Cana llaq­ta­pi karqa ca­sa­mien­to. Chay­pim karqa Jesus chay­na­taq ma­man­pas. 2 Je­sus­tam dis­ci­pu­lon­ku­na­ta­wan qa­ya­chir­qa­ku chay ca­sa­mien­to­man. 3 Vino pi­si­rup­tin­mi Je­sus­ta maman nirqa: —Vinom pi­si­run —nispa. 4 Chay­mi Jesus nirqa: —Mamay ¿ima­nas­qa­taq ni­wan­ki chay­na­ta­qa? Ma­na­raq­mi tiem­poy cha­ya­mun­ raq­chu —nispa. 5 Chay­mi ser­v iq­ku­na­t a Maria nirqa: —Ru­ray­chik Je­sus­pa imam ka­ma­chi­sus­qay­ki­chik­ta —nispa. 6 Soqta urpu­ku­nam kach­kar­qa ru­mi­man­t a ru­ras­qa, chay­na urpu­ku­na­pim ju­dio­ ku­na ya­ku­ta wa­qay­chaq *chu­yan­cha­ku­nan­ku­paq. Sapa urpu­man­mi yaku hun­taq iskay-kim­sa puyñu. 7 Chay­mi ser­viq­ku­na­ta Jesus nirqa: —Hill­puy­chik ya­ku­ta kay urpu­ku­na­man —nispa. Chay­mi hill­pur­qa­ku hun­ta­nan­ka­ma. 8 Chay­mi Jesus nirqa: —Wi­sis­pa apay­chik ma­yor­do­mo­man —nispa. Chay­mi ka­ma­chis­qan­man hina apar­qa­ku. 9 Ya­ku­man­ta vi­no­ya­ruq­ta ma­yor­do­mo ma­lliy­kus­pan­mi mana ya­char­qa­chu ni maypi wa­qay­chas­qan­ku­ta­pas, ser­viq­ku­na­llam ya­char­qa chay vi­no­qa ya­ku­man­ta kas­qan­ta. Ma­yor­do­mom no­vio­ta qa­yay­kus­pan nirqa: 10 —Llapa ru­na­qa pun­ta­ta­qa ser­vin­ku allin­nin vi­no­tam, llum­pay­ta to­ma­rup­tin­ku­ñam qam­yan­ta­qa qonku. Qam­ña­taq­mi allin­nin­ta wa­qay­chas­qan­ki qe­pa­paq­raq —nispa. 11 Kay punta kaq *mi­la­g ro­t am Jesus ru­rar­qa Ga­li­lea law Cana llaq­t a­pi. Chay­ wan­mi qa­wa­chi­kur­qa atiy­nin­ta hi­nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na iñir­qa pay­man. 12 Chay­man­t am rirqa Ca­per­naum llaq­t a­man ma­man­wan, waw­qen­ku­na­wan hi­ nas­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan, chay­pim *ya­char­qa­ku unay­neq.

JUAN 2​, ​3

1920 Templomanta negociantekunata Jesus qarqosqanmanta (Mt 21:12-13. Mr 11:15-18. Lc 19:45-46)

13 Ju­dio­ku­na­pa

*Pas­cua Fies­tan­ku hich­pa­much­kap­tin­mi Jesus rirqa Je­ru­sa­ len­man. 14 Tem­plo­pim ta­ri­rur­qa bue­yes­ku­na, ove­ja­ku­na hi­nas­pa pa­lo­ma­ku­na *ran­ti­kuq ru­na­ku­na­ta chay­na­taq qoll­qe cam­biaq­ku­na­ta­pas. 15 Chay­mi Jesus was­ka­ man­ta la­ti­go­ta ru­ra­kuy­kus­pa tem­plo­man­ta lliw­ta qar­qo­rur­qa ove­jan­tin­ta hi­nas­pa bue­yes­nin­tin­ta. Qoll­qe cam­biaq ru­na­ku­na­pa qoll­qen­ta­pas ta­lli­rur­qam hi­nas­pam me­san­ku­ta­pas wi­ka­pa­ra­mur­qa. 16 Pa­lo­ma­ku­na *ran­ti­kuq­ku­na­ta­ña­taq­mi nirqa: —¡Kay­ku­na­ta hor­qo­way­chik kay­man­ta! ¡Tay­tay­pa wa­sin­ta­qa amayá qatu wa­si­ ta­qa ru­ray­chik­chu! —nispa. 17 Hi­nap­t in­mi dis­ci­pu­lon­ku­na yu­ya­r i­r ur­qa­ku: —Sin­chi­tam sien­ti­ni Dios­pa wa­sin­man­ta­qa —niq qell­qas­qa­ta. 18 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Kay­ku­na­ta ru­rach­kas­pay­ki­qa ima *mi­la­gro­lla­ta­pas qa­wa­chi­way­ku­yá de­re­ cho­yoq kas­qay­ki­ta ya­cha­nay­ku­paq —nispa. 19 Chay­mi Jesus nirqa: —Tu­ñi­ra­chiy­chik kay tem­plo­ta hi­nap­tin­mi kimsa pun­chaw­lla­pi ha­ta­ri­ra­chi­saq —nispa. 20 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Kay tem­plo­qa ru­ras­qa karqa tawa chun­ka soq­ta­yoq wa­ta­pim ¿hi­nap­tin­chu qamqa kimsa pun­chaw­lla­pi ha­ta­ri­ra­chi­waq? —nispa. 21 Tem­plo­man­ta ri­mas­pan­qa Je­sus­qa nich­kar­qa ki­kin­pa cuer­pon­man­tam. 22 Jesus wa­ñu­kus­qan­man­ta kaw­sa­ri­mup­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na yu­ya­rir­qa­ku chay­na­ku­na nis­qan­ta hi­nas­pam creer­qa­ku Bi­blia­pi chay­na­taq Je­sus­pa nis­qan­ku­na­pi­pas. 23 Je­r u­sa­len­pi

Jesusqa llapallantam reqsin

kas­pan­mi *Pas­cua Fies­ta­pi ru­rar­qa achkaq *mi­la­gro­ku­na­ta chay­mi achka ru­na­ku­na iñir­qa­ku Je­sus­man. 24 Icha­qa manam con­fia­kur­qa­chu ru­na­ku­na­pi­qa lla­pan­ku­ta req­sis­qan­ray­ku. 25 Ma­na­taq­mi pi­ta­pas ne­ce­si­tar­qa­chu pi ru­na­man­ta ima ni­nan­ta­pas, kikin Je­sus­mi req­sir­qa sa­pa­ka­ma ru­na­pa son­qon­ta­qa.

3

1   Ni­co­de­mo

Nicodemowan Jesuspa rimasqanmanta

su­ti­yoq *fa­ri­seom karqa ju­dio­ku­na ka­ma­chi­kuq. 2 Paymi tu­ta­llan Je­sus­man wa­tu­kuq ha­mus­pan nirqa: —Ya­cha­chi­kuq, ya­cha­ni­kum ya­cha­chi­wa­nay­ki­ku­paq Dios ka­cha­mu­sus­qay­ki­ta, manam pipas atin­man­chu qam hina kay *mi­la­gro­ku­na ru­ray­ta­qa Dios pay­wan mana kap­tin­qa —nispa. 3 Je­sus­mi nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim niki, pipas mana mo­soq­man­ta na­ces­pa­qa manam ri­kun­qa­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta —nispa. 4 Chay­mi Ni­co­de­mo ta­pur­qa: —¿Imay­na­taq ru­na­qa ma­chu­ña kach­kas­pa­qa mo­soq­man­ta­qa na­ce­mun­man? ¿Icha atin­man­chu ma­man­pa wik­san­man ku­tiy­kus­pa kas­qa­llan na­ce­muy­ta? —nispa. 5 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim niki, ya­ku­man­ta­wan Espi­ri­tu­man­ta pipas mana na­ceq­qa Dios­ pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa manam yay­kun­man­chu. 6 Ru­na­man­ta na­ce­muq­qa hina

1921

JUAN 3

ru­na­llam, Espi­ri­tu­man­ta na­ce­muq­ña­taq­mi espi­ri­tu­ña. 7 Amayá admi­ra­kuy­chu “Mo­ soq­man­tam na­ce­nay­ki” nis­qay­wan­qa. 8 Way­ra­qa may­law­man­ta­pas way­ra­mun­mi chay­mi uya­rin­ki qa­pa­ris­qan­ta, icha­qa manam ya­chan­ki­chu may­man­ta ha­mus­qan­ta­ pas nitaq may­man ris­qan­ta­pas, chay­nam Espi­ri­tu­man­ta lla­pa­llan na­ce­muq­ku­na­qa. 9 Chay­mi Ni­co­de­mo mo­soq­man­t a nirqa: —¿Imay­na­taq­cha chay­ku­na­qa kan­man? —nispa. 10 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Qamqa kanki Israel casta ru­na­ku­na ya­cha­chiq­mi ¿hi­nach­kas­pa­chum kay­ku­na­ta mana ya­chan­ki? 11 Che­qap­ta­pu­nim ri­ma­ni­ku ya­chas­qay­ku­man­ta, wi­lla­ku­ni­ku­ña­taq­mi ri­kus­qay­ku­man­ta hi­nap­tin­mi qam­ku­na mana creen­ki­chik­ chu nis­qay­ku­ta. 12 Kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­man­ta nip­tiy­mi mana creen­ki­chik­chu, chay­na­qa ¿imay­na­taq cree­waq­chik hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta wi­llap­tiy­qa? 13 —Manam pipas rir­qa­chu hanaq pa­cha­t a­qa, icha­qa hanaq pa­cha­man­t a uray­ ka­muq Dios­man­ta Hamuq Ru­na­llam. 14 Chun­niq­pim bron­ce­man­ta cu­le­bra­ta ru­ras­pa Moi­ses sa­ya­ri­chir­qa, chay­nam Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pas cha­ka­tas­qa kanqa 15 chay­na­pi pipas pay­man iñiq­qa wi­ñay­paq­ña kaw­sa­nan­paq. Kay pachapi runakunata Dios kuyasqanmanta.

16 —Dios­qa

ancha-an­cha­tam ku­yar­qa ru­na­ku­na­ta, chay­mi sa­pa­llan Chu­rin­ ta qo­mur­qa pipas paypi iñiq­qa ma­na­ña pu­chu­kas­pa wi­ñay­paq­ña kaw­sa­nan­paq. 17 Dios­qa kay pa­cha­man­qa ka­cha­mur­qa sa­pa­llan Chu­r in­t a­qa manam ru­na­ku­na­t a juz­ga­nan­paq­chu aswan­qa sal­va­nan­paq­mi. 18 —Dios­pa Chu­rin­pi iñiq­qa manam juz­gas­qa­chu kanqa, mana iñiq­mi icha­qa juz­ gas­qa­ña Dios­pa sa­pa­llan Chu­rin­pi mana iñis­qan­ray­ku. 19 Juz­gas­qa­qa kach­kan­ku, kay pa­cha­man achkiy ha­mup­tin­pas tu­ta­yay­ta­raq gus­ta­rus­qan­ku­ray­kum. Tu­ta­yay­ta­qa gus­ ta­rur­qa­ku pa­kas­qa­lla­pi tukuy ima ru­ras­qan­ku mana allin­lla kas­qan­ray­kum. 20 Llapa mana allin ru­raq­ku­na­qa cheq­nin­mi achkiy­ta­qa chay mana allin ru­ras­qan­ku­ta mana ri­ku­chi­ku­nan­ku­paq. 21 Che­qap­man hina ru­raq­ku­nam icha­qa asuy­ka­mun­ku achkiy­man ru­ras­qan­ku­na­qa Dios­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan ru­ras­qa kas­qan­ta qa­wa­chi­ku­nan­paq. Jesusta Bautizaq Juan huktawan hatunchasqanmanta

22 Kay­ku­na­pa

qe­pan­tam dis­ci­pu­lon­ku­na­wan Jesus rirqa Judea law­man. Chay­pi unay­neq kas­pan­mi bau­ti­zar­qa. 23 Juan­pas bau­ti­zar­qa­taq­mi Salim llaq­ta­pa hich­pan Enon lawpi chay­pi achka yaku kas­qan­ray­ku, ru­na­ku­nam chay­man rispa bau­ti­za­ chi­kur­qa­ku. 24 Chay­ku­na­qa pa­sa­kur­qa Juan­ta ma­na­raq car­ce­lach­kap­tin­kum. 25 Juan­pa dis­ci­pu­lon­ku­nam chu­ra­na­kur­qa­ku ju­dio­ku­na­wan *chu­yan­cha­kuy cos­ tum­bre­man­ta. 26 Chay­mi Juan­man rispa nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, Jor­dan Ma­y u­pa wak­law­nin­pi chay kuska kaq­ma­si­ki ru­na­qa bau­ti­zach­kan­mi, llapa ru­na­ku­nam pay­man rich­kan, pay­man­ta­qa­ri­ki wi­lla­war­ qan­ki­ku­ñam —nispa. 27 Juan­ña­t aq­mi nirqa: —Ru­na­qa manam chas­kin­man­chu ima­ta­pas Dios mana qop­tin­qa. 28 Qam­ku­na­qa uya­rir­qan­ki­chik­ñam: “Ño­qa­qa manam Cris­to­chu kani” nis­qay­ta. Dios­mi ka­cha­mu­war­qa Cris­to­pa pun­tan­ta. 29 Ca­sa­mien­to­pi­qa, no­via­yoq­qa no­vio­llam. No­vio­pa amis­tad­nin­ña­taq­ mi ku­si­kun no­vio­pa ri­mas­qan­ta uya­ris­pan, chay­nam ño­qa­pas kunan ku­si­ku­ni ancha­ta. 30 Cris­to­qa aswan-as­wan req­sis­qam kanan, ño­qa­ña­taq­mi aswan-as­wan tak­sa­ya­nay.

JUAN 3​, ​4

31 Hanaq

1922 Hanaq pachamanta Hamuqmanta

pa­cha­man­ta Ha­muq­qa lla­pa­llan­pi mu­nay­cha­kuq­mi, kay pa­cha­man­ ta kaqqa kay pa­cha­pi kaq­llam, ri­man­pas kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­man­tam. Hanaq pa­cha­man­ta Ha­muq­mi icha­qa lla­pa­llan­pi mu­nay­cha­kuq. 32 Wi­lla­kun­pas imam ri­ kus­qan­man­ta­wan imam uya­ris­qan­man­tam, icha­qa manam pipas chas­kin­chu paypa wi­lla­kus­qan­ta­qa. 33 Pipas wi­lla­kus­qan­ta chas­kiq­mi icha­qa che­qap­paq­ña hapin Dios­pa nis­qan­ta. 34 Dios­pa ka­cha­mus­qan­qa wi­lla­kun Dios­lla­man­tam, Dios­mi pay­man­qa qon Espi­ri­tun­ta mana tu­pus­qa­ta. 35 Tay­ta­qa Chu­rin­ta ku­yas­pan­mi tukuy imata qorqa payña ka­ma­chi­ku­nan­paq. 36 Chu­ri­pi iñiq­qa wiñay kaw­say­ni­yoq­mi, paypi mana iñiq­mi icha­qa mana wiñay kaw­say­ni­yoq­chu, mana iñiq­paq­qa Dios­pa sin­chi pi­ña­kuy­nin­mi kach­kan.

4

1   Je­sus­mi

Samaria law warmiwan Jesuspa rimasqanmanta

ya­cha­rur­qa *fa­ri­seo­ku­na­pa ri­mas­qan­ta. Pay­ku­nam nirqa: —Juan­man­ta­qa Je­sus­tam aswan achka ru­na­ku­na qa­tich­kan chay­mi masta bau­ti­zach­kan —nispa. 2 Manam Je­sus­chu bau­t i­zar­qa­qa aswan­qa dis­ci­pu­lon­ku­nam. 3 Chay ri­mas­qan­ku­ ta ya­cha­rus­pan­mi Judea law­man­ta Jesus ku­ti­kur­qa Ga­li­lea­man. 4 Ku­t is­pan­mi Sa­ma­r ia law­nin­t a pa­sa­nan karqa. 5 Chay­mi cha­ya­r ur­qa Sicar su­ ti­yoq llaq­ta­man. Chay­pim kach­kar­qa chu­rin Jo­sey­man qos­qan Ja­cob­pa chak­ran. 6 Chay­pim karqa Ja­cob­pa pozon. Je­sus­mi rich­kas­pan pi­si­pa­r us­pan ti­yay­kur­qa po­zo­pa waq­tan­pi yaqa chaw­pi pun­chaw­ta. 7 Sa­ma­r ia law warmi yaku hor­qoq ha­mu­r up­t in­mi Jesus nirqa: —Ya­ku­llay­ki mamáy —nis­pan. 8 Dis­ci­pu­lon­ku­na­qa manam chay­pi­ña­chu kar­qa­ku llaq­t a­man mikuy ran­t iq ris­qan­ku­ray­ku. 9 Chay Sa­ma­r ia law war­mim Je­sus­t a nirqa: —Judio kach­kas­pay­ki­qa ¿ima­nas­qa­taq ñoqa sa­ma­ri­ta­na­ta­qa ya­ku­ta ma­ña­wan­ ki? —nispa. Ju­dio­ku­na­qa manam ri­ma­na­kuq­ku­chu Sa­ma­ria­pi kaq­ku­na­wan­qa. 10 Chay­mi Jesus payta nirqa: —Si­chum req­si­waq Dios­pa qo­kuy­nin­ta chay­na­taq pim yaku ma­ña­ku­suq­ni­ki­ta hi­nas­pa­ qa ño­qa­ta­chá ma­ña­ku­wan­ki­man kaw­sa­chi­kuq ya­ku­ta hi­nap­tin­qa qoy­ki­man­mi —nispa. 11 Hi­nap­t in­mi chay war­mi­ña­t aq nirqa: —Señor, ma­na­taq imay­ki­pas kan­chu yaku hor­qo­nay­ki­paq­qa, po­zo­pas uku­raq­taq. ¿May­man­ta­taq qo­wan­ki­man chay kaw­sa­chi­kuq ya­ku­ta­qa? 12 Ñawpa abue­loy­ku Ja­cob­mi sa­qe­war­qa­ku kay po­zo­ta­qa. Kay po­zo­man­tam tomaq ki­kin­pas chu­rin­ku­na­pas chay­na­taq ani­mal­nin­ku­na­pas. ¿Icha pay­man­ta­pas aswan mu­nay­ni­yoq­chu qamqa kanki? —nispa. 13 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pipas kay yaku to­maq­qa mo­soq­man­tam ya­ku­na­ya­chi­kun­qa. 14 Ño­qa­pa yaku qos­ qay to­maq­mi icha­qa hay­ka­pi­pas mana ya­ku­na­ya­chi­kun­qa­chu. Chay yaku qos­qay­qa toq­yaq yaku hinam ri­ku­rin­qa ru­na­pa ukun­pi hi­nas­pam qonqa wiñay kaw­say­ta —nispa. 15 Chay­mi war­mi­ña­t aq nirqa: —Señor, qoy­ku­wa­yá chay ya­ku­ta ma­na­ña ya­ku­na­ya­chi­ku­nay­paq, chay­na kap­ tin­qa ma­na­ñach ha­mu­saq­chu yaku hor­qoq —nispa. 16 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa:

1923

JUAN 4

—Qo­say­ki­ta qa­ya­mus­pa­yá ha­muy­chik kuska —nispa. 17 Chay­mi war­mi­ña­t aq nirqa: —Manam kan­chu qo­say­qa —nispa. Chay­mi Jesus nirqa: —Arí, allin­tam ninki “Manam kan­chu qo­say­qa” nis­pay­ki. 18 Pich­qa­ñam karqa qo­ say­ki­qa, kunan kaq­wan­ña­taq­mi uywa­na­kuch­kan­ki, arí chay nis­qay­ki­qa che­qap­mi. 19 Chay­na­t a nip­t in­mi war­mi­ña­t aq nirqa: —Señor, Dios­man­ta wi­lla­kuq­chus­mi qamqa kas­qan­ki. 20 Ñaw­paq abue­loy­kum Dios­ta yu­pay­char­qa kay mo­qo­pi, ju­dio­ku­na­ña­taq­mi nin­ki­chik Je­ru­sa­len­pim yu­ pay­cha­na­qa —nispa. 21 Hi­nap­t in­mi Jesus nirqa: —Cree­way mamay, hamuq pun­chaw­pi­qa Dios Tay­ta­ta­qa yu­pay­chan­ki­chik manam kay mo­qo­pi­chu nitaq Je­ru­sa­len­pi­chu. 22 Sa­ma­ria law ru­na­ku­na­qa yu­pay­chan­ki­chik mana ya­chas­tin­mi, ño­qay­kum icha­qa yu­pay­cha­ni­ku req­sis­qay­ku­ta, sal­va­kuq­ qa hamun judio casta ru­na­ku­na­man­tam. 23 Icha­qa ha­much­kan­mi pun­chaw, ñam cha­ya­much­kan­ña, che­qap yu­pay­chaq­ku­na­qa Dios Tay­ta­tam che­qap espi­ri­tu­pi yu­pay­ chan­qa­ku. Paymi chay­na­ta munan llapa yu­pay­chaq­nin­ku­na ru­ra­nan­ta. 24 Dios­qa Espi­ri­tum, chay­mi yu­pay­chaq­nin­ku­na­pas yu­pay­cha­nan­ku che­qap espi­ri­tu­pi. 25 Chay­mi war­mi­ña­t aq nirqa: —Ya­cha­nim Cris­to nis­qan­ku Me­sias ha­mu­nan­ta, pay ha­mus­pan­mi lliw­ta wi­lla­ wan­qa­ku —nispa. 26 Je­sus­mi nirqa: —Kay ri­ma­pa­yaq­ni­kim Me­sias­qa kani —nispa. 27 Chay­na­t a ri­mach­kap­t in­kum dis­ci­pu­lon­ku­na cha­ya­ra­mur­qa­ku hi­nas­pam admi­ra­kur­qa­ku war­mi­wan ri­maq­ta qa­way­kus­pan­ku, icha­qa manam may­qan­ nin­ku­pas nir­qa­ku­chu: “¿Ima­ta­taq ta­puch­kan­ki?” nis­pa­qa otaq “¿ima­nas­qa­taq war­mi­wan­qa ri­mach­kan­ki?” nis­pa­qa. 28 War­mim puy­ñun­ta sa­qe­rus­pan ku­ti­rir­qa llaq­ta­man hi­nas­pam wi­llar­qa ru­na­ku­na­man: 29 —Rispa qa­wa­muy­chik, huk runam tukuy ima ru­ras­qay­t a niy­ku­wan, icha­pas payqa Cris­to —nispa. 30 Chay­mi llaq­t a­man­t a ru­na­ku­na rir­qa­ku Je­sus­pa kas­qan­man. 31 Dis­ci­pu­lon­ku­ na­ña­taq­mi rue­gar­qa Je­sus­ta: —Mi­kuy­kuy —nis­pan­ku. 32 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ño­qa­pa­qa kach­kan­ñam mi­ku­nay­qa qam­ku­na­pa mana ya­chas­qay­ki­chik —nispa. 33 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi ta­pu­na­kur­qa­ku: —¿Pi­taq­cha apa­ra­mun­man karqa mi­kuy­ta? —nis­pan­ku. 34 Je­sus­mi nirqa: —Chay­ta­qa ru­rach­ka­ni ka­cha­mu­waq­niy­pa mu­nas­qan­ta ru­ras­pay­mi hi­nas­pa ka­ ma­chis­qan­ta tu­kus­pay­mi. 35 Qam­ku­nam nin­ki­chik: “tawa ki­lla­raq­mi fal­tach­kan co­se­cha­paq” nispa, icha­qa ñoqam ni­ki­chik, qa­wa­riy­chik tar­pus­qa­ku­na­ta, ñam kach­kan po­qos­qa­ña co­se­cha­na­paq. 36 Co­se­cha­pi llam­kaq­ku­na­pas chas­kin­qa­ñam pa­gon­ta, pay­ku­ nam hu­ñun­qa­ku wiñay kaw­say­paq co­se­cha­ta chay­mi ku­si­kun­qa tar­puq­pas chay­na­taq ru­tuq­pas. 37 Ru­na­ku­na­qa che­qap­tam ninku: “Tar­puq­qa hukmi, huk­ña­taq­mi co­se­chaq” nispa. 38 Ñoqam ka­char­qay­ki­chik mana llam­kas­qay­ki­chik kaqta co­se­cha­nay­ki­chik­paq, huk­ku­na­má llam­kar­qa­qa, qam­ku­na­ña­taq­mi pay­ku­na­pa llam­kas­qan­ta tu­ku­pan­ki­chik.

JUAN 4​, ​5

1924

39 Chay

Sa­ma­ria law ru­na­ku­nam achkaq iñir­qa­ku Je­sus­man: “Tukuy ima ru­ras­qay­tam niy­ku­wan” nispa chay warmi nis­qan­ray­ku. 40 Sa­ma­ria law ru­na­ku­ na ha­mus­pan­mi Je­sus­ta rue­gar­qa­ku pay­ku­na­wan qe­pa­ri­nan­paq, chay­mi Jesus pay­ku­na­wan karqa iskay pun­chaw. 41 Je­sus­pa ri­mas­qan­ta uya­ris­pan­kum aswan achka­raq iñir­qa­ku. 42 Chay war­mi­tam nir­qa­ku: —Manam qampa nis­qa­llay­ki­wan­ña­chu iñi­ni­ku­qa aswan­qa ki­kiy­ku­ñam uya­riy­ku­ni­ ku hi­nas­pam ya­cha­ni­ku payqa che­qap­ta­pu­ni kay pa­cha­pi ru­na­ku­na sal­vaq kas­qan­ta. 43 Je­sus­mi

Rey yanapaqpa churinta Jesus sanoyachisqanmanta

Sa­ma­ria lawpi iskay pun­chaw ka­r us­pan Ga­li­lea law­man rirqa. 44 Je­ sus­mi niq: —Dios­man­ta wi­lla­kuq­ta­qa ki­kin­pa llaq­tan­pi­qa manam allin­ta­qa chas­kin­man­ ku­chu —nis­pan. 45 Ga­li­lea law­man cha­ya­r up­t in­kum chay­pi ru­na­ku­na ku­si­kuy­wan chas­k ir­qa­ku. Je­r u­sa­len *Pas­cua Fies­ta­man riq­ku­nam ri­ku­mur­qa­ku fies­ta­pi Je­sus­pa tukuy ima­ ku­na­pas ru­ras­qan­ta. 46 Je­sus­mi ku­t ir­qa Ga­li­lea lawpi kaq Cana llaq­t a­man, chay llaq­t a­pim ñaw­paq­t a ya­ku­ta vi­no­ya­ra­chir­qa. Ca­per­naum llaq­ta­pim karqa reyta ya­na­paq runa, paypa chu­rin­mi onqor­qa. 47 Chay­mi Judea law­man­ta Ga­li­lea­man Je­sus­pa cha­ya­ra­mus­ qan­ta ya­cha­rus­pan rirqa chu­rin sa­no­ya­chi­nan­paq rue­ga­kuq, chay onqoq­qa ñam wa­ñu­na­yach­kar­qa­ña. 48 Je­sus­mi nirqa: —Qam­ku­na­qa manam cree­waq­chik­chu admi­ra­kuy­paq mi­la­gro­ku­na­ta mana ri­kus­pay­ki­chik­qa —nispa. 49 Hi­nap­t in­mi reypa ya­na­paq­nin­ña­t aq nirqa: —Ha­ku­chik­yá ma­na­raq chu­ri­llay wa­ñu­r uch­kap­tin —nispa. 50 Je­sus­mi nirqa: —Ri­pu­kuy­ña­yá, chu­ri­ki­qa sa­no­ya­r un­ñam —nispa. Chay runam Je­sus­pa nis­qan­ta crees­pan ri­pu­kur­qa. 51 Wa­sin­man hich­pay­kuch­ kap­tin­mi sir­vien­ten­ku­na ta­ri­pay­ka­mus­pan nirqa: —Chu­ri­ki­qa sa­no­ya­run­ñam —nispa. 52 Chay­mi ta­pur­qa: —¿Imay ho­ra­ta­taq sa­no­ya­r ur­qa? —nispa. Chay­mi nir­qa­ku: —Qayna pun­chaw doce waq­tay­tam ca­len­tu­ran chin­ka­rur­qa —nispa. 53 Chay­mi tay­tan yu­ya­ri­rur­qa chay ho­ra­ta­pu­ni Je­sus­pa nis­qan­ta, paymi nirqa: “Chu­ ri­ki­qa sa­no­ya­run­ñam” nispa. Chay­mi payqa lla­pa­llan ayllun­tin Je­sus­man iñi­kur­qa. 54 Kay iskay kaq mi­la­g ro­t a­qa ru­rar­qa Ju­dea­man­t a Ga­li­lea­man Jesus ris­pan­mi.

5

Samana punchawpi onqoqta sanoyachisqanmanta

1   Chay­ku­na­pa

qe­pan­tam karqa ju­dio­ku­na­pa fies­tan chay­mi Jesus rirqa Je­ru­sa­len­ man. 2 Chay llaq­ta­pim Oveja su­ti­yoq pun­ku­pa hich­pan­pi karqa pich­qa por­tal­ni­yoq estan­que, he­breo idio­ma­pi chay­pa su­tin­qa Be­tes­dam. 3 Chay­pim kaqku achkaq onqoq­ku­ na, ñaw­sa­ku­na, wis­tu­ku­na hi­nas­pa su­chu­ku­na. (Pay­ku­nam su­yaq­ku yaku ku­yu­ri­nan­ta.) 4 Angel­mi estan­que­man uray­ka­mus­pan ku­yu­chiq ya­ku­ta, pipas chay­man pun­ta­ta yay­ kuq­mi sa­no­yaq ima onqoy­man­ta­pas. 5 Chay­pim kach­kar­qa kimsa chun­ka pu­saq­ni­yoq wa­ta­ña onqoq runa. 6 Unay wa­ta­ña onqos­qan­ta ya­chas­pan­mi Jesus nirqa:

1925

JUAN 5

—¿Mu­nan­ki­chu sa­no­yay­ta? —nispa. 7 Onqoq­mi nirqa: —Señor, manam piy­niy­pas kan­chu qocha ku­y u­rip­tin ya­ku­man wis­chuy­kuq­niy. Yay­kuy mana ati­nay­ka­mam huk­ku­na pun­ta­ta yay­ku­run­ku —nispa. 8 Chay­mi Jesus nirqa: —Ha­ta­riy, ca­may­ki­ta ho­qa­ris­pa puriy —nispa. 9 Chay­na­t a niy­kup­t in­mi runa sa­no­ya­r ur­qa hi­nas­pam ca­man­t a ho­qa­r i­r us­pan pu­ rir­qa. Chay pun­chaw­mi karqa sa­ma­na pun­chaw. 10 Chay­mi wakin ju­dio­ku­na chay sa­no­ya­ruq ru­na­ta nirqa: —Ku­nan­qa sa­ma­na pun­chaw­mi, ca­may­ki­ta­qa manam apa­waq­chu —nis­pan­ku. 11 Chay­mi sa­no­ya­r uq ru­na­ña­t aq nirqa: —Sa­no­ya­chiq­niy­mi ni­war­qa: “Ca­may­ki­ta ho­qa­ris­pa puriy” nispa. 12 Chay­mi pay­ku­na nirqa: —¿Pitaq ni­sur­qan­ki: “Ca­may­ki­ta ho­qa­ris­pa puriy” nispa? 13 Chay sa­no­ya­r uq­qa manam ya­char­qa­chu pim sa­no­ya­chis­qan­t a­pas. Je­sus­qa chin­ka­rur­qam chay­pi achka­lla­ña runa kap­tin. 14 Je­sus­mi tumpa unay­man­ta chay ru­na­ta ta­ri­rur­qa tem­plo­pi hi­nas­pam nirqa: —Sa­no­ya­ruch­kas­pay­ki­qa ama­ña­yá mas­ta­qa hu­cha­lli­kuy­ña­chu, yan­qa­ña­taq ima­pas aswan­raq ha­mu­sun­ki­man —nispa. 15 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­qa chay ju­dio­ku­na­man wi­lla­mur­qa: —Je­sus­mi kasqa sa­no­ya­chiq­niy­qa —nispa. 16 Chay­mi pay­ku­na Je­sus­t a per­se­g uir­qa­ku *sa­ma­na pun­chaw­pi chay­ku­na ru­ras­ qan­man­ta. 17 Chay­mi Jesus nirqa: —Tay­tay­qa ku­nan­ka­mam llam­kach­kan llam­kach­ka­ni­taq­mi ño­qa­pas —nispa. 18 Ju­dio­ku­na­qa wa­ñu­ra­chiy­ta­qa mu­nar­qa­ku manam *sa­ma­na pun­chaw­pi ima­pas ru­ ras­qa­llan­man­ta­chu, aswan­qa “Dios­qa Tay­tay­mi” nispa Dios­wan igua­la­kus­qan­ray­kum. 19 Je­sus­mi

Diospa Churinqa munayniyoq kasqanmanta

nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, Chu­ri­qa ima ru­ray­ta­pas sa­pa­llan­qa manam atin­ man­chu, ru­ras­pa­qa ruran Tay­ta­pa ru­ras­qan­ta qa­was­pa­llan­mi, Tay­ta­pa tukuy ru­ras­qan­tam Chu­ri­pas ruran pay hina. 20 Dios Tay­ta­qa ku­yan­mi Chu­ri­ta hi­nas­ pam qa­wa­chin tukuy ima ru­ras­qan­ta, icha­qa qam­ku­na admi­ra­ku­nay­ki­chik­paq­mi aswan hatun kaq­ku­na­ta­raq qa­wa­chin­qa. 21 Dios Tay­tam wa­ñuq­ku­na­ta kaw­sa­ri­ chin, chay­nam Chu­ri­pas kaw­sa­ri­chin mu­nas­qan­ku­na­ta. 22 Tay­ta­qa manam pi­ta­pas juz­gan­chu, payqa Chu­rin­man­mi tukuy atiy­ta qoy­kur­qa juz­ga­nan­paq 23 chay­na­pi Tay­ta­ta yu­pay­chas­qan­ku­ta hina Chu­ri­ta­pas lla­pa­llan­ku yu­pay­cha­nan­ku­paq. Chu­ ri­ta pipas mana yu­pay­chaq­qa manam yu­pay­chan­chu ka­cha­muq­nin Tay­ta­ta­pas. 24 —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, pipas nis­qay­ku­na­ta uya­riq­qa hi­nas­pa ka­cha­mu­waq­ niy­pi iñiq­qa wiñay kaw­say­ni­yoq­ñam kach­kan. Payqa manam cas­ti­gas­qa­chu kanqa, aswan­qa wa­ñuy­man­tam kaw­say­man­ña pa­sa­run. 25 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ha­much­ kan­mi pun­chaw, ñam cha­ya­much­kan­ña, wa­ñuq­ku­nam uya­rin­qa Dios­pa Chu­rin­pa qa­yas­qan­ta, uya­riq­nin­ku­na­qa kaw­san­qam. 26 Dios Tay­ta­qa ki­kin­pi vi­da­yoq­mi, Chu­ri­ man­pas qoy­kur­qam ki­kin­pi vi­da­yoq ka­nan­paq. 27 Ru­na­ku­na­ta juz­ga­nan­paq­mi atiy­ta­pas qoy­kur­qa Dios­man­ta Hamuq kas­qan­ray­ku. 28 Kay nis­qay­man­ta­qa amayá admi­ra­ kuy­chik­chu, huk pun­chaw­mi Dios­pa Chu­rin­pa qa­yas­qan­ta uya­ris­pan­ku lla­pa­llan

JUAN 5​, ​6

1926

wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mun­qa­ku. 29 Allin ru­raq­ku­na­qa wiñay kaw­sa­nan­ku­paq­mi kaw­sa­ri­ mun­qa­ku, mana allin ru­raq­ku­na­ña­taq­mi kaw­sa­ri­mun­qa­ku cas­ti­gas­qa ka­nan­ku­paq. Jesusqa munayniyoq kasqanmanta testigokuna

30 —Ki­ki­llay­qa manam ima­ta­pas ru­ray­man­chu. Ño­qa­qa uya­ris­qay­man hinam jus­ti­cia­

wan juz­ga­ni. Ño­qa­qa ru­ra­ni manam ki­kiy­pa mu­nas­qay­ta­chu aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy­pa mu­nas­qan­tam. 31 Ki­ki­llay­man­ta wi­lla­kup­tiy­qa ma­na­chá che­qap­chu kan­man. 32 Hukmi ño­qa­man­ta­qa wi­lla­kun, paypa wi­lla­kus­qan­qa che­qap­mi. 33 Qam­ku­nam Juan­ta ta­pu­chi­mur­ qan­ki­chik, chay­mi payqa che­qap­ta wi­lla­kur­qa. 34 Ño­qa­qa prue­ba­ta­qa manam mas­ka­ni­chu ru­na­ku­na­man­ta­qa, kay­ku­na­ta­qa ni­ki­chik qam­ku­na sal­va­ku­nay­ki­chik­paq­mi. 35 Juan­qa karqa lam­pa­ra hina ra­tas­pa achkiq­mi, chay­mi mu­nar­qan­ki­chik chay achkiy­wan as tiem­ po­lla­pas ku­si­kuy­ta. 36 Ño­qa­pa tes­ti­goy­qa Juan­pa nis­qan­man­ta­pas aswan con­fia­ku­na­raq­mi. Tay­tay­pa ka­ma­chi­was­qan­tam ño­qa­qa ru­ra­ni, chay ru­ras­qay­ku­nam ño­qa­man­ta wi­lla­ kun tes­ti­go hina, chay ru­ras­qay­ku­na­wan­taq­mi ya­chan­ku Tay­ta­pa ka­cha­mu­was­qan­ta­pas. 37 Ka­cha­mu­waq­niy Dios Tay­tam ño­qa­man­ta wi­lla­kun. Qam­ku­na­qa manam hay­ka­pi­pas uya­rir­qan­ki­chik­chu Tay­ta­pa ri­mas­qan­ta­qa, ma­na­taq­mi ri­kur­qan­ki­chik­chu rik­chay­nin­ta­pas. 38 Son­qoy­ki­chik­pi­qa manam paypa pa­la­bran­pas kan­chu ño­qa­pi mana iñis­qay­ki­chik­ray­ku, ño­qa­ta­qa­ri­ki paymi ka­cha­mu­war­qa. 39 Wiñay kaw­say ta­riy­ta mu­nas­pa­qa Bi­blia­ta­yá allin­ta estu­diay­chik. Bi­blia­qa ño­qa­man­tam wi­lla­kun tes­ti­go hina. 40 Wiñay kaw­say­ni­yoq ka­nay­ki­ chik­paq qa­yach­kap­tiy­pas manam ño­qa­man­qa ha­muy­ta mu­nan­ki­chik­chu. 41 —Ru­na­ku­na­pa ala­ba­was­qan­ta­qa manam chas­ki­ni­chu. 42 Qam­ku­na­ta­qa req­si­ki­ chik­mi chay­mi ya­cha­ni Dios mana ku­yas­qay­ki­chik­ta. 43 Ño­qa­qa ha­mur­qa­ni Tay­tay­pa su­tin­pim hi­nap­tin­mi mana chas­ki­wan­ki­chik­chu, huk ha­mun­man ki­kin­pa su­ti­llan­pi hi­nap­tin­mi icha­qa chas­ki­waq­chik. 44 Ki­ki­ki­chik­pu­ra­lla ala­ba­na­kuch­kas­pa­qa hi­nas­ pa Dios­pa ala­ba­su­nay­ki­chik­ta mana mas­kach­kas­pa­qa ¿imay­na­taq iñiy­ta ati­waq­chik? 45 Qam­ku­na­qa amayá pien­say­chik­chu Tay­ta­pa qay­llan­pi acu­sa­nay­man­ta­qa, Moi­ses­ mi acu­sa­sun­ki­chik­qa pay­man ha­pi­pa­kus­qay­ki­chik­ray­ku. 46 Moi­ses­pa nis­qan­ku­na­ta creech­kas­pa­qa ño­qa­pi­pas cree­waq­chik­chá, Moi­ses­qa ño­qa­man­tam qell­qar­qa. 47 Moi­ ses­pa qell­qas­qan­pi mana crees­pa­qa ¿imay­na­taq cree­waq­chik ño­qa­pa nis­qay­ku­na­ta­qa?

6

Pichqa waranqa runakunaman mikuchisqanmanta (Mt 14:13-21. Mr 6:30-44. Lc 9:10-17)

1   Chay­man­tam

Jesus rirqa Ga­li­lea Qo­cha­pa wak­law­nin­man, chay qo­cha­pa huk­nin su­tin­mi karqa Ti­be­rias. 2 Je­sus­tam qa­tir­qa­ku achka­lla­ña ru­na­ku­na onqoq­ku­na sa­no­ya­chis­qan­ta qa­was­pan­ku. 3 Je­sus­mi mo­qo­man se­qa­rus­pa ti­yay­kur­ qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan. 4 Ñam hich­pa­much­kar­qa­ña ju­dio­ku­na­pa *Pas­cua Fies­tan. 5 Je­sus­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na pay­man ha­mus­qan­ta qa­wa­ris­pan Fe­li­pe­ta nirqa: —¿May­pi­taq ran­tich­wan mi­kuy­ta kay­na­ña ru­na­paq­qa? —nispa. 6 Chay­na­t a­qa nirqa “Ima­nin­qach Fe­li­pe” nis­pa­llan­mi, Je­sus­qa ñam ya­char­qa­ña imam ru­ray­ta. 7 Chay­mi Fe­li­pe­ña­taq Je­sus­ta nirqa: —Iskay pa­chak jor­nal­pa cha­nin tan­ta­pas ma­nach hay­pan­man­chu sa­pa­ka­ma asnin­ka­lla­ña mi­kup­tin­ku­pas —nispa. 8 Simon Pe­d ro­pa waw­qen Andres­mi karqa huk­nin dis­ci­pu­lon. Paymi nirqa: 9 —Kaypi kaq war­ma­pam kach­kan ce­ba­da­man­t a pich­qa tan­t an, ka­puch­ kan­taq­mi kan­kas­qa iskay chall­wa­pas. Chay­wan­pas chay­cha­lla­qa ma­na­chá hay­pan­man­chu kay­na­ña achka ru­na­man­qa.

1927

JUAN 6

10 Je­sus­mi

nirqa: —Ti­ya­chiy­chik llapa ru­na­ku­na­ta —nispa. Chay si­tio­pim karqa su­maq­lla­ña pas­to­ku­na, chay­pi ti­yaq­ku­nam karqa yaqa pich­qa wa­ran­qa qa­ri­ku­na. 11 Je­sus­mi tan­ta­ta ha­piy­kus­pan gra­cias­ta qorqa hi­nas­ pam ti­yaq­ku­na­man mu­nas­qan­ku­man hina aypu­chir­qa tan­ta­ta­wan chall­wa­ta. 12 Sak­sa­r up­t in­kum nirqa dis­ci­pu­lon­ku­na­t a: —Ho­qa­riy­chik pu­chuq­ku­na­ta ama usu­nan­paq —nispa. 13 Chay­mi hu­ñur­qa­ku chun­ka iskay­ni­yoq ca­nas­ta hun­ta­ta pich­qa ce­ba­da tan­ta­man­ ta pu­chuq­ta. 14 Je­sus­pa *mi­la­gro ru­ras­qan­ta qa­way­kus­pan­kum llapa ru­na­ku­na nirqa: —Payqa che­qap­pu­nim kay pa­cha­man hamuq Dios­man­ta wi­lla­kuq —nispa. 15 Je­sus­ña­t aq­mi mus­ya­r ur­qa rey ka­nan­paq ha­pi­r us­pa chu­ra­r uy mu­nas­qan­ku­t a chay­mi sa­pa­llan ku­ti­kur­qa orqo­man.

16 Inti

Qochapa hawanpi Jesus purisqanmanta (Mt 14:22-27. Mr 6:45-52)

se­qay­ku­rup­tin­ñam Je­sus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na uray­ka­mur­qa­ku qo­cha­man. yay­ku­rus­pan­kum qo­cha­ta pa­say­ta qa­lla­rir­qa­ku Ca­per­naum llaq­ta­man cha­ya­nan­ku­paq, tu­ta­ña kap­tin­pas Je­sus­qa ma­na­raq­mi ku­ti­mur­qa­raq­chu orqo­man­ta. 18 Sin­chi­ta way­ra­mup­tin­mi qo­cha­pa olan ho­qa­ri­ka­ra­mur­qa. 19 Yaqa huk le­gua­ta­ñam bo­ten­ku­pi rich­kar­qa­ku qa­chis­pan­ku, Je­sus­tam ri­ku­rur­qa­ku yaku ha­wan­ta bo­te­man hich­pa­much­kaq­ta chay­mi man­cha­ri­ku­rur­qa­ku. 20 Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ñoqam kani, ama man­cha­kuy­chik­chu —nispa. 21 Chay­mi pay­ku­na ku­si­kuy­wan se­qa­chir­qa­ku bo­te­man hi­nas­pam chay­lla cha­ ya­rur­qa­ku maymi ris­qan­ku­man. 17 Bo­te­man

22 Pa­qa­rin­nin­tin­tam

Jesusta runakuna maskasqanmanta

qo­cha­pa wak­law­nin­pi kaq­ku­na cuen­ta­ta qo­ku­rur­qa­ku chu­lla bo­te­lla­ña chay­pi­qa kas­qan­ta, pay­ku­na­qa ya­char­qam Je­sus­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan bo­ te­pi mana chim­pas­qan­ta. 23 Chay­man­mi Ti­be­rias llaq­ta­man­ta bo­te­ku­na cha­ya­rur­qa, chay­pim qayna pun­chaw Jesus gra­cias­ta qospa tan­ta­ta ru­na­ku­na­man mi­ku­chir­qa. 24 Ru­na­ku­nam Je­sus­ta mana ta­rir­qa­ku­chu nitaq dis­ci­pu­lon­ku­na­ta­pas, chay­mi Je­sus­ ta mas­ka­mu­nan­ku­paq bo­te­ku­na­man yay­kus­pa rir­qa­ku Ca­per­naum llaq­ta­man. Kawsay qokuq tantamanta

25 Ru­na­ku­na chim­pa­rus­pan­kum qo­cha­pa pa­tan­pi Je­sus­ta ta­ri­rur­qa­ku hi­nas­pam nir­qa­ku:

—Ya­cha­chi­kuq ¿hay­ka­pi­taq ha­mur­qan­ki kay­man­qa? —nispa. 26 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, qam­ku­na­qa mas­ka­wach­kan­ki­chik sak­sa­nay­ki­ chik­ka­ma mi­ku­rus­qay­ki­chik­ray­kum, manam entien­den­ki­chik­chu mi­la­gro­ku­na ru­ras­qay­ta­qa. 27 Amayá llam­kay­chik­chu tu­ku­ruq­lla mi­kuy­paq­qa, qam­ku­na­qa llam­ kay­chik wiñay kaw­say qokuq mi­kuy­paq­yá. Chay mi­kuy­ta­qa Dios­man­ta Hamuq Runam qos­qay­ki­chik, ño­qa­tam Dios Tayta chay­paq aprue­ba­war­qa —nispa. 28 Ru­na­ku­nam nir­qa­ku: —¿Ima­ta­taq ru­ra­saq­ku Dios­pa mu­nas­qan­ta ru­ra­nay­ku­paq­qa? —nispa. 29 Chay­mi Jesus nirqa: —Dios­pa mu­nas­qan ru­ray­qa paypa ka­cha­mus­qan­pi iñiy­mi —nispa.

JUAN 6 30 Hi­nap­t in­mi

1928

nir­qa­ku: —¿Ima mi­la­gro­ta­taq qo­wan­ki chay­ta qa­was­pay­ku qan­man iñi­nay­ku­paq? ¿Ima­ta­taq ru­ran­ki? 31 Ñaw­paq abue­loy­ku­qa chun­niq­pim mi­kur­qa­ku Dios­pa apa­ chi­mus­qan mi­kuy­ta. Bi­bliam nin: “Dios­mi cie­lo­man­ta mi­kuy­ta qo­mur­qa” nispa. 32 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, manam Moi­ses­chu qo­sur­qan­ki­chik chay mi­kuy­ta­qa, Tay­tay­mi che­qap mi­kuy­ta­qa qo­such­kan­ki­chik hanaq pa­cha­man­ta. 33 Dios­pa tan­tan­ qa hanaq pa­cha­man­ta uray­ka­mus­pam kaw­sa­chin kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ta —nispa. 34 Hi­nap­t in­mi chay ru­na­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Señor, tukuy tiem­po­yá qo­way­ku chay tan­ta­ta­qa —nispa. 35 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ñoqam kani ru­na­ku­na­man kaw­say qoq tanta, pipas ño­qa­man ha­muq­qa ma­na­pu­nim yar­qa­chi­kun­qa­chu, pipas ño­qa­pi iñiq­qa ma­na­taq­mi hay­ka­pi­pas ya­ ku­na­ya­chi­kun­qa­chu. 36 Icha­qa nis­qay­pi hinam ri­ku­wach­kas­pay­ki­chik­pas mana iñi­wan­ki­chik­chu. 37 Tay­ta­pa qo­was­qan­qa lla­pa­llan­mi ha­mun­qa ño­qa­man, ño­qa­man ha­muq­ta­qa manam ha­wa­man­qa wis­chu­saq­chu. 38 Hanaq pa­cha­man­ta­qa ha­mur­qa­ ni manam mu­nas­qa­llay­ta ru­ra­nay­paq­chu aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy­pa mu­nas­qan­ta ru­ra­nay­paq­mi. 39 Ka­cha­mu­waq­niy­pa mu­nas­qan­qa kaymi: Paypa qo­was­qan­ta­qa may­qan­ nin­ta­pas manam chin­ka­chi­saq­chu aswan­qa kaw­sa­ri­chi­mu­saq­mi tu­ku­pay pun­chaw­pi. 40 Tay­ta­pa mu­nas­qan­qa kaymi: Dios­pa Chu­rin­ta ri­kus­pa pay­man iñiq­qa wiñay kaw­say­ni­ yoq­ñam, chay­na iñiq­ta­qa ñoqam kaw­sa­ri­chi­mu­saq tu­ku­pay pun­chaw­pi —nispa. 41 “Ñoqam kani hanaq pa­cha­man­t a uray­ka­muq tanta” nispa Je­sus­pa nis­qan­ man­tam paypa con­tran­pi ju­dio­ku­na ri­ma­na­kur­qa­ku: 42 —Payqa Jo­sey­pa chu­r in­mi, tay­t a-ma­man­t a­qa req­sin­chik­mi, chay­na­qa payqa ¿imay­nan­pi­má nich­kan “hanaq pa­cha­man­tam uray­ka­mur­qa­ni” nis­pa­qa? 43 Chay­mi Jesus nirqa: —Ama­ña­yá wa­cha­cha­chay­chik­chu. 44 Manam pipas ha­mun­man­chu ño­qa­man­qa ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay ño­qa­man mana pu­sa­mup­tin­qa, chay ha­muq­ta­qa ñoqam kaw­sa­ri­chi­saq tu­ku­pay pun­chaw­pi. 45 Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan li­bro­pim nich­kan: “Dios­mi ya­cha­chin lla­pa­llan­ta” nispa. Chay­na­qa Tay­ta­ta lla­pa­ llan uya­riq­ku­na­qa hi­nas­pa pay­man­ta ya­chaq­ku­na­qa ha­mun­qa ño­qa­man­mi. 46 —Chay­wan­qa manam nich­ka­ni: “Tay­ta­tam huk kaq­nin ri­ku­run” nis­pa­chu. Dios­man­ta ha­muq­llam ri­kur­qa­ni Tay­ta­ta­qa. 47 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ño­qa­ man iñiq ru­na­qa wiñay kaw­say­ni­yoq­ñam. 48 Ñoqam kani kaw­say qokuq tanta. 49 Abue­loy­ki­chik­ku­nam chun­niq­pi mi­kur­qa Dios­pa apa­chi­mus­qan mi­kuy­ta icha­qa wa­ñu­kur­qa­kum. 50 Ño­qa­qa ri­mach­ka­ni hanaq pa­cha­man­ta hamuq tan­ta­man­tam, pipas chay tanta mi­kuq­qa manam wa­ñun­qa­chu. 51 Ño­qa­pu­nim kani hanaq pa­cha­man­ ta hamuq kaw­say qokuq tan­ta­qa, pipas chay tanta mi­kuq­qa wi­ñay­paq­mi kaw­san­qa. Chay tanta qos­qay­qa ki­kiy­pa cuer­poy­mi. Chay­ta­qa qosaq ru­na­ku­na kaw­sa­nan­paq­mi. 52 Chay­na­t a Jesus nip­t in­mi ju­dio­ku­na ati­pa­na­kus­pa ni­na­kur­qa­ku: —¿Imay­na­taq payqa ki­kin­pa cuer­pon­ta­qa mi­ku­chi­wach­wan? —nispa. 53 Je­sus­mi nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pa cuer­poy­ta mana mi­kus­pay­ki­ chik­qa chay­na­taq ya­war­niy­ta­pas mana to­mas­pay­ki­chik­qa ma­na­pu­nim kaw­san­ki­chik­chu. 54 Pipas cuer­poy mi­kuq­qa chay­na­taq ya­war­niy to­maq­qa wi­ñay­paq­mi kaw­san­qa, kaw­sa­ ri­chi­mu­saq­taq­mi tu­ku­pay pun­chaw­pi­pas. 55 Cuer­poy­qa che­qap mi­kuy­mi, ya­war­niy­pas

1929

JUAN 6​, ​7

che­qap to­ma­nam. 56 Cuer­poy mi­kuq­qa hi­nas­pa ya­war­niy to­maq­qa huk­llam kanqa ño­qa­ wan. 57 Ka­cha­mu­waq­niy Tay­ta­qa kaw­sach­kan­mi, chay­nam ño­qa­pas pay­ray­ku kaw­sa­ni, ño­qa­pa cuer­poy mi­kuq­pas ño­qa­ray­kum kaw­san­qa. 58 Chay­má hanaq pa­cha­man­ta hamuq tan­ta­man­ta ri­mas­qay­qa, manam abue­loy­ki­chik­ku­na­pa mi­kus­qan tanta hi­na­chu. Pay­ku­ na­qa wa­ñu­kur­qa­kum, pipas kay tanta mi­kuq­ku­nam icha­qa kaw­san­qa­ku wi­ñay­paq. 59 Kay­ku­na­t a­qa ri­ma­r ir­qa Ca­per­naum llaq­t a­pi kaq *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­pi ya­cha­chis­pan­mi. 60 Kuska

Wiñay kawsaymanta

pu­riq­ma­sin­ku­na­ña­taq­mi achkaq nir­qa­ku: —Kay­ku­na ri­mas­qan­qa sasam. ¿Pitaq kay­ta­qa chas­kin­man? —nispa. 61 Yan­qa­ku­na wa­cha­cha­chas­qan­ku­t a Jesus mus­ya­r us­pan­mi pay­ku­na­t a ta­pur­qa: —¿Kay nis­qay­ku­na­wan­chu huk­man­ya­run­ki­chik? 62 Aswan­qa ¿ima­ni­wan­ki­chik­ya Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta ñaw­paq kas­qay­man ku­tiq­ta ri­ku­was­pay­ki­chik­qa? 63 Espi­ri­ tu­qa kaw­say qo­kuq­mi, aycha­man hina kaw­say­mi icha­qa mana va­len­chu ima­paq­pas. Kay ri­ma­pa­yas­qay­ku­na­qa espi­ri­tu­man­ta che­qap kas­qan­ray­kum kaw­say­ta qokun. 64 Qam­ku­na­man­tam icha­qa kach­kan­raq achkaq mana iñiy mu­naq­ku­na —nispa. Je­sus­qa ñaw­paq­man­ta­raq­mi ya­char­qa pi­ku­nam pay­man mana iñi­nan­ta chay­ na­taq pim trai­cio­na­nan­ta­pas. 65 Chay­mi nirqa: —Qam­ku­na­man nis­qay­pi hi­na­pas, manam pipas ha­mun­man­chu ño­qa­man­qa Dios Tayta atiy­ta mana qop­tin­qa. 66 Chay­man­t a­pa­cham Je­sus­wan pu­r iq­ku­na achkaq ka­r un­cha­ku­r ur­qa­ku hi­ nas­pam pay­wan­qa ma­na­ña pu­rir­qa­ku­chu. 67 Hi­nap­tin­mi chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lon­ku­na­ta Jesus nirqa: —¿Qam­ku­na­pas pa­sa­kuy­ta­chu mu­nan­ki­chik? —nispa. 68 Hi­nap­t in­mi Simon Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Señor ¿pi­man­taq riy­man­ku? Qampa ri­mas­qay­ki­qa wiñay kaw­say qo­kuq­mi. 69 Ño­qay­ku­qa ñam cree­ni­ku­ña hi­nas­pam ya­cha­ni­ku Dios­man­t a Ha­muq­qa mana hu­cha­yoq kas­qay­ki­ta —nispa. 70 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Ma­na­chum ño­qa­qa chun­ka iskay­ni­yoq­ta aklla­kur­qay­ki­chik? Chay­wan­pas huk kaq­ni­ki­chik­mi kach­kan con­t ray­pi kaq dia­blo. 71 Chay­na­t a­qa nirqa Simon Isca­r io­te­pa chu­r in Ju­das­man­t am. Paymi trai­cio­na­ nan karqa chun­ka iskay­ni­yoq dis­ci­pu­lo­ku­na­pa huk­nin kach­kas­pa­pas.

7

1   Chay­ku­na­pa

Jesuspa wawqenkuna mana creesqanmanta

qe­pan­tam Jesus pu­rir­qa Ga­li­lea lawpi, ma­na­ñam Judea lawpi kay­ta­qa mu­nar­qa­chu ka­ma­chi­kuq ju­dio­ku­na wa­ñu­ra­chiy­ta mu­nas­qan­ray­ku. 2 Ju­dio­ku­na­pa Ra­ma­da Fies­t an hich­pa­mup­t in­mi 3 waw­qen­ku­na nirqa: —Riyá Judea law­man pu­riq­ma­si­ki­ku­na ru­ras­qay­ki­ku­na­ta qa­wa­nan­ku­paq. 4 Manam pipas pa­kas­qa­lla­pi­qa ima­t a­pas ru­ran­chu ru­na­ku­na­pa req­sis­qan kayta mu­nas­pa­qa, kay­ku­na­ta ru­rach­kas­pa­qa llapa ru­na­pa ri­kus­qan­ta­yá ruray —nispa. 5 Chay­na­t a­qa nir­qa­ku Je­sus­pi mana crees­pan­kum. 6 Chay­mi Jesus nirqa: —Ño­qa­pa tiem­poy­qa ma­na­raq­mi cha­ya­mun­raq­chu, qam­ku­na­paq­mi icha­qa ima tiem­po­pas allin­lla. 7 Qam­ku­na­ta­qa ru­na­ku­na­pas manam cheq­ni­sun­ki­chik­chu, ño­qa­tam

JUAN 7

1930

icha­qa cheq­ni­wan­ku tukuy ru­ras­qan­ku mana allin kas­qan­ta wi­llas­qay­ray­ku. 8 Qam­ku­ na­lla­yá fies­ta­man­qa riy­chik, ma­na­raq­mi ño­qa­pa tiem­poy­qa cha­ya­mun­raq­chu —nispa. 9 Chay­na­t a nis­pan­mi hina Ga­li­lea law­lla­pi qe­pa­r ur­qa. 10 Waw­qen­ku­na

Ramada Fiestapi kasqanmanta

fies­ta­man pa­sap­tin­ñam Je­sus­pas chay­man rirqa pa­ka­kus­pa­llan, manam pi­man­pas ancha ri­ku­rir­qa­chu. 11 Ju­dio­ku­nam fies­ta­pi mas­kas­pan­ku nir­qa­ku: —¿May­pi­taq­cha kach­kan chay ru­na­qa? —nispa. 12 Je­sus­man­t am ru­na­ku­na ancha­t a ri­mar­qa. Wa­k in­nin­mi nirqa: —Allin runam payqa —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi nirqa: —Manam payqa allin­chu, ru­na­ku­na­tam enga­ñan —nispa. 13 Icha­qa manam pipas ri­mar­qa­ku­chu li­bre­t a­qa ka­ma­chi­kuq ju­dio­ku­na­t a man­cha­kus­qan­ku­ray­ku. 14 Fies­t a chaw­pi­ña kach­kap­t in­mi tem­plo­man yay­kus­pan Jesus ya­cha­chiy­t a qa­ lla­rir­qa. 15 Ju­dio­ku­nam admi­ra­kus­pa nir­qa­ku: —¿Imay­na­taq kay ru­na­qa tukuy imata ya­chan mana estu­diach­kas­pa­qa? —nispa. 16 Chay­mi Jesus nirqa: —Kay ya­cha­chis­qay­qa manam ño­qa­lla­pa­chu aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy­pam. 17 Pipas paypa mu­nas­qan ruray mu­naq­qa ya­chan­qam kay ya­cha­chis­qay­qa Dios­ man­ta kas­qan­ta hi­nas­pa ki­ki­llay­man­ta mana ri­mas­qay­ta. 18 Pipas ki­ki­llan­man­ta ri­maq­qa mas­kan kikin ala­bas­qa kay­lla­tam, aswan­qa pipas ka­cha­muq­nin­ta ala­bas­ pa­qa payqa che­qap­tam ri­mach­kan, ma­na­má llu­lla­kun­chu. 19 —¿Ma­na­chu ley­ta­qa Moi­ses qo­sur­qan­ki­chik? Chay­ta­qa manam may­qan­ni­ki­chik­ pas cum­plin­ki­chik­chu. Chay­na­qa ¿ima­nas­qa­má wa­ñu­chi­way­pi­qa kach­kan­ki­chik? 20 Chay­mi ru­na­ku­na­ña­t aq nirqa: —Qamqa de­mo­nio­yoq­mi kanki. ¿Pitaq wa­ñu­chiy­ta mu­na­such­kan­ki? —nispa. 21 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Huk ru­ray­tam ru­rar­qa­ni *sa­ma­na pun­chaw­pi hi­nap­tin­mi lla­pa­llay­ki­chik admi­ras­ qa­lla­ña kach­kan­ki­chik. 22 Moi­ses­mi qo­sur­qan­ki­chik ka­ma­chi­kuy­ta qari kay­ni­ki­chik­ta *se­ña­la­chi­ku­nay­ki­chik­paq. Kay­ku­na­qa karqa ñaw­paq abue­loy­ki­chik­man­ta­raq­mi, manam Moi­ses­lla­man­ta­chu chay­mi sa­ma­na pun­chaw­pi­pas tu­pa­ra­mup­tin­qa wa­wa­ta se­ña­lan­ki­chik­pu­ni. 23 Moi­ses­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ta cum­pli­nay­ki­chik­ray­kum *sa­ma­na pun­chaw­pi­pas qam­ku­na­qa se­ña­lan­ki­chik. Chay­na­qa ¿ima­nas­qa­má pi­ña­kun­ki­chik *sa­ ma­na pun­chaw­pi huk ru­na­ta su­maq­ta sa­no­yay­ka­chip­tiy­qa? 24 Amayá juz­gay­chik­chu qa­wa­ris­pa­lla­qa, juz­gay­chik­qa allin arre­glo­man hi­na­yá. 25 Je­r u­sa­len­pi

Jesusmi riman maymantam hamusqanmanta

*ya­chaq ru­na­ku­nam nirqa: —Payqa wa­ñu­chi­nan­ku­paq mas­kas­qan­ku runam. 26 Wa­qa­ya ku­nan­qa li­bre­ña ri­mach­ kan, ma­na­ñam pipas ima­ta­pas nin­chu. Se­gu­ro­chá ka­ma­chi­kuq­ku­na­qa ya­cha­run­ku­ña Cris­to kas­qan­ta. 27 Ño­qan­chik­mi icha­qa ya­chan­chik may­law runam kas­qan­ta­pas, Cris­to ha­mup­tin­mi icha­qa may­man­ta ha­mus­qan­ta­pas mana ya­cha­sun­chik­chu. 28 Je­sus­mi tem­plo­pi ya­cha­chich­kas­pan qa­ya­r i­kuq hina nirqa: —Ño­qa­ta­qa req­si­wan­ki­chik­mi may­law­man­tam kas­qay­ta­pas, ño­qa­qa manam ki­ki­llay­man­ta­chu ha­mur­qa­ni, ño­qa­ta­qa hukmi ka­cha­mu­wan. Payqa che­qap­mi,

1931

JUAN 7

qam­ku­na­qa manam req­sin­ki­chik­chu. 29 Ñoqam icha­qa req­si­ni paypa kas­qan­man­ta ha­mus­pay. Paymi ño­qa­ta­qa ka­cha­mu­war­qa. 30 Chay­na­ku­na­t a nip­t in­mi pre­so­cha­r uy­t a mu­nar­qa­ku icha­qa manam pipas ha­piy­ta atir­qa­chu ma­na­raq tiem­pon cha­ya­mus­qan­ray­ku. 31 Achkaq ru­na­ku­nam pay­man iñir­qa­ku hi­nas­pam nir­qa­ku: —Cris­to ha­mus­pan­pas ma­na­chá kayna achka­lla­ña mi­la­gro­ku­na­ta­qa ru­ran­man­ chu —nispa. 32 Fa­r i­seo­ku­nam

Jesusta presochay munasqankumanta

ru­na­ku­na­pa ri­mas­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan tan­tea­na­kur­qa­ku hi­nas­pam guar­dia­ku­na­ta ka­char­qa­ku Je­sus­ta pre­so­cha­mu­nan­ku­paq. 33 Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Pisi tiem­po­lla­ñam kasaq qam­ku­na­wan, ñam ku­ti­ku­saq­ña ka­cha­mu­waq­niy­ man. 34 Mas­kas­pa­pas manam ta­ri­wan­ki­chik­chu, ño­qa­pa kas­qay­man­qa manam cha­yay­ta ati­waq­chik­chu —nispa. 35 Hi­nap­t in­mi ju­dio­ku­na ki­k in­ku­pu­ra ta­pu­na­kur­qa­ku: —Mana tariy ati­na­paq­qa ¿may­ta­ya kay ru­na­qa rinqa? ¿Icha grie­go­ku­na­pa kas­qan­pi che­qes­qa ju­dio­ku­na­man­chu rinqa grie­go­ku­na ya­cha­chiq? 36 ¿Ima­nich­ kan­taq: “Mas­kas­pa­pas manam ta­ri­wan­ki­chik­chu, ño­qa­pa kas­qay­man­qa manam cha­yay­ta ati­waq­chik­chu” nis­pa­qa? 37 Fies­t a­pa

Kawsachikuq yakumanta

tu­ku­nan pun­chaw­mi karqa hatun pun­chaw. Chay­pim Jesus sa­yay­ kus­pa qa­ya­ri­kuq hina nirqa: —Pipas ya­ku­na­ya­chi­kuq­qa ño­qa­man ha­mus­pa­yá to­ma­chun. 38 Bi­bliam nin: “Iñiq­pa son­qon­man­tam pa­wan­qa kaw­say qokuq yaku” nispa. 39 Je­sus­qa nich­kar­qa Chuya Espi­r i­t u­t a llapa iñiq­ku­na chas­k i­nan­man­t am. Jesus hanaq pa­cha­man ma­na­raq ku­tis­qan­ray­kum Espi­ri­tu­qa ma­na­raq ha­mur­qa­raq­chu. 40 Wakin

Jesusrayku runakuna rakinakusqankumanta

ru­na­ku­nam Je­sus­pa ri­mas­qan­ta uya­ris­pan­ku nir­qa­ku: —Che­qap­ta­pu­nim kay ru­na­qa Moi­ses­pa nis­qan Dios­man­ta wi­lla­kuq —nispa. 41 Wa­k in­nin­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Payqa Cris­tom —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi nirqa: —¿Imay­na­taq­si Ga­li­lea law­man­ta­qa ha­mun­man Cris­to­qa? 42 ¿Ma­na­chu Bi­blia­ qa nich­kan: “Da­vid­pa mi­ray­nin­man­tam Belen llaq­ta­pi na­cen­qa Cris­to­qa” nis­pan? 43 Je­sus­ray­kum ru­na­ku­na ra­k i­na­ku­r ur­qa­ku. 44 Wa­k in­nin­mi Je­sus­t a pre­so­chay­t a mu­nar­qa­ku icha­qa manam pipas ha­piy­ta atir­qa­chu. 45 Guar­dia­ku­nam

Kamachikuqkunapa mana creesqanmanta

ku­tir­qa­ku *fa­ri­seo­ku­na­pa hi­nas­pa sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa kas­qan­man, chay­mi pay­ku­na­ta ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq ma­na­qa pu­sa­mur­qan­ki­chik­chu? —nispa. 46 Chay­mi guar­dia­ku­na­ña­t aq nirqa: —Manam pipas pay hi­na­qa ri­mar­qa­chu —nispa.

JUAN 7​, ​8

1932

47 Fa­r i­seo­ku­na­ña­t aq­mi

nir­qa­ku: —¿Qam­ku­na­pas enga­ña­ra­chi­kun­ki­chik­ña­chu? 48 ¿Iñir­qa­chu pay­man huk kaq­ nin ka­ma­chi­kuq­lla­pas otaq huk kaq­nin fa­ri­seo­lla­pas? 49 Kay ru­na­ku­na­qa Dios­pa ley­nin­ta mana ya­chas­pam ña­kas­qa kach­kan­ku —nispa. 50 Ni­co­de­mom karqa *fa­r i­seo­ku­na­pi huk kaq­nin ka­ma­chi­kuq, paymi ñaw­paq­t a Je­sus­man tu­ta­llan rirqa. Paymi nirqa: 51 —Ley­nin­chik­man hi­na­qa manam cul­pach­wan­chu ru­na­ta­qa pun­ta­ta imam nis­qan­ ta ma­na­raq uya­rich­kas­pa­qa nitaq imam ru­ras­qan­ta ma­na­raq ya­chach­kas­pa­qa —nispa. 52 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —¿Qam­pas Ga­li­lea­pi kaq­chu kanki? Bi­blia­pi mas­kas­pa­yá ya­chay, Ga­li­lea law­ man­ta­qa manam hay­ka­pi­pas kar­qa­chu Dios­man­ta wi­lla­kuq­qa. 53 Wa­sin­ku­man

Pierdekuq warmimanta

ru­na­ku­na sa­pa­ka­ma ri­pu­kup­tin­mi 1   Jesus rirqa Oli­vos mo­qo­man. 2 Tu­ta­pay­ta­ña­taq­mi tem­plo­man ku­ti­mur­qa. Llapa ru­na­ku­na pay­man asuy­kup­tin­mi ti­yay­kus­pa ya­cha­chir­qa. 3 Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­nam fa­ri­seo­ku­na­pi­wan ta­ri­r ur­qa­ku war­mi­ta huk­wan pier­de­ kuch­kaq­ta chay­mi llapa ru­na­pa chaw­pin­man apay­kus­pan­ku 4 Je­sus­ta nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, kay war­mi­tam ta­ri­ra­mu­ni­ku huk­wan pier­de­kuch­kaq­ta. 5 Moi­ ses­pa qell­qas­qan Dios­pa ley­nin­qa ka­ma­chi­kun kayna war­mi­ku­na­ta­qa ru­mi­wan cham­qa­pa­na­paq­mi. ¿Qamqa ima­nin­ki­taq? 6 Chay­na­t a­qa nir­qa­ku Je­sus­t a pan­t a­ra­chis­pa chay­ku­na­wan acu­sa­nan­ku­paq­mi. Je­sus­ña­taq­mi kur­kuy­kus­pan allpa­pi qell­qar­qa de­don­wan. 7 Icha­qa ta­pu­pa­yap­tin­ kum Jesus sa­ya­riy­kus­pa nirqa: —May­qan­ni­ki­chik­pas mana hu­cha­yoq kaqyá pun­ta­ta cham­qay­chik kay war­mi­ta. 8 Chay­na­ta ni­rus­pan­mi kas­qa­llan kur­kuy­kus­pan qell­qar­qa allpa­pi. 9 Je­sus­pa nis­qan­ ta uya­ris­pan­kum chu­lla-c­hu­lla­lla­man­ta asu­ri­kur­qa­ku ma­chu­ku­na­man­ta qa­llay­kus­pa, chay­mi Je­sus­lla­ña war­mi­wan qe­pa­rur­qa. 10 Je­sus­mi sa­ya­riy­kus­pan war­mi­ta nirqa: —¿May­taq acu­saq­ni­ki­ku­na­qa? ¿Ma­na­chum pipas con­de­na­sun­ki? —nispa. 11 War­mi­ña­t aq­mi nirqa: —Manam may­qan­nin­pas Señor —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ño­qa­pas manam sen­ten­ciay­ki­chu, ri­pu­kus­pa­yá amaña hu­cha­lli­kuy­ña­chu —nispa.

8

12 Huk­t a­wan­mi

Jesusqa runakunapa achkiynin kasqanmanta

ru­na­ku­na­ta Jesus nirqa: —Ñoqam kani ru­na­ku­na­pa achkiy­nin, pipas qa­ti­waq­niy­qa manam tu­ta­yay­pi­ chu pu­rin­qa, payqa kanqa kaw­say qokuq achki­yoq­mi —nispa. 13 Chay­mi *fa­r i­seo­ku­na nirqa: —Qamqa fa­vor­ni­llay­ki­pim ri­mach­kan­ki, chay­qa manam che­qap­chu —nispa. 14 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Fa­vor­ni­llay­pi ri­map­tiy­pas ri­mas­qay­qa che­qap­mi, ño­qa­qa ya­cha­nim may­man­tam ha­mus­qay­ta­pas chay­na­taq may­man­mi ris­qay­ta­pas, qam­ku­nam icha­qa mana ya­chan­ ki­chik­chu may­man­tam ha­mus­qay­ta­pas nitaq may­man­mi ris­qay­ta­pas. 15 Qam­ku­na­qa juz­gan­ki­chik ru­na­ku­na hi­na­llam. Ño­qa­qa manam pi­ta­pas juz­ga­ni­chu. 16 Juz­gap­tiy­qa che­qap­cha kan­man. Ño­qa­qa manam sa­pa­llay­chu kach­ka­ni aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy

1933

JUAN 8

Tay­tay­pi­wan­mi. 17 Ley­ni­ki­chik­pim nich­kan “Iskay tes­ti­go­pa nis­qan­mi cree­na­qa” nispa. 18 Ki­kiy­mi kani huk­nin tes­ti­go, ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­ña­taq­mi huk­nin kaq tes­ti­go. 19 Hi­nap­t in­mi *fa­r i­seo­ku­na nir­qa­ku: —¿May­pi­taq kach­kan tay­tay­ki­qa? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Qam­ku­na­qa manam req­si­wan­ki­chik­chu ni­taq­mi Tay­tay­ta­pas req­sin­ki­chik­ chu, ño­qa­ta req­si­was­pay­ki­chik­qa Tay­tay­ta­pas req­si­waq­chik­mi —nispa. 20 Tem­plo­pi ya­cha­chis­pan­mi chay­na­t a­qa nirqa ofren­da chas­k i­nan­ku­pa waq­t an­ pi, manam pipas pre­so­chay­ta atir­qa­chu ma­na­raq tiem­pon cha­ya­mus­qan­ray­ku. “Ñoqapa risqaytaqa manam riwaqchikchu” nispa Jesuspa nisqanmanta

21 Huk­t a­wan­mi

Jesus nirqa: —Ñoqa pa­sa­kup­tiy­mi qam­ku­na mas­ka­wan­ki­chik hi­nas­pam hu­chay­ki­chik­pi wa­ñun­ ki­chik. Ño­qa­pa kas­qay­man­qa qam­ku­na­qa manam cha­yay­ta ati­waq­chik­chu —nispa. 22 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —¿Ki­ki­llan­chu wa­ñu­ra­chi­kun­qa? ¿Chay­chu nin: “Ño­qa­pa kas­qay­man­qa qam­ ku­na­qa manam cha­yay­ta ati­waq­chik­chu” nispa? 23 Je­sus­mi nirqa: —Qam­ku­na­qa kan­ki­chik kay pa­cha­lla­man­tam, ño­qa­ña­taq­mi kani hanaq pa­ cha­man­ta. Qam­ku­na­qa kan­ki­chik kay pa­cha­pi kaqmi, ñoqam icha­qa mana kay pa­cha­pi kaq­chu kani. 24 Chay­mi nir­qay­ki­chik “Hu­chay­ki­chik­pim wa­ñun­ki­chik” nispa. Pim kas­qay­ta mana crees­pay­ki­chik­qa hu­chay­ki­chik­pim wa­ñun­ki­chik. 25 Hi­nap­t in­mi ta­pur­qa­ku: —Chay­na­qa ¿pitaq qamqa kanki? —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ñam nir­qay­ki­chik­ña pun­ta­man­ta­raq. 26 Achkam qam­ku­na­man­ta ninay kach­ kan juz­ga­nay­paq. Ka­cha­mu­waq­niy­qa che­qap­mi chay­mi pay­man­ta uya­ris­qay­ta ru­na­ku­na­man wi­lla­ni —nispa. 27 Pay­ku­na­qa manam entien­dey­t a atir­qa­ku­chu Tay­t an­man­t a nis­qan­t a­qa. 28 Chay­mi Jesus nirqa: —Dios­man­ta Hamuq Ru­na­ta cha­ka­ta­ru­was­pay­ki­chik­ñam ya­chan­ki­chik pim kas­qay­ ta. Tukuy ima­ta­pas manam ki­ki­llay­man­ta­chu ru­ra­ni, Tay­tay­pa ya­cha­chi­was­qa­llan­tam ño­qa­qa wi­llay­ki­chik. 29 Ka­cha­mu­waq­niy­qa ño­qa­wan­mi kach­kan, Tay­ta­qa manam sa­pa­ llay­ta­chu sa­qe­ru­wan chay­mi ño­qa­qa paypa agra­don­paq tukuy tiem­po ru­ra­ni —nispa. 30 Jesus chay­na­t a nip­t in­mi achkaq iñir­qa­ku pay­man. 31 Je­sus­mi

Cheqap librasqakunamanta

nirqa iñiq­nin ju­dio­ku­na­ta: —Sichu qam­ku­na se­guin­ki­chik nis­qay­ku­na­ta hi­nas­pa­qa che­qap dis­ci­pu­ loy­ku­nam kan­ki­chik. 32 Ya­chan­ki­chik­mi che­qap kaq­man­ta, chay che­qap­mi li­bre­ya­chi­sun­ki­chik —nispa. 33 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Ño­qay­ku­qa Abra­ham­pa cas­tan­mi ka­ni­ku, manam hay­ka­pi­pas nitaq may­qan­ niy­ku­pas sir­vien­te­qa kar­qa­ni­ku­chu. ¿Imay­nan­pi­taq qamqa ninki: “Chay che­qap­mi li­bre­ya­chi­sun­ki­chik” nis­pa­qa? 34 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa:

JUAN 8

1934

—Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, hu­cha­ku­na ru­raq­qa hu­cha­pa sir­vien­ten­mi. 35 Sir­vien­ te­qa manam kan­man­chu wasi fa­mi­lia­qa, chu­rim icha­qa wasi fa­mi­lia. 36 Qam­ku­na­ta Dios­pa Chu­rin li­bre­ta ka­cha­rip­tiy­qa che­qap­ta­pu­nim libre kan­ki­chik. 37 Arí, Abra­ ham­pa cas­tan­mi kan­ki­chik, icha­qa wa­ñu­ra­chi­way­tam mu­nan­ki­chik nis­qay­ku­na­ta mana chas­kis­qay­ki­chik­ray­ku. 38 Ño­qa­qa ri­ma­ni Tay­tay­pa kas­qan­pi ri­kus­qay­ku­na­ tam, qam­ku­na­pas ru­ran­ki­chik­qa tay­tay­ki­chik­pa ni­sus­qay­ki­chik­tam —nispa. 39 Chay­mi pay­ku­na­ña­t aq nirqa: —Tay­tay­ku­qa Abra­ham­llam —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Abra­ham­pa mi­ray­nin kas­pa­qa paypa ru­ras­qan­ku­na­ta­chá ru­ra­waq­chik. 40 Wa­ñu­ra­chi­way­t am mu­nach­kan­k i­chik Dios­man­t a che­qap kaqta uya­r is­pay qam­ku­na­man wi­llas­qay­ray­ku. Abra­ham­qa manam chay­na­ta­chu ru­rar­qa. 41 Qam­ ku­na­qa ru­ran­ki­chik tay­tay­ki­chik­pa ru­ras­qa­llan­tam —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ku­na­ña­taq nirqa: —Ño­qay­ku­qa manam chur­ya­pa­kuy­chu ka­ni­ku, ño­qay­ku­pa tay­tay­ku­qa Dios­llam —nispa. 42 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Dios kan­man tay­tay­ki­chik hi­nap­tin­qa ku­ya­wan­ki­chik­man­chá. Dios­man­ta ha­mus­ pay­mi kaypi kach­ka­ni. Ño­qa­qa manam ki­ki­llay­man­ta­chu ha­mur­qa­ni aswan­qa Tay­tam ka­cha­mu­war­qa. 43 ¿Ima­nas­qa­má ma­na­qa entien­den­ki­chik­chu ri­mas­qay­ku­na­ta­qa? Manam atin­ki­chik­chu ri­mas­qay ka­su­kuy­ta. 44 Qam­ku­na­pa tay­tay­ki­chik­qa dia­blom chay­ mi paypa mu­nas­qa­llan­ta ru­ran­ki­chik. Qa­lla­riy­nin­man­ta­pu­ni runa wa­ñu­chiq­mi chay dia­blo­qa, payqa llu­lla­lla ri­maq­mi mana che­qap­pi kas­qan­ray­ku. Llu­lla­kus­pan­qa ki­kin­ man­tam wi­lla­kuch­kan llu­lla kas­qan­ray­ku hi­nas­pa llu­lla­kuq­ku­na­pa tay­tan kas­qan­ray­ku. 45 Ñoqam icha­qa che­qap­ta ni­ki­chik aswan­qa manam creen­ki­chik­chu. 46 ¿May­qan­ni­ki­ chik­taq hu­cha­yoq kas­qay­ta prue­ba­wan­ki­chik­man? Che­qap­ta nich­kap­tiy­qa ¿ima­nas­qa­má ma­na­qa cree­wan­ki­chik­chu? 47 Dios­paq kaq­ku­na­qa uya­rin­mi Dios­pa nis­qan­ku­na­ta, qam­ ku­nam icha­qa mana uya­rin­ki­chik­chu Dios­man­ta mana kas­qay­ki­chik­ray­ku. Abrahanmantapas ñawpaqmantaraq Jesucristoqa kasqanmanta

48 Ju­dio­ku­nam

Je­sus­ta nirqa: —Ra­zon­tam ni­ki­ku “qamqa sa­ma­ria law” runa kas­qay­ki­man­ta hi­nas­pa de­mo­ nio­yoq kas­qay­ki­man­ta —nispa. 49 Je­sus­mi nirqa: —Ño­qa­pi­qa manam kan­chu de­mo­nio­qa, ño­qa­qa ha­tun­cha­ni Tay­tay­tam, qam­ku­nam icha­qa pen­qay­man chu­ra­wan­ki­chik. 50 Manam mu­na­ni­chu ala­ba­wa­nay­ki­chik­ta­qa, Dios­mi icha­qa munan ala­ba­wa­nay­ki­chik­ta, paymi tukuy ima­ta­qa juz­gan­qa. 51 Che­qap­ ta­pu­nim ni­ki­chik, pipas nis­qay­ku­na­ta ka­sus­pa­qa ma­na­pu­nim wa­ñun­qa­chu —nispa. 52 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Ku­nan­mi icha­qa ya­cha­ni­ku de­mo­nio­yoq kas­qay­ki­ta. Abra­ham­pas chay­na­taq Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas wa­ñur­qam, qam­ña­taq­mi ninki: “Ño­qa­pa nis­qay­ku­na ka­su­kuq­qa ma­na­pu­nim wa­ñun­qa­chu” nispa. 53 ¿Icha qamqa mas­ta­chu kaw­san­ki abue­lon­chik Abra­han­man­ta­pas? Payqa ñam wa­ñu­kun­ña, wa­ñu­kun­ña­taq­mi Dios­ man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas. ¿Pi kas­qay­ki­paq­taq qamqa cree­kun­ki? —nispa. 54 Je­sus­mi nirqa: —Ki­ki­llay­pa ala­ba­kus­qay­qa manam va­len­chu. Ala­ba­waq­niy­qa Tay­tay­mi, pay­tam qam­ku­na nin­ki­chik “Dios­niy­kum” nispa. 55 Pay­ta­qa manam req­sin­ki­chik­chu. Ñoqam

1935

JUAN 8​, ​9

icha­qa req­si­ni. “Manam req­si­ni­chu” nis­pay­qa qam­ku­na hi­na­chá llu­lla­kuy­man. Ño­ qa­qa req­si­nim, chay­ray­kum ño­qa­qa ka­su­ku­ni paypa nis­qan­ku­na­ta. 56 Abue­loy­ki­chik Abra­ham­qa ku­si­kur­qam ha­mu­nay tiem­po­ta qa­was­pan. Ri­kuy­kus­pa­má ku­si­kur­qa. 57 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Ma­na­raq­taq pich­qa chun­ka wa­ta­yoq­pas­raq­chu kan­ki­qa hi­nas­pa­qa ¿imay­na­ taq Abra­ham­ta­qa ri­ku­waq karqa? —nispa. 58 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ma­na­raq­pas Abra­ham kach­kap­tin­qa ñam kar­qa­ni­ ña —nispa. 59 Chay­na­t a nip­t in­mi ru­mi­wan cho­qa­pa­r uy­t a mu­nar­qa­ku, Je­sus­ña­t aq­mi pa­ka­ ku­rus­pa tem­plo­man­ta lloq­si­ka­ra­mur­qa.

9

1   Rich­kas­pan­mi

Ñawsa runata Jesus sanoyachisqanmanta

Jesus ri­ku­r ur­qa na­ce­kus­qan­man­ta­pu­ni ñawsa ru­na­ta. 2 Hi­ nap­tin­mi dis­ci­pu­lon­ku­na ta­pur­qa: —Ya­cha­chi­kuq ¿ima­nas­qa­taq wak ru­na­qa na­cer­qa ñawsa? ¿Tay­ta-ma­man­pa hu­ chan­man­ta­chu icha ki­kin­pa hu­chan­man­ta­chu? —nispa. 3 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Manam ki­kin­pa hu­chan­man­ta­chu nitaq tay­ta-ma­man­pa hu­chan­man­ta­chu, kayqa karqa Dios­pa ru­ras­qan­ku­na qa­wa­nan­ku­paq­mi. 4 Pun­chaw­raq kach­kap­tin­qa llam­ka­nay­mi ka­cha­mu­waq­niy­pa ru­ras­qan­ku­na­pi, tu­ta­ya­ra­mup­tin­mi icha­qa ma­na­ña atiy­man­ña­chu llam­kay­ta. 5 Kay pa­cha­pi­raq ka­nay­ka­ma­qa ru­na­ku­na­tam achki­saq. 6 Chay­na­t a nis­pan­mi allpa­man to­qay­kus­pan mi­t u­t a ru­ra­r ur­qa hi­nas­pam ñaw­sa­ pa ña­win­man llu­siy­kus­pan 7 nirqa: —Ris­pay­ki may­lla­ka­ra­muy Siloe estan­que­pi —nispa. Si­loe­qa “ka­chas­qa” ni­nan­mi. Chay runam ris­pan may­lla­ka­ra­mur­qa hi­nas­pam ku­ti­mur­qa qa­wa­kus­tin­ña. 8 Ve­ ci­non­ku­na­wan li­mos­ne­ro kas­qan ri­kuq­ku­nam nir­qa­ku: —¿Kayqa ti­yay­kus­pa li­mos­na ma­ña­kuq­chús? —nispa. 9 Chay­mi wa­k in­ña­t aq nir­qa­ku: —Arí, pay­pu­nim —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Manam pay­chu, rik­chay­llam-rik­cha­kun —nis­pan­ku. Hi­nap­tin­mi Ki­kin­ña nirqa: —Arí, ñoqam kani —nispa. 10 Hi­nap­t in­mi ta­pur­qa­ku: —¿Imay­na­má qa­wa­ri­ku­r ur­qan­ki­qa? —nispa. 11 Pay­ña­t aq­mi wi­lla­kur­qa: —Jesus su­ti­yoq runam mi­tu­ta ru­ray­kus­pan ña­wiy­man llu­siy­ku­war­qa hi­nas­pam ni­war­qa: “Siloe *estan­que­man ris­pay­ki may­lla­ka­ra­muy” nis­pan. Ris­pay­mi may­ lla­ka­ra­mur­qa­ni hi­nas­pam qa­wa­ri­ku­r ur­qa­ni —nispa. 12 Chay­mi Pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —¿May­pi­taq kach­kan chay ru­na­qa? —nispa. Hi­nap­tin­mi chay ru­na­ña­taq nirqa: —Manam ya­cha­ni­chu —nispa.

JUAN 9

13 Chay

1936 Qawarikuruq runata tapupayasqankumanta

qa­wa­ri­kuq ru­na­tam *fa­ri­seo­ku­na­man pu­sar­qa­ku. 14 Pay­ta­qa Je­sus­mi sa­no­ya­ra­chir­qa *sa­ma­na pun­chaw­pi mi­tu­ta ru­ray­kus­pan. 15 Fa­ri­seo­ku­nam ta­pur­qa chay ru­na­ta ñawsa kach­kas­pa­qa imay­nam sa­no­ya­rus­qan­man­ta. Paymi wi­lla­kur­qa: —Mi­tu­ta ru­ray­kus­pam ña­wiy­man llu­siy­ku­war­qa hi­nap­tin­mi may­lla­ku­rus­pay qa­wa­ri­ku­rur­qa­ni —nispa. 16 Wa­k in­nin *fa­r i­seo­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Chay sa­no­ya­ra­chi­suq­ni­ki ru­na­qa manam Dios­man­ta­chu sa­ma­na pun­chaw­pi mana sa­mas­qan­ray­ku —nispa. Wa­kin­nin­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Hu­cha­sa­pa ru­na­qa ¿imay­na­taq ru­ran­man mi­la­gro­ku­na­ta­qa? —nis­pan­ku. Chay­na­pim ru­na­ku­na ki­kin­ku­pu­ra mana acuer­do­chu kar­qa­ku. 17 Mo­soq­man­tam ta­pur­qa­ku chay ñaw­paq kaq ñaw­sa­ta: —Qamqa ¿ima­nin­ki­taq ña­wi­ki qa­wa­ri­chi­suq­ni­ki ru­na­man­ta­qa? —nispa. Hi­nap­tin­mi pay­ña­taq nirqa: —Payqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi —nispa. 18 *Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi mana creer­qa­chu ñawsa kas­pan ku­nan­ña­t aq qa­wa­r i­ku­ rus­qan­ta chay­mi qa­ya­chi­mur­qa­ku tay­ta-ma­man­ta 19 hi­nas­pam ta­pur­qa­ku: —¿Kay ru­na­pa tay­ta-ma­man­chum kan­ki­chik, pay­chum na­ces­qan­man­ta­pu­ni ñawsa nis­qay­ki­chik? ¿Imay­na­taq ku­nan­qa qa­wa­kuch­kan­ña? —nispa. 20 Pay­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Arí, ño­qay­kum tay­ta-ma­man ka­ni­ku, ya­cha­ni­kum ñawsa na­ces­qan­ta­qa. 21 Icha­ qa manam ya­cha­ni­ku­chu imay­nam qa­wa­ri­kus­qan­ta­pas chay­na­taq pim ñawin sa­no­ya­chis­qan­ta­pas. Ta­puy­chik payta, yu­yay­ni­yoq­ñam, ki­kin­mi wi­lla­kun­qa —nispa. 22 Tay­t a-ma­man­qa chay­na­t a­qa nirqa *ju­dio­ku­na­t a man­cha­kus­pan­kum. Chay ju­dio­ku­na­qa ñam tan­tea­na­ku­r ur­qa­ku­ña pipas: “Je­sus­qa Cris­tom” nip­tin­qa *hu­ ñu­na­ku­na wa­si­man­ta wis­chu­r u­nan­ku­paq. 23 Chay­ray­kum tay­ta-ma­man­qa nirqa: “Ta­puy­chik payta, yu­yay­ni­yoq­ñam payqa” nispa. 24 *Ju­dio­ku­nam mo­soq­man­ta qa­ya­chi­mur­qa ñaw­paq ñawsa kaqta hi­nas­pam nir­qa­ku: —Che­qap­ta ri­mas­pa Dios­ta ala­bay, ño­qay­ku­qa ya­cha­ni­kum chay ru­na­qa hu­cha­ sa­pa kas­qan­ta —nispa. 25 Pay­ña­t aq­mi nirqa: —Ño­qa­qa manam ya­cha­ni­chu hu­cha­sa­pa kas­qan­ta­qa, ya­cha­ku­nim icha­qa ñaw­ paq­ta­qa ñawsa kach­kas­pay­pas kunan qa­wa­kus­qay­ta —nispa. 26 Chay­mi mo­soq­man­t a ta­pur­qa­ku: —¿Ima­nay­ku­sur­qan­ki­taq? ¿Ima­ta­taq ru­ray­ku­sur­qan­ki ña­wi­ki qa­wa­ri­ku­ru­nan­ paq? —nispa. 27 Pay­ña­t aq­mi nirqa: —Ñam nir­qay­ki­chik­ña, icha­qa manam uya­ri­wan­ki­chik­chu. ¿Ima­paq­ña­taq mu­nan­ki­chik ya­pa­ta­wan ni­nay­ta­qa? Se­gu­roch qam­ku­na­pas pu­riq­ma­sin­ña kayta mu­nan­ki­chik —nispa. 28 Chay­na­t a nip­t in­mi insul­t as­pan­ku nir­qa­ku: —Chay ru­na­ta­qa qanmi qa­tich­kan­ki, ño­qay­ku­qa qa­ti­ni­ku Moi­ses­tam. 29 Ño­ qay­ku­qa ya­cha­ni­kum Dios­qa Moi­ses­wan ri­mas­qan­ta. Je­sus­man­tam icha­qa mana ya­cha­ni­ku­chu may­man­tam kas­qan­ta­pas. 30 Chay ru­na­ña­t aq­mi nirqa:

1937

JUAN 9​, ​10

—¡Admi­ra­kuy­paq­mi kayqa! May­law­man­tam kas­qan­ta mana ya­chach­kap­ti­ki­ chik­pas ño­qa­llay­tam qa­wa­riy­ka­chi­wan. 31 Ya­chas­qan­chik­man hi­na­pas Dios­qa manam hu­cha­sa­pa­ku­na­ta­qa uya­rin­chu aswan­qa yu­pay­chaq­nin­ku­na­lla­tam hi­nas­ pa paypa mu­nas­qan ru­raq­ku­na­lla­tam. 32 Ku­nan­ka­mam ma­na­raq uya­ri­kur­qa­chu na­ces­qan­man­ta­pu­ni ñaw­sa­ta pipas qa­wa­ri­chis­qan­man­ta­qa. 33 Sichu chay runa Dios­man­ta mana ha­mus­pa­qa ma­na­chá kay­ku­na­ta­qa ru­ran­man­chu —nispa. 34 Chay­mi *ju­dio­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Qamqa na­cer­qan­ki­pas hu­cha­pa hun­tas­qan­mi ¿hi­nach­kas­pa­chu ya­cha­chi­way­ ku­ta­raq mu­nan­ki? —nispa. Chay­na­ta ni­rus­pan­kum qar­qo­r ur­qa­ku *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man­ta. Qawakuq ñawsakunamanta

35 Je­sus­mi

ya­cha­r ur­qa chay ru­na­ta *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man­ta wis­chu­rus­qan­ ku­ta, pay­wan tu­pay­kus­pan­mi nirqa: —¿Creen­ki­chu Dios­man­ta Hamuq Ru­na­pi? —nispa. 36 Chay runam nirqa: —Se­ñor­lláy ¿pitaq payqa pay­man iñi­ku­nay­paq? —nispa. 37 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ñam ri­kuy­kun­ki­ña, ñoqam kani qan­wan­mi ri­mach­ka­ni —nispa. 38 Chay­mi chay runa nirqa: —Iñi­nim Señor —nispa. Chay­na­ta niy­kus­pan­mi qon­qo­ra­kuy­kus­pa ado­rar­qa. 39 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ño­qa­qa kay pa­cha­man­qa ha­mur­qa­ni allin arre­glo ru­raq­mi hi­nas­pa ñaw­sa­ ku­na­pa ñawin ki­chay­kuq­mi chay­na­pi wa­kin­ku­na­ña­taq qa­wa­kuch­kas­pan­ku­pas mana ri­ku­ku­nan­ku­paq —nispa. 40 Wa­k in­nin *fa­r i­seo­ku­na­ña­t aq­mi chay­na nis­qan­t a uya­r i­r us­pan­ku nir­qa­ku: —Chay­na­qa ño­qay­ku­pas ñaw­sa­chi­ki ka­ni­ku —nispa. 41 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ñawsa kas­pay­ki­chik­qa mana hu­cha­yoq­chá ka­waq­chik, icha­qa: “Qa­wa­ku­ni­ kum” nis­qay­ki­chik­ray­kum hu­cha­yoq kan­ki­chik —nispa.

10

Allin michiqwan tupachisqanmanta

1   —Che­qap­ta­pu­nim

ni­ki­chik, pipas ove­ja­pa cor­ral­nin­man mana pun­kun­ta yay­kus­pa huk­law­nin yay­kuq­qa suwam hi­nas­pa sal­teaq­mi. 2 Pun­kun yay­ kuq­mi icha­qa ove­ja­ku­na­pa mi­chiq­nin. 3 Punku cui­daq­pas ki­chan­mi yay­ku­nan­paq chay­na­taq­mi ove­ja­ku­na­pas uya­rin­taq su­tin­man­ta­ka­ma qa­yap­tin, chay­ñam qar­qon cor­ral­nin­man­ta. 4 Ove­ja­ku­na­ta kan­chan­man­ta qar­qos­pan­mi pun­tan­ta rin, ove­ja­ku­ na­ña­taq­mi qa­yas­qan­ta uya­ris­pan qatin. 5 Mana req­sis­qan­ta­qa ove­ja­ku­na­qa manam qa­tin­chu, ayqe­kun­mi chay­na ru­na­man­ta­qa voz­nin­ta mana req­sis­qan­ray­ku. 6 Chay rik­cha­na­chiy­t a nip­t in­pas pay­ku­na­qa manam entien­der­qa­ku­chu. 7 Je­sus­mi

Allin michiqqa Jesuslla kasqanmanta

huk­ta­wan nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ñoqam kani ove­ja­ku­na­pa yay­ku­nan punku. 8 Ño­qa­man­ta ñaw­paq ha­muq­ku­na­qa karqa su­wa­ku­nam hi­nas­pa sal­teaq­ku­nam chay­mi ove­ja­ku­na­qa

JUAN 10

1938

mana ka­sur­qa­chu. 9 Ñoqam punku kani, chay­nin­ta yay­kuq­qa sal­va­kun­qam. Payqa oveja hinam yay­kun­qa­pas hi­nas­pa lloq­si­mun­qa­pas hi­nas­pa pas­to­ta­pas ta­rin­qa. 10 —Su­wa­qa yay­kun su­wa­ku­r us­pa wa­ñu­ra­chi­na­llan­paq­mi hi­nas­pa pur­ma­chi­ nan­paq­mi. Ñoqam icha­qa ha­mur­qa­ni kaw­sa­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa kaw­say­wan hun­tas­qa ka­nay­ki­chik­paq. 11 Ño­qa­qa kani allin mi­chiq­mi. Allin mi­chiq­qa vi­dan­ tam qon ove­jan­ku­na­ray­ku. 12 Pa­go­lla­paq mi­chiq­mi icha­qa atoq ha­mup­tin­pas ove­ja­ku­na­ta sa­qe­rus­pan ayqe­kun, ma­na­má payqa due­ño­chu ni­taq­mi ove­ja­ku­na­ pas pay­pa­chu. Chay­mi ove­ja­ku­na­ta­pas atoq ha­pi­r us­pan che­qe­chin. 13 Pa­go­lla­paq mi­chi­pa­kus­qan­ray­kum ayqe­kun mana ima­pas qo­kup­tin. 14-15 —Ño­qa­qa kani allin mi­chiq­mi. Tay­t ay­qa req­si­wan­mi, ño­qa­pas Tay­t ay­t a­ qa req­si­nim, req­si­ni­taq­mi ove­jay­ku­na­ta­pas hi­nap­tin­mi pay­ku­na­pas req­si­wan. Chay­mi vi­day­ta qoni pay­ku­na­ray­ku. 16 Kach­kan­taq­mi sapaq ove­jay­ku­na­pas kay cor­ral­pi mana kaq­ku­na. Pay­ku­na­ta­pas pu­sa­mup­tiy­mi voz­niy­ta uya­rin­qa­ku, chay­ na­pim kanqa chu­lla kan­cha­lla­ña hi­nas­pa chu­lla mi­chiq­lla­ña. 17 —Vi­day­tam qoni kaq kaw­sa­ri­mu­nay­paq, chay­mi Tay­tay ku­ya­wan. 18 Manam pipas vi­day­ta­qa qe­chu­wan­man­chu, ki­kiy­mi qosaq vi­day­ta­qa. Ma­ki­llay­pim kach­kan qo­nay­paq­pas chay­na­taq kaw­sa­ri­mu­nay­paq­pas. Chay­na­tam ka­ma­chi­war­qa Tay­tay. 19 Chay nis­qan­t a uya­r i­r us­pan­kum *ju­dio­ku­na mana acuer­do­chu kar­qa­ku. 20 Achkaq­mi nir­qa­ku: —¿Ima­paq­mi uya­rin­ki­chik? Payqa de­mo­nio­yoq locom —nispa. 21 Wa­k in­nin­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —De­mo­nio­pa hun­tas­qan­qa manam chay­na su­maq­lla­ta­ña­qa ri­man­man­chu. De­ mo­nio­qa manam ñaw­sa­ta­qa qa­wa­ri­chin­man­chu —nispa. 22 Je­r u­sa­len

Jesusta Judiokuna qepanchakusqankumanta

llaq­ta­pim para tiem­po­pi Tem­plo De­di­ca­cion Fies­ta karqa. 23 Je­sus­mi pu­rich­kar­qa Sa­lo­mon­pa Por­tal­nin­pi. 24 Chay­mi *ju­dio­ku­na mu­yuy­kus­pa nir­qa­ku: —¿Hay­ka­pi­ka­ma­taq iskay­ra­ya­chi­wan­ki­ku? Qam Cris­to kas­pay­ki­qa cla­ro­ta­yá wi­lla­way­ku —nispa. 25 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ñam nir­qay­ki­chik­ña icha­qa manam creer­qan­ki­chik­chu, tukuy ima­tam ru­ra­ni Tay­tay­pa atiy qo­was­qan­wan, chay­ku­nam ño­qa­man­ta wi­lla­kun. 26 Qam­ku­na­qa manam ove­jay­ku­na­chu kan­ki­chik chay­mi mana creen­ki­chik­chu. 27 Ove­jay­ku­na­qa voz­niy­tam uya­rin, ño­qa­pas pay­ku­na­ta­qa req­si­nim, chay­mi pay­ku­na­qa qa­ti­wan­ku. 28 Ñoqam pay­ku­na­man qoni wiñay kaw­say­t a chay­mi pay­ku­na­qa hay­ka­pi­pas mana chin­kan­qa­chu, ma­na­taq­mi pipas qe­chu­wan­qa­chu ma­kiy­man­ta­qa. 29 Tukuy ima qoq­niy Tay­tay­qa lla­pan­man­ta­pas atiy­ni­yoq­mi chay­mi mana pipas atin­man­chu Tay­tay­pa ma­kin­man­ta qe­chuy­ta­qa. 30 Tay­tay­wan­qa huk­llam ka­ni­ku. 31 *Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi huk­t a­wan ha­t a­r ir­qa­ku ru­mi­wan cham­qa­nan­ku­paq. 32 Chay­mi Jesus nirqa: —Achka­tam ru­rar­qa­ni allin ru­ray­ku­na­ta Tay­tay­pa atiy qo­was­qan­wan, chay­na­ qa ¿may­qan­nin­man­ta­taq ru­mi­wan cham­qa­way­ta mu­nan­ki­chik? —nispa. 33 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Cham­qa­pay­ta­qa mu­nay­ki­ku manam allin ru­ras­qay­ki­man­ta­chu aswan­qa ri­mas­pay­ki Dios­ta pi­ña­chis­qay­ki­man­tam chay­na­taq runa kach­kas­pay­ki Dios tu­ kus­qay­ki­man­tam —nispa.

1939

JUAN 10​, ​11

34 Je­sus­ña­t aq­mi

nirqa: —Qam­ku­na­pa ley­ni­ki­chik­pim qell­qas­qa kach­kan: “Ñoqam nir­qay­ki­chik qam­ ku­na­qa dios­ku­na kas­qay­ki­chik­ta” nispa niq. 35 Manam ne­gach­wan­chu Bi­blia­pa nis­qan­ta­qa. Dios­qa su­ti­char­qa dios­ku­na­wan­qa wi­lla­kus­qan­ku­na chas­kiq­ku­na­ tam. 36 Tay­tam sa­paq­cha­was­pan ño­qa­ta ka­cha­mu­war­qa kay pa­cha­man, chay­na­qa ¿ima­nas­qa­má nin­ki­chik: “Dios­tam insul­tan” nis­pa­qa “Dios­pa chu­rin­mi kani” nis­ qay­ray­ku­qa? 37 Tay­ta­pa ru­ra­nan­ku­na­ta mana ru­rap­tiy­qa amayá cree­way­chik­chu. 38 Icha­qa paypa ru­ra­nan­t a ru­rap­t iy­qa ma­na­ña ño­qa­pi crees­pay­k i­chik­pas ru­ras­qay­ ku­na­pi­yá creey­chik, chay­na­pim ya­chan­ki­chik Tay­ta­wan­qa huk­lla kas­qay­ta. 39 Huk­ta­wan­mi Je­sus­ta pre­so­chay­ta mu­nar­qa­ku icha­qa pay­ku­na­man­tam llup­ti­rur­qa. 40 Je­sus­mi kas­qa­llan ku­t i­kur­qa Jor­dan Ma­y u­pa wak­law­nin­man, chay­pim ñaw­paq­ta Juan bau­ti­zar­qa, chay­pi Jesus kap­tin­mi 41 qa­wa­nan­ku­paq achka­lla­ña ru­na­ku­na rir­qa­ku. Chay­man ris­pan­kum ni­na­kur­qa­ku: —Juan­qa manam ima *mi­la­gro­ta­pas ru­rar­qa­chu, Je­sus­man­ta nis­qan­mi icha­qa che­qap —nispa. 42 Chay­mi Je­sus­pi achkaq iñir­qa­ku chay lu­gar­pi.

11

Lazaropa wañukusqanmanta

1   Be­ta­nia llaq­ta­yoq La­za­ro su­ti­yoq runam onqoch­kar­qa, payqa *ya­char­qa panin Ma­ria­wan­mi hi­nas­pa panin Mar­ta­wan­mi. 2 Onqoq La­za­ro­pa panin Ma­riam huk ku­ti­pi miski asnaq acei­te­wan untay­kur­qa Señor Je­sus­pa cha­kin­man hi­nas­pam chuk­ chan­wan cha­ki­chir­qa. 3 La­za­ro­pa pa­nin­ku­nam ka­char­qa Señor Je­sus­man wi­lla­chiq: —Se­ñor­lláy, amis­tad­ni­ki La­za­rom onqoch­kan —nispa. 4 Je­sus­ña­t aq­mi chay­t a uya­r i­r us­pan nirqa: —Chay onqoy­qa manam wa­ñu­chin­qa­chu aswan­qa Dios ha­tun­cha­na­paq­mi, kay onqoy­wan­qa Dios­pa Chu­rin­mi ha­tun­chas­qa kanqa. 5 Je­sus­qa sin­chi­t am ku­yar­qa La­za­ro­t a, ku­yar­qa­t aq­mi Mar­t a­t a­pas chay­na­t aq ña­ñan­ta­pas. 6 Chay­mi “La­za­ro­pa onqos­qan­man­ta” uya­riy­kus­pan qe­pa­rur­qa iskay pun­chaw­ta­wan­raq. 7 Chay­man­ta­ñam nirqa dis­ci­pu­lon­ku­na­ta: —Ha­ku­chik ku­ti­sun Judea law­man —nispa. 8 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Ya­cha­chi­kuq, qay­nin­pa­lla­taq chay ju­dio­ku­na­qa ru­mi­wan wa­ñu­chiy­ta mu­na­ sur­qan­ki ¿chay­chu ku­tiy­ta­raq mu­nach­kan­ki —nispa. 9 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —¿Pun­chaw­qa ma­na­chu chun­ka iskay­nin ho­ra­yoq? Pipas pun­chaw­pi pu­ris­pa­ qa manam mit­kan­chu kay pa­cha­pi achkiy­wan qa­wa­kus­qan­ray­ku. 10 Tuta pu­riq­mi icha­qa mit­kan tu­ta­yay­pi kas­qan­ray­ku. 11 Chay­man­t am Jesus nirqa: —Amis­tad­nin­chik La­za­ro­qa pu­ñuch­kan­mi, ha­ku­chik­yá rik­cha­chi­mu­nay­paq —nispa. 12 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Se­ñor­llay­ku, pu­ñu­r us­pa­qa sa­no­yan­qa­chá —nis­pan­ku. 13 Je­sus­qa nirqa chay­na­ta­qa “La­za­ro­qa wa­ñu­kun­ñam” ni­nan­tam, dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi pien­sar­qa­ku “Pu­ñus­qan­man­ta­chi­ki nich­kan” nis­pan­ku. 14 Chay­mi Jesus cla­ro­ta­ña nirqa: —La­za­ro­qa wa­ñu­kun­ñam. 15 Qam­ku­na­ray­kum ku­si­ku­ni mana chay­pi kas­qay­ man­ta, chay­na­pi aswan mas­ta­raq cree­nay­ki­chik­paq. Ha­ku­chik­yá pay­man —nispa. 16 Chay­mi me­lli­zo­wan su­t i­chas­qan­ku Tomas dis­ci­pu­lo­ma­sin­ku­na­t a nirqa:

JUAN 11

1940

—Ris­pa­yá ño­qan­chik­pas ya­cha­chi­kuq­wan wa­ñu­mu­sun­chik —nis­pan. Kawsay qokuqqa Jesuslla kasqanmanta 17 Je­sus­mi

cha­ya­rus­pan La­za­ro­ta ta­ri­r ur­qa se­pul­tu­ra­pi tawa pun­chaw pam­pas­ qa­ta­ña. 18 Be­ta­nia llaq­ta­qa karqa kimsa *ki­lo­me­t ro hi­na­llam Je­ru­sa­len­man­ta. 19 Chay­mi achkaq ju­dio­ku­na rirqa Mar­t a­pa­t a­wan Ma­r ia­pa­t a con­sue­laq tu­r in­ku­ man­ta lla­kis­qa kap­tin­ku. 20 Mar­tam Je­sus­pa ha­mus­qan­ta ya­cha­rus­pan ta­ri­par­qa, Ma­ria­ña­taq­mi kach­kar­qa wa­si­pi. 21 Mar­tam nirqa Je­sus­ta: —Se­ñor­lláy, qam kaypi kap­ti­ki­qa tu­ri­llay­qa ma­na­chá wa­ñun­man­chu karqa. 22 Aswan­qa ya­cha­nim, Dios­qa qo­sun­k im tukuy ima ma­ña­kus­qay­k i­t a­qa —nispa. 23 Chay­mi Jesus nirqa: —Tu­ri­ki­qa kaw­sa­ri­mun­qam —nispa. 24 Mar­t a­ña­t aq­mi nirqa: —Arí, wa­ñuq­ku­na­pa kaw­sa­ri­mu­nan tu­ku­pay pun­chaw­pi kaw­sa­ri­mu­nan­ta­qa ya­cha­nim —nispa. 25 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ñoqam kani kaw­sa­ri­chiq­pas chay­na­taq kaw­say qo­kuq­pas. Pipas ño­qa­man iñiq­qa wa­ñus­pa­pas kaw­sa­ri­mun­qam. 26 Pipas kaw­sach­kas­pa­llan­raq ño­qa­man iñiq­ qa manam wi­ñay­paq­chu wa­ñun­qa. ¿Creen­ki­chu kayta Marta? —nispa. 27 Chay­mi Mar­t a­ña­t aq nirqa: —Arí Se­ñor­lláy, ño­qa­qa cree­nim, qamqa kanki kay pa­cha­man hamuq Dios­pa Chu­rin Cris­tom —nispa. Lazaropa sepulturanpi Jesuspa waqasqanmanta 28 Chay­na­ta

nis­pan­mi Marta rirqa ñañan Maria qayaq, pay­tam upa­lla­lla­man­ta nirqa: —Ya­cha­chi­kuq­qa kay­pi­ñam kach­kan, qa­ya­such­kan­kim —nispa. 29 Chay­na­ta Marta niy­kup­tin­mi Maria chay­lla ha­ta­ris­pa rirqa Je­sus­pa kas­qan­man. 30 Je­sus­qa ma­na­raq­mi llaq­ta­man­qa cha­yar­qa­raq­chu, payqa kach­kar­qa Mar­ta­wan tu­pay­kus­qan si­tio­lla­pi­raq­mi. 31 Con­sue­laq­nin ju­dio­ku­na­ña­taq­mi Maria chay­lla ha­ta­ ri­rus­pan lloq­si­ra­mup­tin qa­ti­mur­qa­ku: “Se­pul­tu­ra­ta­chi­ki rich­kan waqaq” nis­pan­ku. 32 Ma­ria­ña­taq­mi Je­sus­pa kas­qan­man cha­ya­rus­pan qon­qo­ra­kuy­kur­qa hi­nas­pam nirqa: —Se­ñor­lláy, kaypi kap­ti­ki­qa tu­ri­llay­qa ma­na­chá wa­ñun­man­chu karqa —nispa. 33 Je­sus­ña­t aq­mi Ma­r ia­pa wa­qas­qan­t a­wan kuska hamuq ju­dio­ku­na­pa wa­qas­qan­ ta qa­way­kus­pan son­qon­pi sin­chi­ta lla­ki­ri­kur­qa. 34 Chay­mi ta­pur­qa: —¿May­pi­taq pam­pa­ra­mun­ki­chik? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Señor, ha­ku­chik­yá qa­way­ka­mun­ki —nispa. 35 Chay­mi Jesus wa­qar­qa. 36 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi ni­na­kur­qa­ku: —Qa­way­chik may­na­tam ku­yas­qa —nis­pan­ku. 37 Wa­k iq­nin­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Payqa ñaw­sa­ta­pas qa­wa­ri­chir­qam ¿ma­na­chum sa­no­ya­ra­chin­man karqa chay­ na­pi La­za­ro­qa mana wa­ñu­ku­nan­paq? —nispa.

1941

38 Je­sus­ña­t aq­mi

JUAN 11

Lazaropa kawsarimusqanmanta

sin­chi lla­kis­qa asuy­kur­qa se­pul­tu­ra­man, chay­qa karqa ma­chay­ mi, pun­kun­ña­taq­mi karqa hatun ru­mi­wan ta­pas­qa. 39 Je­sus­mi nirqa: —Hor­qoy­chik chay ru­mi­ta —nispa. Hi­nap­tin­mi wa­ñu­kuq­pa panin Mar­ta­ña­taq nirqa: —Se­ñor­lláy, ñachá asna­rich­kan­ña, tawa pun­chaw­ñam wa­ñu­kus­qan­qa —nispa. 40 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —¿Ma­na­chu nir­qay­ki: “Crees­pay­ki­qa ri­kun­kim Dios­pa atiy­nin­ta” nis­pay? 41 Ru­mi­t a hor­qo­r up­t in­kum Jesus hanaq pa­cha­t a qa­wa­r is­pan nirqa: —Tay­táy, gra­cias­tam qoyki uya­riy­ku­was­qay­ki­man­ta. 42 Qamqa siem­prem uya­ri­wan­ki, chay­mi kay­ku­na­ta nich­kay­ki mu­y u­riq­niy­pi kaq ru­na­ku­na ka­cha­mu­ was­qay­ki­ta cree­nan­ku­paq. 43 Chay­na­t a nis­pan­mi nis­y un­neq­t a qa­yar­qa: —¡La­za­ro, lloq­si­muy! —nispa. 44 Wa­ñuq­ña­t aq­mi lloq­si­ra­mur­qa ma­k in-c­ha­k in wa­t as­qa hi­nas­pa uyan­pas te­la­ wan wan­kus­qa. Hi­nap­tin­mi Jesus nirqa: —Pu­ri­nan­paq pas­kay­chik —nispa.

45 Ma­r ia­wan

Jesuspa contranpi rimanakusqankumanta (Mt 26:1-5. Mr 14:1-2. Lc 22:1-2)

riq achkaq ju­dio­ku­na­ña­taq­mi La­za­ro kaw­sa­ri­ra­chis­qan­ta qa­ way­kus­pan­ku Je­sus­man iñi­kuy­kur­qa­ku. 46 Wa­kiq­nin­ña­taq­mi *fa­ri­seo­ku­na­man wi­lla­mur­qa­ku Je­sus­pa ru­ras­qan­ta. 47 Hi­nap­tin­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na *cor­te­pi hu­ñu­na­kur­qa fa­ri­seo­ku­na­wan hi­nas­pam nir­qa­ku: —¿Ima­ta­taq ru­ra­sun? Kay ru­na­qa achka­ta­ñam *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ra­run. 48 Mana har­kap­t in­chik­qa lliw ru­nach pay­man iñi­r un­qa­ku, hi­nap­t in­chá ro­ma­no­ku­ na ha­mu­rus­pa pur­ma­ra­chin­qa­ku tem­plon­chik­ta­wan na­cion­nin­chik­ta. 49 Cai­fas su­t i­yoq­mi karqa *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen chay wa­ta­pi, chay­mi pay nirqa: 50 —Qam­ku­na­qa manam ima­t a­pas ya­chan­k i­chik­chu ni­t aq­mi cuen­t a­t a qo­ kun­ki­chik­chu. Aswan allin­qa kan­man huk ru­na­lla na­cion­nin­chik­pa ran­tin­pi wa­ñuy­nin­mi, ente­ron na­cion pu­chu­ka­r u­nan­man­ta­qa —nispa. 51 Cai­fas­qa chay­ku­na­ta­qa nirqa manam ki­ki­llan­man­ta­chu, chay wa­ta­pi sa­cer­do­ te­ku­na­pa jefen kas­qan­ray­kum Dios re­ve­lar­qa, chay­mi nirqa: “Je­sus­qa wa­ñu­nan­mi ju­dio­ku­na­pa na­cion­nin­pa ran­tin­pi” nis­pan. 52 Je­sus­qa wa­ñu­nan karqa manam pay­ku­na­pa ran­ti­llan­pi­chu aswan­qa Dios­pa che­qes­qa chu­rin­ku­na­ta huk­lla­man hu­ñu­ nan­paq­wan­mi. 53 Chay pun­chaw­man­tam judio au­to­ri­dad­ku­na tan­tea­na­kur­qa­ku Jesus wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 54 Chay­mi Je­sus­qa pu­r ir­qa pa­ka­kus­pa­lla­ña ju­dio­ku­na­pa qay­llan­pi­qa. Ju­dea­ man­ta lloq­sis­pan­mi rirqa chun­niq­pa hich­pan Efrain su­ti­yoq llaq­ta­man, chay­pim *ya­char­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan. 55 Ju­d io­k u­na­pa *Pas­c ua Fies­t an­m i ña hich­pa­much­k ar­qa­ña, chay­m i llapa ru­na­ku­na ente­ron llaq­ta­man­ta rir­qa­ku Je­r u­sa­len­man Dios­ta ado­ra­nan­ku­ paq *chu­yan­cha­kuq. 56 Je­sus­tam mas­kar­qa­ku, tem­plo­man cha­ya­r us­pam ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­nin­ki­chik­taq? ¿Ha­mun­qa­chu fies­ta­man icha ma­na­chu? —nispa.

JUAN 11​, ​12

1942

57 *Fa­r i­seo­ku­na­pi­wan

*sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­taq­mi ka­ma­chir­qa­ku: —Pipas ya­chan­qa Je­sus­pa may­pim kas­qan­ta hi­nas­pa­qa wi­lla­ka­mu­chun­yá pre­ so­cha­mu­nay­ku­paq —nispa.

12

Jesuspa chakinman aceite talliq warmimanta (Mt 26:6-13. Mr 14:3-9) 1   *Pas­cua

Fies­ta­paq soqta pun­chaw­lla­ña fal­tach­kap­tin­mi Jesus rirqa La­za­ro­pa *ya­chas­qan Be­ta­nia llaq­ta­cha­man. Pay­tam Jesus kaw­sa­ri­chir­qa wa­ñus­qa­ man­ta­ña. 2 Je­sus­paq con­vi­do­ta ru­rap­tin­kum Marta ser­vir­qa, La­za­ro­ña­taq­mi me­sa­pi ti­yach­kar­qa Je­sus­wan. 3 Ma­ria­ña­taq­mi apa­mur­qa sin­chi pre­cio­yoq miski asnaq yaqa huk bo­te­lla acei­te­ta. Chay­qa ru­ras­qa karqa nardo su­ti­yoq sa­cha­man­tam, chay­wan­mi Je­sus­pa cha­kin­man untay­kur­qa hi­nas­pam chuk­chan­wan cha­ki­chir­qa. Chay­mi wasi hun­ta­ta mis­ ki­lla­ta­ña asna­rir­qa. 4 Dis­ci­pu­lon­ku­na­man­ta trai­cio­naq­nin kaq Judas Isca­rio­tem nirqa: 5 —Huk wata jor­nal­pa cha­nin kay miski asnaq acei­te­t a­qa ran­t i­ku­r uch­wan­chi­k i karqa, hi­nas­pa­chi­ki chay qoll­qe­ta­qa wak­cha­ku­na­man qoy­kuch­wan karqa —nispa. 6 Ju­das­qa nirqa chay­na­ta­qa manam wak­cha­ku­na­ta ku­yas­pa­chu aswan­qa suwa kas­pan­ mi, paymi qoll­qe­ta wa­qay­char­qa, chay­mi payqa hor­qo­kuq qoll­qe wa­qay­chas­qan­man­ta. 7 Chay­mi Jesus nirqa: —Ama har­ka­kuy­chu, kay­ta­qa wa­qay­char­qa pam­pa­ku­nay pun­chaw­paq­mi. 8 Wak­cha­ku­na­qa qam­ku­na­wan­mi hay­kap­ka­ma­pas kanqa, ñoqam icha­qa mana tukuy tiem­po­chu qam­ku­na­wan kasaq. Lazarota wañurachiy munasqankumanta 9 Achkaq

ju­dio­ku­nam ya­cha­r ur­qa­ku Be­ta­nia­pi Jesus kas­qan­ta hi­nas­pam rir­qa­ku Je­sus­ta­wan wa­ñus­qan­man­ta kaw­sa­ri­muq La­za­ro­ta qa­wa­mu­nan­ku­paq. 10-11 La­ za­ro­ta ri­ku­ra­mus­pan­kum achkaq ju­dio­ku­na je­fen­ku­man­ta ka­run­cha­ku­rur­qa­ku hi­nas­pam iñir­qa­ku Je­sus­man. Chay­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­taq ri­ma­na­kur­qa­ku La­za­ro­ta­wan­ña wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. Jerusalenman Jesuspa yaykusqanmanta (Mt 21:1-11. Mr 11:1-11. Lc 19:28-40) 12 Pa­qa­r in­nin­t in­t am

*Pas­cua Fies­ta­man achkaq riq­ku­na ya­cha­rur­qa­ku Je­ru­sa­ len­man Je­sus­pa ris­qan­ta. 13 Pay­ku­nam ku­chur­qa­ku pal­me­ra­pa kall­man­ku­na­ta hi­nas­pam rir­qa­ku Jesus chas­kiq kay­na­ta qa­pa­ris­pan­ku: —¡Yu­pay­cha­sun­chik! ¡Ala­bas­qa­yá ka­chun Se­ñor­pa su­tin­pi hamuq Israel cas­ta­ ku­na­pa Rey­nin­qa! —nispa. 14 Je­sus­mi asno­cha­ta ta­ri­ra­mus­pa si­lla­ka­ra­mur­qa Bi­blia­pa nis­qan cum­pli­ku­nan­paq:

15 Sion

llaqtapi yachaqkuna, ama manchakuychikchu. Reynikichikmi hamuchkan. Asnopi silladam hamuchkan.

1943

JUAN 12

16 Dis­ci­pu­lon­ku­na­qa

ma­na­raq­mi entien­der­qa­ku­chu chay­ku­na­ta­qa. Jesus hanaq pa­cha­man ku­ti­kup­tin­ñam yu­ya­rir­qa­ku chay­ku­na­qa ñaw­paq­man­ta­raq qell­qas­qa­ña kas­qan­ta, yu­ya­rir­qa­ku­taq­mi Je­sus­paq chay­ku­na ru­ras­qan­ku­ta­pas. 17 La­za­ro­t a Jesus kaw­sa­r i­chis­qan­t a ri­kuq­ku­nam wi­lla­kur­qa­ku se­pul­t u­ra­man­t a qa­yay­kus­pa kaw­sa­ri­ra­chis­qan­ta. 18 Chay­ray­kum ru­na­ku­na ta­ri­par­qa Jesus­man chay *mi­la­gro ru­ras­qan­ta ya­chas­pan­ku. 19 *Fa­ri­seo­ku­na­ña­taq­mi ni­na­kur­qa­ku: —Manam ima ru­ray­ta­pas atich­wan­chu, qa­way­chik llapa ru­na­ku­nam payta qa­ tich­kan­ku —nispa. 20 Fies­t a­pi

Jesusta Grecia nacionniyoq runakuna maskasqankumanta

ado­ra­nan­ku­paq riq­ku­nam karqa wa­kiq­nin Gre­cia na­cion­man­ta kaq­ku­na. 21 Pay­ku­nam asuy­kur­qa­ku Fe­li­pe­man, Fe­li­pe­qa *ya­char­qa Ga­li­lea law Bet­sai­da llaq­ta­pim. Pay­tam rue­ga­kur­qa­ku: —Señor, req­siy­kuy­tam mu­na­ni­ku Jesus­ta —nispa. 22 Fe­li­pe­ña­t aq­mi rirqa Andres­man wi­llaq, iskay­nin­kum rir­qa­ku Je­sus­man wi­ llaq. 23 Je­sus­mi nirqa: —Ñam tiem­po­ña Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa ha­tun­chas­qa ka­nan­paq. 24 Che­qap­ ta­pu­nim ni­ki­chik, allpa­man huk trigo wi­chis­pa mana wa­ñus­pan­qa hina kaq­llam kanqa, wa­ñus­pan­mi icha­qa achka­lla­ta­ña ru­r un­qa. 25 Pipas vi­da­llan ku­yaq­qa wi­ñay­paq­mi pier­den­qa, pipas kay pa­cha­pi vidan cheq­niq­ña­taq­mi wiñay kaw­sa­ nan­paq wa­qay­chas­qa kanqa. 26 Pipas ser­vi­way­ta mu­nas­pa­qa qa­ti­wa­chun­yá, payqa ño­qa­pa kas­qay­pim kanqa, ser­vi­waq­niy­ta­qa Tay­tay­mi ancha req­sis­qa­ta ru­ran­qa. 27 —Ku­nan­mi

Wañunanmanta Jesuspa willakusqanmanta

huk­man­yas­qa kach­ka­ni. Chay­na­qa ¿ima­ni­saq­taq? ¿Icha: “Tay­táy, sal­vay­ku­way kunan rato ima­pas su­ce­de­wa­nan­man­ta” nis­pa­chu nisaq? Ño­qa­qa­ri­ki kay­ na­ta kunan ña­ka­ri­nay­paq­mi ha­mur­qa­ni. 28 Chay­na­qa Tay­táy, su­ti­ki­ta­yá ha­tun­chay­ña. Hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­man­ta qa­ya­ka­mur­qa: —Ñam ha­tun­cha­r u­ni­ña, chay­wan­pas huk­ta­wan­raq­mi ha­tun­cha­saq —nispa. 29 Chay­pi kaq ru­na­ku­na­ña­t aq­mi uya­r is­pan­ku nir­qa­ku: —Rayom toq­ya­ra­mun —nispa. Wa­kiq­nin­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Angel­mi ri­ma­pa­yay­ka­mun —nispa. 30 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Kay qa­ya­kuy­ta­qa uya­rin­ki­chik manam ño­qa­ray­ku­chu aswan­qa qam­ku­na­ray­kum. 31 Ku­nan­mi kay pa­cha­pi kaq­ku­na juz­gas­qa kanqa, qar­qos­qa­taq­mi kanqa kay pa­cha­pi ka­ma­chiq­kuq dia­blo­pas. 32 Cha­ka­ta­wap­tin­kum lla­pa­llan­ta pu­sa­mu­saq ki­kiy­man. 33 Kay­na­t a nis­pan­mi entien­de­chir­qa imay­nam wa­ñu­ku­nan­man­t a. 34 Ru­na­ku­na­ ña­taq­mi nirqa: —Ley­pi­qa uya­rir­qa­ni­ku: “Cris­to­qa wi­ñay­paq­mi kaw­san­qa” niq­tam. ¿Imay­na­taq qamqa ninki: “Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa che­qap­ta­pu­nim cha­ka­tas­qa wa­ñun­qa” nis­pay­ki­qa? ¿Pitaq chay Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa? 35 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Pisi pun­chaw­lla­ñam kasaq qam­ku­na­ta achki­nay­paq. Achkiy­pi­yá pu­riy­chik qam­ ku­na­wan­raq kach­kap­tiy­qa chay­na­pi tu­ta­yay mana ven­ce­ru­su­nay­ki­chik­paq. Pipas

JUAN 12​, ​13

1944

tu­ta­yay­pi pu­riq­qa manam ya­cha­kun­chu may­man ris­qan­ta­pas. 36 Qam­ku­na­wan­raq achkiy kach­kap­tin­qa achkiy­man­yá iñiy­chik, chay­na­pi achkiy­pi ka­nay­ki­chik­paq. Kay­ku­na­ta ni­rus­pan­mi Jesus pay­ku­na­man­ta pa­ka­ku­rur­qa. Jesusman mana iñiq judiokunamanta

37 Jesus

achka­lla­ña *mi­la­gro­ku­na­ta ru­rach­kap­tin­pas manam paypi iñir­qa­ku­chu. cum­pli­kur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Isaias­pa nis­qan. Paymi nirqa: Señorlláy, willakusqaykutaqa creerqa ¿pitaqsi? Señorqa revelarqa atiynintaqa ¿pimantaqsi?

38 Chay­na­pim

39 Ma­na­má



pipas creey­ta atir­qa­chu. Isaias­qa qell­qar­qa­taq­mi:

40 Runakunatam

Dios ñawsayarachirqa. Paykunapa sonqontam rumiyachirqa chaynapi mana rikukunankupaq, chaynapi mana entiendenankupaq, chaynapi mana kutirikamuwanankupaq, chaynapi mana sanoyachinaypaq.

41 Isaias­qa

nirqa chay­na­ta­qa Je­sus­pa kan­cha­riy­nin­ta ri­kus­pan­mi chay­mi ri­mar­qa pay­man­ta. 42 Chay­wan­pas achkaq ka­ma­chi­kuq ju­dio­ku­nam iñir­qa­ku Je­sus­man. *Fa­r i­seo­ ku­na­ray­kum mana li­bre­ta­chu wi­lla­kuq­ku chay­na­pi *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man­ta mana wis­chus­qa ka­nan­ku­paq. 43 Chay ka­ma­chi­kuq ju­dio­ku­na­qa mu­nar­qa ru­na­ku­ na­pa ala­ba­nan­tam Dios­pa ala­ba­nan­man­ta­pas. 44 Je­sus­mi

Jesuspa rimasqanman hina runakuna juzgasqa kananmanta

qa­ya­kuq hina nirqa: —Pipas ño­qa­man iñiq­qa manam ño­qa­lla­man­chu iñin aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy Tay­ tay­man­wan­mi. 45 Ñoqa ri­ku­waq­niy­qa ka­cha­mu­waq­niy­ta­pas ri­kun­mi. 46 Ño­qa­qa achkiy hinam ha­mur­qa­ni kay pa­cha­man­qa, pipas ño­qa­pi iñiq­qa ma­na­ñam tu­ta­yay­pi­ña­chu kanqa. 47 Pipas nis­qay­ku­na­ta uya­ris­pan mana ka­su­kuq­ta­qa manam ño­qa­chu con­de­na­ saq, ño­qa­qa ha­mur­qa­ni manam ru­na­ku­na­ta con­de­naq­chu aswan­qa sal­vaq­mi. 48 Pipas des­pre­cia­was­pan nis­qay­ku­na­ta mana ka­su­kuq­pa­qa ñam kanña juz­gaq­nin, ño­qa­pa nis­qay­ku­nam pay­ta­qa tu­ku­pay pun­chaw­pi juz­gan­qa. 49 Ño­qa­qa manam ki­ki­llay­man­ta­ chu ri­ma­ni, ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­mi ka­ma­chi­war­qa imam ri­ma­ri­nay­ta­qa chay­na­taq imam ya­cha­chi­nay­ta­qa. 50 Ño­qa­qa ya­cha­nim, Tay­tay­pa ka­ma­chi­kuy­nin­qa wi­ñay­paq kaw­say qo­kuq­mi, ño­qa­pa nis­qay­ku­na­qa Tay­tay­pa ka­ma­chi­was­qan­man hinam.

13

Discipulonkunapa chakinta Jesus mayllasqanmanta

1   *Pas­cua

Fies­ta­pa ñaw­paq­nin­ta­raq­mi Je­sus­qa ya­char­qa­ña kay pa­cha­man­ta Tay­tan­pa kas­qan­man ku­ti­nan­ta. Kay pa­cha­pi kaq­ma­sin­ku­ na­man­mi ha­tu-ha­tun ku­ya­kuy­nin­ta qa­wa­chir­qa. 2 Je­sus­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­wan ce­nach­kar­qa, dia­blo­qa Simon Isca­rio­te­pa chu­rin Ju­das­tam uma­cha­rur­qa­ña Je­sus­ta trai­cio­na­nan­paq. 3 Je­sus­qa ya­char­qam tukuy ima­ta­pas Tay­tan pay­man qoy­kus­qan­ta, ya­char­qa­taq­mi pay­man­ta ha­mus­pa pay­man

1945

JUAN 13

kas­qa­llan ku­ti­nan­ta­pas. 4 Je­sus­mi ce­nas­qan­man­ta ha­ta­riy­kus­pan hawa pa­chan­ta hor­qo­kuy­kur­qa hi­nas­pam pa­ño­wan we­qaw­nin­ta wa­ta­kuy­kur­qa. 5 La­va­to­rio­pi ya­ku­ ta chu­ray­kus­pan­mi dis­ci­pu­lon­ku­na­pa cha­kin­ta may­llar­qa hi­nas­pam we­qaw­nin­pi pa­ño­wan cha­ki­chir­qa. 6 Simon Pe­dro­ta may­lla­nan­paq kap­tin­ña­taq­mi pay nirqa: —Se­ñor­lláy ¿qam­raq­chu ño­qa­pa cha­kiy­ta may­lla­wan­ki­man? —nispa. 7 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ku­nan­qa ma­na­raq­mi entien­den­ki­chu kay ru­ras­qay­ku­na­ta­qa, qe­pa­ta­ñam chay­ta­qa entien­den­ki —nispa. 8 Chay­mi Pedro nirqa: —Cha­kiy­ta­qa ma­na­pu­nim hay­ka­pi­pas may­lla­waq­chu —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Mana may­llap­tiy­qa manam ño­qa­pa­ña­chu kanki —nispa. 9 Chay­mi Simon Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Amayá cha­ki­llay­ta­ña­chu may­lla­way­qa, may­llay­ku­wa­yá ma­kiy­ku­na­ta­pas chay­na­taq umay­ta­pas —nispa. 10 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ba­ña­ku­rus­pa­qa manam ne­ce­si­tan­ki­chik­ña­chu may­lla­na­ta­qa, aswan­qa cha­ki­llay­ ki­chik­ta­ñam, qam­ku­na­qa lim­pio­ñam kach­kan­ki­chik, icha­qa manam lla­pay­ki­chik­chu. 11 Je­sus­qa ya­char­qam pim trai­cio­na­nan­t a chay­mi nirqa: “Manam lla­pay­k i­chik­ chu kan­ki­chik lim­pio­qa” nispa. 12 Dis­ci­pu­lon­ku­na­pa cha­k in­t a may­lla­r us­pan­mi hawa pa­chan­t a chu­ra­kuy­kus­pa kas­qa­llan ti­yay­kur­qa me­sa­man hi­nas­pam nirqa: —¿Entien­den­ki­chik­chu qam­ku­na­wan kay ru­ras­qay­ta? 13 Qam­ku­nam ni­wan­ki­chik: “Se­ ñor­lláy, Ya­cha­chi­kuq” nispa, chay­ta­qa allin­tam nin­ki­chik, arí chay­na­má kani. 14 Ñoqam Se­ñor­ni­ki­chik hi­nas­pa ya­cha­chiq­ni­ki­chik kach­kas­pay cha­ki­ki­chik­ta may­lla­ni, qam­ku­ na­pas chay­na­yá cha­ki­ki­chik­ta may­lla­na­kuy­chik. 15 Ejem­plo­tam qam­ku­na­man qoy­ki­chik qam­ku­na­wan ru­ras­qay­ta hina qam­ku­na­pas ru­ra­nay­ki­chik­paq. 16 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­ chik, sir­vien­te­qa manam mas­chu pa­tron­nin­man­ta­qa, ma­na­taq­mi co­mi­sion riq­pas mas­chu ka­chaq­nin­man­ta­qa. 17 Kay­ku­na­ta entien­de­rus­pa ru­ras­pay­ki­chik­qa ku­sis­qam kan­ki­chik. 18 —Manam lla­pa­llay­k i­chik­man­t a­chu ño­qa­qa ri­mach­ka­ni, req­si­nim pi­ku­nam akllas­qay­ta­qa. Bi­blia­pa: “Mi­kuq­ma­si­llay­pas con­t ra­llay­pim pa­wat­yar­qa” nis­qan­ mi cum­pli­kun. 19 Ma­na­raq ima­pas su­ce­de­kuch­kap­tin­mi kunan nich­kay­ki­chik, ña su­ce­de­ku­rup­tin­mi icha­qa creen­ki­chik ri­ma­pa­ya­suq­ni­ki­chik­qa pim kas­qay­ta. 20 Che­qap­t a­pu­nim ni­k i­chik, ño­qa­pa ka­chas­qay­t a pipas chas­k iq­qa ño­qa­t a­pu­nim chas­ki­wan, ñoqa chas­ki­waq­niy­ña­taq­mi ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­ta chas­kin.

21 Kay­ku­na­t a

Judas traicionananmanta Jesuspa willakusqanmanta (Mt 26:20-25. Mr 14:17-21. Lc 22:21-23)

nis­pan­mi Jesus huk­man­ya­r ur­qa hi­nas­pam nirqa: —Che­qap­ta­pu­nim qam­ku­na­man­ta huk­ni­ki­chik trai­cio­na­wan­qa —nispa. 22 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi qa­wa­na­kur­qa: —May­qan­nin­chik­man­ta­raq nich­kan —nispa. 23 Huk­nin dis­ci­pu­lon­mi karqa Je­sus­pa llum­pay ku­yas­qan, paymi waq­tan­pi kach­kar­ qa. 24 Pay­tam Simon Pedro se­ñas­char­qa pi­man­tas Jesus chay­na nis­qan ta­pu­nan­paq. 25 Je­sus­pa waq­tan­pi kaq­ña­taq­mi Jesus law­man aswan­raq waq­ta­pay­kus­pa ta­pur­qa: —Se­ñor­lláy ¿pitaq chay trai­cio­na­suq­ni­ki­qa? —nispa.

JUAN 13​, ​14

1946

26 Chay­mi

Je­sus­ña­taq nirqa: —Chay ru­na­qa tan­ta­ta mi­kuy­man chall­puy­kus­pa qos­qay­mi —nispa. Tan­ta­ta chall­puy­kus­pan­mi qoy­kur­qa Simon Isca­rio­te­pa chu­rin Ju­das­man. 27 Chay­t a mi­kuy­kup­t i­llan­mi Ju­das­man *Sa­t a­nas yay­ku­r ur­qa. Chay­mi Jesus nirqa: —Chay ru­ra­nay­ki­ta utqay­man ruray —nispa. 28 Me­sa­pi mi­kuq­ku­na­qa manam may­qan­nin­pas entien­der­qa­chu Ju­das­man nis­qan­ta­qa. 29 Qoll­qe­ta Judas wa­qay­chas­qan­ray­kum wa­kiq­nin pien­sar­qa Je­sus­qa: “Ran­ti­pa­ka­ra­muy fies­ta­paq ima­pas ne­ce­si­tas­qan­chik­ta” otaq: “Qomuy ima­lla­ta­pas wak­cha­ku­na­man” nispa nis­qan­ta. 30 Chay tan­ta­ta mi­ku­rus­pa Judas lloq­si­rup­tin­qa tu­ta­ñam karqa. Mosoq kamachikuymanta

31 Judas

lloq­si­ra­mup­tin­mi Jesus nirqa: —Ku­nan­mi ha­tun­chas­qa kani Dios­man­ta Hamuq Ru­na­qa, ño­qa­pi­taq­mi Dios­pas ha­tun­cha­kun. 32 Dios­mi ha­tun­cha­kun ño­qa­pi, ha­tun­cha­wan­qa­taq­mi ki­kin­pi­pas, payqa chay­llam ha­tun­cha­wan­qa. 33 Chu­ri­llay­ku­na, manam unay­ña­chu kasaq qam­ku­na­wan­qa chay­mi mas­ka­wan­ki­chik. Wakin ju­dio­ku­na­man nis­qay­ta hi­na­ llam ni­ki­chik qam­ku­na­ta­pas. Ño­qa­pa kas­qay­man­qa qam­ku­na­qa manam cha­yay­ta ati­waq­chik­chu. 34 Mosoq ka­ma­chi­kuy­tam qoy­ki­chik, ku­ya­na­kuy­chik­yá. Imay­nam ñoqa ku­yay­ki­chik chay­na­yá qam­ku­na­pas ku­ya­na­kuy­chik. 35 Ku­ya­na­kup­ti­ki­chik­qa lla­pa­llan ru­na­ku­nam ya­chan­qa dis­ci­pu­loy­ku­na kas­qay­ki­chik­ta.

36 Simon

Jesusmi willakun Pedropa negananmanta (Mt 26:31-35. Mr 14:27-31. Lc 22:31-34)

Pe­drom nirqa: —Se­ñor­lláy ¿may­ta­taq rin­ki­qa? —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa: —Ño­qa­pa ris­qay­ta­qa manam ku­nan­qa qa­ti­wan­ki­man­chu, qa­ti­wan­ki­qa qepa tiem­po­ku­na­pi­ñam —nispa. 37 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Se­ñor­lláy ¿ima­nas­qa­taq ku­nan­qa mana qa­ti­ki­man­chu? Vi­day­ta­pas qo­saq­mi qam­ray­ku­qa —nispa. 38 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —¿Vi­day­ki­ta­chu qonki ño­qa­paq? Che­qap­ta­pu­nim niki, ma­na­raq­pas gallo wa­ qach­kap­tin­mi kimsa ku­ti­ka­ma ne­ga­wan­ki.

14

Jesusqa Taytaman chayanapaq ñanmi.

1   —Qam­ku­na­qa

amayá huk­man­yay­chik­chu. Dios­pi­yá con­fia­kuy­chik, con­fia­ kuy­chik­taq­yá ño­qa­pi­pas. 2 Tay­ta­pa kas­qan­pi­qa achkam kach­kan lu­gar­ku­na *ya­cha­ku­na­paq, mana chay­na kap­tin­qa manam ri­ma­riy­lla­pas-ri­ma­riy­man­chu. Chay­na­qa ri­saq­mi qam­ku­na­paq lugar alli­cha­muq. 3 Alli­cha­ra­mus­pay­mi ku­ti­mu­ saq qam­ku­na pu­sa­nay­paq chay­na­pi maymi kas­qay­pi qam­ku­na­pas ka­nay­ki­chik­paq. 4 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­mi may­man ris­qay­ta­pas, req­sin­ki­chik­taq­mi ñan­ta­pas. 5 To­mas­mi nirqa: —Se­ñor­lláy, manam ya­cha­ni­ku­chu may­man ris­qay­ki­ta­pas chay­na­qa ¿imay­na­ taq req­si­saq­ku ñan­ta­qa? —nispa. 6 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa:

1947

JUAN 14

—Ñoqam kani ñan, che­qap kaq­pas chay­na­taq kaw­say qo­kuq­pas. Tay­tay­man­qa manam pipas cha­yan­man­chu mana ño­qa­wan­qa. 7 Req­si­was­pay­ki­chik­qa Tay­tay­ta­ pas req­sin­ki­chik­má, ku­nan­mi req­siy­kun­ki­chik hi­nas­pa ri­kuy­kun­ki­chik —nispa. 8 Fe­li­pe­ña­t aq­mi nirqa: —Se­ñor­lláy, Tay­ta­ta­yá qa­way­ka­chi­way­ku, hi­nap­tin­qa chay­lla­paq­ñam ka­ni­ku. 9 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Fe­li­pe, unay­ñam qam­ku­na­wan­qa kach­ka­ni. ¿Ma­na­raq­chu req­si­wan­ki? Ño­qa­ta ri­kuq­niy­qa Tay­ta­ta­pas ri­kuy­kun­ñam. ¿Ima­nas­qa­má ni­wan­ki “Tay­ta­ta ri­kuy­ka­chi­way­ku” nis­pa­qa? 10 ¿Ma­na­chu creen­ki Tay­tay­wan­qa huk­lla kas­qay­ta? Ima­ta­pas ni­ki­chik­qa manam ki­ki­llay­man­ta­chu, ño­qa­wan kaq Tay­tam ki­kin­pa ru­ ra­nan­ta­qa ruran. 11 Creey­chik­yá, ño­qa­qa kani huk­llam Tay­ta­wan­qa, mana chay­qa ru­ras­qay­ray­ku­yá creey­chik. 12 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, ño­qa­pi iñiq­qa ru­ran­qam ño­qa­pa ru­ras­qay­ku­na­ta, payqa ño­qa­pa ru­ras­qay­man­ta­pas mas­ta­raq­mi ru­ran­qa, chay­na­ta­qa ru­ran­qa Tay­ta­man­ña ris­qay­ray­kum. 13 Ima­ta­pas su­tiy­pi ma­ña­kup­ ti­ki­chik­qa ru­ra­saq­mi chay­na­pi Tay­ta­ta Chu­rin ala­ba­nay­paq. 14 Ima­ta­pas su­tiy­pi ma­ña­kup­ti­ki­chik­qa ru­ra­saq­mi. Chuya Espirituta kachamunanpaq prometekusqanmanta

15 —Ku­ya­was­pay­ki­chik­qa

ka­su­kuy­chik­yá ka­ma­chi­kuy­niy­ku­na­ta. 16 Ma­ña­ku­saq­ mi Tay­ta­ta hi­nap­tin­mi ka­cha­mu­sun­ki­chik huk Kall­pan­chaq­ni­ki­chik­ta. Paymi kanqa qam­ku­na­wan tukuy tiem­po. 17 Che­qap Espi­ri­tu­ta­qa kay pa­cha­pi kaq­ku­na­qa manam chas­kin­man­chu, pay­ku­na­qa manam ri­kun­ku­chu ni­taq­mi req­sin­ku­chu. Qam­ku­nam icha­qa req­sin­ki­chik qam­ku­na­wan kas­qan­ray­ku, payqa qam­ku­na­pim kanqa. 18 Manam sa­pa­llay­ki­chik­ta­chu sa­qe­rus­qay­ki­chik, ku­ti­mu­saq­mi qam­ku­na­man. 19 Aslla­ta­wan­ qa ru­na­ku­na­qa ma­na­ñam ri­ku­wan­qa­ña­chu, qam­ku­nam icha­qa ri­ku­wan­ki­chik, qam­ku­na­qa kaw­sas­qay­ray­kum kaw­san­ki­chik. 20 Chay pun­chaw­pim ya­chan­ki­chik Tay­tay­wan­qa huk­lla kas­qay­ta, ya­chan­ki­chik­taq­mi qam­ku­na­pas ño­qa­wan huk­lla kas­qay­ki­chik­ta. 21 Ka­ma­chi­kuy­niy­ku­na­ta ya­chas­pa ka­su­kuq ru­na­qa ku­ya­wan­mi, Tay­ tay­pas ku­yan­qam chay­na ku­yaq­niy­ta­qa. Ño­qa­pas ku­yas­pay­mi req­si­chi­ku­saq pay­wan. 22 Chay­mi Judas (mana Isca­r io­te kaq­chu) nirqa: —Se­ñor­lláy ¿ima­nas­qa­taq ño­qay­ku­man­qa req­si­chi­kun­ki aswan­qa mana wakin ru­na­ku­na­man­chu? —nispa. 23 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Ku­ya­waq­niy­qa ka­su­kun­mi nis­qay­ku­na­ta, pay­ta­qa ku­yan­qam Tay­tay­pas, Tay­ tay­wan ha­mus­pay­mi *ya­cha­saq­ku ku­ya­waq­niy­wan. 24 Mana ku­yaq­niy­qa manam ka­su­kun­chu nis­qay­ku­na­ta. Qam­ku­na­man nis­qay­qa manam ño­qa­pa­chu aswan­qa ka­cha­mu­waq­niy Tay­tay­pam. 25 —Kay­ku­na­ta­qa ni­ki­chik qam­ku­na­wan kas­pay­raq­mi. 26 Tay­tam Chuya Espi­ri­tu­ ta ño­qa­pa su­tiy­pi ka­cha­mun­qa qam­ku­na­ta kall­pan­cha­su­nay­ki­chik­paq, paymi tukuy imata ya­cha­chi­sus­pay­ki­chik yu­ya­ri­chi­sun­ki­chik qam­ku­na­man tukuy ima nis­qay­ta. 27 —Ño­qa­ray­kum haw­ka­lla kan­k i­chik, kay haw­ka­yay qos­qay­qa manam ru­na­ku­ na­pa qos­qan hi­na­chu. Amayá huk­man­yay­chik­chu nitaq man­cha­kuy­chik­pas­chu. 28 Ñam uya­r ir­qan­k i­chik­ña: “Ri­r us­pay­mi kas­qa­llan ku­t i­mu­saq” nis­qay­t a. Che­ qap­ta ku­ya­was­pay­ki­chik­qa ku­sis­qam ka­waq­chik Tay­ta­man ris­qay­wan­qa, payqa ño­qa­man­ta­qa aswan atiy­ni­yoq­mi. 29 Kay­ku­na­ta­qa ni­ki­chik ma­na­raq ima­pas su­ce­ de­kuch­kap­tin­mi, su­ce­de­ku­r up­tin­qa creen­ki­chik­mi.

JUAN 14​, ​15

1948

30 —Ma­na­ñam

unay­ña­chu ri­ma­saq qam­ku­na­wan­qa, ñam ha­much­kan­ña kay pa­cha­pi ka­ma­chi­kuq dia­blo. Payqa manam ima­ni­raq­lla­ta­pas mu­nay­cha­kun­chu ño­ qa­man­ta­qa. 31 Aswan­qa hi­na­má chay­na kanan, chay­mi ru­na­ku­na ya­chan­qa Tayta ku­ya­was­qan­ta, ya­chan­qa­ku­taq­mi ño­qa­qa paypa ka­ma­chi­was­qan­ta ru­ras­qay­ta­pas. Uvas plantamantawan kallmanmanta

15

Ha­ta­riy­chik­yá, ha­ku­chik kay­man­ta. 1 —Ñoqam kani che­qap uvas plan­t a, Tay­t ay­ña­t aq­mi llam­kaq. 2 Mana ru­r up­tin­qa paymi ku­chun ño­qa­pi kaq kall­ma­ku­na­ta, ruruq kall­ma­ta­ña­taq­mi raw­ ma­pay­kun aswan­raq ru­r u­nan­paq. 3 Qam­ku­na­qa raw­mas­qa hi­na­ñam kan­ki­chik ri­ma­pa­yas­qay­ku­na­wan. 4 Ño­qa­pi­yá tak­yay­chik ño­qa­ña­taq qam­ku­na­pi. Kall­ma­qa ki­ki­llan­man­ta­qa manam ru­r un­man­chu mana yu­ran­pi kas­pa­qa, qam­ku­na­pas ma­ na­taq­mi ru­ru­waq­chik­chu mana ño­qa­pi tak­yas­pa­qa. 5 —Ñoqam kani uvas plan­t a, qam­ku­na­ña­t aq­mi kan­k i­chik kall­may­ku­na. Ño­ qa­pi tak­yaq­qa achka­tam ru­r un­qa. Ño­qa­man­ta sa­paq­cha­ku­rus­pam icha­qa mana ima­ta­pas ru­ra­waq­chik­chu. 6 Pipas ño­qa­pi mana tak­yaq­qa qo­rus­qa kall­ma hinam wis­chus­qa kanqa, cha­ki­r us­pan­mi ru­pa­nan­paq ni­na­man wis­chus­qa kanqa. 7 —Ño­qa­pi tak­yas­pay­ki­chik­qa chay­na­taq ya­cha­chis­qay­ku­na­ta­pas mana qon­ qas­pay­ki­chik­qa ma­ña­kuy­chik­yá tukuy ima mu­nas­qay­ki­chik­ta hi­nap­tin­qa qo­sun­ki­chik­mi. 8 Tay­ta­qa ha­tun­chas­qam achka­ta ru­rup­ti­ki­chik­qa, chay­na­pim qam­ku­na­qa che­qap dis­ci­pu­loy­ku­na kan­ki­chik. 9 Imay­nam Tayta ño­qa­ta ku­ya­wan chay­nam ño­qa­pas qam­ku­na­ta ku­yay­ki­chik, ku­ya­kuy­niy­pi­yá tak­yay­chik. 10 Tay­ta­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­kus­pay­mi tak­yach­ka­ni paypa ku­ya­kuy­nin­pi, chay­na­yá qam­ku­na­pas ka­ma­chi­kuy­niy­ku­na­ta ka­su­kus­pa ku­ya­kuy­niy­pi tak­yay­chik. 11 —Kay­ku­na­ta­qa ni­ki­chik ño­qa­wan ku­si­ku­nay­ki­chik­paq­mi, chay­na­pi che­qap ku­si­ kuy­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq. 12 Kaymi ka­ma­chi­kuy­niy: “Ku­ya­na­kuy­chik­yá qam­ku­na­ta­pas ku­yas­qay­man hina.” 13 Ha­tu-ha­tun ku­ya­kuy­ni­yoq­qa amis­tad­nin­ku­na­pa ran­tin­pi wa­ ñuq­mi. 14 Qam­ku­na­qa kan­ki­chik amis­tad­niy­ku­nam ka­ma­chis­qay­ta ru­ras­pay­ki­chik­qa. 15 Manam sir­vien­te­paq­ña­chu ha­pi­ki­chik, sir­vien­te­qa manam ya­chan­chu pa­tron­nin­pa ru­ ras­qan­ku­na­ta. Qam­ku­na­qa amis­tad­niy­ñam kan­ki­chik chay­mi Tay­ta­pa ni­was­qan­ku­na­ta ya­cha­chir­qay­ki­chik. 16 Manam qam­ku­na­chu ño­qa­ta­qa aklla­war­qan­ki­chik, ñoqam qam­ku­ na­ta­qa akllar­qay­ki­chik hi­nas­pam chu­rar­qay­ki­chik achka­ta ru­ru­nay­ki­chik­paq chay­na­pi ru­rus­qay­ki­chik tak­ya­nan­paq. Chay­na­qa Tay­tam qo­sun­ki­chik ño­qa­pa su­tiy­pi llapa ima ma­ña­kus­qay­ki­chik­ta. 17 Kay­ku­na­ta­má ka­ma­chi­ki­chik qam­ku­na ku­ya­na­ku­nay­ki­chik­paq. Jesustawan iñiqninkunata runakunapa cheqnisqanmanta

18 —Ru­na­ku­na

cheq­ni­sup­ti­ki­chik­qa yu­ya­riy­chik­yá qam­ku­na­man­ta­pas pun­ta­ta­qa ño­qa­ta cheq­ni­was­qan­ku­ta. 19 Kay pa­cha­paq kap­ti­ki­chik­qa ru­na­ku­na­chá ku­ya­sun­ki­ chik­man ki­kin­ta hina, aswan­qa ñoqam aklla­kur­qay­ki­chik kay pa­cha­man­ta chay­mi ru­na­ku­na­qa cheq­ni­sun­ki­chik ma­na­ña kay pa­cha­paq kas­qay­ki­chik­ray­ku. 20 Yu­ya­riy­ chik­yá nis­qay­ku­na­ta. Sir­vien­te­qa manam aswan mu­nay­ni­yoq­chu pa­tron­nin­man­ta­qa. Ño­qa­tam per­se­gui­war­qa­ku, chay­na­qa qam­ku­na­ta­pas per­se­gui­sun­ki­chik­mi, nis­qay­ku­na­ta ka­su­kus­pan­ku­qa qam­ku­na­pa nis­qay­ki­chik­ta­pas ka­su­kun­qa­kum. 21 Ño­ qa­ray­kum chay­na­ta­qa ru­ra­sun­ki­chik ka­cha­mu­waq­niy­ta mana req­sis­qan­ku­ray­ku. 22 —Sichu mana ha­muy­man­chu karqa nitaq wi­llay­man­chu karqa hi­nap­t in­qa mana hu­cha­yoq­chá kan­man­ku karqa, ku­nan­mi icha­qa ma­na­ña ima­pas ni­nan­

1949

JUAN 15​, ​16

ku kan­chu hu­chan­ku­man­ta. 23 Ño­qa­ta cheq­niq­niy­ku­na­qa Tay­ta­ta­pas cheq­nin­mi. 24 Mana hu­cha­yoq­qa kan­man­ku karqa pay­ku­na ukupi mana pi­pa­pas ru­ras­qan­t a mana ru­rap­tiy­chá, chay ru­ras­qay­ku­na­ta ri­kuch­kas­pan­ku­pas cheq­ni­wan­ku­raq­mi, cheq­nin­ku­taq­mi Tay­tay­ta­pas. 25 Kay­ku­na­qa su­ce­de­kuch­kan leypi: “Yan­qa­man­tam cheq­ni­war­qa­ku” niq qell­qas­qa cum­pli­ku­nan­paq­mi. 26 —Kall­pan­cha­suq­ni­k i­chik che­qap Espi­r i­t u­t am ka­cha­mu­saq Tay­t ay­pa par­ten­man­ta, payqa ri­man­qa ño­qa­man­tam. 27 Qam­ku­na­pas ño­qa­man­tam wi­lla­ kun­ki­chik, qam­ku­na­qa­ri­ki ñaw­paq­man­ta­pu­nim ño­qa­wan kar­qan­ki­chik. 1   —Tukuy kay­ku­na­tam ni­ki­chik mana huk­man­ya­nay­ki­chik­paq. 2 Qar­qo­ mu­sun­ki­chik­mi *hu­ñu­na­ku­na wa­si­man­ta, pipas wa­ñu­chi­suq­ni­ki­chik­mi ninqa: “Kay­ku­na­ta ru­ras­pay­qa Dios­tam ser­vich­ka­ni” nis­pan. 3 Kay­ku­na­ta­qa ru­ ran­qa­ku Tay­ta­ta­wan ño­qa­ta mana req­si­was­qan­ku­ray­kum. 4 Kay­ku­na­ta­qa ni­ki­chik chay tiem­po­ku­na cha­ya­mup­tin kay nis­qay­ku­na­ta yu­ya­ri­nay­ki­chik­paq­mi.

16

Espiritupa rurasqanmanta

—Ñaw­paq­man­ta­raq qam­ku­na­wan kas­qay­ray­kum kay­ku­na­ta­qa ma­na­raq nir­qay­ ki­chik­chu. 5 Ku­nan­mi icha­qa rich­ka­ni­ña ka­cha­mu­waq­niy­wan kuska ka­mu­nay­paq. Icha­qa manam may­qan­ni­ki­chik­pas ta­pu­wan­ki­chik­chu: “¿May­ta­taq rich­kan­ki?” nis­ pa­qa. 6 Kay­ku­na nis­qay­wan­mi sin­chi lla­kis­qa kach­kan­ki­chik. 7 Che­qap­tam ni­ki­chik, allin­pu­nim ño­qa­pa ri­nay­qa, mana rip­tiy­qa ma­nach ha­mun­man­chu qam­ku­na Kall­pan­ cha­suq­ni­ki­chik, ris­pay­mi icha­qa ka­cha­mus­qay­ki­chik. 8 Pay ha­mus­pan­mi ru­na­ku­na­ta con­ven­ce­chin­qa hu­cha­yoq kas­qan­ku­man­ta, Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sa­nan­ ku­man­ta hi­nas­pa jui­cio pun­chaw­man­ta. 9 Ño­qa­pi mana crees­qan­ku­ray­kum hu­cha­yoq kanku. 10 Cuen­ta­tam qo­kun­qa­ku Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sa­nan­ku­man­ta. Ño­qa­qa rich­ka­ni Tay­ta­pa kas­qan­man­mi, qam­ku­na­pas ma­na­ñam ri­ku­wan­ki­chik­chu. 11 Cuen­ta­ tam qo­kun­qa­ku jui­cio pun­chaw­man­ta, kay pa­cha­pi ka­ma­chi­kuq­qa ñam juz­gas­qa­ña. 12 —Achka­raq­mi ninay kach­kan qam­ku­na­man icha­qa ma­na­raq­mi entien­de­ waq­chik­chu. 13 Che­qap Espi­ri­tu ha­mus­pan­ñam ya­cha­chi­sun­ki­chik tukuy ima­pas che­qap kaq­ku­na­ta­qa, payqa manam ki­ki­llan­man­ta­chu ri­man­qa aswan­qa llapa ima­pas uya­ris­qan­man­tam hi­nas­pam wi­lla­sun­ki­chik qepa tiem­po­ku­na­pi su­ ce­de­ku­nan­man­ta. 14 Payqa ño­qa­tam ala­ba­wan­qa, ño­qa­man­ta chas­kis­pan­mi wi­lla­sun­ki­chik qam­ku­na­man. 15 Tay­ta­pa kaq­nin­ku­na­qa ño­qa­pam chay­mi nir­qay­ ki­chik: Espi­ri­tu­qa ño­qa­man­ta chas­kis­pam wi­lla­sun­ki­chik qam­ku­na­man, nispa. 16 —Aslla­man­tam

Llakikuypas kusikuymanña tikrakunanmanta

mana ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu hi­nas­pam aslla­ta­wan­raq ri­ku­wan­ki­chik. nip­tin­mi wakin dis­ci­pu­lon­ku­na ta­pu­na­kur­qa­ku: —¿Ima­nich­kan­taq: “Aslla­man­tam mana ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu hi­nas­pam aslla­ ta­wan­raq ri­ku­wan­ki­chik, ño­qa­qa rich­ka­ni­ñam Tay­ta­pa kas­qan­man” nis­pa­qa? 18 ¿Ima­ni­nan­má chay aslla­man­t a­qa? Manam nis­qan­t a­qa entien­den­chik­chu. 19 Je­sus­mi mus­ya­r ur­qa ta­pu­kuy mu­nas­qan­ku­t a hi­nas­pam nirqa: —Nir­qay­ki­chik­mi qam­ku­na­ta: “Aslla­man­tam mana ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu hi­nas­pam aslla­ta­wan­raq ri­ku­wan­ki­chik” nispa. 20 Che­qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, qam­ ku­nam wa­qas­pa lla­ki­kun­ki­chik hi­nap­t in­mi ru­na­ku­na­ña­taq ku­si­kun­qa­ku. Icha­qa lla­kis­qa­lla­ña kach­kas­pa­pas ku­si­kun­ki­chik­mi. 21 War­mi­pa wa­cha­ku­nan tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi payqa ta­ri­kun lla­kis­qa­lla­ña, wawan na­ce­ra­mup­tin­ña­taq­mi 17 Chay­na­t a

JUAN 16​, ​17

1950

qon­qa­r un lla­kin­ku­na­ta, kay pa­cha­pi wawan na­ce­r us­qan­ray­kum payqa ku­si­kun. 22 Chay­na­má qam­k u­na­pas kunan lla­k is­qa kach­k an­k i­c hik, ñoqa ku­t i­mup­t iy­m i icha­qa ku­sis­qa kan­ki­chik, chay ku­si­kuy­ta­qa manam pipas qe­chu­sun­ki­chik­chu. 23 —Chay pun­chaw­pi­qa ma­na­ñam ima­man­t a­pas ta­pu­wan­k i­chik­chu. Che­ qap­ta­pu­nim ni­ki­chik, su­tiy­pi ma­ña­kup­ti­ki­chik­qa tay­ta­qa qo­sun­ki­chik­mi. 24 Ku­nan­ka­mam su­t iy­pi­qa ma­na­raq ma­ña­kur­qan­k i­chik­chu. Ma­ña­kuy­chik­yá hi­ nas­pa­qa chas­kin­ki­chik­mi chay­na­pi che­qap ku­si­kuy­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq. Kay pachapi mana allinkunata Jesuspa vencesqanmanta

25 —Kay­ku­na­t am ni­k i­chik rik­cha­na­chiy­ku­na­wan, hamuq pun­chaw­pi­qa ma­ na­ñam rik­cha­na­chiy­ku­na­wan­ña­chu ri­ma­pa­yas­qay­ki­chik, aswan­qa su­ti­lla­ta­ñam ri­ma­pa­yas­qay­ki­chik Tay­tay­man­ta. 26 Chay pun­chaw­mi Tay­ta­ta ma­ña­kun­ki­chik ño­qa­pa su­tiy­pi, manam ño­qa­ña­chu Tay­ta­ta­qa rue­ga­pus­qay­ki­chik. 27 Tay­tay­qa ku­ ya­sun­ki­chik­mi ño­qa­ta ku­ya­was­qay­ki­chik­ray­ku, qam­ku­na­qa­ri­ki creer­qan­ki­chik­mi Dios­man­ta ha­mus­qay­ta. 28 Tay­ta­pa kas­qan­man­tam ha­mur­qa­ni kay pa­cha­man, ku­nan­ña­taq­mi kay pa­cha­ta sa­qes­pay ku­ti­saq Tay­tay­man. 29 Dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Ku­nan­qa su­ti­lla­ta­ñam ri­mach­kan­ki, manam rik­cha­na­chiy­ku­na­wan­ña­chu. 30 Ku­nan­qa ya­cha­ni­ku­ñam tukuy ima ya­chaq kas­qay­k i­t a, ma­na­ñam pipas ta­pu­ sun­ki­ña­chu, chay­ray­kum cree­ni­ku Dios­man­ta ha­mus­qay­ki­ta —nispa. 31 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —¿Ñachu ku­nan­qa cree­r un­ki­chik­ña? 32 Ñam hora cha­ya­ra­mun­ña, sa­pa­ka­ mam che­qe­run­ki­chik hi­nas­pam sa­pa­llay­ta­ña sa­qe­r u­wan­ki­chik. Icha­qa manam sa­pa­llay­chu kach­ka­ni, Tay­tay­mi ño­qa­wan­qa kach­kan. 33 Kay­ku­na­tam ni­ki­chik ya­ na­pas­qay­ray­ku haw­ka­lla ka­nay­ki­chik­paq. Kay pa­cha­pi­qa ña­ka­rin­ki­chik­mi icha­qa kall­pan­cha­kuy­chik­yá, kay pa­cha­pi mana allin­ku­na­ta­qa ven­ce­ru­ni­ñam.

17

Discipulokunapaq Jesuspa mañakusqanmanta

1   Chay­ku­na­ta

ni­r us­pan­mi Jesus hanaq pa­cha­ta qa­wa­ris­pan nirqa: —Tay­táy, ñam hora cha­ya­ra­mun­ña. Chu­ri­ki­ta­qa ha­tun­cha­way­ña­yá chay­na­pi qam­ta­pas kay Chu­ri­ki ha­tun­cha­nay­paq. 2 Chu­ri­ki­man­mi qo­war­qan­ki lla­ pa­llan ru­na­pi mu­nay­cha­ku­nay­paq chay­na­pi qo­was­qay­ki lla­pa­llan ru­na­ku­na­man wiñay kaw­say qo­nay­paq. 3 Chay wiñay kaw­say­ni­yoq­qa kanku sa­pa­llan che­qap Dios kas­qay­ki­ta req­siq­ku­nam hi­nas­pa ka­cha­mus­qay­ki Je­su­cris­to­ta req­siq­ku­nam. 4 —Ñoqam ha­t un­char­qay­k i kay pa­cha­pi, ño­qa­qa tu­ku­r u­ni­ñam ru­ra­nay­paq ka­ma­chi­was­qay­ki­ta. 5 Tay­táy, ku­nan­yá ha­tun­cha­way ñaw­paq­ni­ki­pi, chay­na ha­ tun­chas­qa­má kar­qa­ni ma­na­raq­pas kay pacha kach­kap­tin. 6 —Kay pa­cha­man­ta qo­was­qay­ki ru­na­ku­na­man­qa ñam wi­lla­ni­ña pim kas­qay­ki­ta. Pay­ku­na­qa qam­pam karqa chay­mi qo­war­qan­ki, pay­ku­na­qa pa­la­bray­ki­tam ka­su­kun­ku. 7 Ku­nan­qa ya­chan­ku­ñam tukuy ima qo­was­qay­ki­qa qampa kas­qan­ta. 8 Ñam wi­lla­ru­ni­ña qo­was­qay­ki pa­la­bray­ki­ta­qa chay­mi chas­kiy­kur­qa­ku, pay­ku­na­qa ya­chan­ku­ñam qan­ man­ta che­qap­ta­pu­ni ha­mus­qay­ta hi­nas­pam creen­ku qam­pu­ni ka­cha­mu­was­qay­ki­ta. 9 —Pay­ku­na­paq­mi rue­ga­kuy­ki­qa, manam kay pa­cha­pi wakin ru­na­ku­na­paq­wan­chu, rue­ga­kuy­ki­qa qo­was­qa­llay­ki­paq­mi, pay­ku­na­qa qam­pa­má. 10 Tukuy ima ka­puq­niy­qa qam­pam, qampa kaq­ña­taq­mi ño­qa­pa, tukuy chay­ku­na­pim ño­qa­qa ha­tun­chas­qa kani.

1951

JUAN 17​, ​18

11 —Ma­na­ñam

kay pa­cha­pi­ña­chu kasaq, pay­ku­nam icha­qa kay pa­cha­pi­raq kan­qa­ku, ñoqam icha­qa ha­much­ka­ni­ña qan­wan kuska ka­nay­paq. Chuya Tay­táy, atiy­ni­ki­wan­yá wa­qay­chay­kuy qo­was­qay­ki­ku­na­ta chay­na­pi ño­qan­chik hina huk­lla ka­nan­ku­paq. 12 Kay pa­cha­pi­raq kas­pay­qa atiy­ni­ki­wan­mi na­na­chi­kur­qa­ni qo­was­ qay­ki­ku­na­ta, wa­qay­char­qa­ni­má, manam may­qan­nin­pas chin­kar­qa­chu icha­qa ña chin­ka­nan­paq kaq­llam chay­na­pi Bi­blia­pa nis­qan cum­pli­ku­nan­paq. 13 —Ku­nan­qa ha­much­ka­ni­ñam qampa kas­qay­ki­man. Kay pa­cha­pi­raq­mi nich­ka­ni kay­ku­na­ta­qa ño­qa­pa ku­si­kuy­niy­wan hun­tas­qa ka­nan­ku­paq. 14 Ño­qa­qa ñam pa­la­bray­ki­ta wi­lla­ru­ni­ña chay­mi pay­ku­na­qa wakin ru­na­ku­na­pa cheq­nis­qan kach­kan­ku ma­na­ña kay pa­cha­lla­paq kas­qan­ku­ray­ku, ño­qa­pas ma­na­má kay pa­cha­lla­paq­chu kani. 15 Ma­ña­kuy­ki­qa manam kay pa­cha­man­ta hor­qo­nay­ki­paq­chu aswan­qa dia­blo­man­ta wa­qay­cha­nay­ki­paq­ mi. 16 Ño­qa­qa manam kay pa­cha­lla­paq­chu kani chay­na­taq­mi pay­ku­na­pas mana kay pa­cha­lla­paq­taq­chu. 17 Ki­ki­ki­paq­yá chu­yan­chay che­qap­wan, pa­la­bray­ki­qa­ri­ki che­qap­mi. 18 Imay­nam ño­qa­ta ka­cha­mu­war­qan­ki kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­na­man chay­na­taq­mi pay­ku­na­ta­pas ka­cha­ni kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­na­man. 19 Pay­ku­na­ray­kum ki­kiy­pu­ni chu­ yan­cha­ku­ni chay­na­pi pay­ku­na­pas che­qap pa­la­bray­ki­wan chu­yan­cha­ku­nan­ku­paq. 20 —Ma­na­taq­mi ño­qa­qa ma­ña­kuy­ki pay­ku­na­lla­paq­chu aswan­qa pay­ku­na ño­qa­ man­ta wi­lla­kup­tin iñiq­ku­na­paq­wan­mi. 21 Tay­táy, ma­ña­kuch­kay­ki­qa pay­ku­na huk­lla ka­nan­ku­paq­mi, imay­nam qan­wan huk­lla kas­qan­chik­pi hi­na­yá pay­ku­na­pas huk­lla ño­qan­chik­wan ka­chun­ku chay­na­pi qampa ka­cha­mu­was­qay­ki­ta ru­na­ku­na cree­nan­ paq. 22 Ha­tun­cha­was­qay­ki­man hinam ño­qa­pas pay­ku­na­ta ha­tun­char­qa­ni, chay­na­pi qan­wan huk­lla kas­qan­chik­pi hina pay­ku­na­pas huk­lla ka­nan­ku­paq. 23 Ñoqam kach­ ka­ni pay­ku­na­pi, qam­ña­taq­mi kach­kan­ki ño­qa­pi chay­na­pi pay­ku­na­qa chu­lla­lla­ña ka­nan­ku­paq, hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na ya­chan­qa­ku qam­pu­ni ka­cha­mu­was­qay­ki­ta, ya­chan­qa­ku­taq­mi ku­ya­was­qay­ki­pi hina pay­ku­na ku­yas­qay­ki­ta­pas. 24 —Tay­táy, qanmi qo­war­qan­ki pay­ku­na­ta chay­mi mu­na­ni pay­ku­na­pas ño­qa­pa kas­qay­pi ño­qa­wan ka­nan­ku­ta chay­na­pi ha­tun­cha­was­qay­ki­ta qa­wa­nan­ku­paq. Ma­na­ raq­pas kay pacha unan­chas­qa kach­kap­tin­mi qamqa ku­ya­war­qan­ki. 25 Chuya Tay­táy, kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­na­qa manam req­si­sun­ki­chu, ñoqam icha­qa req­si­ki, qo­was­ qay­ki ru­na­ku­na­pas ya­chan­taq­mi qam ka­cha­mu­was­qay­ki­ta­qa. 26 Ya­cha­chir­qa­nim pim kas­qay­ki­ta, chay­wan­pas hi­na­lla­raq­mi ya­cha­chi­saq chay­na­pi ku­ya­was­qay­ki­man hina pay­ku­na­pas ku­ya­na­ku­nan­ku­paq chay­na­taq ño­qa­pas pay­ku­na­pi ka­nay­paq.

18

1   Chay­ku­na­ta

Jesusta presochasqankumanta (Mt 26:47-56. Mr 14:43-50. Lc 22:47-53)

ni­rus­pan­mi Jesus lloq­sir­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan Ce­dron Way­qo­pa wak­law­nin­man ri­nan­ku­paq. Chay­pi kaq huer­ta­man­mi Jesus yay­kur­qa dis­ci­ pu­lon­ku­na­pi­wan. 2 Trai­cio­naq­nin Ju­das­pas su­maq­tam req­sir­qa chay si­tio­ta­qa, chay­pi­qa achka ku­ti­pim Jesus hu­ñu­na­kur­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­wan. 3 Chay­man­mi Judas cha­ya­ra­ mur­qa sol­da­do­ku­na­wan hi­nas­pa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pa hi­nas­pa *fa­ri­seo­ku­na­pa ka­chas­qan guar­dia­ku­na­wan. Pay­ku­nam rir­qa­ku fa­rol­ni­yoq, me­che­ro­yoq hi­nas­pa arma­ yoq. 4 Je­sus­qa ya­char­qa­ñam tukuy ima su­ce­de­nan­ta chay­mi asuy­kus­pa ta­pur­qa: —¿Pi­ta­taq mas­kach­kan­ki­chik? —nispa. 5 Pay­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­tam —nispa. Je­sus­ña­taq­mi nirqa:

JUAN 18

1952

—Ñoqam kani —nispa. Trai­cio­naq­nin Ju­das­pas pay­ku­na­wan­mi kach­kar­qa. 6 “Ñoqam kani” nispa Jesus nip­tin­mi ru­na­ku­na qe­pa­man su­chu­ri­r us­pan­ku pam­pa­man wi­chiy­kur­qa­ku. 7 Je­ sus­mi mo­soq­man­ta ta­pur­qa: —¿Pi­ta­taq mas­kach­kan­ki­chik? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nirqa: —Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­tam —nis­pan­ku. 8 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Ñam ni­ki­chik­ña “Ñoqam kani” nispa. Ño­qa­ta mas­ka­was­pay­ki­chik­qa pay­ku­ na­ta­qa de­jay­chik­yá pa­sa­ku­nan­ku­paq —nispa. 9 Chay­na­pim cum­pli­kur­qa Je­sus­pa ñaw­paq ri­ma­r is­qan, paymi nirqa: “Tay­t a­ pa qo­was­qan­ku­na­ta­qa wa­qay­char­qa­nim, manam may­qan­nin­pas chin­kar­qa­chu” nispa. 10 Simon Pe­dro­ña­taq­mi espa­da­yoq kas­qan­ray­ku chay­ta hor­qoy­kus­pa Malco su­ti­yoq ru­na­pa *alleq rin­rin­ta qo­r u­r ur­qa. Payqa karqa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa ru­nan­mi. 11 Je­sus­ña­taq­mi Pe­dro­ta nirqa: —Espa­day­ki­ta ku­tiy­ka­chiy vai­nan­man. ¿Tay­tay­pa ña­ka­ri­nay­paq qo­was­qan­ta­qa ma­na­chu chas­kiy­man? —nispa. Anaspa wasinman Jesus pusasqa kasqanmanta (Mt 26:57-58. Mr 14:53-54. Lc 22:54)

12 Sol­da­do­ku­nam

je­fen­ku­pi­wan hi­nas­pa ju­dio­ku­na­man­ta kaq guar­dia­ku­na­pi­ wan Je­sus­ta ha­pi­rus­pan­ku wa­ta­rur­qa­ku. 13 Hi­nas­pam pun­ta­ta pu­sar­qa­ku Anas­pa wa­sin­man. Anas­qa karqa Cai­fas­pa sue­gron­mi. Chay wa­ta­pim Cai­fas­qa karqa *sa­ cer­do­te­ku­na­pa jefen. 14 Ma­na­chum Cai­fas­qa pun­ta­ta­raq ju­dio­ku­na­ta nirqa: “Aswan allin­qa kan­man huk ru­na­lla na­cion­nin­chik­pa ran­tin­pi wa­ñuy­nin­mi” nispa.

15 Simon

Jesusta Pedro negasqanmanta (Mt 26:69-70. Mr 14:66-68. Lc 22:55-57)

Pe­dro­ña­taq­mi huk­nin dis­ci­pu­lo­ma­sin­wan qa­tir­qa­ku Je­sus­ta, chay dis­ci­ pu­lo­ma­sin­qa karqa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa req­sis­qan­mi, chay­mi Je­sus­wan kuska yay­ku­rur­qa­ku chay je­fe­pa pa­tion­man. 16 Pe­dro­ña­taq­mi qe­pa­rur­qa hawa law pun­ku­pa waq­ta­llan­pi chay­mi sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa req­sis­qan dis­ci­pu­lo lloq­si­ra­mus­pan punku cui­daq­ta rue­ga­kus­pa Pe­dro­ta pu­say­kur­qa. 17 Punku cui­daq­ña­taq­mi Pe­dro­ta nirqa: —Qam­qa­ri­ki kach­kan­ki kay ru­na­pa huk­nin dis­ci­pu­lon­mi —nispa. Pe­dro­ña­taq­mi nirqa: —Manam ño­qa­chu kani —nispa. 18 Chi­r i­mup­t in­mi cria­do­ku­na­wan guar­dia­ku­na ni­na­t a san­sa­ra­chis­pan­ku sa­yas­ pa qo­ni­kuch­kar­qa­ku, chay­pim Pe­dro­pas pay­ku­na­wan qo­ni­kuch­kar­qa. Jesusta sacerdotekunapa jefen tapusqanmanta (Mt 26:59-66. Mr 14:55-64. Lc 22:66-71)

19 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­mi ta­pur­qa Je­sus­t a pi­ku­nam dis­ci­pu­lon­ku­na kas­qan­ man­ta chay­na­taq ima­ku­nam ya­cha­chis­qan­man­ta. 20 Je­sus­mi nirqa: —Ño­qa­qa li­bre­tam ri­mar­qa­ni llapa ru­na­ku­na­man­qa. Tukuy tiem­pom ya­cha­ chir­qa­ni *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi­pas chay­na­taq llapa ju­dio­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­nan tem­plo­pi­pas, manam pa­kas­qa­pi­chu ima­ta­pas ño­qa­qa ri­mar­qa­ni.

1953

JUAN 18

21 ¿Ima­nas­qa­t aq

ño­qa­ta­qa ta­pu­wan­ki? Ta­puy­qa uya­riq­niy­ku­na­ta­yá, pay­ku­na­yá ni­chun ima­man­tam ri­mas­qay­ta­pas. Pay­ku­na­qa ya­chan­mi imam ri­mas­qay­ta­pas. 22 Chay­na­t a nip­t in­mi chay­pi sayaq huk­nin guar­dia Je­sus­t a laq­ya­r ur­qa uyan­pi hi­nas­pam nirqa: —¿Chay­na­ta­chu ni­nay­ki *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ta? —nispa. 23 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Mana allin­ta ri­ma­r up­tiy­qa wi­lla­ku­yá mana allin ri­mas­qay­man­ta. Icha­qa nis­ qay allin kap­tin­qa ¿ima­nas­qa­má ma­qa­wan­ki­qa? —nispa. 24 Anas­mi wa­t as­qa­t a Je­sus­t a pu­sa­chir­qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Cai­fas­man.

25 Pe­d ro­qa

Jesusta Pedro huktawan negasqanmanta (Mt 26:71-75. Mr 14:69-72. Lc 22:58-62)

hi­na­llam sa­yas­pa ni­na­pi qo­ni­kuch­kar­qa hi­nap­tin­mi nir­qa­ku: —Qam­qa­ri­ki kanki kay ru­na­pa huk­nin dis­ci­pu­lon­mi —nispa. Pe­dro­ña­taq­mi ne­ga­kus­pan nirqa: —Manam ño­qa­chu kani —nispa. 26 Chay­man­t am *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa sir­v ien­ten ta­pur­qa, chay sir­v ien­te­qa karqa Pe­dro­wan rin­rin ku­chu­ra­chi­kuq ru­na­pa ayllun­mi, paymá nirqa: —¿Ma­na­chu ri­kur­qay­ki huer­ta­pi Jesus­wan kuska kaqta? —nispa. 27 Chay­mi huk­t a­wan Pedro ne­ga­kur­qa hi­nap­t in­mi chay­lla gallo wa­qa­ra­mur­qa. Pilatopa qayllanpi Jesus kasqanmanta (Mt 27:1-2, 11-14. Mr 15:1-5. Lc 23:1-5)

28 Cai­fas­pa wa­sin­man­t am Je­sus­t a pu­sar­qa­ku pre­fec­to­pa pa­la­cion­man. Ña achik­ya­ra­mup­tin­mi ju­dio­ku­na­qa ma­na­ña yay­kur­qa­ku­chu pa­la­cio­man. Chay­man yay­kus­pa­qa ma­na­ñam *Pas­cua car­ne­ro mi­kuy­ta atin­man­ku­chu karqa. 29 Chay­mi Pi­la­to ha­wa­man lloq­si­mus­pa pay­ku­na­ta nirqa: —¿Ima­man­ta­taq kay ru­na­ta acu­san­ki­chik? —nispa. 30 Pay­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —Allin runa kap­tin­qa ma­na­chá entre­gay­ki­ku­man­chu —nispa. 31 Hi­nap­t in­mi Pi­la­to­ña­t aq nirqa: —Pu­sas­pay­ki­chik­yá juz­ga­muy­chik ley­ni­ki­chik­man hina —nispa. Ju­dio­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Qam­ku­na­pa ley­ni­ki­chik­man hi­na­qa manam pi­ta­pas wa­ñu­chiy­man­ku­chu —nispa. 32 Chay­na­pim imay­nam cruz­pi wa­ñu­nan­man­t a Je­sus­pa nis­qan cum­pli­kur­qa. 33 Pi­la­tom pa­la­cio­man ku­t i­r is­pan Je­sus­t a ta­pur­qa: —¿Qam­chu kanki ju­dio­ku­na­pa rey­nin? —nispa. 34 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —¿Chay­na­ta­qa ni­wan­ki ki­ki­llay­ki­man­ta­chu icha huk­chu ni­sur­qan­ki ño­qa­man­ ta? —nispa. 35 Pi­la­to­ña­t aq­mi nirqa: —¿Ju­dio­chu ño­qa­qa kani? Llaq­ta­ma­si­ki­ku­na­wan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­mi qam­ta­qa entre­ga­war­qa, chay­na­qa ¿ima­ta­má ru­ra­run­ki? —nispa. 36 Hi­nap­t in­mi Je­sus­ña­t aq nirqa:

JUAN 18​, ​19

1954

—Mu­nay­cha­kuy­niy­qa manam kay pa­cha­man­ta­chu, kay pa­cha­lla­man­ta kap­ tin­qa qa­ti­waq­niy­ku­na­chá pe­lean­man­ku ju­dio­ku­na­pa je­fen­ku­na­man mana entre­gas­qa ka­nay­paq. Mu­nay­cha­kuy­niy­qa ma­na­má kay pa­cha­man­ta­chu. 37 Hi­nap­t in­mi Pi­la­to nirqa: —Chay­na­qa ¿rey­chu kanki? —nispa. Chay­mi Je­sus­ña­taq nirqa: —Qanmi nich­kan­ki rey kas­qay­ta­qa. Chay­paq­mi ño­qa­qa na­cer­qa­ni, chay­paq­ taq­mi ha­mur­qa­ni kay pa­cha­man­pas chay­na­pi che­qap­man­ta ri­ma­nay­paq. Che­qap ka­su­kuq­ku­na­qa uya­rin­mi nis­qay­ku­na­ta. 38 Pi­la­tom nirqa: —¿Ima­taq chay che­qap­qa? —nispa. Wañunanpaq Jesus sentenciasqa kasqanmanta (Mt 27:15-31. Mr 15:6-20. Lc 23:13-25)

Chay­na­ta ta­pu­rus­pan­mi Pi­la­to­qa huk­ta­wan lloq­si­mur­qa hi­nas­pam ju­dio­ku­na­man nirqa: —Kay ru­na­pi­qa manam ima­ta­pas ta­ri­ni­chu sen­ten­cia­nay­paq hi­na­qa. 39 Qam­ku­ na­pa cos­tum­bre­ki­chik­man hinam *Pas­cua Fies­ta­pi ñoqa ka­cha­ri­ni huk pre­so­ta. ¿Chay­na­qa ju­dio­ku­na­pa rey­nin ka­cha­ri­nay­ta­chu mu­nan­ki­chik? —nispa. 40 Chay­na­t a nip­t in­mi lla­pa­llan­ku qa­pa­r ir­qa­ku: —¡Ama pay­ta­qa ka­cha­riy­chu, Bar­ra­bas­ta ka­cha­riy­qa! —nispa. Bar­ra­bas­qa karqa suwa runam. 1   Chay­na­ta nip­tin­kum Pi­la­to azo­te­chir­qa Je­sus­ta. 2 Sol­da­do­ku­na­ña­taq­mi kich­ka­man­ta co­ro­na­ta sim­pas­pan­ku Je­sus­pa uman­man chu­rar­qa­ku, hi­ na­chir­qa­ku­taq­mi reypa hawa pa­chan­wan­pas. 3 Asuy­kus­pan­kum nir­qa­ku: —¡Kaw­sa­chun Ju­dio­ku­na­pa rey­nin! Chay­na­ta nis­pan­kum uyan­pi la­qe­chur­qa­ku. 4 Pi­la­tom mo­soq­man­t a lloq­si­mus­pan nirqa: —Je­sus­tam hor­qo­much­ka­ni, ya­chay­chik­yá, pay­pi­qa manam ima­ta­pas ta­ri­ni­chu sen­ten­cia­nay­paq hi­na­qa —nispa. 5 Je­sus­mi lloq­si­mur­qa ha­wa­man kich­ka­man­t a co­ro­na­yoq hi­nas­pa reypa pa­chan­ wan chu­ra­kus­qa. Chay­mi Pi­la­to nirqa: —¡Kay­qa­yá kay ru­na­qa! —nispa. 6 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­t aq­mi guar­dia­ku­na­pi­wan Je­sus­t a ri­kuy­kus­pan­ ku qa­pa­rir­qa­ku: —¡Cha­ka­ta­ruy, cha­ka­ta­r uy! —nispa. Pi­la­to­ña­taq­mi nirqa: —¡Qam­ku­na­yá cha­ka­ta­muy­chik! Pay­pi­qa manam ima­ta­pas ta­ri­ni­chu sen­ten­cia­ nay­paq hi­na­qa —nispa. 7 Ju­dio­ku­na­ña­t aq­mi nirqa: —Kanmi ño­qay­ku­pa ley­niy­ku, chay­man hi­na­qa wa­ñu­nan­mi ya­cha­kun “Dios­pa Chu­rin­mi kani” nis­qan­ray­ku. 8 Chay nis­qan­ku­t a uya­r i­r us­pan­mi Pi­la­to­qa asta­wan­raq man­cha­r i­ku­r ur­qa. 9 Pa­ la­cio­man ku­ti­chis­pan­mi Je­sus­ta ta­pur­qa: —¿May­man­ta­má qamqa kanki? —nispa. Je­sus­ña­taq­mi mana ima­ta­pas nir­qa­chu. 10 Chay­mi Pi­la­to nirqa:

19

1955

JUAN 19

—¿Ma­na­chu con­tes­ta­wan­ki? ¿Ma­na­chum ya­chan­ki qam­ta­qa ka­cha­ri­nay­paq otaq cha­ka­ta­nay­paq­pas atiy­ni­yoq kas­qay­ta? —nispa. 11 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —Dios atiy­ta mana qo­sup­ti­ki­qa manam ima­na­wan­ki­man­chu. Chay­na­qa qampa ma­ki­ki­man ño­qa­ta chu­ra­muq­mi qan­man­ta­pas aswan hu­cha­yoq­qa —nispa. 12 Chay­t a uya­r i­r us­pan­mi Pi­la­to­qa asta­wan ka­chay­kuy­t a mu­nar­qa chay­mi ju­dio­ ku­na­ña­taq asta­wan­raq qa­par­ka­char­qa­ku: —Payta ka­chay­kus­pa­qa manam Rey Ce­sar­pa amis­tad­nin­chu kanki. Pipas rey­ paq ha­pi­kuq­qa Ce­sar­pa ene­mi­gon­mi —nispa. 13 Chay­na­ta nip­tin­kum ha­wa­man Je­sus­ta pu­sa­chi­mus­pan sen­ten­cia­nan cor­te­pi Pi­la­to ti­yay­kur­qa. Chay si­tio­pa su­tin­mi karqa Loza Pampa, he­breo­pi­ña­taq Ga­ba­ta. 14 *Pas­cua Fies­ ta­paq huk pun­chaw­lla­ña fal­tach­kap­tin­mi yaqa chaw­pi pun­chaw­ta ju­dio­ku­na­ta Pi­la­to nirqa: —Kay­qa­yá rey­ni­ki­chik­qa —nispa. 15 Pay­ku­na­ña­t aq­mi qa­par­ka­char­qa­ku: —¡Wa­ñu­chun, wa­ñu­chun! ¡Cha­ka­tay! —nispa. Pi­la­to­ña­taq­mi nirqa: —¿Rey­ni­ki­chik­ta­chu cha­ka­ta­r u­saq? —nispa. *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­taq­mi nirqa: —Rey Ce­sar­llam rey­niy­ku­qa, manam hukqa kan­chu —nispa. 16 Hi­nap­t in­mi Je­sus­t a pay­ku­na­man Pi­la­to entre­gay­kur­qa cha­ka­t a­nan­ku­paq, chay­mi Je­sus­ta pa­sa­chir­qa­ku. Jesusta chakatasqankumanta (Mt 27:32-44. Mr 15:21-32. Lc 23:26-43)

17 Je­sus­mi lloq­sir­qa cruz­nin­t a hom­bro­kuy­kus­pa Uma Tullu Pa­t a­man, he­breo­pi su­tin­ña­taq­mi Gol­go­ta. 18 Chay­pim cha­ka­tar­qa­ku Je­sus­ta, paypa kay­law-wak­law waq­tan­pi­ña­taq­mi cha­ka­tar­qa­ku iskay ru­na­ta. 19 Pi­la­tom cruz­pa uman­pi qell­qa­ chir­qa JUDIOKUNAPA REYNIN NAZARETMANTA KAQ JESUS niqta. 20 Chay le­tre­ro­tam achkaq ju­dio­ku­na leer­qa­ku. Jesus cha­ka­tas­qan­ku lu­gar­qa karqa llaq­ ta­pa hich­pa­llan­pim. Chay le­t re­ro­ta­qa qell­qa­chir­qa kimsa idio­ma­pim, he­breo­pi, la­tin­pi hi­nas­pa grie­go­pi. 21 Chay­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na Pi­la­to­ta nir­qa­ku: —Ama qell­qay­chu “ju­dio­ku­na­pa Rey­nin­mi” niq­ta­qa. Qell­qas­pa­qa-qell­qay: “Ju­ dio­ku­na­pa Rey­nin­mi kani” niq­ta­yá. 22 Pi­la­to­ña­t aq­mi nirqa: —ñam qell­qas­qa­ña kach­kan —nispa. 23 Je­sus­t a cha­ka­t a­r us­pan­kum sol­da­do­ku­na paypa pa­chan­t a ta­wa­man ra­k i­ na­ku­rur­qa­ku. Je­sus­pa­qa kar­qa­taq­mi uku­na­ku­nan pa­chan­pas mana si­ras­qa kun­kan­man­ta uray­nin­man awas­qa. 24 Chay­mi sol­da­do­ku­na ni­na­kur­qa­ku: —Ama lli­kis­pa­lla suer­tea­r u­sun­chik may­qan­nin­chik­paq­pas ka­nan­paq —nispa. Chay­na­pim cum­pli­kur­qa Bi­blia­pi kayna niq:

Pachallaykunatam rakinakurqaku. Pachallaypaqmiki suertetaraq choqarqaku. Chay­na­ta­má ru­rar­qa­ku sol­da­do­ku­na.

JUAN 19

1956

25 Cruz­pa

hich­pan­pim kach­kar­qa Je­sus­pa maman, kach­kar­qa­taq­mi ma­man­pa ña­ñan­pas, Cleo­fas­pa war­min Ma­ria­pas chay­na­taq Mag­da­la llaq­ta­yoq Ma­ria­pas. 26 Je­sus­mi ma­man­t a­wan ku­yas­qan dis­ci­pu­lon­t a ri­ku­r us­pan ma­man­t a nirqa: —Mamáy, chay­qa­yá wa­way­ki —nispa. 27 Dis­ci­pu­lon­t a­ña­t aq­mi nirqa: —Chay­qa­yá ma­may­ki —nispa. Chay ho­ra­man­tam Je­sus­pa ma­man­ta­qa dis­ci­pu­lon­ña wa­sin­man pu­sar­qa.

28 Kay­ku­na

Jesuspa wañukusqanmanta (Mt 27:45-56. Mr 15:33-41. Lc 23:44-49)

pa­sa­kup­tin­qa Je­sus­qa ya­char­qa­ñam tukuy imapa cum­pli­kus­qan­ta, chay­mi Bi­blia­pa nis­qan cum­pli­ku­nan­paq nirqa: —Ya­ku­na­ya­ru­wan­mi —nispa. 29 Chay­pim kach­kar­qa puy­ñu­pi vi­na­gre, chay­mi kas­pi­pa pun­tan­pi espon­ja­ta cha­puy­kus­ pa Je­sus­man hay­war­qa­ku. 30 Chay­mi Je­sus­ña­taq vi­na­gre­ta ma­lliy­kus­pan nirqa: —¡Tu­kus­qa­ñam! —nispa. Hi­nas­pam uman­ta ku­muy­ka­chis­pa espi­ri­tun­ta Tay­tan­man qoy­kus­pa wa­ñu­kur­qa. 31 *Pas­cua

Jesuspa waqtanta soldado tuksirusqanmanta

Fies­ta­paq huk pun­chaw­lla­ña fal­tap­tin­mi pre­pa­ra­kus­qan­ku­ray­ku ju­dio­ku­na mana mu­nar­qa­ku­chu *sa­ma­na pun­chaw­pi cruz­pi wa­ñus­qa­ku­na hi­na­ lla ka­nan­ta, chay sa­ma­na pun­chaw­qa karqa hatun pun­chaw­mi. Chay­mi Pi­la­to­ta ma­ña­kur­qa­ku cha­ka­tas­qa­ku­na­pa pier­nan pa­ki­chi­mu­nan­paq hi­nas­pa cuer­pon­ku­ta uray­ka­chi­mu­nan­paq. 32 Sol­da­do­ku­na ris­pan­mi pa­kir­qa­ku huk­nin­pa­ta chay­na­taq iskay kaq­pa­ta­pas. 33 Je­sus­man asuy­kus­pa qa­way­kup­tin­ku­ña­taq­mi payqa wa­ñu­rus­ qa­ña, chay­mi paypa pier­nan­ta­qa ma­na­ña pa­kir­qa­ku­chu. 34 Huk­nin sol­da­dom icha­qa Je­sus­pa waq­tan­ta tuk­si­rur­qa lan­za­wan chay­mi pa­wa­ra­mur­qa ya­war­wan yaku. 35 Tukuy chay­ku­na­ta ri­kuq­qa ñoqa Juan­mi kani, chay­ray­kum wi­lla­ku­ni, ño­qa­qa ya­cha­nim che­qap nis­qay­ta chay­na­pi qam­ku­na­pas cree­nay­ki­chik­paq. 36 Kay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa Bi­blia­pi: “Manam pa­kis­qa­chu karqa tu­llun­qa” niq cum­pli­ku­nan­paq­mi. 37 Huk par­te­pi­pas nich­kan­t aq­mi: “Pay­ku­na­qa tuk­si­rus­qan­ku­tam ri­kun­qa­ku” nispa. Jesusta pampasqankumanta

38 Kay­ku­na­pa qe­pan­tam Ari­ma­tea llaq­ta­pi kaq Josey rue­ga­kur­qa Pi­la­to­ta Je­sus­pa cuer­pon­ta qo­nan­paq. Jo­sey­qa pa­kas­qa­lla­pi Je­sus­pa qa­tiq­nin­mi karqa, chay­na­qa karqa ju­dio­ku­na­ta man­cha­kus­qan­ray­kum. Pi­la­to mana har­ka­kup­tin­mi Jo­sey­qa apar­qa Je­sus­pa cuer­pon­ta. 39 Je­sus­man pun­ta­ta tu­ta­llan wa­tu­kuq Ni­co­de­mo­pas rir­qam yaqa pa­chak libra mir­ra­wan *aloes chaq­rus­qa­ta apa­ri­kus­pan. 40 Jo­sey­wan Ni­co­de­mom chay miski asnaq­wan fino sa­ba­nas­ta cha­pur­qa­ku hi­nas­pam Je­sus­pa cuer­pon­ta wan­ku­rur­qa­ku, chay­na­ta­qa ru­ rar­qa­ku ju­dio­ku­na­pa pam­pa­ku­nan­ku­man hinam. 41 Je­sus­ta cha­ka­tas­qan­ku si­tio­pim karqa huer­ta, chay­pim karqa mosoq se­pul­tu­ra ma­na­raq pi­pa­pas pam­pa­kus­qan. 42 Chay­pim Je­sus­ pa cuer­pon­ta pam­pa­rur­qa­ku hich­pa kas­qan­ray­ku, ñam qa­lla­rich­kar­qa­ña *Pas­cua Fies­ta­paq ju­dio­ku­na­pa pre­pa­ra­kuy­nin.

1957

20

JUAN 20

Jesuspa kawsarimusqanmanta (Mt 28:1-10. Mr 16:1-8. Lc 24:1-12)

1   Do­m in­go pun­c haw­t am Mag­da­la llaq­t a­yoq Maria rirqa se­pul­t u­ra­t a mana runa rikuy tu­t a­pay­t a­raq, paymi ri­k u­r ur­qa se­pul­t u­ra ta­pas­qan­k u ru­m i­qa su­c hu­ra­c his­qa kas­qan­t a. 2 Chay­m i kall­par­qa Simon Pe­d ro­pa kas­qan­ man­wan Je­sus­pa ku­yas­qan dis­ci­pu­lon­pa kas­qan­man, pay­k u­na­t am nirqa: —Se­ñor­tam apa­r us­qa­ku se­pul­tu­ran­man­ta, manam ya­cha­ni­ku­chu may­man chu­ ras­qan­ku­ta­pas —nispa. 3 Pe­drom huk­nin dis­ci­pu­lo­pi­wan rir­qa­ku se­pul­tu­ra qawaq. 4 Iskay­nin­kum rir­qa­ku kall­pay­lla, Pe­dro­man­ta­pas apu­raw­ta­raq huk­nin kaq kall­pas­pan­mi pun­ta­ta cha­ya­rur­ qa se­pul­tu­ra­man. 5 Kur­kuy­kus­pa qa­way­kup­tin­mi sa­ba­nas­ku­na­qa chu­ras­qa kach­kas­qa, icha­qa manam yay­kur­qa­chu. 6 Simon Pe­dro­ña­taq­mi qe­pa­ta­ña cha­ya­ra­mus­pan yay­ku­rur­qa se­pul­tu­ra­man, pay­pas ri­kuy­kur­qam sa­ba­nas­ku­na chu­ra­ra­yaq­ta. 7 Ri­kur­ qa­taq­mi Je­sus­pa uman­man wa­tas­qan­ku te­la­ta­pas, chay­qa sapaq law­pi­ñam pa­ta­ras­qa kach­kas­qa, chay­na sapaq law­pi­taq­mi kach­kas­qa sa­ba­nas­pas. 8 Se­pul­tu­ra­man punta cha­yaq dis­ci­pu­lo­pas yay­ku­rur­qam, chay­mi tukuy chay­ku­na­ta qa­way­kus­pan creer­qa. 9 Ma­na­raq­mi entien­der­qa­ku­chu Je­sus­pa kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta Bi­blia­pa nis­qan­ta­qa. 10 Hi­nap­tin­mi chay dis­ci­pu­lo­ku­na­qa ku­ti­kur­qa­ku maymi kas­qan­ku­man.

Magdala llaqtayoq Mariaman Jesuspa rikuriykusqanmanta (Mr 16:9-11)

11 Ma­r ia­ña­t aq­mi wa­qas­t in qe­pa­r ur­qa se­pul­t u­ra­pa waq­t an­pi. Wa­qas­pan­mi kur­ kuy­kus­pa qa­way­kur­qa se­pul­tu­ra­pa ukun­ta. 12 Chay­pim ri­ku­rur­qa yuraq pa­cha­yoq iskay angel­ku­na­ta. Pay­ku­nam ti­yach­kas­qa Je­sus­pa cuer­pon­pa kas­qan­pi, huk­nin­ mi kach­kas­qa saw­nan lawpi huk­nin­ña­taq cha­kin lawpi. 13 Ma­r ia­t am ta­pur­qa­ku: —Se­ño­ra ¿Ima­nas­qa­taq wa­qach­kan­ki? —nispa. Pay­ña­taq­mi nirqa: —Se­ñor­niy­tam apa­r us­qa­ku chay­mi mana ya­cha­ni­chu may­man chu­ras­qan­ku­ta­ pas —nispa. 14 Chay­na­t a nis­pan­mi mu­y u­r iy­kus­pan ri­ku­r ur­qa Je­sus­t a chay­pi sa­yach­kaq­t a. Ma­ria­qa manam ya­char­qa­chu Jesus kas­qan­ta. 15 Je­sus­mi ta­pur­qa: —Se­ño­ra ¿ima­nas­qa­taq wa­qach­kan­ki? ¿Pi­ta­taq mas­kach­kan­ki? —nis­pan. Ma­ria­ña­taq­mi pien­sar­qa huer­ta cui­daq kas­qan­ta chay­mi nirqa: —Señor, qam apa­r us­pay­ki­qa wi­llay­ku­wa­yá may­pim chu­ra­ra­mus­qay­ki­ta chay­ na­pi apa­ka­ra­mu­nay­paq —nispa. 16 Je­sus­ña­t aq­mi nirqa: —¡Maria! —nispa. Pay­ña­taq­mi mu­y u­riy­kus­pan *he­breo idio­ma­pi nirqa: —¡Ra­bo­ni! —nispa. Chay­qa “ya­cha­chi­kuq” ni­nan­mi. 17 Je­sus­mi nirqa:

JUAN 20

1958

—Ama­raq ha­pi­way­chu, ma­na­raq­mi Tay­tay­man­qa ri­ni­raq­chu. wi­lla­mu­yá waw­ qey­ku­na­man, rich­ka­nim Tay­tay­pa­ta, qam­ku­na­pa­pas Tay­tay­ki­chik­pa­ta, ño­qa­pa Dios­niy­man, qam­ku­na­pa­pas Dios­ni­ki­chik­man. 18 Chay­mi Mag­da­la llaq­t a­yoq Maria Señor ri­kus­qan­man­t a wi­lla­mur­qa dis­ci­pu­ lon­ku­na­man, wi­lla­mur­qa­taq­mi kikin Se­ñor­pa ima­ku­nam ku­nas­qan­ta­pas.

19 Hina

Discipulonkunaman Jesuspa rikurisqanmanta (Mt 28:16-20. Mr 16:14-18. Lc 24:36-49)

chay pun­chaw­llam do­min­go tu­tay­kuq­ta dis­ci­pu­lon­ku­na hu­ñu­na­ku­rur­qa­ku pun­ku­ta wich­qa­kuy­kus­pa, chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ku ju­dio­ku­na­ta man­cha­kus­qan­ku­ray­ kum. Je­sus­mi yay­ku­rus­pa dis­ci­pu­lon­ku­na­pa chaw­pin­pi sa­yay­kus­pa nirqa: —Haw­ka­lla­yá kay­chik —nispa. 20 Chay­na­t a niy­kus­pan­mi qa­wa­chi­kur­qa ma­k in­ku­na­t a­wan waq­t an­t a, pay­ku­na­ ña­taq­mi Se­ñor­ta qa­way­kus­pan­ku ku­si­kur­qa­ku. 21 Huk­ta­wan­mi Jesus nirqa: —Haw­ka­lla­yá kay­chik, imay­nam Tay­tay ka­cha­mu­war­qa, chay­nam qam­ku­na­ta­ pas ka­chay­ki­chik —nispa. 22 Chay­na­t a niy­kus­pan­mi pay­ku­na­man pu­kuy­kur­qa: —Chas­kiy­chik Chuya Espi­ri­tu­ta. 23 Hu­cha­ku­na pam­pa­chas­qay­ki­chik­qa ñam pam­pa­chas­qa­ña, mana pam­pa­chas­qay­ki­chik­ña­taq­mi hina kaq­lla kach­kan —nispa. 24 To­mas­mi

Tomasman Jesuspa rikuriykusqanmanta

chun­ka iskay­ni­yoq­man­ta huk­nin karqa me­lli­zo­wan su­ti­chas­qa. Jesus ha­mup­tin­qa payqa manam chay­pi­chu karqa. 25 Wa­kin­nin dis­ci­pu­lon­ku­nam wi­llar­qa: —Ri­kuy­ku­ni­kum Se­ñor­ta —nispa. To­mas­ña­taq­mi nirqa: —Mana ri­ku­saq­chu ma­kin­pi cla­vos­pa yay­kus­qan­ta hi­nas­pa­taq de­doy­ta mana hi­na­saq­chu cla­vos­pa yay­kus­qan­man chay­na­taq ma­kiy­wan mana llap­cha­saq­chu waq­tan­pi tuk­sis­qa­ta, hi­nas­pa­qa manam cree­saq­chu —nispa. 26 Pusaq pun­chaw­man­t am dis­ci­pu­lon­ku­na mo­soq­man­t a hu­ñu­na­kur­qa­ku wa­si­pi, To­mas­pas pay­ku­na­wan kus­kam kach­kar­qa. Punku wich­qa­ra­yach­kap­tin­mi Jesus yay­kuy­ka­mur­qa, pay­ku­na­pa chaw­pin­pi sa­yay­kus­pam nirqa: —Haw­ka­lla­yá kay­chik —nispa. 27 Hi­nas­pam To­mas­t a nirqa: —De­doy­ki­ta hinay kay­man hi­nas­pa qaway ma­kiy­ta, ma­ki­ki­ta hay­wa­ri­mus­pa­yá hinay waq­tay­man. Amaña iskay­ra­yas­pa­yá creey —nispa. 28 To­mas­ña­t aq­mi nirqa: —¡Se­ñor­lláy, Dios­lláy! —nispa. 29 Je­sus­mi nirqa: —Tomas, ri­kuy­ku­was­pay­ki­ñam cree­r un­ki ¡mayna ku­sis­qam kanqa mana ri­ku­ wach­kas­pan creeq­ku­na­qa! 30 Je­sus­qa

Kay libroqa imapaqmi qellqasqa kasqanmanta

achkaq *mi­la­gro­ku­na­ta­raq­mi ru­rar­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­pa qa­was­qan­ ta. Chay­ku­na­qa manam qell­qas­qa­chu kach­kan kay li­bro­pi­qa. 31 Kay­ku­na­ta­qa qell­qar­qa­ni Je­sus­qa Dios­pa Chu­rin Cris­to kas­qan cree­nay­ki­chik­paq­mi, crees­pay­ ki­chik­ña­taq pay­ray­ku wiñay kaw­say­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq.

1959

21

JUAN 21

Qanchis discipulonkunaman Jesuspa rikurisqanmanta

1   Kay­ku­na­pa qe­pan­tam Jesus huk­ta­wan ri­ku­rir­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­man Ti­be­rias Qo­cha­pa pa­tan­pi, kay­na­ta­má ri­ku­rir­qa: 2 Simon Pe­dro­wan­mi kach­kar­qa me­lli­zo­wan su­ti­chas­qa Tomas, Ga­li­lea law Cana llaq­ta­yoq Na­ta­nael, Ze­be­deo­pa chu­rin­ku­na hi­nas­pa iskay dis­ci­pu­lon­ku­na. 3 Simon Pedrom nirqa: —Ri­saq­yá chall­wa­kuq —nispa. Chay­mi wa­kin­nin­pas nirqa: —Ha­ku­chik ño­qay­ku­pi­wan —nispa. Bo­te­pi ris­pan­kum chay tu­ta­qa mana ima­ni­raq­ta­pas chall­war­qa­ku­chu. 4 Achik­ ya­muq­tam Jesus qo­cha­pa pa­tan­pi sa­yach­kar­qa, dis­ci­pu­lon­ku­na­ña­taq­mi mana ya­char­qa­ku­chu Jesus kas­qan­ta. 5 Je­sus­mi nirqa: —Qa­ri­ku­na ¿ma­na­chu chall­wa ha­pis­qay­ki­chik kan? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Manam kan­chu —nis­pan­ku. 6 Chay­mi Jesus nirqa: —Bo­te­pa *alleq­nin law­man ma­llay­ki­chik­ta wis­chuy­chik hi­nas­pa­qa ha­pin­ki­chik­mi. Nis­qan­ta hina ru­ras­pan­kum ma­na­ña malla chu­tay­ta­pas atir­qa­ku­ña­chu achka­ lla­ña chall­wa kas­qan­ray­ku. 7 Je­sus­pa ku­yas­qan dis­ci­pu­lon­ña­taq­mi Pe­dro­ta nirqa: —Payqa Se­ñor­mi —nispa. Simon Pe­dro­ña­taq­mi Señor kas­qan­ta ya­cha­r us­pan mana pa­cha­yoq kas­qan­ray­ku huk­nin pa­chan­ta hi­na­kuy­kus­pan ya­ku­man pa­wa­kay­ka­mur­qa. 8 Wa­kiq­nin dis­ci­ pu­lon­ku­na­ña­taq­mi bo­te­wan ya­ku­pa pa­tan­man cha­ya­mur­qa­ku chall­wa­ta ma­lla­pi aysa­mus­pan­ku, ya­ku­pa pa­tan­man­qa karqa yaqa huk cua­dra­lla­ñam. 9 Qo­cha­pa pa­tan­man cha­ya­ra­mus­pan­kum ta­ri­r ur­qa­ku nina san­sa­ta, chay­pa ha­wan­pi­ña­taq chall­wa­ta­wan tan­ta­ta. 10 Je­sus­mi nirqa: —Chall­wa ha­pi­mus­qay­ki­chik­ta apa­muy­chik —nispa. 11 Simon Pe­drom bo­te­man yay­kus­pa qo­cha­pa pa­tan­man ma­lla­ta chu­ta­mur­qa hunta chall­wa­yoq­ta, chay­mi karqa pa­chak pich­qa chun­kan kim­sa­yoq hatun chall­wa­ku­na, achka­lla­ña chall­wa kach­kas­pa­pas manam ma­lla­ta­qa lli­ki­rur­qa­chu. 12 Je­sus­mi nirqa: —Ha­muy­chik mi­ku­sun­chik —nispa. Ma­na­taq­mi may­qan dis­ci­pu­lon­pas atir­qa­chu: “¿Qamqa pitaq kanki?” niyta. Ya­char­qa­ kum payqa Se­ñor­pu­ni kas­qan­ta. 13 Je­sus­mi asuy­kus­pa qoy­ka­rir­qa tan­ta­ta­wan chall­wa­ta. 14 Kay­wan­qa kim­sa­ka­ma­ñam Je­sus­qa dis­ci­pu­lon­ku­na­man ri­ku­r ir­qa wa­ñus­qan­ man­ta kaw­sa­ri­mus­pan.

Simon Pedrowan Jesuspa rimasqanmanta

15 Mi­ku­r up­t in­ku­ñam

Simon Pe­dro­ta Jesus ta­pur­qa: —Juan­pa chu­rin Simon ¿pay­ku­na­man­ta mas­ta­chu ku­ya­wan­ki? —nispa. Pe­dro­ña­taq­mi nirqa: —Arí Señor, qanmi ya­chan­ki ku­yas­qay­ta —nispa. Chay­mi Jesus nirqa: —Chay­na­qa ove­ja­chay­ku­na­ta­yá mi­chiy —nispa. 16 Huk­t a­wan­mi ta­pur­qa: —Juan­pa chu­rin Simon ¿ku­ya­wan­ki­chu? —nispa. Pe­dro­ña­taq­mi nirqa:

JUAN 21

1960

—Arí Señor, qanmi ya­chan­ki ku­yas­qay­ta —nispa. Chay­mi Jesus nirqa: —Chay­na­qa ove­jay­ku­na­ta­yá na­na­chi­kuy —nispa. 17 Kim­sa­ka­ma­ña ta­pus­pan­mi nirqa: —Juan­pa chu­rin Simon ¿ku­ya­wan­ki­chum? —nispa. Pe­dro­ña­taq­mi lla­ki­ku­r ur­qa kimsa ku­ti­ka­ma­ña “Ku­ya­wan­ki­chu” nispa ta­pup­tin, chay­mi nirqa: —Señor, qamqa tukuy ima­tam ya­chan­ki, ya­chan­kim ku­yas­qay­ta­pas. Chay­mi Jesus nirqa: —Chay­na­qa ove­jay­ku­na­ta­yá mi­chiy. 18 Che­qap­ta­pu­nim niki, mo­zo­raq kas­pay­ki­qa we­ qaw­ni­ki­ta wa­ta­kuy­kus­pam riq kanki mu­nas­qay­ki­man, yu­yaq­ña kap­ti­kim icha­qa hukña wa­ta­sun­ki rik­ray­ki­ta ho­qa­rip­ti­ki hi­nas­pam pu­sa­sun­ki mana riy mu­nas­qay­ki­ku­na­man. 19 Chay­na­t a nis­pan­mi Jesus entien­de­chir­qa cruz­pi wa­ñus­pa Pe­d ro­qa Dios­t a ala­ ba­nan­man­ta, pay­tam nirqa: —Qa­ti­way —nispa. 20 Pe­d rom

Jesuspa kuyasqan discipulonmanta

qe­pan­ta qa­wa­ris­pan ri­ku­r ur­qa Je­sus­pa ku­yas­qan dis­ci­pu­lon qa­ti­ much­kaq­ta. Paymi *Pas­cua­pi ce­nap­tin­ku waq­tan­pi kaspa ta­pur­qa: “Se­ñor­lláy ¿may­qan­taq trai­cio­na­sun­ki?” nispa. 21 Payta ri­ku­r us­pan­mi Je­sus­t a Pedro ta­pur­qa: —Señor, pay­ta­qa ¿ima­taq su­ce­den­qa? —nispa. 22 Chay­mi Je­sus­ña­t aq nirqa: —Mu­nap­tiy­qa payqa kaw­san­man­mi ku­ti­mu­nay­ka­ma­pas ¿ima­taq qam­ta­qa qo­ ku­sun­ki? Qa­ti­way —nispa. 23 Chay­mi iñiq­ku­na ukupi no­t i­cia karqa: “Chay dis­ci­pu­lo­qa manas wa­ñun­qa­ chu” nis­pan­ku. Je­sus­qa nich­kar­qa manam mana wa­ñu­nan­man­ta­chu, payqa nirqa: “Mu­nap­tiy­qa payqa kaw­san­man­mi ku­ti­mu­nay­ka­ma­pas ¿ima­taq qam­ta­qa qo­ku­ sun­ki?” nis­pam. 24 Chay dis­ci­pu­lo­pu­nim kay­ku­na­t a wi­lla­kuch­kan hi­nas­pam qell­qach­kan. Chay­ mi ya­chan­chik tukuy nis­qan­qa che­qap kas­qan­ta. 25 Achka­lla­ñam kach­kan Je­sus­pa tukuy ima ru­ras­qan­ku­na­qa, sichu sa­pa­ ka­ma­man­ta qell­qap­tin­ku­qa pien­sas­qay­man hi­na­qa ma­na­chá kay pa­cha­pas hay­pan­man­chu llapa libro chu­ra­na­paq.

APOSTOLKUNAPA RURASQAN

HECHOS Kay li­bro­qa Lu­cas­pa qell­qas­qan­mi karqa. Kay li­bro­pa qa­lla­riy­nin­qa Lu­cas­pa qell­qas­ qan evan­ge­lio­pa qa­tiq­ni­llan­mi. Kay li­bro­pim ta­rin­chik Je­sus­pi punta iñiq­ku­na­qa Chuya Espi­ri­t u­pa ya­na­pas­qan kas­pan­ku iñiy­nin­ku­man­ta huk­ku­na­man­pas wi­lla­kus­qan­ku­man­ta. Chay­tam ru­rar­qa­ku Je­r u­sa­len­man­ta qa­lla­ris­pa huk­law na­cion­ku­na­man. Kay li­bro­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Je­su­cris­to­pa hanaq pa­cha­man ho­qa­ri­kus­qan­man­ta hi­nas­pa Je­r u­sa­len­pi punta iñiq­ku­na­pa vi­dan­man­ta (1:1-8:3). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Pa­les­ti­na lawpi qa­lla­ris­pa huk­law na­cion­ku­na­man Evan­ge­lio­pa mi­ras­qan­man­ta (8:4-12:25). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Apos­tol Pa­blo­pa via­jas­qan­ku­na­man­ta (13-28): Punta via­je­man lloq­sis­qan­man­ta (13:1-14:28), Je­r u­sa­len­pi Apos­tol Pablo ancia­no­ku­na­wan hu­ ñu­na­kus­qan­man­ta (15:1-35), iskay ku­ti­pi via­je­man lloq­sis­qan­man­ta (15:36-18:22), kimsa ku­ti­pi via­je­man ris­qan­man­ta (18:23-21:16) chay­na­taq Ce­sa­rea llaq­ta­pi hi­nas­pa Roma llaq­ ta­pi Pablo preso kas­qan­man­ta (21:17-28:31).

1

Chuya Espirituta kachamunanpaq Jesuspa prometesqanmanta

1-2   Teo­fi­lo,

punta kaq li­broy­pim qell­qa­mur­qay­ki qa­lla­ris­qan­man­ta­pu­ni hanaq pa­cha­man ri­pu­ku­nan­ka­ma Je­sus­pa tukuy ima ru­ras­qan­man­ta­wan ya­cha­ chis­qan­man­ta. Ma­na­raq ri­pu­kuch­kas­pam akllas­qan apos­tol­nin­ku­na­ta Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan ka­ma­chir­qa imam ru­ra­nan­ku­man­ta. 3 Je­sus­mi kaw­sa­ri­ mus­pan tawa chun­ka pun­chaw­pu­ni ri­ku­rir­qa *apos­tol­nin­ku­na­man hi­nas­pam Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta ya­cha­chir­qa. Achka-ach­ka ku­ti­pi su­ti­lla­ta ri­ku­ris­ qan­ray­kum apos­tol­ku­na ya­char­qa­ku che­qap­ta­pu­ni Je­sus­pa kaw­sa­ri­mus­qan­ta. 4 Lliw apos­tol­nin­ku­na­wan kach­kas­pa­raq­mi pay­ku­na­t a Jesus nirqa: —Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta­qa ama­raq­yá lloq­siy­chik­raq­chu, uya­ri­was­qay­ki­chik­man hi­na­yá su­yay­chik Tay­tay­pa pro­me­san cum­pli­ku­nan­ta. 5 Che­qap­tam Juan­qa ya­ku­wan bau­ti­zar­qa, aswan­qa kay-kay pun­chaw­mi Chuya Espi­ri­tu­wan Dios bau­ti­za­sun­ki­chik. 6 Hu­ñu­nas­qa

Hanaq pachaman Jesuspa ripukusqanmanta

kach­kap­tin­kum apos­tol­nin­ku­na Je­sus­ta ta­pur­qa­ku: —Se­ñor­llay­ku ¿ku­nan­pu­ni­chu li­bran­ki Israel na­cion­ta ñaw­paq hina ka­nan­paq? —nispa. 7 Paymi nirqa: —Manam ya­cha­nay­ki­chik­chu imay tiem­pom otaq ima pun­chaw­mi kay­ku­na ka­nan­ta­qa, Dios Tay­ta­llam chay tiem­po­ta­qa akllan­man. 8 Icha­qa Chuya Espi­ri­tu 1961

HECHOS 1

1962

qam­ku­na­man ha­mup­tin­mi atiy­ta chas­kin­ki­chik. Chay­mi ño­qa­man­ta wi­lla­kun­ki­chik Je­ru­sa­len llaq­ta­pi, lliw Judea lawpi, Sa­ma­ria lawpi hi­nas­pa kay pa­cha­pa can­ton­ka­ma. 9 Kay­ku­na­t a ni­r up­t in­ña­t aq­mi *apos­tol­nin­ku­na qa­wach­kap­t in Je­sus­t a Dios ho­qa­ ri­r ur­qa hanaq pa­cha­man. Puyu uku­man Jesus chin­kay­kup­tin­mi apos­tol­nin­ku­na­qa ma­na­ña ri­kur­qa­chu. 10 Cie­lo­man ho­qa­ri­kus­qan­ta qa­wach­kap­tin­ku­ña­taq­mi pay­ku­ na­pa hich­pan­pi yuraq pa­cha­yoq iskay ru­na­ku­na ri­ku­ri­rur­qa, 11 pay­ku­nam nirqa: —Ga­li­lea­man­ta kaq qa­ri­ku­na ¿ima­nas­qa­taq cie­lo­ta qa­wach­kan­ki­chik? Je­sus­mi chaw­pi­ki­chik­man­ta hanaq pa­cha­man ho­qa­ri­kuch­kan, wak­na­llam qa­wach­kap­ti­ki­ chik ku­ti­mun­qa. Judaspa rantinpi Matiastaña akllasqankumanta

12 *Apos­tol­ku­nam

Oli­vos Mo­qo­man­ta ku­tir­qa­ku Je­ru­sa­len llaq­ta­man, chay mo­qo­qa Je­ru­sa­len­pa hich­pa­llan­pi kas­qan­ray­kum yaqa huk *ki­lo­me­tro pu­riy­lla. 13 Llaq­ta­man cha­ya­ra­mus­pan­kum sa­mas­qan­ku wa­si­pa altos­nin­man se­qar­qa­ku. Pay­ku­nam kar­qa­ku: Pedro, Ja­co­bo, Juan, Andres, Fe­li­pe, Tomas, Bar­to­lo­me, Mateo, Alfeo­pa chu­rin Ja­co­bo, *ca­na­nis­ta par­ti­do­man­ta Simon hi­nas­pa Ja­co­bo­pa chu­rin Judas. 14 Pay­ku­nam lla­pan­ku hu­ñu­na­kuq­ku huk son­qo­lla Dios­ta ma­ña­ku­nan­ku­paq. Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa Je­sus­pa waw­qen­ku­na­pas, Je­sus­pa maman Ma­ria­pas chay­na­taq wakin war­mi­ku­na­pas. 15 Huk pun­chaw yaqa pa­chak iskay chun­kan iñiq­ku­na hu­ñu­nas­qa kach­kap­t in­mi Pedro sa­ya­riy­kus­pa nirqa: 16 —Waw­qe­llay­ku­na, Chuya Espi­ri­tu ya­na­pap­tin­mi Da­vid­qa Ju­das­man­ta qell­qar­ qa­ña. Chay Ju­das­mi sol­da­do­ku­na­ta pu­sas­pan Je­sus­ta pre­so­cha­ra­chir­qa. 17 Ju­das­pas ño­qay­ku hina ser­vi­kuq­mi karqa. 18 Mana allin ru­ras­qan­man­ta qoll­qe chas­kis­qan­ wan­mi chak­ra­ta ran­ti­rur­qa. Chay­pi uman­pa wi­chiy­kup­tin­mi wik­san lli­ki­rup­tin llapa chun­chul­nin­pas taq­ta­ku­rur­qa. 19 Je­ru­sa­len­pi *ya­chaq ru­na­ku­na chay­ta ya­cha­ rus­pa­ña­taq­mi chay chak­ra­ta su­ti­char­qa­ku Acel­da­ma­wan, pay­ku­na­pa ri­may­nin­pi­qa “Yawar Chak­ra” ni­nan­mi. 20 Ju­das­man­tam Sal­mos li­bro­pi kay­na­ta nin: Wasinpas chunniruchunyá paypaqa. Amataqyá pipas *yachachunchu chaypiqa, nispa. Chay­pi­taq­mi nich­kan­taq: Oficionmanpas huk runañayá yaykuchun, nispa. 21 —Kay­pim

ño­qan­chik­wan kach­kan Je­su­cris­to­wan pu­riq­ma­siy­ku. 22 Pay­ku­ nam Juan­pa bau­ti­zay qa­lla­ris­qan­man­ta­pu­ni ño­qay­ku­wan kar­qa­ku Jesus hanaq pa­cha­man ri­pu­ku­nan­ka­ma. Chay­mi pay­ku­na­man­ta aklla­nan­chik huk kaq­nin­ta Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­qan­man­ta ño­qay­ku­wan kuska wi­lla­ku­nan­paq. 23 Pedro chay­na­t a ri­ma­r up­t in­mi akllar­qa­ku iskay ru­na­t a. Huk­nin­mi karqa Josey Bar­sa­bas, paypa huk­nin su­tin­mi karqa Justo, huk­nin­ña­taq­mi karqa Ma­tias. 24 Aklla­r up­t in­kum chay­pi kaq­ku­na ma­ña­kur­qa­ku kay­na­t a: —Se­ñor­llay­ku, qam­llam ya­chan­ki lliw ru­na­pa son­qon­ta. Req­siy­ka­chi­way­ku­yá may­qan­pas kay iskay­nin­man­ta akllas­qay­ki­ta 25 chay­na­pi Ju­das­pa true­quen­pi ño­ qay­ku­wan *apos­tol ka­nan­paq. Ju­das­qa apos­tol kay­nin­ta des­pre­cias­pan­mi pay­paq ci­tas­qa cas­ti­go­man­ña ri­pu­kun.

1963

HECHOS 1​, ​2

26 Suer­teap­t in­kum

Ma­tias­man suer­te tu­pa­r ur­qa. Chay­mi chun­ka huk­ni­yoq *apos­tol­ku­na­man ya­pas­qa karqa.

2

1   *Pen­te­cos­tes

Chuya Espiritupa hamusqanmanta

Fies­ta cha­ya­ra­mup­tin­mi Je­su­cris­to­man lliw iñiq­ku­na huk wa­si­ lla­pi hu­ñu­nas­qa kach­kar­qa­ku. 2 Qon­qay­lla­man­tam cie­lo­man­ta qa­pa­riy­lla­wan­ña wayra hina ha­muq­ta uya­ri­rur­qa­ku chay­mi ti­yas­qan­ku wa­si­ta­pas qa­pa­riy­nin­wan hun­ ta­riy­kur­qa. 3 Hi­nap­tin­mi sa­pa­ka­ma­paq nina hina len­guach­kaq uman­ku­pa ha­wan­pi ri­ku­ri­ra­mur­qa. 4 Lla­pa­llan­ku­man Chuya Espi­ri­tu hun­tay­kup­tin­mi mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­pi ri­may­ta qa­llay­kur­qa­ku Chuya Espi­ri­tu­pa ri­ma­chis­qan­man hina. 5 Je­r u­sa­len llaq­t a­pim kach­kar­qa­ku ka­r u­man­t a hamuq judio ru­na­ku­na, pay­ku­ nam lliw na­cion­ku­na­man­ta cha­ya­mur­qa­ku Dios­ta yu­pay­cha­nan­ku­paq. 6 Chay wayra hina qa­pa­riq­ta uya­ri­r us­pan­kum lliw ru­na­ku­na hu­ñu­na­ka­ra­mur­qa­ku chay lu­gar­man hi­nas­pam sa­pa­ka­ma ri­may­nin­ku­ta uya­ri­rus­pan­ku mana ima niy­ta­pas atir­qa­ku­chu. 7 Chay­mi admi­ra­kus­pan­ku nir­qa­ku: —¿Kay ri­maq­ku­na­qa ma­na­chum lliw­chan­ku Ga­li­lea law ru­na­ku­na? 8 ¿Imay­nan­pi­ má sa­pa­ka­ma­pa ri­may­nin­chik­pi­qa ri­maq­ta uya­rin­chik? 9 Kay­pi­qa kach­kan­chik achka na­cion­ku­na­man­tam: Par­tia­man­ta, Me­dia­man­ta, Elan­man­ta, Me­so­po­ta­mia­man­ta, Ju­ dea­man­ta, Ca­pa­do­cia­man­ta, Pon­to­man­ta, Asia­man­ta, 10 Fri­gia­man­ta, Pan­fi­lia­man­ta, Egip­to­man­ta, Ci­re­ne­pa wak­law­nin Afri­ca­man­ta. Kach­kan­chik­taq­mi kaypi *ya­chaq Roma llaq­ta­yoq ru­na­ku­na­pas. Wa­kin­mi na­ces­qan­ku­man­ta judio kanku, wa­kin­ña­ taq­mi ju­dio­ku­na­pa re­li­gion­nin­man tik­ra­kuq­ku­na. 11 Kach­kan­ku­taq­mi Cre­ta­man­ta hi­nas­pa Ara­bia law­man­ta kaq­ku­na­pas. Kay­na­ña kach­kap­tin­chik­pas sa­pa­ka­ma­pa idio­ man­chik­pim Dios­pa admi­ra­kuy­paq ru­ras­qan­ku­na­man­ta uya­rich­kan­chik. 12 Llum­pay­t a admi­ra­kus­pan­kum ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­ni­nan­taq kayqa? —nispa. 13 Wa­k in­ña­t aq­mi asi­pa­yar­qa­ku: —Sin­kam kach­kan­ku —nispa. 14 Pe­d rom

Pedropa puntallaraq willakusqanmanta

chun­ka huk­ni­yoq *apos­tol­ku­na­wan sa­ya­riy­kus­pan qa­ya­kuq hina kay­ na­ta nirqa: —Je­ru­sa­len­pi *ya­chaq­ku­na chay­na­taq lla­pa­llan ju­dio­ma­si­llay­ku­na, su­maq­ta­yá uya­ri­way­chik kay nis­qay­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. 15 Ño­qay­ku­qa manam qam­ku­na­ pa nis­qay­ki­chik­man hina sin­ka­chu ka­ni­ku. Ma­na­raq­pas chun­ka ho­ra­ta­qa manam pipas sin­ka­qa kan­man­chu. 16 Aswan­qa kay uya­ris­qay­ki­chik­man­ta­qa ñam Dios­ man­ta wi­lla­kuq Joel qell­qar­qa­ña kay­na­ta:

17 “Diosmi

nin: ‘Tukupay tiempokunapim chaqchurimuq hina lliw runakunaman kachamusaq Espirituyta. Chaymi qari churikichikpas, warmi churikichikpas willakunqaku paykunaman nisqayta. Qamkunamanta kaq mozokunapas

HECHOS 2



1964

revelasqaykunatam rikunqaku. Qamkunamanta kaq yuyaqkunapas mosqoy qosqaykunatam mosqonqaku. 18 Chay punchawkunapim Espirituyta kachamusaq. Qarimanpas warmimanpas lliw serviwaqniykunamanmi kachamusaq. Paykunaman nisqayta willakunankupaqmi kachamusaq. 19 Cielopipas admirakuypaq kaqkunatam rurasaq. Qawachisqaykichikmi kay pachapipas yawartawan ninata chaynataq suyullaña hoqarikuq qosniyta. 20 Manaraq Señorpa suma-sumaq punchawnin chayamuchkaptinqa intipas tuta hinam yanayarunqa. killapas yawar hinam pukayarunqa. 21 Ichaqa, Señorlláy, nispa mañakuwaqniytam ñoqaqa salvaykusaq.' ''

22 —Israel­pa mi­ray­nin­ma­si­llay­ku­na, uya­r i­way­chik­yá. Na­za­ret­man­t a kaq Je­sus­ tam che­qap­ta­pu­ni Dios aprue­bar­qa. Admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta atiy­nin­wan ru­ras­qan­ray­kum chay­ta­qa ya­chan­ki­chik. 23 Dios­qa ñaw­paq­man­ta­raq ya­chas­qan­ man hinam hi­nas­pa mu­nas­qan­man hinam Je­sus­ta qam­ku­na­pa ma­ki­ki­chik­man chu­ray­kur­qa. Pay­tam qam­ku­na pre­so­cha­r ur­qan­ki­chik hi­nas­pam cha­ka­ta­rus­pa wa­ñu­ra­chir­qan­ki­chik mana allin ru­na­ku­na­pa ma­kin­wan. 24 Aswan­qa wi­ñay­paq­ qa manam wa­ñus­qa­qa ka­nan­chu karqa, chay­ray­kum Dios Tayta kaw­sa­ri­chi­mur­qa wa­ñuy­man­ta li­bra­rus­pan. 25 Ñaw­paq­tam David Je­sus­man­ta ri­mas­pan nirqa:

“Siemprem yuyachkani Señorniytaqa. *Alleqniy lawnillaypim kachkan payqa. Manam hukmanyasaqchu ñoqallayqa. 26 Sonqoywanmi kusikullachkani. Simiywanmi kusikullachkani. Confiakuspam cuerpoy samaykunqa. 27 Cuerpoytaqariki manapunim sepulturapiqa saqenkichu. Sapaqchasqaykipa cuerpontaqa manataqmi ismurachinkichu. 28 Ñoqataqa reqsiykachiwankim imaynatam sumaq kawsakuyta. Qayllaykipim kusikuyllawanña tukuy sonqollayta huntaykunki.” 29 —Waw­qe­llay­ku­na, cla­ro­tam wi­llay­ki­chik: Ñaw­paq abue­lon­chik David wa­ñu­rus­pan­ mi pam­pas­qa karqa, ku­nan­ka­ma­pas se­pul­tu­ran­qa hi­na­llam kaypi kach­kan. 30 Da­vid­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi karqa, chay­mi pay­man ju­ra­men­tas­pan Dios pro­me­te­kus­qan­ ray­ku ya­char­qa paypa mi­ray­nin­man­ta Cris­to ha­mu­nan­ta hi­nas­pa David hina *Israel na­cion go­bier­na­nan­ta. 31 Chay­na­pim Da­vid­qa qa­wach­kan­man­pas hina ñaw­paq­man­ta­ raq ri­mar­qa­ña Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta. Paymi nirqa: “Se­pul­tu­ra­pi­qa manam Dios­qa sa­qen­man­chu karqa ni­taq­mi cuer­pon ismu­nan­ta­pas de­jan­man­chu karqa” nispa. 32 Dios­mi kaw­sa­ri­chi­mur­qa kikin Je­sus­ta, che­qap­ta­pu­nim kay­ku­na­ta­qa lla­pa­llay­ku

1965

HECHOS 2​, ​3

ri­kur­qa­ni­ku. 33 Chay­na­pim Je­sus­ta Dios ho­qa­rir­qa la­don­man, Dios­mi pro­me­te­kus­qan­ man hina Chuya Espi­ri­tu­ta Je­sus­man qorqa. Hi­nap­tin­mi Je­sus­pas chaq­chu­ri­muq hina Chuya Espi­ri­tu­ta ka­cha­mur­qa, chay­tam qa­wach­kan­ki­chik hi­nas­pa uya­rich­kan­ki­chik. 34-35 Manam Da­vid­chu cie­lo­man ho­qa­ris­qa­qa karqa, chay­wan­pas paymi nirqa: “Señor Diosmi Señorniyta nirqa: ‘Enemigoykikunata vencenaykamayá *alleqniypi tiyaykuy. Enemigoykikunata saruchinaykamayá alleqniypi tiyaykuy’ nispa.” 36 —Israel­pa

lla­pa­llan mi­ray­nin­ku­na, ya­chay­chik­yá, qam­ku­na­pa cha­ka­ta­rus­qay­ ki­chik Je­sus­tam Israel na­cion­pi Cris­to hi­nas­pa Señor ka­nan­paq Dios chu­ray­kun. 37 Kay­ku­na­t a uya­r i­r us­pan­ku­ña­t aq­mi son­qon­ku­pi llum­pay­t a lla­k i­ku­r us­pan­ku ta­pur­qa­ku Pe­dro­ta­wan wakin *apos­tol­ku­na­ta: —Waw­qe­ku­na ¿ima­ta­taq ru­ra­lla­saq­ku? —nispa. 38 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pay­ki­chik Je­su­cris­to­pa su­tin­pi bau­ti­za­chi­kuy­chik Dios pam­pa­cha­su­nay­ki­chik­paq, chay­na­pim Chuya Espi­ri­tu­ta­pas qo­sun­ki­chik. 39 Kay pro­me­sa­qa qam­ku­na­paq­wan mi­ray­ni­ki­chik­ku­na­paq­mi chay­na­taq ka­ru­pi lliw kaq­ ku­na­paq­wan Señor Dios­nin­chik­pa mu­nas­qan­man hina lliw qa­yas­qa­ku­na­paq­mi. 40 Pe­d rom ru­na­ku­na­t a ancha­t a ri­ma­pa­yas­pan nirqa: —Li­bra­kuy­chik kay hu­cha­lli­kuq ru­na­ku­na­man­ta —nispa. 41 Pe­d ro­pa nis­qan­t a llapa ka­su­kuq­ku­nam bau­t i­za­chi­kur­qa­ku. Iñiq­ku­na­man­mi chay pun­chaw ya­pa­kur­qa­ku yaqa kimsa wa­ran­qa ru­na­ku­na. 42 Chay­mi pay­ku­na *apos­tol­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ta chas­kis­pan­ku huk son­qo­lla kaqku. Hu­ñu­na­kuy­ nin­ku­pi­ña­taq­mi Dios­ta ma­ña­kuq­ku hi­nas­pam tan­ta­ta par­ti­na­kuq­ku. 43 *Apos­tol­ku­nam

Punta kaq iñiqkunapa kawsasqanmanta

Dios­pa atiy­nin­ta qa­wa­chis­pa admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ rar­qa­ku chay­mi lliw ru­na­ku­na admi­ras­qa­lla­ña kar­qa­ku. 44 Je­su­cris­to­man lla­pa­llan iñi­kuq­ku­nam huk son­qo­lla kar­qa­ku, ima ka­puq­nin­ku­pas lla­pa­llan­paq­mi karqa. 45 Chak­ ran­ku­ta­wan ima­pas ka­puq­nin­ku­tam *ran­ti­kuq­ku hi­nas­pam qoll­qen­ku­ta ra­ki­na­kuq­ku ne­ce­si­tas­qan­ku­man hina. 46 Sapa pun­chaw­mi tem­plo­pi huk son­qo­lla hu­ñu­na­kuq­ku, wa­sin-wa­sin hu­ñu­na­kus­pam tan­ta­ta par­ti­na­kuq­ku hi­nas­pam hatun ku­si­kuy­wan allin son­qo­lla kuska mi­kuq­ku. 47 Dios­ta yu­pay­chas­pam lliw ru­na­ku­na­pa allin qa­was­qan kar­ qa­ku. Se­ñor­ña­taq­mi sapa pun­chaw pay­ku­na­man ya­par­qa sal­vas­qa kaq­ku­na­ta.

3

Suchu runapa sanoyasqanmanta

1   Huk pun­chaw­mi tar­dey­kuq las tres­ta Dios ma­ña­kuy ho­ra­ta, Pe­dro­wan Juan tem­plo­man rir­qa­ku. 2 Chay­man­mi sapa pun­chaw ru­na­ku­na apaq­ku na­ces­qan­man­ta­pu­ni suchu ru­na­ta. Su­maq­wan su­ti­chas­qan­ku pun­ku­pi payta chu­ ray­kup­tin­kum yay­kuq ru­na­ku­na­man­ta li­mos­na­ta ma­ña­kuq. 3 Pe­dro­ta­wan Juan­ta tem­plo­man yay­kuch­kaq­ta chay suchu ri­ku­r us­pan­mi: “Li­mos­na­llay­ki” nispa ma­ña­ kur­qa. 4 Chay­mi pay­ku­na su­chu­ta qa­wa­ra­yar­qa­ku hi­nap­tin­mi Pedro nirqa: —Qa­wa­way­ku —nispa.

HECHOS 3

1966

5 Su­chu­ña­t aq­mi

pay­ku­na­ta qa­wa­ra­yar­qa ima­lla­pas qoy­ku­nan­ku­ta su­yas­pan. nirqa: —Manam kan­chu qo­riy­pas nitaq qoll­qey­pas, aswan­qa ka­puq­llay­tam qoyki: Na­ za­ret­man­ta kaq Je­su­cris­to­pa su­tin­pi­yá puriy. 7 Chay­na­ta nispa *alleq ma­kin­man­ta ha­piy­kus­pa aysa­ri­r up­t i­llan­mi cha­kin­ku­na hi­nas­pa chaki mo­qon­ku­na kall­pan­cha­ku­rur­qa. 8 Hi­nap­tin­mi chay ru­na­qa hukta pa­wa­ris­pa­lla qa­llay­kur­qa pu­riy­ta. Pay­ku­na­wan­mi tem­plo­man yay­kur­qa pu­ris­tin, pa­way­ka­chas­tin hi­nas­pa Dios­ta ala­bas­tin. 9 Chay­mi lliw ru­na­ku­na pu­riq­ta­ña hi­nas­ pa Dios ala­baq­ta­ña ri­kus­pan­ku 10 req­si­rur­qa­ku imay­nam chay ru­na­qa Su­maq­wan su­ti­chas­qan­ku tem­plo­pa pun­kun­pi ti­yay­kus­pan li­mos­na ma­ña­kuq kas­qan­ta. Li­mos­ ne­ro­ta pu­riq­ta­ña ri­ku­rus­pan­kum mana ima niy­ta­pas atis­pan­ku admi­ra­kur­qa­ku. 6 Pe­d ro­ña­t aq­mi

11 Chay

Salomon sutiyoq hatun portalpi Pedropa rimasqanmanta

sa­no­ya­ruq suchu runam Pe­dro­ta­wan Juan­ta mana ka­cha­ris­pa qa­ti­ka­char­ qa. Hi­nap­tin­mi lliw ru­na­ku­na admi­ra­kus­pan­ku pay­ku­na­man hu­ñu­na­ku­rur­qa­ku Sa­lo­mon­pa Por­tal­nin­pi. 12 Pe­dro­ña­taq­mi ha­mus­qan­ku­ta qa­wa­ris­pan nirqa: —Israel­pa mi­ray­nin­ma­si­llay­ku­na ¿ima­nas­qa­taq admi­ra­kuch­kan­ki­chik? ¿Ima­nas­ qa­taq ño­qay­ku­ta­qa qa­wa­ra­ya­wach­kan­ki­ku? Manam ki­ki­llay­ku­man­ta­chu otaq Dios ser­viq kas­pay­ku­chu kay ru­na­ta­qa pu­ri­ra­chi­ni­ku. 13 Aswan­qa ñaw­paq abue­lon­chik Abra­ham­pa, Isaac­pa hi­nas­pa Ja­cob­pa yu­pay­chas­qan kikin Dios­mi ha­tun­char­qa ser­ viq­nin Je­sus­ta. Pay­tam au­to­ri­dad­ku­na­man qoy­kur­qan­ki­chik, pre­fec­to Pi­la­to li­bray­ta mu­nap­tin­pas har­ka­kur­qan­ki­chik­mi. 14 Je­sus­qa mana hu­cha­yoq justo kach­kap­tin­pas Pi­la­to li­bray­ku­nan­tam har­ka­kur­qan­ki­chik hi­nas­pam ma­ña­kur­qan­ki­chik runa wa­ ñu­chiq­ta­raq car­cel­man­ta ka­cha­ri­nan­paq. 15 Chay­na­pim wa­ñu­chir­qan­ki­chik kaw­say qokuq Je­sus­ta. Aswan­qa Dios Tay­tam kaw­sa­ri­chi­mur­qa chay­mi Jesus kaw­sa­ri­mus­qan ri­kus­qay­ku­man­ta tes­ti­go ka­ni­ku. 16 Paypa su­tin­pim kay ri­kus­qay­ki­chik hi­nas­pa req­sis­ qay­ki­chik suchu runa kall­pan­cha­ku­run. Paypa su­tin­pim hi­nas­pa pay­man­ta chas­kis­qan con­fian­za­wan­mi kay ru­na­qa pa­say­paq­ta sa­no­ya­run kunan qa­was­qay­ki­chik­pi hi­na­pas. 17 —Waw­qey­ku­na, ño­qa­qa su­maq­tam ya­cha­ni, qam­ku­na­qa Jesus pim kas­qan­ta mana ya­chas­tin­mi wa­ñu­ra­chir­qan­ki­chik au­to­ri­dad­nin­chik­ku­na­pi­wan kuska. 18 Chay­na­pi­má Dios cum­pli­chir­qa ñaw­paq­man­ta­raq lla­pa­llan wi­lla­kuq­nin­ku­na­pa nis­qan­man hina, pay­ku­na­ wan­mi wi­lla­chir­qa Cris­to­pa imay­nam ña­ka­ri­nan­man­ta. 19 Chay­na­qa hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa­yá Dios­man ku­ti­ri­kuy­chik chay­na­pi tukuy hu­chay­ki­chik­ta chin­ka­chip­tin hamuq pun­chaw­pi Señor haw­ka­yay­pi sa­ma­ri­chi­su­nay­ki­chik­paq. 20 Chay­na­ta­qa ru­ran­qa Je­su­cris­to­ta ka­cha­mus­pan­mi. Pay­qa­ri­ki ñaw­paq­man­ta­raq­mi qam­ku­na­paq akllas­qa karqa. 21 Je­su­cris­to­qa hanaq pa­cha­pi­raq­mi qe­pa­mun­qa tukuy ima­ku­na­ta­pas ñaw­paq­pi hina Dios alli­cha­nan tiem­po­ka­ma, kay­ta­qa nir­qa­ñam ñaw­paq tiem­po­pi sa­paq­chas­qan wi­lla­kuq­nin­ ku­na­wan. 22 Abue­lon­chik­ku­na­man­mi Moi­ses­pas nirqa kay­na­ta: —Señor Dios­nin­chik­mi cas­tan­chik­man­ta ño­qa­ta hina ri­ku­ri­chi­pu­sun­ki­chik huk wi­lla­kuq­ta. Chay­na­qa ka­su­kuy­chik­yá chay wi­lla­kuq­pa lliw ni­sus­qay­ki­chik­ta. 23 Pipas mana ka­su­kuq­ta­qa Dios­mi ru­nan­ku­na­man­ta pa­say­paq­ta chin­ka­chin­qa —nispa. 24 —Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas Sa­muel­man­ta qa­llay­kus­pam qa­ti­nas­nin­pi ri­mar­qa­ ku kay pun­chaw­ku­na­pi imam pa­sa­ku­nan­man­ta. 25 Qam­ku­na­qa kan­ki­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa cas­tan­mi, qam­ku­na­paq­mi Dios con­tra­to­ta ru­rar­qa ñaw­paq abue­lon­chik­ku­ na­wan, Abra­ham­tam nirqa: “Kay pa­cha­pi lla­pa­llan ayllu­ku­nam mi­ray­ni­ki­ray­ku ben­de­cis­qa

1967

HECHOS 3​, ​4

kanqa” nispa. 26 Ser­viq­nin­ta Dios kaw­sa­ri­chi­mus­pan­mi pun­ta­ta­qa qam­ku­na­man ka­cha­mur­ qa ben­de­ci­su­nay­ki­chik­paq chay­na­pi sa­pa­ka­ma hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­ku­nay­ki­chik­paq.

4

Pedrowan Juan autoridadkunapa qayllanpi kasqanmanta

1   Pe­dro­wan Juan ru­na­ku­na­man wi­llach­kap­tin­raq­mi *sa­cer­do­te­ku­na ha­mu­ rur­qa tem­plo­pi cui­daq guar­dia­ku­na­pa je­fen­wan hi­nas­pa *sa­du­ceo­ku­na­wan. 2 Pay­ku­nam llum­pay pi­ñas­qa kach­kar­qa­ku Pe­d ro­pa hi­nas­pa Juan­pa ya­cha­chis­ qan­wan. Pay­ku­nam ya­cha­chich­kar­qa: —Je­su­cris­tom kaw­sa­ri­mur­qa, chay­nam kaw­sa­ri­mun­qa lliw wa­ñuq­ku­na­pas —nispa. 3 Pe­d ro­t a­wan Juan­t a ha­pi­r us­pan­kum tu­t ay­kuq­ña kap­t in ca­la­bo­zo­lla­man­raq wich­qa­rur­qa­ku pa­qa­rin­nin­tin­ka­ma. 4 Chay­wan­pas achkaq uya­riq­ku­nam iñi­kur­qa­ ku, qa­ri­ku­na­llam karqa yaqa pich­qa wa­ran­qa. 5 Pa­qa­r in­nin­t in­ña­t aq­mi Je­r u­sa­len llaq­t a­pi hu­ñu­na­ku­r ur­qa­ku ju­dio­ku­na­pa je­fen­ ku­na, ka­ma­chi­kuq­ku­na, Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na. 6 Chay­pi­taq­mi kach­kar­qa Anas­pas, payqa karqa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­mi, kach­kar­qa­taq­mi Cai­fas­pas, Juan­pas, Ale­jan­dro­pas chay­na­taq lliw sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pa ayllun­ku­na­ pas. 7 Pe­dro­ta­wan Juan­ta chay kas­qan­ku­man pu­sa­ra­chi­mus­pan­kum ta­pur­qa­ku: —¿Pi au­to­ri­za­sup­ti­ki­chik­taq hi­nas­pa pipa su­tin­pi­taq kay­ku­na­ta ru­ran­ki­chik? —nispa. 8 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq Chuya Espi­r i­t u­pa hun­t ay­kus­qan nirqa: —Ru­na­ku­na­pa je­fen­ku­na hi­nas­pa lliw ka­ma­chi­kuq­ku­na: 9 Qam­ku­nam ta­pu­wach­ kan­ki­ku onqoq ru­na­ta allin ru­ras­qay­ku­man­ta hi­nas­pa imay­nam sa­no­ya­rus­qan­man­ta. 10 Chay­na­qa ya­chay­chik­yá, ya­cha­chun­taq­yá Israel casta lla­pa­llan ru­na­ku­na­pas, Na­za­ret­ man­ta kaq Je­su­cris­to­pa su­tin­pim kay ru­na­qa allin­ya­run hi­nas­pam sa­no­ña la­doy­ki­chik­pi sa­yach­kan. Chay kikin Je­sus­tam qam­ku­na cha­ka­ta­rur­qan­ki­chik: aswan­qa Dios­mi wa­ñus­qan­man­ta kaw­sa­ri­ra­chi­mur­qa. 11 Qam­ku­nam wasi per­qaq­ku­na hina wis­chu­pa­ kur­qan­ki­chik huk ru­mi­ta, Je­sus­mi chay ru­mi­qa. Paymi ku­nan­qa wa­si­pa ci­mien­ton­pi esqui­nan hapiq ru­mi­ña ri­ku­ri­run. 12 Je­sus­man­ta hukqa manam pipas sal­van­man­chu, kay pa­cha­pi­qa ma­na­taq­mi pipas kan­chu ru­na­ku­na­ta sal­vaq­qa aswan­qa Je­sus­llam. 13 Pe­dro­wan Juan mana man­cha­kus­pa ri­map­tin­mi llapa au­to­ri­dad­ku­na uya­ris­pan­ku admi­ra­kur­qa­ku, pay­ku­na­qa ya­char­qam Pe­dro­wan Juan­qa mana ancha edu­ca­cion­ni­yoq kas­qan­ku­ta, chay­raq­mi mus­ya­rur­qa­ku pay­ku­na­qa Je­sus­pa pu­riq­ma­sin­ku­na kas­qan­ku­ ta. 14 Pay­ku­na­wan­taq­mi sa­yach­kar­qa su­chu­man­ta sa­no­yaq ru­na­pas chay­mi pay­ku­na­pa con­tran­pi­qa mana ima niy­ta­pas atir­qa­ku­chu. 15 Chay­mi Pe­dro­ta­wan Juan­ta *cor­te­man­ ta lloq­si­ra­chir­qa­ku ki­kin­ku­pu­ra­lla­pi ri­ma­na­ku­nan­ku­paq. 16 Pay­ku­nam ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­ta­taq ru­ra­sun kay ru­na­ku­na­wan­qa? Je­r u­sa­len llaq­ta­pi lla­pa­llan ru­na­ku­ nam ya­chan­ku kay suchu runa sa­no­ya­ra­chis­qan­ku­ta­qa. Manam kay­ta­qa ne­gay­ta atich­wan­chu. 17 Wakin ru­na­ku­na amaña ya­cha­nan­ku­paq­mi man­cha­chi­sun­chik ku­nan­man­ta­qa amaña pi­man­pas Je­su­cris­to­pa su­tin­pi ri­ma­nan­ku­paq —nispa. 18 Hi­nas­pam Pe­d ro­t a­wan Juan­t a huk­t a­wan qa­yas­pan­ku, Je­su­cris­to­pa su­t in­pi amaña wi­lla­ku­nan­ku­paq hi­nas­pa amaña ya­cha­chi­nan­ku­paq avi­sar­qa­ku. 19 Icha­qa Pe­dro­wan Juan­mi nir­qa­ku: —Ki­ki­ki­chik­pu­ni tan­teas­pa ni­way­ku: ¿Dios­paq allin­chu kan­man payta mana ka­su­kus­pa qam­ku­na­ta­ña ka­su­kuy­niy­ku? 20 Ño­qay­ku­qa manam upa­llay­man­ku­chu ri­kus­qay­ku­man­ta­wan uya­ris­qay­ku­man­ta wi­lla­kuy­ta­qa —nispa.

HECHOS 4​, ​5

1968

21 Chay­ku­na

pa­sa­kus­qan­man­ta llapa ru­na­ku­na Dios­ta yu­pay­chas­qan­ku­ray­kum Juan­ ta­wan Pe­dro­ta au­to­ri­dad­ku­na mana imay­na cas­ti­gay­ta atis­pan­ku ame­na­zay­kus­pa­lla ka­chay­kur­qa­ku. 22 Chay sa­no­yaq suchu ru­na­qa karqa tawa chun­ka mas wa­ta­yoq­ñam. 23 Pe­d ro­wan

Kallpanchananpaq Diosta mañakusqankumanta

Juan­mi li­bre­ña ka­r us­pan­ku rir­qa­ku wakin iñiq­ma­sin­ku­na­pa­man hi­nas­pam llapa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pa hi­nas­pa judio ka­ma­chiq­ku­na­pa tukuy ima nis­qan­ta wi­lla­kur­qa­ku. 24 Chay­ta uya­riy­kus­pam lla­pa­llan­ku huk son­ qo­lla Dios­ta ma­ña­kus­pa nir­qa­ku: —Se­ñor­niy­ku, qanmi unan­char­qan­ki hanaq pa­cha­ta, kay pa­cha­ta, lamar qo­cha­ta chay­na­taq chay­ku­na­pi tukuy ima­ku­na­ta­pas. 25 Qanmi Chuya Espi­ri­tuy­ki­ wan ser­viq­ni­ki abue­loy­ku Da­vid­ta nir­qan­ki: “¿Imanasqataq nacionkunaqa piñakuywanqa hatarinku? ¿Imanasqataq runakunapas yanqakunata tantearunku? 26 Kay pachapiqariki reykunapas hukllatam hoqarikurunku. Kamachikuqkunapas Señorpa contranpim rimanakurunku. Aceitewan tallispa nombrasqanpa contranpim rimanakurunku.” 27 —Che­qap­ta­pu­nim kay llaq­ta­pi Rey He­ro­des­wan Pon­cio Pi­la­to huk­lla­wa­ku­rur­qa huk­law na­cion­man­ta hamuq ru­na­ku­na­wan hi­nas­pa Israel casta ru­na­ku­na­wan qampa sa­ paq­cha­kus­qay­ki ser­viq­ni­ki Je­sus­pa con­tran­pi. 28 Chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ku ñaw­paq­man­ta­raq mu­nas­qay­ki cum­pli­ku­nan­paq­mi. 29 Tay­tay­ku ku­nan­qa qa­wa­yá imay­nam ame­na­za­was­ qan­ku­ta, hi­nas­pa­yá ser­viq­ni­ki­ku­na­ta kall­pan­cha­way­ku mana man­cha­kus­pa qan­man­ta ri­ma­nay­ku­paq. 30 Qa­wa­chi­yá atiy­ni­ki­ta llapa onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chis­pay­ki hi­nas­pa admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta sa­paq­cha­kus­qay­ki ser­viq­ni­ki Je­sus­pa su­tin­pi ru­ras­pay­ki. 31 Chay­na­t a ma­ña­ku­r up­t in­kum chay hu­ñu­na­kus­qan­ku wasi kat­ka­t a­t a­r ur­qa hi­nap­tin­mi Chuya Espi­ri­tu lliw­man hun­tay­kur­qa. Chay­mi ma­na­ña man­cha­kus­ pan­ku wi­lla­kur­qa­ku Dios­pa pa­la­bran­ta.

32 Lliw

Ima kapuqninkupas lliwchankupaq kasqanmanta

iñiq­ku­nam huk son­qo­lla kas­pan­ku huk runa hi­na­lla pien­saq­ku, manam pipas “ño­qa­lla­pam” niq­chu ima ka­puq­nin­ku­ta­pas, aswan­qa lliw­chan­ku­paq­mi karqa tukuy iman­ku­pas. 33 *Apos­tol­ku­nam aswan atiy­wan­raq wi­lla­kur­qa­ku Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­qan­man­ta chay­mi lla­pa­llan­ku­ta llum­pay­ta Dios fa­vo­re­cer­qa. 34 Pay­ku­na uku­pi­qa manam pipas pi­si­chi­kuq­chu. Ka­puq­ni­yoq­ku­nam chak­ran­ku­ta chay­na­taq wa­sin­ku­ta *ran­ti­kus­pan­ku qoll­qe­ta *apos­tol­ku­na­man apa­muq­ku, 35 pay­ku­na­ña­taq­ mi sa­pa­ka­ma­man ne­ce­si­tas­qan­ku­man hina qoqku. 36 Chay­na­tam Jo­sey­pas ru­rar­qa. Payqa Le­viy­pa cas­tan­man­ta Chi­pre lawpi na­ce­kuq­mi karqa. Pay­ta­taq­mi apos­tol­ ku­na su­ti­char­qa­ku Ber­na­bey­wan, chay su­ti­qa “sonqo ti­ya­chiq” ni­nan­mi. 37 Paymi *ran­ti­ku­rur­qa chak­ran­ta, hi­nas­pan­mi chay qoll­qe­ta *apos­tol­ku­na­man qorqa.

5

Ananiaspa hinaspa Safirapa huchallikusqanmanta

1 Ana­nias su­ti­yoq runam war­min Sa­fi­ra­pi­wan *ran­ti­ku­rur­qa­ku chak­ran­ku­ta. 2 Pay­ku­nam wakin qoll­qe­t a ra­k i­kuy­kur­qa­ku, Ana­nias­mi *apos­tol­ku­na­man

1969

HECHOS 5

apar­qa wa­ki­llan­ta lla­pan­ta hina. War­min­pas su­maq­tam ya­char­qa kay enga­ño ru­ ras­qan­ku­ta­qa. 3 Hi­nap­tin­mi Pedro nirqa: —Ana­nias ¿ima­nas­qa­má *Sa­ta­nas­qa tan­qay­paq-tan­qay­ku­sur­qan­ki chak­ra­man­ta pa­ga­sus­qay­ki wakin qoll­qe­ta ra­ki­kuy­kus­pay­ki Chuya Espi­ri­tu­ta llu­lla­ku­nay­ki­paq­qa? 4 ¿Ma­na­chum chak­ray­ki­qa qampa karqa? Ña *ran­ti­ku­rup­ti­ki­qa ¿ma­na­chum qampa karqa chay qoll­qe­qa? Dios­tam llu­lla­ku­run­ki­qa, manam ru­na­ku­na­ta­chu —nispa. 5 Kayta uya­r i­r us­pan­mi Ana­nias qon­qay­t a pam­pa­man wi­chiy­kus­pa wa­ñu­r ur­qa. Chay­mi lla­pa­llan ya­chaq­ku­na ancha­lla­ta­ña man­cha­ri­ku­rur­qa­ku. 6 Hi­nap­tin­mi cuer­pon­ta wan­kuy­kus­pan­ku jo­ven­ku­na wan­tu­r ur­qa­ku pam­pa­mu­nan­ku­paq. 7 Yaqa kimsa hora pa­sa­r up­t in­mi Ana­nias­pa war­min­pas ha­mur­qa kay pa­sa­kus­ qan­man­ta mana ima­ta­pas ya­chas­tin. 8 Chay­mi Pedro ta­pur­qa: —¿Chay pre­cio nis­qay­ki­chik­pi­chum *ran­ti­kur­qan­ki­chik chak­ray­ki­chik­ta? —nispa. Hi­nap­tin­mi Sa­fi­ra nirqa: —Arí, chay pre­cio­pim —nispa. 9 Pe­d ro­ña­t aq­mi nirqa: —¿Ima­nas­qa­má tan­tea­na­ku­r ur­qan­ki­chik Se­ñor­pa Espi­ri­tun­ta prue­ba­nay­ ki­chik­paq­qa? Wa­qa­ya yay­ku­much­kan­ku­ña qo­say­ki pam­pa­muq ru­na­ku­na, ku­nan­ña­taq­mi qamta apa­sun­ki —nispa. 10 Ni­r up­t i­llan­mi Pe­d ro­pa ñaw­paq­nin­man Sa­fi ­ra wi­chiy­kus­pan wa­ñu­r ur­qa. Chay­mi jo­ven­ku­na yay­ku­r us­pan­ku wa­ñus­qa­ta­ña ta­riy­kus­pan­ku apar­qa­ku qo­ san­pa waq­tan­pi pam­pa­mu­nan­ku­paq. 11 Chay­mi llapa iñiq­ku­na­wan lliw chay­ta lla­pa­llan ya­chaq­ku­na llum­pay­ta man­cha­ri­kur­qa­ku. Milagrokuna rurasqankumanta

12 Llapa

iñiq­ku­nam huk son­qo­lla hu­ñu­na­kuq­ku tem­plo­pi kaq Sa­lo­mon­pa Por­tal­ nin­pi, *apos­tol­ku­nam Dios­pa atiy­nin­wan admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta ru­na­ku­na­pi ru­raq­ku. 13 Wakin runa pay­ku­na­man asuy­kuy­ta man­cha­kup­tin­pas ru­na­ku­na­pa ha­tun­chas­qan­mi kar­qa­ku. 14 Achka ru­na­ku­nam qa­ri­pas-war­mi­pas Señor Je­su­cris­to­ man iñi­kus­pan­ku sapa pun­chaw mi­raq­ku. 15 Onqoq­ku­na­tam qa­ta­ku­na­pi chay­na­taq cha­ka­na­ku­na­pi ca­lle­ku­na­man hor­qo­muq­ku: “Icha­pas Pedro llan­tuy­kus­pa­llan­pas sa­no­ya­ra­chin­man” nis­pan­ku. 16 Chay­na­lla­taq­mi huk­law llaq­ta­ku­na­man­ta­pas ha­muq­ ku achka ru­na­ku­na Je­ru­sa­len­man onqoq­nin­ku­ta hi­nas­pa de­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ku­na­ta apa­mus­pan­ku chay­mi lla­pa­llan­ku sa­no­yaq­ku. Pedrotawan Juanta presocharusqankumanta

17 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa

je­fen­ku­nam qa­tiq­nin *sa­du­ceo­ku­na­man­ta kaq­ku­na­pi­wan llum­pay­ta envi­dia­kur­qa­ku. 18 Hi­nas­pam *apos­tol­ku­na­ta ha­pi­rus­pan­ku ca­la­bo­ zo­man hi­na­rur­qa­ku. 19 Icha­qa chay tutam Se­ñor­pa angel­nin ha­mus­pan pun­ku­ta ki­cha­rur­qa. Pay­ku­na­ta hor­qo­r us­pan­mi nirqa: 20 —Tem­plo­man ris­pay­k i­chik­yá ru­na­ku­na­man wi­lla­ka­muy­chik kay mosoq vi­da­ man­ta tukuy kay ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta —nispa. 21 Chay­mi achik­ya­r up­t i­llan tem­plo­man ris­pan­ku ya­cha­chir­qa­ku. *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ña­taq­mi pay­wan kaq­ku­na­pi­wan *cor­te­pi hu­ñu­ na­ku­nan­ku­paq qa­ya­chir­qa­ku Israel casta ru­na­ku­na­pi lliw ka­ma­chi­kuq­ku­na­ta. Hi­nas­pan­kum ka­char­qa­ku *apos­tol­ku­na­ta ca­la­bo­zo­man­ta pu­sa­mu­nan­ku­paq.

HECHOS 5 22 Guar­dia­ku­na

1970

ca­la­bo­zo­man cha­ya­r us­pa­ña­taq­mi apos­tol­ku­na­ta­qa ma­na­ña ta­ri­ mur­qa­ku­chu chay­mi ku­ti­ris­pan­ku wi­lla­kur­qa­ku: 23 —Ca­la­bo­zo­tam ta­ri­ra­mu­ni­ku hina wich­qas­qa­ta, pun­ku­pi guar­dia­ku­na­pas hi­na­ llam cui­dach­kan, ki­chay­kup­tiy­ku­ña­taq­mi uku­pi­qa ma­na­ña pipas kas­qa­chu —nispa. 24 Tem­plo­pi cui­daq guar­dia­ku­na­pa je­fen­wan *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen chay­t a uya­ri­r us­pan­kum ta­pu­na­kur­qa­ku: —¿Ima­raq­chá pa­sa­kun­qa­pas? —nis­pan­ku. 25 Chay ra­to­llam huk runa ha­mus­pan nirqa: —Chay ca­la­bo­zo­pi wich­qas­qay­ki­chik ru­na­ku­na­qa tem­plo­pim ya­cha­chich­kan­ ku —nispa. 26 Hi­nap­t in­mi guar­dia­ku­na je­fen­ku­pi­wan rir­qa­ku hi­nas­pam ru­na­ku­na ru­mi­wan cho­qa­pa­ru­nan­ku­ta man­cha­kus­pan­ku mana ima­nas­pa­lla pu­sa­mur­qa­ku. 27 Chay au­to­ri­dad­ku­na­pa kas­qan­man pu­sa­ra­mup­tin­kum *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen nirqa: 28 —Ñam ka­ma­chir­qay­k i­ku­ña Je­sus­man­t a­qa ama ya­cha­chi­nay­k i­chik­paq. Icha­qa Je­r u­sa­len­pi lliw ru­na­ku­na­ta ya­cha­ra­chis­pam ño­qay­ku­ta cul­pa­wan­ki­ku chay Je­ sus­pa wa­ñus­qan­man­ta. 29 Hi­nap­t in­mi wakin *apos­tol­ku­na­pi­wan Pedro nirqa: —Ru­na­ku­na­man­ta pun­ta­ta­qa Dios­tam ka­su­ku­na. 30 Qam­ku­nam Je­sus­ta cha­ ka­ta­rus­pay­ki­chik wa­ñu­ra­chir­qan­ki­chik icha­qa abue­lon­chik­ku­na­pa Dios­nin­mi kaw­sa­ri­ra­chi­mur­qa. 31 Pay­tam Dios ha­tun­chas­pa ho­qa­ri­run *alleq law­nin­man mu­nay­ cha­ku­nan­paq hi­nas­pa sal­vaq­nin­chik ka­nan­paq chay­na­pi Israel cas­ta­ma­sin­chik­ku­na hu­chan­ku­man­ta wa­na­kus­pa pam­pa­chas­qa ka­nan­ku­paq. 32 Kay­ku­na­man­ta­qa ño­qay­kum tes­ti­go ka­ni­ku, tes­ti­go­taq­mi ka­su­kuq­nin­ku­na­man Dios­pa qos­qan Chuya Espi­ri­tu­pas. 33 Au­to­r i­dad­ku­na­ña­t aq­mi kay­ku­na­t a uya­r i­r us­pan­ku llum­pay­t a pi­ña­ku­r ur­qa­ku hi­nas­pam wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq ri­ma­na­kur­qa­ku. 34 Hina chay au­to­ri­dad­ku­na­wan­ mi kach­kar­qa huk *fa­ri­seo Ga­ma­liel su­ti­yoq. Paymi karqa Dios­pa ley­nin­man­ta ya­cha­chiq maes­tro. Pay­tam llapa ru­na­ku­na llum­pay­ta res­pe­taq­ku. Paymi sa­ya­ris­ pan ka­ma­chir­qa *apos­tol­ku­na huk­law­man lloq­siy­ku­nan­ku­paq. 35 Hi­nas­pam llapa au­to­ri­dad­ku­na­ta nirqa: —Israel­pa mi­ray­nin ma­siy­ku­na, allin­ta pien­say­chik imam kay ru­na­ku­na­wan ru­ra­nay­ki­chik­ta. 36 Ñaw­paq pun­chaw­ku­na­pim Teu­das ha­ta­ri­rur­qa allin hatun req­sis­qa­paq ha­pi­kus­pan. Pay­tam qa­tir­qa­ku yaqa tawa pa­chak ru­na­ku­na icha­qa wa­ñu­ra­chip­tin­kum qa­tiq­nin­ku­na­pas lliw che­qe­rur­qa­ku, chay­na­pim yan­qa­paq karqa. 37 Chay­na­lla­taq­mi Ga­li­lea law­man­ta kaq Ju­das­pas censo pun­chaw­ku­na­pi llapa ru­na­ku­na­ta ha­ta­ri­ra­chir­qa icha­qa pay­ta­pas wa­ñu­ra­chir­qa­kum hi­nap­tin­ mi qa­tiq­nin­ku­na­pas tukuy hi­nas­tin­man che­qe­rur­qa­ku. 38 Chay­mi ni­ki­chik, ama ima­nay­chik­chu kay ru­na­ku­na­ta­qa, pay­ku­na­ta­qa haw­ka­lla­ta­yá de­jay­chik. Sichu ya­ cha­chis­qan­ku otaq imam ru­ras­qan­ku ru­na­ku­na­lla­man­ta kap­tin­qa chin­ka­run­qam. 39 Dios­man­ta kap­t in­mi icha­qa imay­na pu­chu­ka­ra­chiy­ta­pas mana ati­waq­chik­chu. Cui­da­kuy­chik, yan­qa­ña­taq Dios­pa con­tran­pi pe­leach­ka­waq­chik —nispa. 40 Chay­mi lliw­chan­ku paypa nis­qan­t a ka­sus­pan­ku *apos­tol­ku­na­t a qa­yay­kus­pa azo­ter­qa­ku. Je­sus­pa su­tin­man­ta amaña ri­ma­nan­ku­paq ka­ma­chis­pa­llam ka­chay­ kur­qa­ku. 41 Chay­mi *cor­te­man­ta apos­tol­ku­na lloq­sir­qa­ku llum­pay ku­sis­qa­lla­ña Je­su­cris­to­pa su­tin­man­ta pen­qa­kuy­ku­na­ta ña­ka­ri­nan­ku­paq Dios­pa per­me­tis­qan­ ku­ray­ku. 42 Mana sa­may­kus­pan­kum sapa pun­chaw tem­plo­pi hi­nas­pa wa­si­ku­na­pi ya­cha­chiq­ku hi­nas­pa Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kuq­ku.

1971

HECHOS 6​, ​7

Diaconopaq qanchis runakunata akllasqankumanta

6

1   Chay pun­chaw­ku­na­pim Cris­to­man iñi­kuq­ku­na aswan-as­wan mi­rar­qa­ku. Chay­mi *grie­go rimaq iñiq­ku­na que­ja­kur­qa­ku *he­breo rimaq iñiq­ku­na­man­ta: —Sapa pun­chaw mi­kuy­ta aypup­tin­kum ño­qay­ku­man­ta kaq viu­da­ku­na­ta mana allin­ta­chu atien­den­ku —nis­pan­ku. 2 Chay­mi chun­ka iskay­nin­t in *apos­tol­ku­na lla­pa­llan iñiq­ku­na­t a hu­ñu­r us­pan­ku nir­qa­ku: —Si­chum Dios­pa pa­la­bran ya­cha­chiy­ta de­ja­ru­saq­ku mi­kuy­ta ser­vi­nay­ku­paq hi­nap­ tin­qa manam allin­chu kan­man. 3 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­man­ta­yá akllay­chik qan­chis ru­na­ku­na­ta Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan ya­chay­ni­yoq­ku­na­ta, mikuy aypu­kuy­ta­qa pay­ku­na­pa ma­kin­man­ñam chu­ra­saq­ku. 4 Ño­qay­ku­ña­taq­mi Dios­ ta chay­lla-c­hay­lla ma­ña­kus­pa pa­la­bran­ta ya­cha­chi­saq­ku —nispa. 5 Chay­mi llapa hu­ñu­nas­qa­ku­na “allin­mi” nis­pan­ku akllar­qa­ku Este­ban­ta. Paymi karqa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan llum­pay iñiy­ni­yoq. Akllar­qa­ku­taq­mi Fe­li­pe­ta, Pro­co­ro­ta, Ni­ca­nor­ta, Ti­mon­ta, Par­me­nas­ta hi­nas­pa Ni­co­las­ta. Ni­co­las­qa karqa ju­dio­ku­na­pa re­li­gion­ nin­man tik­ra­kuq Antio­quia llaq­ta­yoq­mi. 6 Pay­ku­na­tam *apos­tol­ku­na­man pu­sa­mur­qa­ku, apos­tol­ku­nam pay­ku­na­pa ha­wan­man ma­kin­ku­ta chu­ray­kus­pan­ku Dios­ta ma­ña­kur­qa­ku. 7 Chay­mi Dios­pa pa­la­bran­ta aswan-as­wan wi­lla­kup­tin­ku llapa iñiq­ku­na aswan-as­wan mi­rar­qa Je­ru­sa­len llaq­ta­pi. Achka­ñam *sa­cer­do­te­ku­na­pas Je­sus­man iñi­kuy­kur­qa­ku.

8 Este­ban­mi

Estebanta presocharusqankumanta

Dios­pa ancha fa­vo­re­ces­qan kaspa chay­na­taq Dios­pa atiy­nin­wan hun­ ta­ris­qa kas­pan ru­na­ku­na­pi admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta ruraq. 9 Je­ru­sa­len­pim karqa Li­bras­qa­ku­na­pa *Hu­ñu­na­ku­nan­ku Wasi. Chay­pim hu­ñu­na­kuq­ku Ci­re­ne­man­ta, Ale­jan­dria­man­ta, Ci­li­cia­man­ta hi­nas­pa Asia­man­ta kaq ju­dio­ku­na. Huk pun­chaw­mi pay­ku­na­man­ta wa­kin­ku­na Este­ban­wan ati­pa­na­kur­qa­ku. 10 Pay­ku­na­qa manam Este­ban upa­lla­chiy­ta atir­qa­ku­chu allin ya­chay­wan hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan ri­mas­qan­ray­ku. 11 Chay­mi pa­ga­rur­qa­ku huk ru­na­ku­na­man Este­ban­man­ta llu­lla­kus­ pan­ku: “Ño­qay­kum kay ru­na­ta uya­rir­qa­ni­ku Moi­ses­pa hi­nas­pa Dios­pa con­tran­pi mana allin ri­maq­ta” nispa ri­ma­nan­ku­paq. 12 Chay­na­pim llapa ru­na­ku­na­ta­wan ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ta chay­na­taq Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­ku­na­ta ha­ta­ri­ra­chir­qa­ku Este­ban­ pa con­tran­pi. Qon­qay­ta pa­way­kus­pan­kum Este­ban­ta ha­pi­rus­pa *cor­te­man aysar­qa­ku. 13 Chay pu­sas­qan­ku llu­lla ru­na­ku­nam Este­ban­pa con­tran­pi kay­na­ta nir­qa­ku: —Kay runam mana upa­llas­pa mana allin pa­la­bra­ku­na­ta riman Dios­paq sa­paq­chas­qa wa­si­man­ta­wan Dios­pa ley­nin­man­ta. 14 Paymi nirqa: “Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­mi tem­plo­ ta tu­ñi­chis­pan Moi­ses­pa ka­ma­chi­was­qan­chik cos­tum­bren­chik­ku­na­ta cam­bian­qa” nispa. 15 Hi­nap­t in­mi chay *cor­te­pi lla­pa­llan ti­yaq­ku­na Este­ban­t a qa­wa­r is­pan­ku angel­ pa uyan hina uya­yoq­ta ri­ku­r ur­qa­ku.

7

1   *Sa­cer­do­te­ku­na­pa

Estebanpa willakusqanmanta

je­fen­mi Este­ban­ta ta­pur­qa: —¿Chay­na­ta­chu ri­mar­qan­ki? —nispa. 2 Chay­mi Este­ban­ña­t aq nirqa: —Waw­qe­llay­ku­na, tay­ta­ku­na, uya­riy­ku­way­chik. Ño­qan­chik­pa kan­cha­rich­kaq Dios­ nin­chik­mi abue­lon­chik Abra­han­man Me­so­po­ta­mia lawpi ri­ku­riy­kur­qa ma­na­raq Haran

HECHOS 7

1972

llaq­ta­man ri­pu­kuch­kap­tin. 3 Pay­tam nirqa: “Llaq­tay­ki­man­ta hi­nas­pa aylluy­ki­man­ta lloq­siy qa­wa­chi­nay allpa­man” nispa. 4 Chay­mi Dios­pa nis­qan­man hina Abra­ham Cal­dea law­man­ta ri­pu­kus­pan Haran llaq­ta­pi *ya­char­qa. Chay­pi tay­tan wa­ñu­kup­tin­mi payta Dios pu­sa­mur­qa kay kas­qan­chik allpa­man. 5 Dios­qa manam ima he­ren­cia­ta­pas kay­pi­qa qor­qa­chu, icha­qa ma­na­raq chu­ri­yoq kach­kap­tin­pas Dios­mi pro­me­te­kur­qa tukuy kay allpa­ta­qa pay­man­wan mi­ray­nin­ku­na­man qo­nan­paq. 6 Pay­tam nirqa: “Mi­ray­ni­ki­ku­nam ru­na­pa llaq­tan­pi fo­ras­te­ro hina *ya­chan­qa­ku, ña­ka­ris­tin­mi sir­vien­te kan­qa­ku tawa pa­chak wa­ta­pu­ni” nispa. 7 Dios­qa nir­qa­taq­mi: “Aswan­qa ser­vi­chi­kuq­nin­ku ru­na­ku­na­tam cas­ti­ga­saq hi­nap­tin­mi mi­ray­ni­ki­ku­ na chay na­cion­man­ta lloq­si­mus­pan­ku kaypi yu­pay­cha­wan­qa­ku” nispa. 8 Dios­mi con­tra­to­ta ru­rar­qa Abra­han­wan hi­nas­pam ka­ma­chir­qa qari kay­nin­ku­pi *se­ña­las­qa ka­nan­ku­paq. Chay­mi chu­rin Isaac na­ce­rup­tin pusaq pun­chaw­nin­man Abra­ham se­ña­lar­qa: Isaac­pas se­ña­ lar­qam chu­rin Ja­cob­ta, chay­na­ta­taq­mi Ja­cob­pas ru­rar­qa chun­ka iskay­nin­tin chu­rin­ku­na­ta. Kay chun­ka iskay­nin­tin­mi Israel na­cion­pa ayllun­ku­na­pa abue­lon­ku­na karqa. 9 —Ja­cob­pa chu­r in­ku­nam waw­qen­ku Jo­sey­man­t a envi­dia­kus­pan­ku *ran­t i­ku­ rur­qa­ku Egip­to na­cion­man apa­nan­ku­paq. Icha­qa Dios­mi Jo­sey­ta ya­na­pas­pan 10 li­brar­qa llapa ña­ka­r iy­nin­ku­na­man­t a. Dios fa­vo­re­cep­t in­mi Jo­sey­qa allin ya­ chay­ni­yoq karqa chay­mi Rey Fa­raon­pas allin­ta qa­was­pan Jo­sey­ta akllar­qa Egip­to na­cion­pi hi­nas­pa kikin reypa wa­sin­pi ka­ma­chi­kuq ka­nan­paq. 11 —Llum­pay yar­qay­mi karqa Egip­to na­cion­pi­pas chay­na­taq Ca­naan law­pi­pas. Hi­nap­ tin­mi abue­lon­chik­ku­na mana ima­ta­pas ta­rir­qa­ku­chu mi­ku­nan­ku­paq. 12 Icha­qa Egip­to na­cion­pi trigo kas­qan­ta Jacob ya­cha­rus­pan­mi chu­rin­ku­na­ta chay­man punta via­je­pi ka­char­qa. 13 Iskay kaq ku­tiy­nin­ku­pi­ñam Jo­sey­qa waw­qen­ku­na­man req­siy­ka­chi­kur­qa chay­ mi Egip­to na­cion­pa rey­nin­pas ya­cha­rur­qa pipa cas­tan­mi Jo­sey­qa kas­qan­ta. 14 Chay­na­pim Jo­sey­qa tay­tan Ja­cob­ta llapa ayllun­tin­ta Egip­to na­cion­man qa­ya­chir­qa, pay­ku­na­qa karqa qan­chis chun­ka pich­qa­yoq ru­na­ku­nam. 15 Chay­na­pi­má Ja­cob­qa Egip­to na­cion­man ri­pu­ kur­qa hi­nas­pam chay­pi wa­ñu­kur­qa, hina chay­pi­taq­mi paypa chu­rin­ku­na­pas wa­ñu­kur­qa. 16 Chay­man­ta­ñam pay­ku­na­pa tu­llun­ku­na­ta apar­qa­ku Si­quem llaq­ta­man chay­pi pam­pa­ nan­ku­paq. Chay se­pul­tu­ra­tam Abra­ham ran­tir­qa qoll­qe­wan Ha­mor­pa chu­rin­ku­na­man­ta. 17 —Abra­han­man Dios­pa pro­me­tes­qan cum­pli­ku­ruch­kap­tin­ñam Israel­pa llapa mi­ray­nin­ku­na llum­pa-l­lum­pay­ta mi­ra­rur­qa Egip­to na­cion­pi. 18 Chay­man­tam Egip­to na­cion­pi­qa mu­nay­cha­kur­qa Jo­sey­ta mana req­siq reyña. 19 Paymi enga­ñas­pa llum­pay­ta ña­ka­ri­chir­qa abue­lon­chik­ku­na­ta, llu­llu wa­wa­ku­na wa­ñu­nan­ku­paq­mi wis­chu­nan­ku­ paq obli­gar­qa­ku. 20 Chay tiem­po­pim Moi­ses­pas na­cer­qa. Paymi karqa Dios­pa ku­yas­qan su­ma-su­maq wawa chay­mi tay­ta-ma­man kimsa killa wa­sin­ku­pi uywar­qa­ku. 21 Tay­ ta-ma­man­ku wis­chu­rup­tin­mi Egip­to na­cion reypa warmi chu­rin ta­ri­kus­pan wa­wan­ta hina uywa­kur­qa. 22 Chay­na­pim Egip­to­pi tukuy ya­chay­ku­na­ta ya­cha­chir­qa­ku chay­mi Moi­ses­qa hatun req­sis­qa runa karqa ri­may­nin­pi­pas chay­na­taq ru­ray­nin­pi­pas. 23 —Moi­ses tawa chun­ka wa­ta­yoq ka­rus­pan­ña­taq­mi Israel­pa mi­ray­nin­ma­sin­ku­na­man wa­tu­kuq rirqa. 24 Chay­pim Egip­to ru­na­ta ri­ku­rur­qa Israel­pa cas­tan ru­na­ta ma­qach­kaq­ ta. Payta har­kas­pan­mi ma­qaq­nin Egip­to ru­na­ta ven­ga­kus­pa wa­ñu­ra­chir­qa. 25 Paymi pien­sar­qa: “Cas­tay­ku­na­qa lue­goch cuen­ta­ta qo­kun­qa­ku pay­ku­na­ta­qa ño­qan­ta­ka­ma Dios li­bra­nan­ta” nispa, aswan­qa pay­ku­na­qa manam entien­der­qa­ku­chu. 26 Pa­qa­rin­nin­tin­ta­ña­ taq­mi Moi­ses ta­ri­rur­qa paypa cas­tan iskay ru­na­ku­na pe­leach­kaq­ta, mana pe­lea­nan­ku­ta mu­nas­pan­mi nirqa: “Qam­ku­na­qa waw­qen­tin­mi kan­ki­chik ¿ima­nas­qa­taq qam­ku­na­qa ma­qa­na­kuch­kan­ki­chik?” nispa. 27 Hi­nap­tin­mi chay cas­ta­ma­sin maqaq runa Moi­ses­ta tan­qa­ris­pa nirqa: “¿Pitaq qam­ta­qa chu­ra­sur­qan­ki ño­qay­ku­pa je­fey­ku hi­nas­pa juez­niy­ku

1973

HECHOS 7

ka­nay­ki­paq. 28 ¿Qayna pun­chaw wa­ñu­chis­qay­ki Egip­to ru­na­ta hi­na­chu ño­qa­ta­pas wa­ñu­ra­ chi­way­ta mu­nan­ki?” nispa. 29 Kayta uya­ri­rus­pan­mi Moi­ses ayqe­kus­pa ri­pu­kur­qa Ma­dian law­man. Ru­na­pa llaq­tan­pi fo­ras­te­ro *ya­chach­kap­tin­mi iskay chu­rin­ku­na na­cer­qa. 30 —Tawa chun­ka wata pa­sa­r up­t in­ñam Sinai chun­niq orqo­pi angel­ta ri­ku­r ur­ qa ru­pach­kaq tan­kar kich­ka­pi. 31 Moi­ses­ña­taq­mi chay­ta ri­ku­rus­pan admi­ra­kur­qa hi­nas­pam su­maq­ta qa­way­kuy­ta mu­nas­pan asuy­kus­pan uya­rir­qa Dios­pa kayna nis­ qan­ta: 32 “Ño­qa­qa kani abue­loy­ki Abra­ham­pa, Isaac­pa hi­nas­pa Ja­cob­pa Dios­nin­mi” nispa. Chay­mi Moi­ses man­cha­ri­kuy­wan kat­ka­ta­tay­ta qa­llay­kus­pan ni qa­wa­riy­ ta­pas atir­qa­chu. 33 Chay­mi Señor Dios nirqa: “*Usu­tay­ki­ta hor­qo­kuy, sa­rus­qay­ki allpa­qa ño­qa­paq sa­paq­chas­qa allpam. 34 Qa­wach­ka­ni­pu­nim Egip­to na­cion­pi ru­nay­ ku­na­pa ña­ka­ris­qan­ta, uya­rich­ka­ni­taq­mi wa­qas­qan­ku­ta­pas. Chay­mi uray­ka­mu­ni pay­ku­na­ta li­bra­nay­paq. Riyá, ñoqam ka­chas­qay­ki Egip­to na­cion­man” nispa. 35 —Chay­mi: “¿Pitaq qam­ta­qa chu­ra­sur­qan­ki ño­qay­ku­pa je­fey­ku hi­nas­pa juez­niy­ku ka­nay­ki­paq?” nispa des­pre­cias­qan­ku Moi­ses­ta tan­kar-kich­ka­pi ri­ku­riq angel­nin­ta­ ka­ma Dios ka­ma­chir­qa pay­ku­na­pa li­braq­nin hi­nas­pa jefen ka­nan­paq. 36 Chay­na­pi­má Moi­ses­qa Egip­to na­cion­man­ta li­bra­mur­qa llapa abue­lon­chik­ku­na­ta, Dios­pa atiy­nin­ta qa­wa­chis­pam admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta ru­rar­qa Egip­to na­cion­pi, Puka Lamar Qo­cha­pi chay­na­taq chun­niq­pi­pas tawa chun­ka wa­ta­pu­ni. 37 Chay kikin Moi­ses­taq­ mi Israel­pa mi­ray­nin ma­sin­chik­ku­na­ta­pas nirqa: “Dios­mi cas­tan­chik­man­ta ño­qa­ta hina ri­ku­ri­chi­pu­sun­ki­chik huk wi­lla­kuq­ta” nispa. 38 Chay Moi­ses­má karqa hu­ñu­nas­qa llapa abue­lon­chik­ku­na­wan chun­niq­pi, pay­taq­mi karqa Sinai Orqo­pi ri­ma­pa­yaq­nin angel­wan­pas. Pay­taq­mi kaw­sa­nan­chik­paq pa­la­bra­ku­na­ta­pas chas­ki­pu­war­qan­chik. 39 —Icha­qa chay abue­lon­chik­ku­nam payta mana ka­su­kuy­ta mu­nar­qa­ku­chu hi­nas­ pam qe­pan­cha­ku­rus­pan­ku Egip­to na­cion­man ku­ti­kuy­ta mu­nas­pa 40 Aa­ron­ta nir­qa­ku: “Ru­ra­pu­way­ku tay­ta­cha­ku­na­ta Dios hina pu­sa­wa­nan­chik­paq. Egip­to na­cion­man­ta hor­qo­mu­waq­nin­chik chay Moi­ses­ta­qa imach pa­sa­run manam ya­chan­chik­chu” nispa. 41 Chay­mi ru­ra­rur­qa­ku qo­ri­man­ta malta to­ro­ta hi­nas­pam ani­mal­ku­na­ta wa­ñu­chis­ pa chay tay­ta­cha­man ofre­cer­qa­ku, ma­kin­ku­pa ru­ra­rus­qan­wan­má ku­si­kur­qa­ku. 42 Chay­na­pim Dios­pas pay­ku­na­ta qe­pan­cha­ku­rus­pa sa­qe­rur­qa lu­ce­ro­ku­na­ta­ña ado­ra­ nan­ku­paq, Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan li­bro­pim kay­na­ta nich­kan: “Yaw Israel castakuna, chunniqpi tawa chunka wata kaspaykichikqa animalkunatawan wakin ofrendakunataqa manam ofrecewarqankichikchu. 43 Aswanqa chay Moloc taytachaykichikpa karpantam aparqankichik. Renfan taytaykichikpa lucerontam aparqankichik. Chay taytachakunatam adoranaykichikpaq rurarqankichik. Chayraykum Babilonia llaqtapa waklawninman qarqosaykichik.” 44 —Chay

chun­niq­pim ñawpa abue­lon­chik­ku­na huk kar­pa­pi wa­qay­chaq­ku Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta. Chay kar­pa­ta­qa ru­rar­qa­ku Moi­ses­man Dios­pa qa­wa­chis­qan­ pi hinam chay­na­taq ka­ma­chis­qan­pi hinam. 45 Abue­lon­chik­ku­nam chas­kir­qa­ku chay kar­pa­ta he­ren­cia­ta hina. Chay kar­pa­ta apa­mus­pan­kum Jo­suey­wan ha­mur­qa­ku kay allpan­chik­man huk casta ru­na­ku­na­ta allpan­man­ta qar­qo­rus­pan­ku. Dios­mi chay ru­na­ku­na­ta qar­qo­chir­qa kay allpa­ta abue­lon­chik­ku­na­man qo­nan­paq. Kar­pa­lla­pi­má

HECHOS 7​, ​8

1974

Dios­nin­chik­ta­qa ado­raq­ku Rey Da­vid­pa tiem­pon­ka­ma. 46 Da­vid­ta Dios fa­vo­re­cep­tin­mi David tem­plo ru­ray­ta mu­nar­qa abue­lon Ja­cob­pa Dios­nin­paq. 47 Icha­qa Da­vid­pa chu­rin Sa­lo­mon­mi tem­plo­ta ru­rar­qa. 48 Hanaq pa­cha­pi Dios­qa manam ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan tem­plo­ku­na­pi­chu *ya­chan. Dios­man­ta wi­lla­kuq­pas Se­ñor­pa nis­qan­tam kay­na­ta nirqa: 49 “Hanaq pachaqa gobiernaspa tiyanaymi. Kay pachaqa ñoqapa sarunaymi. ¿Imayna wasitataq rurapuwankichikman? ¿Maypitaq sarunay sitiota rurapuwankichikman? 50 ¿Manachum atiywan rurarqani tukuy kay llapa imakunataqa?” 51 Este­ban­mi

nir­qa­taq: —Qam­ku­na­qa rumi sonqo ru­na­ku­nam kan­ki­chik. Dios mana req­siq ru­na­pa hinam rin­ri­ki­chik­pas, son­qoy­ki­chik­pas kach­kan. Qam­ku­na­qa Chuya Espi­ri­tu­pa con­tra­llan­pi kas­pam, ñawpa abue­loy­ki­chik­ku­na hi­na­pu­ni kach­kan­ki­chik. 52 ¿Dios­ man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­qa ma­na­chum ñaw­paq abue­loy­ki­chik­ku­na lla­pa­llan­ta ña­ka­ri­chir­qa­ku? Dios­pa justo Chu­rin ha­mu­nan­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta­pas wa­ñu­chir­ qa­kum. Chay jus­to­tam trai­cio­nas­pay­ki­chik wa­ñu­ra­chin­ki­chik. 53 Qam­ku­na­man­mi angel­nin­ku­na­wan Dios qo­sur­qan­ki­chik ley­nin­ta icha­qa manam ka­su­kun­ki­chik­chu. Esteban wañuchisqankumanta 54 Judio

au­to­ri­dad­ku­na kayta uya­ri­r us­pan­kum llum­pay ra­bia­wan Este­ban­pa con­t ran­pi ka­chu­pa­kur­qa­ku. 55 Este­ban­ña­taq­mi Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan, cie­ lo­ta qa­wa­ris­pa ri­ku­rur­qa Dios­pa kan­chay­nin­ta, ri­ku­r ur­qa­taq­mi Je­su­cris­to­ta­pas Dios­pa *alleq law­nin­pi sa­yach­kaq­ta. 56 Chay­mi Este­ban nirqa: —¡Qa­way­chik! Kikin hanaq pa­cha­tam ri­kuch­ka­ni, Dios­pa alleq law­nin­pim Dios­man­ta Hamuq Runa sa­yach­kan —nispa. 57 Chay­mi pay­ku­na mana uya­riy­ta mu­nas­pan­ku rin­rin­ku­ta ta­pa­ku­rur­qa­ku hi­nas­pam qa­pa­ris­pan­ku lliw way­ka­rur­qa­ku. 58 Hi­nas­pam llaq­ta­pa can­ton­man aysa­rus­pan­ku ru­mi­wan cho­qa­pa­rur­qa­ku. Este­ban acu­saq ru­na­ku­nam cho­qa­pa­nan­ku­ka­ma pa­chan­ku­ta cui­da­chir­ qa­ku Saulo su­ti­yoq jo­ven­wan. 59 Ru­mi­wan cho­qa­pach­kap­tin­kum Este­ban ma­ña­kur­qa: —Señor Jesus almay­ta­yá chas­kiy­kuy —nispa. 60 Hi­nas­pan­mi qon­qo­ra­kuy­kus­pan qa­pa­r ir­qa: —Se­ñor­lláy, amayá cas­ti­gay­chu kay hucha ru­ras­qan­ku­man­ta­qa —nispa. Hi­nas­pam wa­ñu­kur­qa.

8

Iñiqkunata Saulo ñakarichisqanmanta

1   Chay­mi Saulo allin­paq ha­pir­qa Este­ban wa­ñu­chis­qan­ku­ta. Hina chay pun­chaw­lla­pim llapa iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chi­nan­ku­paq qa­ti­ka­chay­ta qa­ llay­kur­qa­ku. Chay­mi lla­pa­llan iñiq­ku­na che­qe­r ur­qa­ku Judea law­man hi­nas­pa Sa­ma­ria law­man. *Apos­tol­ku­na­lla­ñam Je­r u­sa­len­pi­qa qe­pa­rur­qa­ku. 2 Hi­nap­tin­mi Dios yu­pay­chaq wakin ru­na­ku­na pam­pa­r ur­qa­ku Este­ban­ta, pay­man­tam llum­ pay­ta wa­qar­qa­ku. 3 Sau­lo­ña­taq­mi iñiq­ku­na­ta chin­ka­chi­nan­paq qa­ti­ka­char­qa wa­sin-wa­sin hi­nas­pam qa­ri­ta­pas war­mi­ta­pas car­cel­man apaq.

1975

HECHOS 8

Samaria llaqtapi willakusqankumanta

4 Aswan­qa

Je­ru­sa­len­man­ta che­qe­chis­qa­ku­nam may­man ris­pan­ku­pas Je­su­cris­to­ man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kuq­ku. 5 Chay­na­pim Fe­li­pe­pas rirqa Sa­ma­ria llaq­ta­man hi­nas­pam Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kur­qa. 6 Chay­mi llapa ru­na­ku­na hu­ñu­na­kus­pan­ku Fe­li­pe­pa nis­qan­ta huk son­qo­lla uya­rir­qa­ku, ri­kur­qa­ku­taq­mi *mi­la­gro­ku­na Fe­li­pe­pa ru­ras­qan­ta­pas. 7 De­mo­nio­pa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ku­na­ta­pas sa­no­ya­chir­qam, chay de­ mo­nio­ku­nam ru­na­ku­na­ta qa­pa­ri­chis­tin lloq­siq. Sa­no­yaq­taq­mi su­chu­ku­na­pas hi­nas­pa wis­tu­ku­na­pas. 8 Chay­ray­kum chay llaq­ta­pi ru­na­ku­na­qa llum­pay ku­sis­qa kar­qa­ku. 9 Sa­ma­r ia llaq­t a­pim kach­kar­qa Simon su­t i­yoq brujo runa, paymi chay llaq­t a­pi llapa ru­na­ku­na­ta admi­ra­chiq: “Ño­qa­qa ancha ya­chay­ni­yoq runam kani” nispa. 10 Pay­t am tak­sa­pas-ha­t un­pas ka­su­kuq­ku hi­nas­pam pay­man­t a niqku: —Kay ru­na­pi­qa Dios­pa ancha atiy­nin­mi kach­kan —nis­pan­ku. 11 Pay­ta­má ka­su­kuq­ku bru­je­rian­wan unay­su­ña admi­ra­chip­tin. 12 Aswan­qa Dios­pa mu­ nay­cha­kus­qan­man­ta hi­nas­pa ru­na­ku­na­ta sal­vaq Je­su­cris­to­pa su­tin­man­ta Fe­li­pe ri­maq­ta uya­ris­pan­kum qa­ri­pas-war­mi­pas iñi­kus­pan­ku Fe­li­pe­wan bau­ti­za­chi­kur­qa­ku. 13 Chay­mi Si­mon­pas Je­su­cris­to­man iñi­kus­pan bau­ti­za­chi­kur­qa hi­nas­pam Fe­li­pe­wan­ña pu­rir­qa. Dios­pa atiy­nin­wan *mi­la­gro­ku­na­ta Fe­li­pe­pa ru­ras­qan­ta qa­was­pan­ña­taq­mi admi­ra­kur­qa. 14 Sa­ma­r ia llaq­t a­pi ru­na­ku­na Dios­pa pa­la­bran chas­k is­qan­ku­t a ya­cha­r us­pan­ ku­ña­taq­mi Je­ru­sa­len­pi *apos­tol­ku­na ka­char­qa­ku Pe­dro­ta­wan Juan­ta. 15 Sa­ma­ria llaq­ta­man cha­ya­rus­pan­kum Dios­ta ma­ña­kur­qa­ku Sa­ma­ria­pi iñiq­ku­na Chuya Espi­ri­tu­ta chas­ki­nan­ku­paq. 16 Je­sus­pa su­ti­llan­pi­raq pay­ku­na bau­ti­za­chi­kup­tin­kum Chuya Espi­ri­tu­qa ma­na­raq may­qan­man­pas ha­mur­qa­raq­chu. 17 Chay­mi Pe­dro­wan Juan iñiq­ku­na­man ma­kin­ku­ta chu­ray­kup­tin­ku chas­kir­qa­ku Chuya Espi­ri­tu­ta. 18 Iñiq­ku­na­man *apos­tol­ku­na ma­k in­ku­t a chu­rap­t in­mi pay­ku­na­man Chuya Espi­ ri­tu qo­mus­qa karqa, chay­tam Simon ri­kur­qa chay­mi apos­tol­ku­na­man qoll­qe­ta qa­wa­chis­pan 19 nirqa: —Qoy­ku­way­chik chay atiy­ta chay­na­pi pi­man­pas ma­kiy­ta chu­ray­kup­tiy Chuya Espi­ri­tu­ta chas­ki­nan­ku­paq —nispa. 20 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —¡Qoll­qe­ki­wan kus­ka­yá chin­kay Dios­pa qos­qan­ta qoll­qe­wan ran­ti­ruy pien­sas­ qay­ki­man­ta! 21 Kay atiy­qa manam qam­paq­chu, son­qoy­ki­pi mu­nas­qay­ki­ku­na­qa manam Dios­paq hi­na­chu. 22 Wa­na­kuy chay llum­pay mana allin ruray mu­ nas­qay­ki­man­ta hi­nas­pa Dios­ta ma­ña­kuy, icha­pas chay­na­pi son­qoy­ki­pi chay pien­sas­qay­ki­ta pam­pa­cha­sun­ki­man. 23 Ya­cha­nim qamqa envi­dio­so­lla­ña kas­qay­ki­ ta hi­nas­pa mana allin ru­ray­ku­na­wan­pas wa­tas­qa kas­qay­ki­ta. 24 Hi­nap­t in­mi Si­mon­ña­t aq nirqa: —Se­ñor­ta­yá ma­ña­pu­lla­way­chik nis­qay­ki­chik­man hina ima­pas ama pa­sa­wa­nan­ paq —nispa. 25 Je­su­cris­to­man­t a wi­lla­r us­pam Dios­pa pa­la­bran­t a *apos­tol­ku­na ya­cha­chir­qa­ ku hi­nas­pam ku­tir­qa­ku Je­r u­sa­len­man Sa­ma­ria llaq­ta­cha­ku­na­pi Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­tin. Etiopia nacionniyoq runawan Felipe tupasqanmanta

26 Chay­man­t am

Fe­li­pe­ta Dios­pa angel­nin kay­na­ta ka­ma­chir­qa: —Kay­man­ta riy sur­law­man Je­ru­sa­len­man­ta Gaza llaq­ta­man riq ñan­nin­ta —nispa.

HECHOS 8​, ​9

1976

Chay­qa chun­niq ñanmi. 27 Fe­li­pe ris­pan­mi ñanpi tu­pa­rur­qa Etio­pia na­cion­ pi ka­ma­chi­kuq ru­na­wan. Payqa karqa Etio­pia na­cion­pi Can­da­ce su­ti­yoq rei­na­pa qoll­qen wa­qay­chaq­mi. Paymi Je­r u­sa­len­pi Dios ado­raq ris­qan­man­ta ku­tich­kar­qa. 28 Payqa ca­ba­llo­pa aysas­qan car­re­t a­pim rich­kar­qa llaq­t an law­man Dios­man­t a wi­ lla­kuq Isaias­pa qell­qas­qan li­bro­ta lees­tin. 29 Chay­mi Fe­li­pe­ta Chuya Espi­ri­tu nirqa: —Wak car­re­ta­ta hay­pas­pay­ki asuy­kuy —nispa. 30 Chay­mi Fe­li­pe kall­pas­pan, Isaias­pa qell­qas­qan libro lees­qan­ta uya­ris­pan ta­pur­qa: —¿Entien­den­ki­chu chay lees­qay­ki­pa imam nis­qan­ta? —nispa. 31 Ka­ma­chi­kuq­ña­t aq­mi nirqa: —¿Imay­na­taq entien­dey­man mana pipas ya­chay­ka­chi­wap­tin­qa? —nis­pan. Chay­mi Fe­li­pe­ta rue­gar­qa se­qas­pan waq­tan­pi ti­ya­nan­paq. 32 Chay li­bro­pi lees­qan­mi kayna karqa: Nakanankupaq ovejata hina pusaptinkum mana rimarirqachu. Imaynam carnero kanman millwan rutuqninpa qayllanpi upallalla, chaynam paypas karqa ñakarichiqninkunapa qayllanpi upallalla. 33 Humillaykachispankum mana allin arreglotachu rurapurqaku. ¿Pitaq willakunman mirayninmanta wañurachichkaptinkuqa? 34 Hi­nap­t in­mi chay ka­ma­chi­kuq ta­pur­qa Fe­li­pe­t a: —Niy­ku­way ¿pi­man­ta­taq kay wi­lla­kuq­qa ri­mach­kan, ki­kin­man­ta­chu icha pi­ man­ta­taq? —nispa. 35 Chay­mi lees­qan­ku­man­t a qa­llay­kus­pan Je­sus­man­t a allin no­t i­cia­ku­na­t a Fe­li­pe wi­llar­qa. 36 Chay­mi ya­ku­pa kas­qan­man cha­ya­r up­tin­ku chay ka­ma­chi­kuq nirqa: —Kay­qa­ya kaypi kasqa yaku ¿ima­raq­taq fal­ta­wan bau­ti­za­wa­nay­ki­paq? —nispa. ( 37 Chay­mi Fe­li­pe­ña­taq nirqa: —Tukuy son­qoy­ki­wan iñip­ti­ki­qa allin­mi —nispa. Hi­nap­tin­mi chay ka­ma­chi­kuq­ña­taq nirqa: —Cree­nim Je­su­cris­to­qa Dios­pa Chu­rin kas­qan­ta.) 38 Chay­na­ta ni­rus­pan­mi car­re­ta­ta sa­ya­chi­nan­paq ka­ma­chir­qa. Chay­mi iskay­nin­ku uray­kur­qa­ku ya­ku­man hi­nap­tin­mi Fe­li­pe bau­ti­zar­qa. 39 Ya­ku­man­ta se­qa­rup­tin­ ku­ña­taq­mi Se­ñor­pa Espi­ri­tun Fe­li­pe­ta huk­law­man apa­rur­qa. Hi­nap­tin­mi chay ka­ma­chi­kuq­qa ma­na­ña ri­kur­qa­chu Fe­li­pe­ta, icha­qa ku­sis­qa­lla­ñam pa­sa­kur­qa. 40 Fe­li­ pe­ña­taq­mi Azoto su­ti­yoq llaq­ta­cha­pi­ña ri­ku­ri­rur­qa hi­nas­pan­mi llaq­tan-l­laq­tan rirqa Je­sus­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­tin Ce­sa­rea llaq­ta­man cha­ya­nan­ka­ma.

9

1   Sau­lo­ña­taq­mi

Saulopa iñikusqanmanta (Hch 22:6-16. 26:12-18)

Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­ta wa­ñu­chi­nan­paq ame­na­zar­qa. Chay­ ray­kum *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­man pa­sar­qa. 2 Ofi­cio­ku­na­tam ma­ña­kur­qa Da­mas­co llaq­ta­pi *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi ka­ma­chi­kuq­ku­na­paq chay­na­pi Je­su­cris­to qa­tiq­ku­na­ta war­mi­ta­pas-qa­ri­ta­pas pre­so­ta Je­ru­sa­len llaq­ta­man pu­sa­mu­ nan­paq. 3 Da­mas­co llaq­ta­man cha­yay­kuch­kap­tin­ñam qon­qay­lla­man­ta huk llip­yay hina payta kan­chay­kur­qa. 4 Chay­mi Saulo pam­pa­man wi­chiy­kus­pan uya­rir­qa: —Saulo, Saulo ¿ima­nas­qa­taq ña­ka­ri­chi­wa­nay­ki­paq qa­ti­ka­cha­wan­ki? —niqta. 5 Chay­mi Saulo ta­pur­qa: —¿Pitaq kanki Señor? —nispa.

1977

HECHOS 9

Hi­nap­tin­mi ni­mur­qa: —Ño­qa­qa qa­ti­ka­cha­was­qay­ki Je­sus­mi kani. 6 Ha­ta­ris­pay­ki Da­mas­co llaq­ta­man yay­kuy, chay­pim imam ru­ra­nay­ki­ta ni­sun­ki —nispa. 7 Sau­lo­wan riq­ku­nam chay ri­ma­mus­qan­t a uya­r ir­qa­ku, icha­qa manam pi­t a­pas ri­kur­qa­ku­chu. Chay­mi admi­ras­qa­lla­ña kar­qa­ku. 8 Sau­lo­ña­taq­mi pam­pa­man­ta ha­ta­ris­pan ma­na­ña ima­ta­pas ri­kur­qa­chu ñaw­sa­ya­rus­qan­ray­ku. Chay­mi ma­kin­ man­ta aysas­pan­ku Da­mas­co­man pu­say­kur­qa­ku. 9 Chay­na­pim kimsa pun­chaw karqa mana ri­ku­kuq, manam ima­ta­pas mi­kur­qa­chu nitaq to­mar­qa­chu. 10 Chay Da­mas­co llaq­t a­pim *ya­char­qa Je­su­cris­to­pi iñiq Ana­nias su­t i­yoq runa. Pay­man­mi Señor ri­ku­riy­kus­pan nirqa: —Ana­nias —nispa. Chay­mi pay nirqa: —¿Imata Señor? —nispa. 11 Chay­mi Señor nirqa: —Ha­ta­ris­pay­ki riy De­re­cha su­ti­yoq ca­lle­man, hi­nas­pay­ki Ju­das­pa wa­sin­pi Tarso llaq­ta­yoq Sau­lo­ta mas­ka­muy. Paymi Dios­ta ma­ña­kus­pan 12 re­ve­la­cion­nin­pi ri­ku­sur­qan­ki paypa kas­qan­man yay­kuch­kaq­ta chay­na­pi paypa ha­wan­man ma­ki­ ki­ta chu­rap­ti­ki huk­ta­wan qa­wa­ri­ku­nan­paq. 13 Chay­mi Ana­nias­ña­t aq nirqa: —Se­ñor­lláy, achkaq ru­na­ku­nam wi­lla­war­qa­ku chay ru­na­man­ta­qa, payqa Je­ru­sa­ len llaq­ta­pim qan­man iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chir­qa. 14 Ku­nan­ña­taq­mi *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pa ka­ma­chis­qan ha­mu­run qampa su­ti­ki­pi ma­ña­kuq­ku­na­ta pre­so­cha­nan­paq. 15 Chay­mi Se­ñor­ña­t aq Ana­nias­t a nirqa: —Pa­say­pu­ni, chay ru­na­ta­qa akllar­qa­ni huk­law na­cion­ku­na­pi ru­na­ku­na­man, rey­ku­na­man hi­nas­pa Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­man ño­qa­man­ta wi­lla­ku­nan­paq­mi. 16 Ñoqam pay­man ya­cha­chi­saq ño­qa­ray­ku llum­pay ña­ka­r i­nan­t a. 17 Chay­mi Ana­nias pa­sar­qa Sau­lo­pa kas­qan wa­si­man hi­nas­pam yay­ku­r us­pan Sau­lo­pa ha­wan­man ma­kin­ta chu­ray­kus­pan nirqa: —Waw­qey Saulo, chay ha­mus­qay­ki ñanpi ri­ku­ri­suq­ni­ki Señor Je­sus­mi ka­cha­mu­war­ qa qamta qa­wa­ri­chi­nay­paq hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan ka­nay­ki­paq —nispa. 18 Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla paypa ña­win­man­ta wi­chi­rur­qa esca­ma hina, hi­nap­tin­mi qa­wa­kur­qa­ña. Chay­mi Saulo ha­ta­ris­pan bau­ti­za­chi­kur­qa. 19 Mi­kuy­wan kall­pan­cha­ kuy­kus­pan­mi chay pun­chaw­ku­na qe­par­qa Da­mas­co llaq­ta­pi iñiq­ku­na­wan. 20 Sau­lom

Damasco llaqtapi Saulo willakusqanmanta

wi­lla­kur­qa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi: murallanta (Hch 9:25) —Je­su­cris­to­qa Dios­pa Chu­rin­mi —nispa. 21 Lliw uya­r iq­ku­na­ña­t aq­mi admi­ra­kus­pan­ku kay­na­t a ni­na­kur­qa­ku: —¿Ma­na­chu kay ru­na­qa Je­r u­sa­len llaq­ta­pi pu­rir­qa Je­su­cris­to­pa su­tin­pi ma­ña­ kuq­ku­na­ta ña­ka­ri­chis­tin? ¿Ma­na­chum ki­kin­pu­ni kay­man­pas ha­mur­qa iñiq­ku­na­ta pre­so­cha­rus­pan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­man apa­nan­paq? —nispa. 22 Icha­qa Sau­lom aswan-as­wan kall­pan­cha­kus­pan Je­sus­qa che­qap­t a­pu­ni pro­me­ tes­qa Cris­to kas­qan­ta wi­lla­kur­qa chay­na­pi Da­mas­co­pi *ya­chaq ju­dio­ku­na­pas ima pien­say­ta­pas mana ati­nan­ku­ka­ma.

HECHOS 9

23 Achka

1978 Saulopa lluptikusqanmanta

pun­chaw pa­sa­rup­tin­mi ju­dio­ku­na ya­cha­ra­chi­na­kur­qa­ku Sau­lo­ta wa­ñu­ra­ chi­nan­ku­paq. 24 Icha­qa Sau­lom chay­ta ya­cha­rur­qa. Chay­mi pay­ku­na tu­ta-pun­chaw chay llaq­ta­pa pun­kun­ku­na­pi su­yaq­ku wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 25 Aswan­qa iñiq­ku­nam hatun ca­nas­ta­pi Sau­lo­ta tu­ta­llan uray­ka­ra­chir­qa­ku chay llaq­ta­pa mu­yu­riq­nin per­qan­ta 26 Saulo

Jerusalen llaqtapi Saulo tarikusqanmanta

Je­ru­sa­len­man cha­ya­rus­pan­mi iñiq­ku­na­wan hu­ñu­na­kuy­ta mu­nar­qa, icha­qa pay­ku­nam man­cha­kur­qa­ku Je­su­cris­to­man iñis­qan­ta mana crees­pan­ku. 27 Aswan­ qa Ber­na­bey­mi Sau­lo­ta pu­sar­qa *apos­tol­ku­na­man hi­nas­pam wi­llar­qa Je­su­cris­to­ta ñanpi Saulo ri­ku­mus­qan­man­ta hi­nas­pa pay­ta­pas Señor ri­ma­pa­yas­qan­man­ta chay­na­ taq Da­mas­co llaq­ta­pi mana man­cha­kus­pa Je­su­cris­to­pa su­tin­pi ri­mas­qan­man­ta­pas. 28 Chay­mi Sau­lo­qa Je­ru­sa­len­pi­ña apos­tol­ku­na­wan puriq. 29 Mana man­cha­kus­pam rimaq Se­ñor­pa su­tin­pi, ati­pa­na­kuq­taq­mi *grie­go rimaq ju­dio­ku­na­wan­pas, aswan­qa pay­ku­nam wa­ñu­ra­chiy­pi riqku. 30 Je­su­cris­to­man iñi­kuq­ku­na chay­ta mus­ya­rus­pan­ kum Sau­lo­ta pu­sa­rur­qa­ku Ce­sa­rea­man hi­nas­pam Tarso llaq­ta­man avia­rur­qa­ku. 31 Chay­mi iñiq­ku­na­qa tukuy Judea law­pi­pas, Ga­li­lea law­pi­pas hi­nas­pa Sa­ma­ria law­ pi­pas haw­ka­ña kar­qa­ku. Iñiy­nin­ku­pim wi­ñaq­ku hi­nas­pam Se­ñor­ta man­cha­kus­pan­ku kaw­saq­ku, Chuya Espi­ri­tu­pa kall­pan­chas­qan kas­pan­kum aswan-as­wan mi­raq­ku. 32 *Apos­tol

Eneaspa sanoyasqanmanta

Pe­drom llapa iñiq­ku­na­ta wa­tu­kus­pan Lida llaq­ta­pi iñi­kuq­ku­na­man­ pas cha­ya­rur­qa. 33 Chay­pim ta­rir­qa Eneas su­ti­yoq ru­na­ta, paymi su­chu­ya­rus­pan pusaq wa­ta­ña ca­ma­pi kach­kar­qa. 34 Hi­nap­tin­mi Pedro nirqa: —Eneas, Je­su­cris­tom sa­no­ya­ra­chi­sun­ki, ha­ta­ris­pay­ki ca­may­ki­ta alli­chay —nispa. Chay ra­to­llam Eneas ha­ta­ri­rur­qa. 35 Lida llaq­ta­pi hi­nas­pa Saron llaq­ta­pi lliw *ya­ chaq­ku­nam payta ri­ku­rur­qa­ku hi­nas­pan­kum Señor Je­su­cris­to­man­ña iñi­kur­qa­ku. 36 Chay

Dorcaspa kawsarirusqanmanta

Jope llaq­ta­cha­pim *ya­char­qa Je­su­cris­to­pi iñi­kuq Ta­bi­ta su­ti­yoq warmi, paypa su­tin­mi grie­go ri­may­pi karqa Dor­cas. Paymi achka allin­ku­na­ta ruraq hi­nas­pam wak­cha­ku­na­ta ya­na­paq. 37 Chay pun­chaw­ku­na­pi onqo­rus­pan­mi wa­ñu­ kur­qa chay­mi cuer­pon­ta ba­ña­r us­pan­ku wa­si­pa altos­nin­pi chu­tay­kur­qa­ku. 38 Lida llaq­tam hich­pa­lla karqa chay Jope llaq­ta­man­ta chay­mi iñiq­ku­na chay­pi Pedro kas­qan­ta ya­cha­rus­pan­ku iskay ru­na­ku­na­wan ni­chi­mur­qa­ku: —Ku­nan­pu­ni pa­sa­muy Jope llaq­ta­man —nispa. 39 Chay­na­ta Pe­dro­man wi­llay­kup­tin­kum pa­sar­qa pay­ku­na­wan. Cha­ya­rup­tin­ña­taq­mi Pe­dro­ta pu­say­kur­qa­ku wa­ñuq­pa kas­qan cuar­to­man. Pe­dro­man llapa viu­da­ku­na asuy­ kus­pam wa­qas­tin qa­wa­chir­qa­ku Dor­cas­pa ru­ras­qan ca­mi­sa­ku­na­ta­wan wa­li­ku­na­ta. 40 Pe­d ro­ña­t aq­mi chay­pi lliw kaq­ku­na­t a lloq­si­ra­chis­pan qon­qo­ran­pa Dios­t a ma­ ña­kur­qa hi­nas­pan­mi chay wa­ñus­qa war­mi­ta qa­wa­ris­pan nirqa: —Ta­bi­ta, ha­ta­riy —nispa. Chay­mi Ta­bi­ta qa­wa­ri­ku­r ur­qa, hi­nas­pan­mi Pe­dro­ta ri­ku­rus­pan ti­ya­ri­rur­qa. 41 Chay­mi Pedro ma­k in­man­t a ha­piy­kus­pan sa­ya­r i­chir­qa. Iñiq­ku­na­t a­wan viu­da­ ku­na­ta qa­yas­pan­mi kaw­sach­kaq­ta­ña pay­ku­na­man qa­wa­chir­qa. 42 Chay­tam Jope

1979

HECHOS 9​, ​10

llaq­ta­pi llapa ru­na­ku­na ya­cha­r ur­qa­ku, chay­mi Se­ñor­man achka­lla­ña iñi­kur­qa­ku. 43 Chay llaq­t a­pim Pedro qe­par­qa achka pun­chaw suela ruraq Si­mon­pa wa­sin­pi.

10

1   Ce­sa­rea

Corneliopa wasinman Pedro risqanmanta

llaq­ta­pim *ya­char­qa Cor­ne­lio. Paymi karqa Ita­lia­no su­ti­ yoq tro­pa­ku­na­pi ca­pi­tan. 2 Cor­neliom wa­sin­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pi­wan Dios­ta man­cha­kus­pa ser­viq­ku, wak­cha ju­dio­ku­na­tam achka qoll­qe­wan ya­na­paq hi­nas­pan­mi tukuy tiem­po Dios­ta ma­ña­kuq. 3 Huk pun­chaw­mi yaqa las tres­ta ma­ ña­kuch­kap­tin Dios pay­man ri­ku­riy­ka­chir­qa huk angel­ta: —¡Cor­ne­lio! —nispa. 4 Chay­mi Cor­ne­lio llum­pay man­cha­r is­qa qa­wa­ra­yas­pan ta­pur­qa: —¿Imata Señor? —nispa. Hi­nap­tin­mi chay angel nirqa: —Ma­ña­kus­qay­ki­ta­wan wak­cha­ku­na ya­na­pas­qay­ki­tam Dios chas­kiy­kun. 5 Ku­nan­yá ru­na­ku­na­t a Jope llaq­t a­man ka­chay Si­mon­wan su­t i­chas­qa Pe­d ro­t a pu­ sa­mu­nan­ku­paq. 6 Payqa sa­ma­pa­kuch­kan suela ruraq Si­mon­pa wa­sin­pim, chay­qa kach­kan lamar qo­cha­pa pa­tan­pim —nispa. 7 Chay ri­ma­pa­yaq­nin angel chin­ka­r up­t i­llan­mi Cor­ne­lio qa­yar­qa iskay ru­ nan­ku­na­ta­wan Dios ser­viq sol­da­don­ta 8 hi­nas­pam chay angel­pa lliw nis­qan­ta pay­ku­na­man wi­llas­pan ka­char­qa Jope llaq­ta­man. 9 Pa­qa­r in­nin­t in Cor­ne­lio­pa ru­nan­ku­na Jope llaq­t a­pa hich­pa­llan­t a­ña rich­ kap­tin­kum yaqa chaw­pi pun­chaw­ta Pedro se­qar­qa wa­si­pa alton­man Dios­ta ma­ña­ku­nan­paq. 10 Llum­pay­ta yar­qa­ra­chi­kus­pan­mi mi­kuy­ta mu­nar­qa. Icha­qa mi­kuy­ta ya­nu­pu­nan­ku­ka­mam re­ve­la­cion­ta chas­kir­qa. 11 Paymi ri­kur­qa hanaq pa­cha­man­ta tawan pun­tan­man­ta war­kus­qa llik­lla hina uray­ka­muq­ta. 12 Chay llik­lla­pim karqa tawa cha­ki­yoq ani­mal­ku­na, cu­le­bra hina qas­qon­pa pu­riq­ku­na hi­nas­pa alton pawaq ani­mal­ku­na. 13 Hi­nap­tin­mi Pedro uya­rir­qa: —Ha­ta­riy Pedro, wa­ñu­chis­pa mikuy —niqta. 14 Chay­mi Pe­d ro­ña­t aq nirqa: —Ma­na­pu­nim mi­kuy­man­chu Señor. ¡Ño­qa­qa hay­ka­pi­pas manam mi­kur­qa­ni­chu mana mi­ku­na kaq­ku­na­ta­qa! —nispa. 15 Chay­mi payta huk­t a­wan ni­mur­qa: —“Mi­ku­na­paq­mi” nispa Dios­pa nis­qan­ku­na­ta­qa amayá niy­chu: “Ma­na­pu­nim mi­kuy­man­chu” nis­pa­qa. 16 Chay­na­llam pa­sa­kur­qa kim­sa­ka­ma hi­nap­t in­mi chay­ku­na­qa hanaq pa­cha­man kaq­lla ho­qa­ri­ku­rur­qa. 17 “Ima­ni­nan­taq kayqa” nispa Pedro pien­sach­kap­tin­raq­mi, Cor­ne­lio­pa ka­cha­mus­qan­ku­na cha­ya­much­kar­qa­ku­ña. Pay­ku­nam Si­mon­pa wa­sin­ man­ta ta­pu­kus­pan­ku pun­ku­pi­ña sa­yach­kar­qa­ku. 18 Hi­nas­pam qa­ya­kur­qa­ku: —¿Kay­pi­chu Pe­dro­wan su­ti­chas­qa Simon sa­ma­kuch­kan? —nis­pan­ku. 19 Dios­pa re­ve­las­qan­man­ta Pedro pien­sach­kap­tin­raq­mi Chuya Espi­ri­tu payta nirqa: —Qa­wa­riy, kimsa ru­na­ku­nam mas­ka­such­kan­ki. 20 Uray­kus­pay­ki pay­ku­na­wan riy ama iskay­ra­yas­pay­ki, ñoqam pay­ku­na­ta­qa ka­cha­mur­qa­ni —nispa. 21 Chay­mi Cor­ne­lio­pa ru­nan­ku­na­man uray­kus­pan Pedro nirqa: —Ñoqam kani qam­ku­na­pa mas­kas­qay­ki­chik. ¿Ima­man­taq ha­mur­qan­ki­chik? —nispa. 22 Hi­nap­t in­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku:

HECHOS 10

1980

—Ño­qay­ku­ta­qa Ca­pi­tan Cor­ne­liom ka­cha­mu­wan­ku. Payqa Dios­ta man­cha­ kuq justo runam, pay­ta­qa llapa ju­dio­ku­na­pas allin runa kas­qan­paq­mi req­sin­ku. Dios­pa angel­nin­mi payta ka­ma­chir­qa wa­sin­man qa­ya­chi­sus­pay­ki qampa nis­qay­ ki­ku­na­ta uya­ri­nan­paq —nispa. 23 Hi­nap­t in­mi Pedro chay wa­si­man pay­ku­na­t a yay­kuy­ka­chis­pan sa­ma­chir­qa. Pa­qa­rin­tin pun­chaw­ña­taq­mi Pedro pay­ku­na­wan pa­sar­qa, riy­sir­qa­taq­mi Jope llaq­ ta­pi *ya­chaq wakin iñiq­ku­na­pas. 24 Pa­qa­r in­nin­t in­t a­ñam cha­ya­r ur­qa­ku Ce­sa­rea llaq­t a­man. Chay­pim Cor­ne­lio ayllun­ku­na­ta­wan ku­yas­qan amis­tad­nin­ku­na­ta hu­ñu­r us­pan Pe­dro­ta su­yach­kas­qa. 25 Cor­ne­lio­pa wa­sin­man Pedro yay­kuch­kap­t in­mi Cor­ne­lio­ña­t aq chas­k is­pan Pe­d ro­ pa ñaw­paq­nin­man qon­qo­ra­kuy­kur­qa ado­ra­nan­paq. 26 Icha­qa Pe­drom sa­ya­ri­chir­qa: —Sa­ya­riy, ño­qa­pas qam hina ru­na­llam kani —nispa. 27 Pay­wan par­las­t in yay­kus­pan­ña­t aq­mi wasi ukupi ta­r iy­kur­qa achka hu­ñu­nas­qa ru­na­ku­na­ta. 28 Chay­mi Pedro nirqa: —Ya­chas­qay­ki­chik hinam ju­dio­ku­na­qa mana judio kaq­ku­na­wan­qa mana jun­ta­na­kuy­man­ku­chu, ma­na­taq­mi wa­sin­man­pas yay­kuy­man­ku­chu ley­niy­ku har­ka­was­qan­ku­ray­ku. Icha­qa Dios­mi ya­cha­chi­war­qa amaña pi­ta­pas “Chay­qa hu­cha­sa­pa mi­lla­kuy­paq runam” nis­pay cheq­ni­nay­paq. 29 Chay­ray­kum qa­ya­ra­ chi­mu­wap­ti­ki­chik chay­pu­ni­lla pa­sa­mur­qa­ni mana iskay­ra­yas­pay. Ya­chay­tam mu­na­ni ¿ima­nas­qa­taq qa­ya­chi­mu­war­qan­ki? —nispa. 30 Chay­mi Cor­ne­lio­ña­t aq nirqa: —Tawa pun­chaw­ñam kunan hina las tres­ta kay wa­siy­pi Dios­ta ma­ña­kuch­kap­tiy ri­ku­riy­ku­war­qa su­ma-su­maq kan­chach­kaq pa­cha­yoq runa. 31 Hi­nas­pam ni­war­qa: “Cor­ne­lio, ma­ña­kus­qay­ki­ku­na­ta­wan wak­cha­ku­na ya­na­pas­qay­ki­tam Dios chas­kiy­ kun. 32 Ku­nan­yá ru­na­ku­na­ta Jope llaq­ta­man ka­chay, Pe­dro­wan su­ti­chas­qa Si­mon­ta pu­sa­mu­nan­ku­paq. Payqa sa­ma­pa­kuch­kan suela ruraq Si­mon­pa wa­sin­pim, chay­qa kach­kan lamar qo­cha­pa pa­tan­pim” nispa. 33 Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla ka­cha­mur­qa­ni mas­ka­mu­su­nay­ki­paq. Allin­paq­mi ha­mu­run­ki­qa. Dios­pa qa­was­qan­mi kaypi lliw­chay­ ku hu­ñu­nas­qa kach­ka­ni­ku, uya­riy­tam mu­na­ni­ku Se­ñor­pa tukuy ka­ma­chi­sus­qay­ki­ta. 34 Hi­nap­t in­mi

Corneliopa wasinpi Pedropa willakusqanmanta

Pedro kay­na­ta ri­may­ta qa­llay­kur­qa: —Ku­nan­mi chay­raq entien­de­ni, Dios­qa manam pi­man­pas sa­ya­pa­kun­chu, 35 payqa chas­kin­mi lliw na­cion­ku­na­pi payta ku­yas­pa man­cha­kuy­wan allin ruraq ru­na­ku­na­ta­qa. 36 Dios­mi Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­man allin no­ti­cia­ta wi­lla­chir­qa Je­su­cris­to­lla­wan imay­ nam Dios­wan allin­ya­na­ku­nan­chik­paq, Je­su­cris­to­qa lla­pa­llan­chik­pa Se­ñor­nin­chik­mi. 37 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­ñam bau­ti­zas­qan­man­ta Juan ya­cha­ra­chip­tin Ga­li­lea law­ man­ta qa­llay­kus­pan lliw Judea law­pi­pas tukuy ima pa­sa­kus­qan­ta. 38 Dios­mi hun­tar­qa Na­za­ret­man­ta kaq Je­su­cris­to­man Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan hi­nap­tin­mi pay pu­rir­qa allin­ku­na­ta ru­ras­tin chay­na­taq *Sa­ta­nas­pa llapa ña­ka­ri­chis­qan ru­na­ku­na­ta sa­no­ya­chis­ tin, tukuy chay­ku­na­ta­qa ru­rar­qa Dios pay­wan kas­qan­ray­kum. 39 Judea lawpi hi­nas­pa Je­ru­sa­len llaq­ta­pi Je­su­cris­to­pa imam ru­ras­qan­man­ta­qa ño­qay­kum tes­ti­go ka­ni­ku. Pay­tam wa­ñu­ra­chir­qa­ku cruz­pi cha­ka­ta­rus­pan­ku. 40 Icha­qa Dios­mi payta kaw­sa­ri­chir­qa kimsa pun­chaw wa­ñus­qan­man­ta hi­nas­pam ri­ku­riy­ka­chi­war­qa­ku ño­qay­ku­man. 41 Manam llapa ru­na­man­chu ri­ku­rir­qa­qa aswan­qa ño­qa­llay­ku­man­mi chay­na­pi Je­sus­man­ta wi­lla­ku­nay­ ku­paq ñaw­paq­man­ta­raq Dios­pa akllas­qan kas­qay­ku­ray­ku. Kaw­sa­ri­ra­mup­tin­mi Je­sus­wan

1981

HECHOS 10​, ​11

kuska mi­kur­qa­ni­ku. 42 Paymi ka­ma­chi­war­qa­ku llapa ru­na­ku­na­man pay­man­ta wi­lla­ ku­nay­ku­paq, Je­su­cris­to­tam Dios chu­ra­run wa­ñuq­ku­na­ta­pas hi­nas­pa kaw­saq­ku­na­ta­pas juz­ga­nan­paq. 43 Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas Je­sus­man­tam kay­na­ta nir­qa­ku: “Pay­man lla­pa­llan iñiq­ta­qa hu­chan­man­tam Dios pam­pa­chan­qa” nis­pan­ku. Mana judio kaqkunapas Chuya Espiritu chaskisqankumanta

44 Chay­na­t a

Pedro ri­mach­kap­tin­raq­mi Chuya Espi­ri­tu ha­mur­qa lliw uya­riq­nin­ ku­na­man. 45 Hi­nap­tin­mi Pe­dro­wan riq iñiq ju­dio­ku­na llum­pay­ta admi­ra­kur­qa­ku Pe­dro­pa uya­riq­nin­ku­na­man mana judio kach­kap­tin­ku­pas Chuya Espi­ri­tu­ta Dios qo­mus­qan­wan. 46 Pay­ku­na­tam uya­rir­qa­ku mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­pi ri­ maq­ta hi­nas­pa Dios yu­pay­chaq­ta. 47 Hi­nap­tin­mi Pedro nirqa: —Ño­qan­chik hina pay­ku­na­pas Chuya Espi­ri­tu­ta chas­kich­kap­tin­ku­qa ¿ya­qa­ chum pipas har­ka­kun­man bau­ti­zas­qa ka­nan­ku­ta —nispa. 48 Pe­d rom ka­ma­chir­qa Je­su­cris­to­pa su­t in­pi bau­t i­za­ku­nan­ku­paq. Chay­man­t am Pe­dro­ta rue­gar­qa­ku iskay-kim­sa pun­chaw­lla­pas pay­ku­na­wan ka­ri­nan­paq.

11

Jerusalenpi kaq iñiqkunaman Pedropa willasqanmanta

1   Ju­dea­pi

kaq iñiq­ku­nam *apos­tol­ku­na­pi­wan ya­cha­rur­qa­ku mana judio kaq ru­na­ku­na­pas Dios­pa pa­la­bran chas­kis­qan­ku­ta. 2 Je­ru­sa­len­man Pedro ku­ti­ra­mup­tin­ña­taq­mi iñiq ju­dio­ku­na pay­wan ati­pa­na­kus­pan­ku 3 nir­qa­ku: —¿Ima­nas­qa­taq qamqa rir­qan­ki mana *se­ña­las­qa ru­na­ku­na­pa­man hi­nas­pa pay­ku­na­wan­pas mi­ku­mur­qan­ki? —nispa. 4 Chay­mi Pedro qa­lla­r iy­nin­man­t a imay­nam pa­sa­kus­qan­t a wi­lla­kus­pan nirqa: 5 —Jope llaq­ta­pim Dios­ta ma­ña­kuch­kar­qa­ni, chay­mi re­ve­la­cion­ta chas­kis­pay ri­kur­qa­ni hanaq pa­cha­man­ta tawan pun­tan­man­ta war­kus­qa hatun llik­lla hina ño­qa­pa kas­qay­ka­ ma uray­ka­muq­ta. 6 Chay­pa ukun­ta su­maq­ta qa­way­kus­pay­mi ri­kur­qa­ni tawa cha­ki­yoq ani­mal­ku­na­ta, purun ani­mal­ku­na­ta, cu­le­bra hina qas­qon­pa pu­riq­ku­na­ta hi­nas­pa alton pawaq ani­mal­ku­na­ta. 7 Hi­nas­pay­mi uya­rir­qa­ni: “Ha­ta­riy Pedro, wa­ñu­chis­pa mikuy” niqta. 8 “Chay­mi ño­qa­ña­taq nir­qa­ni: Ma­na­pu­nim mi­kuy­man­chu Señor ¡ño­qa­qa hay­ka­pi­pas manam mi­kur­qa­ni­chu mana mi­ku­na kaq­ku­na­ta­qa!” nispa. 9 Chay­mi huk­ta­wan ri­ma­pa­ ya­mu­war­qa: “ ‘Mi­ku­na­paq­mi’ nispa Dios­pa nis­qan­ku­na­ta­qa amayá niy­chu: ‘Ma­na­pu­nim mi­kuy­man­chu’ nis­pa­qa.” 10 Chay­na­llam pa­sa­kur­qa kim­sa­ka­ma, hi­nap­tin­mi chay­ku­na­qa hanaq pa­cha­man kaq­lla ho­qa­ri­ku­rur­qa. 11 Chay ra­to­lla­pim kimsa ru­na­ku­na cha­ya­ra­mur­qa chay sa­ma­kus­qay wa­si­man Ce­sa­rea llaq­ta­man pu­sa­wa­nan­paq. 12 Chay­mi Chuya Espi­ri­tu ka­ma­chi­war­qa: “Pay­ku­na­wan riy ama iskay­ra­yas­pay­ki” nispa. Ño­qa­wan­taq­mi rir­qa­ku kay soqta iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas, lliw­mi yay­kur­qa­ni­ku chay ru­na­pa wa­sin­man. 13 Chay runam wi­lla­war­qa­ku wa­sin­pi sa­yach­kaq angel ri­ku­riy­kus­pan kayna nis­qan­ta: “Ku­nan­yá ru­na­ ku­na­ta Jope llaq­ta­man ka­chay Pe­dro­wan su­ti­chas­qa Si­mon­ta pu­sa­mu­nan­ku­paq. 14 Paymi ni­sun­ki imay­nam qam­pas hi­nas­pa aylluy­ki­ku­na­pas sal­vas­qa ka­nay­ki­chik­man­ta” nispa. 15 Pay­ku­na­ta ri­ma­pa­yach­kap­tiy­raq­mi ño­qan­chik­man ñaw­paq­ta ha­mus­qan­pi hina Chuya Espi­ri­tu pay­ku­na­man­pas uray­ka­mur­qa. 16 Chay­mi yu­ya­ri­rur­qa­ni Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ pa nis­qan­ta, paymi nirqa: “Che­qap­tam Juan­qa bau­ti­zar­qa ya­ku­wan, qam­ku­na­ta­ña­taq­mi Dios bau­ti­za­sun­ki­chik Chuya Espi­ri­tu­wan” nispa. 17 Señor Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­man ño­ qan­chik­man hina Espi­ri­tun­ta Dios qop­tin­qa ¿pitaq ño­qa­qa kar­qa­ni Dios­ta har­ka­ku­nay­paq? 18 Chay­na­t a Je­r u­sa­len­pi kaq iñiq­ku­na uya­r i­r us­pan­kum ma­na­ña Pe­d ro­pa con­ tran­pi­chu kar­qa­ku hi­nas­pam Dios­ta yu­pay­char­qa­ku:

HECHOS 11​, ​12

1982

—Chay­na­qa mana judio ru­na­ku­na­man­pas Dios­mi wa­na­kuy­ta­ña qoy­kun wi­ñay­ paq kaw­sa­nan­ku­paq —nispa. 19 Este­ban­t a

Antioquia llaqtapi iñiqkunamanta

wa­ñu­ra­chis­pan­kum wakin iñiq­ku­na­ta­pas ña­ka­ri­chi­nan­ku­paq qa­ ti­ka­char­qa­ku, wa­kiq­nin­mi ayqe­kur­qa­ku Fe­ni­cia law­ka­ma, wa­kin­ña­taq Antio­quia llaq­ta­man. Chay­ku­na­pim judio ru­na­ku­na­lla­man Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. 20 Icha­qa Chi­pre law­man­t a­wan chay­na­t aq Ci­re­ne llaq­t a­man­t am wakin iñiq­ku­na cha­ya­r ur­qa­ku Antio­quia llaq­ta­man, pay­ku­nam Señor Je­sus­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kur­qa­ku mana judio kaq ru­na­ku­na­man. 21 Dios­mi atiy­nin­wan pay­ku­na­ta ya­ na­par­qa chay­mi achka ru­na­ku­na Je­su­cris­to­man iñi­kur­qa­ku. 22 Je­ru­sa­len llaq­ta­pi iñiq­ku­na kay­ku­na­ta ya­cha­rus­pan­kum Ber­na­bey­ta ka­char­qa­ku Antio­quia llaq­ta­ka­ma. 23 Cha­ya­rus­pan­mi chay llaq­ta­pi iñiq­ku­na­paq Dios­pa fa­vor­nin­ ta qa­way­kus­pan llum­pay­ta ku­si­kur­qa. Hi­nas­pan­mi pay­ku­na­ta kall­pan­char­qa huk son­qo­lla qaqa hina sa­yas­pan­ku Se­ñor­ta qa­ti­nan­ku­paq. 24 Ber­na­bey­qa Chuya Espi­ri­ tu­pa hun­tas­qan kas­pan­mi Dios­man ha­pi­pa­kuq allin runa karqa. Chay­na­pim achka ru­na­ku­na ya­pa­kur­qa Se­ñor­man iñis­pan­ku. 25 Chay­man­tam Ber­na­bey pa­sar­qa Tarso llaq­ta­man Saulo mas­kaq, ta­ri­rus­pan­ña­taq­mi pu­sar­qa Antio­quia­man. 26 Chay­pim huk wa­ta­pu­ni iñiq­ku­na­wan kar­qa­ku achka ru­na­ku­na­ta ya­cha­chis­pan­ku. Chay Antio­quia llaq­ta­pim Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­ta “cris­tia­no­wan” su­ti­chay­ta qa­llay­kur­qa­ku. 27 Chay pun­chaw­ku­na­pim Dios­man­t a wakin wi­lla­kuq­ku­na Je­r u­sa­len­man­t a rir­ qa­ku Antio­quia­man. 28 Huk­nin­pa su­tin­mi karqa Agabo. Paymi sa­ya­ris­pan Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan iñiq­ku­na­ta nirqa: —Tukuy kay pa­cha­pim hatun yar­qay kanqa —nispa. Chay­má che­qap­ta­pu­ni pa­sa­kur­qa Clau­dio su­ti­yoq reypa tiem­pon­pi. 29 Hi­nap­ tin­mi Antio­quia­pi iñiq­ku­na ri­ma­na­kur­qa­ku Ju­dea­pi iñiq­ku­na­man atis­qan­ku­man hina ya­na­pa­kuy apa­chi­nan­ku­paq. 30 Chay­na­pim Ber­na­bey­wan hi­nas­pa Sau­lo­wan apa­chir­qa­ku ya­na­pa­kuy­nin­ku­ta Ju­dea­pi iñiq­ku­na­pa *ancia­non­ku­na­man.

12

Jacobota wañuchisqankumantawan Pedrota carcelasqankumanta

1 Chay tiem­po­pim wakin iñiq­ku­na ña­ka­ri­chiy­ta Rey He­ro­des qa­llay­kur­qa. 2 Juan­pa waw­qen Ja­co­bo­ta­pas espa­da­wan wa­ñu­chi­nan­ku­paq­mi ka­ma­ 3 chir­qa.  Ju­dio­ku­na­pa gus­ton­paq kas­qan­ta qa­was­pan­mi Pe­dro­ta­pas pre­so­cha­rur­qa. Chay­qa pa­sa­kur­qa Mana Qon­chu­yoq Tanta Mi­ku­nan­ku Fies­ta pun­chaw­pim. 4 Pe­ dro­ta pre­so­cha­rus­pan­mi car­cel­man hi­na­chir­qa hi­nas­pam ta­wa­man ra­kis­qa chun­ka soq­ta­yoq sol­da­do­ku­na­wan cui­da­chir­qa. *Pas­cua Fies­ta pa­sa­rup­tin­ñam Pe­dro­ta juz­ga­nan­paq ru­na­ku­na­pa qay­llan­man hor­qo­muy­ta mu­nar­qa. 5 Pe­dro­ta car­cel­pi cui­ da­chip­tin­mi llapa iñiq­ku­na­ña­taq pay­paq tukuy son­qon­ku­wan Dios­ta ma­ña­kur­qa­ku. 6 He­ro­des­mi

Pedrota Dios librasqanmanta

nirqa: —Pa­qa­rin­mi Pe­dro­ta hor­qo­saq llapa ru­na­ku­na­man —nispa. Chay tutam Pedro pu­ñuch­kar­qa iskay sol­da­do­ku­na­pa chaw­pin­pi iskay ca­de­na­wan wa­tas­ qa, wakin sol­da­do­ku­na­ña­taq­mi pun­ku­pi kach­kar­qa­ku car­cel­ta cui­das­pan­ku. 7 Hi­nap­tin­mi qon­qay­lla­man­ta Se­ñor­pa angel­nin chay­pi ri­ku­ri­rur­qa chay car­cel­ta kan­chay­nin­wan hun­ tay­kus­pa. Chay angel­mi Pe­dro­ta waq­tan­pi laq­yay­kus­pan rik­cha­ri­chir­qa hi­nas­pan­mi nirqa:

1983

HECHOS 12

—Utqay­man ha­ta­riy —nispa. Hi­nap­tin­mi Pe­dro­pa ma­kin­man­ta ca­de­na­ku­na wi­chi­rur­qa. 8 Angel­mi nirqa: —We­qaw­ni­ki­ta su­maq­ta wa­ta­kus­pay­ki *usu­tay­ki­wan hi­na­kuy —nispa. Chay­na­ta Pedro ru­ra­r up­tin­mi angel nirqa: —Ca­pa­kus­pay­ki qa­ti­way —nispa. 9 Lloq­si­r us­pan­mi angel­pa qe­pan­t a rirqa, icha­qa manam ya­char­qa­chu angel­pa ru­ras­qan­qa che­qap kas­qan­ta chay­mi pien­sar­qa re­ve­la­cion­lla kas­qan­ta. 10 Icha­qa iskay pun­ku­pi kaq sol­da­do­ku­na­pa ñaw­paq­nin­ta pa­sa­rus­pan­kum ca­lle­man lloq­siq fier­ro pun­ku­man cha­ya­r ur­qa­ku hi­nap­tin­mi chay punku ki­ki­llan­man­ta ki­cha­kuy­ kur­qa. Lloq­si­rus­pan­ku huk ca­lle­ta­ña pu­ri­r up­tin­kum qon­qay­ta angel sa­pa­llan­ta sa­qe­rur­qa. 11 Chay­raq mus­ya­ku­r us­pan­mi Pedro nirqa: —Ku­nan­mi icha­qa che­qap­pu­ni kas­qan­ta ya­cha­ru­ni. Se­ñor­mi ka­cha­mu­war­qa angel­nin­ ta He­ro­des­man­ta hi­nas­pa llapa ju­dio­ku­na­pa mana allin pien­sas­qan­man­ta li­bra­wa­nan­paq. 12 Chay­na­ta pien­sas­tin­mi Pedro pa­sar­qa Juan Mar­cos­pa maman Ma­ria­pa wa­sin­ta. Chay wa­si­pim achka ru­na­ku­na hu­ñu­na­kus­pan­ku Dios­ta ma­ña­kuch­kar­qa­ku. 13 Hawa pun­ku­ta Pedro ta­kay­kup­tin­mi Rode su­ti­yoq si­pas­cha rirqa qa­wa­mu­nan­paq. 14 Icha­qa Pe­dro­pa ri­mas­ qan­ta req­si­rus­pan­mi ku­si­kuy­lla­wan­ña mana pun­ku­ta­pas ki­chas­pan kall­par­qa uku­man: —Pe­drom pun­ku­pi kach­kan —nis­pan. 15 Chay­mi si­pas­cha­t a nir­qa­ku: —Icha lo­ca­ya­run­ki —nispa. Pay­ña­taq­mi nirqa: —Pe­dro­pu­nim —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi aswan­raq nir­qa­ku: —Manam payqa kan­man­chu, angel­nin­chá —nis­pan­ku. 16 Pe­d ro­ña­t aq­mi pun­ku­t a ta­kay-ta­kach­kar­qa hi­nap­t in­mi ki­chay­kup­t in­ku pay kas­qan­ta ri­kuy­kus­pan­ku llum­pay­ta admi­ra­kur­qa­ku. 17 Chay­mi ma­kin­wan upa­ lla­nan­ku­paq se­ñas­chas­pan pay­ku­na­man wi­llar­qa imay­na­tam car­cel­man­ta Señor hor­qo­ra­mus­qan­man­ta. Nir­qa­taq­mi: —Wi­llay­chik Ja­co­bo­man­wan iñiq­ma­sin­chik­ku­na­man —nispa. Chay­man­ta lloq­si­r us­pan­mi huk­law­man pa­sa­kur­qa. 18 Achik­ya­r up­t in­ña­t aq­mi sol­da­do­ku­na llum­pay chaq­wa­pi kar­qa­ku imay­nan­pim Pe­dro­pa chin­ka­rus­qan­ta mana ya­chas­pan­ku. 19 Pe­dro­ta He­ro­des mas­ka­chi­mup­ tin­mi mana ta­ri­mur­qa­ku­chu chay­mi sol­da­do­ku­na­ta ta­pu­pay­kus­pan ka­ma­chir­qa pay­ku­na­ta­ña wa­ñu­chi­nan­ku­paq. Chay­pa qe­pan­ta­ñam He­ro­des ri­pu­kur­qa Ju­dea­ man­ta Ce­sa­rea llaq­ta­pi ya­cha­nan­paq. Herodespa wañusqanmanta

20 Tiro llaq­ta­pi kaq hi­nas­pa Sidon llaq­ta­pi kaq ru­na­ku­nam He­ro­des­pa llaq­tan­man­ta kaw­

say­ku­na­ta chas­kiq­ku, icha­qa He­ro­des­mi pay­ku­na­wan pi­ña­ku­rus­pa ma­na­ña apa­chir­qa­chu kaw­say­ku­na­ta chay­mi pay­ku­na tan­tea­na­ku­rur­qa­ku He­ro­des­wan ri­ma­nan­ku­paq. Chay­ray­ kum amis­tad­ta ru­ra­rur­qa­ku Rey He­ro­des­pa con­fian­za ser­viq­nin Blas­to­wan chay­na­pi paypa ya­na­pa­kuy­nin­wan He­ro­des­wan kaq­lla allin­ya­na­ku­nan­ku­paq. 21 Chay­mi He­ro­des pay­ku­na­ ta ci­ta­rur­qa huk pun­chaw ri­ma­na­ku­nan­ku­paq. Chay pun­chaw cha­ya­ra­mup­tin­mi rey kanan pa­cha­wan su­ma-su­maq­ta pa­cha­ku­rur­qa hi­nas­pam sumaq ti­ya­nan­pi ti­yay­kus­pan llapa ru­na­ku­na­man ri­mar­qa. 22 Hi­nap­tin­mi chay ru­na­ku­na qa­pa­ris­pan­ku nir­qa­ku: —¡Kayqa Dios­mi, manam ru­na­chu! —nispa.

HECHOS 12​, ​13

1984

23 Dios

hina ado­ra­chi­kus­pan­mi mana nir­qa­chu Dios­ta ado­ra­nan­ku­paq. Hi­nap­ tin­mi He­ro­des­ta Dios­pa angel­nin chay ra­to­lla onqo­ra­chir­qa, chay­mi uru­ku­na­pa mi­kus­qan wa­ñur­qa. 24 Dios­pa pa­la­bran­mi icha­qa tukuy hi­nas­t in­pi wi­lla­kup­t in­ku mi­rar­qa. 25 Ber­na­bey­wan Sau­lo­ña­t aq­mi ya­na­pa­kuy­nin­ku­t a tu­ku­r us­pan­ku Je­r u­sa­len­man­ ta ku­ti­kur­qa­ku Mar­cos­wan su­ti­chas­qa Juan­ta pu­sa­ri­kus­pan­ku.

13

Bernabeywan Saulo willakuq lloqsisqankumanta

1   Antio­quia­pi

iñiq­ku­na­wan­mi kach­kar­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­wan ya­cha­chiq­ku­na. Pay­ku­nam karqa Ber­na­bey, Simon Negro, Ci­re­ne­man­ta kaq Lucio, Ma­naen hi­nas­pa Saulo. Ma­naen­qa karqa Ga­li­lea lawpi mu­nay­cha­kuq He­ro­des­wan warma kaspa kuska uywas­qam. 2 Huk pun­chaw ayu­nas­pan­ku Se­ñor­ ta ado­rach­kap­tin­kum Chuya Espi­ri­tu nirqa: —Ber­na­bey­ta­wan Sau­lo­ta ra­ki­pu­way­chik, pay­ku­na­ta­qa qa­yar­qa­ni ka­ma­chis­ qay­ta ru­ra­nan­ku­paq­mi —nispa. 3 Ayu­na­r us­pan­kum Dios­t a ma­ña­kur­qa­ku hi­nas­pam ma­k in­ku­t a pay­ku­na­pa ha­ wan­man chu­ray­kus­pan­ku avia­r ur­qa­ku. 4 Chuya

Chipre lawpi apostolkunapa willakusqanmanta

Espi­ri­tu­pa ka­chas­qan­mi Ber­na­bey­wan Saulo cha­ya­rur­qa­ku Se­leu­cia­man, chay­man­ta­ña­taq­mi bu­que­pi rir­qa­ku Chi­pre isla­man. 5 Chay isla­pa patan Sa­la­mi­na su­ti­yoq llaq­ta­man cha­ya­rus­pan­kum Dios­pa pa­la­bran­man­ta wi­lla­kur­qa­ku ju­dio­ku­na­ pa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi. Pay­ku­na­wan­taq­mi Juan­pas rirqa ya­na­pa­nan­paq. 6 Chay ente­ron islan­ta pu­ri­rus­pan­kum cha­ya­rur­qa­ku Pafos llaq­ta­man. Chay­pim ta­ri­ rur­qa­ku Bar­je­sus su­ti­yoq ju­dio­ku­na­man­ta kaq bru­jo­ta. Paymi llu­lla­kus­pan nirqa: —Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi kani —nispa. 7 Chay bru­jom ya­na­paq allin ya­chay­ni­yoq pre­fec­to Ser­gio Pa­blo­t a. Chay pre­ fec­tom Dios­pa pa­la­bran­ta uya­riy­ta mu­nas­pan qa­ya­chi­mur­qa Ber­na­bey­ta­wan Sau­lo­ta. 8 Icha­qa Eli­mas­wan su­ti­chas­qa chay bru­jom pay­ku­na­pa con­tran­pi karqa pre­fec­to Ser­gio ama iñi­nan­paq. 9 Aswan­qa Pa­blo­wan su­ti­chas­qan­ku Sau­lom Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan chay bru­jo­ta qa­wa­ra­ya­r us­pan nirqa: 10 —¡Imay­ma­na llu­lla­pa hi­nas­pa tukuy mana allin­ta ru­ras­pa allin kaq­ku­na­pa con­ tran­pi sa­ya­riq Su­pay­pa chu­rin runa! ¿Ima­nas­qa­taq mana sa­mas­pa Se­ñor­pa che­qap ñan­nin­ku­na­pi kay mu­naq­ku­na­ta pan­ta­chich­kan­ki? 11 Ku­nan­mi Señor cas­ti­ga­sun­ki, ñaw­ sa­ya­rus­pay­kim unay pun­chaw­ku­na inti­pa kan­chay­nin­pas mana rikuq kanki —nispa. Chay­lla­pu­nim tu­ta­yaq qos­ni­pi hina ri­ku­ri­rur­qa, mana ri­ku­kuy­ta atis­pan­mi tam­ pi­ka­chas­pan mas­kar­qa pipas ma­kin­man­ta pu­sa­ri­ku­nan­paq. 12 Kay­ku­na­ta pre­fec­to ri­kus­pan­mi Se­ñor­man­ta Pa­blo­pa ya­cha­chis­qan­ta uya­ris­pan admi­ra­kuy­wan iñi­kur­qa. Pablowan Bernabey Pisidia law Antioquia llaqtapi willakusqankumanta

13 Pa­blom

riq­ma­sin­ku­na­pi­wan Pa­fos­man­ta bu­que­pi lloq­sir­qa­ku Pan­fi­lia lawpi Perge llaq­ta­man. Juan­ña­taq­mi pay­ku­na­man­ta ra­ki­ku­rus­pan Je­ru­sa­len­man ku­ti­kur­qa. 14 Chay­ man­tam Pa­blo­wan Ber­na­bey Per­ge­man­ta rir­qa­ku Pi­si­dia lawpi Antio­quia llaq­ta­man. Chay­pim *sa­ma­na pun­chaw­pi ju­dio­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­nan wa­si­man yay­kus­pan­ku ti­yay­ kur­qa­ku. 15 Dios­pa ley­nin­ta­wan Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­ta lee­rus­pan­kum chay hu­ñu­na­kus­qan­ku­pi ka­ma­chi­kuq­ku­na Pa­blo­ta­wan Ber­na­bey­ta ni­chir­qa­ku:

1985

HECHOS 13

—Waw­qey­ku­na, ima­lla­pas wi­lla­ri­ku­nay­ki­chik kap­tin­qa ku­nan­yá wi­lla­ri­kuy­ chik —nispa. 16 Chay­mi Pablo sa­ya­r is­pan ma­k in­wan upa­lla­nan­ku­paq se­ñas­chas­pan nirqa: —Israel­pa mi­ray­nin­ku­na chay­na­taq Dios­ta ku­yas­pay­ki­chik man­cha­kuq­ku­na, uya­riy­chik, 17 Israel ru­na­ku­na­pa Dios­nin­chik­mi ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­ta akllar­qa hi­ nas­pan­mi achka-ach­ka­man mi­ra­chir­qa ru­na­pa llaq­tan Egip­to na­cion­pi *ya­chap­tin­ku­raq, chay llaq­ta­pi ña­ka­ris­qan­ku­man­tam atiy­nin­wan hor­qo­mur­qa. 18 Tawa chun­ka wa­ta­pu­ ni­taq­mi mana ka­su­kuch­kap­tin­ku­pas chun­niq­pi pay­ku­na­ta Dios ya­na­par­qa. 19 Ca­naan allpa­pi qan­chis na­cion­ku­na­ta chin­ka­chis­pam chay allpa­ta ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­man qorqa. 20 Yaqa tawa pa­chak pich­qa chun­kan wa­ta­pu­nim juez­ku­na­wan go­bier­na­chir­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Sa­muel­pa tiem­pon­ka­ma. 21 Abue­lon­chik­ku­na reyta ma­ña­kup­tin­ kum Dios qorqa Saul­ta pay­ku­na­ta tawa chun­ka wata go­bier­na­nan­paq, payqa Ben­ja­min­pa cas­tan Cispa chu­rin­mi karqa. 22 Payta rey kay­nin­man­ta wis­chu­rus­pan­ña­taq­mi akllar­qa Da­vid­ta­ña abue­lon­chik­ku­na­pa rey­nin ka­nan­paq, pay­man­tam Dios nirqa: “Req­si­nim Isai­pa chu­rin Da­vid­ta, payqa agra­doy­paq­mi, paymi ru­ran­qa tukuy ima ño­qa­pa mu­nas­ qay­ta” nispa. 23 Kikin Da­vid­pa mi­ray­nin­man­tam na­ce­mur­qa Jesus. Pay­tam Dios Tayta ka­cha­mur­qa Israel­pa lla­pa­llan mi­ray­nin­ku­na­ta sal­va­nan­paq ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­ man nis­qan­pi hina. 24 Ma­na­raq Jesus ya­cha­chiy­ta qa­llay­kuch­kap­tin­mi Juan wi­lla­kur­qa: “Israel­pa llapa mi­ray­nin­ku­na, hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa bau­ti­za­kuy­chik” nispa. 25 Wa­ñu­ku­nan­paq hich­pa­lla­ña kach­kap­tin­mi nirqa: “Manam ño­qa­qa kani qam­ku­na­pa pien­sas­qay­ki­chik­chu, aswan­qa ño­qa­man­ta qe­pa­tam ha­mun­qa huk hatun ka­ma­chi­kuq, pay­pa­ta­qa *usu­ta­llan­ta­pas manam pas­ka­nay­paq hi­na­chu kani” nispa. 26 —Abra­ham­pa mi­ray­nin­ma­si­llay­ku­na hi­nas­pa Dios­ta ku­yas­pa man­cha­kuq­ ku­na, kay allin wi­lla­kuy­ku­na­tam Dios apa­mu­war­qan­chik sal­va­ku­nan­chik­paq. 27 Je­r u­sa­len­pi *ya­chaq­ku­nam llapa je­fen­ku­na­pi­wan Jesus pim kas­qan­ta mana ya­chas­tin wa­ñu­nan­paq sen­ten­cia­rur­qa­ku, chay­na­pim Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa nis­qan­ku­na­ta cum­plir­qa­ku. Sapa *sa­ma­na pun­chaw­pi leech­kas­pan­ku­pas manam entien­der­qa­ku­chu. 28 Wa­ñu­nan­paq hina mana hu­cha­yoq­ta ta­rich­kas­pan­ku­pas Pi­ la­to­tam ma­ña­kur­qa­ku Je­sus­ta wa­ñu­chi­nan­paq. 29 Bi­blia­pi tukuy nis­qan­man hina cum­pli­ku­rup­tin­mi cruz­man­ta uray­ka­chis­pa pam­par­qa­ku. 30 Icha­qa Dios­mi kaw­sa­ri­ chi­mur­qa. 31 Chay­mi achka pun­chaw ri­ku­rir­qa Ga­li­lea­man­ta Je­ru­sa­len­man ñaw­paq riq­ma­sin­ku­na­man. Pay­ku­nam Je­sus­man­ta *wi­lla­kun­ku Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­man. 32 —Chay­na­pim ño­qay­ku­pas qam­ku­na­man wi­llach­kay­k i­ku Dios­pa ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­man allin­nin­chik­paq pro­me­tes­qan­man­ta. 33 Ño­qan­chik pay­ku­ na­pa mi­ray­nin kap­tin­chik­mi pro­me­te­was­qan­chik­man hina Dios kaw­sa­ri­ra­chi­mun Je­sus­ta iskay kaq Sal­mo­pi kayna nis­qan­pi hi­na­pas: “Churiymi qamqa kapuwanki, kunan punchawmantapunimriki ñoqaqa kani Taytallayki.” 34 —Je­sus­pa

cuer­pon mana ismu­r u­nan­paq kaw­sa­ri­mu­nan­man­tam Dios kay­ na­ta nirqa: “Qam­ku­na­man­mi qos­qay­ki­chik Da­vid­man pro­me­te­kus­qay ancha allin­ku­na­ta” nispa. 35 Huk Sal­mo­pi­pas nich­kan­mi kay­na­ta: “Sa­paq­chas­qay­ki­pa cuer­pon­ta­qa ma­na­taq­mi ismu­ra­chin­ki­chu” nispa. 36 —Che­qap­tam Da­vid­qa Dios­pa mu­nas­qan­man hina wi­ñay­ma­sin­ku­na­ta ya­ na­par­qa, abue­lon­ku­na hina wa­ñu­rup­tin­ña­taq­mi cuer­pon ismu­rur­qa. 37 Dios­pa

HECHOS 13​, ​14

1986

kaw­sa­ri­chis­qan Je­sus­pa cuer­pon­mi icha­qa mana ismur­qa­chu. 38 Ya­chay­chik­yá waw­qey­ku­na, Je­su­cris­to­man iñip­ti­llay­ki­chik­mi hu­chay­ki­chik­ta­qa Dios pam­pa­chan. 39 Je­su­cris­to­man lla­pa­llan iñiq­ku­na­tam ma­na­ña hu­cha­yoq­paq Dios chas­kin Moi­ ses­pa lliw ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta mana cum­pliy­ta atip­tin­ku­pas. 40 Cui­da­kuy­chik­yá Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa nis­qan ama su­ce­de­su­nay­ki­chik­paq, pay­ku­nam nirqa:

41 “Uyariychik

Diospa nisqanmanta asikuqkuna. Admirakuspayá chinkaychik. Tiempoykichikpim admirakuypaqta rurasaq. Willasuptikichikpas mana creenatam rurasaq.”

42 Chay­na­t a

ri­ma­rus­pan­mi Pa­blo­qa riq­ma­sin­ku­na­pi­wan lloq­sir­qa­ku, chay­mi payta rue­ga­kur­qa­ku: —Huk­nin *sa­ma­na pun­chaw­ta­wan ya­pa­man­ta kay­ku­na­man­ta wi­llay­ku­way­ku —nispa. 43 Chay hu­ñu­na­kuy­nin­ku tu­ku­r up­t in­mi achka judio ru­na­ku­na­pi­wan Dios ado­raq ru­na­ku­na qa­tir­qa­ku Pa­blo­ta­wan Ber­na­bey­ta hi­nap­tin­mi pay­ku­na ya­cha­ chiq­ku Dios­pa fa­vo­re­ces­qan­man­ta ama ka­r un­cha­ku­nan­ku­paq. 44 Huk­nin *sa­ma­na pun­chaw­pim hu­ñu­na­kur­qa­ku llaq­t a­pi yaqa lliw ru­na­ku­na Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ri­nan­ku­paq. 45 Achka-ach­ka ru­na­ta ju­dio­ku­na ri­ku­rus­pan­ ku­ña­taq­mi envi­dia­kus­pan­ku Pa­blo­pa ya­cha­chis­qan­pa con­tran­pi­ña ri­mar­qa­ku. 46 Chay­mi Pa­blo­wan Ber­na­bey mana man­cha­kus­pa nir­qa­ku: —Dios­pa pa­la­bran­ta­qa qam­ku­na­man­mi pun­ta­ta­qa wi­lla­nay­ku karqa. Icha­qa mana chas­kiy­ta mu­nap­ti­ki­chik­qa hi­nas­pa wiñay kaw­say­ta­pas mana chas­ki­nay­ki­ chik­paq hina pien­sap­ti­ki­chik­qa mana judio ru­na­ku­na­man­ñam wi­lla­ka­mu­saq­ku. 47 Se­ñor­qa kay­na­t am ka­ma­chi­war­qa­ku: “Achkiyta hinaraqmi churaruyki nacionkunapaq. Chaynapi tukuy hinastinpi kaqkunaman salvaq kasqaymanta willakunaykipaq” nispa. 48 Mana judio kaq ru­na­ku­na­ña­taq­mi ku­si­kur­qa­ku chay­ku­na­ta uya­ris­pan­ku, Se­ñor­ tam pa­la­bran­man­ta ala­bar­qa­ku chay­mi wiñay kaw­sa­nan­ku­paq lliw akllas­qa kaq­ku­na iñi­kur­qa­ku Je­su­cris­to­man. 49 Chay­na­pim Se­ñor­pa pa­la­bran mi­rar­qa tukuy chay lu­gar­ku­na­pi. 50 Icha­qa wakin ju­dio­ku­nam Dios ado­raq req­sis­qa war­mi­ku­na­ta­wan au­to­ ri­dad­ku­na­ta uma­chas­pan­ku Pa­blo­pa hi­nas­pa Ber­na­bey­pa con­tran­pi ha­ta­ri­ra­chir­qa­ku hi­nas­pam llaq­tan­ku law­man­ta qar­qo­rur­qa­ku. 51 Chay­mi Pa­blo­wan Ber­na­bey *usu­ tan­ku­pi allpa­ta­pas tas­pir­qa­ku chay ru­na­ku­na­ña hu­chan­ku­wan cuen­ta­lli­ku­nan­ku­paq. Hi­nas­pan­kum pa­sa­kur­qa­ku Ico­nio llaq­ta­man. 52 Pay­ku­na pa­sa­kup­tin­pas Antio­quia llaq­ta­pi iñiq­ku­na­qa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan­mi ku­sis­qa­lla­ña qe­par­qa­ku.

14

Pablowan Bernabey Iconio llaqtapi rimasqankumanta

1   Ico­nio llaq­ta­pim Pa­blo­wan Ber­na­bey yay­kur­qa­ku ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan­

ku wa­si­man, chay­mi pay­ku­na su­maq­lla­ta­ña wi­llay­kup­tin­ku achka ju­dio­ku­na Je­su­cris­to­man iñi­kur­qa, iñi­kur­qa­taq­mi mana judio kaq­ku­na­pas. 2 Icha­qa mana iñiq ju­dio­ku­nam mana judio kaq ru­na­ku­na­ta uma­cha­rus­pan­ku ha­ta­ri­ra­chir­qa­ku iñiq­ku­na­ pa con­tran­pi. 3 Chay­mi Pa­blo­wan Ber­na­bey chay llaq­ta­pi unay que­dar­qa­ku. Se­ñor­man

1987

HECHOS 14

ha­pi­pa­kus­qan­ku­ray­kum mana man­cha­kus­pa Dios­pa ku­ya­kuy­nin­man­ta wi­lla­kuq­ku. Se­ñor­ña­taq­mi cree­nan­ku­paq hina ru­rar­qa pay­man­ta wi­lla­kus­qan­ku­ta, admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ra­nan­ku­paq­mi pay­ku­na­man atiy­ta qorqa. 4 Chay llaq­ta­pi ru­na­ku­nam iskay­man ra­ki­na­ku­rur­qa­ku, wa­kin­mi ju­dio­ku­na­pa fa­vor­nin­pi karqa wa­kin­nin­ña­taq *apos­ tol­ku­na­pa fa­vor­nin­pi. 5 Mana judio kaq­ku­nam ju­dio­ku­na­wan hi­nas­pa au­to­ri­dad­ku­na­wan ri­ma­na­ku­rur­qa­ku Pa­blo­ta­wan Ber­na­bey­ta ma­qa­pa­ru­nan­ku­paq hi­nas­pa ru­mi­ku­na­wan cho­qa­pa­ru­nan­ku­paq. 6 Icha­qa Pa­blo­wan Ber­na­bey­mi ya­cha­rus­pan­ku ayqe­kur­qa­ku Li­cao­nia lawpi Lis­tra hi­nas­pa Derbe llaq­ta­ku­na­man hi­nas­pa mu­yu­riq­nin­pi llaq­ta­cha­ku­na­ man­wan. 7 Tukuy chay­ku­na­pi­pas Je­su­cris­to­man­tam allin no­ti­cia­ta wi­lla­kur­qa­ku. 8 Lis­t ra

Listra llaqtapi Pablota rumiwan choqaparusqankumanta

llaq­ta­pim na­ces­qan­man­ta­pu­ni mana puriy atiq runa karqa. Chay­pim ti­yach­kar­qa suchu kas­qan­ray­ku. 9 Ri­mas­qan­ta chay runa uya­rich­kap­tin­mi Pablo mus­ya­rur­qa sa­no­ya­nan­paq iñiy­ni­yoq kas­qan­ta. 10 Chay­mi Pablo qa­pa­riq hina nirqa: —¡Ha­ta­ris­pa sayay! —nispa. Hi­nap­tin­mi chay runa hukta pa­wa­ris­pa pu­riy­ta qa­llay­kur­qa. 11 Pa­blo­pa ru­ras­ qan­ta llapa ru­na­ku­na ri­ku­r us­pan­kum, Li­cao­nia idio­man­ku­pi qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —¡Dios­ku­nam ru­na­ya­r us­pa ño­qan­chik­man uray­ka­ra­mun! —nispa. 12 Pay­ku­nam Ber­na­bey­ta dios­nin­ku Ju­pi­ter­wan su­t i­char­qa­ku, Pa­blo­ta­ña­taq­ mi wi­lla­kus­qan­ray­ku su­ti­char­qa­ku dios­nin­ku Mer­cu­rio­wan. 13 Chay llaq­ta­man yay­kuy­ku­na­pim Ju­pi­ter­pa tem­plon kach­kar­qa hi­nap­tin­mi Ju­pi­ter­pa sa­cer­do­ten apa­mur­qa to­ro­ku­na­ta­wan way­ta­ku­na­ta llaq­ta­pa pun­kun­man. Paymi llapa ru­na­ku­ na­pi­wan to­ro­ku­na­ta wa­ñu­chis­pan­ku Ber­na­bey­ta­wan Pa­blo­ta ado­ray­ta mu­nar­qa­ku. 14 Chay­mi *apos­tol Ber­na­bey­wan apos­tol Pablo chay­ta uya­ri­r us­pan­ku pa­chan­ku­ta lli­ki­par­qa­ku hi­nas­pam llapa ru­na­ku­na­man taq­ru­ku­rus­pan­ku qa­pa­rir­qa­ku: 15 —¡Ru­na­ma­si­llay­ku­na! ¿Ima­ta­taq kay­ta­qa ru­rach­kan­ki­chik? Ño­qay­ku­qa qam­ku­na hina ru­na­llam ka­ni­ku, ha­mur­qa­ni­ku­qa che­qap kaw­saq Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi, chay­na­ pi kay mana va­leq­ku­na­man­ta wa­na­kus­pay­ki­chik pay­lla­ta­ña qa­ti­nay­ki­chik­paq. Paymi unan­char­qa kay pa­cha­ta, cie­lo­ku­na­ta la­mar-qo­cha­ta chay­na­taq chay­ku­na­pi tukuy ima kaq­ku­na­ta­pas. 16 Ñaw­paq tiem­po­ku­na­pim llapa ru­na­ku­na­ta ka­chay­kur­qa mu­nas­qan­ku­ pi pu­ri­ku­nan­ku­paq. 17 Chay­wan­pas payqa req­si­chi­kur­qam ru­na­ku­na­paq ima­pas allin­ta ru­ras­pan. Paymi pa­ra­chi­mun poqoy tiem­po­ku­na­pi­pas allin­ta ru­ru­chis­pa, pay­taq­mi mi­ku­nan­chik­paq­pas cha­ni-c­ha­nin­ta qo­wan­chik chay­na­pi ku­sis­qa kaw­sa­nan­chik­paq. 18 Chay­na­t a nis­pan­kum ña­ka-~­na­kay­t a har­ka­kur­qa­ku to­ro­t a mana wa­ñu­chi­pu­nan­ku­paq. 19 Antio­quia llaq­ta­man­ta­wan chay­na­taq Ico­nio llaq­ta­man­ta ju­dio­ku­na cha­ya­r us­ pan­kum llapa ru­na­ku­na­ta uma­cha­rur­qa­ku, Pa­blo­ta ru­mi­wan cho­qa­pa­rus­pan­kum “wa­ñu­run­ñam” nis­pan­ku llaq­ta­pa can­ton­man aysa­rur­qa­ku. 20 Aswan­qa iñiq­ma­sin­ ku­na Pa­blo­pa mu­yu­riq­nin­pi hu­ñu­na­ku­rup­tin­kum ha­ta­ris­pan huk­ta­wan yay­kur­qa chay llaq­ta­man. Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi Ber­na­bey­wan pa­sar­qa Derbe llaq­ta­man. 21 Derbe llaq­t a­pi Je­su­cris­to­man­t a allin no­t i­cia­t a wi­lla­kus­pan­kum achka­lla­t a­ña iñi­chir­qa­ku. Chay­man­tam ku­tir­qa­ku Lis­t ra, Ico­nio hi­nas­pa Antio­quia llaq­ta­ku­na­ man. 22 Chay­ku­na­pim iñi­kuq­ku­na­ta imam crees­qan­ku­pi qaqa hina sa­ya­nan­ku­paq kall­pan­char­qa­ku: —Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man yay­ku­na­paq­qa achka sa­sa­cha­kuy­tam ña­ka­ri­na —nispa.

HECHOS 14​, ​15

1988

23 Llapa

iñiq­ku­na­man­tam akllar­qa­ku *ancia­no­ku­na­ta hu­ñu­na­kuy­nin­ku­pi ka­ma­chi­ku­ nan­paq. Ayu­no­wan Dios­ta ma­ña­kus­pan­kum iñis­qan­ku Se­ñor­pa ma­kin­man chu­rar­qa­ku. Siria law Antioquiaman Pablowan Bernabeypa kutisqanmanta

24 Pi­si­dia law­nin­ta pa­sas­pan­kum cha­yar­qa­ku Pan­fi­lia law­man. 25 Perge llaq­ta­pi Dios­pa

pa­la­bran­ta wi­lla­kus­pan­kum rir­qa­ku Ata­lia llaq­ta­man. 26 Chay­pi bu­que­man se­qa­rus­pan­ kum pa­sar­qa­ku Antio­quia­man. Chay llaq­ta­man­tam Dios­pa fa­vor­nin­ta ma­ña­kus­pa iñiq­ku­na ñaw­paq­ta pay­ku­na­ta ka­char­qa wi­lla­kuq ri­nan­ku­paq. Hi­nap­tin­mi chay wi­lla­ka­mus­qan­ku­ man­ta ku­ti­ra­mur­qa­ku. 27 Chay llaq­ta­man cha­ya­rus­pan­kum llapa iñiq­ku­na­ta hu­ñu­rur­qa­ku hi­nas­pam pay­ku­na­man wi­llar­qa­ku Dios­pa tukuy ima ru­ra­mus­qan­man­ta hi­nas­pa mana judio kaq ru­na­ku­na­man­pas imay­na for­ma­pim iñi­ku­nan­ku­paq Se­ñor­pa wi­lla­chi­mus­qan­ man­ta. 28 Chay­pim Pa­blo­wan Ber­na­bey iñiq­ku­na­wan unay tiem­po *ya­char­qa­ku.

15

Jerusalen llaqtapi huñunakusqankumanta

1   Chay pun­chaw­ku­na­pim wakin ru­na­ku­na Ju­dea­man­ta Antio­quia­man ris­ pan­ku ya­cha­chiy­ta qa­llay­kur­qa­ku llapa mana judio kaq iñiq­ku­na­ta: —Sal­vas­qa ka­nay­ki­chik­paq­qa Moi­ses­pa ka­ma­chi­kus­qan­man hinam *se­ña­las­qa ka­nay­ki­chik —nispa. 2 Chay­mi Pa­blo­wan Ber­na­bey pay­ku­na­wan llum­pay­t a ati­pa­na­kur­qa­ku. Hi­nap­tin­mi iñiq­ku­na akllar­qa Pa­blo­ta­wan Ber­na­bey­ta Je­ru­sa­len­man rispa *apos­ tol­ku­na­wan hi­nas­pa *ancia­no­ku­na­wan chay asun­to­man­ta ri­ma­mu­nan­ku­paq, akllar­qa­ku­taq­mi pay­ku­na­man­ta wakin iñiq­ku­na­ta­pas. 3 Antio­quia llaq­t a­pi kaq iñiq­ku­na­pa ka­chas­qan­má Je­r u­sa­len llaq­t a­man rir­qa­ku, ris­tin­mi pa­sar­qa­ku Fe­ni­cia law­nin­ta hi­nas­pa Sa­ma­ria law­nin­ta, chay law­ku­na­pim wi­lla­kur­qa­ku mana judio kaq ru­na­ku­na­pas Dios­man­ña iñi­kus­qan­ku­ta. Hi­nap­tin­ mi iñiq­ku­na­ña­taq llum­pay­ta ku­si­kuq­ku. 4 Pa­blo­wan Ber­na­bey Je­r u­sa­len­man cha­ya­r up­t in­kum lla­pa­llan iñiq­ku­na, *apos­ tol­ku­na hi­nas­pa *ancia­no­ku­na allin­ta chas­kir­qa­ku, chay­mi Pa­blo­wan Ber­na­bey­qa pay­ku­na­man­pas wi­llar­qa­ku pay­ku­na­wan tukuy imata Dios­pa ru­ra­mus­qan­man­ta. 5 Icha­qa Je­su­cris­to­man iñiq wakin *fa­r i­seo­ku­nam sa­ya­r is­pan­ku nir­qa­ku: —Mana judio kaq iñiq­ku­na­pas *se­ña­las­qam ka­nan­ku hi­nas­pam ya­cha­chi­na Moi­ses­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­ku­nan­ku­paq —nispa. 6 Chay­mi hu­ñu­na­kur­qa­ku *apos­tol­ku­na, iñiq­ku­na hi­nas­pa *ancia­no­ku­na chay asun­to­man­ta ri­ma­nan­ku­paq. 7 Llum­pay­ta ati­pa­na­kup­tin­kum Pedro sa­ya­ris­pan nirqa: —Waw­qey­ku­na, ya­chas­qay­ki­chik­pi hinam qam­ku­na­man­ta Dios aklla­war­qa Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta mana *judio kaq­ku­na­man­pas wi­lla­ku­nay­paq chay­ na­pi pay­ku­na­pas iñi­ku­nan­ku­paq. 8 Llapa ru­na­ku­na­pa son­qon req­siq Dios­nin­chik­mi pay­ku­na­man­pas Chuya Espi­ri­tu­ta qorqa ño­qan­chik­man hina, chay­na­pim qa­wa­chi­ war­qan­chik pay­ku­na­ta­pas chas­kis­qan­ta. 9 Dios­qa manam ño­qan­chik­man­pas nitaq pay­ku­na­man­pas sa­ya­pa­kun­chu aswan­qa pay­man ha­pi­pa­kup­tin­kum son­qon­ku­ta chu­yan­chay­kun. 10 ¿Ima­nas­qa­má Dios­ta­qa pi­ña­chich­kan­ki­chik? Iñiq­ku­na­man­mi lla­saq qe­pi­ta chur­kuch­kan­ki­chik ño­qan­chik­pa­pas hi­nas­pa abue­lon­chik­ku­na­pa­pas mana apay atis­qan­chik­ta. 11 Ya­chas­qan­chik­man hi­na­qa­ri­ki Señor Jesus fa­vo­re­ce­ wap­ti­llan­chik­mi Dios­qa sal­va­wan­chik ño­qan­chik­ta­pas chay­na­taq pay­ku­na­ta­pas. 12 Chay­na­t a Pedro ri­ma­r up­t in­mi lliw upa­lla­r us­pan­ku Ber­na­bey­t a­wan Pa­blo­t a uya­rir­qa­ku, pay­ku­nam wi­lla­kur­qa­ku Dios­pa qos­qan atiy­wan mana judio kaq­ku­

1989

HECHOS 15

na­pi­pas admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na ru­ra­mus­qan­ku­man­ta. 13 Pay­ku­na wi­lla­kuy­ta tu­ku­rup­tin­ña­taq­mi Ja­co­bo nirqa: —Waw­qey­ku­na, uya­riy­ku­way­chik. 14 Simon Pe­drom wi­lla­ru­wan­chik mana judio kaq­ku­ na­ta­pas Dios wa­tu­kuy­kus­qan­ta chay­na­pi pay­ku­na­man­ta­pas ru­nan­ku­na­ta akllay­ku­nan­paq. 15 Chay­ku­na­qa tu­pan­pu­nim Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­wan. Bi­bliam nin:

16 “Kaykuna

pasaruptin kutimuspaymi Davidpa castanta huktawan sayarichisaq. Wasi tuñiruptin perqaq hinam huktawan rurasaq 17 chaynapi wakin runakunapas hinaspa sutiywan sutichasqa mana judio kaqkunapas ñoqa Señorta maskawanankupaq. 18 Ñoqa Diosmi ñawpaqmantapuni reqsichini kay rurasqaykunata.” 19 —Ño­qa­pa pien­sas­qay­man hi­na­qa Dios­man iñi­kuq mana judio kaq­ku­na­ta­qa ama­ña­yá iskay­ra­ya­chiy­chik­chu. 20 Pay­ku­na­man­qa qell­qa­sun­chik kay­na­ta­yá: “Amam mi­kun­ki­chik­chu tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­man ofre­ces­qa aycha­ta­qa, amam hu­cha­pa­ kun­ki­chik­chu, amam mi­kun­ki­chik­chu ya­war­ta­qa nitaq ya­war­pa pa­sas­qan aycha­ta­pas” nispa. 21 Ñaw­paq tiem­po­ku­na­man­ta­raq­mi lliw llaq­ta­ku­na­pi Moi­ses­pa ley­nin­ta­qa ya­cha­ chin­ku sapa *sa­ma­na pun­chaw­pi ju­dio­ku­na *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­ku­na­pi lees­pan­ku.

22 Chay­na­t a

Mana judio kaqkunaman cartasqankumanta

Ja­co­bo ri­ma­r up­tin­mi *apos­tol­ku­na­wan *ancia­no­ku­na hi­nas­pa lliw iñiq­ku­na “allin­mi” nispa pay­ku­na­man­ta akllar­qa­ku Bar­sa­bas­wan su­ti­chas­qan­ ku Ju­das­ta hi­nas­pa Si­las­ta chay­na­pi Pa­blo­wan hi­nas­pa Ber­na­bey­wan kus­ka­ta Antio­quia llaq­ta­man ka­cha­nan­ku­paq. Judas Bar­sa­bas­wan Si­las­qa iñiq­ku­na­pi di­ri­ gen­te­ku­nam kar­qa­ku. 23 Pay­ku­na­wan­mi apa­chir­qa­ku kayna niq car­ta­ta: *Apostolkunam iñiqmasinchik *ancianokunapiwan rimaykamuykiku Antioquia llaqtapi kaq, Siria lawpi kaq hinaspa Cilicia lawpi kaq mana judio kaq wawqepanikunata. 24 Yachanikum ñoqaykuwan kaqkunamanta wakin runakuna mana kamachichkaptiyku qamkunaman hamusqanta. Paykunam yachachikuyninkuwan pantachisuspaykichik iskayrayachisurqankichik: “*Señalachikuychik hinaspa Moisespa kamachikusqankunata kasukuychik” nispanku. 25 Chaymi lliwchayku tanteanakuruspayku akllarqaniku runakunata chaynapi kuyasqanchik Bernabeywan hinaspa Pablowan qamkunaman hamunanpaq. 26 Paykunaqariki wañuytapas mana manchakuspam Señorninchik Jesucristota servinku. 27 Kachamusqayku Judaswan Silasmi qamkunaman qellqamusqaykuta willasunkichik. 28 Chuya Espiritupa yanapakuyninwanmi piensaruniku sasa kamachikuykunataqa qamkunaman ama qonaykupaq, kamachimuyniykuqa kaykunallatam: 29 Amam mikunkichikchu taytacha-mamachakunaman ofrecesqa aychataqa, amam mikunkichikchu yawartaqa nitaq yawarpa pasasqan aychatapas, amataqmi huchapakunkichikchu. Allinpunim kaykunata kasukuptikichikqa. Qamkunañayá allinlla. 30 Chay

riq­ku­nam des­pe­di­kus­pan­ku Antio­quia llaq­ta­man pa­sar­qa­ku. Chay­ pim llapa iñiq­ku­na­ta hu­ñu­rus­pan­ku car­ta­ta qor­qa­ku. 31 Iñiq­ku­na lee­rus­pan­kum

HECHOS 15​, ​16

1990

son­qon­ku ti­yay­kup­tin llum­pay­ta ku­si­kur­qa­ku. 32 Hi­nap­tin­mi Ju­das­wan Silas Dios­ man­ta wi­lla­kuq kas­qan­ku­ray­ku su­maq­lla­ta­ña ri­mas­pa iñiq­ku­na­ta kall­pan­char­qa­ku chay­na­pi qaqa hina sa­ya­nan­ku­paq. 33 Chay­pi unay pun­chaw­ku­na ka­rup­tin­kum: “Qam­ku­na­ña­yá allin­lla” nispa iñiq­ku­na aviar­qa­ku chay­na­pi Je­ru­sa­len­man­ta ka­cha­muq­ku­na­man ku­ti­ku­nan­ku­paq. 34 Si­las­mi icha­qa que­da­kur­qa. 35 Pa­blo­wan Ber­na­bey­pas Antio­quia llaq­ta­pim que­da­kur­qa­ku hi­nas­pam wa­kin­ku­na­pi­wan Dios­ pa pa­la­bran­ta ya­cha­chis­pan­ku Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kur­qa­ku. Iskay kaq kutipi Pablopa viajasqanmanta

36 Llum­pay

unay­man­tam Ber­na­bey­ta Pablo nirqa: —Huk­ta­wan­yá ku­ti­sun Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kus­qan­chik llaq­ta­ku­na­man chay­ na­pi llapa iñiq­ku­na­pa imay­nam kas­qan­ta qa­way­ka­mu­nan­chik­paq. 37 Chay­mi Ber­na­bey mu­nar­qa Mar­cos­wan su­t i­chas­qa Juan­t a pu­sa­nan­ku­paq. 38 Pa­blo­ña­t aq­mi mana mu­nar­qa­chu Juan­qa punta via­jen­ku­pi Pan­fi­lia law­man­t a ku­ti­kus­pa pay­ku­na­wan mana ris­qan­ray­ku. 39 Llum­pay­ta pi­ña­na­kus­pam iskay­man ra­ki­na­ku­rur­qa­ku, Ber­na­bey­mi Mar­cos­ta pu­sa­ri­kus­pan bu­que­pi pa­sar­qa Chi­pre law­man. 40 Pa­blo­ña­taq­mi com­pa­ñaq­nin­paq Si­las­ta akllay­kur­qa, chay­na­pim Se­ñor­ pa fa­vor­nin­ta iñiq­ku­na ma­ñay­ka­pup­tin pa­sa­kur­qa­ku. 41 Llapa iñiq­ku­na­ta kall­pan­chas­tin­mi rir­qa­ku Siria law­nin­ta hi­nas­pa Ci­li­cia law­nin­ta.

16

Pablotawan Silasta Timoteopa compañasqanmanta

1   Pa­blo­pi­wan

Si­las­mi Derbe llaq­ta­man hi­nas­pa Lis­tra llaq­ta­man cha­ya­rus­ pan­ku Je­sus­pi iñi­kuq Ti­mo­teo­wan tu­pa­rur­qa­ku. Paypa ma­man­mi karqa Je­su­cris­to­pi iñi­kuq judia, tay­tan­ña­taq­mi karqa Gre­cia law­man­ta kaq. 2 Ico­nio llaq­ta­pi hi­nas­pa Lis­tra llaq­ta­pi iñiq­ku­nam Ti­mo­teo­man­ta allin­ta ri­maq­ku. 3 Pa­blom pu­riy­si­ nan­ta mu­nas­pan Ti­mo­teo­ta *se­ña­la­ra­chir­qa ju­dio­ku­na­ta hina chay­na­pi pu­ris­qan­ku llaq­ta­ku­na­pi llapa ju­dio­ku­na­ta mana huk­man­ya­chi­nan­paq. Llapa ju­dio­ku­na­qa ya­ char­qam Ti­mo­teo­pa tay­tan­qa Gre­cia law­man­ta kas­qan­ta. 4 *Ancia­no­ku­na­man­ta­wan *apos­tol­ku­na­man­ta Je­ru­sa­len llaq­ta­pi chas­ki­mus­qan­ku ka­ma­chi­kuy­tam pu­ris­qan­ku llaq­ta­ku­na­pi llapa iñiq­ku­na­man qor­qa­ku. 5 Chay­na­pim iñiq­ku­na aswan-as­wan kall­pan­ cha­kur­qa­ku, sapa pun­chaw­taq­mi wa­kin­ku­na­pas iñi­kus­pan­ku pay­ku­na­man ya­pa­kur­qa. Macedonia law runapa Pabloman rikurisqanmanta

6 Fri­gia law­nin­ta hi­nas­pa Ga­la­cia law­nin­ta pa­sa­rup­tin­kum Chuya Espi­ri­tu har­ka­rur­qa

Asia law­pi­qa ama wi­lla­ku­nan­ku­paq. 7 Misia lawpa can­ton­man cha­ya­rus­pa Bi­ti­nia law­man riyta mu­nap­tin­ku­ña­taq­mi Je­sus­pa Espi­ri­tun har­ka­rur­qa. 8 Chay­mi Misia lawpa waq­ta­llan­ ta pa­sas­pan­ku cha­ya­rur­qa­ku Troas llaq­ta­man. 9 Chay­pi Pablo tuta pu­ñuch­kap­tin­mi Dios re­ve­las­pan qa­wa­chir­qa Ma­ce­do­nia law ru­na­ta. Paymi sa­yay­kus­pan Pa­blo­ta rue­gar­qa: —Ma­ce­do­nia law­man ha­mus­pa­yá ya­na­pay­ku­way­ku —nispa. 10 Pablo chay­t a ri­ku­r up­t in­mi, chay­pu­ni­lla alis­t a­kuy­t a qa­llay­kur­qa­ni­ku Ma­ ce­do­nia law­man pa­sa­nay­ku­paq, ño­qay­ku­qa che­qap­ta­pu­nim ya­char­qa­ni­ku Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­ka­mu­nay­ku­paq Dios­pa qa­ya­was­qan­ku­ta. Pablotawan Silasta Filipos llaqtapi carcelarusqankumanta

11 Troas llaq­ta­man­tam bu­que­pi pa­sar­qa­ni­ku de­re­cho­lla Sa­mo­tra­cia isla­ka­ma, pa­qa­

rin­nin­tin­ña­taq­mi cha­ya­rur­qa­ni­ku Nea­po­lis llaq­ta­man. 12 Chay­man­ta­ña­taq­mi rir­qa­ni­ku

1991

HECHOS 16

Roma llaq­ta­yoq ru­na­ku­na­pa Fi­li­pos llaq­tan­man. Chay Fi­li­pos llaq­ta­qa Ma­ce­do­nia lawpi wakin llaq­ta­ku­na­man­ta­pas aswan req­sis­qam karqa. Chay­pim ño­qay­ku unar­qa­ni­ku. 13 *Sa­ma­na pun­chaw­pim lloq­sir­qa­ni­ku llaq­ta­man­ta hi­nas­pam rir­qa­ni­ku Dios­ta ma­ña­ ku­nan­ku ma­yu­pa pa­tan­man. Chay­pi ti­yay­kus­pay­kum hu­ñu­na­ka­muq war­mi­ku­na­man Je­sus­man­ta wi­llar­qa­ni­ku. 14 Chay­pim uya­rich­kar­qa Tia­ti­ra llaq­ta­yoq Lidia su­ti­yoq warmi, paymi achka pre­cio­pa cha­nin mo­ra­do te­la­ku­na­ta *ran­ti­kuq. Dios ado­raq­lla­ña kas­pan­mi uya­rich­kar­qa hi­nap­tin­mi paypa son­qon­ta Señor ki­chay­kur­qa Pa­blo­pa nis­qan­ta ka­su­ku­ nan­paq. 15 Paymi wa­sin­pi kaq­ku­na­pi­wan bau­ti­za­kus­pan­ku rue­ga­war­qa­ku kay­na­ta: —Che­qap­ta­pu­ni Se­ñor­man iñi­kus­qay­ta ya­chas­pay­ki­chik­qa wa­siy­pi­yá sa­ma­ka­ muy­chik —nispa. Llum­pay­ta rue­ga­wap­tin­kum wa­sin­pi sa­ma­kur­qa­ni­ku. 16 Huk pun­chaw­mi Dios ma­ña­ku­na si­tio­man rich­kas­pay­ku tu­pa­rur­qa­ni­ku adi­vi­naq espi­ri­tu­yoq si­pas­wan. Payqa adi­vi­nas­pan­mi pa­tron­nin­ku­na­ta ancha­lla­ta­ña ga­na­ chiq. 17 Chay si­pas­mi Pa­blo­ta­wan ño­qay­ku­ta qa­ti­ka­cha­was­pan­ku qa­yay­ka­cha­kur­qa: —Kay ru­na­ku­na­qa hanaq pa­cha­pi Dios­tam ser­vin­ku, pay­ku­na­qa wi­lla­such­kan­ ki­chik imay­nam sal­va­ku­nay­ki­chik­man­tam —nispa. 18 Chay­na­t am rimaq achka pun­chaw­ña hi­nap­t in­mi Pablo pi­ñas­qa mu­y u­r iy­kus­ pan si­pas­pi kaq espi­ri­tu­ta qaq­char­qa: —Je­su­cris­to­pa su­tin­pim ka­ma­chi­ki, pay­man­ta lloq­siy —nispa. Hi­nap­tin­mi chay­pu­ni­lla espi­ri­tu si­pas­man­ta lloq­si­rur­qa. 19 Si­pas­pa pa­tron­nin­ku­na­ña­taq­mi chay adi­vi­naq espi­ri­tu pay­man­ta chin­ka­rup­tin ma­na­ña pay­wan qoll­qe ga­na­nan­ku­paq ima­pas kap­tin Pa­blo­ta­wan Si­las­ta ha­pi­rus­pan­ku aysar­qa­ku au­to­ri­dad­ku­na­pa kanan pla­za­man. 20 Juez­ku­na­pa ma­kin­man chu­ras­pam nir­qa­ku: —Kay judio ru­na­ku­nam llaq­tan­chik­pi chaq­wa­ku­na­ta ru­rach­kan­ku. 21 Pay­ku­na­ qa ya­cha­chich­kan pay­ku­na­pa cos­tum­bren­ku­tam. Ño­qan­chik­qa Roma llaq­ta­yoq­mi kan­chik, manam kay­ku­na­ta­qa chas­kich­wan­chu —nispa. 22 Chay­mi llapa ru­na­ku­na pay­ku­na­pa con­t ran­pi ha­t a­r i­r ur­qa­ku, juez­ku­nam Pa­blo­pa hi­nas­pa Si­las­pa pa­chan­ku­na­ta lli­ki­chis­pa kas­pi­ku­na­wan ma­qa­chir­qa­ku. 23 Llum­pay­t a ma­qa­r us­pan­kum car­ce­la­r ur­qa­ku hi­nas­pam car­ce­le­ro­t a ka­ma­chir­ qa­ku allin­ta cui­da­nan­paq. 24 Chay car­ce­le­ro ka­su­kus­pan­mi Pa­blo­ta­wan Si­las­ta car­cel­pa ku­chun­ka­ma pu­sa­r us­pa ce­po­wan pay­ku­na­pa cha­kin­ku­na­ta ha­pi­ra­chir­qa. 25 Pa­blo­wan Si­las­ña­t aq­mi yaqa chaw­pi tu­t a­t a­ña Dios­t a ma­ña­kus­pan­ku pay­paq ta­kich­kar­qa­ku. Chay­tam wakin pre­so­ku­na­pas uya­rich­kar­qa­ku. 26 Hi­nap­tin­ mi qon­qay­lla­man­ta hatun tem­blor ha­mu­r up­tin car­cel wa­si­pas ci­mien­ton­man­ta chas­pi­ri­kur­qa, qon­qay­ta llapa pun­ku­ku­na ki­cha­ku­rup­tin­mi lliw pre­so­ku­na­pa ca­de­nan­ku­na­pas pas­ka­ku­r ur­qa. 27 Car­ce­le­ro rik­cha­ri­rus­pan­ña­taq­mi llapa pun­ ku­ku­na­ta ki­cha­ra­yach­kaq­ta ri­ku­r us­pan pien­sar­qa pre­so­ku­na­qa llup­ti­rus­qan­ta chay­mi espa­dan­ta hor­qor­qa wa­ñu­chi­ku­nan­paq. 28 Chay­mi Pablo qa­pa­ris­pan nirqa: —¡Ama ima­na­kuy­chu, kay­pim lliw­chay­ku kach­ka­ni­ku! —nispa. 29 Hi­nap­t in­mi chay car­ce­le­ro­qa achki­t a ma­ña­kus­pan kall­pay­lla yay­ku­r us­pa kat­ ka­ta­tas­tin Pa­blo­pa hi­nas­pa Si­las­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa. 30 Pay­ku­na­ta ha­wa­man pu­sa­rus­pan­mi ta­pur­qa: —Tay­ta­ku­na ¿ima­ta­taq ru­ra­saq sal­vas­qa ka­nay­paq? —nispa. 31 Hi­nap­t in­mi nir­qa­ku: —Señor Je­su­cris­to­man iñiy chay­mi sal­vas­qa kanki wa­si­ki­pi kaq­ku­na­pi­wan —nispa.

HECHOS 16​, ​17

1992

32 Chay­mi

pay­man­wan wa­sin­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­man Je­su­cris­to­man­ta wi­llar­qa­ ku. 33 Tu­ta­lla­raq kach­kap­tin­mi chay ho­ra­lla­pi car­ce­le­ro may­llar­qa Pa­blo­pa hi­nas­pa Si­las­pa he­ri­dan­ku­na­ta hi­nas­pam chay­pu­ni­lla bau­ti­za­kur­qa wa­sin­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pi­wan. 34 Chay­man­tam wa­sin­man pu­sas­pan con­vi­dar­qa mi­kuy­ta, Dios­man iñi­kus­qan­ku­man­tam wa­sin­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pi­wan llum­pay­ta ku­si­kur­qa­ku. 35 Pa­qa­r in­nin­t in­t am car­ce­le­ro­man juez­ku­na ka­char­qa guar­dia­ku­na­t a chay pre­ so­ku­na ka­cha­ri­nan­paq. 36 Hi­nap­tin­mi Pa­blo­ta chay car­ce­le­ro nirqa: —Orden­tam chas­ki­ru­ni juez­ku­na­man­ta qam­ku­na ka­cha­ri­nay­paq. Chay­na­qa haw­ka­lla­yá pa­sa­kuy­chik —nispa. 37 Hi­nap­t in­mi Pa­blo­ña­t aq chay wi­lla­kuq hamuq guar­dia­ku­na­t a nirqa: —Ño­qay­ku­tam *Roma llaq­ta­man per­te­ne­ceq kach­kap­tiy­ku­pas mana jus­ti­cia­ta ru­ra­wach­kas­pan­ku llapa ru­na­pa qay­llan­pi ma­qa­war­qa­ku hi­nas­pa car­ce­la­war­ qa­ku. ¿Ku­nan­ña­taq­chu pa­kas­qa­lla­ta hor­qo­r u­wan­man­ku? ¡Manam kay­na­qa kan­man­chu! Pay­ku­na­pu­ni ha­mu­chun hor­qo­waq­niy­ku —nispa. 38 Chay­mi guar­dia­ku­na ku­t is­pan­ku juez­ku­na­man wi­llar­qa­ku Pa­blo­pa nis­qan­t a hi­nap­tin­mi man­cha­ri­ku­r ur­qa­ku Roma llaq­ta­man per­te­ne­ces­qan­ku­ta ya­cha­rus­ pan­ku. 39 Chay­mi car­cel­man ris­pan­ku Pa­blo­ta­wan Si­las­ta per­don­ta ma­ña­kur­qa­ku. Car­cel­man­ta pay­ku­na­ta hor­qo­r us­pan­ku­ña­taq­mi rue­ga­kur­qa­ku chay llaq­ta­man­ta pa­sa­ku­nan­ku­paq. 40 Hi­nap­tin­mi Pa­blo­wan Silas car­cel­man­ta lloq­si­rus­pan­ku rir­qa­ ku Li­dia­pa wa­sin­man chay­mi llapa iñiq­ku­na­ta kall­pan­chas­pan­ku pa­sa­kur­qa­ku.

17

Tesalonica llaqtapi chaqwamanta 1   Pa­blo­wan

Si­las­mi Anfi­po­lis hi­nas­pa Apo­lo­nia llaq­tan­ta pa­sar­qa­ku, hi­nas­pan­kum cha­ya­r ur­qa­ku Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­man, chay­pim karqa ju­ dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wasi. 2 Chay­man­mi Pablo cos­tum­bren­man hina sapa *sa­ma­na pun­chaw riq, kimsa se­ma­na­pu­nim chay­pi kaq ju­dio­ku­na­wan ati­pa­na­kur­qa­ku. 3 Bi­blia­pi kaqta qa­wa­chis­pan­mi ya­cha­chir­qa Cris­to­pa ña­ka­ri­nan­ man­ta­wan wa­ñu­rus­pan kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta. Kay­na­tam pay­ku­na­man nirqa: —Kay qam­ku­na­man wi­llas­qay Je­sus­qa sal­va­waq­nin­chik Cris­to­pu­nim —nispa. 4 Hi­nap­tin­mi wakin ju­dio­ku­na iñi­kus­pan­ku Pa­blo­man­wan Si­las­man huk­lla­wa­kur­qa­ ku. Dios­ta yu­pay­chaq Gre­cia law ru­na­ku­na­pas achka­lla­ñam iñi­kur­qa­ku, iñi­kur­qa­taq­mi allin req­sis­qa achka war­mi­ku­na­pas. 5 Mana iñiq ju­dio­ku­na­ña­taq­mi envi­dia­kus­pan­ku hu­ñu­rur­qa­ku pe­leay­lla­pi puriq ru­na­ku­na­ta hi­nas­pam chay llaq­ta­pi hatun chaq­wa­ta ru­rar­qa­ku, Ja­son­pa wa­sin­man yay­ku­rus­pan­kum Pa­blo­ta­wan Si­las­ta mas­kar­qa­ku llapa ru­na­ku­na­man entre­ga­nan­ku­paq. 6 Mana chay­pi ta­ris­pan­ku­ña­taq­mi Ja­son­ta­wan wakin iñiq­ma­sin­ku­na­ta au­to­ri­dad­ku­na­man aysar­qa­ku kay­na­ta qa­yay­ka­cha­kus­tin: —Kay ru­na­ku­na­qa llapa llaq­ta­ku­na­tam chaq­wan­ku hi­nas­pam kay­man­pas ha­ mu­r un­ku­raq. 7 Pay­ku­na­tam kay Ja­son­pas wa­sin­pi­raq sa­ma­ra­chin. Lla­pa­llan­kum Roma rey­nin­chik­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­pa con­t ran­pi ri­mach­kan­ku: “Huk reymi kach­kan Jesus su­ti­yoq” nis­pan­ku. 8 Au­to­r i­dad­ku­nam chay­pi hu­ñu­na­kuq ru­na­ku­na­pi­wan chay­t a uya­r i­r us­pan­ku aswan­raq albo­ro­tar­qa­ku. 9 Hi­nap­tin­mi Ja­son­man­ta­wan wakin iñiq­ma­sin­ku­na­ man­ta qoll­qe­ta chas­ki­rus­pan­ku­ña ka­chay­kur­qa­ku.

1993

10 Hi­nap­tin­mi

HECHOS 17

Pablowan Silas Berea llaqtapi kasqankumanta

iñiq­ma­sin­ku­na chay tu­ta­lla Pa­blo­ta­wan Si­las­ta Berea llaq­ta­man ayqe­ chir­qa­ku. Berea llaq­ta­man cha­ya­rus­pan­kum ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man yay­kuy­kur­qa. 11 Chay Berea llaq­ta­pi kaq ju­dio­ku­nam Te­sa­lo­ni­ca­pi kaq­ku­na­man­ta­pas allin edu­ca­do­ku­na kar­qa­ku. Pay­ku­nam gus­to­lla­wan­ña Dios­pa pa­la­bran­ta uya­ris­pan­ku sapa pun­chaw Bi­blia­ta estu­diar­qa­ku: “¿Che­qap­chu kay ru­na­ku­na­pa wi­lla­was­qan­chik?” nis­pan­ku. 12 Chay­na­pim pay­ku­na­man­ta kaq­ku­na achka­lla­ña iñi­kur­qa­ku, iñi­kur­qa­taq­ mi Gre­cia law­man­ta kaq achka­lla­ña ru­na­ku­na­pas chay­na­taq de­cen­te war­mi­ku­na­pas. 13 Icha­qa Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­pi kaq *ju­dio­ku­nam ya­cha­rur­qa­ku Berea llaq­ta­pi­pas Dios­pa pa­la­bran­ta Pablo wi­lla­kus­qan­ta chay­mi pa­sas­pan­ku llapa ru­na­ku­na­ta uma­chas­pa albo­ ro­ta­chir­qa­ku. 14 Hi­nap­tin­mi iñiq­ku­na chay­pu­ni­lla Pa­blo­ta lamar qo­cha­pa pa­tan­man ayqe­chir­qa­ku, Si­las­wan Ti­mo­teom icha­qa hina Berea llaq­ta­lla­pi qe­pa­rur­qa­ku. 15 Pa­blo­ wan riq­ku­nam pu­sar­qa­ku Ate­nas llaq­ta­man chay­mi pay­ku­na ku­tip­tin­ku Pablo ku­nar­qa: —Si­las­wan Ti­mo­teo utqay­lla­man pa­sa­mu­chun­ku —nispa. 16 Ate­nas

Atenas llaqtapi Pablo kasqanmanta

llaq­ta­pi tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ta hun­ta­lla­ta­ña Pablo qa­was­pan­mi son­qon na­na­ris­qa­lla­ña Si­las­ta­wan Ti­mo­teo­ta su­yar­qa. 17 Chay­mi *hu­ñu­na­ku­nan­ ku wa­si­man rispa ju­dio­ku­na­wan hi­nas­pa Dios ado­raq wakin ru­na­ku­na­wan rimaq. Sapa pun­chaw­taq­mi pla­za­ku­na­pi­pas hay­kam tu­pas­qan­wan par­laq. 18 Epi­cu­rio­ku­ na­pa ya­cha­chis­qan chay­na­taq estoi­co­ku­na­pa ya­cha­chis­qan qa­tiq­ku­nam Pa­blo­wan ati­pa­na­kur­qa­ku. Wa­kin­ku­nam ni­na­kur­qa­ku: —¿Ima­ta­raq kay ri­may­sa­pa ru­na­qa ni­wach­wan? —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi ni­na­kur­qa­ku: —Huk dios­ku­na­man­ta­chus­mi kay ru­na­qa wi­lla­kuch­kan —nispa. Chay­na­ku­na­tam ri­mar­qa­ku Je­sus­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kus­pa kaw­sa­ri­ muy­man­ta Pablo ya­cha­chip­tin. 19 Chay­mi Pa­blo­ta pu­sa­rur­qa­ku hu­ñu­na­ku­nan­ku Areo­pa­go su­ti­yoq si­tio­man. Hi­nas­pan­kum nir­qa­ku: —Ya­qa­chum wi­lla­wan­ki­ku­man mosoq ya­cha­chis­qay­ki­ku­na­ta. 20 Qamqa ni­wan­ki­ku mana hay­ka­pi­pas ya­chas­qay­ku­tam, ya­chay­tam mu­na­ni­ku tukuy chay­ku­na­man­ta —nispa. 21 Ate­nas llaq­t a­yoq ru­na­ku­na­pas chay­na­t aq chay­pi kaq fo­ras­te­ro ru­na­ku­na­pas mosoq ya­chay­ku­na­ta uya­ris­pan­kum ri­may­lla­pi ocu­pa­kuq­ku. 22 Pa­blom Areo­pa­go su­t i­yoq hu­ñu­na­ku­nan­ku­pa chaw­pin­pi sa­yay­kus­pa nirqa: —Ate­nas llaq­ta­yoq tay­ta­ku­na, qa­was­qay­man hi­na­qa dios­ku­na ser­viq­lla­ñam qam­ku­na­qa kas­qan­ki­chik. 23 Dios­ku­na ado­ra­nay­ki­chik­pi pu­ris­pay­mi ta­ri­rur­qa­ni per­qas­qa *altar­pi kayna qell­qas­qa­ta “Mana Req­sis­qa Dios­pa Altar­nin” niqta. Chay mana req­sis­tin ado­ras­qay­ki­chik Dios­man­ta­yá wi­llay­kus­qay­ki­chik. 24 —Chay mana req­sis­qay­k i­chik Dios­mi unan­char­qa kay pa­cha­t a­wan tukuy ima kaq­ku­na­ta, paymi hanaq pa­cha­pa­pas hi­nas­pa kay pa­cha­pa­pas due­ñon. Payqa *ya­chan­pas manam ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan wa­si­pi­chu. 25 Ma­na­taq­mi payqa ru­na­ man­ta­qa ima­ta­pas ne­ce­si­tan­chu, payqa lliw­chan­chik­ta kaw­sa­chi­was­pan­chik­mi sa­may­ta­pas hi­nas­pa llapa ima­ku­na­ta­pas qo­wan­chik. 26 —Huk ru­na­lla­man­tam mi­ra­chir­qa tukuy hi­nas­tin­pi kaq ru­na­ku­na­ta chay­na­pi ente­ron kay pa­cha­pi *ya­cha­nan­ku­paq, paymi se­ña­lar­qa hay­ka­pim otaq may­pim *ya­cha­ nan­ku­paq­pas 27 chay­na­pi llap­chay­ka­cha­kuq hina mas­kas­pan­ku Dios­ta ta­ri­nan­ku­paq.

HECHOS 17​, ​18

1994

Payqa manam ka­ru­pi­chu ño­qan­chik­man­ta­qa kach­kan. 28 Che­qap­ta­qa paypa ya­na­pa­kuy­ nin­wan­mi kaw­san­chik­pas, pu­rin­chik­pas hi­nas­pa kach­kan­chik­pas. Chay­mi ta­ki­ku­na ruraq llaq­ta­ma­si­ki­chik­pas qell­qar­qa: “Dios­pa ayllun­mi kan­chik” nispa. 29 Dios­pa ayllun kach­kas­pa­qa Dios­man­ta­qa amayá pien­sa­sun­chu tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­man­ta hi­na­qa, chay­ku­na­qa ru­na­pa pien­sas­qan­man hi­na­llam ru­ras­qa kach­kan qo­ri­man­ta, qoll­qe­man­ ta hi­nas­pa ru­mi­man­ta. 30 Ñaw­paq tiem­po­ku­na­pim ru­na­ku­na­wan Dios pa­cien­cia­kur­qa mana ya­chas­tin hu­cha­lli­kus­qan­ku­man­ta, ku­nan­mi icha­qa lla­pa­llan ru­na­ku­na­ta ente­ron kay pa­cha­pi ka­ma­chin hu­chan­ku­man­ta wa­na­ku­nan­ku­paq­ña. 31 Dios­mi aklla­run huk ru­ na­ta, paymi akllas­qan pun­chaw­pi allin arre­glo­man hina kay pa­cha­ta juz­gan­qa. Chay­ta llapa ru­na­ku­na cree­nan­ku­paq­mi chay akllas­qan Je­sus­ta Dios kaw­sa­ri­chi­mur­qa. 32 Kaw­sa­r i­muy­man­t a ri­map­t in­mi wakin uya­r iq­ku­na asi­pa­yar­qa­ku, wa­k in­ña­t aq­ mi nir­qa­ku: —Ya­pa­ña­yá chay­ku­na­man­ta­qa wi­lla­wan­ki­ku —nispa. 33 Chay­mi Pablo pay­ku­na­pa chaw­pin­man­t a pa­sa­kur­qa. 34 Aswan­qa wakin ru­ na­ku­nam payta qa­tis­pan­ku iñi­kur­qa­ku. Huk­nin­mi karqa Dio­ni­sio su­ti­yoq, payqa karqa Areo­pa­go su­ti­yoq hu­ñu­na­ku­nan­ku­pi au­to­ri­dad­mi, iñi­kur­qa­taq­mi Da­ma­ris su­ti­yoq war­mi­pas chay­na­taq sapaq ru­na­ku­na­pas.

18

Corinto llaqtapi Pablo kasqanmanta

1 Ate­nas llaq­ta­man­ta Pablo lloq­sis­pan­mi pa­sar­qa Co­rin­to llaq­ta­man. 2 Chay­pim tu­par­qa Aqui­la su­t i­yoq judio ru­na­wan, paymi Ponto law llaq­ta­yoq karqa. Paymi war­min Pris­ci­la­wan chay­raq Ita­lia law­man­ta cha­ya­ra­mur­ qa­ku, Rey Clau­dio: “Llapa judio ru­na­ku­na Roma llaq­ta­man­ta lloq­si­chun­ku” nispa ka­ma­chi­kup­tin. Pa­blom pay­ku­na wa­tu­kuq rirqa. 3 Aqui­la hina kar­pa­ku­na ru­ray­pi llam­kaq kas­pan­mi pay­ku­na­wan­ña llam­ka­nan­paq que­dar­qa. 4 Sapa *sa­ma­na pun­ chaw­mi ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man riq, hi­nas­pan­mi ya­cha­chiq judio ru­na­ku­na­ta­wan mana judio ru­na­ku­na­ta Je­su­cris­to­man iñi­chiy­ta mu­nas­pan. 5 Si­las­wan Ti­mo­teo Ma­ce­do­nia­man­ta cha­ya­ra­mup­t in­kum Pa­blo­qa mana sa­ may­kus­pa Dios­pa pa­la­bran­man­ta wi­lla­kur­qa, ju­dio­ku­na­tam ya­cha­chir­qa Je­sus­qa su­yas­qan­ku Cris­to­pu­ni kas­qan­ta. 6 Icha­qa chay ju­dio­ku­nam Pa­blo­pa con­tran­pi chu­ ra­ku­rus­pan­ku imay­ma­na­ta nir­qa­ku, hi­nap­tin­mi Pablo pa­chan­ta chas­pis­pan nirqa: —Wi­ñay­paq wa­ñuy­man wi­chis­pa­qa qam­ku­na­ñam hu­cha­yoq kan­ki­chik, manam ño­qa­chu. Ku­nan­man­ta­qa mana judio ru­na­ku­na­man­ñam wi­lla­kuq risaq —nispa. 7 Chay ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan wa­si­man­ta lloq­si­rus­pan­mi pa­sa­kur­qa Ticio Justo su­ti­yoq ru­na­pa wa­sin­man. Payqa karqa Dios­ta ado­raq runam. Paypa wa­sin­qa kach­kar­ qa chay hu­ñu­na­ku­nan­ku­pa hich­pa­llan­pim. 8 Cris­po su­ti­yoq ru­na­pas wa­sin­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pi­wan­mi Je­su­cris­to­man iñi­kur­qa­ku. Payqa karqa ju­dio­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­nan wa­si­pi ka­ma­chi­kuq­mi. Co­rin­to llaq­ta­pi wakin *ya­chaq­ku­na­pas Pa­blo­ta uya­ris­pan­kum iñi­kus­pa bau­ti­za­kur­qa­ku. 9 Huk tutam Pablo pu­ñuch­kap­tin Señor ri­ku­riy­kus­pan nirqa: —Ama man­cha­kus­pa­yá wi­lla­kuy ama upa­llay­kus­pa. 10 Ñoqam qan­wan kach­ ka­ni, manam pipas ima­na­sun­ki­chu. Ama upa­llas­pa­yá ño­qa­man­ta wi­lla­kuy, kay llaq­ta­pi­qa achka­lla­ñam kach­kan akllas­qay­ku­na —nispa. 11 Chay­mi Pablo chay Co­r in­to llaq­t a­pi *ya­char­qa wata par­ten pay­ku­na­man Dios­pa pa­la­bran­ta ya­cha­chis­pan. 12 Gre­cia lawpi pre­fec­to Ga­lion kach­kap­t in­mi ju­dio­ku­na hu­ñu­na­ku­r ur­qa­ku Pa­ blo­pa con­tran­pi, juz­ga­do­man Pa­blo­ta apa­r us­pan­kum 13 nir­qa­ku:

1995

HECHOS 18​, ​19

—Kay runam llapa ru­na­ku­na­ta cree­chich­kan ley­nin­chik­pa con­tran­pi­ña Dios­ta ado­ra­nan­ku­paq —nispa. 14 Pablo ri­ma­r i­nan­paq­ña kach­kap­t in­mi ju­dio­ku­na­t a Ga­lion nirqa: —Ju­dio­ku­na, si­chum kay queja kan­man ima­pas mana allin ru­ray­man­ta otaq pipa con­tran­pi sa­ya­riy­man­ta­pas hi­nap­tin­qa mana pi­ña­kus­pay­chá uya­ ri­ki­chik­man. 15 Aswan­qa ri­mas­qa­llay­ki­chik­man­ta, su­ti­ku­na­man­ta hi­nas­pa ley­ni­ki­chik­ku­na­lla­man­ta que­jay­ki­chik kap­tin­qa, qam­ku­na­yá imay­na­ta­pas alli­ cha­kuy­chik, chay­ku­na juz­gay­ta­qa manam mu­na­ni­chu —nispa. 16 Hi­nas­pan­mi juz­ga­don­man­ta ju­dio­ku­na­ta ha­wa­man qar­qo­ra­chir­qa. 17 Chay­pi llapa ru­ na­ku­nam hu­ñu­na­kuy­nin­ku­pi ka­ma­chi­kuq judio Sos­te­nes­ta ha­pi­rus­pan­ku ma­qa­pa­rur­qa­ku hina go­ber­na­dor­pa ñaw­paq­nin­pi. Go­ber­na­dor Ga­lion­ta­qa manam ima­pas qo­kur­qa­chu. Antioquia llaqtaman Pablopa kutisqanmanta

18 Co­rin­to llaq­ta­pi Pablo una­rus­pan­mi llapa iñiq­ku­na­man­ta des­pe­di­kus­pa pa­sar­qa

lamar qo­cha­pa pa­tan­pi Cen­crea llaq­ta­man. Chay­pim lliw chuk­chan­ta ru­tu­rur­qa Dios­ man pro­me­sa ru­ras­qan­ta cum­pli­nan­paq. Chay­man­tam Pris­ci­la­wan hi­nas­pa Aqui­la­wan kuska bu­que­pi pa­sar­qa­ku Siria law­man. 19 Efeso llaq­ta­man cha­ya­rup­tin­kum Aqui­la­ta­wan Pris­ci­la­ta chay­pi sa­qe­rur­qa, sa­pa­llan­ñam pa­sar­qa ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan wa­si­man hi­nas­pam chay­pi pay­ku­na­wan par­lar­qa­ku. 20 Chay­mi pay­ku­na Pa­blo­ta rue­gar­qa­ku chay­ pi unay tar­da­nan­paq icha­qa paymi mana mu­nas­pan 21 pay­ku­na­man­ta des­pe­di­kur­qa: —Dios mu­nap­tin­qa huk­ta­wan­mi ku­ti­mu­saq wa­tu­kuq­ni­ki­chik —nispa. Bu­que­man se­qa­rus­pan­mi Efeso llaq­ta­man­ta pa­sa­kur­qa. 22 Ce­sa­rea llaq­ta­man Pablo cha­ya­rus­pan­mi iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­nan­ku­man rirqa pay­ku­na­ta sa­lu­day­ku­nan­paq hi­nas­pan­mi pa­sar­qa Antio­quia llaq­ta­man. 23 Chay­pi tar­da­ris­pan­mi huk­ta­wan pa­sar­qa Ga­la­cia law­ku­na­pi­pas hi­nas­pa Fri­gia law­ku­na­pi­pas llapa iñiq­ku­na­ta kall­pan­chas­tin. Efeso llaqtapi Apolospa willakusqanmanta

24 Chay pun­chaw­ku­na­pim Efeso llaq­ta­man cha­ya­rur­qa Ale­jan­dria llaq­ta­yoq Apo­los

su­ti­yoq judio. Payqa karqa Dios­pa pa­la­bran allin ya­chaq­mi hi­nas­pa allin wi­lla­kuq­mi. 25 Se­ ñor­man­ta ya­cha­chis­qa kach­kas­pa­pas bau­ti­zaq Juan­pa ya­cha­chis­qan bau­tis­mo­lla­man­tam ya­chaq hi­nas­pam ku­si­kuy­lla­wan­ña Je­sus­man­ta hay­kam ya­chas­qan­ta wi­lla­kuq. 26 Paymi ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan wa­si­ku­na­pi con­fian­za­wan ri­may­ta qa­llay­kur­qa. Chay­ta Pris­ci­la­wan Aqui­la uya­ri­rus­pan­kum wa­sin­ku­man pu­sar­qa­ku hi­nas­pam Je­sus­wan Dios­pa ru­ras­qan­man­ta aswan allin­ta­raq ya­cha­chir­qa­ku. 27 Gre­cia law­man Apo­los pa­say­ta mu­ nap­tin­mi chay Efeso llaq­ta­pi waw­qe-pa­ni­ku­na kall­pan­chas­pa Gre­cia­pi kaq iñiq­ku­na­man qell­qar­qa­ku chay­na­pi Apo­los cha­yap­tin allin­lla­ta chas­ki­nan­ku­paq. Chay llaq­ta­man Apo­los cha­ya­rus­pan­mi llum­pay­ta ya­na­par­qa Dios­pa fa­vo­re­ces­qan iñiq­ku­na­ta. 28 Atiy­lla­wan­ña llapa ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi ri­mas­pan­mi ju­dio­ku­na­ta pan­tay­pi kas­qan­ku­ta qa­wa­chiq. Bi­ blia­pi qa­wa­chis­pan­taq­mi con­ven­ce­chir­qa Je­sus­qa su­yas­qan­ku Cris­to kas­qan­ta.

19

1   Co­rin­to

Pablo Efeso llaqtapi kasqanmanta

llaq­ta­pi Apo­los kach­kap­tin­mi orqon­ta ris­pan Pablo cha­ya­rur­qa Efeso llaq­ta­man. Chay­pim wakin iñiq­ku­na­wan tu­pa­rus­pan 2 pay­ku­na­ta ta­pur­qa: —¿Iñi­kus­pay­ki­chik­qa chas­kir­qan­ki­chik­chu Chuya Espi­ri­tu­ta? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Manam uya­riy­lla­pas-u­ya­rir­qa­ni­ku­chu Chuya Espi­ri­tu­man­ta­qa —nispa.

HECHOS 19

1996

3 Pa­blo­ña­t aq­mi

huk­ta­wan ta­pur­qa: —¿Hi­nap­tin­qa ima bau­tis­mo­ta­má chas­kir­qan­ki­chik? —nispa. Pay­ku­na­ña­taq­mi nir­qa­ku: —Juan­pa bau­tis­mon­tam —nispa. 4 Chay­mi Pa­blo­ña­t aq nirqa: —Juan­qa ru­na­ku­na­ta­qa bau­ti­zar­qa hu­chan­ku­man­ta wa­na­kup­tin­kum, payqa wi­lla­ kur­qa qepan ha­muq­man iñi­ku­nan­ku­paq­mi. Juan­pa qepan ha­muq­qa karqa Je­sus­mi. 5 Iñiq­ku­na chay­t a uya­r i­r us­pan­kum bau­t i­za­kur­qa­ku Señor Je­sus­pa su­t in­pi. 6 Ha­ wan­ku­man Pablo ma­kin­ta chu­ray­kup­tin­ña­taq­mi pay­ku­na­man hun­tay­kur­qa Chuya Espi­ri­tu hi­nap­tin­mi mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­pi ri­mas­pa Dios­man­ta wi­lla­ kur­qa­ku. 7 Chay bau­ti­za­kuq­ku­na­qa kar­qa­ku yaqa chun­ka iskay­ni­yoq ru­na­ku­nam. 8 Kimsa ki­lla­pu­nim Pablo riq ju­dio­ku­na­pa *hu­ñu­na­ku­nan­ku wa­si­man hi­nas­pam Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­kuq mana man­cha­kus­pa hi­nas­pa con­ven­ce­chis­pa. 9 Wakin ru­na­ku­nam icha­qa son­qon­ku­ta ru­mi­yay­ka­chis­pa mana iñiy­ta mu­nar­qa­ku­chu, aswan­ raq­mi pay­ku­na­qa Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­pa con­tran­pi tukuy imay­ma­na­ta nir­qa­ku llapa ru­na­ku­na­man. Chay­mi Pablo pay­ku­na­man­ta sa­paq­cha­rus­pan llapa iñiq­ku­na­ta ra­ki­rur­qa Ti­ran­no su­ti­yoq ru­na­pa escue­lan­man, chay­pi­ñam sapa pun­chaw pay­ku­na­ta ya­cha­chir­qa. 10 Iskay wa­ta­pu­ni chay­pi ya­cha­chip­tin­mi Asia lawpi lla­pa­llan *ya­chaq­ku­na­pas ju­dio­ku­na­ pas chay­na­taq mana ju­dio­ku­na­pas Se­ñor­man­ta uya­rir­qa­ku. 11 Dios­pa atiy­nin­wan­mi Pablo ruraq ru­na­pa mana ri­kus­qan *mi­la­gro­ku­na­ta. 12 Pa­blo­pa pa­ñue­lon­ta­pas otaq pa­chan­ta­pas onqoq­ku­na­man apap­tin­kum allin­yaq­ku, lloq­siq­taq­mi de­mo­nio­ku­na­pas. 13 Chay­pi­t aq­mi kach­kar­qa­ku llaq­t an-l­laq­t an pu­r is­pa de­mo­nio­ku­na­t a qar­qoq ju­ dio­ku­na­pas. Pay­ku­nam Señor Je­sus­pa su­tin­ta ri­ma­ris­pa qar­qoy­ta mu­nar­qa­ku: —Pa­blo­pa wi­lla­kus­qan Je­sus­pa su­tin­pim ka­ma­chi­ki, lloq­siy kay ru­na­man­ta —nispa. 14 Judio *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Esce­va­pa qan­chis chu­r in­ku­nam chay­na­t a­qa ru­ raq­ku. 15 Chay­mi de­mo­nio­ña­taq pay­ku­na­ta nirqa: —Req­si­nim Je­sus­ta­qa, ya­cha­ni­taq­mi Pa­blo­qa pim kas­qan­ta­pas ¿qam­ku­na­qa pimá kan­ki­chik? —nispa. 16 Hi­nap­tin­mi de­mo­nio­yoq runa pa­way­kus­pan pay­ku­na­ta llum­pa-l­lum­pay­ta ma­qa­pa­rur­ qa chay­mi pay­ku­na­qa ya­war­nin­pas su­tu­rich­kaq qa­la­lla­ña ayqe­kur­qa­ku chay wa­si­man­ta. 17 Efeso llaq­ta­pi lliw *ya­chaq­ku­na­ña­taq­mi ju­dio­pas hi­nas­pa mana ju­dio­pas chay­ku­na­ta ya­cha­rus­pa man­cha­ri­ku­rur­qa­ku hi­nas­pam Señor Je­sus­pa su­tin­man­ta allin­ta ri­maq­ku. 18 Chay­mi achka iñiq­ku­na­pas hu­ñu­na­kus­pan­ku wi­lla­na­kuq­ku ñaw­paq mana allin ru­ras­qan­ku­man­ta. 19 Bru­jo­ku­na­pas li­bron­ku­ta apa­mus­pan­kum lla­pa­llan­pa ñaw­paq­nin­pi ka­ñar­qa­ku, chay ka­ñas­qan­ku llapa li­bro­ku­na­pa pre­cion­mi hay­par­qa pich­qa chun­ka wa­ran­qa jor­nal­pa cha­nin­man. 20 Chay­mi aswan atiy­wan­raq Dios­pa pa­la­bran­ta tukuy hi­nas­tin­pi wi­lla­kur­qa­ku. 21 Chay­man­t am Pablo Je­r u­sa­len­man riyta mu­nar­qa Ma­ce­do­nia lawpi hi­nas­pa Gre­cia lawpi kaq­ku­na­ta wa­tu­kus­tin, paymi nirqa: —Je­ru­sa­len­man cha­ya­r us­pay­qa ri­saq­pu­nim Roma llaq­ta req­siq —nispa. 22 Ya­na­paq­nin Ti­mo­teo­t a­wan Eras­to­t a Ma­ce­do­nia law­man ka­chas­pan­mi pay­ña­ taq Asia lawpi una­rir­qa. 23 Chay

Efeso llaqtapi chaqwamanta

pun­chaw­ku­na­pim llum­pay chaq­wa karqa Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ ray­ku. 24 Chay­ta­qa qa­llay­ka­chir­qa De­me­t rio su­ti­yoq runam. Paymi qoll­qe­man­ta

1997

HECHOS 19

ruraq ma­ma­chan­ku Dia­na­pa ca­pi­lla­chan­ku­na­ta chay­mi pay­wan llam­kaq­ku­na achka­ta ga­na­kuq­ku. 25 De­me­t riom llam­kaq­ma­sin­ku­na­ta hi­nas­pa chay­na ofi­cio­yoq ru­na­ku­na­ta hu­ñu­rus­pan nirqa: —Tay­ta­ku­na, ya­chas­qay­ki­chik­pi hinam kay ofi­cion­chik­wan­qa allin­ta ga­na­ kun­chik. 26 Icha­qa qam­ku­nam ri­kuch­kan­ki­chik hi­nas­pa uya­rich­kan­ki­chik chay Pablo ru­na­pa ri­mas­qan­ta, paymi nich­kan: “Ru­na­pa ru­ras­qan­qa manam Dios­chu” nispa. Chay­na­ta­qa pan­ta­chich­kan manam kay Efeso llaq­ta­llan­chik­pi­chu, payqa pan­ta­chich­kan­mi lliw Asia lawpi *ya­chaq achka ru­na­ku­na­ta­pas. 27 Kay­wan­qa ne­go­cion­chik­mi pier­de­r un­man hi­nap­tin­mi ancha req­sis­qa ma­ma­cha Dia­na­pas des­pre­cias­qa kan­man, chay­na­taq­mi tem­plon­pas ancha yan­qa­chas­qa kan­man, Asia lawpi lla­pa­llan ya­chaq­ku­na­pi­wan mun­don­tin ru­na­ku­nam Dia­na­ta­qa yu­pay­chan­ku. 28 Chay­t a ru­na­ku­na uya­r i­r us­pan­kum llum­pay­t a pi­ña­ku­r ur­qa­ku hi­nas­pam qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —¡Efeso llaq­ta­pi kaq ma­ma­chan­chik Dia­na­qa ha­tun­mi! —nis­pan­ku. 29 Efeso llaq­t a­pi ru­na­ku­na hatun chaq­wa­pi ri­ku­r i­r us­pan­kum ha­pi­r ur­qa­ku Pa­blo­pa pu­riq­ma­sin Ga­yo­ta­wan Aris­tar­co­ta, pay­ku­na­qa kar­qa­ku Ma­ce­do­nia law­man­ta kaq­ku­nam, pay­ku­na­ta­má aysar­qa­ku llaq­ta­pa hu­ñu­na­ku­nan si­tio­man. 30 Hi­nap­t in­mi Pablo chay­man yay­kuy­t a mu­nar­qa llapa ru­na­ku­na­t a ri­ma­pa­ya­nan­ paq icha­qa iñiq­ku­nam har­ka­ku­r ur­qa. 31 Asia lawpi kaq wakin au­to­ri­dad­ku­na­pas Pa­blo­pa amis­tad­nin kas­pan­kum pay­man ru­na­ku­na­ta ka­char­qa­ku: —Ama chay­ku­na­man cha­pu­kuy­chu —nispa. 32 Chay llapa ru­na­ku­na­pa hu­ñu­na­kus­qan­ku­pim hatun chaq­wa­t a ru­ras­pan­ku qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku wakin hukta, wa­kin­ña­taq hukta, yaqa lla­pa­llan­kum mana ya­char­qa­ku­chu ima­paq­mi hu­ñu­na­kus­qan­ku­ta­pas. 33 Judio ru­na­ku­na­ña­taq­mi llapa ru­na­pa chaw­pin­man­ta Ale­jan­dro­ta tan­qar­qa­ku ñaw­paq­man. Ale­jan­dro­ ña­taq­mi pay­ku­na­ta de­fien­de­nan­paq ma­kin­wan se­ñas­char­qa upa­lla­nan­ku­paq. 34 Icha­qa judio kas­qan­t a Ale­jan­d ro­t a req­si­r us­pan­kum lliw­chan­ku yaqa iskay hora qa­par­ka­char­qa­ku: —¡Efeso llaq­ta­pi kaq ma­ma­chan­chik Dia­na­qa ha­tun­mi! —nispa. 35 Hi­nap­t in­mi chay llaq­t a­pa se­cre­t a­r ion chay llapa ru­na­ku­na­t a upa­lla­ra­chis­pan nirqa: —Llaq­ta­ma­siy­ku­na, lliw ru­na­ku­nam ya­chan kay Efeso llaq­ta­pi hatun ma­ ma­cha Dia­na­pa tem­plon na­na­chi­kus­qan­chik­ta­qa, ya­chan­ku­taq­mi cie­lo­man­ta uray­ka­muq ima­gen­nin na­na­chi­kus­qan­chik­ta­pas. 36 Manam pipas kay­ku­na­ta­qa ne­gan­chu, chay­na­qa haw­ka­yay­chik. Ama ima­ta­pas ru­ray­chik­chu mana su­maq­ ta tan­tea­ris­pa­qa. 37 Kay pu­sa­mus­qay­ki­chik ru­na­ku­na­qa ma­ma­chan­chik Dia­na­pa wa­sin­man­ta­qa manam ima­ta­pas su­wa­kur­qa­ku­chu ni­taq­mi pay­ta­qa insul­tar­qa­ku­ chu. 38 Si­chum De­me­t rio llam­kaq­ma­sin­ku­na­pi­wan pi­ta­pas que­ja­kuy­ta mu­nap­tin­qa kach­kan­mi juz­ga­do­wan pre­fec­to, chay­pi­yá sa­pa­ka­ma que­jan­ku­ta alli­cha­chun­ku. 39 Ima­man­t a­pas ri­may­t a mu­nap­t i­k i­chik­qa ley­man hi­na­yá hatun hu­ñu­na­kuy­pi su­maq­ta alli­cha­sun. 40 Mana chay­qa kay hu­ñu­na­kus­qan­chik­man­ta mana ima­ ta­pas niyta atip­tin­chik­mi llapa au­to­ri­dad­ku­na acu­sa­wach­wan­chik ru­na­ku­na ha­ta­ri­chis­qan­chik­man­ta. 41 Kay­ku­na­t a ni­r us­pan­mi llapa ru­na­ku­na­t a ka­ma­chir­qa wa­sin­ku­man ku­ti­nan­ku­paq.

HECHOS 20

20

1998

Macedonia lawman chaynataq Grecia lawman Pablopa risqanmanta

1   Chay chaq­wa tu­ku­r up­tin­mi iñiq­ku­na­ta Pablo hu­ñu­rus­pan allin­ta kall­pan­char­qa hi­nas­pam des­pe­di­kus­pan lloq­sir­qa Ma­ce­do­nia law­man. 2 Ris­qan lliw llaq­t a­ku­na­pi iñiq­ku­na­t a kall­pan­chas­pan­mi Gre­cia law­man rirqa. 3 Chay­pi kimsa ki­lla­lla­ña ka­r us­pan­mi Siria law­man bu­que­pi rinan karqa, icha­ qa ya­cha­rur­qam ju­dio­ku­na paypa con­t ran­pi ya­cha­chi­na­kus­qan­ku­ta. Chay­mi Ma­ce­do­nia law­nin­ta ku­ti­ku­nan­paq­ña pien­sa­r ur­qa. 4 Hi­nap­tin­mi payta com­pa­ñar­ qa­ku Berea llaq­ta­yoq Pir­ros­pa chu­rin So­pa­ter, Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­yoq Aris­tar­co­wan Se­gun­do, Derbe llaq­ta­yoq Gayo, Ti­mo­teo hi­nas­pa Asia law­man­ta Tro­fi­mo­pi­ wan Ti­qui­co. 5 Pay­ku­nam pun­ta­r us­pan­ku Troas llaq­ta­pi­ña su­ya­war­qa­ku. 6 Mana Qon­chu­yoq Tanta Fies­ta pun­chaw­ku­na pa­sa­r up­tin­ñam Fi­li­pos llaq­ta­man­ta lloq­sir­qa­ni­ku bu­que­pi, pich­qa pun­chaw­man­ta­ñam pay­ku­na­ta hay­par­qa­ni­ku Troas llaq­ta­pi hi­nas­pay­kum qan­chis pun­chaw­raq chay­pi que­dar­qa­ni­ku.

7 Se­ma­na­pa

Troas llaqtapi iñiqkunata Pablo watukusqanmanta

qa­lla­riy­nin do­min­go pun­chaw­tam llapa iñiq­ku­na hu­ñu­na­kur­qa­ ku tan­ta­ta par­ti­na­ku­nan­ku­paq hi­nap­tin­mi Pablo ya­cha­chir­qa. Pa­qa­rin­nin­ti­llan pa­sa­ku­nan kap­tin­mi yaqa chaw­pi tu­ta­ka­ma ri­mar­qa. 8 Wa­si­pa altos­nin cuar­to­pim hu­ñu­nas­qa kach­kar­qa­ni­ku achka me­che­ro­ku­na­wan achki­kus­pay­ku. 9 Ven­ta­na­pim ti­yach­kar­qa huk joven Eu­ti­co su­ti­yoq. Pablo tu­ta­ka­ma ri­map­tin­mi chay jo­ven­qa pu­ñut­yach­kar­qa, pu­ñu­r us­pan­mi wi­chiy­kur­qa iskay kaq altos­man­ta chay­mi ho­qa­ rir­qa­ku wa­ñus­qa­ta­ña. 10 Hi­nap­tin­mi Pablo ba­ja­r us­pan chay jo­ven­pa ha­wan­man chu­ta­kuy­kus­pan abra­zay­kur­qa hi­nas­pam llapa iñiq­ku­na­ta nirqa: —Ama man­cha­kuy­chik­chu, kaw­sach­kan­mi —nispa. 11 Kaq­lla se­qa­r us­pan­mi tan­t a­t a pa­k iy­kus­pan mi­kur­qa, achik­ya­nan­ka­ma ri­ma­r us­pan­mi pa­sa­kur­qa. 12 Llapa iñiq­ku­na­ña­taq­mi jo­ven­ta kaw­sach­kaq­ta­ña ku­ sis­qa­lla­ña pu­sa­ri­kur­qa­ku. Troas llaqtamanta Mileto llaqtakama Pablopa risqanmanta

13 Ño­qay­kum

bu­que­pi pun­ta­rus­pay­ku rir­qa­ni­ku Ason llaq­ta­man chay­pi Pa­blo­ta ho­qa­ri­nay­ku­paq. Paymi cha­ki­wan rirqa ri­ma­na­kus­qay­ku­man hina. 14 Pay­wan­mi tu­pa­rur­qa­ni­ku Ason llaq­ta­pi, bu­que­man se­qa­ra­mup­tin­mi pa­sar­qa­ni­ku Mi­ti­le­ne llaq­ ta­man. 15 Chay­man­ta bu­que­pi lloq­sis­pay­ku­ña­taq­mi pa­qa­rin­nin­tin pa­sar­qa­ni­ku Quio isla­pa chim­pan­man. Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi chim­par­qa­ni­ku Samos isla­man, pa­qa­rin­ nin­tin­ña­taq­mi cha­yar­qa­ni­ku Mi­le­to llaq­ta­man. 16 Chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ni­ku Efe­so­man Pablo mana riyta mu­nap­tin­mi chay­na­pi Asia lawpi mana tar­da­nay­ku­paq. Je­ru­sa­len llaq­ta­man­mi utqay­man rirqa atis­pa­qa chay­pi *Pen­te­cos­tes pun­chaw­pi ka­nan­paq. 17 Mi­le­to

Efeso llaqtapi ancianokunawan rimasqanmanta

llaq­ta­pi Pablo kach­kas­pan­mi Efe­so­pi iñiq­ku­na­pa *ancia­non­ku­na­ta qa­ ya­chir­qa. 18 Pay­ku­na ha­mu­r up­tin­mi Pablo nirqa: —Qam­ku­nam ya­chan­ki­chik kay Asia law­man ha­mus­qay­man­ta­pu­ni imay­nam qam­ku­na­wan kaw­sas­qay­ta. 19 Ju­dio­ku­na ima­ku­na­ta­ña ru­ra­way­ta mu­nap­tin­ku­pas hu­mi­lla­kus­pay­mi wa­qas­tin­pas hi­nas­pa ña­ka­ris­tin­pas Se­ñor­nin­chik­ta ser­vir­qa­ni. 20 Chay­wan­pas allin­ni­ki­chik­paq Dios­pa pa­la­bran wi­lla­kuy­ta­qa manam amir­qa­ni­chu,

1999

HECHOS 20​, ​21

ño­qa­qa ya­cha­chir­qay­ki­chik­mi llapa ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi­pas chay­na­taq wa­si­ki­ chik­pi­pas. 21 Judio ru­na­ku­na­ta­pas chay­na­taq mana judio ru­na­ku­na­ta­pas nir­qa­nim: “Dios­pa ñaw­paq­nin­pi hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pa Se­ñor­nin­chik Je­sus­man iñi­kuy­ chik” nispa. 22 Ku­nan­mi Je­ru­sa­len llaq­ta­man rich­ka­ni Chuya Espi­ri­tu­pa ka­ma­chis­qan, manam ya­cha­ni­chu wakpi imam su­ya­was­qan­ta­qa. 23 Sapa llaq­ta­ku­na ris­qay­pim Chuya Espi­ri­tu niwan: “Pre­so­cha­sup­ti­kim ña­ka­rin­ki” nispa. 24 Icha­qa vi­day­pas ño­qa­paq­qa manam llum­pay­ta­qa va­len­chu. Kall­paq hinam Señor Je­su­cris­to­pa ka­ma­ chi­was­qan­ta­qa cum­pli­saq­pu­ni, wi­lla­ku­saq­mi Dios­pa fa­vor­nin­man­ta allin no­ti­cia­ta­qa. 25 —Qam­ku­na­qa ma­na­ñam huk­ta­wan­qa ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu, qam­ku­na­man­ qa Dios­pa mu­nay­cha­kuy­nin­man­tam ya­cha­chir­qay­ki­chik­ña. 26 Chay­mi kunan qam­ku­na­man ni­ki­chik, manam hu­cha­yoq­chu kani lla­pa­llan ru­na­ku­na cas­ti­gas­qa ka­nay­ki­chik­man­ta­qa. 27 Mana ima­ta­pas pa­kas­pay­mi Dios­pa mu­nas­qan­ta wi­llar­qay­ ki­chik. 28 Chay­na­qa ki­ki­ki­chik­pu­ni­yá cui­da­kuy­chik, oveja mi­chiq hi­na­yá cui­day­chik lla­pa­llan iñiq­ku­na­ta­pas. Chuya Espi­ri­tum qam­ku­na­ta aklla­sur­qan­ki­chik Dios­nin­chik Je­su­cris­to­pa ya­war­nin­wan ran­tis­qan iñiq­ku­na­ta cui­da­nay­ki­chik­paq. 29 Ñoqa pa­sa­ kup­tiy­mi pan­ta­chi­kuq­ku­na ha­mun­qa, pay­ku­nam iñiq­ku­na tu­ku­ruy­ta mu­nan­qa­ku imay­nam yar­qas­qa atoq­ku­na ove­ja­ku­na­ta mi­ku­rus­pan tu­ku­ruq hina. 30 Qam­ku­na uku­man­tam wa­kin­ku­na ha­ta­rin­qa llu­lla­ku­na­ta ya­cha­chis­pan­ku chay­na­pi iñiq­ku­na qa­ti­nan­ku­ta mu­nas­pan­ku. 31 Chay­na­qa cui­da­kuy­chik­yá, amayá qon­qay­chik­chu wa­ qay­kus­pay tuta pun­chaw kimsa wa­tan­tin sa­pa­ka­ma ya­cha­chis­qay­ta­qa. 32 —Waw­qe­llay­ku­na, ku­nan­qa Dios­pa ma­kin­man­ñam chu­ray­ki­chik, ka­su­kuy­chik­yá paypa fa­vo­re­ce­was­qan­chik­man­ta pa­la­bra­ku­na­ta chay­na­pi kall­pan­cha­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa lliw akllas­qan­ku­na­wan kuska he­ren­cia­ta­pas chas­ki­nay­ki­chik­paq. 33 Ño­qa­qa manam mu­na­pa­yar­qa­ni­chu pipa qoll­qen­ta­pas, pipa qo­rin­ta­pas nitaq pipa pa­chan­ta­pas. 34 Aswan­qa ya­chas­qay­ki­chik­pi hinam ma­kiy­wan llam­kas­pay ima­ta­pas ran­tiq kani ño­qa­ paq chay­na­taq pu­riq­ma­siy­ku- na­paq­pas. 35 Qam­ku­na­ta­pas ya­cha­chir­qay­ki­chik­mi ñoqa hina llam­kas­pa wak­cha­ku­na­ta ya­na­pa­nay­ki­chik­paq, yu­ya­riy­chik­yá Señor Je­su­cris­to­pa nis­qan­ta, paymi nirqa: “Ima chas­kiq­man­ta­pas aswan ku­sis­qa­qa ima­pas qoqmi” nispa. 36 Chay­ku­na­t a Pablo ri­ma­r us­pan­mi qon­qo­ra­kuy­kus­pan pay­ku­na­wan kuska Dios­ta ma­ña­kur­qa. 37 Ancha­ta wa­qas­pan­kum Pa­blo­ta abra­zay­kus­pa mu­ chay­kur­qa­ku. 38 Llum­pay lla­kis­qa­lla­ñam kar­qa­ku: “Ma­na­ñam huk­ta­wan­qa ri­ku­wan­ki­chik­ña­chu” nis­qan­ray­ku chay­mi bu­que­pa kas­qan­ka­ma com­pa­ñar­qa­ku.

21

Jerusalen llaqtaman Pablopa risqanmanta

1   Iñiq­ku­na­man­ta ra­ki­kuy­kus­pay­kum bu­que­pi de­re­cho­lla pa­sa­kur­qa­ni­ku Cos su­ti­yoq isla­man. Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi Rodas isla­man cha­yas­pay­ku Pa­ta­ra llaq­ta­man rir­qa­ni­ku. 2 Chay llaq­ta­pi­ña­taq­mi ta­ri­rur­qa­ni­ku Fe­ni­cia­man lloq­siq bu­ que­ta. Chay bu­que­man yay­kus­pay­kum pa­sar­qa­ni­ku. 3 Chi­pre isla­pa *alleq law­nin­tam rir­qa­ni­ku Siria law­man. Tiro llaq­ta­man cha­ya­rus­pam bu­que­pi car­ga­ku­na ba­ja­chi­na kap­tin sa­yar­qa­ni­ku. 4 Chay llaq­ta­pi iñiq­ku­na­ta ta­ri­rus­pay­kum qan­chis pun­chaw pay­ ku­na­pa­pi sa­ma­kur­qa­ni­ku. Pay­ku­nam Pa­blo­ta Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan nir­qa­ku: —Ama riy­chu Je­r u­sa­len llaq­ta­man­qa —nispa. 5 Icha­qa chay pun­chaw­ku­na pa­sa­rup­tin­mi lloq­sir­qa­ni­ku, hi­nap­tin­mi lliw­chan iñiq­ ku­na war­mi­pas qa­ri­pas war­ma­ku­na­pi­wan avia­war­qa­ku llaq­ta­pa can­ton­ka­ma, lamar qo­cha­pa pa­tan­pim qon­qo­ra­kus­pay­ku Dios­ta ma­ña­kur­qa­ni­ku. 6 “Qam­ku­na­ña­yá allin­ lla” ni­na­kus­pam bu­que­pi pa­sa­kur­qa­ni­ku. Pay­ku­na­ña­taq­mi wa­sin­ku­man ku­ti­kur­qa­ku.

HECHOS 21

2000

7 Tiro

llaq­ta­man­tam bu­que­pi rir­qa­ni­ku To­le­mai­da llaq­ta­ka­ma­lla. Iñiq­ku­na­ta wa­tu­ kus­pay­kum pay­ku­na­pa­pi huk pun­chaw sa­mar­qa­ni­ku. 8 Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi rir­qa­ni­ku Ce­sa­rea llaq­ta­ka­ma. Chay­pim wa­tu­kur­qa­ni­ku Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­kuq Fe­li­pe­ta, payqa karqa Je­ru­sa­len­pi ñaw­paq­ta­raq akllas­qan­ku qan­chis dia­co­no­ku­na­pa huk­nin­mi. Paypa wa­sin­pi­má sa­ma­kur­qa­ni­ku. 9 Pay­pam karqa tawa don­ce­lla chu­rin­ku­ na. Pay­ku­nam Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku. 10 Fe­li­pe­pa wa­sin­pi unay­neq­ña kach­kap­tiy­kum Ju­dea­man­ta cha­ya­ra­mur­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq Agabo. 11 Paymi wa­tu­ku­was­pan­ku Pa­blo­pa chum­pin­ta ha­piy­kus­pa cha­kin­ta­wan ma­kin­ku­na­ta wa­ta­kus­pan nirqa: —Chuya Espi­ri­tum nin: “Je­r u­sa­len­pi ju­dio­ku­nam kay chum­pi­pa due­ñon­ta wa­ tan­qa­ku kay­na­ta hi­nas­pam mana judio kaq­ku­na­man entre­gan­qa­ku” nispa. 12 Chay­t a uya­r is­pay­kum Ce­sa­rea­pi iñiq­ku­na­pi­wan Pa­blo­t a rue­gar­qa­ni­ku amaña Je­r u­sa­len llaq­ta­man ri­nan­paq. 13 Chay­mi Pa­blo­ña­taq nirqa: —¿Ima­nas­qa­taq wa­qas­pay­ki­chik lla­ki­chi­wan­ki­chik? Manam wa­ta­ru­wa­na­ llan­ku­paq­chu lis­to­qa kach­ka­ni, ño­qa­qa lis­tom kach­ka­ni Señor Je­su­cris­to­ray­ku Je­r u­sa­len­pi wa­ñu­nay­paq­pas —nispa. 14 Mana imay­na har­kay­t a atis­pay­kum upa­lla­kur­qa­ni­ku­ña: —Se­ñor­pa mu­nas­qan­yá ru­ras­qa ka­chun —nispa. 15 Chay pun­chaw­ku­na­pa qe­pan­t am alis­t a­ku­r us­pay­ku pa­sa­kur­qa­ni­ku Je­r u­sa­len llaq­ta­man. 16 Riy­si­war­qa­ku­taq­mi Ce­sa­rea­man­ta wakin iñiq­ku­na­pas, pay­ku­nam pu­sa­war­qa­ku Chi­pre law Mna­son­pa wa­sin­man, payqa unay wa­ta­ña iñiq­mi karqa. Paypa wa­sin­pi­má sa­ma­kur­qa­ni­ku. Jacobota Pablo watukusqanmanta 17 Je­ru­sa­len­man cha­ya­rup­tiy­kum ku­si­kuy­lla­wan­ña llapa iñiq­ku­na chas­ki­war­qa­ku. 18 Pa­

qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi ño­qay­ku­wan kuska Pablo rirqa Ja­co­bo wa­tu­kuq, chay­pim kach­kas­qa­ku lla­pa­llan *ancia­no­ku­na­pas. 19 Pa­blom pay­ku­na­ta ri­may­kus­pan wi­lla­kuy­ta qa­llay­kur­qa imay­nam paypa pu­ri­mus­qan­wan mana judio kaq­ku­na­pi Dios­pa tukuy ima­ku­na­pas ru­ra­ mus­qan­man­ta. 20 Uya­ri­rus­pan­kum pay­ku­na Dios­ta ala­bar­qa­ku hi­nas­pam Pa­blo­ta nir­qa­ku: —Allin­mi waw­qey. Ya­chas­qay­ki­pi hinam achka wa­ran­qa ju­dio­ku­na Je­su­cris­to­man iñi­ku­run­ku, lla­pa­llan­kum mu­nan­ku Moi­ses­pa ley­nin ka­su­ku­na­ta. 21 Pay­ku­na­man­mi wakin ru­na­ku­na qan­man­ta wi­lla­run­ku, huk­law na­cion­pi judio ru­na­ku­na­tas ya­cha­ chin­ki Moi­ses­pa ley­nin­ta ma­na­ña ka­su­kus­pa amaña chu­rin­ku­ta­pas *se­ña­la­nan­ku­paq hi­nas­pa cos­tum­bren­chik­ku­na­man hina amaña kaw­sa­nan­ku­paq. 22 ¿Ima­ta­taq ru­ray­ ku­sun­chik? Pay­ku­na­qa ya­cha­run­qa­ku­pu­nim kaypi kas­qay­ki­ta. 23 Chay­na­qa kay­na­ta­yá ruray: Kay­pim ño­qan­chik­wan kach­kan tawa ru­na­ku­na Dios­man pro­me­te­kus­qan­ku­ta cum­pli­nan­ku­paq. 24 Pay­ku­na­wan kuska tem­plo­man ris­pay­ki­yá cos­tum­bren­chik­man hina chu­yan­cha­ka­muy­chik, pay­ku­na­pa gas­ton­ta pa­gas­pa­yá chuk­chan­ku­ta ru­tu­chi­muy. Chay­ na­ta ru­rap­ti­ki­qa lliw­mi ya­chan­qa­ku qan­man­ta tukuy ima ri­mas­qan­ku­qa mana che­qap kas­qan­ta, pay­ku­na­qa ya­chan­qam *Moi­ses­pa ley­nin ka­su­kus­qay­ki­ta. 25 Icha­qa mana judio kaq iñiq­ku­na­man­qa, ñam car­ta­ta apar­qan­ki­chik­ña, chay­pim nir­qan­chik: “Amam mi­ kun­ki­chik­chu tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­man ofre­ces­qa aycha­ta­qa, amam mi­kun­ki­chik­chu ya­war­ta­qa nitaq ya­war­pa pa­sas­qan aycha­ta­pas, ama­taq­mi hu­cha­pa­kun­ki­chik­chu” nispa.

2001

26 Pa­blom

HECHOS 21

Templopi Pablota presochasqankumanta

chay ta­wan­tin ru­na­ku­na­ta pu­sa­ri­kus­pan pa­qa­rin­nin­tin pun­chaw *chu­yan­ cha­kur­qa­ku hi­nas­pam tem­plo­man yay­kur­qa hay­ka­pim chu­yan­cha­kus­qan­ku tu­kus­qan wi­lla­kuq chay­na­pi ofren­dan­ku­ta sa­pa­ka­ma Dios­man ofre­ce­nan­ku­paq. 27 Qan­chis pun­chaw tu­kuy­kuch­kap­t in­ñam Asia law­man­t a kaq wakin ju­dio­ku­ na Pa­blo­ta tem­plo­pi ri­ku­r ur­qa­ku hi­nas­pam llapa ru­na­ku­na­ta ha­ta­ri­ra­chir­qa­ku paypa con­tran­pi. Ha­pi­r us­pan­ku­ña­taq­mi 28 qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: —¡Israel­pa mi­ray­nin ru­na­ku­na ya­na­pa­way­ku! Kay runam tukuy hi­nas­tin­pi pu­ris­pan Israel ru­na­ku­na­pa con­t ran­pi, *Moi­ses­pa ley­nin­pa con­tran­pi hi­nas­pa tem­plo­pa con­tran­pi ya­cha­chin. Ku­nan­pas tem­plo­man­mi mana judio kaq ru­na­ku­ na­ta pu­say­ku­run, chay­na­pim hu­cha­lli­ku­r un kay tem­plo­pi mana ru­ra­na­ta ru­ras­pa. 29 Chay­na­t a­qa nir­qa­ku Efeso llaq­t a­yoq Tro­fi ­mo­wan Je­r u­sa­len llaq­t a­pi ri­ ku­rus­qan­ku­ray­kum, Payqa manam ju­dio­chu karqa. Payta tem­plo­man Pablo pu­sa­rus­qan­tam pien­sar­qa­ku. 30 Llaq­t a­pi llapa ru­na­ku­na chay­t a uya­r i­r us­pan­kum hun­t a­lla­ña kall­pa­mur­qa­ku. Pa­blo­ta ha­pi­rus­pan­kum tem­plo­man­ta ha­wa­man aysar­qa­ku hi­nas­pam tem­plo­pa pun­kun­ta apu­raw­lla­man­ña wich­qa­r ur­qa­ku. 31 Wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq kach­kap­tin­ku­ ñam Roma llaq­ta­yoq sol­da­do­ku­na­pa je­fen­man wi­llay­ka­mur­qa­ku: —Je­ru­sa­len­pi lliw ru­na­ku­nam chaq­wa­ta ru­rach­kan­ku —nispa. 32 Paymi ca­pi­tan­nin­ku­na­ta­wan sol­da­don­ku­na­ta pu­sa­ri­kus­pa kall­pay­lla cha­ya­rur­qa­ku hi­nap­tin­mi payta sol­da­do­ku­na­ta­wan ri­ku­rus­pan­ku chay llapa ru­na­ku­na Pa­blo­ta ma­qach­ kas­pan­ku sa­ya­rur­qa­ku. 33 Sol­da­do­ku­na­pa jefen asuy­kus­pan­mi Pa­blo­ta pre­so­cha­rur­qa hi­nas­pam ka­ma­chir­qa iskay ca­de­na­wan wa­ta­nan­ku­paq hi­nas­pam pay­ku­na­ta ta­pur­qa: —¿Pitaq kay runa? ¿Ima­ta­taq ru­ra­r un? —nispa. 34 Llapa ru­na­ku­na­ña­t aq­mi qa­pa­r ir­qa­ku wakin hukta, wa­k in­ña­t aq hukta, hi­nap­ tin­mi bulla ru­ras­qan­ku­ray­ku chay je­fe­qa mana allin­ta­chu entien­der­qa chay­mi ka­ma­chir­qa cuar­tel­man Pa­blo­ta pu­sa­nan­ku­paq. 35 Icha­qa llapa ru­na­ku­na ñi­ti­ na­kup­tin­mi cuar­tel­pa gra­das­nin­man cha­ya­r up­tin­ku Pa­blo­ta­qa sol­da­do­ku­na­ña wan­tur­qa. 36 Llapa ru­na­ku­na­ña­taq­mi qe­pan­ku­ta qa­tis­pa qa­pa­rir­qa­ku: —¡Wa­ñu­chun! —nispa. 37 Pa­blo­ta

Pablopa defiendekusqanmanta

cuar­tel­man apay­kuch­kap­tin­ku­ñam sol­da­do­ku­na­pa je­fen­ta Pablo ta­pur­qa: —¿Ima­lla­ta­pas ri­ma­riy­man­chu? —nispa. Chay­mi pay­ña­taq nirqa: —¡Qamqa ya­chas­qan­kim *grie­go ri­may­ta! 38 Chay­na­qa ¿ma­na­chu qamqa Egip­to runa kanki? Qay­nin­pa­ku­na­lla­qa ¿ma­na­chum runa wa­ñu­chiq­ku­na­ta ha­ta­ri­chis­ pay­ki tawa wa­ran­qa­ta­pu­ni chun­niq­man pu­sar­qa­ni? —nispa. 39 Hi­nap­t in­mi Pa­blo­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­qa Tarso llaq­ta­pi na­ce­kuq ju­diom kani, llaq­tay­qa allin req­sis­qa Ci­li­cia lawmi. Ama hina kas­pa­yá per­mi­tiy­ku­way llapa ru­na­ku­na­ta ri­ma­pa­yay­ku­nay­paq —nispa. 40 Chay jefe “allin­mi” niy­kup­t in­mi gra­das­pi Pablo sa­yay­kus­pa ma­k in­wan ru­ na­ku­na­ta se­ñas­chas­pa upa­lla­chir­qa. Upa­lla­r up­tin­ku­ñam *he­breo ri­may­nin­ku­pi pay­ku­na­man Pablo nirqa:

HECHOS 22

22

2002

1   —Tay­ta­ku­na,

waw­qe­llay­ku­na, uya­riy­ku­lla­way­chik de­fien­de­ku­nay­paq ri­ma­ris­qay­ta —nispa. 2 Chay­mi *he­breo ri­may­nin­ku­pi ri­maq­t a uya­r i­r us­pan­ku aswan­raq upa­lla­r ur­qa­ ku. Chay­mi Pablo nirqa: 3 Ño­qa­qa Ci­li­cia law Tarso llaq­t a­pi na­ce­kuq ju­diom kani. Icha­qa kay Je­r u­ sa­len­pim edu­ca­kur­qa­ni, ya­cha­chiq­niy­pas karqa Ga­ma­liel­mi, paymi allin­ta ya­cha­chi­war­qa ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­pa ley­nin­ta. Dios­nin­chik­tam tukuy son­ qoy­wan ser­vi­ni qam­ku­na­pas kunan ser­vis­qay­ki­chik­man hina. 4 Chay­ray­kum Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chir­qa­ni wa­ñu­nan­ku­ka­ma, war­mi­ta­pasqa­ri­ta­pas pre­so­chas­pay­mi apa­chir­qa­ni car­cel­man. 5 Tukuy chay­ku­na­ta­qa su­maq­tam ya­chan­ku sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­pas chay­na­taq lla­pa­llan ka­ma­chiq­ku­na­pas. Pay­ku­nam ofi­cio­ku­na­ta qo­war­qa­ku Da­mas­co llaq­ta­pi ju­dio­ma­sin­chik­ku­na­paq. Chay­na­pim rir­qa­ni iñiq­ku­na­ta kay Je­ru­sa­len llaq­ta­man pre­so­ta apa­mus­pay cas­ti­ga­chi­nay­paq. Pablom willakun Jesucristoman iñisqanmanta (Hch 9:1-19. 26:12-18)

6 —Da­mas­co llaq­ta­man cha­yay­kuch­kap­tiy­ñam yaqa chaw­pi pun­chaw­ta cie­lo­man­ta

qon­qay­ta llum­pay achkiy kan­chay­ku­war­qa. 7 Chay­mi pam­pa­man wi­chiy­kus­pay uya­rir­qa­ ni “Saulo, Saulo ¿ima­nas­qa­taq qa­ti­ka­cha­wan­ki?” niqta. 8 Chay­mi ta­pur­qa­ni: “¿Pitaq kanki Señor?” nispa. Hi­nap­tin­mi ni­mu­war­qa: “Ño­qa­qa qa­ti­ka­cha­was­qay­ki Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­mi kani” nispa. 9 Riq­ma­siy­ku­na­pas ri­kur­qam chay achkiy­ta­qa icha­qa manam entien­ der­qa­ku­chu chay ri­ma­pa­ya­waq­niy­pa nis­qan­ta­qa. 10 Hi­nap­tin­mi ta­pur­qa­ni: “¿Ima­ta­taq ru­ra­saq Señor?” nispa. Pay­ña­taq­mi ni­war­qa: “Ha­ta­ris­pay­ki Da­mas­co llaq­ta­man yay­kuy, chay­pim imam ru­ra­nay­ki­ta ni­sun­ki” nispa. 11 Chay sin­chi achkiy ñaw­sa­ya­ra­chi­wap­tin­mi riq­ma­siy­ku­na ma­kiy­man­ta pu­sa­was­pan­ku Da­mas­co llaq­ta­man cha­ya­chi­war­qa­ku. 12 —Chay­pim *ya­char­qa Ana­nias su­ti­yoq runa. Payqa karqa *Moi­ses­pa ley­nin ka­su­ kuq­mi. Chay­ray­kum Da­mas­co­pi *ya­chaq lliw ju­dio­ku­na­pas payta res­pe­taq­ku. 13 Paymi qa­waq­niy ha­mus­pa ni­war­qa: “Waw­qey Saulo, mo­soq­man­ta qa­wa­ri­kuy” nispa. Chay ra­to­lla­ pi qa­wa­ri­ku­rus­pay­mi Ana­nias­ta ri­ku­rur­qa­ni. 14 Chay­mi pay ni­war­qa: “Abue­lon­chik­ku­na­pa Dios­nin­mi aklla­sur­qan­ki paypa mu­nas­qan­ta ya­cha­nay­ki­paq hi­nas­pa justo kaq Je­sus­ta ri­ku­rus­pay­ki ki­kin­pa voz­nin­ta uya­ri­nay­ki­paq. 15 Je­sus­man­tam tukuy hi­nas­tin­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na­man wi­lla­kun­ki ri­kus­qay­ki­man­ta­wan uya­ris­qay­ki­man­ta. 16 Ku­nan­qa ¿ima­ta­raq­ taq su­yach­kan­ki? Ha­ta­ris­pa­yá bau­ti­za­kuy, Se­ñor­ta qa­ya­kus­pa­yá hu­chay­ki­ku­na­ta may­llay.” 17 —Je­ru­sa­len

Mana judio kaq runakunaman Pablopa risqanmanta

llaq­ta­man ku­ti­ra­mus­pay­ña­taq­mi Dios­ta ma­ña­kuq rir­qa­ni tem­plo­man, chay­pim re­ve­la­cion­ta chas­kir­qa­ni. 18 Se­ñor­ta ri­ku­rup­tiy­mi pay ni­war­qa: “Kay ru­na­ku­ na­qa manam creen­qa­chu ño­qa­man­ta ri­mas­qay­ki­ta­qa, chay­na­qa utqay­man­yá lloq­siy kay Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta” nispa. 19 Hi­nap­tin­mi ño­qa­ña­taq nir­qa­ni: “Señor, pay­ku­na­qa ya­chan­kum lliw iñiq­ni­ki­ku­na­pa con­tran­pi ru­ras­qay­ku­na­ta­qa, *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­ na­man ris­pay­mi qan­man iñiq­ku­na­ta car­ce­las­pay maqaq kani.” 20 Qan­man­ta wi­lla­kuq Este­ban­ta wa­ñu­chip­tin­ku­pas ki­kiy­pu­ni chay­pi kas­pay­mi: “Allin­tam ru­rach­kan­ki­chik” nis­pay wa­ñu­chiq­ku­na­pa pa­chan­ta cui­dar­qa­ni. 21 Chay­na­ta nip­tiy­mi Se­ñor­ña­taq ni­war­ qa: “Qam­ta­qa karu llaq­ta­pi mana judio kaq­ku­na­man ri­nay­ki­paq­mi ka­chas­qay­ki” nispa.

2003

HECHOS 22​, ​23

Cuartelman Pablopa yaykusqanmanta

22 Pa­blo­pa

chay­na nis­qan­ka­ma­lla uya­ri­r us­pan­kum qa­pa­rir­qa­ku: —¡Chay ru­na­qa wa­ñu­chun­yá! ¡Ama­ña­yá kaw­sa­chun­chu! —nispa. 23 Chay­na­t a qa­yay­ka­cha­kus­pan­kum pa­chan­ku­t a­pas wis­chus­pan­ku allpa­ku­na­t a alto­man chaq­chur­qa­ku. 24 Chay­ray­kum sol­da­do­ku­na­pa jefen ka­ma­chir­qa: —Pa­blo­ta cuar­tel uku­man apas­pay­ki­chik ta­puy­chik: “¿Ima­nas­qa­taq kay llapa ru­na­ku­na chay­na­ta­ña qa­pa­rin­ku qampa con­tray­ki­pi?” nispa. Mana ri­may­ta mu­nap­tin­qa azo­tey­chik. 25 Icha­qa azo­te­nan­ku­paq wa­tas­qa­ña kach­kap­tin­mi hich­pan­pi kaq ca­pi­tan­ta Pablo nirqa: —¿Kan­chu de­re­choy­ki­chik jus­ti­cia­ta mana ru­rach­kas­pa Roma llaq­ta­man per­te­ ne­ceq ru­na­ta azo­te­nay­ki­chik­paq? nispa. 26 Ca­pi­t an chay­t a uya­r i­r us­pan­mi je­fen­man wi­llaq rirqa: —¿Ima­ta­taq ru­ran­ki? Kay ru­na­qa Roma llaq­ta­man per­te­ne­ceq­mi kasqa —nispa. 27 Hi­nap­t in­mi sol­da­do­ku­na­pa je­fen­ña­t aq asuy­kus­pan Pa­blo­t a ta­pur­qa: —Niy­ku­way ¿Ro­ma­man per­te­ne­ceq­chum kanki? —nispa. Hi­nap­tin­mi Pa­blo­ña­taq nirqa: —Arí —nis­pan. 28 Chay­mi sol­da­do­ku­na­pa je­fen­ña­t aq nirqa: —Ño­qa­qa achka qoll­qe­wan­mi ran­tir­qa­ni Roma llaq­ta­man per­te­ne­ce­nay­paq —nispa. Chay­mi Pa­blo­ña­taq nirqa: —Ño­qa­qa na­ces­qay­man­ta­pu­nim per­te­ne­ce­ni —nispa. 29 Chay­na­t a ni­r up­t in­mi Pa­blo­t a azo­te­nan­ku­paq kaq sol­da­do­ku­na­pas chay­lla la­don­man­ta su­chu­ri­kur­qa­ku. Sol­da­do­ku­na­pa je­fen­pas Roma llaq­ta­man Pa­blo­pa per­te­ne­ces­qan­ta ya­cha­r us­pan­mi man­cha­ri­ku­r ur­qa wa­ta­ra­chis­qan­man­ta­pas. Judiokunapa cortepi Pablopa defiendekusqanmanta

30 Sol­da­do­ku­na­pa

je­fen­mi che­qap­ta­pu­ni ya­chay­ta mu­nar­qa ima­man­tam ju­dio­ku­na­ qa Pablo acu­sas­qan­ku­ta. Chay­mi pa­qa­rin­nin­tin pun­chaw wa­ta­chis­qan ca­de­na­ku­na­ta ka­chay­ka­chir­qa hi­nas­pam judio *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­ta­wan *cor­te­man­ta lliw kaq­ku­na­ta hu­ñu­chir­qa. Pa­blo­ta pu­sas­pan­mi pay­ku­na­pa qay­llan­pi sa­ya­chir­qa. 1   *Cor­te­pi llapa au­to­ri­dad­ku­na­ta allin­ta qa­way­kus­pan­mi Pablo nirqa: —Waw­qe­llay­ku­na, ku­nan­ka­mam son­qoy haw­ka­lla karqa Dios­pa qay­ llan­pi —nispa. 2 Hi­nap­t in­mi llapa *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Ana­nias­ña­t aq, Pa­blo­pa la­don­pi kaq­ ku­na­ta ka­ma­chir­qa si­min­pi la­qe­chu­nan­paq. 3 Pa­blo­ña­taq­mi nirqa: —¡Yaw qara uya! Dios­mi qam­ta­pas la­qe­chu­sun­ki, Ley­man hina juz­ga­wa­nay­ki­paq­ mi chay­pi­qa ti­yach­kan­ki, leyta mana ka­su­kus­pay­kim la­qe­chu­chi­wan­ki­raq —nispa. 4 Chay­pi kaq­ku­na­ña­t aq­mi Pa­blo­t a nir­qa­ku: —¿Chay­na­ta­chu insul­tan­ki Dios­pa akllas­qan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ta? —nispa. 5 Pa­blo­ña­t aq­mi nirqa: —Waw­qe­llay­ku­na, manam ño­qa­qa ya­char­qa­ni­chu sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen kas­ qan­ta­qa, Bi­blia­pim nich­kan: “Amam llaq­tay­ki­pi au­to­ri­dad­ta­qa ña­kan­ki­chu” nispa. 6 Chay­pi wakin au­to­r i­dad­ku­nam *sa­du­ceo par­t i­do­man­t a karqa, wa­k in­ña­t aq­mi *fa­ri­seo kaq­ku­na­man­ta. Chay­ta Pablo ya­cha­r us­pan­mi qa­pa­rir­qa: —Waw­qey­ku­na, ño­qa­qa kani cas­tay­ku­na hina fa­ri­seom. Wa­ñuq­ku­na­ta Dios kaw­sa­ ri­chi­nan­tam con­fian­za­wan su­ya­ni. Chay ya­cha­chis­qay­man­tam juz­ga­wach­kan­ki­chik.

23

HECHOS 23

2004

7 Chay­na­ta ri­ma­rup­tin­mi *fa­ri­seo­ku­na llapa *sa­du­ceo­ku­na­wan ati­pa­na­kuy­ta qa­llay­kus­pa iskay­man ra­ki­na­ku­rur­qa­ku. 8 *Sa­du­ceo­ku­nam ya­cha­chin­ku: “Wa­ñuq­ku­ na­qa manam kaw­sa­rin­chu ma­na­taq­mi angel­ku­na­pas nitaq espi­ri­tu­ku­na­pas kan­chu” nispa. *Fa­ri­seo­ku­nam icha­qa chay­ku­na­pi creen­ku. 9 Nis­yu­neq­ta lliw ri­map­tin­kum fa­ri­seo­ku­na­man­ta Dios­pa ley­nin ya­cha­chi­kuq­ku­na sa­ya­ris­pan­ku ati­pa­na­kur­qa­ku: —Manam kay ru­na­pi­qa ima mana allin­ta­pas ta­ri­ni­ku­chu, icha­pas che­qap­ta pay­ta­qa angel­pas otaq allin espi­ri­tu­pas ri­ma­pa­yar­qa —nispa. 10 Llum­pa-l­lum­pay­t a ati­pa­na­kup­t in­kum sol­da­do­ku­na­pa jefen man­cha­r i­kur­qa: —Pa­blo­ta­qa ti­sa­pa­run­qa­ku­pas­chá —nispa. Chay­mi sol­da­do­ku­na­ta ka­ma­chir­qa: —Yay­kus­pay­ki­chik imay­na­ta­pas Pa­blo­ta hor­qo­mus­pay­ki­chik cuar­tel­man pu­say­ chik —nispa. 11 Chay tutam Pa­blo­man Se­ñor­nin­chik ri­ku­r iy­kus­pan nirqa: —Kall­pan­cha­kuy Pablo, kay Je­r u­sa­len llaq­ta­pi ño­qa­man­ta wi­lla­kus­qay­ki­ta hinam Roma llaq­ta­pi­pas wi­lla­ku­nay­ki —nispa.

Pablota wañuchinankupaq yachachinakusqankumanta

12 Pa­qa­r in­nin­t in­ña­t aq­mi

wakin ju­dio­ku­na ju­ra­men­tas­pan­ku ya­cha­chi­na­kur­qa­ ku Pa­blo­ta wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq, pay­ku­nam ni­na­kur­qa­ku: —Pa­blo­ta wa­ñu­ra­chi­nan­chik­ka­mam ama mi­ku­sun­chu nitaq ima­ta­pas to­ma­sun­ chu —nispa. 13 Chay ju­ra­men­t aq­ku­nam tawa chun­ka mas­nin kar­qa­ku. 14 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­pa­ta­wan judio ka­ma­chi­kuq­ku­na­pa­ta ris­pan­kum ni­mur­qa­ku: —Ju­ra­men­ta­ru­ni­kum, manam ima­ta­pas mi­ku­saq­ku­chu Pa­blo­ta wa­ñu­ra­chi­nay­ku­ka­ ma, 15 qam­ku­na­yá *cor­te­pi wakin au­to­ri­dad­ku­na­pi­wan ma­ña­muy­chik Roma llaq­ta­yoq sol­da­do­ku­na­pa je­fen­man­ta chay­na­pi pa­qa­rin­pu­ni qam­ku­na­man Pa­blo­ta pu­sa­mu­nan­paq, pu­sa­ra­chi­mun­ki­chik­qa: “Pay­man­tam aswan allin­ta­raq ya­chay­kuy­ta mu­na­ni­ku” nis­pa­ llam. Ño­qay­kum lis­to­lla su­ya­saq­ku ma­na­raq cha­ya­much­kap­tin wa­ñu­ra­chi­nay­ku­paq. 16 Icha­qa chay ri­ma­na­kus­qan­ku­t am Pa­blo­pa pa­nin­pa wawan uya­r i­r ur­qa chay­mi cuar­tel­man ris­pan Pa­blo­man wi­llay­ka­mur­qa. 17 Chay­mi huk­nin ca­pi­tan­ta Pablo qa­yay­kus­pan nirqa: —Kay jo­ven­ta pusay je­fe­ki­man uya­ri­mus­qan­ta wi­lla­nan­paq —nispa. 18 Je­fen­man chay jo­ven­t a pu­sa­r us­pan­mi chay ca­pi­t an nirqa: —Pre­son­chik Pa­blom qa­yay­ku­was­pan rue­ga­ku­war­qa kay jo­ven­ta qan­man pu­sa­ mu­nay­paq chay­na­pi imam uya­ri­mus­qan­ta wi­lla­su­nay­ki­paq. 19 Chay­na­t a wi­llay­kup­t in­mi Pa­blo­pa so­bri­non­t a chay ca­pi­t an­pa jefen ma­k in­ man­ta ha­piy­kus­pa huk­law­cha­man pu­sas­pa ta­pur­qa: —¿Ima­ta­taq wi­lla­wan­ki? —nispa. 20 Hi­nap­t in­mi chay jo­ven­ña­t aq nirqa: —Wakin ju­dio­ku­nam ya­cha­ra­chi­na­kun­ku Pa­blo­ta ma­ña­su­nay­ki­paq, pay­ku­nam ni­sun­ki: “Pa­qa­rin­yá Pa­blo­ta *cor­te­man pusay, pay­man­ta aswan allin­ta­raq ya­chay­tam mu­na­ni­ku” nispa. 21 Icha­qa amam chay llu­lla­kus­qan­ku­ta­qa creen­ki­chu, tawa chun­ka mas­nin ru­na­ku­nam pa­ka­kus­pa su­yach­kan­ku. Pay­ku­nam Dios­pa qay­llan­pi kay­na­ta ju­ra­men­ta­run­ku: “Amam ima­ta­pas mi­ku­sun­chu nitaq to­ma­sun­chu Pa­blo­ta wa­ñu­ra­chi­ nan­chik­ka­ma” nispa. Lis­to­lla­ña­má su­yach­kan­ku acep­tay­kup­ti­ki wa­ñu­ra­chi­nan­ku­paq. 22 Chay­na­t a sol­da­do­ku­na­pa jefen uya­r i­r us­pam jo­ven­t a avia­r ur­qa:

2005

HECHOS 23​, ​24

—Ño­qa­man ni­was­qay­ki­ta­qa amam pi­man­pas wi­llan­ki­chu —nispa. Prefecto Felixpaman Pablota pusasqankumanta

23 Sol­da­do­ku­na­pa

je­fen­mi iskay ca­pi­tan­nin­ku­na­ta qa­yay­kus­pan ka­ma­chir­qa: —Alis­tay­chik iskay pa­chak cha­ki­lla­wan riq sol­da­do­ku­na­ta­wan qan­chis chun­ka si­lla­da sol­da­do­ku­na­ta, alis­tay­chik­taq­yá lan­za­wan pe­leaq iskay pa­chak sol­da­do­ku­na­ta­pas chay­ na­pi tu­ta­ña Ce­sa­rea llaq­ta­man ri­nan­ku­paq. 24 Alis­tay­chik­taq­yá ca­ba­llo­ku­na­ta­pas Pablo si­lla­ku­nan­paq chay­na­pi sa­no­lla­ta pre­fec­to Fe­lix­man cha­ya­chi­nay­ki­chik­paq —nispa. 25 Pay­ku­na­wan­mi apa­chir­qa kayna niq car­t a­t a: 26 Ñoqa Claudio Lisiasmi saludamuyki, ancha reqsisqa prefecto Felix. 27 Judio

runakunam pusachimusqay runata presocharuspanku wañurachiyta munarqaku. Ichaqa Roma llaqtaman pertenecesqanta yacharuspaymi soldadokunawan rispay payta salvaramurqani. 28 Hinaspaymi imamantam acusasqankuta yachayta munaspay pusarqani judiokunapa *cortenman. 29 Chaypim yachamurqani leyninkupa contranpi rurarusqanmanta acusasqankuta. Ichaqa manam ima delitonpas kanchu wañunanpaq hinaqa nitaq carcelpi kananpaq hinaqa. 30 Chaywanpas judiokuna wañurachinankupaq rimanakusqanta yacharuspaymi qanman pusachimuyki. Chaynallataqmi acusaqninkunatapas kamachirqani qampa qayllaykipiña payta acusanankupaq. 31 Sol­da­do­ku­nam je­fen­ku­pa ka­ma­chis­qan­man hina Pa­blo­ta tu­ta­llan pu­sar­qa­ku Anti­pa­tris llaq­ta­ka­ma. 32 Achik­ya­ra­mup­tin­mi si­lla­da sol­da­do­ku­na se­guir­qa­ku Pa­blo­ wan, wakin sol­da­do­ku­na­ña­taq­mi ku­ti­ka­mur­qa­ku cuar­tel­man. 33 Ce­sa­rea llaq­ta­man cha­ya­rus­pan­kum carta apas­qan­ku­ta Pre­fec­to Fe­lix­man qoy­kur­qa­ku hi­nas­pam entre­gay­kur­qa­ku­taq Pa­blo­ta­pas. 34 Chay car­ta­ta pre­fec­to lee­rus­pan­mi Pa­blo­ta ta­pur­ qa may­law llaq­ta­yoq­mi kas­qan­man­ta. “Ci­li­cia lawmi kani” nip­tin­ña­taq­mi 35 nirqa: —Acu­saq­ni­ki­ku­na ha­mup­tin­ñam que­jay­ki­ta uya­ris­qay­ki —nispa. Hi­nas­pam sol­da­do­ku­na­ta ka­ma­chir­qa He­ro­des­pa pa­la­cion­pi Pa­blo­ta cui­da­nan­ku­paq.

24

Felixpa ñawpaqninpi Pablopa defiendekusqanmanta

1   Pich­qa

pun­chaw­man­tam *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Ana­nias cha­ya­ra­mur­ qa Ter­tu­lo su­ti­yoq abo­ga­don­tin hi­nas­pa wakin ka­ma­chi­kuq­ku­na­pi­wan. Pa­blo­ta acu­sa­nan­ku­paq­mi pre­fec­to Fi­lix­pa­man pre­sen­ta­kur­qa­ku. 2 Chay­mi Pa­blo­ ta pu­say­ka­ra­mup­tin­ku abo­ga­do Ter­tu­lo acu­say­ta qa­llay­kur­qa kay­na­ta: —Señor pre­fec­to Felix, ya­chay­wan go­bier­nas­qay­ki­ray­kum kay na­cion­pi ima­ku­na­ pas allin kach­kan hi­nap­tin­mi haw­ka­lla kaw­sa­ku­ni­ku. 3 Ancha req­sis­qa pre­fec­to Felix, tukuy ima­pas allin ru­ras­qay­ki­man­tam llaq­tay­ku­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na ancha-an­cha­ ta agra­de­ce­kuy­ki­ku. 4 Icha­qa ama hina kas­pay­ki­yá ra­to­lla uya­riy­ku­lla­way­ku. 5 Kay Pa­blo­qa peste onqoy hinam. Tukuy hi­nas­tin­pim ju­dio­ku­na­ta ra­ki­nan, payqa na­za­re­no par­ti­do­pa ca­be­ci­llan­mi. 6 Tem­ploy­ku­ta­pas des­pre­ciap­tin­mi ha­pi­rus­pay­ku (ley­niy­ ku­man hina juz­gay­ta mu­nar­qa­ni­ku. 7 Aswan­qa co­man­dan­te Li­sias­mi ha­mu­rus­pan Pa­blo­ta qe­chu­ru­war­qa­ku. 8 Paymi ni­war­qa­ku ha­mus­pa Pa­blo­ta acu­sa­nay­ku­paq.) Mu­ nas­pay­ki­qa ki­ki­ki­pu­ni­yá tapuy acu­sas­qay­ku­qa che­qap kas­qan­ta ya­cha­nay­ki­paq. 9 Chay­na­t a Ter­t u­lo ri­ma­r up­t in­mi chay­pi kaq ju­dio­ku­na­pas: —Arí, tukuy kay­ku­na­qa che­qap­pu­nim —nir­qa­ku. 10 Hi­nap­tin­mi ri­ma­nan­paq Pa­blo­ta pre­fec­to Felix se­ñas­char­qa. Chay­mi Pablo nirqa:

HECHOS 24​, ​25

2006

—Qanmi kay na­cion­pi unay wa­ta­ña juez kach­kan­ki, chay­mi ancha ku­si­kuy­ wan kunan de­fien­de­ku­saq. 11 Yaqa chun­ka iskay­ni­yoq pun­chaw­lla­raq­mi Dios­ta ado­ra­nay­paq Je­ru­sa­len llaq­ta­man cha­yar­qa­ni. Mu­nas­pay­ki­qa chay­na kas­qan­tam ya­chay­ku­waq. 12 Tem­plo­pi­qa, *hu­ñu­na­ku­nay­ku wa­si­pi­qa hi­nas­pa ca­lle­ku­na­pi­qa manam pi­wan­pas ati­pa­na­kur­qa­ni­chu ni­taq­mi chaq­wa­ta­pas ha­ta­ri­chir­qa­ni­chu. Ma­na­má chay­na ru­rach­kaq­ta­chu ño­qa­ta­qa ri­ku­war­qa­ku. 13 Acu­sa­was­qan­ku­man­ ta­qa pay­ku­na­qa manam prue­ba­sun­ki­man­chu. 14 Icha­qa manam ne­ga­ku­ni­chu, abue­loy­ku­na­pa Dios­nin­tam ado­ra­ni mosoq ya­cha­chi­kuy­man hina, chay­tam pay­ku­na ninku: “Ra­ki­na­chiq par­ti­do” nispa. Icha­qa ño­qa­pas cree­nim Moi­ses­pa hi­ nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa lliw qell­qas­qan­ta­qa. 15 Ño­qa­pas pay­ku­na hinam con­fian­za­wan su­yach­ka­ni allin ru­na­ku­na­ta­wan mana allin ru­na­ku­na­ta hamuq pun­chaw­pi Dios kaw­sa­ri­chi­mu­nan­ta. 16 Chay­ray­kum Dios­pa qay­llan­pi­pas hi­nas­pa ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi­pas con­cien­ciay­pa mana acu­sas­qan kaw­sa­kuy­ta mu­na­ni. 17 —Unay wa­t a­ku­na­man­t a­ñam Je­r u­sa­len llaq­t a­man ku­t ir­qa­ni wak­cha ju­dio­ ku­na­paq ya­na­pa­kuy qoll­qe­ta apas­pay chay­na­taq Dios­man­pas ofren­day­ku­na­ta qo­nay­paq. 18 Chay­ta ru­rach­kap­tiy­mi Asia law­man­ta hamuq ju­dio­ku­na, tem­plo­pi ri­ku­r u­war­qa­ku. Chay ra­to­pi­qa cos­tum­brey­ku­man hinam *chu­yan­cha­kus­qa kach­ kar­qa­ni, icha­qa manam chaq­wa­ta ru­ras­pay­chu nitaq achka ru­na­ku­na­wan­chu. 19 Sichu con­t ray­pi ima­pas kap­t in­qa Asia law­man­t a hamuq chay ju­dio­ku­na­chi­k i kay­man ha­mus­pa acu­sa­wan­man­ku. 20 Mana chay­qa kaypi kaq­ku­na­yá ni­chun­ ku: *Cor­te­pi kas­pay ima­pas mana allin ru­ras­qay­man­ta. 21 Ru­ras­pay­qa-ru­rar­qa­ni kay­lla­tam, pay­ku­na­pa qay­llan­pi kach­kas­pay­mi qa­pa­rir­qa­ni: “Wa­ñuq­ku­na­ta Dios kaw­sa­ri­chi­nan­man­ta ya­cha­chis­qay­ray­kum juz­ga­wach­kan­ki­chik” nispa. 22 Pa­blo­pa nis­qan­t a pre­fec­to Felix uya­r i­r us­pan­mi Je­su­cris­to­man­t a ya­cha­chi­kuy­ ta allin­ta ya­chas­qan­ray­ku nirqa: —Sol­da­do­ku­na­pa jefen Li­sias ha­mup­tin­ñam kay asun­to­man­ta allin­ta ya­cha­saq —nispa. Chay­na­ta ri­ma­rus­pan­mi chay hu­ñu­na­kuy­ta tu­ku­rur­qa. 23 Ca­pi­tan­nin­tam ka­ma­chir­qa: —Cui­day­chik Pa­blo­ta, amam har­ka­kun­ki­chik­chu pipas wa­tu­ka­mus­pan ya­na­pa­ nan­ta­qa —nis­pan. 24 Unay­neq­man­ta­ñam pre­fec­to Fe­lix­qa judia war­min Dru­si­la­pi­wan pa­la­cion­man rispa Pa­blo­ta qa­ya­chi­mur­qa Je­su­cris­to­man iñi­kuy­man­ta wi­lla­nan­paq. 25 Ru­na­pa allin ru­ra­nan­man­ta, ten­ta­cion­ku­na aguan­tay­man­ta hi­nas­pa lla­pa­llan ru­na­ku­na­qa Dios­pa juz­gas­qan ka­nan­man­ta Pablo ri­ma­rup­tin­mi pre­fec­to man­cha­ri­kus­pan nirqa: —Pa­sa­kuy­ña, icha­pas ya­pa­pi­ña qa­ya­chi­mus­qay­ki —nispa. 26 Ka­chay­ku­nan­paq qoll­qe qo­nan­t a mu­nas­pan­mi achka ku­t i­t a qa­ya­chi­muq pay­wan par­la­nan­paq. 27 Iskay wa­ta­ña pa­sa­r up­tin­mi Felix lloq­si­kur­qa pre­fec­to kas­qan­man­ta hi­nap­tin­mi Por­cio Fes­to­ña yay­kur­qa paypa ran­tin­pi. Fe­lix­mi ju­dio­ ku­na­wan ku­ya­chi­kuy­ta mu­nas­pan Pa­blo­ta hina pre­so­lla­ta sa­qe­rur­qa.

25

Prefecto Festopa ñawpaqninpi Pablopa defiendekusqanmanta

1   Pre­fec­to

Festo Ce­sa­rea llaq­ta­man go­bier­na­nan­paq cha­ya­ra­mus­pan­mi kimsa pun­chaw­lla­man­ta Je­ru­sa­len llaq­ta­man rirqa. 2 Chay­pim *sa­cer­do­te­ku­ na­pa je­fen­ku­na wakin req­sis­qa ju­dio­ku­na­pi­wan Pa­blo­ta acu­sas­pan­ku 3 ma­ña­kur­qa­ku: —Ama hina kas­pay­ki­yá Pa­blo­ta pu­sa­ra­chi­muy kay Je­ru­sa­len llaq­ta­man —nispa. Chay­na­ta­qa ma­ña­kur­qa­ku Pa­blo­ta pu­sa­much­kap­tin­ku ñanpi wa­ñu­ra­chi­nan­ku­ paq­mi. 4 Icha­qa Fes­tom pay­ku­na­ta nirqa:

2007

HECHOS 25

—Pa­blo­qa Ce­sa­rea llaq­ta­pi­raq­mi preso kach­kan. Pron­tom wak­man risaq. qam­ku­na­man­ta­yá au­to­ri­dad­ku­na ño­qa­wan ri­chun hi­nas­pa­yá ima­pas mana allin ru­ras­qan­man­ta chay ru­na­ta acu­sa­mu­chun­ku —nispa. 6 Yaqa chun­ka pun­chaw Je­ru­sa­len llaq­ta­pi ka­rus­pan­mi pre­fec­to Festo ku­ti­kur­qa Ce­sa­rea llaq­ta­man. Chay­mi pa­qa­rin­nin­ti­llan juz­ga­nan­pi ti­yay­kus­pan Pa­blo­ta pu­sa­ chi­mur­qa. 7 Pablo yay­kup­tin­mi Je­ru­sa­len llaq­ta­man­ta riq ju­dio­ku­na­pas asuy­kur­qa­ku hi­nas­pam tukuy ima­man­ta acu­sar­qa­ku, icha­qa ri­mas­qan­ku che­qap kas­qan­ta­qa manam prue­bay­ta atir­qa­ku­chu. 8 Hi­nap­tin­mi de­fien­de­kus­pan Pablo nirqa: —Ju­dio­ku­na­pa ley­nin­pa con­t ran­pi­qa manam ima­ta­pas ru­rar­qa­ni­chu nitaq tem­ ploy­ku­pa con­tran­pi­pas nitaq Rey Ce­sar­pa con­t ran­pi­pas —nispa. 9 Icha­qa Pre­fec­to Fes­tom ju­dio­ku­na­t a fa­vo­re­cey­t a mu­nas­pan Pa­blo­t a ta­pur­qa: —¿Mu­nan­ki­chum Je­r u­sa­len­man riyta wak­pi­ña juz­ga­mu­nay­paq? —nispa. 10 Pa­blo­ña­t aq­mi nirqa: —Rey Ce­sar­pa ka­ma­chi­kus­qan­man hi­na­qa kay cor­te­pim jus­ti­cia­wa­nay­ki. Ya­chas­qay­ki­pi hi­na­pas ju­dio­ku­na­ta­qa manam ima­nar­qa­ni­chu. 11 Si­chum wa­ñu­ nay­paq hina ima mana allin­ta­pas ru­rap­tiy­qa wa­ñu­chi­way­chik­yá. Acu­sa­was­qan­ku mana che­qap kap­tin­qa manam pi­pa­pas de­re­chon kan­chu ju­dio­ku­na­man entre­ga­ wa­nan­paq­qa. Chay­na­qa kikin Rey Ce­sar­ña juz­ga­wa­nan­paq­mi ma­ña­ku­ni. 12 Fes­to­ña­t aq­mi con­se­je­ron­ku­na­wan par­la­r us­pan Pa­blo­t a nirqa: —Rey Ce­sar­ña juz­ga­su­nay­ki­paq­mi ma­ña­ku­run­ki. Chay­na­qa pay­man­mi rinki —nispa. 5 Chay­na­qa

13 Chay

Pablota Rey Agripapa qayllanman pusasqankumanta

pun­chaw­ku­na­pim Rey Agri­pa war­min Be­re­ni­ce­pi­wan rirqa Ce­sa­rea llaq­ta­man pre­fec­to Festo wa­tu­kuq. 14 Chay­mi achka pun­chaw­ku­na que­da­rup­tin­ku Rey Agri­pa­man Pa­blo­man­ta wi­llas­pa pre­fec­to Festo nirqa: —Kay­pim pre­fec­to Fe­lix­pa sa­qes­qan preso kach­kan. 15 Je­ru­sa­len­pi kach­kap­tiy­mi judio *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na wakin ka­ma­chi­kuq­ku­na­pi­wan ma­ña­war­qa­ku juz­gas­pay payta wa­ñu­chi­nay­paq. 16 Chay­mi ño­qa­ña­taq nir­qa­ni: “Roma llaq­ta­yoq au­to­ri­dad­ku­na­ qa manam pi­ta­pas wa­ñu­chiy­man­ku­chu acu­saq­nin­ku­na­pa qay­llan­pi acu­sas­qan­ku­man­ta ima­ta­pas mana de­fien­de­kuch­kap­tin­qa” nis­pay. 17 Acu­saq­nin­ku­na ha­mu­rup­tin­mi pa­qa­ rin­nin­tin­pu­ni­lla juz­ga­nay­pi ti­yay­kus­pay Pa­blo­ta pu­sa­chi­mur­qa­ni. 18 Chay acu­saq­ku­na chay­pi­ña kap­tin­kum pien­sar­qa­ni llum­pay de­li­to­ku­na­man­ta acu­sa­nan­ku­ta icha­qa tukuy ima­man­ta acu­sa­rup­tin­kum mana ima­ta­pas ta­rir­qa­ni­chu. 19 Dios­pi crees­qan­ku­man­ta ri­mas­pa­llan­kum paypa con­tran­pi kar­qa­ku. Ri­mar­qa­ku­taq­mi Jesus su­ti­yoq wañuq ru­ na­man­ta­pas. Pa­blo­ña­taq­mi: “Payqa kaw­sach­kan­mi” nin. 20 Chay asun­to­man­ta imay­na ru­ray­ta mana atis­pay­mi Pa­blo­ta ta­pur­qa­ni: “¿Mu­nan­ki­chu Je­ru­sa­len llaq­ta­pi­ña qamta juz­ga­mu­nay­paq?” nispa. 21 Pa­blom icha­qa ma­ña­ku­rur­qa kikin Rey Ce­sar­ña juz­ga­nan­paq chay­mi ka­ma­chir­qa­ni pay­man pu­sa­chi­nay­ka­ma hi­na­lla preso ka­nan­paq. 22 Hi­nap­t in­mi Rey Agri­pa­ña­t aq Fes­to­t a nirqa: —Ño­qa­pas mu­nay­man­mi chay runa uya­riy­kuy­ta —nispa. Fes­to­ña­taq­mi nirqa: —Pa­qa­rin­mi uya­rin­ki —nispa. 23 Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi Rey Agri­pa­wan Be­re­ni­ce alli­cha­pa­kus­qa­lla­ña cor­te­man cha­ya­rur­qa­ku. Sol­da­do­ku­na­pa je­fen­ku­na­pi­wan chay llaq­ta­pi allin req­sis­qa ru­na­ku­nam com­pa­ñar­qa­ku. Festo ka­ma­chi­kup­tin­mi Pa­blo­ta pu­say­kur­qa­ku. 24 Chay­mi Festo nirqa:

HECHOS 25​, ​26

2008

—Rey Agri­pa hi­nas­pa kaypi ño­qay­ku­wan hu­ñu­nas­qa se­ñor­ku­na, kay­pim qa­wach­ kan­chik kay ru­na­ta. Achka ju­dio­ku­nam Je­ru­sa­len llaq­ta­pi­pas chay­na­taq kay llaq­ta­pi­pas paypa con­tran­pi que­ja­ku­war­qa­ku hi­nas­pam qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku “wa­ñu­chun­pu­ni” nispa. 25 Ño­qa­pa pien­sas­qay­man hi­na­qa ma­na­chus­mi ima­ta­pas payqa ru­rar­qa­chu wa­ñu­nan­paq hi­na­qa. Aswan­qa ki­kin­pu­nim ma­ña­kur­qa Rey Ce­sar­ña juz­ga­nan­paq chay­mi pay­man­ña pu­sa­chi­saq. 26 Icha­qa kay ru­na­pa con­tran­pi Rey Ce­sar­man qell­qa­nay­paq mana ima­pas kap­tin­mi qam­ku­na­man pu­sa­chi­mu­ni, tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa qan­man ancha req­sis­qa Rey Agri­pa. Ta­pu­pap­ti­kim ya­cha­saq imam qell­qa­nay­ta­pas. 27 Ma­na­chus­mi allin­chu kan­ man ima­ta­pas con­tran­pi mana qell­qa­nay­paq kach­kap­tin preso pu­sa­chiy­niy­qa.

26

Rey Agripapa ñawpaqninpi Pablo defiendekusqanmanta

1   Chay­mi

Agri­pa nirqa Pa­blo­ta: —Ri­ma­ri­kuy de­fien­de­ku­nay­ki­paq —nispa. Hi­nap­tin­mi Pablo ma­kin­wan se­ñas­chas­pa ri­ma­rir­qa: 2 —Rey Agri­pa, llapa ju­dio­ku­na tukuy acu­sa­was­qan­man­t a qampa qay­llay­k i­pi de­fien­de­ku­nay­paq kas­pay­mi ku­si­ku­ni. 3 Qamqa ya­chan­kim ju­dio­ku­na­pa lla­pa­llan cos­tum­bren­ta­pas chay­na­taq ati­pa­na­kus­qan­ku­ta­pas, chay­ray­kum aswan­raq ku­si­ ku­ni, qam­tam ma­ña­kuy­ki pa­cien­cia­wan uya­riy­ku­wa­nay­ki­paq. 4 —Lliw

Pablopa ñawpa vidanmanta

ju­dio­ku­nam ya­chan­ku imay­nam warma kas­qay­man­ta­raq llaq­tay­pi­pas hi­nas­pa Je­ru­sa­len llaq­ta­pi­pas kaw­sas­qay­ta­qa. 5 Mu­nas­pan­ku­qa wi­lla­kun­man­kum ño­qa­qa una­nay­ña *fa­ri­seo kas­qay­ta. Ya­chas­qay­ki­chik­pi hinam wakin ju­dio­ku­na­man­ ta­pas fa­ri­seo­ku­na­qa ley­ku­na­ta allin­ta ka­su­ku­ni­ku. 6 Ku­nan­ña­taq­mi “wa­ñuy­man­ta­qa kaw­sa­ri­mu­sun­mi” nispa con­fia­kus­qay­ray­ku juz­gas­qa kach­ka­ni, chay kaw­sa­ri­muy­ man­ta­qa Dios­mi ñaw­paq abue­lon­chik­ku­na­man pro­me­te­kur­qa. 7 Chay pro­me­sa­pa cum­pli­ku­nan­tam ño­qay­ku chun­ka iskay­ni­yoq ayllu­ku­na­pas con­fian­za­wan su­yach­ ka­ni­ku. Tukuy son­qoy­ku­wan­mi Dios­ta tuta pun­chaw yu­pay­cha­ni­ku. Chay pro­me­sa­pi con­fian­za­wan su­yas­qay­ray­kum rey­lláy, ju­dio­ku­na acu­sa­wan. 8 ¿Ima­nas­qa­má qam­ku­ na­qa mana creey­ta atin­ki­chik­chu wa­ñuq­ku­na­ta Dios kaw­sa­ri­chi­mus­qan­ta­qa? 9 —Ñaw­paq­t a­qa

Iñiqkunata Pablo ñakarichisqanmanta

ño­qa­pas pien­saq­mi kani Na­za­ret­man­ta kaq Je­sus­pa con­tran­pi tukuy ima ru­ray­ta. 10 Chay­na­ta­má ru­rar­qa­ni Je­r u­sa­len llaq­ta­pi­pas. Sa­cer­do­te­ku­ na­pa je­fen­ku­na au­to­ri­za­wap­tin­mi achka iñiq­ku­na­ta car­ce­lar­qa­ni. Wa­ñup­tin­ku­pas “Allin­mi” niqmi kani. 11 Je­su­cris­to­ta ne­ga­nan­ku­paq­mi ña­ka­ri­chir­qa­ni. Chay­ na­ta­má ru­rar­qa­ni llapa *hu­ñu­na­ku­na wa­si­ku­na­pi­pas, pay­ku­na­paq llum­pay­ta pi­ña­kus­pay­mi ña­ka­ri­chi­nay­paq huk­law llaq­ta­ku­na­pi­pas mas­ka­mur­qa­ni. Pablopa iñikusqanmanta (Hch 9:1-19. 22:6-16)

12 —Iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chi­nay­paq­mi rir­qa­ni Da­mas­co llaq­ta­man, *sa­cer­do­te­ku­nam au­to­ri­ za­war­qa chay­man ri­nay­paq. 13 Chaw­pi pun­chaw­ta rich­kas­pay­ña­taq­mi rey­lláy, inti­man­ta­pas aswan kan­cha­rich­kaq achkiy­ta­raq ri­ku­rur­qa­ni. Hi­nap­tin­mi chay achkiy riq­ma­siy­ku­na­ ta­wan kan­cha­riy­ku­war­qa. 14 Lliw­chay­ku pam­pa­man wi­chiy­kup­tiy­ku­ña­taq­mi uya­rir­qa­ni *he­breo ri­may­niy­ku­pi kayna niqta: “Saulo, Saulo ¿ima­nas­qa­taq qa­ti­ka­cha­wan­ki? Puata

2009

HECHOS 26

bue­yes hay­tach­kaq hinam ki­ki­llay­ki na­na­chi­kuch­kan­ki” nispa. 15 Chay­mi nir­qa­ni: “¿Pitaq kanki Señor?” nis­pay. Hi­nap­tin­mi Se­ñor­ña­taq ni­war­qa: “Ño­qa­qa qa­ti­ka­cha­was­qay­ki Je­sus­ mi kani. 16 ¡Sa­ya­riy! Sir­vien­tey kaspa kunan ri­ku­was­qay­ki­man­ta­wan qepa pun­chaw­ku­na­pi ri­ku­chi­nay­man­ta wi­lla­ku­nay­ki­paq­mi qan­man ri­ku­riy­kuy­ki. 17 Ñoqam wa­qay­chas­qay­ki ju­dio­ku­na­man­ta­pas chay­na­taq mana judio ru­na­ku­na­man­ta­pas, pay­ku­na­man­mi kunan ka­chay­ki 18 ña­win­ku­ta ki­cha­mu­nay­ki­paq chay­na­pi tu­ta­yay­pi hina hu­cha­pi ma­na­ña pu­ ris­pan­ku achkiy­pi­ña kaw­sa­nan­ku­paq hi­nas­pa *Sa­ta­nas­pa mu­nas­qan­ta amaña ru­ras­pa Dios­ta­ña ka­su­ku­nan­ku­paq. Ño­qa­man iñip­tin­kum hu­chan­ku­ta Dios pam­pa­chan­qa, chay­na­ pim pay­ku­na­pas Dios­pa akllas­qan­ku­na­wan kuska he­ren­cia­ta chas­kin­qa­ku.” Pablopa kasukusqanmanta

19 —Rey­ni­lláy Agri­pa, chay­na­ta Jesus ni­wap­tin­mi cie­lo­man­ta uya­ris­qay­ta ka­su­kur­qa­ni,

20 pun­ta­tam wi­lla­kur­qa­ni Da­mas­co llaq­ta­pi, hi­nas­pa­ña­taq Je­ru­sa­len llaq­ta­pi, wi­lla­kur­

qa­ni­taq­mi lliw Judea lawpi kaq­ku­na­man­pas chay­na­taq mana judio kaq­ku­na­man­pas. Pay­ku­na­ta­má nir­qa­ni: “Hu­chay­ki­chik­man­ta wa­na­kus­pay­ki­chik Dios­man ku­ti­ri­kuy­chik hi­nas­pa ima­ta­pas allin­ta­ña ru­ray­chik wa­na­kus­qay­ki­chik­ta qa­wa­nan­ku­paq” nis­pay. 21 Kay­na­ta wi­lla­kus­qay­ray­kum ju­dio­ku­na tem­plo­pi ha­pi­ru­was­pan­ku wa­ñu­ra­chi­way­ta mu­nar­qa­ku. 22 Aswan­qa Dios ya­na­pa­wap­tin­mi ku­nan­ka­ma­pas ha­tun­man­pas tak­sa­man­pas wi­lla­kuch­ka­ni­raq hina kaq­lla­ta. Manam ño­qa­qa huk­ta­chu ri­mach­ka­ni aswan­qa Dios­man­ ta wi­lla­kuq­ku­na­pa hi­nas­pa Moi­ses­pa nis­qa­llan­tam. Ñaw­paq­ta­raq­mi pay­ku­na nir­qa­ku: 23 “Cris­tom ña­ka­ris­pa wa­ñun­qa, wa­ñuq­ku­na­man­tam pun­ta­ta kaw­sa­ri­mun­qa hi­nas­pam allin no­ti­cia­ta wi­lla­kun­qa cas­tan­chik­ku­na­man­wan mana cas­tan­chik kaq­ku­na­man­pas” nispa. 24 Pablo

Rey Agripata Pablo iñichiy munasqanmanta

de­fien­de­kus­pa chay­ku­na­ta ri­map­tin­mi Festo qa­pa­rir­qa: —¡Lo­co­ya­run­kim Pablo! Llum­pay ya­chay­ni­kim lo­co­ya­ra­chi­sun­ki —nispa. 25 Pa­blo­ña­t aq­mi nirqa: —Ancha-an­cha req­sis­qa Festo, manam lo­co­ya­r u­ni­chu, yu­yay­wan­mi che­qap­lla­ ta ri­mach­ka­ni. 26 Rey Agri­pa­qa ya­chan­pu­nim tukuy kay­ku­na­ta­qa chay­mi paypa ñaw­paq­nin­pi cla­ro­ta ri­ma­ni. Su­maq­ta­má ya­chach­kan tukuy chay­ku­na­ta­qa, chay­ ku­na­qa ma­na­má pa­kas­qa­lla­pi­chu pa­sa­kur­qa. 27 Rey­ni­lláy Agri­pa ¿creen­ki­chum Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa nis­qan­ta? Arí, qamqa creen­ki­pu­nim. 28 Agri­pa­ña­t aq­mi nirqa: —Aslla­man­tam ya­qa­lla Cris­to­man iñi­ra­chi­wan­ki —nispa. 29 Hi­nap­t in­mi Pablo nirqa: —Aslla­man­ta otaq achka­man­ta kas­pa­pas Dios­yá mu­na­chun ama qam­lla­chu aswan­qa kaypi lliw uya­riq­niy­ku­na­pas Cris­to­man ñoqa hina iñi­nay­ki­chik­paq, icha­qa ama ca­de­nas­qa­chu —nispa. 30 Chay­t a Pablo ri­ma­r up­t in­mi Rey Agri­pa sa­ya­r i­r ur­qa, sa­ya­r i­r ur­qa­t aq­mi pre­ fec­to Fes­to­pas, Be­re­ni­ce­pas hi­nas­pa chay­pi lliw ti­yaq­ku­na­pas. 31 Huk­law­man asu­ri­rus­pan­ku­ña­taq­mi ni­na­kur­qa­ku: —Kay ru­na­qa wa­ñu­nan­paq hi­na­qa manam ima­ta­pas ru­ras­qa­chu, ma­na­taq­mi pre­so­pas kan­man­chu —nispa. 32 Agri­pam Fes­to­t a nirqa:

HECHOS 26​, ​27

2010

—Rey Cesar juz­ga­nan­paq Pa­blo­pu­ni mana ma­ña­kup­tin­qa ka­chay­kuch­wan­mi karqa —nispa.

27

1   Bu­que­pi

Pablota Roma llaqtaman pusachisqanmanta

Ita­lia law­man pu­sa­chi­wa­nan­ku­paq ri­ma­na­ku­rup­tin­kum Pa­ blo­ta wakin pre­so­ku­na­ta­wan entre­gar­qa­ku Au­gus­to su­ti­yoq tro­pa­ku­na­pi Ca­pi­tan Ju­lio­man. 2 Adra­mi­tio llaq­ta­man­ta buque Asia lawpi llaq­ta­ku­na­man pa­ sa­nan­paq kap­tin­mi chay bu­que­pi rir­qa­ni­ku. Ño­qay­ku­wan­taq­mi rirqa Ma­ce­do­nia lawpi Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­yoq Aris­tar­co­pas. 3 Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi Sidon llaq­ta­man cha­yar­qa­ni­ku. Hi­nap­tin­mi Pa­blo­ta ku­ya­pa­yas­pan req­sis­qan­ku­na wa­tu­ku­nan­paq Ca­pi­tan Julio mana har­ka­kur­qa­chu chay­na­pi payta ya­na­pay­ku­nan­ku­paq. 4 Sidon llaq­ta­man­ta pa­sas­pay­kum Chi­pre isla­pa *alleq law­nin­ta rir­qa­ni­ku con­tray­ku­pi way­ra­mus­qan­ray­ku. 5 Lamar qo­cha­tam pa­sar­qa­ni­ku Ci­li­cia lawpa hi­nas­pa Pan­fi­ lia lawpa chim­pan­ta hi­nas­pam cha­ya­r ur­qa­ni­ku Licia lawpi Mira llaq­ta­man. 6 Chay­pim sol­da­do­ku­na­pa ca­pi­t an­nin ta­r i­r ur­qa Ale­jan­d ria llaq­t a­man­t a ha­ mus­pa Ita­lia law­man riq bu­que­ta. Chay­man­mi pu­say­ku­war­qa­ku Ita­lia­ka­ma apa­wa­nan­ku­paq. 7 Alli­lla­man­tam rir­qa­ni­ku achka pun­chaw­pi hi­nas­pay­kum sa­ sa­lla­ta­ña cha­yar­qa­ni­ku Gnido isla­pa chim­pan­man. Con­tray­ku­pi way­ra­mup­tin­mi Creta isla way­ra­man­ta har­ka­wap­tin­ku pa­sar­qa­ni­ku Sal­mon lawpa chim­pan­man. 8 Ña­ka­r iy­lla­wan­ña chay isla­pa waq­t an­t a ris­pay­kum Bu­que­pa Sumaq Sa­ya­nan su­t i­ yoq si­tio­man cha­yar­qa­ni­ku. Chay­pa chim­pan­pim Lasea llaq­ta kach­kan. 9 Una­r up­t iy­ku­ña­t aq­mi para tiem­po cha­ya­much­kar­qa­ña, llum­pay sa­sa­ñam karqa lamar qo­chan­ta ri­na­paq chay­mi Pablo nirqa: 10 —Riq­ma­si­llay­ku­na, kay via­jen­chik­qa llum­pay sa­sa­lla­ñam kanqa, bu­que­pas car­gan­tin­mi chin­ka­kuy­kun­qa hi­nap­tin­mi ño­qan­chik­pas wa­ñuy­pa pa­tan­pi­ña ka­ sun­chik —nispa. 11 Sol­da­do­ku­na­pa ca­pi­t an­nin­ña­t aq­mi Pa­blo­pa nis­qan­t a mana uya­r is­pan buque ma­ne­jaq­pa hi­nas­pa due­ñon­pa nis­qan­ta ka­su­kur­qa. 12 Para tiem­po­pi buque chay­pi sa­ma­nan­paq mana allin kap­tin­mi yaqa lliw­chan­ku tan­tea­na­kur­qa­ku chay si­tio­ man­ta lloq­sis­pa bu­que­pa sa­ya­nan Fe­ni­ce­man cha­yay­pi ri­nan­ku­paq. Chay Fe­ni­ce llaq­ta­qa qa­wach­kan Afri­ca law­ta­wan Gre­cia law­tam, chay­pi­má para tiem­po­pi sa­may­ta mu­nar­qa­ku. Lamar qochapi llumpay wayra hatariramusqanmanta

13 *Ichoq law­man­ta su­maq­lla­ta­ña way­ra­ri­mup­tin­mi ri­nay­ku­paq allin hi­na­ña karqa. Lloq­

sis­pay­kum Creta isla­pa waq­ta­llan­ta rir­qa­ni­ku. 14 Aswan­qa ma­na­pas unay­man­tam *alleq law­man­ta No­res­te su­ti­yoq vien­to sin­chi­ta way­ra­mus­pan 15 bu­que­ta apay­ta qa­llay­kur­qa, way­ra­pa con­tran­pi mana riyta atis­pam hi­na­ta­ña apa­chi­kur­qa­ni­ku. 16 Clau­da su­ti­yoq taksa isla­pa qe­pan­ta pa­sa­rup­tiy­ku­qa ma­na­ñam llum­pay­ta­chu way­ra­mur­qa hi­nap­tin­mi bu­que­ pa aysas­qan bo­te­cha­ta ña­ka­riy­lla­wan­ña chur­kur­qa­ni­ku. 17 Se­gu­ra­nan­ku­paq­mi bu­que­ta was­ka­ku­na­wan mu­yu­chir­qa­ku. Aswan­qa Sirte su­ti­yoq ya­ku­pa hu­ñus­qan aqo­man mana cho­ca­ru­nay­ku­paq­mi bu­que­pa te­lan­ta pas­kar­qa­ku way­ra­wan apa­chi­ku­nay­ku­paq­ña. 18 Pa­ qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi llum­pay­raq wayra kap­tin bu­que­pa car­gan­ta ya­ku­man wis­chur­qa­ku. 19 Kimsa pun­chaw­man­ta­ña­taq­mi ki­kiy­ku­ña bu­que­pa llapa iman­ku­na­ta ya­ku­man wis­ chur­qa­ni­ku. 20 Achka pun­chaw­ña inti­ta­pas nitaq lu­ce­ro­ku­na­ta­pas mana ri­kus­pam hi­nas­pa way­ra-pa­ra hi­na­lla apa­wap­tin­kum ima­ray­ku­pas li­bra­kuy­ta­qa ma­na­ña pien­sar­qa­ni­ku­chu.

2011

HECHOS 27

21 Bu­que­pi llam­kaq­ku­na achka pun­chaw­ña mana mi­kup­t in­mi chaw­pin­ku­pi sa­ yay­kus­pan Pablo nirqa: —Riq­ma­si­llay­ku­na, nis­qay­pi hi­na­pas Creta isla­man­ta­qa amam lloq­si­much­ wan­chu karqa. Mana ka­su­kus­pa lloq­si­mus­qay­ki­chik­ray­kum llapa ima­ku­na­ta­pas pier­dech­kan­ki­chik. 22 Aswan­qa ama huk­man­yas­pa­yá kall­pan­cha­kuy­chik, manam huk­lla­pas wa­ñun­ki­chik­chu, bu­quem icha­qa pa­ki­pa­ku­run­qa. 23 Chisi tutam ri­ku­ riy­ku­war­qa ser­vis­qay Dios­pa angel­nin. 24 Paymi ni­war­qa: “Ama man­cha­kuy­chu Pablo, cha­yan­ki­pu­nim Rey Ce­sar­pa ñaw­paq­nin­man, qam­ray­kum lliw qan­wan riq­ku­na­ta wa­ñu­nan­ku­man­ta Dios sal­van­qa” nispa. 25 Chay­na­qa riq­ma­si­llay­ku­na, kall­pan­cha­kuy­chik­yá, ño­qa­qa Dios­pim con­fia­ku­ni, che­qap­ta­pu­nim kaw­sa­sun­chik angel­pa nis­qan­man hina. 26 Chay­wan­pas isla­man­mi wis­chus­qa ka­sun­chik —nispa. 27 Iskay se­ma­na­ñam way­ra­pa apa­ka­chas­qan kach­kar­qa­ni­ku Adria su­ti­yoq lamar qo­cha­pi hi­nap­tin­mi chaw­pi tu­ta­ta bu­que­pi llam­kaq­ku­na mus­ya­rur­qa­ku allpa­man cha­ yay­kuch­kas­qay­ku­ta­ña. 28 Ya­ku­pa hondo kay­nin­ta tu­pup­tin­kum iskay chun­ka bra­za­da kasqa, tumpa wak­law­pi tu­pup­tin­ku­ña­taq­mi kasqa chun­ka pich­qa­yoq­lla­ña. 29 Hi­nap­ tin­mi raq­chi ru­mi­ku­na­man cho­ca­ruy­ta man­cha­kus­pan­ku bu­que­pa qepa law­nin­man­ta tawa lla­saq wa­tas­qa fie­rro­ku­na­ta wis­chur­qa­ku bu­que­ta tak­ya­chi­nan­paq hi­nas­pan­ kum man­cha­kuy­lla­wan­ña su­yar­qa­ku achik­ya­nan­ta. 30 Bu­que­pi llam­kaq­ku­na­ña­taq­mi ri­ma­na­ku­rur­qa­ku chay bu­que­man­ta ayqe­ku­nan­ku­paq hi­nas­pan­kum taksa bo­te­cha­ta uray­ka­chiy­ta qa­llay­kur­qa­ku, chay­ta­qa ru­rar­qa­ku bu­que­pa punta law­nin­ta lla­saq fier­ro­ ku­na­ta ba­ja­chiq tu­kus­pa­llam. 31 Icha­qa ca­pi­tan­man­wan sol­da­do­ku­na­man­mi Pablo nirqa: —Kay bu­que­pi llam­kaq­ku­na ayqe­kup­tin­qa manam sal­va­kuy­ta ati­waq­chik­chu —nispa. 32 Chay­na­t a wi­llay­kup­t in­mi chay bo­te­cha­pa was­kan­ku­na­t a sol­da­do­ku­na ku­chu­ rus­pa ya­ku­man wi­chiy­ka­chir­qa­ku. 33 Achik­ya­much­kap­t in­ñam Pablo lliw­chan­ku­t a kall­pan­chas­pan ima­lla­t a­pas mi­ kuy­ku­nan­ku­paq nirqa: —Yaqa iskay se­ma­na­ñam mana pu­ñus­qa hi­nas­pa mana mi­kus­qa kach­kan­ki­ chik. 34 Rue­ga­kuy­ki­chik­mi, ima­lla­ta­pas mi­kuy­kuy­chik­yá. Mi­ku­nay­ki­chik­pu­nim kaw­sa­nay­ki­chik­paq, manam pi­pa­pas huk chuk­cha­llan­pas pier­den­qa­chu —nispa. 35 Chay­na­t a ni­r us­pan­mi Pablo tan­t a­t a ha­piy­kus­pan lliw­pa ñaw­paq­nin­pi Dios­ man gra­cias­ta qorqa hi­nas­pan­mi par­tiy­kus­pan mi­kuy­ta qa­llay­kur­qa. 36 Chay­mi kall­pan­cha­kus­pan­ku lliw­chan­ku mi­kur­qa­ku. 37 Chay bu­que­pi­qa kar­qa­ni­ku iskay pa­chak qan­chis chun­kan soq­ta­yoq ru­na­ku­nam. 38 Sak­sa­nan­ku­ka­ma mi­ku­rus­pan­ ku­ña­taq­mi bu­que­ta sam­pa­ya­chi­nan­ku­paq tri­go­ta ya­ku­man wis­chur­qa­ku.

Buquepa chinkaykusqanmanta

39 Achik­ya­rup­tin­ña­taq­mi bu­que­pi llam­kaq­ku­na mana req­sir­qa­ku­chu may­law allpa­pi

kas­qay­ku­ta­pas aswan­qa ri­ku­rur­qa­kum qocha hina yay­kuq­pa pa­tan­pi aqo­lla­ña pam­pa­ta hi­nas­pam ri­ma­na­kur­qa­ku atis­pan­ku­qa chay­man bu­que­ta cha­ya­chi­nan­ku­paq. 40 Buque tak­ya­chiq lla­saq fier­ro­pa was­kan­ku­na­ta ku­chu­rus­pan­kum hina yaku uku­pi­ña sa­qe­ rur­qa­ku. Pas­kar­qa­ku­taq­mi bu­que­pa ti­mon­nin wa­tas­qan­ku was­ka­ku­na­ta­pas. Way­ra­pa apa­nan bu­que­pa ñaw­paq­nin­pi te­la­ta alto­man ho­qa­riy­kup­tin­kum bu­que­qa qo­cha­pa patan aqo­lla­ña pam­pa­man riyta qa­llay­kur­qa. 41 Aswan­qa iskay law­man­ta ya­ku­ku­na­pa tu­pa­na­kus­qan­man cha­ya­rup­tiy­kum bu­que­qa aqo­pi­ña uman­pa plan­ta­ku­rur­qa, chay­na­ pim ma­na­ña ku­yu­rir­qa­chu. Bu­que­pa qepa law­nin­ta yaku nis­yu­lla­ta­ña laq­ya­mup­tin­mi chit­qa­kuy­ta­ña qa­llay­kur­qa. 42 Sol­da­do­ku­na­ña­taq­mi pre­so­ku­na wa­ñu­ra­chiy­ta mu­nar­qa­ku

HECHOS 27​, ​28

2012

chay­na­pi may­qan­nin­ku­pas na­dea­wan mana llup­ti­ku­nan­ku­paq. 43 Aswan­qa sol­da­do­ku­na­ pa ca­pi­tan­nin­mi Pa­blo­ta sal­vay­ta mu­nas­pan har­ka­kur­qa ama pi­ta­pas wa­ñu­chi­nan­ku­paq hi­nas­pam ka­ma­chir­qa na­deay ya­chaq­ku­na pun­ta­ta ya­ku­man pa­way­kus­pan­ku pa­tan­man cha­ya­nan­ku­paq 44 chay­na­pi wa­kin­ña­taq ta­bla­ku­na­pi otaq bu­que­pa iman­ku­na­man­pas ha­ pi­pa­kus­pa lloq­si­nan­ku­paq. Chay­na­pim lliw­chan­ku allin­lla pa­tan­man cha­ya­rur­qa­ku.

28

Malta sutiyoq islapi Pablopa kasqanmanta

1   Lliw­chay­ku

sal­va­ku­r us­pay­ku­ñam ya­cha­r ur­qa­ni­ku chay isla­pa su­tin­qa Malta kas­qan­ta. 2 Chay isla­pi ya­chaq­ku­nam ku­ya­kuy­lla­wan­ña atien­de­ war­qa­ku, pa­ras­pa chi­ri­mup­tin­mi ni­na­ta ra­ta­chis­pa ni­war­qa­ku: —Qo­ni­kuy­chik­yá lliw­chay­ki­chik —nispa. 3 Pa­blo­ña­taq­mi chaki yan­ta­ta ho­qa­riy­kus­pan ni­na­man hi­nay­kuch­kar­qa, hi­nap­tin­mi ve­ne­no­yoq cu­le­bra ni­na­man­ta ayqech­kas­pan Pa­blo­pa ma­kin­ta ka­chu­rur­qa. 4 Chay isla­pi *ya­chaq­ku­na­ña­taq­mi Pa­blo­pa ma­kin­pi cu­le­bra war­ku­ra­yaq­ta ri­kus­pan­ku ni­na­kur­qa­ku: —Kay ru­na­qa che­qap­ta­pu­nich runa wa­ñu­chiq, hi­nap­tin­chá lamar qo­cha­man­ta li­bra­ku­rup­tin­pas jus­ti­cia ruraq ma­ma­cha mana kaw­sa­nan­ta mu­nan­chu —nis­pan­ku. 5 Pa­blo­ña­t aq­mi chay cu­le­bra­t a ni­na­man tas­piy­kur­qa, ve­ne­non­pas pay­t a­qa manam ima­nar­qa­chu. 6 Lliw­chan­kum su­yach­kar­qa­ku: —Pun­ki­pa­ku­run­qach otaq­chá qon­qay­ta wa­ñus­qa wi­chiy­kun­qa —nis­pan­ku. Unay­neq­man­ta ma­na­ña ima­pas pa­sap­tin­mi pien­sa­r ur­qa­ku Pa­blo­qa huk kaq­nin dios­nin­ku kas­qan­ta. 7 Chay isla­pi ka­ma­chi­kuq­mi karqa Pu­blio su­ti­yoq, paypa chak­ran­ku­nam ño­qay­ku­pa hich­pa­llay­ku­pi karqa. Chay­mi sa­may­ka­chi­was­pan­ku kimsa pun­chaw­pu­ni atien­dey­ku­war­ qa­ku. 8 Pu­blio­pa tay­tan­mi ca­ma­pi kach­kar­qa ca­len­tu­ra­wan hi­nas­pa eva­ca­cion­wan. Payta Pablo wa­tu­kus­pan­mi Dios­ta ma­ña­pur­qa, paypa uman­man ma­kin­ta chu­ray­kup­tin­mi sa­no­ ya­rur­qa. 9 Chay isla­pi *ya­chaq wakin onqoq­ku­na­pas chay­ta ya­cha­rus­pan­kum Pa­blo­man ha­mur­qa­ku hi­nas­pam sa­no­ya­rur­qa­ku. 10 Pay­ku­nam llum­pay­ta agra­de­ce­ku­was­pan­ku re­ga­ lo­ku­na­ta qo­war­qa­ku. Huk bu­que­pi­ña lloq­sip­tiy­kum tukuy pi­si­pu­waq­niy­ku­ta qo­war­qa­ku. Roma llaqtaman Pablopa chayasqanmanta

11 Chay isla­pi kimsa killa ka­rus­pay­kum Ale­jan­dria llaq­ta­man­ta hamuq bu­que­pi­ña

lloq­sir­qa­ni­ku, chay isla­pim sa­mach­kar­qa para tiem­po pa­sa­nan­ka­ma. Chay bu­que­pa uman­pim kach­kar­qa Me­lli­zo su­ti­yoq tay­ta­chan­ku. 12 Bu­que­pa sa­ya­nan Si­ra­cu­sa llaq­ta­man cha­ya­rus­pay­kum kimsa pun­chaw que­dar­qa­ni­ku. 13 Chay­man­tam rir­qa­ni­ku lamar qo­cha­ pa pa­tan­neq­llan­ta Regio llaq­ta­man cha­ya­nay­ku­ka­ma. Pa­qa­rin­nin­tin­ña­taq­mi qe­pay­ku law­man­ta way­ra­mup­tin iskay pun­chaw­pi cha­yar­qa­ni­ku Pu­teo­li llaq­ta­man. 14 Chay­pim ta­rir­qa­ni­ku wakin iñiq­ma­sin­chik­ku­na­ta, pay­ku­nam rue­ga­war­qa­ku pay­ku­na­wan huk se­ ma­na ka­nay­ku­paq. Chay­ñam ñan­nin­ta lloq­sir­qa­ni­ku Roma llaq­ta­man. 15 Cha­ya­nay­ku­tam ya­chas­qa­ku­ña Ro­ma­pi iñiq­ku­na hi­nas­pam ta­ri­pa­mu­was­qa­ku Apio su­ti­yoq pla­za­ka­ma, wa­kin­ña­taq­mi ta­ri­pa­mu­war­qa­ku Tres Ta­ber­nas su­ti­yoq si­tio­ka­ma. Pay­ku­na­ta Pablo ri­ kuy­kus­pan­mi Dios­man gra­cias­ta qos­pan aswan­raq kall­pan­cha­kur­qa. 16 Roma llaq­ta­man cha­ya­rup­tiy­kum Pa­blo­ta de­jay­kur­qa­ku sol­da­do­pa cui­das­qan sapaq wa­si­pi *ya­cha­nan­paq. Roma llaqtapi Pablopa willakusqanmanta

17 Cha­yas­qay­ku­man­t a

kimsa pun­chaw­nin­man­mi Ro­ma­pi req­sis­qa ju­dio­ku­na­ta Pablo qa­ya­chi­mur­qa, hu­ñu­na­ku­r up­tin­ku­ña­taq­mi nirqa:

2013

HECHOS 28

—Waw­qey­ku­na, ño­qa­qa manam ima­ta­pas ru­rar­qa­ni­chu cas­tan­chik­pa con­ tran­pi­qa otaq ñawpa abue­lon­chik­ku­na­pa cos­tum­bren­ku­na­pa con­tran­pi­qa, chay­wan­pas cas­tan­chik­ku­nam Je­r u­sa­len llaq­ta­pi pre­so­ta entre­ga­war­qa­ku Roma llaq­ta­yoq au­to­ri­dad­ku­na­man. 18 Chay­mi pay­ku­na ta­pu­was­pan­ku wa­ñu­chi­wa­nan­ ku­paq hina mana ima­ta­pas ta­ris­pan­ku ka­chay­kuy­ta mu­na­war­qa­ku. 19 Aswan­qa cas­tan­chik­ku­na chay­ta mana mu­nap­tin­ku­ña­taq­mi kikin Rey Cesar juz­ga­wa­nan­ paq­ña ma­ña­kur­qa­ni. Chay­wan­pas ma­na­pu­nim cas­tan­chik­ku­na­ta­qa ima­man­ta­pas acu­sa­ni­chu. 20 Chay­mi qa­ya­chi­mur­qay­ki­chik qam­ku­na­wan ri­ma­nay­paq. Israel cas­tan­chik­pa su­yas­qan Cris­to ha­mu­r us­qan­man­ta wi­llas­qay­ray­kum kay ca­de­na­ wan wa­tas­qa kach­ka­ni. 21 Hi­nap­t in­mi pay­ku­na­ña­t aq nir­qa­ku: —Qan­man­ta­qa manam ima car­ta­ta­pas Judea law­man­ta­qa apa­chi­mu­war­qa­ku­chu, ma­na­taq­mi may­qan llaq­ta­ma­sin­chik­ku­na ha­muq­pas qampa con­tray­ki­pi­qa ima­ta­pas ni­war­qa­ku­chu. 22 Chay­wan­pas pien­sas­qay­ki uya­riy­tam mu­na­ni­ku, ño­qay­ku­pas ya­ cha­ni­kum iñiq­ku­na­pa con­tran­pi­qa tukuy hi­nas­tin­pi ri­mas­qan­ku­ta —nispa. 23 Chay­mi ri­ma­nan­ku­paq huk pun­chaw­t a­ña aklla­r up­t in­ku Pa­blo­pa sa­ma­ kus­qan­man achka ru­na­ku­na ha­mur­qa­ku, hi­nap­tin­mi ma­dru­gaw­man­ta­pa­cha tar­dey­kuq­ka­ma Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta pay­ku­na­man wi­llar­qa. Moi­ses­pa hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­ta qa­wa­chis­pan­mi Je­sus­man­ta con­ven­ce­chiy­ta mu­nar­qa. 24 Hi­nap­tin­mi wa­kin­qa Pa­blo­pa nis­qan­wan con­ven­ ce­kur­qa­ku, wa­kin­ña­taq­mi mana creer­qa­ku­chu. 25 Mana huk son­qo­lla kaspa asu­ri­kup­tin­kum Pablo nirqa: —Allin­ta­pu­nim abue­lon­chik­ku­na­man Chuya Espi­ri­tu nirqa, Dios­man­ta wi­lla­ kuq Isaias­wan­mi kay­na­ta ri­ma­chir­qa:

26 “Wak

runakunaman nimuy: ‘Uyarispapas manam entiendenkichikchu. Qawakuspapas manam cuentata qokunkichikchu. 27 Kay runakunapa sonqonqa rumiyarunmi. Paykunaqa rikurirun sasa uyarikuqmi. Qemchikurunkum mana rikukunankupaq. Upa tukurunkum mana uyarinankupaq, chaynapi tukuy sonqonkuwan mana entiendenankupaq, chaynapi mana kutirikamuwanankupaq, chaynapi mana sanoyachinaypaq.’ ” 28 Chay­na­t a

Pablo ri­ma­r us­pan­mi nirqa: —Ya­chay­chik­yá, ku­nan­man­ta­qa mana judio ru­na­ku­na­man­pas wi­lla­saq­ñam Dios­pa sal­va­cion­nin­man­ta, pay­ku­na­qa allin­tam uya­rin­qa­ku —nispa. ( 29 Pablo kay­na­ta ni­r up­tin­mi ju­dio­ku­na pa­sa­kur­qa­ku ki­kin­ku­pu­ra llum­pay­ta ati­pa­na­kus­tin.) 30 Pa­blom chay arrien­das­qan wa­si­pi iskay wa­ta­pu­ni *ya­char­qa hi­nas­pam lliw wa­tu­kuq­nin­ku­na­ta chas­kir­qa. 31 Mana man­cha­kus­pan­mi Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ man­ta wi­lla­kuq, pi­pa­pas mana har­ka­kus­qan­mi ya­cha­chiq Señor Je­su­cris­to­man­ta.

ROMAMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Roma llaq­ta­pi kaq iñiq­ku­na­man kay car­tan­ta Apos­tol Pablo qell­qas­pan­qa ma­na­raq­mi chay llaq­ta­man­qa cha­yar­qa­raq­chu. Chay­wan­pas ñam pien­sa­r ur­qa­ña Espa­ña na­cion­man ris­pan Roma llaq­ta­man cha­yay­ta. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­pi ya­cha­chi­kuy­ku­na­man­ta (1:1-17). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­man iñi­na­paq ya­cha­chi­kuy­ku­na­man­ta (1:18-11:36). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun iñiq­ku­na­pa vi­dan­qa Dios­pa ku­ya­kuy­nin­wan hun­tas­qa kas­qan­man­ta (12-16). Cartapa qallariyninmanta

1

1   Ñoqa Pa­blo­tam Dios qa­yay­ku­was­pan aklla­war­qa *apos­tol­nin kas­pay Je­su­ cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­ku­nay­paq. Chay­na­pi­má ser­viq­nin kani. 2 Kay allin no­ti­cia­ku­na­tam ñaw­paq­man­ta­raq Dios pro­me­te­kur­qa wi­lla­kuq­nin­ ku­na­wan, chay­ku­na­qa Bi­blia­pi qell­qas­qam kach­kan. 3 Kay pro­me­te­kus­qan­qa karqa Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to­man­tam. Runa kay­nin­pi­qa payqa karqa Rey Da­vid­pa mi­ray­ nin­man­tam. 4 Chu­yan­chaq Espi­ri­tu­man hinam Dios­pa Chu­rin kas­qan­ta atiy­wan Dios req­si­chir­qa, req­si­chir­qa­qa Se­ñor­nin­chik Jesu­cris­to­ta kaw­sa­ri­chis­pan­mi. 5 Dios fa­vo­re­ce­ wap­tin­mi Je­su­cris­to aklla­war­qa *apos­tol­nin ka­nay­paq chay­na­pi lla­pa­llan na­cion­ku­na­pi ru­na­ku­na iñis­pan­ku pay­lla­ta­ña ka­su­ku­nan­ku­paq chay­na­pi Je­su­cris­to­pa sutin yu­pay­ chas­qa ka­nan­paq. 6 Chay­na­má qam­ku­na­pas Je­su­cris­to­paq qa­yas­qa­ña kach­kan­ki­chik. 7 Chay­mi Roma llaq­ta­pi Dios­pa ku­yas­qan­ku­na­man car­ta­muy­ki­chik pay­lla­paq­ña kaw­sa­nay­ki­chik­paq qa­yas­qan kap­ti­ki­chik. Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­ to­tam ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­paq.

Roma llaqtapi kaqkunata watukuy munasqanmanta

8 Ima­man­t a­pas

pun­ta­ta­qa Tukuy hi­nas­tin­pi iñis­qay­ki­chik­man­ta allin wi­lla­kus­qan­ku­ta ya­chas­pay­mi Je­su­cris­to­pa su­tin­pi Dios­man gra­cias­ta qoni lla­pa­ llay­ki­chik­man­ta. 9 Dios­mi ya­chan mana qon­qas­pay qam­ku­na­paq ma­ña­kus­qay­ta. Tukuy son­qoy­wan­mi Dios­ta ser­vi­ni Chu­rin­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­pay. 10 Ma­ña­kuch­ka­ni­t aq­mi Dios mu­nap­t in­qa imay­na­pas qam­ku­na­t a wa­t u­kay­ka­mu­ nay­paq. 11 Llum­pay­tam qam­ku­na­wan tu­pay­kuy­ta mu­nach­ka­ni Chuya Espi­ri­tu­pa qo­kuy­nin­ta qam­ku­na­man qoy­ku­nay­paq chay­na­pi aswan qaqa hina sa­ya­nay­ki­ chik­paq 12 hi­nas­pa iñis­qan­chik­wan kall­pan­cha­na­ku­nan­chik­paq. 13 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na ya­chay­chik­yá, achka ku­t i­pim chay­man riyta mu­nar­ qa­ni icha­qa ku­nan­ka­mam har­kas­qa­raq kach­ka­ni. Riy­ta­qa mu­nach­ka­ni wakin 2014

2015

ROMANOS 1

llaq­ta­ku­na­pi hina chay­pi­pas iñiq­ku­na­ta mi­ra­chi­nay­paq­mi. 14 Wi­lla­nay­pu­nim edu­ca­do­ku­na­man­pas chay­na­taq mana edu­cas­qa­ku­na­man­pas, ya­chay­ni­yoq­ku­ na­man­pas chay­na­taq mana ya­chay­ni­yoq­ku­na­man­pas. 15 Chay­ray­kum Roma llaq­tay­ki­chik­pi­pas llum­pay­ta mu­nach­ka­ni Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na wi­llay­kuy­ta. 16 Manam

Allin noticiaqa atiyniyoqmi

pen­qa­ku­ni­chu Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­kuy­ta­qa. Chay wi­lla­kuy­wan­mi Dios atiy­nin­wan sal­van lla­pa­llan iñiq­ku­na­ta, pun­ta­ta­qa sal­van ju­dio­ku­na­tam, sal­van­taq­mi mana judio kaq­ku­na­ta­pas. 17 Kay wi­lla­kuy­wan­mi Dios req­si­chi­wan­chik mana hu­cha­yoq hina imay­nam paypa chas­kis­qan ka­nan­chik­ta, chay­qa iñi­kup­ti­llan­chik­mi hi­nas­pa Dios­pi con­fia­kup­ti­llan­chik­mi. Kay­na­tam Bi­ blia nin: —Allin ruraq ru­na­qa iñis­qan­ray­kum kaw­san­qa —nispa. 18 Dios­mi

Runapa huchallikusqanmanta

imay­nam pi­ña­kus­qan­ta hanaq pa­cha­man­ta qa­wa­chi­mun pay mana ado­raq­ku­na­paq­wan mana allin­ta kaw­saq­ku­na­paq. Pay­ku­nam mana allin­ta kaw­sas­pan­ku che­qap kaq­ku­na req­si­na­ta har­ka­kun­ku. 19 Ya­chan­kum pay­ku­na­qa imay­nam Dios req­siy­ta kikin Dios­pu­ni req­si­chi­kus­qan­ray­ku. 20 Dios­qa sa­pa­llan­ mi, wi­ñay­paq kaw­saq kas­pan­mi llum­pay atiy­ni­yoq. Chay­na kas­qan­tam tukuy unan­chas­qan­ku­na­wan req­si­chi­kun kay pa­cha­pa qa­lla­ris­qan­man­ta­pu­ni. Chay­na­ pi­má su­ti­lla­ta req­sin­chik mana ri­kuy­ta atich­kas­pa­pas. Chay­na­qa pipas manam nin­man­chu: —Dios­man­ta­qa manam ima­ta­pas ya­char­qa­ni­chu —nis­pa­qa. 21 Dios­t a­qa req­sich­kas­pan­ku­pas me­re­ces­qan­man hi­na­qa manam yu­pay­char­ qa­ku­chu, ma­na­taq­mi agra­de­ce­kur­qa­ku­chu. Aswan­qa yanqa pen­sa­mien­to­wan intu­chi­kus­pan­kum tu­ta­yay­pi hina mana entien­dey atiq­ña ri­ku­ri­run­ku. 22 Ya­chay­ sa­pa tu­kus­pan­ku­pas mana uma­yoq­mi ri­ku­ri­r un­ku. 23 Wiñay kaw­saq ha­tu-ha­tun Dios yu­pay­chay­tam tik­ra­r un­ku hi­nas­pam wañuq ru­na­man rik­cha­kuq­ta­ña yu­pay­chan­ku, yu­pay­chan­ku­taq­mi alton pa­waq­ku­na­man rik­cha­kuq­ta­pas, ani­ mal­ku­na­man rik­cha­kuq­tapas chay­na­taq cu­le­bra hina qas­qon­pa pu­riq­ku­na­man rik­cha­kuq­ta­pas. 24 Chay­ray­kum Dios­pas ma­na­ña har­ka­kur­qa­chu mana allin mu­nas­qan­ku­pi pu­ri­nan­ku­ta chay­mi qan­ra­kus­pan­ku hatun pen­qay­ta ki­kin­ku­pu­ra ru­ra­na­kun­ ku. 25 Dios­pa che­qap ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­tam llu­lla kaq­ku­na­man­ña tik­ra­run­ku hi­nas­pam unan­chaq­nin Dios­ta qon­qa­r us­pan­ku unan­chas­qan­ku­na­lla­ta­ña yu­pay­ chas­pa ser­vir­qa­ku. ¡Kikin Dios­lla­tam wi­ñay­paq­qa yu­pay­cha­nan­chik! Amén. 26 Chay ru­ras­qan­ku­ray­kum Dios ka­chay­kun mu­nas­qan­ku­man hina hatun pen­qay­man. Chay­na­pi­má war­mi­ku­na­pas qa­ri­wan ma­na­ña kaspa mana ru­ra­na­ ku­na­ta­ña ru­ran­ku. 27 Chay­na­lla­taq­mi qa­ri­ku­na­pas war­mi­wan ma­na­ña kaspa ka­lin­ta­pi pu­rich­kaq ani­mal hina qa­ri­pu­ra­ña mu­na­pa­ya­na­kun­ku hi­nas­pam pen­ qay­paq mana ru­ra­na­ku­na­ta ki­kin­ku­pu­ra ru­ra­na­kun­ku, chay­na­pim ki­kin­ku­pa cuer­pon­pi cas­ti­go­ta chas­kis­pan­ku ña­ka­rin­ku mana allin ru­ras­qan­ku­man­ta. 28 Dios req­siy­ta ma­na­ña mu­nap­t in­kum mana valeq pen­sa­mien­ton­ku­man hi­nas­pa mana ru­ra­na­ku­na­man­ña ka­chay­kur­qa. 29 Chay­mi tukuy hu­cha­ta­ña ru­ran­ku, pay­

ROMANOS 1​, ​2

2016

ku­na­qa kach­kan qoll­qe­lla­ta ku­yaq­ku­na­ñam, pa­say­paq pier­de­kuq­ku­na­ñam, hukpa iman­ku­na­pas mu­na­pa­yaq­ku­na­ñam, runa wa­ñu­chiq­ku­na­ñam, lir­ya­na­kuq­ku­na­ ñam, enga­ña­na­kuq­ku­na­ñam, mana allin pien­saq­ku­na­ñam, cuen­to qe­pi­ku­na­ñam, 30 ru­na­ma­sin­pa con­t ran­pi ri­maq­ku­na­ñam, Dios­ta­pas cheq­niq­ku­na­ñam, runa tu­kuq­ku­na­ñam, ala­ba­kuq­ku­na­ñam, orgu­llo­so­ku­na­ñam, mana allin ru­ray­lla­pi pien­saq­ku­na­ñam hi­nas­pa tay­ta-ma­man­ku­ta­pas mana ka­su­kuq­ku­na­ñam. 31 Allin kaq­ku­na­tam mana entien­den­ku­chu, nis­qan­ku­tam mana cum­plin­ku­chu, mana ku­ya­kuq kas­pan­kum pi­ta­pas mana lla­ki­pa­yan­ku­chu. 32 Dios­pa ka­ma­chis­qan­man hinam kayna ru­raq­ku­na­qa wañuy me­re­ces­qan­ku­ta ya­cha­kuch­kas­pan­ku­pas chay­ ku­na­ta ru­ran­ku hi­nas­pa­taq­mi wakin ru­raq­ku­na­ta­pas “allin­mi” ninku.

2

1   Manam

Diospa imaynam juzgawananchikmanta

ima­nan­chu pim kas­qay­ki­pas. Si­chum wa­kin­ku­na­ta pen­qach­kan­ki ima­pas ru­ras­qan­man­ta hi­nas­pa­qa ki­ki­ki­tam sen­ten­cia­kuch­kan­ki qam­pas pay­ku­na hina hu­cha­lli­kus­qay­ki­ray­ku, chay­na­qa manam imay­na li­bra­ku­nay­ ki kan­chu. 2 Ya­chas­qan­chik­pi hinam mana allin ru­raq­ku­na­ta­qa Dios juz­gan­qa che­qap­wan. 3 Wa­kin­ku­na­ta hu­cha­lli­kus­qan­man­ta pen­qas­pay­ki­qa qam­pas pay­ku­ na hi­na­taq­mi ru­rach­kan­ki. Hi­nas­pa­qa ¿pien­san­ki­chum Dios­pa juz­gas­qan­man­ta llup­tiy­ta? 4 ¿Icha des­pre­ciach­kan­ki­chu Dios­pa ha­tu-ha­tun ku­ya­kuy­nin­ta­wan pa­cien­cian­ta? ¿Icha ma­na­taq­chu ya­chan­ki paypa ku­ya­kuy­ni­llan wa­na­kuy­man pu­ sa­sus­qay­ki­ta? 5 Ru­mi-son­qo kas­pay­kim wa­na­kuy­ta mana mu­nan­ki­chu, chay­na­pim ki­ki­llay­ki­pu­ni pi­ña­kuy­nin­ta hu­ñu­kuch­kan­ki jui­cio pun­chaw­pi cas­ti­gas­qa ka­nay­ ki­paq. Chay pun­chaw­pim Dios ri­kuy­ka­chi­kun­qa imam kaq­man hina juz­ga­nan­paq. 6 Dios­mi sa­pa­ka­ma­man ima­pas ru­ras­qan­chik­man hina pa­ga­wa­sun­chik. 7 kayna ru­raq­ku­na­tam Dios­qa wi­ña-wi­ñay­paq kaw­sa­chin­qa: pa­cien­cia­wan allin ru­raq­ku­ na­ta, hanaq pa­cha­pi su­maq­lla­ña kaq­ku­na mu­naq­ku­na­ta hi­nas­pa Dios­pa allin­mi ni­nan­ta mu­nas­pan­ku wiñay kaw­say su­yaq­ku­na­ta. 8 Aswan­qa pi­ña­kuy­wan­mi cas­ti­gan­qa ki­ki­llan­paq mu­naq­ku­na­ta­wan che­qap kaq­ku­na­ta mana ka­su­kus­pa mana allin­lla­pi pu­riq­ku­na­ta­qa. 9 Judio mana ju­dio­pas lla­pa­llan­mi mana allin ru­raq­ku­na­qa ña­ka­ris­pa lla­ki­pa intus­qa­llan kan­qa­ku, aswan­raq­má ju­dio­ku­na­ qa. 10 Lla­pa­llan allin ru­raq­ku­na­man­mi icha­qa, pun­ta­ta ju­dio­ku­na­man chay­na­taq mana ju­dio­ku­na­man­pas Dios qonqa allin req­sis­qa kay­ta­wan su­maq­lla­ña kaw­sa­ kuy­ta hi­nas­pam haw­ka­lla­ta kaw­sa­chin­qa. 11 Dios­qa manam pi­man­pas sa­yan­man­chu. 12 Moi­ses­pa ka­ma­chi­kus­qan ley­man hinam cas­ti­gas­qa kan­qa­ku chay leyta ya­chach­kas­pan­ku hu­cha­lli­kuq­ku­na­qa. Leyta mana ya­chas­pan­ku hu­cha­lli­kuq­ku­na­pas cas­ti­gas­qam kan­qa­ku, aswan­qa manam chay ley­man hi­na­chu. 13 ¿May­qan­ta­taq mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ kin­qa? Manam ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na uya­riq­lla­ta­chu aswan­qa ka­su­kuq­ku­na­tam. 14 Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­t a mana ya­chach­kas­pan­ku­pas wakin mana judio kaq­ku­nam allin­ta ru­ran­ku con­cien­cian­ku­pa nis­qan­ta ka­su­kus­pan­ku. Ki­ki­llan­ku­ pi­mi­ki leyqa kach­kan. 15 Ima­pas ru­ras­qan­ku­wan­mi qa­wa­chi­kun­ku son­qon­ku­pi­qa Dios­pa ley­nin qell­qas­qa kas­qan­ta. Con­cien­cian wi­llap­tin­taq­mi hu­cha­yoq otaq mana hu­cha­yoq kas­qan­ta­pas pen­sa­mien­ton qa­wa­chin. 16 Chay­man hinam son­ qo­llan­ku­pi pien­sas­qan­ku­man hina Dios­pas Jesu­cris­to­wan juz­ga­chin­qa jui­cio pun­chaw­pi llapa ru­na­ku­na­pa son­qon­pi pa­kas­qa kaqta. Chay­ku­na­qa kanqa wi­lla­ kus­qay allin no­ti­cia­man hinam.

2017

17 Qamqa:

ROMANOS 2​, ​3

Judiokunata Dios juzgananmanta

“Ju­diom kani” nis­pay­kim Moi­ses­pa ley­nin­man ha­pi­pa­kun­ki hi­nas­pa­ taq­mi Dios­ni­ki­man­ta­pas ala­ba­kun­ki. 18 Ya­chan­kim Dios­pa mu­nas­qan­ta­qa, leypa ya­cha­chis­qan kas­pay­kim ima­pas allin kaqta “Kayqa allin­mi” nispa chas­kin­ki. 19 Qanmi pien­san­k i: —Hu­chan­ku­wan ñawsa hina kaq­ku­na­ta­wan tu­ta­yay­pi hina pu­riq­ku­na­tam allin­ta pu­sach­ka­ni. 20 Mana ya­chaq­ku­na­ta­wan war­ma­ku­na­ta­pas allin­tam ya­cha­ chich­ka­ni —nispa. Chay­na­ta­qa pien­san­ki Dios­pa ley­nin­pi che­qap kaq­ku­na­ta ya­chas­qay­ki­ray­kum. 21 Chay­na­qa wa­k in­ku­na­t a ya­cha­chich­kas­pay­k i­qa ¿ima­nas­qa­má ma­na­qa ka­su­ kun­ki­chu ya­cha­chis­qay­ki­ta­qa? “Amam su­wa­kun­ki­chu” nich­kas­pay­ki­qa ama­chi­ki su­wa­ku­waq­chu. 22 “War­mi­k i kach­kap­t in­qa amam huk­wan­qa ka­kun­k i­chu” nich­kas­pay­k i­qa, ama­chi­ki chay­ta­qa ru­ra­waq­chu. Tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ta cheq­nich­kas­pay­ki­qa, ama­chi­ki chay­ku­na­pa tem­plon­man­ta­qa ima­ta­pas su­wa­ku­waq­chu. 23 Ala­ba­kun­kim ka­ma­chi­kuy­ku­na­man­ta aswan­qa Dios­tam qe­pan­cha­kuch­kan­ki chay ka­ma­chi­kuy­ nin­ku­na­ta mana ka­su­kus­pay­ki. 24 Allin­tam Bi­blia­qa nin: —Qam­ku­na­ray­kum Dios­ta ka­min­ku payta mana ado­raq­ku­na —nispa. 25 Moi­ses­pa lliw *ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­kup­ti­ki­qa allin­pu­nim qari kay­ni­ki­pi *se­ña­la­chi­kus­qay­ki. Huk­lla­ta­pas mana ka­sus­pam icha­qa yan­qa­paq se­ña­la­chi­kur­qan­ ki­pas. 26 Pipas mana se­ña­la­chi­kuch­kas­pan ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kuq­qa ¿ma­na­chum se­ña­las­qa­ku­na hi­na­ña Dios­pa chas­kis­qan ri­ku­ri­run? 27 Chay­mi cuer­pon­pi mana se­ña­la­chi­kuch­kas­pan ka­ma­chi­kuy­ku­na ka­su­kuq­qa, qam ju­dio­ta juz­ga­sun­ki ka­ma­ chi­kuy­ku­na­ta ya­chach­kas­pa hi­nas­pa se­ña­las­qa kach­kas­pa mana ka­su­kus­qay­ki­ray­ku. 28 Hi­nap­tin­qa ¿pitaq che­qap ju­dio­qa? Manam hawa son­qo­lla judio kaq­chu. ¿May­qan­taq che­qap se­ña­la­kuy­qa? Manam cuer­po­llan­pi se­ña­la­chi­kuq­chu. 29 Aswan­qa Dios­pa agra­ don­paq che­qap ju­dio­qa tukuy son­qon­wan kaqmi, pay­qa­ri­ki son­qon­pi se­ña­las­qa hinam kach­kan. Ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta­pas manam hawa son­qo­lla­chu ka­su­kun, aswan­qa tukuy son­qon­wan­mi. Chay­na kaw­saq­ta­qa manam ru­na­chu ala­ban aswan­qa Dios­mi. 1   Hi­nap­tin­qa ¿ima­paq­taq valen judio kayqa? otaq ¿ima­paq­taq allin *se­ña­ la­chi­kuy­qa? 2 Arí, allin­pu­nim. Pun­ta­ta­qa ju­dio­ku­na­man­mi Dios pa­la­bran­ta con­fia­war­qa­ku. 3 Aswan­qa wa­kin­ku­na mana con­fian­za kap­tin­pas Dios­qa con­ fia­ku­na­paq­mi. 4 Arí, payqa con­fia­ku­na­paq­mi. Lla­pa­cha­llan ru­na­ku­na llu­lla kap­tin­pas Dios­qa cum­plin­pu­nim. Bi­bliam nin:

3

Runakuna juzgasuspaykiqa mana chikanpas huchayoqtam tarisunki. Tukuy nisqayki cheqap kasqantam rimanqaku. 5 Hu­cha­sa­pa

kas­qan­chik­mi req­si­chi­wan­chik Dios allin juz­gaq kas­qan­ta hi­nap­ tin­qa ¿ima­ni­sun­taq? Dios cas­ti­ga­was­pan­chik­qa ¿allin­ta­chu juz­ga­wach­kan­chik? Ri­mach­ka­ni­qa wakin ru­na­ku­na hinam. 6 Arí, Dios­qa allin­ta­pu­nim juz­gan. Mana chay­na kas­pa­qa ¿imay­na­ta­má lla­pa­llan ru­na­ku­na­ta­qa juz­gan­man? 7 Si­chum ñoqa llu­lla­kus­pa Dios­pa che­qap kaq­nin­ku­na­ta req­si­chiy­man chay­na­pi Dios ha­tun­chas­qa ka­nan­paq hi­nap­tin­qa ¿ima­nas­qa­taq llu­lla­kus­qay­man­ta­qa Dios juz­gas­pa hu­cha­sa­pa­paq ha­pi­wan? 8 Mana hu­cha­sa­pa­paq ha­pi­wap­tin­qa lla­pa­llan­chá nin­man­ku:

ROMANOS 3

2018

—Mana allin­ta­yá ru­ra­sun­chik Dios allin kas­qan req­si­chi­ku­nan­paq —nispa. “Chay­na­ta­qa Pa­blom ya­cha­chich­kan” nis­pam wa­kin­ku­na yan­qa­pu­ni ño­qa­man­ta ri­ man­ku. Chay­na huk­man­ku­na ya­cha­chiq­ku­na­ta­qa Dios­mi jus­ti­cia­ta ru­ras­pa cas­ti­gan­qa. 9 Chay­na­qa

Lliw runakuna huchayoq kasqanchikmanta

ju­dio­ku­na­ta­qa ¿wa­kin­ku­na­man­ta mas­ta­chu Dios fa­vo­re­ce­wan­chik? ¡Ma­na­pu­nim! Ña qa­wa­chis­qay­man hinam ju­dio­ku­na­pas hi­nas­pa mana judio kaq­ ku­na­pas hu­cha­pa intus­qa­llan kach­kan­chik. 10 Bi­bliam nin:





Manam pipas allintaqa ruranñachu. Chullallapas manamriki ruranñachu. 11 Manam pipas entiendeqqa kanchu. Diosta maskaqqa manam kanchu. 12 Llapallankum pantay ñanta pasakunku. Lliwmi mana valeqña rikurirunku. Manam pipas allintaqa ruranñachu. Chullallapas manamriki ruranñachu. 13 Asnaq sepultura hinam rimasqankupas. Llullakuspam paykunaqa rimachkankupas. Siminkumantapas lloqsin culebrapa venenon hinam. 14 Qacha simiwanmi pitañapas ñakaykarin llumpaysuta. 15 Inocente runakunata wañuchiqmi apurawman rinku. 16 Mayman rispapas dañaspam purmachinku. 17 Manam yachankuchu hawkalla kawsayta. 18 Manam payqa haykapipas yuyarinchu Dios respetaytaqa. 19 Ya­chas­qan­chik­pi

hinam ju­dio­ku­na­man Dios ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta qorqa, chay­na­qa ka­su­kuy­tam de­ben­ku. Chay­na­pim lla­pa­llan ru­na­ku­na­pas mana ima niy­ta­pas atis­pan­ku hu­cha­yoq kas­qan­ku­ta req­si­kun­qa­ku Dios juz­gap­tin. 20 Ka­ma­ chi­kuy­ku­na­qa hu­cha­yoq kas­qan­chik­tam req­si­chi­wan­chik. Ka­ma­chi­kuy­ku­na­lla ka­su­kuq ru­na­qa hina hu­cha­yoq­llam karqa Dios­pa qay­llan­pi­qa. 21 Ku­nan­qa­ri­ki

Iñispalla salvasqa kasqanchikmanta

Bi­blia­pi wi­lla­was­qan­chik­man hinam Dios req­si­chi­wan­chik mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­was­qan­chik­ta. Chay­qa ma­na­taq­mi ka­ma­chi­kuy­ku­na­wan­chu. 22 Je­su­cris­to­man iñi­kup­ti­llan­chik­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na­ta­qa Dios mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­wan­chik. Manam ima­nan­chu pim kas­qan­chik­pas. 23 Lla­pa­llan­chik hu­cha­lli­ku­ rus­pam Dios­pa su­ma-su­maq qay­llan­man­ta ka­run­cha­ku­run­chik. 24 Dios­mi icha­qa mana ima­lla­paq fa­vo­re­ce­was­pan­chik mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­wan­chik Cris­to Jesus wa­ñus­pan li­bra­wap­ti­llan­chik. 25 Dios­mi pi­ña­kuy­nin­ta ama­cha­nan­paq Je­su­cris­to­ta chu­ rar­qa wa­ñus­pa ya­war­nin chaq­chus­qan­wan sal­va­wa­nan­chik­paq, chay­ta­qa hay­pan­chik iñis­pa­llam. Chay­na­ta­má Dios qa­wa­chi­war­qan­chik justo kas­qan­ta. Ma­na­raq Je­su­cris­to wa­ñuch­kap­tin­qa pa­cien­cia­kus­pam hu­chan­ku­man­ta ru­na­ku­na­ta mana cas­ti­gar­qa­chu. 26 Ku­nan­mi icha­qa hu­chan­chik­ku­na­ta pam­pa­cha­was­pan­chik Je­sus­lla­man iñi­kuq­ku­na­ta mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wan­chik. Chay­na­pim justo kas­qan­ta ya­chan­chik.

2019

ROMANOS 3​, ​4

27 Hi­nap­tin­qa

¿ya­qa­chum ima­man­ta­pas ru­na­qa ala­ba­kun­man? ¡Manam! ¿Ima­nas­qa? Ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kus­pa­qa ala­ba­kuq­kum. Iñis­pa­lla sal­va­kus­pam icha­qa ma­na­ña ima­man­ta ala­ba­ku­na­pas kan­chu. 28 Chay­na­pi­má ru­na­ku­na­ta­qa iñip­ti­llan­ku mana hu­ cha­yoq­paq­ña Dios chas­kin. Chay­qa ma­na­má ka­ma­chi­kuy­ku­na ka­su­kus­qan­ku­ray­ku­chu. 29 Dios­qa ¿ju­dio­ku­na­pa Dios­ni­llan­chu? ¿Ma­na­chu mana judio kaq­ku­na­pa­pas Dios­ nin? Arí, pay­ku­na­pa­pas Dios­nin­mi. 30 Dios­qa chu­lla­llam. Chay­mi pi­ta­pas iñi­kup­ti­llan mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kin *se­ña­las­qa judio kap­tin otaq mana se­ña­las­qa mana judio kap­tin­pas. 31 Chay­na­qa iñis­pa­llan­chik sal­va­kus­pa­qa ¿mana va­leq­paq­ña­chu ka­ma­chi­ kuy­ku­na­ta ha­pin­chik? ¡Ma­na­pu­nim! Aswan­qa va­lor­nin­ta req­sis­pam allin­paq ha­pin­chik.

4

Abrahampa confiakusqanmanta

ta­ri­r ur­qa ñaw­paq abue­lon­chik Abra­ham­qa? 2 Ima­pas ru­ras­ qa­llan­wan Abra­ham­ta Dios chas­kip­tin­qa ala­ba­kun­man­chá karqa, icha­qa ma­nach Dios­pa qay­llan­pi­chu. 3 Bi­blia­pas pay­man­ta­qa kay­na­tam nin: —Dios­man iñis­pa­llam Abra­ham­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kis­qa karqa —nispa. 4 Llam­kaq­qa pa­gon­t am chas­k in, manam re­ga­lo­t a hi­na­chu aswan­qa llam­kas­qan­ man­tam. 5 Pipas mana allin kaqta mana ru­rach­kas­pan Dios­man iñi­kup­tin­qa mana hu­cha­yoq­paq­ñam chas­kin. Iñip­ti­llan­kum hu­cha­sa­pa­ku­na­ta­pas Dios­qa chas­kin mana hu­cha­yoq­paq­ña. 6 Ima­ta­pas mana ru­rach­kap­ti­llan­mi mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­qa chas­kin, ru­na­pa ku­si­kus­qan­man­tam 7 Da­vid­pas nirqa:



1   ¿Ima­ta­taq

¡Mayna kusisqam mana kasukusqanmanta Diospa pampachaykusqan runaqa! ¡Mayna kusisqam huchallankunapas Diospa pakaykullasqan runaqa! 8 ¡Mayna kusisqam mana huchallikuqpaqña Señorpa hapisqan runaqa! 9 Hi­nap­tin­qa ¿chay­na ku­sis­qa­qa kanku *se­ña­las­qa ju­dio­ku­na­lla­chu icha wakin mana

se­ña­las­qa­ku­na­pi­wan­chu? Ñam nir­qa­ni­ña Abra­ham­pas iñis­qan­ray­ku­lla mana hu­cha­yoq­ paq­ña Dios­pa chas­kis­qan kas­qan­ta. 10 ¿Hay­kap­taq chay­qa karqa? Abra­ham­ta­qa chas­kir­qa ¿judio hina *se­ña­la­chi­kup­tin­chu icha ñaw­paq­ta­raq­chu? Payqa chas­kis­qa karqa ma­na­raq se­ña­la­chi­kuch­kas­pan­mi. 11 Chay­man­ta­ñam Abra­ham­qa se­ña­la­chi­kur­qa iñis­qan­ray­ku mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­pa chas­kis­qan kas­qan­ta qa­wa­chi­ku­nan­paq. Chay­na­pi­má Abra­ham­qa ri­ku­ri­run mana se­ña­la­chi­kuq lla­pa­llan iñi­kuq­ku­na­pa­pas tay­tan. Chay­na iñi­kup­ti­llan­kum pay­ku­na­ta­pas mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­qa chas­kin. 12 Arí, Abra­ham­qa *se­ña­las­qa ju­dio­ku­na­pa­pas tay­tan­má, icha­qa pay hina iñiq­ku­na­lla­pam. Chay­mi chu­rin­ ku­na hina iñiq­ku­na­qa qa­tich­kan­ku Abra­ham­pa ma­na­raq se­ña­las­qa kaspa iñis­qan­ta. 13 Dios­qa

Diospa promesantaqa iñikuspalla chaskisqanchikmanta

Abra­han­man­mi mi­ray­nin­ku­na­man­wan pro­me­tir­qa kay pa­cha­ ta he­ren­cia­ta hina chas­ki­nan­ku­paq. Icha­qa kay pro­me­sa­ta­qa qorqa manam ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kup­tin­chu, aswan­qa iñi­kup­ti­llan­mi mana hu­cha­yoq­ paq­ña chas­kir­qa. 14 Ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kuq­ku­na­lla he­ren­cia­ta chas­kip­tin­qa yan­qa­paq­ñach kan­man iñi­kuy­qa, hi­nap­tin­qa Dios­pa pro­me­san­pas ma­nach va­

ROMANOS 4​, ​5

2020

len­man­ña­chu. 15 Ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa cas­ti­go­lla­tam apa­mun mana ka­su­kup­tin­ku. Ma­nach pipas hu­cha­yoq­chu kan­man ka­ma­chi­kuy­ku­na mana kap­tin­qa. 16 Chay­mi iñip­ti­llan pro­me­sa­ta­pas Dios­qa Abra­han­man qorqa re­ga­lo­ta hina chay­ na­pi lla­pa­llan mi­ray­nin­ku­na­paq­pas che­qap­ta­pu­ni chay pro­me­sa ka­nan­paq. Kay­ta­qa nich­ka­ni, manam ka­ma­chi­kuy­ku­na ka­su­kuq­ku­na­lla­paq chay pro­me­sa kas­qan­ta­chu, aswan­qa Abra­ham hina lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq­pas kas­qan­tam. Chay­na­pim Abra­ham­ qa ri­ku­ri­run lla­pa­llan­chik­pa tay­tan­chik hi­na­ña. 17 Bi­blia­pi­pas Dios­mi kay­na­ta nin: —Mi­ray­ni­ki­ku­na­tam achka na­cion­man tik­ra­saq —nispa. Chay­pi con­fia­kus­pam Abra­ham su­yar­qa. Dios­qa wa­ñuq­ku­na­ta­pas kaw­sa­ri­chin­ mi hi­nas­pam riman ima­pas ma­na­raq kaq­ku­na­man­ta ña kach­kan­man­ña­pas hina. 18 “Chu­r iy­qa manam kan­man­ña­chu” nich­kas­pa­pas Abra­ham­qa Dios­pa pro­me­ tes­qan­pi con­fia­kus­pam chu­rin ka­nan­ta su­yar­qa. Chay­na­pim Dios­pa nis­qan­man hina Abra­ham achka­lla­ña ru­na­ku­na­pa abue­lon karqa. Dios­qa kay­na­tam nirqa: —Wakna mana yupay ati­nam kanqa mi­ray­ni­ki­ku­na —nispa. 19 Abra­ham­qa yaqa pa­chak wa­ta­yoq­ña kach­kas­pam mana chu­ri­yoq wa­ñus­qa hi­na­ña karqa, chay­na­taq­mi war­min Sa­ra­pas qo­lloq­taq karqa. Chay­na kas­qan­ku­ ta ya­chach­kas­pa­pas Abra­han­mi con­fia­kur­qa mana huk­man­ya­rus­pa. 20 Ma­na­pu­nim iskay­ra­yar­qa­chu, Dios­pa pro­me­te­kus­qan­pi con­fia­kus­pam aswan­ta­raq kall­pan­cha­kus­ pa Dios­ta yu­pay­char­qa. 21 Chi­kan­ta­pas manam huk­man­yar­qa­chu hi­nas­pam ni­kur­qa: —Dios­qa llum­pay atiy­ni­yoq­mi chay­mi pro­me­te­kus­qan­ta­qa cum­plin­qa —nispa. 22 Chay­mi Abra­ham­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­k is­qa karqa. 23 Chay­na­t a Bi­blia­pi nis­qan­man hi­na­qa manam Abra­ham­lla­t a­chu Dios­qa chas­kir­qa 24 aswan­qa ño­qan­chik­ta­wan­mi. Se­ñor­nin­chik Jesus kaw­sa­ri­chiq Dios­ man iñi­kup­ti­llan­chik­mi pay mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­wan­chik. 25 Dios­pa mu­nas­qan­man hi­na­taq­mi Jesus­pas hu­chan­chik­ku­na­ray­ku wa­ñu­pu­was­pan­chik kaw­sa­ri­mur­qa chay­na­pi mana hu­cha­yoq hina Dios­pa chas­kis­qan ka­nan­chik­paq.

5

Dioswanqa allinyanakusqaña kasqanchikmanta

1   Iñis­qa­llan­chik­ray­ku­má Dios mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­wap­tin­chik Se­ñor­nin­

chik Je­su­cris­to­pa ru­ras­qan­wan Dios­wan­qa allin­ña kach­kan­chik. 2 Je­su­cris­to­ray­kum Dios­pa fa­vor­nin­ta hay­pas­pa tak­yach­kan­chik. Hi­nas­pa­taq­mi ku­si­kuch­kan­chik Dios­man rik­ cha­kuq kan­cha­rich­kaq su­ma-su­maq ka­nan­chik­paq con­fian­za­wan su­yas­pa. 3 Chay­ray­kum ña­ka­riy­ku­na­wan­pas ku­si­kun­chik chay­ku­na­wan Dios pa­cien­cia­kuy­ta ya­cha­chi­wap­tin­chik. 4 Pa­cien­cia­kup­tin­chik­ña­taq­mi Dios allin­paq ha­pi­wan­chik, chay­na kas­pa­ña­taq­mi con­fia­ kus­pa su­yan­chik. 5 Dios­pi con­fia­kus­pan­chik­qa ma­na­taq­mi huk­man­ya­run­chik­chu. Dios­qa son­qon­chik­man­mi ku­ya­kuy­nin­wan hun­tay­kur­qa Chuya Espi­ri­tu­ta qo­was­pan­chik. 6 Sal­va­kuy­ta mana atich­kap­tin­chik­mi Dios­pa mu­nas­qan tiem­po cha­ya­mup­tin hu­cha­ sa­pa­ku­na­paq Cris­to wa­ñu­pu­war­qan­chik. 7 Sa­sa­ta­chá ta­rich­wan pi­ta­pas ru­na­ma­sin­pa ran­tin­pi wa­ñuq­ta­qa chay ru­na­ma­sin mana hu­cha­yoq­ña kach­kap­tin­pas. Allin sonqo ru­na­ paq­qa ya­qa­chus­mi huk kaq­nin kall­pan­cha­kun­man paypa ran­tin­pi wa­ñu­nan­paq. 8 Icha­qa Dios­mi ku­ya­was­qan­chik­ta qa­wa­chi­war­qan­chik hu­cha­sa­pa­raq kach­kap­tin­chik­pas Cris­to wa­ñu­pu­was­qan­chik­wan. 9 Cris­tom ya­war­nin­ta chaq­chus­pa wa­ñur­qa mana hu­cha­yoq­paq­ ña Dios chas­ki­wa­nan­chik­paq. Chay­mi Cris­to sal­va­wa­sun cas­ti­gas­qa ka­nan­chik­man­ta. 10 Dios­pa con­tran­pi kach­kap­tin­chik­pas wa­ñus­pam Chu­rin Jesus *allin­ya­nay­ka­chi­war­ qan­chik. Chay­na­qa Dios­wan allin­ya­na­kus­qa­ña kach­kap­tin­chik­qa Cris­to kaw­sach­kas­pa­qa

2021

ROMANOS 5​, ​6

asta­wan­raq­mi sal­vay­ku­wa­sun. 11 Ma­na­taq­mi chay­lla­chu, aswan­qa Dios­pim ku­si­ku­sun­ chik Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to pay­wan *allin­yay­ka­chi­was­qan­chik­man­ta. Adanmantawan Cristomanta

12 Huk ru­na­lla­wan kay pa­cha­pi hu­cha­lli­kuy qa­lla­ri­rup­tin­mi chay­ray­ku wa­ñuy­pas

ri­ku­ri­rur­qa chay­mi lliw ru­na­ku­na hu­cha­lli­kus­pan­chik wa­ñun­chik. 13 Ma­na­raq Moi­ ses­wan Dios ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta qoch­kap­tin­qa ñam ru­na­ku­na­qa hu­cha­lli­kur­qa­ku­ña icha­qa manam req­si­kur­qa­ku­chu hu­chan­ku­ta. 14 Chay­wan­pas Adan­man­tam Moi­ses­ka­ma lla­pa­llan­ku hu­cha­lli­kus­pa wa­ñur­qa­ku mana ka­su­kuq Adan hina mana hu­cha­lli­kuch­kas­ pan­ku­pas. Adan­pa ru­ras­qan­ta­yá com­pa­ra­sun Cris­to­pa ru­ras­qan­wan. 15 Dios­pa qo­was­qan­chik­qa manam Adan­pa hu­cha­lli­kus­qan hi­na­chu. Huk runa hu­cha­ lli­ku­rup­ti­llan­mi lla­pa­llan­ña wa­ñur­qa­ku aswan­qa sa­pa­llan Je­su­cris­to­pa ru­ras­qan­wan­mi Dios llum­pa-l­lum­pay­ta fa­vo­re­ce­was­pan­chik sal­vay­ku­wan­chik. 16 Adan­pa hu­cha­lli­kus­ qan­qa manam Dios­pa qo­was­qan­chik hi­na­chu. Adan huk ku­ti­lla­ta hu­cha­lli­ku­rup­tin­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na cas­ti­go­paq­ña kar­qan­chik. Aswan­qa achka ku­ti­pi hu­cha­lli­kuch­kap­ tin­chik­pas Dios­mi mana ima­ray­ku­lla mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­wan­chik. 17 Huk runa hu­cha­lli­kus­qa­llan­man­tam lla­pa­llan ru­na­ku­na­pi wañuy mu­nay­cha­kur­qa. Chay­na­qa sa­pa­llan Je­su­cris­to­pa ru­ras­qan­wan­qa mayna ra­zon­wan­raq­mi Dios­pa chas­kis­qan­ku­na­qa vi­dan­ku­pi mu­nay­cha­kun­qa. Pay­ku­na­qa­ri­ki Dios­pa llum­pa-l­lum­pay fa­vo­re­ces­qan kaq­ku­ nam hi­nas­pa pay­lla­paq­ña ka­nan­ku­paq chas­kis­qa­ku­nam 18 Chay­na­qa, imay­nam huk ru­na­pa chu­lla­lla hu­cha­lli­kus­qan­wan lliw ru­na­ku­na cas­ti­go­paq­ña kar­qan­chik, chay­na­pu­nim Je­su­cris­to­pa chu­lla­lla allin ru­ras­qa­ llan­wan­taq Dios­qa may­qan ru­na­ta­pas mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kin wiñay kaw­sa­nan­paq. 19 Chay­na­má chu­lla­lla ru­na­pa mana ka­su­kus­qan­wan achka­lla­ ña ru­na­ku­na hu­cha­sa­pa ri­ku­ri­r ur­qa­ku, chu­lla­lla ru­na­pa ka­su­kus­qan­wan­taq­mi achka­lla­ña ru­na­ku­na­qa mana hu­cha­yoq­ña ri­ku­rin­qa­ku. 20 Hu­chan­chik­ku­na achka­lla­ña kas­qan req­si­chi­wa­nan­chik­paq­mi Dios­qa ka­ma­chi­ kuy­ku­na­ta qorqa. Chay­mi aswan­raq hu­chan­chik­ku­na­ta req­si­kus­pa aswan allin­ta­raq ya­chan­chik Dios­pa fa­vo­re­ce­was­qan­chik­ta. 21 Ru­na­ku­na­pi mu­nay­cha­kus­pan­mi hu­cha­ qa wa­ñuy­man apar­qa, chay­na­lla­taq­mi Dios­pa fa­vor­nin­pas mu­nay­cha­kun ru­na­ku­na­qa wi­ñay­paq­ña kaw­sa­nan­ku­paq. Chay­ta­qa ta­rin­chik Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa ru­ras­qa­llan­ wan­mi mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wap­ti­llan­chik.

6

Ama huchallikuqña kananchikmanta

1 ¿Ima­ni­sun­taq? —¿Aswan­raq­chum hu­cha­lli­ku­sun­chik aswan-as­wan­raq Dios fa­vo­re­ce­wa­nan­chik­ paq? 2 ¡Ma­na­pu­nim! Wa­ñu­kuq hi­na­ñam hu­chan­chik­ku­na­ta­qa sa­qe­run­chik, hi­nach­kas­pa­qa ¿imay­na­má hu­cha­lli­kus­pa­raq­qa kaw­sa­sun? 3 Kay­ta­qa ya­chan­ki­chik­pu­nim: Bau­ti­za­kur­ qan­chik­qa Cris­to Je­sus­wan huk­lla­ña ka­nan­chik­paq­mi, chay­na­pim bau­ti­za­kuy­kus­pa ño­qan­chik pay­wan kuska wa­ñur­qan­chik. 4 Bau­ti­za­kus­pan­chik­má ñaw­paq mana allin vi­dan­chik­ta pam­par­qan­chik Cris­to­pa pam­pa­kus­qan­ta hina chay­mi pay­wan wa­ñus­qa hina kar­qan­chik. Imay­nam Dios Tayta ha­tu-ha­tun atiy­nin­wan Cris­to­ta kaw­sa­ri­chir­qa, chay­nam ño­qan­chik­ta­pas kaw­sa­ri­chi­war­qan­chik allin vi­da­pi­ña pu­ri­nan­chik­paq. 5 Cris­to hina wa­ñus­pan­chik­mi pay­man huk­lla­wa­kur­qan­chik hi­nap­tin­qa paypa kaw­ sa­ri­mus­qan­ta hinam ño­qan­chik­pas kaw­sa­ri­sun­chik. 6 Kay­ta­pas ya­chan­chik­mi: Ñawpa vi­dan­chik­qa Cris­to­wan kus­kam cha­ka­tas­qa karqa hucha son­qon­chik­ta Dios chin­ka­

ROMANOS 6​, ​7

2022

chi­nan­paq chay­na­pi hu­cha­lli­kuy­ta pa­tron­ta hina amaña ka­su­ku­nan­chik­paq. 7 Pipas wa­ñu­kus­pa­qa hu­cha­pa ka­ma­chi­kus­qan­man­tam li­bra­ku­run­ña. 8 Cris­to­wan kuska wa­ñus­pa­qa pay­wan kus­ka­taq kaw­sa­nan­chik­paq­mi con­fia­kuch­kan­chik. 9 Ya­chan­ chik­mi kay­ta­pas: Cris­to kaw­sa­ri­mus­pan­qa huk­ta­wan­qa ma­na­ñam wa­ñun­man­ña­chu. Ma­na­pu­nim pay­pi­qa wa­ñuy­qa mu­nay­cha­kun­man­ña­chu. 10 Cris­to­qa huk ku­ti­lla­tam hu­chan­chik­ku­na­man­ta wa­ñur­qa kaw­sa­ri­ra­mus­pan­ña­taq­mi Dios­lla­paq­ña kaw­sach­kan. 11 Chay­na­qa amaña hu­cha­lli­ku­nay­ki­chik­paq­yá wa­ñus­qa hi­na­ña kay­chik. Se­ñor­nin­chik Cris­to Je­sus­man ha­pi­pa­kus­pa­yá Dios­lla­paq­ña kaw­sas­qay­ki­chik­paq ha­pi­kuy­chik. 12 Cuer­poy­ki­chik­qa tu­ku­ruq­llam, chay­na­qa amayá ka­suy­chik­chu mana allin­lla ruray mu­nas­qan­ta­qa chay­na­pi cuer­poy­ki­chik­pi hucha amaña mu­nay­cha­ku­nan­paq. 13 Amayá qo­kuy­chik­chu mana allin­ta ru­ras­pa hu­cha­lli­kuy­man­qa, aswan­qa Dios­man­yá qo­kuy­ chik wa­ñus­qa­man­ta kaw­sa­ri­muq hina chay­na­pi ima­ta­pas allin­ta ru­ra­nay­ki­chik­paq. 14 ¡Amayá qam­ku­na­pi­qa hu­cha­qa mu­nay­cha­ku­chun­chu! Manam ka­ma­chi­kuy­ku­na­man hi­na­ña­chu kaw­sach­kan­ki­chik aswan­qa Dios­pa fa­vor­nin­man hi­na­ñam. 15 Hi­nap­tin­qa

Servipakuqwan rikchanachiymanta

ka­ma­chi­kuy­ku­na­man hina ma­na­ña kaw­sas­pa Dios­pa fa­vor­nin­pi­ña kaw­sas­pa­qa ¿hu­cha­lli­ku­sun­chu? ¡Ma­na­pu­nim! 16 Ya­chas­qay­ki­chik hinam huk runa sir­vien­te ka­nan­paq pa­tron­nin­man entre­ga­kus­pa­qa ka­su­ku­nan. Chay­nam qam­ku­na­pas ima­ta­pas ka­su­kus­pay­ki­chik­qa chay­pa sir­vien­ten kan­ki­chik. Hu­cha­lli­kup­ti­kim chay ser­vis­qay­ki pa­tron wa­ñuy­man apa­such­kan­ki. Pa­tron­ta hina Dios­ta ka­su­kus­pay­kim icha­qa allin ñanpi pu­rich­kan­ki. 17 Icha­qa ¡Dios­man­yá gra­cias ka­chun! Ñaw­paq­ta­qa hu­cha­lli­kus­pa mana allin­ta ser­vich­kas­pay­ki­chik­pas che­qap ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­ ta chas­kis­pam tukuy son­qoy­ki­chik­wan­ña ka­su­kuch­kan­ki­chik. 18 Chay­mi hu­cha­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta li­bra­ku­rus­pay­ki­chik­qa ima­ta­pas allin­ta ru­ra­nay­ki­chik­paq­ña entre­ga­kur­qan­ki­chik. 19 Ru­na­pa vi­dan­wan rik­cha­na­chis­pam ya­cha­chich­kay­ki­chik, mana chay­qa ma­nach entien­de­waq­chik­chu. Imay­nam ñaw­paq­ta qan­ra­kus­pa mana allin­lla­pi pu­ri­nay­ki­chik­paq cuer­poy­ki­chik­ta entre­gar­qan­ki­chik, chay­na­yá ku­nan­pas cuer­poy­ki­chik­ta entre­gay­chik allin­ta­ña ru­ras­pa Dios­lla­paq­ña kaw­sa­nay­ki­chik­paq. 20 Qam­ku­na­pi hu­cha­raq mu­nay­cha­kup­tin­qa li­brem kar­qan­ki­chik allin ru­ray­ku­na ru­ray­ man­ta. 21 Hu­cha­pa mu­nay­cha­kus­qan vi­day­ki­chik­qa manam allin­ni­ki­chik­paq­chu karqa. Chay­qa wa­ñuy­lla­man­mi apa­kun. Ku­nan­qa chay vi­day­ki­chik­man­tam pen­qa­kuch­kan­ki­ chik. 22 Hu­cha­man­ta li­bra­ku­rus­pam Dios­pa sir­vien­ten­ña ri­ku­ri­run­ki­chik. Dios­lla­paq­ña kaw­sas­pa­qa wi­ñay­paq­ñam kaw­sach­kan­ki­chik. 23 Hu­cha­lli­kuy­pa pa­gon­qa wa­ñuy­mi. Dios­ pa qo­was­qan­chik­mi icha­qa Se­ñor­nin­chik Cris­to Je­sus­wan kuska wi­ñay­paq kaw­sa­kuy.

7

Casada warmiwan rikchanachiymanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

qam­ku­na­qa allin­tam ka­ma­chi­kuy­ku­na­man­ta ya­ chan­ki­chik, ya­chas­qay­ki­chik­man hi­na­qa huk ru­na­qa kaw­sa­nan­ka­ma­llam ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta­qa ka­su­kun. 2 Huk ca­sa­da war­mi­pas qosan kaw­sap­tin­qa leypa ka­ma­chi­kuy­nin­man hinam payta mana sa­qen­man­chu. Qosan wa­ñu­kup­tin­mi icha­ qa chay ley­ta­qa ma­na­ña ka­su­nan­chu. 3 Qosan kaw­sach­kap­tin­raq huk ru­na­wan tu­pa­ku­rus­pa­qa hu­cha­lli­kuch­kan­mi. Qosan wa­ñu­kup­tin­mi icha­qa chay ca­sa­da kas­ qan ley­man­ta li­bre­ña ri­ku­ri­run, huk­wan ya­pa­kus­pa­pas ma­na­ñam hu­cha­lli­kun­chu. 4 Chay­na­má waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Cris­to­pa cuer­pon­pi wa­ñus­qa hi­na­ña kach­ kas­pa­qa ley­ta­qa ma­na­ñam ka­su­nan­chik­chu. Hukpa ma­kin­man­ñam pa­sa­run­chik

2023

ROMANOS 7​, ​8

Dios­pa kaw­sa­ri­chis­qan Cris­to­pa­ña ka­nan­chik­paq hi­nas­pa Dios­lla­ta­ña ser­vi­nan­chik­ paq. 5 Ru­na­pa mu­nas­qa­llan­man hina kaw­sas­pa­qa ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ya­chas­pam hu­cha­lli­kuy­ta aswan­raq mu­nar­qan­chik. Chay­na­pim wa­ñuy­lla­paq kar­qan­chik. 6 Ku­nan­mi icha­qa li­bre­ña kach­kan­chik mu­nay­cha­ku­waq­nin­chik ka­ma­chi­kuy­ku­na­ man­ta wa­ñus­qa hi­na­ña kas­pan­chik. Mo­soq­ña kas­pan­chik­mi Dios­ta ser­vi­sun Chuya Espi­ri­tu­man hina, manam ñaw­paq qell­qas­qa ka­ma­chi­kuy­ku­na­man hi­na­ña­chu. 7 Hi­nap­tin­qa

Munaychakuwaqninchik huchamanta

¿ima­ni­sun­taq? ¿Hu­cha­chum leyqa? ¡Ma­na­pu­nim! Ley mana kap­tin­qa ma­na­chá ya­chay­man­chu karqa imam hu­cha­lli­kuy kas­qan­ta. Ma­na­chá ya­chay­man­ chu karqa ru­na­pa iman­pas mu­na­pa­yay­qa hucha kas­qan­ta: “Amam mu­na­pa­yan­ki­chu” nispa ley mana nip­tin­qa. 8 Hu­cha­lli­kuy­mi ka­ma­chi­kuy­ku­na kas­qan­ray­ku mi­llay mu­na­pa­yay­ku­na­ta son­qoy­pi ha­ta­ri­ra­chin. Ka­ma­chi­kuy­ku­na mana kap­tin­qa hu­cha­qa wa­ñus­qa hinam karqa. 9 Ñaw­paq­ta­qa kaw­sar­qa­ni manam ley­man hi­na­chu. Ka­ma­chi­ kuy­ku­na ri­ku­ri­ra­mup­tin­mi icha­qa hucha kaw­sa­ri­rur­qa chay­mi hu­cha­yoq kas­qay­ta ya­cha­ku­rus­pay wa­ñuy­paq­ña kas­qay­ta ya­char­qa­ni. 10 Chay­na­má allin kaw­sa­nay­paq pu­sa­waq­niy ka­ma­chi­kuy­qa wa­ñuy­man pu­sa­was­qan­ta mus­ya­ku­ru­ni. 11 Hu­cha­lli­kuy­ mi ka­ma­chi­kuy kas­qan­ray­ku enga­ña­war­qa hi­nas­pam wa­ñuy­man apa­war­qa. 12 Chay­wan­pas leyqa Dios­pa qos­qan kas­pam allin­pu­ni. Sapa ka­ma­chi­kuy­qa Dios­man­ta kas­qan­ray­kum allin­pu­ni ka­su­ku­nan­chik­paq. 13 Hi­nap­tin­qa ¿chay­ na allin ka­ma­chi­kuy­chum wa­ñuy­man apa­r u­wan? ¡Ma­na­pu­nim! Hu­cha­lli­kuy­mi chay allin kaq­wan­raq wa­ñuy­man­qa apa­r u­wan hi­nap­tin­mi imam hucha kas­qan­ta ya­cha­ru­ni. Chay­na­pim ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa ya­cha­chi­wan­chik hu­cha­lli­kuy­qa llum­ pay mana allin kas­qan­ta. 14 Ya­chas­qan­chik hinam ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa Dios­man­ta. Ñoqam icha­qa ru­na­lla kas­pay lliw ru­na­ku­na hina hu­cha­pa mu­nay­cha­kus­qan kani. 15 Ki­kiy­pu­nim mana entien­de­ku­ni­chu. ¡Ima­chá kay pa­sa­wan­pas! Ima­pas allin kaq­tam ru­ray­ta mu­na­ni icha­qa manam ati­ni­chu. Cheq­nis­qay mana ruray mu­nas­qay­ta­raq­mi ru­ra­ni. 16 Mana mu­nas­qay­ta ru­ras­pay­mi nini: “Ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa allin­mi” nis­pay. 17 Chay­na­qa manam ño­qa­ña­chu mana allin­ta­qa ru­ra­ni aswan­qa ño­qa­pi kaq hu­cham ru­ra­chi­ wan. 18 Allin ru­ray­ta mu­nas­pay­pas manam ati­ni­chu chay­mi ya­cha­ni allin ru­ray­qa son­qoy­pi mana kas­qan­ta. 19 Allin­ta­qa manam ru­ra­ni­chu mu­nas­pay­pas aswan­qa mana mu­nach­kas­pay­pas mana allin­lla­tam ru­ra­ni. 20 Chay­na­qa mana mu­nas­qay­ta ru­ras­pay­qa, manam ño­qa­chu ru­ra­ni aswan­qa ño­qa­pi kaq hu­cham ru­ra­chi­wan. 21 Chay­na­qa allin ru­ray­ta mu­nap­tiy­pas mana allin­lla­má ño­qa­pi kach­kan. 22 Dios­pa ley­nin­man­tam ku­si­ku­ni son­qoy­man­ta­pu­ni. 23 Icha­qa mus­ya­ku­ni­taq­mi allin mu­nas­qay­pa con­tran­pi ima­pas pe­leas­qan­ta, arí, chay­qa pre­so­cha­ru­was­pan hu­cha­man pu­sa­waq­niy­mi. 24 ¡Ima­pi­ña­t aq ri­ku­ku­ni! Kay wa­ñuy­man apaq­niy aychay­man­t a­qa ¿pitaq li­bray­ ku­wan­qa? 25 Dios­llan­chik­mi Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan li­bray­ku­wan. ¡Pay­man­yá gra­cias ka­chun! Ki­ki­llay­man­ta­qa kay­nam kani: Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­tam ka­su­kuy­ta mu­na­ni icha­qa runa kas­pay­mi hu­cha­ta ser­vi­ni.

8

Chuya Espirituman hina imaynam kawsananchikmanta

1   Ku­nan­qa Cris­to Je­sus­man huk­lla­wa­kuq­ku­na­ta­qa Dios­qa manam con­de­nan­chu. 2 Je­

su­cris­to­ray­ku kaw­sa­chi­waq­niy Espi­ri­tu ka­ma­chi­was­pam li­bray­ku­wan hu­cha­lli­kus­pay wa­ñu­nay­paq ka­ma­chi­kuy­man­ta. 3 Dios­mi ru­ra­run Moi­ses­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­pa mana

ROMANOS 8

2024

ruray atis­qan­ta. Ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kus­pa­qa manam imay­na sal­va­kuy­ta atir­qan­chik­ chu aycha­lla­pi­raq kas­qan­chik­ray­ku. Dios­mi icha­qa Chu­rin­ta ka­cha­mur­qa hu­chan­chik­ray­ku wa­ñu­nan­paq. Cris­tom ru­na­yar­qa hu­cha­sa­pa kach­kap­tin­chik­pas ño­qan­chik hina ka­nan­paq chay­mi Je­sus­pa cuer­pon­pi Dios cas­ti­gar­qa hu­cha­ta. 4 Chay­na­tam ru­rar­qa ka­ma­chi­kuy­ ku­na­man hi­na­ña kaw­sa­nan­chik­paq. Ma­na­ñam kaw­sach­kan­chik­qa aychan­chik­man hi­na­lla­ña­chu aswan­qa Espi­ri­tu­pa mu­nas­qan­man hi­na­ñam. 5 Arí, aycha­man hina kaw­saq­ku­na­qa aycha­man hi­na­llam ima­man­ta­pas pien­san­ku. Chuya Espi­ri­tu­man hina kaw­saq­ku­nam icha­qa paypa mu­nas­qan­man hina ima­ta­pas pien­san­ku. 6 Aycha­man hi­na­lla pien­saq­ku­na­qa wa­ñun­qa­kum. Chuya Espi­ri­tu­man hina pien­saq­ku­nam icha­qa haw­ka­lla kaw­sa­kun­qa­ku. 7 Aycha­man hina pien­saq­qa Dios­pa ene­mi­gon­mi. Pay­ku­na­qa manam Dios­pa ley­nin ka­su­kuy­ta mu­nan­ku­chu nitaq atin­ku­ chu. 8 Chay­na­má aycha­man hi­na­lla kaw­saq­ku­na­qa Dios agra­day­ta mana atin­ku­chu. 9 Qam­ku­nam icha­qa Dios­pa Espi­ri­tun qam­ku­na­pi kas­qan­ray­ku aycha­pa mu­ nas­qan­ta qe­pan­cha­kus­pa Chuya Espi­ri­tu­man hi­na­ña kaw­sach­kan­ki­chik. Cris­to­pa ka­cha­mus­qan Chuya Espi­ri­tu huk ru­na­pi mana kap­tin­qa, payqa manam Cris­to­pa­ chu. 10 Son­qoy­ki­chik­pi Cris­to kap­tin­qa cuer­poy­ki­chik­qa hu­cha­ray­kum wa­ñus­qa hina kach­kan, espi­ri­tuy­ki­chik­mi icha­qa kaw­sach­kan Dios allin­paq­ña chas­ki­sup­ ti­ki­chik. 11 Dios­mi Je­su­cris­to­ta kaw­sa­ri­chi­mur­qa. Paypa Espi­ri­tun qam­ku­na­pi kaw­sap­tin­qa wañuq cuer­poy­ki­chik­tam Dios kaw­sa­ri­chin­qa hina chay Espi­ri­tun­wan. 12 Chay­na­má waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, de­ber­nin­chik­qa manam aycha­man hi­na­lla kaw­ say­chu. 13 Aycha­man hi­na­lla kaw­sas­pay­ki­chik­qa wa­ñun­ki­chik­pu­nim, Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­qa mana allin ru­ras­qay­ki­chik­ta chin­ka­chis­pam kaw­san­ki­chik­pu­ni. 14 Dios­pa Espi­ri­t un­pa pu­sas­qan­ku­na­qa lla­pa­llan­mi Dios­pa chu­rin. 15 Chuya Espi­ri­tu­ta­qa chas­kir­qan­ki­chik manam sir­vien­te­ku­na hina man­cha­kuq­lla­ña ka­nay­ ki­chik­paq­chu aswan­qa Dios­pa chu­rin­ña ka­nay­ki­chik­paq­mi chay­mi Dios­ta nin­chik: “Tay­ta­lláy” nispa. 16 Hina Chuya Espi­ri­tu­taq­mi son­qon­chik­pi wi­lla­was­pan­chik Dios­pa chu­rin­ña kas­qan­chik­ta ya­cha­chi­wan­chik. 17 Chu­rin­ña ri­ku­ri­rus­qan­chik­ ray­kum pro­me­te­kus­qan he­ren­cia­ta Dios­qa Je­su­cris­to­man­wan kuska qo­wa­sun­chik. Cris­to hina ña­ka­ris­pa­qa pay­wan kus­ka­taq­mi ha­tun­chas­qa ka­sun­chik. Mayna sumaqmi kananchikmanta

18 Ya­chas­qay­man hi­na­qa, kunan ña­ka­ris­qan­chik­ta­qa manam ima­wan­pas tu­pa­chich­

wan­chu Dios­pa su­maq­lla­ña kay­nin qa­wa­chi­wa­nan­chik­man­qa. 19 Dios­pa tukuy ima unan­chas­qan­ku­na­pas sin­chi­lla­ta­ña mu­nas­pan­kum su­yach­kan­ku chu­rin­ku­na­ta Dios req­si­chi­nan­ta. 20 Lliw unan­chas­qa­ku­na­pas mana va­leq­ñam ri­ku­ri­rur­qa, chay­na­qa karqa manam ki­ki­llan­man­ta­chu, Dios­mi chay­na­paq mu­nar­qa con­fian­za­wan su­ya­nan­ku­paq. 21 Lliw ima­pas unan­chas­qa­ku­na­qa tu­ku­ruq­llam, icha­qa su­yach­kan­mi Dios li­bra­nan­ta. Chu­rin­ku­na­ta Dios ha­tun­chas­pan li­brap­tin­mi tukuy ima­pas pay­ku­na­wan kuska li­bra­ kun­qa. 22 Ya­chas­qan­chik­pi hinam ku­nan­ka­ma Dios­pa tukuy ima unan­chas­qan­ku­na ña­ka­rich­kan wa­qach­kaq hina hi­nas­pa wa­cha­kuy­wan ña­ka­rich­kaq warmi hina. 23 Aswan­ qa ño­qan­chik­pas chay­na­tam ña­ka­rich­kan­chik. Icha­qa ñam chas­ki­run­chik­ña Chuya Espi­ri­tu­ta. Ku­nan­qa wa­qas­pam su­yach­kan­chik Dios­pa chu­ri­cha­kuy­ku­wa­nan­chik pun­ chaw­ta, chay pun­chaw­pim cuer­pon­chik­ta li­bray­kun­qa. 24 Con­fian­za­wan su­yap­tin­chik­mi Dios sal­va­wan­chik. Con­fia­kus­pa­qa su­yach­kan­chik mana ri­kus­qan­chik­ta chas­ki­nan­chik­ paq­mi. Chay­na­qa ¿ima­paq­má su­yach­wan ma­kin­chik­pi­ña su­yas­qan­chik kach­kap­tin­qa? 25 Su­yas­qan­chik­ta ma­na­raq qa­wach­kas­pa­qa pa­cien­cia­kus­pam con­fian­za­wan su­ya­nan­chik.

2025

ROMANOS 8​, ​9

26 Pisi

con­fian­za­yoq kap­tin­chik­mi Chuya Espi­ri­tu ya­na­pa­wan­chik. Manam imay­na ma­ña­kuy­ta­pas ya­chan­chik­chu, icha­qa Chuya Espi­ri­tum Dios­ta ma­ña­pu­ wan­chik ru­na­pa mana ati­nan ri­may­ku­na­wan. 27 Llapa ru­na­ku­na­pa son­qon req­siq Dios­mi ya­chan­pu­ni Chuya Espi­ri­tu­pa imam nis­qan­ta. Payqa Dios­pa mu­nas­qan­ man hinam lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq ma­ña­pun. 28 Mu­nas­qan­man

Manam pipas Diosmantaqa rakiwachwanchu

hinam Dios­qa qa­yay­ku­war­qan­chik. Chay­mi ya­chan­chik imaña pa­sa­wap­tin­chik­pas ku­yaq­nin­ku­na­ta­qa Dios ya­na­pa­was­qan­chik­ta. 29 Dios­qa ñaw­paq­man­ ta­pu­ni req­si­was­pan­chik­mi ñaw­paq­man­ta­raq tan­tear­qa Chu­rin Cris­to hina ka­nan­chik­ta chay­na­pi Cris­to lla­pa­llan­chik­pa piwi waw­qen­chik ka­nan­paq. 30 Ñaw­paq­man­ta­raq tan­ teas­pan­taq­mi qa­yay­ku­war­qan­chik. Qa­yay­ku­was­pan­chik­ña­taq­mi mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kiy­ku­wan­chik chay­na­ta chas­kiy­ku­was­pan­chik­ña­taq­mi ha­tun­cha­war­qan­chik. 31 Chay­na­qa ¿ima ni­sun­chik­taq? Dios allin­nin­chik­pi kap­tin­qa ¿pitaq ima­na­wach­ wan­pas? 32 Lla­pa­llan­chik­pa ran­tin­chik­pi Chu­rin wa­ñu­pu­wa­nan­chik­ta­pas Dios­qa manam har­ka­kur­qa­chu, aswan­raq­mi pay­ta­qa wa­ñu­nan­paq entre­gay­kur­qa. Hi­nas­ pa­qa ¿ma­na­chum pay­man­wan kuska tukuy ima­ku­na­ta­pas qo­wa­sun­chik? 33 Dios mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­ki­was­pan­chik akllay­ku­wach­kap­tin­chik­qa ¿pitaq ima­ta­pas ni­was­pan­chik con­tran­chik­pi sa­ya­rin­man? 34 Manam pipas con­de­na­wach­wan­chu. Cris­tom wa­ñu­pu­war­qan­chik hi­nas­pam Dios­pa *alleq law­nin­pi ti­yach­kan chay­pim ño­ qan­chik­paq ma­ña­pu­wach­kan­chik. 35 Manam pipas Cris­to­pa ku­ya­was­qan­chik­man­ta­qa ra­ki­wach­wan­chu. Ma­kin­pim kach­kan­chik ña­ka­ris­pa­pas, lla­ki­pa intus­qan­ña kas­pa­pas, ña­ka­ri­chi­na­paq qa­ti­ka­chas­qa­ña kas­pa­pas, mana pa­cha­yoq­ña kas­pa­pas, wañuy pa­tan­ pi­ña kas­pa­pas chay­na­taq wa­ñu­kus­pa­pas. 36 Bi­blia­pi­pas kayna qell­qas­qam kach­kan: Diosnilláy, tukuy punchawmi qamrayku wañuypa patanpi kachkaniku. Wañuchinankupaq apasqanku ovejakunata hinam qawawanku. 37 Aswan­qa Cris­to ku­ya­was­pan­chik ya­na­pa­wap­tin­chik­mi lliw sa­sa­cha­kuy­ku­na­ta pa­ say­paq­ña ven­ce­run­chik. 38 Chay­ray­kum ya­cha­ni: Wa­ñup­tin­chik­pas, kaw­sap­tin­chik­pas manam ima­pas Dios­pa ku­ya­kuy­nin­man­ta­qa ra­ki­wach­wan­chu nitaq angel­ku­na­pas nitaq mu­nay­cha­kuq­ku­na­pas nitaq kunan kaq­pas nitaq hamuq kaq­pas nitaq mana ri­kus­qan­ chik atiy­ni­yoq­ku­na­pas. 39 Pu­yu­pa alton­ku­na­pi kaq­ku­na­pas, uku-u­ku­pi kaq­ku­na­pas chay­na­taq Dios­pa tukuy ima unan­chas­qan­ku­na­pas manam ra­ki­wach­wan­chu paypa ku­ya­was­qan­chik­man­ta­qa. Chay­tam req­si­chi­war­qan­chik Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan.

9

Diospa akllasqankunamanta

1   Mana llu­lla­kus­pay­mi che­qap­ta­pu­ni Cris­to­pa qay­llan­pi kayta nis­qay­ki­chik. Chuya

Espi­ri­tu ño­qa­wan kap­tin­mi con­cien­ciay­wan nis­qay­ki­chik. 2 Son­qoy­pas na­na­ris­qam llum­pa-l­lum­pay lla­kis­qa kach­ka­ni 3 cas­tay­ku­na imay­nam kas­qan­ta qa­was­pay. Cris­to­man­ ta­pas ra­ki­ku­ruy­man­mi con­de­nas­qa ka­nay­paq sichu chay ru­ras­qay­wan ju­dio­ma­siy­ku­na lliw sal­va­kup­tin­ku­qa. 4 Pay­ku­na­qa Dios­pa chu­ri­cha­kuy­kus­qan Israel­pa mi­ray­nin­ku­nam. Dios­mi ha­tu-ha­tun sumaq kay­nin­ta pay­ku­na­man qa­wa­chir­qa hi­nas­pam con­tra­to­ku­na­ta pay­ku­na­wan ru­rar­qa. Ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta qos­pan­mi imay­nam yu­pay­cha­nan­ku­paq

ROMANOS 9

2026

ya­cha­chir­qa pro­me­san­ku­na­ta qos­pan. 5 Pay­ku­na­qa ñawpa abue­loy­ku­pa mi­ray­nin­mi, cas­tay­ku­man­ta­taq­mi Cris­to­pas runa kay­nin­man hi­na­qa na­ce­mur­qa. Payqa tukuy imapi mu­nay­cha­kuq Dios­mi hi­nas­pa­qa ¡wi­ña-wi­ñay­paq­yá yu­pay­chas­qa ka­chun! Amén. 6 Ama pien­say­chik­chu Dios­pa pro­me­san­ku­na mana cum­pli­kus­qan­t a­qa. Manam Israel­pa lla­pa­llan mi­ray­nin­ku­na­chu Dios­pa akllas­qan­ku­na­qa kach­kan. 7 Ma­na­taq­ mi Abra­ham­pa lla­pa­llan mi­ray­nin­ku­na­chu Dios­pa chu­rin­qa. Chay­mi Dios nirqa: —Che­qap cas­tay­ki­ku­na­wan su­ti­chas­qa­qa kanqa Isaac­lla­man­tam —nispa. 8 Chay­na­qa manam ima­nan­chu pipa mi­ray­nin kay­pas Dios­pa chu­r in ka­na­paq­qa. Aswan­qa Dios­pa pro­me­san­man hina na­ceq­ku­na­llam Abra­ham­pa che­qap mi­ray­ nin­ku­na hi­na­qa kanku. 9 Kay­na­ta­má Abra­han­man Dios pro­me­ter­qa: —Wa­ta­man­mi Kunan hi­na­ta­pu­ni ku­ti­mu­saq hi­nap­tin­mi war­mi­ki Sa­ra­pas wa­ wa­yoq­ña kanqa —nispa. 10 Chay­na­t aq­mi abue­lon­chik Isaac­pa war­min Re­be­ca­pas pay­pa­t a wik­sa­ya­kur­qa me­lli­zo­ta. 11 Chay­mi pay­ku­na ma­na­raq na­ces­pa allin­ta otaq mana allin­ta­pas ru­ rach­kap­tin­ku 12 Re­be­ca­ta Dios nirqa: —Pun­ta­ta na­ce­muq­mi sull­kan­ta ser­vin­qa —nispa. 13 Bi­bliam nin: —Ja­cob­tam ku­yar­qa­ni Esau­ta­ña­taq­mi cheq­nir­qa­ni —nispa. Chay­na­pi­má Dios­qa ru­na­ku­na­pa imam ru­ras­qan­ta­pas mana qa­was­pan mu­nas­ qan­man hina akllay­kun. 14 ¿Ima­ni­sun­t aq kay­ku­na­man­t a? ¿Dios­qa mana allin­t a­chum ru­rach­kan? ¡Ma­na­ pu­nim! 15 Moi­ses­man­pas kay­na­tam nirqa: —Ku­ya­pa­ya­saq­mi ku­ya­pa­yay mu­nas­qay­ta hi­nas­pam lla­ki­pa­ya­saq­taq lla­ki­pa­yay mu­nas­qay­ta —nispa. 16 Chay­na­qa ru­na­ku­na­ta­qa Dios­qa ku­ya­pa­yas­pa­llam akllan, manam mu­nap­ti­llan­ku­ chu nitaq kall­pan­cha­kup­ti­llan­ku­chu. 17 Bi­blia­pi­pas Dios­mi Rey Fa­raon­ta nirqa kay­na­ta: —Qam­ta­qa ha­ta­ri­chir­qay­ki qam­nin­ta­ka­ma atiy­niy­ta ru­na­ku­na­man qa­wa­chi­ nay­paq­mi chay­na­pi sutiy lliw kay pa­cha­pi wi­lla­kus­qa ka­nan­paq —nispa. 18 Chay­na­má Dios­qa mu­na­r is­pa­qa pi­t a­pas ku­ya­pa­ya­r in. Chay­na­t aq­mi mu­na­r is­ pa­qa pipa son­qon­ta­pas ru­mi­yay­ka­chin. 19 Chay­na kap­t in­qa ni­wan­k i­chá: —Tukuy ima ru­ras­qan­chik­ku­na Dios­pa mu­nas­qa­llan kap­tin­qa ¿ima­nas­qa­taq hu­cha­sa­pa­paq ha­pi­wan­chik? —nispa. 20 Icha­qa ¿pimá qamqa kanki Dios­wan chu­ra­na­ku­nay­k i­paq­qa? Ya­qa­chum llin­ ka­man­ta ru­ras­qa manka ru­raq­nin­ta nin­man: —¿Ima­nas­qa­taq kay­na­ta ru­ra­r u­wan­ki? —nispa. 21 Manka ru­raq­qa imam mu­nas­qan­tam ruran llin­ka­man­ta­qa. Mu­na­ris­pa­qa ku­yay­lla­paq man­ka­tam ru­ran­man, hina chay llin­ka­lla­man­tam ru­ran­man­taq llu­ta­pu man­ka­ta­pas. 22 Chay­na­qa Dios­wan­qa manam chu­ra­na­ku­na­chu. Payqa req­si­chiy­t am mu­nar­qa pi­ña­kuy­nin­ta hi­nas­pa atiy­nin­ta. Chay­wan­pas ñu­tu­pa­na­paq manka hina cas­ti­ go­paq­ña kach­kap­tin­pas pa­cien­ciay­kus­pam aguan­tach­kan­raq. 23 Chay­na­taq­mi ku­yay­lla­paq man­ka­man­ta hina ño­qan­chik­man­ta­pas ku­ya­pa­ya­ri­kur­qa llum­pay hatun su­maq­lla­ña kay­nin­ta req­si­chi­ku­nan­paq. Ñaw­paq­man­ta­pu­nim pre­pa­ra­ wach­kan­chik pay­man rik­cha­kuq­ña su­maq­lla­ña ka­nan­chik­paq. 24 Chay­na­ta­má Dios qa­yay­ku­war­qan­chik wa­kin­nin­chik­ta ju­dio­ku­na­man­ta wa­kin­nin­chik­ta­ña­taq mana judio kaq­ku­na­man­ta. 25 Oseas­pas Dios­pa nis­qan­tam kay­na­ta qell­qar­qa:

2027

ROMANOS 9

Mana runaykunañachu kankichik nisqaykunatam kunanqa: “Runaykunañam kankichik” nisaq. Ñawpaq mana kuyasqaykunatam “Kuyasqaykunañam kankichik” nisaq.

26 Hina

chaypitaqmi nichkan: Maypim nisurqankichik: “Qamkunaqa manam runaykunachu kankichik” nispa. Chaypim nisunkichik: “Qamkunaqa kawsachkaq Diospa churinñam kankichik” nispa.

27 Isaias­pas

Israel­pa mi­ray­nin ju­dio­ku­na­man­tam nirqa:

Lamar qochapi aqo hinaña kaspapas Israelpa castankunaqa salvakunqa wakillanmi. 28 Señorqa prontom nisqanta cumplinqapuni kay pachapi llapallan kaqkunawan, nispa. 29 Ñaw­paq­t a­raq­mi

Isaias nirqa: Llapallan Kamachiq Señor Dios mana saqeykuwaptinchikqa otaq ñoqanchikmanta as mirayllatapas mana puchuykachiptinqa kunallanmi Sodoma llaqta hina kachkachwanchik karqa. Chaynallataqmi Gomorra llaqtamanña rikchakuchwanchik karqa.

30 Chay­na­má

Judiokunapa mana kasukusqanmanta

mana judio kaq­ku­na­pas iñis­qan­ku­ray­ku mana hu­cha­yoq hi­na­ña Dios­pa chas­kis­qan ri­ku­ri­r un­ku ñaw­paq­ta­qa mana mas­kach­kas­pan­ku­pas. 31 Ju­dio­ ku­nam icha­qa ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kuy­ta mu­nar­qa­ku mana hu­cha­yoq hina Dios­pa chas­kis­qan ka­nan­ku­paq, aswan­qa manam atir­qa­ku­chu. 32 ¿Ima­nas­qa­má ma­na­qa atir­qa­ku­chu? Pay­ku­na­qa Dios­man mana con­fia­kus­pan­kum agra­day­ta mu­nar­qa­ku ru­ras­qa­llan­ku­wan. Mana con­fia­kuy­ta mu­nas­pan­kum ru­mi­pi hay­ta­ kuch­kaq hina urmay­kur­qa­ku. 33 Bi­blia­pi­pas nich­kan­mi kay­na­ta: Ñoqam Sion Moqopi churani mitkana rumita. Ñoqam Sion Moqopi churani urmachikuq hatun rumita. Manam hukmanyanqachu pipas chay rumipi confiakuqqa.

ROMANOS 10

10

2028

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

tukuy son­qoy­wan­mi Dios­nin­chik­ta ma­ña­kuch­ka­ ni ju­dio­ku­na sal­va­ku­nan­ku­paq. 2 Req­sis­qay­man hinam pay­ku­na­qa tukuy son­qo­wan Dios ser­viy­ta mu­nan­ku, aswan­qa manam imay­nam agra­day­ta ya­chan­ku­ chu. 3 Ma­na­taq­má ya­chan­ku­chu imay­nan­pim ru­na­ta­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­kis­qan­ta­pas hi­nas­pam ki­kin­ku­pa ru­ras­qan­ku­na­lla­wan Dios­pa chas­kis­qan kayta mu­nar­qa­ku, chay­na­pim Dios­pa mu­nas­qan­ta mana ka­su­kur­qa­ku­chu. 4 Cris­to ha­mus­ pan­mi ka­ma­chi­kuy­ku­na­man ha­pi­pa­kus­qan­chik­ta chin­ka­ra­chir­qa chay­na­pi pay­man lla­pa­llan ha­pi­pa­kuq­ku­na­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­pa chas­kis­qan ka­nan­chik­paq. 5 Ka­ma­chi­kuy­ku­na­t a ka­su­kus­pa mana hu­cha­yoq­paq Dios­pa chas­k is­qan ka­nan­ chik­man­ta­qa Moi­ses­pas ñam nir­qa­ña kay­na­ta: —Pipas lliw ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta cum­pliq­qa chay­ray­kum kaw­san­qa —nispa. 6 Aswan­qa iñi­kus­pa­llan­chik, mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­pa chas­k is­qan ka­nan­ chik­man­ta­qa kay­na­tam nin: —Ama pien­say­chu son­qoy­ki­pi: “¿Pitaq hanaq pa­cha­man rinqa Cris­to­ta uray­ka­ chi­mu­nan­paq?” nispa. 7 Ama­taq niy­chu: “¿Pitaq uku-u­ku po­zo­man rinqa Cris­to­ta wa­ñus­qa­ku­na­man­ta kaw­sa­ri­chi­mu­nan­paq?” nis­pa­pas. 8 Moi­ses­mi nin: —Dios­pa pa­la­bran­qa cum­pli­nay­ki­paq­mi kach­kan hich­pa­llay­ki­pi­ña, si­mi­llay­ki­ pi­ña hi­nas­pa son­qo­llay­ki­pi­ña —nispa. Chay­ta­má wi­lla­ku­ni­ku: “Je­su­cris­to­man iñi­kuy­chik” nispa. 9 Je­sus­qa Señor kas­qan­ ta wi­lla­kus­pay­ki­qa chay­na­taq payta Dios kaw­sa­ri­chi­mus­qan­ta tukuy son­qoy­ki­wan crees­pay­ki­qa sal­vas­qam kanki. 10 Son­qon­chik­wan creep­tin­chik­mi mana hu­cha­yoq­ paq­ña Dios chas­ki­wan­chik hi­nas­pam Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kup­tin­chik sal­va­wan­chik. 11 Bi­bliam nin: —Manam huk­man­yan­qa­chu pipas paypi con­fia­kuq­qa —nispa. 12 Chay­na­qa ju­dio­ku­na­qa mana judio kaq­ku­na­wan igua­llam kanku. Se­ñor­nin­chik­qa lliw­chan­chik­paq­mi chu­lla­lla. Payqa cha­nin­nin­pim qo­wan­chik lla­pa­llan ma­ña­kuq­ku­na­ man. 13 Chay­na­qa: “Se­ñor­lláy” nispa ma­ña­kuq­tam payqa sal­vay­kun­qa. 14 ¿Imay­na­ta­má ma­ña­kun­qa­ku pay­man mana iñich­kas­pan­ku­qa? ¿Imay­na­taq­má iñin­qa­ku pay­man­ta mana uya­rich­kas­pan­ku­qa? ¿Imay­na­taq uya­rin­qa­ku pipas pay­ku­na­man mana wi­llach­ kap­tin­qa? 15 ¿Imay­na­ta­taq wi­lla­kun­qa­ku mana pipas ka­chach­kap­tin­qa? Bi­bliam nin: —¡Ima su­maq­mi allin no­ti­cia wi­lla­kuq­ku­na­pa cha­ya­mus­qan­qa! —nispa. 16 Aswan­qa manam lla­pa­llan­ku­chu allin no­t i­cia­t a­qa ka­su­kun­ku. Isaias­mi nirqa: —Se­ñor­lláy, wi­lla­kus­qay­ku­ta­qa ¿pitaq creer­qa? —nispa. 17 Chay­na­qa Je­su­cris­to­man­tam wi­lla­ku­na­pu­ni chay­ta uya­ris­pan­ku iñi­ku­nan­ku­paq. 18 Aswan­qa ta­pu­ku­nim: ¿Ma­na­chu lla­pa­llan­ku uya­r ir­qa­ku? ¡Pay­ku­na­qa uya­r ir­ qa­ku­pu­nim! Bi­bliam nin: Voznillanmi lliw mundopa hawankama mastakurun. Palabranmi kay pachapa cantonkama chayaykurun. 19 Ni­ku­ni­t aq­mi: ¿Ma­na­chum ju­dio­ku­na­qa ya­char­qa­ku? Ñaw­paq­man­t a­raq­mi Moi­ses­wan Dios kay­na­ta ri­ma­chir­qa:

Mana valeq huklaw runakunawanmi sientirachisqaykichik.

2029

ROMANOS 10​, ​11

Mana umayoq runakunawanmi piñarachisqaykichik. 20 Isaias­pas

mana man­cha­kus­pan­mi Dios­pa nis­qan­ta nirqa kay­na­ta:

Mana maskaqniykunam ñoqata tariwarqa. Mana imapas mañakuqniykunam asuykamuwarqa. 21 Isaias­qa

Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­man­ta­pas kay­na­tam nirqa: —Tukuy pun­chaw­mi ma­kiy­ta hay­wa­ra­yar­qa­ni mana ka­su­kuq ku­ti­pa­waq­niy ru­na­ku­na­man —nispa.

11

1   Chay­na­qa

Judiokunaqa wakillan salvakunankumanta

¿Israel­pa cas­tan­ta­qa Dios­qa cheq­ni­pa­ku­run­chu? ¡Ma­na­pu­ nim! Ño­qa­pas kani Israel­pa cas­tan­mi Abra­ham­pa mi­ray­nin Ben­ja­min­pa ayllun­man­ta kaq. 2 Dios­qa manam qe­pan­cha­kun­qa­chu ñaw­paq­man­ta­pu­ni akllas­ qan ru­nan­ku­na­ta­qa. Ya­chas­qay­ki­chik­man hinam Bi­blia­pi wi­lla­wan­chik imay­nam Dios­ta Elias ma­ña­kus­pan Israel­pa con­t ran­pi ri­mas­qan­ta, paymi nirqa: 3 —Se­ñor­lláy, qan­man­t a wi­lla­kuq­ku­na­t am wa­ñu­ra­chin­ku hi­nas­pam tu­ñi­ ra­chin­ku­taq altar­ni­ki­ta­pas chay­mi sa­pa­llay­ña qe­pa­ru­ni aswan­qa ño­qa­ta­pas wa­ñu­ra­chi­way­tam mu­nach­kan­ku —nispa. 4 Chay­mi Dios­ña­t aq nirqa: —Qan­chis wa­ran­qa ru­na­ku­na­tam pu­chu­chi­kur­qa­ni, pay­ku­na­qa manam qon­qo­ ra­kur­qa­ku­chu Baal su­ti­yoq tay­ta­cha­man­qa —nispa. 5 Ku­nan­pas kach­kan­raq­mi fa­vo­re­ces­pan Dios­pa akllas­qan wakin ju­dio­ku­na. 6 Chay­na­qa fa­vo­re­ce­was­pa­llan­chik­mi ima­pas ru­ras­qan­chik­ta mana qa­was­pa Dios­qa akllay­ku­wan­chik. Mana chay­qa fa­vo­re­ce­was­qan­chik­qa ma­na­chá fa­vor­ña­chu kan­man. 7 Chay­nam Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­qa mu­nas­qan­ku­t a mana hay­par­qa­ku­chu. Dios­pa akllas­qan­ku­nam icha­qa paypa chas­kis­qan­ña ri­ku­ri­run­ku. Wa­kin­pa son­ qon­ña­taq­mi rumi hina ri­ku­ri­r un 8 Bi­blia­pa nis­qan­man hina: —Dios­mi son­qon­ku­ta ru­ra­r un mana sien­tiq­ta chay­na­pi qa­wa­kuch­kas­pa­pas mana ri­ku­ku­nan­ku­paq hi­nas­pa uya­rich­kas­pa­pas mana entien­de­nan­ku­paq. Chay­ na­má ku­nan­ka­ma­pas kach­kan­ku —nispa. 9 Da­v id­pas kay­na­t am nirqa: Convido rurasqankupas trampa hinayá rikuriruchun. Convido rurasqankupas toqlla hinayá rikuriruchun. Urmaykunankupaqyá chaynaqa rikuriruchun. Castigachikunankupaqyá chaynaqa rikuriruchun. 10 Paykunapa ñawintayá tutayarachiy. Tukuy tiempoyá wasankutapas kurkurayachiy. 11 Chay­na­qa

Mana judio kaqkunapas imaynanpim salvakusqanmanta

¿urmay­kus­pan­ku­qa pa­say­paq­ña­chu ju­dio­ku­na­qa Dios­man­ta ka­run­cha­ ku­run? ¡Ma­na­pu­nim! Aswan­qa pay­ku­na mana ka­su­kup­tin­ku­pas mana judio kaq­ku­nam ku­nan­qa sal­va­kun­man­ku­ña, chay­na­pi ju­dio­ku­na­pas envi­dia­kus­pan­ku aswan-as­wan mas­ka­nan­ku­paq. 12 Chay­na­qa ju­dio­ku­na­pa pan­tay­man wi­chiy­kus­qan­ku llapa ru­na­ku­

ROMANOS 11

2030

na­pa allin­nin­paq kach­kap­tin­qa hi­nas­pa pier­de­rus­qan­ku mana ju­dio­ku­na­pa allin­nin­paq kach­kap­tin­qa ¡mayna allin­raq kan­man hun­ta­lla­ña ju­dio­ku­na Dios­man ku­ti­ri­kup­tin­ku­qa! 13 Icha­qa mana judio kaq­ku­na, kay­t am ni­k i­chik: Dios­qa akllay­ku­war­qa *apos­tol­ nin kas­pay qam­ku­na­man wi­lla­ku­nay­paq­mi chay­mi tukuy son­qoy­wan ru­rach­ka­ni 14 chay­t a qa­way­kus­pan­ku wakin cas­t ay­ku­na­pas qam­ku­na­man­t a envi­dia­kus­pan­ku sal­va­ku­nan­ku­paq. 15 Ju­dio­ku­na­ta Dios qe­pan­cha­ku­r up­tin­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na Dios­wan *allin­ya­na­ku­run­ku. Chay­na­qa ¡mayna allin­raq kanqa ju­dio­ku­na­ta Dios chas­kiy­kup­tin­qa! ¡Wa­ñuy­man­ta kaw­sa­ri­much­kaq hi­na­chá kan­qa­ku! 16 Ju­dio­ku­ na­man­ta­yá nis­qay­ki­chik kay­na­ta tu­pa­chis­pay: Huk kaq­nin tan­ta­kus­pan pun­ta­ta Dios­paq ra­ki­pup­tin­qa, lla­pa­llan tan­tam Dios­pa­ña ri­ku­ri­run. Chay­na­taq­mi sa­cha­pa sa­pin­pas Dios­man qosqa kap­tin­qa kall­man­ku­na­pas pay­pa­ña ri­ku­ri­run. 17 Allin acei­t u­nas sa­cha­pa kall­man­t a ku­chu­r us­pa huk purun acei­t u­nas sa­cha­pa kall­man­wan­ña injer­tach­kaq hinam, wakin ju­dio­ku­na Dios­man­ta ka­run­cha­ku­rup­ tin qam­ku­na­ña taq­rus­qa ka­r un­ki­chik. Chay­mi allin acei­tu­nas sa­cha­pa sa­pin­wan ali­men­tas­qa hi­na­ña kach­kan­ki­chik. 18 Chay­na­qa ju­dio­ku­na ku­chus­qa kall­ma­ku­na hina kap­tin­ku­pas amayá qam­ku­na­qa ala­ba­kuy­chik­chu. Qam­ku­na­qa kall­ma­ku­na hi­na­llam kan­ki­chik, manam kall­ma­ku­na­chu sa­pin­ku­na­ta­qa ali­men­tan aswan­qa sa­pin­ku­nam lla­pa­llan kall­man­ku­na­ta­qa kaw­sa­chin. 19 Icha ala­ba­kuch­kan­k i: —Ku­chus­qa­qa kar­qa­ku ño­qay­ku injer­tas­qa ka­nay­ku­paq­mi —nispa. 20 Arí, ra­kis­qam kar­qa­ku mana iñis­qan­ku­ray­ku, chay­mi iñis­pa­llay­ki­chik qam­ ku­na­ña pay­ku­na­pa si­tion­pi kach­kan­ki­chik. Chay­na­qa Dios­pa qay­llan­pi­qa amayá hatun tu­kuy­chik­chu aswan­qa man­cha­kuy­chik­yá. 21 Chay sa­cha­pa kall­man­ku­na­ta­pas ku­chuch­kaq hinam ju­dio­ku­na­ta Dios wis­chu­rur­qa, chay­nam qam­ku­na­ta­pas wis­chu­ ru­sun­ki­chik­man. 22 Qa­wach­kan­ki­chik­mi Dios­nin­chik allin kas­qan­ta­qa chay­na­taq cas­ti­ga­kuq kas­qan­ta­pas. Mana ka­su­kuq­ku­na­tam cas­ti­gar­qa qam­ku­na­man­ta­ña­taq­mi ku­ya­pa­ya­ri­kur­qa ku­ya­kuy­llan­man ha­pi­pa­kup­ti­ki­chik. Mana chay­qa wa­kin­ku­na hi­na­ chá wis­chus­qa ka­waq­chik. 23 Chay­man­ta­ña­taq­mi ju­dio­ku­na iñi­kup­tin­ku­qa huk­ta­wan injer­tach­kaq hina si­tion­man Dios pay­ku­na­ta ku­tiy­ka­chin­qa. Dios­qa atiy­ni­yoq­mi huk­ta­wan ku­tiy­ka­chi­nan­paq. 24 Mana judio kap­ti­ki­chik­mi purun acei­tu­nas sa­cha­ man­ta ku­chu­sur­qan­ki­chik allin sa­cha­man­ña injer­tach­kaq hina taq­ru­su­nay­ki­chik­paq, chay­na­tam ru­rar­qa mana taq­ru­na­paq hina kach­kap­ti­ki­chik­pas. Chay allin acei­tu­nas sa­cha­pa kikin kall­man­pu­ni kach­kas­pa­qa ju­dio­ku­na­qa aswan fa­cil­tam ku­tiy­kun­qa­ku. Haykapim llapallan judiokunaqa salvakunankumanta

25 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

ku­nan­ka­ma ma­na­raq pi­pa­pas ya­chas­qan ya­cha­nay­ki­chik­tam mu­na­ni chay­na­pi ama ya­chaq tukuq ka­nay­ki­chik­paq. Wakin ju­dio­ku­nam son­qon­ku­ta ru­mi­ya­ra­chin­ku icha­qa kay­nam kan­qa­ku hun­ta­lla­ña mana judio kaq­ku­na yay­ku­nan­ku­ ka­ma. 26 Chay pa­sa­kup­tin­ñam lla­pa­llan ju­dio­ku­na­qa sal­va­kun­qa. Bi­bliam nin kay­na­ta: Sion llaqtamantam hamunqa libraqnikichik hinaspam Jacobpa mirayninkunata cambianqa mana rurasqankumanta. 27 Chaynapim contratoyta cumplisaq huchankuta qechuspay. 28 Ju­dio­ku­na­qa

Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta mana chas­kis­pan­kum Dios­pa ene­mi­gon kach­kan­ku qam­ku­na­ña yay­ku­ku­nay­ki­chik­paq. Chay­wan­pas Dios­qa pay­

2031

ROMANOS 11​, ​12

ku­na­ta­qa ku­yan­raq­mi abue­lon­ku­man­ta­raq akllas­qan kas­qan­ray­ku. 29 Chay­na­má qo­was­qan­chik­ta­qa hi­nas­pa qa­yay­ku­was­qan­chik­ta­qa Dios­qa mana qe­chu­wan­chik­ chu. 30 Ñaw­paq­ta­qa manam ka­sur­qan­ki­chik­chu Dios­ta, ku­nan­mi icha­qa ju­dio­ku­na Dios­ta ma­na­ña ka­su­kup­tin­ku qam­ku­na­man­ta­ña Dios ku­ya­pa­ya­ri­kun. 31 Chay­ na­lla­taq­mi ku­nan­pas ju­dio­ku­na­qa Dios­ta mana ka­sun­ku­chu qam­ku­na­ta Dios ku­ya­pa­ya­su­nay­ki­chik­paq hi­nap­tin pay­ku­na­pas Dios­pa ku­ya­pa­ya­kuy­nin­ta hay­pa­ nan­ku­paq. 32 Lla­pa­llan­chik mana ka­su­kus­qan­chik­ray­kum hina hu­cha­lla­pi Dios pre­so­cha­ru­war­qan­chik chay­na­pi lla­pa­llan­chik­man­ta Dios ku­ya­pa­ya­ri­ku­nan­paq. 33 ¡Mayna allin­mi Dios­nin­chik­qa! ¡Payqa tukuy ya­chay­ni­yoq kas­pan­mi tukuy imata req­sin! ¡Pitaq ya­chan­man imam mu­nas­qan­ta­wan imam ru­ra­nan­ta­qa! 34 Chaynaqa: ¿Pitaq yachanman Señorpa imam piensasqanta? ¿Pitaq atinman pay consejayta? 35 ¿Pitaq Diosmanqa imallantapas qoykunman chay qosqanta kutichipunanpaq? 36 Pay­man­tam tukuy ima kach­kan. Paymi tukuy imata unan­char­qa. Pay­lla­paq­ taq­mi lla­pa­llan ima­ku­na­pas. Pay­lla­yá yu­pay­chas­qa ka­chun wi­ña-wi­ñay­paq. Amén.

12

Diosllapaqña kawsananchikmanta

1   Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Dios­nin­chik­pa ku­ya­pa­ya­kuy­nin­ray­kum rue­ga­kuy­ki­chik, cuer­poy­ki­chik­ta­qa Dios­man­yá qoy­chik kaw­sach­kaq ofren­ da­ta hina hi­nas­pa­yá pay­lla­paq­ña kaw­say­chik agra­do­wan chas­ki­su­nay­ki­chik­paq. Kay­na­tam son­qoy­ki­chik­man­ta­pu­ni Dios­ta­qa yu­pay­cha­nay­ki­chik. 2 Amayá ru­na­ku­ na­pa imay­nam kunan tiem­po­pi kaw­sas­qa­llan­ta­qa qa­ti­pa­kuy­chik­chu aswan­qa imam pien­sas­qay­ki­chik­ta­yá allin­man­ña tik­ray­chik chay­na­pi vi­day­ki­chik aswan­raq mo­ soq­ya­nan­paq. Chay­na­ta kaw­sas­pam ya­chan­ki­chik Dios­pa mu­nas­qan­ta, imam allin ru­ray­ta, imam agra­don­paq kas­qan­ta hi­nas­pa imam allin­pu­ni kas­qan­ta. 3 Ya­cha­chi­nay­paq Dios fa­vo­re­cey­ku­wap­t in­mi lla­pa­llay­k i­chik­man ni­muy­k i­chik: Amayá pipas pien­sa­chun­chu ki­ki­llan­man­ta hatun tu­kus­pa­qa. Aswan­qa allin­ta yu­yay­ma­nas­pa­yá sa­pa­ka­ma imay­nam kas­qay­ki­chik­ta req­si­kuy­chik Dios­pa qo­ sus­qay­ki­chik iñiy­ni­ki­chik­man hina. 4 Cuer­pon­chik­wan­yá tu­pa­chi­sun­chik: Huk­lla cuer­pon­chik kach­kap­tin­pas achka­lla­ñam par­ten­ku­na­qa hi­nas­pam sa­pa­ka­ma ser­vi­kun ima­pas ru­ra­na­paq. 5 Chay­na­taq­mi ño­qan­chik­pas achka­lla­ña kach­kas­ pa­pas Cris­to­man huk­lla­wa­kus­pan­chik­qa chu­lla­lla­ña kach­kan­chik, huk cuer­po­pa par­ten­ku­na hina kach­kas­pa­pas lla­pan­chik­mi huk­lla­ña kach­kan­chik. 6 Dios­mi atiy­ta qoy­ku­wan­chik ima­pas ruray ati­nan­chik­paq. Chay­tam qoy­ku­wan­chik fa­vo­re­ce­was­qan­chik­man hina. Chay­na­qa si­chum Dios pay­man­ta wi­lla­kuq ka­nan­ chik­paq fa­vo­re­ce­war­qan­chik hi­nap­tin­qa chas­kis­qan­chik iñiy­nin­chik­man hi­na­yá wi­lla­ku­sun. 7 Sichu ya­na­pa­kuq­lla­ña son­qo­ta qoy­ku­wap­tin­chik­qa ya­na­pa­ku­sun­yá. Allin ya­cha­chi­kuq kayta qoy­ku­wap­tin­chik­qa ya­cha­chi­sun­yá. 8 Pipas wa­kin­ku­na­ta ri­ma­ pa­yas­pan kall­pan­chay ya­chaq­qa, chay­ta­yá ru­ra­chun. Iman­ku­na­pas wa­kin­ku­na­man ra­kiy­kuq­qa tukuy son­qon­wan­yá qoy­ku­chun. Pipas imay­nam ka­ma­chi­kuy­ta ya­chas­pa­qa allin­ta­yá ka­ma­chi­chun, pi­man­ta­pas lla­ki­pa­ya­ri­kuq­qa ku­si­kuy­wan­yá ya­na­pay­ku­chun.

ROMANOS 12​, ​13

9 Che­qap­ta­pu­ni­yá

2032 Iñiqkunapa imam rurananmanta

ku­ya­na­kuy­chik­qa. Mana allin kaq­ku­na­ta cheq­ni­pa­kus­pa­yá ima­pas allin kaq­ku­na­ta ru­ray­chik. 10 Waw­qe-pa­nin­tin hi­na­yá lliw­chay­ki­chik su­maq­lla­ta­ña ku­ ya­na­kuy­chik. Res­pe­ta­na­kus­pa­yá wa­kin­ni­ki­chik­ta ima­pi­pas aswan allin­paq ha­piy­chik. 11 Kall­pan­cha­kuy­chik­yá, amayá qe­lla­qa kay­chik­chu, tukuy son­qoy­k i­chik­wan­yá Se­ñor­nin­chik­ta ser­viy­chik. 12 Con­fian­za­wan su­yas­qay­k i­chik­man­t a­yá ku­si­kus­pa kaw­say­chik, ña­ka­r is­pa­qa ya­chay­chik­taq pa­cien­cia­kuy­ta. Tukuy tiem­po­yá Dios­ta ma­ña­kuy­chik. 13 Dios­man iñiq­ku­na­t a­pas imam ne­ce­si­t as­qan­pi­yá ya­na­pay­kuy­chik. Wa­si­k i­chik­ pi sa­ma­kuy mu­naq­ta­pas allin­ta­yá chas­kiy­kuy­chik. 14 Amayá ña­kay­chik­chu ña­ka­r i­chi­suq­ni­k i­chik­ku­na­t a­qa, aswan­qa Dios­pa ben­di­ cion­nin­ta­yá ma­ña­puy­chik. 15 Ku­si­kuq­ku­na­wan ku­si­kuy­chik, wa­qaq­ku­na­wan wa­qay­chik. 16 Huk son­qo­lla­yá kaw­say­chik. Ama ima­man­t a­pas ha­t un­cha­kus­pa­yá hu­mi­lla­ kus­pa kaw­sa­kuy­chik, ama­taq llum­pay ya­chay­ni­yoq­paq­pas ha­pi­kuy­chik­chu. 17 Ru­na­ku­na mana allin­t a ru­ra­sup­t i­k i­chik­qa amayá chay­na­t a­chu ku­t i­chiy­chik. Ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi­qa allin kaq ru­ray­ta­yá mu­nay­chik. 18 Atis­qay­ki­chik­man hi­ na­yá ima­ta­pas ru­ray­chik lla­pa­llan­wan haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­paq. 19 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá pi­ta­pas ven­ga­kuy­chik­chu aswan­qa Se­ñor­pa ma­kin­ man chu­ray­chik pay cas­ti­ga­nan­paq. Paymi Bi­blia­pi nin: Mana allin ruraqkunataqa kikiypunim castigasaq. Mana allin rurasqanman hinam pagapusaq. 20 Nich­kan­t aq­mi: Enemigoyki yarqaymanta kaptinqa mikuykachiy. Yakunayaptinqa yakuta qoykuy. Kaynata ruraptikiqa enemigoykipa uyanmi penqakuymanta pukayanqa. 21 Amayá

mana allin­wan­qa ven­ce­chi­kuy­chik­chu aswan­qa mana allin­ta­yá ven­ cey­chik allin kaq­ku­na­ta ru­ras­pa.

13

Autoridadkuna kasukunamanta

1   Lliw­chay­ki­chik­yá

ka­su­kuy­chik au­to­ri­dad­ni­ki­chik­ta. Manam atiy­ni­yoq­chu kan­man­ku Dios mana chu­rap­tin­qa. Kunan kaq au­to­ri­dad­ku­na­pas kach­kan Dios­pa chu­ras­qan­mi. 2 Chay­na­qa au­to­ri­dad­ku­na­pa con­tran­pi pipas sa­ya­riq­qa Dios­pa ka­ma­chi­kus­qan­pa con­tran­pim kach­kan, chay­na sa­ya­riq­ku­na­qa cas­ti­gas­qam kanqa. 3 Allin­ta ru­raq­ku­na­qa manam man­cha­kun­chu ka­ma­chi­kuq­ku­na­ta­qa, mana allin­ta ru­raq­ku­nam icha­qa man­cha­kun­ku. Au­to­ri­dad­ku­na­ta mana man­cha­kuy­ta mu­nas­pay­ ki­qa allin­ta kaw­sa­kuy, chay­na­pim au­to­ri­dad­ku­na­pas ala­ba­sun­ki. 4 Pay­ku­na­qa Dios­ta ser­vi­nan­paq chu­ras­qam kach­kan­ku qam­ku­na­pa allin­ni­ki­chik­paq. Mana allin­ta kaw­ sas­pa­qa man­cha­ku­nay­kim. Manam au­to­ri­dad­ku­na­qa yan­qa­paq­chu atiy­ni­yoq kanku aswan­qa cas­ti­ga­nan­ku­paq­mi. Dios­qa pay­ku­na­ta­qa chu­rar­qa mana allin ru­raq­ku­na­ ta cas­ti­ga­nan­paq­mi. 5 Chay­na­qa­ri­ki au­to­ri­dad­ku­na­ta­qa ka­su­ku­nan­chik­mi, manam

2033

ROMANOS 13​, ​14

cas­ti­go­ta man­cha­kus­pa­lla­chu aswan­qa son­qon­chik­pi de­ber­nin­chik­ta ya­cha­kus­pam. 6 Chay­ray­kum qam­ku­na­qa impues­to­ta­pas pa­gan­ki­chik. Au­to­ri­dad­ku­na­qa sapa pun­ chaw­mi llam­kach­kan­ku ru­ras­qan­ku­wan Dios­ta ser­vis­pan­ku. 7 Pi­man­pas qo­pu­nay­k i­chik kap­t in­qa qoy­chik­yá. Impues­to­t a otaq pre­dios­ ta qo­nay­ki­chik kap­tin­qa qoy­chik­yá. Pipas res­pe­ta­na kap­tin­qa res­pe­tay­chik­yá, ha­tun­cha­na­paq kap­tin­qa ha­tun­chay­chik­yá. 8 Ama pi­ta­pas de­be­kuy­chik­chu, de­bes­pa­qa-de­be­na­kuy­chik ku­ya­kuy­lla­ta. Pipas ru­na­ma­sin­ta ku­yaq­qa ka­ma­chi­ kuy­ku­na­tam cum­pli­r un­ña. 9 Kay­na­tam wakin ka­ma­chi­kuy­ku­na­pas ni­wan­chik: —Amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu, amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ki­chu, amam su­ wa­kun­ki­chu, amam mu­na­pa­yan­ki­chu —nispa. Aswan­qa kay­ku­na­pi­wan wakin ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa huk­lla­wa­kun: “Ku­yan­kim ru­na­ ma­si­ki­ta ki­ki­ki­ta hina” niq ka­ma­chi­kuy­pim. 10 Pipas ku­ya­kuq­qa ru­na­ma­sin­ta­qa manam ima­nan­chu. Chay­na­qa ku­ya­na­kus­pam ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta allin­ta cum­plin­chik. 11 Hi­nap­tin­qa ya­chach­kan­ki­chik­mi ima tiem­po­pim kaw­sas­qan­chik­ta. Ñam rik­cha­ ri­nay­ki­chik ho­ra­ña. Cris­to­man iñis­qan­chik pun­chaw­man­tam ña hich­pa­much­kan­ña cuer­pon­chik sal­vay­ku­wa­nan­chik­paq pun­chaw. 12 Mana allin tiem­pom pa­sach­kan­ña tuta hina hi­nap­tin­mi achki­ra­mun­qa­ña. Chay­mi mana allin ru­ras­qan­chik­ku­na­ta­qa sa­ qe­nan­chik­ña tu­ta­yay­pi mana pu­rich­kaq hina. Armas­qa sol­da­do hi­na­yá kan­chay­wan pa­chas­qa pu­ri­sun. 13 Chay­na­qa allin­ta­yá kaw­sa­sun­chik pun­chaw­pi allin­ta pu­rich­kaq hina, kaw­sa­sun­qa amayá allin mi­ku­kuy­lla­pi­chu, sin­ka­kuy­lla­pi­chu, huk­wan-huk­ wan tu­pa­kuy­lla­pi­chu, lir­ya­na­kuy­lla­pi­chu nitaq envi­dia­na­kuy­lla­pi­chu. 14 Aswan­qa imay­nam sol­da­do arma­wan chu­ra­kuch­kaq hi­na­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan de­ fien­de­chi­kuy­chik, pay­ta­yá ka­su­kuy­chik aycha­pa mu­nas­qa­llan­ta ama ru­ras­pa.

14

Wawqe-panintinqa ama penqanakunamanta

1   Pipas pisi iñiy­ni­yoq kap­tin­qa ama ima­man­ta­pas ati­pa­na­kus­pa­yá allin­lla­ ta chas­kiy­kuy­chik. 2 Wa­kin­mi ninku: —Lla­pa­llan mi­kuy­ku­na­qa allin­mi —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi pisi iñiy­ni­yoq kas­pan­ku aycha­ta­qa mana mi­kun­ku­chu. 3 Chay­ na­qa tukuy ima­pas mi­kuq­qa amayá pen­qa­chun­chu wa­kin­ku­na­ta, aycha­ta mana mi­kuq­pas ama­taq­yá juz­ga­chun­chu tukuy ima mi­kuq­ta­qa. Chay ru­na­ta­pas Dios­qa chas­kin­mi. 4 ¿Pitaq qamqa kanki hukpa sir­vien­ten­ta juz­ga­nay­ki­paq­qa? Se­ñor­ nin­chik­mi sir­vien­ten­ku­na­ta­qa juz­gan­qa allin otaq mana allin kas­qan­man­ta­pas. Paymi sir­vien­ten­ku­na­ta­qa atiy­nin­wan allin­ta sa­ya­chin­qa. 5 Wa­k in­ku­na­ña­t aq­mi ninku: —Kay-wak pun­chaw­mi aswan allin­qa —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi lliw pun­chaw­ku­na­ta igual­paq ha­pin­ku. Chay­na­ta pien­sas­pan­ ku­qa sa­pa­ka­ma­yá son­qon­ku­pa nis­qan­man hina ru­ra­chun­ku. 6 Pipas huk kaq pun­chaw­pi sa­mas­pa­qa Se­ñor­ta yu­pay­cha­nan­paq­mi sa­mach­kan chay­na­taq­mi tukuy ima­ku­na­pas mi­kuq­qa chay­na­ta ru­rach­kan Se­ñor­ta yu­pay­chas­pa, chay mi­kuy­man­tam Dios­man gra­cias­ta qon. Aycha­ta mana mi­kuq­pas chay­na­ta­qa ru­ rach­kan Se­ñor­ta yu­pay­chas­pan­mi, pay­pas Dios­man­mi gra­cias­ta qon. 7 Manam may­qan­llan­chik­pas kaw­sach­kan­chik­qa ki­ki­llan­chik­paq­chu, ni­taq­mi wa­ñu­kus­pan­chik­pas wa­ñu­ku­sun­qa ki­ki­llan­chik­paq­chu. 8 Kaw­sas­pan­chik­qa Se­ñor­nin­ chik­paq­mi kaw­sach­kan­chik, wa­ñu­kus­pan­chik­qa Se­ñor­nin­chik­paq­taq­mi wa­ñu­ku­sun.

ROMANOS 14​, ​15

2034

Chay­na­qa wa­ñus­pa­pas kaw­sas­pa­pas Se­ñor­nin­chik­pam kan­chik. 9 Cris­to­qa wa­ñu­rus­ pam kaw­sa­ri­mur­qa wa­ñuq­ku­na­pi­pas kaw­saq­ku­na­pi­pas mu­nay­cha­ku­nan­paq. 10 Icha­qa ¿ima­nas­qa­má qamqa waw­qe­k i­t a­qa juz­gach­kan­k i hi­nas­pa­t aq pen­qach­ kan­ki? Lliw­chan­chik­mi Dios­pa qay­llan­man ri­ku­ri­sun­chik juz­ga­wa­nan­chik­paq. 11 Chay­na­t am Bi­blia­pi­pas Se­ñor­nin­chik ni­wan­chik: Kikiyrayku juraspam nini: Qayllaypim qonqorakunqaku llapallan runakunaqa. Llapallankum ñoqata yupaychawanqaku paykunaqa. 12 Chay­na­qa

13 Chay­na­qa

sa­pa­ka­mam Dios­nin­chik­man cuen­ta­ta qo­sun­chik. Wawqe-panikunata ama huchaman urmachinamanta

ama­ña­yá ki­kin­chik­pu­ra­qa juz­ga­na­ku­sun­chu aswan­qa mu­nay­chik waw­qe-pa­ni­ki­chik ama huk­man­ya­nan­ta­yá nitaq hu­cha­man­pas urmay­ku­nan­ta­yá. 14 Señor Je­sus­wan huk­lla kas­pay­mi ya­cha­ni­pu­ni ima mi­kuy­pas mana hu­cha­lli­chi­was­ qan­chik­ta aswan­qa pipas chay mikuy hu­cha­lli­chis­qan­ta pien­sap­tin­qa, arí, pay­paq­qa hu­cham. 15 Icha­qa si­chum ima­pas mi­kus­qay­ki­wan waw­qe­ki­ta huk­man­ya­chin­ki hi­nas­ pa­qa ma­na­ñam ku­yach­kan­ki­ña­chu. Amayá mu­nay­chu ima­pas mi­kus­qay­ki­ray­ku pipas hu­cha­man wi­chiy­ku­nan­ta­qa. Pay­paq­pas Cris­tom wa­ñu­pur­qa. 16 Chay­na­qa cui­da­kuy­ chik­yá chay allin ru­ras­qay­ki­man­ta ama ri­ma­nan­ku­paq. 17 Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­pi kaw­sa­kuy­qa manam mi­ku­kuy­lla­chu nitaq upya­kuy­lla­chu aswan­qa Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan allin­ta ru­ras­pa haw­ka­lla ku­sis­qa kaw­sa­kuy­mi. 18 Kay­na­ta­pu­ni pipas Cris­to­ta ser­viq­qa Dios­pa agra­don­paq kap­tin­mi ru­na­ku­na­pas allin­paq ha­pin­ku. 19 Chay­na­qa haw­ka­lla kaw­sa­kuy­t a­yá mu­na­sun chay­na­pi iñiq­ma­sin­chik­ku­na­wan aswan wi­ña­chi­na­ku­nan­chik­paq. 20 Amayá Dios­pa ru­ras­qan­ta­qa chin­ka­chiy­chik­ chu iñiq­ma­si­ki­ku­na­pa huk­man­paq qa­was­qan­ta mi­kus­pa­llay­ki­qa. Ya­chan­chik­ñam lla­pa­llan mi­kuy­ku­na­qa allin kas­qan­ta icha­qa manam allin­chu kan­man ima­pas mi­ku­r us­qay­ki­wan wa­kin­ku­na­ta hu­cha­man wi­chiy­ka­chiy­ni­ki­qa. 21 Allin­mi kan­ man aycha­ta mana mi­kus­pay­ki vi­no­ta­pas mana to­may­ni­ki­qa. Amayá ima­ta­pas ru­ray­chu chay­wan iñiq­ma­si­ki­ta ama wi­chiy­ka­chi­nay­ki­paq. 22 Kay­ku­na­man­ta pien­sas­qay­ki­ta­qa son­qo­llay­ki­pi wa­qay­chas­pa­yá Dios­lla­man wi­llay. Ku­sis­qam pipas ima­pas ru­ras­qan­man­ta son­qon “allin­mi” nip­tin­qa. 23 Pipas iskay­ra­yas­tin mi­kuq­mi icha­qa hu­cha­lli­kuch­kan mana allin­paq ha­pich­kas­pan mi­kus­qan­ray­ku. Chay­na­qa mana allin­paq ha­pich­kas­pan­chik ima­pas ru­ra­ruy­qa hu­cham.

15

Runamasinchikpa allinninpaq kawsanamanta

1   Iñiy­nin­chik­pi

mana iskay­ra­yaq­ku­nam pisi iñiy­ni­yoq­ku­na­ta iskay­ra­yas­ qan­ku­pi ya­na­pa­nan­chik. Chay­na­qa amayá ki­ki­llan­chik­ta­chu agra­da­ku­sun. 2 Sa­pa­ka­ma­yá ru­na­ma­sin­chik­ta agra­da­sun paypa allin­nin­paq ru­ras­pa chay­na­pi iñis­ qan­pi wi­ña­nan­paq. 3 Manam Cris­to­pu­ni­pas ki­ki­llan­ta­chu agra­da­kur­qa, Bi­bliam nin: —Dios­ni­lláy, ka­miq­ni­ki­ku­na­pa ka­mi­kuy­nin­mi ño­qa­man wi­chiy­ku­war­qa —nispa. 4 Bi­blia­pi ima­pas qell­qas­qa kaq­ku­na­qa ya­cha­nan­chik­paq­mi kach­kan. Chay­na­pi pa­cien­cia­kus­pa hi­nas­pa kall­pan­cha­kus­qa, con­fian­za­lla­wan­ña su­ya­nan­chik­paq. 5 Pa­ cien­cia­chi­was­pan­chik son­qon­chik ti­yay­ka­chiq Dios­yá ya­na­pay­ku­sun­ki­chik imay­nam Je­su­cris­to­pa ya­cha­chis­qan­man hina huk son­qo­lla ka­nay­ki­chik­paq 6 chay­na­pi huk si­mi­lla Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa Tay­tan Dios­nin­chik­ta lla­pa­llay­ki­chik yu­pay­cha­nay­ki­chik­paq.

2035

ROMANOS 15

Allin noticiaqa mana judiokunapaqpas kasqanmanta

7 Chay­na­qa Dios­nin­chik yu­pay­chas­qa ka­nan­paq­yá lla­pa­llay­ki­chik allin­lla­ta chas­ki­na­

kuy­chik imay­nam Cris­to­pas ño­qan­chik­ta chas­kiy­ku­was­qan­chik­man hina. 8 Kay­wan­qa nich­kay­ki­chik Cris­to­qa ju­dio­ku­na­ta ser­vi­nan­paq ha­mus­qan­tam, ha­mur­qa­qa Dios­qa con­fia­ ku­na­paq kas­qan­ta ya­cha­chi­nan­paq­mi. Pay­qa­ri­ki ha­mur­qa ñaw­paq abue­loy­ku­man Dios­pa pro­me­san qos­qan­ta cum­pli­nan­paq­mi. 9 Chay­na­taq­mi Cris­to­qa ha­mur­qa Dios­nin­chik ku­ya­ pa­ya­ri­kuq­lla­ña kas­qan­man­ta mana judio kaq­ku­na­pas yu­pay­cha­nan­ku­paq, Bi­bliam nin: Chayraykumriki nacionkunapipas qamtaña yupaychallasqayki. Chayraykumriki sutikimantapas qanmanña takipullasqayki. 10 Bi­blia­qa

nich­kan­taq­mi:

Nacionkuna, Diospa runankunawanyá kusikuychik llumpayta. 11 Huk­law­pi­pas

nich­kan­taq­mi:

Nacionkuna, llapallaykichik Señorta alabaychik. Runakuna, llapallaykichik Señorta yupaychaychik. 12 Isaias­pas

kay­na­tam nirqa:

Sachapa sapin ikllimuq hinam Isaipa miraynin rikurimunqa. Nacionkunata gobiernananpaqmi payqa hamunqa. Chaymi paykunaqa paypi confiakuspa suyanqa. 13 Con­fian­za­wan kaw­sa­chiq­nin­chik Dios­nin­chik­yá qam­ku­na­t a ku­si­kuy­lla­wan­ ña hun­tay­ku­sus­pay­ki­chik haw­ka­ya­chi­sun­ki­chik pay­man iñip­ti­ki­chik, chay­na­pi Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan aswan-as­wan con­fia­kus­pa su­ya­nay­ki­chik­paq. 14 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ño­qa­qa ya­cha­nim qam­ku­na­qa allin ru­na­ku­na kas­qay­k i­ chik­man­ta, qam­ku­na­qa­ri­ki tukuy allin kaq­ku­na­ta ya­chas­pam allin con­se­jo­ku­na­ta qo­na­kun­ki­chik. 15 Kay car­ta­pim icha­qa mana ima­ta­pas pa­kas­pay qell­qa­much­kay­ ki­chik tukuy kay­ku­na­ta mana qon­qa­r u­nay­ki­chik­paq. Chay­na­ta­qa nich­kay­ki­chik ser­vi­nay­paq Dios fa­vo­re­ce­wap­tin­mi. 16 Je­su­cris­to­ta­qa Ser­vich­ka­ni mana judio kaq­ku­na­man Dios­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta wi­lla­kus­pay­mi, chay­na­pi pay­ku­na­ta Chuya Espi­ri­tu *chu­yan­chap­tin allin ofren­da­ta hina Dios chas­ki­nan­paq. 17 Je­su­cris­to­ray­ku­llam ño­qa­qa ha­tun­cha­kuy­man Dios­ta ser­vis­pay. 18 Chay­na­qa Cris­ to­pa imam ru­ras­qa­llan­man­tam ño­qa­qa ri­may­ta mu­na­ni. Paymi atiy­nin­ta qo­war­qa wi­lla­kup­tiy hi­nas­pa ru­rap­tiy mana judio kaq­ku­na­pas payta ka­su­ku­nan­ku­paq. 19 Pay­ pu­ni­má se­ñal­ku­na­ta hi­nas­pa *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ra­chi­war­qa. Tukuy kay­ku­na­qa Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­ni­llan­wan­mi. Chay­na­ta­má Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ku­na­ta tukuy hi­nas­tin­man ris­pay wi­lla­kur­qa­ni, wi­lla­kur­qa­ni­qa Je­ru­sa­len­man­ta Ili­ri­co law­ka­mam. 20 Chay­na­má Cris­to­man­ta ma­na­raq ya­chas­qan­ku llaq­ta­ku­na­pi allin no­ti­cia­ku­na­ta

ROMANOS 15​, ​16

2036

wi­lla­kur­qa­ni sin­chi­lla­ta­ña mu­nas­pay. Chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ni hukpa qa­lla­ris­qan­man mana cha­pu­ku­nay­paq­mi. 21 Chay­na­ta­qa ru­rach­ka­ni Bi­blia­pa kayna nis­qan­man hinam: Paymanta mana yachaqkunam rikunqaku. Haykapipas mana uyariqkunam entiendenqaku. Roma llaqtaman Pablo riy munasqanmanta

22 Chay­ray­kum qam­ku­na wa­tu­kuy­kuy­ta achka ku­ti­pi mu­nach­kas­pay­pas mana ati­

mur­qa­ni­chu. 23 Ku­nan­mi icha­qa kay­ku­na­pi ma­na­ña ima­pas ru­ra­nay kap­tin ñaw­paq wa­ta­ku­na­man­ta­raq qam­ku­na­wan tu­pay­kuy mu­nas­qay­man hina 24 pa­sa­da­lla­pas wa­tu­kay­ ka­muy­ta pien­sach­ka­ni Espa­ña law­man ris­pay. Mu­nach­ka­ni­qa qam­ku­na­wan ku­si­ri­kup­tiy chay illas­qay­pi ya­na­pay­ku­wa­nay­ki­chik­tam. 25 Ku­nan­mi icha­qa Je­ru­sa­len­ta­raq rich­ka­ni wakpi iñiq­ma­sin­chik­ku­na­man ya­na­pa­kuy­ta apas­pay. 26 Kay ya­na­pa­kuy­tam ku­sis­qa­lla­ ña hu­ñuy­kun­ku Ma­ce­do­nia­pi hi­nas­pa Gre­cia­pi *ya­chaq waw­qe-pa­nin­chik­ku­na chay­na­pi Je­ru­sa­len­pi wak­cha iñiq­ma­sin­chik­ku­na­man apa­chi­wa­nan­ku­paq. 27 Chay­tam allin­paq ha­pir­qa­ku. Chay­ta­qa­ri­ki ru­ra­nan­ku­pu­nim, pay­ku­na­qa de­be­kuq hinam kach­kan­ku ju­ dio­ku­na­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan Dios­ta req­siy­kus­qan­ku­man­ta. Pay­ku­na­pas iñiq­ma­sin­chik ju­dio­ku­na­tam wak­cha­yay­nin­pi ya­na­pa­nan­ku ima­pas ka­puq­nin­ku­wan. 28 Chay­na­qa kay ya­na­pa­kuy­ta pay­ku­na­man apa­rus­pay­ñam Espa­ña law­man ris­pay pa­sa­da­lla­pas wa­tu­kay­ka­ mus­qay­ki­chik. 29 Se­gu­ro­lla­ñam chay­man ha­mup­tiy­qa Cris­to llum­pay­su­ta ben­de­ci­sun­ki­chik. 30 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­man iñis­qan­chik­ray­kum hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu ku­ya­na­chi­was­qan­chik­ray­kum rue­ga­ka­muy­ki­chik ño­qa­paq tukuy son­ qo­wan Dios­ta ma­ñay­si­wa­nay­ki­chik­paq. 31 Dios­ta­yá ma­ña­pu­way­chik Judea lawpi kaq mana iñiq­ku­na­pa ma­kin­man­ta li­bray­ku­wa­nan­paq, ma­ña­kuy­chik­taq­yá Je­ru­sa­len­pi kaq iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas kay ya­na­pa­kuy­ta allin­lla chas­kiy­ku­nan­ku­paq, 32 chay­na­pi Dios mu­nap­tin­qa ku­sis­qa­lla­ña qam­ku­na­ta qa­way­kup­tiy allin­ta sa­may­ka­chi­wa­nay­ki­chik­paq. 33 Haw­ka­lla wa­qay­cha­waq­nin­chik Dios­nin­chik­yá lla­pa­llay­ki­chik­wan ka­chun. Amén.

16

1   Ku­nan­ña­taq­mi

Saludokuna apachikusqanmanta

re­co­mien­da­muy­ki­chik pa­nin­chik Fe­be­ta, payqa Cen­crea llaq­ta­pi kaq iñiq­ma­sin­chik­ku­na ser­viq­mi. 2 Allin­lla­ta­yá Se­ñor­nin­chik­ pa su­tin­pi payta chas­kiy­kuy­chik imay­nam iñiq­pu­ra chas­ki­na­kuy­kuch­kaq hina. Pay­ta­qa ya­na­pay­kuy­chik­taq­yá imam ne­ce­si­tas­qan­pi­pas, payqa achkaq­tam ya­na­ par­qa, ya­na­pa­war­qa­taq­mi ño­qa­ta­pas. 3 Sa­lu­day­ka­pu­way­chik Cris­to Je­sus­paq llam­kaq­ma­siy Pris­ci­la­t a­wan qosan Aqui­la­ta. 4 Pay­ku­na­qa wa­ñuy­ta­pas manam man­cha­kur­qa­ku­chu viday sal­vay­ku­ nan­ku­paq. Chay­na­qa llum­pay­tam agra­de­ce­ku­ni, agra­de­ce­kun­taq­mi mana judio kaq lla­pa­llan iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas. 5 Sa­lu­day­ka­pu­way­chik­taq­yá pay­ku­na­pa wa­sin­pi hu­ñu­na­kuq iñiq­ma­sin­chik­ku­na­ta­pas chay­na­taq Asia lawpi pun­ta­lla­ta­raq Cris­to­man iñi­kuq ku­yas­qay Epe­ne­to­ta­pas. 6 Ri­may­kuy­chik­yá llum­pay ya­na­pa­ suq­ni­ki­chik Ma­ria­ta­pas 7 chay­na­taq ju­dio­ma­siy Andro­ni­co­ta­wan Ju­nias­ta­pas, pay­ku­na­qa iñi­kur­qa­ku ño­qa­man­ta pun­ta­ta­raq­mi hi­nas­pam ño­qa­wan kus­ka­taq preso kar­qa­ku. Pay­ku­na­qa­ri­ki *apos­tol­ku­na­wan kuska allin req­sis­qam kanku. 8 Sa­lu­day­ka­pu­way­chik­taq­yá Se­ñor­nin­chik­man iñiq­ma­sin­chik ku­yas­qay Amplias­ta­pas, 9 Cris­to­paq llam­kaq­ma­sin­chik Urba­no­ta­pas, ku­yas­qay Esta­quis­ta­pas 10 chay­na­taq Cris­to­pa aprue­bas­qan Ape­les­ta­pas. Sa­lu­day­ka­pu­way­chik­taq­yá Aris­to­bu­lo­pa wa­sin­pi lliw kaq­ku­

2037

ROMANOS 16

na­ta­pas, 11 ju­dio­ma­siy He­ro­dion­ta­pas chay­na­taq Nar­ci­so­pa wa­sin­pi Se­ñor­nin­chik­man iñi­kuq­ku­na­ta­pas. 12 Sa­lu­day­ka­pu­way­chik­taq­yá Tri­fe­na­ta­wan Tri­fo­sa­ta­pas. Pay­ku­na­qa Se­ñor­nin­chik­paq llam­kaq­ma­si­ki­chik­mi. Sa­lu­day­kuy­chik­taq­yá ku­yas­qan­chik pa­nin­chik Per­si­da­ta­pas. Pay­pas llum­pay­tam llam­kar­qa Se­ñor­nin­chik­paq. 13 Se­ñor­nin­chik­pa akllas­ qan allin req­sis­qa Ru­fo­ta­pas ma­man­ta­wan­yá sa­lu­day­ka­pu­way­chik. Payqa ño­qa­pa­pas mamay hinam karqa. 14 Sa­lu­day­kuy­chik­taq­yá Asin­cri­to­ta­pas, Fle­gon­te­ta­pas, Her­mas­ta­ pas, Pa­tro­bas­ta­pas, Her­mes­ta­pas hi­nas­pa pay­ku­na­wan kaq waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­ta­pas. 15 Sa­lu­day­ka­pu­way­chik­taq­yá Fi­lo­lo­go­ta­wan Ju­lia­ta­pas hi­nas­pa Ne­reo­ta­pas pa­nin­tin­ta chay­na­taq Olim­pas­ta­pas pay­ku­na­wan kaq lla­pa­llan iñiq­ma­sin­chik­ku­na­ta­wan. 16 Lla­pa­llay­k i­chik­yá abra­za­na­kuy­kus­pa ri­may­ka­na­kuy­chik. Sa­lu­day­ka­mu­sun­k i­ chik­taq­mi tukuy hi­nas­tin­pi Je­su­cris­to­pa su­tin­pi hu­ñu­na­kuq­ku­na­pas. 17 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, rue­ga­ka­muy­ki­chik­mi ya­chas­qay­ki­chik­pa con­t ran­pi kaq­ku­na­man­ta cui­da­ku­nay­ki­chik­paq. Pay­ku­na­qa iñiq­ku­na­ta ra­ki­na­chis­pan­kum pan­ta­chi­kuy­lla­ta ru­ra­chi­sun­ki­chik. Chay­na­qa pay­ku­na­wan­qa amayá jun­ta­na­kuy­ chik­chu. 18 Pay­ku­na­qa manam Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ta­chu ser­vin­ku aswan­qa mu­nas­qa­llan­ku­man­tam afa­na­kun­ku. Su­maq­lla­ta­ña ri­mas­pan­kum ma­na­raq ancha ya­chaq­ku­na­ta enga­ñan­ku. 19 Qam­ku­na­man­tam icha­qa lla­pa­llan­ku­pa ya­chas­qan­ man hina ka­su­kuq­ña kap­ti­ki­chik ku­si­kuch­ka­ni hi­nas­pam mu­nach­ka­ni ima­ta­pas allin­ta ruray ya­chaq kas­pay­ki­chik ma­na­ña hu­cha­lli­ku­nay­ki­chik­paq. 20 *Sa­ta­nas­ta­qa haw­ka­lla wa­qay­cha­waq­nin­chik Dios­nin­chik­mi chay­lla sa­ru­pan­qa qay­llay­ki­chik­pi ven­ces­qa ka­nan­paq. Qam­ku­na­ta­qa Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá fa­vo­re­ce­sun­ki­chik. 21 Kay­man­t am sa­lu­day­ka­mu­sun­k i­chik llam­kaq­ma­siy Ti­mo­teo hi­nas­pa ju­dio­ma­ siy Lu­cio­wan Ja­son­pas hi­nas­pa So­si­pa­ter­pas. 22 Kay carta qell­qa­muq ñoqa Ter­cio­pas Se­ñor­nin­chik­pa su­t in­pim sa­lu­day­ka­muy­ki­chik. 23 Sa­lu­day­ka­mu­sun­k i­chik­t aq­mi wa­sin­pi sa­ma­kus­qay Ga­yo­pas. Paypa wa­sin­pim hu­ñu­na­kun­ku kaypi iñiq­ma­sin­chik­ku­na­qa. Sa­lu­day­ka­mu­sun­ki­chik­taq­mi llaq­ta­pa qoll­qen wa­qay­chaq Eras­to­pas hi­nas­pa waw­qen­chik Cuar­to­pas. 24 Lla­pa­llay­k i­chik­t a­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to fa­vo­re­ce­sun­k i­chik. Tukuykunanpaq Diosta Pablo yupaychasqanmanta

25 Je­su­cris­to­man­t a

allin no­ti­cia­ku­na wi­lla­kus­qay­man hi­na­yá Dios­nin­chik qa­qa­ta hina sa­ya­chi­sun­ki­chik. Chay­raq­mi Je­su­cris­to­wan req­siy­ka­chir­qa ñaw­ paq­man­ta­pu­ni pa­kas­qa kaqta. ¡Pay­lla­ta­yá yu­pay­cha­sun! 26 Ku­nan­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­wan­mi lla­pa­llan na­cion­ku­na­man qa­wa­chis­qa­ña kach­ kan. Chay­mi wi­ña-wi­ñay­paq kaw­saq Dios ka­ma­chip­tin lla­pa­llan na­cion­ku­na­pi­pas allin no­ti­cia­ta ya­chan­ku­ña iñi­kus­pa ka­su­ku­nan­ku­paq. 27 ¡Je­su­cris­to­man ha­pi­pa­kus­pa­yá tukuy ya­chaq sa­pa­llan Dios­nin­chik­t a wi­ña-wi­ ñay­paq yu­pay­cha­sun! Amén.

CORINTOMAN APOSTOL PABLOPA PUNTA KAQ CARTASQAN Co­rin­to llaq­ta­qa karqa Gre­cia lawpi kaq hatun llaq­tam. Achka na­cion­ku­na­man­ta kaq ru­na­ku­nam chay llaq­ta­pi­qa ya­chaq­ku. Co­rin­to llaq­ta­qa karqa chay tiem­po­pi ancha­lla­ña req­sis­qa llaq­tam. Chay­wan­pas chay­pi ya­chaq ru­na­ku­nam llum­pay­lla­ta­ña hu­cha­lli­kur­qa, chay­ray­kum chay­pi kaq iñiq­ku­na­qa kich­ki­chas­qa hina kar­qa­ku. Chay Co­rin­to llaq­ta­pi­pas Apos­tol Pa­blo­qa iñi­chir­qam Je­su­cris­to­man, icha­qa tiem­po­pa ris­qan­man hinam chay igle­sia­ pi ri­ku­ri­r ur­qa hatun sa­sa­cha­kuy­ku­na, chay­ray­kum iskay ku­ti­ka­ma pay­ku­na­man car­tar­qa. Kay punta kaq car­ta­qa qan­chis par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun ri­may­kus­qan­man­ta­wan Dios­man gra­cias qos­qan­man­ta (1:1-9). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pay­ku­na ukupi ra­ki­na­kuy­ku­na kas­qan­ray­ku qaq­chas­ qan­man­ta (1:10-4:21). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun ma­dras­ta­llan­wan hu­cha­lli­kuq ru­na­ta wis­chu­nan­ku­paq ka­ma­chis­qan­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi mana iñiq juez­ku­na­pi que­ja­na­kus­qan­ku­man­ta­pas chay­ na­taq ca­sa­ra­kus­pa kaw­sa­nan­ku­paq con­se­jo­ku­na­man­ta­pas (5-7). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na ado­ray­man­ta (8:1-11:1). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kuy­nin­man­ta hi­nas­pa imay­nam Santa Cena ru­ra­nan­ku­man­ta (11:2-14:40). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ris­qan­man­ta hi­nas­pa pan­tay­pi hina kap­tin­ku su­ma-su­maq ya­cha­chis­qan­man­ta (15). Qan­chis kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Judea lawpi iñiq­ku­na­paq ofren­da hu­ñu­nan­ku­man­ta, may­ law­ku­na­man­mi Apos­tol Pablo ri­nan­man­ta hi­nas­pa waw­qe-pa­ni­ku­na­paq ku­nas­qan­man­ta (16). Chun­ka kim­sa­yoq ra­ki­pim ya­cha­chin iñiq­ku­na­pa ku­ya­na­kuy­nin­qa imay­nam ka­nan­man­ ta, chay ra­ki­qa taki hinam kan­man.

1

1   Ñoqa

Cartapa qallariyninmanta

Pa­blo­tam Dios qa­yay­ku­war­qa mu­nay­nin­man hina Je­su­cris­to­pa *apos­tol­nin ka­nay­paq. Ñoqam Sos­te­nes iñiq­ma­sin­chik­pi­wan 2 kay car­ta­ta qell­qa­muy­ki­chik Co­rin­to llaq­ta­pi iñiq­ku­na­man, qam­ku­na­qa­ri­ki kan­ki­chik Cris­to Je­sus­pi Dios­pa akllas­qan­ku­nam. Dios­mi qa­ya­sur­qan­ki­chik Señor Je­su­cris­to ado­ raq­ku­na­wan kuska akllas­qa­ku­na hina kaw­sa­nay­ki­chik­paq. Je­sus­mi pay­ku­na­pa­pas ño­qan­chik­pa­pas Se­ñor­nin­chik­qa. 3 Señor Je­su­cris­to­ta­wan Dios Tay­tan­chik­tam ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­paq. Cristorayku bendecisqa kaymanta

4 Gra­cias­tam qoni Dios­man tukuy tiem­po qam­ku­na­ta Je­su­cris­to­ray­ku Dios fa­vo­re­ce­sus­

qay­ki­chik­man­ta. 5 Cris­to- wan huk­lla kas­qay­ki­chik­ray­kum Dios ya­na­pa­sur­qan­ki­chik allin­ta ri­ma­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa allin­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. 6 Cris­to­man­ta wi­lla­kus­qay­ku­tam 2038

2039

1 CORINTIOS 1

qam­ku­na allin por­ta­kuy­ni­ki­chik­wan wi­lla­kun­ki­chik. 7 Chay­na­pi­qa manam pi­si­sun­ki­chik­ chu Dios­pa ima­pas qo­sus­qay­ki­chik Señor Je­su­cris­to ri­ku­ri­mu­nan­ta su­yach­kap­ti­ki­chik­qa. 8 Paymi tak­ya­chi­sun­ki­chik tu­ku­pay tiem­po­ka­ma Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to ku­ti­mup­tin mana pipas ima­man­ta­pas acu­sa­su­nay­ki­chik­paq. 9 Dios­qa cum­plin­mi pro­me­tes­qan­ta, payqa qa­ya­ sur­qan­ki­chik Chu­rin Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan huk­lla ka­nay­ki­chik­paq­mi. 10 Waw­qe-pa­ni­ku­na,

Iñiqpura rakinakurusqankumanta

rue­ga­kuy­ki­chik­mi Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa su­tin­pi huk­lla­ta pien­sas­pa ama ra­ki­nas­qa ka­nay­ki­chik­paq. Qam­ku­na­qa kay­chik huk son­qo­lla­yá hi­nas­pa huk pien­sa­mien­to­yoq­lla­yá. 11 Waw­qe-pa­ni­ku­na, Cloe­pa fa­mi­lian­mi niwan qam­ku­na ukupi lir­ya­na­kuy kas­qan­man­ta. 12 Kay­wan­mi ni­muy­ ki­chik sa­pa­ka­ma­pa ni­na­kus­qay­ki­chik­ta, qam­ku­nam nin­ki­chik: —Ño­qa­qa kani Pa­blo­pam. Ño­qa­qa kani Apo­los­pam. Ño­qa­qa kani Pe­dro­pam. Ño­qa­ña­taq­mi kani Cris­to­pa —nispa. 13 ¿Cris­to­qa ra­ki­nas­qa­chu kach­kan? ¿Pa­blo­chu qam­ku­na­ray­ku cha­ka­tas­qa karqa? ¿Icha Pa­blo­pa su­tin­pi­chum bau­ti­zas­qa kar­qan­ki­chik? 14 Gra­cias ka­chun Dios­man qam­ ku­na­ta­qa mana bau­ti­zas­qay­man­ta, ño­qa­qa bau­ti­zar­qa­ni Cris­po­ta­wan Ga­yo­lla­tam. 15 Chay­na­qa manam pipas nin­man­chu su­tiy­pi bau­ti­zas­qay­ta­qa. 16 Arí, bau­ti­zar­qa­ni­ taq­mi Este­fa­nas­pa fa­mi­lian­ta­pas icha­qa manam yu­ya­ni­chu huk­ku­na bau­ti­zas­qay­ta­qa. 17 Cris­to­qa ka­cha­mu­war­qa manam bau­ti­za­nay­paq­chu aswan­qa sal­va­ku­nay­ki­chik­paq allin no­ti­cia­ta wi­lla­nay­paq­mi, icha­qa manam hatun ya­chay­niy­wan­chu wi­lla­ku­ni chay­na­pi Cris­to­pa cha­ka­ta­chi­kus­qan mana yan­qa­chas­qa ka­nan­paq. Cristollapi Diospa atiyninwan yachayninqa kasqanmanta

18 Cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qan­man­ta wi­lla­kuy­qa mana ser­viq­man­mi rik­cha­kun chin­kas­qa­

ku­na­paq­qa, sal­va­kuy­paq kaq­ku­na­paq­mi icha­qa kay wi­lla­kuy­qa atiy­ni­yoq. 19 Bi­bliam nin: Yachaysapakunapa yachaynintam chinkachisaq. Yuyayniyoqkunapa yuyaynintam qepanchakusaq.

20 ¿Ku­nan­qa ima­paq­t aq ser­v in ya­chay­sa­pa ru­na­pas, Dios­pa ley­nin ya­cha­chiq­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi ri­may­sa­pa­pas? Dios­mi kay pa­cha­pi ya­chay­ku­na­ta­qa yan­ qa­cha­run. 21 Kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­qa ki­kin­ku­pa ya­chay­nin­wan­mi Dios­ta mana req­sir­qa­ku­chu hi­nap­tin­mi Dios hatun ya­chay­ni­yoq kaspa iñiq­ku­na­ta sal­vay­ta mu­ nar­qa Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­chis­pan, chay­na­ta­má ru­rar­qa kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­paq­qa kay allin no­ti­cia mana va­leq­man rik­cha­kuch­kap­tin­pas. 22 Ju­dio­ku­nam munan *mi­la­gro­ku­na qa­way­lla­ta, *grie­go­ku­na­ña­taq­mi mas­kan ya­chay­lla­ta. 23 Ño­qan­chik­mi icha­qa wi­lla­kun­chik cha­ka­tas­qa Cris­to­man­ta. Ju­dio­ku­na­ paq­mi icha­qa kay wi­lla­kuy­qa pen­qay­paq hina, mana judio kaq­ku­na­paq­ña­taq­mi mana va­leq­man rik­cha­kun. 24 Dios­pa qa­yas­qan­ku­na­paq­ña­taq­mi judio kap­tin­pas chay­na­taq grie­go kap­tin­pas Cris­to­lla­pi kach­kan Dios­pa tukuy atiy­nin­pas chay­na­taq tukuy ya­chay­ nin­pas. 25 Dios­pa ima­pas ya­cha­chis­qan­qa ru­na­ku­na mana va­leq­paq ha­pich­kap­tin­pas ru­na­ku­na­pa tukuy ya­cha­chis­qan­man­ta­qa aswan mas yu­yay­wan ya­cha­chis­qam kach­ kan. Chay­na­taq­mi Dios­pa ima­pas ru­ras­qan­qa ru­na­ku­na­paq fa­ci­lla rik­cha­ka­pup­tin­pas pay­ku­na­pa ru­ras­qan­man­ta­qa aswan mas atiy­wan ru­ras­qa kach­kan. 26 Waw­qe-pa­ni­ku­na, ya­cha­nay­ki­chik­mi Dios­pa qa­ya­sus­qay­ki­chik­ta, Dios­má qa­ya­war­qan­chik kay pa­cha­pi

1 CORINTIOS 1​, ​2

2040

ya­chay­ni­yoq­ku­na hina aslla­raq kach­kap­tin­chik­pas, aslla­raq ka­ma­chi­kuq­ku­na kach­kap­ tin­chik­pas chay­na­taq aslla­raq allin req­sis­qa ru­na­ku­na kach­kap­tin­chik­pas. 27 Aswan­qa Dios­mi akllar­qa kay pa­cha­pi mana ya­chay­ni­yoq­ku­na­ta chay­na­pi ya­chay­ni­yoq­ku­na­ ta pen­qa­chi­nan­paq. Dios­qa akllar­qa kay pa­cha­pi mana atiy­ni­yoq­ku­na­tam chay­na­pi atiy­ni­yoq­ku­na­ta pen­qa­chi­nan­paq. 28 Dios­qa akllar­qa kay pa­cha­pi wak­cha­ku­na­tam, des­ pre­cias­qa­ku­na­tam hi­nas­pa mana ima­paq­pas ser­viq­ku­na­tam chay­na­pi ha­tun­chaq­ku­na­ta usu­chi­nan­paq. 29 Chay­na­qa manam pipas Dios­pa qay­llan­pi­qa ala­ba­kun­man­chu. 30 Icha­qa qam­ku­na­ta­qa Dios­pu­nim huk­lla­wa­sur­qan­ki­chik Cris­to Je­sus­wan, pay­tam chu­rar­qa ya­chay­nin­chik hina ka­nan­paq, pay­ray­ku mana hu­cha­yoq ka­nan­chik­paq, paypa chu­yan­ chas­qan ka­nan­chik­paq hi­nas­pa paypa li­bras­qan ka­nan­chik­paq. 31 Bi­bliam nin: —Pipas ala­ba­kuy­ta mu­nas­pa­qa Se­ñor­man­ta­yá ala­ba­ku­chun —nispa.

2

Chakatasqa Cristomanta Pablopa willakusqanmanta

1   Waw­qe-pa­ni­ku­na,

Dios­pa re­ve­la­was­qan­ta ñoqa wi­lla­kuq ha­mus­pay­qa wi­ llar­qay­ki­chik manam su­maq­lla­ña ri­may­wan­chu nitaq hatun ya­chay­wan­chu. 2 Qam­ku­na­wan kas­pay­qa manam mu­nar­qa­ni­chu ima­man­ta­pas ya­chay­ta­qa aswan­qa cha­ka­tas­qa Je­su­cris­to­lla­man­tam. 3 Qam­ku­na­man­mi ha­mur­qa­ni mana kall­pa­yoq, man­cha­kuy­man­ta kat­ka­ta­tas­tin. 4 Dios­man­ta wi­lla­kus­pay­qa manam ru­na­ku­na­ pa ya­chay­nin­man hi­na­chu nitaq sumaq ri­may­man hi­na­chu iñi­chiy­ta mu­nar­qa­ni. Aswan­qa iñi­chir­qay­ki­chik Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan­mi. 5 Qam­ku­na iñis­pay­ki­ chik­qa Dios­pa atiy­llan­wan­mi iñin­ki­chik, manam ru­na­ku­na­pa ya­chay­nin­wan­chu. 6 Ya­chay­man­t a­qa

Diosqa Espiritunwan reqsichikusqanmanta

ri­ma­ni­ku cabal iñiy­nin­ku­pi allin tak­yaq ru­na­ku­na­lla­wan­mi, kay ya­chay­qa manam kay pa­cha­man­ta­chu nitaq kay pa­cha­pi ka­ma­chi­kuq­ ku­na­man­ta­chu, pay­ku­na­qa tu­ku­r uq­llam. 7 Ri­ma­ni­ku­qa Dios­pa re­ve­las­qan ya­chay­man­tam otaq pa­kas­qa kaq­man­tam, chay­tam ma­na­raq­pas kay pacha unan­chas­qa kach­kap­tin Dios tan­tear­qa kan­cha­riq hina ka­nan­chik­paq. 8 Manam may­qan kay pa­cha­pi ka­ma­chi­kuq­ku­na­pas kay­ta­qa ya­char­qa­chu, ya­chas­pan­ku­qa manam hanaq pa­cha­pi mu­nay­cha­kuq­ta cha­ka­tan­man­ku­chu karqa. 9 Bi­bliam nin: Diosmi kuyaqninkunapaq alistarqa mana pipapas rikusqanta, mana pipapas uyarisqanta, mana pipapas piensasqanta. 10 Tukuy chay­ku­na­t am Dios req­si­chi­war­qan­chik Espi­r i­t un­wan. Espi­r i­t u­qa tukuy chay­ku­na­ta ya­chas­pan­mi req­sin­taq Dios­pa son­qon­pi kaq­ku­na­ta­pas. 11 Ru­na­pa pien­sas­qan­ku­na­ta­qa ya­chan kikin ru­na­pa espi­ri­t u­llan­mi, chay­na­taq­mi Dios­pa pien­sas­qan­ku­na­ta­pas ya­chan kikin Dios­pa Espi­ri­tu­llan­taq. 12 Ño­qan­chik­pas chas­kir­qan­chik­qa manam kay pa­cha­pi kaq espi­ri­tu­ta­chu aswan­qa Dios­pa Espi­ri­ tun­tam chay­na­pi Dios­pa ku­ya­kuy­nin­man hina qo­was­qan­chik­ta ya­cha­nan­chik­paq. 13 Ño­qay­ku­qa ri­ma­ni­ku kay­ku­na­man­ta­qa Dios­pa Espi­ri­t un­pa ya­cha­chi­was­qan­ku­ man hinam, manam ru­na­pa ya­cha­chi­was­qan­ku­man hi­na­chu, ya­cha­chi­ni­ku­pas Espi­ri­tu­man­ta kaq­ku­na­tam Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan ri­may­ku­na­wan.

2041

1 CORINTIOS 2​, ​3

14 Mana

iñiq ru­na­qa manam chas­kin­man­chu Dios­pa Espi­ri­tun­man­ta kaq­ku­na­ta­ qa, pay­pa­qa rik­cha­ka­pun yan­qa­paq­mi, ma­na­taq­mi entien­den­man­chu Espi­ri­tu­man hina entien­de­na kas­qan­ray­ku. 15 Espi­ri­tu­pa ya­na­pas­qan runam icha­qa juz­gan­man tukuy ima­ta­pas, pay­tam icha­qa mana pipas juz­gan­man­chu. 16 ¿Pitaq ya­chan­man Se­ñor­pa pien­sas­qan­ta? ¿Pitaq atin­man pay con­se­jay­ta? Ño­qan­chik­qa Cris­to­pa pien­sas­qan­man hinam pien­san­chik.

3

1   Chay­wan­pas

Pablopa llamkaqmasinkunamanta

waw­qe-pa­ni­ku­na, qam­ku­na­man­qa ri­ma­riy­man karqa manam Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan ru­na­ku­na­man hi­na­chu aswan­qa aycha­pa mu­nas­ qa­llan­pi kaq­ku­na­man hinam otaq Cris­to­man chay­raq iñiq­ku­na­man hinam. 2 Ñuñuq wa­wa­man leche to­ma­chich­kaq hinam ya­cha­chir­qay­ki­chik facil kaq­ku­na­lla­ta, qam­ ku­na­qa ma­na­raq­mi mi­kuy­ta­qa atir­qan­ki­chik­chu, ku­nan­pas ma­na­raq­má mi­kuy­ta­qa ati­waq­chik­raq­chu. 3 Qam­ku­na­qa aycha­lla­pi­raq kas­pam envi­dia­na­kun­ki­chik hi­nas­pa lir­ya­na­kun­ki­chik. Chay­ku­na­ta ru­ras­pa­qa ¿ma­na­chum aycha­man hi­na­lla­raq hi­nas­pa ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan­man hi­na­lla­raq kaw­sach­kan­ki­chik? 4 Qam­ku­nam nin­ki­chik: —Ño­qa­qa kani Pa­blo­pam —nispa. Wa­kin­ña­taq­mi ninku: —Ño­qa­qa kani Apo­los­pam —nispa. Chay­na­ku­na­ta nis­pa­qa ¿ma­na­chu mana iñiq­ku­na hi­na­lla­raq kach­kan­ki­chik? 5 ¿Aswan­qa pitaq Apo­los­qa? ¿Pitaq ño­qa­qa kani? Ño­qay­ku­qa Dios ser­viq­llam ka­ni­ku, ño­qay­ku­wan­taq­mi Se­ñor­man­pas iñir­qan­ki­chik, ño­qay­ku­qa ru­rar­qa­ni­ku Se­ñor­pa sa­pa­ka­ ma­man qo­was­qan­ku­man hinam. 6 Ñoqam tar­puch­kaq hina Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kur­qa­ni, Apo­los­ña­taq­mi *par­qoq hina karqa, Dios­ña­taq­mi wi­ña­chi­sur­qan­ki­chik. 7 Chay­na­pi­qa tar­puq­pas, par­qoq­pas manam ima­pas­chu aswan­qa Dios­llam plan­ta­ku­na­ ta­qa wi­ña­chin. 8 Tar­puq­wan par­qoq­qa igua­llam ka­ni­ku icha­qa llam­kas­qay­ku­man­ta­qa Dios­mi pa­ga­pu­wan­qa­ku sa­pa­ka­ma­man. 9 Ño­qay­ku­qa ka­ni­ku Dios­pa llam­kaq­ma­sin­mi, qam­ku­na­ña­taq­mi kan­ki­chik Dios­pa llam­kas­qan chak­ra hina hi­nas­pa Dios­pa wasi ru­ra­ chis­qan hina. 10 Ño­qa­qa kani maes­tro alba­ñil hinam, Dios­mi ya­cha­chi­war­qa ci­mien­to­ta chu­ra­nay­paq, huk­ña­taq­mi chay­pa ha­wan­man ha­ta­ri­chich­kan, chay ha­ta­ri­chiq­ku­na­qa sa­pa­ka­mam cui­da­do­wan ru­ra­nan­ku. 11 Manam pipas huk ci­mien­to chu­ray­ta­qa atin­man­ chu ña ci­mien­to chu­ras­qa kach­kap­tin­qa, chay ci­mien­to­qa­ri­ki kikin Je­su­cris­tom. 12 Kay ci­mien­to­pa ha­wan­pi­qa ru­rach­wan­mi qo­ri­wan­pas, qoll­qe­wan­pas, alha­ja ru­mi­wan­pas, ta­bla­wan­pas, pa­ja­wan­pas chay­na­taq so­qos­wan­pas. 13 Sa­pa­ka­ma­pa llam­kas­qan­mi jui­ cio pun­chaw­pi req­sis­qa kanqa, req­si­chis­qa­qa kanqa ni­na­wan­mi, chay­pim sa­pa­ka­ma­pa ru­ras­qan prue­bas­qa kanqa imay­nam kas­qan ya­cha­na­paq. 14 Pi­pa­pas ru­ras­qan ka­ñas­qa kach­kas­pan mana ru­pa­ra­chi­kup­tin­qa pa­gon­tam chas­kin­qa. 15 Sichu ru­ras­qan ru­pa­ra­chi­ kup­tin­qa lliw­tam pier­de­run­qa icha­qa ni­na­man­ta ayqech­kaq hinam ki­kin­qa sal­va­kun­qa. 16 ¿Ma­na­chum ya­chan­ki­chik Dios­pa tem­plon kas­qay­ki­chik­ta chay­na­taq Dios­pa Espi­ri­tun­ pas qam­ku­na­pi *ya­chas­qan­ta? 17 Pipas Dios­pa tem­plon tu­ñi­chiq­ta­qa paymi chin­ka­ra­chin­qa, Dios­pa tem­plon­qa pay­lla­paq­ña sa­paq­chas­qam, chay tem­plo­qa­ri­ki qam­ku­nam kan­ki­chik. 18 Amayá ki­k i­llay­k i­chik­qa enga­ña­kuy­chik­chu. Pipas kay pa­cha­pi ya­chay­man hi­ na­lla ya­chay­ni­yoq­qa mana ya­chaq hinam kanan che­qap ya­chay­ni­yoq ka­nan­paq. 19 Kay pa­cha­pi ya­chay­ku­na­qa Dios­paq­qa mana ser­v iq­mi. Bi­bliam nin: —Dios­mi tram­pa­wan ha­pich­kaq hina ya­chay­sa­pa­ku­na­ta hapin sacre kach­kap­ tin­ku­pas —nispa.

1 CORINTIOS 3​, ​4

2042

20 Huk­law­pi­pas

nich­kan­mi: Señorqa yachanmi yachaysapakunapa piensasqanta. Yachanmi chaykunaqa mana valeqlla kasqanta.

21 Chay­na­qa

manam pipas ala­ba­ku­nan­chu ru­na­ku­na­ta qa­tis­pan­qa, lla­pa­llan kaq­ku­na­qa qam­ku­na­pam. 22 Pa­blo­pas, Apo­los­pas, Pe­dro­pas, kay pa­cha­pas, kaw­ say­pas, wa­ñuy­pas, ku­nan­pas, ha­muq­pas, lla­pa­llan­mi qam­ku­na­pa. 23 Qam­ku­na­qa kan­ki­chik Cris­to­pam, Cris­to­ña­taq­mi Dios­pa.

4

Apostolkunapa llamkasqan

1   Ño­qay­ku­ta­qa Cris­to­pa ya­na­paq­nin­ta hi­na­lla­yá qa­wa­wa­chun­ku. Ño­qay­ku­qa ka­ni­ku ma­yor­do­mo hina Dios­pa ku­nan­ka­ma pa­kas­qan ya­cha­chiq­llam. 2 Allin ma­yor­do­mo­qa pa­tron­pa ka­ma­chis­qan­tam cum­plin. 3 Ño­qa­ta­qa manam ima­pas qo­ku­wan­chu ño­qa­man­ta imay­na pien­sas­qay­ki­chik­qa nitaq juez­pa imay­na pien­sas­ qan­pas. Ni­taq­mi ki­kiy­pas juz­ga­ku­ni­chu. 4 Con­cien­ciay lim­pio kap­tin­pas manam mana hu­cha­yoq­chu kani, ño­qa­ta­qa Se­ñor­mi juz­ga­wan­qa. 5 Chay­na­qa qam­ku­na­pas amayá juz­gay­chik­chu ma­na­raq tiem­po cha­ya­much­kap­tin­qa, su­yay­chik­qa Señor ha­ mus­pan tu­ta­yay­pi pa­kas­qa­ku­na­ta achkiy­man hor­qo­mu­nan­ta­yá. Paymi qa­wa­chin­qa ru­na­ku­na­pa son­qon­pa mu­nas­qan­ku­na­ta, chay­raq­mi Dios ala­ban­qa sa­pa­ka­ma­ta. 6 Waw­qe-pa­ni­ku­na, kay­ku­na­tam ni­muy­ki­chik allin­ni­ki­chik­paq ño­qa­ta­wan Apo­los­ta ejem­plo­paq chu­ras­pay chay­na­pi Bi­blia­pi qell­qas­qa­man hi­na­lla ya­cha­chi­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa mana may­qan­ni­ki­chik­pas huk­nin­ta des­pre­cias­pa huk­nin­ta­ña­taq ala­ba­nay­ki­chik­ paq. 7 Chay­na­qa ¿pitaq wa­kin­man­ta aswan allin­ta ru­ra­sur­qan­ki? Ima­pas qampi kaq­ta­qa Dios­mi qo­sur­qan­ki. Pay qo­such­kap­ti­ki­qa ¿ima­nas­qa­taq ala­ba­kun­ki mana chas­kiq hina? 8 Qam­ku­na­pa­qa ka­pu­sus­qan­ki­chik­ña­chus­mi tukuy mu­nas­qay­ki­chik­qa, qam­ku­na­qa apu­ña­chus­mi kas­qan­ki­chik, mana ya­na­pach­kap­ti­llay­kum rey hi­na­ña ri­ku­ri­rus­qan­ki­ chik. ¡Ama­la­ya reyña ka­waq­chik ño­qay­ku­pas qam­ku­na­wan kuska reyña ka­nay­ku­paq! 9 Ño­qay­ku *apos­tol­ku­na­ta­qa qe­pa­pi­chus­mi Dios­qa de­ja­ru­wan­ku hi­nap­tin­mi wa­ñuy­paq sen­ten­cias­qa hi­na­ña kach­ka­ni­ku. Ru­na­ku­na­pa­pas hi­nas­pa angel­ku­na­pa­pas qa­wa­ ku­nan­ñam kay pa­cha­pi chu­ras­qa kach­ka­ni­ku. 10 Ño­qay­ku­ta­qa upa­paq­mi ha­pi­wan­ku Cris­to­ray­ku, qam­ku­nam icha­qa Cris­to­pi ya­chay­sa­pa kan­ki­chik. Ño­qay­ku­ta­qa ha­pi­wan­ku mana kall­pa­yoq­paq­mi, qam­ku­nam icha­qa kall­pa­sa­pa kan­ki­chik. Ru­na­ku­nam qam­ku­na­ ta res­pe­ta­sun­ki­chik, ño­qay­ku­ta­ña­taq­mi des­pre­cia­wan­ku. 11 Ku­nan­ka­mam yar­qay­man­ta, ya­ku­man­ta, mana pa­cha­yoq hi­nas­pa ru­na­ku­na­pa ma­qas­qan ña­ka­rir­qa­ni­ku, wa­siy­ku­pas manam kan­chu. 12 Pi­si­pa­ni­kum sin­chi­ta llam­kas­pa, ru­na­ku­nam insul­ta­wan­ku, hi­nap­ tin­pas Dios­tam ma­ña­pu­ni­ku, ña­ka­ri­chi­wap­tin­ku­pas aguan­ta­ni­kum. 13 Mana allin­tam ño­qay­ku­man­ta ri­man­ku, ño­qay­kum icha­qa su­maq­lla­ta ri­ma­pa­ya­ni­ku, ku­nan­ka­mam kay pa­cha­pi qa­cha­ta hina qa­wa­wan­ku, llapa ru­na­pa wis­chu­pa­kus­qan hinam ri­ku­ri­ru­ni­ku. 14 Manam kay­ku­na­t a­qa qell­qa­muy­k i­chik pen­qa­chi­nay­paq­chu aswan­qa ku­yas­qay chu­riy­ku­na­man hina con­se­ja­nay­paq­mi. 15 Cris­to­man­ta chun­ka wa­ran­qa­ña ya­cha­ chiq­ni­ki­chik kap­tin­pas manam achka­chu tay­tay­ki­chik­qa, Cris­to Je­sus­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­llas­pa pay­man iñis­qay­ki­chik­ray­kum ño­qa­qa tay­tay­ki­chik hina kani. 16 Chay­mi rue­ga­kuy­k i­chik ejem­plo qos­qay­t a qa­t i­nay­k i­chik­paq. 17 Chay­ray­kum ka­cha­much­kay­ki­chik Se­ñor­man iñis­qan­pi allin tak­yaq Ti­mo­teo­ta, pay­qa­ri­ki chu­riy hinam, paymi yu­ya­ri­chi­sun­ki­chik imay­nam Cris­to­pi kaw­sas­qay­ta hi­nas­pa imay­nam tukuy hi­nas­tin­pi iñiq­ku­na­ta wa­tu­kus­pay ya­cha­chis­qay­ta. 18 Wa­

2043

1 CORINTIOS 4​-​6

kin­ni­ki­chik­mi ala­ba­kur­qan­ki­chik ma­na­ña­pas qam­ku­na­man cha­ya­ra­muy­man­chu hina. 19 Chay­wan­pas chay­llam ha­mu­ru­saq qa­way­kuq­ni­ki­chik Señor mu­nap­tin­qa hi­nas­pam ya­cha­saq chay ala­ba­kuq­ku­na­pa imam ruray atis­qan­ku­ta, manam ri­mas­ qa­llan­ku­ta­chu. 20 Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­qa manam ri­may­lla­chu aswan­qa Dios­pa atiy­nin­mi. 21 ¿Ima­ta­taq mu­nan­ki­chik qam­ku­na­man rispa ru­ra­nay­ta? ¿Cas­ti­ga­nay­ta­ chu icha ku­ya­kuy­wan hi­nas­pa llam­pu son­qo­wan qa­way­ku­nay­ta­chu?

5

Pablom juzgan huchallikuqkunata

huk kaq­ni­ki­chik ma­dras­ta­llan­wan ka­kus­qan­ta, chay hatun hu­cha­ta­qa Dios­pi mana iñiq­pas manam ru­ran­man­chu. 2 Chay­wan­pas pen­qa­kuy­wan ka­nay­ki­ chik­pas kach­kap­tin­mi ala­ba­kun­ki­chik­raq. Chay­na ruraq ru­na­ta­qa wis­chu­nay­ki­chik­mi qam­ku­na uku­man­ta. 3 Ma­na­ña qam­ku­na­wan kas­pay­pas espi­ri­tu­pi­qa qam­ku­na­wan­mi kach­ka­ni hi­nas­pam chay­pi­pas kay­man hina juz­ga­ru­ni­ña chay hucha ru­raq­ta. 4 Hu­ñu­ na­kuy­chik­yá Señor Je­su­cris­to­pa su­tin­pi hi­nap­tin­qa ño­qa­pas qam­ku­na­wan­mi kasaq espi­ri­tu­pi, qam­ku­na­wan­taq­mi kanqa Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa atiy­nin­pas. 5 Chay­na­qa chay hu­cha­lli­kuq ru­na­qa *Sa­ta­nas­pa ma­kin­man chu­ras­qam kanqa cuer­pon­ta wa­ñu­chi­ nan­paq chay­na­pi Señor Jesus ku­ti­mup­tin­ña­taq espi­ri­tun sal­vas­qa ka­nan­paq. 6 Chay­na­qa manam ala­ba­ku­nay­ki­chik­chu. ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik aslla qon­chu­pas achka masa po­qo­chis­qan­ta? 7 Wis­chuy­chik­yá chay ñaw­paq qon­chu­ta mana hu­cha­lli­ chi­su­nay­ki­chik­paq chay­na­pi *Pas­cua Fies­ta­pi mi­ku­na mana qon­chu­yoq tanta hina ka­nay­ki­chik­paq. Chay mana qon­chu­yoq tanta mosoq ma­sa­man­ta ru­ras­qa hinam qam­ku­na­qa kan­ki­chik. Kikin Cris­tom cha­ka­tas­qa wa­ñur­qa ño­qan­chik­ray­ku, pay­qa­ri­ ki Pas­cua­pi ño­qan­chik­paq wa­ñu­chis­qa *car­ne­ro hinam. 8 Chay­na­qa *Pas­cua Fies­ta­pi mana qon­chu­yoq tan­ta­ta­yá mi­ku­sun, chay mana qon­chu­yoq tan­ta­qa­ri­ki tukuy son­qo­ wan ru­ras­qan­chik­mi hi­nas­pa che­qap ri­mas­qan­chik­mi. Amayá hu­cha­lli­ku­sun­chu nitaq mana allin­ta­pas ru­ra­sun­chu fies­ta­pi ñaw­paq qon­chu­yoq tan­ta­ta ru­rach­kaq hi­na­qa. 9 Ñaw­paq car­tay­pim ni­mur­qay­ki­chik hu­cha­pa­kuq ru­na­ku­na­wan­qa ama jun­ta­ku­ nay­ki­chik­paq. 10 Kay­wan­qa nich­kay­ki­chik manam kay pa­cha­pi lla­pa­llan hu­cha­pa­kuq ru­na­ku­na­man­ta pa­say­paq ra­ki­ku­ru­nay­ki­chik­ta­chu nitaq qoll­qe­lla ku­yaq­ku­na­man­ta ra­ki­ku­ru­nay­ki­chik­ta­chu nitaq su­wa­ku­na­man­ta ra­ki­ku­ru­nay­ki­chik­ta­chu nitaq tay­ta­ cha-ma­ma­cha ado­raq­ku­na­man­ta ra­ki­ku­ru­nay­ki­chik­ta­chu, chay­na kap­tin­qa­ri­ki kay pa­cha­man­ta­qa lloq­si­ku­ruch­wan­ñach. 11 Nir­qay­ki­chik­qa “Waw­qem kani” otaq “Panim kani” nispa hu­cha­pa­kuq­ku­na­wan, qoll­qe­lla ku­yaq­ku­na­wan, tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­raq­ku­na­wan, cuen­to qe­pi­ku­na­wan, sin­ka­kuq­ku­na­wan hi­nas­pa su­wa­ku­na­wan mana huk­lla­wa­na­ku­nay­ ki­chik­paq­mi. Chay­ku­na­wan­qa amam kus­ka­pas mi­kun­ki­chik­chu. 12 Manam ño­qa­qa mana iñiq­ku­na­ta­qa juz­gay­man­chu, qam­ku­nam icha­qa iñiq­ku­na­ta juz­ga­nay­ki­chik. 13 Dios­mi juz­ gan­qa mana iñiq­ku­na­ta­qa. Qam­ku­na ukupi kaq chay mana allin ru­na­ta­qa wis­chuy­chik­yá.

6

1   Ya­cha­nim

Quejanakuymanta

1   Qam­ku­na ukupi pipas iñiq­ma­sin­pa con­tran­pi que­ja­kuy­ta mu­nap­tin­qa ¿ima­nas­qa­taq

ri­waq­chik Dios­pi mana iñiq au­to­ri­dad­ku­na­man­raq Dios­pi iñiq­ku­na arre­gla­su­nay­ ki­chik­paq kach­kap­tin­qa? 2 ¿Icha ma­na­chu ya­chan­ki­chik Dios­pi iñiq­ku­na­qa kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta juz­ga­nan­chik­ta? Kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas juz­ga­nay­ki­chik kach­kap­tin­qa ¿ma­ na­chu ati­waq­chik taksa asun­to­ku­na arre­glay­ta? 3 ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik angel­ku­na­ta­pas juz­ga­nan­chik­ta? ¿Chay­chu kay pa­cha­pi taksa kaq­ku­na­ta mana arre­glay­ta ati­waq­chik? 4 Kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­man­ta que­ja­na­kus­pa­qa ¿ima­nas­qa­taq rin­ki­chik Dios­pi mana iñiq au­to­

1 CORINTIOS 6​, ​7

2044

ri­dad­ku­na­man­qa? 5 Kay­ta­qa ni­ki­chik pen­qa­ku­nay­ki­chik­paq­mi: ¿Ma­na­chu qam­ku­na ukupi pipas ya­chay­ni­yoq kan waw­qen­tin que­ja­na­kup­tin arre­gla­nan­paq? 6 ¿Allin­chu kan­man huk wawqe huk­nin­pa con­tran­pi mana iñiq au­to­ri­dad­ku­na­man que­ja­kuy­nin? 7 Che­qap­t a­pas ki­k i­k i­chik­pu­ra que­ja­na­kuy­ni­k i­chik­qa pen­qay­paq­mi ¿ima­ nas­qa­taq mana aguan­tay­kun­ki­chik­chu mana allin­ta ru­ra­ru­sup­ti­ki­chik­qa otaq enga­ña­ru­sup­ti­ki­chik­qa? 8 Qam­ku­na­raq­mi waw­qe­ki­chik­ta­qa mana allin­ku­na­ta ru­ran­ki­chik hi­nas­pam enga­ñan­ki­chik. 9 ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa mana allin ru­raq­ku­na­ qa mana yay­ku­nan­ta? Amayá pan­tay­chik­chu, Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa manam yay­kun­qa­chu hu­cha­pa­kuy­pi pu­riq­ku­na­pas, tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­raq­ku­na­pas, ca­sa­do kach­kas­pa huk­wan ka­kuq­ku­na­pas nitaq qa­ri­ma­sin­wan kaq­ku­na­pas 10 nitaq su­wa­ku­na­pas, qoll­qe­lla ku­yaq­ku­na­pas, sin­ka­kuq­ku­na­pas, cuen­to qe­pi­ku­na­pas nitaq enga­ña­kuq­ku­na­ pas. 11 Chay­na­má kar­qan­ki­chik qam­ku­na­pas, icha­qa Dios­mi may­llay­ku­sur­qan­ki­chik, ki­ki­llan­paq­ñam sa­paq­cha­sur­qan­ki­chik, Señor Je­sus­pa su­tin­pim hi­nas­pa Dios­nin­chik­pa Espi­ri­tun­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­mi mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kis­qa kach­kan­ki­chik. 12 Ru­ray­man­mi

Cuerponchikqa Diosllapaqña kasqanmanta

tukuy ima mu­nas­qay­ta­qa, icha­qa manam lliw­chu allin. Tukuy mu­nas­qay­tam ru­ray­man icha­qa manam de­ja­ku­nay­chu chay mu­nas­qay­ku­na mu­nay­cha­ku­wa­nan­ta. 13 Mi­kuy­qa wik­sa­paq­mi, wik­sa­ña­taq­mi mi­kuy­paq. Chay­ ku­na­ta­qa Dios­mi tu­kun­qa. Cuer­po­qa manam hu­cha­pa­kuy­pi pu­ri­na­paq­chu. Cuer­po­qa Se­ñor­paq­mi, Se­ñor­ña­taq­mi cuer­po­paq. 14 Imay­nam Dios kaw­sa­ri­chir­qa Se­ñor­ta chay­na­lla­taq­mi ño­qan­chik­ta­pas kaw­sa­ri­chi­wa­sun­chik atiy­nin­wan. 15 ¿Ma­na­chu ya­chan­k i­chik cuer­poy­k i­chik­qa Cris­to­pa cuer­pon­pa par­ten kas­qan­ ta? ¿Cris­to­pa cuer­pon­pa par­ten­ta­chu huk­lla­way­man chu­chu­mi­ka­pa cuer­pon­pa par­ten­man? ¡Ma­na­pu­nim! 16 ¿Icha ma­na­chu ya­chan­ki­chik huk runa chu­chu­mi­ka­ wan ka­rus­pa­qa huk cuer­po­lla­ña kas­qan­ku­ta? Dios­mi nin: —Iskay­nin­kum kanqa huk runa hi­na­lla­ña —nispa. 17 Pipas Se­ñor­man huk­lla­wa­kus­pan­qa espi­r i­t u­pim huk­lla­ña pay­wan kach­kan. 18 Amamá hu­cha­pa­kun­k i­chik­chu, ru­na­pa huk rik­chaq hucha ru­ras­qan­qa manam cuer­pon­pa con­t ran­pi­chu, hu­cha­pa­kuq­mi icha­qa ki­kin­pa cuer­pon­pa con­t ran­pi hu­cha­lli­kun. 19 ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik cuer­poy­ki­chik­qa Chuya Espi­ ri­tu­pa tem­plon kas­qan­ta, pay­ta­qa Dios­mi qo­sur­qan­ki­chik qam­ku­na­pi ka­nan­paq. Qam­ku­na­qa manam ki­ki­ki­chik­pa­ña­chu kan­ki­chik. 20 Dios­mi ran­ti­war­qan­chik pre­cio­wan, chay­na­qa cuer­poy­ki­chik­wan­pas Dios­ta­yá ala­bay­chik.

7

Casarakuymanta consejokuna

1   Qell­qa­mu­was­qay­ki­chik­tam

con­tes­ta­muy­ki­chik, allin­mi kan­man ru­na­pa mana ca­sa­ra­kuy­nin­qa. 2 Icha­qa mana hu­cha­pa­ku­na­paq­mi sa­pa­ka­ma war­mi­ yoq-qo­sa­yoq kanan. 3 Qo­sa­qa de­ber­nin­tam cum­pli­nan war­min­wan chay­na­taq­mi war­mi­pas de­ber­nin­ta cum­pli­nan qo­san­wan. 4 War­mi­pa cuer­pon­qa manam ki­kin­ pa­ña­chu aswan­qa qo­san­pa­ñam, qo­sa­pa cuer­pon­pas ma­na­taq­mi ki­kin­pa­ña­chu aswan­qa war­min­pa­ñam. 5 War­mi­ki­chik­wan otaq qo­say­ki­chik­wan kay­ta­qa amayá ne­ga­na­kuy­chik­chu, ne­gas­pa­qa-ne­ga­na­kuy­chik iskay­ni­ki­chik Dios­ta ma­ña­ku­nay­ki­ chik­paq huk-is­kay pun­chaw tan­tea­na­kus­pa­lla­yá, chay­man­ta­qa kaq­lla­yá ka­kuy­chik, yan­qa­ña­taq mana aguan­tay­ta atip­ti­ki­chik *Sa­ta­nas hu­cha­lli­chi­sun­ki­chik­man.

2045 6 Kay­ku­na­ta­qa

1 CORINTIOS 7

ni­ki­chik con­se­jas­pay­mi, manam ka­ma­chis­pay­chu. 7 Ño­qa­qa mu­ nay­man­mi lla­pa­llan­ku­pas ñoqa hina ka­nan­ku­ta, icha­qa Dios­mi sa­pa­ka­ma­man atiy­ta qon, wa­kin­man­mi qon ca­sa­do ka­nan­paq, wa­kin­man­ña­taq sol­te­ro ka­nan­paq. 8 Sol­te­ro­ku­na­paq­wan viu­da­ku­na­paq­mi icha­qa allin kan­man mana ca­sa­ra­kus­pa ñoqa hina kay­nin­ku. 9 Mana aguan­tay­ta atis­pa­yá icha­qa ca­sa­ra­ku­chun­ku, ca­sa­ra­ kuy­mi allin­qa huk­nin-huk­nin mu­na­pa­yay­man­ta­qa. 10 Ca­sa­do kaq­ku­na­t am icha­qa ka­ma­chi­ni, war­mi­qa amayá qo­san­man­t a­qa ra­ki­ku­chun­chu. Kay ka­ma­chi­kuy­qa manam ño­qa­pa­chu aswan­qa Se­ñor­pam. 11 Ra­ ki­ku­rus­pan­qa ama­taq­yá huk­wan­qa ca­sa­ra­ku­chun­chu, ma­na­chay­qa qo­san­wan­yá amis­ta­chun. Qo­san­pas ama­taq­yá de­ja­chun­chu war­min­ta­qa. 12 Wa­kin­ku­na­tam icha­qa ñoqa nini, manam Se­ñor­chu, huk kaq waw­qe­pa war­min kanqa Dios­pi mana iñiq icha­qa hawka *ya­cha­kun­qa pay­wan hi­nap­tin­qa amayá ra­ki­ku­chun­chu. 13 Chay­na­taq huk kaq war­mi­pa qosan kanqa Dios­pi mana iñiq, icha­qa hawka ya­cha­kun­qa pay­wan hi­nap­tin­qa amayá ra­ki­ku­chun­chu. 14 Dios­pi mana iñiq qo­sa­qa Dios­paq sa­paq­ chas­qam Dios­pi iñiq war­min­ray­ku, chay­na­taq­mi Dios­pi mana iñiq war­mi­pas Dios­paq sa­paq­chas­qa Dios­pi iñiq qo­san­ray­ku. Mana chay­na kap­tin­qa wa­wa-c­hu­ri­ki­chik­mi kan­man Dios­pi mana iñiq­ku­na­pa chu­rin­ku­na hina, pay­ku­na­qa kach­kan Dios­paq sa­paq­chas­qa­ñam. 15 Dios­pi mana iñiq qari otaq warmi ra­ki­kuy­ta mu­nas­pa­qa ra­ki­ku­chun­yá, chay­na­pi­qa waw­qe­pas pa­ni­pas li­bre­ñam. Dios­qa qa­ya­war­qan­chik haw­ka­yay­man­mi. 16 Mana ra­ki­kus­ pa­qa ya­qa­pas­mi qo­say­ki­ta sal­va­waq, qo­sa­pas ya­qa­pas­mi war­mi­ki­ta sal­va­waq. 17 Imay­na kas­pa­pas sa­pa­ka­mam kaw­sa­nan Se­ñor­pa qos­qan­man hina hi­nas­pa Dios­pa sa­pa­ka­ma­ta qa­yas­qan­man hina, chay­na­ta­má ka­ma­chi­ni llapa iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kuy­ nin­pi. 18 Pi­ta­pas judio hina *se­ña­las­qa­ta Dios qa­yap­tin­qa hina se­ña­las­qa­yá ka­chun, mana se­ña­las­qa­ta qa­yap­tin­qa ama­taq­yá se­ña­la­chi­ku­chun­chu. 19 Manam ima­nan­chu se­ña­las­qa otaq mana se­ña­las­qa kay­nin­chik­pas, allin­qa Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na ka­su­kuy­nin­ chik­mi. 20 Dios qa­yap­tin imay­nam kas­qan­ku­man hi­na­lla­yá sa­pa­ka­ma ka­chun. 21 Sir­vien­te kach­kas­pa­lla­raq qa­yas­qa kap­ti­ki­qa manam ima­nan­chu, li­bra­kuy­ta atis­pa­qa li­bra­ku­yá. 22 Sir­vien­te kach­kap­tin Señor qa­yap­tin­qa li­bre­ñam Se­ñor­ta ser­vi­nan­paq, chay­na­taq­mi libre kach­kap­tin Señor qa­yap­tin­qa Cris­to­pa ser­viq­nin­ña. 23 Dios­mi ran­ti­sur­qan­ki­chik pre­ cio­wan, chay­na­qa amayá ru­na­pa sir­vien­ten­qa kay­chik­chu. 24 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­ku­na, imay­nam qa­yas­qa kas­qay­ki­chik­man hi­na­yá Dios­ta sa­pa­ka­ma qa­tiy­chik. 25 Don­ce­lla­ku­na­man­ta­qa manam kan­chu Se­ñor­pa ka­ma­chi­kuy­nin icha­qa con­se­joy­tam qoni Se­ñor­pa ku­ya­pa­ya­was­qan­man hina con­fian­za kas­qan­ray­ku. 26 Ño­qa­man­ta­qa allin­mi pipas sol­te­ro­lla kan­man mana allin tiem­po­ku­na­pi kas­qan­chik­ray­ku. 27 Ca­sa­do kas­pa­qa amayá ra­ki­kuy­chu war­mi­ki­man­ta. Sa­pa­llay­ki kas­pa­qa ama­taq­yá war­mi­ta mas­kay­chu. 28 Chay­wan­pas ca­sa­ra­kus­pay­ki­qa manam hu­cha­lli­kuch­kan­ki­chu, don­ce­lla ca­sa­ra­ kus­pan­pas ma­na­taq­mi hu­cha­lli­kuch­kan­chu, ca­sa­ra­kuq­ku­nam icha­qa kaw­say­nin­ku­pi sa­sa­cha­kuy­pi kan­qa­ku. Ño­qa­qa mu­nay­man­mi mana sa­sa­cha­kuy­ni­yoq ka­nay­ki­chik­ta. 29 Waw­qe-pa­ni­ku­na, kay­tam niyta mu­nay­ki­chik, ma­na­ñam tiem­po kan­ña­chu chay­mi ku­nan­man­ta­qa ca­sa­do­ku­na­pas kaw­sa­nan mana war­mi­yoq­pas kan­man hi­ na­ña. 30 Lla­kis­qa kaq­ku­na­pas mana lla­ki­yoq hinam ka­nan­ku, ku­sis­qa kaq­ku­na­pas mana ku­si­kuy­ni­yoq hinam ka­nan­ku chay­na­taq­mi ran­tiq­ku­na­pas mana ka­puq­ni­yoq hina ka­nan­ku. 31 Kay pa­cha­pi allin kaq­ku­na­wan ser­vi­chi­kuq­ku­na­pas allin kaq­ku­na­ wan mana ser­vi­chi­kuq hinam ka­nan­ku, kay pacha qa­was­qan­chik­qa tu­ku­run­qam. 32 Mu­nay­man­mi mana afan­ni­yoq ka­nay­ki­chik­ta. Sol­te­ro kaq­ku­na­qa ocu­pa­kun Se­ ñor­pa kaq­nin­ku­na­lla­pim payta agra­da­nan­paq. 33 Ca­sa­do qa­ri­ku­na­ña­taq­mi ocu­pa­kun­ku

1 CORINTIOS 7​-​9

2046

kay pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta chay­na­pi war­min­ta agra­da­nan­paq. 34 Ca­sa­da war­mi­qa manam don­ce­lla warmi hi­na­chu, *don­ce­lla war­mi­qa Se­ñor­pa kaq­nin­ku­na­pim ocu­pa­ kun cuer­pon­pi­wan espi­ri­tun­pi Dios­paq sa­paq­chas­qa ka­nan­paq. Ca­sa­da war­mi­ña­taq­mi ocu­pa­kun kay pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta chay­na­pi qo­san­ta agra­da­nan­paq. 35 Kay­t a­qa ni­k i­chik allin­ni­k i­chik­paq­mi, manam har­ka­kus­pay­chu aswan­qa allin­ ta kaw­sas­pa mana hukpi afa­na­kus­pa Se­ñor­ta ser­vi­nay­ki­chik­paq­mi. 36 Icha­pas *don­ce­lla chu­r in­man­t a pipas pien­san­man: —Har­ka­kus­qay­ray­kum pa­ya­ya­r un­man —nispa. Chay­na­ta pien­sas­pan ca­sa­ra­chiy­ta mu­nap­tin­qa allin­mi, ca­sa­ra­chi­chun­yá, manam chay­qa hu­cha­chu. 37 Icha­qa sichu pipas mana obli­gas­qa kach­kas­pa, libre kas­qan­man hina mu­nan­man warmi chu­rin­qa don­ce­lla­lla ka­nan­ta hi­nas­pa­qa allin­tam ruran. 38 Chay­na­qa ca­sa­ra­chis­pa­qa allin­tam ruran, mana ca­sa­ra­chis­pan­ña­taq­mi aswan allin­ta­raq ruran. 39 Ca­sa­da war­mi­qa manam ra­k i­kun­man­chu qo­san­man­t a pay kaw­sa­kuch­kap­t in­ qa, qosan wa­ñu­kup­tin­mi icha­qa li­bre­ña pi­wan­pas mu­nas­qan­wan ca­sa­ra­ku­nan­paq, icha­qa Se­ñor­pi iñiq­wan. 40 Icha­qa tan­teas­qay­man hi­na­qa mana ca­sa­ra­kus­pan­mi aswan ku­si­kuy­ni­yoq­qa kan­man. Cree­nim Dios­pa Espi­ri­tun­qa ño­qa­pi­pas kas­qan­ta.

8

Taytacha-mamachakunaman ofrecesqa mikuykunamanta

1   Tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­man ofre­ces­qa aycha­man­ta­qa lla­pa­llan­chik­mi ya­chan­chik, icha­qa chay ya­chas­qan­chik­man­tam ala­ba­kun­chik. Ku­ya­na­kus­pan­chik­mi icha­qa wi­ña­chi­na­kun­chik. 2 Pipas cree­kun imam ya­chas­qan­ta hi­nas­pan­qa ma­na­raq­mi ima­ta­pas ya­chan­chu imay­nam ya­cha­nan­ta hi­na­qa. 3 Dios kuyaq ru­na­qa Dios­pa req­sis­qan­mi. 4 Chay­na­qa tay­t a­cha-ma­ma­cha­ku­na­man ofre­ces­qa mi­kuy­man­t a­qa ya­chan­chik­ mi, kay pa­cha­pi tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­qa manam Dios­chu, chu­lla­llam Dios­qa. 5 Hanaq pa­cha­pi­pas, kay pa­cha­pi­pas “dios” nis­qan­ku­qa kach­kan­mi, achka­lla­ña dios­ku­na hi­nas­pa se­ñor­ku­na kach­kap­tin­pas 6 ño­qan­chik­pa­qa chu­lla­llam Dios­ nin­chik­qa, pay­qa­ri­ki Dios Tay­tam. Paymi ru­rar­qa tukuy imata, ño­qan­chik­pas pay­paq­mi kan­chik. Chu­lla­llam Se­ñor­qa, pay­qa­ri­ki Je­su­cris­tom, pay­wan­mi tukuy ima­pas unan­chas­qa karqa, pay­wan­taq­mi ño­qan­chik­pas unan­chas­qa kan­chik. 7 Icha­qa manam lliw­chu chay­ta­qa ya­chan­ku. Chay­mi tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ ta ñaw­paq ado­raq­ku­na­qa mi­kun­ku chay­ku­na­ta ado­rach­kaq hina, chay­na­pim mana su­maq­ta ya­chas­qan­ku­ray­ku con­cien­cian acu­san. 8 Manam mi­kus­qan­chik­ray­ku­chu Dios­qa chas­ki­wan­chik, manam allin­qa kasun mi­kus­qan­chik­wan­chu nitaq mana mi­kus­ qan­chik­wan­chu. 9 Icha­qa cui­da­kuy­chik, yan­qa­taq libre kay­ni­ki­chik hu­cha­lli­chin­man mana ancha ya­chay­ni­yoq kaq­ku­na­ta. 10 Sichu chay­ku­na­ta ya­chach­kas­pa mi­kun­ki tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­pa kas­qan­pi hi­nap­tin­ña­taq con­cien­cian­pi iskay­ra­yaq wawqe chay ru­ras­qay­ki­wan kall­pan­cha­kus­pa mi­ku­run­man chay tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­man ofre­ces­qa­ta. 11 Chay­na­pim iñiy­nin­pi mana sumaq tak­yaq waw­qe­ki­qa urma­run­man ya­chach­kas­pa ru­ras­qay­ki­ray­ku. Cris­to­qa­ri­ki pay­paq­mi wa­ñur­qa. 12 Con­cien­cian­pi iskay­ra­yaq waw­qe­ku­na­ta huk­man­ya­chis­pa­qa paypa con­tran­pi hu­cha­lli­kus­pam kikin Cris­to­pa con­tran­pi­pas hu­cha­lli­kuch­kan­ki­chik. 13 Chay­na­qa, mi­kus­qay­wan waw­qey hu­ cha­lli­ku­nan kap­tin­qa ma­na­má mi­ku­saq­chu aycha­ta chay­na­pi mana hu­cha­lli­chi­nay­paq.

9

1   Ño­qa­qa

Apostolpa derechonmanta

¿ma­na­chum *apos­tol kani? ¿Ma­na­chum libre kani? ¿Ma­na­chum Se­ ñor­nin­chik Je­sus­ta­qa ri­kur­qa­ni? ¿Ma­na­chum qam­ku­na­pas Se­ñor­man iñi­chis­qay

2047

1 CORINTIOS 9

kan­ki­chik? 2 Apos­tol­paq wa­kin­ku­na mana chas­ki­wap­tin­pas qam­ku­na­qa req­si­wan­ki­chik­ mi, qam­ku­na­ta Se­ñor­man iñi­chis­qay­mi *sello hina su­ti­lla kach­kan apos­tol kas­qay­man­ta. 3 Con­t ray­pi ri­maq­ku­na­tam kay­na­ta nini: 4 Mi­ku­nay­ta­wan to­ma­nay­ta­qa chas­kiy­ man­mi. 5 Iñiq war­mi­wan ca­sa­ra­kus­pay­qa kus­kam pu­riy­man­ku wakin *apos­tol­ku­na hina, chay­na­tam ruran Se­ñor­pa waw­qen­ku­na­pas chay­na­taq Pe­dro­pas. 6 ¿Icha ño­qa­wan Ber­na­bey­lla­chu llam­ka­nay­ku? 7 ¿Pitaq sol­da­do kan­man ki­kin­man­ta gas­ta­ kus­pan? ¿Pitaq uvas­ta tar­pus­pa mana ru­run­ta mi­kun­man­chu? ¿Pitaq ani­mal­ku­na­ta uywach­kas­pan mana le­chen­ta to­man­man­chu? 8-9 Yan­qa­taq kay­ku­na nis­qay­ta cree­ waq­chik ru­na­pa nis­qan­ta hi­na­lla, Moi­ses­pa qell­qas­qan ley­pi­pas kay­na­tam nin: —Erapi tri­llaq bue­yes­ta­qa amam sen­qa­pan­ki­chu —nispa. Dios­qa kay­ta­qa nirqa manam ani­mal­ku­na­man­ta lla­ki­kus­pa­lla­chu 10 aswan­qa ño­qan­chik­paq ejem­plo ka­nan­paq­mi. Imay­nam chak­ra­pi ya­pu­kuq­pas, tri­lla­kuq­pas llam­kan pa­gon­ta chas­ki­nan­paq, chay­nam kay leyqa qell­qas­qa karqa allin­nin­chik­paq. 11 Chay­mi ño­qay­ku­pas tar­puch­kaq hina espi­ri­tu­man­ta kaq­ku­na­ta wi­llach­kas­pay­ku­qa qam­ku­na­man­ta co­se­chach­kaq hina chas­ki­nay­ku pa­goy­ku­ta. 12 Huk­ku­na­pas qam­ku­ na­man­ta pa­gon­ta chas­kich­kap­tin­qa ¿ño­qay­ku­qa ma­na­chu chas­kiy­man­ku? Icha­qa manam chay de­re­choy­ku­ta­qa chas­kir­qa­ni­ku­chu aswan­qa ña­ka­rir­qa­ni­ kum man­tie­ne­ku­nay­ku­paq chay­na­pi Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­llas­qay­ku mana des­pre­cias­qa ka­nan­paq. 13 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­mi Dios­pa tem­plon­pi llam­ kaq­ku­na­qa ofren­da­ku­na­man­ta mi­kus­qan­ku­ta. Tem­plo­pi ani­mal wa­ñu­chiq­ku­na­pas ani­mal wa­ñu­chis­qan­ku­pa par­ten­tam mi­kun­ku. 14 Chay­na­taq­mi Se­ñor­pas ka­ma­ chir­qa allin no­ti­cia wi­lla­kuq­ku­na­qa wi­lla­kus­qan­ku­wan man­tie­ne­ku­nan­ku­paq. 15 Icha­qa manam chay de­re­choy­t a­qa ma­ñar­qay­k i­chik­chu ni­t aq­mi qell­qa­much­kay­ ki­chik­pas ima­pas qo­wa­nay­ki­chik­ray­ku­chu. Wa­ñu­kuy­mi aswan allin­qa kan­man ima­pas qo­wa­nay­ki­chik­man­ta­qa. Qo­wap­ti­ki­chik­qa ma­na­ñach ala­ba­kuy­man­ña­chu. 16 Ño­qa­pa­qa manam ala­ba­ku­nay­paq­chu Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­kuy­niy­qa aswan­qa obli­ga­cion­niy­mi. ¡Imay­na­raq kay­man allin no­ti­cia­ta mana wi­lla­kus­pay­qa! 17 Ki­ki­llay­man­ta ru­rap­tiy­qa ka­pu­wan­qam pre­mioy. Obli­gas­qa ru­ras­pay­qa Dios­pa ka­ ma­chis­qa­llan­tam ru­rach­ka­ni. 18 Chay pre­mioy­qa Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta mana pa­go­lla­paq wi­lla­kuy­mi hi­nas­pa de­re­choy­ta mana ma­ña­kus­pa llam­kay­mi. 19 Mana pipa sir­vien­ten kach­kas­pay­mi lla­pa­llan­ta ser­vi­ni aswan achka ru­na­ku­na­ta Cris­to­paq ga­na­nay­ray­ku. 20 Ju­dio­ku­na­wan kas­pay­qa judio hinam kani pay­ku­na­ta ga­ na­nay­ray­ku, Moi­ses­pa ley­nin ka­su­kuq­ku­na­wan kas­pay­qa, ley­tam ka­su­ku­ni pay­ku­na­ta ga­na­nay­ray­ku, chay­na­tam ru­ra­ni ley­ta­qa mana ka­su­ku­nay kach­kap­tin­pas. 21 Moi­ses­pa ley­nin mana ka­su­kuq­ku­na­ta ga­na­nay­ray­kum ley mana ka­su­kuq hina kani, chay­wan­pas Dios­pa ley­nin­ta­qa ka­su­ku­nim Cris­to­pa ley­nin­ta ka­su­kus­pay. 22 Mana ancha iñiy­ni­yoq­ ku­na­wan kas­pay­mi ño­qa­pas chay­na kani pay­ku­na ga­na­nay­ray­ku, sa­pa­ka­ma­wan­mi pay­ku­na hina kani wa­ki­llan­ta­pas sal­va­nay­ray­ku. 23 Tukuy ima­tam ru­ra­ni Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­ku­nay­ray­ku hi­nas­pa allin no­ti­cia­man­ta allin kaq­ku­na chas­ki­nay­ray­ku. 24 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas car­re­ra­pi­qa achka kall­pas­pan­ku­pas huk­llam chas­kin pre­mio­ta­qa. Qam­ku­na­pas kall­pach­kaq hi­na­yá kaw­say­chik pre­mio chas­ki­nay­ki­chik­ paq. 25 Ga­na­na­kuy­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­qa tukuy ima­man­tam cui­da­kun­ku. Pay­ku­na­qa ru­ran­ku tu­ku­ruq pre­mio­ta chas­ki­na­llan­ku­paq­mi, ño­qan­chik­mi icha­qa ru­rach­kan­chik wi­ña-wi­ñay­paq pre­mio chas­ki­nan­chik­paq. 26 Ño­qa­qa kall­pa­ni manam ñawsa hi­na­chu ni­taq­mi pe­lea­ni­pas yan­qa­lla ta­kach­kaq hi­na­chu. 27 Aswan­qa ensa­yas­pay­mi cuer­poy­ta ka­su­chi­ni chay­na­pi huk­ku­na­ta­pas ya­cha­chich­kas­pay mana qe­pa­ru­nay­paq.

1 CORINTIOS 10

10

2048

Taytacha-mamachakunapa contranpi yachachikuymanta

1   Mu­na­nim

waw­qe-pa­ni­ku­na kay­ku­na ya­cha­nay­ki­chik­ta. Ñaw­paq abue­ lon­chik­ku­na­qa lla­pa­llan­kum pu­y u­pa llan­tuy­nin­pi kar­qa­ku hi­nas­pam lla­pa­llan­ku pa­sar­qa­ku Puka Lamar Qo­chan­ta. 2 Chay­na­pim Moi­ses­man­ta­ka­ma lla­pa­llan­ku bau­ti­zas­qa kar­qa­ku pu­y u­wan hi­nas­pa lamar qo­cha­wan. 3 Ya­cha­chi­ wa­nan­chik­paq­mi lla­pa­llan­ku mi­kur­qa­ku huk rik­chaq mi­kuy­lla­ta. 4 Huk rik­chaq ya­ku­lla­ta­taq­mi pay­ku­na­qa to­mar­qa­ku­pas, chay ya­ku­qa qa­qa­man­ta lloq­si­muq­ mi, chay qa­qa­qa­ri­ki karqa pay­ku­na­wan riq Cris­tom. 5 Aswan­qa pay­ku­na­man­tam achkaq mana agra­dar­qa­chu Dios­ta chay­mi wa­ñu­r us­pan­ku pu­run­pi qe­pa­rur­qa­ku. 6 Chay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa ño­qan­chik­paq huk ejem­plo hina ka­nan­paq­mi chay­na­pi pay­ku­na­pa mana allin mu­na­pa­yas­qan­ta hina ño­qan­chik­pas mana mu­na­pa­ya­nan­chik­paq. 7 Chay­na­qa wa­kin­ku­na hi­na­qa amayá ado­ray­chik­chu tay­ta­cha­ku­na­ta­qa, Bi­bliam nin: —Ru­na­ku­nam ti­yay­kus­pan­ku mi­kur­qa­ku, to­mar­qa­ku hi­nas­pam ha­ta­ris­pan­ku aychan­ku­ta ku­si­chir­qa­ku —nispa. 8 Wa­k in­ku­na hu­cha­pa­kus­qan­pi hi­na­qa amayá hu­cha­pa­ku­sun­chik­chu, chay­ na­pim pay­ku­na­man­ta huk pun­chaw­lla­pi wa­ñu­r ur­qa­ku iskay chun­ka kim­sa­yoq wa­ran­qa ru­na­ku­na. 9 Ama­taq­yá Se­ñor­ta­pas pi­ña­chi­sun­chu Israel­pa mi­ray­nin­pa wa­kin­nin hi­na­qa, pay­ku­na­man­tam wa­ñu­r ur­qa­ku cu­le­bra­ku­na­pa ka­chus­qan. 10 Wa­k in­ku­na­pa ri­mas­qan­pi hi­na­qa ama­t aq­yá ri­may­chik­chu Dios­pa con­t ran­pi­qa, chay­ray­kum pay­ku­na­ta­qa wa­ñu­chiq angel wa­ñu­ra­chir­qa. 11 Tukuy chay­ku­nam abue­lon­chik­ku­na­t a su­ce­der­qa ejem­plo­paq hi­nap­t in­ mi Dios qell­qa­chir­qa qepa tiem­po­ku­na­pi yu­ya­ri­chi­wa­nan­chik­paq. 12 Chay­na­qa pipas qaqa hina sa­yas­qan­paq ha­pi­kuq­qa cui­da­ku­chun­yá wi­chiy­ku­nan­man­ta. 13 Ten­t as­qa kas­qay­k i­chik­qa manam mas­chu wa­k in­ku­na­pa ten­t as­qa kas­qan­man­ ta­qa. Icha­qa Dios­mi con­fia­ku­na kas­qan­ray­ku mana mu­nan­qa­chu mana aguan­tay ati­nay­ki­chik­ka­ma ten­tas­qa ka­nay­ki­chik­ta­qa. Ten­ta­cion­ku­na ha­mup­tin­qa Dios­mi ven­ce­nay­ki­chik­paq kaqta qo­sun­ki­chik chay­na­pi aguan­ta­nay­ki­chik­paq. 14 Chay­na­qa ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá ado­ray­chik­chu tay­ta­cha-ma­ ma­cha­ku­na­ta­qa. 15 Ya­chay­ni­yoq ru­na­ku­na kap­ti­ki­chik­mi ri­ma­pa­yay­ki­chik, chay­na­qa qam­ku­na­pu­ni­yá pien­say­chik nis­qay­man­ta. 16 Dios­pa ben­di­cion­nin­ta ma­ña­kus­pan­chik­ mi Santa Ce­na­pi va­so­man­ta to­mas­pa llapa to­maq­ku­na­wan huk­lla­wa­kun­chik Cris­to­pa ya­war­nin­ray­ku. Tan­ta­ta mi­ku­nan­chik­paq par­tis­pa­qa lla­pa­llan mi­kuq­ku­na­wan­mi huk­ lla­wa­kun­chik Cris­to­pa cuer­pon­ray­ku. 17 Tan­ta­qa chu­lla­llam. Ño­qan­chik­qa achka­lla­ña kas­pa­pas huk cuer­po­llam kan­chik lla­pa­llan­chik huk tan­ta­lla­man­ta mi­kus­qan­chik­ray­ku. 18 Qa­way­chik Israel casta ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan­ta. Wa­ñu­chi­pus­qa Dios­man ofre­ces­qa aycha mi­kuq­ku­na­qa huk­lla­was­qam kanku *altar­pa Dios­nin­wan. 19 Chay­na­qa ¿ima­niy­ man­taq? tay­ta­cha-ma­ma­cha­man ofre­ces­qa aycha­qa wakin aycha­wan igua­llam. Chay tay­ta­cha-ma­ma­cha­qa manam ima­paq­pas va­len­chu. 20 Dios­pi mana iñiq­ku­na ani­mal­ta ofre­ces­pan­ku­qa de­mo­nio­ku­na­paq­mi ofre­cech­kan­ku, manam Dios­paq­chu. Chay­na­qa manam mu­na­ni­chu de­mo­nio­ku­na­wan huk­lla­wa­ku­nay­ki­chik­ta­qa. 21 Se­ñor­pa va­son­man­ ta to­mach­kas­pa­qa manam de­mo­nio­ku­na­pa va­son­man­ta­qa to­ma­waq­chik­chu ni­taq­mi Se­ñor­pa mi­ku­nan­man­ta mi­kuch­kas­pa­qa de­mo­nio­ku­na­pa mi­ku­nan­man­ta­qa mi­ku­waq­ chik­chu. 22 ¿Se­ñor­ta­chu pi­ña­chi­sun? ¿Pay­man­ta aswan kall­pa­yoq­chu kan­chik?

2049

23 Ru­ray­man­mi

1 CORINTIOS 10​, ​11

Libre kaspa kuyanakunanchikmanta

tukuy ima mu­nas­qay­ta­qa icha­qa manam lliw­chu allin. Manam lliw­chu allin­nin­chik­paq. Tukuy mu­nas­qay­tam ru­ray­man icha­qa manam lliw­chu espi­ri­tu­pi wi­ña­chi­kun. 24 Wa­kin­ku­na­pa allin­nin­tam mas­ka­nan­chik, manam ki­ki­ llan­chik­pa allin­nin­chik­ta­chu. 25 Pla­za­pi ran­ti­paq kaq­ta­qa lliw­ta­yá mi­kuy­chik con­cien­cia­ray­ku ama ima­ta­pas ta­pus­pa. 26 Señorpam tukuy kay pachaqa. Paypataqmi kay pachapi tukuy ima kallaqpas. 27 Sichu Dios­pi mana iñiq con­vi­da­sup­ti­ki­chik­qa lliw ser­vi­sus­qay­ki­chik­ta­yá mi­kuy­ chik ama ima­ta­pas con­cien­ciay­ki­chik­ray­ku ta­pus­pa. 28 Sichu pipas ni­sun­ki­chik: “Kay aycha­qa tay­ta­cha­ku­na­man ofre­ces­qam karqa” nispa hi­nap­tin­qa amayá mi­kuy­chik­chu wi­lla­kus­qan­ray­ku hi­nas­pa con­cien­cia­ray­ku. 29 Ri­mach­ka­ni­qa hukpa con­cien­cian­man­tam, manam qam­ku­na­pa­man­ta­chu. Icha­pas huk kaq­nin ta­pu­kun­man: —¿Ima­nas­qa­taq libre kay­niy­ta­qa huk ru­na­qa juz­ga­wan­man con­cien­cian­ ray­ku­qa? 30 Gra­cias­ta Dios­man qos­pay mi­kup­tiy­qa ¿ima­nas­qa­taq con­tray­pi­qa ri­man­man­ku gra­cias­ta qos­pay mi­kus­qay­man­ta­qa? —nispa. 31 Mi­kus­pa­pas to­mas­pa­pas otaq huk rik­chaq­ta ru­ras­pa­pas lla­pan­ta­yá ru­ray­chik Dios hon­ ras­qa ka­nan­paq. 32 Amayá hu­cha­lli­chiy­chik­chu ju­dio­ku­na­ta­pas nitaq mana ju­dio­ku­na­ta­pas nitaq Dios­pi iñiq­ku­na­ta­pas. 33 Ño­qa­qa lla­pa­llan­ku­tam agra­day­ta mu­na­ni lliw­pi, manam mas­ka­ni ki­kiy­pa allin­niy­ta­chu aswan­qa wa­kin­ku­na­pa­tam chay­na­pi sal­vas­qa ka­nan­ku­paq. 1   Ño­qa­pa ejem­ploy­ta­yá qa­tiy­chik, ño­qa­pas Cris­to­pa ejem­plon­tam qa­ti­ni.

11

Warmikunaqa imaynam huñunakuypi kanankumanta

2 Waw­qe-pa­ni­ku­na, ala­bay­ki­chik­mi yu­ya­ri­was­qay­ki­chik­man­ta hi­nas­pa ya­cha­chis­qay­ku­

na­man hina ru­ras­qay­ki­chik­man­ta. 3 Icha­qa mu­na­nim kay ya­cha­nay­ki­chik­ta: Cris­to­qa llapa qa­ri­pa uman­mi, qa­ri­ña­taq­mi war­min­pa uman chay­na­taq­mi Dios­pas Cris­to­pa uman. 4 Sichu huk runa som­bre­ron­tin Dios­ta ma­ña­kun­qa hu­ñu­na­kuy­pi otaq Dios­man­ta wi­lla­kun­qa hi­nas­ pa­qa uman­tam pen­qay­man chu­ran. 5 Sichu huk warmi qala uma­lla Dios­ta ma­ña­kun­qa otaq Dios­man­ta wi­lla­kun­qa hi­nas­pa­qa uman­tam pen­qay­man chu­ran, pay­qa­ri­ki uman ka­chiyka­chiy ru­tus­qa hinam kach­kan. 6 Huk warmi uman­ta mana ta­pa­kus­pa­qa allin­mi kan­man ru­tu­chi­kuy­nin. Sichu uman ru­tu­chi­kuy­nin otaq ka­chiy-ka­chiy kay­nin pen­qay­paq kap­tin­qa ta­pa­ku­chun­yá. 7 Qa­ri­qa manam uman­ta­qa ta­pa­ku­nan­chu. Payqa Dios­man rik­cha­kuq­mi hi­ nas­pa Dios ha­tun­chaq­mi, war­mi­ña­taq­mi qari ha­tun­chaq. 8 Qa­ri­qa manam war­mi­man­ta­chu karqa aswan­qa war­mim qa­ri­man­ta karqa. 9 Qa­ri­qa ma­na­taq­mi war­mi­ray­ku­chu unan­ chas­qa karqa aswan­qa war­mim qa­ri­ray­ku. 10 Chay­ray­kum war­mi­qa uman­ta ta­pa­ku­nan qa­ri­man su­je­tas­qa kas­qan­ta angel­ku­na­man­pas qa­wa­chi­nan­paq. 11 Chay­ray­kum Se­ñor­ta ser­ vi­nan­ku­paq­qa qa­ri­pas war­mi­pas ya­na­pa­ku­nan­ku. 12 War­mi­ta­qa Dios­mi ru­rar­qa qa­ri­man­ta chay­na­taq­mi qa­ri­pas na­ce­mun war­mi­man­ta icha­qa lla­pa­llan­mi hamun Dios­man­ta. 13 Qam­ku­na­yá tan­teay­chik: ¿Allin­chu kan­man huk warmi mana uman­ta ta­pa­kus­pan Dios­ta ma­ña­kuy­nin? 14 Cos­tum­bre­pu­nim ya­cha­chi­wan­chik, qa­ri­pa chuk­cha­sa­pa kay­nin­ qa­ri­ki pen­qay­paq­mi. 15 War­mi­paq­ña­taq­mi chuk­cha­sa­pa kay­nin­qa ku­sa­lla­ña re­bo­sa­wan hina uman­ta ta­pa­ku­nan­paq. 16 Pipas kay­man­ta dis­cu­tiy­ta mu­nas­pa­qa ya­cha­chun­yá, ño­ qan­chik uku­pi­pas nitaq hu­ñu­nas­qa iñiq­ku­na­pi­pas manam kan­chu huk cos­tum­bre­qa.

1 CORINTIOS 11​, ​12

17 Kayta

2050 Santa Cenapi mana allin rurasqankumanta

qell­qa­mus­pay­qa manam ala­bay­ki­chik­man­chu, hu­ñu­na­kuy­ni­ki­chik­pim mana allin­ta ru­rach­kan­ki­chik, hu­ñu­na­kuy­chik­qa allin­ta ru­ra­nay­ki­chik­paq­yá. 18 Ado­ra­nay­ki­ chik­paq hu­ñu­na­kup­ti­ki­chik­si qam­ku­na­pi ra­ki­na­kuy­ku­na kan. Che­qap­tam wa­kin­ta­qa cree­ni. 19 Che­qap­tam qam­ku­na­pi­qa ra­ki­na­kuy­ku­na kanan chay­na­pi pi­ku­nam che­qap iñiq­ku­na kas­qan ya­cha­na­paq. 20 Hu­ñu­na­kus­pa Santa Ce­na­ta to­map­ti­ki­chik­qa ma­na­ñam Se­ñor­pa Santa Ce­nan­ña­chu. 21 Santa Cena horam pun­ta­ta sa­pa­ka­ma mi­kuy­ta qa­llay­ kun­ki­chik, wa­kin­ni­ki­chik­ña­taq­mi yar­qay­man­ta kach­kan­ki­chik, huk­ku­na­ña­taq­mi sin­ka­kuch­kan­ki­chik. 22 ¿Ma­na­chu wa­si­ki­chik­pi ima­pas kan chay­pi mi­ku­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa to­ma­nay­ki­chik­paq? Chay­na­ta ru­ras­pa­qa Dios­pi iñiq chay­pi hu­ñu­na­kuq­ku­na­ tam des­pre­cian­ki­chik hi­nas­pam pen­qay­man chu­ran­ki­chik wak­cha­ku­na­ta. ¿Ima­ta­taq ni­ki­chik­man? ¿Ala­bay­ki­chik­man­chu? ¡Manam kay­man­ta­qa ala­bay­ki­chik­man­chu! Santa Cenamanta (Mt 26:26-29. Mr 14:22-25. Lc 22:14-20)

23 Kay

ya­cha­chis­qay­ta­qa kikin Se­ñor­man­tam chas­kir­qa­ni. Entre­gas­qa kas­qan tutam Señor Jesus ha­piy­kur­qa tan­ta­ta. 24 Dios­man gra­cias­ta qoy­kus­pan­mi pa­kiy­ kur­qa hi­nas­pam nirqa: —Mi­kuy­chik, kaymi cuer­poy qam­ku­na­ray­ku entre­gas­qa. Kay­na­tam ru­ran­ki­ chik qam­ku­na­pas yu­ya­ri­wa­nay­ki­chik­paq —nispa. 25 Ce­nay­t a tu­ku­r us­pan­ña­t aq­mi va­so­t a ha­piy­kus­pan nirqa: —Kay va­so­qa ya­war­niy­wan ru­ras­qay mosoq con­t ra­tom. Sapa kuti kayta to­mas­ pam yu­ya­ri­wan­ki­chik —nispa. 26 Sapa kuti kay tan­t a­t a mi­kus­pam hi­nas­pa kay va­so­man­t a to­mas­pam Se­ñor­pa ku­ti­mu­nan­ka­ma wa­ñus­qan­man­ta wi­lla­kun­ki­chik. 27 Chay­na­qa,

Santa Cenaqa imaynam tomanamanta

pipas mana chay­paq hina kach­kas­pa Se­ñor­pa tan­tan mi­kuq­qa hi­nas­pa Se­ñor­pa va­son­man­ta to­maq­qa Se­ñor­pa cuer­pon­pa hi­nas­pa ya­war­nin­pa con­tran­pim hu­cha­lli­kuch­kan. 28 Chay­na­qa sa­pa­ka­ma­yá son­qon­ta ta­pu­ku­chun ma­na­raq tan­ta­ta mi­kuch­kas­pa otaq va­so­man­ta ma­na­raq to­mach­kas­pa. 29 Sichu pipas mi­kun­qa hi­nas­pa to­man­qa Se­ñor­pa cuer­pon kas­qan­ta mana pien­sa­ris­pan hi­nas­pa­qa mi­kun­qa­pas to­ man­qa­pas ki­kin­pa cas­ti­gon­paq­mi. 30 Chay­ray­kum qam­ku­na uku­pi­qa achkaq kach­kan onqos­qa hi­nas­pa eqo­yas­qa, wa­kin­qa wa­ñu­kun­ku­ñam. 31 Sichu son­qon­chik­ta su­maq­ta ta­pu­kup­tin­chik­qa Se­ñor­qa ma­na­chá juz­ga­wach­wan­chu. 32 Juz­gas­pam Se­ñor­qa cas­ti­ga­ wan­chik chay­na­pi mana Dios­pi iñiq­ku­na­wan kuska mana con­de­nas­qa ka­nan­chik­paq. 33 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Santa Ce­na­paq hu­ñu­na­kus­pa­qa su­ya­na­ kuy­chik­yá kuska mi­ku­nay­ki­chik­paq. 34 Pipas yar­qay­man­ta kas­pa­qa wa­sin­pi­yá mi­ku­mu­chun chay­na­pi hu­ñu­na­kuy­pi chay­na ru­ras­qay­ki­chik­man­ta Dios mana cas­ti­ga­su­nay­ki­chik­paq. Wakin asun­to­ku­na­ta­qa cha­ya­mus­pay­ñam alli­cha­saq.

12

Atiyninta Chuya Espiritu rakiwasqanchikmanta

1   Waw­qe-pa­ni­ku­na, ya­cha­nay­ki­chik­tam mu­na­ni atiy­nin­ta Chuya Espi­ri­tu sa­pa­ka­ma­man ra­ki­was­qan­chik­man­ta.

2051

1 CORINTIOS 12

2 Qam­ku­na­qa

ya­chan­ki­chik­mi, Dios­man ma­na­raq iñich­kap­ti­ki­chik­qa mana rimaq tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ta ado­ra­nay­ki­chik­paq­mi dia­blo pan­ta­chi­sur­qan­ ki­chik. 3 Chay­na­qa kay­ta­yá ya­chay­chik “Je­sus­qa ña­kas­qa­yá ka­chun” niq ru­na­qa manam Dios­pa Espi­ri­tun­pa atiy­nin­wan­chu ri­mach­kan. Ma­na­taq­mi pipas nin­man­ chu: “Je­sus­qa Se­ñor­mi” nis­pa­qa mana Chuya Espi­ri­tu ya­na­pap­tin­qa. 4 Achka rik­chaq atiy­ku­nam kan icha­qa chay­ku­na­qa kikin Espi­ri­tu­lla­man­tam. 5 Achka rik­chaq ru­ray­ku­na­pim ser­vi­kuch­wan icha­qa huk Se­ñor­lla­tam ser­vin­chik. 6 Achka rik­chaq kaq­ku­na­tam ru­rach­wan icha­qa kikin Dios­llam lla­pa­llan­ta ru­na­ku­na­pi ruran. 7 Dios­mi sa­ pa­ka­ma­man qon Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­ta lla­pa­llan­pa allin­nin­paq. 8 Espi­ri­tun­ta­ka­mam wa­kin­man qon yu­yay­wan ri­ma­nan­paq, hina chay Espi­ri­tun­ta­ka­ma­lla­taq­mi wa­kin­man­ pas qon ya­chay­wan ri­ma­nan­paq. 9 Chay Espi­ri­tun­ta­ka­ma­lla­taq­mi wa­kin­man­pas qon atiy­ta iñi­nan­paq, wa­kin­man­ña­taq onqoq­ku­na­ta sa­no­ya­chi­nan­paq, 10 wa­kin­man­ña­taq *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ra­nan­paq, wa­kin­man­ña­taq Dios­pa re­ve­las­qan­ta chas­kis­pan wi­lla­ku­ nan­paq, wa­kin­man­ña­taq mana allin espi­ri­tu­ku­na­man­ta che­qap Espi­ri­tu­ta req­si­nan­paq, wa­kin­man­ña­taq mana ya­chas­qan idio­ma­ku­na­ta ri­ma­nan­paq hi­nas­pa wa­kin­man­ña­taq chay idio­ma­ku­na uya­ris­qan­ta entien­de­chi­nan­paq. 11 Aswan­qa tukuy kay­ku­na­ta­qa ruran kikin Chuya Espi­ri­tu­llam, paymi mu­nas­qan­man hina sa­pa­ka­ma­man qon kay­ku­na­ta­qa. 12 Cuer­po­qa

Iñiqkunaqa huk cuerpolla kasqanchikmanta

huk­lla kach­kas­pa­pas achka par­te­yoq­mi, achka par­te­yoq kach­kas­pa­ pas huk cuer­po­llam, chay­nam Cris­to­pas. 13 Lla­pa­llan­chik­mi ju­dio­pas, *grie­go­pas, sir­vien­te­pas hi­nas­pa li­bre­pas chu­lla Espi­ri­tu­lla­wan bau­ti­zas­qa kar­qan­chik chay­ na­pi huk cuer­po­lla­ña ka­nan­chik­paq, chu­lla Espi­ri­tu­lla­ta­taq­mi chas­kir­qan­chik­pas. 14 Cuer­po­qa manam huk par­te­yoq­lla­chu aswan­qa achka par­te­yoq­mi. 15 Sichu chaki nin­man: “Ño­qa­qa manam ma­ki­chu kani chay­mi mana cuer­po­pa­chu kani” nispa, chay­na­ta nis­pa­pas manam de­ja­run­man­chu cuer­po­pa par­ten kay­ta­qa. 16 Sichu rin­ri­pas nin­man: “Ño­qa­qa manam ña­wi­chu kani chay­mi mana cuer­po­pa­chu kani” nispa, chay­na­ta nis­pa­pas manam de­ja­run­man­chu cuer­po­pa par­ten kay­ta­qa. 17 Lliw cuer­po ña­wi­lla kap­tin­qa ¿imay­na­taq uya­rich­wan? Otaq lliw cuer­po rin­ri­ lla kap­tin­qa ¿imay­na­taq mus­kich­wan? 18 Chay­na­qa­ri­ki Dios­mi chu­rar­qa cuer­po­pa par­ten­ku­na­ta­qa mu­nas­qan si­tio­pi. 19 Lla­pa­llan par­te­ku­na huk­ni­llan kap­tin­qa ¿may­ pi­taq kan­man cuer­po­qa? 20 Achka par­te­yoq kas­pa­pas huk­llam cuer­po­qa. 21 Manam ña­wi­qa nin­man­chu ma­ki­ta: “Manam ne­ce­si­tay­ki­chu” nis­pa­qa, ni­taq­mi uma­pas nin­man­chu cha­ki­ta: “Manam ne­ce­si­tay­ki­chu” nis­pa­qa. 22 Aswan­qa cuer­ po­pa tak­sa­chan kaq­ku­na­ta­raq­mi mas­ta­qa ne­ce­si­tan­chik. 23 Cuer­po­pi mana ancha ku­yas­qan­chik­ku­na­tam aswan su­maq­ta­raq pa­cha­chin­chik, mana qa­wa­chi­ku­na­paq kaq­ ku­na­ta­ña­taq­mi pa­kan­chik. 24 Qa­wa­chi­ku­na­paq kaq­ku­na­tam icha­qa mana pa­kan­chik­chu. Dios­mi ru­rar­qa cuer­po­pi mana ancha ku­yas­qa kaq­ku­na ku­yas­qa ka­nan­paq, 25 chay­na­pi cuer­po­pi kaq­ku­na­qa mu­nas­qan­ku­ta mana ru­ra­ku­nan­ku­paq, aswan­qa lliw par­te­ku­na­ man­ta sa­pa­ka­ma sien­ti­na­ku­nan­ku­paq. 26 Cuer­po­pa par­ten ña­ka­rip­tin­qa wa­kin­ku­na­pas ña­ka­rin­taq­mi, huk­nin par­ten allin ku­yas­qa kap­tin­qa lla­pa­llan­taq­mi ku­si­kun­ku. 27 Qam­ku­na­qa Cris­to­pa cuer­pon kas­pam sa­pa­ka­ma kan­ki­chik chay cuer­po­pa par­ ten. 28 Dios­mi iñiq­ku­na ukupi pun­ta­ta chu­rar­qa *apos­tol­ku­na­ta, iskay kaq­pi­ña­taq­mi chu­rar­qa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta, kimsa kaq­pi­ña­taq­mi chu­rar­qa ya­cha­chiq­ku­na­ta, chay­man­ta­ña­taq­mi chu­rar­qa *mi­la­gro­ku­na ru­raq­ku­na­ta, onqoq­ku­na sa­no­ya­chiq­ ku­na­ta, ya­na­pa­kuq­ku­na­ta, di­ri­gen­te­ku­na­ta hi­nas­pa mana ya­chas­qan idio­ma­ku­na

1 CORINTIOS 12​-​14

2052

ri­maq­ku­na­ta. 29 ¿Lla­pa­llan­chu apos­tol­ku­na? ¿Lla­pa­llan­ku­chu Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­ na? ¿Lla­pa­llan­chu ya­cha­chiq­ku­na? ¿Lliw­chu mi­la­gro­ku­na ru­raq­ku­na? 30 ¿Lliw­taq­chu onqoq­ku­na sa­no­ya­chiy atiq­ku­na­pas? ¿Ri­man­ku­pas lla­pa­llan­ku­chu mana ya­chas­qan idio­ma­ku­na­ta? ¿Lla­pa­llan­ku­taq­chu entien­de­chiy­ta ya­chan­ku chay ri­maq­ku­na­pa nis­ qan­ta? ¡Manam! 31 Qam­ku­na­qa mas­kay­chik Dios­pa qos­qan allin­nin kaq­ku­na­ta­yá. Kuyakuymanta

Ñoqam icha­qa qa­wa­chis­qay­ki­chik imay­nam aswan allin kaw­sa­nay­ki­chik­ta. 1   Sichu ñoqa ri­may­man ru­na­ku­na­pa chay­na­taq angel­ku­na­pa idio­man­pi­pas icha­qa mana ku­ya­kuy­ni­yoq kas­pay­qa cam­pa­na­pa otaq pla­ti­llo­pa wa­qay­ nin hi­na­llam kani. 2 Sichu wi­lla­kuy­man Dios­pa re­ve­la­was­qan­ku­na­ta, req­siy­man­taq ku­nan­ka­ma ma­na­raq pi­pa­pas ya­chas­qan­ku­na­ta­wan tukuy rik­chaq ya­chay­ku­na­ta­ pas, ka­pu­wan­man­taq iñiy­niy orqo­ku­na­ta maymi kas­qan­man­ta su­chu­chi­nay­paq, icha­qa mana ku­ya­kuy­ni­yoq kas­pay­qa manam ima­paq­pas va­le­ni­chu. 3 Sichu aypu­ruy­man tukuy ka­puq­niy­ku­na­ta, cuer­poy­ta­pas entre­gay­man­taq ka­ñas­qa ka­nan­paq, icha­qa mana ku­ya­kuy­ni­yoq kap­tiy­qa chay­ku­na ru­ras­qay­pas manam va­len­chu. 4 Pipas ku­ya­kuy­ni­yoq­qa pa­cien­cia­kuq­mi, ima­pas qo­kuy­kuq­mi, manam envi­dio­so­chu, manam alto tu­kuq­chu, manam ala­ba­kuq­chu, 5 manam pen­qay­paq ru­raq­chu, manam ki­ki­llan­paq mu­naq­chu, manam pi­ña­kuq­chu, ni­taq­mi cheq­ni­kuq­chu. 6 Ma­na­taq­mi ku­si­ kun­chu hukpa hu­chan­ku­na­man­ta­pas aswan­qa che­qap kaq­man­tam ku­si­kun. 7 Tu­kuy­tam aguan­tan, tu­kuy­tam creen, tu­kuy­tam con­fian­za­wan suyan, tu­kuy­tam pa­cien­cia­kun. 8 Ku­ya­kuy­qa wi­ñay­paq­mi, ha­mun­qam tiem­po Dios­pa re­ve­las­qan­ku­na­t a ma­na­ña wi­lla­ku­na­paq, ma­na­ñam ri­man­qa­ku­chu mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­ta­pas, ya­chay­pas ma­na­ña­taq­mi kan­qa­chu. 9 Wa­ki­llan­tam ya­chan­chik, wa­ki­llan­ta­taq­mi Dios­pa re­ve­las­qan­ku­na­ta­pas wi­lla­kun­chik. 10 Lla­pa­llan­ta ya­cha­rup­tin­chik­qa wa­ ki­llan ya­chas­qan­chik­mi chin­ka­r un­qa­ña. 11 Tak­sa­lla­raq kas­pay­qa warma hinam ri­mar­qa­ni, pien­sar­qa­ni, yu­yay­ma­nar­ qa­ni, ha­tun­ya­rus­pay­mi icha­qa ma­na­ña warma hi­na­ña­chu ru­ra­ni. 12 Chay­nam ku­nan­pas tukuy imata qa­wach­kan­chik chin­ka-c­hin­ka­lla­ta mana ri­ku­kuq espe­jo­pi hina, icha­qa huk pun­chaw­mi imam kaqta ri­ku­sun­chik. Ku­nan­qa req­si­ni wa­ki­ llan­tam, chay pun­chaw­mi icha­qa tukuy imata req­si­saq imay­nam ño­qa­ta Dios req­si­was­qan­ta hina. 13 Ku­nan­qa tak­yach­kan iñiy­llam, con­fian­za­wan su­yay­llam hi­nas­pa ku­ya­kuy­llam. Kay kim­san­man­ta aswan allin­qa ku­ya­kuy­llam.

13

14

Mana yachasqanchik idiomakunamanta

1   Ku­ya­kuy­ni­yoq

kayta mas­kas­pa­yá mu­nay­chik Chuya Espi­ri­tu­pa qos­qan­ ku­na chas­kiy­ta, chay­man­ta­pas aswan mas­ta­qa mu­nay­chik Dios­man­ta wi­lla­kuy­ta­yá. 2 Pipas mana ya­chas­qan idio­ma­ku­na ri­maq­qa Dios­lla­tam ri­ma­pa­yan, manam ru­na­ku­na­ta­chu, chay­ta­qa manam pipas entien­den­chu Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­ kuy­nin­wan pa­kas­qa kaq­ku­na­ta ri­mach­kap­tin­pas. 3 Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi icha­qa ru­na­ku­na­man wi­llan espi­ri­tu­pi wi­ña­nan­ku­paq chay­na­pi kall­pan­chas­qa hi­nas­pa con­sue­las­qa ka­nan­ku­paq. 4 Mana ya­chas­qan idio­ma­ku­na ri­maq­qa ki­ki­llan­mi espi­ ri­tun­pi wiñan, Dios­man­ta wi­lla­kuq­ña­taq­mi wi­ña­chin uya­riq­nin iñiq­ku­na­ta. 5 Ño­qa­qa mu­nay­man­mi mana ya­chas­qay­ki­chik idio­ma­ku­na­ta lla­pa­llay­ki­chik ri­ma­ nay­ki­chik­ta icha­qa mas­ta­qa mu­na­ni Dios­man­ta wi­lla­ku­nay­ki­chik­tam. Chay ru­ray­mi aswan allin­qa mana ya­chas­qan­chik idio­ma­ku­na ri­may­man­ta­qa. Mana ya­chas­qan­chik

2053

1 CORINTIOS 14

idio­ma­ku­na­ta ri­mas­pa­qa imam nis­qan­tam wi­lla­na iñiq­ku­na espi­ri­tu­pi wi­ña­nan­ku­paq. 6 Waw­qe-pa­ni­ku­na, sichu ñoqa wa­tu­ka­mus­pay ri­ma­pa­yay­ki­chik­man huk idio­ma­ku­na­pi hi­nap­tin­qa chay­qa manam ser­vi­sun­ki­chik­man­chu ima­paq­pas. Dios­pa re­ve­la­was­qan­ta otaq ya­chas­qay­ta wi­llap­tiy­mi icha­qa ser­vi­sun­ki­chik. Ser­vi­sun­ki­chik­taq­mi imam pa­sa­ nan­man­ta wi­llap­tiy­pas chay­na­taq Dios­pa pa­la­bran­man­ta ya­cha­chip­tiy­pas. 7 Ejem­plo­paq­yá chu­ra­sun­chik qe­na­ta­wan arpa­ta. Mana to­non­pi wa­qap­tin­qa manam ya­chach­wan­chu imam to­cas­qan­ta­pas. 8 Guer­ra­pi cor­ne­ti­lla mana allin­ta wa­qap­tin­qa manam pipas alis­ta­kun­man­chu pe­lea­nan­paq. 9 Chay­nam kan­man qam­ku­na­pi­pas, mana entien­de­na­ta ri­map­ti­ki­chik­qa ¿imay­na­ta­taq ya­chan­man­ku ima nis­qay­ki­chik­ta­pas? ¡Yan­qa­chi­ki ri­ma­waq­chik! 10 Kay pa­cha­pi­qa achka idio­ma­ku­nam kach­kan icha­qa lla­ pa­llan­mi entien­de­na­paq. 11 Pipas huk idio­ma­pi ri­ma­pa­ya­wap­tin mana entien­des­pay­qa huk­law na­cion­ni­yoq runa hinam kani chay ru­na­paq, ño­qa­paq­pas chay ru­na­qa huk­law na­cion­ni­yoq runa hinam. 12 Chay­na­qa qam­ku­na­pas Dios­pa qos­qan­ta aswan mas chas­ kiy­ta mu­nas­pa­qa, mas­kay­chik lla­pan­man­ta lla­lliq­ta­qa waw­qe-pa­ni­ku­na wi­ña­chiy­ta­yá. 13 Chay­na­qa pipas mana ya­chas­qan idio­ma­ta ri­mas­pan­qa Dios­ta­yá ma­ña­ku­chun chay ri­mas­qan­ta uya­riq­nin­ku­na­man entien­de­chi­nan­paq. 14 Mana ya­chas­qay idio­ ma­pi Dios­ta ma­ña­kup­tiy­qa espi­ri­tu­llay­mi ma­ña­kuch­kan icha­qa manam ya­cha­ni­chu imam nis­qay­ta­pas. 15 ¿Hi­nap­tin­qa ima­ta­taq ru­ray­man? Dios­ta­qa ma­ña­ku­saq­mi espi­ri­tuy­wan­pas chay­na­taq yu­yay­niy­wan­pas. Ta­ki­saq­taq­mi espi­ri­tuy­wan­pas chay­ na­taq yu­yay­niy­wan­pas. 16 Sichu espi­ri­tu­man hina mana ya­chas­qay­ki idio­ma­pi Dios­ta ala­bap­ti­ki­qa mana entien­deq ru­na­qa manam atin­man­chu qan­wan kuska gra­cias qoyta imam nis­qay­ki­ta mana entien­des­qan­ray­ku. 17 Dios­man gra­cias qos­qay­ki allin kap­tin­pas, huk­ni­ki­qa manam wi­ñan­chu espi­ri­tun­pi. 18 Gra­cias­tam qoni Dios­man qam­ku­na­man­ta­pas masta huk idio­ma­ku­na ri­mas­qay­man­ta. 19 Iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­ku­ nan­pim icha­qa mu­na­ni llapa ru­na­ku­na­pa entien­des­qan pich­qa pa­la­bra­lla­pas ri­may­ta, mana ya­chas­qan­ku idio­ma­pi chun­ka wa­ran­qa pa­la­bra­ku­na ri­ma­nay­man­ta­qa. 20 Waw­qe-pa­ni­ku­na, ama­ña­yá pien­say­chik­chu wa­wa­ku­na hi­na­qa, wa­wa­ku­na hi­na­qa kay­chik mana allin­ku­na­lla­paq­yá, aswan­qa yu­yay­ni­yoq ru­na­ku­na hi­na­ña­ yá pien­say­chik. 21 Bi­bliam nin: Sasa rimana idiomapim chay runakunaman rimapayasaq, chaywanpas manam kasuwanqakuchu, ninmi Señor. 22 Chay­na­qa huk idio­ma­ku­na­pi ri­may­qa *mi­la­gro hinam mana iñiq­ku­na­paq, ma­na­má iñiq­ku­na­paq­chu, Dios­man­ta wi­lla­kuy­mi icha­qa señal hina iñiq­ku­na­lla­paq. 23 Lla­pa­llan iñiq­ ku­na hu­ñu­nas­qa kach­kas­pa huk idio­ma­ku­na­pi ri­map­tin­ku­qa ¿ma­na­chu ma­na­raq ya­chaq­qa otaq mana iñiq­qa yay­ku­ra­mus­pan “Kay­ku­na­qa lo­co­ya­rus­qa­kum” ninqa? 24 Dios­man­ta lla­pa­llan­ku wi­lla­kuch­kap­tin­ku mana iñiq­pas otaq ma­na­raq ya­chaq­pas yay­ku­ra­mup­tin­qa lla­pa­llan­kum hu­chan­ta qa­wa­chis­pa con­ven­ce­chin­qa­ku. 25 Chay­na­pim son­qon­pi pa­kas­qa­ku­ na­pas ya­chas­qa kanqa hi­nap­tin­mi qon­qo­ra­kuy­kus­pan Dios­ta ado­ran­qa: —Che­qap­ta­pu­nim Dios­qa qam­ku­na­wan kasqa —nispa.

26 Chay­na­qa

Huñunakuypiqa imaynam ruranamanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, hu­ñu­na­kup­ti­ki­chik­qa wa­kin­mi takin, wa­kin­ ña­taq­mi ya­cha­chin Dios­pa ya­cha­chis­qan­ta. Wa­kin­ña­taq­mi Dios­pa re­ve­las­qan­ta

1 CORINTIOS 14​, ​15

2054

wi­lla­kun, wa­kin­ña­taq­mi mana ya­chas­qan idio­ma­ta riman, wa­kin­ña­taq­mi chay ri­mas­qan­ta entien­de­chin, lla­pa­llan­ta­yá ru­ray­chik iñiq­ku­na espi­ri­tun­pi wi­ña­ nan­ku­paq. 27 Mana ya­chas­qan idio­ma­pi huk kaq­nin ri­map­tin­qa iskay-kim­sa­lla­yá mu­y uy­nin­pi ri­ma­chun­ku hi­nap­tin huk­nin­ña­taq uya­riq­ku­na­man entien­de­chi­chun imam nis­qan­ta. 28 Iñiq­ku­na hu­ñu­nas­qa kach­kap­tin uya­riq­ku­na­man mana pipas entien­de­chiq kap­tin­qa amayá pipas ri­ma­chun­chu mana ya­chas­qan idio­ma­pi­ qa, ri­mas­pa­qa-ri­ma­chun­ku ki­kin­ku­paq­yá hi­nas­pa Dios­lla­paq­yá. 29 Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas ri­ma­chun­ku iskay-kim­sa­lla­yá hi­nap­tin wa­kin­ku­na­ña­taq yu­ yay­ma­na­chun imam nis­qan­ku­pi. 30 Huk kaq­nin tiyaq ru­na­man Dios re­ve­lap­tin­qa punta ri­maq­qa upa­lla­chun­yá. 31 Chay­na­pim Dios­pa re­ve­las­qan chas­kiq­ku­na­qa lla­pa­llay­ki­chik sa­pa­ka­ma ri­man­ki­chik lla­pa­llan uya­riq­ku­na ya­cha­nan­ku­paq hi­ nas­pa kall­pan­cha­ku­nan­ku­paq. 32 Dios­pa re­ve­las­qan wi­lla­kuq­ku­na­qa su­je­ta­nan­mi espi­ri­tun­ta. 33 Dios­qa hawka ka­nan­chik­tam munan, manam chaq­wa ru­ray­ta­chu. Hu­ñu­na­kuy­nin­pi lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa ru­ras­qan­man hinam 34 war­mi­ku­na­qa upa­lla­lla ka­nan­ku hu­ñu­na­kuy­pi­qa, manam ri­ma­nan­ku­chu aswan­qa ka­su­ku­nan­ kum Dios­pa ley­nin­pi ka­ma­chi­kus­qan­man hina. 35 Ima­ta­pas ya­chay­ta mu­nas­pa­qa wa­si­pi­ña­yá qo­san­ta ta­pu­chun, hu­ñu­na­kuy­pi war­mi­pa ri­may­nin­qa pen­qay­paq­mi. 36 Ya­cha­nay­k i­chik­mi, Dios­pa pa­la­bran­qa manam qam­ku­na­wan­chu qa­lla­r ir­qa, ma­na­taq­mi qam­ku­na­lla­taq­chu chas­kir­qan­ki­chik­pas. 37 Pipas Dios­man­ta wi­lla­ kuq­paq ha­pi­kus­pan­qa otaq Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan­paq ha­pi­kus­pan­qa ya­cha­chun­yá qam­ku­na­man kay qell­qa­mus­qay­qa Se­ñor­pa ka­ma­chi­kuy­nin kas­qan­ ta. 38 Dios­pa ka­ma­chi­kus­qan­ta mana chas­kiq ru­na­qa manam chas­kis­qa­chu. 39 Waw­qe-pa­ni­ku­na, Dios­man­t a­yá aswan­qa wi­lla­kuy­chik, ama­t aq­yá har­ka­kuy­ chik­chu mana ya­chas­qan­ku idio­ma­ku­na­pi ri­ma­nan­ku­ta­pas. 40 Chay­na­qa tukuy imayá ru­ras­qa ka­chun res­pe­to­wan hi­nas­pa orden­nin­pi.

15

Cristopa kawsarimusqanmanta

1   Waw­qe-pa­ni­ku­na,

Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­llas­qay­ta­yá asta­wan­raq ya­ chay­ka­chis­qay­ki­chik, chay­qa­ri­ki chas­kis­qay­ki­chik no­ti­ciam, chay­wan­taq­mi qam­ku­na­qa qaqa hina sa­yach­kan­ki­chik. 2 Chay allin no­ti­cia­wan­mi qam­ku­na­qa sal­vas­qa kan­ki­chik wi­llas­qay­man hina chas­kis­pa­qa, mana chay­qa yan­qa­paq­chi­ki iñir­qan­ki­chik. 3 Lla­pa­llan­man­t a lla­lliq­t a­qa chas­k is­qay­man hinam ya­cha­chir­qay­k i­chik, Bi­blia­pa nis­qan­man hi­na­pas Cris­to­qa wa­ñur­qa hu­chan­chik­ku­na­ray­kum. 4 Bi­blia­pa nis­qan­ man hinam pam­pas­qa kas­pan kaw­sa­ri­mur­qa kimsa pun­chaw­nin­man. 5 Hi­nas­pam ri­ku­riy­kur­qa Pe­dro­man, chay­man­ta­ña­taq­mi ri­ku­riy­kur­qa *apos­tol­nin­ku­na­man, 6 chay­man­t a­ña­t aq pich­qa pa­chak mas­nin hu­ñu­nas­qa waw­qe-pa­ni­ku­na­man. Wa­kin­ku­na­qa kaw­sa­kuch­kan­raq­mi, wa­kin­ku­nam icha­qa wa­ñu­kun­ña. 7 Chay­man­ ta­ña­taq­mi ri­ku­riy­kur­qa Ja­co­bo­man, chay­man­ta­ña­taq lla­pa­llan apos­tol­ku­na­man. 8 Qe­pa­ta­ña­taq­mi ño­qa­man ri­ku­riy­ku­war­qa mana tiem­pon­pi na­ce­kuq­man hina. 9 Ño­qa­qa­ri­ki lla­pa­llan *apos­tol­ku­na­man­ta­pas tak­san kaq­paq­mi ha­pi­ku­ni, ño­qa­qa ma­ na­má apos­tol­wan su­ti­cha­wa­nan­ku­paq hi­na­chu kani iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chis­qay­ray­ku. 10 Icha­qa Dios fa­vo­re­ce­wap­tin­mi ku­nan­qa apos­tol­ña kani, paypa fa­vo­re­ce­was­qan­qa ma­na­má yan­qa­chu karqa, ño­qa­qa llam­kach­ka­ni wakin apos­tol­ku­na­man­ta­pas mas­ ta­raq­mi, icha­qa ma­na­má ki­ki­llay­man­ta­chu llam­kach­ka­ni­qa aswan­qa ño­qa­pi kaq Dios­pa fa­vor­nin­mi llam­kar­qa. 11 Manam ima­nan­chu ñoqa wi­lla­kup­tiy­pas otaq pay­ku­ na wi­lla­kup­tin­pas, kay wi­lla­kus­qay­ku­ray­kum qam­ku­na­pas iñir­qan­ki­chik.

2055

12 Wi­lla­ku­ni­ku­qa

Wañukuqkunapa kawsarimunanmanta

1 CORINTIOS 15

Cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­qan­man­tam, hi­nap­tin­qa ¿imay­na­má wa­ kin­ni­ki­chik­qa nin­ki­chik: —Wa­ñuq­ku­na­qa manam kaw­sa­rin­chu —nis­pa­qa? 13 Wa­ñuq­ku­na mana kaw­sa­rip­tin­qa ma­na­chi­ki Cris­to­pas kaw­sa­rir­qa­chu. 14 Cris­to mana kaw­sa­rip­tin­qa yan­qa­chi­ki kay wi­lla­kus­qay­ku­qa, ma­na­taq­chi­ki iñis­qay­ki­chik­pas va­len­chu. 15 Chay­na kap­tin­qa­ri­ki ño­qay­ku­qa ka­ni­ku Dios­pa llu­lla tes­ti­gon­ku­nach “Dios­mi kaw­sa­ri­ chir­qa Cris­to­ta” nis­qay­ku­man­ta. Wa­ñuq­ku­na mana kaw­sa­rip­tin­qa ma­na­taq­chi­ki Dios­pas Cris­to­ta kaw­sa­ri­chir­qa­chu. 16 Wa­ñuq­ku­na mana kaw­sa­ri­mup­tin­qa ma­na­taq­chi­ki Cris­to­pas kaw­sa­ri­mur­qa­chu. 17 Cris­to mana kaw­sa­ri­mup­tin­qa yan­qa­paq­chi­ki iñir­qan­ki­chik, chay­ na­qa hi­na­lla­raq­chi­ki hu­cha­pi kach­kan­ki­chik. 18 Chay­na kap­tin­qa Cris­to­pi iñi­kuq­ku­na­pas wa­ñu­kus­pa­qa chin­kas­qa­chi­ki kach­kan­ku. 19 Kay pa­cha­pi kaw­sa­na­lla­paq Cris­to­pi con­fia­ kus­pan­chik­qa llapa ru­na­ku­na­man­ta­pas aswan mas lla­ki­pa­ya­nam kach­kan­chik. 20 Icha­qa­ri­ki che­qap­tam Cris­to­qa kaw­sa­ri­mur­qa, payqa wa­ñuq­ku­na­man­ta punta kaw­sa­ri­muq­mi. 21 Imay­nam wañuy kay pa­cha­man yay­ku­mur­qa huk ru­nan­ta­ka­ma­ lla chay­na­taq­mi kaw­sa­ri­muy­pas ha­mur­qa huk ru­nan­ta­ka­ma­lla. 22 Imay­nam Adan­pa hu­cha­lli­kus­qan­wan lla­pa­llan runa wa­ñun­chik, chay­na­lla­taq­mi Cris­to­pi iñiq­ku­na­pas lla­pa­llan­chik kaw­sa­ri­mu­sun­chik. 23 Icha­qa sa­pa­ka­mam qa­ti­nas­nin­pi kaw­sa­ri­mun­qa: Cris­tom pun­ta­ta kaw­sa­ri­mur­qa, pay ha­mup­tin­ña­taq­mi iñiq­nin­ku­na kaw­sa­ri­mun­qa. 24 Chay­man­ta­ñam cha­ya­mun­qa tu­ku­pay tiem­po, chay tiem­po­pi­qa Cris­tom lla­pa­llan atiy­ni­yoq­ku­na­ta, mu­nay­ni­yoq­ku­na­ta hi­nas­pa au­to­ri­dad­ku­na­ta chin­ka­ra­chis­pan Dios Tay­tan­man­ña mu­nay­cha­kus­qan­ta qoy­kun­qa. 25 Cris­to­qa mu­nay­cha­ku­nan­pu­ nim lla­pa­llan ene­mi­gon­ku­na­ta Dios sa­ru­chi­nan­ka­ma. 26 Qe­pa­lla­ña chin­ka­chi­na­paq kaq ene­mi­go­qa wa­ñuy­mi. 27 Dios­mi tukuy imata Cris­to­wan sa­ru­chir­qa. Bi­bliam nin: —Tu­kuy­lla ima­pa­pas ha­wa­pim­ya chu­ray­kur­qan­ki —nispa. Dios­qa manam pi­pa­pas sa­r us­qan­chu karqa, aswan­qa paymi Cris­to­wan sa­ru­ chin tukuy imata. 28 Cris­to tukuy imata mu­nay­cha­ku­rus­pan­ñam pay­pas Tay­tan­pa mu­nay­cha­kus­qan kanqa, chay­na­ta­qa ru­ran­qa imay­nam pay­ta­pas Tay­tan tukuy imata sa­ru­chis­qan­man hinam. Chay­na­pim Dios­ña tukuy ima­ku­na­pi­pas chay­na­taq ru­na­ku­na­pi­pas mu­nay­cha­kun­qa. 29 Wakin iñiq­ku­nam bau­ti­za­kun­ku wa­ñuq­ku­na­ray­ku. ¿Ima­nas­qa­taq chay­ta­qa ru­ran­ku kaw­sa­ri­muy mana kach­kap­tin­qa? 30 Chay­na­qa ño­qay­ku­pas ¿ima­paq­taq pe­li­gro­lla­pi tukuy tiem­po kach­ka­ni­ku? 31 Arí waw­qe-pa­ni­ku­na, sapa pun­chaw­mi wa­ñuy­pa pa­tan­pi kach­ka­ni. Icha­qa Señor Je­su­cris­to­pi iñis­qay­ki­chik­ray­kum ku­sis­qa kani. 32 Ño­qa­qa purun ani­mal­ku­na­wan­pas pe­lear­qa­ni­taq­mi Efeso llaq­ta­pi, chay­ wan­qa ¿ima­ta­taq hor­qo­ku­ni? Wa­ñuq­ku­na mana kaw­sa­ri­mup­tin­qa allin­tam ninku: —Mi­ku­ku­sun, to­ma­ku­sun, icha­pas pa­qa­rin wa­ñu­ku­sun —nispa. 33 Amayá enga­ña­chi­kuy­chik­chu chay­na ri­maq­ku­na­wan­qa. Mana allin amis­ tad­ku­na­qa urma­chin­mi allin kaw­saq­ku­na­ta­pas. 34 Yu­yay­ni­ki­chik­man ku­ti­ris­pa­yá ama hu­cha­lli­kuy­chik­chu. Wa­kin­ni­ki­chik­qa ma­na­raq­mi Dios­ta req­sin­ki­chik­chu, pen­qa­ri­ku­nay­ki­chik­paq­mi kay­ta­qa ni­ki­chik. 35 Icha­pas

Wañuqkunapa imaynam kawsarimunanmanta

pipas ta­pu­kun­man:

1 CORINTIOS 15

2056

—¿Imay­na­ta­taq wa­ñuq­ku­na­qa kaw­sa­ri­mun­qa? ¿Imay­na cuer­po­yoq­taq kaw­sa­ri­ mun­qa? —nispa. 36 ¿Upa tu­kuch­kan­ki­chum? Mu­hu­qa chin­ka­run­mi chay mu­hu­man­ta mosoq plan­ ta wi­ña­ra­mup­tin­qa. 37 Tar­pun­chik­qa manam plan­ta­ta­chu aswan­qa mu­hu­lla­tam trigo kap­tin­pas otaq sapaq muhu kap­tin­pas. 38 Chay­man­ta­qa Dios­ñam sa­pa­ka­ma­ta wi­ña­chin imay­na sa­yay­ni­yoq­ta­pas mu­nas­qan­man hina. 39 Manam llapa aycha­qa huk rik­chaq aycha­lla­chu, ru­na­ku­na­pa aychan­qa huk rik­chaq­mi, huk rik­chaq­taq­mi ani­mal­ku­na­ pa aychan­pas, ra­pra­yoq­ku­na­pa aychan­pas chay­na­taq chall­wa­ku­na­pa aychan­pas. 40 Kach­kan­taq­mi cie­lo­ku­na­pi qa­was­qan­chik kaq­ku­na­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi kaq­ ku­na­pas. Cie­lo­ku­na­pi kaq­ku­na­pa sumaq kay­nin­qa huk rik­chaq­mi, huk rik­chaq­taq­mi kay pa­cha­pi cuer­po­ku­na­pa sumaq kay­nin­pas. 41 Inti­pa achkiy­nin­qa huk rik­chaq­mi ki­lla­pa achkiy­nin­man­ta­qa, huk rik­chaq­taq­mi sa­pa­ka­ma lu­ce­ro­ku­na­pa achkiy­nin­pas. 42 Wa­ñuq­ku­na­pas huk rik­chay­ni­yoq­mi kan­qa­ku kaw­sa­ri­mus­pan­ku­qa. Wa­ñuq­ta pam­ pap­tin­chik­qa ismu­run­mi, kaw­sa­ri­mus­pan­mi icha­qa ma­na­ña wa­ñun­qa­chu. 43 Wa­ñuq­pa ayan­ta­qa pam­pan­chik mi­lla­kuy­paq­tam, kaw­sa­ri­mun­qam icha­qa achki­rich­kaq­ña. Pam­pan­chik­qa ma­na­ña kall­pa­yoq­tam, kaw­sa­ri­mun­qam icha­qa kall­pa­sa­pa­lla­ña. 44 Pam­pan­chik­qa aycha cuer­po­lla­tam, kaw­sa­ri­mun­qam icha­qa espi­ri­tu­man hina cuer­ po­yoq­ña, kanmi kay pa­cha­paq cuer­po, kan­taq­mi espi­ri­tu­man hina cuer­po­pas. 45 Bi­bliam nin: —Punta kaq Adan­mi kaw­saq ru­na­ña karqa, qepa kaq Adan­ña­taq­mi kach­kan kaw­sa­chi­kuq Espi­ri­tu­ña —nispa. 46 Manam espi­r i­t u­man­t a kaq­chu punta cuer­po­qa aswan­qa aycha­man­t a kaqmi, chay­man­ta­ñam Espi­ri­tu­man­ta cuer­po­qa. 47 Punta kaq Adan su­ti­yoq ru­na­qa allpa­ man­ta ru­ras­qam karqa kay pa­cha­paq, qepa kaq Runam icha­qa hanaq pa­cha­man­ta ha­mur­qa. 48 Kay pa­cha­paq­mi ru­na­qa ru­ras­qa karqa, kay pa­cha­paq­taq­mi ru­na­ ku­na­pas kan­chik. Hanaq pa­cha­man­tam Cris­to­qa karqa, hanaq pa­cha­paq­taq­mi iñiq­ku­na­pas kan­chik. 49 Imay­nam rik­cha­kun­chik allpa­man­ta ru­ras­qa ru­na­man, chay­na­taq­mi rik­cha­ku­sun hanaq pa­cha­pi kaq­man­pas. 50 Ni­ki­chik­mi waw­qe-pa­ni­ku­na, aycha­yoq-ya­war­ni­yoq ru­na­qa manam yay­kun­qa­ chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa, tu­ku­ruq­lla kaq­pas ma­na­taq­mi chas­kin­man­chu mana tukuq kaq­ta­qa. 51 Ku­nan­mi ni­ki­chik ma­na­raq pi­pa­pas ya­chas­qan­ta: Manam lliw­chu wa­ñu­sun­chik icha­qa lliw­mi huk­ni­raq­man tik­ras­qa ka­sun­chik. 52 Huk qem­chiy­ lla­tam tik­ras­qa ka­sun­chik qepa kaq cor­ne­ti­lla­ta to­cay­kup­tin. Hi­nap­tin­mi wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mun­qa ma­na­ña wa­ñu­nan­ku­paq, ño­qan­chik­pas tik­ras­qam ka­sun­chik. 53 Kay tu­ku­ruq­lla cuer­pon­chik­mi mosoq pa­cha­wan pa­cha­kuch­kaq hina tik­ra­kun­qa mana tu­kuq­man, wa­ñuq­lla cuer­pon­chik­ña­taq­mi tik­ra­kun­qa wi­ñay­paq kaq­man. 54 Kay tu­ ku­ruq­lla cuer­pon­chik­mi mana tu­kuq­man­ña pa­cha­kun­qa, kay wa­ñuq­lla cuer­pon­chik ma­na­ña wa­ñuq­wan pa­cha­ku­rup­tin­ña­taq­mi cum­pli­kun­qa Bi­blia­pa kayna nis­qan: Dios venceruptinmi wañuyqa millpusqaña rikurirunqa. 55 Yaw wañuy ¿imaynataq vencewaq? ¿Maytaq wañuchina puyaykiqa? 56 Wa­ñuy­pa

pu­yan­mi hucha, hu­chan­chik­man­ta­ña­taq­mi Dios­pa ley­nin con­de­na­wan­ chik. 57 Icha­qa gra­cias ka­chun Dios­man Señor Je­su­cris­to­wan ven­ces­qan­chik­man­ta.

2057

1 CORINTIOS 15​, ​16

58 Chay­na­qa

ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­ku­na, qaqa hina sa­yas­pa­yá aswan llam­kay­chik Se­ñor­pa ru­ray­nin­pi. Se­ñor­wan llam­kas­qay­ki­chik­qa manam yan­qa­paq­chu kanqa.

16

1   Ga­la­cia

Iñiqkunapaq ofrendamanta

lawpi iñiq­ku­na­man ka­ma­chis­qay­pi hi­na­yá waw­qe-pa­ni­ku­na­ paq ofren­day­ki­chik­ta hu­ñuy­chik. 2 Sa­pa­ka­ma­yá Sapa do­min­go hu­ñuy­chik ofren­day­ki­chik­ta ga­nas­qay­ki­chik­man hina chay­na­pi cha­ya­mup­tiy­raq mana hu­ñuch­ka­nay­ki­chik­paq. 3 Cha­ya­mus­pay­ña­taq­mi ofren­day­ki­chik­ta­qa car­tan­tin­ta apa­chi­saq Je­ru­sa­len llaq­ta­man akllas­qay­ki­chik ru­na­ku­na­wan. 4 Rinay kap­tin­qa ño­qa­wan­mi rin­qa­ku. 5 Ha­mus­pay­qa

Pablopa riy munasqanmanta

Ma­ce­do­nia law­nin­ta mu­yu­ra­mus­pam qam­ku­na­man cha­ya­mu­saq. unay ka­riy­man qam­ku­na­wan­qa, icha­yá ka­ruy­man tukuy para tiem­po­pas chay­na­pi mayta ri­nay­paq­pas ya­na­pay­ku­wa­nay­ki­chik­paq. 7 Manam pa­sa­da­lla qa­way­ kuy­ta­qa mu­na­ni­chu, Señor mu­nap­tin­qa qam­ku­na­wan unay kay­tam mu­na­ni. 8 Icha­qa Efeso llaq­ta­pim kasaq *Pen­te­cos­tes Fies­ta­ka­ma. 9 Punku hinam ki­cha­ra­yach­kan Se­ñor­ man­ta aswan masta wi­lla­ku­nay­paq, achkaq­taq­mi con­tra­par­tey­ku­na­pas kach­kan. 10 Ti­mo­teo cha­ya­ra­mup­t in­qa amam lla­k is­qa­t a­qa qa­wan­k i­chik­chu, pay­pas llam­kan ñoqa hinam Se­ñor­man­ta wi­lla­kuy­pi. 11 Chay­na­qa amayá pipas des­ pre­cia­chun­chu, ya­na­pay­kus­pa­yá allin­lla­ta ño­qa­man ku­ti­ri­chi­muy­chik, wakin waw­qe­ku­na­pi­wan­mi pay­ta­qa su­yach­ka­ni­ku. 12 Iñiq­ma­sin­chik Apo­los­ta­qa rue­gar­qa­nim waw­qe­ku­na­wan qam­ku­na­man ha­mu­nan­paq aswan­qa ma­na­raq­mi ha­muy­ta mu­nar­qa­chu, payqa ha­mu­run­qa tiem­pon ka­rup­tin­ñam. 6 Ya­qa­chus­mi

13 Cui­da­kus­pa­yá

Saludokunamanta

qaqa hina sa­yay­chik iñiy­ni­ki­chik­pi. Va­lor­cha­kus­pa­yá kall­pan­ cha­kuy­chik. 14 Tukuy ima­ta­pas ku­ya­kuy­wan­yá ru­ray­chik. 15 Ya­chan­ki­chik­mi waw­qe-pa­niy­ku­na, Este­fa­nas­qa wa­sin­pi kaq­ku­na­pi­wan­mi Gre­cia lawpi pun­ta­lla­ta­raq Cris­to­man iñi­kur­qa­ku hi­nas­pam iñiq­ku­na­ta tukuy son­ qo­wan ser­vich­kan­ku. 16 Qam­ku­na­pas chay­na ru­na­ku­na ka­su­nay­ki­chik­tam mu­na­ni, ka­suy­chik­taq­yá lla­pa­llan llam­kaq­ma­sin­chik­ku­na­ta­pas. 17 Ku­si­ku­nim Este­fa­nas­pa, For­tu­na­to­pa chay­na­taq Acai­co­pa ha­mus­qan­wan. Mana kaypi kap­ti­ki­chik­qa pay­ ku­nam ru­rar­qa­ku qam­ku­na­pa ru­ra­nay­ki­chik­ta. 18 Pay­ku­na­má kall­pan­cha­war­qa, kall­pan­cha­sur­qan­ki­chik­taq­mi qam­ku­na­ta­pas chay­na­qa req­si­kuy­chik­yá pay­ku­na­ta. 19 Asia lawpi iñiq­ku­nam sa­lu­da­mu­sun­k i­chik, Aqui­la­wan Pris­ci­la­pas Se­ñor­pa su­tin­pim ancha­lla­ta­ña sa­lu­da­mu­sun­ki­chik, sa­lu­da­mu­sun­ki­chik­taq­mi wa­sin­pi hu­ ñu­na­kuq iñiq­ku­na­pas. 20 Lla­pa­llan waw­qe-pa­ni­ku­nam sa­lu­da­mu­sun­ki­chik. Lliw­yá sa­lu­da­na­kuy­chik abra­za­na­kuy­kus­pa. 21 Ñoqa Pa­blom sa­lu­da­muy­k i­chik ki­k iy­pu­ni qell­qa­mus­pay. 22 Pipas Señor Je­su­cris­to­t a mana ku­yaq­qa ña­kas­qa­yá ka­chun. ¡Ha­muy­ña­yá Se­ñor­llay­ku! 23 Señor Je­su­cris­to­yá lla­pa­llay­k i­chik­t a fa­vo­re­ce­sun­k i­chik. 24 Lla­pa­llay­k i­chik­ man­mi apa­chi­muy­ki­chik Cris­to Je­sus­pi ku­ya­kuy­niy­ta.

CORINTOMAN APOSTOL PABLOPA ISKAY KAQ CARTASQAN Co­rin­to llaq­ta­pi igle­siam hi­na­lla­raq sa­sa­cha­kuy­pi karqa, chay­ku­nam Pa­blo­pa uman­ta na­na­ chir­qa. Iñiq­pu­ra huk­lla kay­nin­ku­pas ya­qa­llam chi­ri­rur­qa. Chay­pi kaq wakin iñiq­ku­nam Pa­blo­pa che­qap apos­tol kas­qan­ta du­da­man chu­rar­qa­ku. Chay­ku­na­man­ta de­fien­de­ku­nan­paq­mi Pa­blo­qa kay iskay kaq car­tan­ta qell­qar­qa, icha­qa pay­ku­na­paq ku­ya­kuy­nin­qa hina kaq­llam karqa. Kay car­ta­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta (1:1-11). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Co­rin­to llaq­ta­pi iñiq­ku­na­wan amis­tas­qan­ku­man­ta (1:12-7:16). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun waw­qe-pa­ni­ku­na­man ya­na­pa­kuy­nin­ku apa­chi­nan­ku­ man­ta (8-9). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun falso apos­tol­ku­na­man­ta­wan che­qap apos­tol­ku­na­man­ta (10:1-13:10). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun car­ta­pa tu­ku­pay­nin­man­ta (13:11-14).

1

1   Ñoqa

Cartapa qallariyninmanta

Pa­blom kani Dios­pa mu­nay­nin­man hina Je­su­cris­to­pa *apos­tol­nin, Co­rin­to llaq­ta­pi hu­ñu­na­kuq Dios­man iñiq­ku­na­man­mi waw­qen­chik Ti­mo­teo­ pi­wan qell­qa­muy­ki­ku, kay car­ta­qa Dios­paq sa­paq­chas­qa Gre­cia lawpi lla­pa­llan kaq­ku­na­paq­wan­mi. 2 Dios Tay­tan­chik­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pi­wan fa­vo­re­ce­ sun­ki­chik haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­paq. Pablopa ñakarisqankunamanta

3 Ala­ba­sun­chik­yá Señor Je­su­cris­to­pa Tay­tan Dios­nin­chik­ta, payqa lla­ki­pa­ya­kuq Tay­

tam hi­nas­pa sin­chi kall­pan­chaq­nin­chik Dios­mi. 4 Paymi kall­pan­cha­wan­chik tukuy sa­sa­cha­kuy­nin­chik­pi chay­na­pi ño­qan­chik­pas sa­sa­cha­kuy­pi kaq­ku­na­ta Dios­pa kall­ pan­cha­was­qan­chik­man hina kall­pan­cha­nan­chik­paq. 5 Je­su­cris­to­ray­kum llum­pay­ta ña­ka­rin­chik chay­na­lla­taq­mi kall­pan­cha­kun­chik­pas hina Je­su­cris­to­ray­ku­lla­taq. 6 Ño­qay­ku ña­ka­rip­tiy­ku­qa qam­ku­nam kall­pan­chas­qa hi­nas­pa sal­vas­qa kan­ki­chik, ño­qay­ku­ta Dios kall­ pan­cha­wap­tin­ku­qa qam­ku­na­pas kall­pan­chas­qa­taq­mi kan­ki­chik chay­na­pi ña­ka­ris­qay­ku­ta qam­ku­na­pas pa­cien­cia­wan aguan­ta­nay­ki­chik­paq. 7 Qam­ku­na­pim allin­su­ta con­fia­kuch­ka­ni­ ku, ña­ka­riy­si­was­qay­ki­ku­man hinam Dios­man­ta chas­kiy­si­wan­ki­ku kall­pan­cha­kuy­ta­pas. 8 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ya­cha­nay­ki­chik­tam mu­na­ni­ku Asia lawpi ña­ka­ris­qay­ku­man­ta. Ha­tu-ha­tun sa­sa­cha­kuy­pim kar­qa­ni­ku, ma­na­ñam kall­pay­ku­pas kar­qa­ña­chu aguan­ ta­nay­ku­paq ma­na­taq­mi kaw­say­ta­pas pien­sar­qa­ni­ku­ña­chu. 9 Wa­ñuy­pa pa­tan­pi­ñam kar­qa­ni­ku, icha­qa chay­qa karqa wa­ñus­qa­ku­na kaw­sa­ri­chiq Dios­lla­man­ña ha­pi­pa­kuy 2058

2059

2 CORINTIOS 1​, ​2

ya­cha­nay­ku­paq­mi hi­nas­pa mana ki­ki­llay­ku­pi con­fia­ku­nay­ku­paq­mi. 10 Dios­mi li­bra­ war­qa­ku wa­ñuy­man­ta, pay­taq­mi qe­pa­ta­pas li­bra­wan­qa­ku. Pay­pim con­fia­kuch­ka­ni­ku li­bra­wa­nan­ku­paq 11 Dios­ta ma­ñay­si­wap­ti­ki­ku­qa. Llapa ru­na­ku­na ño­qay­ku­paq ma­ña­kup­ tin­ku­qa achkaq­mi gra­cias­ta qon­qa­ku Dios­pa fa­vo­re­ce­was­qan­ku­man­ta. 12 Kay­wan­mi

Corinto llaqtaman Pablo mana riy atisqanmanta

ku­sis­qa kach­ka­ni­ku, ño­qay­ku­qa kay pa­cha­pi­pas chay­na­taq qay­llay­ki­chik­pi­pas allin­tam por­ta­kur­qa­ni­ku. Dios­mi fa­vo­re­ce­war­qa­ku mana enga­ña­kus­pa pay­lla­paq­ña kaw­sa­nay­ku­paq, chay­na­ta­qa kaw­sar­qa­ni­ku manam ya­chay­ni­yoq kas­qay­ku­ray­ku­chu. 13 Car­ta­ku­na apa­chi­mus­qay­ku­pi­qa manam huk rik­chaq­ku­na­qa ima­pas kan­chu, aswan­qa lees­pa entien­de­na­llay­ki­chik­mi, ima allin­cha kan­man tu­ku­nay­ki­chik­ka­ma entien­dep­ti­ki­chik­qa. 14 Wa­kin­ta­qa entien­ de­run­ki­chik­ñam, Señor Je­sus­pa ku­ti­mus­qan pun­chaw­mi ku­sis­qa kan­ki­chik ño­qay­ku­man­ta, chay­na­llam ño­qay­ku­pas ku­si­ku­saq­ku qam­ku­na­man­ta. 15 Kay con­fian­za­wan­mi pun­t a­t a qam­ku­na wa­t u­kuq ha­muy­t a mu­nar­qa­ni chay­ na­pi ris­tin­pas hi­nas­pa ku­ti­mus­tin­pas ya­na­pay­ku­nay­paq. 16 Ma­ce­do­nia law­man riq hinam qam­ku­na wa­tu­kuy­kuy­ta mu­nar­qa­ni, chay­na­taq­mi ku­ti­mus­tin­pas wa­tu­kuy­kuy­ta­taq mu­nar­qa­ni chay­na­pi Judea law­man ri­nay­paq ya­na­pay­ku­wa­ nay­ki­chik­paq. 17 ¿Chay pien­sas­qay­qa ma­na­chum allin karqa? ¿Mana iñiq runa hi­na­chu ru­rar­qa­ni? Pay­ku­na­qa­ri­ki “Arí” ni­r uch­kas­pa­pas “Manam” nin­ku­raq­mi. 18 Dios­qa con­fia­ku­na­paq­mi chay­mi ño­qay­ku­pas imam kaqta ni­k i­ku. 19 Sil­va­no­pa, Ti­mo­teo­pa hi­nas­pa ño­qa­pa qam­ku­na­man wi­llas­qay Dios­pa Chu­rin Cris­to Je­sus­qa manam “Arí” nin­raq­chu nitaq “Manam” nin­raq­chu. Cris­ton­ta­ka­ma wi­lla­kuy­ qa che­qap­pu­nim. 20 Pay­pim cum­pli­kun Dios­pa lla­pa­llan pro­me­tes­qan­ku­na­qa, chay­mi Dios­ta ala­bas­pan­chik­qa “Amen” nin­chik Cris­to Je­sus­ray­ku. 21 Dios­mi ño­qay­ku­ta­pas qam­ku­na­ta­pas Cris­to­pi qaqa hina sa­yaq­ta ru­ra­war­qan­chik hi­nas­ pam sa­paq­cha­war­qan­chik pay­lla­paq­ña kaw­sa­nan­chik­paq. 22 Pay­taq­mi *se­lloch­kaq hina Chuya Espi­ri­tu­ta son­qon­chik­man chu­ra­mur­qa ga­ran­tia­ta hina. 23 Icha­qa Dios­tam chu­lla­lla almay-ha­wa tes­ti­go­paq chu­ra­ni, Co­rin­to llaq­ta­man­qa qam­ku­na­ta lla­ki­pa­yas­pay­mi ma­na­raq ha­mur­qa­ni­raq­chu. 24 Ño­qay­ku­qa manam iñis­qay­ ki­chik­pi mu­nay­cha­kuy­ta­chu mu­nach­ka­ni­ku, mu­nach­ka­ni­ku­qa ku­sis­qa ka­nay­ki­chik­paq ya­na­pay­kuy­tam, qam­ku­na­qa qaqa hi­na­ñam sa­yach­kan­ki­chik iñis­qay­ki­chik­pi­qa. 1   Lla­kis­qa­qa ma­na­má qam­ku­na­man ku­ti­muy­ta mu­nar­qa­ni­chu. 2 Qam­ku­na­ ta lla­ki­ra­chip­tiy­qa ¿pitaq ño­qa­ta­qa ku­si­chi­wan­man? Lla­ki­chis­qay­ku­na­llam ku­si­chiq­niy­qa kan­ki­chik. 3 Qell­qa­mur­qay­ki­chik­qa lla­ki­chi­waq­niy­ku­na cha­ ya­ra­mup­tiy ku­si­chi­wa­nay­ki­chik­paq­mi, manam lla­ki­chi­wa­nay­ki­chik­paq­chu. Pien­sar­qa­nim ku­sis­qa kap­tiy­qa lla­pa­llay­ki­chik ku­sis­qa ka­nay­ki­chik­ta. 4 Punta kaq car­ta­ta qell­qa­mus­pay­qa manam ima ru­ra­kuy­ta­pas atir­qa­ni­chu, son­qoy­pi lla­ki­kus­pay­mi weqe ña­win­tin kar­qa­ni, qell­qa­mur­qay­ki­chik­qa manam lla­kis­qa ka­ nay­ki­chik­paq­chu aswan­qa llum­pay ku­yas­qay­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq­mi.

2

5 Pipas

Pablopa pampachasqanmanta

lla­ki­chi­waq­niy­qa manam ño­qa­lla­ta­chu lla­ki­chi­wan, allin­lla ri­may­pi­qa qam­ku­na­ta­pas lla­pa­llay­ki­chik­tam lla­ki­chi­sun­ki­chik. Chay­lla­tam ni­ki­chik mana sien­ti­ku­nay­ki­chik­paq. 6 Chay runa cor­re­gis­qay­ki­chik­qa chay­lla­paq­ñam. 7 Chay­ na­qa pam­pa­chay­kus­pa­yá kall­pan­chay­kuy­chik ma­na­ña llum­pa-llum­pay lla­kis­qa

2 CORINTIOS 2​, ​3

2060

ka­nan­paq. 8 Chay­mi rue­ga­kuy­ki­chik pay­man ku­ya­kuy­ni­ki­chik qa­wa­chi­nay­ki­chik­ paq. 9 Kay asun­to­man­ta­qa ñaw­paq­ta­raq­mi qell­qa­mur­qay­ki­chik chay­na­pi ka­su­kuq kas­qay­ki­chik­man­ta otaq mana ka­su­kuq kas­qay­ki­chik­man­ta ya­cha­nay­paq. 10 Pi­ta­pas pam­pa­chas­qay­ki­chik­ta­qa ño­qa­pas pam­pa­cha­nim, pi­ta­pas pam­pa­chas­pay­qa Cris­to­pa qay­llan­pim pam­pa­char­qa­ni qam­ku­na­ray­ku 11 chay­na­pi *Sa­ta­nas­pas mana ven­ce­wa­ nan­chik­paq, ño­qan­chik­qa ya­chan­chik­mi payqa pan­ta­chi­kuq­lla­ña kas­qan­ta. 12 Troas

Troas llaqtapi Pablo llakisqallaña kasqanmanta

llaq­ta­man Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kuq cha­ya­rup­tiy­mi Señor achka­lla­ña ru­na­ku­na­pa son­qon­ta ki­chay­kur­qa. 13 Son­qoy­mi icha­qa mana haw­ka­ chu karqa waw­qen­chik Ti­to­ta mana ta­ris­qay­ray­ku, chay­ray­kum pay­ku­na­man­ta des­pe­di­kuy­kus­pay pa­sa­kur­qa­ni Ma­ce­do­nia law­man. Cristopa yanapakuyninwan vencesqanchikmanta

14 Icha­qa Dios­man­yá gra­cias ka­chun Cris­to Je­sus­pi ven­ce­chi­was­qan­chik­man­ta. Paymi

*per­fu­me­ta hina ya­chay­nin­ta tukuy hi­nas­tin­man ño­qan­chik­wan che­qe­chin. 15 Ño­qan­ chik­qa kan­chik Dios­man Cris­to­pa ofre­ces­qan incien­so­pa asna­riy­nin hinam chay­na­pi wa­kin­ku­na sal­va­ku­nan­paq hi­nas­pa wa­kin­ña­taq pu­chu­ka­nan­paq. 16 Pu­chu­kay­paq kaq­ku­ na­paq­qa kay incien­so­qa wa­ñu­chiq asnay hinam, sal­va­kuy­paq kaq­ku­na­paq­ña­taq­mi kaw­say qokuq asna­riy hina. ¿Pitaq kach­kan kayta ru­ra­nan­paq hi­na­qa? 17 Ño­qay­ku­qa manam wa­kin­ku­na hi­na­chu Dios­pa pa­la­bran wi­lla­kus­qay­ku­wan ne­go­cio­ta ru­ra­ni­ku. Aswan­qa Cris­to­pi kas­pam che­qap­ta ri­ma­ni­ku Dios­pa qay­llan­pi hi­nas­pa paypa ka­chas­qan­ku­na hina.

3

1   Kayta

Mosoq contrato willakuqkunamanta

nis­pay­ku­qa manam ki­kiy­ku­ta­chu huk­ta­wan re­co­mien­da­kuch­ka­ni­ ku ni­taq­mi wa­kin­ku­na hi­na­chu re­co­men­da­cion car­ta­ta­raq qam­ku­na­man qa­wa­chis­qay­ki­ku, ni­taq­mi re­co­men­da­cion car­ta­ta­chu ma­ña­kus­qay­ki­ku. 2 Re­co­ men­da­cion car­tay­ku­qa qam­ku­nam kan­ki­chik son­qoy­ku­pi pa­pel­pi qell­qas­qa hina chay­na­pi lla­pa­llan runa lees­pan ya­cha­nan­paq. 3 Qam­ku­na­qa kan­ki­chik Cris­to­pa car­tas­qan hinam, ño­qay­ku­ña­taq­mi ka­ni­ku chay carta apaq­ku­na. Chay car­ta­qa manam tin­ta­wan qell­qas­qa­chu aswan­qa kaw­saq Dios­pa Espi­ri­tun­wan­mi, qell­qas­ qa­qa kach­kan manam rumi la­bras­qa­pi­chu aswan­qa ru­na­pa son­qon­pim. 4 Chay­na­ta­qa ri­ma­ri­ni­ku Dios­pi Cris­to­ray­ku con­fia­kus­qay­ku­ray­kum. 5 Manam ño­qay­ku­qa ima­ta­pas ru­ray­ta atiy­man­ku­chu ki­ki­llay­ku­man­ta­qa, tukuy ima ru­ras­ qay­ku­qa Dios­man­tam hamun. 6 Paymi pre­pa­ra­war­qa­ku mosoq con­tra­to­man hina ser­vi­nay­ku­paq. Ser­vi­ni­ku­qa manam qell­qas­qa ley­man hi­na­lla­chu aswan­qa Espi­ri­tu­ man hinam. Qell­qas­qa leyqa wa­ñuy­lla­man­mi apa­kun, Espi­ri­tum icha­qa kaw­sa­chi­kun. 7 Moi­ses­pa ley­nin­qa la­bras­qa ru­mi­pi qell­qas­qa kas­pa­pas ancha­lla­t a­ñam achki­ rir­qa, chay­mi Israel ru­na­ku­na­qa mana Moi­ses­pa uyan­ta­pas qa­way­ta atir­qa­ku­chu. Chay­na kach­kas­pa­pas chay achki­riy­qa tu­ta­ya­r ur­qam, chay leyqa sin­chi achki­riy­ wan ha­much­kas­pa­pas wa­ñuy­lla­man­mi apa­kun. 8 Icha­qa ¡mayna achki­riy­wan­raq ha­mun­qa Chuya Espi­ri­tu­pa kaw­say qo­was­qan­chik­qa! 9 Con­de­na­waq­nin­chik ley­pas achki­riy­ni­yoq kach­kap­tin­qa ¡may­na­ta­raq achki­riy­kun hu­chan­chik­ta Dios pam­ pa­chay­kup­tin­qa! 10 Ñaw­paq kaq achki­riy­ni­yoq leyqa ma­na­ñam ima­pas­chu kunan kaq su­maq­lla­ña wi­lla­kuy­man­ta­qa. 11 Mana unay­paq kaq ley­pas achki­riy­ni­yoq kach­kap­tin­qa aswan su­maq­lla­ñam kanqa wi­ñay­paq kaq allin no­ti­cia wi­lla­kuy­qa.

2061

2 CORINTIOS 3​, ​4

12 Con­fian­za­wan

su­yas­qay­ku­ray­kum mana man­cha­kus­pa wi­lla­ku­ni­ku. 13 Ño­qay­ku­ qa manam Moi­ses hi­na­chu ru­rach­ka­ni­ku, payqa uyan­tam ta­pa­ku­rur­qa chin­ka­ruq­lla achkiy­ta Israel ru­na­ku­na mana ri­ku­nan­paq. 14 Pay­ku­na­qa ma­na­má entien­dey­ta mu­nar­qa­ku­chu, ku­nan­pas ñaw­paq con­tra­to­ta lees­pan­kum yu­yay­nin­ku ta­pas­qa hina kap­tin mana entien­den­ku­chu, chay ta­paq­nin­ku­qa ma­na­raq­mi hor­qos­qa­raq­chu, chay­ ta­qa Cris­to­llam hor­qon­man. 15 Ku­nan­ka­ma­pas Moi­ses­pa li­bron­ta lees­pan­kum mana entien­den­ku­chu yu­yay­nin­ku ta­pas­qa hina kas­qan­ray­ku. 16 Se­ñor­man pipas ku­ti­ri­ kup­tin­mi icha­qa chay ta­paq­nin­qa hor­qos­qa­ña kanqa. 17 Se­ñor­qa Espi­ri­tum, may­pim Espi­ri­tu­pa kas­qan­pi­qa ru­na­ku­na­pas li­brem. 18 Ño­qan­chik­pas uyan­chik ma­na­ña ta­pas­qa kap­tin­mi Se­ñor­pa su­maq­lla­ña kay­nin­wan achki­rin­chik huk espe­jo hina. Ño­ qan­chik­qa Cris­to­man­ñam aswan-as­wan rik­cha­kuch­kan­chik, paypa achki­riy­nin­pas sapa kutim ño­qan­chik­pi kach­kan. Chay­ta­qa Se­ñor­mi ru­rach­kan. Payqa Espi­ri­tum. 1   Manam huk­man­ya­ni­ku­chu Dios­pa ku­ya­kuy­nin­man hina kay llam­kay qo­was­qan­ ku­man­ta­qa. 2 Sa­qe­ru­ni­ku­ñam pa­kas­qa­lla­pi pen­qay­paq ru­ray­ku­na­ta­qa, ma­na­taq­mi pu­rich­ka­ni­ku­pas sa­cre-sa­cre­lla­ña­chu nitaq Dios­pa pa­la­bran­ta­pas qe­wi-qe­wi­ris­pa­chu aswan­qa che­qap­lla­tam wi­lla­ku­ni­ku, Dios­pa qay­llan­pim re­co­mien­da­ku­ni­ku allin pien­saq ru­na­ku­na­man. 3 Wiñay kaw­say­man­ta wi­lla­kup­tiy­ku­pas infier­no­man riq­ku­na­qa manam entien­den­ku­chu. 4 Yu­yay­nin­ku­ta dia­blo tu­ta­ya­ra­chip­tin­mi pay­ku­na­qa mana iñi­kun­ku­chu, achki­rich­kaq allin no­ti­cia­ta­qa manam ri­kuy­ta­pas atin­ku­chu, ma­na­taq­mi entien­den­ku­chu Cris­to­pa sumaq kay­nin­man­ta wi­lla­kuy­ta­pas. Cris­to­qa Dios­pa rik­chay­nin­mi. 5 Wi­lla­ kuch­ka­ni­ku­qa manam ki­kiy­ku­man­ta­chu aswan­qa Je­su­cris­to Señor kas­qan­man­tam, ki­kiy­ku­man­ta­ña­taq­mi wi­lla­ku­ni­ku Je­sus­ray­ku sir­vien­te­ki­chik kas­qay­ku­ta. 6 Tu­ta­yay­pi kan­cha­ri­nan­paq ka­ma­chiq Dios­llam son­qon­chik­ta­pas kan­cha­ri­chir­qa achkiy­nin­wan chay­na­pi Je­su­cris­to­pa uyan­pi kan­cha­riq Dios­pa achkiy­nin­ta req­si­nan­chik­paq.

4

7 Chay

Iñiyllawan kawsakuymanta

achkiy­mi qori hina kach­kan cuer­pon­chik­pi allpa manka hi­na­lla kach­ kap­tin­chik­pas. Chay ha­tu-ha­tun atiy­qa manam ño­qan­chik­man­ta­chu icha­qa Dios­man­tam. 8 Sa­sa­cha­kuy­ku­na kay­law­man­ta-wak­law­man­ta ha­mup­tin­pas manam ven­ce­ra­chi­ku­ni­ku­chu, iskay­ra­yas­pay­ku­pas manam pa­say­paq­chu huk­man­ya­ru­ni­ ku. 9 Ña­ka­ri­chi­wa­nan­ku­paq qa­ti­ka­cha­wap­tin­ku­pas manam sa­pa­llay­ku­chu ka­ni­ku, ma­qa­wap­tin­ku­pas manam wa­ñu­r u­ni­ku­chu. 10 May­ta­ña ris­pa­pas cuer­poy­ku­pi ña­ ka­ris­pay­kum apay­ka­cha­ni­ku Je­sus­pa wa­ñus­qan­ta, chay­na­pi Je­sus­pa kaw­sas­qan­qa cuer­poy­ku­pi qa­was­qa ka­nan­paq. 11 Kaw­sa­nay­ku­ka­ma­qa Je­sus­ray­kum sapa pun­ chaw wa­ñuy­pa pa­tan­pi kach­ka­ni­ku, chay­na­pi kay wañuq cuer­poy­ku­pi Je­sus­pa kaw­sas­qan qa­was­qa ka­nan­paq. 12 Ño­qay­ku­man­qa wa­ñuy­llam hich­pa­mu­wach­kan­ ku, qam­ku­na­man­mi icha­qa wiñay kaw­say hich­pa­mu­such­kan­ki­chik. 13 Bi­bliam nin: —Iñir­qa­nim hi­nas­pam ri­mar­qa­ni —nispa. Chay­nam ño­qay­ku­pas con­fian­za­yoq kaspa iñis­pa ri­ma­ni­ku. 14 Imay­nam Señor Je­sus­ta wa­ñus­qan­man­ta Dios Tayta kaw­sa­ri­chir­qa chay­nam ño­qan­chik­ta­pas pay­ wan kus­ka­ta wa­ñus­qa­man­ta kaw­sa­ri­chi­was­pan­chik qay­llan­man pu­sa­wa­sun­chik. 15 Tukuy chay­ku­na­ta­qa ña­ka­rir­qa­ni­ku allin­ni­ki­chik­paq­mi chay­na­pi achka­lla­ña ru­ na­ku­na Dios­pa fa­vor­nin­ta chas­kis­pa aswan-as­wan Dios­man gra­cias­ta qo­nan­ku­paq. 16 Chay­mi mana huk­man­ya­ni­ku­chu, cuer­poy­ku ma­chu­yap­tin­pas espi­ri­tuy­ku­qa aswan­mi sapa pun­chaw mo­soq­yach­kan. 17 Kay pa­cha­pi ña­ka­riy­ku­na­qa pi­si­llam hi­nas­

2 CORINTIOS 4​, ​5

2062

pa pa­sa­ruq­llam, chay­man­ta­ñam chas­ki­sun­chik­qa mana ima­wan­pas tu­pa­chiy atina wi­ña-wi­ñay­paq su­ma-su­maq ka­nan­chik­ta. 18 Su­yach­kan­chik­qa manam qa­was­qan­chik kaq­ku­na­lla­ta­chu aswan­qa mana ri­kus­qan­chik kaq­ku­na­tam. Qa­was­qan­chik kaq­ku­na­ qa manam unay­paq­chu, mana ri­kus­qan­chik kaq­ku­nam icha­qa wi­ña-wi­ñay­paq. 1   Ya­chan­ki­chik­mi, sichu pur­ma­r uq wasi hi­na­lla kay cuer­pon­chik chin­ka­ rup­tin­qa Dios­mi ru­ra­ra­pu­wan­chik­ña hanaq pa­cha­pi wi­ña-wi­ñay­paq wa­si­ta, chay­qa manam ru­na­pa ru­ras­qan­chu. 2 Kay pa­cha­pi­raq kas­pa­qa extra­ñan­chik­mi hanaq pa­cha­pi kaq wa­sin­chik­man­ta otaq mosoq pa­cha­wan hina chu­ra­ku­nan­ chik­man­ta. 3 Chay­pi pa­cha­yoq kas­pa­qa manam qa­la­lla­ña­chu ka­sun­chik. 4 Kay wa­si­llan­chik­pi­raq otaq cuer­po­llan­chik­pi­raq kaw­sas­pa­qa ancha extra­ñas­qa­lla­ ñam kach­kan­chik, manam wa­ñuy­ta otaq pa­chan­chik lla­ta­na­kuy­ta mu­nas­pa­chu aswan­qa mosoq cuer­po­yoq­ña, mosoq pa­cha­yoq­ña kayta mu­nas­pam chay­na­pi wa­ñuy­ta­qa kaw­say ven­ce­r u­nan­paq. 5 Chay­na ka­na­paq Dios ru­ra­was­pan­chik­mi ga­ran­tia­ta hina Chuya Espi­ri­tu­ta qo­war­qan­chik. 6 Chay­na­pim con­fia­kus­pa ya­chan­chik cuer­po­pi­raq kas­pa­qa Se­ñor­man­t a­qa ka­r u­pi­raq kas­qan­chik­ta. 7 Iñiy­lla­wan­mi pu­rich­kan­chik­qa, manam ña­win­chik­pa ri­kus­qan­ta qa­tis­pa­chu. 8 Icha­qa con­fian­za­wan­mi mu­nach­kan­chik cuer­pon­chik­ta sa­qe­r us­pa Se­ñor­wan­ña kaw­sa­kuy­ta. 9 Chay­ray­kum Se­ñor­ta­qa wa­ñus­pa­pas-kaw­ sas­pa­pas llum­pay agra­day­ta mu­nan­chik. 10 Icha­qa lla­pa­llan­chik­mi Cris­to­pa qay­llan­man­qa ri­ku­ri­nan­chik chay­na­pi kay pa­cha­pi kaw­sas­pa allin­pas otaq mana allin­pas ru­ras­qan­chik­man hina sa­pa­ka­ma to­caq­nin­chik­ta chas­ki­nan­chik­paq.

5

11 Se­ñor­pa

Dioswan allinyanakuymanta

pi­ña­kuy­nin­ta ya­chas­qay­ku­ray­kum ru­na­ku­na­ta­qa iñi­chi­ni­ku. Icha­qa Dios­qa ya­chan­ñam imay­nam kas­qay­ku­ta­pas chay­mi mu­na­ni qam­ku­na­pas ya­cha­ nay­ki­chik­ta. 12 Manam ya­pa­ta­wan ki­ki­llay­ku­ta re­co­mien­da­kus­pa­chu ri­mach­ka­ni­ku, kay­ku­na­ta­qa ri­ma­pa­yach­kay­ki­ku ku­siy­si­wa­nay­ki­ku­paq­mi. Chay­na­pim con­tes­tay­ ta atin­ki­chik ha­wa­llan­ta qa­was­pan ala­ba­kuq­ku­na­ta. Pay­ku­na­qa manam son­qo­pi kaq­wan­chu ala­ba­kun­ku. 13 Loco hi­na­pas ka­ni­ku Dios­paq­mi, yu­yay­ni­yoq­pas ka­ni­ku qam­ku­na­paq­taq­mi. 14 Cris­to ku­ya­was­qan­chik­ray­kum kay­ku­na­ta ru­ra­nan­chik, lla­pa­ llan­chik­pa ran­tin­chik­pi Cris­to­pa wa­ñus­qan­ta ya­chas­pa­qa ya­chan­chik­taq­mi wa­ñus­qa hi­na­ña lla­pa­llan­chik kas­qan­chik­ta­pas. 15 Cris­to­qa wa­ñur­qa lla­pa­llan­chik­paq­mi chay­na­pi kaw­saq­ku­na­pas ma­na­ña ki­ki­llan­chik­paq kaw­sas­pa Cris­to­paq­ña kaw­sa­nan­ chi­kaq, payqa wa­ñu­kus­pan­mi kaw­sa­ri­ra­mur­qa. 16 Ku­nan­man­ta­qa pi­man­ta­pas manam aycha­man hi­na­lla­ña­chu pien­sa­ni­ku, ñaw­paq­mi icha­qa Cris­to­man­ta­pas pien­sar­qa­ni­ku aycha­man hi­na­lla, ku­nan­qa ma­na­má chay­na­ta­ña­chu pien­sa­ni­ku. 17 Pipas Cris­to­wan kaqqa mosoq ru­na­ñam, ñaw­paq kaq­ku­na­qa pa­sa­run­ñam, ku­nan­qa lliw­mi mo­soq­ña. 18 Tukuy kay­ku­na­qa hamun Dios­man­t am. Paymi Je­su­cris­to­pa ru­ras­qa­llan­wan ki­kin­wan *allin­ya­na­chi­wan­chik hi­nas­pam ku­na­wan­chik ru­na­ku­na­ta pay­wan allin­ya­na­chi­nan­chik­paq. 19 Dios­mi kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ta hu­chan­ku­na­man­ta pam­pa­chas­pa Je­su­cris­to­pi ki­kin­wan *allin­ya­na­chich­kar­qa. Paymi ku­na­war­qan­ chik allin­ya­na­kuy­man­ta wi­lla­ku­nan­chik­paq. 20 Chay­na­qa Cris­to­pa ka­chas­qan­mi ka­ni­ku, Dios­mi qam­ku­na­ta ri­ma­pa­ya­sun­ki­chik ño­qay­ku­wan. Cris­to­pa ran­tin­pim rue­ga­kuy­ki­ku Dios­wan allin­ya­na­ku­nay­ki­chik­paq. 21 Cris­to­qa manam hu­cha­lli­kur­ qa­chu icha­qa ño­qan­chik­ray­kum Dios qe­piy­ka­chir­qa hu­chan­chik­ku­na­ta chay­na­pi Cris­to­wan huk­lla kas­pan­chik Dios­pa mu­nas­qan­man hi­na­ña kaw­sa­nan­chik­paq.

6

2063

2 CORINTIOS 6

1   Dios­pa

ya­na­paq­nin­ku­na kas­pay­kum rue­ga­ka­muy­ki­ku, amayá des­pre­ciay­ chik­chu Dios­pa hatun fa­vor­nin­ta­qa. 2 Paymi nin: Favorecenay tiempopim uyarirqayki. Salvanay punchawpim yanaparqayki.

Ku­nan­qa fa­vo­re­ce­nan tiem­po­ñam, ku­nan­qa sal­va­nan pun­chaw­ñam. 3 Pipas mana urma­ru­nan­paq­mi mana allin ejem­plo­ta­qa mana qo­ni­ku­chu chay­na­pi Se­ñor­paq ru­ras­qay­ku­man­ta ama pipas yan­qa­ku­na­ta ri­ma­nan­ku­paq. 4 Aswan­qa lliw­ pim qa­wa­chi­ku­ni­ku Dios ser­viq kas­qay­ku­ta pa­cien­cia­kus­pa, ña­ka­ris­pa, mu­chuy­ku­na­pi kaspa, sa­sa­cha­kuy­ku­na­ta aguan­tas­pa, 5 azo­tes­qa, car­ce­las­qa, chaq­wa­ku­na­pi, sasa llam­kay­pi, mana pu­ñus­qa hi­nas­pa yar­qay­man­ta. 6 Dios ser­viq kas­qay­ku­tam qa­wa­ chi­ni­ku chu­yan­cha­kus­pay­ku, che­qap kaqta req­sis­pay­ku, pa­cien­cia­kus­pay­ku, sumaq sonqo kas­pay­ku, Chuya Espi­ri­tu­yoq kas­pay­ku, che­qap­ta ku­ya­kus­pay­ku, 7 che­qap­ta wi­lla­kus­pay­ku hi­nas­pa Dios­pa atiy­nin­wan ru­ras­pay­ku. Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sas­pay­kum arma­wan hina pe­lea­ni­ku hi­nas­pa de­fien­de­ku­ni­ku. 8 Huk­pim ala­bas­qa ka­ni­ku, huk­pi­ña­taq­mi cheq­nis­qa, huk­pim ño­qay­ku­man­ta allin­ta ri­man­ku, huk­pi­ ña­taq­mi mana allin­ta, llu­lla ri­maq­paq­mi ha­pi­wan­ku che­qap­ta ri­mach­kap­tiy­ku­pas. 9 Req­sis­qa kach­kap­tiy­ku­pas mana req­sis­qa­paq­mi ha­pi­wan­ku. Wa­ñus­qa­paq­ñam ha­pi­ wan­ku, icha­qa kaw­sach­ka­ni­ku­raq­mi, ma­qa­wap­tin­ku­pas ma­na­raq­mi wa­ñu­ni­ku­raq­chu. 10 Llaki kap­tin­pas tukuy tiem­pom ku­sis­qa­lla ka­ni­ku, wak­cha kas­pa­pas apu­ya­chich­ka­ ni­kum achka ru­na­ta, mana ima­yoq kap­tiy­ku­pas ka­pu­wach­kan­kum tukuy imay­ku. 11 Co­r in­to llaq­t a­pi kaq waw­qe-pa­ni­ku­na, kay­t a­qa tukuy son­qoy­ku­wan­mi ni­ muy­ki­ku mana re­ce­las­pa. 12 Ño­qay­ku­qa mana re­ce­las­pam ku­yay­ki­ku, qam­ku­nam icha­qa re­ce­lo­wan ku­ya­wan­ki­ku. 13 Huk tayta chu­rin­ta rue­gach­kaq hinam rue­ga­ kuy­ki­chik, ku­yas­qay­ku­man hi­na­yá qam­ku­na­pas son­qoy­ki­chik­ta ki­cha­riy­chik. 14 Ama

Ñoqanchikpiqa kawsaq Diospa yachasqanmanta

kus­kan­cha­kuy­chik­chu Se­ñor­pi mana iñiq­ku­na­wan­qa, mana tu­paq­nin­tin yunta wa­ta­rus­qa hinam ka­waq­chik. Allin ru­raq­qa manam kus­kan­cha­kun­man­chu hu­cha­lla­pi pu­ri­kuq­man­qa ni­taq­mi achkiy­pas kus­kan­cha­kun­man­chu tu­ta­yay­man­qa. 15 Cris­to­qa manam allin­qa kan­man­chu dia­blo­wan­qa, ni­taq­mi Dios­pi iñiq­pas huk­lla­qa kan­man­chu mana iñiq­wan­qa. 16 Dios­pa tem­plon­qa manam tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ paq­chu. Ño­qan­chik­qa kaw­saq Dios­pa tem­plon­mi kan­chik, kikin Dios­mi nirqa: Paykuna ukupim *yachasaq. Paykuna ukupim purisaq. Paykunapa Diosninmi kasaq. Paykunañataqmi kanqa runaykuna. 17 Se­ñor­qa

nin­taq­mi:

Paykuna ukumantayá lloqsiychik. Paykunamantayá sapaqchakuychik. Amayá hapiychikchu millakuypaq kaqkunataqa. Hinaptinqa chaskisqaykichikmi qamkunataqa.

2 CORINTIOS 6​-​8



2064

18 Hinaptinqa

ñoqam kasaq Taytaykichik, qamkunañataqmi churiykuna kankichik, ninmi tukuy atiyniyoq Señor. 1   Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, chay­na pro­me­sa­ku­na kach­kap­tin­qa aychan­chik­pi hi­nas­pa espi­ri­tun­chik­pi tukuy mana allin­man­ta­yá chu­yan­cha­ ku­sun, Dios­ta man­cha­kus­pa­yá aswan-as­wan pay­lla­paq­ña sa­paq­cha­ku­sun.

7

Corinto llaqtapi kaqkunapa wanakusqanmanta

2 Son­qoy­k i­chik­wan­yá

chas­kiy­ku­way­ku, manam pi­ta­pas ima­nar­qa­ni­ku­chu nitaq hu­cha­lli­chir­qa­ni­ku­chu, ni­taq­mi pi­ta­pas enga­ñar­qa­ni­ku­chu. 3 Kay­ta­qa nich­kay­ ki­chik manam qam­ku­na­ta acu­sas­pay­chu, nis­qay­pi hi­na­pas ño­qay­ku­qa tukuy son­qoy­ku­wan­mi ku­yay­ki­ku, qam­ku­na­wan­mi kaw­sa­saq­ku­pas chay­na­taq wa­ñu­saq­ ku­pas. 4 Qam­ku­na­pim ancha-an­cha­ta con­fia­ku­ni hi­nas­pam llum­pay­ta ala­ba­ku­ni, qam­ku­na­ray­ku kall­pan­cha­kus­pay­mi ku­sis­qa kani ña­ka­riy­niy­ku­pi­pas. 5 Ma­ce­do­nia law­man cha­ya­mus­qay­ku­man­ta­pu­nim mana sa­mar­qa­ni­ku­chu, ño­qay­ku­qa kay­pi-c­hay­pi sa­sa­cha­kuy­ku­na­lla­pim kar­qa­ni­ku, cuer­poy­ku­pim ña­ka­rir­qa­ni­ku, son­qoy­ku­pi­ ña­taq­mi man­cha­kur­qa­ni­ku. 6 Icha­qa lla­kis­qa­ku­na kall­pan­chaq Dios­mi kall­pan­cha­war­qa­ku Ti­to­pa cha­ya­mus­qan­wan. 7 Hi­nas­pa­pas ma­na­taq­mi paypa cha­ya­mus­qa­llan­wan­chu ku­si­kur­qa­ni­ku­qa, ku­si­kur­qa­ni­ku­má kikin Ti­to­ta con­sue­las­qay­ki­chik­man­ta­pas. Paymi wi­lla­ war­qa­ku qam­ku­na­pa ku­ya­was­qay­ki­chik­man­ta, wi­lla­war­qa­ku­taq­mi ño­qa­man­ta lla­ki­kus­pa sien­ti­was­qay­ki­chik­man­ta­pas. Chay­ku­na­ta ya­chay­kus­pay­mi mas­ta­raq ku­si­kur­qa­ni. 8 Carta apa­chi­mus­qay­wan lla­kis­qa­ña kap­ti­ki­chik­pas manam ño­qa­qa pe­sa­ku­ni­ chu, ñaw­paq­tam icha­qa pe­sa­kur­qa­ni carta apa­chi­mus­qay­man­ta ra­to­lla­pas lla­kis­qa kap­ti­ki­chik. 9 Ku­nan­qa ku­si­ku­nim, manam lla­kis­qa kas­qay­ki­chik­man­ta­chu aswan­qa wa­na­kus­qay­ki­chik­man­tam, lla­kis­qa­qa kar­qan­ki­chik Dios­pa mu­nas­qan­man hinam, chay­ na­qa ma­na­má ño­qay­ku­chu mana allin­ta­qa ru­rar­qay­ki­ku. 10 Dios­pa mu­nas­qan­man hina lla­ki­kuy­qa wa­na­chi­was­pan­chik­mi sal­va­wan­chik, chay­na­qa manam ña­ka­ku­nan­chik­chu. Ru­na­ku­na­pa mu­nas­qan­man hina lla­ki­kuy­mi icha­qa apa­mun wa­ñuy­ta. 11 Qam­ku­na­qa Dios­pa mu­nas­qan­man hinam lla­kis­qa kar­qan­ki­chik, chay­na kas­pa­qa ¡mayna na­na­chi­ na­kuy­tam mu­nar­qan­ki­chik! ¡mayna arre­glo ru­ray­tam mu­nar­qan­ki­chik! ¡may­na­tam mana allin­pa con­tran­pi pi­ña­kur­qan­ki­chik! ¡may­na­tam man­cha­kur­qan­ki­chik! ¡mayna ku­ya­kuq­mi kan­ki­chik! ¡may­na­tam sien­ti­kur­qan­ki­chik! ¡may­na­tam cas­ti­go ru­ray­ta mu­nar­qan­ki­chik! Lliw­pim qam­ku­na­qa kay asun­to­pi mana hu­cha­yoq kas­qay­ki­chik­ta qa­wa­chi­kur­qan­ki­chik. 12 Car­ta­ta apa­chi­mus­pay­qa manam pien­sar­qa­ni chay hu­cha­lli­kuq ru­na­pi­chu nitaq lla­ki­chis­qa ru­na­pi­chu, pien­sar­qa­ni­qa Dios­pa qay­llan­pi ño­qay­ku­man­ta sien­tis­qay­ki­chik ya­chas­qa ka­nan­paq­mi. 13 Chay­wan­mi con­sue­las­qa kar­qa­ni­ku. Con­sue­las­qa kas­pa­ña­taq­mi aswan mas­ta­qa ku­si­kur­qa­ni­ku Ti­to­pa ku­sis­qa kas­qan­man­ ta. Lla­pa­llay­ki­chik­mi paypa son­qon­ta ti­yay­ka­chir­qan­ki­chik. 14 Qam­ku­na­man­ta Ti­to­man ala­ba­kus­pay­qa manam pen­qa­kur­qa­ni­chu. Aswan­qa tukuy ima qam­ku­na­man nis­qay­ ku­qa che­qap­mi, che­qap­taq­mi Ti­to­man qam­ku­na­man­ta ala­ba­kus­qay­ku­pas. 15 Payqa mas­ta­raq­mi ku­ya­sun­ki­chik ka­su­kus­qay­ki­chik­ta hi­nas­pa hu­mi­lla­kus­pa man­cha­kuy­wan chas­kis­qay­ki­chik­ta yu­ya­ris­pa. 16 Ku­si­ku­nim qam­ku­na­pi ancha­ta con­fia­kus­pay.

8

Ofrendanchiktaqa kusikuywan qonanchikmanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

ku­nan­mi wi­lla­muy­ki­ku imay­nam Ma­ce­do­nia lawpi iñiq­ku­na­man Dios fa­vo­re­ces­qan­ta. 2 Pay­ku­na­qa ancha sa­sa­cha­kuy­ku­na­pi

2065

2 CORINTIOS 8

kach­kas­pan­ku­pas ha­tun­tam ku­si­kur­qa­ku, ancha wak­cha kach­kas­pan­ku­pas tukuy son­qon­ku­wan­mi qor­qa­ku. 3 Qor­qa­ku­qa manam atis­qa­llan­ku­ta­chu, aswan­qa mana qoy atis­qan­ku­ta­wan­mi, ño­qa­pu­nim ri­kur­qa­ni tukuy son­qon­ku­wan qos­qan­ku­ta­ qa. 4 Ancha­tam rue­ga­war­qa­ku qoll­qe chas­ki­nay­ku­paq, ya­na­pay­tam mu­nar­qa­ku Je­ru­sa­len llaq­ta­pi kaq waw­qe-pa­ni­ku­na­ta. 5 Pien­sas­qay­ku­man­ta­pas mas­ta­raq­ mi hu­ñu­rur­qa­ku, pun­ta­ta­qa Se­ñor­man­mi qo­kuy­kur­qa­ku hi­nas­pa­ñam Dios­pa mu­nas­qan­man hina ño­qay­ku­man qo­war­qa­ku. 6 Chay­mi Ti­to­ta rue­gar­qa­ni­ku qa­lla­ris­qan­pi hina chay ku­ya­kuy ofren­da­ta qam­ku­na ukupi hu­ñuy­ta tu­ku­mu­ nan­paq. 7 Qam­ku­na­qa lliw­pim mas­yan­ki­chik, mas­yan­ki­chik­má iñiy­pi­pas, sumaq ya­cha­chiy­pi­pas, ya­chay­ni­yoq kay­pi­pas, allin ruray mu­nay­pi­pas hi­nas­pa ño­qay­ku ku­ya­way­ku­pi­pas, chay­na­qa mas­yay­chik­yá ku­ya­kuy ofren­da qoy­pi­pas. 8 Kayta nis­pay­qa manam ka­ma­chich­kay­ki­chik­chu, mu­nay­man­mi wa­kin­ku­na­pa tukuy son­qon­wan ru­ras­qan­ku ya­cha­nay­ki­chik­ta­pas chay­na­pi ku­ya­kuy­ni­ki­chik­qa che­ qap kas­qan­ta qa­wa­chi­nay­ki­chik­paq. 9 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­ñam Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa fa­vo­re­ce­was­qan­chik­ta. Payqa apu kach­kas­pam wak­cha­ya­rur­qa qam­ku­ na­ta ku­ya­sus­pay­ki­chik, chay­na­pi wak­cha kay­nin­wan qam­ku­na apu ka­nay­ki­chik­paq. 10 Qam­ku­na­pa allin­ni­k i­chik­paq­mi con­se­joy­t a qoy­k i­chik. Qayna wa­t a­man­t a­ raq­mi pun­tar­qan­ki­chik ofren­da hu­ñuy­ta­qa, ma­na­taq­mi hu­ñuy­lla­ta­chu aswan­qa pun­ta­ta­raq­mi mu­nay­paq-mu­nar­qan­ki­chik. 11 Chay­na­qa ku­nan­yá tu­kuy­chik qa­ lla­riy­nin­man­ta­pu­ni ku­si­kuy­lla­wan­ña mu­nas­qay­ki­chik­ta, ka­pu­sus­qay­ki­chik­man hi­na­yá qoy­chik. 12 Pipas che­qap­ta qoyta mu­nap­tin­qa Dios­qa chas­kin ka­puq­nin­ man hinam. Payqa manam ma­ñan­chu mana ka­puq­ni­yoq­ta­qa. 13 Manam kayqa huk­ku­na­t a ya­na­pas­pa mu­chuy­pi ka­nay­k i­chik­paq­chu. 14 Aswan­qa igua­lla ka­nay­k i­chik­paq­mi, ku­nan­qa ka­pu­such­kan­k i­chik­mi mana ka­puq­ni­yoq­ku­na­man qoy­ku­nay­ki­chik­paq, huk­pi­ña­taq­mi pay­ku­na­pa kap­tin pi­si­ sup­ti­ki­chik qo­sun­ki­chik, chay­na­pim igua­lla kan­ki­chik. 15 Bi­bliam nin: —Manam pu­chur­qa­chu achka hu­ñuq­pa­pas ni­taq­mi pi­sir­qa­chu aslla hu­ñuq­pa­ pas —nispa. 16 Gra­cias­t am

Titomantawan llamkaqmasinkunamanta

Dios­man qoni na­na­chi­ku­su­nay­ki­chik­paq Ti­to­man­pas allin sonqo qos­qan­man­ta. 17 Chas­kir­qam rue­ga­kus­qay­ta hi­nas­pam qam­ku­na­man­ta sien­tis­pa ki­ki­llan­man­ta ha­much­kan. 18 Ti­to­ta­wan kus­ka­tam ka­cha­much­ka­ni­ku iñiq­ma­sin­chik­ta, pay­pas iñiq­ku­na uku­pi­qa req­sis­qam Cris­to­man­ta allin wi­lla­kus­qan­pi. 19 Ma­na­taq­mi chay­lla­chu, hu­ñu­na­kuq iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas pay­tam akllay­kur­qa ya­na­pa­kuy ofren­da­ta apap­tiy­ku riy­si­wa­nan­ku­paq, chay­ta­qa ru­rach­ka­ni­ku Se­ñor­ta ha­tun­cha­nay­ku­paq­mi hi­nas­pa ku­si­kuy­wan ru­ras­qay­ku­ta req­si­chi­nay­ku­paq­mi. 20 Chay­na­pim pipas mana yan­qa­ku­na­ta ri­man­qa­chu kay achka ofren­da aypu­nay­ku­man­ta. 21 Allin kaq ru­ray­ tam mu­nach­ka­ni­ku Se­ñor­pa qay­llan­pi­pas chay­na­taq ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi­pas. 22 Pay­ku­na­wan­taq­mi ka­cha­much­ka­ni­ku sapa ku­ti­lla ku­si­kuy­lla­wan ruraq waw­qen­ chik­ta­pas, qam­ku­na­pi llum­pay­ta con­fia­kus­qan­ray­kum payqa aswan-as­wan­raq chay­na ru­ray­ta mu­nach­kan. 23 Ti­to­qa pu­riq­ma­siy­mi hi­nas­pa qam­ku­na ukupi llam­kaq­ma­siy­mi. Wakin waw­qe­ku­na­ña­taq­mi iñiq­ku­na­pa ka­cha­mus­qan, pay­ku­na­qa Cris­to­ta ha­tun­ chaq­ku­nam. 24 Chay­na­qa iñiq­ku­na ya­cha­nan­paq­yá qa­wa­chiy­chik ku­ya­kuy­ni­ki­chik­ta, qa­wa­chiy­chik­taq­yá qam­ku­na­man­ta ala­ba­kus­qay­qa che­qap kas­qan­ta­pas.

2 CORINTIOS 9​, ​10

2066 Iñiqkunapaq ofrendamanta

9

1   Waw­qe-pa­ni­ku­na­paq ya­na­pa­kuy ofren­da hu­ñu­nay­ki­chik­man­ta­qa yan­qa­ ñam qell­qa­muy­ki­chik­man. 2 Ya­cha­ni­ñam ya­na­pa­kuy mu­nas­qay­ki­chik­ta­qa chay­mi Ma­ce­do­nia law­pi­pas ku­si­kuy­wan wi­lla­ku­ni: —Gre­cia lawpi kaq­ku­na­qa qayna wa­ta­man­ta­raq­mi listo kar­qa­ku —nis­pay. Chay­ta ya­chay­kus­pan­kum Ma­ce­do­nia lawpi kaq­ku­na­pas yaqa lla­pa­llan­ku ya­na­ pa­kuy­ta mu­nar­qa­ku. 3 Chay­wan­pas ka­cha­much­ka­nim kay waw­qe­ku­na­ta chay­na­pi qam­ku­na­man­ta kaypi ku­si­kuy­wan wi­lla­kus­qay mana yanqa ka­nan­paq hi­nas­pa nis­qay­man hina listo ka­nay­ki­chik­paq. 4 Yan­qa­ña­taq Ma­ce­do­nia lawpi kaq­ku­na­ wan ha­mus­pay­ku mana lis­to­ta­chu ta­ri­muy­ki­ku­man, chay­na kap­tin­qa qam­ku­na­pi con­fia­kus­qay­ku­man­tach pen­qay­pi kay­man­ku, chay­na­taq­chá qam­ku­na­pas pen­qay­pi ka­waq­chik. 5 Chay­ray­kum kay waw­qe­ku­na­ta ma­ña­kur­qa­ni pun­ta­ta wa­ tu­ka­mu­su­nay­ki­chik­paq chay­na­pi ma­na­raq ha­much­kap­tiy­ku pro­me­te­kus­qay­ki­chik ku­ya­kuy ofren­da hu­ñuy­pi ya­na­pa­su­nay­ki­chik­paq, chay­na­pim chay ofren­day­ki­ chik­qa kanqa ku­ya­kuy­ni­ki­chik­man­ta, manam ma­ñas­qay­ku­man hi­na­chu. 6 Kay­tam ni­ki­chik: Pipas aslla tar­puq­qa aslla­tam co­se­chan, achka tar­puq­ña­taq­mi achka­ta co­se­chan. 7 Sa­pa­ka­ma­yá qo­chun son­qon­pi tan­teas­qan­man hina, ama lla­ki­kus­ pa­chu nitaq obli­gas­qa­chu, Dios­qa kuyan ku­si­kuy­wan qoq­tam. 8 Dios­qa fa­vor­nin­ta­qa mi­ray­ni­yoq­tam qo­sun­ki­chik, qo­sun­ki­chik­qa manam kaw­sa­na­llay­ki­chik­paq­chu aswan­ qa tukuy imay­ki­chik­pas kap­tin aswan masta ya­na­pa­ku­nay­ki­chik­paq­mi. 9 Bi­bliam nin:

Wakchakunamanmi imallantapas aypuykarin. Wakchakunamanmi imallantapas qoykarin. Allin rurasqanqa wiña-wiñaypaqmi. 10 Tar­puq­man

muhu qoy­kuq­mi hi­nas­pa mi­kuq­man mikuy qoy­kuq­mi qam­ku­na­paq­ pas achka­ya­chin­qa mu­huy­ki­chik­ta, achka­ya­chin­qa­taq­mi allin ru­ray­ni­ki­chik­ta­pas. 11 Chay­na­pim apu­ya­chis­qa kan­ki­chik tukuy son­qoy­ki­chik­wan qo­nay­ki­chik­paq, ofren­ day­ki­chik­ta apap­tiy­kum waw­qe-pa­ni­ku­na­pas Dios­man gra­cias­ta qon­qa­ku. 12 Kay ya­na­pa­kuy­ta waw­qe-pa­ni­ku­na­man qos­pa­qa manam ne­ce­si­tas­qa­llan­ku­ta­chu qon­chik, aswan­qa chay qos­qay­ki­chik­ray­kum pay­ku­na ancha­ta Dios­man gra­cias­ta qon­qa­ku. 13 Kay ofren­da­wan­qa ru­na­ku­na­man­mi qa­wa­chin­ki­chik allin no­ti­cia­ta chas­kis­pa Cris­to ka­su­kus­qay­ki­chik­ta, chay­ray­kum ru­na­ku­na ala­ban­qa­ku Dios­ta. Ala­ban­qa­ku­taq­mi pay­ku­na­paq­wan lla­pa­llan ru­na­ku­na­paq ofren­da qos­qay­ki­chik­man­ta­pas. 14 Dios­pa llum­pay fa­vo­re­ce­sus­qay­ki­chik­man­ta ku­ya­sus­pay­ki­chik­mi llum­pay­lla­ta­ña qam­ku­na­paq ma­ña­kun­qa­ku. 15 Dios­man­yá gra­cias ka­chun mana expli­cay atina qo­kuy­nin­man­ta.

10

1   Llam­pu

Pablopa defiendekusqanmanta

son­qo­lla­ña hi­nas­pa ku­ya­kuq­lla­ña Cris­to­ray­kum ñoqa Pablo rue­ga­ kuy­ki­chik. Qam­ku­na­wan kas­pay­qa hu­mil­des kani: qam­ku­na­man­ta ka­ru­pi kas­pay­ña­taq­si man­cha­kuy­paq kani. 2 Rue­ga­kuy­ki­chik­mi ha­mus­pay­qa ama man­cha­ kuy­paq ka­nay­paq. Arí, chay­na­má kay­man aycha­man hi­na­lla kaw­sas­qay­ku­paq pien­saq ru­na­ku­na­paq­qa. 3 Aycha­pi­raq kaw­sas­pa­pas ño­qay­ku­qa manam aycha­man hi­na­chu pe­ leach­ka­ni­ku. 4 Pe­lea­na­paq armay­ku­qa ma­na­taq­mi aycha­man hina arma­lla­chu, aswan­qa Dios­pa atiy­nin hina armam, chay­na arma­qa tu­ñi­ra­chin­man­mi mu­ra­llas­qa llaq­ta­ku­

2067

2 CORINTIOS 10​, ​11

na­ta­pas. 5 Tu­ñi­chin­taq­mi Dios req­siy­pa con­tran­pi pien­saq­ku­na­ta­pas chay­na­taq paypa con­tran­pi ho­qa­ri­kuq­ku­na­ta­pas, ru­na­ku­na­pa imay­ma­na pien­sas­qan­ta­qa Cris­to­man­ñam wa­ta­ni­ku ka­su­ku­nan­ku­paq. 6 Lis­to­llam kach­ka­ni­ku mana ka­su­kuq­ku­na­ta cor­re­gi­nay­ ku­paq, chay­na­ta­qa ru­ra­saq­ku che­qap­ta­pu­ni ka­su­kuy­ta ya­cha­rup­ti­ki­chik­ñam. 7 Qam­ku­na­qa ima­t a­pas qa­wan­k i­chik rik­chay­llan­t am, pipas Cris­to­pa­ña kas­qan­t a pien­sas­pan­qa cuen­ta­tam qo­ku­nan ño­qay­ku­pas pay hina Cris­to­pa­ña kas­qay­ku­ta. 8 Atiy­niy­ku­man­t a aswan­raq ala­ba­kus­pay­qa manam pen­qa­ku­ni­chu, Se­ñor­mi kay atiy­ta­qa qo­war­qa­ku qam­ku­na­ta wi­ña­chi­nay­ku­paq, manam chin­ka­chi­nay­ku­paq­ chu. 9 Amayá pien­say­chik­chu: —Payqa car­ta­lla­wan­mi man­cha­chi­wan­chik —nis­pa­qa. 10 Wa­k in­ku­nam ninku: —Pa­blo­qa car­tan­ku­na­pi­qa man­cha­kuy­lla­paq­ta­ñam riman, kaypi kas­pan­mi icha­qa eqo­lla­ña, ri­man­pas mana ka­su­na­paq­ta hinam —nispa. 11 Chay­na pien­saq­t am nini: Car­t ay­ku­pi ni­mus­qay­ku­man hinam ru­ra­saq­ku chay­ pi kas­pay­ku­pas. 12 ño­qay­ku­qa tu­pa­chi­ku­ni­ku manam ki­k i­llan­man­t a ala­ba­kuq­ku­na­man­chu, pay­ku­na­qa mana entien­dech­kas­pam huk­ku­na­wan tu­pa­chi­kun­ku. 13 Ño­qay­ku­qa manam ala­ba­kuy­man­ku­chu mana tu­paq­niy­ku­man­ta­qa, Dios­mi ño­qay­ku­ta­qa ka­ cha­wan­ku maypi llam­ka­nay­ku­paq­pas. Pay­taq­mi ka­cha­mu­war­qa­ku chay Co­rin­to llaq­ta­man­pas. 14 Chay­na­qa de­re­cho­yoq kas­pay­kum ima­ta­pas ni­ki­ku, ñaw­paq­ta­ raq qam­ku­na­man cha­ya­mus­pay­kum apa­mur­qay­ki­ku Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta. 15 Ño­qay­ku­qa ala­ba­kuch­ka­ni­ku manam huk­ku­na­pa llam­kas­qan­man­t a­chu. Ño­qay­ ku­qa su­yach­ka­ni­ku qam­ku­na­pa iñiy­ni­ki­chik aswan mas­ya­kup­tin qam­ku­na­wan asta­wan­raq llam­kay­tam, icha­qa chay­ta­qa ru­ra­saq­ku maymi llam­ka­na­llay­ku­pim. 16 Chay­wan­pas Cris­to­man­t a allin no­t i­cia mas­ya­chiy­t a­qa mu­nach­ka­ni­kum qam­ ku­na­pa kas­qay­ki­chik­man­ta ka­r u­pi kaq­ku­na­man­pas, icha­qa chay­ta­qa ru­ra­saq­ku huk­ku­na­pa llam­kas­qan­man­ta mana ala­ba­kus­pam. 17 Pipas ala­ba­kuy­t a mu­nas­pa­qa Se­ñor­man­t a­yá ala­ba­ku­chun. 18 Manam ki­k i­llan re­co­mien­da­kuq­ta­chu Dios­qa chas­kin, aswan­qa Se­ñor­pa re­co­mien­das­qan­tam.

11

Llulla apostolkunamanta

1   Aguan­tay­ku­wan­ki­chik­má

yan­qa­ku­na­ta nip­tiy­pas. ¡Arí, aguan­tay­ku­way­chik­ yá! 2 Dios­pa sien­tis­qan­man hinam qam­ku­na­man­ta sien­ti­ni. Chu­lla­lla qa­ri­wan ca­sa­ra­kuq don­ce­lla­ta hinam pro­me­te­kur­qay­ki­chik Cris­to­man pre­sen­ta­nay­paq. 3 Icha­qa enga­ñas­qa ka­nay­ki­chik­man­tam man­cha­kuch­ka­ni, cu­le­bram sa­cre­lla­ña kas­qan­ray­ku Evata enga­ña­rur­qa, chay­nam qam­ku­na­pas Cris­to­man chuya sonqo kas­qay­ki­chik­man­ta pan­ta­chis­qa ka­waq­chik. 4 Icha­pas huk kaq­nin ha­mus­pan wi­lla­sun­ki­chik­man mana ño­ qay­ku­pa wi­llas­qay­ku Je­sus­man­ta otaq mana chas­kis­qay­ki­chik espi­ri­tu­man­ta otaq hukpa su­tin­pi sal­va­kuy­man­ta hi­nap­tin­qa ya­qa­pas­mi chas­kiy­ku­waq­chik. 5 Chay ha­tu-ha­tun *apos­tol­ku­na­man­ta­qa manam me­nos­chu kani. 6 Ri­mas­qay wan­ka-wan­ka kap­tin­pas ya­ chay­niy­qa manam chay­na­chu, chay­ta­qa tukuy ima ru­ras­qay­ku­wan­mi qa­wa­chir­qay­ki­ku. 7 ¡Manam hu­cha­lli­ku­ru­ni­chu Dios­man­ta allin no­ti­cia­ta gra­tis­lla qam­ku­na­man wi­ llas­pay­qa! chay­ta ru­ras­pay­mi hu­mi­lla­kur­qa­ni qam­ku­na ho­qa­ris­qa ka­nay­ki­chik­paq. 8 Wakin iñiq­ku­na­tam wak­cha­ya­chir­qa­ni qam­ku­na­ta ser­vi­nay­paq pa­goy­ta chas­kis­pay. 9 Qam­ku­na­wan kach­kap­tiy qoll­qey tu­ku­rup­tin­pas manam ma­ña­kur­qay­ki­chik­chu, aswan­qa Ma­ce­do­nia lawpi kaq waw­qe-pa­ni­ku­nam apa­chi­mu­war­qa. Ma­na­má qam­

2 CORINTIOS 11​, ​12

2068

ku­na­man­ta­qa ima­ta­pas ma­ña­kur­qay­ki­chik­chu ni­taq­mi ma­ña­kus­qay­ki­chik­pas­chu. 10 Son­qoy­pi kaq Cris­to­pa che­qap pa­la­bran­ray­kum ni­ki­chik: Gre­cia law­pi­pas manam upa­lla­chi­wan­qa­ku­chu kay ala­ba­kus­qay­man­ta­qa. 11 ¿Ima­nas­qa­taq kay­na­ta­qa ri­mach­ ka­ni? ¿Qam­ku­na­ta mana ku­yas­pay­chu? Dios­mi ya­chan qam­ku­na ku­yas­qay­ta­qa. 12 Kay ru­ras­qay­t a­qa aswan­raq­mi ru­ra­saq chay­na­pi ño­qay­ku­t a qa­t i­pa­kus­ pa ala­ba­kuq­ku­na ama ala­ba­ku­nan­ku­paq. 13 Pay­ku­na­qa llu­lla *apos­tol­ku­nam, enga­ño­wan llam­kas­pam Cris­to­pa apos­tol­nin tu­kun­ku. 14 Kayqa manam admi­ra­ ku­na­paq­chu, dia­blo­pas tik­ra­kun­mi achki­rich­kaq angel­man. 15 Chay­nam dia­blo­pa ser­viq­nin­ku­na­pas tik­ra­kun allin ser­viq­man­raq, icha­qa huk pun­chaw­mi sen­ten­ cias­qa kan­qa­ku ru­ras­qan­ku­man hina. 16 Ya­pa­ta­wan­mi

Apostol Pablopa ñakarisqankunamanta

ni­ki­chik: Amayá ha­pi­way­chik­chu lo­co­paq­qa, chay­na­paq­ña ha­pi­was­ pay­ki­chik­pas amayá har­ka­ku­way­chik­chu pay­ku­na hina tum­pa­cha­lla­pas ala­ba­ri­ku­nay­ta. 17 Ala­ba­kus­pay­qa manam Se­ñor­pa ru­ra­nan­man hi­na­chu ru­ra­ni aswan­qa loco hinam ri­ma­ni. 18 Achka­lla­ñam aycha­man hina ala­ba­kun­ku chay­na­qa ño­qa­pas ala­ba­ku­saq­yá. 19 Qam­ku­na­qa ya­chay­sa­pa kach­kas­pam ku­si­kuy­wan­raq lo­co­ku­na­ta aguan­tan­ki­chik. 20 Manam ima­pas qo­ku­sun­ki­chik­chu ser­vi­chi­ku­sup­ti­ki­chik­pas, enga­ña­sup­ti­ki­chik­pas, tukuy imay­ki­chik­ta qe­chu­sup­ti­ki­chik­pas, ala­ba­kup­tin­ku­pas hi­nas­pa uyapi la­qe­chu­sup­ti­ ki­chik­pas. 21 ¡Pen­qa­kuy­wan­raq­mi nini: Ño­qay­ku­qa manam chay­paq hi­na­chu kar­qa­ni­ku. Pipas ima­man­ta­pas ala­ba­kup­tin­mi icha­qa ño­qa­pas loco hina ala­ba­kuy­man aswan mas­ta­raq. 22 ¿*He­breo cas­ta­chu kanku? Ño­qa­pas chay cas­tam kani. ¿*Israel cas­ta­chu kanku? Ño­qa­pas chay cas­tam kani. ¿Abra­ham­pa mi­ray­nin­ku­na­chu kanku? Ño­qa­pas paypa mi­ray­nin­mi kani. 23 ¿Cris­to­pa ser­viq­nin­ku­na­chu? Loco hinam nich­kay­ki­chik, ño­qa­qa aswan­raq­mi Cris­to­ta­qa ser­vich­ka­ni, pay­ku­na­man­ta­qa mas­tam llam­kar­qa­ni, mas­ tam azo­te­ta­pas chas­kir­qa­ni, car­cel­ku­na­pim kar­qa­ni, achka ku­ti­ta­taq­mi wa­ñuy­man­ta­pas ayqer­qa­ni. 24 Pich­qa ku­ti­tam ju­dio­ku­na azo­te­war­qa kimsa chun­ka isqon­ni­yoq ma­ki­ta. 25 Kimsa ku­ti­tam taw­na­wan waq­ta­pa­war­qa­ku, huk ku­ti­pi­ña­taq­mi ru­mi­wan cho­qa­pa­ru­ war­qa­ku. Bu­que­pas kimsa ku­ti­tam via­jach­kap­tiy ya­ku­man chin­kay­kur­qa. Huk pun­chaw huk tu­tan­ña­taq­mi nu­yur­qa­ni lamar qo­cha­pi. 26 Achka-ach­ka­tam illar­qa­ni hi­nas­pam pe­li­gro­ku­na­pi kar­qa­ni mayu apa­ru­wa­nan­man­ta, su­wa­man­ta, cas­tay­ku­na hi­nas­pa mana judio kaq­ku­na wa­ñu­ra­chi­wa­nan­man­ta. Pe­li­gro­lla­pi­taq­mi kar­qa­ni llaq­ta­ku­na­pi­pas, chun­ niq­ku­na­pi­pas, lamar qo­cha­pi­pas chay­na­taq waw­qe-tu­kuq­ku­na­man­ta­pas. 27 Llam­kay­lla­pi hi­nas­pa sa­sa­cha­kuy­lla­pim kar­qa­ni, achka ku­ti­pim kar­qa­ni mana pu­ñus­qa, yar­qay­man­ta, ya­ku­man­ta, mana mi­kus­qa, chi­ri­pi hi­nas­pa pa­chay­man­ta­pas usus­qa. 28 Tukuy kay­ku­na­man­mi ya­pa­kuy­kun­raq lla­pa­llan iñiq­ku­na­man­ta sapa pun­chaw cuen­ta­lli­kuy­niy. 29 Pipas eqo­yap­tin­qa ño­qa­pas eqo­ya­ni­taq­mi, pipas urma­chis­qa kap­tin­ña­taq­mi pen­qa­kuy­wan kani. 30 Ala­ba­ku­nay kap­tin­qa mana kall­pa­yoq kas­ qay­man­tam ala­ba­ku­saq. 31 Señor Je­sus­pa Tay­tan wi­ñay­paq ala­ba­na Dios­mi ya­chan mana llu­lla­kus­qay­ta. 32 Da­mas­co llaq­ta­pi kach­kap­tiy­mi Rey Are­tas­ta ser­viq pre­fec­to cui­da­chir­qa chay llaq­ta­pa pun­kun­ta preso ha­pi­ra­chi­wa­nan­paq. 33 Icha­qa chay llaq­ ta­pa mu­ra­llan­pa ven­ta­nan­tam ca­nas­ta­pi war­ku­ru­war­qa­ku hi­nap­tin­mi ayqe­kur­qa­ni.

12

1   Yan­qa­lla­paq

Pablopa revelacionninkunamanta

kap­tin­pas ala­ba­ku­saq­yá, sue­ñoy­niy­pi hi­nas­pa re­ve­la­cion­niy­ pi Se­ñor­pa qa­wa­chi­was­qan­ta­yá wi­llas­qay­ki­chik. 2 Req­si­nim Cris­to­pi iñiq

2069

2 CORINTIOS 12

huk ru­na­ta. Chun­ka ta­wa­yoq wa­ta­ñam Dios payta apa­rur­qa kimsa kaq cie­lo­ka­ ma. Cuer­po­pi­chuch apas­qa kan­man karqa otaq espi­ri­tu­pi­chuch, manam chay­ta­qa ya­cha­ni­chu. Dios­llam chay­ta­qa ya­chan. 3 Chay ru­na­ta­qa req­si­nim. Cuer­po­pi­chuch apas­qa kan­man karqa, manam ya­cha­ni­chu, espi­ri­tu­pi­chuch apas­qa kan­man karqa, Dios­llam chay­ta­qa ya­chan. 4 Apas­qam karqa *pa­rai­so­man, chay­pim uya­ri­mur­qa pi ru­na­pa­pas mana ri­ma­riy ati­nan pa­la­bra­ku­na­ta. 5 Ño­qa­qa ala­ba­kuy­man­mi chay ru­na­man­ta, icha­qa manam ala­ba­ku­saq­chu, aswan­qa mana kall­pa­yoq kas­qa­llay­ man­tam ala­ba­ku­saq. 6 Ala­ba­kuy­ta mu­nas­pay­qa manam lo­co­yach­ka­ni­chu, ño­qa­qa che­qap­lla­tam niy­man, icha­qa manam ala­ba­ku­saq­chu chay­na­pi qa­wa­was­qan­ku­man­ ta hi­nas­pa uya­ri­was­qan­ku­man­ta mana aswan­raq ima­ta­pas pien­sa­nan­ku­paq. 7 Chay re­ve­la­cio­niy­pi ri­kus­qay­ku­na­qa su­ma-su­maq­mi karqa, chay qa­was­qay­ man­ta mana llum­pay­ta ala­ba­ku­nay­paq­mi qo­was­qa karqa ti­pa­waq­niy kich­ka hina, chay­qa *Sa­ta­nas­pa ka­cha­mus­qan hinam ña­ka­ri­chi­wach­kan. 8 Kimsa ku­ti­tam Se­ ñor­ta ma­ña­kur­qa­ni sa­no­yay­ka­chi­wa­nan­paq. 9 Hi­nap­tin­mi Señor ni­war­qa: —Qam­paq fa­vor­niy­qa achka­lla­ñam, chay­lla­paq­ñam kanki. Atiy­niy­qa mana kall­pa­yoq ru­na­ku­na­pim su­ti­lla­ta req­si­chi­kun —nispa. Chay­mi mana kall­pa­yoq kas­qay­man­ta ku­si­kuy­wan ala­ba­ku­ni chay­na­pi Cris­to­pa atiy­nin ño­qa­pi tak­ya­nan­paq. 10 Chay­ray­kum ku­sis­qa kani mana kall­pa­yoq kas­pay­pas, ka­mis­qa kas­pay­pas, mana ima­yoq kas­pay­pas, Cris­to­ray­ku ña­ka­ri­chis­qa kas­pay­pas hi­nas­pa sa­sa­cha­ kuy­ku­na­pi kas­pay­pas. Mana kall­pa­yoq kach­kas­pay­qa aswan kall­pa­yoq­raq­mi ri­ku­ri­ru­ni. 11 Loco

Corinto llaqtapi iñiqkunamanta Pablopa llakikusqanmanta

hinam ki­ki­llay­man­ta ala­ba­kur­qa­ni icha­qa qam­ku­nam obli­ga­war­qan­ki­chik ño­qa­man­ta mana su­maq­ta ri­mas­pay­ki­chik. Ño­qa­qa mana va­leq­lla kas­pay­pas manam me­nos­chu kani chay ha­tu-ha­tun *apos­tol­ku­na­man­ta­qa. 12 Qam­ku­na­wan kas­pay­ mi req­si­chi­kur­qay­ki­chik che­qap *apos­tol kas­qay­ta chay­mi pa­cien­cia­kus­pa Dios­pa atiy­nin­wan ru­rar­qa­ni admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­ta. 13 Qam­ku­na­qa manam wakiq iñiq­ku­na­man­ta­qa me­nos­chu kar­qan­ki­chik, me­nos­qa kar­qan­ki­chik ima­ta­pas qam­ku­ na­man­ta mana ma­ña­kus­qa­llay­pim. ¡Pam­pa­chay­ku­way­chik­yá chay fal­tay­man­ta­qa! 14 Ku­nan­qa lis­tom kach­ka­ni kimsa ku­t i­pi­ña wa­t u­kay­ka­mu­nay­paq icha­qa manam ima­ta­pas ma­ña­kus­qay­ki­chik­chu. Manam ima­pas ka­puq­ni­ki­chik mas­ kaq­chu ha­mu­saq­qa aswan­qa qam­ku­na mas­kaq­mi. Tay­tam huñun qoll­qe­ta­qa chu­rin­ku­na­paq, manam chu­rin­ku­na­chu tay­tan­paq. 15 Ka­puq­niy­ta­qa mu­nas­qay­ man hinam gas­ta­ku­saq, qam­ku­na­ray­ku­qa kall­pay­ta­pas gas­ta­saq­mi. Manam ima­nan­chu llum­pay­ta ku­yap­tiy pi­si­lla­ta ku­ya­wap­ti­ki­chik­pas. 16 Che­qap­t am ninku qam­ku­na­t a­qa mana gas­to­man chu­ras­qay­t a icha­qa nin­ ku­taq­mi sacre kay­niy­wan tram­pa­man wi­chiy­ka­chis­qay­ta­pas. 17 ¿Icha pipas ka­cha­mus­qay­wan­chu enga­ña­r ur­qay­ki­chik? 18 Ti­to­tam ma­ña­kur­qa­ni wa­tu­ka­mu­ su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pam pay­ta­wan ka­cha­mur­qa­ni huk waw­qe­ta. ¿Icha Ti­to­chu enga­ña­ru­sur­qan­ki­chik? Iskay­niy­kum huk son­qo­lla allin­lla­ta por­ta­kur­qa­ni­ku. 19 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na ¿icha­pas pien­sach­kan­ki­chik ño­qay­ku­qa qay­ llay­ki­chik­pi de­fien­de­kus­qay­ku­ta? ño­qay­ku­qa Dios­pa qay­llan­pim Cris­to­pa su­tin­pi ri­mach­ka­ni­ku, tukuy chay ri­mas­qay­ku­qa iñiy­ni­ki­chik­pi wi­ña­nay­ki­chik­paq­mi. 20 Ha­ mus­pay­qa icha­pas mana son­qoy­paq hina ta­ri­ra­mus­qay­ki­chik, ño­qa­pas icha mana son­qoy­ki­chik­paq hi­na­chu ka­ruy­man. Man­cha­kuch­ka­nim qam­ku­na uku­pi­qa lir­ya­na­kuy ka­nan­man­ta, sien­ti­chi­na­ku­nay­ki­chik­man­ta, pi­ña­na­ku­nay­ki­chik­man­ta, ra­ki­na­ku­nay­

2 CORINTIOS 12​, ​13

2070

ki­chik­man­ta, cuen­to-qe­pi ka­nay­ki­chik­man­ta, pi­pa­pas qe­pan­pi ri­ma­nay­ki­chik­man­ta, hatun tukuq ka­nay­ki­chik­man­ta, chaq­wa ru­raq­lla­ña ka­nay­ki­chik­man­ta. 21 Man­cha­kuch­ ka­nim yapa ha­mup­tiy qam­ku­na­ray­ku Dios­niy pen­qa­chi­wa­nan­man­ta, chay­na kap­tin­qa lla­ki­ku­saq­chá ñaw­paq­man­ta­raq hu­cha­lli­kuch­kas­pa mana wa­na­kus­qay­ki­chik­man­ta. Ma­na­raq­chus­mi wa­na­kun­ki­chik­raq­chu qanra vi­day­ki­chik­pi pu­ris­qay­ki­chik­man­ta, hu­ cha­pa­kus­qay­ki­chik­man­ta hi­nas­pa vi­cio­ku­na­pi pu­ris­qay­ki­chik­man­ta.

13

Cartanta tukuykunallanpaqña anyasqanmanta

1   Kay­wan­qa

kimsa ku­ti­ta­ñam ha­mu­saq qam­ku­na­man. Ima asun­to arre­gla­na kap­tin­pas iskay otaq kimsa tes­ti­go­pa nis­qan­man hinam arre­glas­qa kanqa. 2 Ñaw­paq­ta ha­mus­pay­mi anyar­qa­ni hu­cha­pi pu­ri­kuq­ku­na­ta, ku­nan­pas mana chay­pi kach­kas­pay­pas anya­mu­nim hu­cha­pi pu­riq­ku­na­ta­wan lla­pa­llan­ta. Ha­mus­pay­qa chay ru­na­ku­na­ta­qa cas­ti­ga­saq­pu­nim. 3 Chay­na­ta­qa ru­ra­saq ri­ma­chi­waq­niy­qa Cris­to­pu­ni kas­qan­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq­mi. Cris­to­qa manam pisi kall­pa­yoq­chu mana ima­na­ su­nay­ki­chik­pa­qa, qam­ku­na­pi kaq Cris­to­qa atiy­ni­yoq­mi. 4 Arí, che­qap­tam mana atiy­ni­yoq hina cha­ka­tas­qa kaspa wa­ñur­qa, ku­nan­mi icha­qa Dios­pa atiy­nin­wan kaw­ sach­kan, chay­nam ño­qay­ku­pas kach­ka­ni­ku mana atiy­ni­yoq, icha­qa pay­wan kas­pa­qa Dios­pa kall­pan­chas­qan­mi kaw­sach­ka­ni­ku qam­ku­na­ta ser­vi­nay­ku­paq. 5 Son­qoy­ki­chik­ta ta­pu­kuy­kuy­chik ¿che­qap­ta­chu Cris­to­man iñich­kan­ki­chik? Su­maq­ta ta­pu­kuy­chik ¿Ma­na­chu mus­yan­ki­chik son­qoy­ki­chik­pi­qa Cris­to kas­qan­ta, icha Dios­pa mana chas­kis­qan­chu kach­kan­ki­chik? 6 Ño­qay­ku­man­tam icha­qa ya­chan­ki­chik Dios­pa chas­kis­qan kas­qay­ku­man­ta. 7 Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni­ku mana allin kaq­ku­na­ta­qa ama ru­ra­nay­ki­chik­paq, chay­ta­qa mu­nach­ka­ni­ku manam chas­kis­qa kas­qay­ku­ta ya­cha­nay­ki­ chik­paq­chu aswan­qa allin kaq­ku­na­ta ru­ra­nay­ki­chik­paq­mi. Manam ima­nan­chu ma­na­ña Dios chas­ki­wap­tin­ku­pas. 8 Che­qap kaqpa con­tran­pi­qa manam ima­ta­pas ru­ray­man­ku­chu aswan­qa ru­rach­ka­ni­ku che­qap kaq­paq­mi. 9 Chay­mi mana kall­pa­yoq kas­pa­pas qam­ku­na kall­pa­yoq kas­qay­ki­chik­man­ta ku­si­ku­ni­ku, aswan­raq­mi Dios­ta ma­ña­ku­saq­ku mana hu­ cha­yoq­ña ka­nay­ki­chik­paq. 10 Kay car­ta­tam apa­chi­muy­ki­chik ma­na­raq ha­much­kas­pay, chay­na­pi cha­ya­mus­pay­qa ma­na­ña qaq­cha­nay­paq nitaq cas­ti­ga­nay­paq, Se­ñor­pa atiy qo­was­qan­qa qam­ku­na­ta wi­ña­chi­nay­paq­mi, manam chin­ka­chi­nay­paq­chu. 11 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­ña­yá allin­lla, ama­ña­má hu­cha­lli­kun­k i­ chik­ña­chu. Qam­ku­na­qa kall­pan­cha­kuy­chik­yá, huk son­qo­lla­ña­yá haw­ka­lla kaw­sa­kuy­chik, chay­na kap­tin­qa ku­ya­kuq hi­nas­pa haw­ka­yay qokuq Dios­mi qam­ku­na­wan kanqa. 12 Lla­pa­llay­ki­chik­yá abra­za­na­kuy­kus­pa ri­may­ka­na­kuy­chik. 13 Kaypi kaq lla­pa­llan waw­qe-pa­ni­ku­na­pas sa­lu­day­ka­mu­sun­k i­chik­mi. 14 Señor Je­su­cris­to­pa fa­vor­nin­yá Dios Tay­t a­pa ku­ya­kuy­nin­pi­wan hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu­pa huk­lla­waq kay­nin­pi­wan lla­pa­llay­ki­chik­wan ka­chun.

GALACIA LAWMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Kay car­ta­pa ya­cha­chi­kuy­nin­qa rik­cha­kun Roma llaq­ta­pi iñiq­ku­na­man qell­qas­qan­pa ya­cha­ chi­kuy­nin­man­mi. Kay car­ta­pim Apos­tol Pablo ya­cha­chin Dios­wan allin­ya­na­kuy­ta hu­cha­sa­pa runa mu­nas­pa­qa Je­su­cris­to­man iñis­pa­llan allin­ya­na­ku­nan­man­ta. Pan­ta­chi­kuq­ku­na­pa ya­cha­ chis­qan­man hi­na­qa Dios­wan­qa allin­ya­na­ku­na manam Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­ta ru­ras­pa­lla­chu. Pan­ta­chi­kuq­ku­nam ya­cha­chiq­ku Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­qa se­ña­la­chi­kus­pa­raq sal­va­cion hay­pa­nan­ ku­man­ta. Pa­blo­pa qa­lla­ri­chis­qan Ga­la­cia law iñiq­ku­na uku­pim pan­ta­chi­kuy­ku­na mi­rach­kar­qa. Chay­ku­na­pa con­tran­pi­má Apos­tol Pa­blo­qa ancha pi­ña­kuy­lla­wan­ña kay car­tan­ta qell­qar­qa. Kay car­ta­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta (1:1-10). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun apos­tol kay­nin­ta Pablo de­fien­des­qan­man­ta. Payqa apos­tol kay­ nin­ta­qa chas­kir­qa manam ru­na­ku­na­man­ta­chu aswan­qa kikin Señor Je­su­cris­to­man­tam, ki­kin­taq­mi ka­ma­chir­qa pay­man­ta kaq allin no­ti­cia­ta­pas mana judio cas­ta­ku­na­man wi­lla­nan­paq (1:11-2:21). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Pa­blo­pa wi­lla­kus­qan allin no­ti­cia­qa chu­lla­lla hi­nas­pa che­qap kas­qan­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Je­su­cris­to­pi iñis­pa­lla imay­nam Dios­pa fa­vor­nin hay­ pa­na­man­ta­pas (3:1-4:31). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­man iñis­pa­qa Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­ku­na­ man­wan ju­dio­ku­na­pa cos­t um­bren­ku­na­man amaña ku­ti­ri­na­man­ta (5:1-6:10). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun kay car­ta­pa tu­ku­pay­nin­man­ta (6:11-18). Car­ta­pa tu­ku­pay­nin­pim nirqa: “Manam ima­paq­pas va­len­chu ju­dio­ku­na hina se­ña­las­qa otaq mana se­ña­las­qa kayqa, va­len­qa mosoq ru­na­ña kaymi” (6:15).

1

Cartapa qallariyninmanta

1-2   Ga­la­cia law llaq­ta­ku­na­pi hu­ñu­na­kuq iñiq­ku­na­man­mi ñoqa Pa­blo­wan kaypi kaq iñiq­ku­na kay car­ta­ta apa­chi­muy­ki­ku. Manam ru­na­ku­na­chu aklla­war­ qa­qa, ño­qa­ta­qa aklla­war­qa Je­su­cris­tom hi­nas­pa pay kaw­sa­ri­chi­muq Dios Tay­tam chay­na­pi *apos­tol­nin kas­pay pay­man­ta wi­lla­ku­nay­paq. 3 Dios Tay­ta­ta­wan Se­ñor­ nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ña­kuch­ka­ni qam­ku­na­ta fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq. 4 Dios Tay­tan­chik­pa mu­nas­qan­man hinam Je­su­cris­to ki­kin­man­ta wa­ñu­pu­war­qan­chik hu­chan­chik­man­ta mana cas­ti­gas­qa ka­nan­chik­paq hi­nas­pa kunan tiem­po­pi Dios­pa con­tran­pi kaq­ku­na­man­ta li­bray­ku­ wa­nan­chik­paq. 5 Pay­ta­yá yu­pay­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq. Chay­na­yá ka­chun.

6 Je­su­cris­to

Salvakunanchikpaq huk yachachikuyqa manam kanchu.

fa­vo­re­ce­sup­ti­ki­chik­mi qam­ku­na­ta­qa Dios qa­yay­ku­sur­qan­ki- chik sal­ vas­qa ka­nay­ki­chik­paq chay­mi admi­ras­qa­lla­ña ta­puy­ki­chik: ¿Imay­na­má ma­na­pas unay­pi­qa Dios­man­ta­qa ka­run­cha­kuch­kan­ki­chik huk rik­chaq ya­cha­chi­kuy­ku­na­man­ 2071

GALATAS 1​, ​2

2072

ña ha­pi­pa­kus­pay­ki­chik­qa? 7 Sal­va­ku­nan­chik­paq huk ya­cha­chi­kuy­qa manam kan­chu. Wakin ru­na­ku­na­qa iskay­ra­ya­chi­sus­pay­ki­chik­mi Je­su­cris­to­lla­pi sal­va­ku­nay­ki­chik­ta tik­ra­ruy­ta mu­nan­ku. 8 Sal­va­cion­qa Je­su­cris­to­lla­pi kas­qan­tam ya­cha­chir­qay­ki­ku, pipas huk­man­ta ya­cha­chip­tin­qa Dios­yá ña­kay­ku­chun hanaq pa­cha­man­ta hamuq angel­ña kap­tin­pas otaq ño­qay­ku­man­ta­ña kap­tin­pas. 9 Ñam nir­qay­ki­chik­ña, chay­wan­ pas huk­ta­wan­raq­mi ni­muy­ki­chik: Ñam chas­kir­qan­ki­chik­ña sal­vas­qa ka­nay­ki­chik­paq che­qap ya­cha­chi­kuy­ta­qa, pipas huk­man­ta ya­cha­chip­tin­qa Dios­yá ña­kay­ku­chun. 10 Kay­na­t a nis­pay­qa ¿ru­na­ku­na agra­day­lla­t a­chu mu­na­ni icha Dios agra­day­t a­ chu? Sichu ru­na­ku­na­pa allin ha­pi­wa­na­llan­ta mu­nay­man hi­nas­pay­qa ma­na­ñach Je­su­cris­to­pa sir­vien­ten­chu kay­man. 11 Ya­chay­chik­yá

Imaynanpim Pabloqa apostol kasqanmanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, sal­vas­qa ka­nan­chik­paq ño­qa­pa wi­lla­kus­ qay­qa manam ru­na­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­chu. 12 Ño­qa­man­qa manam ru­na­chu wi­lla­war­qa nitaq ya­cha­chi­war­qa­pas, Je­su­cris­to­pu­nim ño­qa­man­qa re­ve­la­war­qa. 13 Qam­ku­na­qa uya­r ir­qan­k i­chik­ñam ju­dio­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­lla­t a ka­ su­kus­pay ñaw­paq kaw­sas­qay­man­ta­qa. Ya­chan­ki­chik­taq­mi Dios­man iñiq­ku­na­ta imay­nam ña­ka­ri­chis­qay­ta­pas. 14 Ju­dio­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­ta aswan­raq ka­su­kus­pay­mi wi­ñay­ma­siy­ku­na­ta­pas lla­lliq­raq kar­qa­ni. Llum­pay­ta sien­tis­pay­taq­ mi ha­pi­pa­kur­qa­ni abue­loy­ku­na­pa cos­tum­bren­ku­na­man­pas. 15 Aswan­qa ma­na­raq na­cech­kap­tiy­mi mu­nas­qan­man hina Dios sa­paq­cha­war­qa hi­nas­pam llum­pay ku­ya­kuy­nin­wan qa­yay­ku­war­qa. 16 Chu­rin Je­su­cris­to­tam req­siy­ka­chi­war­qa mana judio kaq­ku­na­man­pas pay­man­ta wi­lla­ka­mu­nay­paq. Chay­raq iñi­kus­pay­qa manam pi­man­pas rir­qa­ni­chu Je­su­cris­to­man­ta aswan­raq ya­cha­nay­paq­qa. 17 Ma­na­taq­mi Je­ ru­sa­len­ta­pas rir­qa­ni­chu ño­qa­man­ta punta kaq *apos­tol­ku­na ta­pu­kuq­qa. Aswan­qa Ara­bia law­man pa­sa­kus­pay­mi unay­man­ta­ña ku­tir­qa­ni Da­mas­co llaq­ta­man. 18 Je­r u­sa­len llaq­t a­man­qa rir­qa­ni kimsa wa­t a­man­t a­ñam, chay­pim Pe­d ro­wan tu­pas­pay parte killa kar­qa­ni­ku. 19 Ma­na­taq­mi tu­par­qa­ni­chu wakin *apos­tol­ ku­na­wan­qa, aswan­qa Je­sus­pa waw­qen Ja­co­bo­lla­wan­mi. 20 Dios­mi ya­chan kay qell­qa­mus­qay­qa che­qap­pu­ni kas­qan­ta. 21 Je­r u­sa­len­man­t a lloq­sis­pay­ña­t aq­mi Siria law­man­wan Ci­li­cia law­man pa­sa­kur­qa­ni. 22 Cris­to­man Judea lawpi iñiq­ku­na­qa manam uyay­ta­pu­ni­qa req­si­ war­qa­ku­chu. 23 Pay­ku­na­qa ño­qa­man­ta uyay­lla-u­ya­ris­pam nir­qa­ku: —Chay ñaw­paq ña­ka­ri­chi­waq­nin­chik Pa­blo­qa manam mu­nan­ña­chu Je­su­cris­to­ man­ta ya­cha­chi­kuy chin­ka­chiy­ta­qa, payqa wi­lla­kuch­kan: “Cris­to­man iñi­kuy­chik” nis­pan­ñam. 24 Chay­ta ya­cha­r us­pan­ku­má: —Dios­man­yá gra­cias ka­chun —nir­qa­ku.

2

1   Chun­ka

Apostolpaqña Pablota chaskisqankumanta

ta­wa­yoq wa­ta­man­ta­ñam Ber­na­bey­wan kuska huk­ta­wan rir­qa­ni Je­ru­sa­ len llaq­ta­man, pu­sar­qa­ni­taq­mi Ti­to­ta­pas. 2 Rir­qa­ni­qa Dios­pu­ni “Je­ru­sa­len­man riy” ni­wap­tin­mi. Allin req­sis­qa­ku­na­lla­wan hu­ñu­na­kus­pay­mi pay­ku­na­man wi­llar­qa­ni mana judio kaq­ku­na­man­pas imay­nam allin no­ti­cia­ku­na wi­lla­mus­qay­man­ta. Chay­ta­qa nir­qa­ni wi­lla­ka­mus­qay mana yanqa ka­nan­paq­mi. 3 Chay­na­pi­má ño­qa­wan riq Ti­to­ta­pas mana judio kach­kap­tin­pas mana ka­ma­chir­qa­ku­chu judio hina *se­ña­la­chi­ku­nan­paq. 4 Chay­ wan­pas wakin ru­na­ku­nam iñiq­ma­sin­chik tu­kus­pan­ku yay­ku­ra­mur­qa­ku, pay­ku­nam Tito

2073

GALATAS 2

se­ña­la­chi­ku­nan­ta mu­nar­qa­ku. Tukuy ima ru­ras­qay­ku­tam wa­te­qa­war­qa­ku hi­nas­pam Je­su­cris­to li­bra­was­qan­chik­ta mana mu­nas­pa llum­pay sasa ka­ma­chi­kuy­ku­na ka­su­ku­nay­ ku­ta mu­nar­qa­ku. 5 Chay­wan­pas ño­qay­ku­qa ma­na­má ima­ray­ku­pas ka­su­kur­qa­ni­ku­chu, chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ni­ku che­qap no­ti­cia­qa qam­ku­na­paq­pas mana tik­ra­ku­nan­paq­mi. 6 *Apos­tol­ku­na­pi­wan wakin allin req­sis­qa ka­ma­chi­kuq­ku­na­qa ma­na­má ima mosoq ya­cha­chi­kuy­ta­pas ni­war­qa­chu. Llum­pay req­sis­qa kas­qan­ku­pas manam ima­nan­chu ño­ qa­paq­qa. Dios­qa manam ha­wa­llan­ta qa­was­pa­chu pi­ta­pas fa­vo­re­cen. 7 Qa­was­qan­ku­man hinam Pe­dro­ta Dios akllar­qa ju­dio­ku­na­man wi­lla­ku­nan­paq, chay­nam ño­qa­ta­pas Dios aklla­war­qa mana judio kaq­ku­na­man allin no­ti­cia­ta wi­lla­ka­mu­nay­paq. 8 Dios­pu­nim Pe­ dro­ta ka­ma­chir­qa *apos­tol­nin kaspa ju­dio­ku­na­man wi­lla­ku­nan­paq, chay­nam ño­qa­ta­pas Dios­pu­ni ka­ma­chi­war­qa apos­tol­nin kas­pay mana judio kaq­ku­na­man wi­lla­ka­mu­nay­paq. 9 Iñiq­ku­na ukupi allin req­sis­qa waw­qe­ku­nam karqa Ja­co­bo, Pedro hi­nas­pa Juan, pay­ku­nam Dios­pa fa­vo­re­ce­was­qan­ta ya­chas­pan­ku ño­qa­ta­wan Ber­na­bey­ta *alleq ma­kin­ku­wan ha­piy­ku­war­qa­ku, chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ku huk son­qo­lla kas­qay­ ku­ray­kum. Pay­ku­nam nir­qa­ku: —Riy­chik­yá mana judio kaq­ku­na­man, ño­qay­ku­ña­taq­mi wi­lla­ku­saq­ku ju­dio­ku­ na­man —nispa. 10 Ku­na­war­qa­ku­t aq­mi wak­cha­ku­na­t a­qa mana qon­qa­r u­nay­ku­paq­pas, chay­t a­qa tukuy son­qoy­wan­mi ru­rach­ka­ni. 11 Antio­quia

Pedrota Pablo qaqchasqanmanta

llaq­ta­man Pedro cha­ya­mup­tin­mi uyan­pi­pu­ni qaq­char­qa­ni pan­tay­pi kas­qan­ray­ku. 12 Paymá pun­ta­ta mi­kur­qa mana judio kaq iñiq­ku­na­wan, aswan­qa Ja­co­bo par­ti­do­man­ta kaq­ku­na cha­ya­ra­mup­tin­mi Pe­dro­qa ma­na­ña mu­nar­qa­chu mana judio kaq­ku­na­wan mi­kuy­ta, chay­na­ta­qa ru­rar­qa ju­dio­ku­na­pa ley­nin­man ha­pi­pa­kuq­ku­na­ta man­cha­kus­pan­mi. 13 Chay­na­má wakin judio iñiq­ku­na­pas iskay uya­kuy­kus­pan­ku Pe­dro­pa ru­ras­qan­ta qa­tir­qa­ku. Ber­na­bey­pu­ni­pas iskay uya­ kuy­kur­qam pay­ku­na­wan aysa­chi­kus­pan. 14 Che­qap allin no­ti­cia­man hina mana kaw­sas­qan­ku­ta qa­was­pay­mi llapa iñiq­ku­na­pa ñaw­paq­nin­pi Pe­dro­ta nir­qa­ni: —Qanmi judio kach­kas­pay­ki­pas huk­law ru­na­ku­na hina kaw­sar­qan­ki ma­na­ña judio cos­tum­bren­chik­ku­na­man ha­pi­pa­kus­pa hi­nap­tin­qa ¿ima­nas­qa­má huk­law ru­ na­ku­na­ta­qa judio hina kaw­sa­nan­paq­qa obli­gach­kan­ki? —nispa. 15 Ño­qay­ku­qa

Cristoman iñikuspalla salvakunamanta

na­ces­qay­ku­man­ta­pu­nim judio ka­ni­ku, manam huk­law ru­na­ku­na hina Dios­pa ley­nin mana ka­su­kuq­chu. 16 Ya­chas­qan­chik­man hi­na­qa Dios­qa manam pi­ta­pas chas­kin­man­chu mana hu­cha­yoq­ta hi­na­qa Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­ta ka­su­kup­ ti­llan­qa, Je­su­cris­to­man iñi­kup­ti­llan­mi Dios­qa pi­ta­pas chas­kin chay­mi ño­qan­chik­pas Je­su­cris­to­man iñi­kur­qan­chik mana hu­cha­yoq­ta hina Dios chas­ki­wa­nan­chik­paq. Iñi­kup­ti­llan­chik­má Dios­qa chas­ki­wan­chik, manam ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kup­tin­ chik­chu. Ka­ma­chi­kuy­ku­na­lla­ta ka­su­kuq­ku­na­qa lliw­mi hu­cha­yoq kach­kan­ku. 17 Mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wa­nan­ku­paq Je­su­cris­to­man iñi­kus­pay­ku­qa hu­cha­sa­ pa kas­qay­ku­tam req­si­kuch­ka­ni­ku. ¿Ima­ni­nan­taq kayqa? ¿Cris­to­chu hu­cha­lli­ra­chi­wan­ku? ¡Ma­na­pu­nim! 18 Mawka wa­si­ta tu­ñi­ra­chis­pay­qa hina kaq­lla­ta­qa manam ha­ta­ri­ra­chiy­ man­chu, ñaw­paq ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta sa­qe­ruch­kas­pa huk­ta­wan­raq cum­plis­pay­qa manam allin­ta­chu ru­rach­ka­ni. 19 Ño­qa­qa wa­ñus­qa hi­na­ñam kach­ka­ni ka­ma­chi­kuy­ku­na­paq­qa

GALATAS 2​, ​3

2074

chay­na­pi Dios­lla­paq­ña kaw­sa­nay­paq. 20 Je­su­cris­to­pa cruz­nin­pim wa­ñus­qa hi­na­ña kas­pay ñawpa vi­day­ta sa­qe­ru­ni, manam ño­qa­ña­chu kaw­sa­ni aswan­qa Cris­to­ñam ño­qa­pi kaw­sach­ kan. Kay pa­cha­pi kaw­sas­pay­qa Dios­pa Chu­rin­man ha­pi­pa­kus­pa­llam kaw­sach­ka­ni. Paymi ku­ya­was­pan ño­qa­paq wa­ñu­pu­war­qa. 21 Chay­na­qa Dios­pa fa­vo­re­ce­was­qan­ta­qa manam qe­ pan­cha­kuy­man­chu. Si­chum ka­ma­chi­kuy­ku­na­lla­ta ka­su­kus­pa mana hu­cha­yoq­ña kach­wan karqa, hi­nap­tin­qa yan­qa­paq­ñach Je­su­cris­to­qa wa­ñur­qa.

3

1   ¡Ay,

Kamachikuywanchu icha iñiywanchu salvasqa kananchikmanta

Ga­la­cia lawpi kaq mana yu­yay­ni­yoq waw­qe-pa­ni­llay­ku­na! ¿Pitaq pan­ ta­ra­chi­sun­ki­chik? Wi­llap­tiy­kum qam­ku­na su­ma-su­maq­ta entien­der­qan­ki­chik cha­ka­tas­qa­qa Je­su­cris­to kas­qan­ta. 2 Ta­pus­qay­ki­chik­yá: ¿Moi­ses­pa ka­ma­chis­qan­ ku­na­ta ka­su­kus­pa­chu Chuya Espi­ri­tu­ta­qa chas­kir­qan­ki­chik icha uya­ris­qay­ki­chik Je­su­cris­to­man iñis­pa­lla­chu? 3 ¡Amayá mana yu­yay­ni­yoq­qa kay­chik­chu! Mosoq kaw­say­ta­qa qa­lla­rir­qan­ki­chik Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­mi, ki­ki­llay­ki­chik­ man­ta­qa manam chay­ta­qa tu­kuy­ta ati­waq­chik­chu. 4 ¿Yan­qa­paq­chum tukuy imata ña­ka­rir­qan­ki­chik? ¡Amayá yan­qa­paq­qa ka­chun­chu! 5 Espi­ri­tun qo­suq­ni­ki­chik Dios *mi­la­gro­ku­na­ta ru­ras­pa­qa, manam ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kus­qay­ki­chik­ray­ku­chu ru­rach­kan aswan­qa Je­su­cris­to­man­ta uya­ris­pa pay­man iñi­kus­qay­ki­chik­ray­ku­llam. 6 Dios­man iñis­pa­llam Abra­ham­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­k is­qa karqa. 7 Chay­na­qa ya­chay­chik­yá, iñis­pa Dios­man ha­pi­pa­kuq­ku­na­qa Abra­ham­pa che­ qap mi­ray­nin hinam kan­chik. 8 Bi­blia­qa ri­mar­qa­ñam iñi­kup­ti­llan­ku mana judio kaq­ku­na­ta­pas mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­nan­paq. Chay­na­pim ñaw­paq­man­ ta­pu­ni kay allin no­ti­cia­ku­na­ta Abra­han­man Dios nirqa: —Kay pa­cha­pi lla­pa­llan ayllu­ku­nam qam­ray­ku ben­de­cis­qa kanqa —nispa. 9 Chay­na­qa lliw iñi­kuq­ku­na­t am Abra­ham­t a hina Dios­qa ben­de­cin. 10 Aswan­qa Moi­ses­pa ka­ma­chi­kus­qan­ku­na­man ha­pi­pa­kuq­ku­na­qa ña­kas­qam kach­kan­ku. Bi­bliam nin: —Moi­ses­pa li­bron­pi lla­pa­llan ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta tukuy tiem­po­pi mana ka­su­ kuq­ku­na­qa Dios­pa ña­kas­qan­mi kach­kan­ku —nispa. 11 Hi­nap­t in­qa Dios­qa manam pi­t a­pas chas­k in­chu mana hu­cha­yoq­paq­qa ka­ma­ chi­kuy­ku­na­lla­ta ka­su­kup­tin­qa. Bi­blia­qa nin­taq­mi: —Allin ruraq ru­na­qa iñis­qan­ray­kum kaw­san­qa —nispa. 12 Moi­ses­qa manam ka­ma­chi­wan­chik: “Iñis­pa ha­pi­pa­kuy­chik” nis­pa­chu, aswan­ qa: “Pipas lliw ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta cum­pliq­qa chay­ray­kum kaw­san­qa” ninmi. 13 Ley­ray­ku ña­ka­was­qan­chik­man­t am Cris­to li­bra­war­qan­chik. Paymi ña­kas­qa karqa ño­qan­chik­ray­ku, Bi­bliam nin: —Sa­cha­pi war­kus­qa wañuq ru­na­qa Dios­pa ña­kas­qan­mi —nispa. 14 Je­su­cris­to­qa wa­ñur­qa Abra­han­man Dios­pa pro­me­tes­qan ben­di­cion­t a mana judio kaq­ku­na­pas chas­ki­nan­paq­mi chay­na­pi Dios­pa pro­me­san­man hina iñiy­lla­ wan Chuya Espi­ri­tu­ta chas­ki­nan­chik­paq. 15 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Leymantawan promesamanta

vi­dan­chik­wan tu­pa­na­chis­pa­yá ya­cha­chis­qay­ki­chik: Si­chum huk runa con­tra­to­ta ru­ras­pan fir­ma­rup­tin­qa ma­na­ñam pipas ima­ta­pas ya­pan­man­chu nitaq yan­qa­chan­man­chu. 16 Dios­pas Abra­han­man­mi mi­ray­nin­man­wan pro­me­san­ku­ na­ta qorqa. Chay pro­me­sa­ku­na­pi­qa manam “mi­ray­ni­ki­ku­na­man” nin­chu aswan­qa

2075

GALATAS 3​, ​4

“mi­ray­ni­ki­man” ninmi. Manam achka ru­na­ku­na­man­ta­chu ri­mach­kan aswan­qa huk ru­na­lla­man­tam, pay­qa­ri­ki Cris­tom. 17 Ñoqam ni­ki­chik: Abra­han­wan Dios con­tra­to­ta ru­ras­pan­qa cum­pli­nan­paq­mi pro­me­te­kur­qa. Tawa pa­chak kimsa chun­kan wa­ta­man­ta­ ña Moi­ses­man Dios ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta qos­pan­qa, ñaw­paq pro­me­te­kus­qan­ta­qa manam yan­qa­chan­man­chu. 18 Si­chum Dios sal­van­man ru­na­ku­na­ta ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kup­ ti­llan­ku hi­nap­tin­qa ma­nach sal­van­man pro­me­san­man hi­na­ña­chu. Dios­qa pro­me­san­man hinam Abra­han­man­qa tukuy imata qorqa, manam ima­ta­pas ru­ras­qan­ray­ku­chu. 19 Hi­nap­t in­qa ¿ima­paq­má Moi­ses­pa ley­nin­qa ser­v in? Pro­me­sa­t a qoch­kas­pa­pas Dios­qa ka­ma­chi­kuy­ku­na­tam qorqa hu­cha­sa­pa kas­qan­chik qa­wa­chi­wa­nan­chik­ paq. Chay ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa kanan karqa pro­me­te­kus­qan­man hina Abra­ham­pa mi­ray­nin Jesus ha­mu­nan­ka­ma­llam. Dios­mi angel­ku­na­ta ka­ma­chir­qa Moi­ses­ man leyta qo­nan­ku­paq, chay­na­pim Moi­ses­qa Dios­wan hi­nas­pa ru­na­ku­na­wan *allin­ya­na­chiq karqa. 20 Allin­ya­na­chiq ru­na­qa manam huk­lla­ta­chu allin­ya­na­chin aswan­qa iskay­tam. Dios­mi icha­qa huk­lla. 21 Moi­ses­pa

Moisespa leyninqa imapaqmi kasqanmanta

ka­ma­chis­qan­ku­na­qa ¿Dios­pa pro­me­san­pa con­tran­pi­chu kach­kan? Ma­na­pu­nim. Manam ima ley­pas kan­chu chay­ta ka­su­kus­pan­chik wiñay kaw­sa­nan­ chik­paq­qa. Sichu kap­tin­qa, chay­wan­chá mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wach­wan karqa. 22 Bi­blia­pa nis­qan­man hi­na­qa, lliw­mi hu­cha­pa wa­tas­qan kach­kan­chik. Chay­ na­pim Dios­pa pro­me­san­ta­qa chas­kin­chik Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­lla. 23 Iñiy ma­na­raq ha­much­kap­t in­qa, Moi­ses­pa ley­nin­mi pre­so­t a hina ha­pi­ra­ya­war­qan­chik, chay­na­qa kar­qan­chik Cris­to­man iñi­ku­nan­chik­paq re­ve­ la­wa­nan­chik­ka­mam. 24 War­ma­ku­na­ta pu­sach­kaq hi­na­llam leyqa Cris­to­man pu­sa­war­qan­chik chay­na­pi pay­man iñi­kus­pa­llan­chik mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios­pa chas­kis­qan ka­nan­chik­paq. 25 Iñi­kuy­ku­nan­chik­paq Je­su­cris­to cha­ya­ra­mup­tin­mi icha­qa Moi­ses­pa ley­nin­qa ma­na­ña pu­sa­wan­chik­chu. 26 Je­su­cris­to­man iñi­kus­pa­qa lla­pa­llay­k i­chik­mi Dios­pa chu­r in kach­kan­k i­chik. 27 Je­su­cris­to­man huk­lla­wa­kus­pa lla­pa­llan bau­t i­za­kuq­ku­na­qa pay­man rik­cha­kuq­ ñam kach­kan­ki­chik. 28 Je­su­cris­to­pi­qa huk­lla­ñam kan­chik, manam ima­nan­ña­chu judio otaq mana judio kay­pas, sir­vien­te otaq mana sir­vien­te kay­pas, qari otaq warmi kay­pas. 29 Je­su­cris­to­pa­ña kas­pa­qa, Abra­ham­pa mi­ray­nin hi­na­ñam kan­ki­ chik, chay­ray­kum chas­kin­ki­chik Abra­han­man Dios­pa pro­me­tes­qan he­ren­cia­ta­pas. 1   Kay­ta­pas nis­qay­ki­chik­yá: Pipas he­ren­cia­ta chas­ki­nan­paq war­ma­lla­raq kas­pan­qa ma­na­raq­mi chas­kin­man­chu war­ma­lla­raq kas­qan­ray­ku. Payqa wa­sin­pi sir­vien­te hi­na­lla­raq­mi kach­kan due­ño­pu­ni kach­kas­pa­pas. 2 Payqa ka­su­ku­nan­mi uywaq­nin ru­ na­ku­na­ta­wan ka­puq­nin wa­qay­chaq­ku­na­ta tay­tan­pa nis­qan pun­chaw­pi­ña he­ren­cian­ta chas­ki­nan­ka­ma. 3 Ño­qan­chik­pas kay pa­cha­pi ya­cha­chi­kuy­ku­na­lla­man ha­pi­pa­kus­pam warma hi­na­lla­raq kar­qan­chik. 4 Aswan­qa akllas­qa pun­chaw cha­ya­ra­mup­tin­mi Dios Tayta ka­cha­mur­qa Chu­rin­ta. Paymi war­mi­man­ta na­ces­pa lliw ju­dio­ku­na hina ka­ma­ chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kur­qa. 5 Payqa ha­mur­qa ley­man hina cas­ti­gas­qa ka­nan­chik­man­ta li­bra­wa­nan­chik­paq­mi, chay­na­pi chu­rin­ku­na­ta hina Dios chas­ki­wa­nan­chik­paq. 6 Chu­r in­ku­na­ña kas­qan­chik­t a ya­cha­nan­chik­paq­mi son­qon­chik­man Dios ka­cha­ mur­qa Chuya Espi­ri­tu­ta, paymi ri­ma­chi­wan­chik “Tay­ta­lláy” nispa. 7 Chay­na­qa manam sir­vien­te hi­na­ña­chu kan­chik, aswan­qa Dios­pa chu­rin­ñam. Chu­rin­ña kas­ qan­chik­ray­kum he­ren­cia­ta­pas Dios­man­ta chas­ki­sun­chik.

4

GALATAS 4

8 Ñaw­paq

2076 Galacia lawpi iñiqkunamanta Pablopa llakikusqanmanta

tiem­po­pi­qa Dios­nin­chik­ta mana req­sis­pay­ki­chik­mi llapa ima­ku­na­ta Dios­ ta hina ser­vir­qan­ki­chik mana che­qap Dios kach­kap­tin­pas. 9 Ku­nan­mi icha­qa che­qap Dios­ta­ña req­si­run­ki­chik otaq­mi payña req­si­ru­sun­ki­chik hi­nap­tin­qa ¿imay­nan­pi­má ku­ti­ri­ku­waq­chik ñaw­paq ya­cha­chi­kuy­ku­na­lla ka­su­kuq­qa? Chay ya­cha­chi­kuy­ku­na­qa manam va­len­chu, chay­ku­na­wan mana li­bra­kuy­ta atis­pa­qa ¿sir­vien­te hi­na­ña­chu kayta mu­nan­ki­chik? 10 ¿Imay­na­taq Dios agra­day­ta mu­nan­ki­chik ju­dio­ku­na­pa wa­qay­cha­nan­ku pun­chaw­ku­na­ta, ki­lla­ku­na­ta, tiem­po­ku­na­ta hi­nas­pa wa­ta­ku­na­ta ka­su­kus­pay­ki­chik­qa? 11 Lla­ki­chi­wan­ki­chik­mi, yan­qa­paq­chus­mi qam­ku­na­man ya­cha­chis­qay­qa ka­run­qa. 12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, rue­ga­kuy­ki­chik­mi ñoqa hi­na­ña ka­nay­ki­chik­paq, judio kach­kas­pay­pas qam­ku­na hi­na­ñam kani. Chay­na kach­kap­tiy­pas qam­ku­na­qa manam ima­na­war­qan­ki­chik­chu. 13 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas pun­ta­ta­qa onqo­rus­pay­ñam wi­llar­qay­ki­chik imay­nam sal­va­ku­nay­ki­chik­man­ta. 14 Chay­na kach­kap­tiy­pas manam des­pre­cia­war­qan­ki­chik­chu nitaq qar­qo­ru­war­qan­ki­chik­chu, aswan­qa su­maq­lla­ta­ ñam chas­ki­war­qan­ki­chik Dios­pa angel­nin­ta hi­na­raq otaq Je­su­cris­to­ta­pas hi­na­raq. 15 Llum­pay­tam ño­qa­wan ku­si­kur­qan­ki­chik. Ku­nan­qa ¿ima­na­r u­sun­ki­chik­má? Kuska kap­tin­chik­qa ña­wi­ki­chik­ta­pas hor­qo­ru­waq­chik­mi karqa ño­qa­man qoy­ku­wa­nay­ki­ chik­paq. 16 Chay­na­qa ¿ene­mi­goy­ki­chik­paq­chum ha­pi­wan­ki­chik che­qap­lla­ta nip­tiy? 17 Chay ya­cha­chiq­ku­na­qa yan­qa­llam qam­ku­na­man­ta sien­tiq tu­kun­ku. Pay­ku­na­qa mu­nach­kan ño­qa­man­ta ra­ki­ku­rup­ti­ki­chik pay­ku­na­ta­ña qa­ti­nay­ki­chik­tam. 18 Allin­nin­ta mu­nas­pa huk­ku­na­man­ta sien­tiy­qa ku­sa­lla­ñam. Chay­na­ta­yá tukuy tiem­po­pi ru­ray­chik chay­pi kap­tiy­pas otaq huk­law­pi kap­tiy­pas. 19 Chu­ri­llay­ku­na, huk­ta­wan­mi qam­ku­na­ man­ta lla­ki­kuch­ka­ni wa­cha­kus­pa warmi ña­ka­rich­kaq hina. Chay­na­chi­ki ña­ka­ri­saq Cris­to­wan huk­lla­ña ka­nay­ki­chik­ka­ma. 20 Ima allin­raq kan­man ku­nan­pu­ni qam­ku­na­ wan chay­pi ri­ku­ri­ruy­niy chay­na­pi aswan su­maq­ta­raq qam­ku­na­ta ri­ma­pa­ya­nay­paq. ¿Ima­ta­taq ru­ray­ku­lla­saq? Qam­ku­na­man­tam mana imay­na pien­say­ta­pas ati­ni­chu. 21 Moi­ses­pa

Iskay warmikunawan rikchanachisqanmanta

ka­ma­chi­kus­qan­ku­na­man ha­pi­pa­kuy mu­naq­ku­na­yá niy­ku­way­chik: ¿Entien­den­ki­chik­chu paypa lliw qell­qas­qan­ta? 22 Kay­na­tam nin: Abra­ham­pam iskay chu­rin karqa, huk­nin­mi karqa ser­vi­pa­kuq war­min­pi, huk­nin­ña­taq libre kaq war­min­pi. 23 Chay ser­vi­pa­kuq war­mi­pa wa­wan­mi na­cer­qa lliw ru­na­pa chu­rin­ku­na hina, libre kaq war­mi­pa wa­wan­ña­taq­mi na­cer­qa Dios­pa pro­me­san­man hina. 24 Kay iskay war­mi­ku­na­ ta­yá tu­pa­na­chi­sun Dios­pa qo­was­qan­chik iskay con­tra­to­wan. Chay ser­vi­pa­kuq Agar­ta­yá tu­pa­na­chi­sun Sinai Orqo­pi qos­qan con­tra­to­wan. Chay con­tra­to ka­su­kuq­ku­na­qa leypa sir­vien­ten­ku­nam. 25 Agar­ta­qa tu­pa­na­chich­wan­taq­mi Ara­bia lawpi Sinai Orqo­wan­pas. Chay orqo­ta­ña­taq­mi tu­pa­na­chich­wan Je­ru­sa­len llaq­ta­wan, chay­pi *ya­chaq­ku­na­qa leypa sir­vien­ten kas­qan­ku­ray­kum mana li­bre­chu kach­kan­ku. 26 Aswan­qa hanaq pa­cha­pi kaq mosoq Je­ru­sa­len­qa li­brem, li­bre­taq­mi kan­chik chay­pi *ya­chaq­ku­na­pas. 27 Bi­bliam nin: Yaw mana wachakuq qolluq warmi, kusikuywanyá qapariy. Yaw mana wachakuy reqsiq warmi, llumpa-llumpaytayá qapariy. Qosanpa saqesqan warmiqa achka wawayoqraqmi kanqa qosan saqeruchkaptinpas.

2077

GALATAS 4​, ​5

28 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

ño­qan­chik­qa qo­lloq­pa wawan Isaac hinam Dios­pa pro­me­te­ kus­qan chu­rin­ku­na kan­chik. 29 Chay tiem­po­pim aycha­man hi­na­lla naceq warma Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan naceq war­ma­ta asi­pa­yas­pa ña­ka­ri­chir­qa, chay­nam ku­nan­pas ño­qan­chik­ta ru­na­ku­na ña­ka­ri­chi­wan­chik. 30 ¿Ima­nin­má Bi­blia­qa? kay­na­tam nin: —Qar­qoy kay sir­vien­ta­ta wa­wan­tin­ta, kay sir­vien­ta­pa wa­wan­qa manam chas­ kin­man­chu he­ren­cia­ta libre war­mi­pa wawan hi­na­qa —nispa. 31 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ño­qan­chik­qa manam sir­v ien­t a­pa wawan hi­na­chu kan­ chik aswan­qa libre war­mi­pa wawan hinam.

5

Qaqa hina sayananchikmanta

1   Cris­tom ju­dio­ku­na­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­man­ta li­bra­war­qan­chik. Chay­na­qa, qaqa hina sa­yas­pa­yá amaña ku­ti­riy­chik­chu sir­vien­te hina sa­sa­lla­ña kaw­say­man­qa. 2 Ñoqa Pa­blo­pa nis­qay­t a­yá uya­r iy­chik: Ju­dio­ku­na hi­na­raq *se­ña­la­chi­kus­pay­k i­ chik­qa yan­qa­paq­mi Cris­to­man­qa ha­pi­pa­kun­ki­chik. 3 Huk­ta­wan­mi ni­muy­ki­chik: Pipas judio hina se­ña­la­chi­kuq­qa Moi­ses­pa lliw ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­tam ka­su­ku­ nan. 4 Wa­kin­ni­ki­chik­mi nin­ki­chik: —Moi­ses­pa ley­nin­ta ka­su­kup­tin­chik­mi mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wan­ chik —nispa. Chay­na­ta nis­pay­ki­chik­mi Je­su­cris­to­man­ta­wan Dios­pa fa­vor­nin­man­ta ka­run­ cha­ku­run­ki­chik. 5 Ño­qan­chik­mi icha­qa Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan hi­nas­pa Cris­to­man ha­pi­pa­kus­pa mana hu­cha­yoq­ña ka­nan­chik­paq su­yach­kan­chik. 6 Je­su­cris­to­wan huk­lla kap­t in­chik­qa manam ima­nan­chu *se­ña­las­qa otaq mana se­ ña­las­qa kay­nin­chik­pas. Dios­mi icha­qa munan Je­su­cris­to­man ha­pi­pa­kus­pa­llan­chik ku­ya­kus­pa kaw­sa­nan­chik­ta. 7 Allin kall­pach­kaq hina ya­cha­chis­qay­ku­na­t a ka­su­kuch­kap­t i­k i­chik­qa ¿pimá che­qap­man­ta­qa pan­ta­ra­chi­sun­ki­chik mana ka­su­ku­nay­ki­chik­paq­qa? 8 Chay ya­cha­chi­kuy­ku­na­qa manam qa­ya­suq­ni­ki­chik Dios­man­ta­chu. 9 Cui­da­kuy­chik­ yá, ya­chan­ki­chik­mi aslla qon­chu­pas achka masa po­qo­chis­qan­ta­qa. 10 Se­ñor­pim con­fia­kuch­ka­ni ya­cha­chis­qay­pa con­t ran­pi­qa mana huk­man­ra­ya­nay­ki­chik­man­ta. Qam­ku­na­ta pan­ta­chiq­ku­na­qa pi ru­na­ña kas­pa­pas Dios­pa cas­ti­gas­qan­mi kanqa. 11 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, si­chum “*Se­ña­la­chi­kuy­chik” nis­pay­raq ya­cha­chip­t iy­ qa ju­dio­ku­na­qa ma­nach ña­ka­ri­chi­wan­man­ku­chu hi­nas­pa­pas Je­su­cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qan­man­ta wi­lla­kus­qay­man­ta­qa ma­nach pi­ña­kun­man­ku­chu. 12 Aswan­ qa “Qari kay­ni­ki­chik­pi *se­ña­la­kuy­chik” nispa ya­cha­chiq­ku­na­qa ente­ron­ta­pas ku­chu­chi­ku­chun­ku­yá. 13 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Dios­qa qa­ya­sur­qan­k i­chik libre ka­nay­k i­chik­paq­mi. Icha­ qa: “Li­brem kani” nis­pa­qa amayá ru­na­pa mana allin mu­nas­qan­ta­qa ru­ray­chik­chu aswan­qa ku­ya­kuy­wan­yá ya­na­pa­na­kuy­chik. 14 Dios­mi ka­ma­chi­war­qan­chik: —Ku­yan­kim ru­na­ma­si­ki­ta ki­ki­ki­ta hina —nispa. Kayta ka­su­kus­pam lliw ka­ma­chi­kuy­nin­ta cum­plin­chik. 15 Ani­mal­ku­na hina ka­chu­ na­kus­pa mi­ku­na­kus­pay­ki­chik­qa yan­qa­ña­taq ki­ki­ki­chik­pu­ra tu­ku­na­ku­ru­waq­chik.

16 Chay­na­qa

Aychapa rurunmantawan Chuya Espiritupa rurunmanta

ni­muy­ki­chik­má: Chuya Espi­ri­tu­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sas­pa­yá aycha­pa mu­nas­qa­llan­ta­qa amaña ru­ray­chik­chu. 17 Aycha­pa mu­nas­qan­qa Chuya Espi­ri­tu­pa con­tran­pim kach­kan, Chuya Espi­ri­tu­pa mu­nas­qan­ña­taq­mi aycha­pa

GALATAS 5​, ​6

2078

mu­nas­qan­ku­na­pa con­tran­pi kach­kan. Iskay­nin­ku con­t ra­na­kup­tin­mi mu­nas­qay­ ki­chik ru­ray­ta mana atin­ki­chik­chu. 18 Chuya Espi­ri­tu pu­sa­sup­ti­ki­chik­mi icha­qa ma­na­ña leypa mu­nay­cha­kus­qan­chu kach­kan­ki­chik. 19 Ya­chas­qan­chik­pi hi­na­pas aycha­pa mu­nas­qa­llan­pi kaw­saq­ku­na­qa hu­cha­pa­ kuy­lla­pim pu­rin­ku, mi­lla­kuy­paq kaq­ku­na­lla­tam ru­ran­ku, ma­na­ña pen­qa­kus­pam qan­ra­kun­ku, 20 tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­lla­tam ado­ran­ku, pay­ku­na­qa lay­qa­ na­kuy­lla­pi, cheq­ni­na­kuy­lla­pi, lir­ya­na­kuy­lla­pi, envi­dia­na­kuy­lla­pi hi­nas­pa pi­ña­na­kuy­lla­pim pu­ri­kun­ku, ki­ki­llan­ku­paq­mi ima­ta­pas mu­nan­ku, ra­ki­na­kuy­ lla­tam ha­ta­ri­chin­ku, sa­pa-sa­paq­mi hu­ñu­na­kun­ku, 21 mu­na­pa­ya­rin­kum hukpa iman­ku­na­ta­pas, to­ma­kuy­lla­pi fies­ta­ku­na­lla­pim pu­ri­kun­ku, ru­ran­ku­taq­mi chay­na rik­chaq hu­cha­ku­na­ta­pas. Ñaw­paq nis­qay­tam huk­ta­wan ni­muy­ki­chik: Chay­na mana allin ru­raq­ku­na­qa manam yay­kun­qa­ku­chu Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man. 22 Chuya Espi­r i­t u­ña­t aq­mi kaw­sa­chi­wan­chik: ku­ya­kuq­t a, ku­sis­qa­lla­t a, haw­ka­ lla­ta, pa­cien­cia­kuq­ta, sumaq son­qo­lla­ta, ku­ya­pa­ya­kuq­ta, cum­pliq­ta, 23 llam­pu son­qo­lla­ta hi­nas­pa ima­pi­pas con­t ro­la­kuq­ta. Manam ima ka­ma­chi­kuy­pas kay allin ru­ray­ku­na­pa con­tran­pi­qa kan­chu. 24 Je­su­cris­to­pa­ña kaq­ku­na­qa cha­ka­tas­qa­ ta hi­na­ñam sa­qe­run­chik aycha­pa mu­nas­qan­ku­na­ta­qa. 25 Chuya Espi­ri­tu­man hina kaw­saq­ku­na­qa payta ka­su­kus­pa­ñam pu­ri­nan­chik. 26 Ama hatun tu­kus­pa­yá ama pi­ña­na­ku­sun­chu nitaq envi­dia­na­ku­sun­chu.

6

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Yanapanakunanchikmanta

pipas hu­cha­lli­ku­rup­tin­qa Chuya Espi­ri­tu­ta ka­su­kuq­ku­ nam ya­na­pa­nay­ki­chik Dios­man ku­ti­ri­ku­nan­paq. Chay­ta­qa ru­ray­chik llam­pu son­qo­lla­yá, yan­qa­ña­taq qam­pas ten­tas­qa kawaq. 2 Ima sa­sa­cha­kuy­ku­na­pi­pas ya­na­pa­ na­kuy­chik­yá, chay­na­ta ru­ras­pa­yá Je­su­cris­to­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta cum­pliy­chik. 3 Pipas yan­qa­pas-yan­qa hatun tu­kus­pa­qa ki­k i­llan­mi enga­ña­kun. 4 Sa­pa­ka­mam ki­kin­pa vi­dan­ta qa­wa­ku­nan. Si­chum allin kas­pa­qa ki­ki­llan­paq­chá allin, hukpa vi­dan­wan­qa manam tu­pa­chi­kun­man­chu. 5 Ru­ras­qan­chik­man­ta­qa sa­pa­ka­mam Dios­man cuen­ta­ta qo­sun­chik. 6 Dios­pa pa­la­bran uya­r iq­ku­na­qa ya­cha­chiq­nin­t am ya­na­pa­nan­ku ima­lla­wan­pas. 7 Amayá qam­ku­na­qa pan­t a­chi­na­kuy­chik­chu, Dios­t a­qa manam pipas bur­la­ kun­man­chu ru­na­qa ima­pas tar­pus­qan­tam co­se­chan­qa. 8 Aycha­pa mu­nas­qa­llan tar­puq­qa aycha­man hi­na­llam wa­ñuy­ta co­se­chan­qa. Chuya Espi­ri­tu­man hina tar­puq­mi icha­qa co­se­chach­kaq hina pay­man­ta wiñay kaw­say­ta chas­kin­qa. 9 Chay­ na­qa amayá ami­ru­sun­chu ima­pas allin ru­ray­ta­qa, mana ami­rus­pa­qa tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi co­se­cha­ta hina pre­mio­ta chas­ki­sun­chik. 10 Atis­pa­qa lliw­ta­yá ya­na­pa­sun, aswan lla­pan­man­ta lla­lli­riq­ta­qa iñiq­ma­sin­chik­ku­na­ta. Pablopa kunasqankunamanta

11 Qa­way­chik­yá, mayna hatun le­tra­ku­na­wan­mi ki­kiy­pu­ni qell­qa­much­kay­ki­chik.

12 Si­chum pipas: “Ju­dio­ku­na hina *se­ña­la­chi­kuy­chik” ni­sus­pay­ki­chik­qa, ru­na­ku­na­lla­ta

agra­da­nan­ku­paq­mi obli­ga­sun­ki­chik chay­na­pi cruz­pi Je­su­cris­to­pa wa­ñus­qan­man­ta ri­ mas­pa mana ña­ka­ri­chis­qa ka­nan­ku­paq. 13 “*Se­ña­la­chi­kuy­chik” niq­ku­na­pas manam lliw ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta­chu ka­su­kun­ku, se­ña­la­chi­ku­nay­ki­chik­ta­qa mu­nach­kan­ku cuer­poy­ki­ chik­pi kaq se­ñal­man­ta ala­ba­ku­nan­ku­paq­mi. 14 Ñoqam icha­qa ima­man­ta ala­ba­kuy­ta­pas mu­na­ni­chu, aswan­qa Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qa­llan­man­tam. Arí, cruz­pi

2079

GALATAS 6

Cris­to­pa wa­ñus­qan­ray­kum kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­ta­qa wa­ñus­qa­ta hi­na­ña sa­ qe­ru­ni, kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­pas wa­ñus­qa­ta hi­na­ñam sa­qe­ru­wan. 15 Manam ima­paq­pas va­len­chu ju­dio­ku­na hina *se­ña­las­qa kay­pas otaq mana se­ña­las­qa kay­pas, va­len­qa mosoq ru­na­ña kaymi. 16 Kay ya­cha­chis­qay­man hina pu­ris­pa Dios­pa che­qap akllas­ qan­ku­na­tam ni­muy­ki­chik: Dios­yá ku­ya­pa­ya­ris­pa haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­ta mu­na­chun. 17 Je­su­cris­to­ray­ku ña­ka­r i­chi­was­qan­ku­pa mar­can­ku­nam pi­man­pas qa­wa­chin Se­ñor­nin­chik­pa che­qap ser­viq­nin kas­qay­ta. Chay­na­qa ama­ña­yá ku­nan­man­ta­qa pipas son­qoy­ta na­na­chi­chun­chu. 18 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá son­qoy­k i­chik­pi kaw­sas­pa ya­na­pa­sun­ki­chik. Chay­na­yá ka­chun.

EFESO LLAQTAMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Kay car­ta­pa hatun ya­cha­chi­kuy­nin­qa ima­ku­na­tam ru­ra­nan­paq wi­ñay­man­ta­raq Dios­pa tan­teas­qan­ku­nam. Ci­tas­qan tiem­po­pi tukuy unan­chas­qan­ku­na­ta Dios huk­lla­way­kup­tin­mi chay­ku­na­pi Je­su­cris­to go­bier­nan­qa. Chay tan­teas­qan­ku­na­tam payqa req­si­chin paypi iñiq­ku­ na­man, wakin ru­na­ku­na­paq­mi icha­qa pa­kas­qa kach­kan. Chay­ray­kum Dios­pa ru­nan­ku­na­qa Je­su­cris­to­man huk­lla­was­qa kaw­sa­nan­ku, huk­lla­taq­mi kaw­sa­nan­ku iñiq­ma­sin­ku­na­wan­pas. Kay car­ta­qa tawa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta (1:1-2). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­qa wi­ñay­man­ta­raq Dios­pa akllas­ qan kas­qan­ray­ku huk­lla ka­nan­ku­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Je­su­cris­to­ray­ku ru­na­ku­na­pa hu­chan­ta pam­pa­chas­pa imay­nam Dios­pa li­bras­qan­man­ta­pas chay­na­taq Je­su­cris­to­pa ku­ya­ kuy­nin­qa ancha ha­t un­lla­ña kas­qan­man­ta­pas (1:3-3:21). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­qa chu­lla­lla ka­nan­ku­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Je­su­cris­to­pi kas­qan­ray­ku mosoq kaw­say­pi­ña pu­ri­nan­ku­ man­ta­pas chay­na­taq Dios­pa chu­rin­ku­na hi­na­ña imay­nam kaw­sa­nan­ku­man­ta­pas (4:1-6:20). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Ti­qui­co su­ti­yoq wawqe ka­chas­qan­man­ta (6:21-24). Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­qa chu­lla­lla kas­qan­ku­man­tam ya­cha­chin kimsa rik­cha­na­chiy­ku­na­wan. Imay­nam ru­na­pa cuer­pon huk­lla­was­qa kach­kan uman­man, chay­nam iñiq­ku­na­pas Je­su­cris­ to­man huk­lla­was­qa kach­kan­ku. Imay­nam hatun wasi ci­mien­ton­pa ha­wan­pi ha­ta­ri­chis­qa kach­kan, chay­nam iñiq­ku­na­pas Je­su­cris­to­pi tak­ya­chis­qa kach­kan­ku. Imay­nam ca­sa­da warmi qo­san­pa­ña ri­ku­ri­run, chay­na­taq­mi iñiq­ku­na­pas Je­su­cris­to­pa­ña ri­ku­ri­run. Car­ta­pa tu­ku­pay­nin­ pim Apos­tol Pablo iñiq­ku­na­ta tu­pa­chin guer­ra­pi pe­leaq sol­da­do­ku­na­man. Imay­nam sol­da­do­pa kapun arman­ku­na, chay­na­taq­mi iñiq­ku­na­pa­pas ka­pun­taq arman­ku­na chay­na­pi hu­cha­wan, kay pa­cha­pi mana allin cos­tum­bre­ku­na­wan hi­nas­pa dia­blo­wan pe­lea­nan­paq (6:10-20).

1

Cartapa qallariyninmanta

1   Ñoqa Pa­blom Dios­pa mu­nas­qan­man hina Cris­to Je­sus­pa *apos­tol­nin kani. Efeso llaq­ta­pi, Je­su­cris­to­man iñis­pa pay­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­man­mi car­ta­ muy­ki­chik. 2 Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq.

Jesucristopi Diospa bendicionninkunamanta 3 Se­ñor­nin­chik

Je­su­cris­to­pa Tay­tan Dios­ta­yá yu­pay­cha­sun, paymi Cris­to- wan huk­lla kas­qan­chik­ray­ku Espi­ri­tu­pa tukuy ya­na­pa­kuy­nin­ku­na­wan fa­vo­re­ce­war­qan­chik hanaq pa­cha­pi­ña­pas kach­kach­wan­chik hina. 4 Ma­na­raq­pas kay pacha unan­chas­qa kach­kap­tin­ mi Dios­qa Cris­to­ray­ku aklla­war­qan­chik­ña chay­na­pi paypa qay­llan­pi mana chi­kan­pas hu­cha­yoq kaspa pay­lla­paq­ña kaw­sa­nan­chik­paq. 5 Ku­ya­kuq­lla­ña kas­pan­mi ancha mu­nas­ 2080

2081

EFESIOS 1​, ​2

qan­man hina ñaw­paq­man­ta­raq mu­nar­qa Je­su­cris­to­ray­ku chu­ri­cha­kuy­ku­wa­nan­chik­paq. 6 Ancha­lla­ta­ña fa­vo­re­ce­was­pan­chik ku­yas­qan Chu­rin­ray­ku chas­ki­was­qan­chik­man­ta­yá payta yu­pay­cha­sun. 7 Llum­pa-l­lum­pay­ta fa­vo­re­ce­was­pan­chik­mi Dios­qa Chu­rin Je­su­cris­ to­pa ya­war­nin­wan li­bra­war­qan­chik otaq hu­chan­chik­ku­na­ta pam­pa­chay­ku­war­qan­chik. 8 Chay fa­vo­re­ce­was­qan­chik­tam llim­pa­ri­chir­qa ya­chay­ni­yoq hi­nas­pa allin tan­teaq ka­ nan­chik­paq. 9 Ñaw­paq­man­ta­raq pa­kas­qa kaq­ku­na­tam otaq Cris­ton­ta­ka­ma imam ruray mu­nas­qan­tam req­siy­ka­chi­wan­chik. 10 Chay­ku­na­ta ru­ra­nan­paq tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas chay­na­taq hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas lla­pa­llan­ta Dios huk­ lla­wan­qa, chay­na­ta­qa ru­ran­qa chay­ku­na­pi Cris­to mu­nay­cha­ku­nan­paq­mi. 11 Allin tan­teas­qan­man hina ruraq Dios­mi ñaw­paq­man­t a­raq mu­nas­qan­man hina aklla­war­qan­chik, aklla­war­qan­chik­qa Cris­to­wan huk­lla kap­tin­chik he­ren­ cia­ta chas­ki­nan­chik­paq­mi. 12 Ñaw­paq­man­ta­raq­mi Cris­to­pi con­fia­kur­qan­chik, chay­na­pi ño­qan­chik­ray­ku su­ma-su­maq atiy­ni­yoq kas­qan­man­ta Dios yu­pay­chas­qa ka­nan­paq. 13 Salvo ka­nay­ki­chik­paq­qa che­qap no­ti­cia­ta uya­ris­pam Cris­to­man iñi­ kur­qan­ki­chik, chay­ray­kum Dios­lla­paq­ña ka­nay­ki­chik­paq pro­me­te­kus­qan Chuya Espi­ri­tu­wan se­llos­qa kach­kan­ki­chik. 14 Chuya Espi­ri­tu­qa he­ren­cia chas­ki­nan­chik­ tam ga­ran­ti­zan lla­pa­llan ran­tis­qan­ku­na­ta Dios li­bra­nan­ka­ma chay­na­pi hatun sumaq kan­cha­rich­kaq kay­nin­man­ta yu­pay­cha­nan­chik­paq. Iñiqkunapaq Pablo mañakusqanmanta

15 Uya­rir­qa­nim Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­man ha­pi­pa­kus­qay­ki­chik­ta hi­nas­pa lla­pa­llan

iñiq­ma­sin­chik­ku­na ku­yas­qay­ki­chik­ta. 16 Chay­ray­kum ma­ña­kuy­niy­pi­qa tukuy tiem­po qam­ku­na­man­ta Dios­man gra­cias­ta qoni. 17 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa hatun kan­cha­rich­kaq Tay­tan Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni Espi­ri­tun­wan ya­chay­ta qo­su­nay­ki­chik­paq chay­na­pi ima ya­ cha­chi­sus­qay­ki­chik­ta­pas entien­de­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa payta asta­wan req­si­nay­ki­chik­paq. 18 Ma­ña­kuch­ka­ni­taq­mi allin­ta yu­ya­nay­ki­chik­paq­pas chay­na­pi qa­ya­sus­qay­ki­chik­ray­ku con­ fian­za­wan su­yas­qay­ki­chik­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq otaq Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­wan chay su­ma-su­maq­lla­ña qo­sus­qay­ki­chik he­ren­cia­man­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. 19 Ma­ña­kuch­ka­ni­taq­ mi Dios­pa may­na-may­na atiy­nin­man­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq­pas, chay atiy­nin­wan­mi Dios­qa iñiq­ku­na­ta kall­pan­cha­wan­chik. Hatun atiy­ni­yoq kas­qan­tam Dios req­si­chi­kur­qa 20 Cris­to­ta kaw­sa­ri­chis­pa hi­nas­pa hanaq pa­cha­pi *alleq­nin­pi ti­yay­ka­chis­pa. 21 Pay­ta­qa ha­tun­cha­run go­bier­naq­ku­na­pas, ka­ma­chi­kuq­ku­na­pas, atiy­ni­yoq­ku­na­pas, mu­nay­cha­kuq­ku­na­pas hi­nas­ pa imay­ma­na su­ti­yoq­ku­na­pas mana igua­lay ati­nan­ka­mam, ha­tun­cha­rur­qa­qa ma­na­má kunan tiem­po­lla­paq­chu aswan­qa hamuq tiem­po­paq­wan­mi. 22 Tukuy ima­ta­pas Cris­to­wan­mi sa­ru­chir­qa. Hina Cris­to­ta­taq­mi lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa uman ka­nan­paq­pas chu­ray­kun. 23 Lla­ pa­llan iñiq­ku­na­qa Cris­to­pa cuer­pon­mi, cuer­po­wan umaqa huk­llam, chay­nam iñiq­ku­na­pas Cris­to­wan­qa huk­lla kach­kan­ku, pay­llam lliw­pi llim­pa­rich­kan.

2

Diospa favorninraykulla salvasqa kananchikmanta

1   Hu­chay­ki­chik­ray­ku

wa­ñus­qa hina kach­kap­ti­ki­chik­mi Dios­qa qam­ku­na­ta­pas kaw­sa­ri­chi­sur­qan­ki­chik. 2 Wa­ñus­qa hi­na­qa kar­qan­ki­chik kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­lla­pi kaw­sas­pay­ki­chik­mi hi­nas­pa mana rikuy ati­na­ku­na­pi mu­nay­cha­kuq­pa ka­ma­chi­kus­qan­ta ka­su­kus­pay­ki­chik­mi. Ku­nan­pas chay mu­nay­cha­kuq­mi Dios­ta mana ka­su­kuq­ku­na­ta­qa kall­pan­chach­kan. 3 Ñaw­paq­ta­qa lliw­mi ño­qan­chik­pas kaw­sar­qan­chik mana allin pien­sas­qan­chik­ku­na­man hina mu­nas­qa­llan­chik­pi pu­ri­kus­pa hi­nas­pa aycha­ pa mu­nas­qa­llan­ta ru­ras­pa, na­ces­qan­chik­man­ta­pu­nim llapa ru­na­ku­na­pi­wan kuska

EFESIOS 2​, ​3

2082

cas­ti­go­paq­ña kar­qan­chik. 4 Aswan­qa ku­ya­pa­ya­ri­kuq­lla­ña Dios­mi llum­pa-l­lum­pay­ta ku­ya­was­pan­chik, 5 hu­chan­chik­ray­ku wa­ñus­qa hina kach­kap­tin­chik­pas Je­su­cris­to­ta­wan kus­ka­ta kaw­sa­riy­ka­chi­war­qan­chik. Fa­vor­nin­ray­ku­llam Dios­qa sal­vay­ku­sur­qan­ki­chik. 6 Dios­qa Je­su­cris­to­ta­wan kus­ka­ta kaw­sa­riy­ka­chi­was­pan­chik­mi pay­wan kus­ka­ta­taq hanaq pa­cha­pi­pas ti­yay­ka­chi­wan­chik. 7 Chay­na­ta­qa ru­rar­qa ancha-an­cha fa­vo­re­ce­kuq kas­qan­ta hi­nas­pa mayna ku­ya­was­qan­chik­ta Cris­to Je­sus­wan hamuq tiem­po­ku­na­pi qa­wa­chi­nan­paq­mi. 8 Fa­vor­nin­ray­ku­llam iñip­ti­ki­chik Dios­qa sal­vay­ku­sur­qan­ki­chik, chay­qa manam qam­ku­na­man­ta­chu aswan­qa mana ima­lla­paq Dios­pa qo­sus­qay­ki­chik­ mi. 9 Ma­na­taq­mi ima­pas ru­ras­qay­ki­chik­ray­ku­chu chay­na­pi pipas mana ala­ba­ku­nan­paq. 10 Dios­qa mo­soq­ya­chi­war­qan­chik Cris­to­wan huk­lla kaspa allin­ku­na­ta ru­ra­nan­chik­paq­ mi, chay­ku­na ru­ra­nan­chik­ta­qa ñaw­paq­man­ta­raq­mi mu­nar­qa. Cristopa Dioswan allinyanachiwasqanchikmanta

11 Yu­ya­r iy­chik­yá

imay­nam ñaw­paq tiem­po­pi­qa kas­qay­ki­chik­ta. Qam­ku­na­qa manam judio cas­ta­chu kan­ki­chik. Cuer­pon­ku­pi *se­ña­las­qa ju­dio­ku­nam ninku: —Ño­qay­ku­qa se­ña­las­qam ka­ni­ku, qam­ku­na­ña­taq­mi mana se­ña­las­qa ru­na­ku­na kan­ki­chik —nispa. 12 Chay tiem­po­ku­na­pi­qa Cris­to­man­t a ka­r un­chas­qa kas­pam *Israel­pa mi­ray­nin­ ku­na­man­ta­pas ra­kis­qa kar­qan­ki­chik, ma­na­má ya­char­qan­ki­chik­chu con­tra­to­ta ru­ras­pan Dios­pa pro­me­te­kus­qan­ta­pas. Mana ima con­sue­lo­lla­ta­pas su­yas­pam che­qap Dios­man­ta ka­run­chas­qa kay pa­cha­pi kaw­sar­qan­ki­chik. 13 Ku­nan­mi icha­qa Je­su­cris­to­man huk­lla­was­qa­ña kach­kan­ki­chik. Ñaw­paq­ta­qa ka­run­chas­qa kach­kap­ ti­ki­chik­mi Cris­to wa­ñus­pan ya­war­nin­ta chaq­chur­qa, chay­ray­kum asuy­ka­chis­qa­ña ka­r un­ki­chik. 14 Cris­to­llam haw­ka­ya­chi­waq­nin­chik­qa, paymi huk­lla­wa­run ju­ dio­ku­na­ta­wan mana judio kaq­ku­na­ta perqa hina ra­ki­waq­nin­chik cheq­ni­kuy­ta tu­ñi­ra­chis­pan. 15 Ju­dio­ku­na­man ñaw­paq ka­ma­chis­qan­ku­na­tam Cris­to wa­ñus­ pan mana va­leq­paq­ña ri­ku­ri­ra­chin, chay­na­pim ju­dio­ku­na­ta­pas hi­nas­pa mana judio kaq­ku­na­ta­pas ki­kin­man­ña asuy­ka­chis­pan mosoq ayllu­man­ña huk­lla­wa­run. Chay­na­pi­má pay­ku­na­ta­qa haw­ka­yay­ka­chir­qa. 16 Cris­tom Dios­wan *allin­ya­na­chis­ pan cruz­pi wa­ñus­qan­wan iskay­nin cas­ta­ku­na­ta huk ayllu­lla­man­ña huk­lla­war­qa, chay­na­ta­qa ru­rar­qa cheq­ni­na­kus­qan­ku­ta pa­say­paq­ta chin­ka­ra­chis­pan­mi. 17 Cris­to ha­mus­pan­mi haw­ka­yay allin no­ti­cia­ta wi­lla­sur­qan­ki­chik ka­ru­pi kaq­ku­na­ man­pas chay­na­taq hich­pa­pi kaq­ku­na­man­pas. 18 Chay­na­qa ju­dio­pas hi­nas­pa mana judio kaq­pas Cris­to­ray­ku­llam Dios Tay­ta­man­qa asuy­kun­chik chu­lla­lla Espi­ri­tu­pa ya­na­pas­qan. 19 Qam­ku­na­qa manam fo­ras­te­ro hi­na­ña­chu kan­ki­chik nitaq huk­law llaq­ta­yoq hi­na­ña­ chu, qam­ku­na­qa kan­ki­chik Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­pa llaq­ta­ma­sin­ñam hi­nas­pa paypa chu­rin­ku­na­ñam. 20 Qam­ku­na­qa per­qas­qa wasi hinam kan­ki­chik *apos­tol­ku­na­pi hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pi ci­mien­tas­qa, chay ci­mien­to­pa esqui­nan­pi hapiq ru­mi­ña­taq­ mi Je­su­cris­to. 21 Paypi qa­lla­ris­pam wa­si­qa su­maq­lla­ta­ña wi­ñach­kan chay­na­pi Se­ñor­paq sa­paq­chas­qa tem­plo ri­ku­ri­nan­ka­ma. 22 Cris­to­pi­má qam­ku­na­pas per­qas­qa hina pay­wan huk­lla­was­qa kach­kan­ki­chik, chay­pim Dios *ya­chach­kan Espi­ri­tun­ta­ka­ma.

3

1   Ñoqa

Mana judio kaqkunamanpas Pablopa willakusqanmanta

Pa­blom Je­su­cris­to­ray­ku preso kach­ka­ni mana judio kaq­ku­na­pa allin­ni­ki­ chik­paq. 2 Ya­chan­ki­chik­ña­chus­mi Dios fa­vo­re­ce­was­pa qam­ku­na­man wi­lla­nay­paq ka­ma­chi­was­qan­ta­qa. 3 Dios­mi req­si­chi­war­qa pa­kas­qa kaq­ku­na­ta, chay­ku­na­man­ta­qa

2083

EFESIOS 3​, ​4

ñaw­paq­ta­raq­mi aslla­ta­pas qell­qa­mur­qay­ki­chik­ña. 4 Chay­ta lees­pay­ki­chik­mi cuen­ta­ ta qo­kun­ki­chik Cris­to­man­ta pa­kas­qa kaq­ku­na ya­chas­qay­ta. 5 Kay­ku­na­ta­qa ñaw­paq tiem­po­pi ru­na­ku­na­man­qa Dios­qa manam req­si­chir­qa­chu, ku­nan­mi icha­qa akllas­qan *apos­tol­nin­ku­na­man hi­nas­pa pay­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man Espi­ri­tun­ta­ka­ma req­si­chin. 6 Pa­kas­qa kaq­ku­na­qa kaymá: Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­wan­mi mana judio kaq­ku­na ju­dio­ku­na­pa he­ren­cia chas­kiq­ma­sin­ña ri­ku­ri­run, pay­ku­na­wan huk­lla­ña kas­qan­ku­ray­ kum Cris­to Je­sus­pi Dios­pa pro­me­san chas­kiq­ma­sin­ña ka­run­ku. 7 Fa­vor­nin­ray­ku­llam atiy­nin­wan Dios chu­ray­ku­war­qa Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ ku­na­ta wi­lla­ku­nay­paq. 8 Lla­pa­llan iñiq­ku­na­man­ta mana va­leq­paq ha­pi­kuch­kap­tiy­pas ño­qa­ta­raq­mi Dios fa­vo­re­cey­ku­war­qa mana *judio kaq­ku­na­man Cris­to­man­ta hatun va­lor­ni­yoq pa­kas­qa kaq allin no­ti­cia­ta wi­lla­ku­nay­paq. 9 Tukuy ima­pas unan­chaq Dios­mi qa­lla­riy­man­ta­pu­ni ki­ki­llan­paq wa­qay­cha­kus­qan­ta ya­chay­ka­chi­war­qa, pa­kas­qa kaq­tam ku­ na­war­qa lla­pa­llan­man wi­lla­ku­nay­paq. 10 Chay­na­pim alto­ku­na­pi atiy­ni­yoq­ku­na­pas hi­nas­pa mu­nay­cha­kuq­ku­na­pas iñiq­ku­na­ta huk­lla­man­ña hu­ñu­nas­qa­ta qa­was­pan­ku ya­chan­qa­ku Dios­nin­chik­qa mana hay­pay atina ya­chay­ni­yoq kas­qan­ta. 11 Dios­má ñaw­paq­man­ta­pu­ni imam mu­nas­qan­ta Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan ru­rar­qa. 12 Je­su­cris­to­man iñiy­wan ha­pi­ pa­kus­pa­llam Dios­man­qa asuy­kun­chik mana man­cha­kus­pa. 13 Chay­na­qa qam­ku­na­ray­ku ña­ka­ris­qay­wan­qa amayá huk­man­ya­ruy­chik­chu, chay­qa aswan­raq ala­ba­ku­nay­ki­chik­paq­mi. Cristopa kuyawasqanchikmanta

14 Chay­ray­kum

qon­qo­ra­kuy­kus­pay Dios Tay­tan­chik­ta ma­ña­kuch­ka­ni. 15 Paypa su­ tin­tam apan hanaq pa­cha­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi lla­pa­llan kaq­ku­na­pas. 16 Tay­tan­chik­tam ma­ña­kuch­ka­ni ha­tu-ha­tun kay­nin­man hina Espi­ri­tun­pa atiy­nin­wan son­qoy­ki­chik­ta kall­pan­cha­nan­paq. 17 Chay­na­pim con­fia­kup­ti­ki­chik son­qoy­ ki­chik­pi Cris­to kanqa hi­nap­tin­mi allin sa­pi­cha­kus­qa hina hi­nas­pa uku­neq­pi ci­mien­tas­qa hina ku­ya­na­kuy­pi tak­yan­ki­chik. 18 Ma­ña­kuch­ka­ni­taq­mi lla­pa­llan iñiq­ku­na­wan kuska Cris­to­pa ku­ya­was­qan­chik­ta entien­de­nay­ki­chik­paq­pas, paypa ku­ya­kuy­nin­qa tu­puy­ta atip­tin­chik­pas kan­man mayna anchoch, mayna lar­goch, mayna ukuch hi­nas­pa mayna ha­tun­cha. 19 Ma­ña­kuch­ka­ni­taq­mi ima­wan­pas mana tu­pa­chiy atina Cris­to­pa ku­ya­kuy­ nin­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq­pas chay­na­pi Dios­wan hun­tas­qa ka­nay­ki­chik­paq. 20 Chay­na­qa Dios­lla­ta­yá ha­t un­cha­sun, pay­llam ño­qan­chik­pi­qa atiy­nin­wan ruran ma­ña­kus­qan­chik­man­ta­pas hi­nas­pa pien­sas­qan­chik­man­ta­pas aswan llim­pa­rich­kaq­ ta­raq. 21 Lla­pa­llan iñiq­ku­na­yá Je­su­cris­to­ray­ku Dios­ta ha­tun­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq.

4

Chuya Espiritupiqa huklla kasqanchikmanta

1   Se­ñor­nin­chik­ray­ku

preso kas­pay­mi rue­ga­ka­muy­ki­chik allin­ta kaw­sa­nay­ki­chik­ paq, chay­paq­mi Dios­qa qa­ya­sur­qan­ki­chik. 2 Hu­mi­lla­kus­pa­yá llam­pu son­qo­lla hi­nas­pa pa­cien­cia­kuq kay­chik, ima­man­ta fal­ta­na­ku­rus­pa­pas ku­ya­kuy­wan­yá aguan­ ta­na­kuy­chik. 3 Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­yá chu­lla son­qo­lla kay­chik tukuy tiem­po­pi haw­ka­lla kaw­sa­nay­ki­chik­paq. 4 Qam­ku­na­qa kan­ki­chik chu­lla cuer­po­llam, chu­lla­lla­taq­mi Espi­ri­tu­pas, Dios­qa qa­ya­sur­qan­ki­chik huk son­qo­lla su­ya­nay­ki­chik­ paq­mi. 5 Chu­lla­llam Se­ñor­qa, chu­lla­llam iñiy­pas, chu­lla­lla­taq­mi bau­tis­mo­pas. 6 Lla­pa­llan­chik­pa Tay­tan­chik Dios­pas chu­lla­llam. Payqa lla­pa­llan­pim mu­nay­cha­kun, lla­pa­llan­ta­ka­ma­taq­mi tukuy ima­ta­pas ruran, payqa lla­pa­llan­pi­taq­mi kach­kan. 7 Icha­qa Cris­to­pa aypus­qan­man hinam sa­pa­ka­ma­man Dios fa­vo­re­ce­war­qan­chik. 8 Chay­mi Bi­blia nin kay­na­t a:

EFESIOS 4

2084

Altomanmi wicharirqa. Presokunatam aparikurqa. Runakunamanmi atiyta qorqa. 9 ¿Ima­ta­taq ni­wach­kan­chik “wi­cha­rir­qam” nis­pa­qa? Kay­wan­qa ni­wach­kan­chik pun­ta­ta­qa kay pa­cha­man uray­ka­mus­qan­tam. 10 Hina pay­lla­taq­mi tukuy ima­man hun­ ta­riy­ku­nan­paq­pas cie­lo­ku­na­pa alton­ka­ma­raq wi­cha­rir­qa. 11 Pay­pu­ni­taq­mi atiy­ta­pas qorqa wa­kin­man *apos­tol ka­nan­ku­paq, wa­kin­man­ña­taq Dios­man­ta wi­lla­ku­nan­ku­paq, wa­kin­man­ña­taq Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­ku­nan­ku­paq hi­nas­pa wa­kin­man­ ña­taq iñiq­ku­na­ta ya­cha­chis­pa mi­chiq ka­nan­ku­paq. 12 Pay­ku­na­tam chu­rar­qa cris­to­pa cuer­pon iñiq­ku­na­ta ya­na­pas­pa wi­ña­chi­nan­ku­paq, chay­na­pi qes­pis­qa ka­nan­ku­paq. 13 Chay­na­pim iñis­qan­chik­pi­pas chay­na­taq Dios­pa Chu­rin req­sis­qan­chik­pi­pas lla­pa­llan­ chik wi­ñas­pa huk­lla­ña ka­sun­chik, yu­yay­ni­yoq runa hi­na­ña kas­pam mana ima­pa­pas pi­sis­qan Cris­to hina cabal ka­sun­chik, 14 manam ka­sun­qa war­ma­ku­na hi­na­ña­chu, war­ma­ku­na­qa huk­ta-huk­ta cree­rus­pam way­ra­wan apa­chi­kuch­kaq hina ru­na­ku­na­pa ya­cha­chis­qan­wan aysa­chi­kun­ku, pay­ku­na­ta­qa sacre ru­na­ku­nam su­maq­lla­ta­ña ri­mas­pa pan­ta­ra­chin. 15 Ño­qan­chik­qa ku­ya­na­kus­pa­yá che­qap­ta ri­ma­sun aswan-as­wan wi­ñas­pa Cris­to­man rik­cha­kuq ka­nan­chik­paq, payqa lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa uman­mi. 16 Lla­pa­llan iñiq­ku­na cuer­pon kap­tin­chik­mi Cris­to huk­llan­cha­wan­chik, chay­na­ta­qa ru­ra­wan­chik cuer­pon­pa par­ten­ku­na­ta ya­na­pa­na­ku­nan­paq tin­ki­nach­kaq hinam, sa­pa­ka­mam ru­ra­ nan­chik­ta allin­ta ru­ras­pa ku­ya­kuy­wan kall­pan­cha­kus­pa su­maq­ta wi­ña­nan­chik.

17 Se­ñor­nin­chik­pa

Cristowanña mosoq kawsaymanta

su­tin­pim ka­ma­chi­muy­ki­chik: Ama­ña­yá kaw­say­chik­chu Dios mana req­siq ru­na­ku­na hi­na­qa, pay­ku­na­qa kaw­sach­kan­ku mana allin pien­sas­qan­ku­man hi­ na­llam. 18 Pay­ku­na­qa yu­yay­nin­ku tu­ta­yas­qa kap­tin­mi mana entien­den­ku­chu, Dios­pa qos­qan mosoq kaw­say­man­ta­qa ka­ru­pim kach­kan­ku, son­qon­ku­ta­pas ru­mi­ya­ra­chis­qan­ ku­ray­kum mana ya­chaq kach­kan­ku. 19 Pay­ku­na­qa ma­na­ña pen­qa­kuq ri­ku­ri­rus­pan­kum tukuy imay­ma­na qanra vi­da­lla­pi pu­ri­kuch­kan­ku, mana allin­ku­na­ta gus­to­lla­wan­ña ru­ras­pan­kum aswan-as­wan­raq chay­na kaw­say­ta mu­nach­kan­ku. 20 Qam­ku­nam icha­qa mana chay­na­ta­chu Cris­to­man­ta ya­char­qan­ki­chik 21 sichu pay­man­ta allin­ta uya­ris­pa­qa hi­nas­pa pay­man­ta che­qap ya­cha­chi­kuy­man hina ya­cha­chis­qa kas­pa­qa. 22 Hu­cha­man aysaq­ni­ki­chik­man­ta ka­run­cha­kus­pa­yá amaña ñawpa vi­day­ki­chik­pi hi­na­ña­chu pu­riy­ chik, chay­na vi­da­qa pan­ta­chi­kus­pam mana allin­lla­ta mu­na­chi­sun­ki­chik. 23 Imay­nam pien­sas­qay­ki­chik­ta­qa mo­soq­ya­chiy­chik­yá. 24 Hi­nas­pa­yá mo­soq­wan pa­cha­kuch­kaq hina mosoq ru­na­ña kay­chik Dios­man rik­cha­ku­nay­ki­chik­paq, chay­na ru­na­tam Dios­qa unan­ char­qa che­qap­ta­pu­ni mana hu­cha­lli­kuq justo ka­nan­paq. 25 Chay­na­qa amaña llu­lla­kus­pa­yá che­qap­t a­pu­ni ri­may­chik ru­na­ma­si­k i­chik­wan, lliw­chan­chik­mi kan­chik huk cuer­po­pa par­ten­ku­na hi­na­lla. 26 Pi­ña­kus­pa­qa ama­taq­yá hu­cha­lli­kuy­chik­chu, amayá inti se­qay­ku­nan­ka­ma­qa pi­ña­ ku­ruy­chik­chu. 27 Amayá chi­kan­ta­pas de­ja­kuy­chik­chu dia­blo hu­cha­lli­chi­su­nay­ki­chik­ta­qa. 28 Pipas ñaw­paq­ta suwa kas­pa­qa ama­ña­yá su­wa­ku­chun­chu, aswan­qa ima­ta­pas allin­ ta ru­ras­pa­ña­yá llam­ka­chun chay­na­pi ima­lla­wan­pas mu­chuq­ku­na­ta ya­na­pay­ku­nan­paq. 29 Ri­mas­pay­k i­chik­qa amayá qacha si­mi­chu kay­chik, aswan­qa allin kaq­ku­na­lla­ ta­yá ri­may­chik chay­na­pi uya­riq­ni­ki­chik­ku­na­pas allin­nin­paq kap­tin aswan-as­wan

2085

EFESIOS 4​, ​5

wi­ña­nan­ku­paq. 30 Amayá lla­ki­chiy­chik­chu Chuya Espi­ri­tu­ta­qa. Pay­ta­qa Dios­mi *se­llach­kaq hina qo­sur­qan­ki­chik li­bra­sus­qay­ki­chik pun­chaw­paq. 31 Ama­ña­yá kay­chik­chu pi­ña­pa­kuq­qa, ra­bia­kuq­qa, cheq­ni­kuq­qa, qaq­cha­na­ kuq­qa, insul­ta­na­kuq­qa nitaq ima mana allin ru­raq­pas. 32 Aswan­qa sumaq sonqo kas­pa­yá ku­ya­pa­ya­na­kuy­chik, Dios­pas Cris­to­ray­kum pam­pa­cha­sur­qan­ki­chik, chay­na­yá qam­ku­na­pas pam­pa­cha­na­kuy­chik.

5

1   Dios­pa

Diospa churinkunaqa imaynam kawsananmanta

ku­yas­qan chu­rin­ku­nam kan­ki­chik, chay­na­qa pay­man rik­cha­kuq­yá kay­chik. 2 Cris­to­pa ku­ya­was­qan­chik­man hi­na­yá ku­ya­na­kus­pa kaw­say­chik. Paymi Dios­man miski asnaq ofren­da hina ofre­ce­kur­qa ño­qan­chik­ray­ku wa­ñus­pan. 3 Qam­ku­na­qa Dios­lla­paq­ñam kaw­sach­kan­ki­chik, chay­na­qa ama­ña­yá ri­may­lla­pas ri­ma­riy­chik­chu hu­cha­pa­kuy­man­ta­qa chay­na­taq ma­na­ña ri­ma­na hu­cha­ku­na­man­ ta­pas nitaq qoll­qe­lla ku­yay­man­ta­pas 4 nitaq pen­qay­paq kaq­ku­na­ta­pas nitaq mana pasaq kaq­ku­na­man­ta­pas nitaq tu­pa-tu­pay­ka­chis­pa ri­may­ku­na­man­ta­pas, chay­na ri­may­ku­na­qa manam ima­paq­pas va­len­chu, si­mi­ki­chik­qa ka­chun Dios­lla­man­ ña gra­cias­ta qo­nay­ki­chik­paq­yá. 5 Kay­ta­yá ya­chay­chik: Cris­to­pa hi­nas­pa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­qa manam yay­kun­qa­chu hu­cha­pa­kuq­ku­na­qa, mi­lla­kuy­paq hucha ru­raq­ku­na­qa hi­nas­pa qoll­qe­lla ku­yaq­ku­na­qa. Ki­ki­llan­paq ima­pas mu­naq­qa tay­ta­cha-ma­ma­cha­ta ado­raq hinam. 6 Amayá yan­qa­ku­na ri­maq­wan­qa enga­ña­chi­ kuy­chik­chu. Chay­na hu­cha­lli­kuy­ku­na­ray­kum Dios­qa cas­ti­gon­ta ka­chay­kun mana ka­su­kuq­ku­na­man. 7 Amayá pay­ku­na­pa mana allin ru­raq­ma­sin­qa kay­chik­chu. 8 Ñaw­paq­ta­qa tu­ta­yay­pi hinam pu­rir­qan­ki­chik, ku­nan­mi icha­qa Se­ñor­wan huk­lla­ña kas­qay­ki­chik­ray­ku achkiy­pi­ña kaw­sach­kan­ki­chik, chay­na­qa allin­ta­yá kaw­say­chik. 9 Achkiy­pi hina kaw­sa­kuy­qa sumaq son­qo­yoq kaymi, allin­ta ru­ray­mi, che­qap­man hina kaw­sa­kuy­mi. 10 Mas­kay­chik­qa Se­ñor­nin­chik agra­day­ta­yá. 11 Tu­ ta­yay­pi hina kaw­saq­ku­na­pa mana allin ru­ras­qan­ta­qa ama­taq­yá ru­ray­siy­chik­chu, aswan­qa mana allin ru­ras­qan­ku­man­ta­yá qaq­cha­pay­chik. 12 Pa­ka­kus­pa­lla ru­ras­qan­ ku­man­ta ri­may­lla­pas pen­qay­paq­mi. 13 Achki­wan kan­chay­kus­qa hinam tukuy ima­pas su­ti­lla ri­ku­ri­run, achki­wan­taq­mi req­sin­chik ima kas­qan­ta­pas. 14 Chay­ray­kum ninku: Rikchariy puñusqaykimanta. Kawsarimuy wañusqakunamanta hinaptinmi Cristo achkisunki. 15 Hi­nap­tin­qa allin­ta­yá qa­wa­kuy­chik imay­nam kaw­sas­qay­ki­chik­ta. Amayá kaw­say­chik­qa mana ya­chay­ni­yoq­ku­na hi­na­chu aswan­qa yu­yay­ni­yoq­ku­na hi­na­yá. 16 Tiem­poy­ki­chik­ta­ pas amayá usu­chiy­chik­chu, kay pun­chaw­ku­na­qa mana allin­lla­ñam. 17 Chay­na­qa amayá mana yu­yay­ni­yoq­qa kay­chik­chu aswan­qa Se­ñor­pa mu­nas­qan­ta­yá entien­dey­chik. 18 Amayá vi­no­wan­qa sin­ka­kuy­chik­chu, chay­qa vi­cio­ku­na­man­mi apa­kun, aswan­qa Chuya Espi­ri­tu­pa hun­tas­qan­yá kay­chik. 19 Ri­ma­pa­ya­na­kuy­chik­yá sal­mo­ku­na­wan, can­to­ku­na­wan, son­qo­ man­ta lloq­si­muq ta­ki­ku­na­wan, Se­ñor­nin­chik­ta­yá tukuy son­qo­wan ta­kis­pa yu­pay­chay­chik. 20 Tukuy ima­man­ta­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa su­tin­pi Dios Tay­ta­man gra­cias­ta qoy­chik. 21 Cris­to­t a

Iñiqkunaqa familianwan imaynam kawsananmanta

res­pe­tas­pa­qa ka­su­na­kuy­chik­yá. hi­na­yá war­mi­ku­na­pas qo­say­ki­chik­ta ka­suy­chik. 23 Qo­sa­qa war­mi­pa uman­mi, chay­nam Cris­to­pas lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa uman, iñiq­ku­na­qa 22 Se­ñor­nin­chik­t a

EFESIOS 5​, ​6

2086

Cris­to­pa cuer­pon hinam, pay­ña­taq­mi iñiq­ku­na­pa sal­vaq­nin. 24 Cris­to­tam iñiq­ku­ na­qa ka­su­kun, chay­nam war­mi­ku­na­pas tukuy imapi qo­san­ku­ta ka­su­ku­nan­ku. 25 Cris­tom iñiq­ku­na­ta ku­yas­pan pay­ku­na­paq entre­ga­kur­qa, chay­na­yá qo­ sa­ku­na­pas war­mi­ki­chik­ta ku­yay­chik. 26 Cris­to­qa entre­ga­kur­qa iñiq­ku­na­ta chu­yan­cha­nan­paq­mi hi­nas­pa ya­cha­chi­kuy­nin­wan ya­ku­wan may­llach­kaq hina lim­pia­nan­paq­mi. 27 Chay­na­ta­qa ru­rar­qa iñiq­ku­na­ta su­maq­lla­ta­ña ki­kin­man pu­say­ ku­nan­paq­mi, pay­ku­na­qa kanan manam qa­cha­chas­qa­chu nitaq si­pu-si­pu­chu nitaq chay­man rik­cha­kuq­chu, pay­ku­na­qa­ri­ki kanan pay­lla­paq­ña kaw­saq­mi hi­nas­pa mana ima­ni­raq­pas hu­cha­yoq­mi. 28 Chay­na­lla­taq­yá qo­sa­ku­na­pas war­mi­ki­chik­ ta ku­yay­chik imay­nam ki­ki­ki­chik­pa cuer­poy­ki­chik­ta ku­ya­kus­qay­ki­chik­ta hina, war­min­ta ku­yaq­qa ki­kin­tam ku­ya­kun. 29 Ma­na­pu­nim pipas ki­kin­pa cuer­pon­ta­qa cheq­nin­man­chu aswan­qa mi­ku­chis­pan­mi allin­ta uywan, chay­na­ta­pu­nim Cris­to­pas ruran iñiq­nin­ku­na­wan, 30 paypa cuer­pon­pa par­ten­má kan­chik. 31 Chay­ray­kum: —Qa­ri­qa tay­ta-ma­man­ta sa­qes­pan huk­lla­wa­kun­qa war­min­man­ña chay­mi iskay­nin­ku huk runa hi­na­lla­ña kan­qa­ku. 32 Kayqa mayna sasa entien­de­nam, kay­t a­qa nich­ka­ni Cris­to­man­t a­wan llapa iñiq­ku­na­man­tam. 33 Ki­ki­ki­chik­ta hi­na­yá war­mi­ki­chik­ta­pas sa­pa­ka­ma ku­yay­chik, war­mi­ña­taq­yá qo­san­ta res­pe­ta­chun. 1   Chu­ri­ku­na, Se­ñor­man iñiq­ña kas­qay­ki­chik­ray­ku­yá tay­ta-ma­may­ki­chik­ta ka­su­kuy­chik. Chay­na ru­ray­qa allin­pu­nim. 2 Pro­me­sa­yoq ka­ma­chi­kuy­ku­na­ man­ta punta kaqqa kaymi: —Tay­ta-ma­may­ki­ta res­pe­tay, 3 chay­na­pi allin ka­nay­ki­paq hi­nas­pa kay pa­cha­pi unay wata kaw­sa­nay­ki­paq. 4 Tay­t a-ma­ma­ku­na, qam­ku­na­pas wa­wa-c­hu­r i­k i­chik­t a­qa amayá pi­ña­chiy­chik­ chu, aswan­qa ka­su­kuq­ta­yá uyway­chik Se­ñor­nin­chik­pa ya­cha­chi­kuy­nin­man hina. 5 Sir­vien­te­ku­na, qam­ku­na­pas kay pa­cha­pi pa­t ron­ni­ki­chik­ta­yá res­pe­tay­chik hi­nas­pa man­cha­kuy­chik, Cris­to­ta ka­su­kuch­kaq hi­na­yá tukuy son­qo­wan ka­su­ kuy­chik. 6 Allin­ta­qa ru­ray­chik ama­taq pay­ku­na qa­wa­su­na­llay­ki­chik­paq­chu nitaq “allin sir­vien­tey­mi” nispa ala­ba­su­na­llay­ki­chik­paq­chu. Qam­ku­na­qa tukuy son­qoy­ ki­chik­wan­yá ru­ray­chik Dios­pa mu­nas­qan­ta Cris­to­pa sir­vien­ten­ku­na hina. 7 Se­ñor­ta ga­nas­lla­wan­ña ser­vich­kaq hi­na­yá tukuy ima­ta­pas ru­ray­chik, manam ru­na­lla­ta­chu ser­vich­kan­ki­chik­qa aswan­qa Se­ñor­nin­chik­tam. 8 Ya­cha­nan­chik­mi, sa­pa­ka­mam sir­ vien­te otaq libre kas­pa­pas Se­ñor­man­ta allin ru­ras­qan­chik­man hina chas­ki­sun­chik. 9 Pa­t ron­ku­na, qam­ku­na­pas chay­na­lla­t a­yá sir­v ien­te­k i­chik­ku­na­wan ru­ray­chik, ama­ña­yá: “Kay­na­tam-wak­na­tam ru­ra­r us­qay­ki” niy­chik­chu. Ya­chas­qay­ki­chik­ pi hi­na­pas qam­ku­na­pa­pas chay­na­taq pay­ku­na­pa­pas huk­lla Se­ñor­nin­qa cie­lo­pim kach­kan, payqa manam pi­man­pas sa­ya­pa­kun­chu.

6

Guerrapaq hina kallpanchakunamanta

10 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Se­ñor­nin­chik­man ha­pi­pa­kus­pa­yá atiy­nin­wan allin­ta

kall­pan­cha­kuy­chik. 11 Har­ka­chi­ku­nay­ki­chik­paq­yá Dios­pa lla­pa­llan qo­sus­qay­ki­chik­wan pa­ cha­kuy­chik chay­na­pi wa­te­qa­suq­ni­ki­chik dia- blo mana urma­chi­su­nay­ki­chik­paq. 12 Manam pe­leach­kan­ki­chik­qa aycha­yoq tu­llu­yoq ru­na­ku­na­wan­chu aswan­qa tu­ta­yay­pi ka­ma­chi­kuq­ ku­na­pa, go­bier­naq­ku­na­pa hi­nas­pa mu­nay­ni­yoq­ku­na­pa con­tran­pim, pe­leach­kan­ki­chik­qa alto­ku­na­pi mana allin espi­ri­tu­ku­na­pa con­tran­pim. 13 Chay­na­qa har­ka­chi­ku­nay­ki­chik­paq­yá Dios­pa qo­sus­qay­ki­chik lla­pa­llan arman­ku­na­ta ha­piy­chik, chay­na­pim urma­chiy mu­na­sus­

2087

EFESIOS 6

qay­ki­chik pun­chaw­pi mana allin­ta ven­ce­rus­pay­ki­chik qaqa hina sa­yan­ki­chik. 14 Allin­ta­yá sa­yay­chik, chum­pi­wan allin­ta wa­ta­kuch­kaq hi­na­yá che­qap kaq­wan wa­ta­kuy­chik. Dios­ pa mu­nas­qan­man hina kaw­sas­qay­ki­chik­qa ka­chun sol­da­do­pa qas­qon har­kaq hi­na­yá. 15 Za­pa­to­kuch­kaq sol­da­do hi­na­yá alis­ta­kuy­chik haw­ka­ya­chi­kuq allin no­ti­cia­ta chay­lla wi­lla­ ku­nay­ki­chik­paq. 16 Lla­pa­llan­man­ta­pas aswan­qa iñiy­ni­ki­chik­yá har­ka­chi­ku­na hina ka­chun chay­na­pi chay iñiy­ni­ki­chik­wan dia­blo­pa ru­pach­kaq fle­chan­ku­na­ta ama­cha­nay­ki­chik­paq. 17 Sal­vas­qa kas­qay­ki­chik­yá ka­chun umay­ki­chik har­kaq casco hina, ha­piy­chik­taq­yá Dios­pa pa­la­bran­ta­pas, chay­qa Chuya Espi­ri­tu­pa espa­dan­mi. 18 Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­ wan Dios­nin­chik­ta tukuy tiem­po ma­ña­kus­pa­yá rue­ga­kuy­chik hi­nas­pa lis­to­lla kay­chik, ama huk­man­yas­pa­yá lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq­pas Dios­ta ma­ña­puy­chik. 19 Ño­qa­paq­pas ma­ña­kuy­ chik­yá ñaw­paq tiem­po­pi pa­kas­qa kaq­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kup­tiy imam ni­nay­ta Dios va­lor­wan ri­ma­chi­wa­nan­paq. 20 Cris­to­pa ran­tin­pi ha­mus­qay­ray­kum ca­de­na­ku­na­wan pre­so­ chas­qa kach­ka­ni. Chay­na­qa ma­ña­pu­way­chik­yá mana man­cha­kus­pay wi­lla­ku­nay­paq. 21 Se­ñor­nin­chik­paq

Cartapa tukuyninmanta

con­fian­za llam­kaq­ma­siy Ti­qui­com wi­lla­sun­ki­chik ño­qa­man­ ta­wan imam ru­ras­qay­man­ta, pay­qa­ri­ki ku­yas­qan­chik iñiq­ma­sin­chik­mi. 22 Pay­ta­qa ka­cha­much­ka­ni imay­nam kas­qay­ku­man­ta wi­lla­sus­pay­ki­chik son­qoy­ki­chik­ta ti­yay­ka­chi­nan­paq­mi. 23 Dios Tay­t an­chik­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pi­wan ya­na­pay­ku­sun­k i­chik lla­ pa­llan iñiq­ma­sin­chik­ku­na­wan ku­ya­na­kus­pa haw­ka­lla kaw­sa­ku­nay­ki­chik­paq. 24 Mana tukuq ku­ya­kuy­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­t a kuyaq lla­pa­llan ru­na­ku­na­ ta­qa Dios­yá fa­vo­re­ce­chun.

FILIPOS LLAQTAMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Eu­ro­pa lawpi Apos­tol Pa­blo­pa punta kaq qa­lla­ri­chis­qan igle­sia­qa karqa Fi­li­pos llaq­ ta­pi kaqmi. Fi­li­pos llaq­ta­qa karqa Ma­ce­do­nia law­pim. Kay car­ta­ta­qa qell­qar­qa car­cel­pi kach­kas­pan­mi. Ku­ya­kuy son­qo­wan­mi gra­cias­ta qorqa payta ya­na­pa­nan­ku­paq ofren­da apa­chis­qan­ku­man­ta. Pan­tay ya­cha­chi­kuy­ku­na pay­ku­na ukupi ri­ku­ri­r us­qan­ray­kum kall­pan­ char­qa Je­su­cris­to­man­ta ama ra­ki­ku­nan­ku­paq hi­nas­pa paypi con­fia­ku­nan­ku­paq. Kay car­ta­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Pa­blo­qa Je­su­cris­to­ lla­paq­ña kaw­sas­qan­man­ta­pas (1:1-26). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun va­lor­cha­kus­pa Señor Je­su­cris­to­pi con­fia­ku­nan­ku­man­ta hi­nas­pa pay hina hu­mil­de ka­nan­ku­man­ta (1:27-2:18). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun ya­na­paq­nin Ti­mo­teo­man­ta­wan Epa­fro­di­to­man­ta (2:19-30). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­lla­pi mosoq kaw­say ta­ris­qan- man­ta (3). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Señor Je­su­cris­to­man iñi­kus­pa­qa ku­sis­qa kaw­sa­kuy­man­ta. Kay car­ta­qa tu­kuy­kun sa­lu­do­ku­na­wan­mi (4).

1

1   Je­su­cris­to

Cartapa qallariyninmanta

ser­viq ñoqa Pa­blom Ti­mo­teo­pi­wan car­ta­muy­ki­ku Fi­li­pos llaq­ta­pi kaq lla­pa­llan iñiq­ku­na­man, *mi­chiq­ni­ki­chik­ku­na­man hi­nas­pa *dia­co­no­ ku­na­man, qam­ku­na­qa Je­su­cris­to­lla­paq­ña sa­paq­chas­qam kach­kan­ki­chik. 2 Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ña­kuch­ka­ni­ku qam­ku­na­ta fa­vo­ re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq. Iñiqkunapaq Pablo mañakusqanmanta

3 Sapa kuti yu­ya­ris­pay­mi qam­ku­na­man­ta Dios­nin­chik­man gra­cias­ta qoni. 4 Ora­kus­pay­mi

ku­si­kuy­wan tukuy tiem­po lla­pa­llay­ki­chik­paq ma­ña­puy­ki­chik. 5 Ma­ña­ku­ni­qa qa­lla­riy­nin­ man­ta ku­nan­ka­ma Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kup­tiy ya­na­pa­was­qay­ki­chik­man­tam. 6 Ya­cha­ni­pu­nim, qam­ku­na­pi allin­ku­na qa­lla­riq Dios­nin­chik­qa Je­su­cris­to ku­ti­mu­nan­ka­mam chay qa­lla­ris­qan­ta ca­ba­lan­qa. 7 Lla­pa­llay­ki­chik­ta ku­yas­qay­ray­kum chay­na­ta­qa pien­sa­ni, qam­ku­na­ta­wan­mi Dios­nin­chik­qa tukuy imapi fa­vo­re­ce­war­qan­chik car­cel­pi­ña kap­tiy­pas, Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta che­qap kas­qan­paq wi­lla­kup­tiy­pas chay­na­taq va­le­chip­tiy­pas. 8 Dios­ni­llan­chik­mi ya­chan Je­su­cris­to­pa ku­ya­kuy­nin­wan qam­ku­na­ta­qa may­na-may­na ku­ yas­qay­ta­pas. 9 Ma­ña­kuch­ka­ni­qa su­maq­ta entien­des­pay­ki­chik yu­yay­wan aswan­raq ku­ya­kuq ka­nay­ki­chik­paq­mi 10 hi­nas­pa allin kaq- ku­na­ta req­si­nay­ki­chik­paq­mi, chay­na­pim Je­su­cris­ to­pa ku­ti­mu­nan pun­chaw­paq kan­ki­chik mana hu­cha­yoq hi­nas­pa pi­ta­pas mana urma­chiq. 11 Je­su­cris­tom ya­na­pa­such­kan­ki­chik allin ru­ruch­kaq sacha hina allin­ku­na­ta ru­ra­nay­ki­chik­ paq chay­na­pi Dios­ta yu­pay­chas­pa ha­tun­cha­nay­ki­chik­paq. 2088

2089

12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

FILIPENSES 1​, ​2

Cristollapaqña kawsakuymanta

ya­cha­nay­ki­chik­tam mu­na­ni, tukuy ima su­ce­de­was­qan­ wan­qa Cris­to­man­ta allin no­ti­ciam aswan­raq mi­ra­run. 13 Chay­ray­kum Pa­la­cio­pi kaq lliw sol­da­do­ku­na­pas chay­na­taq wakin ru­na­ku­na­pas Je­su­cris­to­ray­ku preso kas­qay­ta ya­cha­run­ku. 14 Achkaq iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas preso kas­qay­ta qa­was­pam kall­pan­cha­kur­qa­ku chay­mi Se­ñor­nin­chik­man ha­pi­pa­kus­pan­ku mana man­cha­kus­ pa aswan­raq Dios­pa pa­la­bran­ta wi­lla­kuch­kan­ku. 15 Suti req­siy­lla­t aq­mi wa­k in­ku­na­qa ño­qa­man­t a envi­dia­kus­pa hi­nas­pa ati­pa­ na­kus­pa Cris­to­man­ta wi­lla­kuch­kan­ku, wa­kin­mi icha­qa wi­lla­kuch­kan allin­paq mu­nas­pan­ku. 16-17 Chay envi­dia­ku­was­pa Cris­to­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­qa ima­ta­pas ki­ki­llan­paq mu­nas­pa­llam wi­lla­kuch­kan, chay­na­pim preso kas­qay­pi asta­wan­raq lla­ki­chi­way­ta mu­nach­kan­ku. Wa­kin­mi icha­qa wi­lla­kuch­kan ku­ya­kuy­wan, pay­ ku­na­qa ya­chan­mi Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta va­le­chi­nay­paq car­cel­pi kas­qay­ta. 18 Icha­qa manam ima­nan­chu, iskay uya kas­pan­ku­pas otaq allin­t a mu­nas­pan­ku­pas Cris­to­man­ta wi­lla­kus­qan­ku­man­tam llum­pay­ta ku­si­ku­ni. Hi­nas­pa­pas mas­ta­raq­mi ku­si­ku­saq. 19 Ño­qa­qa ya­cha­ni­pu­nim ma­ña­pu­was­qay­ki­chik­ wan hi­nas­pa Je­su­cris­to­pa Espi­ri­tun­pa ya­na­pa­was­qan­wan kay­man­ta allin­lla lloq­si­ru­nay­ta. 20 Tukuy son­qoy­wan­mi con­fia­kuch­ka­ni ima­man­ta­pas mana pen­qa­chi­wa­nan­ku­paq hi­nas­pa mana man­cha­kus­pa ri­ma­nay­paq, chay­na­pim ñaw­paq tiem­po­pi hina kunan tiem­po­pi­ pas, wa­ñup­tiy­pas hi­nas­pa kaw­sap­tiy­pas Je­su­cris­to vi­day­pi ha­tun­chas­qa kanqa. 21 Ño­qa­pa kaw­sa­kuy­niy­qa Cris­to­lla­paq­ña kaw­sa­kuy­mi, wa­ñu­kuy­ña­taq­mi aswan allin­raq. 22 Icha­qa kay pa­cha­pi­raq kaw­sas­pay­qa Se­ñor­paq­mi ima­ta­pas allin­ta ru­ray­man, chay­mi may­qan akllay­ta­pas mana ati­ni­chu. 23 Sasam iskay­nin­man­ta may­qan­pas akllay, icha­qa mu­nay­man­ mi wa­ñu­kus­pay Cris­to­wan­ña kuska kayta, chay kaqmi ño­qa­paq­qa aswan allin kan­man. 24 Aswan­qa qam­ku­na­ray­kum kay pa­cha­pi­raq kaw­sa­nay. 25 Chay­ray­kum kaw­sa­nay­man­ ta­qa se­gu­ro kach­ka­ni, lla­pa­llay­ki­chik­wan­mi allin­ni­ki­chik­paq kaw­sa­saq­raq chay­na­pi iñis­qay­ki­chik­pi wi­ña­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa ku­si­ku­nay­ki­chik­paq. 26 Chay­na­qa huk­ta­wan qam­ku­na­man ku­ti­mup­tiy­mi ño­qa­ray­ku Je­su­cris­to­ta ha­tun­chan­ki­chik ku­si­kuy­wan. 27 Vi­day­ki­chik­yá ka­chun Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia uya­ris­qay­ki­chik­man hina. Wa­ tu­ka­mus­pay otaq may­pi­ña kas­pay­pas qam­ku­na­man­tam uya­riy­ta mu­na­ni huk son­qo­lla qaqa hina sa­yas­pa ven­ces­qay­ki­chik­man­ta, iñis­qay­ki­chik allin no­ti­cia­ta wi­lla­ku­nay­ki­ chik­paq kall­pan­cha­kus­qay­ki­chik­man­ta hi­nas­pa 28 con­tray­ki­chik­pi kaq­ku­na­ta­pas mana man­cha­kus­qay­ki­chik­man­ta. Con­tray­ki­chik­pi kas­qan­ku­ray­kum ya­chan­chik pay­ku­na­qa pu­chu­ka­nan­ta, qam­ku­na­ña­taq sal­vas­qa ka­nay­ki­chik­ta. Chay­qa Dios­man­tam. 29 Cris­to­ ray­kum Dios­qa fa­vo­re­cey­ku­sun­ki­chik icha­qa manam pay­man iñi­na­llay­ki­chik­paq­chu aswan­qa pay­ray­ku ña­ka­ri­nay­ki­chik­paq­wan­mi. 30 Chay­na­qa kan­ki­chik sa­sa­cha­kuy­pi kas­qay­ta qa­was­qay­ki­chik­pi hinam hi­nas­pa kunan uya­ris­qay­ki­chik­pi hinam.

2

Cristopa humillasqa kasqanmantawan hatunchasqa kasqanmanta

1   Sichu Cris­to­pu­ni kall­pan­cha­sup­ti­ki­chik­qa, sichu ku­ya­sus­pay­ki­chik son­qoy­ki­

chik­ta ti­yay­ka­chip­tin­qa, sichu Espi­ri­tu­pas qam­ku­na­wan kach­kap­tin­qa chay­na­taq qam­ku­na­pas lla­ki­pa­ya­ri­kus­pa ku­ya­kuq­lla­ña kas­pay­ki­chik­qa 2 ku­si­chi­way­chik­yá, lliw­chay­ ki­chik­yá kay­chik chu­lla pen­sa­mien­to­yoq­lla, huk ku­ya­kuy­ni­yoq­lla, huk son­qo­lla hi­nas­pa huk sien­tiq­lla. 3 Amayá envi­dia­kus­pa­qa nitaq alto­tu­kus­pa­qa ima­ta­pas ru­ray­chik­chu,

FILIPENSES 2

2090

aswan­qa hu­mi­lla­kus­pa­yá ki­ki­ki­chik­man­ta­pas aswan allin­paq­raq wa­kin­ku­na­ta ha­piy­chik. 4 Amayá ki­ki­llay­ki­chik­paq­chu allin­ta­qa mu­nay­chik aswan­qa wa­kin­ku­na­paq­wan­yá. 5 Je­su­cris­to­pa pien­sas­qan­man hi­na­yá qam­ku­na­pas pien­say­chik. 6 Paymi Dios kach­kas­pa­pas Dios kas­qan­ta va­le­chiy­ta mana mu­nar­qa­chu, 7 aswan­qa ki­kin­mi me­nos­cha­ku­rur­qa sir­vien­te hi­na­ña ka­nan­paq. 8 Ru­na­ya­rus­pan­ña­taq­mi hu­mi­lla­ kuy­kur­qa, Dios­ta ka­su­kus­pan­mi wañur­qa pen­qay­paq cruz­pi. 9 Chay­ray­kum Dios llum­pa-l­lum­pay­ta ha­tun­cha­r us­pan lla­pa­llan­man­ta su­ma-su­maq su­ti­wan su­ti­chay­ kur­qa, 10 chay­na­pim Je­sus­pa su­tin­ta uya­ris­pan­ku hanaq *pa­cha­pi hi­nas­pa uku pa­cha­pi kaq­ku­na qon­qo­ra­kuy­kun­qa­ku. 11 Lla­pa­llan ru­na­ku­na­pas “Je­su­cris­to­qa Se­ñor­mi” nis­pam nin­qa­ku, chay­na­ta­qa nin­qa­ku Dios Tay­ta­ta yu­pay­chas­pan­kum. Jesucristoman iñiqkunaqa suti reqsiylla kasqanchikmanta

12 Ku­yas­qay

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­wan kap­tiy­mi tukuy tiem­po ka­su­war­ qan­ki­chik, chay­na­yá ka­ru­pi kach­kap­tiy­pas aswan­raq ka­su­way­chik. Man­cha­kuy­wan hi­nas­pa res­pe­to­wan­yá sal­vas­qa kas­qay­ki­chik qes­pi­chiy­pi riy­chik, 13 Dios­mi mu­nas­qan­ man hina allin mu­nay­ta qo­sus­pay­ki­chik allin­ku­na ru­ra­nay­ki­chik­paq ya­na­pa­sun­ki­chik. 14 Lliw­ta­yá ru­ray­chik ama ka­mi­na­kus­pa nitaq ku­ti­pa­na­kus­pa, 15 chay­na­pim mana cul­pa­yoq hi­nas­pa mana hu­cha­yoq kas­pay­ki­chik Dios­pa chu­rin chuya sonqo kan­ki­chik hu­cha­lli­kuq pier­des­qa ru­na­ku­na­pa chaw­pin­pi. Qam­ku­na­qa tu­ta­pi kan­chaq lu­ce­ro hinam su­ti­lla lliw­pa req­sis­qan kach­kan­ki­chik. 16 Qam­ku­na­qa wi­ñay­paq kaw­say qokuq pa­la­ bra­tam ha­ta­llich­kan­ki­chik. Chay­mi Cris­to­pa ku­ti­mu­nan pun­chaw­pi­qa qam­ku­na­man­ta ku­si­ku­saq kall­pan­cha­kus­pay ya­cha­chis­qay­qa mana yan­qa­paq kas­qan­man­ta. 17 Iñis­qay­ ki­chik­ray­kum Dios­man ofren­da hina entre­ga­kun­ki­chik, chay ofren­da­man ca­ba­la­nay­paq wa­ñu­nay kap­tin­pas chay­ta­qa ku­si­kuy­wan­mi ru­ray­man, ku­si­kuy­man­taq­mi lla­pa­llay­ki­ chik­wan­pas. 18 Chay­na­qa chay­ku­na­man­ta­yá qam­ku­na­pas ño­qa­wan kuska ku­si­kuy­chik. 19 Se­ñor­nin­chik

Timoteomantawan Epafroditomanta

Jesus mu­nap­tin­qa chay­llam ka­cha­mus­qay­ki­chik Ti­mo­teo­ta wa­ tu­ka­mu­su­nay­ki­chik­paq chay­na­pi qam­ku­na­man­ta uya­ris­pay kall­pan­cha­ku­nay­paq. 20 Manam pipas pay hi­na­qa kan­chu ño­qa­wan­qa, ñoqa hinam pay­pas qam­ku­na­man­ta che­qap­ta­pu­ni sien­tin, 21 wa­kin­ku­na­qa ki­ki­llan­ku­paq mas­kas­pa­llam pu­rin­ku Je­su­cris­to­ pa mu­nas­qan­ta mana mas­kas­pan­ku. 22 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­ñam Ti­mo­teo­qa tukuy imapi allin kas­qan­ta, payqa tay­tan­ta huk churi ya­na­pach­kaq hinam Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­kuy­pi ya­na­pa­war­qa. 23 Chay­na­qa asun­toy­ku­na­man­ta ya­chay­kus­pay­mi chay­pu­ni­lla payta ka­cha­mus­qay­ki­chik wa­tu­ka­mu­su­nay­ki­chik­paq. 24 Ño­qa­pas Se­ñor­nin­ chik­pim con­fia­kuch­ka­ni ki­kiy­pu­ni qa­waq­ni­ki­chik chay­lla ha­mu­ru­nay­paq. 25 Pien­sa­r ur­qa­ni­taq­mi waw­qen­chik Epa­f ro­di­to­ta qam­ku­na­man ka­cha­muy­ta­ pas. Pay­tam ka­cha­mu­war­qan­ki­chik tukuy imapi ser­viy­ku­wa­nan­paq. Kus­kay­kum tukuy ima­pi­pas sol­da­do hina ya­na­pa­na­kur­qa­ni­ku. 26 Paymi llum­pay­ta mu­nach­kan lla­pa­llay­ki­chik­wan tu­pay­kuy­ta, lla­kis­qam kach­kan onqo­rus­qan­man­ta ya­cha­rus­ qay­ki­chik­ray­ku. 27 Arí, onqo­rus­pam ya­qa­lla wa­ñu­kur­qa, icha­qa Dios­nin­chik­mi pay­man­ta lla­ki­pa­ya­ri­kur­qa, lla­ki­pa­ya­ri­kur­qa­taq­mi ño­qa­man­ta­pas chay­na­pi wa­ ñu­kup­tin aswan­raq lla­ki­yoq ka­nay­man­ta. 28 Chay­llam ka­cha­much­ka­ni huk­ta­wan tu­pay­kus­pa ku­si­ku­nay­ki­chik­paq chay­na­pi ño­qa­pas ma­na­ña ancha lla­kis­qa ka­nay­ paq. 29 Hatun ku­si­kuy­wan­yá chas­kiy­kuy­chik Se­ñor­nin­chik­man gra­cias­ta qos­tin,

2091

FILIPENSES 2​, ​3

res­pe­tay­chik­yá pay hina kaq­ku­na­ta­qa. 30 Cris­to ser­vis­qan­pim ya­qa­lla wa­ñu­kur­qa, ya­na­pa­wa­nay­ki­chik­man­tam payña ya­na­pa­war­qa wa­ñuy­ta­pas mana man­cha­kus­pa.

3

Allin ruraymanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Se­ñor­nin­chik­pi­yá ku­si­kuy­chik. Allin­ni­ki­chik­paq kas­qan­

ray­kum mana amis­pay ñaw­paq ni­mus­qay­ku­na­ta huk­ta­wan qell­qa­muy­ki­chik.

2 Cui­da­kuy­chik­yá allqo hina kaw­saq­ku­na­man­ta, tukuy mana allin ru­raq­ku­na­man­ta hi­nas­

pa judio hina *se­ña­la­kuq­ku­na­man­ta. 3 Che­qap se­ña­las­qa­ku­na­qa ño­qan­chik­mi kan­chik, Espi­ri­tun ya­na­pa­wap­tin­chik­mi Dios­nin­chik­ta ado­ran­chik hi­nas­pam Je­su­cris­to­pi iñis­pa sal­vas­qa kas­qan­chik­wan ala­ba­kun­chik aycha­pi *se­ña­la­chi­kuy­man mana ha­pi­pa­kus­pa. 4 Ño­qa­pas aycha­pi se­ña­la­chi­kuy­pi­qa con­fia­kuy­man­mi. Si­chum pipas se­ña­la­chi­kus­qan­pi con­fia­kup­tin­qa ra­zon­wan­raq­mi chay­ku­na­pi­qa ño­qa­pas con­fia­kuy­man. 5 Na­ces­qay­man­ta pusaq pun­chaw­nin­man­mi qari kay­niy­pi *se­ña­la­war­qa­ku, Ben­ja­min ayllu­man­ta kaq Israel­ pa cas­tan­mi kani, tay­ta-ma­may­man­ta­pu­nim *he­breo rimaq kani. Dios­pa ley­nin­man­ta imay­nam pien­sas­qay­man­ta­ña­taq­mi *fa­ri­seo kar­qa­ni. 6 Crees­qay­ku­na che­qap­pu­ni kas­qan­ta pien­sas­pay­mi Dios agra­day­ta mu­nas­pay Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­ta ña­ka­ri­chi­nay­paq qa­ ti­ka­char­qa­ni, leyta cum­plis­pay­mi su­maq­ta kaw­sar­qa­ni mana fal­ta­yoq. 7 Ku­nan­mi icha­qa ñaw­paq­pi allin­paq ha­pis­qay­ku­na­ta­pas mana va­leq­paq­ña ha­pi­ni Cris­to­ray­ku. 8 Ma­na­taq­mi chay­lla­chu, aswan­qa Señor Je­su­cris­to­ta req­si­nay­ray­kum tukuy ima­ta­pas mana va­leq­paq­ña ha­pi­ni, pay­ray­ku tu­kuy­ta pier­de­rus­pay­mi chay­ku­na­ta­qa qo­pa­ta hi­na­ña ha­pi­ni chay­na­pi Cris­to­ta ta­ri­nay­paq hi­nas­pa 9 pay­wan huk­lla­ña ka­nay­paq, ka­ma­chi­kuy­ku­na­ta ka­su­kus­pay­ qa hina hu­cha­yoq­lla­raq­mi kach­ka­ni, Cris­to­man iñi­kup­tiy­mi icha­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña Dios chas­ki­wan. 10 Llapa ima­tam sa­qe­ru­ni Cris­to­ta req­siy­ku­nay­paq, kaw­sa­ri­mus­qan­ray­ku atiy­nin req­siy­ku­nay­paq, ña­ka­ris­qan­man hina ña­ka­ri­nay­paq, wa­ñu­kus­pay­pas pay­man rik­ cha­kuq ka­nay­paq 11 hi­nas­pa Dios mu­nap­tin­qa ño­qa­pas kaw­sa­ri­mu­nay­paq. 12 Nich­ka­ni­qa

Kallpanchakuspa premio chaskinamanta

manam tukuy ima­pas hay­pa­r us­qay­ta­ña­chu otaq qes­pis­qa­ña ka­rus­qay­ta­chu aswan­qa kall­pan­cha­kuch­ka­nim sal­va­waq­niy Cris­to­pa mu­nas­qan­ man hina ka­nay­paq. 13 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ma­na­raq­mi ño­qa­pas hay­pa­ni­raq­chu aswan­qa ñaw­paq ru­ras­qay­ku­na­ta qon­qa­r us­pay­mi hamuq kaq­ku­na­ta ru­ra­nay­paq kall­pan­cha­kuch­ka­ni. 14 Car­re­ra­pi hinam kall­pach­ka­ni cha­ya­nay­man, chay­na­pi Je­su­cris­ton­ta­ka­ma Dios­pa qa­ya­was­qan pre­mio­ta chas­ki­nay­paq. 15 Chay­na­qa lla­pa­llan qes­piq kaq­ku­na­qa chay nis­qay­ku­na­man hi­na­yá pien­sa­sun­chik. Ima­man­ta­pas huk­man­ta pien­sap­ti­ki­chik­qa Dios­nin­chik­mi entien­de­chi­sun­ki­chik. 16 Icha­ qa sa­pa­ka­ma­pa kaw­sas­qan­chik­qa Dios­pa pa­la­bran ya­chas­qan­chik­man hi­na­yá ka­chun. 17 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ñoqa hi­na­yá kay­chik, wa­kiq­nin ñoqa hina por­ta­kuq­ku­na­ta­pas ejem­ploy­ki­chik­paq­yá ha­piy­chik. 18 Ñam achka ku­ti­ta­ña nir­qay­ki­chik chay­mi ku­nan­pas wa­qas­pay huk­ta­wan ni­muy­ki­chik, “Iñi­ku­ni­ñam” nich­kas­pan­ku­pas achka­lla­ñam Cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qan­ta des­pre­ciach­kan­ku mana allin­ta kaw­sas­pan­ku. 19 Chay­na kaq­ku­na­ qa wi­ñay­paq ña­ka­riy­pim kan­qa­ku, pay­ku­na­qa Dios­ta mas­ka­nan­ku­pas kach­kap­tin­mi mi­kuy­lla­pi ocu­pa­kun­ku, ru­ras­qan­ku­man­ta pen­qa­ku­nan­ku­pas kach­kap­tin­mi aswan­raq ala­ba­kun­ku kay vi­da­pi kaq­ku­na­lla­man­ta pien­sas­pan­ku. 20 Ño­qan­chik­mi icha­qa hanaq pacha llaq­ta­yoq kan­chik hi­nas­pam su­yach­kan­chik Señor Je­su­cris­to­pa ku­ti­mu­nan­ta. 21 Paymi kay ña­ka­riq cuer­pon­chik­ta mo­soq­ya­chin­qa su­ma-su­maq kan­cha­riq cuer­pon­man rik­cha­kuq­ta­ña, chay­ta­qa ru­ran­qa tukuy imapi mu­nay­cha­kus­qan­pa atiy­nin­wan­mi.

FILIPENSES 4

4

2092 Tukuy tiempo kusikunanchikmanta

1   Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Se­ñor­nin­chik­man ha­pi­pa­kus­pay­ki­chik­yá tak­yay­chik. Qam­ku­na qa­way­kuy­tam llum­pay­lla­ta­ña mu­nach­ka­ni, qam­ku­na­ qa huk hatun pre­mio hinam kan­ki­chik ño­qa­paq. 2 Rue­ga­ku­nim Evo­dia­t a­wan Sin­t i­que­t a Se­ñor­nin­chik­man iñiq­ku­na hina huk son­qo­lla ka­nan­ku­paq. 3 Llam­kaq­ma­si­lláy, qam­ta­ña­taq­mi va­le­kuy­ki chay pa­nin­ chik­ku­na­ta ya­na­pay­ku­nay­ki­paq. Pay­ku­na­pas ya­na­pay­ku­war­qa­kum Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kup­tiy, ya­na­pay­ku­war­qa­taq­mi Cle­men­te­wan wakin llam­kaq­ ma­siy­ku­na­pas. Pay­ku­na­pa su­tin­qa qell­qas­qa­ñam kach­kan wiñay kaw­say li­bro­pi. 4 Se­ñor­nin­chik­wan huk­lla kas­pa­yá tukuy tiem­po ku­si­kuy­chik, huk­t a­wan­raq­mi ni­ki­chik: Ku­si­kuy­chik­yá, nispa. 5 Lliw ru­na­ku­na­wan­yá req­si­chi­kuy­chik ku­ya­kuq sonqo kas­qay­ki­chik­ta. Se­ñor­nin­chik­pa ku­ti­mu­nan­qa hich­pa­lla­ñam kach­kan. 6 Amayá ima­man­t a­pas afa­na­kuy­chik­chu, aswan­qa ora­kus­pay­k i­chik­yá lliw­t a Dios­man wi­llay­chik hi­nas­pa­yá pay­man gra­cias­ta qoy­chik. 7 Hi­nap­tin­qa Dios­nin­ chik­mi haw­ka­ya­chi­sun­ki­chik ru­na­ku­na­pa mana entien­dey ati­nan haw­ka­yay­wan. Chay­na­pim ima­man­ta­pas mana preo­cu­pa­kun­ki­chik­chu nitaq lla­ki­kun­ki­chik­chu Je­su­cris­to­wan huk­lla kas­qay­ki­chik­ray­ku.

8 Ku­nan­ña­t aq­mi

Allin kaqkunapi piensananchikmanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, tu­kuy­ku­nay­paq ni­muy­ki­chik: Ma­na­raq ima­ta­pas ru­rach­kas­pa­qa yu­yay­ma­nay­chik­yá ima­pas che­qap kaqpi, ima­pas res­ pe­ta­na­paq kaqpi, ima­pas allin ruray kaqpi, ima­pas mana hu­cha­lli­chi­kuq kaqpi, ima­pas allin ri­ma­na kaqpi, ima­pas allin ala­ba­na­paq kaqpi. 9 Ru­ray­chik­qa ya­cha­chis­qay­man, ka­ma­chis­qay­man hi­nas­pa uya­r i­was­pay­k i­chik qa­wa­was­qay­ki­chik­man hi­na­yá, hi­nap­tin­qa wa­qay­cha­waq­nin­chik Dios­mi qam­ku­ na­wan kanqa. 10 Llum­pay­t a

Filipospi iñiqkunapa ofrendanmanta

ku­si­kus­pay­mi Se­ñor­ta yu­pay­chach­ka­ni ya­na­pa­was­pay­ki­chik huk­ta­wan yu­ya­ri­was­qay­ki­chik­man­ta. Kay­na­ta nis­pay­qa pien­sach­ka­ni manam qon­qa­r u­was­qay­ki­chik­ta­ña­chu aswan­qa ya­na­pay­ku­wa­nay­ki­chik­paq mana ima ruray atis­qay­ki­chik­tam. 11 Ma­na­taq­mi ri­mach­ka­ni­qa mu­chus­qay­man­ta­chu, ño­qa­qa ima­pas ka­pu­waq­llay­wan­mi con­ten­ta­ku­ni. 12 Ya­cha­nim wak­cha kayta chay­na­taq llapa ima­yoq kay­ta­pas. Con­ten­ta­ku­ni­taq­mi sak­sas­qa kas­pay­pas otaq yar­qay­man­ta kas­pay­pas chay­na­taq ima­yoq kas­pay­pas otaq mana ima­yoq kas­ pay­pas. 13 Tukuy ima­ta­qa ru­ra­ni Cris­to kall­pan­cha­wap­ti­llan­mi. 14 Chay­wan­pas allin­ta­pu­nim ru­rar­qan­ki­chik sa­sa­cha­kuy­niy­ku­na­pi ya­na­pay­ku­was­pay­ki­chik­qa. 15 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas Ma­ce­do­nia law­man­ta lloq­sis­pay Cris­to­man­ta allin no­ ti­cia­ta chay­raq wi­lla­kup­tiy­qa Fi­li­pos­pi *ya­chaq iñiq­ma­siy­ku­na­llam ofren­day­ki­chik­wan ya­na­pay­ku­war­qan­ki­chik, chay­ta­qa ru­rar­qan­ki­chik wi­llas­qay­man­ta agra­de­ce­ku­was­ pay­ki­chik­mi. 16 Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­pi kap­tiy­pas iskay kimsa ku­ti­tam ofren­day­ki­chik­ta apa­chi­mu­war­qan­ki­chik ima­pas ne­ce­si­tas­qay­paq. 17 Chay­na­ta nis­pay­qa manam chas­ki­ ruy­lla­ta­chu mu­nach­ka­ni, aswan­qa mu­nach­ka­ni ya­na­pay­ku­was­qay­ki­chik­man­ta allin co­se­cha­ta hina Dios pre­mia­su­nay­ki­chik­tam. 18 Ño­qa­qa pu­chu­pu­wa­nan­ka­ma­raq­mi allin­ su­ta chas­ki­ru­ni. Epa­fro­di­to­wan apa­chi­mu­was­qay­ki­chik­wan­mi ka­maq­ña ka­pu­wach­kan,

2093

FILIPENSES 4

apa­chi­mu­was­qay­ki­chik­qa karqa Dios­paq miski asnaq ofren­da hinam hi­nas­pa paypa agra­don­paq ka­ñas­qa ani­mal hinam. 19 Dios­niy­mi tukuy ima fal­ta­sus­qay­ki­chik­ta qo­ sun­ki­chik sin­chi ka­puq­nin­man hina, chay­ta­qa qo­sun­ki­chik ño­qan­chik­paq Je­su­cris­to­pa ru­ras­qan­ray­ku­llam. 20 ¡Dios Tay­tan­chik­ta­yá yu­pay­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq! 21 Je­su­cris­to­pa

Cartapa tukuyninmanta

su­tin­pi­yá sa­lu­day­ka­pu­way­chik Dios­nin­chik­pi lla­pa­llan iñiq­ku­na­ ta. Sa­lu­day­ka­mu­sun­ki­chik­taq­mi ño­qa­wan kaq waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­pas. 22 Kay llaq­ta­pi llapa iñiq­ku­na­pas sa­lu­day­ka­mu­sun­ki­chik­mi, aswan mas­ta­qa Rey Ce­sar­pa wa­sin­pi ser­viq­ku­nam sa­lu­day­ka­mu­sun­ki­chik. 23 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá fa­vo­re­ce­sun­k i­chik vi­day­k i­chik­pi.

COLOSAS LLAQTAMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Co­lo­sas llaq­ta­pi igle­sia­ta­qa manam Apos­tol Pa­blo­chu qa­lla­ri­chir­qa. Chay­wan­pas payqa pay­ku­na­man­tam na­na­chi­kur­qa paypa mi­chis­qan igle­sia­ku­na­pa hich­pan­pi kas­qan­ray­ku chay­na­taq Efeso llaq­ta­pi kach­kas­pan­raq pay­ku­na­ta kall­pan­cha­nan­paq waw­qe­ku­na­ta ka­ chas­qan­ray­ku. Kay car­ta­ta­pas car­cel­man­ta­má apa­chir­qa. Kay car­ta­qa tawa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Co­lo­sas llaq­ta­pi waw­ qe-pa­ni­ku­na imay­nam kas­qan­man­ta ya­na­paq­nin Epa­fras­pa wi­lla­kus­qan­man­ta­pas (1:1-8). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Señor Je­su­cris­to tukuy atiy­nin­wan go­bier­naq kas­qan­ man­ta (1:9-2:19). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­pi iñiq­ku­na­qa mosoq kaw­say­ni­yoq­ña kas­ qan­ku­man­ta (2:20-4:6). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun car­ta­pa tu­ku­pay­nin­man­ta (4:7-18).

1

1   Ñoqa

Cartapa qallariyninmanta

Pa­blom Dios Tay­ta­pa mu­nay­nin­man hina Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­ to­pa *apos­tol­nin kani. Waw­qen­chik Ti­mo­teo­pi­wan­mi 2 Co­lo­sas llaq­ta­pi Je­su­cris­to­pi iñiq waw­qe-pa­ni­ku­na­man qell­qa­muy­ki­ku. Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq. 3 Qam­ku­na­paq

Iñiqkunapaq Pablo mañakusqanmanta

ma­ña­kus­pay­kum gra­cias­ta qo­ni­ku Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa Tay­tan Dios­nin­chik­man. 4 Je­su­cris­to­man iñis­qay­ki­chik­man­ta­wan iñiq­ku­na ku­ yas­qay­ki­chik­man­tam uya­rir­qa­ni­ku, 5 chay­ta­qa ru­rach­kan­ki­chik hanaq pa­cha­pi chu­ras­qa pre­mioy­ki­chik­ray­kum chay pre­mioy­ki­chik­man­ta­qa uya­rir­qan­ki­chik­ñam che­qap allin no­ti­cia pa­la­bran­ta­ka­ma. 6 Chay pa­la­bra­qa cha­ya­mur­qa qam­ku­na­man­ wan ente­ron kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­man­mi. Chay pa­la­bram allin ru­ruch­kaq sacha hina achka­ya­chi­sun­ki­chik, chay­na­ta­qa achka­ya­chi­such­kan­ki­chik uya­ris­qay­ki­chik pun­chaw­man­ta­raq­mi hi­nas­pa Dios­nin­chik­pa che­qap fa­vor­nin req­sis­qay­ki­chik pun­chaw­man­ta­raq­mi. 7 Chay­ku­na­ta­qa ku­yas­qan­chik waw­qen­chik Epa­fras­mi ya­ cha­chi­sur­qan­ki­chik. Payqa ran­tiy­ku­pi mana huk­man­yas­pa Cris­to­pa ser­viq­nin­mi. 8 Paymi wi­lla­war­qa­ku Espi­ri­t u­man hina llum­pay ku­ya­was­qay­ki­ku­man­ta­pas. 9 Chay­mi uya­ri­rus­qay­ku­man­ta­pa­cha ño­qay­ku­pas Dios Tay­tan­chik­ta ma­ña­puch­kay­ki­ku chay­na­pi imam paypa mu­nas­qan­ta entien­de­nay­ki­chik­paq, ya­chay­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa Espi­ri­tu­man­ta kaq­ku­na­ta lliw req­si­nay­ki­chik­paq. 10 Ma­ña­kuch­ka­ni­ku­qa Se- ñor­pa 2094

2095

COLOSENSES 1

qa­tiq­nin­ku­na hina allin­ta kaw­sa­nay­ki­chik­paq­mi hi­nas­pa paypa mu­nas­qan­ta ru­ras­pa allin ru­ruch­kaq sacha hina tukuy allin kaq­ku­na­ta ru­ra­nay­ki­chik­paq­mi hi­nas­pa aswan mas­ta­raq Dios­nin­chik­man­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq­mi. 11 Ma­ña­kuch­ka­ni­ku­taq­mi ha­tu-ha­tun atiy­nin­wan kall­pan­chay­ku­su­nay­ki­chik­paq­pas chay­na­pi ima mana allin­ta­pas pa­cien­cia­kus­pa ku­si­kuy­ wan­raq aguan­ta­nay­ki­chik­paq 12 hi­nas­pa Dios Tay­tan­chik­man gra­cias­ta qo­nay­ki­chik­paq. Paymi tu­pa­sus­qay­ki­chik­man hina sa­pa­ka­ma­man qo­sun­ki­chik su­maq­lla­ña chas­ki­nay­ki­ chik kaqta. 13 Tu­ta­yay­pi ka­ma­chi­kuq­ta ka­such­kap­tin­chik­mi payqa li­bray­ku­war­qan­chik hi­nas­pam ku­yas­qan Chu­rin­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ña chu­ray­ku­wan­chik. 14 Paypa wa­ñus­ qa­llan­wan­mi li­bray­ku­war­qan­chik hu­chan­chik­ku­na­man­ta pam­pa­chay­kus­pa. 15 Mana

Dioswan allinyanakusqanchikmanta

rikuy atina Dios­pa rik­chay­nin­qa Cris­tom. Payqa kar­qa­ñam llapa ima­ku­na­ pas ma­na­raq unan­chas­qa kach­kap­tin­qa. 16 Pay­nin­ta­ka­mam Dios unan­char­qa cie­lo­pi tukuy ima kaq­ku­na­ta­pas, kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas, tukuy ima ri­kus­qan­chik­ta­pas chay­na­taq mana rikuy atis­qan­chik­ta­pas, ka­ma­chi­kuq­ku­na­ta­pas, tukuy imapi mu­nay­ cha­kuq­ku­na­ta­pas, lla­pa­llan au­to­ri­dad­ku­na­ta­pas hi­nas­pa lla­pa­llan atiy­ni­yoq­ku­na­ta­pas. Pay­nin­ta­ka­mam hi­nas­pa pay­paq­taq­mi tukuy ima­pas unan­chas­qa karqa. 17 Cris­to­qa kar­qa­ñam tukuy ima­pas ma­na­raq unan­chas­qa kach­kap­tin­qa, ku­nan­pas paypa atiy­nin­ wan­mi tukuy ima­pas tak­yach­kan. 18 Payqa cuer­po­pa uman hina lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­mi, paymi lla­pan­man­ta pun­ta­ta kaw­sa­ri­mur­qa ima­pi­pas punta kaq ka­ nan­paq. 19 Dios Tay­ta­má mu­nar­qa paypi tukuy ima ta­ri­kuq Cris­to­pi ka­nan­ta. 20 Dios­mi *allin­ya­na­kuy­ta mu­nar­qa kay pa­cha­pi kaq­ku­na­wan­pas chay­na­taq hanaq pa­cha­pi kaq­ ku­na­wan­pas Cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qa­llan­wan haw­ka­yay­man yay­kus­pa. 21 Ñaw­paq­ta­qa Dios­man­ta ka­run­chas­qam kar­qan­ki­chik, mana allin­ku­na­ta ru­ ras­pam Dios cheq­niq kar­qan­ki­chik, ku­nan­mi icha­qa ki­kin­pu­ni qam­ku­na­wan *allin­ya­na­kuy­kum. 22 Chay­na­ta­qa ru­ray­kun Cris­to­pa runa kay­nin­pi wa­ñus­qa­llan­ wan­mi. Payqa wa­ñur­qa mana qa­cha­yoq­ta, mana cul­pa­yoq­ta hi­nas­pa pa­say­paq mana hu­cha­yoq­ta­ña Dios­man pre­sen­ta­su­nay­ki­chik­paq­mi. 23 Icha­qa chay­na ka­nay­ki­chik­ paq­qa qaqa hi­na­yá sa­yay­chik iñis­qay­ki­chik­man­ta ama iskay­ra­yas­pa, allin sa­pi­yoq sacha hina ama ku­yu­ris­pa hi­nas­pa sal­va­ku­nay­ki­chik­paq uya­ris­qay­ki­chik allin no­ti­ cia­man ha­pi­pa­kus­pa. Kay allin no­ti­cia­qa wi­lla­kus­qa kach­kan kay pa­cha­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na­man­mi, chay­ta wi­lla­ku­nay­paq­mi ñoqa Pa­blo­pas chu­ras­qa kar­qa­ni. Iñiqkunata Pablo yanapasqanmanta

24 Llum­pay­tam ku­si­ku­ni qam­ku­na­ray­ku ña­ka­ris­qay­wan, chay­na­pi­má ki­kiy­pa cuer­

poy­pi­pu­ni tu­ku­pach­ka­ni llapa iñiq­ku­na­ray­ku Cris­to­pa ña­ka­ris­qan­ta, llapa iñiq­ku­na­qa Cris­to­pa cuer­pon­mi. 25 Dios­qa aklla­was­qan­man hinam chu­ra­ru­wan iñiq­ku­na­ta ser­vi­ nay­paq chay­na­pi allin­ni­ki­chik­paq paypa pa­la­bran­ta lla­pa­llan­ta wi­lla­ku­nay­paq. 26 Chay pa­la­bran­ta­qa ñaw­pa-~­naw­paq­man­ta­raq­mi mana pipas ya­char­qa­chu, ku­nan­mi icha­qa chay ñaw­paq pa­kas­qa kaq­ta­qa req­siy­ka­chin­ña pay­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­man. 27 Chay pa­ kas­qa kaq­ta­qa req­si­chiy­tam mu­nar­qa mana judio kaq­ku­na­man­pas, chay pa­kas­qa kaqqa qam­ku­na­pi Cris­to­pa kaw­sas­qan­mi, chay­ray­kum su­yach­kan­ki­chik wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­ta. 28 Chay­mi ño­qay­ku­qa pi­man­ña­pas Cris­to­man­t a wi­lla­ku­ni­ku ka­su­ku­nan­ku­paq hi­nas­pam ya­cha­chi­ni­ku allin­ta entien­de­nan­ku­paq chay­na­pi Cris­to­wan huk­lla kas­pan­ku pay hina yu­yay­ni­yoq­ña ka­nan­ku­paq. 29 Chay­ray­kum sin­chi­lla­ta­ña llam­ kach­ka­ni Cris­to­pa qo­was­qan hatun atiy­wan kall­pan­cha­kus­pay.

COLOSENSES 2

2

2096

1   Mu­na­nim

sa­sa­lla­wan­ña tukuy ima ru­ras­qay ya­cha­nay­ki­chik­ta, chay­ta­qa ru­rach­ka­ni qam­ku­na­ray­kum, Lao­di­cea llaq­ta­pi kaq iñiq­ma­sin­chik­ray­kum chay­na­taq mana req­si­waq­niy­ku­na­ray­kum. 2 Tukuy ima ru­ras­qay­qa pay­ku­na kall­ pan­cha­ku­nan­ku­paq­mi, chu­lla­lla hina ku­ya­na­ku­nan­ku­paq­mi hi­nas­pa tukuy allin kaqta entien­de­nan­ku­paq­mi chay­na­pi ñaw­paq pa­kas­qa kaq Cris­to­ta req­si­nan­ku­paq. 3 Pay­lla­pim pa­kas­qa kach­kan qo­ri-qoll­qe hina tukuy ya­chay­ni­yoq kay­pas chay­na­taq entien­dey­pas. 4 Kay­ku­na­ta­qa ni­much­kay­ki­chik su­ma-su­maq­lla­ta­ña ri­mas­qan­ku­wan ama pipas enga­ña­su­nay­ki­chik­paq­mi. 5 Ki­kiy­pu­ni qam­ku­na­wan mana kas­pay­pas son­qoy­wan­qa qam­ku­na­wan kus­kam kach­ka­ni hi­nas­pam ku­si­ku­ni allin kaw­sa­kus­ qay­ki­chik­man­ta­wan Cris­to­man ha­pi­pa­kus­pa qaqa hina sa­yas­qay­ki­chik­man­ta. 6 Chay­na­qa

Cristopi mosoq kawsakuymanta

Se­ñor­nin­chik Cris­to Je­sus­ta chas­kis­qay­ki­chik­man hi­na­yá pay­man ha­pi­pa­kus­pa kaw­say­chik. 7 Ya­cha­chis­qa kas­qay­ki­chik­man hi­na­yá allin sa­pi­cha­ kuch­kaq sacha hina iñiy­ni­ki­chik­pi su­maq­ta tak­yay­chik, pay­man ha­pi­pa­kus­pa­yá wi­ñay­chik Dios­man gra­cias­ta qos­tin. 8 Cui­da­kuy­chik­yá, amayá enga­ña­chi­kuy­chik­chu ya­chay­nin­ku­man­t a ri­maq­ku­na­ wan­qa hi­nas­pa yan­qa­ku­na­lla ri­maq­ku­na­wan­qa, pay­ku­na­qa manam Cris­to­man­chu ha­pi­pa­kun­ku aswan­qa ru­na­ku­na­pa cos­tum­bren­ku­na­lla­man­mi hi­nas­pa kay pa­cha­ pi ya­cha­chi­kuy­ku­na­lla­man­mi. 9 Dios­pi tukuy ima ta­ri­kuq­mi kach­kan ru­na­ya­ruq Cris­to­pi. 10 Cris­to­man huk­lla­was­qa­ña kas­qay­ki­chik­ray­kum Dios­man­pas huk­lla­was­qa­ña kach­kan­ki­chik. Cris­to­pa mu­nay­llan­pim kach­kan llapa ka­ma­chi­kuq­ku­na­pas chay­na­taq atiy­ni­yoq­ku­na­pas. 11 Cris­to­man huk­lla­ was­qa­ña kas­qay­ki­chik­ray­kum *se­ña­las­qa­taq kar­qan­ki­chik, icha­qa manam kay cuer­po­pi se­ñal­wan­chu aswan­qa Cris­to­paq­ña se­ñal­wan­mi. 12 Bau­ti­za­kus­pay­ki­chik­mi Cris­to­wan kuska pam­pa­kuch­kaq hina ñawpa vi­day­ki­chik­ta pam­pa­rur­qan­ki­chik, pay­wan kus­ka­taq­mi mo­ soq­man­ta kaw­sa­ri­mun­ki­chik, kaw­sa­ri­mun­ki­chik­qa Dios­pa llum­pay atiy­nin­wan Cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­qan­ta crees­pa­llay­ki­chik. 13 Ñawpa vi­day­ki­chik­pim hu­chay­ki­chik­wan hi­nas­pa mana *se­ña­las­qa kas­qay­ki­chik­wan wa­ñus­qa hina kar­qan­ki­chik. Ku­nan­mi icha­qa tukuy hu­chay­ki­chik­ta pam­pa­chay­ku­sus­pay­ki­chik Dios kaw­sa­ri­ra­chi­sun­ki­chik­ña Cris­to­ta­wan kus­ ka­ta. 14 Dios­mi ley­man hina hu­chan­chik­ray­ku cas­ti­gas­qa ka­nan­chik­man­ta lliw­ta pa­gay­kun hi­nas­pam li­bray­ku­wan­chik Cris­to­pa cruz­pi wa­ñus­qan­wan. 15 Dios­mi lliw au­to­ri­dad­ku­na­ta hi­nas­pa atiy­ni­yoq­ku­na­ta lla­pa­llan­pa qay­llan­pi pen­qay­man chu­rar­qa cruz­pi ven­ces­pan. 16 Chay­na­qa

Cristopa munasqanman hina kawsanamanta

amayá pipas pen­qa­chi­sun­ki­chik­chu mi­kus­qay­ki­chik­man­ta­qa otaq to­mas­qay­ki­chik­man­ta­qa otaq fies­ta­ku­na ru­ras­qay­ki­chik­man­ta­qa otaq wa­tan­pi, ki­llan­pi fies­ta­ku­na ru­ras­qay­ki­chik­man­ta­qa otaq *sa­ma­na pun­chaw­pi sa­mas­qay­ ki­chik­man­ta­qa. 17 Chay­ku­na­qa ha­muq­ku­na­pa llan­tuy­nin hi­na­llam karqa, che­qap kaqmi icha­qa Cris­to. 18 Pre­mioy­ki­chik­ta­qa amayá qe­chu­ra­chi­kuy­chik­chu hu­mi­ lla­kuq tu­kus­pa angel­ku­na ado­raq­ku­na­wan­qa, pay­ku­na­qa re­ve­la­cion­ta chas­kiq tu­kus­pan­kum aycha­man hina pien­sas­qa­llan­ku­wan yan­qa­paq alto tu­ku­run­ku. 19 Pay­ku­na­qa manam Cris­to­man huk­lla­was­qa­chu kach­kan­ku, iñiq­ku­nam icha­qa Cris­to­pa cuer­pon kan­chik, pay­ña­taq­mi uman­chik, cuer­pon­chik­qa mo­qo­ku­na­wan hi­nas­pa anku­ku­na­wan huk­lla­man hu­ñus­qam kach­kan, chay­na­tam ño­qan­chik­ta­pas Cris­to huk­lla­wa­ru­wan­chik hi­nas­pam wi­ña­chi­wan­chik Dios­pa mu­nas­qan­man hina.

2097

COLOSENSES 2​, ​3

20 Che­qap­t a­pu­ni

Cris­to­wan wa­ñus­pay­ki­chik­qa ru­na­ku­na­pa cos­tum­bren­ku­na­tam sa­qe­run­ki­chik­ña, hi­nas­pa­qa ¿ima­nas­qa­má kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­ man hi­na­qa kaw­sach­kan­ki­chik? 21 Chay­na ru­raq­ku­nam ninku: “Ama kay­ta-wak­ta llach­pay­chu, ama kay­ta-wak­ta mi­kuy­chu, ama kay­ta-wak­ta ha­piy­chu” nispa. 22 Chay­ku­na­qa ru­na­ku­na­pa ya­cha­chis­qa­llan­mi hi­nas­pa ka­ma­chi­kus­qa­llan­mi, kay pro­hi­bis­qan­ku­na­qa tiem­po­pa pa­sas­qan­man hinam chin­ka­run­qa. 23 Chay­ku­na ruraq ru­na­qa rik­cha­ka­pu­wan­chik ya­chay­sa­pa­man­raq­mi hu­mi­lla­kuq tu­kus­pan­ku cuer­pon­ku­ta ña­ka­ri­chis­qan­ku­ray­ku, yan­qa­paq­mi chay­ku­na­ta­qa ru­ran­ku, aychan­ ku­pa mu­nas­qan ven­cey­tam icha­qa mana atin­ku­chu. 1   Chay­na­qa Cris­to­wan kaw­sa­ri­chis­qa kas­pa­qa hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­yá mas­kay­chik, chay­pim Cris­to ti­yach­kan Dios­pa *alleq­nin­pi. 2 Chay­na­qa amayá kay pa­cha­pi kaq­ku­na­pi­qa pien­say­chik­chu, pien­say­chik­qa hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­pi­ yá. 3 Qam­ku­na­qa Cris­to­wan­mi wa­ñur­qan­ki­chik, chay­na­qa che­qap kaw­say­ni­ki­chik­qa Cris­to­wan­mi kach­kan Dios­nin­chik­pa­pi pa­kas­qa. 4 Cris­to­pu­nim kaw­say­ni­ki­chik­qa, pay ri­ku­ri­mup­tin­mi qam­ku­na­pas pay­wan kan­cha­rich­kaq ri­ku­ri­run­ki­chik.

3

Ñawpaq vidamantawan mosoq vidamanta

5 Chay­na­qa wa­ñu­chich­kaq hi­na­yá vi­day­ki­chik­man­ta chin­ka­chiy­chik kay pa­cha­pi

mana allin ru­ray­ku­na­ta: amayá hu­cha­pa­kuy­chik­chu, amayá mi­lla­kuy­paq kaq­ku­na­ta­qa ru­ray­chik­chu, amayá mana allin mu­nay­wan­qa aysa­chi­kuy­chik­chu nitaq intu­chi­kuy­ chik­chu, ama­taq­yá qoll­qe­lla ku­yaq­qa kay­chik­chu, qoll­qe ku­yay­qa tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­ray hinam. 6 Tukuy chay­ku­na­ta ru­ras­pa mana ka­su­kuq­ku­na­man­mi Dios­qa llum­pay cas­ti­gon­ta ka­chay­kun. 7 Qam­ku­na­pas ñaw­paq vi­day­ki­chik­pi­qa chay­na­ta ru­ras­pam kaw­ sar­qan­ki­chik. 8 Ku­nan­qa qon­qay­chik­ña­yá pi­ña­kuy­ta, pi­ñas­qa­lla kayta, mana allin­lla­pi kaw­say­ta, insul­ta­na­kuy­ta, asi­pa­ya­na­kuy­ta hi­nas­pa mana allin­lla ri­may­ta. 9 Amayá llu­lla­ na­kuy­chik­chu, qam­ku­na­qa­ri­ki sa­qe­run­ki­chik­ñam ñawpa vi­day­ki­chik­ta­qa hi­nas­pa tukuy mana allin ru­ra­nay­ki­chik­ta­qa. 10 Qam­ku­na­qa­ri­ki kach­kan­ki­chik mosoq runa hi­na­ñam, aswan-as­wan­raq­mi mo­soq­ya­chis­qa kach­kan­ki­chik unan­cha­suq­ni­ki­chik­man rik­cha­ku­ nay­ki­chik­paq chay­na­pi pay­man­ta alli-a­llin­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. 11 Ku­nan­qa manam ima­nan­ña­chu judio kay­pas otaq mana judio kay­pas, *se­ña­las­qa kay­pas otaq mana se­ña­ las­qa kay­pas, huk­law na­cion­ni­yoq kay­pas, chun­chu kay­pas, sir­vien­te kay­pas otaq libre kay­pas, tukuy ima­man­ta­pas allin­qa Cris­to­llam, payqa lliw iñiq­ku­na­pim kaw­sach­kan. 12 Dios­mi ku­ya­sus­qay­ki­chik­ray­ku aklla­sur­qan­ki­chik pay­lla­paq­ña ka­nay­ki­chik­paq, chay­na­qa mosoq pa­cha­wan pa­cha­kuch­kaq hi­na­yá allin­ku­na­ta ru­ras­pa req­si­chi­kuy­chik lla­ki­pa­ya­kus­pa, sumaq sonqo kaspa, hu­mi­lla­kus­pa, llam­pu sonqo kaspa hi­nas­pa pa­cien­cia­ kus­pa. 13 Pi­pa­pas que­jan kap­tin­qa aguan­ta­na­kus­pa­yá pam­pa­cha­na­kuy­kuy­chik, chay­na­ta­qa ru­ran­ki­chik qam­ku­na­ta­pas Señor pam­pa­chay­ku­sus­qay­ki­chik­man hinam. 14 Tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa ku­ya­na­kuy­chik­yá, ku­ya­na­kuy­llam tukuy ima­ta­pas su­maq­ta­qa *allin­ya­na­chin. 15 Cris­to­pa qo­sus­qay­ki­chik hawka kaw­sa­kuy­pi­yá tak­yay­chik, chay­paq qa­ya­sus­pay­ki­chik­mi huk cuer­po­lla­man Dios huk­lla­wa­sur­qan­ki­chik. Chay­na­qa agra­de­ce­kuy­chik­yá. 16 Cris­to­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­yá son­qoy­k i­chik­pi llim­pa­r i­chun. Sa­pa­ka­ma­yá ya­cha­chi­na­kus­pa kall­pan­cha­na­kuy­chik yu­pay­cha­na ta­ki­ku­na­wan, can­to­ku­na­wan hi­nas­pa Espi­ri­tu­man­ta kaq ta­ki­ku­na­wan, chay­ta­qa ru­ray­chik tukuy son­qoy­ ki­chik­wan Dios­man gra­cias­ta qos­tin­yá. 17 Tukuy ima ru­ras­qay­ki­chik­ta­qa otaq ri­mas­qay­ki­chik­ta­qa Señor Je­sus­pa su­tin­pi­yá ru­ray­chik, chay­ku­na­ta­qa ru­ray­chik pay­nin­ta­ka­ma Dios Tay­ta­man gra­cias­ta qos­tin­yá.

COLOSENSES 3​, ​4

18 Se­ño­ra­ku­na,

2098 Iñiqkunapa ruranankunamanta

qo­say­ki­chik­ta ka­su­kuy­chik Se­ñor­man iñis­qay­ki­chik­ray­ku. 19 Qo­ sa­ku­na, ku­yay­chik war­mi­ki­chik­ta, amayá qaq­cha­ka­cha­riy­chik­chu. 20 Chu­ri­ku­na, tay­ta-ma­may­ki­chik­ta tukuy imapi ka­su­kuy­chik, chay­qa Se­ñor­pa agra­don­paq­mi. 21 Tay­ta-ma­ma­ku­na, ama pi­ña­chiy­chik­chu wa­wa-c­hu­ri­ki­chik­ta chay­na­pi ama huk­man­ya­ru­nan­ku­paq. 22 Sir­vien­te­ku­na, kay pa­cha­pi pa­tron­ni­ki­chik­ta ima­pi­pas ka­su­kuy­chik, amayá qa­wa­sup­ti­llay­ki­chik­chu allin­ta­qa ru­ray­chik, aswan­qa Se­ñor­ta man­cha­kus­pa­yá tukuy son­qo­wan ka­su­kuy­chik. 23 Tukuy ima ru­ras­qay­ki­chik­ta­ qa ru­ray­chik Se­ñor­nin­chik­paq ru­rach­kaq hi­na­yá. 24 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas Se­ñor­nin­chik­mi qo­sun­ki­chik tu­pa­suq­ni­ki­chik he­ren­cia­ta­qa. Qam­ku­na­qa ser­vich­ kan­ki­chik Se­ñor­nin­chik Cris­to­tam. 25 Pipas mana allin ru­raq­mi icha­qa pa­gon­ta chas­kin­qa mana allin ru­ras­qan­man­ta, Dios­qa manam pi­man­pas sa­ya­pa­kun­chu. 1   Yaw pa­tron­ku­na, qam­ku­na­pas sir­vien­te­ki­chik ru­na­ku­na­man­yá imam kaqta qo­puy­chik, amayá qon­qa­r uy­chik­chu, qam­ku­na­pa­pas hanaq pa­cha­pim kach­ kan ka­ma­chiq­ni­ki­chik. 2 Ama pi­si­pas­pa­yá Dios­man gra­cias­t a qos­t in ma­ña­kuy­chik tuta pun­chaw. 3 Ma­ ña­kuy­chik­taq­yá ño­qay­ku­paq­pas, chay­na­pi Se­ñor­nin­chik­pa mu­nay­nin­wan punku ki­chach­kaq hina Cris­to­man­ta ku­nan­ka­ma pa­kas­qa allin no­ti­cian­ta wi­lla­ka­mu­ nay­ku­paq, chay­ray­kum ño­qa­pas preso kach­ka­ni. 4 Ma­ña­kuy­chik­yá imam kaqta pay­man­ta wi­lla­ku­nay­paq. 5 Allin­t a­yá kaw­say­chik mana iñiq ru­na­ku­na­wan, tiem­poy­k i­chik­t a­pas amayá usu­chiy­chik­chu. 6 Ka­chi­wan tu­pa­chis­qa hina su­maq­lla­ña­yá ka­chun ri­mas­qay­ki­ chik­pas, ya­chay­chik­yá sa­pa­ka­ma­man imay­nam allin con­tes­tay­ta­pas.

4

7 Ku­yas­qan­chik

Cartapa tukuyninmanta

waw­qen­chik Ti­qui­com wi­lla­sun­ki­chik imay­nam ñoqa kas­ qay­man­ta, paymi mana sa­qe­was­pa ya­na­pa­war­qa hi­nas­pam ño­qa­wan kus­ka­taq Se­ñor­nin­chik­ta­pas ser­vir­qa. 8 Qam­ku­na­man­mi ka­cha­mu­ni imay­nam kas­qay­ ku­man­ta wi­lla­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa qam­ku­na­ta kall­pan­cha­su­nay­ki­chik­paq. 9 Pay­wan­t aq­mi ha­much­kan Se­ñor­pi allin tak­yaq ku­yas­qan­chik waw­qen­chik One­ si­mo­pas, payqa llaq­ta­ma­si­ki­chik­mi. Pay­ku­nam wi­lla­sun­ki­chik tukuy ima kaypi pa­sa­kus­qan­man­ta. 10 Car­cel­pi pre­so­ma­siy Aris­t ar­com apa­chi­ka­mu­sun­k i­chik sa­lu­do­ku­na­t a, apa­ chi­mu­sun­ki­chik­taq­mi Ber­na­bey­pa pri­mon Mar­cos­pas. Qam­ku­nam pay­man­ta ka­ma­chis­qay­ta chas­kir­qan­ki­chik, si­chum wa­tu­ka­mu­sup­ti­ki­chik­qa allin­lla­ta­yá chas­kiy­kuy­chik. 11 Sa­lu­da­mu­sun­ki­chik­taq­mi Je­sus­pas, paypa huk­nin su­tin­qa Jus­tom. Pay­ku­na­llam iñiq­ku­na­man­ta judio casta kaq­ku­na­qa ya­na­pay­ku­war­qa Dios­nin­chik­pa mu­nay­cha­kus­qan­man­ta wi­lla­kup­tiy, pay­ku­na­qa ño­qa­paq­mi hatun con­sue­lo karqa. 12 Sa­lu­da­mu­sun­ki­chik­taq­mi Se­ñor­nin­chik ser­viq llaq­ta­ma­si­ki­chik Epa­fras­pas, paymi tukuy tiem­po qam­ku­na­paq ma­ña­kuch­kan tukuy son­qon­ wan Dios­pa mu­nas­qan­man hina qaqa hina sa­ya­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa ima­pi­pas Dios­man ha­pi­pa­ku­nay­ki­chik­paq. 13 Ñoqam tes­ti­go kani imay­nam Epa­fras­qa qam­ ku­na­paq llam­kas­qan­man­ta, tes­ti­go­taq­mi kani Lao­di­cea llaq­ta­pi kaq­ku­na­paq­pas hi­nas­pa Hie­ra­po­lis llaq­ta­pi kaq­ku­na­paq­pas llam­kas­qan­man­ta. 14 Sa­lu­da­mu­sun­ki­ chik­taq­mi ku­yas­qan­chik doc­tor Lu­cas­pas chay­na­taq waw­qen­chik De­mas­pas.

2099 15 Ño­qa­pa

COLOSENSES 4

par­tey­man­ta­pas sa­lu­day­ka­pu­way­chik­yá Lao­di­cea­pi kaq waw­qe-pa­ nin­chik­ku­na­ta. Sa­lu­day­kuy­chik­taq­yá Nin­fas­ta­pas wa­sin­pi hu­ñu­na­kuq­ku­na­ta­wan. 16 Kay car­t a­t a leey­kus­pay­k i­chik­yá apa­chiy­chik Lao­di­cea­man chay­na­pi chay llaq­ta­pi waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­pas lee­nan­ku­paq. 17 Niy­chik­taq­yá waw­qen­ chik Arqui­po­ta­pas Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa ka­ma­chis­qan­ta paypa su­tin­pi cum­pli­nan­paq. 18 Ño­qa­pa par­tey­man­t a­pas chas­k iy­chik­yá sa­lu­doy­t a. Yu­ya­r iy­chik­yá car­cel­pi kas­qay­ta. Qam­ku­na­paq­mi ma­ña­kuch­ka­ni Se­ñor­nin­chik­pa fa­vor­nin­ta.

TESALONICA LLAQTAMAN APOSTOL PABLOPA PUNTA KAQ CARTASQAN Roma llaq­ta­yoq ru­na­ku­na­pa go­bier­nas­qan Ma­ce­do­nia law­pim karqa Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta, chay llaq­ta­pi­pas Apos­tol Pa­blom Je­su­cris­to­man iñi­chir­qa. Pa­blo­pa wi­lla­kus­qan­tam mana judio kaq ru­na­ku­na ancha­lla­ta­ña mu­nay­kus­pan­ku Je­su­cris­to­man iñir­qa­ku. Judio ru­na­ ku­nam icha­qa Pa­blo­pa con­t ran­pi ha­ta­rir­qa­ku ri­mas­qan­ta har­ka­ku­nan­ku­paq, chay­ray­kum Pa­blo­qa chay llaq­ta­man­ta lloq­sir­qa. Chay­wan­pas pay­ku­na­tam ku­ya­kuy­wan yu­ya­rir­qa hi­ nas­pam pay­ku­na­man­ta ima no­ti­cia­lla­ta­pas ya­cha­kuy­ta mu­nar­qa. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Te­sa­lo­ni­ca­pi iñiq­ku­na Je­su­cris­to­man ha­pi­pa­kus­pa allin tak­ yas­qan­ku­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Dios­ta agra­da­na­paq imay­nam kaw­sa­na­man­ta­pas (1:1-4:12). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Señor Je­sus­pa ku­ti­mu­nan­man­ta (4:13-5:11). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pay­ku­na­ta kall­pan­chas­pan ima­ku­nam ku­nas­qan­man­ta (5:12-28).

1

Cartapa qallariyninmanta

1   Ñoqa Pa­blom Sil­va­no­wan hi­nas­pa Ti­mo­teo­wan apa­chi­muy­ki­ku kay car­ta­ta Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­pi kaq iñiq­ku­na­man, qam­ku­na­qa Dios Tay­ta­wan hi­nas­pa Señor Je­su­cris­to­wan­mi huk­lla kach­kan­ki­chik. Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni qam­ku­na­ ta fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq.

Tesalonica llaqtapi kaq iñiqkunapa allin ejemplonmanta

2 Dios­man­mi gra­cias­ta qo­ni­ku qam­ku­na­man­ta tukuy tiem­po qam­ku­na­paq ma­

ña­kus­pay­ku. 3 Yu­ya­ri­ni­ku­má Dios Tay­tan­chik­pa qay­llan­pi iñiy­ni­ki­chik­man hina llam­kas­qay­ki­chik­ta, ku­ya­kuy­ni­ki­chik­man hina ser­vis­qay­ki­chik­ta hi­nas­pa Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pi con­fia­kus­pa ña­ka­riy­ku­na aguan­tas­qay­ki­chik­ta. 4 Dios­pa ku­yas­qan waw­qepa­niy­ku­na, ya­cha­ni­kum Dios aklla­sus­qay­ki­chik­ta­qa. 5 Qam­ku­na­man Cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­llas­qay­ku­ta­qa manam ri­may­lla­chu-ri­mar­qa­ni­ku, chay­qa cha­ya­mu­sur­qan­ki­chik Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan­mi, che­qap­ta­pu­ni con­ven­ces­qa kas­pay­kum qam­ku­na­man­qa wi­llar­qay­ki­ku. Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas allin­ni­ki­chik­paq­mi allin­ta por­ta­kur­qa­ni­ku. 6 Qam­ku­na­qa ño­qay­ku­pa hi­nas­pa Se­ñor­pa ejem­plon­tam qa­tich­kan­ki­chik, llum­pay­ta ña­ka­rich­kas­pay­ki­chik­pas Dios­pa pa­la­bran­tam chas­kir­qan­ki­chik Chuya Espi­ri­tu­pa ku­si­kuy qo­sus­qay­ki­chik­wan. 7 Chay­na­pim qam­ku­na­qa ejem­plo­ña kach­kan­ki­chik Ma­ce­do­nia lawpi hi­nas­pa Gre­cia lawpi lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq­pas. 8 Qam­ku­na­man­ta qa­llay­kus­pan­mi Se­ñor­pa pa­la­bran­qa wi­lla­kus­qa karqa. Chay­qa wi­lla­kus­qa karqa ma­na­má Ma­ce­do­nia law­lla­pi­chu nitaq Gre­cia law­lla­pi­chu aswan­qa tukuy hi­nas­tin­pim. Dios­man iñis­qay­ki­chik­man­ta­qa 2100

2101

1 TESALONICENSES 1​, ​2

lliw­ñam ya­cha­run­ku chay­mi ño­qay­ku­qa ma­na­ña wi­lla­ku­nay­ku­ña­chu. 9 Pay­ku­na­ñam wi­ lla­kuch­kan qam­ku­na­man imay­nam cha­ya­mus­qay­ku­man­ta­qa hi­nas­pa imay­nam Dios­man iñis­qay­ki­chik­man­ta­qa, wi­lla­kuch­kan­ku­taq­mi tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­ta qe­pan­cha­ku­rus­pa kaw­saq che­qap Dios­ta­ña ser­vis­qay­ki­chik­man­ta­pas. 10 Wi­lla­kuch­kan­ku­taq­mi hanaq pa­cha­ man­ta Dios­pa Chu­rin Jesus ku­ti­mu­nan su­yas­qay­ki­chik­ta­pas. Pay­tam Dios kaw­sa­ri­chir­qa chay­mi pay­pu­ni li­bra­wa­sun­chik hamuq tiem­po­ku­na­pi cas­ti­go­man­ta.

2

Tesalonica llaqtapi Pablopa llamkasqanmanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas wa­tu­ka­mus­qay­ku­qa manam yan­qa­paq­chu karqa. 2 Fi­li­pos llaq­ta­pi ka­mis­qa ña­ka­ri­chis­qa kach­ kap­tiy­ku­pas Dios­nin­chik­mi kall­pan­cha­war­qa­ku chay­mi mana man­cha­kus­pa wi­llar­qay­ki­ku Dios­man­ta allin no­ti­cia­ta, wi­llar­qay­ki­ku­má achka­lla­ña ru­na­ku­na con­tray­ku­pi sa­ya­rich­kap­tin­ku­pas. 3 Wi­llar­qay­ki­ku­qa manam pan­ta­chi­nay­ku­paq­ chu nitaq mana allin mu­nas­qay­ku­ray­ku­chu nitaq enga­ña­nay­ku­ray­ku­chu. 4 Dios­má allin­paq chas­ki­was­pan­ku ku­na­war­qa­ku allin no­ti­cia­ta wi­lla­ku­nay­ku­paq chay­mi wi­lla­kuch­ka­ni­ku. Manam ru­na­ku­na agra­day­ta­chu mu­nach­ka­ni­ku­qa aswan­qa Dios­ tam. Paymi prue­ban son­qoy­ku­ta. 5 Qam­ku­na­ta­qa manam su­maq­lla­ta­ña ri­mas­pa­chu ala­bar­qay­ki­ku, ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas ri­ma­pa­yar­qay­ki­ku­qa manam qoll­qe­ta ku­yas­pay­ku­chu. Dios­pas ya­chan­mi chay­ta­qa. 6 Ma­na­taq­mi mas­kar­qa­ni­ku­pas ru­na­ ku­na­pa ala­bas­qan kay­ta­chu nitaq qam­ku­na­pa otaq wakin ru­na­ku­na­pa ala­bas­qan kay­ta­chu. Mu­nas­pay­ku­qa ka­ma­chi­ki­ku­man­mi karqa Cris­to­pa *apos­tol­nin kas­ qay­ku­ray­ku. 7 Icha­qa qam­ku­na­wan­qa llam­pu son­qo­llam kar­qa­ni­ku. Ño­qay­ku­qa kar­qa­ni­ku wa­wan­ku­na uywach­kaq mama hinam. 8 Qam­ku­na­ta­qa llum­pay­tam ku­yar­qay­ki­ku chay­mi qoy­ta­qa mu­nar­qay­ki­ku Dios­man­ta allin no­ti­cia­lla­ta­ña­chu aswan­qa ki­kiy­ku­pa vi­day­ku­ta­wan­ñam, chay­na­ta­qa mu­nar­qa­ni­ku llum­pay­ta ku­yas­ qay­ku­ray­kum. 9 Waw­qe-pa­niy­ku­na, qam­ku­na­qa yu­yach­kan­ki­chik­mi llam­kas­pay­ku pi­si­pas­qay­ku­ta. Man­tie­ne­ku­nay­ku­paq­mi tu­ta-pun­chaw llam­kar­qa­ni­ku, qam­ku­na­ta­ qa manam gas­ta­chir­qay­ki­ku­chu Dios­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­llas­pay­ku­qa. 10 Qam­ku­nam Dios­pi­wan tes­t i­go kan­k i­chik, iñiq­ku­na­pa qay­llan­pi­qa Dios­ lla­paq­ñam kaw­sar­qa­ni­ku allin­ta ru­ras­pa hi­nas­pa pi­pa­pas mana ima­nis­qan. 11 Ya­chan­k i­chik­mi imay­na­t am tay­t a­qa chu­r in ri­ma­pa­yas­qan­t a, chay­nam ño­qay­ ku­pas qam­ku­na­ta kall­pan­char­qay­ki­ku 12 hi­nas­pam ku­nar­qay­ki­ku Dios­pa chu­rin hina allin­ta kaw­sa­nay­ki­chik­paq. Pay­pu­nim qa­ya­such­kan­ki­chik mu­nay­cha­kus­qan­ man­wan ha­tun­chas­qa ka­nay­ki­chik­man. 13 Chay­ray­kum ño­qay­ku­pas tukuy tiem­po gra­cias­t a qo­ni­ku Dios­man. Ño­qay­ ku wi­llap­tiy­kum Dios­pa pa­la­bran­ta chas­kir­qan­ki­chik, icha­qa manam ru­na­pa ri­mas­qan­ta hi­na­lla­chu aswan­qa Dios­pa che­qap pa­la­bran­ta hinam, chay pa­la­bra­ qa allin­tam ru­rach­kan qam­ku­na iñiq­ku­na­pi. 14 Waw­qe-pa­niy­ku­na, qam­ku­na­qa qa­tich­kan­ki­chik Ju­dea­pi kaq Dios­nin­chik Cris­to Je­sus­pi iñiq­ku­na­pa ejem­plon­tam, pay­ku­na­tam ju­dio­ku­na ña­ka­ri­chir­qa, chay­nam qam­ku­na­ta­pas llaq­ta­ma­si­ki­chik­ ku­na ña­ka­ri­chi­sur­qan­ki­chik. 15 Ju­dio­ku­nam wa­ñu­ra­chir­qa Señor Je­sus­ta hi­nas­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­ta, ña­ka­ri­chi­war­qa­ku­taq­mi ño­qay­ku­ta­pas, Dios­ta mana agra­das­pam llapa ru­na­ku­na­pa con­t ran­pi kach­kan­ku. 16 Sal­va­ku­nan­ku­paq mana judio kaq­ku­na­man allin no­ti­cia wi­lla­nay­ku­tam mi­cha­ku­wan­ku. Chay­na­ta ru­ras­pam aswan mas­ta­raq hu­chan­ku­ta llim­pa­ri­chich­kan­ku, icha­qa ñam cha­ya­ra­ mun­ña pay­ku­na­paq wiñay cas­ti­go.

1 TESALONICENSES 2​-​4

2102

Pablopa yapatawan watukuy munasqanmanta

17 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

ño­qay­ku­qa as tiem­po­lla­paq­mi qam­ku­na­man­ta ka­run­ chas­qa kach­ka­ni­ku, icha­qa son­qoy­ku­pim tukuy tiem­po kach­kan­ki­chik. Ancha­ta mu­nas­pam pro­cu­rach­ka­ni­ku qam­ku­na qa­way­kuy­ta. 18 Chay­ray­kum qam­ku­na wa­tu­kuy­kuy­ta mu­nach­ka­ni­ku. Ñoqa Pa­blom achka ku­ti­ta qam­ku­na­man ha­muy­ ta mu­nar­qa­ni icha­qa *Sa­ta­nas­mi har­ka­ku­r u­war­qa. 19 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to ku­ti­mup­tin­qa ¿ma­na­chum qam­ku­na­ray­ku con­fia­ku­saq­ku? ¿Ma­na­chum qam­ku­na­ ray­ku ku­si­ku­saq­ku? ¿Ma­na­chum qam­ku­na­ray­ku ala­ba­ku­nay­ku­paq pre­mio­ta­pas chas­ki­saq­ku? 20 Qam­ku­na­ray­ku­má Dios­ta ha­tun­cha­saq­ku hi­nas­pa ku­si­ku­saq­ku. 1   Qam­ku­na­man­ta ma­na­ña lla­ki­ku­nay­paq­mi tan­tea­na­ku­rur­qa­ni­ku sa­pa­llay­ña Ate­nas llaq­ta­pi qe­pa­nay­paq. 2 Hi­nas­pam ka­cha­mur­qay­ki­ku waw­qen­chik Ti­mo­ teo­ta. Paymi Dios ser­viy­pi ya­na­pa­wan­ku, ya­na­pa­wan­ku­taq­mi Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia wi­lla­kuy­pi­pas. Paymi iñiy­ni­ki­chik­pi qa­qa­ta hina sa­ya­nay­ki­chik­paq kall­ pan­cha­sun­ki­chik, 3 chay­na­pi chay ña­ka­riy­ku­na­pi ama huk­man­ya­ru­nay­ki­chik­paq. Ya­chan­ki­chik­mi chay­ku­na ña­ka­ri­nan­chik­ta­qa. 4 Qam­ku­na­wan kach­kas­pa­raq­ mi nir­qay­ki­ku ña­ka­ri­nan­chik­man­ta­qa, ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­má chay­ku­na­qa su­ce­de­kur­qa. 5 Chay­ray­kum Ti­mo­teo­ta ka­cha­mur­qa­ni qam­ku­na­man­ta ma­na­ña lla­ki­ku­nay­paq hi­nas­pa iñiy­ni­ki­chik­man­ta wi­lla­wa­nan­paq, yan­qa­ña­taq ten­ta­kuq *Sa­ta­nas ten­ta­ru­sun­ki­chik­man hi­nap­tin llam­kas­qay­ku­pas yan­qa­paq ka­run­man. 6 Ti­mo­teo ku­t i­ra­mus­pan­ña­taq­mi iñiy­ni­ki­chik­man­ta­wan ku­ya­kuy­ni­ki­chik­man­ta, allin no­ti­cia­ta wi­lla­war­qa­ku. Qam­ku­nas tukuy tiem­po yu­ya­was­pay­ki­ku ri­kuy­kuy­ ta mu­na­wan­ki­ku imay­nam ño­qay­ku­pas qam­ku­na­ta ri­kuy­kuy mu­nas­qay­ku­ta hina. 7 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na chay no­t i­cia­ta­má, qam­ku­na­man­ta chas­kir­qa­ni­ku, ancha­tam con­sue­la­kur­qa­ni­ku iñis­qay­ki­chik­wan, sin­chi lla­kis­qa hi­nas­pa wa­qas­qa kach­kas­ pay­ku­pas. 8 Se­ñor­pi qaqa hina sa­yas­qay­ki­chik­wan­mi ku­sis­qa kaw­sach­ka­ni­ku. 9 Qam­ku­na­ray­kum llum­pay­ta Dios­man gra­cias­ta qo­ni­ku paypa qay­llan­pi sin­chi ku­ si­chi­was­qay­ki­ku­man­ta. 10 Tukuy tiem­pom llum­pay­ta ma­ña­kuch­ka­ni­ku qam­ku­na­ta ri­kuy­ku­nay­ku­paq, chay­na­pi iñiy­ni­ki­chik pi­sip­tin hun­tay­ka­chi­nay­ku­paq. 11 Kikin Dios Tay­t an­chik­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pi­wan ñan­niy­ku­t a ki­ cha­ri­chun qam­ku­na­man ha­mu­nay­ku­paq. 12 Se­ñor­yá mas­ya­chi­chun hi­nas­pa llim­pa­ri­chi­chun ku­ya­na­kuy­ni­ki­chik­ta, llim­pa­ri­chi­chun­taq­yá lla­pa­llan ru­na­ ku­na­paq­pas imay­nam qam­ku­na­paq ku­ya­kuy­niy­ku kas­qan­ta hina. 13 Se­ñor­yá iñiy­ni­ki­chik­pi tak­ya­chi­sun­ki­chik Dios Tay­tan­chik­pa qay­llan­pi mana hu­cha­yoq ka­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa pay­lla­paq­ña kaw­sa­nay­ki­chik­paq, chay­na­qa ka­chun Se­ ñor­nin­chik Je­su­cris­to pay­lla­paq­ña lla­pa­llan sa­paq­chas­qa­ku­na­wan ha­mup­tin­yá.

3

4

Diospa agradonpaq kawsanamanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­tam ya­cha­chir­qay­ki­chik Dios­ta agra­das­pa kaw­sa­nay­ki­chik­paq. Chay­na­ta­má kaw­sach­kan­ki­chik, Señor Je­sus­ray­ku rue­ ga­kus­pam ma­ña­kuy­ki­ku aswan mas­ta­raq chay­na­ta kaw­sa­nay­ki­chik­paq. 2 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­ñam Señor Je­sus­pa ka­ma­chi­kuy­nin qo­mus­qay­ku­ ta. 3 Dios­qa munan mana hu­cha­yoq ka­nay­ki­chik­tam hi­nas­pa mana hu­cha­pa­kuq ka­nay­ki­chik­tam. 4 Sa­pa­ka­ma­yá war­mi­yoq kay­chik ama hu­cha­lli­kus­pa hi­nas­pa res­pe­tay­ta ya­chas­pa. 5 Amayá mana allin­ku­na­ta­qa mu­nay­chik­chu Dios mana req­siq ru­na­ku­na hi­na­qa. 6 Chay­na­qa amayá pipas waw­qen­ta­qa ofien­de­chun­chu nitaq enga­

2103

1 TESALONICENSES 4​, ​5

ña­chun­chu. Se­ñor­qa tukuy chay­ku­na­ta­qa ven­ga­kun­qam. Ñam chay­ku­na­man­ta­qa wi­llar­qay­ki­ku­ña. 7 Dios­qa qa­ya­war­qan­chik manam hucha vi­da­pi pu­ri­na­paq­chu, aswan­qa pay­lla­paq­ña kaw­sa­na­paq­mi. 8 Chay­na­qa kay nis­qay­ku­na des­pre­ciaq­qa des­ pre­cian manam ru­na­ta­chu aswan­qa Chuya Espi­ri­tu qo­suq­ni­ki­chik Dios­tam. 9 Waw­qe-pa­nin­t in ku­ya­na­kuy­man­t a­qa ma­na­ñam ne­ce­si­t an­k i­chik­ña­chu qell­qa­mu­nay­ta, Dios­qa ñam ya­cha­chi­sur­qan­ki­chik­ña ku­ya­na­ku­na­man­ta­qa. 10 Chay­na­má ru­rach­kan­k i­chik Ma­ce­do­nia lawpi lla­pa­llan waw­qe-pa­ni­ku­na­wan­ pas, chay­wan­pas rue­ga­kuy­ki­chik­mi aswan mas­ta­raq ku­ya­na­ku­nay­ki­chik­paq. 11 Haw­ka­lla kaw­sa­kuy­t a mu­nas­pa­yá, ocu­pa­kuy­chik ima­pas ru­ra­nay­k i­chik­pi, ka­ma­chis­qay­ku­pi hi­na­yá llam­kay­chik­pas 12 chay­na­pi Dios­ta mana req­siq­ku­na­pas res­pe­ta­su­nay­ki­chik­paq chay­na­taq ima­pas mana pi­si­pu­su­nay­ki­chik­paq. Señor Jesuspa kutimunanmanta

13 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, mu­nach­ka­ni­ku­taq­mi wa­ñuq­ku­na­man­ta ya­cha­nay­ki­chik­ta­pas

chay­na­pi mana con­fian­za­yoq­ku­na hina ama lla­ki­ku­nay­ki­chik­paq. 14 Jesus wa­ñu­kus­pa kaw­ sa­ri­mus­qan­ta creep­tin­chik­qa Dios­mi Je­sus­ta­wan pu­sa­mun­qa kaw­sa­ri­chis­qan iñiq­ku­na­ta. 15 Kay­ku­na­ta­qa ni­ki­ku kikin Se­ñor­pa nis­qan­man hinam, Se­ñor­pa ku­ti­mu­nan­ka­ma qe­pas­pa kaw­saq­ku­na­qa manam pun­ta­sun­chu wa­ñuq­ku­na­ta­qa. 16 Kikin Se­ñor­pu­nim uray­ka­mun­qa hanaq pa­cha­man­ta ka­ma­chi­kuy qa­pa­riy­nin­wan, *angel­ku­na­ta ka­ma­chiq­ pa qa­ya­kuy­nin­wan hi­nas­pa Dios­pa cor­ne­ti­llan­pa qa­pa­riy­nin­wan hi­nap­tin­mi pun­ta­ta kaw­sa­ri­mun­qa Cris­to­pi iñiq wa­ñuq­ku­na. 17 Chay­man­tam kay pa­cha­pi­raq kaw­saq­ku­na pay­ku­na­wan kuska alto­man ho­qa­ris­qa ka­sun­chik pu­yu­ku­na­pa ukun­man Se­ñor­wan tu­pa­ nan­chik­paq, pay­wan­mi wi­ñay­paq ka­sun­chik. 18 Kay nis­qay­wan­yá kall­pan­cha­na­kuy­chik. 1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, tiem­po­ku­na­man­ta­wan pun­chaw­ku­na­man­tam icha­qa mana ne­ce­sa­rio­chu qell­qa­mu­nay. 2 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas Se­ñor­qa ha­mun­qa mana ya­chas­qan­chik pun­chaw­pim, payqa ha­mun­qa tu­ta­llan suwa ha­much­kaq hinam. 3 Ru­na­ku­nam nin­qa­ku: “Haw­ka­ñam, se­gu­ro­ñam kach­kan­chik” nispa, hi­nach­kap­tin­mi qon­qay­lla­man­ta pu­chu­ka­run­qa­ku, do­lor­wan ha­pi­chi­kuq warmi hinam kan­qa­ku, ma­ na­pu­ni­má llup­tin­qa­ku­chu. 4 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­nam icha­qa mana tu­ta­pi­chu kach­kan­ki­chik, chay­na­qa ha­mu­nan pun­chaw­qa manam suwa hi­na­chu ta­ri­mu­sun­ki­chik. 5 Qam­ku­na­qa kan­chay­man­ta hi­nas­pa pun­chaw­man­ta kaqmi lla­pa­llay­ki­chik kan­ki­chik, ño­qan­chik­qa kan­chik manam tu­ta­yay­man­ta kaq­chu. 6 Chay­na­qa amayá wa­kin­ku­na hina pu­ñu­kuq­lla­chu kasun, aswan­qa rik­chas­pa­yá cui­da­ku­sun­chik. 7 Pu­ñuq­ku­na­qa tutam pu­ñun­ku, sin­kaq­ku­na­pas tu­ta­taq­mi sin­kan­ku. 8 Pun­chaw­man­ta kaq­ku­na­yá icha­qa cui­ da­ku­sun­chik, sol­da­do­pa qas­qon har­kaq­wan chu­ra­kuq hi­na­yá iñiy­nin­chik­wan chay­na­taq ku­ya­kuy­nin­chik­wan har­ka­chi­ku­sun, sal­vas­qa kas­qan­chik­yá ka­chun har­kaq casco hina. 9 Dios­qa chu­ra­war­qan­chik manam cas­ti­ga­wa­nan­chik­paq­chu aswan­qa Je­su­cris­to­pa ru­ ras­qan­wan sal­vas­qa ka­nan­chik­paq­mi. 10 Je­su­cris­tom ño­qan­chik­ray­ku wa­ñur­qa chay­na­pi kaw­sas­pa­pas otaq wa­ñus­pa­pas pay­wan kuska ka­nan­chik­paq. 11 Chay­na­qa kunan ru­ras­ qay­ki­chik­pi hi­na­yá kall­pan­cha­na­kuy­chik hi­nas­pa ya­na­pa­na­kuy­chik.

5

Iñiqkunata Pablo kallpanchasqanmanta

12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

qam­ku­na ukupi llam­kaq­ku­na­paq­yá ka­chun req­si­ kuy­ni­ki­chik, pay­ku­na­qa­ri­ki Se­ñor­pa ran­tin­pim ka­ma­chi­such­kan­ki­chik hi­nas­pa con­se­ja­such­kan­ki­chik. 13 Llam­kas­qan­ku­ray­ku­yá pay­ku­na­ta­qa sin­chi­ta ku­yay­chik hi­nas­pa­yá qam­ku­na­pu­ra­pas haw­ka­lla kaw­sa­kuy­chik.

1 TESALONICENSES 5 14 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na

2104

rue­ga­ka­muy­ki­kum qe­lla­ku­na­ta­pas anya­nay­ki­chik­paq, huk­man­yas­qa­ku­na­ta­pas kall­pan­cha­nay­ki­chik­paq, mana kall­pa­yoq­ku­na­ta­pas ya­ na­pa­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa lla­pa­llan­wan­pas pa­cien­cia­ku­nay­ki­chik­paq. 15 Amayá pipas mana allin ru­raq­ku­na­man­qa mana allin­wan­qa ku­t i­chi­chun­chu, qam­ku­na­pu­ra­qa tukuy tiem­po­yá allin kaq­ku­na­ta ru­ray­chik, chay­na­ta­yá ru­ray­ chik lla­pa­llan­wan­pas. 16 Tukuy tiem­po­yá ku­sis­qa kay­chik. 17 Tukuy tiem­po­yá Dios­t a ma­ña­kuy­chik. 18 Tukuy ima­man­t a­yá Dios­man gra­cias­t a qoy­chik, chay­na­t am Dios munan Je­su­ cris­to­pi kas­qay­ki­chik­ray­ku. 19 Chuya Espi­r i­t u­pa ru­ray­nin­t a­qa amayá ama­chay­chik­chu. 20 Amayá des­pre­ ciay­chik­chu Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa nis­qan­ku­ta­qa. 21 Tukuy ima nis­qan­ku­ta prue­bas­pa­yá allin kaqta wa­qay­chay­chik. 22 Wa­qay­cha­kuy­chik­yá tukuy mana allin­ku­na­man­ta. 23 Haw­ka­yay qokuq kikin Dios­nin­chik­yá espi­r i­t uy­k i­chik­t a, almay­k i­chik­t a hi­nas­pa cuer­poy­ki­chik­ta lliw­ta chu­yan­chay­ku­chun, mana hu­cha­yoq­ta­yá wa­ qay­cha­sun­ki­chik Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to ha­mu­nan­ka­ma. 24 Qa­ya­suq­ni­ki­chik­qa con­fia­ku­na­paq­mi, chay­ray­kum payqa cum­plin­qa. 25 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ma­ña­kuy­chik­yá ño­qay­ku­paq­pas. 26 Lla­pa­llan waw­qen­chik­ku­na­t a­yá sa­lu­day­kuy­chik abra­zo­wan. 27 Se­ñor­pa su­t in­pim ka­ma­chi­k i­chik, kay car­t a­t a­qa leey­chik­yá lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq­pas. 28 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá fa­vo­re­ce­sun­k i­chik.

TESALONICA LLAQTAMAN APOSTOL PABLOPA ISKAY KAQ CARTASQAN Pa­blo­pa punta apa­chis­qan car­ta­wan­mi Te­sa­lo­ni­ca­pi iñiq­ku­na pan­tay­pi hina ri­ku­ri­r ur­ qa­ku. Pay­ku­na­paq­mi rik­cha­kur­qa Je­su­cris­to­pa ku­ti­muy­nin­qa cha­ya­ra­mus­qan­paq­ña. Chay pan­tay­ku­na­man­ta pay­ku­na­ta hor­qo­nan­paq­mi kay car­ta­ta Pablo qell­qar­qa (3:6-12). Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta hi­nas­pa Je­su­cris­to ku­ti­mus­pan juz­ga­nan­man­ta (1:1-12). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to ku­ti­mup­tin ima­ku­nam pa­sa­nan­man­ta (2). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Cris­to­man iñiq­ku­na­qa imay­nam kaw­sa­nan­ku­man­ta hi­nas­pa des­pe­di­kus­qan­man­ta (3). Wi­lla­kun­taq­mi Pa­blo­pa kayna con­se­jas­qan­man­ta­pas: “Pipas mana llam­kay­ta mu­nas­pa­qa ama­taq mi­ku­chun­chu” nispa (3:10).

1

Cartapa qallariyninmanta

1   Ñoqa Pa­blom Sil­va­no­wan hi­nas­pa Ti­mo­teo­wan apa­chi­muy­ki­ku kay car­ ta­ta Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­pi iñiq­ku­na­man, qam­ku­na­qa Dios Tay­ta­wan hi­nas­pa Señor Je­su­cris­to­wan­mi huk­lla kach­kan­ki­chik. 2 Dios Tay­ta­ta­wan Señor Je­su­cris­ to­tam ma­ña­kuch­ka­ni qam­ku­na­ta fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq.

Jesucristo kutimuptin Diospa juzgananmanta

3 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­man­tam Dios­man tukuy tiem­po gra­cias­ta qo­nay­ku, allin­má chay­qa, chay­na­ta­qa ru­ra­nay­ku qam­ku­na­pa iñiy­ni­ki­chik ya­pa­kus­qan­ray­kum chay­na­taq sa­pa­ka­ma­pa ku­ya­na­kuy­ni­ki­chik mi­ras­qan­ray­kum. 4 Qa­ti­ka­chas­qa kas­pay­ ki­chik­pas chay­na­taq ña­ka­ri­chis­qa kas­pay­ki­chik­pas pa­cien­cia­wan hi­nas­pa iñiy­wan aguan­tas­qay­ki­chik­ray­kum Dios­man iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kuy­nin­ku­pi qam­ku­na­man­ta ala­ba­ku­ni­ku. 5 Kayqa qa­wa­chi­wan­chik Dios­pa jui­cion­qa justo kas­qan­tam, qam­ku­na­qa Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­paq­ñam *kan­ki­chik, chay­ray­kum ña­ka­rich­kan­ki­chik­pas. 6 Dios­qa jus­tom, qam­ku­na ña­ka­ri­chi­suq­ni­ki­chik­ta­qa chay­na ña­ka­riy­wan­taq­mi ña­ka­ri­chin­qa. 7 Kunan ña­ka­riq­ku­na­man­mi wi­ñay­paq sa­may­ta qo­sun­ki­chik ño­ qay­ku­man­wan, chay­na­ta­qa qo­sun­ki­chik Señor Je­su­cris­to hanaq pa­cha­man­ta atiy qos­qan angel­nin­ku­na­wan ru­pach­kaq ni­na­pi hina ri­ku­ri­mus­pan­mi. 8 Hi­nas­pam Dios mana req­siq­ku­na­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­sus­man­ta allin no­ti­cia mana ka­su­kuq­ku­na­ta ven­ga­kun­qa. 9 Pay­ku­na­qa wi­ñay­paq cas­ti­gas­qa kas­pam Se­ñor­pa qay­llan­man­ta hi­

2105

2 TESALONICENSES 1​, ​2

2106

nas­pa su­ma-su­maq atiy­nin­man­ta qar­qos­qa kan­qa­ku. 10 Pay­lla­paq­ña kaw­saq­ku­nam chay pun­chaw­pi Se­ñor­ta ala­ban­qa­ku hi­nap­tin­mi llapa iñiq­ku­na­pas admi­ra­kun- qa­ ku, chay­pim qam­ku­na­pas kan­ki­chik wi­llas­qay­ku­ta crees­qay­ki­chik­ray­ku. 11 Chay­ray­kum tukuy tiem­po ma­ña­puy­k i­ku. Dios­nin­chik­yá qes­pi­chi­sun­k i­chik qa­ya­sus­qay­ki­chik­man hina, atiy­nin­wan­yá cum­pli­chun tukuy allin mu­nas­qay­ ki­chik­ta, cum­pli­chun­taq­yá iñiy­ni­ki­chik­wan ru­ras­qay­ki­chik­ta­pas. 12 Chay­na­pim Dios­nin­chik hi­nas­pa Señor Je­su­cris­to fa­vo­re­ce­sup­ti­ki­chik Señor Je­sus­pa sutin ha­tun­chas­qa kanqa qam­ku­na­pi, pay­pi­taq­mi qam­ku­na­pas ha­tun­chas­qa kan­ki­chik.

2

Chinkananpaq citasqa runamanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Señor Je­su­cris­to­pa ha­mu­nan­man­ta­wan pay­wan kuska hu­ñu­na­ku­nan­chik­man­tam rue­ga­ka­muy­ki­chik. 2 Amayá fa­ci­lla­ta­qa pipas chaq­wa­ru­sun­ki­chik­chu, ama­taq­yá man­cha­ri­kuy­chik­chu “Se­ñor­pa ku­ti­mu­ nan pun­chaw­qa cha­ya­ra­mun­ñam” nispa wi­lla­sup­ti­ki­chik­pas. Wi­lla­sun­ki­chik­qa Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan ri­mach­kaq hi­na­raq­mi, sumaq pa­la­bra­wan­raq­mi hi­nas­pa car­tay­ku­ta­pas chas­kich­kaq hi­na­raq­mi. 3 Amayá pi­wan­pas enga­ña­chi­kuy­chik­chu, pun­ta­ta­qa ru­na­ku­nam Dios­ta qe­pan­cha­kun­qa­ku hi­nap­tin­mi ri­ku­ri­mun­qa leyta mana ka­su­kuq runa, chay ru­na­qa chin­ka­nan­paq ci­tas­qa­ñam kach­kan. 4 Paymi ha­ta­ris­pa ha­tun­cha­kun­qa Dios­pa su­tin­wan su­ti­cha­kuq­ku­na­pa con­tran­pi­wan yu­ pay­cha­na kaq­ku­na­pa con­t ran­pi­pas. Dios­pa tem­plon­pi ti­yay­kus­pa­raq­mi “Dios­mi kani” nispa Dios tu­kun­qa. 5 ¿Ma­na­chu yu­yan­ki­chik qam­ku­na­wan kach­kas­pay­raq chay­ku­na nis­qay­ta­qa? 6 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­mi chay­ta­qa kunan imam har­kas­qan­ta chay­na­pi imam tiem­pon­pi­ña ri­ku­ri­mu­nan­paq. 7 Chay pa­kas­qa kaq­raq mana allin­pa espi­ri­tun­ qa ñam obrach­kan­ña, icha­qa chay har­kaq­nin­pa su­chu­ri­na­llan­ta­ñam su­yach­kan. 8 Hi­nap­t in­mi ri­ku­ri­mun­qa leyta mana ka­su­kuq runa. Pay­tam Señor wa­ñu­chin­qa sa­may­llan­wan, kan­cha­ris­tin ri­ku­ri­mus­pan­mi pay­ta­qa chin­ka­ra­chin­qa. 9 Leyta mana ka­su­kuq ru­na­qa ha­mun­qa *Sa­ta­nas­pa kall­pan­chas­qan­mi, llu­lla­kus­pan­mi ru­ ran­qa admi­ra­kuy­paq mi­la­gro­ku­na­ta hatun atiy­nin­wan. 10 Imay­ma­na enga­ño­wan­mi pu­san­qa lla­pa­llan chin­ka­nan­paq kaq­ku­na­ta sal­va­ku­nan­ku­paq che­qap ya­cha­chi­kuy chas­kiy­ta mana mu­nas­qan­ku­ray­ku. 11 Dios­mi pay­ku­na­man ka­cha­mun enga­ñaq­nin­ ku­ta llu­lla kaq­ku­na­pi cree­nan­ku­paq. 12 Lla­pa­llan­kum che­qap­pi mana crees­pan­ku mana allin­ku­na­man­ta­raq ku­si­kun­ku chay­na­pi cas­ti­gas­qa ka­nan­ku­paq. 13 Se­ñor­pa

Iñiqkunata Pablo kallpanchasqanmanta

ku­ya­kus­qan waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ño­qay­ku­qa tukuy tiem­pom gra­cias­ta qo­nay­ku Dios­man qam­ku­na­man­ta. Dios­mi pun­ta­man­ta­raq aklla­sur­qan­ ki­chik Espi­ri­tu­pa chu­yan­cha­sus­qay­ki­chik­wan chay­na­pi che­qap kaqta chas­kis­pa sal­va­ku­nay­ki­chik­paq. 14 Chay­paq­má qa­ya­sur­qan­ki­chik allin no­ti­cia­ta wi­llas­qay­ ku­wan chay­na­pi Señor Je­su­cris­to­pa req­sis­qa kay­nin­ta hay­pa­nay­ki­chik­paq. 15 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, tak­yas­pa­yá ha­t a­lliy­chik si­miy­ku­wan hi­nas­ pa car­tay­ku­wan ya­cha­chi­mus­qay­ku­ta. 16 Kikin Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­wan Dios Tay­tan­chik­mi fa­vo­re­ce­wan­chik, ku­ya­was­pan­chik­mi wi­ñay­paq con­sue­la­wan­chik con­fian­za­ta qospa. 17 Pay­pu­ni­yá son­qoy­ki­chik­ta kall­pan­cha­chun hi­nas­pa­yá tak­ya­ chi­sun­ki­chik tukuy ru­ray­ni­ki­chik­pi­wan allin ri­may­ni­ki­chik­pi.

2107

3

2 TESALONICENSES 3

Diosta mañapuwayku

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ño­qay­ku­paq­pas Dios­ta­yá ma­ña­kuy­chik chay­na­pi paypa pa­la­bran­ta mi­ra­chip­tiy­ku Dios­ta ala­bas­pa qam­ku­na hina chas­ki­ nan­ku­paq. 2 Ma­ña­kuy­chik­taq­yá daño ruraq mana allin ru­na­ku­na­man­ta Dios li­bra­wa­nan­ku­paq­pas, ma­na­mi­ki lla­pa­llan­ku­chu iñin­ku­qa. 3 Se­ñor­qa con­fia­ku­ na­paq­mi, paymi allin­ta tak­ya­chis­pa mana allin­ku­na­man­ta wa­qay­cha­sun­ki­chik. 4 Se­ñor­pim con­fia­kuch­ka­ni­ku ka­ma­chis­qay­ku­t a ru­ra­nay­k i­chik­man­t a­qa, chay­t a­ qa­ri­ki ñam ru­rach­kan­ki­chik­ña. 5 Se­ñor­yá ya­na­pa­chun son­qoy­ki­chik­ta chay­na­pi Dios­pa ku­ya­kuy­nin­ta­wan Cris­to­pa pa­cien­cian­ta hay­pa­nay­ki­chik­paq.

6 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Llamkanamanta

ka­ma­chi­muy­ki­kum Señor Je­su­cris­to­pa su­tin­pi, ka­run­cha­ kuy­chik­yá qella waw­qe-pa­ni­ku­na­man­ta, pay­ku­na­qa manam ya­cha­chis­qay­ku­man hi­na­chu kaw­sach­kan­ku. 7 Qam­ku­na­qa ya­chan­ki­chik­ñam ño­qay­ku hina imay­nam kaw­say­ta­qa. Qam­ku­na­wan kas­pay­ku­qa manam qe­lla­kur­qa­ni­ku­chu. 8 Manam pipa mi­kuy­nin­ta­pas ma­ña­kur­qa­ni­ku­chu de­bal­de­qa, aswan­qa tu­ta-pun­chaw pi­si­pas­ pam llam­kar­qa­ni­ku mi­ku­nay­ku­paq, chay­na­pim pi­ta­pas mana gas­ta­chir­qa­ni­ku­chu. 9 De­ber­ni­ki­chik­man hi­na­qa ya­na­pa­wan­ki­ku­man­mi karqa, icha­qa chay­ta­qa ru­rar­ qa­ni­ku qam­ku­na­paq ejem­plo ka­nay­ku­paq­mi chay­na­pi qam­ku­na­pas ño­qay­ku hina ru­ra­nay­ki­chik­paq. 10 Qam­ku­na­wan kach­kas­pay­ku­raq­mi nir­qay­ki­ku: —Pipas llam­kay­ta mana mu­nas­pa­qa ama mi­ku­chun­chu —nispa. 11 Uya­r i­ni­kum, qam­ku­na uku­pis kach­kan­raq qe­lla­ku­na, mana ima­pi­pas llam­kas­pas ru­na­ku­na­pa asun­ton­man cha­pu­kuch­kan­ku. 12 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­ to­ray­kum chay­na kaw­saq­ku­na­ta ka­ma­chis­pa anya­mu­ni­ku, haw­ka­lla llam­kas­pa­yá chay­wan mi­ku­chun­ku. 13 Qam­ku­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, allin­ku­na ru­ray­ta­qa amayá amiy­chik­chu. 14 Kay car­ta­wan ni­mus­qay­ku­ta pipas mana ka­su­kup­tin­qa, chay ru­na­ta­yá req­si­pay­kuy­chik hi­nas­pa­yá ama huk­lla­wa­kuy­chik­chu chay­na­pi pen­qa­ku­nan­paq. 15 Icha­qa amayá ene­mi­ go­ta hi­na­chu qa­way­chik aswan­qa Se­ñor­pi iñiq­ma­si­ki­chik­ta hi­na­yá anyay­kuy­chik. 16 Haw­ka­yay

Cartapa tukuyninmanta

qokuq Se­ñor­yá tukuy tiem­po hi­nas­pa tukuy ima­pi­pas haw­ka­yay­ta qo­sun­ki­chik. Lla­pay­ki­chik­wan­yá Señor ka­chun. 17 Ñoqa Pa­blom sa­lu­da­muy­k i­chik ki­k iy­pu­ni qell­qa­mus­pay hi­nas­pa car­t a­t a­pas ki­kiy­pu­ni fir­ma­mus­pay, lla­pa­llan car­tay­ku­na­pi­pas hina kay­na­lla­tam fir­ma­mu­ni. 18 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá lla­pa­llay­k i­chik­t a fa­vo­re­ce­sun­k i­chik.

TIMOTEOMAN APOSTOL PABLOPA PUNTA KAQ CARTASQAN Ti­mo­teo­man­mi Apos­tol Pablo qell­qar­qa iskay car­ta­ku­na­ta, kaymi punta kaq car­tan. Kayna car­ta­ku­na­tam su­ti­chan­ku “iñiq­ku­na mi­chiq­ku­na­man car­ta­ku­na” nispa. Ti­mo­teo­pa ma­man­mi karqa judio cas­ta­man­ta, tay­tan­ña­taq­mi karqa Gre­cia na­cion­ni­yoq runa. Pa­blom Ti­mo­teo­wan req­si­na­kur­qa Lis­t ra llaq­ta­pi (He­chos 16:1-3). Ti­mo­teo­qa ka­r ur­qa Pa­blo­pa ancha ku­yas­qan­mi hi­nas­pa ancha ya­na­paq­nin­mi. Kay car­ta­qa iskay par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun pan­ta­chi­kuq­ku­na­ta mana uya­ri­na­man­ta, hu­ñu­na­kuy­nin­ku­pi imam ru­ra­nan­ku­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi hu­ñu­na­kuy­nin­ku­pi ka­ma­chi­kuq­ku­na­man­ta­pas (1-3). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun mo­zo­lla­raq kay­nin­pi imay­nam Ti­mo­teo­qa Je­su­cris­to­ man iñiq­ku­na­ta mi­chi­nan­man­ta (4-6).

1

1   Ku­yas­qay

Cartapa qallariyninmanta

Ti­mo­teo, Ñoqa Pa­blom Cris­to Je­sus­pa *apos­tol­nin kani sal­vaq­ nin­chik Dios­wan con­fia­kus­qan­chik Cris­to Jesus ka­ma­chi­was­qan­ray­ku. 2 Iñi­chis­qay­ray­kum qamqa kanki che­qap chu­r iy hina. Dios Tay­t an­chik­t a­wan Se­ñor­nin­chik Cris­to Je­sus­tam ma­ña­kuch­ka­ni qamta fa­vo­re­ce­sus­pay­ki lla­ki­pa­ya­ri­ ku­su­nay­ki­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­paq. 3 Ma­ce­do­nia

Mana allin yachachikuykunamanta

law­man ris­pay rue­ga­kus­qay­man hi­na­yá que­day­kuy Efeso llaq­ta­pi wa­kin­ku­na­ta ka­ma­chi­nay­ki­paq chay­na­pi amaña sapaq ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta ya­cha­chi­ nan­ku­paq. 4 Ama­taq­yá ka­su­chun­ku­chu cuen­to­ku­na­ta­pas nitaq abue­lo­ku­na­pa su­tin­man­ta ma­na­ña tukuy atina lis­ta­ta­pas. Tukuy kay­ku­na­wan­qa yanqa ati­pa­na­kuy­lla­man­mi cha­ yan­ku. Manam ya­na­pan­chu Dios­pi con­fia­kus­pa paypa mu­nas­qan­ta ru­ra­na­paq­qa. 5 Kay ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa che­qap­t a­pu­ni ku­ya­na­ku­nan­chik­paq­mi, chay ku­ya­na­ kuy­qa hamun lim­pio son­qo­man­tam, allin con­cien­cia­yoq­man­tam hi­nas­pa che­qap iñiy­ni­yoq­man­tam. 6 Wa­kin­ku­nam chay­na kaw­sa­kuy­man­ta ka­run­cha­ku­rus­pa yanqa ati­pa­na­kuy­ku­na­pi pan­ta­r un­ku. 7 Pay­ku­na­qa mana entien­dech­kas­pan­ku­pas Bi­blia­man­ta ya­cha­chiy­ta­raq­mi mu­nan­ku. Che­qap­lla­ta­ña ri­mach­kas­pa­pas manam ya­chan­ku­chu imam nis­qan­ku­ta­qa. 8 Ya­chan­chik­mi ka­ma­chi­kuy­ku­na­qa allin kas­qan­ta, chay­ta­qa su­maq­ta entien­ des­pam ya­cha­chi­na. 9 Ya­chas­qan­chik­pi hi­na­pas leyqa qosqa karqa manam allin ru­na­ku­na­paq­chu aswan­qa mana ka­su­kuq­ku­na­paq­wan re­bel­de­ku­na­paq­mi, Dios 2108

2109

1 TIMOTEO 1​, ​2

mana ado­raq­ku­na­paq­wan hu­cha­sa­pa­ku­na­paq­mi, hu­cha­lla­pi pu­riq­ku­na­paq­wan mana dios­ni­yoq­ku­na­paq­mi hi­nas­pa tay­ta-ma­man wa­ñu­chiq- ku­na­paq­wan runa wa­ñu­chiq­ku­na­paq­mi. 10 Leyqa hu­cha­pa­kuq­ku­na­paq­mi, qa­ri­pu­ra ka­kuq­ku­na­paq­mi, ru­na­ma­sin su­waq­ku­na­paq­mi, llu­lla­kuq­ku­na­paq­mi, yan­qa­pas-yan­qa Dios­pa sutin ri­ maq­ku­na­paq­mi hi­nas­pa allin ya­cha­chi­kuy­ku­na­pa con­tran­pi kaq­ku­na­paq­mi. 11 Chay allin ya­cha­chi­kuy­qa yu­pay­chas­qan­chik Dios­pa ku­na­was­qan ancha allin no­ti­ciam. 12 Se­ñor­nin­chik

Diosman graciasta Pablo qosqanmanta

Je­su­cris­tom con­fian­za­paq ha­pi­was­pan ser­viq­nin ka­nay­paq akllay­ku­war­qa hi­nas­pa kall­pan­chay­ku­war­qa chay­mi llum­pay­ta agra­de­ce­ku­ni. 13 Ñaw­paq­t a­qa payta insul­t as­pay­mi ña­ka­r i­chir­qa­ni­t aq pay­man iñiq­ku­na­t a­pas, chay­na­ta ru­ras­pa­má pay­ta­qa pi­ña­chir­qa­ni. Chay­wan­pas payqa lla­ki­pa­ya­ri­ku­war­ qam ma­na­raq allin­ta ya­chas­pay ma­na­raq iñis­qay­ray­ku. 14 Se­ñor­nin­chik llum­pay­ta fa­vo­re­ce­was­pan­mi kall­pan­cha­war­qa cree­nay­paq hi­nas­pa ku­ya­kuq ka­nay­paq, chay­qa ta­ri­kun Cris­to Je­sus­lla­pim. 15 Che­qap­mi kayqa, lliw­mi cree­nan­chik, Je­su­cris­tom kay pa­cha­man ha­mur­ qa hu­cha­sa­pa­ku­na­ta sal­va­nan­paq, pay­ku­na­man­ta­qa aswan hu­cha­lli­kuq­raq­mi kani. 16 Chay­wan­pas Dios­mi lla­ki­pa­ya­riy­ku­was­pan pa­cien­ciay­ku­war­qa pun­ta­ta hi­nas­pam lliw ru­na­ku­na­man qa­wa­chir­qa Je­su­cris­to­man iñi­kus­pa­lla ñoqa hina wi­ñay­paq­ña kaw­sa­nan­ku­paq. 17 Chay­ray­ku­yá Dios­ta yu­pay­chas­pa ha­tun­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq. Payqa mana wañuq kas­pam wi­ña-wi­ñay­paq mu­nay­cha­kuch­kan, payqa mana rikuy ati­nam. Chu­lla­llam Dios­qa. Amén. 18 Ti­mo­teo, chu­r iy hina kap­t i­k im ka­ma­chi­muy­k i kayta: ñaw­paq­man­t a­raq qan­man­ta nis­qan­ku­ta uya­ris­pa­yá allin pe­leach­kaq sol­da­do hina se­guiy mayna sa­sa­ña kap­tin­pas. 19 Con­cien­ciay­ki­pa ni­sus­qay­ki­ta­yá ruray iñis­qay­ki­pi se­guis­ pa. Chay­man hina mana kaw­saq­ku­na­qa ya­ku­pi he­qe­pach­kaq hinam iñiy­nin­ku­ta chin­ka­ra­chin­ku. 20 Chay­na­tam pan­ta­r ur­qa­ku Hi­me­neo­wan Ale­jan­dro­pas. Chay­mi ri­mas­qan­ku­wan Dios­ta ma­na­ña pi­ña­chi­nan­ku­paq qoy­ku­ni *Sa­ta­nas­pa ma­kin­man.

2

Imaynam Dios adorananchikmanta

1   Ima­man­ta­pas pun­ta­ta­qa Dios­nin­chik­tam ma­ña­ku­nan­chik lla­pa­llan ru­na­ku­na­ paq, pay­ku­na­paq­mi ora­ku­nan­chik rue­ga­ku­nan­chik hi­nas­pa agra­de­ce­ku­nan­chik. 2 Ma­ña­ku­nan­chik­taq­mi lliw go­bier­naq­ku­na­paq­pas chay­na­taq au­to­ri­dad­ku­na­paq­pas, chay­na­pi allin­lla hi­nas­pa haw­ka­lla kaw­sas­pa Dios­ta allin­ta ser­vi­na­paq hi­nas­pa pay­man agra­daq­ta kaw­sa­na­paq. 3 Kayqa allin­pu­nim hi­nas­pa sal­vaq­nin­chik Dios­pa agra­don­paq­ mi. 4 Dios­nin­chik­qa mu­nach­kan­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na sal­va­ku­nan­ku­ta hi­nas­pa che­qap ya­cha­chi­kuy req­si­nan­ku­ta. 5 Huk­llam Dios­qa, huk­lla­taq­mi Dios­nin­chik­wan ru­na­ku­na­ta *allin­ya­na­chiq­pas, chay allin­ya­na­chiq­qa Je­su­cris­tom, ru­na­ya­rus­pan­mi 6 lla­pa­llan­chik­ta sal­va­wa­nan­chik­paq ki­kin­man­ta entre­ga­kur­qa hi­nas­pam ran­tin­chik­pi wa­ñu­pu­war­ qan­chik. Kay­ku­na­tam Dios req­si­chi­wan­chik mu­nas­qan tiem­po­pi. 7 Chay­paq­má Dios aklla­war­qa *apos­tol­nin kas­pay mana judio kaq ru­na­ku­na­man Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­ka­ mu­nay­paq. Pay­ku­na­tam ya­cha­chich­ka­ni che­qap ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta hi­nas­pa imay­nam iñi­nan­ku­ta. Ño­qa­qa che­qap­ta­pu­nim ri­mach­ka­ni, manam llu­lla­ku­ni­chu. 8 Ñoqam mu­nach­ka­ni tukuy hi­nas­tin­pi kaq ru­na­ku­na ma­kin­ku­ta ho­qa­ris­pan­ku Dios­ta chuya son­qo­lla ma­ña­ku­nan­ku­ta, chay­ta­qa ru­ra­chun­ku ama pi­ña­kus­pa­yá hi­nas­ pa ama ati­pa­na­kus­pa­yá. 9 War­mi­ku­na­pas hu­mil­dad­wan­yá pa­cha­ku­chun­ku chay­na­pi

1 TIMOTEO 2​, ​3

2110

ama pi­ta­pas huk­man­ku­na­ta pien­sa­chi­nan­ku­paq, ama­taq­yá alli­cha­pa­ku­chun­ku­chu llum­pay­ta ñaq­cha­pa­kus­pa­qa, ama­taq­yá ador­na­ku­chun­ku­chu qo­ri­man­ta alha­ja­ ku­na­wan­pas nitaq *per­las­ku­na­wan­pas nitaq pre­cio­pa cha­nin pa­cha­ku­na­wan­pas. 10 Aswan­qa allin kaq­ku­na­ta ru­ras­pa­yá Dios­pa agra­don­paq kaw­saq war­mi­ku­na hina req­si­chi­ku­chun­ku. 11 War­mi­ku­na­qa upa­lla­lla­yá uya­ri­chun­ku ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta ka­ su­kus­pa. 12 War­mi­ku­na­ta­qa manam per­mi­ti­ni­chu hu­ñu­na­kuy­ku­na­pi ya­cha­chi­nan­ku­ta nitaq qa­ri­ku­na­pi mu­nay­cha­ku­nan­ku­ta­pas aswan­qa upa­lla­lla­yá uya­ri­chun­ku. 13 Dios­qa pun­ta­ta­qa Adan­tam unan­char­qa, chay­man­ta­ñam Eva­ta­qa. 14 cu­le­bra­qa ma­na­taq­mi Adan­ta­chu enga­ña­rur­qa aswan­qa Eva­tam, paymá hu­cha­lli­ku­rur­qa. 15 Chay­mi war­ mi­qa wa­cha­kuy­wan ña­ka­rich­kas­pa­pas sal­va­kun­qa Dios­pi con­fia­kus­pa, ru­na­ma­sin­ta ku­yas­pa, mana hu­cha­pi kaw­sas­pa hi­nas­pa mana pi­ta­pas huk­man­ku­na­ta pien­sa­chis­pa.

3

Iñiqkuna nanachikuqkunamanta

1   Che­qap­mi kayqa: “Iñiq­ku­na na­na­chi­kuy­ta pipas mu­nas­pan­qa, allin ofi­cio­tam mu­

nach­kan”. 2 Iñiq­ku­na­man­ta na­na­chi­ku­nan­paq­qa mana pi­pa­pas anya­nan­mi kanan, huk war­mi­yoq­lla, ima­man­ta­pas con­tro­la­kuq, allin pien­saq, res­pe­ta­na, vi­si­ta­ku­na allin chas­kiy­kuq, allin ya­cha­chi­kuq, 3 to­may­ku­na­pi mana pu­ri­kuq, pe­leo­lla­pi mana pu­ri­kuq, pa­cien­cia­kuq, mana ati­pa­na­kuq, qoll­qe­lla­man mana qo­ku­ruq. 4 Chay­na ru­na­qa kanan wa­sin­pi kaq­ku­na­wan ka­su­chi­kuq­mi hi­nas­pa chu­rin­ku­na­ta edu­cas­pa pay­ku­na­wan res­pe­ ta­chi­kuq­mi. 5 Wa­sin­pi­pu­ni mana imay­na ka­ma­chi­kuy­ta atis­pa­qa ¿imay­na­taq Dios­man iñiq­ku­na­ta­qa na­na­chi­kun­man? 6 Chay­lla­raq iñi­kuq ru­na­qa manam kan­man­chu iñiq­ku­na­ man­ta na­na­chi­kuq­qa, yan­qa­ña­taq­mi hatun tu­ku­rus­pan dia­blo hina cas­ti­gas­qa kan­man. 7 Mana iñiq­ku­na­pas lliw­mi chay na­na­chi­kuq­ta­qa res­pe­ta­nan­ku. Mana chay­qa pay­man­ta mana allin­ta ri­map­tin­kum pay­pas dia­blo­pa pan­ta­chi­kuy­nin­man urmay­kun­man. Diaconokunamanta

8 *Dia­co­no­ku­na­pas allin res­pe­ta­na ru­na­ku­nam ka­nan­ku, mana yanqa rimaq,

to­may­ku­na­pi mana pu­ri­kuq hi­nas­pa mana yan­qa­man­ta qoll­qe ganay munaq. 9 Dia­co­ no­qa iñi­nan­chik­paq Dios­pa re­ve­las­qan­ku­na­tam con­cien­cian­pi allin­ta­pu­ni ya­cha­nan. 10 Pun­ta­ta­qa prue­bay­chik­yá allin otaq mana allin kaw­sas­qan­ta­pas. Allin kas­qan­ta ya­chas­ pay­ki­chik­qa *dia­co­no­paq­yá akllay­chik. 11 War­mi­ku­na­pas allin res­pe­ta­na war­mi­ku­na­yá ka­chun, pay­ku­na­qa ka­chun amayá cuen­to qe­pi­chu, ima­man­ta­pas con­tro­la­kus­pa­yá tukuy ima­pi­pas con­fian­za ka­chun­ku. 12 Dia­co­no­ku­na­qa sa­pa­ka­mam huk war­mi­yoq­lla ka­nan­ku, pay­ku­na­qa ka­su­chi­ku­nan­kum chu­rin­ku­na­wan­pas chay­na­taq wa­sin­pi kaq­ku­na­wan­pas. 13 Dia­co­no­ku­na allin­ta ru­ras­pan­ku­qa ru­na­ku­na­pa allin req­sis­qan­mi kanku, chay­na­pim aswan con­fian­za­wan­raq wi­lla­kun­ku imay­nam Je­su­cris­to­man iñis­qan­ku­man­ta. 14 Pron­tom

Imaynam Diosman iñikusqanchikmanta

qam wa­tu­kay­ka­muy­ta mu­nach­ka­ni icha­qa kay car­ta­tam qell­ qa­much­kay­ki 15 si­chum una­ra­mup­tiy­qa imay­na­tam Dios­man iñiq­ku­na­qa ki­kin­ku­pu­ra kaw­sa­nan­ku­man­ta. Pay­ku­na­qa kaw­saq Dios­pa wasin hinam kach­ kan­ku, wa­si­pa pi­lar­nin hina kas­pan­kum che­qap kaqta tak­ya­chich­kan­ku. 16 Mayna ha­tun­mi Dios­man iñi­nan­chik­paq re­ve­la­was­qan­chik­qa: Diosmi runayarurqa. Espiritu yanapaptinmi acusaqninkunata vencerqa.

2111

1 TIMOTEO 3-5

Payqa angelkunapa qawasqanmi karqa. Llapallan nacionkunapim willakusqa karqa. Kay pachapi kaqkunapa iñisqanmi karqa. Hanaq pachapipas chaskisqam karqa.

4

Iñiyninku qepanchakuqkunamanta

1   Chuya Espi­ri­tum che­qap­ta­pu­ni wi­lla­wan­chik tu­ku­pay pun­chaw­ku­na­pi­qa wa­kin­ku­na iñiy­nin­ku­ta qe­pan­cha­ku­nan­ku­man­ta, pay­ku­na­qa enga­ña­kuq espi­ri­tu­ta­ña ka­su­kus­pam de­mo­nio­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­ta­ña chas­kin­qa­ku. 2 Iskay uya llu­lla ru­na­ku­na­t a­ñam uya­r in­qa­ku, chay llu­lla­ku­na­qa hu­cha­lli­kus­qan­ ku­ta­pas ma­na­ñam mus­ya­kun­ku­chu mana con­cien­cia­yoq ri­ku­ri­rus­qan­ku­ray­ku. 3 Chay­na ru­na­ku­nam har­ka­kun­qa­ku: —Ama ca­sa­ra­kuy­chik­chu, kay-wak mi­kuy­ta­qa ama mi­kuy­chik­chu —nispa. Dios­mi lliw mi­kuy­ku­na­ta­qa unan­char­qa pay­man agra­de­ce­kus­pa mi­ku­nan­chik­paq. Chay­mi iñiq­ku­na­qa che­qap kaqta ya­chas­qan­chik­ray­ku ima­ta­pas mi­kuch­wan­chik. 4 Dios­pa tukuy ima unan­chas­qan­qa allin­mi chay­mi ima mi­kuy­ta­pas mana wis­chu­ pa­ku­nan­chik­chu, chay­ta­qa Dios­man agra­de­ce­kus­pam chas­ki­ku­nan­chik. 5 Dios­pa pa­la­bran­man hina ma­ña­kus­pa ima­lla­pas mi­kuy­kuy­qa pay­paq sa­paq­chas­qa­ñam.

6 Kay­ku­na­ta

Jesucristopa allin serviqninmanta

waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­man ya­cha­chis­pay­ki­qa Je­su­cris­to­tam allin­ta ser­vich­kan­ki. Ima­pim con­fia­ku­nay­ki­paq­mi qamqa ñaw­paq­man­ta­raq allin ya­cha­chis­qa kar­qan­ki, chay ya­chas­qay­ki­ta­má se­guich­kan­ki. 7 Amayá uya­riy­chu mana valeq cuen­to­ ku­na­ta­qa, aswan­qa ejer­ci­cio­ta ru­rach­kaq hi­na­yá Dios­man agra­daq­ta ruray. 8 Ejer­ci­cio­ta ru­rap­tin­chik­qa cuer­pon­chik­mi kall­pa­ta hapin. Chay­man­ta­pas aswan allin­raq­mi Dios­ pa agra­don­paq ru­ray­qa chay­na­pi kay pa­cha­pi­pas hi­nas­pa hanaq pa­cha­pi­pas allin­ta kaw­sa­nan­chik­paq. 9 Kay­ku­na­qa che­qap­pu­nim chay­mi lliw ru­na­ku­na chas­ki­nan­ku. 10 Chay­ray­kum ña­ka­ris­tin­pas llam­kan­chik wiñay kaw­saq Dios­nin­chik­pi con­fia­kus­pa. Payqa lla­pa­llan­pa sal­vaq­nin­mi icha­qa tukuy ima­man­ta­pas lla­lliq­ta­qa iñiq­ku­na­lla­pam. 11 Kay­ku­na­ta ka­ma­chis­pa­yá ya­cha­chiy. 12 Mo­zo­raq kas­qay­ki­ray­ku­qa amayá pi­wan­ pas des­pre­cia­chi­kuy­chu, qamqa iñiq­ku­na­pa ejem­plon kas­pa­yá allin­ta req­si­chi­kuy ri­may­ni­ki­pi­pas, por­ta­kuy­ni­ki­pi­pas, ku­ya­kuy­ni­ki­pi­pas, iñiy­ni­ki­pi­pas chay­na­taq chuya sonqo kay­ni­ki­pi­pas. 13 Ñoqa cha­ya­mu­nay­ka­ma­yá Dios­pa pa­la­bran­ta leey hu­ ñu­na­kuy­ku­na­pi, ya­cha­chis­pay­ki­yá kall­pan­chay waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­ta. 14 Amayá qon­qa­ruy­chu *ancia­no­ku­na­pa ma­ña­pu­sus­qay­ki­ta­qa. Pay­ku­na­man Dios re­ve­lay­kup­ tin­mi ma­kin­ku­ta ha­way­ki­man chu­ray­kus­pan­ku Dios­pa qo­sus­qay­ki­ta wi­lla­sur­qan­ki. 15 Chay­t a­qa son­qoy­k i­pi­yá allin­t a tak­ya­chiy, chay­na­pim lla­pa­llan­ku qa­wan­qa­ku imay­nam aswan-as­wan ñaw­paq­man ris­qay­ki­ta. 16 Chay­na­qa cui­da­kus­pa­yá allin­ta ya­cha­chiy. Chay­na­ta ru­ras­pay­ki­qa mana allin­ku­na­man­tam sal­va­kun­ki, sal­van­ki­ taq­mi uya­ri­suq­ni­ki­ku­na­ta­pas.

5

Iñiqkunawan imaynam kawsanamanta

1   Amayá qaq­chay­chu ma­yor­ni­ki se­ñor­ku­na­ta­qa, pay­ta­qa ri­ma­pa­yay tay­tay­ ki­ta hi­na­yá, mo­zo­ku­na­ta­ña­taq waw­qe­ki­ku­na­ta hina. 2 Pa­ya­yaq­ku­na­ta­pas ku­ya­kuy­wan­yá ri­ma­pa­yay ma­may­ki­ta hina. Si­pas­ku­na­ta­pas ri­ma­pa­yay pa­ni­ki­ku­ na­ta hi­na­yá ama huk­man­ku­na­ta pien­sas­pa.

1 TIMOTEO 5 3 Ya­na­pay­ku­yá

2112

ne­ce­si­taq viu­da­ku­na­ta­pas. 4 Sichu huk viu­da­pa kan­man wawan otaq will­kan­pas hi­nas­pa­qa pay­ku­na­yá pun­ta­ta ya­cha­chun wa­sin­pi kaq­ku­na­paq allin ru­ray­ta, tay­ta-ma­man­man­yá ku­ya­kuy­wan ku­ti­chi­chun uywas­qan­man­ta. Chay­qa allin­mi, Dios­nin­chik­qa chay­na ru­ra­na­tam mu­nach­kan. 5 Che­qap ne­ce­si­taq mana piy­ni­yoq viu­da­qa Dios­man­mi con­fia­kun hi­nas­pam tu­ta-pun­chaw ma­ña­kun. 6 Mana allin­ku­na­pi puriq viu­dam icha­qa wa­ñus­qa hi­na­ña kach­kan. 7 Ya­cha­chi­ yá tukuy kay­ku­na­ta chay­na­pi ima­man­ta­pas ama anya­chi­ku­nan­ku­paq. 8 Pipas ayllun­ku­na­ta mana man­tie­ney­ta mu­nas­pan­qa, tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa wa­sin­pi ya­chaq­ku­na­ta mana man­tie­nes­pan­qa qe­pan­cha­ku­r un­ñam iñis­qan­ta­pas, payqa Dios­man mana iñiq ru­na­ku­na­man­ta­pas peor­raq­mi ri­ku­ri­run. 9 Lis­t a­man­qa chu­ray soqta chun­ka mas­nin wa­t a­yoq viu­da­ku­na­lla­t a­yá, pay­ku­ na­qa kanan qosan wa­ñu­kup­tin mana ya­pa­kuq­ku­na­llam. 10 Pay­ku­na­qa allin ruraq kas­qan­ku­ray­kum req­si­chi­ku­nan­ku wa­wan­ku­na­ta­pas allin uywas­qan­ku­man­ta, sa­may­ka­chi­kuq kas­qan­ku­man­ta, iñiq­ma­sin­ku­na­ta hu­mil­dad­wan ser­viy­kus­qan­ku­ man­ta, ña­ka­riq­ku­na­ta ya­na­pay­kus­qan­ku­man­ta hi­nas­pa tukuy ima­pas allin ruraq kas­qan­ku­man­ta. 11 Kall­pan­pi­raq kaq viu­da­ku­na­ta­qa ama­raq­yá lis­ta­man­qa chu­ray­chu. Pay­ku­na­qa Je­su­cris­to­man pro­me­te­kus­qan­ku­ta qon­qa­rus­pan­kum huk­ta­wan ca­sa­ra­kuy­ta mu­nan­ man­ku. 12 Pro­me­te­kus­qan­ku­ta mana cum­plis­pan­kum hu­cha­lli­kun­man­ku. 13 Mana ima­pas ru­ra­nan­ku kap­tin­mi wa­sin-wa­sin pu­rin­man­ku, cuen­to qepi ri­ku­ri­rus­pan­kum yan­qa­ku­na­man cha­pu­kun­man­ku mana ri­ma­na­ku­na­ta ri­mas­pa. 14 Chay­mi ño­qa­qa mu­nay­man kall­pan­pi­raq kaq viu­da­ku­na­qa huk­ta­wan ca­sa­ra­kus­pan wa­wa­yoq ka­nan­ ku­ta, wa­sin­ku­pi ocu­pa­ku­nan­ku­ta chay­na­pi ene­mi­go­wan ama ka­mi­chi­ku­nan­ku­paq. 15 Wakin viu­da­ku­na­qa ka­run­cha­ku­rus­pan­kum *Sa­ta­nas­ta­ña qa­tich­kan­ku. 16 Sichu iñi­kuq war­mi­pa otaq qa­r i­pa kan­man viu­da­ya­r uq ayllun­ku­na hi­nap­ tin­qa, paymi chay viu­da­ku­na­ta­qa ya­na­pa­nan chay­na­pi hu­ñu­na­kuy­nin­pi kaq iñiq­ku­na ama pay­ku­na­wan sa­sa­cha­ku­nan­paq, chay­na kap­tin­qa iñiq­ku­na­qa ya­na­ pan­qa che­qap ne­ce­si­taq­ku­na­lla­tam. 17 Allin di­r i­geq *ancia­no­ku­na­t a­qa allin­paq ha­pis­pa­yá ya­na­pay­chik, tu­kuy­man­t a lla­lliq­ta­qa wi­lla­kuq­ku­na­ta­wan ya­cha­chiq­ku­na­ta. 18 Bi­bliam nin: —Erapi tri­llach­kaq bue­yes­ta­qa amam sen­qa­pan­ki­chik­chu —nispa. Huk­law­pi­pas nich­kan­taq­mi —Llam­kaq­qa pa­gon­tam chas­ki­nan —nispa. 19 Amayá caso pre­cio­paq­pas ha­piy­chik­chu huk ru­na­lla *ancia­no­t a tum­pap­t in­qa, uya­ris­pa­qa-u­ya­riy­chik iskay kimsa tes­ti­go­pa nis­qan­ta­yá. 20 Hu­cha­pi pu­riq­ku­na­ta­ qa lla­pa­llan­ku­pa qay­llan­pi­yá qaq­chay chay­na­pi pay­ku­na­pas man­cha­ku­nan­ku­paq. 21 Dios Tay­t an­chik­pa, Señor Je­su­cris­to­pa hi­nas­pa akllas­qan angel­ku­na­pa qay­ llan­pim ka­ma­chi­ki kay ya­cha­chis­qay­ku­na­ta cum­pli­nay­ki­paq, amam ima­ta­pas ru­ran­ki­chu pi­man­pas sa­ya­pa­kus­pa­qa. 22 Ma­na­raq su­maq­ta prue­bach­kas­pay­ki­qa amayá pi­man­pas ma­ki­ki­ta chu­ray­chu di­ri­gen­te ka­nan­paq chay­na­pi pay­ku­na­pa hu­chan­wan ama hu­cha­lli­ku­nay­ki­paq. Qamqa kaw­say chuya son­qo­lla­yá. 23 Ama ya­ku­lla­t a­ña­chu tomay, to­may­qa as vi­no­t a­wan­yá chay­lla-c­hay­lla wiksa na­nay­wan onqos­qay­ki­man­ta. 24 Ma­na­raq juz­gas­qa kach­kap­tin­ku­pas su­ti­cha­llam wakin ru­na­ku­na­pa hu­chan­qa, wa­kin­ku­na­pam icha­qa chay­man­ta­ña req­si­chis­qa kanqa. 25 Ya­chas­qa­taq­mi ru­na­pa allin ru­ras­qan­ku­na­qa, mana chay­lla ya­cha­rup­tin­chik­pas siem­prem pipas ya­cha­run­qa.

6

2113

1 TIMOTEO 6

1   Ser­vi­pa­kuq­ku­na­pas

res­pe­to­wan­yá pa­t ron­nin­ku­ta allin­paq ha­pi­chun­ku chay­na­pi Dios­nin­chik­man­ta hi­nas­pa ya­cha­chis­qan­chik­man­ta ama huk­man­ ta ri­ma­nan­ku­paq. 2 Sichu sir­vien­te­ku­na­pa pa­t ron­nin iñiq­ma­sin kap­tin­qa amayá iñiq­ma­sin kas­qan­ray­ku­chu me­nos­paq ha­pi­chun. Aswan­qa allin­ta­raq­yá ser­vi­chun­ ku chay pa­tron­qa iñiq­ma­sin kas­qan­ray­ku hi­nas­pa kuyay waw­qen kas­qan­ray­ku. Kay­ku­na­ta ya­cha­chis­pay­ki­yá ka­ma­chiy. 3 Se­ñor­nin­chik

Imawanmi kusikunanchikmanta

Je­su­cris­to­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­ta mana chas­kis­pa huk­man­ku­ na­ta ya­cha­chiq ru­na­qa hi­nas­pa Dios­man­ta ya­cha­chiy­ku­na­pa con­tran­pi kaq­ku­na­qa 4 hatun tu­kuq­mi, mana ima­pas ya­chaq­mi hi­nas­pa mus­pay­pi hina ri­ma­kus­pa ati­pa­na­kuq­mi, chay­na ati­pa­na­kuy­ku­na­man­tam mi­ra­run envi­dia­na­kuy­ku­na, pi­ña­na­kuy­ku­na, ka­mi­na­kuy­ku­na hi­nas­pa huk­man pien­say­ku­na, 5 chay­man­tam mi­ra­run mi­llay pen­sa­mien­to­yoq ru­na­ku­na­pa ati­pa­na­kuy­nin, chay­na ru­na­ku­na­qa che­qap kaq­ta­pas mana req­sis­pam pien­san­ku: “Dios­ta ser­vis­pay­qa apu­ya­ru­saq­mi” nis­pan­ku. 6 Arí, Dios­ta ser­vis­pa­qa qo­ri-qoll­qe­ta hinam ta­ri­run­chik ka­puq­nin­chik­ wan con­ten­ta­kuy­ta ya­chas­pan­chik­qa. 7 Na­ces­pan­chik­qa kay pa­cha­man­qa manam ima­ta­pas apa­mur­qan­chik­chu, chay­na­taq­mi wa­ñu­kus­pan­chik­pas ima­ta­pas mana apa­sun­chu. 8 Pa­chan­chik­pas mi­ku­nan­chik­pas kap­tin­qa, chay­wan­yá con­ten­ta­ku­ sun. 9 Apu­yay­lla mu­naq­ku­na­qa ten­ta­chi­kus­pam pan­tay­lla­man hi­nas­pa mana valeq kaq­ku­na­lla­man wi­chiy­kun­ku, chay­ku­na­qa apa­kun lla­ki­lla­man­mi hi­nas­pa wa­ñuy­ lla­man­mi. 10 Qoll­qe­lla ku­yay­qa tukuy mana allin ru­ray­ku­na­pa ma­man­mi. Wakin ru­na­ku­na­pas qoll­qe­lla­ta ku­ya­r us­pan­kum Dios­man iñis­qan­ku­man­ta­pas ka­run­cha­ ku­run­ku hi­nas­pam tuk­si­kuch­kaq hina llum­pay­su­ta ña­ka­rin­ku. 11 Qanmi

Iñiqkunaqa soldado hina kasqanchikmanta

icha­qa Dios­pa runan kanki, chay­na­qa chay llapa mana allin ru­ray­ ku­na­man­ta ayqe­kus­pa­yá ima­ta­pas allin­ta ruray, Dios­ta ser­vis­pa­yá pay­lla­man­ña ha­pi­pa­kuy ku­ya­kus­pa, pa­cien­cia­kus­pa hi­nas­pa llam­pu son­qo­lla kaspa. 12 Allin pe­leach­kaq hi­na­yá iñis­qay­ki­pi kall­pan­cha­kuy chay­na­pi wiñay kaw­say­ta hay­ pa­nay­ki­paq. Chay­paq­mi Dios qa­ya­sur­qan­ki hi­nap­tin­mi iñis­qay­ki­man­ta­pas wi­lla­kur­qan­ki­ña achka tes­ti­go­ku­na­pa qay­llan­pi. 13 Qam­tam ka­ma­chi­muy­ki lla­pa­llan kaw­sa­chiq Dios­pa hi­nas­pa Pon­cio Pi­la­to­pa ñaw­paq­nin­pi tes­ti­mo­nia­ kuq Je­su­cris­to­pa qay­llan­pi: 14 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to ku­ti­mu­nan­ka­ma­yá kay ka­ma­chi­mus­qay­ku­na­ta ka­su­kuy ama hu­cha­lli­kus­pa chay­na­pi ama pipas anya­ su­nay­ki­paq. 15 Pay­tam Dios ri­ku­ri­chi­mun­qa mu­nas­qan tiem­po­pi. Dios­llam tukuy atiy­ni­yoq ka­ma­chi­kuq­qa, rey­ku­na­pa Rey­nin­qa hi­nas­pa se­ñor­ku­na­pa Se­ñor­nin­qa. 16 Pay­llam mana wa­ñuq­qa, payqa mana asuy­kuy atina kan­chay­pim kaw­sa­ kuch­kan, pay­ta­qa manam pi ru­na­pas ri­kur­qa­chu ni­taq­mi ri­kuy­ta atin­man­chu. Pay­lla­má llum­pay atiy­ni­yoq­qa, pay­lla­ta­yá yu­pay­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq. Amen. 17 Llapa apu­ku­na­t a­yá ka­ma­chiy ama ala­ba­ku­nan­ku­paq hi­nas­pa tu­ku­r uq­lla qo­ri-qoll­qe­man ama ha­pi­pa­ku­nan­ku­paq, pay­ku­na­qa kaw­saq Dios­lla­man­yá ha­ pi­pa­ku­chun­ku, pay­llam cha­nin­nin­pi­qa llapa ima­ku­na­ta­pas ku­si­ku­nan­chik­paq qo­wan­chik. 18 Allin­ku­na ru­ray­pi­yá apuqa ka­chun­ku, mana ima­yoq­ku­na­man­yá ku­si­kuy­wan qo­chun­ku. 19 Chay­na­pim llapa iman­ku­na­pas hamuq tiem­po­ku­na­pi ka­pun­qa hi­nas­pam che­qap wiñay kaw­say­ta hay­pan­qa­ku.

1 TIMOTEO 6

20 Ti­mo­teo,

2114 Cartapa tukuyninmanta

imam ya­chas­qay­ki­ku­na­ta­yá son­qoy­ki­pi tak­ya­chiy, amayá uya­ riy­chu mana res­pe­to­wan yan­qa­pas-yan­qa ri­maq­ku­na­ta­qa nitaq iñis­qan­chik­pa con­t ran­pi: “Ño­qay­ku­qa ya­chay­wan­mi ri­ma­ni­ku” nispa yanqa ri­maq­ku­na­ta­pas. 21 Chay­na ya­chaq tukuq ru­na­ku­na­t a qa­t is­pan­kum wakin iñiq­ku­na­pas Dios­man­t a ka­r un­cha­ku­rur­qa­ku. Dios­nin­chik­yá tukuy imapi fa­vo­re­ce­sun­ki­chik.

TIMOTEOMAN APOSTOL PABLOPA ISKAY KAQ CARTASQAN Pa­blo­pa qell­qas­qan kay iskay kaq car­ta­pas punta car­tan hinam. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Ti­mo­teo ancha ku­ya­kuq hi­nas­pa ancha iñiy­ni­yoq kas­qan­ ray­ku Dios­man Pa­blo­pa agra­de­ce­kus­qan­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Je­su­cris­to­pa allin sol­da­don hina Ti­mo­teo­pa tak­ya­nan­man­ta­pas (1:1-2:13). Iskay kaq par­te­ña­t aq­mi wi­lla­kun Dios­pa ser­v iq­nin ka­nan­man­t a, wi­lla­kun­t aq­mi tu­ ku­pay pun­chaw­ku­na­man­t a­pas chay­na­t aq tu­kuy­ku­nan­paq ya­cha­chi­kuy­ku­na­man­t a­pas (2:14-4:5). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Pa­blo­pa imay­nam ta­ri­kus­qan­man­ta, paymi ma­ña­kun Ti­mo­teo wa­t u­kuy­kuq­nin ri­nan­ta (4:6-22).

1

Cartapa qallariyninmanta

1-2   Ku­yas­qay Ti­mo­teo, Dios­pa mu­nas­qan­man hinam ñoqa Pa­blo­ta Je­su­cris­to aklla­

war­qa *apos­tol­nin kaspa pay­man­ta wi­lla­ka­mu­nay­paq. Dios­mi pro­me­te­war­qan­chik Cris­to Je­sus­man iñi­kus­pan­chik pay­wan kaw­sa­nan­chik­paq chay­mi Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Cris­to Je­sus­ta ma­ña­kuch­ka­ni qamta fa­vo­re­ce­sus­pay­ki lla­ki­pa­ya­ri­su­nay­ki­ paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­paq. Qam­qa­ri­ki chu­riy hinam kanki. Mana manchakuspa willakunamanta

3 Tu­ta-pun­chaw­mi qan­man­ta yu­ya­ris­pay ma­ña­kuy­niy­pi Dios­man gra­cias­ta qoni.

Pay­tam chuya son­qo­lla ser­vich­ka­ni ñaw­paq abue­loy­ku­na hina. 4 Ra­ki­na­kup­tin­chik wa­qas­ qay­ki­ta yu­ya­ris­pay­mi mu­na­ni qan­wan tu­pay­kus­pay llum­pay ku­si­kuy­ta. 5 Yu­yach­ka­nim che­qap­ta­pu­ni Dios­man iñis­qay­ki­ta. Ñaw­paq­man­ta­raq­mi iñi­kur­qa abue­lay­ki Loi­da­wan ma­may­ki Eu­ni­ce­qa chay­mi con­fia­kuch­ka­ni qam­pas chay­na iñiy­ni­yoq kas­qay­ki­man­ta. 6 Ma­kiy­ta ha­way­ki­man chu­ray­kus­pay ma­ña­kup­tiy­mi Dios atiy­ta qo­sur­qan­ki. Chay atiy qo­sus­qay­ki­ta­qa amayá wa­ñu­ra­chiy­chu. 7 Dios­qa Espi­ri­tun­ta­qa qo­war­qan­chik manam man­cha­ku­nan­chik­paq­chu aswan­qa atiy­wan, ku­ya­kuy­wan hi­nas­pa allin­ta qa­wa­kus­pa kaw­sa­nan­chik­paq­mi. 8 Chay­na­qa amayá pen­qa­kuy­chu Se­ñor­nin­chik­man­ta wi­lla­kuy­ta­qa nitaq pay­ray­ku preso kas­qay­man­ta­pas. Aswan­qa Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ray­ku­yá ñoqa hina ña­ka­riy Dios­pa kall­pa qo­sus­qay­ki­man hina. 9 Dios­mi sal­va­war­qan­chik hi­nas­pam qa­ ya­war­qan­chik pay­lla­paq­ña kaw­sa­nan­chik­paq, manam ima­pas allin ru­ras­qan­chik­ray­ku­chu aswan­qa mu­nas­qan­man hi­na­llam, payqa kay pa­cha­ta­pas ma­na­raq unan­chach­kas­pan­mi Cris­to Je­sus­ray­ku fa­vo­re­ce­war­qan­chik. 10 Fa­vo­re­ce­was­qan­chik­tam kunan qa­way­ka­chi­wan­ chik sal­va­waq­nin­chik Je­su­cris­to­pa ha­mus­qan­wan. Paymi wi­ñay­paq wa­ñu­nan­chik­man­ta li­bray­ku­was­pan­chik allin no­ti- cian­wan ya­chay­ka­chi­wan­chik wi­ñay­paq. 2115

2 TIMOTEO 1​, ​2

2116

11 Dios­mi

akllay­ku­war­qa Je­su­cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­ku­nay­paq hi­nas­pa *apos­tol­nin kas­pay ya­cha­chi­nay­paq. 12 Chay­ray­kum kay­na­ta­ña ña­ka­ri­ni, aswan­qa piman iñis­qay­ta ya­cha­kus­pay­mi mana pen­qa­ku­ni­chu. Payqa atiy­ni­yoq kas­qan­ray­ kum Je­su­cris­to ku­ti­mu­nan­ka­ma wa­qay­chay­kun­qa pay­man qos­qay alma­llay­ta. 13 Chay che­qap ya­cha­chis­qay­ku­na­man hina ya­cha­chis­pa­yá iñiy­ni­yoq kaspa ku­ ya­kuy­wan kaw­say. 14 Ño­qan­chik­pi kaw­saq Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­yá ya­cha­chis­qay­ta su­maq­ta wa­qay­chay. 15 Ya­chas­qay­k i­pi hi­na­pas Asia law­man­t a kaq­ku­na­qa lla­pa­llan­mi sa­qe­r u­wan, sa­ qe­r u­wan­taq­mi pay­ku­na­pa llaq­ta­ma­sin Fi­ge­lo­wan Her­mo­ge­nes­pas. 16 Son­qoy­ta­qa Oni­se­fo­ro­lla­ñam achka ku­ti­pi ti­yay­ka­chir­qa, chay­ray­ku­yá wa­sin­pi kaq­ku­na­man­ta Se­ñor­nin­chik lla­ki­pa­ya­ri­ku­chun. Preso kap­tiy­pas mana pen­qa­kus­pan­mi. 17 Roma llaq­ta­man ha­mus­pan sa­sa­lla­wan­ña mas­kay­ku­war­qa ta­ri­wa­nan­ka­ma. 18 Se­ñor­nin­ chik­yá ku­ti­mus­pan ku­ya­pa­ya­ri­ku­chun pay­man­ta. Ya­chas­qay­ki­pi hi­na­pas payqa Efeso llaq­ta­pim ancha­lla­ta­ña ya­na­pa­war­qa.

2

1   Ti­mo­teo,

Soldado hina kanamanta

qamqa chu­riy hinam kanki, kall­pan­cha­ku­yá Cris­to Je­sus­pa fa­ vor­nin­wan. 2 Achka ru­na­ku­na­pa qay­llan­pi uya­ri­was­qay­ki­ta­yá ya­cha­chiy con­fian­za­yoq ru­na­ku­na­man chay­na­pi pay­ku­na­pas huk­ku­na­man ya­cha­chi­nan­ku­paq. 3 Je­su­cris­to­pa allin sol­da­don hi­na­yá ña­ka­r iy. 4 Sol­da­do­qa manam sapaq ru­ray­man­qa cha­pu­kun­chu aswan­qa ka­ma­chiq­nin agra­day­lla­tam munan. 5 Kall­ paq­pas pre­mio­ta chas­ki­nan­paq­qa puk­llay­pa re­gla­men­ton­man hinam kall­pa­nan. 6 Chak­ra­pi llam­kaq­qa paymi pun­t a­t a co­se­cha­t a chas­k i­nan. 7 Kay nis­qay­ku­na­pi yu­yay­ma­nap­ti­ki­qa Se­ñor­nin­chik­mi lliw­ta entien­de­chi­sun­ki. 8 Amayá qon­qa­ruy­chu Je­su­cris­to­ta­qa, imay­nam kaw­sa­ri­mus­qan­ta­qa hi­nas­pa Rey Da­ vid­pa mi­ray­nin kas­qan­ta­qa. Kay allin no­ti­cia­tam wi­lla­ku­ni, 9 chay­ray­ku­má aguan­ta­ni ña­ka­riy­ku­na­ta. Runa wa­ñu­chiq­ta­pas hina ca­de­na­wap­tin­ku­pas Dios­pa pa­la­bran­qa manam ca­de­nas­qa­chu kach­kan. 10 Chay­ray­kum tu­kuy­ta ña­ka­rich­ka­ni Dios­pa akllas­qan­ku­na­paq chay­na­pi Cris­to Je­sus­nin­ta­ka­ma sal­va­kus­pa Dios­wan wi­ñay­paq kaw­sa­nan­ku­paq. 11 Kay­ku­na­qa che­qap­mi: Jesucristowan wañuspaqa paywanmi kawsakusun. ñakarispaqa paywanmi gobiernasun. Payta negaruspaqa, paypa negasqantaqmi kasun. 13 Mana confiakuna kachkaptinchikpas payqa confiakunapaqmi. Diosninchikqa mana iskay kimsa rimaqmi.

12 Pacienciawan

14 Yu­ya­ri­chis­pa­yá

Diospaq allin llamkaqmanta

iñiq­ku­na­ta ka­ma­chiy Dios­pa qay­llan­pi ama ati­pa­na­ku­nan­ku­paq. Chay­na mana va­leq­ku­na­ta ri­mas­pan­ku­qa uya­riq­nin­ku­na­tam iskay­ra­ya­chin­man­ ku. 15 Kall­pan­cha­ku­yá Dios­pa chas­kis­qan ka­nay­ki­paq, allin llam­kaq hi­na­yá mana ima­man­ta­pas pen­qa­kus­pa Dios­pa che­qap pa­la­bran­ta allin­ta ya­cha­chiy. 16 Amayá cha­ pu­kuy­chu mana res­pe­to­wan yan­qa­pas-yan­qa ri­may­ku­na­man­qa. Chay­na ri­maq­ku­na­qa aswan-as­wan­mi Dios­man­ta ka­run­cha­kun­ku. 17 Chay­na ru­na­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­qa mi­ra­run ismu­pa­kuy onqoy hi­na­raq­mi, chay­na ya­cha­chiq­ku­nam kach­kan Hi­me­neo­wan

2117

2 TIMOTEO 2​, ​3

Fi­le­to. 18 Pay­ku­nam che­qap­man­ta pan­ta­run­ku: “Wa­ñuq­ku­na­qa ñam kaw­sa­ri­run­ku­ña” nispa. Chay­na­pim wakin iñiq­ku­na­ta­pas pan­ta­chich­kan­ku. 19 Dios­mi icha­qa mana ku­ yu­riq ci­mien­to­ta hina chu­rar­qa kay pa­cha­pi, chay­pim nich­kan kay­na­ta: —Se­ñor­qa req­sin­mi pim paypa kas­qan­ta­qa, chay­na­qa Se­ñor­man ha­pi­pa­kuq­ku­ na­qa su­chu­ri­ku­chun­yá mana allin ru­ray­ku­na­man­ta­qa —nispa. 20 Hatun wa­si­pi­qa ima­ku­na­pas manam qo­r i-qoll­qe­lla­man­t a­chu ta­r i­kun, aswan­qa kach­kan­mi ku­llu­man­ta allpa­man­ta­pas, wa­kin­qa allin kaq­ku­na­pi ser­vi­ku­nan­paq­mi, wa­kin­ña­taq­mi sapa pun­chaw qan­ra­cha­na­paq. 21 Chay­nam ñoqan­chik­pas Se­ñor­nin­chik­pa allin uti­li­zas­qan ka­nan­chik­paq­qa ima­pas mana allin ya­cha­chi­kuy­ku­na­man­ta ayqe­nan­chik. Dios­lla­paq­ña sa­paq­cha­kus­pam lis­to­ lla­ña ka­sun­chik payta agra­das­pa ima­ta­pas allin­ta ru­ra­nan­chik­paq. 22 Jo­ven­ku­na­pa mu­na­pa­yas­qan­man­t a ayqe­kus­pa­yá allin kaq­ku­na­t a ruray, Dios­ pi con­fia­kus­pa hi­nas­pa ku­ya­kuy­ni­yoq kas­pa­yá haw­ka­lla kaw­say. Chay­na­ta­má kaw­san­ki Se­ñor­nin­chik­ta lim­pio son­qo­lla yu­pay­chaq­ku­na­pi­wan kuska. 23 Amayá cha­pu­kuy­chu ru­na­ku­na­pa yanqa ati­pa­na­kus­qan­man­qa. Ya­chas­qay­ki­pi hi­na­pas chay­ku­na­qa pe­leo­lla­pim tukun. 24 Señor ser­viq­qa manam pe­leo­lla­pi­chu pu­ri­nan, aswan­qa lla­pa­llan­wan­mi allin­lla kanan, payqa kanan allin ya­cha­chi­kuq­mi hi­ nas­pa mana sien­ti­kuq­mi. 25 Llam­pu son­qo­lla kas­pan­mi con­tran­pi kaq­ku­na­ta­pas ya­chay­ka­chi­nan. Icha­raq­pas chay­na­pi pay­ku­na­ta Dios wa­nay­ka­chin­man che­qap pa­la­bran­ta req­si­nan­ku­paq 26 hi­nas­pa chay­na­pi pan­tay­pi kas­qan­ku­ta req­si­kus­ pan­ku dia­blo­pa pan­ta­chi­kuy­nin­man­ta llup­ti­nan­ku­paq. *Sa­ta­nas­mi pay­ku­na­ta­qa pre­so­cha­rur­qa mu­nay­nin­man hi­na­ña pu­ri­nan­ku­paq.

3

Tukupay tiempopi runakunaqa imaynam kanankumanta

1   Ya­cha­nay­kim

tu­ku­pay tiem­po­ku­na­qa sa­sa­lla­ña ka­nan­man­ta. 2 Ru­na­ku­ nam kan­qa­ku ki­ki­llan­paq mu­naq­ku­na, qoll­qe­lla ku­yaq­ku­na, hatun tu­kus­pa ala­ba­kuq­ku­na, Dios insul­taq­ku­na, ma­ma-tay­tan­ku mana ka­suq­ku­na, mana req­si­kuq­ku­na, hu­cha­lla­pi pu­ri­kuq­ku­na, 3 mana ku­ya­kuq­ku­na, mana pam­pa­chay mu­naq­ku­na, ru­na­ku­na­pa con­t ran­pi ri­maq­ku­na, mana con­tro­la­kuq­ku­na, mana lla­ki­pa­ya­kuq­ku­na, allin kaq­ku­na­pa con­t ran­pi kaq­ku­na, 4 ru­na­ma­sin trai­cio­naq­ ku­na, loco hina ru­raq­ku­na, hatun tu­kuq­ku­na hi­nas­pa Dios yu­pay­chay­ta qe­pa­man chu­ras­pan­ku ki­kin­ku­pa mu­nas­qa­llan­pi pu­ri­kuq­ku­na. 5 Yan­qa­llam Dios­ta ser­viq tu­kun­qa­ku, aswan­qa son­qon­ku­wan­qa manam creen­qa­ku­chu. Chay­na ru­na­ku­na­man­qa amayá huk­lla­wa­kuy­chu. 6 Chay­na ru­na­ku­na­qa wa­sin-wa­ sin pu­ris­pam enga­ñan­ku hu­cha­sa­pa war­mi­ku­na­ta. Chay war­mi­ku­na­qa tukuy rik­chaq mu­na­pa­yay­ku­na­pa intus­qan­mi kach­kan­ku. 7 Mosoq ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta ya­chay­ta mu­nas­pa­pas chay war­mi­ku­na­qa manam entien­den­ku­chu che­qap ya­cha­chi­kuy­ku­na­ ta­qa. 8 Ja­nes­wan Jam­bres­mi Moi­ses­pa con­tran­pi kar­qa­ku, chay­nam kay ru­na­ku­na­pas che­qap ya­cha­chi­kuy­ku­na­pa con­tran­pi kach­kan­ku. Mana allin pen­sa­mien­to­yoq kaspa Je­su­cris­to­man mana iñis­qan­ku­ray­kum Dios­pa mana chas­kis­qan kach­kan­ku. 9 Ya­cha­ chis­qan­ku­qa manam llum­pay­ta­qa wi­ñan­qa­chu, lliw­mi cuen­ta­ta qo­ku­run­qa­ku yanqa ya­cha­chi­kuq kas­qan­ku­man­ta, Chay­na­má pa­sa­kur­qa Ja­nes­wan Jam­bres­wan­pas. 10 Qanmi

Tukuykunanpaq Pablopa kunasqanmanta

icha­qa ya­cha­run­ki ya­cha­chi­kuy­niy­ta, imay­nam kaw­sas­qay­ta, imam mu­ nas­qay­ta, pi­man­mi iñis­qay­ta, pa­cien­cia­kuq kas­qay­ta, ku­ya­kuq kas­qay­ta, upa­lla­lla

2 TIMOTEO 3​, ​4

2118

ña­ka­ris­qay­ta, 11 per­se­guis­qa kas­qay­ta hi­nas­pa ña­ka­ris­qay­ta. Ya­chan­ki­taq­mi Antio­ quia llaq­ta­pi, Ico­nio llaq­ta­pi hi­nas­pa Lis­tra llaq­ta­pi ru­na­ku­na­pa qa­ti­ka­chas­qan kas­pay ña­ka­ris­qay­ta­pas, aswan­qa Se­ñor­mi tukuy chay­ku­na­man­ta li­bray­ku­war­qa. 12 Arí, Cris­to Je­sus­pa agra­don­paq kaw­sa­kuy mu­naq­qa Cris­to­ray­ku ña­ka­ri­chis­qam kanqa. 13 Mana allin ru­na­ku­na­wan enga­ñaq ru­na­ku­nam icha­qa aswan mana allin­ man­raq cha­yan­qa­ku, pan­ta­chis­pan­kum pay­ku­na­pas pan­ta­chis­qa kan­qa­ku. 14 Qamyá icha­qa qaqa hina sa­yas­pa ya­chas­qay­ki­ku­na­ta umay­ki­man chu­ray, qam­qa­ri­ki ya­chan­kim pi­ku­nam ya­cha­chi­sus­qay­ki­ta­qa. 15 Qamqa warma kas­qay­ki­ man­ta­raq­mi Bi­blia­pi ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta­qa ya­char­qan­ki, kay ya­chas­qay­ki­ku­nam Cris­to Je­sus­man iñis­pa sal­va­ku­nay­ki­paq ser­vi­sun­ki. 16 Bi­blia­pi lla­pa­llan qell­qas­qa kaq­ ku­na­qa Dios­pa Espi­ri­tun­pa qos­qan­mi, allin­mi ya­cha­chi­wa­nan­chik­paq, fal­tan­chik­ku­na qa­wa­chi­wa­nan­chik­paq, pan­tay­pi pu­rip­tin­chik­pas allin ñan­man ku­ti­ri­chi­wa­nan­chik­ paq hi­nas­pa imay­nam allin kaw­sa­kuy ya­cha­chi­wa­nan­chik­paq 17 chay­na­pi Dios­pa ru­nan­ku­na­qa ya­chay­ni­yoq kaspa tukuy allin­ku­na­ta ru­ra­nan­chik­paq.

4

1   Cris­to

Diospa palabran willakunamanta

Je­sus­mi wa­ñuq­ku­na­ta­pas hi­nas­pa kaw­saq­ku­na­ta­pas juz­gas­pa go­bier­na­nan­paq ha­mun­qa, paypa hi­nas­pa Dios Tay­tan­chik­pa qay­llan­pim ka­ ma­chi­ki: 2 Dios­pa pa­la­bran­ta­yá wi­lla­kuy allin tiem­po­pi­pas chay­na­taq mana allin tiem­po­pi­pas, ru­na­ku­na­ta­pas fal­tan­ta qa­wa­chis­pa­yá qaq­chay, kall­pan­chay hi­nas­pa tukuy pa­cien­cia­wan ya­chay­ka­chiy. 3 Cha­ya­mun­qam tiem­po­ku­na allin ya­cha­chi­ kuy­ku­na­ta­qa ma­na­ña chas­ki­nan­ku­paq, pay­ku­na­qa achka­lla­ña ya­cha­chi­kuq­ku­na­ta hu­ñu­ku­rus­pam mu­nas­qa­llan­ku­ta uya­rin­qa­ku. 4 Che­qap kaq ya­cha­chi­kuy­ku­ na­man­ta ka­run­cha­ku­rus­pan­kum imay­ma­na rik­chaq cuen­to­ku­na­ta­ña allin­paq ha­pin­qa­ku. 5 Qamyá icha­qa allin­ta tukuy tiem­po pien­say, ña­ka­riy­ku­na­ta aguan­ tas­pay­ki­yá Cris­to­man­ta wi­lla­kuy, imam ru­ra­nay­ki­ta­qa cum­pli­yá. 6 Ño­qa­pa­qa ñam wa­ñu­ku­nay cha­yay­ka­much­kan­ña, wa­ñu­ra­chi­wap­t in­ku­qa ri­pu­ku­saq­ñam. 7 Allin pe­leach­kaq hinam llapa mana allin­ku­na­ta ven­ce­ru­ni, ga­ na­na­kuy­pi kall­pach­kaq hinam cha­ya­r u­ni­ña maymi cha­ya­nay­man, ma­na­taq­mi ka­cha­kuy­kur­qa­ni­chu iñis­qay­man­ta­qa. 8 Chay­ray­kum allin kaw­sa­kus­qay­man­ta pre­mioy su­ya­wach­kan hanaq pa­cha­pi, chay­ta­qa allin arre­glo ruraq Se­ñor­nin­ chik­mi ku­ti­mus­pan qo­wan­qa, ma­na­taq­mi ño­qa­lla­man­chu aswan­qa ku­ya­kuy­wan paypa ku­ti­mu­nan­ta su­yaq­ku­na­man­wan­mi. 9 Imay­na­ta

Timoteoman imam kunasqanmanta

ru­ras­pay­ki­pas ha­mu­yá qa­way­kuq­niy. 10 Demas su­ti­yoq waw­qe­pas kay mun­do­pi kaq­ku­na­ta aklla­kuy­kus­pan­mi sa­qe­ru­was­pan ri­pu­kun Te­sa­lo­ni­ca llaq­ta­man. Waw­qen­chik Cres­cen­te­ña­taq­mi pasan Ga­la­cia law­man, waw­qen­chik Ti­to­ña­taq­mi pasan Dal­ma­cia law­man. 11 Waw­qen­chik Lu­cas­lla­ñam ño­qa­wan­qa kach­kan. Mar­cos­wan­yá ha­muy­chik, ya­na­pa­wa­nan­paq­mi pay­ta­qa mu­nach­ka­ni. 12 Ti­qui­co­ta­pas Efeso llaq­ta­man­mi ka­cha­r u­ni. 13 Ha­mus­pay­ki­qa apa­ri­ka­mu­wa­yá ca­pay­ta, chay­ta­qa Troas llaq­ta­pim sa­qe­pa­ka­mur­qa­ni Car­po­pa wa­sin­pi, apa­mu­way­ taq­yá li­broy­ku­na­ta­pas, yan­qa­taq qon­qa­ra­mu­waq qa­las­pi qell­qas­qa li­broy­ku­na­ta. 14 Her­re­ro Ale­jan­d rom tukuy mana allin­t a ru­ra­war­qa, Se­ñor­nin­chik­mi pa­gan­qa ru­ras­qan­man hina. 15 Qam­pas pay­man­ta­yá cui­da­kuy, pay­qa­ri­ki ya­cha­chis­qan­ chik­pa con­tran­pim ri­ku­ri­r un.

2119

2 TIMOTEO 4

16 Au­to­r i­dad­ku­na­pa

qay­llan­man de­fien­de­ku­nay­paq chay­lla­raq yay­kup­tiy­qa manam pipas ya­na­pay­ku­war­qa­chu, lliw­chan­kum sa­qe­ru­war­qa­ku. Dios­nin­ chik­yá pam­pa­chay­ku­chun chay­na ru­ra­was­qan­ku­man­ta­qa. 17 Se­ñor­nin­chik­mi icha­qa ya­na­pa­was­pan kall­pan­cha­war­qa, mana huk­man­yas­pay­mi sal­va­cion­man­ ta wi­lla­kur­qa­ni chay­mi mana judio kaq­ku­na­pas uya­rir­qa­ku. Se­ñor­nin­chik­qa li­bra­war­qa­taq­mi leon­man­ta­pas. 18 Payqa li­bray­ku­wan­qam llapa mana allin ru­ray­ man­ta­pas hi­nas­pam hanaq pacha mu­nay­cha­kus­qan­paq wa­qay­cha­wan­qa. ¡Pay­ta­yá yu­pay­cha­sun wi­ña-wi­ñay­paq! Amen. 19 Sa­lu­day­ka­pu­wa­yá

Cartapa tukuyninmanta

Pris­ca­ta­wan Aqui­la­ta chay­na­taq One­si­fo­ro­ta­pas wa­sin­pi kaq­ku­na­ta­wan. 20 Eras­to­qa qe­pa­ra­mur­qa Co­rin­to llaq­ta­pim, Tro­fi­mo­ta­ña­taq­mi sa­qe­ra­mur­qa­ni onqoch­kaq­ta Mi­le­to llaq­ta­pi. 21 Utqay­man­yá hamuy ma­na­raq para tiem­po cha­ya­much­kap­tin. Sa­lu­da­mu­sun­kim Eu­bu­lo, Pu­den­te, Lino, Clau­dia hi­ nas­pa lla­pa­llan waw­qe-pa­nin­chik­ku­na. 22 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá qan­wan ka­chun, pay­pu­ni­yá qam­ku­na­t a­qa fa­vo­re­ce­sun­ki­chik.

TITOMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Ti­to­qa karqa manam judio casta ru­na­chu icha­qa pay­pas iñi­kur­qam Señor Je­su­cris­to­man, Pa­blo­pa pu­riq­ma­sin kap­tin­mi payta sa­qe­r ur­qa Creta su­ti­yoq isla­pi chay­na­pi iñiq­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin­ku­na­ta chu­ra­nan­paq. Pa­blom kay car­ta­ta pay­man qell­qar­qa chay­na­pi chay ka­ma­chi­kuq chu­ras­qan­ku­na­ta con­se­ja­nan­paq. Kay car­ta­qa tawa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun iñiq­ku­na­pa mi­chiq­nin imay­nam ka­nan­ku­man­ta hi­nas­pa ima­ku­nam ru­ra­nan­ku­man­ta, wi­lla­kun­taq­mi Je­su­cris­to­man iñiq­ku­na­qa imay­nam kaw­sa­nan­man­ta­pas (1). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Cris­to­man iñiq­ku­na­ta imay­nam anya­nan­man­ta (2). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun lla­pa­llan iñiq­ku­na­pa imam ru­ra­nan­ku­man­ta (3:1-11). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun car­ta­pa tu­kuy­nin­man­ta (3:12-15).

1

Cartapa qallariyninmanta

1   Ñoqa Pa­blom Dios­pa ser­viq­nin hi­nas­pa Je­su­cris­to­pa *apos­tol­nin kani. Paymi ka­ma­chi­war­qa Dios­pa akllas­qan­ku­na­ta iñi­chi­nay­paq chay­na­pi Dios­ man che­qap agra­day­ta ya­cha­nan­ku­paq 2 hi­nas­pa wiñay kaw­say con­fian­za­wan­ña su­ya­nan­ku­paq. Chay­ta­qa mana llu­lla­kuq Dios­mi pro­me­te­kur­qa­ña una-u­nay ñaw­ paq­man­ta­raq. 3 Chay­tam mu­nas­qan tiem­po­ku­na­pi sal­vaq­nin­chik Dios ki­kin­man­ta ya­cha­chi­war­qan­chik, ño­qa­tam ka­ma­chi­war­qa chay­ku­na­man­ta wi­lla­ku­nay­paq. 4 Tito, kay car­t a­t a­qa qell­qa­much­kay­k i iñiq­ma­siy kas­qay­k i­ray­kum, qam­qa­r i­k i che­qap chu­riy hinam kanki. Dios Tay­tan­chik­ta­wan sal­vaq­nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­sus­pay­ki haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­paq.

5 Ya­chas­qay­ki­pi

Creta lawpi Titopa llamkananmanta

hi­na­pas Creta law­pim qam­ta­qa sa­qe­mur­qay­ki mana ruray tu­kus­qa kaq­ku­na­ta tu­ku­nay­ki­paq hi­nas­pa sapa llaq­ta­pi iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kus­qan­ku­pi *ancia­ no­ku­na­ta chu­ra­nay­ki­paq. 6 Ancia­no­ku­na­qa kanan mana pi­pa­pas pen­qa­nan­mi hi­nas­pa chu­lla­lla war­mi­yoq­mi, chu­rin­ku­na­pas kanan Je­su­cris­to­pi iñis­pa mana pi­pa­pas pen­qa­ nan­mi hi­nas­pa ka­su­kuq­ku­nam. 7 Iñiq­ku­na­wan cuen­ta­lli­kuq ru­na­qa Dios­pa ma­yor­do­mon kas­qan­ray­kum kanan pi­pa­pas ima­man­ta­pas mana pen­qa­nan, payqa kanan manam hatun tu­kuq­chu, manam pi­ña­ku­ruq­chu, manam to­may­ku­na­pi pu­ri­kuq­chu, manam pi­wan­pas pe­leaq­chu nitaq qoll­qe­lla ku­yaq­chu. 8 Payqa kanan wa­sin­pi sa­may­ka­chi­kuq­ mi, allin kaq­ku­na­ta ku­yaq­mi, allin pien- saq­mi, allin ru­raq­mi, Dios­lla­paq­ña kaw­saq­mi hi­nas­pa ki­kin­ta­pu­ni con­tro­la­kuq­mi. 9 Payqa wa­qay­cha­nan­mi chas­kis­qa che­qap ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta­pas chay­na­pi wa­kin­ku­na­ta­pas allin kaq­ku­na­ta ya­cha­chis­pa kall­pan­ cha­nan­paq hi­nas­pa chay ya­cha­chi­kuy­pa con­tran­pi ri­maq­ku­na­ta­pas upa­lla­chi­nan­paq. 2120

2121

TITO 1​, ​2

10 Arí,

achka­má kach­kan­ku mana ka­su­kuq, yanqa rimaq hi­nas­pa pan­ta­chi­kuq ru­na­ku­na­qa, ju­dio­ku­na­man­ta kaq­ku­na­raq­mi chay­na­qa kach­kan­ku. 11 Pay­ku­na­ta­ qa upa­lla­chi­na­pu­nim, pay­ku­na­qa yan­qa­man­ta qoll­qe­lla ga­nay­ta mu­nas­pan­kum mana ya­cha­chi­nan­ku­ta ya­cha­chis­pan­ku achka fa­mi­lia­ku­na­ta­ña chaq­wa­run­ku. 12 Dios­nin­ku­man­t a wi­lla­kuq llaq­t a­ma­sin­kum pay­ku­na­man­t a nirqa: —Creta law­man­ta ru­na­ku­na­qa llu­lla­lla­ñam hi­nas­pa purun ani­mal hina, mi­ kuy­sa­pa qe­lla­ku­nam —nispa. 13 Chay­na­t a nis­pan­qa che­qap­t am pay­ku­na­man­t a­qa ri­mar­qa. Chay­na­qa alli-a­ llin­ta­yá pay­ku­na­ta qaq­cha­pay chay­na­pi iñis­qan­ku­pi tak­ya­nan­ku­paq. 14 Ama­ña­yá pay­ku­na­qa uya­ri­chun­chu ju­dio­ku­na­pa cuen­to­lla ri­mas­qan­ku­ta­qa nitaq che­qap kaq­man­ta ka­run­cha­kuq­ku­na­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta­pas. 15 Chuya son­qo­ku­na­paq­qa allin­ta pien­sas­qan­ku­ray­kum tukuy ima­pas allin­lla. Hu­ cha­wan qan­ra­chas­qa mana iñiq­ku­nam icha­qa tukuy ima­ta­pas hu­cha­lla­paq ha­pin­ku, chay­na­ta­qa ha­pin­ku pien­sas­qan­ku­pas hi­nas­pa con­cien­cian­ku­pas qan­ra­chas­qa kas­qan­ray­kum. 16 Pay­ku­nam ninku: “Che­qap­tam Dios­ta req­si­ni­ku” nispa, ru­ras­qan­ ku­wan­mi icha­qa qa­wa­chi­kuch­kan­ku mana chay­na kas­qan­ku­ta. Pay­ku­na­qa kach­kan mi­lla­kuy­paq­mi, mana ka­su­kuq­mi hi­nas­pa allin­ku­na­ta mana ruray atiq­mi.

2

Iñiqkunapa imaynam kawsananmanta

1   Qamqa ri­ma­riy allin ya­cha­chi­kuy­man hi­na­yá. 2 Machu se­ñor­ku­na­ta­yá ri­ ma­pa­yay ima­man­ta­pas con­tro­la­kus­pa res­pe­ta­chi­kuq hi­nas­pa allin pien­saq ka­nan­ku­paq, pay­ku­na­qa iñis­qan­ku­pi­pas, ku­ya­kuy­nin­ku­pi­pas hi­nas­pa pa­cien­cia­yoq kay­nin­ku­pi­pas allin­ta­yá tak­ya­chun­ku. 3 Paya se­ño­ra­ku­na­pas Dios­pa agra­don­paq­yá kaw­sa­chun­ku, amayá ru­na­ma­sin­pa con­tran­pi­qa ri­ma­chun­ku­chu, amayá to­may­man­qa qo­ku­ru­chun­ku­chu, pay­ku­na­qa allin ru­ray­ta­yá ya­cha­chi­chun­ku. 4 Chay­na­ta kaw­sas­pam sipas war­mi­ku­na­ta ya­cha­chin­qa­ku qo­san­ku­ta­wan wa­wan­ku ku­yay­ta, 5 allin pien­say­ta, chuya sonqo kayta, wa­sin­ku­pi ima­pas ru­ra­kuy­ta, allin sonqo kayta hi­nas­pa qo­san­ku ka­su­kuy­ta, chay­na­pim Dios­pa pa­la­bran­pa con­tran­pi­qa mana pipas ri­man­qa­chu. 6 Mo­zo­ku­na­ta­pas ri­ma­pa­yay allin pien­saq ka­nan­ku­paq. 7 Tukuy ima ru­ras­qay­ki­ pas ka­chun ejem­plo­yá. Ya­cha­chis­pay­ki­qa che­qap­man hi­na­yá res­pe­to­wan ya­cha­chiy. 8 Imam kaq­ta­yá wi­lla­kuy mana pi­pa­pas pen­qay ati­nan­ta chay­na­pi con­t ra­kuq­ku­na pen­qa­kus­pan­ku mana allin­ta­qa amaña ño­qan­chik­man­ta ri­ma­nan­ku­paq. 9 Sir­vien­te­ku­na­ta­pas ri­ma­pa­ya­yá, pa­tron­nin­ku­ta tukuy imapi ka­su­kus­pa ku­ya­ chi­kuq hi­nas­pa mana ku­ti­pa­kuq ka­nan­ku­paq. 10 Pa­tron­nin­pa­ta­qa ama iman­ta­pas su­wa­kus­pa­yá con­fian­za ru­na­ku­na ka­chun­ku, chay­na­ta ru­ras­pam sal­vaq­nin­chik Dios­ pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­ta vi­dan­ku­wan tukuy imapi su­maq­lla­ta­ña qa­wa­chin­qa­ku. 11 Dios­mi fa­vor­nin­t a lla­pa­llan ru­na­ku­na­man qa­wa­chi­war­qan­chik sal­va­wa­nan­ chik­paq. 12 Paymi ya­chay­ka­chi­wan­chik pay­ta­ña ser­vis­pa kay pa­cha­pi mana allin mu­na­pa­yay­ku­na qe­pan­cha­kuy­ta chay­na­pi allin­ta pien­sas­pa­ña, allin­ta ru­ras­pa­ña hi­nas­pa Dios­pa agra­don­paq­ña kaw­sa­nan­chik­paq. 13 Chay­na­ta­qa kaw­sa­nan­chik sal­vaq­nin­chik Je­su­cris­to­pa su­maq­lla­ña kan­cha­rich­kaq ku­ti­mu­nan­ta ku­si­kuy­ wan hi­nas­pa con­fian­za­wan su­yas­pan­chik­mi, payqa ancha mu­nay­ni­yoq Dios­mi. 14 Paymi ki­k in­man­t a wa­ñu­pu­war­qan­chik tukuy mana allin ru­ras­qan­chik­man­t a li­bra­wa­nan­chik­paq chay­na­taq hu­chan­chik­man­ta chu­yan­cha­wa­nan­chik­paq, chay­ na­pi paypa ru­nan­ku­na­ña kaspa allin­ku­na ruray mu­naq­lla­ña ka­nan­chik­paq.

TITO 2​, ​3

2122

15 Tukuy

kay­ku­na­ta ka­ma­chis­pay­ki­yá ya­cha­chiy hi­nas­pa kall­pan­chay, anyay­ taq­yá mana ka­su­kuq­ku­na­ta­pas. Amayá qamqa pi­wan­pas des­pre­cia­chi­kuy­chu.

3

1   Pay­ku­na­ta­qa

Iñiqkunapa imam rurananmanta

yu­ya­ri­chiy­taq­yá go­bier­no­man­wan au­to­ri­dad­ku­na­man su­je­ta­ku­nan­ku­paq, pay­ku­na­ta ka­su­kus­pa­yá ima­pas allin­ku­na ru­ray­ta mu­na­ chun­ku. 2 Amayá pi­man­ta­pas mana allin­ta­qa ri­ma­chun­ku­chu nitaq pe­leo­lla­pi­pas pu­ri­chun­ku­chu, pay­ku­na­qa ku­ya­kuq kas­pa­yá llam­pu sonqo kas­qan­ku­ta ima ru­ ras­qan­ku­pi­pas qa­wa­chi­ku­chun­ku lla­pa­llan ru­na­ku­na­man. 3 Ñaw­paq­t a­qa ño­qan­chik­pas kar­qan­chik mana yu­yay­ni­yoq­mi hi­nas­pa mana ka­su­kuq­mi, pan­tay­pi kas­pam mana allin mu­na­pa­yay­ku­na­pa hi­nas­pa tukuy imay­ ma­na vi­cio­ku­na­pa apas­qan kar­qan­chik. Mana allin­lla­pi pien­sas­pam envi­dia­kus­pa kaw­sar­qan­chik, cheq­ni­chi­kus­pam ki­kin­chik­pu­ra cheq­ni­na­kur­qan­chik. 4 Aswan­ qa sal­vaq­nin­chik Dios­mi sumaq sonqo kay­nin­ta­wan ru­na­ku­na­paq ku­ya­kuy­nin­ta req­si­chi­war­qan­chik. 5 Payqa sal­va­war­qan­chik manam allin­ku­na ru­ras­qan­chik­ ray­ku­chu icha­qa ku­ya­pa­ya­was­pa­llan­chik­mi. Chuya Espi­ri­tum hu­chan­chik­man­ta may­llay­ku­was­pan­chik mo­soq­man­ta na­ce­chi­war­qan­chik hi­nas­pam mosoq ru­na­ta­ ña ru­ra­war­qan­chik. 6 Sal­va­waq­nin­chik Je­su­cris­to­ray­kum ta­llich­kaq hina Chuya Espi­ri­tu­ta cha­nin­nin­pi Dios qo­war­qan­chik. 7 Fa­vo­re­ce­was­pa­llan­chik­mi payqa mana hu­cha­yoq­ta hi­na­ña chas­kiy­ku­wan­chik chay­na­pi con­fian­za­wan su­yas­qan­ chik wiñay kaw­say­ta chas­ki­nan­chik­paq. 8 Che­qap­mi kayqa chay­mi aswan­raq ya­cha­chi­nay­k i­t a mu­na­ni chay­na­pi Dios­ man iñiq­ku­na ima­pas allin ru­ray­ku­na­lla­pi ka­nan­ku­paq. Kayqa mayna su­maq­mi hi­nas­pa ru­na­ku­na­pa allin­nin­paq­mi. 9 Qamyá icha­qa ka­run­cha­kuy mana valeq ati­ pa­na­kuy­ku­na­man­ta, ñaw­paq abue­lo­ku­na­pa sutin ya­chay­man­ta hi­nas­pa ley­ray­ku ati­pa­na­kus­pa pi­ña­na­kuy­ku­na­man­ta, chay­ku­na­qa mana ima­paq va­leq­mi. 10 Iñiq­ku­na­t a uma­chas­pa ra­k i­na­chiq ru­na­t a­qa iskay kim­sa­ka­ma anyay­kus­pa­yá qar­qo­r uy. 11 Chay ru­na­qa pan­tay­man urmay­kus­pan­mi hu­cha­lli­kuch­kan, payqa ya­cha­kuch­kan­mi cas­ti­ga­na­paq­ña kas­qan­ta. 12 Arte­mas­t a

Titoman imam kunasqanmanta

otaq Ti­qui­co­ta qan­man ka­cha­mup­tiy­qa Ni­co­po­lis llaq­ta­pi tu­pa­nan­ chik­paq­mi utqa­mun­ki. Chay­pim para tiem­po­pi sa­may­ta pien­sach­ka­ni. 13 Abo­ga­do Ze­nas­ta­qa Apo­los­ta­wan­yá ya­na­pay­kuy tukuy atis­qay­ki­wan chay­na­pi via­jen­ku­pi mana ima­pas pi­si­nan­paq. 14 Iñiq­ma­sin­chik­ku­na­pas ya­cha­chun­ku­yá allin­ku­na­ta ru­ras­pa ne­ce­si­taq­ku­na ya­na­pay­kuy­ta chay­na­pi ru­ras­qan­ku­na­wan allin ru­ruch­kaq hina ka­nan­ku­paq. 15 Lla­pa­llan

Cartapa tukuyninmanta

ño­qa­wan kaq­ku­nam sa­lu­do­ta apa­chi­mu­sun­ki. Sa­lu­day­ka­pu­ wa­yá ku­yaq­nin­chik iñiq­ma­sin­chik­ku­na­ta­pas. Dios­nin­chik­yá tukuy imapi fa­vo­re­ce­sun­ki­chik.

FILEMONMAN APOSTOL PABLOPA CARTASQAN Apos­tol Pablo preso kach­kap­tin­mi pa­tron­nin­man­ta llup­ti­kuq One­si­mo su­ti­yoq sir­vien­te pay­wan tu­pa­rur­qa. Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kus­qan­ta uya­ris­pan­mi pay­pas iñi­kuy­kur­qa hi­nas­pam Pa­blo­ta­ña ser­vir­qa. Pa­blo­pa ya­na­paq­nin kach­kas­pan­pas Roma llaq­ta­yoq ru­na­ku­na­pa ley­nin­ man hi­na­qa pa­tron­nin­man­mi ku­ti­chi­pu­nan karqa. One­si­mo­pa pa­tron­nin Fi­le­mon­qa karqa Cris­to­man iñi­kuq­ñam. Payqa karqa Co­lo­sas llaq­ta­pi ya­chaq iñiq­ku­na ukupi ancha req­sis­qa runam. Payqa Pa­blo­wan ancha req­si­na­kuq­mi karqa. One­si­mo­ta ku­ti­chi­nan­paq tan­tea­rus­pan­mi payta ka­char­qa pa­tron­nin­man car­ta­yoq­ta. Chay car­ta­pim ma­ña­kur­qa allin­lla­ña chas­kiy­ku­ nan­paq icha­qa amaña sir­vien­te­ta hi­na­ña­chu aswan­qa Cris­to­pi ku­yas­qan waw­qen­ta hi­na­ña.

1 Ku­yas­qay

Cartapa qallariyninmanta

llam­kaq­ma­siy­ku Fi­le­mon, Cris­to Je­sus­ray­ku preso kaq ñoqa Pa­blom iñiq­ma­sin­chik Ti­mo­teo­pi­wan car­ta­muy­ki­ku. 2 Kay car­ta­qa pa­nin­chik Apia­paq­ mi, sol­da­do hina pe­leaq­ma­sin­chik Arqui­po­paq­mi hi­nas­pa wa­si­ki­pi hu­ñu­na­kuq lla­pa­llan iñiq­ku­na­paq­mi. 3 Dios Tay­tan­chik­ta­wan Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­tam ma­ ña­kuch­ka­ni qamta fa­vo­re­ce­su­nay­ki­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­paq. 4 Dios­ta

Filemonpa kuyakuyninmantawan iñiyninmanta

ma­ña­kus­pay­mi tukuy tiem­po qan­man­ta gra­cias­ta qoni. 5 Uya­ri­nim Se­ñor­nin­chik Je­sus­pi aswan con­fia­kus­qay­ki­man­ta hi­nas­pa lla­pa­llan iñiq­ ma­sin­chik­ku­na ku­yas­qay­ki­man­ta. 6 Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni iñis­qay­ki­man­ta wa­kin­ku­na­man wi­lla­kup­ti­ki Cris­to­ray­ku tukuy ima allin ka­pu­was­qan­chik­man­ta su­maq­ta ya­cha­nan­ku­paq. 7 Waw­qe­lláy, ku­ya­kuq­lla­ña kas­qay­ki­wan­mi hi­nas­pa iñiq­ ma­sin­chik­ku­na­pa son­qon ti­yay­ka­chis­qay­ki­wan­mi ku­si­kus­pay kall­pan­cha­kuch­ka­ni. 8 Cris­to­pa

Onesimopaq Pablo mañakusqanmanta

*apos­tol­nin kas­qay­ray­kum de­re­cho­yoq kani qamta ka­ma­chi­nay­paq. 9 Chay­wan­pas ñoqa Pa­blo­qa ma­chu­ña kas­pay­mi hi­nas­pa Je­su­cris­to­ray­ku preso kunan kas­pay­mi ku­ya­kuy­wan rue­ga­ka­muy­ki 10 One­si­mo­paq. Pay­ta­qa car­cel­pi kas­pay­mi iñi­chir­qa­ni, chay­ray­kum payqa chu­riy hina. 11 Ñaw­paq­ta­qa mana ima­paq va­leq­mi karqa, ku­nan­mi icha­qa iskay­nin­chik­paq va­leq­ña. 12 Chay­mi ku­yas­qay­ray­ku ku­ti­chi­much­kay­ki. 13 Mu­nay­man­mi ño­qa­wan­ ña ka­nan­ta chay­na­pi Cris­to­man­ta allin no­ti­cia­ta wi­lla­kus­qay­ray­ku preso kas­qay­pi qampa ran­ti­ki­pi ya­na­pay­ku­wa­nan­paq. 14 Icha­qa manam ima­ta­pas ru­ray­man­chu ma­na­raq qamta ta­puch­kas­pay­qa chay­na­pi allin ru­ras­qay­ki­qa mana obli­gas­qa kaspa son­qoy­ki­man­ta ka­nan­paq. 15 Icha­pas chay­paq One­si­mo­qa qan­man­ta ka­run­cha­ku­rur­ 2123

FILEMON

2124

qa chay- na­pi ku­ti­mus­pan wi­ñay­paq­ña qan­wan ka­nan­paq. 16 Payqa kanqa manam sir­vien­te hi­na­ña­chu, aswan­qa ku­yas­qay­ki wawqe hi­na­ñam. Ño­qa­pas waw­qey­ta hinam ku­ya­ni, chay­na­qa qamqa asta­wan­raq­mi ku­ya­nay­ki, manam ru­na­ma­sin­chik kas­qan­ray­ku­lla­chu aswan­qa Se­ñor­nin­chik­pi iñiq­ma­sin­chik kas­qan­ray­kum. 17 Iñiq­ma­si­k i­paq ha­pi­was­pay­k i­qa pay­t a­pas ño­qa­t a hi­na­yá chas­k iy­kuy. 18 Icha ima­pi­pas pi­ña­chi­sur­qan­ki otaq ma­nu­ku­sur­qan­ki­pas hi­nap­tin­qa ño­qa­pa cuen­tay­ man­yá chu­ray­kuy. 19 Ñoqa Pa­blom ki­kiy­pu­ni qell­qa­much­kay­ki “Pa­ga­pus­qay­kim” nis­pay, allin­lla ri­may­pi­qa qam­pas de­be­wan­kim sal­vas­qa kas­qay­ki­man­ta­ qa. 20 Chay­na­qa waw­qe­lláy, Se­ñor­nin­chik­man iñiq­ma­siy kas­qay­ki­ray­ku­yá kay va­le­kus­qay­ta arí niy­ku­lla­way. Son­qoy­ta­yá ti­yay­ka­chiy Cris­to­pi waw­qey kach­kas­pay­ki­qa. 21 Qell­qa­much­kay­k i­qa ka­su­ku­nay­k i­t a hi­nas­pa kay ni­mus­qay­ku­na­man­t a­pas aswan­raq ru­ra­nay­ki­ta ya­chas­pay­mi. 22 Se­ñor­ta ma­ña­pu­was­qay­ki­chik­ray­ kum con­fia­kuch­ka­ni qam­ku­na wa­tu­kay­ka­muy­ta, wa­si­ki­pi sa­ma­ku­nay­paq­yá alli­chay­ka­pu­way. 23 Cris­to­ray­ku

Cartapa tukuyninmanta

pre­so­ma­siy Epa­fras­mi sa­lu­da­mu­sun­ki, 24 sa­lu­da­mu­sun­ki­taq­mi wi­lla­kuq­ma­siy Mar­cos­pas, Aris­tar­co­pas, De­mas­pas hi­nas­pa Lu­cas­pas. 25 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­yá qam­ku­na­t a fa­vo­re­ce­sun­k i­chik.

HEBREOKUNAMAN CARTA Kay car­ta­pi qell­qas­qa­man hi­na­qa kay car­ta­qa qell­qas­qa karqa judio ru­na­ku­na kach­kas­pa Cris­to­man iñiq­ku­na­paq­mi. Pay­ku­nam ru­na­ku­na­pa cheq­nis­qan kas­pan­ku uma­chas­qa kar­qa­ ku Cris­to­pi iñiy­nin­ku­ta qe­pan­cha­kus­pa ñawpa iñiy­nin­ku­man hi­nas­pa cos­t um­bren­ku­man ku­ti­ri­ku­nan­ku­paq. Chay­ray­kum kay car­ta­qa qell­qas­qa karqa mana chay­na­ta ru­ra­nan­ku­paq. Kay car­ta­qa pusaq par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun tu­kuy­man­ta­pas lla­lliq­ta­qa Je­su­cris­ton­ta­ka­ma Tayta Dios ri­ ma­pa­ya­was­qan­chik­man­ta (1:1-3). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­sus­qa Dios­pa chu­rin kach­kas­pan­pas ka­su­kuq kas­qan­man­ta. Payqa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man­ta­pas hi­nas­pa angel­ku­na­man­ta­pas aswan ha­tun­mi (1:4-2:18). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­qa Moi­ses­man­ta­pas chay­na­taq Jo­suey­man­ta­ pas aswan ha­t un­raq kas­qan­man­ta (3:1-4:13). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun ñaw­paq sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­man­ta­pas Je­su­cris­to­qa aswan ha­t un­raq kas­qan­man­ta (4:14-7:28). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­ton­ta­ka­ma Tayta Dios­pa con­t ra­to ru­ras­qan­ man­ta (8:1-9:28). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­pa wa­ñus­qa­llan­wan hu­cha­ku­na­qa pam­pa­ chas­qa kas­qan­man­ta (10:1-31). Qan­chis kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun ñaw­paq Israel ru­na­ku­na­pa iñiy­nin­man­ta, wi­lla­kun­ taq­mi Cris­to­man iñiq­ku­na­qa wa­ñu­nan­ku­ka­ma iñi­ni­yoq ka­nan­ku­man­ta­pas (11-12). Pusaq kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun imay­nam Dios­ta agra­da­na­man­ta hi­nas­pa tu­kuy­ku­nan­ paq sa­lu­do­ku­na­man­ta (13).

1

1   Ñaw­paq

Churintakama Diospa rimapayawasqanchikmanta

tiem­po­ku­na­pim achka ku­ti­ta wi­lla­kuq­nin­ku­na­wan imay­ma­na for­ma­pi abue­lon­chik­ku­na­man Dios ri­ma­pa­yar­qa. 2 Kay tu­ku­pay pun­chaw­ku­na­pi­ña­ taq­mi Chu­rin­wan­ña ri­ma­pa­ya­war­qan­chik. Pay­tam Dios chu­rar­qa tukuy ima­ku­na­ta he­re­da­nan­paq. Pay­wan­taq­mi cie­lo­ku­na­pi kaq­ku­na­ta­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi kaq­ ku­na­ta­pas ru­rar­qa. 3 Paymi Dios­pa rik­chay­nin kas­qan­ray­ku qa­wa­chi­wan­chik Dios­pa kan­cha­riy­nin­ta. Paymi atiy­nin­wan ka­ma­chis­pan tukuy ima­ku­na­ta tak­ya­chin. Payqa hu­chan­chik­ku­na­ta may­llay­kus­pan­mi Dios­pa alleq­law­nin­pi ti­yay­kur­qa. Diospa Churinqa angelkunamantapas aswan munayniyoqraq kasqanmanta

4 Dios­pa Chu­r in­qa admi­ra­kuy­paq su­t i­t a he­ren­cia­pi chas­k is­qan­ray­kum angelku­na­man­ta­pas aswan mu­nay­ni­yoq­raq. 5 ¿May­qan­nin angel­ta­taq Dios­qa nirqa: —Qanmi Chu­riy kanki, ku­nan­mi ñoqa Tay­tay­ki kani —nispa? Nir­qa­taq­mi: —Ñoqam pay­paq kasaq Tay­tan. Pay­ña­taq­mi ño­qa­paq kanqa Chu­riy —nis­pa­pas. 6 Piwi Chu­r in­t a kay pa­cha­man ka­cha­mus­pan­mi nirqa:

2125

HEBREOS 1​, ​2

2126

—Dios­pa lla­pa­llan angel­nin­ku­na­qa pay­ta­yá ado­ra­chun­ku —nispa. 7 Angel­ku­na­man­t a­ña­t aq­mi

nin:

Diosqa angelninkunatam wayrata hina ruran, serviqninkunatañataqmi ninapa rupariyninta hina ruran. 8 Chu­r in­man­t a­ña­t aq­mi



nin:

Diosnilláy, qamqa wiña-wiñaypaqmi gobiernanki. Allin arregloman hinam gobiernanki. 9 Qamqa allin kaqtam kuyarqanki. Mana allin ruraytañataqmi cheqninki. Chayraykum Diospas akllasurqanki. Qampa Diosnikim akllasurqanki. Wakinmantapas qam kaqtaraqmi kusikuywan huntaykusurqanki. Miski asnaq aceitewan tallichkaq hinam kusikuywan huntaykusurqanki. 10 Nir­qa­t aq­mi:

Señor, qallariyninpim kay pachata cimientarqanki. Cielokunatam atiynikiwan unancharqanki. 11 Chaykuna puchukaruptinpas takyankim qamqa. Lliwmi pacha hina mawkayarunqa. 12 Pachata hinam patararunki qamqa. Mudachichkaq hinam mudarachinki qamqa. Qanmi ichaqa hina kaqlla kanki. Mana tukuq watayoqmi kanki. 13 Dios­qa

ma­na­taq­mi hay­kap­pas angel­nin­ku­na­ta­qa may­qan­nin­ta­pas nir­qa­chu:

Enemigoykikunata vencenaykamayá *alleqniypi tiyaykuy. Enemigoykikunata saruchinaykamayá alleqniypi tiyaykuy. 14 Lla­pa­llan

angel­ku­na­qa Dios ser­viq espi­ri­tu­ku­nam, pay­ku­na­qa sal­va­ku­nan­ku­ paq kaq­ku­na­ta ser­vi­nan­ku­paq­mi ka­cha­mus­qa kach­kan­ku.

2

1   Chay­ray­kum

Jesustaqa manapunim qepanchakunachu

uya­ris­qan­chik­ku­na­ta­qa hatun yu­yay­wan ka­su­ku­nan­chik chay­na­pi ama­pu­ni pan­ta­ru­na­paq. 2 Angel­ku­na­wan Dios­pa wi­lla­chi­mus­qan­qa ancha-an­

2127

HEBREOS 2

cha va­lor­ni­yoq­mi karqa, chay­ray­kum hu­cha­lli­kus­pa mana ka­su­kuq ru­na­ku­na­ta­pas Dios­qa de­re­chon­pi cas­ti­gar­qa. 3 Chay­na­qa ño­qan­chik­pas ¿imay­na­taq llup­tich­wan­chik sal­va­wa­nan­chik­paq Dios­pa ha­tu-ha­tun wi­lla­kuy­nin­ta yan­qa­paq ha­pis­pa­qa? Chay sal­va­cion­man­ta­qa Se­ñor­mi pun­ta­ta wi­lla­kur­qa hi­nap­tin­mi uya­riq­nin­ku­na­pas che­qap kas­qan­paq se­gu­ra­war­qan­chik. 4 Dios­pas se­gu­ra­war­qan­chik­mi atiy­nin­wan hi­nas­pa tukuy rik­chaq admi­ra­kuy­paq *mi­la­gro­ku­na­wan. Se­gu­ra­wan­chik­taq­mi mu­nas­qan­man hina tukuy kay pa­cha­pi iñiq­ku­na­man Chuya Espi­ri­tun­ta qo­was­qan­chik­wan­pas. Salvaqninchikpa runayarusqanmanta

5 Nis­qay­pi hi­na­pas kay pacha mo­soq­ya­chis­qa kap­t in­qa manam angel­ku­na­wan­ chu go­bier­na­chin­qa, 6 chay­ray­kum Bi­blia­pi huk kaq­nin kay­na­ta nirqa:





¿Piraqtaq runaqa paymantaraq piensanaykipaq? ¿Pitaqsi mirayninpas paykunata yuyanaykipaq? 7 Runataqa rurarqanki angelkunamantapas tumpaniraq menostamriki. Coronawan churaq hinam paytaqa respetana runataraq ruraykullanki. Coronawan churaq hinam paytaqa ancha reqsisqallataña ruraykullanki. Rurasqaykikunapim payta gobiernaykachirqanki. 8 Tukuylla imapapas hawanpimya churaykurqanki.

Chay­na­ta ru­ras­pan­mi mana ima­ta­pas pu­chus­pan tukuy imata Dios pay­wan ven­ce­ra­chir­qa. Chay­wan­pas tukuy ima ven­ce­ra­chis­qan­ta­qa ma­na­raq­mi ri­kun­ chik­raq­chu. 9 Je­sus­tam icha­qa ri­kun­chik, pay­ta­qa angel­ku­na­man­ta­pas tumpa me­nos­paq­raq­mi Dios ru­ra­r ur­qa, ña­ka­ris­pa wa­ñus­qan­ray­kum pay­ta­qa co­ro­nas­qa­ ta hi­na­ña hi­nas­pa kan­cha­riy­wan ha­tun­chas­qa­ta­ña qa­wach­kan­chik. Ru­na­ku­na­ta Dios fa­vo­re­cep­tin­mi Je­sus­qa lla­pa­llan­pa ran­tin­pi wa­ñur­qa. 10 Dios­mi tukuy ima­t a­qa unan­char­qa, hina pay­t aq­mi chay­ku­na­man­t a­qa na­na­ chi­kun­pas. Paymi hanaq pa­cha­man achkaq chu­rin­ku­na­ta pu­say­ta mu­nar­qa. Chay chu­rin­ku­na sal­vaq­tam ña­ka­ris­qan­wan mana ima­pa­pas pi­sis­qan­ta ru­rar­qa. 11 Dios­ lla­paq­ña ru­na­ku­na­ta sa­paq­chaq Je­sus­pas chay­na­taq sa­paq­chas­qan ru­na­ku­na­pas Dios Tay­ta­lla­man­tam. Chay­ray­kum Je­sus­pas mana pen­qa­kun­chu sa­paq­chas­qan­ ku­na­ta­qa waw­qen­wan su­ti­chay­ta. 12 Sal­mos li­bro­pim nich­kan: Qamllamantam wawqeykunaman ñoqallayqariki willakullasaqpas. Qamllatañam alaballasaq ñoqallayqariki huñunakuypipas. 13 Huk­law­pi­pas

nich­kan­mi: —Ño­qa­qa Dios­pim con­fia­ku­ni —nispa. Huk­law­pi­pas nich­kan­taq­mi: —Ño­qa­qa Dios­pa qo­was­qan chu­riy­ku­na­pi­wan­mi kach­ka­ni —nispa.

HEBREOS 2​, ​3

2128

14 Tay­ta-ma­man­chik­pa

chu­rin­ku­na kas­pan­chik­mi aychan­man­ta­wan ya­war­nin­man­ta kan­chik. Je­sus­pas ño­qan­chik hina cuer­po­yoq­mi karqa, chay­na­qa karqa wa­ñuy­ta req­ sis­pan wa­ñuy­pi mu­nay­cha­kuq dia­blo­ta chin­ka­chi­nan­paq­mi. 15 Chay­ray­kum Je­sus­qa wañuy man­cha­kuq­ku­na­ta­pas li­bran, pay­ku­na­qa tukuy tiem­pom wa­ñuy­pa sir­vien­ten hina kaw­sa­llar­qa­ku. 16 Che­qap­ta­pu­ni­pas payqa manam angel­ku­na­ta ya­na­pa­nan­paq­ chu ha­mur­qa aswan­qa Abra­ham­pa mi­ray­nin­ku­na­ta ya­na­pa­nan­paq­mi. 17 Chay­ray­kum waw­qen­ku­na­man tukuy imapi rik­cha­kur­qa chay­na­pi lla­ki­pa­ya­kuq hi­nas­pa con­fia­ ku­na­paq kas­qan­ray­ku Dios­pa qay­llan­pi *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­nan­paq hi­nas­pa ru­na­ku­na­pa hu­chan­man­ta wa­ñus­pan Dios­pa pi­ña­kuy­nin­ta ama­cha­nan­paq. 18 Payqa Ten­tas­qa kas­pan­mi ña­ka­rir­qa, chay­ray­kum ten­tas­qa­ku­na­ta­pas atin ya­na­pay­ta.

3

Moisesmantapas Jesusqa aswan munayniyoq kasqanmanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

qam­ku­na­qa kach­kan­ki­chik Dios­paq ra­kis­qam chay­na­taq hanaq pa­cha­pi hu­ñu­nas­qa ka­nay­ki­chik­paq qa­yas­qam chay­na­qa Dios­pa ka­cha­mus­ qan *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen chas­kis­qan­chik Je­su­cris­to­pi­yá yu­yay­ma­nay­chik. 2 Payqa con­fian­za runam karqa chu­raq­nin Dios­pa ka­ma­chis­qan­ta cum­plis­pa, payqa cum­plir­qa Dios­pa ente­ron wa­sin­pi Moi­ses­pa ru­ras­qan­ta hinam. 3 Wa­si­man­ta­qa ru­raq­nin­mi aswan req­sis­qa, chay­nam Je­sus­pas Moi­ses­man­ta­qa aswan req­sis­qa. 4 Wa­si­qa ru­na­pa ru­ras­qa­ llan­mi, Dios­mi icha­qa tukuy imata ru­rar­qa. 5 Dios­pa wa­sin­pim Moi­ses­qa con­fian­za runa karqa, chay­wan­pas payqa ser­vi­kuq­llam karqa ima­pas Dios­pa nis­qan­ku­na­man­ta wi­lla­ ku­nan­paq. 6 Cris­tom icha­qa Churi kas­qan­ray­ku Dios­pa wa­sin­pi mu­nay­ni­yoq karqa, chay wasi hinam ño­qan­chik­pas kan­chik paypi hatun con­fian­za­wan kall­pan­cha­kus­pa­qa. 7 Chuya

Runankunataqa Diospuni samachisqanmanta

Espi­ri­tum nin:

Kunan tiempopi Diospa nisqanta uyarichkaspaqa, sonqoykichikta rumiyachiychikchu piñachiwasqanku punchawpi hinaqa, chunniqpi pruebawaspanku rurasqankuta hinaqa. 9 Chay chunniqpim ñawpa abueloykichikkuna rurasqaykunata rikurqaku. Tawa chunka watapuni chaykunata rikuchkaspankupas piñachiwaspankum pruebawarqaku. 10 Chayraykum chay runakunawan piñasqa karqani, chayraykum paykunata kaynata nirqani: “Tukuy tiempo pantaq sonqokunam kankichik” nispa. “Ñanniykunatapas mana reqsiqmi kankichik” nispa. 11 Chayraykum piñakuyniypi jurarqani: “Samanankupaq qosqaymanmi mana yaykunqakuchu” nispa. 12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, cui­da­kuy­chik­yá, yan­qa­ña­t aq may­qan­ni­k i­chik­pas mana iñiq kaspa hi­nas­pa mana allin son­qo­yoq kaspa kaw­saq Dios­man­ta ra­ki­ku­run­ man. 13 Tiem­po kach­kap­tin­raq­qa sapa pun­chaw­yá kall­pan­cha­kuy­chik chay­na­pi may­qan­ni­ki­chik­ta­pas hucha enga­ñap­tin son­qoy­ki­chik ama ru­mi­ya­ru­nan­paq. 14 Cris­to­man huk­lla­was­qa­ñam kach­kan­k i­chik paypi iñis­qan­chik pun­chaw­pi hina mana iskay­ra­yas­pa wa­ñu­nay­ki­chik­ka­ma con­fia­kus­pa­qa.

8 amayá

2129 15 Bi­bliam

HEBREOS 3​, ​4

nin:

Kunan tiempopi Diospa nisqanta uyarispaykichikqa, amayá sonqoykichikta rumiyachiychikchu piñachiwasqanku punchawpi hinaqa. 16 Dios­pa ri­mas­qan­t a uya­r ich­kas­pan­ku­qa ¿pi­ku­na­t aq payta pi­ña­chir­qa­ku? Moi­ ses­pa pu­sa­mus­qan lla­pa­llan ru­na­ku­nam. 17 ¿Pi­ku­na­paq­taq Dios­qa tawa chun­ka wa­ta­pu­ni pi­ña­ku­rur­qa? Payqa pi­ña­ku­r ur­qa con­t ran­pi hu­cha­lli­kuq chun­niq­pi wa­ñuq­ku­na­paq­mi. 18 ¿Pi­ku­na­man­taq ju­rar­qa sa­ma­nan­ku­paq qos­qan­man mana yay­ku­nan­ku­paq? Payqa ju­rar­qa mana ka­suq­nin­ku­na­pa con­tran­pim. 19 Chay­na­qa, mana con­fia­kus­qan­ku­ray­ku­má mana yay­kuy­ta atir­qa­ku­chu. 1   Dios­pa qos­qan sa­ma­kuy­man yay­ku­nan­chik­paq pro­me­san kach­kap­tin­qa cui­da­ku­sun­yá, yan­qa­ña­taq mana yay­kuch­wan­chu. 2 Ño­qan­chik­man­pas pay­ ku­na­man hinam sal­va­ku­nan­chik­paq allin no­ti­cia­ta wi­lla­war­qan­chik. Pay­ku­nam icha­qa mana chas­kir­qa­ku uya­ris­qan­ku­ta mana crees­qan­ku­ray­ku. 3 Creeq­ku­nam icha­qa Dios­pa samay qos­qan­man yay­kun­chik­ña. Paymi nirqa:

4

Piñakuyniypim jurarqani: “Samanankupaq qosqaymanqa manam yaykunqakuchu” nispa. Chay­wan­pas kay pacha unan­chas­qan­man­ta­pu­nim Dios­pa ru­ras­qan­ku­na­qa tu­kus­ qa­ña kach­kan. 4 Qan­chis kaq pun­chaw­man­tam Bi­blia­pi nich­kan: —Dios­mi qan­chis kaq pun­chaw­pi tukuy ima ru­ras­qan­man­ta sa­mar­qa —nispa. 5 Huk­law­pi­pas nich­kan­t aq­mi kay­na­t a: —Sa­ma­nan­ku­paq qos­qay­man­mi mana yay­kun­qa­ku­chu —nispa. 6 Chay­wan­pas Dios­pa samay qos­qan­man yay­kuq­ku­na­qa kach­kan­raq­mi. Sal­ va­ku­nan­ku­paq allin no­ti­cia punta uya­riq­ku­nam mana crees­qan­ku­ray­ku mana yay­kur­qa­ku­chu. 7 Unay­ña tiem­po­ku­na pa­sa­r uch­kap­tin­pas Dios­mi ci­ta­run “Kunan tiem­po­pi” nispa. Da­vid­wan­mi ni­chir­qa: Kunan tiempopi Diospa nisqanta uyarichkaspaqa amayá sonqoykichikta rumiyachiychikchu. 8 Israel casta ru­na­ku­na­man Jo­suey sa­may­t a qoy­kup­t in­qa, ma­na­ña­chi­k i huk pun­chaw­man­ta­qa Dios­qa ri­man­man­chu karqa. 9 Chay­na­qa Dios­pa ru­nan­ku­na­paq­ qa kach­kan­raq­mi *sa­ma­na pun­chaw. 10 Unan­chas­qan­ku­na­ta tu­ku­rus­pan­mi Dios­qa ru­ras­qan­ku­na­man­ta sa­mar­qa. Chay­nam paypa qos­qan sa­may­man yay­kuq­pas ru­ray­nin­ku­na­man­ta­qa sa­ma­r un­ña. 11 Chay­na­qa Dios­pa qos­qan sa­may­man yay­ kuy­pi­yá ri­sun­chik chay­na­pi ñawpa tiem­po­pi mana ka­su­kuq­ku­na hina may­qan­pas amaña ka­nan­paq. 12 Dios­pa pa­la­bran­qa kaw­sach­kan­mi hi­nas­pa­pas atiy­ni­yoq­mi. Iskay law­nin fi­lo­yoq espa­da­man­ta­pas aswan ku­chu­kuq­raq­mi. Ru­na­man­pas yay­kun alman­ka­ma­raq­mi hi­nas­pa espi­ri­tun­ka­ma­raq­mi. Tu­llun­pa pie­zan­ku­na­ta­wan chi­li­nan­ku­na­ta ku­chuq hi­na­raq­mi hi­nas­pa­pas pien­sas­qan­ku­na­ta­wan mu­na­pa­yas­qan­ku­na­ta req­si­chiq­mi. 13 Dios­pa tukuy ima unan­chas­qan­ku­na­qa manam pa­kas­qa­chu kach­kan. Tukuy chay­ ku­na­qa su­ti­llam kach­kan Dios­pa qay­llan­pi, pay­man­mi cuen­ta­ta qo­sun­chik.

HEBREOS 4​-​6

14 Dios­pa

2130 Jesucristoqa sacerdotekunapa jefen kasqanmanta

Chu­rin Je­sus­qa *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­mi ka­pu­wach­kan­chik, pay­ qa­ri­ki hanaq pa­cha­man­mi yay­kur­qa. Chay­na­qa iñis­qan­chik­pi­yá tak­ya­sun­chik. 15 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­pu­waq­nin­chik Je­sus­qa hu­cha­man urmaq­lla kay­nin­ chik­man­ta lla­ki­pa­ya­kuq­mi. Pay­pas ño­qan­chik hina tu­kuy­pi ten­tas­qam karqa icha­qa manam hu­cha­lli­kur­qa­chu. 16 Chay­na­qa con­fian­za­wan­yá fa­vo­re­ceq­nin­chik Dios­man asuy­ku­sun­chik chay­na­pi ne­ce­si­tas­qan­chik tiem­po­ku­na­pi lla­ki­pa­ya­was­ pan­chik fa­vo­re­ce­wa­nan­chik­paq. 1   Ru­na­ku­na­man­ta akllas­qa lla­pa­llan *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ku­na­qa ru­na­ku­na­pa ran­tin­pi Dios­man asuy­ku­nan­ku­paq chu­ras­qam kach­kan­ku, chay­ray­kum pay­ ku­na­qa ru­na­ku­na­pa hu­chan­man­ta Dios­man ofren­da­ku­na­ta pre­sen­tan­ku hi­nas­pam ani­mal­ku­na­ta­pas wa­ñu­chis­pa pay­paq ka­ñan­ku. 2 Sa­cer­do­te­qa hu­cha­man urmaq­llam, chay­ray­kum payqa ma­na­raq entien­deq hi­nas­pa pan­tay­pi kaq ru­na­ma­sin­ku­na­ man­ta­pas lla­ki­pa­ya­ri­kun­man. 3 Hu­cha­lli­kuq kas­qan­ray­kum payqa ki­kin­man­ta­wan ru­na­ku­na­pa hu­chan­man­ta ani­mal­ku­na­ta wa­ñu­chis­pan Dios­paq ka­ña­nan. 4 Ki­ki­llan­man­ta­qa manam pipas *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­qa kan­man­chu, kas­pa­qakan­man Aaron hina Dios­pa qa­yas­qan kaq­ku­na­llam. 5 Cris­to­pas manam ki­ki­llan­chu *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­nan­paq chu­ra­ku­rur­qa aswan­qa Dios­mi nirqa:

5

Qanmi Churiy kanki, kunanmi ñoqa Taytayki kani. 6 Huk­law­pi­pas nich­kan­mi kay­na­t a: Qamqa wiñaypaq *sacerdotem kanki. Qamqa Melquisedecman rikchakuqmi kanki. 7 Cris­to­qa

kay pa­cha­pi kaw­sas­pan­mi qa­pa­ris­pan hi­nas­pa wa­qas­pan rue­ga­kuy­ lla­wan­ña wa­ñuy­man­ta li­bray atiq Dios­ta ma­ña­kur­qa chay­mi Dios­qa pay­man sonqo kas­qan­ray­ku uya­riy­kur­qa. 8 Dios­pa Chu­rin kach­kas­pa­pas ña­ka­ris­qan­ku­na­ wan­mi ka­su­kuy­ta ya­char­qa. 9 Chay­ku­na­wan qes­pi­chis­qa ka­rus­pan­mi ka­suq­nin lla­pa­llan ru­na­ku­na­paq wi­ñay­paq sal­vaq­nin ri­ku­ri­r un. 10 Dios­ña­taq­mi Mel­qui­se­ dec­man rik­cha­kuq *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­nan­paq­ña chu­ra­run. 11 Kay

Jesustaqa ama qepanchakunamanta

nis­qay­man­ta­qa achka­raq­mi ya­cha­chi­nay­paq kach­kan aswan­qa qam­ku­na­qa sasa entien­deq­mi kan­ki­chik. 12 Qam­ku­na­qa unay­ña iñis­qay­ki­chik­ray­kum huk­ku­ na­man­pas ya­cha­chi­nay­ki­chik­ña aswan­qa qa­lla­riy­nin­pi Dios­pa pa­la­bran­man­ta facil kaq­ku­na­lla uya­riy­tam ya­pa­man­ta mu­nach­kan­ki­chik. Qam­ku­na­qa wa­wa­ku­na hinam le­che­lla­man­ta­raq kach­kan­ki­chik, ma­na­raq­mi mi­kuy­ta atin­ki­chik­chu yu­yay­ni­yoq ru­na­ ku­na­pa mi­ku­nan­ta­qa. 13 Le­che­lla­wan­raq kaw­saq­ku­na­qa ma­na­raq­mi entien­den­man­chu allin ru­ray­ku­na­man­ta ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta­qa. 14 Mi­kuy­qa yu­yay­ni­yoq­ku­na­paq­mi, pay­ ku­na­qa entien­deq­ña kas­pan­kum allin kaq­ta­pas hi­nas­pa mana allin kaq­ta­pas req­sin­ku. 1   Chay­na­qa Cris­to­man­ta fa­ci­lla ya­cha­chi­kuy­ku­na­man amaña ku­ti-ku­ti­ris­pa­ yá yu­yay­ni­yoq­ña ka­sun­chik. Ya­pa­ta­wan­qa ama­ña­yá facil kaq­ku­na­man­ta­qa ri­ma­sun­chik­chu. Ama­ña­yá ri­ma­sun­chu hu­cha­pi wa­ñus­qa hina kas­qan­chik­man­ta wa­na­

6

2131

HEBREOS 6​, ​7

kuy­man­ta­pas nitaq Dios­man iñiy­man­ta­pas 2 nitaq bau­tis­mo­man­ta­pas nitaq iñiq­ku­na­pa ha­wan­man ma­ki­ku­na chu­ray­man­ta­pas nitaq wa­ñuq­ku­na kaw­sa­ri­mu­nan­man­ta­pas chay­na­taq wi­ñay­paq cas­ti­go­man­ta­pas. 3 Dios mu­nap­tin­qa yu­yay­ni­yoq­ñam ka­sun­chik. 4 Huk ku­tin­pi kan­cha­ris­qa kas­pan­ku Dios­pa hanaq pa­cha­man­ta qo­mus­qan­ta ma­lliq­ku­na­ta­qa otaq Chuya Espi­ri­tu chas­kiq­ku­na­ta­qa 5 hi­nas­pa Dios­pa allin pa­la­bran­ man­ta­wan hamuq pun­chaw­ku­na­pi admi­ra­kuy­paq kaq­ku­na­man­ta ya­chaq­ku­na­ta­qa 6 Dios­man­ta ka­run­cha­ku­rup­tin­ku­qa mo­soq­man­ta­qa ma­na­ñam pipas atin­man­chu hu­chan­man­ta wa­na­chiy­ta. Pay­ku­na­qa Dios­pa Chu­rin­tam ya­pa­man­ta cha­ka­tas­pan­ku pen­qay­man chu­rach­kan­ku. 7 Pa­ray­paq-pa­rap­tin­qa allpam allin­ta co­se­cha­ta qon tar­ puq­nin­paq, chay allpa­qa Dios­pa fa­vo­re­ces­qan­mi. 8 Kich­ka­ku­na­ta­wan car­dos­ku­na­lla­ta wi­ña­chiq allpam icha­qa mana valeq, chay­na allpa­qa ña­kas­qa kas­pan­mi ka­ñas­qa kanqa. 9 Ku­yas­qa­llay­ku­na,

Kallpanchaqninchik palabrakuna

chay­na­ku­na­ta ri­mach­kas­pa­pas ño­qay­ku­qa manam iskay­ra­ya­ ni­ku­chu sal­va­ku­nay­ki­chik­paq allin kaq­ku­na­qa qam­ku­na­pi kas­qan­man­ta. 10 Dios­qa jus­tom. Payqa llam­kas­qay­ki­chik­ta­qa manam qon­qan­qa­chu, ma­na­taq­mi qon­qan­qa­chu pay ku­yas­qay­ki­chik­ta­pas. Payta ku­yas­pam Cris­to­pi waw­qe-pa­ni­ku­na­ta­pas ser­vir­qan­ ki­chik, arí, chay­na­ta­má ku­nan­pas ser­vich­kan­ki­chik. 11 Aswan­qa mu­nach­ka­ni­kum kaw­sa­nay­ki­chik­ka­ma­qa sa­pa­ka­ma kall­pan­cha­ku­nay­ki­chik­ta chay­na­pi su­yas­qay­ki­ chik­ta chas­ki­nay­ki­chik­paq. 12 Amayá qe­lla­qa kay­chik­chu, aswan­qa iñiy­wan hi­nas­pa pa­cien­cia­wan­yá Dios­pa pro­me­san chas­kiq­ku­na­pa ru­ras­qan­ta ru­ray­chik. 13 Abra­han­man Dios pro­me­tes­pan­qa ki­k in­man­t a aswan mu­nay­ni­yoq mana pipas kap­tin­mi ki­kin­pa su­tin­pi ju­rar­qa. 14 Paymi nirqa: —Ancha­lla­ta­ña ben­de­cis­pay­mi na­na-na­naq­man mi­ra­chis­qay­ki —nispa. 15 Chay­na­pim Abra­ham­qa pa­cien­cia­wan su­yas­pan Dios­pa pro­me­tes­qan­ta hay­par­qa. 16 Ru­na­ku­na ju­ras­pa­qa pay­ku­na­man­ta aswan mu­nay­ni­yoq­pa su­tin­pim ju­ran­ku pro­me­ te­kus­qan­ku­ta ga­ran­ti­za­nan­ku­paq hi­nas­pa con­tran­pi kaq­ku­na­ta upa­lla­chi­nan­ku­paq. 17 Chay­na­pu­nim Dios­pas tan­teas­qan­man­ta­qa qe­pa­man­qa mana ku­tin­man­chu. Chay­ ray­kum pro­me­tes­qan­ku­na­ta he­ren­cia­ta hina chas­kiq­ku­na­man asta­wan ya­cha­chiy­ta mu­nas­pan kikin ju­rar­qa. 18 Mana llu­lla­kuq Dios­má ju­rar­qa pro­me­te­kus­qan­ray­ku hi­nas­pa ju­ra­men­tas­qan­ray­ku, chay­ku­na­qa iskay­nin­mi mana ima­ray­ku­pas cam­bia­kun­man­chu. Chay­na ju­ra­men­to­wan­má kall­pan­cha­wan­chik. Wiñay cas­ti­go­man­ta llup­tiq­ku­na­qa Dios­ man­ta hamuq con­fian­za­man­mi ha­pi­pa­kun­chik. 19 Lamar qo­cha­pa pa­tan­pi bote wa­tas­qa hinam con­fian­zan­chik­qa alman­chik­ta tak­ya­chin. Tem­plo­pi ra­ki­naq te­la­pa qe­pan­pi ima­pas chu­ras­qa hinam con­fian­zan­chik­qa Dios­pi chu­ras­qa kach­kan. 20 Je­sus­mi hanaq pa­cha­man yay­kur­qa ño­qan­chik­paq ñanta ki­chach­kaq hina, yay­kur­qa­qa Mel­qui­se­dec­ man rik­cha­kuq *sa­cer­do­te­ku­na­pa je­fen­ña wi­ñay­paq ka­rus­pan­mi.

7

Melquisedecman rikchakuq sacerdotemanta

1   Mel­qui­se­dec­qa Salem llaq­ta­pi rey kas­pan­mi alto-al­to­pi kaq Dios­pa *sa­cer­do­ten

karqa. Rey­ku­na­wan pe­lea­mus­qan­man­ta Abra­ham ku­ti­mup­tin­mi ta­ri­pas­pan Dios­pa ben­di­cion­nin­ta ma­ña­pur­qa. 2 Pay­man­taq­mi Abra­ham­pas pe­lea­mus­pan llapa qe­chu­mus­ qan­ku­na­man­ta diez­mar­qa. Mel­qui­se­dec ni­nan­qa “allin arre­glo­man hina go­bier­naq” ni­nan­mi. Sa­lem­pi rey ni­nan­ña­taq­mi “haw­ka­ya­chiq rey” ninan. 3 Manam ya­chan­chik­chu pi­ku­nam Mel­qui­se­dec­pa tay­ta-ma­man kas­qan­ta­qa nitaq pi­ku­nam abue­lon­ku­na kas­qan­

HEBREOS 7

2132

ta­pas nitaq hay­ka­pim na­ces­qan­ta­pas nitaq hay­ka­pim wa­ñu­kus­qan­ta­pas. Chay­ray­kum payqa Dios­pa Chu­rin Je­sus­man rik­cha­kus­pan wi­ñay­paq *sa­cer­do­te hina kach­kan. 4 Tan­tea­riy­chik­yá Mel­qui­se­dec­qa mayna req­sis­qa kas­qan­man­ta, abue­lon­chik Abra­ham­pas pe­lea­mus­pan qe­chu­mus­qan­ku­na­man­tam diez­mon­ta qorqa. 5 Le­viy­pa mi­ ray­nin­man­ta sa­cer­do­te ka­nan­ku­paq akllas­qa­ku­nam ley­man hina ka­ma­chis­qa kas­pan­ku cas­ta­ma­sin ru­na­ku­na­man­ta *diez­mo­ta chas­kin­ku. Chay cas­ta­ma­sin ru­na­ku­na­qa Abra­ ham­pa mi­ray­nin­mi. 6 Mel­qui­se­dec­qa manam Le­viy­pa mi­ray­nin­man­ta kaq sa­cer­do­te­chu karqa, chay­wan­pas Dios­pa pro­me­san chas­kiq Abra­han­man­tam *diez­mo­ta chas­kir­qa hi­nas­pa­taq­mi Dios­pa ben­di­cion­nin­ta­pas ma­ña­pur­qa. 7 Chay­na­qa mana ancha ri­may­lla­ wan­mi ya­chan­chik, res­pe­tas­qa kaqmi pisi res­pe­tas­qa kaq­paq Dios­pa ben­di­cion­nin­ta­qa ma­ña­pun. 8 Ku­nan­qa wañuq ru­na­ku­na­llam diez­mo­ta­qa chas­kin­ku, chay­pa­cham icha­qa “Kaw­sach­kan­mi” nis­qan­ku Mel­qui­se­dec diez­mo­ta­qa chas­kir­qa. 9 Nich­wan­taq­mi, Le­viy­pa mi­ray­nin­ku­nam diez­mo chas­kiq­ku­na kach­kas­pan­ku­pas Abra­ham­nin­ta­ka­ma Mel­qui­ se­dec­man diez­mo­ta pa­gar­qa­ku. 10 Mel­qui­se­dec­wan Abra­ham tu­pap­tin­qa ma­na­raq­mi Le­viy­qa na­cer­qa­raq­chu, payqa chay­raq­mi abue­lon Abra­ham­pa mi­ray­nin kanan karqa. 11 Le­viy­pa cas­tan­man­ta­wan Aa­ron­pa cas­tan­man­ta *sa­cer­do­te­ku­na­ta Dios chu­ras­pan­mi Israel ru­na­ku­na­man ley­nin­ta qorqa. Chay­wan­pas chay casta sa­cer­do­te­ku­na­qa manam ca­ bal­ta­chu runa­ku­na­ta chu­yan­char­qa. Chay­ray­kum Dios­qa chu­ra­nan karqa Mel­qui­se­dec­man rik­cha­kuq sa­cer­do­te­ta­ña, payqa kanan karqa manam Aa­ron­pa cas­tan­man­ta­chu. 12 Chay­na­ qa sa­cer­do­te­ta cam­bias­pa­qa ley­ta­pas cam­bia­nan­taq­mi karqa. 13 Mel­qui­se­dec­man rik­cha­kuq sa­cer­do­te­qa sapaq ayllu­pa mi­ray­nin­man­ta kaqmi, manam sa­cer­do­te ka­nan­paq akllas­qa ayllu­man­ta­chu. 14 Ya­chas­qan­chik­pi hi­na­pas Se­ñor­nin­chik­qa Ju­da­pa mi­ray­nin­man­ta kaqmi. Moi­ses­qa manam ima­ta­pas ri­mar­qa­chu Juda cas­ta­man­ta sa­cer­do­te­ku­na ka­nan­paq­qa. 15 Mel­qui­se­dec­man rik­cha­kuq *sa­cer­do­te­pa ri­ku­r i­mus­qan­wan­mi leypa cam­ bias­qa kay­nin­qa asta­wan su­ti­lla­raq. 16 Cris­to­qa ma­na­má tu­ku­ruq­lla leypa akllas­qan­man hi­na­chu Leviy cas­ta­man­ta sa­cer­do­te karqa, payqa nom­bras­qa karqa mana hay­ka­pi­pas wañuq kas­qan­ray­kum chay­na­taq atiy­ni­yoq kas­qan­ray­ku­ llam. 17 Chay­ray­kum Bi­blia­pi pay­man­ta nich­kan: Qamqa wiñaypaq *sacerdotem kanki. Qamqa Melquisedecman rikchakuqmi kanki. 18 Chay­na­qa

mana atiy­ni­yoq hi­nas­pa mana ser­viq kas­qan­ray­kum sa­cer­do­te­ku­na nom­braq ñaw­paq leyqa yan­qa­chas­qa ri­ku­ri­r un. 19 Dios­man asuy­ku­na­paq hi­na­ta­qa leyqa manam pi­ta­pas ru­rar­qa­chu. Ku­nan­mi icha­qa ka­pu­wach­kan­chik allin con­ fian­za­wan­raq Dios­man asuy­ka­chiq­nin­chik. 20 Chay­na­qa karqa Dios ju­ras­qan­ray­kum. 21 Wakin *sa­cer­do­te­ku­na­qa manam ju­ra­men­to­wan chu­ras­qa­chu kar­qa­ku. Cris­tom icha­qa ju­ra­men­to­wan nom­bras­qa karqa, payta nom­braq­mi nirqa: Mana qepaman kutiq Señormi kaynata jurarqa, rimarispanqa mana qepaman kutiqmi jurarqa: “Qamqa wiñaypaq sacerdotem kanki” nispa. 22 Chay­ray­kum

Je­sus­qa ga­ran­ti­zan mosoq con­tra­to­ta punta con­tra­to­man­ta­pas aswan allin­ta. 23 Wakin *sa­cer­do­te­ku­na­qa wa­ñu­kuq­lla kas­qan­ku­ray­kum achka­lla­ña kar­ qa­ku. 24 Je­sus­pa sa­cer­do­te kay­nin­mi icha­qa mana cam­bia­kun­chu wi­ñay­paq kaw­saq

2133

HEBREOS 7​, ​8

kas­qan­ray­ku. 25 Chay­ray­kum pay­nin­ta­ka­ma Dios­man asuy­kuq­ku­na­ta­pas wi­ñay­paq sal­vay­kun­man. Je­sus­qa­ri­ki kaw­sach­kan pay­ku­na­paq siem­pre­pu­ni ma­ña­ku­nan­paq­mi. 26 Pay­qa­r i­k i ño­qan­chik­paq hina *sa­cer­do­tem, payqa Dios­paq ra­k is­qam, mana hu­cha­yoq­mi, ca­bal­mi, hu­cha­sa­pa­ku­na­wan kach­kas­pa­pas mana hu­cha­lli­kuq­mi hi­nas­pa cie­lo­ku­na­pa­pas ha­wan­ka­ma­raq ho­qa­ris­qam. 27 Wakin sa­cer­do­te­ku­na­qa pun­ta­tam ki­kin­pa hu­chan­man­ta­wan ru­na­ku­na­pa hu­chan­man­ta sapa pun­chaw ani­mal­ta wa­ñu­chis­pa ka­ñaq­ku, Je­sus­mi icha­qa chu­lla ku­ti­lla­ta wi­ñay­paq ofre­ ce­kur­qa. 28 Ley­man hina sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­nan­ku­paq chu­ras­qa­ku­na­qa hu­cha­yoq­mi kar­qa­ku. Leypa qe­pan­ta­ña­taq­mi sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen ka­nan­paq wi­ñay­paq mana hu­cha­yoq Chu­rin­ta­ña ju­ra­men­to­wan Dios chu­ra­run.

8

Mosoq contrato garantizaqmanta

1   Tukuy nis­qay­ku­na­pa ya­cha­chi­kuy­nin­qa kaymi: Hanaq pa­cha­pim ka­pu­wach­

kan­chik *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen, payqa Dios­pa ti­ya­nan­pa waq­tan­pim ti­yach­kan.

2 Pay­qa­ri­ki Chu­yay-chu­yay su­ti­yoq cuar­to­pim sa­cer­do­te­ku­na­pa ru­ra­nan­ta ru­rach­kan.

Payqa ru­rach­kan Dios­pa ru­ras­qan che­qap kar­pa­pim, manam ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan­pi­chu. 3 Sa­cer­do­te­ku­na­pa may­qan je­fen­pas ofren­da­ku­na­ta­wan wa­ñu­chis­qa ani­mal­ku­na­ta ka­ñas­ pa Dios­man pre­sen­ta­nan­paq­mi chu­ras­qa kach­kan. Chay­na­taq­mi Cris­to­pas ima­lla­ta­pas pre­sen­ta­nan karqa. 4 Kay pa­cha­pi­raq kas­pan­qa payqa ma­na­chi­ki sa­cer­do­te­qa kan­man­chu ley­man hina hu­cha­ray­ku ofren­da­ku­na­ta pre­sen­ta­nan­paq sa­cer­do­te­ku­na kach­kap­tin­qa. 5 Sa­cer­do­te­ku­na­pa ru­ras­qan­ku­na­qa llan­tuy hi­na­llam hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­man rik­cha­ kun. Dios ado­ra­na kar­pa­ta Moi­ses ru­ra­nan­paq kap­tin­mi Dios ka­ma­chir­qa: —Chay­ku­na­ta­qa ru­ra­chin­ki Sinai Orqo­pi lliw qa­wa­chis­qay­ta hinam —nispa. 6 Cris­tom icha­qa Dios­pa chu­ras­qan­man hina aswan allin­t a ruran, chay­na­t a­qa ruran aswan allin con­t ra­to­pa ga­ran­ti­zaq­nin kas­qan­ray­kum. Chay­na con­tra­to­wan­ mi aswan allin pro­me­sa­ku­na­ta qo­war­qan­chik. 7 Punta kaq con­t ra­to allin-a­llin kap­t in­qa qepa kaq con­t ra­to­qa yan­qa­ña­chi­k i kan­man. 8 Chay­ray­kum Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­ta qaq­chas­pan Dios nirqa: Hamuchkanmi punchawkuna Israel castakunawan chaynataq Juda castakunawan mosoq contrato ruranaypaq. 9 Ichaqa manam abuelonkunawan contrato rurasqayta hinachu rurasaq. Paykunatam Egipto nacionmanta makinkumanta aysamuchkaq hina horqomurqani. Paykuna mana kasukuptinmi ñoqatapas manaña imapas qokuwarqachu. Chaynatam nin Señor. 10 Chay punchawkuna pasaruptin Israel castakunawan contrato ruranayqa ñoqa señorpa nisqayman hinam kayna kanqa: yachachikuyniytam sonqonkupi churasaq hinaspam qellqasaqtaq yuyayninkupipas. Paykunapaqmi Diosninku kasaq,

HEBREOS 8​, ​9

2134

paykunañataqmi runaykunaña kanqa. pipas runamasinta nitaq wawqentapas yachachinqachu: “Señorta reqsiy” nispaqa. Llapallankum warmakunapas chaynataq yuyayniyoqkunapas reqsiwanqaku. 12 Mana allin rurasqankumanta llakipayariykuspaymi huchankutaqa manaña yuyarisaqñachu. 13 Mosoq con­tra­to­man­ta Dios ri­mas­pan­qa punta kaq con­tra­to­tam maw­ka­ya­ra­chin­ ña. Maw­ka­ya­chis­qa ma­na­ña ser­vi­kuq con­tra­to­qa chin­ka­ru­nan­paq hi­na­ñam kach­kan.

11 Manañam

9

Kay pachapi santuariomantawan hanaq pachapi santuariomanta

1   Ñaw­paq con­tra­to­man hina Dios­ta ado­ra­na­paq­qa kar­qam ka­ma­chi­kuy­ku­na, kar­qa­

taq­mi pay­man asuy­ku­na kar­pa­pas. 2 Chay kar­pa­pim iskay cuar­to karqa. Punku lawpi kaqmi Chuya Cuar­to­wan su­ti­chas­qa karqa, chay cuar­to­pim karqa can­de­le­ro­wan *Dios­ pa tan­tan chu­ra­na mesa. 3 Iskay kaq te­la­pa qepa law­nin­pi­ña­taq­mi karqa Chu­yay-c­hu­yay Cuar­to. 4 Chay­pim karqa incien­so ka­ña­na qo­ri­man­ta *altar, chay­pi­taq­mi karqa qo­ri­wan qa­ ra­chas­qa con­tra­to baul­pas. Baul­pa ukun­pi­ña­taq­mi karqa Dios­pa apa­chi­mus­qan mi­kuy­ni­yoq qori manka, Aa­ron­pa iklli­ruq taw­nan chay­na­taq chun­kan­tin ka­ma­chi­kuy qell­qas­qa iskay tabla ru­mi­ku­na­pas. 5 Baul­pa ha­wan­pi­ña­taq­mi karqa kan­cha­rich­kaq que­ru­bin angel­ku­na­pa iskay ima­gen­nin­ku­na. Kay que­ru­bin­ku­na­qa llan­tuch­kar­qa­ku hu­cha­ku­na pam­pa­cha­na ta­pa­ tam. Kay­ku­na­pa sa­pa­ka­ma ya­cha­chi­kuy­nin­man­ta­qa ma­na­raq­mi ku­nan­qa ri­mach­wan­chu. 6 Dios­pa kar­pan­pi tukuy ima chay­na alli­chas­qa kap­tin­mi hawa kaq cuar­to­man *sa­cer­do­te­ku­na chay­lla-c­hay­lla yay­kuq­ku ofi­cion­ku­ta ru­ra­nan­ku­paq. 7 Uku law cuar­to­man­ña­taq­mi wa­ta­pi chu­lla ku­ti­lla­ta ya­war­ta apay­kus­pan *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen yay­kuq, payqa yay­kuq hu­chan­ku­na­man­ta­wan ru­na­ku­na­pa mana ya­chay­wan hu­cha­lli­kus­qan­man­ta Dios­man pre­sen­ta­nan­paq­mi. 8 Chay­na kas­qan­ray­kum Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chis­qan­pi hi­na­pas Chu­yay-chu­yay su­ti­yoq cuar­to­man­qa ma­na­raq punku ki­chas­qa­chu karqa, chay­na­qa karqa chay Chuya Cuar­to hi­na­lla­raq kas­qan­ray­ kum. 9 Kay­ku­na­qa kunan tiem­po­ku­na­paq ejem­plom. Hu­chan­ku­ray­ku ofren­da­ku­na­wan wa­ñu­chis­qan­ku ani­mal­ku­na­qa chay qoq­ku­na­pa son­qon­ta­qa manam *chu­yan­chay­ta atiq­chu. 10 Chay­ku­na­qa ru­na­ku­na­pa ka­ma­chi­kuy­llan kas­pan­mi ya­cha­chi­kuq mi­ku­na kaq­ku­na­lla­man­ta, upya­na kaq­ku­na­lla­man­ta hi­nas­pa tukuy ima­ku­na ya­ku­wan may­lla­ na­lla­man­ta, chay­ku­na­ta­qa ka­su­ku­nan­ku karqa Dios cam­bia­ru­nan­ka­ma­llam. 11 *Sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Cris­tom icha­qa ha­mu­run­ña, pay­qa­ri­ki allin kaq­ku­na­pa sa­cer­do­ten kas­pan­mi yay­ku­run aswan hatun allin kar­pa­man, chay kar­pa­qa manam ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan­chu ni­taq­mi kay pa­cha­pi kaq­ku­na­man­ta ru­ras­qa­chu. 12 Cris­tom Chu­yay-c­hu­yay su­ti­yoq cuar­to­man chu­lla ku­ti­lla­ta yay­kur­qa, payqa yay­kur­qa manam chi­va­to­ku­na­pa nitaq malta to­ro­ku­na­pa ya­war­nin­ta ofre­ce­nan­paq­chu aswan­qa ki­kin­pa ya­war­ni­llan­wan­mi. Chay­na­ta ru­ras­pan­mi sal­va­cion­ta wi­ñay­paq ran­ti­pu­war­ qan­chik. 13 Chi­va­to­ku­na­pa ya­war­nin­pas, to­ro­ku­na­pa ya­war­nin­pas chay­na­taq ka­ñas­qa va­qui­lla­pa uchpan­pas hu­cha­lli­kuq­ku­na­pa ha­wan­man cha­llas­qa kas­pan­mi pay­ku­na­ pa ha­wa­llan­ta­pas *chu­yan­chas­pan Dios­paq sa­paq­chaq. 14 Chay­na­qa may­na­ta­raq­mi Cris­to­pa ya­war­nin­qa son­qon­chik­ta may­llay­kun­man wa­ñus­qa hina kas­pan­chik ru­ras­ qan­chik­man­ta chay­na­pi kaw­saq Dios­ta­ña ser­vi­nan­chik­paq. Cris­tom wiñay kaw­saq Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan Dios­man ofre­ce­kur­qa pa­say­paq mana hu­cha­yoq.

2135

HEBREOS 9​, ​10

15 Chay­ray­ku­taq­mi

Cris­to­qa ri­ku­ri­run mosoq con­tra­to­pa otaq mosoq tes­ta­men­to­pa ga­ ran­ti­zaq­nin­ña chay­na­pi Dios­pa qa­yas­qan­ku­na­qa wi­ñay­paq he­ren­cia pro­me­tes­qan­ku­na­ta chas­ki­nan­ku­paq. Payqa wa­ñur­qa ñaw­paq tes­ta­men­to­pi­raq kaq­ku­na­ta hu­chan­man­ta li­bra­nan­paq­mi. 16 Tes­ta­men­to kap­tin­qa ru­raq­nin­pa wa­ñu­nan­ta­raq­mi su­ya­na paypa nis­qan­man hina ru­ra­na­paq. 17 Tes­ta­men­to ru­ra­kuq kaw­sa­kuch­kap­tin­qa ma­na­raq­mi ima­ pas ru­ras­qa­qa kan­man­chu icha­qa wa­ñu­rup­tin­ñam. 18 Punta con­tra­to­pas ya­war­wan­mi qa­lla­rir­qa. 19 Chay­ray­kum Moi­ses­pas Dios­pa lla­pa­llan ka­ma­chis­qan­ku­na­ta llapa ru­na­ku­ na­man wi­lla­rus­pan va­qui­lla­pa ya­war­nin­ta ya­ku­wan chaq­ruy­kur­qa, puka mill­wa­ta­wan hi­so­po plan­ta­ta chay­pi nu­yuy­ka­chis­pan­mi li­bro­ta­wan ru­na­ku­na­ta chay­wan cha­llar­qa: 20 —Kaymi ño­qan­chik­wan Dios­pa con­t ra­to ru­ras­qan yawar —nispa. 21 Chay ya­war­wan­t aq­mi cha­llar­qa kar­pa­t a­wan, chay­pi llapa ser­v i­cio­ku­na­t a­pas. 22 Ley­man hi­na­qa yaqa lla­pa­llan­mi ya­war­wan chu­yan­chas­qa karqa. Yawar mana cha­llas­qa kap­tin­qa hu­cha­qa manam pam­pa­chas­qa­chu kan­man. Cristopa wañusqallanwanmi huchaqa pampachasqa kanman.

23 Hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­man­mi kay pa­cha­pi kaq­ku­na rik­cha­kun. Kay pa­cha­pi kaq­ku­ na­qa ani­mal­pa ya­war­nin­wan­mi chu­yan­chas­qa kanan karqa. Hanaq pa­cha­pi kaq­ku­nam icha­qa aswan allin ofren­da­wan­raq chu­yan­chas­qa kanan karqa. 24 Manam ru­na­ku­na­pa ru­ras­qan *san­tua­rio­man­chu Cris­to­qa yay­kur­qa. Moi­ses­pa ru­ras­qan chay si­tio­qa hanaq pa­ cha­pi che­qap *san­tua­rio­man rik­cha­kuq­llam karqa. Cris­to­qa­ri­ki hanaq pa­cha­man­pu­nim yay­ku­run, chay­pim Dios­pa qay­llan­pi kach­kan fa­vor­nin­chik­pi ri­ma­nan­paq. 25 Cris­to­qa manam ya­pa-ya­pa­man­ta­qa wa­ñun­man­chu *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Chu­yay-c­hu­yay su­ti­ yoq cuar­to­man ani­mal­ku­na­pa ya­war­nin­ta apa­ri­kus­pan sapa wata yay­kuch­kaq hi­na­qa. 26 Chay­na kanan kap­tin­qa kay pacha unan­chas­qa kas­qan­man­ta­chi­ki payqa achka ku­ti­ta ña­ka­rin­man karqa. Ku­nan­qa tiem­po­ku­na cum­pli­ku­rup­tin­mi ri­ku­ri­ra­mus­pa hu­cha­ku­na­ ta chin­ka­chi­nan­paq chu­lla ku­ti­lla­ta wa­ñu­run. 27 Dios­pa ci­tas­qan­man hinam ru­na­ku­na­qa chu­lla ku­ti­lla­ta wa­ñun­qa­ku hi­nas­pam juz­gas­qa kan­qa­ku. 28 Cris­to­pas chu­lla ku­ti­lla­tam achkaq­pa hu­chan­ku­na­ta apas­pan wa­ñur­qa. Ya­pa­ta­wan kay pa­cha­man ku­ti­mus­pan­qa manam hucha pam­pa­chaq­ña­chu ha­mun­qa icha­qa su­yaq­nin­ku­na­ta sal­va­nan­paq­ñam. 1   Moi­ses­pa ley­nin­qa, hamuq allin kaq­ku­na­pa llan­tuy­nin hi­na­llam karqa, manam kikin allin kaq­ku­na­chu. Chay­ray­ku­má ley­man hina wa­tan-wa­tan ani­ mal­ku­na­ta ka­ñas­pa ofre­ceq­ku­na­pas mana chu­yan­cha­kuy­ta atiq­ku­chu. 2 Ley­man hina ofren­da qos­qan­ku hu­chan­ku­ta chu­yan­chap­tin­qa ma­na­ña hu­cha­yoq­paq ha­pi­kup­tin­ku­ chi­ki ofren­da­ku­na sapa ku­ti­lla qos­qan­ku­pas tu­ku­run­man­ña karqa. 3 Aswan­qa ka­ñas­qa ani­mal­ku­na­ta ofre­ces­pa­qa sapa watam hu­chan­ku­man­ta yu­ya­rich­kan­ku. 4 To­ro­ku­na­pa chay­na­taq chi­va­to­ku­na­pa ya­war­nin­qa hu­cha­ku­na hor­qoy­ta­qa manam atin­man­chu. 5 Chay­ray­kum kay pa­cha­man Cris­to ha­mus­pan Dios­t a nirqa:

10



Wañuchisqa animalkunatam mana munarqankichu. Kawsaymanta ofrendakunatam mana munarqankichu, aswanqa cuerpotam rurapuwarqanki. 6 Manam munarqankichu lliw kañasqa animalkunatapas. Manam munarqankichu hucharayku ofrendatapas. 7 Chaymi nirqani: “Bibliapim ñoqamanta qellqasqa kachkan, chayman hinam Dioslláy, hamurqani munasqaykita ruranaypaq.”

HEBREOS 10

2136

8 Cris­to­pa nis­qan­pi hinam Wa­ñu­chis­qa ani­mal­ku­na­ta­wan ofren­da­ku­na­ta­qa hi­nas­pa

hu­cha­ray­ku ka­ñas­qa ani­mal­ku­na­ta­qa mana mu­nan­ki­chu hi­nas­pa­pas ma­na­taq­mi chas­kin­ ki­chu. Chay­ku­na­ta­qa ofre­cen­ku leypa ka­ma­chis­qan­man hi­na­llam. 9 Cris­to­qa nir­qa­taq­mi: —Ha­mur­qa­ni­qa mu­nas­qay­ki­ta ru­ra­nay­paq­mi —nispa. Chay­na­ta nis­pan­mi ñaw­paq con­t ra­to­ta yan­qa­cha­r ur­qa mosoq con­tra­to­ta­ña chu­ ra­nan­paq. 10 Wi­ñay­paq chu­lla ku­ti­lla­ta Je­su­cris­to cuer­pon­ta ofren­das­pa Dios­pa mu­nas­qan­ta ru­ra­rup­tin­mi sa­paq­chas­qa­ña kan­chik. 11 Llapa *sa­cer­do­te­ku­nam hu­cha­ku­na mana hor­qoy atiq ofren­da­ku­na­lla­t a Dios­man sapa pun­chaw ofre­ceq­ku. 12 Cris­tom icha­qa wi­ñay­paq chu­lla ku­ti­lla­ ta hu­cha­ray­ku ofre­ce­kus­pa wa­ñur­qa hi­nas­pam Dios­pa *alleq­nin­pi ti­yay­kur­qa. 13 Chay­pim su­yach­kan ene­mi­gon­ku­na­t a Dios sa­r u­chi­nan­ka­ma. 14 Chay­na­pi­má Cris­to­qa chu­lla ku­ti­lla­ta wa­ñus­qan­wan wi­ñay­paq chu­yan­cha­run Dios­paq sa­paq­ chas­qan­ku­na­ta. 15-16 Chay­mi Chuya Espi­ri­tu­pas Se­ñor­pa nis­qan­ta kay­na­ta nin: Chay punchawkuna pasaruptin paykunawan contrato ruranayqa ñoqa Señorpa nisqayman hinam kayna kanqa: Yachachikuyniytam sonqonkupi churasaq hinaspam qellqasaqtaq yuyayninkupipas. 17 Mana allin rurasqankuta pampachaspaymi huchankutaqa manaña yuyarisaqchu. 18 Chay­na­qa hu­cha­ku­na pam­pa­chas­qa­ña kap­t in­qa hu­cha­ray­ku ofren­da­qa ma­na­ ñam kan­man­chu.

Diosman asuykunamanta

19 Chay­na­qa waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Chu­yay-c­hu­yay su­ti­yoq cuar­to­man­yá yay­ku­sun­chik

Je­su­cris­to­pa ya­war­nin­wan. 20 Payqa te­la­ta lli­kich­kaq hinam ki­kin­pa cuer­pon­ta­ka­ma, kaw­sach­kaq mosoq ñanta ki­cha­pu­war­qan­chik. 21 Dios­pa wa­sin­pi­qa hatun *sa­cer­do­tem ka­pu­wach­kan­chik. 22 Chay­na­qa che­qap son­qo­wan­yá ama iskay­ra­yas­pa, con­fian­za­wan, hu­cha­ku­na­man­ta son­qon­chik­pas lim­pias­qa chay­na­taq cuer­pon­chik­pas chuya ya­ku­wan may­llas­qa Dios­man asuy­ku­sun­chik. 23 Pro­me­te­waq­nin­chik Dios con­fia­ku­na­paq kach­ kap­tin­qa ama may­law­man­pas mu­yu­rus­pa­yá wi­lla­kus­qan­chik con­fian­za­pi tak­ya­sun­chik. 24 Ama qon­qa­rus­pa­yá ku­ya­na­ku­na­paq hi­nas­pa allin ru­ra­na­paq ya­na­pa­na­ku­su­chik. 25 Wa­ kin­ku­na­pa cos­tum­bras­qan­man hi­na­qa amayá hu­ñu­na­kuy­man riyta de­ja­sun­chu aswan­qa Se­ñor­pa chay­lla ku­ti­mu­nan­ta ya­chas­pa­yá kall­pan­cha­na­ku­sun­chik. 26 Sal­va­ku­nan­chik­ta ya­chach­kas­pa­ña hu­cha­pi­raq kaw­sap­tin­chik­qa ma­na­ñam hu­cha­ ray­ku huk ofren­da­qa kan­ña­chu 27 aswan­qa man­cha­ri­kuy­paq jui­cio su­yay­lla­ñam. Chay­pim ene­mi­gon­ku­na­ta Dios ka­ñan­qa raw­rach­kaq ni­na­wan. 28 Moi­ses­pa ley­nin mana ka­su­ kuq­ku­na­qa iskay otaq kimsa tes­ti­go de­cla­rap­ti­llan­mi wa­ñun­ku­pu­ni mana lla­ki­pa­yas­qa. 29 Chay­na­qa Dios­pa Chu­rin­ta sa­rut­yaq ru­na­qa hi­nas­pa Dios­lla­paq­ña sa­paq­chaq­nin mosoq con­tra­to ya­war­ta­pas des­pre­ciaq ru­na­qa chay­na­taq Dios­pa fa­vor­nin qokuq Chuya Espi­ri­tu­ ta­pas insul­taq ru­na­qa ¡mayna cas­ti­gas­qa­raq­mi kanqa! 30 “Mana allin ru­raq­ku­na­t a­qa ki­k iy­pu­nim cas­t i­ga­saq. Mana allin ru­ras­qan­man hinam pa­ga­pu­saq” niq Se­ñor­ta­qa req­sin­chik­mi. Huk­law­pi­pas nich­kan­mi kay­na­ta:

2137

HEBREOS 10​, ​11

—Se­ñor­mi ru­nan­ku­na­paq allin­ta arre­glan­qa —nispa. 31 ¡Mayna man­cha­r i­kuy­paq­mi kaw­sach­kaq Dios­pa ma­k in­man wi­chiy­kuy­qa! 32 Allin no­ti­cia­wan kan­cha­ri­chis­qa hina kas­qay­ki­chik pun­chaw­ku­na­ta­yá yu­ya­riy­chik. Chay pun­chaw­ku­na­pi­qa llum­pay­ta ña­ka­ris­pay­ki­chik­pas tak­yar­qan­ki­chik­mi. 33 Huk ku­ti­pim ru­na­ku­na qa­wa­ku­nan­paq tukuy imay­ma­na ka­mis­qa hi­nas­pa ma­qa­pas­qa kar­qan­ki­chik. Huk ku­ti­pi­ña­taq­mi ña­ka­riq­ku­na­pa ña­ka­riq­ma­sin kar­qan­ki­chik. 34 Car­cel­pi kaq­ku­na­ man­ta­pas lla­ki­pa­ya­ri­kur­qan­ki­chik­mi, chay­na­taq­mi imay­ki­chik­ta qe­chu­sup­ti­ki­chik­pas ku­si­kuy­wan aguan­tar­qan­ki­chik, chay­na­ta­qa ru­rar­qan­ki­chik hanaq pa­cha­pi aswan allin wi­ñay­paq ka­pu­suq­ni­ki­chik kas­qan­ta ya­chas­pam. 35 Amayá con­fian­zay­ki­chik­ta­qa sa­qe­ruy­ chik­chu, chay­qa­ri­ki hatun pre­mio­yoq­mi kach­kan. 36 Dios­pa mu­nas­qan­ta­qa pa­cien­cia­wan­mi ru­ra­nay­ki­chik chay­na­pi paypa pro­me­tes­qan­ku­na­ta chas­ki­nay­ki­chik­paq. 37 Bi­bliam nin: Manapas unaymantam payqa kutimunqa, manam unamunqachu. 38 Allin ruraq runayqa iñisqanraykum kawsanqa. Qepanchawaspanmi ichaqa mana gustoypaqchu kanqa. 39 Manam ño­qan­chik­qa wi­ñay­paq cas­t i­gas­qa ka­nan­chik­paq qe­pan­cha­kuq­chu kan­chik, aswan­qa sal­va­ku­nan­chik­paq iñiq­mi.

11

1   Iñiy­wan­mi

Iñiymanta

su­yas­qan­chik­ta chas­ki­nan­chik­paq se­gu­ran­chik. Iñiy­lla­ wan­taq­mi ma­na­raq ri­kus­qan­chik­ta­pas che­qap kas­qan­paq­ña ha­pin­chik. 2 Iñiy­llan­ku­wan­mi abue­lon­chik­ku­na­pas req­sis­qa kar­qa­ku. 3 Iñiy­lla­wan­mi ya­chan­chik kay pa­cha­ta­wan lu­ce­ro­ku­na­ta­pas ri­ma­ris­pa­llan Dios unan­ chas­qan­ta. Chay­na­qa­ri­ki kunan qa­was­qan­chik­ku­na­qa mana kaq­man­ta ru­ras­qam karqa. 4 Iñiy­lla­wan­mi Abel­qa waw­qen Cain­man­ta­pas aswan allin­nin ofren­da­ta Dios­paq ka­ñar­ qa. Chay­ray­kum allin ru­raq­paq Dios chas­kir­qa hi­nas­pam ofren­dan­man­ta­pas ala­bar­qa. Wa­ñus­qa­ña kas­pan­pas Abel­qa iñiy­ni­yoq kas­qan­man­tam ejem­plo ku­nan­ka­ma kach­kan. 5 Enoc ma­na­raq wa­ñu­kuch­kap­t in­mi iñis­qan­ray­ku kaw­sach­kaq­lla­t a hanaq pa­cha­man Dios pu­sa­kur­qa chay­mi ma­na­ña ta­rir­qa­ku­chu. Ma­na­raq apas­qa kach­kap­tin­mi Dios­pa agra­don­paq kas­qan­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. 6 Mana iñiy­ni­yoq kas­pa­qa Dios­ta­qa manam agra­dach­wan­chu. Dios­man asuy­kus­pa­qa pay kas­qan­tam cree­na, cree­na­taq­mi mas­kaq­nin­ku­na­ta­qa fa­vo­re­ces­qan­man­ta­pas. 7 Iñiy­lla­wan­mi Noey­pas hamuq pun­chaw­ku­na­pi pa­sa­nan­man­t a Dios wi­llay­ kup­tin payta man­cha­kus­pan bu­que­ta ru­rar­qa fa­mi­lian­ta chay­pi sal­va­nan­paq. Iñiy­nin­wan­taq­mi kay pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas con­de­nar­qa hi­nas­pam chas­kir­qa iñiy­man­ta hamuq allin kaw­sa­kuy­ta. 8 Iñiy­lla­wan­mi Abra­ham­pas, Dios ka­ma­chip­t in llaq­t an­man­t a lloq­sir­qa he­ren­cia hina chas­ki­nan allpa­man, pa­sar­qa­má ma­na­raq req­sich­kas­pan­pas. 9 Iñiy­lla­wan­mi Dios­pa pro­me­tes­qan allpa­pi­pas ru­na­pa allpan­pi hina fo­ras­te­ro pu­rir­qa. He­ren­cia chas­kiq­ma­sin Isaac­wan Ja­cob­pas kar­pa­ku­na­lla­pim ya­char­qa­ku. 10 Abra­ham­qa su­ yar­qa ci­mien­to­yoq llaq­ta­tam otaq tra­zas­pan Dios­pa ru­ras­qan llaq­ta­tam. 11 Iñiy­lla­wan­mi Sa­ra­pas qo­lloq kach­kas­pan­pas Dios­pa atiy­nin­wan wik­sa­ya­ ku­rus­pan yuyaq kay­nin­pi­ña wa­cha­ku­r ur­qa. Creer­qa­má pro­me­teq­nin Dios­qa con­fia­ku­na­pu­ni kas­qan­pi. 12 Chay­ray­kum wa­ñu­ku­nan­paq hina yu­yaq­ña kach­kap­

HEBREOS 11

2138

tin­pas Abra­ham­pa­qa mi­ray­nin na­cer­qa cie­lo­pi lu­ce­ro­ku­na hi­na­ña hi­nas­pa lamar qo­cha­pa pa­tan­pi mana yupay atina aqo hi­na­ña. 13 Chay lla­pa­llan ru­na­ku­na­qa iñiy­ni­yoq­llam wa­ñu­kur­qa­ku Dios­pa pro­me­tes­qan­ta ma­na­raq chas­kich­kas­pan­ku. Chay­wan­pas Dios­pa cum­plis­qan­ta hi­na­ña qa­was­pan­ kum creer­qa­ku, chay­na­pim kay pa­cha­pi­qa fo­ras­te­ro­lla hi­nas­pa huk­law llaq­ta­yoq­lla kas­qan­ku­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. 14 Chay­na­ta wi­lla­kus­pan­ku­qa huk llaq­ta­ta­raq mas­kas­qan­ku­man­tam req­si­chi­kuch­kar­qa­ku. 15 Lloq­si­mus­qan­ku llaq­ta­man­ta yu­ya­ris­ pan­ku­qa chay tiem­po­ku­na­lla­chá ku­ti­kun­man­ku karqa. 16 Pay­ku­na­qa hanaq pa­cha­pi kaq aswan allin llaq­ta­tam ancha­lla­ta­ña mu­nach­kar­qa­ku, chay­ray­kum Dios­pas pay­ ku­na­pa Dios­nin kayta mana pen­qa­kun­chu, pay­ku­na­paq­mi pre­pa­rar­qa huk llaq­ta­ta. 17 Prue­bas­qa kas­pan­pas Abra­ham­qa iñiy­lla­wan­mi chu­rin­ta wa­ñu­chi­nan­paq chu­ra­ kuy­kur­qa. Pro­me­sa­ku­na chas­kiq Abra­han­má sa­pa­llan chu­rin­ta pre­sen­tar­qa: 18 “Che­qap cas­tay­ki­wan su­ti­chas­qa­qa kanqa Isaac­lla­man­tam” nispa Dios nich­kap­tin­pas. 19 Wa­ ñu­rup­tin­pas Dios­qa atiy­nin­wan kaw­sa­ri­chiq kas­qan­pim Abra­ham yu­yay­ma­nar­qa. Abra­ham­qa wa­ñus­qa­ku­na­man­ta kaw­sa­ri­much­kaq­ta hinam chu­rin­ta chas­kiy­kur­qa. 20 Iñiy­lla­wan­mi Isaac­pas hamuq kaq­ku­na­man­t a Ja­cob­paq­wan Esau­paq Dios­ pa ben­di­cion­nin­ta ma­ña­kur­qa. 21 Iñiy­wan­taq­mi Ja­cob­pas wa­ñu­ku­nan hich­pa­ña taw­nan­man ha­pi­pa­kuy­kus­pan ku­mu­kuy­kur­qa hi­nas­pam Jo­sey­pa sa­pa­ka­ma chu­rin­ku­na­paq Dios­pa ben­di­cio­nin­ta ma­ña­kur­qa. 22 Iñiy­lla­wan­taq­mi Jo­sey­pas wa­ñu­ku­nan­paq­ña kach­kas­pan ri­ma­rir­qa Israel­pa mi­ray­nin ru­na­ku­na Egip­to na­ cion­man­ta lloq­si­nan­ku­man­ta, ka­ma­chi­kur­qam tu­llun­ku­na­ta­pas apa­nan­ku­paq. 23 Iñiy­lla­wan­taq­mi Moi­ses na­cep­tin­pas paypa tay­ta-ma­man ku­yay­lla­paq kas­qan­ta qa­ way­kus­pan­ku kimsa killa pa­ka­rur­qa­ku. Ma­na­taq­mi Rey Fa­raon­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ta­pas man­cha­kur­qa­ku­chu. 24 Iñiy­lla­wan­taq­mi Moi­ses­pas yu­yay­ni­yoq­ña ka­rus­pan reypa chu­rin­ pa wa­wan­wan su­ti­chas­qa kayta mana mu­nar­qa­chu. 25 Hucha vi­da­pi kaw­sas­pan ra­to­lla­paq ku­si­kuy­ku­na­pi ka­nan­man­tam payqa Dios­pa ru­nan­ku­na­wan kuska ña­ka­riy­ta­ña aklla­ kuy­kur­qa. 26 Egip­to ru­na­ku­na­pa qo­ri-qoll­qen­man­ta­pas asta­wan­qa Cris­to­ray­ku insul­tas­qa kay­tam qo­ri-qoll­qe­ta hina aklla­kuy­kur­qa, chay­na­ta­qa ru­rar­qa Dios­man­ta­ña pagon chas­kiy­ ta su­yas­pan­mi. 27 Iñiy­lla­wan­taq­mi Moi­ses­qa, reypa pi­ña­kuy­nin­ta­pas mana man­cha­kus­pan Egip­to­man­ta pa­sa­kur­qa. Mana ri­ku­na Dios­ta qa­wach­kaq hinam kall­pan­cha­kur­qa. 28 Iñiy­lla­wan­taq­mi *Pas­cua Fies­ta­ta­pas ru­rar­qa hi­nas­pam ya­war­ta­pas cha­llar­qa piwi chu­ri­ku­na wa­ñu­chiq angel Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­ta mana wa­ñu­chi­nan­paq. 29 Iñiy­ lla­wan­taq­mi Israel­pa mi­ray­nin­ku­na­pas, Puka la­mar-qo­cha ki­cha­ri­kuy­kup­tin chaki allpan­ta pa­sar­qa­ku. Egip­to ru­na­ku­nam icha­qa pa­say­ta mu­nas­pan­ku he­qe­pa­rur­qa­ku. 30 Iñiy­lla­wan­t aq­mi qan­chis pun­chaw­pu­ni Je­r i­co llaq­t a­t a mu­y u­r ur­qa­ku hi­ nap­tin­mi per­qan­ku­na tu­ñi­r ur­qa. 31 Iñiy­lla­wan­taq­mi Rahab su­ti­yoq chu­chu­mi­ka war­mi­pas llaq­ta wa­te­qaq riq ru­na­ku­na­ta allin­lla­ta sa­may­ka­chir­qa, chay­ray­kum mana wa­ñu­rur­qa­chu mana ka­su­kuq ru­na­ku­na­wan­qa. 32 ¿Ima­paq­ña­t aq huk­ku­na­man­t a­pas wi­lla­kuy­man? Manam tiem­po kan­chu, Ge­deon­man­ta, Ba­rac­man­ta, San­son­man­ta, Jef­tey­man­ta, Da­vid­man­ta, Sa­muel­ man­ta chay­na­taq Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man­ta­pas ri­ma­nay­paq. 33 Pay­ku­na­qa iñiy­nin­ku­wan­mi huk­law na­cion­ku­na­ta ven­cer­qa­ku, jus­ti­cia­wan go­bier­nar­qa­ku, Dios­pa pro­me­tes­qan­ku­na­ta chas­kir­qa­ku, leon­ku­na­pa mana mi­kus­qan kar­qa­ku. 34 Ni­na­pi­pas manam ru­par­qa­ku­chu, espa­da­wan wa­ñu­chis­qa ka­nan­ku­man­t am llup­tir­qa­ku, mana kall­pa­yoq kach­kas­pan­ku­pas kall­pan­cha­kur­qa­kum, guer­ra­pi pe­

2139

HEBREOS 11​, ​12

leas­pan­ku­pas va­lor­cha­kus­pan­kum huk­law llaq­ta­yoq tro­pa­ku­na­ta ayqe­chir­qa­ku. 35 War­mi­ku­nam wa­ñus­qa­man­t a­ña kaw­sa­r i­chis­qa­t a ayllun­ku­t a chas­k iy­kur­qa­ku. Wa­kin­ña­taq­mi kas­pi­ku­na­wan waq­ta­pas­qa kar­qa­ku, icha­qa li­bras­qa kayta mana mu­nas­pan­kum wa­ñur­qa­ku chay­na­pi aswan allin vi­da­man kaw­sa­ri­mu­nan­ku­paq. 36 Wa­kin­ ku­na­tam bur­la­kur­qa­ku, azo­ter­qa­ku, ca­de­nar­qa­ku hi­nas­pam car­cel­ku­na­man chu­rar­qa­ku. Chay­na prue­ba­ku­na­ta­má chas­kir­qa­ku. 37 Wa­kin­ña­taq­mi karqa ru­mi­ku­na­wan cho­qa­pas­qa, ser­ru­chas­qa hi­nas­pa espa­da­ku­na­wan wa­ñu­chis­qa, wa­kin­ña­taq­mi ove­ja­ku­na­pa, ca­bra­ku­na­ pa qa­ran­wan chu­ra­kuy­kus­pan­ku kay­pi-c­hay­pi pu­rir­qa­ku, wa­kin­ña­taq­mi wak­cha­ya­chis­qa hi­nas­pa lla­ki­chis­qa kar­qa­ku. 38 Kay pa­cham mana pay­ku­na­paq hi­na­chu karqa, chay­ray­kum chun­niq­ku­na­pi, orqo­ku­na­pi, ma­chay­ku­na­pi hi­nas­pa qaqa uchku­ku­na­pi pu­rir­qa­ku. 39 Chay lla­pa­llan ru­na­ku­na­pa iñiy­nin­man­tam allin­ta ri­mar­qa­ku, icha­qa manam may­ qan­nin­ku­pas Dios­pa pro­me­tes­qan­ta­qa chas­kir­qa­ku­chu. 40 Dios­mi ño­qan­chik­paq­pas allin kaq­ku­na­ta tan­tear­qa chay­na­pi pay­ku­na­pas ño­qan­chik­wan kuska qes­pi­chis­qa ka­nan­ku­paq.

12

Kallpanchaqninchikqa Jesuslla kasqanmanta

1   Chay­na­qa ño­qan­chik­pas puyu hi­na­ña chay tes­ti­go­ku­na mu­yu­riq­nin­chik­pi

kach­kap­tin­qa lla­sa­waq­nin­chik qe­pi­ta sa­qech­kaq hi­na­yá llapa har­ka­waq­nin­chik­ ta sa­qe­sun­chik. Intu­waq­nin­chik hu­cha­ta­pas sa­qes­pa­yá kall­pas­qan­chik­ta pa­cien­cia­wan se­gui­sun­chik. 2 Kall­pa­sun­qa iñi­chi­waq­nin­chik hi­nas­pa qes­pi­chi­waq­nin­chik Je­sus­ta qa­ was­pa­yá. Paymi ancha ku­si­kuy­ni­yoq ka­nan­ta ya­chas­pan cruz­pi ña­ka­rir­qa pen­qay­ta­pas qe­pan­cha­kuy­kus­pa hi­nas­pam Dios­pa ti­ya­nan­pa alleq law­nin­pi ti­yay­kur­qa. 3 Tu­kuy­pi con­tra­kuq hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­ta aguan­taq Je­sus­pi­yá yu­yay­ma­nay­chik chay­ na­pi pi­si­pa­rus­pa son­qoy­ki­chik­pi mana huk­man­ya­ru­nay­ki­chik­paq. 4 Hu­cha­pa con­tran­pi pe­leas­pay­ki­chik­qa ma­na­raq­mi ya­war­ni­ki­chik­ta­pas usu­chir­qan­ki­chik­raq­chu. 5 Qon­qa­rus­ qan­ki­chik­ñam chu­rin­ku­na­man hina Dios­pa con­se­ja­sus­qay­ki­chik­ta­qa. Bi­bliam nin: Churilláy, amayá despreciaychu Señorpa castigontaqa. Churilláy, amayá hukmanyaychu Señorpa anyasusqaykiwanqa. 6 Señorqa kuyasqan runatam corregin. Payqa chaskisqan churintam azoten. 7 Dios­pa chu­rin­ku­na kap­ti­ki­chik­mi cor­re­gi­such­kan­ki­chik, chay­na­qa cas­ti­gon­ta­yá aguan­tay­kuy­chik. ¿Pi tay­ta­taq chu­rin­ta­qa mana cas­ti­gan­man­chu? 8 Lla­pa­llan chu­ rin­ku­na­ta cas­ti­gach­kas­pan, qam­ku­na­ta­ña­taq mana cor­re­gi­sup­ti­ki­chik­qa ma­na­chi­ki che­qap chu­rin­ku­na­chu kan­ki­chik aswan­qa chur­ya­pa­kuy­lla­chi­ki. 9 Ño­qan­chik­ pas cas­ti­ga­waq­nin­chik kay pa­cha­pi tay­ta-ma­man­chik­ta­qa res­pe­tar­qan­chik­mi. Chay­na­qa ¿ima­nas­qa­taq kaw­sa­chiq­nin­chik hanaq pa­cha­pi Tay­tan­chik­ta­qa mana ka­ sun­ki­chik­chu? 10 Tay­ta-ma­man­chik­qa pisi pun­chaw­lla­paq­mi tan­teas­qan­ku­man hina cas­ti­ga­war­qan­chik, hanaq pa­cha­pi Tay­tan­chik­mi icha­qa aswan allin­nin­chik­paq­raq kikin hina mana hu­cha­lli­kuq ka­nan­chik­paq cas­ti­ga­wan­chik. 11 Cas­ti­ga­was­qan­chik ra­to­qa manam gus­ton­chik­paq­chu aswan­qa lla­ki­chiq­nin­chik­mi. Chay­wan­pas lla­ki­ kuy pa­sa­rup­tin­qa chay­na cor­re­gis­qa­ku­na­llam hawka kas­pan­ku allin­ta ru­ran­ku.

12 Chay­na­qa

Mana kasukuqkunapa pagonmanta

utis­qa ma­ki­yoq­ku­na­pas chay­na­taq ma­na­ña ku­yu­riq cha­ki­yoq­ ku­na­pas kall­pan­cha­kuy­chik­yá. 13 Pu­ri­nay­ki­chik­paq­yá de­re­cho ñanta ru­ray­chik wis­tu­ku­na­pas ma­na­ña wis­tu­nan­paq.

HEBREOS 12​, ​13

2140

14 Lla­pa­llan­wan­yá

haw­ka­lla kaw­say­pi riy­chik. Dios­lla­paq­ña­yá kaw­say­chik, mana chay­na kas­pa­qa Se­ñor­ta­qa manam pipas ri­kun­qa­chu. 15 Cui­da­kuy­chik­yá, yan­qa­ ña­taq sal­vas­qa ka­nan­paq Dios­pa fa­vor­nin­ta mana pipas hay­pan­man­chu, qatqe sa­cha­pa sapin hina wi­ñas­pan­mi achkaq­ta qat­qe­ya­ra­chin­man. 16 Amayá pipas hu­cha­pa­ku­chun­chu. Amayá pipas ka­chun­chu Esau hina Dios­pa kaq­nin­ku­na des­ pre­ciaq­qa, paymi piwi kay­nin­pa de­re­chon­ta *ran­ti­ku­rur­qa huk plato mi­kuy­lla­paq. 17 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas Esau­qa Dios­pa fa­vor­nin­ta re­cla­mas­pa­pas ma­na­ñam chas­kiy­ta atir­qa­chu, wa­qas­pa­pas ma­na­ñam tu­paq­nin­ta­qa ku­ti­chiy­ta atir­qa­ña­chu. 18 Qam­ku­na­qa ma­na­mi­ki asuy­kur­qan­ki­chik­chu ni­na­pa ru­pas­qan kay pa­cha­pi orqo­ man­pas nitaq yana pu­yu­man­pas nitaq tu­ta­yay­man­pas nitaq sin­chi way­ra­man­pas 19 nitaq trom­pe­ta­pa wa­qay­nin­man­pas nitaq ri­ma­muq­man­pas. Chay­ta uya­riq­ku­nam ma­ña­kur­qa­ku amaña masta pay­ku­na­man ri­ma­pa­ya­nan­paq. 20 “Chay orqo­man asuy­kus­ pan­qa ani­mal­pas ru­mi­wan wa­ñu­chis­qam kanqa” niq ka­ma­chi­kuy­tam mana aguan­tay­ta atir­qa­ku­chu. 21 Qa­wa­ris­pan­mi ancha man­cha­ri­kuy­paq kas­qan­ray­ku Moi­ses­pas nirqa: —Man­cha­ri­kuy­man­tam kat­ka­ta­tach­ka­ni —nispa. 22 Qam­ku­nam icha­qa asuy­ku­r un­k i­chik Sion Mo­qo­man, kaw­sach­kaq Dios­pa llaq­tan­man otaq Je­ru­sa­len kaq­lla hanaq pa­cha­man. Chay­pim kach­kan wa­ ra-wa­ran­qan­tin hu­ñu­nas­qa angel­ku­na Dios­ta ala­ba­nan­ku­paq. 23 Kach­kan­taq­mi Dios­man pun­ta­lla­raq iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kuy­nin­pas. Pay­ku­na­pa­qa su­tin­ku­pas hanaq pa­cha­pim qell­qas­qa kach­kan. Asuy­ku­r un­ki­chik­taq­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na juz­gaq Dios­man­pas, ma­na­ña hu­cha­yoq ru­na­ku­na­pa espi­ri­tun­man­pas, 24 mosoq con­t ra­to ga­ran­ti­zaq Je­sus­man­pas chay­na­taq chaq­chus­qan ya­war­nin­man­pas. Paypa ya­war­nin­qa Abel­pa ya­war­nin­man­ta­pas aswan­raq­mi ya­cha­chi­wan­chik. 25 Chay­na­qa amayá qe­pan­cha­kuy­chik­chu ri­ma­pa­ya­suq­ni­ki­chik­ta­qa. Kay pa­cha­pi wi­lla­kuq­ku­na­ta mana ka­su­kuq­ku­na­pas cas­ti­go­man­ta­qa manam llup­tir­qa­ku­chu. Hanaq pa­cha­man­ta ri­ma­muq­ta mana ka­su­kus­pa­qa aswan­raq­chi­ki mana llup­tich­wan­chu. 26 Chay tiem­po­pim Dios­pa voz­nin­qa kay allpa­ta­pas ku­yu­ri­chir­qa­raq. Ku­nan­ña­taq­mi avi­sa­wan­chik: —Ya­pa­ta­wan­raq­mi kat­ka­ta­ta­chi­saq, manam allpa­lla­ta­ña­chu, aswan­qa cie­lo­ku­ na­ta­wan­ñam —nispa. 27 “Ya­pa­ta­wan­raq­mi” nis­pa­qa nich­kan tu­kus­qa­ña kaq­ku­na­ta chin­ka­chis­pan ma­na­ña hay­ ka­pi­pas cam­bia­kuq­ta wi­ñay­paq tak­ya­chi­nan­man­tam. 28 Chay­na­qa Dios­pa go­bier­nas­qan­ta ma­na­ña cam­bia­kuq­ta chas­kich­kas­pan­chik­qa Dios­man gra­cias­ta qos­pa­yá agra­da­sun­chik, hi­nas­pa­yá res­pe­to­wan ado­ras­pa ser­vi­sun­chik. 29 Dios­nin­chik­qa ru­pach­kaq nina hinam.

13

Diosninchiktaqa imaynam agradanamanta

1   Iñiq­ku­na­pa

ku­ya­na­kuy­nin­qa amayá tu­ku­r u­chun­chu. 2 Wa­si­ki­chik­pi sa­may­ka­chiy­ta­pas amayá qon­qa­r uy­chik­chu. Chay­na­ta ru­ras­pan­kum wa­ kin­ku­na­qa mana ya­chas­tin angel­ku­na­ta sa­may­ka­chir­qa­ku. 3 Je­su­cris­to­ray­ku pre­so­chas­qa­ku­na­wan kuska car­cel­pi kach­kaq hi­na­yá pay­ku­ na­man­ta yu­ya­riy­chik. Ña­ka­rich­kaq hi­na­yá yu­ya­riy­chik­taq ña­ka­riq­ku­na­man­ta­pas. 4 Ca­sa­do vi­da­qa lla­pa­llan­pa res­pe­tas­qan­yá ka­chun, res­pe­tas­qa­taq­yá ka­chun pu­ñu­ nan­ku­pas. Huk­wan tu­pa­ku­ruq­ku­na­ta­wan hu­cha­pa­kuq­ku­na­ta­qa Dios­mi juz­gan­qa. 5 Amayá apu­yay­t a­qa ku­yay­chik­chu icha­qa ka­pu­suq­ni­k i­chik­wan­yá con­ten­t a­kuy­ chik. Dios­mi nirqa: —Ma­na­pu­nim de­jas­qay­ki­chu ni­taq­mi sa­qes­qay­ki­chu —nispa. 6 Chay­na­qa con­fian­za­wan­mi ni­nan­chik:

2141

HEBREOS 13

Señormi ñoqapa yanapawaqniyqa manam manchakusaqchu. Runapa imapas rurawanantaqa manam manchakusaqchu. 7 Dios­pa

pa­la­bran­ta ya­cha­chis­pa pu­sa­suq­ni­ki­chik­man­ta­yá yu­ya­riy­chik. Imay­ nam kaw­sas­qan­ku­pi yu­yay­ma­nas­pa­yá pay­ku­na hina con­fian­za­yoq kay­chik. 8 Qay­na­pas, ku­nan­pas, wi­ña-wi­ñay­paq­pas Je­su­cris­to­qa hina kaq­llam. 9 Tukuy rik­chaq mana uya­ris­qay­ki­chik ri­ku­ri­muq ya­cha­chi­kuy­ku­na­wan­qa amayá aysa­chi­ kuy­chik­chu. Ley­man hina mi­kuy­lla­wan kall­pan­cha­kuy­ni­ki­chik­man­ta­qa Dios­pa fa­vor­nin­wan son­qoy­ki­chik kall­pan­chay­mi aswan allin­qa. Mi­kuy­ku­na­lla­qa manam kall­pan­char­qa­chu chay ley­man hi­na­lla kaw­saq­ku­na­ta­qa. 10 Dios­man asuy­ku­na kar­pa­pi ser­viq­ku­na­qa manam mi­kun­man­chu ofren­dan­chik­ta­qa. 11 Hucha pam­pa­chas­qa ka­nan­paq­mi ani­mal­ku­na­pa ya­war­nin­ta *sa­cer­do­te­ku­na­pa jefen Chu­yay-c­hu­yay Cuar­to­man apay­kuq, ani­mal­pa cuer­pon­ta­ña­taq­mi cam­pa­men­to­pa hawa law­nin­pi kañaq. 12 Je­sus­pas ki­kin­pa ya­war­nin­wan ru­na­ku­na­ta Dios­paq sa­paq­cha­nan­ paq­mi llaq­ta­pa hawa law­nin­pi wa­ñur­qa. 13 Ño­qan­chik­pas cam­pa­men­to­man­ta lloq­sis­pa­yá Je­sus­ta qa­ti­sun­chik payta hina ka­mi­wap­tin­chik­pas aguan­tas­pa. 14 Kay pa­cha­pi llaq­ta­qa mana wi­ñay­paq kas­qan­ray­kum ri­ku­ri­mu­nan­paq kaq llaq­ta­ta mas­kach­kan­chik. 15 Chay­na­ qa ka­ñas­qa ofren­da­ta qoch­kaq hi­na­yá su­tin­man­ta wi­lla­kus­pa Je­su­cris­ton­ta­ka­ma sapa kuti Dios­ta ala­ba­sun­chik. 16 Allin ru­ray­ta­wan ka­puq­ni­ki­chik­wan ya­na­pa­na­kuy­ta­qa amayá qon­ qay­chik­chu, chay ru­ras­qay­ki­chik­wan­mi ka­ñas­qa ofren­da­wan hina Dios­ta agra­dan­ki­chik. 17 Pu­sa­suq­ni­k i­chik ru­na­ku­na­t a ka­su­kus­pa­yá pay­ku­na­man su­je­t a­kuy­chik. Pay­ ku­na­qa almay­ki­chik­man­tam cuen­ta­lli­kuch­kan­ku hi­nas­pam Dios­man cuen­ta­ta qon­qa­ku. Ka­su­kup­ti­ki­chik­qa mana lla­ki­kus­pam ku­sis­qa­lla pu­sa­sun­ki­chik, mana chay­qa manam allin­ni­ki­chik­paq­chu kan­man. 18 Ño­qay­ku­paq­yá Dios­t a ma­ña­kuy­chik. Tukuy imapi allin­t a por­t a­kuy­t a mu­ nas­pay­ku­qa allin con­cien­cia­yoq­mi kach­ka­ni­ku. 19 Qam­ku­na­man chay­lla Dios ku­ti­chi­mu­wa­nan­paq­yá tu­kuy­man­ta lla­lliq­ta­qa ma­ña­kuy­chik. 20 Haw­ka­yay

Diospa bendicionnin mañakusqanmanta

qokuq Dios­yá, ya­war­nin­wan wi­ñay­paq mosoq con­tra­to ru­raq­ta otaq ove­ja­ku­na­pa hatun mi­chiq­nin Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ta kaw­sa­ri­chiq Dios­yá 21 mu­ nas­qan­man hina ru­ra­nay­ki­chik­paq tukuy allin­ta qo­sun­ki­chik. je­su­cris­to­ray­ku­yá Dios­qa agra­don­paq ru­ra­wa­sun. Je­su­cris­to­yá wi­ña-wi­ñay­paq ala­bas­qa ka­chun. Amén. 22 Waw­qe-pa­ni­ku­na, rue­ga­kuy­ki­chik­mi, kall­pan­cha­nay­paq qell­qa­mus­qay­ta­yá pi­si­ lla kap­tin­pas pa­cien­cia­wan chas­kiy­kuy­chik. 23 Ya­chay­chik­yá, waw­qen­chik Ti­mo­teo­qa ñam car­cel­man­ta lloq­si­run­ña. Chay­lla ha­mup­tin­qa ha­mu­ru­saq­mi qa­way­kuq­ni­ki­chik. 24 Sa­lu­day­kuy­chik­yá pu­saq­ni­k i­chik lla­pa­llan ru­na­ku­na­t a­wan Dios­lla­paq­ña kaw­ saq­ku­na­ta. Sa­lu­da­mu­sun­ki­chik­mi Ita­lia law­man­ta kaq­ku­na­pas. 25 Dios­yá lla­pa­llay­k i­chik­t a ben­de­ci­sun­k i­chik.

SANTIAGOPA CARTAN Kay car­ta­qa Je­su­cris­to­pa waw­qen San­tia­go­pa qell­qas­qan­mi. Payqa qell­qar­qa kay pa­cha­pi che­qes­qa chun­ka iskay­ni­yoq Israel ayllu­ku­na­man­mi. Cris­to­man iñiq­ku­na­tam ya­cha­chin imay­nam kaw­say­ta hi­nas­pa iñis­qan­ku­ta­qa allin ru­ray­wan qa­wa­chi­ku­nan­ku­man­ta. Kay car­ta­qa soqta par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun iñiq­ku­na ya­chay­wan hun­tas­qa ka­nan­man­ta (1:1-8). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun wak­cha­yay­man­ta­wan apu­yay­man­ta, prue­bas­qa kay­ man­ta­wan ten­tas­qa kay­man­ta hi­nas­pa uya­ris­pa­qa ru­ra­na­man­ta (1:9-27). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun wak­cha­wan apuqa igua­lla kas­qan­man­ta hi­nas­pa iñis­ pa­qa ruraq ka­na­man­ta (2). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun iñiq­ku­na­pa imay­nam ri­ma­nan­man­ta hi­nas­pa che­qap ya­chay­man­ta (3). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pim Dios­pa ene­mi­gon kas­qan­man­ta (4:1-5:6). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pa­cien­cia­wan ma­ña­ku­na­man­ta (5:7-20).

1

Cartapa qallariyninmanta 1   Ñoqa

San­tia­gom, Dios­pa hi­nas­pa Señor Je­su­cris­to­pa sir­vien­ten kas­pay sa­lu­da­ muy­ki­chik lliw kay pa­cha­pi che­qes­qa Israel­pa chun­ka iskay­ni­yoq ayllun­ku­na­ta. Sasachakuykuna hamuptin pacienciakunamanta

2 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

asta­wan­raq­yá ku­si­kuy­chik imay­ma­na sa­sa­cha­kuy­ku­ na­pi kas­pa­qa. 3 Iñis­qay­ki­chik­man­ta prue­bas­qa kas­pa­qa aswan pa­cien­cia­kuq­mi kan­ki­chik. 4 Icha­qa qes­pi­chis­qa ka­nay­ki­chik­ka­ma­yá aswan­raq pa­cien­cia­kuy­chik, chay­na­pim qam­ku­na­qa tukuy ima ru­ras­qay­ki­chik­pi mana fal­ta­yoq cabal runa kan­ki­chik. 5 May­qan­ni­ki­chik­pa­pas ya­chay­ni­ki­chik pi­si­lla kap­t in­qa Dios­ta­yá ma­ña­kuy­chik, pay­llam qo­sun­ki­chik. Lliw ma­ña­kuq­nin­ku­na­man­qa mana pi­ña­kus­pam cha­ nin­nin­pi qoy­kun. 6 Aswan­qa con­fian­za­wan­yá ama iskay­ra­yas­pa ma­ña­kuy­chik. Iskay­ra­yas­pa ma­ña­kuq­qa rik­cha­kun lamar qo­cha­pi way­ra­wan kay­law­man-wak­ law­man apa­chi­kuq­man­mi. 7 Iskay­ra­yas­pa ma­ña­kuq ru­na­qa amayá pien­sa­chun­chu Se­ñor­man­ta ima­pas chas­kiy­ta­qa. 8 Chay­na ru­na­qa tukuy ima ru­ras­qan­pi­pas manam tak­yan­chu. 9 Hu­mil­de waw­qe-pa­ni­ku­na­qa ala­ba­ku­chun Se­ñor­pa ha­t un­chas­qan kas­qan­ku­ pi­yá. 10 Apu­ña­taq­yá ala­ba­ku­chun Se­ñor­pa hu­mi­llay­ka­chis­qan­wan. Apu ru­na­qa qo­ra­pa way­tan hina chin­ka­r uq­llam. 11 Inti qes­pi­ra­mus­pa ru­pa­mup­tin­mi qo­ra­qa cha­ki­r un, way­tan­ña­taq­mi wi­chi­r un hi­nap­tin­mi su­maq­lla­ña kay­nin­pas tu­ku­run, chay­na­pu­nim apu ru­na­pas wa­ñu­r un­qa qoll­qe­lla huñuy mu­nas­qan­pi. 2142

2143

12 Mayna

SANTIAGO 1​, ​2

Pruebakunamantawan tentasqa kaymanta

ku­sis­qam sa­sa­cha­kuy­ku­na ha­mup­tin pa­cien­cia­kuq ru­na­qa. Payqa chay sa­sa­cha­kuy­ku­na­ta ven­ce­rus­pan­mi pre­mion­ta chas­kin­qa. Chay pre­mio­qa ku­yaq­ nin­ku­na­man Dios­pa pro­me­tes­qan wi­ña-wi­ñay­paq kaw­sa­kuy­mi. 13 Pipas ten­tas­qa kas­pa­qa ama pien­sa­chun­chu: “Dios­mi ten­ta­wach­kan” nis­pa­qa, Dios­qa manam ten­ ta­chi­kun­man­chu, ma­na­taq­mi pi­ta­pas ten­tan­man­chu. 14 Ru­na­qa ki­kin­pa mana allin mu­nas­qan­ku­na­wan enga­ña­chi­kus­pan­mi aysa­chi­kun ten­ta­chi­ku­nan­paq. 15 Chay­na mana allin mu­nay­ku­nam hu­cha­lli­chin chay­mi hu­cha­lli­kus­qan­ray­ku wa­ñu­nan. 16 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá pan­t a­r uy­chik­chu. 17 Cie­lo­pi kan­ chaq­ku­na unan­chaq Dios­man­tam chas­kin­chik llapa ima allin kaq­ku­na­ta­qa. Dios­qa manam cam­bia­kun­chu llan­tuy hi­na­qa. 18 Paymi che­qap pa­la­bran­ta req­siy­ka­chi­was­pan­chik mo­soq­man­ta na­cey­ka­chi­war­qan­chik chay­na­pi lliw unan­ chas­qan­ku­na­man­ta punta co­se­chan hina ka­nan­chik­paq. 19 Ku­yas­qay

Diosta cheqap serviymanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, qam­ku­na­qa chay­lla uya­riq­yá kay­chik, ri­may­chik­pas allin­ta tan­teas­pa­yá, ama­taq­yá pi­ña­kuq­lla­ña­qa kay­chik­chu. 20 Pi­ ñas­qa ru­na­pa ru­ras­qan­ku­na­qa manam Dios­ta­qa agra­dan­chu. 21 Tukuy mana allin ru­ray­ku­na­ta hi­nas­pa mi­llay mu­na­pa­yay­ku­na­ta sa­qes­pa­yá llam­pu son­qo­lla Dios­pa pa­la­bran­ta chas­kiy­chik. Paypa pa­la­bran­qa atiy­ni­yoq­mi sal­va­su­nay­ki­chik­paq. 22 Qam­ku­na­qa uya­ris­qay­ki­chik­man hi­na­yá ru­ray­chik, uya­riq­lla kas­pa­qa ki­ki­ki­chik­tam enga­ña­kuch­kan­ki­chik. 23 Uya­rich­kas­pan mana ka­su­kuq ru­na­qa espe­jo­pi uyan qa­wa­ kuq­man­mi rik­cha­kun. 24 Imay­nam kas­qan­ta qa­wa­ku­rus­pan­mi pa­sa­kus­pan­ña­taq chay­lla qon­qa­run imay­nam kas­qan­ta. 25 Icha­qa li­bra­waq­nin­chik alli-a­llin leypi yu­yay­ma­naq­qa hi­nas­pa mana qon­qas­pa ka­su­kuq­qa mayna ku­sis­qam kanqa tukuy ima ru­ras­qan­pi. 26 Dios ka­su­kuq kas­qan­ta pien­sach­kas­pa ri­mas­qan mana con­tro­la­kuq ru­na­qa ki­kin­ ta­pu­nim enga­ña­kuch­kan, Dios yu­pay­chas­qan­pas manam va­len­chu. 27 Dios Tay­ta­ta­qa agra­dan­chik kay­na­ta ser­vis­pam: mana tay­ta-ma­ma­yoq­ku­na­ta­wan viu­da­ku­na­ta lla­kin­ku­na­ pi ya­na­pay­kus­pam hi­nas­pa kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­man mana chaq­ru­kus­pam.

2

1   Ku­yas­qay

Ama pimanpas sayapakunamanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, kan­cha­rich­kaq Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pi iñiq kas­pay­ki­chik­qa amayá pi­man­pas sa­ya­pa­kuy­chik­chu. 2 Icha­pas hu­ñu­na­kus­ qay­ki­chik­man yay­ku­ra­mun­man qori ani­llo­yoq hi­nas­pa su­maq­lla­ña pa­cha­yoq runa, yay­ku­ra­mun­man­taq pa­say­paq mawka pa­cha­yoq wak­cha ru­na­pas. 3 Si­chum qam­ku­na allin­lla­ta­ña atien­den­ki­chik chay su­maq­lla­ña pa­cha­yoq ru­na­ta: “Hamuy, ti­yay­kuy kay allin si­tio­pi” nispa, hi­nas­pa wak­cha ru­na­ta­ña­taq ni­waq­chik: “Qamqa chay-chay­lla­pi sayay otaq ti­ya­kuy kay pam­pa­lla­pi” nispa. 4 Chay­na­ta ru­ras­pa­qa huk kaq­ni­llan­man­mi sa­ya­pa­kuch­kan­ki­chik, chay­na­qa mana allin pien­saq juez hi­na­ñam ri­ku­ri­run­ki­chik. 5 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, uya­riy­ku­way­chik­yá, kay pa­cha­pi wak­cha­ku­na­ta­qa Dios­nin­chik­mi akllar­qa iñiy­nin­ku­pi apu ka­nan­ku­paq hi­nas­pa ku­yaq­nin­ku­na­man pro­ me­tes­qan Dios­pa mu­nay­cha­kus­qan­ta chas­ki­nan­ku­paq. 6 Qam­ku­na­qa wak­cha­ku­na­tam pen­qay­man chu­rach­kan­ki­chik. ¿Ma­na­chum apu­ku­na mu­nas­qan­ku­ta­qa ru­ra­sun­ki­chik hi­nas­pa au­to­ri­dad­ku­na­man­pas aysa­sun­ki­chik? 7 ¿Ma­na­chum pay­ku­na­qa sutin apas­qay­ ki­chik Cris­to­pa con­tran­pi­pas imay­ma­na­ta ri­man­ku?

SANTIAGO 2​, ​3

2144

8 Che­qap­t a­pu­ni­pas

Se­ñor­nin­chik­pa Bi­blia­pi: “Ku­yan­kim ru­na­ma­si­ki­ta ki­ki­ki­ta hina” nis­qan­ta ka­su­kus­pa­qa allin­tam ru­rach­kan­ki­chik. 9 Pi­man­pas sa­ya­pa­kus­pam icha­qa hu­cha­lli­kuch­kan­ki­chik, Dios­pa ley­nin­ta mana ka­sus­pam cul­pa­yoq kach­ kan­ki­chik. 10 Pipas lla­pa­llan leyta ka­su­kuch­kas­pa huk­nin ka­ma­chi­kuy­lla­pi­pas pan­ta­r us­pa­qa, lla­pa­llan ley­man­ta­ñam hu­cha­yoq ri­ku­ri­run. 11 Kikin Dios­mi nirqa: “Amam huk­wan­qa pier­de­kun­ki­chu” nispa, nir­qa­taq­mi: “Amam pi­ta­pas wa­ñu­chin­ ki­chu” nispa. Pipas mana huk­wan pier­de­kuch­kas­pa ru­na­ma­sin­ta wa­ñu­ra­chis­pa­qa lla­pa­llan leyta mana ka­su­kuq­ñam ri­ku­ri­r un. 12 Li­bra­waq­nin­chik leypa nis­qan­man hinam Cris­to juz­ga­wa­sun­chik, chay­na­qa allin­ta­yá ri­may­chik­pas hi­nas­pa ru­ray­ chik­pas. 13 Pipas ru­na­ma­sin mana lla­ki­pa­yaq­ta­qa jui­cio pun­chaw­pim pay­ta­pas Cris­to mana lla­ki­pa­yan­qa­chu, ru­na­ma­sin lla­ki­pa­yaq­tam icha­qa lla­ki­pa­yan­qa. Iñiymantawan ruraymanta

14 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, pi­pa­pas iñiy­nin­qa ¿ima­paq­taq va­len­man allin kaq­ku­na­ta mana

ru­rach­kap­tin­qa? ¿Ya­qa­chum chay iñiy­llan­wan sal­va­kun­man? 15 Icha­pas waw­qe­pas otaq pa­ni­pas mana pa­cha­yoq­ña kan­man, ma­na­taq chay pun­chaw mi­ku­nan­paq­pas iman­pas kan­ man­chu, 16 hi­nap­tin huk kaq­ni­ki­chik­ña­taq nin­man: “Haw­ka­lla ris­pa­yá mi­ku­muy hi­nas­pa qo­ni­ka­muy” nispa, ima­pas ne­ce­si­tas­qan­ta mana qoy­kup­tin­qa ¿ima­paq­taq chay nis­qan­qa ser­vin? 17 Chay­nam pi­pa­pas iñiy­nin­qa mana va­len­chu allin kaq­ku­na­ta mana ru­rap­tin­qa. 18 Icha­pas huk kaq­nin nin­man: “Qamqa iñiy­ni­yoq­mi kanki, ño­qa­ña­taq­mi allin­ku­na ruraq kani” nispa. ¿Imay­na­ta­taq qa­wa­chi­wan­ki­man iñi­kus­qay­ki­ta allin­ku­na­ta mana ru­ras­pay­ki­qa? Ñoqam icha­qa iñis­qay­ta qa­wa­chis­qay­ki ima­pas allin ru­ras­qay­wan. 19 Qanmi creen­ki chu­lla­lla Dios kas­qan­ta, allin­mi chay­qa. Aswan­qa de­mo­nio­ku­na­pas creen­mi hi­nas­pam man­cha­kuy­man­ta kat­ka­ta­tan. 20 ¡Mana yu­yay­ni­yoq runa! Ya­chay­ta mu­nap­ti­ki­qa pi­pa­pas iñiy­ni­yoq kay­llan­qa manam va­len­man­chu allin kaq­ku­na­ta mana ru­rap­tin­qa. 21 Abue­lon­chik Abra­ham­ta­pas allin­ku­na­ta ru­ras­qan­ray­kum Dios­qa mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kir­qa. Paymi chu­rin Isaac­ta Dios­man altar­pi ofre­cer­qa. 22 Qa­way­ chik­yá, Abra­ham­qa Dios­pi iñiy­ni­yoq kas­pan­mi ru­rar­qa, hi­nap­tin­mi iñiy­nin­qa aswan allin karqa ru­ras­qan­ku­na­wan. 23 Chay­na­tam cum­pli­kur­qa: “Dios­man Abra­ham iñis­ qan­ray­kum mana hu­cha­yoq­paq­ña chas­kis­qa karqa” nispa Bi­blia­pa nis­qan. Chay­na­pim Abra­ham­qa Dios­pa amis­tad­nin­wan su­ti­chas­qa karqa. 24 Chay­na­qa qa­was­qay­ki­chik­pi hi­na­pas ru­na­qa manam iñis­qa­llan­wan­chu mana hu­ cha­yoq­paq­ña Dios­pa chas­kis­qan­qa kach­kan, aswan­qa allin­ku­na ru­ras­qan­ku­na­pi­wan­mi. 25 Rahab su­ti­yoq chu­chu­mi­ka war­mim llaq­tan wa­te­qaq ene­mi­gon­ku­na­ta pa­kay­kur­qa hi­nas­pam ya­na­pay­kur­qa ayqe­ku­nan­ku­paq, chay­na­pim allin ru­ras­qan­wan mana hu­cha­ yoq­paq­ña chas­kis­qa karqa. 26 Cuer­pon­chik­pas alman­chik mana kap­tin­qa wa­ñus­qam kach­kan, chay­nam iñiy­nin­chik­pas mana va­len­chu allin­ku­na­ta mana ru­rap­tin­chik­qa.

3

Imaynam rimanamanta

1   Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá ya­cha­chi­kuq­ku­na­lla­ña­qa kay­chik­chu. Ya­chas­qay­ki­

chik­pi hi­na­pas ya­cha­chi­kuq­ku­na­qa aswan juz­gas­qam ka­sun­chik. 2 Lla­pa­llan­chik­mi achkaq­pi pan­taq kan­chik, pipas ri­mas­qan­wan mana hu­cha­lli­kus­pan­qa cabal ru­na­ñam kach­kan, chay­na kas­pa­qa tukuy cuer­pon­ta­pas con­tro­lan­man­mi. 3 Fre­no­ta­qa ca­ba­llo­pa si­ min­man­qa chu­ran­chik ka­su­wa­nan­chik­paq­mi, chay­wan­mi lliw cuer­pon­ta ma­ne­jan­chik. 4 Qa­wa­riy­chik­yá bu­que­ku­na­ta­pas, may­na­ña hatun kap­tin­pas hi­nas­pa may­na­ña wayra kap­tin­pas chu­lla­lla runam ma­ne­jan taksa ti­mon­cha­wan mu­nas­qan law­man. 5 Chay­nam

2145

SANTIAGO 3​, ​4

si­min­chik­pas cuer­pon­chik­pi­qa tak­sa­lla aswan­qa ima­ku­na­ta­ña­pas ri­ma­run­man­mi. Huk nina chis­pa­qa ka­ña­run­man­mi mayna mon­te­ta­pas. 6 Nina hinam si­min­chik­pas. Tukuy mana allin­ku­na­ta ri­mas­pam lla­pa­llan cuer­pon­chik­ta­ña hu­cha­lli­chi­wan­chik. Chay mana allin­ku­na­qa kikin dia­blo­pa ra­ta­chis­qan kas­pan­mi vi­dan­chik­pi ru­ras­qan­chik­ta­pas pier­de­ chin. 7 Ru­na­qa man­sa­run­man­mi ima ani­mal­ku­na­ta­pas, purun ani­mal­ku­na­ta­pas, pawaq ani­mal­ku­na­ta­pas, qas­qon­pa pu­riq­ku­na­ta­pas chay­na­taq lamar qo­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas. 8 Si­min­tam icha­qa mana pipas do­mi­nan­man­chu. Kayqa pi­pa­pas mana con­tro­lay ati­nan mana allin­mi, chay­qa kach­kan wa­ñu­chiq ve­ne­no­wan hun­tas­qam. 9 Si­min­chik­wan­mi Dios Tay­tan­chik­ta ala­ban­chik, si­min­chik­wan­taq­mi ña­kan­chik ki­kin­man rik­cha­kuq unan­ chas­qan ru­na­ku­na­ta­pas. 10 Hina si­mi­llan­chik­man­tam lloq­si­mun ben­di­cion­pas chay­na­taq ña­kay­pas. Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, chay­qa manam allin­chu. 11 ¿Ya­qa­chum huk puk­yu­lla­ man­ta lloq­si­mun­man miski ya­ku­wan puch­qo yaku? 12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na ¿ya­qa­chum higos sa­cha­qa ru­run­man acei­tu­nas­ta otaq uvas­ña­taq hi­gos­ta? Manam chu­lla puk­yu­lla­ man­ta­qa lloq­sin­man­chu miski ya­ku­wan puch­qo ya­ku­qa. 13 Qam­ku­na­pi

Maymantam cheqap yachayqa kasqanmanta

pipas ya­chay­ni­yoq hi­nas­pa allin entien­deq runa kas­pa­qa allin­ta por­ta­kus­pa­yá hi­nas­pa llam­pu sonqo kas­pa­yá req­si­chi­ku­chun ya­chay­ni­yoq kas­qan­ta. 14 Son­qoy­ki­chik­pi envi­dia­na­kuy­ku­na kap­tin­qa hi­nas­pa ki­ki­llay­ki­chik­paq ima­ta­pas mu­nas­pa­qa, amayá ala­ba­kuy­chik­chu ya­chay­ni­yoq kas­qay­ki­chik­man­ta, chay­na­ta ala­ba­kus­pa­qa che­qap kaq­ku­na­ta ne­gas­pam llu­lla­kuch­kan­ki­chik. 15 Chay­na rik­chaq ya­chay­qa manam Dios­man­ta­chu hamun, aswan­qa kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­lla­man­tam hi­nas­pa kikin dia­blo­man­tam. 16 Sichu kan­qa­raq envi­dia­na­kuy­ku­na hi­nas­pa ki­ki­ llan­paq ima­pas mu­nay­ku­na hi­nap­tin­qa chay­pi­qa kach­kan­raq­mi chaq­wa­na­kuy­ku­na hi­nas­pa tukuy mana allin ru­ray­ku­na. 17 Dios­man­ta ya­chay­ni­yoq kaq­ku­na­qa kaw­san­ku Dios­lla­paq­ñam, haw­ka­llam hi­nas­pa llam­pu son­qo­llam. Pay­ku­na­qa kanku ka­su­kuq­ ku­nam, lla­ki­pa­ya­kuq­ku­nam, allin son­qo­ku­nam, pi­man­pas mana sa­ya­pa­kuq­ku­nam hi­nas­pa che­qap son­qo­ku­nam. 18 *Allin­ya­na­chiq­ku­na­qa tar­puch­kaq hinam mi­ra­chin­ku haw­ka­lla kaw­sa­kuy­ta chay­na­pi co­se­chach­kaq hina allin kaqta hor­qo­nan­ku­paq.

4

1   ¿May­man­ta­taq

Diosllataña kasukunamanta

hamun qam­ku­na ukupi kaq guer­ra­ku­na­wan ati­pa­na­kuy­ku­na­qa? Chay­ku­na­qa qa­lla­rin ukuy­ki­chik­pim, mana allin mu­nas­qay­ki­chik­mi son­qoy­ki­chik­ pi pe­leach­kan. 2 Imata mu­na­rus­pa­pas manam hay­pan­ki­chik­chu. Ru­na­ma­si­ki­chik­tam wa­ñu­chin­ki­chik hi­nas­pam envi­dia­kun­ki­chik, manam chay mu­na­rus­qay­ki­chik­ta­qa hay­pan­ki­chik­chu. Ati­pa­na­kus­pam pe­lean­ki­chik icha­qa Dios­ta mana ma­ña­kus­qay­ki­ chik­ray­kum ima mu­nas­qay­ki­chik­ta­pas mana ta­rin­ki­chik­chu. 3 Ma­ña­kus­pa­pas manam chas­kin­ki­chik­chu mu­nas­qa­llay­ki­chik­pi yan­qa­cha­nay­ki­chik­paq ma­ña­kus­qay­ki­chik­ray­ku. 4 ¡Dios mana ka­su­kuq ru­na­ku­na! ¿Ma­na­chu ya­chan­ki­chik kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­ta ku­ ya­rus­pa­qa Dios­pa ene­mi­gon kas­qay­ki­chik­ta? Pipas kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­ta ku­ya­ruq­qa Dios­pa ene­mi­gon­mi ri­ku­ri­run. 5 Manam yan­qa­chu Bi­blia­qa nin: —Ño­qan­chik­pi Dios­pa kaw­sa­chis­qan Espi­ri­tun­mi llum­pa-l­lum­pay­ta sien­ti­wan­ chik —nispa. 6 Aswan­qa Dios­nin­chik­qa fa­vo­re­ce­wan­chik­mi chay­mi Bi­blia nin: —Dios­qa hatun tu­kuq­ku­na­pa con­t ran­pim kach­kan icha­qa fa­vo­re­cen­mi hu­mil­ de­ku­na­ta­qa —nispa.

SANTIAGO 4​, ​5

2146

7 Chay­na­qa

Dios­ta ka­su­kus­pa­yá dia­blo­pa con­tran­pi qaqa hina sa­yay­chik, chay­ na­pim dia­blo­qa qam­ku­na­man­ta ayqe­kun­qa. 8 Dios­man asuy­kup­ti­ki­chik­qa pay­pas asuy­ku­sun­ki­chik­mi. Yaw hu­cha­sa­pa­ku­na, qam­ku­na­pas mana allin ru­ras­qay­ki­chik­ man­ta­yá chu­yan­cha­kuy­chik, iskay­ra­yaq­ku­na­pas son­qoy­ki­chik­ta­yá Dios­lla­man­ña qoy­chik. 9 Lla­ki­kus­pa­yá wa­qa­pa­kuy­chik hi­nas­pa qa­par­ka­chay­chik. Asis­qay­ki­ chik­ta­pas wa­qay­man­ña­yá tik­ray­chik, ku­si­kus­qay­ki­chik­ta­ña­taq lla­ki­kuy­man. 10 Se­ñor­nin­chik­pa qay­llan­pi hu­mi­lla­kup­t i­ki­chik­qa paymi ha­t un­cha­sun­ki­chik. Iñiqmasinchiktaqa ama juzganamanta

11 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

amayá pi­man­ta­pas mana allin­ta­qa ri­may­chik­chu. Pipas waw­qen­man­ta mana allin­ta ri­maq­qa otaq juz­gaq­qa leypa con­tran­pi ri­mas­pan­mi juz­ gach­kan. Leyta juz­gas­pa­qa manam ka­such­kan­ki­chu, aswan­qa juez­ñam ri­ku­ri­run­ki. 12 Huk­llam ley­ta­qa qorqa, pay­lla­taq­mi juez­pas, pay­llam sal­va­wach­wan­pas chay­na­taq con­de­na­wach­wan­pas hi­nap­tin­qa ¿pitaq qamqa kanki ru­na­ma­si­ki­ta juz­ga­nay­ki­paq­qa? Paqarin punchawmanta

13 Uya­r i­way­chik:

“Ku­nan­mi otaq pa­qa­rin­mi ri­sun­chik kay llaq­ta­ta otaq wak llaq­ta­ta hi­nas­pam wa­tan­tin ne­go­cio­ta ru­ra­ka­mus­pan­chik qoll­qe­ta ga­na­ka­mu­sun­ chik” nispa ri­maq­ku­na. 14 Qam­ku­na­qa manam ya­chan­ki­chik­chu pa­qa­rin pun­chaw imam pa­sa­ru­su­nay­ki­chik­ta­qa. Vi­day­ki­chik­qa huk rato ri­ku­ri­ra­mus­pa chin­ka­ruq puyu hi­na­llam. 15 Ri­ma­nan­chik­qa “Dios mu­nap­tin­qa kaw­sas­pa­chi­ki kay­ta-wak­ta ru­ra­sun­chik” nis­pam. 16 Qam­ku­nam icha­qa hatun tu­kus­pa ki­ki­llay­ki­chik­man­ta ala­ba­kun­ki­chik, chay­na hatun tu­kuy­qa manam va­len­chu. 17 Pipas allin­ku­na ru­ ray­ta ya­chach­kas­pa mana ru­raq­qa hu­cha­lli­kun­mi.

5

Apukunaqa imaynam kananmanta

1   Apu­ku­na ¡uya­riy­chik kayta! Wa­qas­pa­yá qa­par­ka­chay­chik qepa pun­chaw ña­ka­ri­nay­ki­chik­man­ta. 2 Llapa qo­ri-qoll­qe­ki­chik­mi ismun­qa, sumaq pa­chay­ki­ chik­ta­pas puyum mi­ku­run­qa. 3 Llapa qo­ri-qoll­qe­ki­chik­mi lliw­ña aka­run, chay­ku­nam con­tray­ki­chik­pi Dios­man acu­sa­sun­ki­chik hi­nas­pam aychay­ki­chik­ta­pas ni­na­wan hina ka­ñan­qa. Kay tu­ku­pay tiem­po­ku­na­pim qo­ri-qoll­qe­ta hu­ñu­ku­run­ki­chik. 4 Co­se­cha­pi llam­ka­pu­suq­ni­ki­chik­man mana pa­gas­qay­ki­chik­mi acu­sa­such­kan­ki­chik, Lla­pa­llan Ka­ma­chiq Se­ñor­mi uya­ri­run llapa llam­kaq­ku­na­pa re­cla­mas­qan­ku­ta. 5 Kay pa­cha­pi kaw­sas­pay­ki­chik­mi su­ma-su­maq­lla­ña pu­rir­qan­ki­chik cuer­poy­ki­chik­ta ku­si­chis­pa, na­ka­na­paq wi­ra­ya­chis­qa ga­na­do hi­na­raq­mi po­qo­run­ki­chik. 6 Mana hu­cha­yoq ru­na­ta acu­sas­pay­ki­chik­mi mana har­ka­kuy atich­kaq­ta wa­ñu­ra­chir­qan­ki­chik.

7 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Pacienciawan mañakunamanta

chay­na­qa pa­cien­cia­kuy­chik­yá Se­ñor­nin­chik ku­ti­mu­ nan­ka­ma. Chak­ra­pi llam­kaq­pas tar­puy pa­ra­ta­wan poqoy pa­ra­tam pa­cien­cia­wan suyan allin­ta co­se­cha­nan­paq. 8 Chay­na­yá qam­ku­na­pas ama huk­man­yas­pa pa­cien­cia­kuy­chik, Se­ñor­nin­chik­pa ku­ti­mu­nan­qa hich­pa­lla­ñam kach­kan. 9 Waw­ qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá qam­ku­na­qa que­ja­na­kuy­chik­chu chay­na­pi ama juz­gas­qa ka­nay­ki­chik­paq, pun­ku­pi hi­na­lla­ñam kach­kan juz­ga­waq­nin­chik­qa. 10 Dios­man­ta ñaw­paq wi­lla­kuq­ku­na­pa ejem­plon­ta­yá qa­ti­sun­chik, pay­ku­nam ña­ka­ris­tin­pas pa­ cien­cia­kus­pan­ku Se­ñor­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. 11 Ku­sis­qa ru­na­ku­na­paq­mi ha­pin­chik

2147

SANTIAGO 5

ña­ka­ris­pa pa­cien­cia­kuq­ku­na­ta­qa. Uya­rir­qan­ki­chik­mi Job su­ti­yoq ru­na­pa pa­ cien­cian­man­ta, ya­chan­ki­chik­taq­mi ña­ka­riy­nin­ku­na tu­ku­rup­tin Se­ñor­qa pay­wan imam ru­ras­qan­man­ta­pas. Se­ñor­qa ku­ya­pa­ya­kuq­mi hi­nas­pa lla­ki­pa­ya­kuq­mi. 12 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, tukuy ima­man­t a­pas asta­wan­qa amayá ju­ray­chik­chu hanaq pa­cha­ray­ku­pas nitaq kay pa­cha­ray­ku­pas, amayá ima­ray­ku­pas ju­ray­chik­ chu. Ri­mas­qay­ki­chik­qa ka­chun “Arí” che­qap kap­tin­qa, mana che­qap kap­tin­ña­taq “Mana” chay­na­pi Dios mana cas­ti­ga­su­nay­ki­chik­paq. 13 May­qan­ni­k i­chik­pas ña­ka­r is­pa­qa Dios­t a­yá ma­ña­kuy­chik. May­qan­ni­k i­ chik­pas ku­sis­qa kas­pa­qa ta­kis­pa­yá Dios­ta ala­bay­chik. 14 May­qan­ni­ki­chik­pas onqos­qa kas­pa­qa iñiq­ku­na ukupi *ancia­no­ku­na­ta­yá qa­yay­chik chay­na­pi Dios­ta ma­ña­pu­sus­pay­ki­chik Se­ñor­pa su­tin­pi acei­te­wan unta­su­nay­ki­chik­paq. 15 Con­fia­ kus­pa ma­ña­kup­tin­ku­qa Se­ñor­mi onqoq­ta sa­no­ya­chis­pa sa­ya­ri­ra­chin­qa, hu­cha­pi kap­tin­qa pam­pa­chay­kun­qam. 16 Hu­chay­ki­chik­ku­na­ta wi­lla­na­kus­pa­yá Dios­ta ma­ña­kuy­chik chay­na­pi sa­no­ya­nay­ki­chik­paq. Justo ru­na­pa tukuy son­qon­wan ma­ña­kus­qan­qa llum­pay atiy­ni­yoq­mi. 17 Dios­man­ta wi­lla­kuq Elias­pas ño­qan­chik hinam karqa. Paymi tukuy son­qon­wan ma­ña­kur­qa mana pa­ra­mu­nan­paq chay­mi kimsa wata par­ten­pu­ni mana pa­ra­mur­qa­chu. 18 Huk­ta­wan ma­ña­kup­tin­mi icha­qa pa­ray­ka­mur­qa chay­mi chak­ra­pi kaw­say­ku­na huk­ta­wan ru­rur­qa. 19 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, may­qan­ni­k i­chik­pas che­qap ya­cha­chi­kuy­man­t a pan­ ta­rup­tin huk­nin­ña­taq ku­ti­chi­mup­tin­qa, 20 ya­chay­chik­yá: Chay pan­tay ñan­man­ta ku­ti­ri­ra­chi­muq­mi chay hu­cha­lli­kuq­pa alman­ta wa­ñuy­man­ta sal­va­run hi­nas­pam na­na-na­naq hu­chan­ku­na­ta­pas pam­pa­chay­ka­chin.

APOSTOL PEDROPA PUNTA KAQ CARTAN Apos­tol Pe­dro­qa car­tar­qa Asia Menor nis­qan­ku­pa norte law­nin­pi kaq che­qes­qa iñiq­ku­na­man­mi (1:1, 2). Pay­ku­nam Je­su­cris­to­pi iñis­qan­ku­ray­ku ña­ka­ri­chis­qa hi­nas­pa qa­ti­ka­chas­qa kach­kar­qa­ku. Kay car­ta­qa pich­qa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun car­ta­pa qa­lla­riy­nin­man­ta (1:1-2). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Je­su­cris­to­pi con­fia­kus­pa kaw­sa­na­man­ta (1:3-12). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun iñiq­ku­na­qa allin­ta ru­ras­pa kaw­sa­nan­chik­man­ta, wi­lla­kun­taq­ mi Cris­to­qa rumi hina kas­qan­man­ta­pas chay­na­taq Dios­pa akllas­qan ru­na­ku­na­man­ta­pas (1:13-2:10). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Dios­ta ser­vis­pa kaw­sa­na­man­ta, Cris­to ña­ka­ris­pa imam ya­cha­chi­was­qan­chik­man­ta, ca­sa­do­ku­na­pa imay­nam kaw­sa­nan­man­ta, allin­ta ru­ras­pa ña­ka­riq­ku­na­man­ta, Dios­pa ya­chay qo­was­qan­chik­wan ser­vi­na­man­ta hi­nas­pa Cris­to­pi iñis­ qan­chik­ray­ku ña­ka­riy­man­ta (2:11-4:19). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun iñiq­ku­na­man ku­nas­qan­man­ta hi­nas­pa tu­kuy­ku­nan­ paq sa­lu­das­qan­man­ta (5).

1

Cartapa qallariyninmanta 1   Ponto

lawpi, Ga­la­cia lawpi, Ca­pa­do­cia lawpi, Asia lawpi hi­nas­pa Bi­ti­nia lawpi che­qes­qa kaq akllas­qa­ku­na­man­mi ñoqa Pedro kay car­ta­ta qell­qa­muy­ ki­chik. Ño­qa­qa Je­su­cris­to­pa *apos­tol­nin­mi kani pay­man­ta wi­lla­ku­nay­paq. 2 Dios Tay­tam ya­chay­nin­man hina ñaw­paq­man­ta­raq aklla­sur­qan­ki­chik. Espi­ri­tun­wan­mi chu­yan­cha­sur­qan­ki­chik ka­su­ku­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa Je­su­cris­to­pa ya­war­nin­wan may­llas­qa ka­nay­ki­chik­paq. Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni ancha­lla­ta­ña fa­vo­re­ce­su­nay­ ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq. Confianzawan kawsaymanta 3 Dios Tay­ta­ta­yá ala­ba­sun­chik. Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa Tay­tan Dios­mi hatun ku­ya­pa­ya­kuy­nin­man hina mo­soq­man­ta na­ce­chi­war­qan­chik, Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­ qan­wan­mi con­fian­za­wan kaw­sa­chi­wan­chik. 4 Chay­na­pim qam­ku­na­pas chas­kin­ki­chik Dios­pa hanaq pa­cha­pi wa­qay­chas­qan he­ren­cia­ta, chay­qa manam tu­kun­qa­chu ni­taq­mi qa­cha­cha­kun­qa­chu, ma­na­taq­mi way­ta­ku­na hi­na­qa cha­kin­qa­chu. 5 Qam­ku­na­qa Dios­pi iñiy­ni­yoq­mi kan­ki­chik chay­mi atiy­nin­wan wa­qay­cha­sun­ki­chik sal­va­su­nay­ki­chik­paq. Chay­ta­qa­ri­ki Dios­mi alis­tar­qa­ña pu­chu­kay tiem­po­ku­na­pi req­si­chi­nan­paq. 6 Chay­ray­kum qam­ku­na­qa llum­pay ku­sis­qa kach­kan­ki­chik pisi tiem­po­lla­pas achka sa­ sa­cha­kuy­ku­na­ta ña­ka­ri­nay­ki­chik kach­kap­tin­pas. 7 Qo­ri­ta­qa ni­na­pim chu­llu­chin­ku allin kas­qan­ta otaq mana allin kas­qan­ta ya­cha­na­paq, chay­nam iñiy­ni­ki­chik­pas prue­bas­qa

2148

2149

1 Pedro 1

kanqa. Chay iñiy­ni­ki­chik­mi tu­ku­ruq­lla qo­ri­man­ta­pas aswan mas­ta­qa valen. Je­su­cris­to ri­ku­ri­mup­tin­mi chay iñiy­ni­ki­chik­qa ala­bas­qa, hon­ras­qa hi­nas­pa ha­tun­chas­qa kanqa. 8 Je­su­cris­to­t a­qa ku­yan­k i­chik­mi mana ri­kuch­kas­pay­k i­chik­pas, pay­pi­má con­fia­ kuch­kan­ki­chik kunan mana ri­kuch­kas­pa­pas, payta ha­tun­chas­pam mana wi­lla­kuy atina ku­si­kuy­wan­raq ku­si­kuch­kan­ki­chik. 9 Iñis­qay­ki­chik­ray­ku­llam almay­ki­chik­ pa sal­va­cion­nin­ta­pas chas­kin­ki­chik. 10 Ñaw­paq tiem­po­ku­na­pi­pas Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­nam ta­pu­ka­cha­kur­qa­ku kay sal­va­ cion­man­ta hi­nas­pam wi­lla­kur­qa­ku imay­nam Dios fa­vo­re­ce­su­nay­ki­chik­man­ta. 11 Cris­to­pa Espi­ri­tun­mi Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­man ñaw­paq­man­ta­raq ya­cha­chir­qa Cris­to­pa ña­ka­riy­nin­ku­na­man­ta hi­nas­pa chay­ku­na pa­sa­rup­tin ha­tun­chas­qa ka­nan­man­ta. Chay wi­lla­kuq­ku­nam ya­chay­kuy­ta mu­nar­qa­ku pim chay ru­na­qa ka­nan­man­ta hi­nas­pa chay­ku­ na­qa ima tiem­po­pim ka­nan­man­ta. 12 Dios­mi pay­ku­na­man nirqa chay wi­lla­kus­qan­ku­qa mana ki­ki­llan­ku­paq kas­qan­man­ta aswan­qa ño­qan­chik­paq kas­qan­man­ta. Ku­nan­qa­ri­ki sal­va­cion­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­qa wi­lla­such­kan­ki­chik hanaq pa­cha­man­ta hamuq Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pay­nin­wan­mi. Chay­ku­na­ta­qa angel­ku­na­pas ya­chay­kuy­tam mu­nan­ku. 13 Chay­na­qa

Diosllapaqña kawsakuymanta

lis­to­lla kas­pa­yá imam ru­ra­nay­ki­chik­man­ta su­maq­ta pien­say­chik, su­ maq­ta­taq­yá yu­yay­ma­nay­chik­pas. Je­su­cris­to ri­ku­ri­mup­tin Dios ku­ya­kuy­nin­man hina imam qo­su­nay­ki­chik­pi­yá con­fia­kuy­chik tukuy son­qoy­ki­chik­wan. 14 Ka­su­kuq chu­ rin­ku­na hi­na­yá kaw­say­chik­qa, ama­ña­yá ñaw­paq vi­day­ki­chik­pi hi­na­ña­chu. Dios­ta ma­na­raq req­sis­pa­qa mu­nas­qa­llay­ki­chik­pim pu­rir­qan­ki­chik. 15 Qa­ya­suq­ni­ki­chik Dios­ pas chuya kas­qan­ray­ku­yá pay­lla­paq­ña kaw­say­chik chu­ya­ku­na hina. 16 Bi­bliam nin: —Chuya kay­chik ño­qa­pas chuya kas­qay­ray­ku —nispa. 17 Sichu “Tay­táy” nin­ki­chik pi­man­pas mana sa­ya­pa­kus­pa ru­na­ku­na­pa ru­ray­nin­man hina cas­ti­gaq Dios­ta hi­nap­tin­qa tukuy tiem­po­yá Dios­ta res­pe­tas­pa fo­ras­te­ro hina kaw­say­chik. 18 Dios­mi sal­va­sur­qan­ki­chik abue­loy­ki­chik­pa mana valeq cos­tum­bren­ku­na chas­kis­qay­ki­ chik­man­ta. Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas kay sal­va­cion­pa pre­cion­ta­qa manam pipas pa­gar­qa tu­ku­ruq­lla qo­ri­wan­chu nitaq qoll­qe­wan­chu. 19 Chay­ta­qa Cris­tom pa­gar­qa pre­cio­yoq ya­war­ nin­wan, paymá mana fal­ta­yoq kach­kas­pan­pas wa­ñur­qa sano *car­ne­ro hina. 20 Chay­na­ta wa­ñu­nan­paq­qa ci­tas­qa karqa ma­na­raq­pas kay pacha unan­chas­qa kach­kap­tin­raq­mi, icha­qa kay tu­ku­pay tiem­po­ku­na­pim ri­ku­ri­mur­qa allin­ni­ki­chik­paq. 21 Cris­to­ray­kum Dios­pi­qa creen­ki­chik, paymi wa­ñuq­ku­na uku­man­ta Cris­to­ta kaw­sa­ri­chi­mur­qa hi­nas­pa ha­tun­char­qa, chay­na­ta­qa ru­rar­qa iñis­pay­ki­chik Dios­pi con­fia­ku­nay­ki­chik­paq­mi. 22 Ku­nan­qa che­qap wi­lla­kuy­t a­ña ka­su­kus­pam almay­k i­chik­t a­pas lim­pia­ run­ki­chik hu­cha­man­ta chay­na­pi che­qap­ta­pu­ni­ña waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­wan ku­ya­na­ku­nay­ki­chik­paq. Qam­ku­na­qa lim­pio son­qo­lla­yá ku­ya­na­kuy­chik. 23 Qam­ ku­na­qa mo­soq­man­tam na­cer­qan­ki­chik, manam wañuq tay­ta­man­ta­chu aswan­qa Dios­pa kaw­saq hi­nas­pa tak­yaq pa­la­bran­man­tam. 24 Bi­bliam nin: Llapallan runaqa qora hinallam, sumaq kayninpas qorapa waytan hinallam. Qora chakiruptinmi waytanpas wichirun. 25 Señorpa palabranqa takyan wiña-wiñaypaqmi. Chay pa­la­bra­má qam­ku­na­man wi­llas­qa karqa.

1 Pedro 2

2

2150

1   Chay­na­qa

amayá tukuy mana allin­ta­qa ru­ray­chik­chu, amayá pi­ta­pas enga­ ñay­chik­chu, amayá iskay uyaqa kay­chik­chu, amayá envi­dia­kuy­chik­chu, ama­taq­yá cuen­to qe­pi­pas kay­chik­chu. 2 Chay­raq na­ce­kuq wa­wa­ku­na ñu­ñu­ta mas­ kach­kaq hi­na­yá Dios­pa che­qap pa­la­bran­ta mas­kay­chik chay­wan wi­ñas­pa salvo ka­nay­ki­chik­paq. 3 Ya­chan­ki­chik­ñam Se­ñor­pa sumaq sonqo kas­qan­ta­qa. 4 Se­ñor­nin­chik­man­yá

Kawsaq rumimanta

asuy­kuy­chik, pay­tam ru­na­ku­na wis­chu­pa­kur­qa­ku allin ru­mi­ ta wis­chu­pa­kuch­kaq hina, Dios­mi icha­qa chay kaw­saq ru­mi­ta akllar­qa ancha-an­cha va­lor­ni­yoq kas­qan­ray­ku. 5 Qam­ku­na­pas kaw­saq rumi hinam kach­kan­ki­chik. Dios­mi qam­ku­na­wan ru­mi­wan per­qach­kaq hina mana rikuy atina tem­plo­ta ru­rach­kan chay­na­ pi sa­cer­do­te­ku­na­ña kaspa mana rikuy atina ofren­da­ta Dios­man pre­sen­ta­nay­ki­chik­paq. Kay ofren­da­ta­qa Dios­qa chas­kin Je­su­cris­to­ray­ku­llam. 6 Bi­blia­pas nich­kan­mi kay­na­ta: Ñoqam Sion Moqopi churani wasipa cimientonpa esquinan hapiq rumita, chayqa ancha valorniyoq akllasqa rumim, manam hukmanyanqachu pipas chay rumipi confiakuqqa. 7 Qam­ku­na­paq­qa chay ru­mi­qa ancha va­lor­ni­yoq­mi, mana iñiq­ku­na­paq­mi icha­ qa Bi­blia­pa nis­qan­man hina cum­pli­kun:



Wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumiqa cimientopi esquinan hapiq rumiñam rikurirurqa. 8 Paymi mitkana rumi hinaspa urmachikuq hatun rumi.

Pay­ku­na­qa mit­ka­run­ku Dios­pa pa­la­bran­ta mana ka­su­kus­pan­kum, chay­paq­mi ci­tas­qa­ña kar­qa­ku. 9 Qam­ku­nam

Diospa runankunamanta

icha­qa kan­ki­chik akllas­qa ru­na­ku­na, reyta ser­vi­nay­ki­chik­paq *sa­cer­do­te­ku­na, Dios­lla­paq­ña kaw­saq na­cion hi­nas­pa Dios­pa ru­nan­ku­na chay­na­pi Dios­pa atiy­nin­man­ta wi­lla­ku­nay­ki­chik­paq. Paymi tu­ta­yay­man­ta qa­ya­sur­qan­ki­ chik admi­ra­kuy­paq kan­chay­nin­pi pu­ri­nay­ki­chik­paq.

10 Ñawpaqtaqa

manam runankunachu karqankichik, kunanmi ichaqa Diospa runankunaña kankichik. Ñawpaqtaqa mana pipapas llakipayasqanmi karqankichik, kunanmi ichaqa Diospa llakipayasqanña kachkankichik.

11 Ku­yas­qay

Diospa sirvientenkuna hina kawsanamanta

waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, llaq­tay­ki­chik­man­ta ka­ru­pi *ya­chaq­ku­na­ta hinam rue­ga­kuy­ki­chik, amayá ru­ray­chik­chu aychay­ki­chik­pa mana allin mu­ nas­qan­ku­na­ta­qa, chay­ku­na­qa gue­rra­pi hinam kach­kan almay­ki­chik­wan. 12 Dios mana ado­raq­ku­na­pa qay­llan­pi­pas allin­ta­yá kaw­say­chik, chay­na­pim hucha

2151

1 Pedro 2​, ​3

ru­raq­man­ta hina con­t ray­ki­chik­pi ri­mach­kas­pan­ku­pas allin ru­ras­qay­ki­chik­ta qa­ was­pan­ku Dios­ta ala­ban­qa­ku cuen­ta mañaq ku­ti­mup­tin. 13 Se­ñor­nin­chik­ray­ku­yá ka­su­kuy­chik ru­na­pa chu­ras­qan lla­pa­llan au­to­r i­dad­ku­ na­ta, hatun au­to­ri­dad kas­qan­ray­ku­yá ka­su­kuy­chik­taq rey­ta­pas. 14 Ka­su­kuy­chik­yá paypa chu­ras­qan go­bier­naq­ku­na­ta­pas, pay­ku­na­qa chu­ras­qa kach­kan hucha ru­raq­ ku­na­ta cas­ti­ga­nan­paq­mi hi­nas­pa allin ru­raq­ku­na­ta ala­ba­nan­paq­mi. 15 Dios­qa mu­nach­kan allin ru­ra­nay­ki­chik­tam chay­na­pi mana yu­yay­ni­yoq ru­na­ku­na­pa mana ya­chay­wan ri­mas­qan­ta upa­lla­chi­nay­ki­chik­paq. 16 Kaw­say­chik­qa libre kaq ru­na­ku­na hi­na­yá. Ama­t aq­yá libre kas­qay­k i­chik­man hi­na­qa mana allin­ku­na­ta­qa ru­ray­chik­chu, aswan­qa Dios­ta ser­viq ru­na­ku­na hi­ na­yá kaw­say­chik. 17 Res­pe­tay­chik lla­pa­llan­ta, ku­yay­chik iñiq­ma­si­ki­chik­ku­na­ta, man­cha­kuy­chik Dios­ta, res­pe­tay­chik­taq rey­ta­pas. Ñakarisqanwanqa imatam Cristo yachachiwasqanchikmanta

18 Sir­vien­te­ku­na,

ka­su­kuy­chik res­pe­to­wan pa­tron­ni­ki­chik­ta, ama­taq pa­cien­cia­ yoq allin runa kap­ti­llan­chu aswan­qa ka­su­kuy­chik­yá mana allin runa kap­tin­pas. 19 Dios­pa mu­nas­qan­ta ya­chas­pa mana kaq­man­ta ña­ka­riy­qa allin­mi. 20 Icha­pas mana allin ru­ras­qay­ki­chik­man­ta cas­ti­gas­qa ka­waq­chik ¿Ima allin­má chay­ta pa­cien­cia­ wan ña­ka­riy­qa? Allin ru­ras­qay­ki­man­ta pa­cien­cia­wan ña­ka­riy­mi icha­qa Dios­pa qay­llan­pi­qa allin­pu­ni. 21 Chay­paq­mi Dios­qa qa­ya­sur­qan­ki­chik, Cris­to­pas ño­qan­chik­ ray­kum ña­ka­rir­qa chay­na­pi paypa ejem­plon­ta qa­ti­nan­chik­paq. 22 Payqa manam ima hu­cha­ta­pas ru­rar­qa­chu ni­taq­mi pi­ta­pas enga­ñar­qa­chu. 23 Insul­tap­tin­ku­pas manam ku­ti­pa­kur­qa­chu, ña­ka­ri­chip­tin­ku­pas manam ame­na­zar­qa­chu, payqa allin arre­glo ruraq de­re­chon­pi Dios­pa ma­kin­man­mi chu­ra­kur­qa. 24 Cris­tom cha­ka­tas­qa kas­pan apar­qa cuer­pon­pi tukuy hu­chan­chik­ku­na­ta chay­na­pi hu­chan­chik­ku­na­man­ta wa­na­ kus­pa allin­ña kaw­sa­nan­chik­paq. Sa­no­ya­chis­qa ka­nay­ki­chik­paq­mi he­ri­das­qa karqa. 25 Qam­ku­na­qa kar­qan­ki­chik chu­llas­qa ove­ja­ku­na hinam, ku­nan­mi icha­qa Cris­to­ man­ña ku­ti­ri­kun­ki­chik. Paymi allin mi­chiq hina almay­ki­chik­ta mi­chich­kan.

3

1   War­mi­ku­na,

Casadokunapa imaynam kawsananmanta

qam­ku­na­pas qo­say­ki­chik­ta­yá ka­suy­chik, chay­na­pim Dios­pa pa­la­bran­pi mana iñiq qo­sa­ku­na­pas mana ri­ma­pa­yach­kas­qa­lla allin kaw­ sas­qay­ki­chik­wan iñi­kun­qa­ku. 2 Res­pe­to­wan allin kaw­sas­qay­ki­chik­ta qa­was­pam iñi­kun­qa­ku. 3 Qam­ku­na­pa sumaq kay­ni­ki­chik­qa ka­chun amayá ha­wa­llay­ki­chik­ pi­chu, chuk­chay­ki­chik ñaq­cha­pa­kuy­lla­pi­chu nitaq qo­ri­man­ta alha­ja­ku­na­wan chu­ra­kuy­lla­pi­chu nitaq fino pa­cha­wan chu­ra­kuy­lla­pi­chu. 4 Su­ma-su­maq kay­ni­ ki­chik­qa son­qoy­ki­chik­man­ta­yá lloq­si­mu­chun, chay­na haw­ka­lla kaw­sa­kus­pam su­maq­lla­ña espi­ri­tu­yoq kan­ki­chik, chay­na kaw­sa­kuy­qa mana tukuq kas­qan­ray­kum Dios­pa allin qa­was­qan. 5 Ñaw­paq tiem­po­ku­na­pi­pas chay­nam karqa Dios­lla­paq­ña kaw­saq war­mi­ku­na­pa sumaq kay­nin­qa, Dios­pi con­fia­kus­pam qo­san­ku­ta ka­suq­ku. 6 Sa­ra­pas Abra­ham­tam ka­sur­qa “se­ñor­niy” nis­pan. Qam­ku­na­pas allin­ta ru­ras­pay­ki­ chik­qa paypa cas­tan hinam kan­ki­chik, manam ima­ta­pas man­cha­kun­ki­chik­chu. 7 Qo­sa­ku­na­pas war­mi­k i­chik­wan­yá allin­lla­t a kaw­say­chik. Pay­ku­na­t a­qa pakiq va­so­ta hi­na­yá cui­day­chik Dios­pa fa­vor­nin­man­ta he­ren­cia chas­kiq­ma­si­ki­chik kas­ qan­ray­ku chay­na­pi ma­ña­kus­qay­ki­chik­ta Dios uya­ri­nan­paq.

1 Pedro 3​, ​4

2152

8 Qam­ku­na­qa

Allinta rurasqankurayku ñakariqkunamanta

lla­pa­llay­ki­chik­yá kaw­sa­kuy­chik huk son­qo­lla, sien­ti­na­kus­pa, ku­ya­na­ kus­pa, lla­ki­pa­ya­na­kus­pa hi­nas­pa hu­mi­lla­kus­pa. 9 Amayá ku­ti­chi­na­kuy­chik­pas mana allin­wan­ka­ma­chu nitaq insul­to­wan­chu, aswan­qa ben­de­ci­na­kuy­chik­yá. Dios­qa qa­ya­ sur­qan­ki­chik ben­di­cion­nin­ta chas­ki­nay­ki­chik­paq­mi. 10 Chay­na­qa: Pipas vidanta kuyaq runaqa hinaspa kusikuyta munaq runaqa mana allintaqa amayá rimachunchu, engañotaqa amayá rimachunchu. 11 Mana allinta saqeruspanyá allinllataña rurachun. Hawka kawsayta maskaspanyá chaynataña kawsachun. 12 Señorqa cuidachkanmi allin ruraq runakunataqa. Señorqa uyarinmi mañakusqankutaqa. Payqa mana allin ruraqkunapa contranpim kachkan. 13 ¿Ya­qa­chum pipas ima­na­sun­ki­chik­man allin­lla­ta ru­rach­kap­ti­ki­chik­qa? 14 Allin ru­ ras­qay­ki­chik­man­ta ña­ka­ris­pa­qa mayna ku­sis­qam kan­ki­chik, amayá man­cha­kuy­chik­chu pi­ta­pas nitaq huk­man­yay­chik­chu. 15 Aswan­qa Se­ñor­nin­chik Cris­to chuya kas­qan­ta­yá son­qoy­ki­chik­wan req­si­kuy­chik, hi­nas­pa­yá tukuy tiem­po lis­to­lla kay­chik imam crees­ qay­ki­chik­man­ta ta­pu­sup­ti­ki­chik cla­ro­ta con­tes­ta­ku­nay­ki­chik­paq, chay­ta­qa ru­ray­chik hu­mi­lla­kus­pa­yá hi­nas­pa res­pe­to­wan­yá. 16 Allin con­cien­cia­yoq­yá kaw­sa­kuy­chik chay­na­pi Cris­to­man iñis­qay­ki­chik­ray­ku con­tray­ki­chik­pi kaq­ku­na ri­mas­qan­ku­man­ta huk pun­chaw pen­qa­ku­nan­ku­paq. 17 Dios mu­nap­tin­qa allin ru­ras­qay­ki­chik­man­ta ña­ka­riy­qa allin­mi, mana allin ru­ras­qay­ki­chik­man­ta ña­ka­riy­mi icha­qa mana allin­chu. 18 Cris­to­pas chu­lla ku­ti­lla­tam ña­ka­rir­qa ño­qan­chik­pa hu­chan­chik­man­ta. Payqa karqa mana hu­cha­yoq­mi icha­qa mana allin ru­na­ku­na­ta Dios­man pu­sa­wa­nan­chik­paq­mi ña­ ka­rir­qa. Aycha­pi wa­ñu­kuch­kas­pa­pas espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­mi kaw­sa­ri­mur­qa. 19 Espi­ri­tu­pi ris­pan­mi wi­lla­mur­qa preso kaq espi­ri­tu­ku­na­man­pas. 20 Pay­ku­nam pa­ cien­cia­wan Dios su­yach­kap­tin­pas mana ka­su­kur­qa­ku­chu bu­que­ta Noey ru­ra­nan­ka­ma. Bu­que­pi­qa pusaq ru­na­ku­na­llam ya­ku­man­ta sal­va­kur­qa­ku. 21 Chay yakum rik­cha­kun bau­ti­za­ku­na ya­ku­man, chay­wan­mi ño­qan­chik­pas sal­vas­qa kan­chik. Bau­tis­mo­qa manam cuer­pon­chik­ta­qa lim­pian­chu, chay­wan­qa Dios­tam ma­ña­kun­chik con­cien­cian­ chik­ta lim­pia­wa­nan­chik­paq, sal­va­wan­chik­qa Je­su­cris­to­pa kaw­sa­ri­mus­qan­wan­mi. 22 Paymi wi­cha­rir­qa hanaq pa­cha­man hi­nas­pam kach­kan Dios­pa *alleq­nin­pi, pay­tam ka­su­kun angel­ku­na­pas, au­to­ri­dad­ku­na­pas chay­na­taq atiy­ni­yoq­ku­na­pas.

4

Yachay qowasqanchikman hina Diosta servinanchikmanta

1   Cris­tom

ña­ka­rir­qa cuer­pon­pi, chay­nam qam­ku­na­pas listo ka­nay­ki­chik ña­ka­ri­ nay­ki­chik­paq, pipas cuer­pon­pi ña­ka­riq­qa de­ja­run­ñam hu­cha­ta. 2 Hu­cha­ta­qa de­ja­run kaw­sa­nan­ka­ma Dios­pa mu­nas­qan­pi pu­ris­pa ru­na­ku­na­pa mu­nas­qan­pi­qa ma­ na­ña kaw­sa­nan­paq­mi. 3 Ñam achka­ta­ña hu­cha­lli­kur­qan­ki­chik pasaq tiem­po­ku­na­pi Dios­pi mana iñiq­ku­na­pa mu­nas­qan­ta ru­ras­pay­ki­chik, chay tiem­po­pi­qa qam­ku­nam kaw­sar­qan­ki­chik mana con­tro­la­kus­pa, mana allin mu­nay­ku­na­pi, to­ma­kuy­ku­na­

2153

1 Pedro 4​, ​5

pi, fies­ta ru­ray­ku­na­pi hi­nas­pa leypa con­tran­pi tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­ray­ku­na­pi. 4 Dios­pi mana iñiq­ku­nam admi­ra­kun­ku mana allin ru­ray­nin­ku­na­pi ma­na­ña ru­ray­ sip­ti­ki­chik chay­mi qam­ku­na­man­ta­qa mana allin­ta­ña ri­man­ku. 5 Icha­qa cuen­ta­tam qon­qa­ku wa­ñuq­ku­na­pas hi­nas­pa kaw­saq­ku­na­pas juz­ga­nan­paq listo kaq­man. 6 Chay­ paq­mi wa­ñus­qa­ku­na­man­pas allin no­ti­cia­ta wi­llar­qa chay­na­pi aychan­ku­pi ru­na­ku­na hina juz­gas­qa kach­kas­pa­pas espi­ri­tu­man hi­na­qa Dios­paq­ña kaw­sa­nan­ku­paq. 7 Tukuy imapa pu­chu­kay­nin­mi hich­pa­lla­ña kach­kan, chay­na­qa allin­t a pien­sa­ ris­pa­yá ama qon­qas­pa Dios­ta ma­ña­kuy­chik. 8 Tukuy ima­man­ta­pas lla­lli­riq­ta­qa ku­ya­na­kuy­chik­yá, ku­ya­na­kuy­qa may­na­ña hu­cha­ta­pas chin­ka­chin­mi. 9 Ama ima­man­ta­pas ri­mas­pa­yá wa­si­ki­chik­pi­pas sa­may­ka­chi­na­kuy­chik. 10 Dios­pa qo­sus­ qay­ki­chik­man hi­na­yá sa­pa­ka­ma ya­na­pa­na­kuy­chik. Qam­ku­na­qa kay­chik Dios­pa hatun fa­vor­nin­ku­na aypuq allin ma­yor­do­mo hi­na­yá. 11 Pipas ri­mas­pa­qa Dios­pa pa­la­bran­man hi­na­yá ri­ma­chun, pipas ya­na­pas­pa­qa Dios­pa qos­qan­man hi­na­yá ya­na­pa­chun, tukuy ru­ras­qay­ki­chik­qa ka­chun Je­su­cris­to­pi Dios ala­bas­qa ka­nan­ paq­yá. Dios­qa atiy­ni­yoq kas­qan­ray­ku­yá ala­bas­qa ka­chun wi­ña-wi­ñay­paq. Amen. Iñiqkunapa ñakarinanmanta

12 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, sa­sa­cha­kuy­ku­na ha­mu­sup­ti­ki­chik­qa amayá huk­

man­yay­chik­chu ima mana allin­pas kan­man hi­na­qa. 13 Aswan­qa Cris­to­pa ña­ka­riq­ma­sin kas­qay­ki­chik­ray­ku­yá ku­si­kuy­chik chay­na­pi hanaq pa­cha­man­ta su­ma-su­maq ri­ku­ri­muq­ ta qa­was­pa aswan­raq ku­si­ku­nay­ki­chik­paq. 14 Cris­to­ray­ku insul­ta­sup­ti­ki­chik­qa mayna ku­sis­qam kan­ki­chik sumaq kan­cha­riq Dios­pa Espi­ri­tun qam­ku­na­pi kas­qan­ray­ku. 15 Huk kaq­ni­ki­chik ña­ka­ris­pa­qa amayá ña­ka­ri­chun runa wa­ñu­chis­qan­man­ta­chu, su­wa­kus­ qan­man­ta­chu nitaq mana allin ru­ras­qan­man­ta­chu nitaq chaq­wa ru­ras­qan­man­ta­chu. 16 Aswan­qa pipas Cris­to­pi iñis­qan­man­ta ña­ka­ris­pa­qa ama pen­qa­kus­pa­yá Dios­ta ala­ba­chun. 17 Tiem­pom cha­ya­ra­mun­ña chu­rin­ku­na­man­ta qa­lla­ris­pa Dios juz­ga­nan­paq, ño­qan­chik­ wan jui­cio qa­lla­rip­tin­qa ¿imay­na­raq kanqa Dios­pa allin no­ti­cian mana ka­su­kuq­ku­na­qa? 18 Justo ru­na­pas ña­kay­ta sal­va­kuch­kap­tin­qa ¿imay­na­raq kanqa Dios mana ado­raq ru­na­ pi­wan hu­cha­sa­pa­qa? 19 Chay­na­qa Dios­pa mu­nas­qan­man hina ña­ka­riq­ku­na­pas allin­ta­ña ru­ras­pa­yá con­fia­ku­na unan­cha­kuq Dios­pa ma­kin­man vi­dan­ku­ta chu­ra­chun.

5

Iñiqkunapaq kamachikuykunamanta

1   Ku­nan­ña­taq­mi ri­ma­pa­ya­mu­ni qam­ku­na ukupi kaq *ancia­no­ku­na­ta, ño­qa­pas kani Je­su­cris­to­pa ña­ka­ris­qan­ku­na rikuq ancia­nom, chay­mi ño­qa­pas pay­ku­na­wan kuska yay­ku­saq ri­ku­ri­muq achkiy­man . 2 Ma­ki­ki­chik­pi kaq Dios­pa ove­jan­ku­na­ta­ yá mi­chiy­chik. Chay­ta­qa ru­ray­chik Dios­pa mu­nas­qan­man hi­na­yá, amayá obli­gas­qa hi­na­chu nitaq qoll­qe­lla­ray­ku­chu. Llam­kay­chik­qa tukuy son­qoy­ki­chik­wan­yá. 3 Amayá mi­chiy­chik­qa mu­nay­cha­kuq hi­na­chu, aswan­qa ejem­plon­yá kay­chik. 4 Chay­na­pim mi­ chiq­ku­na­pa ka­ma­chiq­nin ha­mup­tin chas­kin­ki­chik su­ma-su­maq mana tukuq pre­mio­ta. 5 Mo­zo-si­pas­ku­na, qam­ku­na­pas *ancia­no­ku­na­t a­yá ka­su­kuy­chik. Lla­pa­llay­k i­ chik­yá ka­su­na­kuy­chik hu­mi­lla­kus­pa, Bi­bliam nin:

Diosqa hatun tukuqkunapa contranpim kachkan ichaqa favorecenmi humildekunataqa.

1 Pedro 5

2154

6 Dios­pa

atiy­ni­yoq ma­kin­man­yá hu­mi­lla­kuy­chik tiem­po cha­ya­mup­tin ha­ tun­cha­su­nay­ki­chik­paq. 7 Tukuy afan­ni­ki­chik­ta­qa Dios­man­yá qoy­chik, paymi qam­ku­na­man­ta na­na­chi­kuq­qa. 8 Lis­to­lla­yá rik­chay­chik, ene­mi­goy­k i­chik dia­blo­qa yar­qas­qa leon hinam mu­y u­ riq­ni­ki­chik­pi pu­rich­kan pi­ta­pas mill­pu­r u­nan­paq. 9 Paypa con­tran­pi­yá qaqa hina sa­yay­chik iñiy­ni­ki­chik­pi, ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas kay pa­cha­pi iñiq­ma­si­ki­ chik­ku­na­pas chay­na­lla­ta­pu­nim ña­ka­rich­kan­ku. 10 Pisi tiem­po­lla­pas chay­ku­na­ta ña­ka­ri­rup­ti­ki­chik­mi kikin Dios ru­ra­sun­ki­chik mana hu­cha­yoq­ta, qaqa hina sa­yaq­ta, kall­pa­yoq­ta hi­nas­pa allin tak­yaq­ta. Tukuy imapi fa­vo­re­ce­waq­nin­chik Dios­mi Cris­ton­ta­ka­ma qa­yay­ku­wan­chik wi­ña-wi­ñay­paq achki­rich­kaq he­ren­cia­ta chas­ki­nan­chik­paq. 11 Dios­ta­yá atiy­ni­yoq kas­qan­ray­ku ala­ba­sun wi­ña-wi­ñay­paq. Amen. 12 Con­fian­za

Cartapa tukuyninmanta

waw­qen­chik Sil­va­no­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­mi aslla­ta­pas qell­qa­ muy­ki­chik, kall­pan­cha­mus­pay­mi Dios­pa che­qap fa­vor­nin­man­ta wi­lla­muy­ki­chik chay­pi qaqa hina sa­ya­nay­ki­chik­paq. 13 Ba­bi­lo­nia llaq­t a­pi kaq qam­ku­na hina Dios­pa akllas­qan­ku­nam sa­lu­ day­ka­mu­sun­ki­chik, sa­lu­day­ka­mu­sun­ki­chik­taq­mi iñi­chis­qay Mar­cos­pas. 14 Lla­pa­llay­k i­chik­yá ri­may­ka­na­kuy­chik ku­ya­kuy­wan abra­za­na­kuy­kus­pa. Cris­to­pi lla­pa­llan iñiq­ku­na­qa haw­ka­lla­yá kaw­sa­kuy­chik.

APOSTOL PEDROPA ISKAY KAQ CARTAN Pe­drom kay iskay kaq car­tan­ta qell­qar­qa lla­pa­llan iñiq­ku­na­man. Iñiq­ku­na uku­pim achka­lla­ña ri­ku­ri­r ur­qa mana allin ya­cha­chi­kuq­ku­na. Pan­tay­ku­na­ta ya­cha­chis­qan­ray­kum iñiq­ku­na­pas mana allin­ta­ña kaw­sach­kar­qa­ku, chay­ray­kum Pedro pay­ku­na­ta kall­pan­char­qa Se­ñor­pa ya­cha­chi­kuy­nin­man hina tak­ya­nan­ku­paq. Chay wakin pan­ta­chi­kuq­ku­nam nich­ kar­qa­ku Señor Je­su­cris­to­pa ku­ti­muy­nin­qa mana che­qap­chu kas­qan­ta. “Unay wa­ta­ku­na­ña pa­sa­r uch­kap­tin­pas ¿may­taq payqa ku­ti­mun­raq­chu?” nis­pan­ku. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun iñiq­ku­na­pa imay­nam kaw­sa­nan­ku­man­ta hi­nas­pa Cris­to­pa kan­cha­riy­nin­man­ta­wan Bi­blia­pa wi­lla­kus­qan­man­ta (1). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pan­ta­chi­kuq­ku­na­pa con­tran­pi Pe­dro­pa ri­mas­qan­man­ta (2). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Señor Je­su­cris­to­pa ku­ti­mu­nan­man­ta (3). Se­ñor­pa una­ muy­nin­qa manam yan­qa­chu. Dios­mi munan lla­pa­llan ru­na­ku­na pay­man ku­ti­ri­ku­nan­ku­ta.

1

1   Je­su­cris­to­pa

Cartapa qallariyninmanta

ser­viq­nin hi­nas­pa *apos­tol­nin ñoqa Simon Pe­drom kay car­ta­ta apa­chi­muy­ki­chik ño­qay­ku hina iñis­pa pre­cio­yoq sal­va­cion chas­kiq­ku­na­man. Chay­ta­qa chas­kir­qan­chik Dios­nin­chik hi­nas­pa sal­vaq­nin­chik Je­su­cris­to allin ruraq kas­qan­ray­kum. 2 Dios­yá ancha-an­cha­ta fa­vo­re­ce­sus­pay­ki­chik haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­sun­ki­chik pay­ta­wan hi­nas­pa Se­ñor­nin­chik Je­sus­ta req­sis­qay­ki­chik­ray­ku. 3 Dios­mi

Iñiqkunaqa imaynam kananmanta

atiy­nin­wan tukuy ima ne­ce­si­tas­qan­chik­ta qo­war­qan­chik kaw­sa­nan­chik­ paq hi­nas­pa payta ser­vi­nan­chik­paq. Chay­ta­qa qo­war­qan­chik achki­riy­nin­pi­wan sumaq sonqo kay­nin­wan qa­ya­waq­nin­chik­ta req­si­chi­was­pan­chik­mi. 4 Achki­riy­nin­pi­ wan sumaq sonqo kay­nin­wan­mi qo­war­qan­chik hatun va­lor­ni­yoq pro­me­san­ku­na­ta chay­na­pi Dios­wan huk­lla ka­nan­chik­paq hi­nas­pa kay pa­cha­pi mana allin ruray mu­nas­qan­chik­man­ta ayqe­nan­chik­paq. 5 Chay­ray­ku­yá iñis­pa­qa kall­pan­cha­kuy­chik allin son­qo­yoq ka­nay­ki­chik­paq. Allin son­qo­yoq ka­rus­pa­ña­taq­yá kall­pan­cha­kuy­chik aswan ya­chay­ni­yoq ka­nay­ki­chik­paq. 6 Ya­chay­ni­yoq ka­rus­pa­ña­taq­yá kall­pan­cha­ kuy­chik con­tro­la­kuq ka­nay­ki­paq, con­tro­la­kuq kas­pa­ña­taq­yá pa­cien­cia­kuy­chik, pa­cien­cia­kus­pa­ña­taq Dios­ta ser­viy­chik. 7 Dios­ta ser­vis­pa­ña­taq waw­qe-pa­nin­tin sien­ ti­na­kuy­chik, sien­te­na­kus­pa­ña­taq ku­ya­kuq kay­chik. 8 Sichu aswan-as­wan kay­ku­na­ta ru­rap­ti­ki­chik­qa vi­day­ki­chik­qa manam yan­ qa­paq­chu kanqa, ma­na­taq­mi yan­qa­paq­taq­chu Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ta­pas req­sir­qan­ki­chik. 9 Mana kay­ku­na ru­raq­mi icha­qa kach­kan ñawsa hina mana ancha ri­ 2155

2 Pedro 1​, ​2

2156

ku­kuq, payqa qon­qa­run­mi ñaw­paq hu­chan­ku­na­man­ta Je­su­cris­to­pa may­llas­qan­ta­pas. 10 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, Dios­pu­ni qa­ya­such­kap­ti­ki­chik­qa hi­nas­pa aklla­sup­ti­ki­chik­ qa qaqa hina sa­ya­nay­ki­chik­paq­yá kall­pan­cha­kuy­chik. Chay­na­ta ru­ras­pay­ki­chik­qa manam hay­ka­pi­pas urman­ki­chik­chu. 11 Chay­na­pim sal­va­kuq Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ pa wi­ña-wi­ñay­paq mu­nay­cha­kus­qan­man ku­si­kuy­lla­wan­ña yay­kun­ki­chik. 12 Chay­ray­kum chay­ku­na­ta­qa yu­ya­chich­kas­qay­ki­chik ya­chach­kap­ti­ki­chik­pas hi­nas­ pa che­qap­pi qaqa hina sa­yach­kap­ti­ki­chik­pas. 13 Allin­paq­mi cree­ni kaw­sach­kas­pay­raq kay­ku­na­man­ta yu­ya­riy­ka­chiy­ta. 14 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­tom niy­ku­wan­ña chay­lla wa­ñu­ ku­nay­man­ta. 15 Atis­qay­tam ru­ra­saq wa­ñu­kup­tiy­pas kay­ku­na­man­ta yu­ya­nay­ki­chik­paq. 16 Manam

Cristopa kanchariynin rikusqaykumanta

cuen­to­ta hi­na­chu ya­cha­chis­qay­ki­ku Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa atiy­nin­man­ta­wan ha­mu­nan­man­ta­qa, ki­kiy­ku­pu­nim ri­kur­qa­ni­ku kan­cha­rich­kaq hatun kay­nin­ta. 17 Dios Tay­tam payta ha­tun­chas­pan achki­ri­chir­qa hi­nap­tin­mi su­ maq­lla­ña hanaq pa­cha­man­ta ri­ma­mur­qa: —Paymi ku­yas­qay Chu­riy, pay­ray­kum ku­sis­qa kach­ka­ni —nispa. 18 Ño­qay­ku­pu­nim uya­r ir­qa­ni­ku hanaq pa­cha­man­t a ni­mus­qan­t a, chay­t a­qa uya­ rir­qa­ni­ku Dios­pa akllas­qan orqo­pi Se­ñor­wan kach­kas­pay­kum. 19 Kay uya­ris­qay­ku­man­ta­pas aswan ha­pi­pa­ku­na­raq­mi ka­pu­wach­kan­chik Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa qell­qas­qan­qa. Allin­tam ru­ran­ki­chik chay qell­qas­qan­ku­ta tu­ta­yay­pi ra­tach­kaq lam­pa­ra­ta hina su­maq­ta qa­was­pay­ki­chik­qa, chay­na­ta­má ru­ran­ki­chik Je­su­ cris­to achik­yaq lu­ce­ro hina son­qoy­ki­chik­ta kan­cha­ri­mu­nan­ka­ma. 20 Pun­ta­ta­qa kay­ta­yá ya­chay­chik: Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­qa qell­qar­qa manam ki­kin­ku­pa entien­des­qan­ man hi­na­lla­chu 21 Pay­ku­na­qa qell­qar­qa ma­na­taq­mi ru­na­pa mu­nas­qan­man hi­na­lla­chu, aswan­qa Chuya Espi­ri­tu­pa guias­qan­man hinam Dios­man­ta ri­mar­qa­ku.

2

1   Israel

Llulla yachachikuqkunamanta (Judas 4-13)

ru­na­ku­na uku­pi­qa kar­qam llu­lla­kus­pa Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pas, chay­nam qam­ku­na uku­pi­pas kanqa llu­lla ya­cha­chi­kuq­ku­na. Pay­ku­nam mana mus­yay­lla­ta ya­cha­chin­qa llu­lla ya­cha­chi­kuy­ku­na­ta sal­vaq­nin Se­ñor­ta­pas ne­gas­pan­ ku. Chay­qa kanqa ki­ki­llan­ku apu­raw­man chin­ka­nan­ku­paq­mi. 2 Achkam qa­tin­qa­ku pay­ku­na­pa qanra vi­dan­ta, pay­ku­na­ray­kum ru­na­ku­na­pas ri­man­qa­ku che­qap ñanpa con­tran­pi. 3 Qoll­qe­ta ku­ya­rus­pam llu­lla­ku­na­ta ya­cha­chi­sun­ki­chik, aswan­qa ñaw­paq­ man­ta­raq­mi pay­ku­na­qa sen­ten­cias­qa kach­kan­ku, pay­ku­na­qa chay­llam chin­ka­run­qa. 4 Dios­qa manam pam­pa­char­qa­chu hu­cha­lli­kuq angel­ku­na­ta­pas, pay­ku­na­ta­qa infier­no­man wis­chuy­kus­pan­mi jui­cio pun­chaw­ka­ma sa­qe­rur­qa tu­ta­yay­pi ca­de­nas­ qa­ta. 5 Dios­qa ma­na­taq­mi pam­pa­char­qa­chu ñaw­paq ru­na­ku­na­ta­pas, sin­chi pa­ra­tam ka­chay­ka­mur­qa Dios mana ado­raq ru­na­ku­na­man hi­nas­pam sal­va­cion­man­ta wi­ lla­kuq Noey­ta­wan qan­chis ru­na­ku­na­lla­ta sal­var­qa. 6 Dios­qa chin­ka­ra­chir­qa­taq­mi So­do­ma Go­mor­ra llaq­ta­ku­na­ta­pas uchpa­ya­nan­ka­ma ka­ñas­pa chay­na­pi Dios mana ado­raq­ku­na qepa pun­chaw­ku­na­pi man­cha­ku­nan­ku­paq. 7 Allin ruraq Lot su­ti­yoq ru­na­tam icha­qa li­brar­qa, payqa mana allin ru­na­ku­na­pa qanra vi­dan­ta qa­was­pan­ mi ancha­ta lla­ki­kur­qa. 8 Sapa pun­chaw­mi chay allin ru­raq­ku­na­qa pay­ku­na­wan *ya­char­qa chay­mi mana allin ru­ras­qan­ku­ta qa­was­pan hi­nas­pa uya­ris­pan son­qon­pi

2157

2 Pedro 2​, ​3

lla­ki­kur­qa. 9 Se­ñor­qa ya­chan­mi, sa­sa­cha­kuy­ku­na­man­ta ser­viq­nin­ku­na li­bray­ta­qa, mana allin ru­na­ku­na­ta­ña­taq­mi ña­ka­ri­chis­pa­raq jui­cio pun­chaw­paq wa­qay­chan­qa. 10 Dios­qa aswan­raq­mi cas­t i­gan­qa aychan­pa mu­nas­qan­pi hi­nas­pa qanra vi­da­ pi pu­riq­ku­na­ta­qa. Chay­na ru­na­ku­na­qa atiy­ni­yoq­ku­na­ta­pas des­pre­cian­ku­raq­mi. Hatun tu­kus­pa­raq­mi mu­nas­qa­llan­pi pu­ri­kun­ku. Manam man­cha­kun­ku­chu hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na insul­tay­ta­pas. 11 Angel­ku­na­pu­ni­pas Se­ñor­pa qay­llan­pim chay­na ru­na­ku­na­ta­qa mana ka­min­ku­chu kall­pa­sa­pa hi­nas­pa atiy­ni­yoq kach­kas­pan­ku­pas. 12 Chay­na ru­na­ku­na­qa ani­mal­ku­na hina mana yu­yay­ni­yoq­mi kaw­sach­kan­ku, na­cen­ku­pas wa­ñu­chis­qa ka­nan­ku­paq­mi. Ka­min­ku­pas mana ya­chas­qan­ku­tam, wa­ñun­qa­ku­ña­taq­mi ani­mal­ku­na hina. 13 Pi­ta­pas ña­ka­ri­chis­qan­ku­man hinam pay­ ku­na­qa ña­ka­rin­qa­ku. Ra­to­lla­paq ku­si­kus­qan­ku­man­tam ku­sis­qa­paq ha­pi­kun­ku. Pay­ku­na­qa fies­ta­ku­na­pi hi­nas­pa ku­si­kuy­ku­na­pi com­pa­ña­sus­pay­ki­chik­pas pen­qay­ paq qanra ru­na­ku­nam. 14 War­mi­ta qa­was­pan­ku­qa mu­na­pa­yan­ku­pu­nim, mana sak­say­tam hu­cha­lli­kun­ ku. Iñiy­nin­pi mana tak­yaq­ku­na­tam hu­cha­man urmay­ka­chin­ku, tukuy ima­ta­pas mu­na­pa­yas­pam ña­kas­qa kach­kan­ku. 15 Allin kaw­sa­kuy­ta de­ja­rus­pan­kum pan­tay­pi­ ña pu­rich­kan­ku, Bo­sor­pa chu­rin wi­lla­kuq Ba­laam­pa ru­ras­qan­ta­ñam qa­tich­kan­ku, paymi qoll­qe ga­nay­ta mu­nar­qa mana allin­ta ru­ras­pan. 16 Mana rimaq asnom runa hina ri­mas­pan hu­chan­man­ta anyar­qa hi­nas­pam har­kar­qa loco hina ru­ra­nan­man­ta. 17 Chay­na ru­na­ku­na­qa kach­kan mana ya­ku­yoq pukyu hinam hi­nas­pa way­ ra­pa apas­qan pu­yu­ku­na hinam, pay­ku­na­qa sin­chi tu­ta­yay­paq­ñam kach­kan­ku. 18 Ri­man­ku­pas yan­qa­ku­na­t am, aycha­pa mu­nas­qan qanra vi­da­man­mi aysan­ ku hu­chan­man­ta chay­lla­raq ayqe­kuq­ku­na­ta­pas. 19 Libre kay­tam pro­me­ten­ku ki­kin­ku­pu­ni mana allin­ku­na­pa sir­vien­ten kach­kas­pan­ku­pas, ru­na­qa­ri­ki mu­ nay­cha­kuq­nin­pa sir­vien­ten­mi. 20 Sal­vaq­nin­chik Señor Je­su­cris­to­ta req­sich­kas­pa hi­nas­pa kay pa­cha­pa qanra kay­nin­ku­na­man­ta wa­na­kuch­kas­pa pipas kas­qa­llan wi­chiq­qa hi­nas­pa chay­ku­na­wan ven­ce­chi­kuq­qa ñaw­paq kas­qan­man­ta­pas peor­ mi. 21 Pay­ku­na­pa­qa aswan allin­qa kan­man karqa Dios­pa chas­kis­qan ka­nan­ku­paq ñanta mana req­siy­nin­kum req­sich­kas­pa­ña chuya ka­ma­chi­kuy­man­ta qe­pa­man ku­ti­nan­ku­man­ta­qa. 22 Pay­ku­na­pim cum­pli­ku­r un huk kaq­nin­pa kayna nis­qan: —Allqom ku­ti­chis­qan­ta kaq­lla­man­ta mi­ku­r un, ba­ñas­qa ku­chi­ña­taq­mi mi­tu­pi qoch­pa­run.

3

Señorpa kutimunanmanta

1   Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, kay­wan­qa iskay car­ta­ta­ñam apa­chi­muy­ki­chik, kay car­ta­ku­na­wan­mi rik­cha­ri­chi­much­kay­ki­chik allin pien­saq ka­nay­ki­chik­paq. 2 Yu­ya­riy­chik­yá Dios­man­ta ñaw­paq wi­lla­kuq­ku­na­pa ni­sus­qay­ki­chik­ta hi­nas­pa sal­vaq­ nin­chik Se­ñor­pa ka­ma­chi­kuy­nin­man­ta *apos­tol­ku­na­pa ya­cha­chi­sus­qay­ki­chik­ta. 3 Tu­kuy­man­t a lla­lliq­t a­qa kay­t a­yá ya­chay­chik: Qepa pun­chaw­ku­na­t am ha­mun­ qa bur­la­kuq­ku­na hi­nas­pam bur­la­kus­pa mu­nas­qa­llan­ku­pi pu­rin­qa­ku. 4 Pay­ku­nam nin­qa­ku: —Cris­tom ha­mu­nan­paq pro­me­te­kur­qa ¿may­taq ha­mun­chu? Abue­lon­chik­ku­ na­pa wa­ñu­kus­qan­man­ta­raq­mi tukuy ima­pas hina kaq­lla kach­kan, chay­na­qa kach­kan kay pa­cha­ta unan­chay qa­lla­ris­qan­man­ta­raq­mi —nispa. 5 Pay­ku­na­qa manam ya­chay­t a mu­nan­ku­chu cie­lo­ku­na­qa ñaw­paq tiem­po­ man­ta­raq kas­qan­ta­pas nitaq Dios­pa ri­ma­ris­qa­llan­wan kay pa­cha­qa ya­ku­man­ta

2 Pedro 3

2158

ri­ku­ri­mus­qan­ta­pas hi­nas­pa ya­ku­wan­taq ru­ras­qa kas­qan­ta­pas. 6 Sin­chi pa­ra­wan­ mi kay pa­cha­qa chin­ka­chis­qa karqa. 7 Kunan kaq cie­lo­ku­na­ta­wan kay pa­cha­ta­qa Dios­pa ri­ma­ris­qan­mi wa­qay­chach­kan ni­na­paq, chay ni­na­pim jui­cio pun­chaw­pi hu­cha­sa­pa ru­na­ku­na­pas ru­pan­qa. 8 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, icha­qa kay­t a­qa amayá qon­qay­chik­chu: Se­ñor­ paq­qa wa­ran­qa watam huk pun­chaw hi­na­lla, huk pun­chaw­ña­taq­mi wa­ran­qa wata hina. 9 Se­ñor­qa manam wa­kin­ku­na­pa nis­qan­pi hi­na­chu de­mo­rach­kan pro­me­san cum­pliy­ta­qa, payqa pa­cien­cia­wan­mi su­ya­such­kan­ki­chik may­qan­ni­ki­chik­pas mana chin­ka­ru­nay­ki­chik­ta mu­nas­pan, payqa mu­nach­kan hu­cha­man­ta wa­na­kus­ pay­ki­chik pay­man lla­pa­llay­ki­chik ku­ti­ri­ku­nay­ki­chik­tam. 10 Se­ñor­qa ha­mun­qa tu­t a­llan suwa ha­much­kaq hinam, chay pun­chaw­mi cie­lo­ku­na tu­kun­qa hatun qa­pa­riy­wan, cie­lo­pi kaq­ku­na­pas ka­ñas­qam kanqa hi­ nap­tin­mi kay pa­cha­pas tukuy iman­tin chin­kan­qa. 11 Tukuy kaq­ku­na­pas chay­na chin­ka­nan kach­kap­t in­qa ¡mayna chuya son­qom Dios­ta ser­vis­pa kaw­sa­nay­ki­chik! 12 Dios­pa pun­chaw­nin cha­ya­mu­nan­ta­yá su­yay­ chik: “Utqay­man hamuy” nispa. Chay pun­chaw­mi cie­lo­ku­na ni­na­wan ka­ñas­qa kanqa, tukuy ima­pas ru­pay­wan­mi chu­llun­qa. 13 Ño­qan­chik­mi icha­qa su­yach­kan­ chik Dios­pa pro­me­te­was­qan­chik mosoq cie­lo­ku­na­ta­wan mosoq allpa­ta, chay­pim icha­qa tukuy ima­pas allin arre­glo­man hina ru­ras­qa kanqa. 14 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, kay­ku­na­ta su­yach­kas­pa­qa mana hu­cha­yoq­ña­ yá hi­nas­pa mana cul­pa­yoq­ña­yá kaw­say­chik haw­ka­yay­pi Dios ta­ri­mu­su­nay­ki­chik­paq. 15 Amayá qon­qay­chik­chu, Se­ñor­qa pa­cien­cia­wan­chik sal­va­wa­nan­chik­paq­mi. Chay­na­tam ku­yas­qa waw­qen­chik Pa­blo­pas qell­qa­mu­sur­qan­ki­chik Dios­pa ya­chay qos­qan­man hina. 16 Lla­pa­llan car­tan­ku­na­pim chay­ku­na­man­ta­qa ri­ma­rir­qa wa­kin­ku­na­qa sasa entien­de­na kach­kap­tin­pas. Chay­ku­na­tam pisi ya­chay­ni­yoq­ku­na­wan iñiy­nin­pi mana tak­yaq­ku­na qe­ wi­run­ku, Bi­blia­pi wakin kaq­ku­na­ta­pas qe­wi­run­kum ki­ki­llan­ku chin­ka­ru­nan­ku­paq. 17 Ku­yas­qay waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, ñaw­paq­man­t a­raq kay­ku­na­t a ya­chach­kas­pa­qa cui­da­kuy­chik­yá mana allin ru­na­ku­na pan­ta­chi­su­nay­ki­chik­man­ta chay­na­pi qaqa hina sa­yach­kas­pa­qa ama wi­chiy­ku­nay­ki­chik­paq. 18 Aswan­qa sal­vaq­nin­chik Señor Je­su­cris­to­pa fa­vor­nin­pi wi­ñas­pa­yá aswan-as­wan payta req­siy­chik. ¡Pay­ta­yá ala­ ba­sun ku­nan­man­ta wi­ña-wi­ñay­ka­ma! Amen.

APOSTOL JUANPA PUNTA KAQ CARTAN Kay car­ta­pa hatun ya­cha­chi­kuy­nin­qa ku­ya­kuy­mi. Chay ku­ya­kuy­ta­qa Dios req­siq­ku­na­llam qa­wa­ chi­kun “Dios­qa ku­ya­kuq kas­qan­ray­ku.” Ru­na­ma­sin ku­yaq­llam che­qap­ta­pu­ni­pas req­sin Dios­ta­qa. Kay car­ta­qa soqta par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Dios­pa achkiy­nin­pi pu­ri­na­man­ta (1). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Cris­to­qa allin­nin­chik­pi ri­mas­qan­man­ta, mosoq ka­ma­ chi­kuy­man­ta hi­nas­pa Cris­to­pa con­t ran­pi kaq­man­ta (2). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Dios­pa chu­rin­ku­na­qa imay­nam kaw­sa­na­man­ta, lliw ku­ya­na­ku­na­man­ta hi­nas­pa ma­na­ña man­cha­ku­na­man­ta (3). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Cris­to­pa con­t ran­pi kaq espi­ri­t u­man­ta (4:1-6). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Dios­qa ku­ya­kuq­lla­ña kas­qan­man­ta (4:7-21). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Cris­to­man iñiq­ku­na­qa tukuy imapi ven­ce­nan­ku­man­ta hi­nas­pa tu­ku­pay con­se­jo­ku­na­man­ta (5).

1

Kawsay qokuq Simimanta 1   Tukuy

ima­pas ma­na­raq unan­chas­qa kach­kap­tin­qa kar­qa­ñam kaw­say qokuq Se­mi­qa. Pay­tam ño­qay­ku­pu­ni uya­rir­qa­ni­ku, ri­kur­qa­ni­ku hi­nas­pa llap­char­qa­ ni­ku. 2 Paymá req­si­chi­war­qa­ku wiñay kaw­say­ta hi­nap­tin­mi ri­kus­qay­ku­man­ta tes­ti­go kaspa qam­ku­na­man­pas wi­lla­muy­ki­ku wiñay kaw­sa­kuy­man­ta. Kay wiñay kaw­say­qa Dios Tay­ta­wan­mi karqa hi­nas­pam ño­qay­ku­man ri­ku­riy­ku­war­qa­ku. 3 Chay­na ri­kus­ qay­ku­ta, uya­ris­qay­ku­tam wi­lla­muy­ki­ku chay­na­pi qam­ku­na­pas ño­qay­ku­wan huk­lla ka­nay­ki­chik­paq. Ño­qay­ku­qa­ri­ki huk­llam kach­ka­ni­ku Dios Tay­ta­wan hi­nas­pa Chu­rin Je­su­cris­to­wan. 4 Che­qap­ta­pu­ni ku­si­ku­nan­chik­paq­mi kay­ku­na­ta­qa qell­qa­muy­ki­ku. Diosqa achkiy kasqanmanta 5 Qam­ku­na­man­mi

wi­lla­muy­ki­ku Je­su­cris­to­pa ya­cha­chi­was­qan­ku­ta: Dios­qa achkiy kas­qan­ray­kum pay­pi­qa tu­ta­yay­qa mana kan­chu. 6 “Dios­wan­qa huk­llam kach­ka­ni” nich­kas­pa­pas tu­ta­yay­pi­raq kaw­sas­pan­chik­qa llu­lla­kuch­kan­chik­mi, manam che­qap­man hi­na­chu ru­rach­kan­chik. 7 Dios­nin­chik hina achkiy­pi pu­ ris­pam icha­qa lla­pa­llan­chik huk­lla kach­kan­chik, Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to­pa ya­war­nin­ña­taq­mi lla­pa­llan hu­chan­chik­man­ta may­lla­wan­chik. 8 “Manam ño­qa­qa hu­cha­yoq­chu kani” nis­pa­qa, ki­kin­chik­mi enga­ña­kuch­kan­chik, Dios­pa che­qap ya­cha­chi­kuy­nin­qa ma­na­raq­mi ño­qan­chik­pi­chu kach­kan. 9 Pay­man hu­chan­chik­ku­na­ta wi­lla­kup­tin­chik­qa, paymi mana enga­ña­kuq hi­nas­pa allin ruraq kas­qan­ray­ku pam­pa­cha­wan­chik hi­nas­pam tukuy mana allin ru­ras­qan­chik­man­ta 2159

1 Juan 1​, ​2

2160

may­lla­wan­chik. 10 Aswan­qa: “Manam hu­cha­lli­kur­qa­ni­chu” nis­pan­chik­qa Dios­tam llu­ lla­paq ha­pich­kan­chik. Dios­pa nis­qan­ku­na­qa ma­na­raq­mi ño­qan­chik­pi­chu kach­kan.

2

Abogadonchikqa Cristopuni kasqanmanta

1   Chu­ri­llay­ku­na,

kay­ku­na­tam ni­muy­ki­chik ama hu­cha­lli­ku­nay­ki­chik­paq. Pipas hu­cha­lli­ku­rup­tin­qa Dios Tay­tan­chik­pa ñaw­paq­nin­pi ri­ma­ri­nan­paq­ mi ka­pu­wach­kan­chik abo­ga­don­chik, payqa allin ruraq Je­su­cris­tom. 2 Paymi hu­chan­chik­ray­ku pi­ña­kuy­nin­ta ama­cha­nan­paq wa­ñur­qa, ma­na­taq­mi ño­qa­llan­ chik­paq­taq­chu aswan­qa kay pa­cha­pi lla­pa­llan ru­na­ku­na­paq­wan­mi. 3 Ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­kus­pam ya­chan­chik Dios req­sis­qan­chik­ta­qa. 4 Pipas: “Ño­qa­qa req­si­nim Dios­ta” nich­kas­pa, ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta mana ka­su­ kus­pan­qa llu­lla­kuch­kan­mi, Dios­pa che­qap ya­cha­chi­kuy­nin­qa ma­na­raq­mi pay­pi­chu kach­kan. 5 Dios­pa nis­qan­ku­na­ta ka­su­kuq­mi icha­qa che­qap­ta­pu­ni­pas pay­ta­qa kuyan, chay­wan­mi ya­chan­chik Dios­wan­qa huk­lla­ña kas­qan­chik­ta. 6 “Dios­wan­mi huk­lla­ña kach­ka­ni” niqqa Je­su­cris­to­pa kaw­sas­qan­man hinam kaw­sa­nan. 7 Ku­yas­qa­llay­ku­na,

Mosoq kamachikuymanta

qell­qa­much­kay­ki­chik­qa manam mosoq ka­ma­chi­kuy­ta­chu, aswan­qa ñaw­paq­man­ta­raq ha­ta­llis­qay­ki­chik ka­ma­chi­kuy­lla­tam. Chay ka­ma­chi­ kuy­qa ñaw­paq­man­ta­raq Dios­pa pa­la­bran uya­ris­qa­llay­ki­chik­mi. 8 Cris­to­pi hi­nas­pa qam­ku­na­pi che­qap kap­tin­pas kay qell­qa­mus­qay­qa mosoq ka­ma­chi­kuy­mi, tu­ta­yay chin­kap­tin­mi che­qap achkiy­ña ri­ku­ri­much­kan. 9 “Achkiy­pim pu­rich­ka­ni” nich­kas­pa ru­na­ma­sin­ta cheq­niq ru­na­qa tu­ta­yay­pi­raq­mi pu­ rich­kan. 10 Ru­na­ma­sin­ta ku­yaq­mi icha­qa achkiy­pi pu­rich­kan, payqa manam ru­na­ma­sin­ta­qa ima­wan­pas hu­cha­lli­chin­man­chu. 11 “Waw­qen­ta cheq­niq ru­na­qa tu­ta­yay­pi­raq­mi pu­rich­kan, payqa manam ya­chan­chu may­man ris­qan­ta­pas hu­chan­ku­na ñaw­sa­ya­ra­chis­qan­ray­ku.” 12 Churillaykuna, kaykunataqa qellqamuchkaykichik Jesucristoraykulla huchaykichikmanta Diospa pampachasqan kaptikichikmi. 13 Tayta-mamakuna, kaykunataqa qellqamuchkaykichik qallariyninmantapuni kaqta reqsiptikichikmi. Mozo-sipaskuna, qamkunamanmi qellqamuchkaykichik diablopa tentasusqaykichikta mana kasuspa vencerusqaykichikrayku. Warmakuna, qamkunamanmi qellqamuchkaykichik Dios Taytanchikta reqsisqaykichikrayku. 14 Tayta-mamakuna, kaykunataqa qellqamuchkaykichik qallariyninmantapuni kaqta reqsiptikichikmi. Mozo-sipaskuna qamkunamanmi qellqamuchkaykichik qaqa hina sayaspaykichik diablopa tentasusqaykichikta mana kasuspa vencerusqaykichikrayku hinaspa tukuy sonqoykichikwan Diospa palabranta chaskisqaykichikrayku. 15 Amayá

ku­yay­chik­chu kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­ta­qa nitaq kay pa­ cha­pi mana allin kaq­ku­na­ta­pas, chay­ku­na­ta ku­yaq­qa manam ku­yan­chu Dios Tay­ta­ta­qa. 16 Manam Dios Tay­ta­man­ta­chu kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­qa.

2161

1 Juan 2​, ​3

Kay pa­cha­pi mana allin kaq­ku­na­man­tam ri­ku­ri­mun aycha­pa mu­na­pa­yay­nin­ku­ na­qa, ña­wi­pa mu­na­r us­qan­ku­na­qa hi­nas­pa tukuy ima­man­ta ha­tun­cha­kuy­ku­na­qa. 17 Kay pa­cha­pi mana allin ru­ray­ku­na­wan mana allin mu­nay­ku­na­qa tu­ku­r uq­llam, Dios­pa mu­nas­qan­man hina ru­raq­mi icha­qa wi­ñay­paq tak­yan­qa. 18 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na,

Anticristomanta

ñam tu­ku­pay tiem­po­pi­ña kach­kan­chik. Anti­cris­to­pa ha­mu­ nan­man­tam uya­rir­qan­ki­chik, chay­nam kunan ri­ku­ri­ra­mun achka­lla­ña anti­cris­to­ku­na, chay­ray­kum ya­chan­chik tu­ku­pay tiem­po­ña kas­qan­ta. 19 Pay­ku­na­qa ño­qan­chik­wan­raq­mi kar­qa­ku, che­qap ri­may­pi­qa manam ño­qan­chik­wan­chu kar­qa­ku. Si­chum che­qap­ta­pu­ni iñiq­ma­sin­chik kan­man karqa hi­nas­pa­qa ma­nach ra­ki­ku­wach­wan­chu karqa. Aswan­qa kay­ku­na pa­sa­kup­tin­mi ya­chan­chik mana lla­pa­llan­chu waw­qe-pa­nin­chik kas­qan­ta. 20 Qam­ku­na­man­mi icha­qa Cris­to qo­sur­qan­k i­chik Chuya Espi­r i­t u­t a, chay­mi tukuy chay­ku­na­ta­qa ya­chan­ki­chik. 21 Qell­qa­much­kay­ki­chik­qa che­qap kaq­ku­na­ta ya­chap­ti­ki­chik­mi, ma­na­má mana req­sis­qay­ki­chik­ray­ku­chu, ya­chas­qan­chik­pi hi­ na­pas che­qap kaq­man­ta­qa manam llu­lla­qa ka­mun­man­chu. 22 ¿Pimá llu­lla­qa? “Je­sus­qa manam Cris­to­chu” niqmi llu­lla­qa. Pay­qa­ri­ki anti­cris­tom, payqa ne­gan­mi Dios Tay­ta­ta­pas chay­na­taq chu­rin Je­su­cris­to­ta­pas. 23 “Je­su­cris­to­qa manam Dios­pa Chu­rin­chu” niq ru­na­pa son­qon­pi­qa manam Dios Tay­ta­pas kan­chu. “Je­ su­cris­to­qa Dios­pa Chu­rin­mi” niq­ku­na­pa son­qon­pim icha­qa Dios Tay­ta­pas kach­kan. 24 Chay­na­qa ñaw­paq­man­t a­pu­ni uya­r is­qay­k i­chik Dios­pa pa­la­bran­t a­yá son­ qoy­ki­chik­pi tak­ya­chiy­chik. Si­chum ñaw­paq­man­ta­pu­ni uya­ris­qay­ki­chik­ku­na­ta son­qoy­ki­chik­pi tak­ya­chis­pay­ki­chik­qa qam­ku­na­pas tak­yan­ki­chik­mi Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to­pi hi­nas­pa Dios Tay­ta­pi. 25 Paymi pro­me­te­war­qan­chik wiñay kaw­say­ta. 26 Qell­qa­much­kay­k i­chik­qa chay enga­ñay mu­naq­ni­k i­chik­ku­na­man­t am. 27 Qam­ ku­na­pim kach­kan Je­su­cris­to­pa qo­sus­qay­ki­chik Chuya Espi­ri­tu chay­mi mana ne­ce­si­tan­ki­chik­chu ru­na­ku­na ya­cha­chi­su­nay­ki­chik­ta. Chuya Espi­ri­tu­pa ya­cha­chi­ kuy­nin­man hi­na­yá Cris­to­pi tak­yay­chik. 28 Chu­ri­llay­ku­na, ku­nan­qa Je­su­cris­to­pi­yá tak­yay­chik chay­na­pi pay ri­ku­ri­mup­t in ñaw­paq­nin­pi ama pen­qa­pa­ku­nan­chik­paq. 29 Mana hu­cha­yoq kas­qan­ta ya­chas­pay­ ki­chik­qa ya­chay­tam de­ben­ki­chik pipas allin ru­raq­qa Dios­pa chu­rin­ña kas­qan­ta­pas.

3

Diospa churinkuna hina kawsanamanta

1   Yu­yay­ma­nay­chik,

may­na-may­na­tam Dios Tay­ta­qa ku­ya­wan­chik: “Chu­riy­ ku­na­ñam kan­ki­chik” nispa ni­wa­nan­chik­paq­qa. Arí, chay­na­má kan­chik. Kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ña­taq­mi Dios­ta mana req­sis­pan­ku mana ya­chan­ku­chu paypa chu­rin kas­qan­chik­ta. 2 Ku­yas­qa­llay­ku­na, Dios­pa chu­rin­ñam kan­chik, aswan­qa ma­na­raq­mi ya­chan­chik­chu imay­nam ka­nan­chik­man­ta­qa. Ya­chan­chik­mi icha­qa Je­su­cris­to ri­ku­ri­mup­tin pay­man rik­cha­kuq ka­nan­chik­ta, pay­ta­má ri­kuy­ku­sun imay­nam kas­qan­man hina. 3 Pipas paypi con­fia­kus­pan kay su­yaq­qa hu­chan­ku­na­ man­tam wa­na­kun Je­su­cris­to hina mana hu­cha­yoq kayta mu­nas­pan. 4 Hu­cha­lli­kuq ru­na­qa manam ka­su­kun­chu Dios­pa ley­nin­ta­qa, hu­cha­qa Dios­pa ley­nin­pa con­tran­mi. 5 Ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas Je­su­cris­to­qa kay pa­cha­man­qa ha­ mur­qa hu­chan­chik­ta qe­chu­nan­paq­mi, payqa mana hu­cha­yoq­mi karqa. 6 Pipas paypi tak­yaq­qa manam hucha ñan­pi­ña­chu pu­rich­kan, pipas hucha ñan­lla­pi pu­riq­mi icha­qa pay­ta­qa mana ri­kur­qa­chu nitaq req­sir­qa­chu. 7 Chu­ri­llay­ku­na, amayá pi­wan­pas enga­

1 Juan 3​, ​4

2162

ña­chi­kuy­chik­chu, pipas allin ru­raq­qa Je­su­cris­to hina allin­mi. 8 Pipas hucha ñan­lla­pi pu­riq­qa dia­blo­pam. Arí, dia­blo­qa qa­lla­riy­nin­man­ta­pu­nim hu­cha­lli­kun. Dios­pa Chu­ rin­qa ri­ku­ri­mur­qa dia­blo­pa ru­ras­qan­ku­na­man­ta li­bray­ku­wa­nan­chik­paq­mi. 9 Dios­paq­ña mo­soq­man­ta na­ceq­ku­na­qa manam hucha ñan­pi­ña­chu pu­rin­chik. Dios­pa chu­rin­ña kas­qan­chik­ray­kum hu­cha­pi­qa ma­na­ña kaw­sach­wan­chu. 10 Suti req­siy­llam Dios­pa chu­rin­ku­na­qa, suti req­siy­lla­taq­mi dia­blo­pa chu­rin­ku­na­pas. Allin­ ku­na­ta mana ru­raq­qa otaq ru­na­ma­sin­ta mana ku­yaq­qa manam Dios­pa chu­rin­chu. 11 “Ku­ya­na­kuy­chik”

Kuyanakunanchikmanta

niq­tam ñaw­paq­man­ta­pu­ni uya­rir­qan­ki­chik. 12 Amayá waw­ qen wa­ñu­ra­chiq Cain hi­na­chu kay­chik­qa. Pay­qa­ri­ki dia­blo­pa ru­nan­mi karqa. ¿Ima­nas­qa­má wa­ñu­ra­chir­qa­qa? Payqa wa­ñu­ra­chir­qa ru­ras­qan­ku­na mana allin kas­qan­ray­kum, waw­qen­pa ru­ras­qan­ña­taq­mi allin karqa. 13 Waw­qe-pa­ni­llay­ku­na, amayá huk­man­yay­chik­chu kay pa­cha­pi mana allin ru­raq­ ku­na cheq­ni­sup­ti­ki­chik­qa. 14 Ño­qan­chik­qa wa­ñuy­man­tam kaw­say­man­ña pa­sa­run­chik, chay­ta­qa ya­chan­chik ru­na­ma­sin­chik­ku­na­ta ku­yas­pan­chik­mi. Ru­na­ma­sin­ta mana ku­yaq­qa wa­ñus­qa­raq­mi kach­kan. 15 Pipas ru­na­ma­sin cheq­niq­qa runa wa­ñu­chiq­mi. Ya­chas­qan­chik­pi hi­na­pas ru­na­ma­sin wa­ñu­chiq­qa ma­na­raq­mi wiñay kaw­say­ni­yoq­ raq­chu. 16 Ño­qan­chik­ray­ku Je­su­cris­to­pa wa­ñus­qan­wan­mi ya­chan­chik imam che­qap ku­ya­kuy kas­qan­ta, chay­nam ño­qan­chik­pas ru­na­ma­sin­chik­ray­ku wa­ñu­nan­chik. 17 Pipas ka­puq­ni­yoq kach­kas­pan ru­na­ma­sin­ta qa­wa­kun­man ima­man­ta­pas mu­chuq­ ta hi­nas­pa mana lla­ki­pa­ya­ris­pan­qa ¿ya­qa­chum Dios­ta ku­yan­man? 18 Chu­ri­llay­ku­na, amayá si­mi­lla­wan­chu ku­ya­na­ku­sun­chik­qa, aswan­qa che­qap­ta­pu­ni ru­ras­pa­yá. 19 Kay­na­t am

Diosllamanña hapipakunamanta

ya­chan­chik che­qap kaqpi kas­qan­chik­ta chay­mi paypa ñaw­paq­nin­pi con­fian­za­lla­wan­ña ka­sun­chik. 20 Con­cien­cian­chik acu­sa­wach­kap­tin­chik­qa may­na­ ta­raq­cha Dios­nin­chik­qa acu­sa­wa­sun, payqa lliw­tam ya­chan. 21 Ku­yas­qa­llay­ku­na, con­cien­cian­chik mana acu­sa­wap­tin­chik­qa Dios­nin­chik­pa qay­llan­pi­qa manam man­cha­kun­chik­chu. 22 Pay­ña­taq­mi tukuy ima ma­ña­kus­qan­chik­ta qo­wa­sun­chik, payqa qo­wa­sun­chik ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­kus­pa paypa mu­nas­qan­ta ru­ras­ qan­chik­ray­kum. 23 Ka­ma­chi­wan­chik­qa Chu­rin Je­su­cris­to­man iñi­nan­chik­paq­mi hi­nas­pa ku­ya­na­ku­nan­chik­paq­mi. 24 Ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ta ka­su­kuq ru­na­qa Dios­pim tak­yach­kan, Dios­pas pay­pi­taq­mi tak­yach­kan. Qo­was­qan­chik Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan­mi ya­chan­chik payqa ño­qan­chik­pi tak­yas­qan­ta.

4

1   Ku­yas­qa­llay­ku­na,

Anticristopa espiritunmanta

amayá “Dios­pa ya­cha­chis­qan­mi kani” niq­ku­na­ta­qa lla­pa­ llan­ta­chu creey­chik, aswan­qa allin­ta­yá prue­bay­chik Dios­pa otaq *Sa­ta­nas­pa ya­cha­chis­qan kas­qan­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. Achka­lla­ñam kay pa­cha­pi ri­ku­ri­much­kan­ ku “Dios­man­ta wi­lla­kuq­mi kani” niq llu­lla ru­na­ku­na. 2 Kay­na­pim req­sin­ki­chik Dios­pa Espi­ri­tun­wan kaq ru­na­ta­qa: “Je­su­cris­tom kay pa­cha­man ha­mus­pan che­qap runa karqa” nispa niq­ku­nam Dios­pa Espi­ri­tun­pa ya­cha­chis­qan­qa kach­kan­ku. 3 Je­su­cris­to­ta mana chay­na­paq chas­kiq­qa manam Dios­pa Espi­ri­tun­pa ya­cha­chis­qan­chu kach­kan, payqa kach­kan anti­cris­to­pa espi­ri­tun­pa ya­cha­chis­qan­mi. Qam­ku­na­qa ñam uya­rir­qan­ ki­chik­ña anti­cris­to­pa ha­mu­nan­man­ta­qa, arí, payqa ñam kay pa­cha­pi­ña kach­kan.

2163

1 Juan 4​, ​5

4 Chu­ri­llay­ku­na,

qam­ku­na­qa Dios­pam kan­ki­chik, ñam ven­ce­run­ki­chik­ña chay llu­lla­kuq­ku­na­ta­qa qam­ku­na­wan kaq llum­pay atiy­ni­yoq kas­qan­ray­ku, kay pa­cha­pi mu­nay­cha­kuq *Sa­ta­nas­qa pisi atiy­ni­yoq­llam. 5 Pay­ku­na­qa kay pa­cha­lla­man­ta kas­ qan­ku­ray­kum kay pa­cha­pi kaq­ku­na­lla­man­ta ri­man­ku, pay­ku­na­ta­qa uya­rin­pas kay pa­cha­pi kaq­ma­si­llan­kum. 6 Ño­qan­chik­mi icha­qa Dios­man­ta kan­chik, chay­mi Dios­ta req­siq­qa uya­ri­wan­chik, Dios­ta mana req­siq­mi icha­qa mana uya­ri­wan­chik­chu. Chay­ na­ta­má req­sich­wan­chik che­qap espi­ri­tu­ta­qa hi­nas­pa pan­ta­chi­kuq espi­ri­tu­ta­qa. 7 Ku­yas­qa­llay­ku­na,

Diosqa kuyakuq kasqanmanta

ku­ya­na­ku­nan­chik­mi ku­ya­na­kuy­qa Dios­man­ta kas­qan­ray­ku. Ku­ya­kuq­qa Dios­pa chu­rin­mi, payqa Dios­tam req­sin. 8 Mana ku­ya­kuq­qa Dios­tam mana req­sin­chu, Dios­qa­ri­ki ku­ya­kuq­lla­ñam. 9 Dios­nin­chik­mi sa­pa­llan Chu­rin­ta kay pa­cha­man ka­cha­mur­qa pay­ray­ku wiñay kaw­say­ni­yoq ka­nan­chik­paq, chay­na­ta­má Dios­nin­chik­qa ku­ya­was­qan­chik­ta qa­wa­chi­war­qan­chik. 10 Kaymá chay ku­ya­kuy­qa: Manam ño­qan­chik­chu Dios­ta­qa ku­yar­qan­chik aswan­qa paymi ño­qan­chik­ta ku­ya­was­ pan­chik Chu­rin­ta ka­cha­mur­qa hu­chan­chik­ray­ku pi­ña­kuy­nin­ta ama­chaq ka­nan­paq. 11 Ku­yas­qa­llay­ku­na, si­chum chay­na­t a Dios­nin­chik ku­ya­wach­kap­t in­chik­qa ño­qan­chik­pas ku­ya­na­kuy­tam de­ben­chik. 12 Dios­ta­qa hay­ka­pi­pas manam pipas ri­kur­qa­chu, si­chum ku­ya­na­kup­tin­chik­qa Dios­qa ño­qan­chik­pim tak­yach­kan chay­ mi Dios hina ku­ya­kuq kan­chik. 13 Espi­ri­tun­ta qo­was­qan­chik­ray­kum ya­chan­chik Dios­pi tak­yas­qan­chik­ta chay­na­taq pay­pas ño­qan­chik­pi tak­yas­qan­ta. 14 Ño­qay­kum ri­kur­qa­ni­ku hi­nas­pam wi­lla­ku­ni­ku ru­na­ku­na­ta sal­va­nan­paq Chu­rin­ta Dios Tayta ka­cha­mus­qan­man­ta. 15 “Je­su­cris­to­qa Dios­pa Chu­rin­mi” nispa req­si­kuq­ku­na­pim Dios­qa tak­yach­kan, pay­ku­na­pas Dios­pi­má tak­yach­kan. 16 Ya­chas­pan­chik­mi ha­pi­ pa­kuch­kan­chik­ña Dios­pa ku­ya­was­qan­chik­man­qa. Dios­qa­ri­ki ku­ya­kuq­lla­ñam chay­mi ku­ya­kuy­pi tak­yaq­qa Dios­pi tak­yach­kan, Dios­pas pay­pi­taq­mi tak­yach­kan. 17 Dios hina ku­ya­kuq­ña kas­pan­chik­mi jui­cio pun­chaw­pi­qa ma­na­ña ima­man­ta­pas man­cha­ku­sun­chu. Kay pa­cha­pi­qa kaw­ sach­kan­chik Je­su­cris­to hinam. 18 Che­qap ku­ya­kuq kas­pa­qa manam ima­ta­pas man­cha­ku­na­chu, che­qap ku­ya­kuy­qa chin­ka­chin­mi man­cha­kuy­ta­qa. Man­cha­kuy­ qa cas­ti­go­tam apa­much­kan. Man­cha­kuq­qa ma­na­raq­mi Dios hina ku­ya­kuq­raq­chu. 19 Dios­t a­qa ku­yan­chik pay­pu­ni pun­t a­t a ku­ya­was­qan­chik­ray­kum. 20 Pipas ru­ na­ma­sin­ta cheq­nich­kas­pan “Dios­ta­qa ku­ya­nim” niqqa llu­llam. Ri­kuch­kas­qan ru­na­ma­sin­ta mana ku­yas­pa­qa ¿imay­na­taq mana ri­kus­qan Dios­ta­qa ku­yan­man? 21 Je­su­cris­tom ka­ma­chi­war­qan­chik: —Dios­ta ku­yaq­qa ru­na­ma­sin­ta­pas ku­ya­chun­yá —nispa.

5

Kay pachapi mana allin kaqkuna vencenamanta

1   “Je­sus­qa Cris­tom” nispa req­si­kuq­ku­na­qa Dios­pa chu­rin­ñam, Tay­ta­ta pipas ku­yaq­qa tay­ta­pa chu­rin­ku­na­ta­pas ku­yan­mi. 2 Dios­ta ku­yas­pan­chik­ qa ka­ma­chi­was­qan­chik­ta­pas ka­su­kun­chik­mi, chay­wan­mi ya­chan­chik Dios­pa chu­rin­ku­na­ta­pas ku­yas­qan­chik­ta. 3 Dios­ta ku­yas­pan­chik­qa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­ ta­pas ka­su­kun­chik­mi, ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­qa manam llum­pay sa­sa­chu. 4 Dios­pa chu­rin­ku­na­qa ven­ce­r un­ñam kay pa­cha­pi mana allin kaq­ku­na­ta­qa. Cris­to­man ha­ pi­pa­kus­pa­llam ven­ce­r un­chik kay pa­cha­pi mana allin kaq­ku­na­ta. 5 Je­sus­qa Dios­pa Chu­rin kas­qan­ta req­si­kuq­llam ven­ce­r un kay pa­cha­pi mana allin kaq­ku­na­ta­qa.

1 Juan 5

6 Je­su­cris­to

2164 Diospa churinmanta willakuqmanta

kay pa­cha­man ha­mus­pan­qa ya­ku­wan­mi bau­ti­za­chi­kur­qa hi­nas­pam wa­ñus­pan ya­war­nin­ta chaq­chur­qa. Je­su­cris­to pim kas­qan­ta­qa ya­chan­chik manam bau­ti­za­kus­qa­llan­wan­chu aswan­qa wa­ñus­qan­pi­wan­mi. Chay­ta­qa kikin Espi­ri­tum ya­cha­chi­wan­chik. Payqa manam llu­lla­kun­chu. 7-8 Kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­nam Je­su­cris­to Dios­pa Chu­rin kas­qan­ta kay kim­san­wan ya­chan­chik: Espi­ri­tu­pa ya­cha­ chi­was­qan­chik­wan, bau­ti­za­chi­kus­qan­wan hi­nas­pa imay­na for­ma­pi wa­ñus­qan­wan. 9 Creen­chik­mi ri­kus­qan­ku­man­ta ru­na­ku­na­pa wi­lla­kus­qan­ku­ta, Dios­pa wi­lla­kus­qan­ ta­qa aswan­raq­mi chas­ki­nan­chik. Paymi nirqa: “Je­sus­qa Chu­riy­mi” nispa. 10 Pipas Dios­pa Chu­rin­man iñiq­qa chay nis­qan­tam tukuy son­qon­wan chas­kin. Pipas Dios­pa nis­qan­ta mana creeq­mi icha­qa Dios­ta llu­lla­paq ha­pich­kan. 11 Dios­pa nis­qan­qa kaymi: Dios­mi qo­war­qan­chik wiñay kaw­say­ta, chay­qa ta­ri­kun Chu­rin Je­su­cris­to­lla­pim. 12 Pi­pa­pas son­qon­pi Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to kaw­sap­tin­qa wi­ñay­paq­ñam kaw­sa­ kuch­kan, paypa son­qon­pi Je­su­cris­to mana kaw­sap­tin­mi icha­qa mana chay­na­chu. 13 Dios­pa

Cartapa tukuyninmanta

Chu­rin­man iñi­kuq­ku­na­man­mi kay­ku­na­ta qell­qa­muy­ki­chik wiñay kaw­ say­ni­yoq­ña kas­qay­ki­chik­ta ya­cha­nay­ki­chik­paq. 14 Dios­pi con­fia­kus­pam ya­chan­chik: paypa mu­nas­qan­man hina ma­ña­kup­tin­chik­qa uya­ri­wan­chik­mi. 15 Dios uya­ri­was­ qan­chik­ta ya­chas­pa­qa ya­chan­chik­mi ma­ña­kus­qan­chik­qa ru­ras­qa­ña kas­qan­ta­pas. 16 Si­chum pipas ya­chan­man wa­ñuy­man mana apa­kuq hu­cha­pi iñiq­ma­sin kas­qan­ta hi­nas­pa­qa pay­paq­yá ma­ña­pu­chun, si­chum chay hu­cha­lli­kus­qan wa­ñuy­man mana apa­kuq kap­tin­qa Dios­mi kaw­sa­chin­qa. Arí, kanmi wa­ñuy­man apa­kuq hu­cha­pas. Chay­na hu­cha­lli­kuq­paq­qa manam ni­ki­chik­chu ma­ña­pu­nay­ki­chik­paq. 17 Tukuy mana allin ru­ray­ku­na­qa hu­cham, icha­qa kanmi wa­ñuy­man mana apa­kuq hu­cha­ku­na. 18 Dios­pa chu­r in­ku­na­qa ma­na­ñam hucha ñan­pi­qa pu­r in­ña­chu, Dios­pa Chu­r in Je­su­cris­to wa­qay­chap­tin­mi dia­blo­pas ma­na­ña ima­nan­chu. 19 Ya­chan­chik­mi Dios­man­t a kas­qan­chik­t a, ya­chan­chik­t aq­mi kay pa­cha­pi mana allin kaq­ku­na­qa dia­blo­pa ma­kin­pi­ña kas­qan­ta­pas. 20 Ya­chan­chik­mi Dios­pa Chu­r in ha­mus­qan­t a­pas, paymi entien­de­chi­war­qan­ chik che­qap Dios­ta req­si­nan­chik­paq. Che­qap kaq Dios­pa Chu­rin Je­su­cris­to­pim kach­kan­chik. Pay­qa­ri­ki che­qap Dios­mi, paymá wiñay kaw­say qo­waq­nin­chik­qa. 21 Chu­r i­llay­ku­na, ka­r un­cha­kuy­chik­yá tay­t a­cha-ma­ma­cha­ku­na­man­t a­qa.

APOSTOL JUANPA ISKAY KAQ CARTAN Kay carta qell­qaq Apos­tol Juan­mi su­ti­cha­kun “ancia­no­wan.” Kay car­ta­ta­qa apa­chir­qa Dios­pa akllas­qan hu­ñu­na­kuq iñiq­ku­na­man­mi. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun che­qap­man hina hi­nas­pa ku­ya­kuy­man hina iñiq­ku­na­pa kaw­ sa­nan­man­ta (1-6). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pan­ta­chi­kuq­ku­na­pa con­tran­pi ya­cha­chis­qan­man­ta (7-11). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun pisi ri­may­lla­pi tu­ku­pay­nin­man­ta (12, 13).

1 Ñoqa

Cartapa qallariyninmanta

*ancia­no Juan­mi Dios­pa akllas­qan se­ño­ra­man hi­nas­pa wa­wan­ku­na­man kay car­ta­ta qell­qa­muy­ki­chik. Qam­ku­na­ta­qa che­qap­ta­pu­nim ku­yay­ki­chik, ku­ya­sun­ ki­chik­taq­mi che­qap­ta lla­pa­llan req­siq­ku­na­pas. 2 Ku­yay­ki­ku­qa ño­qan­chik­pi che­qap kaq tak­yas­qan­ray­kum, chay­qa wi­ña-wi­ñay­paq­mi ño­qan­chik­wan kanqa. 3 Dios Tay­tan­chik­tam Chu­rin Je­su­cris­to­ta­wan ma­ña­kuch­ka­ni che­qap­ta­pu­ni ku­ya­sus­pay­ ki­chik lla­ki­pa­ya­ri­ku­su­nay­ki­chik­paq hi­nas­pa haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq. 4 Wakin wa­way­k i­ku­na­wan­mi tu­pa­r ur­qa­ni. Pay­ku­na­qa che­qap kaq­pim kaw­ sach­kas­qa­ku Dios Tay­tan­chik­pa ka­ma­chi­was­qan­chik­ta ka­su­kus­pan­ku chay­mi llum­pay­ta ku­si­kur­qa­ni. 5 Se­ño­ra, ku­nan­ña­taq­mi rue­ga­ka­muy­ki lliw­chan­chik ku­ya­na­ku­nan­chik­paq. Kay ni­mus­qay­qa manam mosoq ka­ma­chi­kuy­chu aswan­qa ñaw­paq­man­ta­raq Dios­pa qo­was­qan­chik ka­ma­chi­kuy­mi. 6 Ku­ya­na­kuy­qa Dios­pa ka­ma­chi­kuy­nin­ku­na­man hina kaw­sa­kuy­mi, ñaw­paq­man­ta­raq uya­ris­qay­ki­pi hi­na­ pas ka­ma­chi­war­qan­chik­qa ku­ya­na­kus­pa kaw­sa­nan­chik­paq­mi. 7 Achka

Pantachikuqkunamanta

pan­ta­chi­kuq­ku­nam kay pa­cha­pi ri­ku­ri­ra­mun­ku, pay­ku­na­qa manam creen­ku­chu Je­su­cris­to­pa ru­na­yas­qan­ta­pas, chay­na­ta ya­cha­chiq­qa pan­ta­chi­kuq­mi hi­nas­pa anti­cris­tom. 8 Cui­da­kuy­chik­yá tukuy ima ru­ras­qay­ki­chik­pas ama yan­ qa­chas­qa ka­nan­paq chay­na­pi Se­ñor­nin­chik­man­ta cha­nin­nin­pi pre­mioy­ki­chik­ta chas­ki­nay­ki­chik­paq. 9 Ya­chaq tu­kus­pa Je­su­cris­to­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­lla­pi mana tak­yaq ru­na­ pi­qa manam Dios kan­chu. Je­su­cris­to­pa ya­cha­chi­kuy­nin­ku­na­pi tak­yaq ru­na­pa son­qon­pim icha­qa kach­kan Dios Tay­ta­pas chay­na­taq Chu­rin Je­su­cris­to­pas. 10 Je­su­cris­to­pa ya­cha­chi­kuy­nin­man hina mana ya­cha­chiq ru­na­t a­qa wa­t u­ka­mu­ sup­ti­ki­chik­pas amayá chas­kiy­chik­chu nitaq “yay­ku­ka­muy” niy­chik- chu. 11 Pipas “yay­ku­ka­muy” niqqa mana allin ru­raq­ma­sin­ñam ri­ku­ri­run. 2165

2 Juan

12 Achkam

2166 Cartapa tukuyninmanta

qam­ku­na­man ima­pas ninay kach­kan, icha­qa manam car­ta­lla­wan­qa lliw­ta­qa ni­muy­ki­chik­man­chu chay­mi pien­sach­ka­ni wa­tu­ka­mus­pay­ña qam­ku­na­ wan par­lay­kuy­ta chay­na­pi ancha­ta ku­si­ku­nan­chik­paq. 13 Dios­nin­chik­pa akllas­qan ña­ñay­k i­pa wa­wan­ku­nam sa­lu­day­ka­mu­sun­k i.

APOSTOL JUANPA KIMSA KAQ CARTAN Kay kimsa kaq car­tan­ta qell­qas­pan­pas Apos­tol Juan­qa su­ti­cha­kun “ancia­no­wan­mi”. Kay car­ta­ta­qa qell­qar­qa ku­yas­qan Ga­yo­man­mi. Ga­yo­qa karqa iñiq­ku­na­ta mi­chiq­mi. Kay car­ta­qa tawa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun Ga­yo­pa allin ru­ras­qan­man­ta (1-8). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Dio­t re­fes­pa mana allin ru­ras­qan­man­ta (9-10). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun De­me­t rio­man­ta (11-12). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Juan­pa des­pe­di­kus­qan­man­ta (13-15).

Cartapa qallariyninmanta

1 Tukuy son­qoy­wan ku­yas­qay Gayo, che­qap­t a­pu­ni ku­yaq­ni­k i ñoqa *ancia­no Juan­mi qell­qa­muy­ki. 2 Ku­yas­qay Gayo, Dios­nin­chik­t am ma­ña­kuch­ka­ni allin­lla kaw­sa­kus­qay­k i­man hina tukuy ima­pi­pas allin­lla ka­nay­ki­paq hi­nas­pa sa­no­lla ka­nay­ki­paq. 3 Che­qap ya­cha­chi­kuy­ku­na­man hina kaw­sas­qay­ki­man­tam iñiq­ma­sin­chik­ku­na ha­mus­pa wi­lla­war­qa chay­mi llum­pa-llum­pay­ta ku­si­kur­qa­ni. 4 Iñi­chis­qay­ku­na che­qap kaqpi kaw­sas­qan­man­ta uya­ris­pay­mi ño­qa­qa ancha-an­cha­ta ku­si­ku­ni. 5 Ku­yas­qay waw­qe­lláy, allin­t a­pu­nim ru­rach­kan­k i iñiq­ma­sin­chik­ku­na­t a ya­na­ pas­pay­ki­qa, aswan allin­ta­raq­mi ru­rach­kan­ki fo­ras­te­ro kap­tin­ku­qa. 6 Pay­ku­na­qa iñiq­ku­na­pa hu­ñu­na­kuy­nin­pim ku­ya­kuy­ni­ki­man­ta wi­lla­kur­qa­ku. Dios­nin­chik­ pa agra­don­paq­mi ru­rach­kan­ki via­ja­nan­ku­paq ima­wan­pas ya­na­pay­kus­pay­ki­qa. 7 Pay­ku­na­qa Je­su­cris­to­man­t a wi­lla­kus­t in­mi pu­r ich­kan­ku, Dios­pi mana iñiq­ku­ na­man­ta­qa ima ya­na­pa­kuy­ta­pas manam chas­kiy­ta mu­nan­ku­chu. 8 Ño­qan­chik­mi pay­ku­na­ta­qa ya­na­pa­nan­chik che­qap wi­lla­kuy­pi llam­kaq­ma­sin ka­nan­chik­paq.

9 Apa­chi­mur­qa­nim

Diotrefespa mana allin rurasqanmanta

huk car­ta­ta chay­pi iñiq­ku­na­man, icha­qa Dio­tre­fes­mi mana ca­so-p­re­cio­ta­pas chu­ran­chu iñiq­ku­na­pa ca­be­ci­llan kayta mu­na­rus­pan. 10 Chay­mi ris­pay­qa payta qaq­cha­saq con­t ray­ku­pi imay­ma­na ri­mas­qan­man­t a. Ri­mas­qan­wan­pas mana sak­sas­pan­mi wa­tu­kuq riq iñiq­ku­na­ta­pas mana chas­ kiy­kun­chu hi­nas­pam sa­may­ka­chiy mu­naq­ku­na­ta­pas har­ka­kus­pan­raq qar­qon hu­ñu­na­kuy­man­ta. 11 Ku­yas­qay waw­qe­lláy, qamqa amayá mana allin ru­ras­qan­t a­qa qa­t i­pa­kuy­chu, ru­ray­qa allin kaq­ku­na­ta­yá. Allin ru­raq­ku­na­qa Dios­man­tam, mana allin ru­raq­ku­ nam icha­qa Dios­ta­qa mana req­sin­ku­chu. 2167

3 JUAN

12 Lliw­mi

2168 Demetriomanta

De­me­trio­man­ta allin­ta ri­man­ku, ki­kin­pa vi­dan­mi qa­wa­chi­kun Dios­pa mu­nas­qan­man hina kaw­sas­qan­ta, ño­qay­ku­pas pay­man­ta­qa allin­ta­má ri­ma­ni­ku, ya­chas­qay­ki­chik­pi hi­na­pas ño­qay­ku­qa che­qap ri­maq­mi ka­ni­ku. 13 Achkam

Cartapa tukuyninmanta

qan­man ima­pas ni­mu­nay karqa, icha­qa manam car­ta­lla­wan­qa lliw­ta­qa ni­muy­ki­man­chu 14 chay­mi qan­wan chay­lla tu­pay­kuy­ta mu­nach­ka­ni par­la­nan­chik­paq. 15 Qam­ña­yá allin­lla. Amis­t ad­ni­k i­ku­nam sa­lu­day­ka­mu­sun­k i. Amis­t ad­nin­chik­ku­ na­ta­yá sa­pa­ka­ma­ta sa­lu­day­kuy.

JACOBOPA WAWQEN JUDASPA CARTAN Kay car­ta­qa qell­qas­qa karqa punta kaq iñiq­ku­na­pa mi­ra­chis­qan iñiq­ku­na­man­mi, chay­ ray­kum kay car­ta­qa rik­cha­kun Pe­dro­pa iskay kaq car­tan­man. Kay car­ta­qa kimsa par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun pan­ta­chi­kuq­ku­na­pa con­t ran­pi ku­nas­qan­man­ta (1-16). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun Dios­pi iñiq­ku­na­pa tak­ya­nan­ku­man­ta (17-23). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun tu­kuy­ku­nan­paq Dios­ta ala­bas­qan­man­ta (24-25).

1 Je­su­cris­to

Cartapa qallariyninmanta

ser­viq hi­nas­pa Ja­co­bo­pa waw­qen ñoqa Ju­das­mi qell­qa­much­kay­ ki­chik Dios Tay­ta­pa ku­ya­kuy­wan qa­yas­qan­ku­na­man. Qam­ku­na­qa Je­su­cris­to­pa wa­qay­chas­qan­mi kach­kan­ki­chik. 2 Dios­tam ma­ña­kuch­ka­ni lla­ki­pa­ya­kuy­nin­ta, haw­ka­yay­ta hi­nas­pa ku­ya­kuy­ta llim­pa­ri­nan­ka­ma qo­su­nay­ki­chik­paq. Llulla yachachikuqkunamanta (2P 2:1-17)

3 Ku­yas­qa­llay­ku­na, ancha-an­cha­t am mu­nar­qa­ni sal­vas­qa kas­qan­chik­man­t a qell­ qa­muy­ta. Icha­qa ne­ce­sa­rio kap­tin­mi rue­ga­kus­pay chay­raq qell­qa­much­kay­ki­chik iñis­qan­chik­ta de­fien­de­nay­ki­chik­paq. Chay iñiy­ta­qa Dios­mi huk ku­ti­lla­ta qo­war­ qan­chik pay­lla­paq­ña sa­paq­chas­qa­ku­na­man. 4 Achkaq ru­na­ku­nam enga­ño­wan yay­ku­ra­mun, pay­ku­na­man­ta­qa Bi­blia­pas ñaw­paq­man­ta­raq­mi ri­mar­qa con­de­nas­ qa ka­nan­ku­man­ta. Pay­ku­na­qa Dios­ta­pas manam ado­ran­ku­chu, Dios­nin­chik­pa fa­vor­nin­ta­pas tik­ra­r un­ku qanra vi­da­pi pu­ri­kuy­man­ñam. Pay­ku­na­qa ne­gan­kum sa­pa­llan mu­nay­cha­kuq Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­ta­pas. 5 Ya­chach­kap­t i­ki­chik­pas yu­ya­ri­chiy­tam mu­nach­ka­ni. Se­ñor­mi hor­qo­mur­qa Egip­to­man­ta Israel ru­na­ku­na­ta hi­nas­pam wa­ñu­ra­chir­qa Dios­pi mana iñiq­ku­na­ta. 6 Chay­na­taq­mi wakin angel­ku­na­ta­pas Dios tu­ta­yay­pi wi­ñay­paq ca­de­na­r ur­qa hatun jui­cio pun­chaw­paq. Pay­ku­na­qa punta mu­nay­cha­kuy­nin­ku­ta mana wa­qay­chas­ pan­kum sa­qe­rur­qa­ku *ya­cha­nan­ku si­tio­ta­pas. 7 Chay angel­ku­na hinam So­do­ma llaq­ta­pi, Go­mor­ra llaq­ta­pi hi­nas­pa ve­ci­non llaq­ta­ku­na­pi kaq­ku­na­pas hu­cha­pa­kuy­ pi pu­rir­qa­ku, pay­ku­na­qa qa­ri­pu­ra­ñam uywa­na­kur­qa­ku­pas. Pay­ku­na­qa chu­ras­qa kach­kan wi­ñay­paq nina raw­ray­pi cas­ti­gas­qa kas­qan­ku­man­ta ya­cha­nan­chik­paq­mi. 8 Chay­na kach­kap­t in­pas chay mana allin mos­qoq ru­na­ku­na­qa hu­cha­wan­raq­mi qan­ra­chan­ku cuer­pon­ku­ta­pas hi­nas­pam ne­gan­ku­raq atiy­ni­yoq­ku­na­ta­pas. Pay­ ku­na­qa insul­tan­ku­raq­mi hanaq pa­cha­pi kaq­ku­na­ta­pas. 9 Angel­ku­na­ta ka- ma­chiq

2169

JUDAS

2170

Mi­guel­mi dia­blo­wan pe­lear­qa Moi­ses­pa cuer­pon­man­ta, chay­wan­pas payqa dia­blo­ ta­qa manam ña­kar­qa­chu, payqa nirqa: “Se­ñor­yá qaq­cha­sun­ki” nis­pa­llam. 10 Chay ru­na­ku­nam icha­qa mana req­sis­qan­ku­na­ta­pas ña­kay­ka­rin­ku. Ani­mal­ku­na hina entien­des­qa­llan­ku­pim mu­nas­qan­ku­ta ru­ran­ku ki­kin­ku­pa mana allin­nin­ku­paq. 11 ¡Imay­na­raq kan­qa­ku! Pay­ku­na­qa­r i­k i Cain­pa ru­ras­qan­t am qa­t i­pa­kuch­kan­ku. Qoll­qe­ray­kum Ba­laam hina pan­ta­r un­ku hi­nas­pam Core hina wa­ñu­run­ku mana ka­su­kus­qan­ku­ray­ku. 12 Pay­ku­na­qa con­vi­doy­ki­chik­ta­pas qan­ra­chan­mi, qam­ku­na­ wan kuska mi­kus­pan­ku­pas mana pen­qa­ri­kus­pam mi­kun­ku. Mana allin mi­chiq hinam ki­ki­llan­ku­ta cui­da­kun­ku. Way­ra­pa may­man­pas apas­qan mana ya­ku­yoq puyu hinam pay­ku­na­qa. Pay­ku­na­qa kach­kan chi­raw­pi mana ru­ru­yoq sa­pin­man­ta pi­las­qa sacha hina iskay­ka­ma wa­ñus­qam. 13 Lamar qocha *olas­pan pu­so­qa­rich­kaq hi­na­raq­mi pay­ku­na­pa­qa pen­qa­kuy­nin­pas su­ti­lla kach­kan. Yanqa puriq lu­ce­ro­ku­ na hina kas­qan­ku­ray­kum wi­ñay­paq tu­ta­yay­man wis­chus­qa kan­qa­ku. 14 Pay­ku­na­man­t am Adan­pa qan­chis kaq mi­ray­nin Enoc­pas Dios­pa re­ve­las­qan­t a wi­lla­kur­qa: —Qa­way­chik, Se­ñor­mi ha­much­kan wa­ra-wa­ran­qan­tin akllas­qan­ku­na­wan. 15 Payqa ha­much­kan lla­pa­llan­t a juz­ga­nan­paq­mi hi­nas­pa payta lla­pa­llan mana ado­raq­ku­na­ta mana agra­daq­nin ru­ras­qan­ku­man­ta­wan, paypa con­tran­pi mana allin ri­mas­qan­ku­man­ta qaq­cha­nan­paq­mi —nispa. 16 Pay­ku­na­qa pi­pa­pas qe­pan­pi ri­mas­pan­kum que­ja­lla­pi pu­r in­ku ki­k i­llan­ku­pa mana allin mu­nas­qan­ku­man hina. Pay­ku­na­qa hatun tu­ku­rus­pa­raq­mi ri­man­ku­pas hi­nas­pam ru­na­ku­na­ta ala­ban­ku ima­ta­pas pay­ku­na­man­ta hor­qo­ru­nan­ku­paq. 17 Ku­yas­qa­llay­ku­na,

Iñiqkunaman imam kunakusqanmanta

yu­ya­riy­chik­yá Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa *apos­tol­nin­ku­na­ pa ñaw­paq­man­ta­raq kayna ni­sus­qay­ki­chik­ta. 18 Pay­ku­nam ni­sur­qan­ki­chik: —Qepa pun­chaw­ku­na­tam ha­mun­qa bur­la­kuq­ku­na, Dios­ta mana ado­raq­ku­na hinam mu­nas­qa­llan­ku­pi kaw­san­qa­ku —nispa. 19 Pay­ku­nam apay­ka­mun ra­k i­na­kuy­t a, kay pa­cha­lla­paq kas­qan­ku­ray­kum mana espi­ri­tu­yoq kach­kan­ku. 20 Ku­yas­qa­llay­ku­na, qam­ku­na­yá icha­qa wi­ñay­chik su­ma-su­maq iñiy­ni­k i­ chik­pi, Dios­ta­yá ma­ña­kuy­chik Chuya Espi­ri­tu­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan. 21 Dios­pa ku­ya­kuy­nin­pi­yá wa­qay­cha­kuy­chik Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­to­pa wiñay kaw­say­paq ku­ya­pa­ya­kuy­nin­ta su­yas­tin. 22 Iskay­ra­yaq­ku­na­t a con­ven­ce­chiy­chik. 23 Wa­k in­ku­na­t a ni­na­man­t a sal­vay­chik, wa­kin­ta­ña­taq ima­man­ta­pas har­kas­pa ku­ya­pa­yay­chik hi­nas­pa pu­sa­muy­chik Se­ ñor­man, icha­qa amayá hu­cha­man­qa aysa­chi­kuy­chik­chu, aswan­qa qanra pa­cha­ta mi­lla­kuch­kaq hi­na­yá cheq­niy­chik hu­cha­ku­na­ta­qa. 24 Sa­pa­llan

Cartapa tukuyninmanta

sal­vaq­nin­chik Dios­mi atiy­nin­wan cui­da­sun­ki­chik hu­cha­man mana wi­chiy­ku­nay­ki­chik­paq, pay­llam mana hu­cha­yoq­ta qay­llan­man ku­sis­qa­ta cha­ya­ chi­sun­ki­chik. 25 Se­ñor­nin­chik Je­su­cris­ton­ta­ka­ma­yá Dios­ta ni­sun­chik: —Ala­bay­ki­kum, qamqa ancha-an­cha ati­pay­ni­yoq­mi hi­nas­pa kall­pa­yoq­mi kanki wi­ña-wi­ñay­man­ta hi­nas­pa ku­nan­man­ta wi­ñay­ka­ma —nispa. Amen.

JESUCRISTOPA JUANMAN REVELASQAN

APOCALIPSIS Kay li­bro­ta­qa Apos­tol Juan­mi qell­qar­qa. Kay li­bro­qa Mosoq Tes­ta­men­to­pa tu­ku­pay­nin­ pim chu­ras­qa kach­kan. Mosoq Tes­ta­men­to­pi li­bro­ku­na­man­ta­pas qe­pa­lla­ta­ña qell­qas­qam karqa. Re­ve­la­cion­pi Dios­pa qa­wa­chis­qan­ku­nam kay li­bro­pi­qa kach­kan. Kay li­bro­qa qell­ qas­qa karqa Roma llaq­ta­yoq ru­na­ku­na­pa qa­ti­ka­chas­qan iñiq­ku­na­ta kall­pan­cha­nan­paq­mi chay­na­taq qepa pun­chaw­ku­na­pi imam pa­sa­nan­ku­na­ta qa­wa­chi­wa­nan­chik­paq­mi. Kay li­bro­qa pusaq par­te­man ra­kis­qam kan­man: Punta kaq par­tem wi­lla­kun li­bro­pa qa­lla­riy­nin­man­ta (1:1-8). Iskay kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun hanaq pa­cha­pi kaq Cris­to­ta ri­ku­r us­pan qan­chis car­ta­ ku­na­ta iñiq­ku­na­man apa­chis­qan­man­ta (1:9-3:22). Kimsa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun hanaq pa­cha­pi yu­pay­chay­man­ta, wan­kus­qa li­bro­man­ ta hi­nas­pa Car­ne­ro ri­kus­qan­man­ta (4, 5). Tawa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun qan­chis se­llo­ku­na­man­ta (6:1-8:5). Pich­qa kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun qan­chis cor­ne­ti­lla­ku­na­man­ta (8:6-14:20). Soqta kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun qan­chis ta­zon­ku­na­man­ta (15, 16). Qan­chis kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun jui­cio­man­ta (17-20). Pusaq kaq par­te­ña­taq­mi wi­lla­kun mosoq Je­r u­sa­len llaq­ta­man­ta hi­nas­pa Je­su­cris­to­pa ku­ ti­mu­nan­qa kay­lla­ña kas­qan­man­ta (21-22).

1

Jesucristopa willachisqanmanta 1   Dios­mi

kay­ku­na­ta Je­su­cris­to­man re­ve­lar­qa ser­viq­nin­ku­na­man imam chay­lla pa­sa­nan­ta wi­lla­nan­paq. Je­su­cris­to­má kay re­ve­las­qan­ta ser­viq­nin Juan­man angel­nin­wan entien­de­chir­qa. 2 Chay­mi Juan wi­lla­kur­qa Dios­pa pa­la­ bran­ta, tukuy ima ri­kus­qan­ta chay­na­taq Je­su­cris­to­pa wi­lla­kus­qan­ta­pas. 3 Mayna ku­sis­qam kay libro leeq­ku­na­qa, Dios­pa re­ve­las­qan­t a leep­t in uya­r iq­ ku­na­pas chay­na­taq kaypi qell­qas­qa ka­ma­chi­kuy­ku­na ka­su­kuq­ku­na­pas. Ñam hich­pa­much­kan­ña cum­pli­ku­nan tiem­po­qa. Qanchisnintin llaqtakunapi iñiqkunaman Juanpa qellqasqanmanta 4 Ñoqa

Juan­mi, Asia lawpi qan­chis­nin­tin llaq­ta­ku­na­pi iñiq­ku­na­man qell­qa­muy­ki­chik. Dios­tam Je­su­cris­to­ta­wan hi­nas­pa Chuya Espi­ri­tu­ta­wan ma­ña­kuch­ka­ni fa­vo­re­ce­su­nay­ki­ chik­paq, ma­ña­kuch­ka­ni­taq­mi haw­ka­lla­ta kaw­sa­chi­su­nay­ki­chik­paq­pas. Dios­mi ñaw­paq kaq­pas, kunan kaq­pas chay­na­taq hamuq kaq­pas. Dios­pa qan­chis­nin­tin espi­ri­tun­ku­nam paypa ti­ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pi kach­kan. 5 Je­su­cris­to­qa con­fia­ku­na­paq allin tes­ti­gom. Payqa pun­ta­ta kaw­sa­ri­muq­mi chay­na­taq kay pa­cha­pi rey­ku­na- ta ka­ma­chiq­mi. Payqa 2171

APOCALIPSIS 1

2172

ku­ya­was­pan­chik hu­chan­chik­ku­na­man­ta ya­war­nin­wan may­llaq­nin­chik­mi. 6 Payqa mu­nay­cha­kus­qan­ta­wan *sa­cer­do­te­ku­na­ta­ñam ru­ra­war­qan­chik Tay­tan Dios­ta ser­vi­nan­ chik­paq. Pay­ta­yá ala­ba­sun­chik hi­nas­pa ha­tun­cha­sun­chik wi­ña-wi­ñay­paq. Amén.

7 Qawaychik,

puyukunawanmi hamuchkan payqa. Llapallan runakunam rikunqa. Rikunqakum payta tuksiqkunapas. Waqanqakum kay pachapi llapallan castakunapas. Arí, chaynam kanqa.

8 Ñaw­paq

kaq, kunan kaq chay­na­taq hamuq kaq tukuy atiy­ni­yoq Se­ñor­mi nin: —Ñoqam kani qa­lla­riy­pas, tu­ku­pay­pas —nispa. Kancharichkaq Cristota Juan rikusqanmanta 9 Kay waw­qe­k i­chik Juan­qa kani ña­ka­r iq­ma­si­k i­chik­mi, Dios­pa mu­nay­cha­kus­ qan­man yay­kuq­ma­si­ki­chik­mi chayna­taq Je­sus­ray­ku pa­cien­cia­kuq­ma­si­ki­chik­mi. Dios­pa pa­la­bran­man­ta hi­nas­pa Je­su­cris­to­man­ta wi­lla­kus­qay­ray­kum Pat­mos su­ti­ yoq isla­pi preso kar­qa­ni. 10 Se­ñor­pa pun­chaw­nin­pim Chuya Espi­ri­tu­pa atiy­nin­wan qe­pay­pi uya­rir­qa­ni cor­ne­ti­lla­pa nis­y u­lla­ña wa­qay­nin hina 11 kayna ni­waq­ta: —Qa­was­qay­ki­ta huk li­bro­pi qell­qas­pa­yá apa­chiy Asia lawpi kaq qan­chis­nin­tin llaq­ta­ku­na­pi hu­ñu­nas­qa iñiq­ku­na­man: Efe­so­man, Esmir­na­man, Per­ga­mo­man, Tia­ti­ra­man, Sar­dis­man, Fi­la­del­fia­man hi­nas­pa Lao­di­cea­man. 12 Ri­ma­pa­ya­waq­niy­ta qa­wa­ri­nay­paq mu­y u­ris­pay­mi ri­ku­r ur­qa­ni qo­ri­man­ta qan­chis me­che­ro­ku­na­ta, 13 chay qan­chis me­che­ro­ku­na­pa chaw­pin­pim kach­kas­ qa Dios­man­ta Hamuq Ru­na­man rik­cha­kuq, payqa kach­kas­qa cha­kin­ka­ma qoysu pa­cha­yoq­mi, qas­qon­ña­taq­mi kasqa qo­ri­man­ta chum­pi­wan wa­tas­qa. 14 Chuk­chan­ña­ taq­mi kasqa yuraq mill­wa hina hi­nas­pa riti hina yu­raq­lla­ña, ña­win­pas kasqa nina hina kan­cha­rich­kaq­mi. 15 Cha­kin­ku­na­pas achki­rir­qa hor­no­pi chu­llu­ra­chis­qa bron­ce hi­na­raq­mi, ri­may­nin­ña­taq­mi kasqa achka ya­kupa qa­pa­riy­nin hina. 16 *Alleq­nin­pim kasqa qan­chis lu­ce­ro­ku­na, si­min­man­ta­ña­taq­mi lloq­sich­kas­qa iskay ñaw­chi fi­lo­yoq espa­da, uyan­pas kasqa chaw­pi pun­chaw­pi inti­pa ru­pay­nin hi­na­raq­mi. 17 Ri­ku­r us­pay­mi ñaw­paq­nin­man wa­ñus­qa hina wi­chiy­kur­qa­ni hi­nap­t in­mi *alleq ma­kin­wan llach­pay­ku­was­pan ni­war­qa: —Ama man­cha­kuy­chu, ñoqam kani punta kaq­pas, qepa kaq­pas 18 chay­na­taq kaw­saq­pas. Wa­ñus­qam kar­qa­ni, ku­nan­mi icha­qa wi­ña-wi­ñay­paq kaw­sach­ka­ni. Ki­ cha­na­paq­pas wich­qa­na­paq­pas mu­nay­cha­ku­nim wa­ñuy­pi chay­na­taq wa­ñus­qa­ku­na­pa kas­qan­pi­pas. 19 Qell­qa­yá ima­pas ri­kus­qay­ki­ku­na­ta, qell­qay­taq­yá kunan kaq­ta­pas chay­ na­taq qepa pun­chaw­ku­na­pi ka­nan­ta­pas. 20 Entien­de­yá qan­chis lu­ce­ro­ku­na *alleq­niy­pi ri­kus­qay­ki­man­ta chay­na­taq qo­ri­man­ta qan­chis me­che­ro­ku­na ri­kus­qay­ki­man­ta­pas. Qan­chis lu­ce­ro­ku­na­qa qan­chis­nin­tin llaq­ta­ku­na­pi iñiq­ku­na­man wi­lla­kuq­ku­nam. Qan­ chis me­che­ro­ku­na ri­kus­qay­ki­ña­taq­mi qan­chis­nin­tin llaq­ta­ku­na­pi iñiq­ku­na.

2173

2

APOCALIPSIS 2

Efeso llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

1 —Efe­so­pi kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Qanchis lucerokunata alleq makinpi hapiykuspan qorimanta qanchis mecherokunapa chawpinpi puriqmi nin kaynata: 2 Ñoqaqa yachanim tukuy rurasqaykitaqa, yachanitaqmi llumpa-llumpayta llamkaspa pacienciayoq kasqaykitapas chaynataq mana allin ruraqkunataqa mana aguantay atisqaykitapas. “*Apostolmi kani” niqkunatapas pruebaspam yacharurqanki llulla kasqankuta. Paykunaqa manam apostolkunachu karqa. 3 Pacienciawanmi ñakarirqanki hinaspam ñoqarayku llumpa-llumpayta llamkarqanki mana pisipaspa. 4 Ichaqa kaymi contraykipi kachkan: Manañam puntata hinañachu kuyawanki. 5 Chaynaqa manaraq wichichkaspa imaynam kasqaykita yuyarispayá huchaykimanta wanakuspa ruray qallariyninpi rurasqaykikunata. Mana chayqa, contraykipi hamuruspaymi mecheroykita qechurusqayki, chaynatamá rurarusaq mana wanakuptikiqa. 6 Ichaqa allintam kayta ruranki, qamqa *Nicolaita sutiyoq runakunapa rurasqantam ñoqa hina cheqninki. 7 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta. Pipas venceqmanqa qosaqmi kawsachikuq sachapa rurunta mikunanpaq. Chay sachaqariki kachkan Diospa huertanpa chawpinpim. 8 —Esmir­na­pi

Esmirna llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Punta kaq, qepa kaq chaynataq wañuspa kawsarimuqmi nin kaynata: 9 Ñoqaqa yachanim ñakarisqaykitapas chaynataq wakcha kasqaykitapas, ichaqa Diospaqqa apum kachkanki. Yachanitaqmi judiom kani niqkunapa insultasusqaykitapas, paykunaqa manam judiochu aswanqa *Satanaspa huñunakuyninmi. 10 Amayá manchakuychu ñakarinaykimantaqa, wakinnikichiktam diablo hinachisunkichik carcelman pruebasunaykichikpaq hinaptinmi ñakarinkichik chunka punchaw. Ichaqa qaqa hina sayaptikiqa wiñay kawsay premiotam qosqayki. 11 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta. Pipas venceqqa manam iskay kaq wañuyta ñakarinqachu. 12 —Per­ga­mo­pi

Pergamo llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Iskay ñawchi filoyoq espadayoqmi nin kaynata: 13 Ñoqaqa yachanim maypim *yachasqaykita, Satanaspa munaychakusqanpim *yachachkanki. Chaywanpas qaqa hina sayaspam qatiwachkanki. Manamá iñiwasqaykitaqa negarqankichu chay Satanaspa yachasqanpi ñoqamanta allin testigakuq Antipas qayllaykichikpi wañuchisqa kachkaptinpas. 14 Ichaqa kay aslla kaqkunam contraykipi kachkan: Hinallam hatallichkanki Balaampa yachachisqanman hina ruraqkunata. Balaanmi umacharqa Balacta Israelpa mirayninkunata huchallichinanpaq. Chaymi Israelpa mirayninkunaqa Taytachakunaman ofrecesqa aychata mikuruspa hinaspa huchapakuspa huchallikururqaku. 15 Kachkantaqmi *Nicolaita sutiyoq runakunapa yachachisqan ruraqkunapas. 16 Chaynaqa huchaykimantayá wanakuy, mana chayqa chaylla qanman hamuruspaymi paykunawan peleasaq simiymanta lloqsiq espadawan. 17 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman

APOCALIPSIS 2​, ​3

2174

Espiritupa nisqanta, pipas venceqmanqa Diospa apachimusqan pakasqa mikuytam mikuchisaq hinaspam qosaq yuraq rumichata. Chay rumichapim mosoq suti qellqasqa kanqa, chaytaqa manam pipas reqsinmanchu aswanqa chaskiqllanmi. 18 —Tia­t i­ra­pi

Tiatira llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Kancharichkaq nina hina ñawiyoq hinaspa lluchkayachisqa bronce hina chakiyoq Diospa Churinmi nin kaynata: 19 Ñoqaqa reqsinim rurasqaykikunatawan kuyakuynikita, iñiynikitawan servikuynikita. Reqsinitaqmi pacienciawan qepa kaq rurasqaykikunaqa punta kaq rurasqaykikunamantapas aswan achkaraq kasqanta. 20 Ichaqa kaymi contraykipi kachkan: Diosmanta willakuqmi kani niq Jezabel warmitam aguantachkanki. Paymi yachachispan pantachin serviqniykunata huchapakuykunapi purinankupaq hinaspa taytachamamachakunaman ofrecesqa aychata mikunankupaq. 21 Jezabelmanqa qorqanim tiempota huchankunamanta wanakunanpaq ichaqa manam munanchu huchapakuyllapi kasqanmanta wanakuyta. 22 Jezabeltaqa kunanpunim llumpayta onqorachisaq, ñakarichisaqtaqmi paywan huchallikuqkunatapas, Jezabel hina manaña wanakuptinkum chaynataqa rurasaq. 23 Wawankutapas wañurachiptiymi llapallan huñunasqa iñiqkuna yachanqaku yuyayninkupas chaynataq sonqonkupas yachaq kasqayta, sapakamamanmi qosqaykichik rurasqaykichikman hina. 24 Wakinnikichik Tiatirapi kaqkunamanñataqmi nikichik: Qamkunaqa Jezabelpa yachachisqantam mana kasukurqankichikchu, manataqmi *Satanaspa pakasqa hatun yachachikuynin nisqankutapas chaskirqankichikchu. Chaymi qamkunamanqa mana huk sasa ruraytapas kamachisqaykichikchu. 25 Qamkunaqa kapusuqnikichiktayá hatalliychik kutimunaykama. 26 Pipas vencespan tukupayninkama munasqayta ruraqmanmi ñoqaqa qosaq atiyta nacionkunata gobiernananpaq, 27 imaynam Taytay ñoqamanpas qowarqa atiyta chaynam paypas gobiernanqa nacionkunata fierro tawnawan hina, allpa manka pakipachkaq hinam paykunataqa castiganqa. 28 Chay venceqmanqa qosaqtaqmi achikyaq lucerotapas. 29 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta.

3

Sardis llaqtapi iñiqkunaman cartasqan

1 —Sar­dis­pi kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Diospa qanchis espiritun espirituyoqmi hinaspa qanchis luceron luceroyoqmi nin kaynata: Ñoqaqa yachanim rurasqaykikunata, “Kawsachkanmi” nichkaptinkupas wañusqa hinam kachkanki. 2 Rikcharispayá wakin kapusuqnikikunata takyachiy, chaykunapas chinkaruchkanñam. Rurasqaykikunatapas manam Diospa munasqanman hinachu tarirqani. 3 Yuyariy uyarispa chaskisqaykita hinaspayá kasukuspa huchaykikunamanta wanakuy. Mana rikchariptikiqa suwa hinam mana yachasqayki horallata hamurusqayki. 4 Sardispiqa kachkanmi iskaykimsallapas pachanku mana qanrachasqakuna, paykunaqa ñoqawanmi purinqaku yuraq pachayoq chaypaq hina kasqankurayku. 5 Pipas venceqkunaqa yuraq pachawan pachachisqam kanqaku, sutinkutapas manam chinkarachisaqchu

2175

APOCALIPSIS 3

wiñay kawsaqkunapa sutin apuntana libromantaqa hinaspam ñoqapa kasqankuta reqsichisaq Taytaypa hinaspa angelninkunapa qayllanpi. 6 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta. 7 —Fi­la­del­fia­pi

Filadelfia llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Kay chuya kaqmi, cheqap kaqmi, Davidpa llaven hatalliqmi, mana pipa wichqanan punku kichaqmi hinaspa mana pipa kichanan punku wichqaqmi nin kaynata: 8 Ñoqaqa yachanim imam rurasqaykita. Punkutam kichaykapuyki, chaytaqa manataqmi pipas wichqanmanchu. Pisi kallpayoq kachkaspapas kasuwarqankim. Manataqmi negawarqankichu. 9 *Satanaspa huñunakuyninpi llullakuspan “Judiom kani” niqkunatapas ñoqam qonqorachisaq qayllaykipi, chaynapim yachanqaku qam kuyasqayta. 10 Pacienciakunaykipaq kamachisqaytam kasuwarqanki, chayraykum ñoqapas waqaychasqayki hamuq sasachakuykunamanta. Chay sasachakuykunaqa hamunqa kay pachapi llapallan runakuna pruebasqa kanankupaqmi. 11 Ñoqaqa utqaymanmi hamusaq. Kapusuqnikitayá takyachiy premioykita mana pipas qechusunaykipaq. 12 Pipas venceqtaqa Diosniypa templonpa pilarninta hinam rurasaq, chaynata ruraptiyqa manañam chaymanta lloqsinqachu. Paypim qellqasaq Diosniypa sutinta, qellqasaqtaqmi mosoq Jerusalen llaqtapa sutintapas. Chay llaqtaqa hanaq pachamantam uraykamunqa. Qellqasaqtaqmi mosoq sutiytapas. 13 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta. 14 —Lao­di­cea­pi

Laodicea llaqtapi kaq iñiqkunaman cartasqan

kaq ño­qa­man­ta wi­lla­kuq­man­yá qell­qay kay­na­ta:

Cheqap kaq, cheqap niq, allin testigo kaq hinaspa Diospa unanchasqan kamachiqmi nin kaynata: 15 Ñoqaqa yachanim tukuy rurasqaykita, manam chirichu nitaq rupaqchu kanki. ¡Ima allinchá kanman rupaq kaptikiqa otaq chiri kaptikiqa! 16 Mana chiri nitaq rupaq kaspa qonilla kasqaykimantam vomitarusqayki. 17 Qanmi ninki: “Apum kani, apuyarunim, manam imatapas munaniñachu” nispa, ichaqa manam musyakunkichu llakipayaypaq, mana imayoq, wakcha ñawsa hinaspa qalalla kasqaykita. 18 Chaynaqa ñoqam consejayki ninapi chuyanchasqa qorita rantiwaspayki cheqap apu kanaykipaq. Yuraq pachatapas rantiwaspaykiyá chaywan pachakuspa penqaynikita tapakuy, rantiwaytaqyá ñawi hampitapas ñawikiman sutuchikuspa qawakunaykipaq. 19 Ñoqaqa qaqchaspaymi castigani llapallan kuyasqaykunataqa. Chaynaqa tukuy sonqoykiwanyá huchaykikunamanta wanakuy. 20 Qawarimuway, ñoqaqa punkupi sayaspaymi takachkani. Pipas qayakuyniyta uyarispan punkuta kichaykuwaptinqa yaykuspaymi paywan mikusaq, chaynataqmi paypas ñoqawan mikunqa. 21 Pipas venceqtaqa ñoqawan kuskatam tiyachisaq tiyanaypi, chaynam ñoqapas vencesqayrayku Taytaywan kuska tiyarqani tiyananpi. 22 Uyariwaqniykunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman Espiritupa nisqanta.

APOCALIPSIS 4​, ​5

2176 Hanaq pachapi Diosta adorasqankumanta

4

1   Chay­man­tam ri­ku­r ur­qa­ni hanaq pa­cha­pi punku ki­cha­ra­yach­kaq­ta hi­nap­ tin­mi chay cor­ne­ti­lla­pa punta wa­qay­nin­pi hina ni­war­qa: —Se­qa­muy kay­man, ñoqam qa­wa­chis­qay­ki kay­ku­na­pa qe­pan­man imam su­ce­ de­ku­nan­man­ta —nispa. 2 Chay­pu­ni­llam ri­ku­ri­rur­qa­ni Espi­ri­tu­pa kall­pan­chas­qan hi­nas­pam ri­ku­rur­qa­ni hanaq pa­cha­pi ti­ya­na­ta, chay­pi­qa Dios­mi ti­yach­kas­qa. 3 Chay ti­ya­na­pi tiyaq Dios­qa rik­cha­kur­qa jaspe alha­ja ru­mi­man­wan cor­na­li­na nis­qan­ku alha­ja ru­mi­man­mi. Ti­ya­nan­pa mu­yu­ riq­nin­pi­ña­taq­mi chi­ra­pa kach­kas­qa esme­ral­da alha­ja rumi hina lli­pi­pi­pich­kaq. 4 Chay ti­ya­nan­pa mu­yu­riq­nin­pim ri­kur­qa­ni iskay chun­ka ta­wa­yoq ti­ya­na­ku­na­ta­wan, chay­pim ti­yach­kas­qa­ku iskay chun­ka ta­wa­yoq *ancia­no­ku­na, pay­ku­na­qa kach­kas­qa yuraq pa­ cha­yoq­ka­mam hi­nas­pa uman­pi qo­ri­man­ta co­ro­na­yoq­ka­mam. 5 Dios­pa ti­ya­nan­man­tam lloq­si­mur­qa llip­yan­tin ra­yo­ku­na hi­nas­pa qa­pa­riy­ku­na. Ti­ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pi­ña­taq­mi ru­pach­kas­qa qan­chis achki­ku­na. Chay­ku­na­qa­ri­ki Dios­pa qan­chis­nin­tin espi­ri­tun­mi. 6 Ti­ ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pi­ña­taq­mi kach­kas­qa cris­tal hina chu­yay-c­hu­yay lamar qocha. Dios­pa ti­ya­nan­pa chaw­pin­pi­wan mu­yu­riq­nin­pi­ña­taq­mi kach­kas­qa tawa ani­mal­ku­na, chay ani­mal­ku­na­qa kasqa qe­pan­pi hi­nas­pa ñaw­paq­nin­pi achka­lla­ña ña­wi­yoq­mi. 7 Punta kaq ani­mal­mi rik­cha­kur­qa leon­man, huk­nin­ña­taq­mi rik­cha­kur­qa no­vi­llo­man, kimsa kaq­ ña­taq­mi kasqa runa hina uya­yoq, tawa kaq­ña­taq­mi rik­cha­kur­qa pa­wach­kaq *agui­la­man. 8 Chay ta­wan­tin ani­mal­ku­na­qa kasqa soqta ra­pra­yoq­ka­mam, ra­pran­ku­na­pi­ña­taq­mi kasqa ha­wan­pi ukun­pi ña­wi­lla­ña, pay­ku­nam tuta pun­chaw mana sa­may­kus­pa nir­qa­ku:

Chuyam, chuyam, chuyam tukuy atipayniyoq Señor Diosqa. Payllam ñawpaq kaqpas, kunan kaqpas chaynataq hamuq kaqpas. 9 Wi­ña-wi­ñay­paq

kaw­saq­man otaq ti­ya­nan­pi kaq Dios­man chay ani­mal­ku­ na sapa kuti ado­ras­pa hi­nas­pa yu­pay­chas­pa gra­cias­ta qop­tin­ku­ña­taq­mi 10 iskay chun­ka ta­wa­yoq *ancia­no­ku­na wi­ña-wi­ñay­paq kaw­saq­pa otaq ti­ya­nan­pi kaqpa qay­llan­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa­ku hi­nas­pam co­ro­nan­ku­ta qay­llan­man chu­ray­kus­pan­ ku ado­rar­qa­ku, pay­ku­nam nir­qa­ku:

11 Señor

5

Diosllayku, qamllam kanki tukuy atipayniyoq adorana hinaspa yupaychana Diosqa. Qanmi unancharqanki tukuy ima kaqkunataqa. Munaynikiman hina unanchaptikim kachkan tukuy imakunaqa. Wankusqa libromantawan Carneromanta

1   Chay hatun ti­ya­na­pi ti­yaq­pa *alleq­nin­pim ri­kur­qa­ni wan­kus­qa li­bro­ta ha­wan­pi-u­kun­pi qell­qas­qa­ta hi­nas­pa qan­chis *se­llo­wan se­lloy­kus­pa wich­ qas­qa­ta. 2 Ri­kur­qa­ni­taq­mi atiy­ni­yoq angel qa­pa­ris­pan ta­pu­kuq­ta­pas, paymi nirqa: —¿Ya­qa­chum pipas kan­man kay li­bro­pi *se­llos­qa kaqta pa­ki­rus­pan ki­cha­ruq? —nispa.

2177

APOCALIPSIS 5

3 Icha­qa

manam hanaq pa­cha­pi­pas nitaq kay pa­cha­pi­pas nitaq uku pa­cha­pi­pas kar­qa­chu chay li­bro­ta ki­chay­kuy atiq­qa nitaq qa­way­kuq­lla­pas. 4 Chay­mi ñoqa ancha­ta wa­qar­qa­ni chay li­bro­ta ki­chay­ku­nan­paq, leey­ku­nan­paq hi­nas­pa qa­way­ ku­nan­paq mana pipas kap­tin. 5 Chay­mi huk­nin *ancia­no ni­war­qa: —Ama wa­qay­chu, leon­wan su­ti­chas­qa Juda ayllu­man­ta kaq Rey Da­vid­pa mi­ ray­nin­mi li­bro­pa qan­chis *se­llon­ta pa­kis­pan ki­cha­nan­paq ven­ce­run­ña —nispa. 6 Hi­nap­tin­mi Dios­pa ti­ya­nan­pa chaw­pin­pi hi­nas­pa tawa ani­mal­ku­na­pa chaw­pin­pi hi­nas­pa *ancia­no­ku­na­pa chaw­pin­pi ri­ku­rur­qa­ni car­ne­ro­ta wa­ñu­chis­qa hina rik­chay­ ni­yoq sa­yach­kaq­ta. Chay Car­ne­ro­qa kach­kas­qa qan­chis waq­ra­yoq­mi hi­nas­pa qan­chis ña­wi­yoq­mi. Chay ña­win­ku­na­qa tukuy kay pa­cha­man ka­chas­qa Dios­pa qan­chis espi­ri­tun­ ku­nam. 7 Chay Car­ne­ro ha­mu­rus­pan­mi li­bro­ta chas­kiy­kur­qa ti­ya­na­pi tiyaq Dios­pa *alleq ma­kin­man­ta. 8 Li­bro­ta chas­kiy­kup­tin­ña­taq­mi tawan ani­mal­ku­na iskay chun­ka ta­wa­yoq *ancia­no­ku­na­pi­wan qon­qo­ra­kuy­kur­qa­ku *Car­ne­ro­pa qay­llan­pi. Lla­pa­llan ancia­no­ku­na­qa arpa­yoq­ka­mam apach­kas­qa­ku incien­so hun­ta­yoq qo­ri­man­ta ta­zon­nin­ku­ta. Chay incien­ so­qa Dios­man iñiq­ku­na­pa ma­ña­kuy­nin­mi. 9 Pay­ku­nam ta­kir­qa­ku kay mosoq ta­ki­ta: *Sellosqanta pakispa libro kichaqqa qamllam kanki. Qamqa wañuchisqam karqanki. Diospaqmi runakunata yawarnikiwan rantirqanki llapallan llaqtakunamanta, tukuy idioma rimaqkunamanta, ayllukunamanta hinaspa nacionkunamanta. 10 Diosniykupaqmi munaychakusqantawan *sacerdotekunataña rurarurqanki. Kay pachapi gobiernanankupaqmi chaynataqa rurarurqanki. 11 Ri­ku­r us­pay­ña­t aq­mi

uya­rir­qa­ni Dios­pa ti­ya­nan­pa mu­yu­riq­nin­pi achka­lla­ña angel­ku­na­pa, ani­mal­ku­na­pa hi­nas­pa *ancia­no­ku­na­pa nis­qan­ta. Pay­ku­na­qa kasqa achka-ach­ka wa­ra-wa­ran­qan­tin­mi. 12 Pay­ku­nam qa­pa­ris­pa nir­qa­ku: Wañuq *Carnerollatam nichwanqa “Qamllam kanki atiyniyoqqa apuqa, yachayniyoqqa hinaspa kallpasapaqa. Qamllatam yupaychaymankuqa, adoraymankuqa hinaspa alabaymankuqa.” 13 Dios­pa

tukuy ima unan­chas­qan­ku­na­pas otaq hanaq pa­cha­pi, kay pa­cha­pi, uku pa­cha­pi hi­nas­pa lamar qo­cha­pi kaq­ku­na­pas kay­na­tam nir­qa­ku: Tiyananpi tiyaq Diostayá *Carnerotawan Wiña-wiñaypaq adorasun, yupaychasun, hatunchasun hinaspa kallpasapapaq hapisun. 14 Tawa ani­mal­ku­na­ña­t aq­mi nir­qa­ku: —¡Amén! —nispa. Iskay chun­ka ta­wa­yoq *ancia­no­ku­na­ña­taq­mi qon­qo­ra­kuy­kus­pa ado­rar­qa­ku.

APOCALIPSIS 6

6

2178 Qanchis sellokunamanta

1   Re­ve­la­cion­niy­pi qan­chis *se­llo­man­ta punta kaq se­llo­ta *Car­ne­ro ki­chay­ kup­tin­mi chay tawa ani­mal­pa huk­nin rayo hina qa­pa­rir­qa: —Hamuy —nispa. 2 Ri­kur­qa­ni­t aq­mi huk yuraq ca­ba­llo­t a­pas. Si­lla­kuq­nin­mi kasqa fle­cha­na­yoq. Pay­man co­ro­na­ta qoy­kup­tin­kum lloq­sir­qa ven­ces­tin aswan­raq ven­ce­nan­paq. 3 Iskay kaq *se­llo­t a *Car­ne­ro ki­chay­kup­t in­ña­t aq­mi iskay kaq ani­mal nirqa: —Hamuy —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi lloq­si­ra­mur­qa huk­nin ca­ba­llo, chay ca­ba­llo­qa kasqa pukam. Si­lla­kuq­nin­man­mi atiy­ta qoy­kur­qa­ku kay pa­cha­man­ta haw­ka­yay­ta qe­chu­nan­ paq chay­mi llapa ru­na­ku­na wa­ñu­chi­na­kur­qa­ku. Pay­man­qa qor­qa­ku­taq­mi hatun espa­da­ta­pas. 5 Kimsa kaq se­llo­t a *Car­ne­ro ki­chay­kup­t in­ña­t aq­mi kimsa kaq ani­mal nirqa: —Hamuy —nispa. Hi­nap­tin­mi qa­wa­ris­pay ri­ku­r ur­qa­ni huk yana ca­ba­llo­ta, si­lla­kuq­nin­mi ha­pich­ kas­qa huk ba­lan­za­ta. 6 Chay­mi tawa ani­mal­ku­na­pa chaw­pin­man­ta qa­ya­ka­mur­qa: —Huk kilo tri­gom jor­nal­pa cha­nin qoll­qe­paq. Kimsa kilo ce­ba­dam jor­nal­pa cha­nin qoll­qe­paq. Icha­qa amam usu­chin­ki­chu acei­te­ta­wan vi­no­ta­qa —nispa. 7 Tawa kaq *se­llo­ta *Car­ne­ro ki­chay­kup­tin­ña­taq­mi tawa kaq ani­mal qa­ya­ka­mur­qa: —Hamuy —nispa. 8 Hi­nap­tin­mi qa­wa­ris­pay ri­ku­rur­qa­ni qellu ca­ba­llo­ta, si­lla­kuq­nin­pa su­tin­mi kasqa Wañuy, qepan qa­tiq­ña­taq­mi kasqa wa­ñus­qa­ku­na­pa kas­qan­pi mu­nay­cha­kuq. Pay­ man­mi atiy­ta qoy­kur­qa­ku kay pa­cha­pa tawa kaq par­ten ru­na­ku­na­ta guer­ra­wan, yar­qay­wan, onqoy­wan hi­nas­pa kay pa­cha­pi monte ani­mal­ku­na­wan wa­ñu­chi­nan­paq. 9 Pich­qa kaq *se­llo­t a *Car­ne­ro ki­chay­kup­t in­ña­t aq­mi *altar­pa si­k in­pi ri­ku­r ur­qa­ ni Dios­pa pa­la­bran­ta wi­lla­kus­qan­ku­ray­ku wa­ñuq­ku­na­ta. 10 Pay­ku­nam qa­pa­ris­pa nir­qa­ku: —Chuya kaq hi­nas­pa pro­me­tes­qay­ki­ku­na cum­pliq Señor ¿hay­ka­pi­ka­ma­taq wa­ñu­chi­was­qan­ku­man­ta mana juz­gan­ki­chu hi­nas­pa mana ven­ga­kun­ki­chu kay pa­cha­pi *ya­chaq­ku­na­ta? —nispa. 11 Sa­pa­ka­ma­man yuraq pa­cha­ku­na­t a qoy­kus­pam nir­qa­ku: —Aslla­ta­pas su­yay­kuy­chik­raq­yá Cris­to­ta ser­viq­ma­si­ki­chik waw­qe-pa­ni­ku­na qam­ku­na hina wa­ñu­chis­qa ka­nan­ku­ka­ma —nispa. 12 Soqta kaq *se­llo­t a *Car­ne­ro ki­chay­kup­t in­ña­t aq­mi karqa hatun tem­blor. Intim tu­ta­ya­r ur­qa luto pacha hina, ente­ron ki­lla­ña­taq­mi ri­ku­ri­rur­qa yawar hina. 13 Cie­ lo­pi lu­ce­ro­ku­na­pas kay pa­cha­man­mi wi­chiy­ka­mur­qa wayra tas­pip­tin llu­llu higos wi­chich­kaq hina. 14 Cie­lo­ku­na­pas papel wan­kus­qa hina chin­ka­rup­tin­mi orqo­ ku­na­wan isla­ku­na­pas maymi kas­qan­man­ta ku­y u­chis­qa ka­rur­qa. 15 Kay pa­cha­pi hatun ka­ma­chi­kuq­ku­na­pas pa­ka­ku­r ur­qa­kum ma­chay­ku­na­pi, orqo­ku­na­pi hi­nas­pa qa­qa­ku­na­pa chaw­pin­pi, pa­ka­ku­r ur­qa­taq­mi ha­tun­cha­kuq­ku­na­pas, apu­ku­na­pas, ca­pi­tan­ku­na­pas, atiy­ni­yoq­ku­na­pas, lla­pa­llan sir­vien­te­ku­na­pas chay­na­taq libre kaq­ku­na­pas. 16 Pay­ku­nam orqo­ku­na­ta­wan qa­qa­ku­na­ta nir­qa­ku: —Ti­ya­nan­pi tiyaq Dios­man­ta­wan *Car­ne­ro­pa pi­ña­kuy­nin­man­ta pa­kay­ku­wa­ nay­ki­ku­paq­yá tu­ñiy­ka­muy. 17 Cas­ti­ga­nan ha­tu-ha­tun pun­chaw­mi cha­ya­ra­mun. ¡Piraq chay­ta­qa aguan­tan­man! —nispa.

2179

APOCALIPSIS 7

Israel ayllukunapi señalasqa kaqkunamanta

7

1   Chay­man­tam ri­kur­qa­ni tawa angel­ku­na­ta kay pa­cha­pa tawan esqui­nan­ku­ na­pi sa­yach­kaq­ta, pay­ku­nam way­ra­ta har­kach­kas­qa kay pa­cha­man­pas, lamar qo­cha­man­pas chay­na­taq ima sa­cha­man­pas mana way­ra­mu­nan­paq. 2 Ri­kur­qa­ni­ taq­mi huk angel­ta­pas inti­pa qes­pi­mu­nan law­man­ta ha­much­kaq­ta, payqa kaw­saq Dios­pa se­ña­la­nan *se­llon­tam ha­pich­kas­qa. Chay­mi kay pa­cha­ta­wan lamar qo­cha­ta da­ña­nan­paq kaq atiy­ni­yoq tawa angel­ku­na­ta qa­pa­ris­pan chay angel nirqa: 3 —Dios­pa ser­v iq­nin­ku­na­t a urkun­pi *se­llo­wan ma­na­raq mar­kach­kap­t iy­ku­qa ama­raq­yá da­ñay­chik­chu allpa­ta­pas, lamar qo­cha­ta­pas nitaq sa­cha­ku­na­ta­pas. 4 Chay­mi uya­rir­qa­ni lla­pa­llan Israel ayllu­ku­na­man­ta se­ña­las­qa­ku­na­qa pa­chak tawa chun­kan ta­wa­yoq wa­ran­qa kas­qan­ta. 5-8 Chun­ka iskay­ni­yoq wa­ran­qam karqa Juda ayllu­man­ta, chun­ka iskay­ni­yoq wa­ran­qa­ka­ma­taq­mi karqa Ruben ayllu­man­ ta­pas, Gad ayllu­man­ta­pas, Aser ayllu­man­ta­pas, Nef­ta­liy ayllu­man­ta­pas, Ma­na­ses ayllu­man­ta­pas, Si­meon ayllu­man­ta­pas, Leviy ayllu­man­ta­pas, Isa­car ayllu­man­ta­pas, Za­bu­lon ayllu­man­ta­pas, Josey ayllu­man­ta­pas chay­na­taq Ben­ja­min ayllu­man­ta­pas.

9 Chay­man­t am

Yuraq pachawan achkallaña pachasqakunamanta

ri­kur­qa­ni achka­lla­ña ru­na­ku­na­ta lla­pa­llan na­cion­ku­na­man­ta, ayllu­ku­na­man­ta, cas­ta­ku­na­man­ta hi­nas­pa tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­na­man­ta. Pay­ku­na­qa sa­yach­kas­qa­ku hatun ti­ya­na­pa ñaw­paq­nin­pim hi­nas­pa *Car­ne­ro­pa qay­llan­pim. Achka-ach­ka­lla­ña kap­tin­kum mana pipas yu­pay­ta atir­qa­chu. Yuraq pa­cha­wan pa­chas­qa­ka­ma kas­pam sa­pa­ka­ma ha­pir­qa­ku pal­me­ra­pa kall­man­ta. 10 Lla­pa­llan­kum qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: Salvacionninchikqa tiyananpi tiyaq Diosninchikmantam hinaspa *Carneromantam. 11 Lla­pa­llan

angel­ku­nam sa­yach­kas­qa­ku Dios­pa ti­ya­nan­pa, *ancia­no­ku­na­pa hi­nas­pa tawa ani­mal­ku­na­pa mu­y u­riq­nin­pi. Chay angel­ku­nam Dios­pa ti­ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pi qon­qo­ran­pa ku­muy­kus­pan­ku payta ado­rar­qa­ku:

12 ¡Amén!

Yachayniyoq kasqanraykuyá Diosninchikta hatunchasunchik hinaspa adorasunchik. Atipayninmantawan kallpanmantayá wiña-wiñaypaq graciasta qosunchik hinaspa yupaychasunchik. Amén.

13 Hi­nap­t in­mi

huk­nin *ancia­no ta­pu­war­qa: —¿Pi­ku­na­taq kay yuraq pa­cha­yoq­ku­na­qa? ¿May­man­ta­taq ha­mur­qa­ku? —nispa. 14 Ño­qa­ña­t aq­mi nir­qa­ni: —Se­ñor­lláy, qanmi ya­chan­ki —nispa. Chay­mi pay­ña­taq ni­war­qa:

APOCALIPSIS 7​-​9

2180

—Pay­ku­na­qa ha­tu-ha­tun ña­ka­riy­man­ta ha­muq­ku­nam hi­nas­pa pa­chan­ku­ta­pas taq­sas­pa *Car­ne­ro­pa ya­war­nin­wan yu­raq­ya­chiq­ku­nam. 15 Chay­ray­kum pay­ku­ na­qa Dios­pa ti­ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pi kach­kan­ku hi­nas­pam tuta pun­chaw payta ser­vich­kan­ku tem­plon­pi. Ti­ya­nan­pi tiyaq Dios­ña­taq­mi karpa hina har­kay­kun­qa. 16 Pay­ku­na­qa ma­na­ñam yar­qay­man­ta­pas, ya­ku­man­ta­pas kan­qa­ku­ña­chu, ni­taq­ mi inti­pas nitaq ima ru­pay­pas ru­pan­qa­ña­chu. 17 Dios­pa ti­ya­nan­pa chaw­pin­pi kaq *Car­ne­rom pay­ku­na­ta­qa har­kan­qa ove­ja­ku­na­ta mi­chich­kaq hina, pay­ku­na­ta­qa kaw­ sa­chi­kuq ya­ku­ku­na­man­mi, pu­san­qa. Wa­qas­qan­ku we­qen­ku­ta­pas Dios­ñam pi­chan­qa.

8

Qanchis kaq sellomantawan incienso qontichinamanta

1   Li­bro­pa qan­chis kaq *se­llon­ta *Car­ne­ro ki­cha­rup­tin­ña­taq­mi hanaq pa­cha­ pi upa­lla­lla ka­rur­qa­ku yaqa media hora. 2 Chay­man­tam ri­kur­qa­ni qan­chis angel­ku­na­ta Dios­pa qay­llan­pi sa­yach­kaq­ta, pay­ku­na­man­mi qosqa karqa qan­chis cor­ne­ti­lla­ku­na. 3 Hi­nap­tin­mi huk angel qo­ri­man­ta qon­ti­chi­na­yoq ha­mus­pan *altar­pa waq­tan­pi sa­yay­kur­qa, pay­man­mi qoy­kur­qa­ku achka incien­so­ta iñiq­ku­na­pa ma­ña­ kuy­nin­man ya­pay­kus­pan qo­ri­man­ta altar­pa ha­wan­pi ka­ña­nan­paq. Chay altar­qa kach­kas­qa Dios­pa ti­ya­nan­pa ñaw­paq­nin­pim. 4 Chay ka­ñas­qan­pa qos­niy­nin­mi Dios­man cha­ya­rur­qa iñiq­ku­na­pa ma­ña­kuy­nin­wan kuska. 5 Chay ha­pis­qan qon­ti­chi­na­man altar­ pa ha­wan­man­ta nina san­sa­ta angel hi­nay­kus­pan­mi kay pa­cha­man wi­ku­tiy­ka­mur­qa hi­nap­tin­mi ra­yo­ku­na, qa­pa­riy­ku­na hi­nas­pa llip­yay­ku­na tem­blor­pi­wan ka­rur­qa.

6 Cor­ne­t i­lla­yoq­ka­ma

Cornetillakunamanta

chay qan­chis angel­ku­nam cor­ne­ti­llan­ku­ta alis­tar­qa­ku

to­ca­nan­ku­paq. 7 Punta kaq angel cor­ne­ti­llan­ta to­cay­kup­tin­mi ya­war­wan cha­pus­qa ni­na­yoq runtu para kay pa­cha­man cha­ya­ra­mur­qa, chay­mi ru­pa­rur­qa kay pa­cha­pa kimsa kaq par­ ten, ru­pa­rur­qa­taq­mi sa­cha­ku­na­pa hi­nas­pa qe­wa­ku­na­pa kimsa kaq par­ten­pas. 8 Iskay kaq angel cor­ne­t i­llan­t a to­cay­kup­t in­ña­t aq­mi lamar qo­cha­man wis­chus­qa ka­r ur­qa ru­pach­kaq ha­tu-ha­tun orqo hina, hi­nap­tin­mi lamar qo­cha­pa kimsa kaq par­ten ya­war­ya­rur­qa. 9 Chay­mi lamar qo­cha­pi kaw­saq ani­mal­ku­na­man­ta kimsa kaq parte wa­ñu­rur­qa, chin­ka­r ur­qa­taq­mi bu­que­ku­na­man­ta kimsa kaq par­te­pas. 10 Kimsa kaq angel cor­ne­t i­llan­t a to­cay­kup­t in­ña­t aq­mi cie­lo­man­t a wi­chiy­ka­mur­ qa ru­pach­kaq nina hina ha­tu-ha­tun lu­ce­ro. Chay lu­ce­ro­qa ma­yu­ku­na­pa hi­nas­pa puk­y u­ku­na­pa kimsa kaq par­ten­pa ha­wan­man­mi wi­chiy­ka­mur­qa. 11 Lu­ce­ro­pa su­tin­qa kasqa Qat­qem chay­mi chay ya­ku­ku­na­pa kimsa kaq par­ten qat­qe­ya­rur­qa, achka ru­na­ku­nam wa­ñu­r ur­qa­ku chay qatqe ya­ku­ta to­ma­rus­pan­ku. 12 Tawa kaq angel cor­ne­t i­llan­t a to­cay­kup­t in­ña­t aq­mi inti­pa, ki­lla­pa hi­nas­pa lu­ ce­ro­ku­na­pa kimsa kaq par­ten da­ñas­qa ri­ku­ri­r ur­qa. Chay­ku­na­pa kimsa kaq par­ten tu­ta­ya­r up­tin­mi ma­na­ña achkir­qa­chu pun­chaw­pas nitaq tu­ta­pas. 13 Ri­ku­r ur­qa­ni­t aq­mi huk angel­t a­pas cie­lo­pa chaw­pin­t a pa­wach­kaq­t a, paymi qa­pa­rir­qa: —¡Ay! ¡Ay! ¡Ay! ¡Imay­na­raq kanqa kay pa­cha­pi kaq­ku­na, kimsa angel­ku­na­pas cor­ne­ti­llan­ta to­cay­kup­tin­qa —niqta. 1   Pich­qa kaq angel cor­ne­ti­llan­ta to­cay­kup­tin­ña­taq­mi lu­ce­ro­ta ri­kur­qa­ni cie­ lo­man­ta kay pa­cha­man wi­chiy­ka­muq­ta, chay Lu­ce­rom uku pa­cha­pa lla­ven­ta chas­kir­qa. 2 Chay uku pa­cha­ta ki­chay­kup­tin­mi qos­ni­ri­ra­mur­qa ha­tu-ha­tun hor­no­man­

9

2181

APOCALIPSIS 9

ta hina, chay qos­nim tu­ta­ya­ra­chir­qa inti­ta­wan cie­lo­ta. 3 Chay qos­ni­man­ta aqar­way uru­ku­na lloq­si­ra­mus­pan­mi kay pa­cha­man mas­ta­ri­kur­qa, chay­ku­na­qa kasqa atoq-a­toq­ ku­na hina ka­chu­kuq­mi. 4 Chay­ku­na­taq­mi ka­ma­chis­qa karqa kay pa­cha­pi qo­ra­ku­na­ta, ima­pas verde kaq­ku­na­ta hi­nas­pa sa­cha­ku­na­ta mana mi­ku­nan­paq, ka­ma­chis­qa­qa karqa Dios­pa *se­llon­wan urkun­pi mana mar­cas­qa ru­na­ku­na­lla­ta ka­chu­nan­paq­mi. 5 Ka­ ma­chis­qa­qa karqa ma­na­taq­mi ru­na­ku­na wa­ñu­chi­nan­paq­chu aswan­qa pich­qa ki­llan­tin ka­chus­pa ña­ka­ri­chi­na­llan­paq­mi. Chay ka­chus­qan­ku­pa na­nay­nin­qa karqa atoq-a­toq­pa ka­chu­kuy­nin hinam. 6 Chay pun­chaw­ku­na­qa ru­na­ku­nam wa­ñuy­ta mas­kan­qa icha­qa manam ta­rin­qa­ku­chu, wa­ñuy­ta mu­nas­pan­ku­pas manam wa­ñun­qa­ku­chu. 7 Chay aqar­way­ku­na­qa kasqa guer­ra­paq alis­t as­qa ca­ba­llo­ku­na hinam. Uman­ pim kasqa qo­ri­man­ta co­ro­na hina, uyan­ña­taq­mi kasqa ru­na­pa uyan hina. 8 Chuk­chan­mi kasqa war­mi­pa chuk­chan hina, ki­r un­ña­t aq­mi kasqa 9 Qas­qon­ku har­kaq­ña­taq­mi kasqa fier­ro­man­ta har­ka­chi­ku­na hi­na­raq, ra­pran­ku­pa qa­pa­riy­ nin­ña­taq­mi kasqa ca­ba­llo­ku­na­pa aysas­qan guer­ra­man riq car­re­ta­ku­na hi­na­raq. 10 Chu­pan­ku­ña­t aq­mi kasqa atoq-a­toq hina ka­chu­kuq, chay­na­qa karqa chay­wan ka­chus­pa ru­na­ku­na­ta pich­qa killa ña­ka­ri­chi­nan­paq­mi. 11 Chay aqar­way uru­ ku­na­qa ka­ma­chiq­ni­yoq­mi kar­qa­ku, chay ka­ma­chiq­nin­qa karqa uku pa­cha­pi mu­nay­cha­kuq angel­mi, chay angel­pa su­tin­mi karqa *he­breo ri­may­pi Aba­don, *grie­go ri­may­pi­ña­taq Apo­lion, chay su­ti­qa “chin­ka­chiq” ni­nan­mi. 12 Pa­sa­r ur­qam chay angel­pa punta kaq “¡Ay!” nis­qan­qa. Icha­qa ha­much­kan­mi iskay sa­sa­cha­kuy­ku­na­raq. 13 Soqta kaq angel cor­ne­t i­llan­t a to­cay­kup­t in­ña­t aq­mi uya­r ir­qa­ni qa­ya­kuy­t a. Chay qa­ya­kuy­mi uya­ri­ka­mur­qa Dios­pa qay­llan­pi qori *altar­pa ha­wan­pi tawa waq­ ra­cha­ku­na­pa chaw­pin­man­ta. 14 Chay­mi cor­ne­ti­lla­yoq qan­chis kaq angel­ta nirqa: —Ka­cha­riy Eu­fra­tes Ma­y u­pa pa­tan­pi wa­tas­qa tawa angel­ku­na­ta —nispa. 15 Hi­nap­tin­mi ka­chay­kur­qa chay tawan angel­ku­na­ta chay­na­pi llapa ru­na­ku­na­man­ ta kimsa kaq par­ten­ta wa­ñu­chi­nan­paq. Pay­ku­nam chay ho­ra­paq, chay pun­chaw­paq, chay ki­lla­paq hi­nas­pa chay wa­ta­paq alis­tas­qa kar­qa­ku. 16 Uya­ris­qay­man hi­na­qa ca­ba­ llo­pi si­llas­qa sol­da­do­ku­nam karqa iskay pa­chak wa­ran­qa kuti wa­ran­qa. 17 Re­ve­la­cion­niy­pi­má Chuya Espi­r i­t u qa­wa­chi­war­qa ca­ba­llo­ku­na­pi si­llas­qa­ku­na­ ta. Pay­ku­na­qa qas­qon­tam har­ka­chi­kus­qa nina hina puka har­ka­chi­ku­na­wan, azul har­ka­chi­ku­na­wan hi­nas­pa qellu har­ka­chi­ku­na­wan. Ca­ba­llo­ku­na­qa kasqa leon hina uma­yoq­ku­nam, chay ca­ba­llo­ku­na­pa si­min­man­tam lloq­si­mur­qa nina, qosni hi­nas­pa azu­fre. 18 Ru­na­ku­na­pa kimsa kaq par­ten­mi wa­ñu­rur­qa chay ca­ba­llo­ku­ na­pa si­min­man­ta lloq­si­muq kimsa cas­ti­go­wan otaq ni­na­wan, qos­ni­wan hi­nas­pa azu­fre­wan. 19 Chay ca­ba­llo­ku­na­pa kall­pan­qa kasqa si­min­pi­wan chu­pan­pim. Chay chu­pan­ku­na­qa kasqa cu­le­bra­ku­na hina uma­yoq­mi, chay­wan­mi ka­chu­kuq. 20 Chay cas­ti­go­ku­na­man­ta llup­tiq ru­na­ku­na­pas ma­na­taq­mi wa­na­kur­qa­ku­chu mana allin­ku­na ru­ray­nin­ku­man­ta­qa. Ma­na­má wa­na­kur­qa­ku­chu de­mo­nio­ku­na ado­ray­ man­ta nitaq qo­ri­man­ta, qoll­qe­man­ta, bron­ce­man­ta, ru­mi­man­ta hi­nas­pa ku­llu­man­ta tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na ado­ray­man­ta­pas. Chay tay­ta­cha-ma­ma­cha­ku­na­qa manam ri­ku­kun­chu, manam uya­ri­kun­chu, ma­na­taq­mi pu­rin­chu. 21 Chay ru­na­ku­na­qa ma­na­ taq­mi wa­na­kur­qa­ku­chu ru­na­ku­na wa­ñu­chis­qan­ku­man­ta­pas, lay­qa­kus­qan­ku­man­ta­pas, hu­cha­pa­kus­qan­ku­man­ta­pas nitaq su­wa­kus­qan­ku­man­ta­pas.

APOCALIPSIS 10​, ​11

2182 Angelmantawan librochamanta

10

1   Ri­kur­qa­ni­taq­mi huk atiy­ni­yoq angel­ta hanaq pa­cha­man­ta uray­ka­muq­ta, payqa kasqa pu­yu­wan pa­chas­qam hi­nas­pa uman­pi chi­ra­pa­yoq­mi. Uyan­pas achki­rir­qa inti hi­na­raq­mi, cha­kin­ku­na­ña­taq­mi kasqa ni­na­man­ta pi­lar­ku­na hi­na­raq. 2 Ki­chas­qa li­bro­cha­ta ha­piy­kus­pan­mi *alleq cha­kin­ta chu­ray­kur­qa lamar qo­cha­pa ha­ wan­man, *ichoq cha­kin­ta­ña­taq­mi chu­ray­kur­qa allpa­man. 3 Leon hina qa­pa­rip­tin­mi qan­chis ra­yo­ku­na toq­ya­mur­qa ri­mach­kaq hina. 4 Chay qan­chis ra­yo­ku­na ri­ma­ra­mup­tin­ mi qell­qa­nay­paq­ña kach­kar­qa­ni, icha­qa hanaq pa­cha­man­tam ya­pa­ta­wan qa­ya­mu­war­qa: —Qan­chis­nin­tin ra­yo­ku­na­pa nis­qan­ta­qa ama­raq­yá wi­lla­kuy­chu nitaq qell­qay­ chu —nispa. 5 Lamar qo­cha­pi­wan allpa­pi sayaq angel­ña­taq­mi cielo law­man alleq ma­kin­ta ho­qa­rir­ qa. 6 Wi­ña-wi­ñay­paq kaw­saq­ray­kum otaq cie­lo­ku­na­pas, kay pa­cha­pas, lamar qo­cha­pas chay­na­taq chay­ku­na­pi kaq tukuy ima­pas unan­chaq­ray­kum ju­rar­qa kay­na­ta: —Manam una­mun­qa­ña­chu. 7 Aswan­qa qan­chis kaq angel­pa cor­ne­ti­llan to­ca­nan tiem­po cha­ya­ra­mup­tin­mi Dios­pa pa­kas­qa kaq­nin­ku­na cum­pli­kun­qa, chay­na­qa karqa ser­viq­nin wi­lla­kuq­ku­na­man nis­qan­pi hinam. 8 Hanaq pa­cha­man­t a uya­r is­qay qa­ya­kuy­mi ya­pa­man­t a ni­mu­war­qa: —Ris­pay­ki­yá chay ki­cha­ra­yaq li­bro­cha­ta chas­ki­muy lamar qo­cha­pi­wan allpa­pi sayaq angel­pa ma­kin­man­ta —nispa. 9 Angel­man li­bro­cha­t a mañaq rip­t iy­mi pay­ña­t aq ni­war­qa: —Chas­ki­was­pay­ki mikuy kay li­bro­cha­ta, si­mi­ki­pim kanqa miel hina mis­ki­lla­ ña, wik­say­ki­pi­ña­taq­mi kanqa qat­qe­lla­ña —nispa. 10 Angel­pa ma­kin­man­ta li­bro­cha­ta chas­kiy­kus­pay mi­ku­rup­tiy­mi si­miy­pi­qa karqa miel hina mis­ki­lla­ña, mi­ku­rup­tiy­ña­taq­mi wik­say­pi qat­qe­ya­rur­qa. 11 Hi­nap­tin­mi ni­war­qa: —Ya­pa­ta­wan­mi wi­lla­ku­nay­ki achka­lla­ña ru­na­ku­na­man­ta, na­cion­ku­na­man­ta, tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­na­man­ta hi­nas­pa rey­ku­na­man­ta —nispa.

11

1   Soqos

Iskay testigokunamanta

kaq­lla tu­pu­na va­ra­ta huk kaq­nin qoy­ku­was­pan­mi ni­war­qa: —Dios­pa tem­plon­ta­wan *altar­ta­yá tu­pu­ra­muy, yu­pa­ra­muy­taq­yá chay­ pi ado­raq­ku­na­ta­pas. 2 Icha­qa amam tu­pu­mun­ki­chu tem­plo­pa pa­tion­ta­qa, chay­qa kach­kan mana *judio kaq­ku­na­man qos­qam. Chay chuya llaq­ta­pi­qa pay­ku­nam sa­ rut­yach­kaq hina mu­nay­cha­kun­qa tawa chun­ka iskay­ni­yoq killa. 3 Ñoqam ka­cha­saq iskay tes­ti­goy­ku­na­ta wa­ran­qa iskay pa­chak soqta chun­kan pun­chaw­pu­ni chay­na­pi luto pa­cha­wan hi­na­kuy­kus­pan­ku ño­qa­man­ta wi­lla­ka­mu­nan­ku­paq —nispa. 4 Chay tes­ti­go­ku­na­qa kasqa acei­tu­nas ruruq iskay sa­cha­ku­na hinam otaq Dios­pa qay­llan­pi kaq iskay hatun me­che­ro­ku­na hinam. 5 Pipas pay­ku­na­ta ima­nay­ta­pas mu­ nap­tin­qa si­min­ku­man­ta lloq­si­muq ni­na­wan­mi ene­mi­gon­ku­ta ka­ña­run­qa, chay­na­ta­má wa­ñu­run­qa ima­na­ruy­nin mu­naq­pas. 6 Chay tes­ti­go­ku­na­qa atiy­ni­yoq­mi kasqa pa­ra­ta usya­chi­nan­ku­paq­pas, chay­na­ta­qa usya­chiq­ku Dios­man­ta wi­lla­ku­nan­ku­ka­mam. Pay­ ku­na­qa atiy­ni­yoq­taq­mi kas­qa­ku ya­ku­ta ya­war­ya­ra­chis­pan­ku mu­nas­qan­ku­man hina kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ta tukuy rik­chaq cas­ti­go­ku­na­wan ña­ka­ri­chi­nan­ku­paq­pas. 7 Pay­ku­na wi­lla­kuy­ta tu­ku­rup­tin­ku­ña­taq­mi Man­cha­kuy­paq Ani­mal uku pa­cha­man­ta lloq­si­mus­pa pay­ku­na­pa con­tran­pi guer­ra­ta ru­ran­qa, pay­ku­na­ta ven­ce­rus­pa wa­ñu­ra­chip­tin­ mi 8 cuer­pon­ku­pas hatun llaq­ta­pa ca­llen­ku­na­pi chu­ta­ra­yan­qa. Chay llaq­ta­tam tu­pa­chin­ku

2183

APOCALIPSIS 11​, ​12

So­do­ma­wan hi­nas­pa Egip­to­wan, chay­pi­má Se­ñor­nin­chik­pas cha­ka­tas­qa karqa. 9 Kimsa pun­chaw par­ten­pu­nim ru­na­ku­na llapa ayllu­ku­na­man­ta, tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­ na­man­ta hi­nas­pa llapa na­cion­ku­na­man­ta chay tes­ti­go­ku­na­pa ayan­ta qa­was­pa mana mu­nan­qa­ku­chu pam­pa­nan­ku­ta. 10 Kay pa­cha­pi kaw­saq­ku­na­ña­taq­mi ku­si­kun­qa­ku chay wa­ñuq­ku­na­man­ta, ku­si­kuy­man­tam re­ga­lo­ku­na­ta­pas apa­chi­na­kun­qa­ku, chay­na­ta­qa ru­ran­ qa­ku chay iskay wi­lla­kuq­ku­na ma­na­ña kay pa­cha­pi *ya­chaq­ku­na­ta ña­ka­ri­chis­qan­ray­kum. 11 Icha­qa kimsa pun­chaw par­ten­man­tam chay wa­ñus­qa­ku­na­man yay­ku­r ur­qa Dios­pa ka­cha­mus­qan kaw­sa­chi­kuq espi­ri­tu hi­nap­tin­mi sa­ya­ri­rur­qa­ku, qa­waq­nin­ku­ na­ña­taq­mi ha­tu-ha­tun­ta man­cha­ri­ku­rur­qa­ku. 12 Hi­nap­tin­mi chay iskay tes­ti­go­ku­na hanaq pa­cha­man­ta uya­rir­qa­ku hatun qa­ya­kuy­ta “Se­qa­muy­chik kay­man” niqta. Hi­nap­tin­mi pu­yun­ta­ka­ma se­qa­rur­qa­ku hanaq pa­cha­man ene­mi­gon­ku­na­pas qa­wach­kap­tin. 13 Chay hora nis­yu-nis­yu tem­blor ka­rup­tin­mi tu­ñi­rur­qa llaq­ta­pa chun­ka kaq par­ten, qan­chis wa­ran­qa ru­na­ku­nam wa­ñu­rur­qa chay tem­blor­wan. Wa­ kin­ña­taq­mi ha­tu-ha­tun­ta man­cha­ri­kus­pan­ku hanaq pa­cha­pi kaq Dios­ta ala­bar­qa­ku. 14 Angel­pa iskay kaq “¡Ay!” nis­qan­qa pa­sa­r un­ñam, kimsa kaq sa­sa­cha­kuy­mi icha­qa chay­lla­raq ha­much­kan. Qanchis kaq cornetillamanta

15 Qan­chis kaq angel cor­ne­ti­llan­ta to­cay­kup­tin­ña­taq­mi hanaq pa­cha­man­ta qa­ya­ka­mur­qa:

Kay pachapi gobiernokunaqa Cristopañam. Payñam gobiernanqa wiña-wiñaypaq. 16 Hi­nap­t in­mi

Dios­pa qay­llan­pi iskay chun­ka ta­wa­yoq ti­ya­na­ku­na­pi tiyaq *ancia­ no­ku­na qon­qo­ran­pa ku­muy­kur­qa­ku, Dios­ta ado­ras­pam nir­qa­ku: 17 Señorllayku, graciastam qoykiku. Tukuy Atiyniyoq Diosnillayku, qamqa kunanpas ñawpaqpas hina kaqllam kanki. Qamqa munaychakunaykipaqmi hatun atiyta chaskichkanki. 18 Nacionkunam piñakurunku, ichaqa chayaramunmi punchaw castiganaykipaq. Chayaramunñam hora wañuqkunata juzganaykipaq. Qanmanta willakuq serviqnikikunamanmi pagapunki. Qamllapaq kawsaqkunamanwan respetasuqnikikunamanmi pagapunki. Taksamanpas hatunmanpas llapallanmanmi pagapunki. Kay pacha chinkachiqkunatam chinkachinki. 19 Hi­nap­t in­mi Dios­pa tem­plon hanaq pa­cha­pi ki­cha­kuy­kur­qa, chay­pim kach­ kas­qa *con­tra­to baul­pas. Hi­nap­tin­mi karqa llip­yay­ku­na, qa­pa­riy­ku­na hi­nas­pa ra­yo­ku­na. Tem­blor­mi kay pa­cha­ta tas­pir­qa, qe­pan­ta­ña­taq­mi runtu para cha­yar­qa.

12

Warmimantawan Dragon sutiyoq animalmanta

1   Hanaq pa­cha­pim ri­ku­rur­qa­ni hatun se­ñal­ta: War­mim pa­cha­wan hina inti­ wan pa­chas­qa kach­kas­qa hi­nas­pam sa­ruch­kas­qa ki­lla­ta, uman­pi­ña­taq­mi kach­kas­qa chun­ka iskay­ni­yoq lu­ce­ro­ku­na­man­ta co­ro­na. 2 Chay warmi wik­sa­ya­ku­ rus­pan­mi na­nay­wan qa­yay­ka­cha­kur­qa wa­cha­ku­nan­paq. 3 Ya­pa­ta­wan­mi ri­ku­rur­qa­ni

APOCALIPSIS 12​, ​13

2184

hanaq pa­cha­pi huk se­ñal­ta: *Dra­gon su­ti­yoq hatun puka ani­mal­mi kach­kas­qa qan­chis uma­yoq, chun­ka waq­ra­yoq, sapa uman­ku­na­pim kach­kas­qa huk co­ro­na. 4 Chu­pan­wan aysas­pam cie­lo­man­ta wis­chuy­ka­mur­qa kay pa­cha­man kimsa kaq par­ten lu­ce­ro­ ku­na­ta. *Dra­gon su­ti­yoq ani­mal­ña­taq­mi sa­yach­kar­qa wa­cha­kuy­wan kaq war­mi­pa ñaw­paq­nin­pi, chay­pi­qa sa­yach­kar­qa na­ce­rup­ti­llan wa­wa­chan­ta mi­ku­ru­nan­paq­mi. 5 Chay war­mim wa­cha­ku­rur­qa qari wa­wa­ta. Paymi ka­ma­chin­qa fier­ro taw­na­wan hina hatun atiy­nin­wan lla­pa­llan na­cion­ku­na­ta. Chay wa­wa­ta qe­chu­rus­pam ti­ya­nan­pi tiyaq Dios­man apar­qa­ku. 6 War­mi­ña­taq­mi Dios­pa alis­ta­pus­qan chun­niq­man ayqe­kur­ qa chay­pi wa­ran­qa iskay pa­chak soqta chun­kan pun­chaw uywas­qa ka­nan­paq. 7 Chay­man­t am hanaq pa­cha­pi ha­t u-ha­t un guer­ra ka­r ur­qa. Mi­g uel­mi angel­ nin­ku­na­pi­wan pe­lear­qa dra­gon su­ti­yoq ani­mal­pa con­t ran­pi. *Dra­gon­pas angel­nin­ku­na­pi­wan­mi pe­lear­qa. 8 Icha­qa ven­ce­ra­chi­kup­tin­kum hanaq pa­cha­ pi­qa ma­na­ña sitio kar­qa­chu pay­ku­na­paq. 9 Chay­na­pi­má chay hatun *dra­gon­qa wis­chu­mus­qa karqa. Pay­qa­ri­ki dia­blo­wan hi­nas­pa *Sa­ta­nas­wan su­ti­chas­qa ñaw­paq­man­ta­raq kaq cu­le­bram. Paymi lla­pa­llan kay pa­cha­pi ru­na­ku­na­ta enga­ ñach­kan, paymá kay pa­cha­man­pas wis­chu­mus­qa karqa angel­nin­ku­na­pi­wan. 10 Chay­man­t am hanaq pa­cha­pi huk kaq­nin qa­pa­r ir­qa: —Ku­nan­mi cha­ya­ra­mu­wan­chik Dios­man­ta sal­va­cion, cha­ya­ra­mun­taq­mi Dios­pa atiy­ nin­pas, mu­nay­cha­kuy­nin­pas chay­na­taq Cris­to­pa mu­nay­nin­pas. Waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­pa con­tran­pi tuta pun­chaw Dios­man acu­saq dia­blo­qa ñam wis­chu­ra­chi­ka­mun­ña hanaq pa­ cha­man­ta. 11 Waw­qe-pa­nin­chik­ku­na­qa ven­cer­qa­ku *Car­ne­ro­pa ya­war­nin­wan­mi hi­nas­pa wi­lla­kus­qan­ku pa­la­bra­wan­mi, pay­ku­na­qa ma­na­má wa­ñuy­ta­pas man­cha­kur­qa­ku­chu. 12 Chay­na­qa cie­lo­ku­na, ku­si­kuy­chik­yá, ku­si­kuy­chik­taq­yá chay­pi *ya­chaq­ku­na­pas. ¡Ay! imay­na­raq kanqa kay pa­cha­pi kaq­ku­na­qa! Dia­blo­qa pi­ñas­qa­lla­ñam uray­ka­ra­mun qam­ku­ na­man, pay­qa­ri­ki ya­chach­kan­mi pisi tiem­po­yoq­lla­ña kas­qan­ta —nispa. 13 *Dra­gon su­ti­yoq ani­mal­ña­taq­mi kay pa­cha­man wis­chus­qa kas­qan­ta qa­wa­kuy­kus­ pan qari wawa wa­cha­kuq war­mi­ta qa­ti­ka­char­qa. 14 Hi­nap­tin­mi war­mi­man qoy­kur­qa­ku con­dor­pa ra­pran hina iskay ra­pra­ku­na­ta, chay­ta­qa qoy­kur­qa­ku cu­le­bra­pa qay­llan­man­ta maymi kas­qan chun­niq­man pa­wa­ri­ku­nan­paq­mi, hi­nap­tin chay­pi kimsa wata par­ten uywas­qa ka­nan­paq. 15 Cu­le­bra­ña­taq­mi si­min­man­ta wis­chur­qa mayu hina achka-ach­ka ya­ku­ta chay war­mi­ta apa­ru­nan­paq. 16 Icha­qa allpam ya­na­par­qa war­mi­ta, ki­cha­ri­kuy­kus­ pan­mi mill­pu­rur­qa *Dra­gon­pa wis­chus­qan mayu hina ya­ku­ta. 17 Hi­nap­tin­mi Dra­gon­qa war­mi­pa con­tran­pi pi­ña­ku­rus­pan pa­sar­qa mi­ray­nin­ku­na­pa con­tran­pi pe­leaq otaq Dios­ pa ka­ma­chi­kuy­nin ka­su­kuq­ku­na­pa hi­nas­pa Je­sus­pi iñiq­ku­na­pa con­tran­pi pe­leaq.

13

Manchakuypaq iskay animalkunamanta

1   Chay­man­tam

lamar qo­cha­pa pa­tan­pi sa­yay­kus­pay ri­ku­rur­qa­ni lamar qo­cha­man­ta qan­chis uma­yoq hi­nas­pa chun­ka waq­ra­yoq ani­mal lloq­ si­muq­ta. Sapa waq­ran­pim kasqa huk co­ro­na, uman­ku­na­pi­ña­taq­mi kasqa Dios kamiq su­ti­ku­na. 2 Chay ri­kus­qay ani­mal­qa kasqa utu­r un­gu kaq­llam, cha­kin­ku­ na­ña­taq­mi kasqa uku­ma­ri­pa cha­kin­ku­na kaq­lla, si­min­pas kasqa leon­pa hinam. *Dra­gon­mi qoy­kur­qa atiy­nin­ta­wan go­bier­non­ta hi­nas­pa hatun mu­nay­cha­kuy­ nin­ta. 3 Chay ani­mal­pa huk­nin uman­mi wa­ñu­nan­paq hina tuk­sis­qa karqa, icha­qa sa­no­ya­rup­tin­mi lla­pa­llan kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­na admi­ras­qa­lla­ña chay ani­mal­ ta qa­ti­kur­qa­ku. 4 Chay *Dra­gon­tam ado­rar­qa­ku Man­cha­kuy­paq Ani­mal­man atiy­ta qoy­kus­qan­ray­ku. Ado­rar­qa­ku­taq­mi chay man­cha­kuy­paq ani­mal­ta­pas:

2185

APOCALIPSIS 13​, ​14

—¿Pitaq kay ani­mal hi­na­qa kan­man? ¿Pitaq pay­wan­qa pe­lean­man? —nispa. 5 Chay ani­mal­man­qa qoy­kur­qa­taq­mi atiy­ta­pas tukuy imata Dios­pa con­tran­pi ri­ ma­nan­paq hi­nas­pa tawa chun­ka iskay­ni­yoq killa mu­nay­cha­ku­nan­paq. 6 Chay­na­pim Dios­ta ka­mir­qa, ka­mir­qa­taq­mi paypa su­tin­ta­pas, paypa kar­pan­ta­pas chay­na­taq hanaq pa­cha­pi *ya­chaq­ku­na­ta­pas. 7 Chay ani­mal­man­qa qoy­kur­qa­ku­taq­mi atiy­ta Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­pa con­tran­pi pe­leas­pa ven­ce­ru­nan­paq­pas chay­na­taq kay pa­cha­pi lla­pa­llan ayllu­ku­na­ta, cas­ta­ku­na­ta, tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­na­ta hi­nas­pa na­cion­ku­na­ta ka­ ma­chi­nan­paq­pas. 8 Chay Man­cha­kuy­paq Ani­mal­tam ado­rar­qa­ku lla­pa­llan kay pa­cha­pi *ya­chaq­ku­na otaq *Car­ne­ro­pa kaw­say li­bron­pi sutin mana qell­qas­qa­ku­na. Chay Car­ne­ ro­qa ma­na­raq­pas kay pacha unan­chas­qa kach­kap­tin­mi wa­ñu­nan­paq ci­tas­qa karqa.

9 Uyariwaqniykunaqa

kasukuychikyá. presochasqa kananpaq kaqqa presochasqam kanqa. Espadawan wañuchisqa kananpaq kaqqa espadawanmi wañunqa.

10 Pipas

Chay­na­pim Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­qa pa­cien­cia­yoq hi­nas­pa con­fian­za­yoq ka­nan­ku. 11 Ya­pa­ta­wan­mi ri­kur­qa­ni huk ani­mal­ta kay pa­cha­man­ta wi­cha­rich­kaq­ta. Chay­pam kasqa waq­ran­ku­na car­ne­ro­pa hina, ri­may­nin­ña­taq­mi kasqa *Dra­gon­pa ri­may­nin hina. 12 Punta kaq ani­mal­pa hinam atiy­nin­pas kasqa chay­mi tukuy imata punta kaq ani­mal­paq ru­rar­qa. Lla­pa­llan kay pa­cha­pi kaq ru­na­ku­na­wan­mi ado­ra­chir­qa na­nay­nin­man­ta sa­no­ ya­ruq punta kaq ani­mal­ta. 13 Hatun *mi­la­gro­ku­na­tam ru­rar­qa atiy­nin­ta qa­wa­chi­nan­paq, cie­lo­man­ta­pas wi­chi­chi­mur­qam ni­na­ku­na­ta llapa ru­na­ku­na­pa qay­llan­man. 14 Kay­ku­na­ta punta kaq ani­mal­pa qay­llan­pi ru­ras­qan­wan­mi kay pa­cha­pi llapa ru­na­ku­na­ta enga­ ñar­qa. Ka­ma­chi­kur­qam Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa ima­gen­nin­ta ru­ra­nan­ku­paq, chay ani­mal­qa espa­da­wan tuk­sis­qa kach­kas­pan­pas manam wa­ñur­qa­chu. 15 Chay iskay kaq ani­mal­man­mi atiy­ta qoy­kur­qa­ku punta kaq ani­mal­pa ima­gen­nin­man espi­ri­tu­ta qospa ri­ma­chi­nan­paq hi­nas­pa ima­gen mana ado­raq­ku­na­ta­qa wa­ñu­chi­nan­paq. 16 Chay iskay kaq ani­mal­má lla­pa­llan ru­na­ku­na­ta tak­sa­ta­pas, ha­tun­ta­pas, apu­ta­pas, wak­cha­ta­pas, li­bre­ta­ pas hi­nas­pa sir­vien­te­ta­pas *alleq ma­kin­pi otaq urkun­pi mar­ca­chir­qa, 17 chay­na­pim pipas mana ima­lla­ta­pas ran­tiq­chu ni­taq­mi *ran­ti­kuq­chu, chay­na­ta­qa ru­raq­ku chay ani­mal­pa mar­can mar­ca­yoq­llam otaq chay ani­mal­pa sutin su­ti­yoq­llam otaq su­tin­pa nu­me­ron nu­ me­ro­yoq­llam. 18 Ya­chay­ni­yoq­paq­mi kayqa. Ya­chay­ni­yoq ru­na­qa ani­mal­pa nu­me­ron­ta­yá yu­pa­chun. Paypa nu­me­ron­qa soqta pa­chak soqta chun­kan soq­ta­yoq­mi.

14

Pachak tawa chunkan tawayoq waranqapa takisqanmanta

1   Qa­wa­ris­pay­mi ri­ku­rur­qa­ni Sion Mo­qo­pa ha­wan­pi *Car­ne­ro sa­yach­kaq­ta. Pay­wan­mi sa­yach­kas­qa pa­chak tawa chun­kan ta­wa­yoq wa­ran­qa ru­na­ku­na, pay­ku­na­qa kach­kas­qa Car­ne­ro­pa su­tin­wan hi­nas­pa Tay­tan­pa su­tin­wan urkun­ku­pi qell­qas­ qa­ka­mam. 2 Chay­man­tam uya­rir­qa­ni hanaq pa­cha­man­ta qa­ya­kuy­ta, chay qa­ya­kuy­qa karqa achka ya­ku­pa hi­nas­pa sin­chi ra­yo­pa qa­pa­riy­nin hinam. Chay qa­ya­kuy­qa karqa arpa to­caq­ ku­na­pa to­cas­qan hi­na­raq­mi. 3 Chay pa­chak tawa chun­kan ta­wa­yoq wa­ran­qa ru­na­ku­nam ta­kir­qa­ku mosoq ta­ki­ta hatun ti­ya­na­pa ñaw­paq­nin­pi, pay­ku­na­qa ta­kir­qa­ku tawa ani­mal­ ku­na­pa hi­nas­pa *ancia­no­ku­na­pa qay­llan­pim, icha­qa manam pipas chay taki ya­chay­ta

APOCALIPSIS 14

2186

atir­qa­chu, ya­char­qa­ku­qa pa­chak tawa chun­kan ta­wa­yoq wa­ran­qa kay pa­cha­man­ta ran­tis­qa ru­na­ku­na­llam. 4 Pay­ku­na­qa war­mi­ku­na­wan mana qan­ra­cha­kuq­ku­nam otaq war­mi­wan mana pu­ñuq­ku­nam. Pay­ku­na­qa *Car­ne­ro­tam qa­tin­ku may­man­ña rip­tin­pas. Pay­ku­na­qa punta ri­ku­ri­muq ruru hinam, pay­ku­na­qa Dios­paq­wan Car­ne­ro­paq­mi ru­na­ku­na uku­man­ta ran­tis­qa karqa. 5 Pay­ku­na­qa mana llu­lla­kuq­mi hi­nas­pa mana hu­cha­yoq­mi kar­qa­ku. Kimsa angelkunapa willakusqanmanta

6 Ri­kur­qa­ni­taq­mi huk angel­ta­pas cie­lo­pa chaw­pin­ta pa­wach­kaq­ta, paymi wi­ñay­paq kaq

allin no­ti­cia­ta apach­kas­qa kay pa­cha­pi lla­pa­llan na­cion­ku­na­man, ayllu­ku­na­man, tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­na­man hi­nas­pa lla­pa­llan ru­na­ku­na­man. 7 Qa­pa­ris­pan­mi nirqa: —Dios­ta­yá man­cha­kuy­wan ala­bay­chik, juz­ga­nan horam cha­ya­ra­mun­ña, cie­lo­ku­na­ta­pas kay pa­cha­ta­pas, lamar qo­cha­ta­pas hi­nas­pa puk­yu­ku­na­ta­pas unan­ chaq­ta­yá ado­ray­chik —nispa. 8 Iskay kaq angel­ña­t aq­mi nirqa: —¡Tu­ñi­run­ñam, tu­ñi­r un­ñam hatun Ba­bi­lo­nia llaq­ta­qa! Chay llaq­tam vino upya­ chich­kaq hina upya­ra­chir­qa hu­cha­pa­kuy­nin­ta llapa ru­na­ku­na­man —nispa. 9 Kimsa kaq angel­pas pay­ku­na­t a qa­t is­t in­mi qa­pa­r ir­qa: —Pipas Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa ima­gen­nin­ta ado­raq­qa hi­nas­pa urkun­pi otaq ma­kin­pi mar­ca­chi­kuq­qa 10 upyan­qam Dios­pa pi­ña­kuy­nin­ta. Chay pi­ña­kuy­nin­qa mana chaq­rus­qa vino hinam kach­kan Dios­pa pi­ña­kuy­nin su­ti­yoq va­so­pi. Chay upyaq ru­na­qa ni­na­pi­wan azu­fre­pim *Car­ne­ro­pa qay­llan­pi hi­nas­pa chuya angel­ku­ na­pa qay­llan­pi ña­ka­ri­chis­qa kanqa. 11 Ña­ka­riy­nin­qa ni­na­pa qos­niy­nin hi­na­raq­mi qos­nin­qa wi­ña-wi­ñay­paq. Tu­ta­pas-pun­chaw­pas manam haw­ka­yay­ta ta­rin­qa­chu Man­cha­kuy­paq Ani­mal ado­raq­ku­na­qa nitaq mar­can chas­kiq­ku­na­pas. 12 Chay­na­pim Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­pas otaq ka­ma­chi­kuy­nin ka­su­kuq­ku­na­ pas otaq Je­sus­pi qaqa hina sa­yaq­ku­na­pas pa­cien­cia­kun­ku. 13 Hi­nap­t in­mi hanaq pa­cha­man­t a qa­ya­mu­war­qa: —Qell­qay kayta: “Mayna ku­sis­qam Dios­pi iñis­pa ku­nan­man­ta wa­ñuq­ku­na­qa” nispa. Espi­ri­tu­pas nin­taq­mi: “Arí, pay­ku­na­qa sa­man­qa­ñam ña­ka­riy­ku­na­man­ta, allin ru­ras­qan­ku­pas pay­ku­na­wan­mi kach­kan” nispa. 14 Chay­man­t am

Kay pachapi cosechamanta

ri­kur­qa­ni yuraq pu­y u­ta, ha­wan­pi­ña­taq­mi ti­yach­kas­qa Dios­ man­ta Hamuq Ru­na­man rik­cha­kuq, payqa kach­kas­qa qo­ri­man­ta co­ro­na­yoq­mi hi­nas­pa ma­kin­pi ñaw­chi ru­tu­na­yoq­mi. 15 Hi­nap­tin­mi tem­plo­man­ta lloq­si­ra­mur­qa huk angel, paymi pu­yu­pa ha­wan­pi ti­yaq­ta qa­yar­qa: —Ru­tu­nay­ki­wan rutuy, ñam ru­tu­na tiem­po­qa cha­ya­ra­mun­ña, kay pa­cha­pi co­ se­cha­qa ñam po­qos­qa­ña kach­kan —nispa. 16 Pu­y u­pa ha­wan­pi tiyaq ru­t u­nan­wan kay pa­cha­t a ru­t u­r up­t in­mi co­se­cha­qa hu­ ñus­qa­ña ri­ku­ri­rur­qa. 17 Hi­nap­t in­mi huk angel­pas lloq­si­ra­mur­qa hanaq pa­cha­pi kaq tem­plo­man­t a fi­lo­ yoq ru­tu­nan­ta apa­ri­kus­pan. 18 *Altar­man­ta­pas lloq­si­ra­mur­qam huk angel, payqa ni­na­wan ka­ñay­ku­nan­paq atiy­ni­yoq kas­pan­mi ñaw­chi ru­tu­na­yoq angel­ta qa­yar­qa: —Ñaw­chi ru­tu­nay­ki­wan rutuy kay pa­cha­pi uvas­ku­na­ta, ñam uvas­ku­na­qa po­ qos­qa­ña kach­kan —nispa.

2187

APOCALIPSIS 14​-​16

19 Hi­nap­t in­mi

chay angel ru­tu­nan­wan ru­tu­r ur­qa kay pa­cha­pi uvas­ku­na­ta hi­nas­ pam hun­ta­ra­chir­qa uvas sa­r u­na po­zo­man. Chay po­zo­qa karqa Dios­pa pi­ña­kuy­nin su­ti­yoq pozom. 20 Llaq­ta­pa hawa law­nin po­zo­pi sa­ru­chip­tin­mi po­zo­man­ta yawar pa­wa­ra­mur­qa ca­ba­llo­ku­na­pa fre­non­man hay­pa­nan­ka­ma­raq. Chay ya­war­qa pu­ri­ rir­qa kimsa pa­chak *ki­lo­me­t ro­ka­ma­raq­mi.

15

Angelkunamantawan qanchis qepa kaq castigokunamanta

pa­cha­pim huk­ta­wan ri­kur­qa­ni ancha admi­ra­kuy­paq kaqta: Qan­chis angel­ku­nam kach­kas­qa qan­chis qepa kaq cas­ti­go­yoq­ka­ma, chay cas­ti­go­ku­na­wan­mi tu­ku­r ur­qa Dios­pa pi­ña­kuy­nin. 2 Ri­kur­qa­ni­t aq­mi ni­na­wan chaq­r us­qa cris­t al kaq­lla lamar qo­cha­t a­pas. Ri­kur­qa­ ni­taq­mi Man­cha­kuy­paq Ani­mal­ta­wan ima­gen­nin­ta­pas chay­na­taq mar­can­ta­wan su­tin­pa nu­me­ron ven­ceq­ku­na­ta­pas, pay­ku­na­qa sa­yach­kas­qa chay cris­tal kaq­lla lamar qo­cha­pa pa­tan­pim Dios­pa qos­qan arpan­tin­ka­ma. 3 Pay­ku­nam ta­kir­qa­ku Dios­ta ser­viq Moi­ses­pa ta­kin­ta­wan *Car­ne­ro­pa ta­kin­ta:



1   Hanaq

Tukuy atipayniyoq Señor Diosnillayku, hatu-hatun admirakuypaqmi tukuy rurasqaykikunaqa. Nacionkuna munaychakuq Reynillayku, allinpunim hinaspa cheqappunim ñannikikunaqa. 4 Señorllayku ¿pitaq qamtaqa mana manchakusunkimanchu? ¿Pitaq qamtaqa mana alabasunkimanchu? Qamllapunim chuyaqa kanki, llapallan nacionkuna hamuspam adorasunki. Allin rurasqaykikunatam qawaykachikunki. 5 Chay­man­tam

ki­cha­ri­kuq­ta ri­ku­rur­qa­ni hanaq pa­cha­pi kaq tem­plo­ta otaq chun­ kan­tin ka­ma­chi­kuy­ku­na wa­qay­cha­na kar­pa­ta. 6 Chay tem­plo­man­tam lloq­si­ra­mur­qa qan­chis angel­ku­na qan­chis cas­ti­go­yoq­ka­ma, pay­ku­na­qa kasqa li­no­man­ta sumaq kan­cha­rich­kaq pa­cha­yoq­mi hi­nas­pa qo­ri­man­ta chum­pi­wan qas­qon­ku­pas wa­tas­qa­ka­ mam. 7 Tawan ani­mal­ku­na­pa huk­nin­mi qan­chis angel­ku­na­man qoy­ka­rir­qa qo­ri­man­ta ta­zon­ta, chay ta­zon­ku­na­qa kasqa wi­ña-wi­ñay­paq kaw­saq Dios­pa pi­ña­kuy­nin­wan hun­tas­qam. 8 Hi­nap­tin­mi tem­plo­man hun­ta­rir­qa qos­niy, chay­qa karqa Dios­pa achki­ riy­nin­man­ta hi­nas­pa atiy­nin­man­ta lloq­si­muq­mi. Chay­man­qa manam pipas yay­kuy­ta atir­qa­chu qan­chis angel­ku­na­pa apas­qan qan­chis cas­ti­go­ku­na tu­ku­ru­nan­ka­ma.

16

Castigopaq tazonkunamanta

1   Tem­plo­man­tam huk hatun qa­ya­kuy­ta uya­rir­qa­ni, qan­chis angel­ku­na­ man­mi kay­na­ta ni­mur­qa: —Ris­pa­yá allpa pa­cha­man ta­lli­muy­chik Dios­pa pi­ña­kuy­nin­wan hun­tas­qa qan­ chis ta­zon­ku­na­man­ta. 2 Punta kaq angel­mi kay pa­cha­man ta­lliy­ka­mur­qa ta­zon­nin­man­t a. Hi­nap­t in­mi Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa mar­can mar­ca­yoq hi­nas­pa ima­gen­nin ado­raq ru­na­ku­ na­pi ri­ku­ri­rur­qa uta hina na­na­chi­kuq­lla­ña onqoy.

APOCALIPSIS 16

2188

3 Iskay

kaq angel­pas ta­zon­nin­man­tam ta­lliy­kur­qa lamar qo­cha­man, hi­nap­tin­ mi wa­ñus­qa yawar hina lamar qo­cha­pi yaku ri­ku­ri­r ur­qa chay­mi ya­ku­pi kaw­saq tukuy rik­chaq ani­mal­ku­na­pas wa­ñu­r ur­qa. 4 Kimsa kaq angel­pas ta­zon­nin­man­t am ta­lliy­kur­qa ma­y u­ku­na­pa ha­wan­man­ wan, puk­yu­ku­na­pa ha­wan­man hi­nap­tin­mi ya­war­ya­r ur­qa. 5 Hi­nap­tin­mi ya­ku­pi mu­nay­cha­kuq angel nirqa:



Señorlláy, chaynata juzgaspaykiqa allintapunim rurachkanki. Qamqa kunanpas, ñawpaqpas chuya Diosmi kanki. 6 Chay juzgasqayki runakunaqa qamllapaqña kawsaqkunatam wañuchirqaku. Qanmanta willakuqkunapa yawarnintam chaqchurqaku. Chayna rurasqankumantam paykunamanpas yawarta upyarachinki. Imam chaskinankutamá paykunamanqa qoykunki. 7 Uya­r ir­qa­ni­t aq­mi

*altar­man­ta kayna ni­muq­ta­pas:

Arí, Tukuy Atipayniyoq Señor Diosnilláy, qamqariki allintapunim hinaspa cheqaptapunim juzganki. 8 Tawa kaq angel­pas ta­zon­nin­man­t am ta­lliy­kur­qa inti­man hi­nap­t in­mi inti­man atiy qosqa karqa ru­pay­nin­wan ru­na­ku­na­ta ru­pa­nan­paq. 9 Hi­nap­tin­mi lla­pa­llan ru­na­ku­na ancha ru­pay­wan ru­pas­qa ri­ku­ri­r ur­qa­ku, icha­qa manam wa­na­kur­qa­ku­ chu ni­taq­mi Dios­ta­pas ala­bar­qa­ku­chu, pay­ku­na­qa aswan­raq­mi kay cas­ti­go­ku­na apa­chi­muq Dios­ta­pas tukuy mana allin­ta nis­pan­ku ka­mir­qa­ku. 10 Pich­qa kaq angel­pas ta­zon­nin­man­tam ta­lliy­kur­qa Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa ti­ya­nan­ man hi­nap­tin­mi go­bier­nas­qan tu­ta­ya­rur­qa, chay­mi ru­na­ku­na­ña­taq na­nay­wan qa­llun­ku­ta ka­chu­kur­qa­ku. 11 Icha­qa chay­wan­pas manam wa­na­kur­qa­ku­chu mana allin ru­ray­nin­ ku­man­ta­qa, pay­ku­na­qa aswan­raq­mi hanaq pa­cha­pi kaq Dios­ta ka­mir­qa­ku, chay­na­ta­qa ka­mir­qa­ku na­nay­pi kas­qan­ku­ray­kum chay­na­taq uta hina onqoy­ni­yoq kas­qan­ku­ray­kum. 12 Soqta kaq angel­pas ta­zon­nin­man­t am ta­lliy­ka­mur­qa hatun Eu­f ra­tes Ma­ yu­man, hi­nap­tin­mi chay mayu cha­ki­r ur­qa, cha­ki­r us­qa­qa inti­pa qes­pi­mu­nan law­man­ta hamuq rey­ku­na chay­nin­ta chim­pa­nan­ku­paq­mi. 13 Hi­nap­t in­mi ri­kur­qa­ni *Dra­gon­pa si­min­man­ta­wan Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa si­min­man­ta hi­nas­pa Llu­lla Wi­lla­kuq­pa si­min­man­ta kimsa mana allin espi­ri­tu­ku­ na kayra hina lloq­si­muq­ta. 14 Chay­ku­na­qa kasqa de­mo­nio­ku­na­pa espi­ri­tun­ku­nam. Mi­la­gro­ku­na­ta ru­ras­pan­kum lloq­sir­qa­ku kay pa­cha­pi lla­pa­llan rey­ku­na huñuq, hu­ ñu­mur­qa­ku­qa tukuy atiy­ni­yoq Dios­pa pun­chaw­nin­pi guer­ra­pi pe­lea­nan­ku­paq­mi. 15 —Ño­qa­qa qon­qay­lla­t am suwa hina ku­t i­ra­mu­saq. Mayna ku­sis­qam rik­chas­pa pa­chan wa­qay­chaq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa manam qa­la­lla­chu pu­rin­qa­ku ni­taq­mi pen­ qay­nin­ku­ta­pas ri­ku­chi­kun­qa­ku­chu.

2189

APOCALIPSIS 16​, ​17

16 Chay

espi­ri­tu­ku­nam rey­ku­na­ta hu­ñu­r ur­qa *he­breo ri­may­pi Arma­ge­don­wan su­ti­chas­qa si­tio­pi. 17 Qan­chis kaq angel­pas ta­zon­nin­man­tam ta­lliy­ka­mur­qa way­ra­man, hi­nap­tin­mi hanaq pa­cha­pi kaq tem­plo­pi Dios­pa ti­ya­nan­man­ta huk kaq­nin sin­chi­ta qa­pa­ri­mur­qa: —Ru­ras­qa­ñam —nispa. 18 Chay­mi llip­yay­ku­na, qa­pa­riy­ku­na hi­nas­pa ra­yo­ku­na ka­rur­qa, ha­tu-ha­tun tem­blor­ mi kay pa­cha­ta tas­pir­qa, chay­na tem­blor­qa manam kar­qa­chu kay pa­cha­pi ru­na­ku­na kas­qan­man­ta­pu­ni­pas. 19 Hi­nap­tin­mi chay hatun llaq­ta kim­sa­man par­ti­ku­rur­qa, tu­ ñi­rur­qa­taq­mi kay pa­cha­pi llaq­ta­ku­na­pas. Dios­mi yu­ya­ri­rur­qa ha­tu-ha­tun Ba­bi­lo­nia llaq­ta­man­ta vino upya­chich­kaq hina pi­ña­kuy­nin­wan cas­ti­ga­nan­paq. 20 Lla­pa­llan isla­ku­ nam ayqer­qa hi­nap­tin­mi orqo­ku­na­pas chin­ka­rur­qa. 21 Cie­lo­man­tam cha­ya­mur­qa tawa chun­ka kilo lla­saq runtu para llapa ru­na­ku­na­pa ha­wan­man hi­nap­tin­mi ru­na­ku­na­ña­taq Dios­ta ka­mir­qa­ku, ka­mir­qa­ku­qa ha­tu-ha­tun cas­ti­go runtu para ka­cha­ri­mus­qan­man­tam.

17

1   Qan­chis

Chuchumika warmi castigasqa kasqanmanta

ta­zon­ni­yoq­ku­na­pa huk­nin angel­mi asuy­ka­mu­was­pan ni­war­qa: —Hamuy, achka ya­ku­ku­na­pa ha­wan­pi tiyaq chu­chu­mi­ka war­mi­pa imay­nam cas­ti­gas­qa ka­nan­tam qa­wa­chis­qay­ki. 2 Kay pa­cha­pi rey­ku­nam pay­wan hu­cha­pa­kur­qa­ku, kay pa­cha­pi *ya­chaq ru­na­ku­na­pas vi­no­wan sin­kach­kaq hinam chay chu­chu­mi­ka­wan hu­cha­pa­kur­qa­ku. 3 Espi­r i­t u­pa ya­na­pa­kuy­nin­wan pu­r un­man angel apa­r u­wap­t in­mi ri­kur­qa­ni huk war­mi­ta, payqa si­lla­ra­yach­kas­qa Dios kamiq le­t re­ro­ku­na­wan chu­ras­qa qan­ chis uma­yoq hi­nas­pa chun­ka waq­ra­yoq man­cha­kuy­paq puka ani­mal­pim. 4 Chay war­mi­qa kach­kas­qa gro­se­lla puka pa­cha­wan pa­chas­qam, ador­non­ña­taq­mi kasqa qo­ri­wan alha­ja ru­mi­ku­na hi­nas­pa per­las­ku­na. Paymi ha­piy­kur­qa qo­ri­man­ta co­ pa­ta, chay co­pa­qa kasqa cheq­ni­kuy­wan hi­nas­pa mi­lla­kuy­paq hu­cha­pa­kuy­nin­wan hun­tas­qam. 5 Urkun­pi­ña­taq­mi kayna niq sasa entien­de­na suti qell­qas­qa kasqa: Hatun Babilonia Llaqta, chuchumikakunapa hinaspa kay pachapi millakuypaq kaqkunapa maman. 6 Allin­ta qa­way­kup­tiy­qa chay war­mi­qa Dios­pi iñiq­ku­na­pa ya­war­nin­wan­mi hi­nas­pa Je­sus­man­ta wi­lla­kus­qan­ku­ray­ku wa­ñuq­ku­na­pa ya­war­nin­wan­mi sinka kach­kas­qa. Chay­ta qa­way­kus­pa sin­chi­ta admi­ra­ku­r up­tiy­mi 7 angel ni­war­qa: —¿Ima­nas­qa­taq admi­ras­qa­lla­ña kach­kan­ki? Ñoqam wi­llas­qay­ki sasa entien­de­na kaqta, wi­llas­qay­ki­má chay war­mi­man­ta­wan si­lla­kus­qan ani­mal­man­ta. Chay ani­mal­qa kach­kan qan­chis uma­yoq­mi hi­nas­pa chun­ka waq­ra­yoq­mi. 8 Chay ani­mal ri­kus­qay­ki­qa ñaw­paq kaqmi, ku­nan­qa manam kan­ña­chu, chay ani­mal­qa uku pa­cha­man­ta lloq­si­mu­nan­paq­ñam kach­kan chay­na­pi wi­ñay­paq wa­ñuy­man ri­nan­paq. Kay pa­cha­pi *ya­chaq­ku­na­ña­taq­mi admi­ra­kun­qa­ku chay ñaw­paq kaq ani­mal­ta qa­way­kus­pan­ku, pay­ku­na­qa kay pa­cha­pa qa­lla­riy­nin­man­ta­pu­ni wiñay kaw­say li­bro­pi sutin mana qell­qas­qa­ku­nam. Chay ani­mal­qa ñaw­paq kaqmi karqa, ku­nan­qa manam kan­ña­chu, icha­qa ku­ti­mun­qam. 9 —Ya­chay­ni­yoq ru­na­qa entien­de­chun­yá: Qan­chis uma­ku­na­qa war­mi­pa ti­yas­ qan qan­chis mo­qo­ku­na­pi­wan 10 qan­chis rey­ku­nam. Pay­ku­na­man­ta kaq pich­qa rey­ku­na­qa chin­ka­r un­ñam. Huk­nin­qa hi­na­lla­raq­mi ka­ma­chi­kuch­kan, huk­nin­ña­ taq­mi ma­na­raq ha­mun­raq­chu. Qepa kaq ha­mu­r us­pa­qa manam unay­ña­chu kanqa. 11 Ñaw­paq kach­kas­pa, kunan ma­na­ña kaq Man­cha­kuy­paq Ani­mal­ña­t aq­mi pusaq kaq rey. Pay­qa­ri­ki qan­chis rey­ku­na­pa huk­nin­mi, payqa wa­ñuy­man­mi rich­kan.

APOCALIPSIS 17​, ​18

2190

12 —Chay chun­ka waq­ra­ku­na ri­kus­qay­ki­qa ma­na­raq ka­ma­chi­kuy qa­lla­riq chun­

ka rey­ku­nam. Pay­ku­nam nom­bras­qa kan­qa­ku Man­cha­kuy­paq Ani­mal­wan kuska huk ho­ra­lla go­bier­na­nan­ku­paq. 13 Chay chun­kan­tin rey­ku­nam huk son­qo­lla kach­kan­ku atiy­ nin­ku­ta­wan mu­nay­nin­ku­ta Man­cha­kuy­paq Ani­mal­man qo­nan­ku­paq. 14 *Car­ne­ro­wan pe­leap­tin­kum Car­ne­ro ven­ce­run­qa, payqa ven­ce­run­qa se­ñor­ku­na­pa Se­ñor­nin kas­qan­ray­ kum chay­na­taq rey­ku­na­pa Rey­nin kas­qan­ray­kum. Pay­wan kaq­ku­na­qa kach­kan Dios­pa akllas­qan­ku­nam hi­nas­pa paypa qa­yas­qan­ku­nam, pay­ku­na­qa qaqa hinam sa­yach­kan­ku. 15 Angel­qa ni­war­qa­t aq­mi: —Chu­chu­mi­ka­pa ti­yas­qan achka ya­ku­ku­na­qa llaq­ta­ku­nam, ru­na­ku­nam, na­cion­ ku­nam hi­nas­pa tukuy rik­chaq ri­may­ni­yoq­ku­nam. 16 Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pi chun­ka waq­ra­ku­na ri­kus­qay­ki­qa chun­ka rey­ku­nam. Pay­ku­na­qa Man­cha­kuy­paq Ani­mal­ pi­wan­mi chu­chu­mi­ka­ta cheq­nin­qa­ku hi­nas­pam qa­la­lla wis­chus­qa­ta sa­qe­run­qa­ku. Aychan­ta mi­ku­rus­pam ka­ñay­kun­qa­ku. 17 Dios­mi chu­rar­qa pay­ku­na­pa son­qon­man ki­kin­pa mu­nas­qan­ta ru­ra­nan­ku­paq. Rey­ku­nam huk­lla kas­pan­ku ani­mal­man qoy­kur­ qa­ku mu­nay­nin­ku­ta, chay­na­ta­qa ru­rar­qa­ku Dios­pa mu­nas­qan cum­pli­ku­nan­ka­mam. 18 Chay ri­kus­qay­ki war­mi­qa kay pa­cha­pi rey­ku­na ka­ma­chiq ha­tu-ha­tun llaq­tam.

18

Babilonia llaqtapa tuñirusqanmanta

1   Chay­ku­na­pa qe­pan­tam ri­kur­qa­ni huk angel­ta hanaq pa­cha­man­ta hatun atiy­nin­wan uray­ka­muq­ta, kan­cha­riy­nin­wan kay pa­cha­ta achki­ris­pan­mi 2 llum­pay­su­t a qa­pa­r ir­qa:



Wichiykunñam, wichiykunñam hatu-hatun Babilonia llaqtaqa. Demoniokunapa yachananñam chay llaqtaqa. Tukuy rikchaq mana allin espiritupa wasinñam rikurirun. Millakuypaq hinaspa cheqnipay llapa animalkunapa *qesanñam rikurirun. 3 Llapallan nacionkunam vino upyachkaq hina huchapakuyninwan sinkarurqa. Kay pachapi reykunam paywan kakurqa. Kay pachapi negociantekunapas kusikusqankuwanmi apuyarurqa. 4 Huk­t a­wan­mi



uya­rir­qa­ni hanaq pa­cha­man­ta qa­ya­kuy­ta:

Runallaykuna, chay llaqtamantayá lloqsiychik. Paykunawan ama huchallikunaykichikpaqyá lloqsiychik. Paykunawan mana castigasqa kanaykichikpaqyá lloqsiychik. 5 Paykunapa huchanqa hanaq pachakamaraqmi chayarun. Chay mana allin rurasqankutaqa Diospunim yuyarirun. 6 Paykunamanqa qosqankuman hinayá kutichipuychik. Rurasqankuman hinayá huk chaynatawan pagapuychik. Upyachisqanman hinayá huk chaynatawan qoychik. 7 Payqa alabakuspanmi gustota qokurqa.

2191



APOCALIPSIS 18

Chayman hinayá ñakariytawan waqaytaña qoychik paymanqa. Payqariki sonqonpim nichkan: “Reinañam tiyachkani ñoqaqa” nispa. “Manam viudachu kani ñoqaqa” nispa. “Manam waqasaqchu ñoqaqa” nispa. 8 Huk punchawllapim hamurunqa castigonkunaqa. Wañuypas, waqaypas, yarqaypiwanmi hamurunqa. Chay llaqtaqa kañasqam karunqa, Atiyniyoq Señormi juzgaqnin Diosqa.

9 Kay pa­c ha­p i pay­w an hu­c ha­p a­k us­p a ku­s i­k uq rey­k u­n a­p as ha­t u-ha­t un lla­ ki­wan­m i wa­qan­qa­k u pay­m an­t a, wa­qan­qa­k u­qa ka­ñ as­qan­k u­p a qos­n iy­n in­t a qa­way­k us­p an­k um. 10 Cas­t i­go­t a man­c ha­k us­p an­k um ka­r u­l la­m an­t a *nich­k an­k u:

¡Ay, ay, imaynaraq kanki, Babilonia hatu-hatun llaqta! Huk ratollapim chayaramun castigoykiqa atiyniyoq llaqta. 11 Kay

pa­cha­pi ne­go­cian­te­ku­na­pas ha­tu-ha­tun lla­ki­kuy­wan­mi wa­qach­kan­ku chay llaq­ta­man­ta ma­na­ña pipas ne­go­cion­ku ran­tiq kap­tin. 12 Pay­ku­nam ne­go­ciaq­ku qo­ri­ wan, qoll­qe­wan, alha­ja ru­mi­ku­na­wan, per­las­ku­na­wan, li­no­man­ta fino te­la­ku­na­wan, gro­se­lla te­la­ku­nawan, puka te­la­ku­na­wan, se­da­ku­na­wan hi­nas­pa miski asnaq sa­ cha­ku­na­wan. Ne­go­ciaq­ku­taq­mi ele­fan­te­pa wa­qon­man­ta, ku­llu­man­ta, bron­ce­man­ta, fie­rro­man­ta hi­nas­pa mar­mol­man­ta tukuy rik­chaq ser­vi­cio­ku­na­wan­pas. 13 Ne­go­ ciaq­ku­taq­mi ca­ne­la­wan­pas, espe­ce­ria­ku­na­wan­pas, incien­so­wan­pas, *mir­ra­wan­pas, *per­fu­me­wan­pas, vi­no­wan­pas, acei­te­wan­pas, fino ha­ri­na­wan­pas, tri­go­wan­pas, uywa­ku­na­wan­pas, ove­ja­ku­na­wan­pas, ca­ba­llo­ku­na­wan­pas, car­re­ta­ku­na­wan­pas, sir­ vien­te­ku­na­wan­pas chay­na­taq ru­na­ku­na­pa vi­dan­wan­pas. 14 Chay llaq­ta­tam nich­kan­ku: ¡Manam kanñachu munapayasqayki miskillaña frutakunapas. Chinkarunñam llumpay apu kaynikikunawan tukuy sumaqllaña kaqnikikunapas! 15 Chay­ku­na­wan ne­go­cio ru­raq­ku­na­pas hi­nas­pa chay llaq­t a­pi kaq­ku­na­man *ran­ti­kus­pa apu­ya­r uq­ku­na­pas wa­qay­lla­wan­ñam ka­ru­lla­pi sa­yan­ku cas­ti­go­ta man­ cha­kus­pan­ku, 16 pay­ku­nam nich­kan­ku:

¡Ay, ay, imaynaraq kanqa kay hatu-hatun llaqtaqa! Payqa warmi hina suma-sumaq lino pachawan pachasqam karqa. Payqa grosellawan, pukawan pachasqam karqa. Payqa qoriwan, alhaja rumikunawan hinaspa *perlaskunawan adornasqam karqa. 17 ¡Huk ratollapim apu kayninpas chinkarurqa! Bu­que­pi kaq lla­pa­llan ca­pi­tan­ku­na­pas, pa­sa­je­ro­ku­na­pas, ma­ri­ne­ro­ku­na­pas chay­na­taq bu­que­pi llam­kaq­ku­na­pas ka­r u­lla­pim sa­yay­kur­qa­ku. 18 Llaq­ta­pa qos­nis­ qan­ta qa­way­kus­pan­kum qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku:

APOCALIPSIS 18​, ​19

2192

—¿May­qan llaq­ta­taq kan­man kay ha­tu-ha­tun llaq­ta hi­na­qa? —nis­pan­ku. 19 Uman­ku­man allpa­t a maq­chi­na­kus­pan­kum wa­qay­lla­wan­ña qa­yay­ka­cha­kur­qa­ku: ¡Ay, ay, imaynaraq kanqa kay hatu-hatun llaqtaqa! Lamar qochapi buquekunapa llapallan dueñonkunam apuyarurqa. Chay llaqtapa qori-qollqenwanmi paykunaqa apuyarurqa. ¡Huk ratollapim purmachisqa rikurirun chay llaqtaqa! 20 Hanaq pachapi kaqkunapas kusikuychikyá. Diosllapaqña kawsaqkunapas kusikuychikyá. *Apostolkunawan Diosmanta willakuqkunapas kusikuychikyá. Chay llaqta castigasqanmantayá kusikuychik. Allin arreglota Dios rurapususqaykichikmantayá kusikuychik. 21 Hi­nap­t in­mi huk kall­pa­sa­pa angel hatun mo­li­no ru­mi­t a ho­qa­r iy­kus­pan cham­ qay­kur­qa lamar qo­cha­man hi­nas­pam nirqa:

Chayna wischusqam kanqa hatu-hatun Babilonia llaqtaqa. Manam rikurinqañachu chay llaqtaqa. 22 Manañam chaypiqa uyarikunqachu arpakuna, qenakuna hinaspa cornetillakuna tocasqankupas. Manam llamkanqañachu tukuy imapi llamkaqkunapas. Manañataqmi qaparinqachu molino rumipas. 23 Mayqan lamparaykipas manañam achkinqachu. Casarakuykunapi kusikuykunapas manam kanqañachu. Negociantekikunam karqa kay pachapi munayniyoqkunaqa. Layqakusqaykiwanmi engañarqanki llapallan nacionkunataqa. 24 Chay llaqtaqa culpasqa kachkan Diosmanta willakuqkunapa yawarninmantam. Chay llaqtaqa culpasqa kachkan Diosllapaqña kawsaqkunapa yawarninmantam. Chay llaqtaqa culpasqa kachkan kay pachapi llapallan wañuchisqakunapa yawarninmantam.

19

1   Chay­k u­n a­p a qe­p an­t am hanaq pa­c ha­p i achka ru­n a­k u­n a qa­p a­r ir­q a: ¡Aleluya! Diosllanchikmantam hamun salvacionqa. Payllamantam hamun kanchariyninwan atiyninqa. 2 Payqa cheqap allin arregloman hinam llumpay huchallikuq chuchumikata castigarqa. Chay warmiqariki huchapakuyninwanmi kay pachata qanracharurqa. Serviqninkuna wañuchisqanmantam Diospuni vengakurun chay warmitaqa.

3 Huk­t a­wan­mi

nir­qa­ku:

2193

APOCALIPSIS 19

—¡Ale­lu­ya! Chay llaq­ta­qa wi­ña-wi­ñay­paq­mi qos­nin­qa —nispa. 4 Hi­nap­t in­mi iskay chun­ka ta­wa­yoq *ancia­no­ku­na­pi­wan chay tawa ani­mal­ku­na qon­qo­ra­kuy­kus­pan­ku ado­rar­qa­ku ti­ya­nan­pi tiyaq Dios­ta: —¡Amén! ¡Ale­lu­ya! —nispa. 5 Hi­nap­t in­mi ti­ya­nan­man­t a ni­mur­qa:

Llapallan serviqninkunaqa Diosninchiktayá alabaychik. Payta manchakuqkunaqa taksapas-hatunpas paytayá alabaychik.

6 Uya­r ir­qa­ni­t aq­mi

Hanaq pachapi casamientomanta

achka ru­na­ku­na­pa voz­nin­ta­pas achka ya­ku­ku­na­pa qa­pa­riy­ nin­ta hina hi­nas­pa ra­yo­ku­na­pa tun­r u­r u­r uy­nin­ta hina, pay­ku­nam nir­qa­ku:



¡Aleluya! Tukuy atipayniyoq Señor Diosninchikmi gobiernachkan. 7 Llumpa-llumpay kusikuywanyá alabasunchik *Carneropa casarakuynin chayaramusqanrayku chaynataq novianpas listollaña kasqanrayku. 8 Noviaqa yuraq-yuraq linowan pachasqam kachkan. Yuraq-yuraq linoqa Diosllapaqña kawsaqkunapa sumaq kawsakuyninmi kachkan. 9 Hi­nap­t in­mi

angel­ña­taq ni­war­qa: —Qell­qay kayta: “Mayna ku­sis­qam *Car­ne­ro­pa ca­sa­ra­kuy­nin­man qa­yas­qa­ku­ na­qa” nispa. Angel­qa ni­war­qa­taq­mi: —Kay­ku­na­qa Dios­pa che­qap ri­ma­ris­qan­ku­nam —nispa. 10 Ado­ra­nay­paq *angel­pa qay­llan­man qon­qo­ra­kuy­kup­t iy­mi pay­ña­t aq ni­war­qa: —Ama qon­qo­ra­kuy­chu ño­qa­qa qam­pa­pas chay­na­taq Je­sus­man­ta wi­lla­kuq waw­qe-pa­ni­ki­ku­na­pa­pas Dios­ta ser­viq­ma­si­llan­mi kani. Ado­ras­pa­qa-a­do­ray Dios­ lla­ta­yá. Je­sus­man­ta che­qap wi­lla­kuq­qa Dios­pa re­ve­las­qan­tam ya­cha­chin —nispa. 11 Chay­man­tam

Yuraq caballopi sillakuqmanta

ri­kur­qa­ni hanaq pacha ki­cha­ra­yach­kaq­ta, chay­pim ri­ku­ri­rur­qa huk yuraq ca­ba­llo, si­lla­kuq­nin­pa su­tin­mi kasqa Con­fia­ku­na hi­nas­pa Che­qap. Payqa allin arre­glo­man hinam juz­gan­pas hi­nas­pa pe­lean­pas. 12 Pay­pa­qa ña­win­pas kasqa kan­cha­rich­kaq nina hinam, uman­pi­ña­taq­mi kasqa achka co­ro­na­ku­na. Pay­pi­qa kas­ qam qell­qas­qa su­tin­pas, chay­ta­qa pay­llam req­sis­qa. 13 Payqa kach­kas­qa ya­war­wan cha­pus­qa pa­cha­yoq­mi, su­tin­ña­taq­mi kasqa “Dios­pa Simin” niq. 14 Hanaq pa­cha­pi kaq tro­pa­ku­nam qa­tir­qa yuraq ca­ba­llo­ku­na­pi yu­raq-yu­raq lino pa­cha­yoq­ka­ma. 15 Paypa si­min­man­tam lloq­si­mur­qa ñaw­chi espa­da chay­wan na­cion­ku­na­ta ven­ce­nan­paq. Payqa na­cion­ku­na­tam ka­ma­chin­qa fier­ro­man­ta taw­na­wan hina. Vi­no­ta ru­ra­nan­paq uvas­ta sa­ruch­kaq hinam “Tukuy Ati­pay­ni­yoq Dios­pa pi­ña­kuy­nin” su­ti­yoq vi­no­ta ru­ ran­qa. 16 Pa­chan­pi­pas chay­na­taq pier­nan­pi­pas kayna qell­qas­qam kasqa: “REYKUNAPAPAS REYNIN, SEÑORKUNAPAPAS SEÑORNIN”

APOCALIPSIS 19​, ​20

2194

niq.

17 Ri­kur­qa­ni­t aq­mi

huk angel­ta­pas inti­pi sa­yach­kaq­ta. Paymi lla­pa­llan alton pawaq ani­mal­ku­na­ta qa­yar­qa kay­na­ta: —Hu­ñu­na­kus­pa­yá Dios­pa con­vi­don­man ha­muy­chik, 18 rey­ku­na­pa, ca­pi­tan­ku­na­pa, va­le­ro­so ru­na­ku­na­pa, ca­ba­llo­ku­na­pa, si­lla­kuq­ku­na­pa, lla­pa­llan li­bre­ku­na­pa, sir­vien­ te­ku­na­pa, tak­sa­ku­na­pa hi­nas­pa ha­tun­ku­na­pa aychan­ta mi­ku­nay­ki­chik­paq —nispa. 19 Hi­nap­t in­mi Man­cha­kuy­paq Ani­mal­t a ri­ku­r ur­qa­ni kay pa­cha­pi rey­ku­na­t a­wan. Pay­ku­na­qa hu­ñu­nas­qa kach­kas­qa tro­pan­tin­mi ca­ba­llo­pi si­lla­kuq­pa con­tran­pi hi­ nas­pa tro­pan­ku­na­pa con­t ran­pi pe­lea­nan­ku­paq. 20 Man­cha­kuy­paq Ani­mal­mi Llu­lla Wi­lla­kuq­pi­wan pre­so­chas­qa ka­r ur­qa­ku, chay Llu­lla Wi­lla­kuq­mi Man­cha­kuy­paq Ani­mal­pa qay­llan­pi *mi­la­gro­ku­na­ta­raq ru­ras­pan enga­ñar­qa chay ani­mal­pa mar­ can chas­kiq­ku­na­ta, enga­ñar­qa­taq­mi chay Ani­mal­pa ima­gen­nin ado­raq­ku­na­ta­pas. Chay Man­cha­kuy­paq Ani­mal­qa Llu­lla Wi­lla­kuq­pi­wan­mi kaw­sach­kaq­lla wis­chus­ qa kar­qa­ku azu­fre­yoq ru­pach­kaq qo­cha­man. 21 Wa­kin­nin­ku­ña­taq­mi ca­ba­llo­pi si­lla­kuq­pa si­min­man­ta lloq­si­muq espa­da­wan wa­ñu­chis­qa kar­qa­ku, hi­nap­tin­mi alton pawaq lla­pa­llan ani­mal­ku­na sak­sa­r ur­qa­ku pay­ku­na­pa aychan­wan.

20

Waranqa watamanta

1   Chay­man­ta­ña­taq­mi ri­kur­qa­ni huk angel­ta hanaq pa­cha­man­ta uray­ka­much­ kaq­ta, payqa uray­ka­much­kas­qa uku pa­cha­pa lla­ven­ta­wan hatun ca­de­na­ta apa­ri­kus­pan­mi. 2 Chay angel­mi *Dra­gon­ta ha­pi­rus­pan wa­ran­qa wa­ta­paq wa­ta­rur­ qa, chay Dra­gon­qa­ri­ki ñaw­paq cu­le­bram hi­nas­pa *Sa­ta­nas­wan su­ti­chas­qa dia­blom. 3 Payta uku po­zo­man wis­chuy­kus­pan­mi pun­kun­ta wich­qa­rur­qa hi­nas­pam se­gu­ra­ nan­paq se­lla­rur­qa wa­ran­qa wata pa­sa­nan­ka­ma, chay­na­pi na­cion­ku­na­ta­pas amaña enga­ña­nan­paq. Wa­ran­qa wata pa­sa­rup­tin­ña­taq­mi ka­cha­ris­qa kanqa pisi tiem­po­lla­paq. 4 Ri­kur­qa­ni­taq­mi ti­ya­na­ku­na­ta­pas, chay­ku­na­pi­qa ti­yach­kas­qa­ku juz­ga­nan­ku­paq ka­ma­chis­qa­ku­nam. Ri­kur­qa­ni­taq­mi Je­sus­ray­ku hi­nas­pa Dios­pa pa­la­bran­ta wi­lla­kus­qan­ ku­ray­ku kun­kan qo­rus­qa­ku­na­pa alman­ku­na­ta­pas. Pay­ku­na­qa manam ado­rar­qa­ku­chu Man­cha­kuy­paq Ani­mal­ta­pas nitaq ima­gen­nin­ta­pas, ma­na­taq­mi mar­can­ta­pas chu­ra­ chi­kus­qa­ku­chu urkun­ku­pi­pas nitaq ma­kin­ku­pi­pas. Pay­ku­na­qa kaw­sa­ri­mus­pan­kum wa­ran­qa wata Cris­to­wan go­bier­nach­kas­qa­ku. 5 Wakin wa­ñuq­ku­nam icha­qa mana kaw­ sa­ris­qa­chu wa­ran­qa wata tu­ku­nan­ka­ma. Pay­ku­na­qa punta kaw­sa­ri­muq­ku­nam. 6 Ancha ku­sis­qam hi­nas­pa Dios­paq ra­kis­qam punta kaw­sa­ri­muq­ku­na­qa. Qepa wa­ñuy­qa manam ima­nan­qa­ña­chu pay­ku­na­ta­qa, pay­ku­na­qa kanqa Dios­pa hi­nas­pa Cris­to­pa *sa­cer­do­ten­ ku­na­ñam, pay­ku­na­qa Cris­to­wan­mi go­bier­nan­qa­ku wa­ran­qa wata.

7 Wa­ran­qa

Satanaspa vencesqa kasqanmanta

wata pa­sa­rup­tin­ñam *Sa­ta­nas ka­cha­ris­qa kanqa preso kay­nin­man­ta. pa­cha­man­mi lloq­si­mun­qa lla­pa­llan na­cion­ku­na­ta enga­ña­nan­paq. Gog­ta­wan Ma­gog­ta­pas enga­ñas­pan­mi pay­ku­na­pa *tro­pan­ku­na­ta guer­ra­paq hu­ñu­nan­qa, chay tro­pa­ku­na­qa lamar qo­cha­pa pa­tan­pi aqo hina ma­na­ña yupay ati­nam. 9 Chay tro­pa­ku­ nam kay pa­cha­pa ha­wan­ta pa­sas­pan­ku Dios­lla­paq­ña kaw­saq­ku­na­pa cuar­tel­nin­ta­wan ku­yas­qan­ku llaq­ta­ta mu­yu­ri­rur­qa­ku hi­nap­tin­mi Dios­ña­taq hanaq pa­cha­man­ta ni­na­ta ka­chay­ka­mus­pan lla­pa­llan­ta ka­ña­rur­qa. 10 Enga­ñaq­nin­ku dia­blo­ña­taq­mi *azu­fre­yoq ru­pach­kaq qo­cha­man wis­chus­qa karqa, wis­chus­qa­taq­mi karqa Man­cha­kuy­paq Ani­ mal­pi­wan Llu­lla Wi­lla­kuq­pas, chay­pim tuta pun­chaw ña­ka­rin­qa­ku wi­ña-wi­ñay­paq. 8 Kay

2195

11 Hi­nap­tin­mi

APOCALIPSIS 20​, ​21

Hatun yuraq tiyanapa ñawpaqninpi juiciomanta

ri­kur­qa­ni huk ha­tu-ha­tun yuraq ti­ya­na­ta, ri­kur­qa­ni­taq­mi ha­wan­pi ti­yaq­ta­pas. Paypa ñaw­paq­nin­man­tam cie­lo­pi­wan kay pacha chin­ka­rur­qa hi­nap­tin­mi mana kar­qa­chu may­pas pay­ku­na­pa ka­nan­paq. 12 Chay­man­tam ri­kur­qa­ni ha­tun­pas, tak­sa­pas ñaw­paq wa­ñuq­ku­na­ta, pay­ku­na­qa hatun ti­ya­na­pa qay­llan­pim sa­yach­kas­qa­ ku hi­nap­tin­mi li­bro­ku­na ki­chas­qa karqa. Wiñay kaw­say li­bro­pas ki­chas­qa kap­tin­mi wa­ñuq­ku­na juz­gas­qa karqa ru­ras­qan­ku­man hina hi­nas­pa li­bro­ku­na­pi qell­qas­qa­man hina. 13 Hi­nap­tin­mi lamar qocha qo­mur­qa chay­pi kaq wa­ñus­qa­ku­na­ta, qo­mur­qa­taq­mi wa­ñuy­pas chay­na­taq wa­ñus­qa­ku­na­pa kas­qan­pas chay­pi kaq wa­ñus­qa­ku­na­ta, sa­pa­ka­ mam juz­gas­qa kar­qa­ku ru­ras­qan­ku­man hina. 14 Wa­ñuy­pas chay­na­taq wa­ñus­qa­ku­na­pa kas­qan­pas ru­pach­kaq qo­cha­pim chin­ka­rur­qa. Kayqa iskay kaq wa­ñuy­mi. 15 Chay qo­ cha­man­mi wis­chus­qa kar­qa­ku wiñay kaw­say li­bro­pi su­tin­ku mana qell­qas­qa­ku­na­pas.

21

Mosoq cielomantawan mosoq allpa pachamanta

1   Chay­man­tam

ri­kur­qa­ni mosoq cie­lo­ta­wan mosoq allpa pa­cha­ta, ñaw­ paq cie­lo­wan kay pa­cha­qa manam kas­qa­ña­chu. Lamar qo­cha­pas manam kas­qa­ña­chu. 2 Hi­nap­tin­mi ri­kur­qa­ni chuya llaq­ta­ta otaq mosoq Je­ru­sa­len­ta Dios­ pa qay­llan­man­ta uray­ka­muq­ta. Alli­chas­qam kach­kas­qa no­vion­paq su­maq­lla­ña ador­nas­qa novia hina. 3 Hi­nap­tin­mi hatun ti­ya­na­man­ta ni­mur­qa: —Dios­qa ru­na­ku­na­wan­ñam *ya­chach­kan. Pay­ku­nam kanqa ru­nan­ku­na, Dios­ña­taq­mi kanqa pay­ku­na­pa Dios­nin. 4 Dios­mi pi­chan­qa pay­ku­na­pa we­qen­ta, ma­na­ñam kan­qa­chu wa­ ñuy­pas, lu­to­kuy­pas, wa­qay­pas nitaq na­nay­pas. Ñaw­paq kaq­ku­na­qa pa­sa­run­ñam —nispa. 5 Hatun ti­ya­na­pi ti­yaq­ña­t aq­mi ni­war­qa: —Ñoqam mo­soq­ya­chi­ni tukuy imata —nispa. Ya­pa­ta­wan­mi ni­war­qa: —Qell­qay: “Kay nis­qay­ku­na­qa con­fia­ku­na­paq­mi hi­nas­pa che­qap­mi” nispa. 6 Payqa ni­war­qa­t aq­mi: —Ñam ru­ras­qa­ña. Ñoqam kani qa­lla­riy­pas, tu­ku­pay­pas. Ya­ku­na­ya­chi­kuq­man­qa mana ima­lla­paq­mi qosaq puk­yu­man­ta kaw­sa­chi­kuq ya­ku­ta. 7 Pipas ven­ceq­qa chay­ku­ na­tam he­ren­cia­paq chas­kin­qa, ñoqam kasaq paypa Dios­nin, pay­ña­taq­mi kanqa chu­riy. 8 *Azu­fre­yoq ru­pach­kaq qo­cha­man­mi rin­qa­ku man­cha­kuq­ku­na­qa, mana iñiq­ku­na­qa, mi­lla­kuy­paq kaq­ku­na­qa, runa wa­ñu­chiq­ku­na­qa, hu­cha­pa­kuq­ku­na­qa, bru­jo­ku­na­qa, tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­raq­ku­na­qa hi­nas­pa llu­lla­ku­na­qa. Kayqa iskay kaq wa­ñuy­mi. 9 Asuy­ka­mu­war­qam

Mosoq Jerusalenmanta

ta­zon­ni­yoq­ka­ma qan­chis angel­ku­na­pa huk­nin, chay ta­zon­ ku­na­qa kach­kas­qa qepa kaq cas­ti­go­ku­na­wan hun­tas­qam, paymi ni­war­qa: —Hamuy, ñoqam qa­wa­chis­qay­ki no­via­ta payqa *Car­ne­ro­pa ca­sa­ras­qan­mi —nispa. 10 Chuya Espi­ri­tum hatun alto orqo­man apa­ru­war­qa hi­nas­pam Je­ru­sa­len chuya llaq­ta­ta qa­way­ka­chi­war­qa, chay llaq­ta­qa Dios­pa qay­llan hanaq pa­cha­man­tam uray­ka­ much­kas­qa. 11 Chay llaq­ta­qa achki­rich­kas­qa Dios­pa kan­chay­nin­wan­mi, achki­riy­nin­qa kasqa su­ma-su­maq jaspe alha­ja ru­mi­pa achki­riy­nin hinam, chay­qa kasqa Cris­tal hi­na­pu­nim. 12 Llaq­ta­pa mu­yu­riq­nin­qa kasqa alto hi­nas­pa ancho per­qa­yoq­mi, chun­ka iskay­ni­yoq­mi kasqa pun­kun­ku­na­pas. Sapa pun­ku­pim kasqa huk angel, sapa pun­ku­pi­taq­ mi qell­qas­qa kasqa chun­ka iskay­ni­yoq Israel ayllu­ku­na­pa su­tin­pas. 13 Inti­pa qes­pi­mu­nan

APOCALIPSIS 21​, ​22

2196

law­man­mi kasqa kimsa punku, inti­pa se­qay­ku­nan law­man­pas kimsa pun­ku­taq­mi kasqa, kimsa pun­ku­taq­mi kasqa norte law­man­pas chay­na­taq sur law­man­pas. 14 Llaq­ta­pa mu­yu­ riq­nin­pi per­qa­ku­na­pas kasqa chun­ka iskay­nin ci­mien­to­yoq­mi, sapa ci­mien­to­pi­ña­taq­mi qell­qas­qa kasqa *Car­ne­ro­pa chun­ka iskay­ni­yoq *apos­tol­nin­ku­na­pa sutin. 15 Ri­ma­pa­ya­waq­niy angel­pa ma­k in­pim kach­kas­qa qo­r i­man­t a tu­pu­na soqos, chay­qa kasqa llaq­ta­ta, pun­kun­ku­na­ta hi­nas­pa per­qan­ku­na­ta tu­pu­nan­paq­mi. 16 Chay llaq­t a­qa kasqa cua­d ra­dom, lar­gon­pas anchon­pas kasqa chay sa­yay­llam. Angel­mi chay llaq­ta­ta tu­pur­qa tu­pu­na so­qos­nin­wan, chay­qa kasqa iskay wa­ran­qa iskay pa­chak­nin *ki­lo­me­t rom, lar­gon­pas, anchon­pas chay­na­taq alton­pas kasqa chay sa­yay­llam. 17 Per­qan­pa anchon­ta tu­pup­tin­ña­taq­mi kasqa soqta chun­ka pich­ qa­yoq metro. Angel­qa tu­puch­kar­qa ru­na­pa tu­pu­nan­man hi­na­llam. 18 Mu­yu­riq­nin per­qa­ku­na­qa kasqa jaspe alha­ja ru­mi­wan per­qas­qam, llaq­ta­ña­taq­mi kasqa qori pu­ro­man­ta cris­tal­man rik­cha­kuq. 19 Chay llaq­ta­pa per­qan­pa ci­mien­ton­ku­na­qa kasqa tukuy rik­chaq su­ma-su­maq alha­ja ru­mi­ku­na­wan ador­nas­qam: Punta kaqmi kasqa jas­pe­man­ta, iskay kaq­ña­taq za­fi­ro­man­ta, kimsa kaq­ña­taq aga­ta­man­ta, tawa kaq­ña­taq esme­ral­da­man­ta, 20 pich­qa kaq­ña­taq oni­ce­man­ta, soqta kaq­ña­taq cor­na­li­na­man­ta, qan­chis kaq­ña­taq cri­so­li­to­man­ta, pusaq kaq­ña­taq be­ri­lo­man­ta, isqon kaq­ña­taq to­pa­cio­man­ta, chun­ka kaq­ña­taq cri­so­pra­sa­man­ta, chun­ka huk­ni­yoq kaq­ña­taq ja­cin­to­man­ta, chun­ka iskay­ni­yoq kaq­ña­taq ama­tis­ta­man­ta. 21 Chun­ka iskay­ni­yoq sapa pun­ku­ña­taq­mi kasqa huk per­las­lla­man­ta­ka­ma. Llaq­ta­pa ca­llen­ña­taq­mi kasqa qo­ri-pu­ro­man­ta cris­tal­man rik­cha­kuq. 22 Manam ima tem­plo­ta­pas ri­kur­qa­ni­chu chay llaq­ta­pi­qa, Tukuy Ati­pay­ni­yoq Señor Dios­llam, *Car­ne­ro­pi­wan chay llaq­ta­pa tem­plon­qa. 23 Manam chay llaq­ta­qa ne­ce­si­ tan­chu inti­pa nitaq ki­lla­pa kan­chay­nin­ta­pas, aswan­qa Dios­pa achki­riy­llan­mi achkin, *Car­ne­ro­lla­taq­mi kan­chay­nin­pas. 24 Na­cion­ku­na­pas chay llaq­ta­pa achkiy­llan­pim pu­rin­qa­ku hi­nap­tin­mi kay pa­cha­pi rey­ku­na­pas chay­man apa­mun­qa­ku su­ma-su­maq kay­nin­ku­ta. 25 Pun­kun­ku­na­pas ma­na­ñam pun­chaw­pi­qa wich­qa­kun­qa­chu, chay­ pi­qa­ri­ki manam tu­ta­pas kan­qa­ña­chu. 26 Na­cion­ku­na­pas chay­man­mi apa­mun­qa­ku req­sis­qa kay­nin­ku­ta­wan ala­bas­qa kas­qan­ku­ta. 27 Chay llaq­ta­man­qa manam yay­ kun­qa­chu ima qa­cha­pas, mi­lla­kuy­paq kaq­ku­na­pas nitaq llu­lla­ku­na­pas. Chay­man­qa yay­kun­qa­ku *Car­ne­ro­pa wiñay kaw­say li­bron­pi sutin qell­qas­qa­ku­na­llam. 1   Hi­nap­tin­mi huk angel qa­way­ka­chi­war­qa kall­paq chu­yay-c­hu­yay ma­yu­ ta. Chay ya­ku­qa kasqa Cris­tal hina chu­yay-c­hu­yay­mi, chay­qa lloq­si­mus­qa Dios­pa hi­nas­pa *Car­ne­ro­pa ti­ya­nan­man­tam. 2 Chay llaq­ta­pa ca­llen­pa chaw­pin­pi­ña­ taq­mi ma­yu­pa kay­law-wak­law­nin­pi wi­ñar­qa Kaw­say qokuq Sacha. Wa­ta­pim ru­rus­qa chun­ka iskay­ni­yoq ku­ti­ta. Ki­llan-ki­llan­mi chay sa­cha­qa ru­rus­qa. Ra­pin­ku­na­ña­taq­mi kasqa na­cion­ku­na ham­pi­ku­nan­ku­paq. 3 Ma­na­ñam chay­pi­qa kan­qa­ña­chu ña­kas­ qa­ku­na­pas. Dios­pa hi­nas­pa *Car­ne­ro­pa ti­ya­nan­ñam chay­pi­qa kanqa hi­nap­tin­mi ser­viq­nin­ku­na­ña­taq ser­vin­qa­ku. 4 Pay­ku­na­qa Dios­pa uyan­tam qa­wan­qa­ku, urkun­ku­ pi­ña­taq­mi paypa sutin kanqa. 5 Chay llaq­ta­pi­qa manam kan­qa­ña­chu tu­ta­pas, chay­pi *ya­chaq­ku­na­qa manam ne­ce­si­tan­qa­ku­ña­chu achki­ta­pas nitaq inti­ta­pas. Señor Dios­ lla­ñam pay­ku­na­ta­qa achkin­qa, hi­nap­tin­mi wi­ña-wi­ñay­paq go­bier­nan­qa­ku.

22

6 Chay­man­t am

Jesucristopa kutimuynin hichpamusqanmanta

angel ni­war­qa:

2197

APOCALIPSIS 22

—Kay pa­la­bra­ku­na­qa con­fia­ku­na­paq che­qap­pu­nim. Wi­lla­kuq­nin­ku­na­man ya­cha­chiq Señor Dios­mi ka­cha­mur­qa angel­nin­ta chay­lla pa­saq­ku­na­man­ta ser­viq­ nin­ku­na­man qa­wa­chi­nan­paq. 7 —¡Chay­llam ha­mu­saq! ¡Mayna ku­sis­qam kay li­bro­pi qell­qas­qa­man hina Dios­pa wi­lla­kus­qan ka­su­kuq­ku­na­qa! 8 Ñoqa Juan­mi kay­ku­na­t a ri­kus­pay uya­r ir­qa­ni. Kay­ku­na­t a ri­kuy­kus­pay­mi hi­ nas­pa uya­riy­kus­pay­mi qa­wa­chi­waq­niy angel­pa qay­llan­pi qon­qo­ra­kuy­kur­qa­ni ado­ra­nay­paq. 9 Hi­nap­tin­mi pay­ña­taq ni­war­qa: —Ama qon­qo­ra­kuy­chu ño­qa­qa qam­pa­pas, waw­qe-pa­ni­ki­ku­na­pa­pas, Dios­man­ta wi­lla­kuq­ku­na­pa­pas chay­na­taq kay li­bro­pi qell­qas­qa kaq­ku­na ka­su­kuq­ku­na­pa­pas ser­viq­ma­si­llan­mi kani. Ado­ras­pa­qa-a­do­ray Dios­lla­ta­yá —nispa. 10 Ni­war­qa­t aq­mi: —Kay li­bro­pi qell­qas­qa Dios­pa wi­lla­kuy­nin­ta­qa amayá wich­qay­chu, ñam hich­pa­ much­kan­ña chay­ku­na­pa pa­sa­ku­nan tiem­po­qa. 11 Mana allin ru­raq­qa mana allin­ta­raq­yá ru­ra­chun, mi­lla­kuy­paq ru­raq­qa mi­lla­kuy­paq­ta­raq­yá ru­ra­chun, allin ru­raq­ña­taq­yá allin­ta­raq ru­ra­chun, Dios­lla­paq­ña kaw­saq­pas Dios­lla­paq­ña­yá kaw­sa­chun —nispa. 12 —Arí, chay­llam ha­mu­saq, apa­much­ka­nim pre­mio­t a­pas, chay­t a­qa sa­pa­ka­ma­ man­mi qosaq ru­ras­qan­man hina. 13 Ñoqam kani qa­lla­riy­pas, tu­ku­pay­pas, punta kaq­pas chay­na­taq qepa kaq­pas. 14 Mayna ku­sis­qam pa­chan taq­sa­kuq­ku­na­qa, pay­ku­na­qa pun­kun­t a llaq­t a­man yay­kus­pam mi­kun­qa­ku Kaw­say Qokuq Sa­cha­pa ru­run­ta. 15 Icha­qa ha­wa­pim qe­pan­qa­ku allqo hina kaw­saq­ku­na­qa, bru­jo­ku­na­qa, hu­cha­pa­kuq­ku­na­qa, runa wa­ ñu­chiq­ku­na­qa, tay­ta­cha-ma­ma­cha ado­raq­ku­na­qa hi­nas­pa llu­lla­kuq­ku­na­qa. 16 —Ñoqa Je­sus­mi ka­cha­mur­qa­ni angel­niy­t a kay­ku­na­t a iñiq­ku­na­man wi­lla­ nan­paq. Ño­qa­qa kani sa­cha­pa sapin hina Rey Da­vid­pa cas­tan­mi, ño­qa­taq­mi kani achik­yay lu­ce­ro­pas. 17 Chuya Espi­r i­t u­wan Car­ne­ro­pa no­v ian­mi nin: —Hamuy —nispa. Uya­riq­pas ni­chun: —Hamuy —nispa. Pipas ya­ku­na­ya­chi­kuq­qa ha­mus­pa­yá kaw­sa­chi­kuq ya­ku­ta to­ma­chun mana ima­lla­paq. 18 Kay li­bro­pi qell­qas­qa­man hina Dios­pa re­ve­las­qan lla­pa­llan uya­r iq­ku­na­man­ mi nini: Pipas kay­ku­na­man ya­pap­tin­qa Dios­mi pay­man­pas ya­pan­qa kay li­bro­pi qell­qas­qa kaq hatun cas­ti­go­ku­na­ta. 19 Pipas kay qell­qas­qa­ku­na­man­ta qe­chup­tin­ qa, chay qe­chuq­pa tu­paq­nin­tam Dios­pas qe­chun­qa Kaw­say Qokuq Sa­cha­man­ta, chuya llaq­ta­man­ta hi­nas­pa kay li­bro­pi qell­qas­qa kaq­ku­na­man­ta. 20 Kay­ku­na­man­t a wi­lla­kuq­mi nin: —Arí, chay­llam ha­mu­saq —nispa. Amén. ¡Hamuy Señor Jesus! 21 Señor Je­sus­yá fa­vo­re­ce­sun­k i­chik lla­pa­llay­k i­chik­t a. Amén.

SASA PALABRAKUNA ENTIENDENA Kuyasqay wawqe-panillaykuna, kay sasa palabrakuna entiendena librochatam castellanopi sutichanku “glosario” nispa. Palabrakunapa ñawpaqninpi huk lucerocha (*) tarikuptinqa kay librochapim maskana, chaynapi aswan sumaqtaraq chay palabrapa imam ninanta entiendenapaq.

Abadon Hebreo simipi Abadon ninanqa “Wañuqkunapa kanan” ninanmi. Abadonwan sutichasqataqmi uku-ukupi munaychakuq angelpas. Aceite Ñawpa tiempopi aceiteqa aceitunasmanta rurasqam karqa. Servikuqmi mikunankupaq, achkikunankupaq, miski asnaq aceite ruranankupaq, hampikunankupaq hinaspa ofrendapaq. Bibliaman hinaqa Chuya Espiritupas aceitewan comparasqam kachkan. Achikyaq lucero Chay luceroqa tupanachisqa kachkan Babiloniapa reyninmanmi hinaspa Señor Jesucristomanmi. Aguila Anka kaqlla hatunneq animal. Aleluya Hebreo simipi Aleluya ninanqa “Señorta alabaychik” ninanmi. Aloes Hampi planta. Kay plantapa rapinkunamantam horqoqku miski asnaq yakuchata. Altar Perqasqa patakcha. Chaypa hawanpim nakasqanku animalta sacerdotekuna Diospaq kañaqku. Alleq paña Allinchay allinpay Amparakuna llaqta Israel runakunatam Dios kamachirqa soqta llaqtakunata akllanankupaq. Kimsam karqa Jordan Mayupa waklawnin intipa qespimunan lawpi, kimsañataqmi karqa intipa seqaykunan lawpi. Runamasinta qonqaymanta pipas wañurachispanqa chay huk kaqnin llaqtapim amparakuq. Anciano Ñawpaq Testamentoman hinaqa ancianokunaqa karqa autoridadkunam. Mosoq testamentoman hinañataqmi karqaku Diospi iñiqkunata yachachispa guiaq qarikuna. Revelasqa libropipas willakunmi ancianokunamantaqa ichaqa manam yachakunchu pikunam kasqankumanta. Angel Diospa unanchasqan serviqninkuna. Hanaq pachapim kachkanku Diospa kamachisqanta ruraspanku. Kay pachapipas kachkanku Diospa munasqanta ruranankupaqmi. Anticristo Jesucristopa contranpi kaq runa. Satanaspa munasqanta rurananpaq tukupay tiempokunapi hatarimuq runa. Apostol Jesuspa akllasqan chunka iskayniyoq qarikuna. Apostol ninanqa “kachasqa” ninanmi. Chay akllasqakunata hinam Pablotapas apostolwan sutichanku Jesucristomanta willakusqanrayku. Aqarway Plantakunatawan tarpuykunata tukuruq uru. Hina chay animaltataqmi sutichanku “langostawanpas”. Huklaw nacionpiqa mikunkum kayna urukunataqa. Araba Galilea Lamar Qochamanta qallarispa Kachi Qochakama chutarikuq Jordan Wayqotam otaq Jordan Qechwatam “Araba” nispaqa niqku. 2198

2199

GLOSARIO

Arabia runa Arabia law runa Areopago Grecia nacionpi kaq Atenas llaqtapi autoridadkunapa huñanakunan moqo. Ariel Jerusalen llaqtapa huknin sutin. Armagedon Carmelo Orqopa hichpanpi chaynataq Meguido orqokunapa kasqanpi machu-machu pampa. Chaypim achka kutita guerrapi pelearqaku. Hamuq tiempopim chay pampaman Tayta Dios huñunqa llapallan munaychakuqkunata piñakuynin punchaw guerrapaq. Asera Canaan casta runakunapa kullumanta mamachan. Baal sutiyoq taytachapa warmin. Asia Grecia nacionpa chimpan lawpi Troas llaqtapa, Tiatira llaqtapa, Colosas llaqtapa chaynataq achka llaqtakunapapas kasqan hatun allpa. Astarte Fenicia runakunapa, Canaan runakunapa chaynataq chuchumikakunapa adorasqan mamacha. Israel runakunapas chay mamacha adoraymanmi qokururqaku Tayta Diosta piñachinankupaq. Asuriy anchuriy Avestruz Raprayoq kaspapas mana paway atiq animal, chaywanpas caballomantapas aswan kallpaqraqmi. Ayuno Diosmi Israel runakunata kamachirqa Huchakuna Pampachana punchawpi ama imatapas mikunankupaq nitaq upyanankupaq. Señor Jesuspas yachachirqam ayunomantaqa. Baal Chayqa karqa rumimanta pilarmi. Hebreo simipiqa “señor” ninanmi. Achka taytachakunatam Baalwan sutichaqku. Israel runakunam chaykunataña adorasqankarayku huklaw nacionkunaman preso pusasqa karqaku. Babel Sinar sutiyoq qechwa pampapi ñawpaq llaqta. Tiempopa risqanman hinam chay llaqtapa sutinqa karqa Babilonia. Ballena Hatun lamar qochakunapi kawsaq hatu-hatun challwa. Largonmi yaqa kimsa chunka metro. Ballenakunaqa ñuñunmi wawachanta. Beelzebu Filistea runakunapa taytachan. Hebreo simipi “Beel-zebub” ninanqa “Chuspikunapa señornin” ninanmi. Chay taytachata tapuchimunanpaq kachasqanraykum Rey Ocoziasta Tayta Dios wañurachirqa. Cabo Lamar qochaman yaykuriq allpa Cambiasqa truequisqa Camello Llama kaqlla uywa animal, llamamantaqa aswan hatun kaptinmi sillakunku hinaspa cargakunku. Millwanta puchkaspam rakta telata awanku. Cananista Roma nacionniyoq runakunapa contranpi kaq judio partido. Paykunam piensarqaku nacionninkuta defiendenankupaq espadawan peleayta, paykunaman hinaqa Cristopas kanan karqa Roma llaqtayoq runakunamanta libraqninkum. Cepo Kullumanta rurasqa. Chaypa toqonkunapim runakunata chakinkumanta otaq umankumanta hapirachispa ñakarichiqku. Contrato baul Tablamanta rurasqa hinaspa hawanpas ukunpas qoriwan qarachasqa baul. Tapanpa hawanpim karqa qorimanta iskay qawanakuq angelkuna. Ukunpim churarqaku Diospa Chunkantin Kamachikuynin qellqasqa tabla rumikunata, Aaronpa tawnanta hinaspa Diospa qomusqan mikuyta. Chay Baultam churarqaku Diosman asuykuna karpapi.

GLOSARIO

2200

Corte Mosoq Testamentopi corteqa karqa qanchis chunka hukniyoq sacerdotekunapa huñunakuyninmi. Chaypim paykuna Diospa leyninta cumplichinankupaq arreglota ruraqku. Ñawpaq Testamentoman hinaqa corteqa karqa zaguan punku plazapim. Cristo Griego simipim Jesusta sutichaqku “Cristowan”. Hebreo simipiñataqmi sutichaqku “Mesias” nispa. Mesias ninanqa “Aceitewan tallisqa” ninanmi. Culebra machaqway Culpay huchachay Cumpliy huntachiy Cus runa Noeypa churin Cam sutiyoq runapa mirayninkuna. Egipto nacionpa surlawninpi nacion. Mosoq Testamentopiñataqmi Etiopia runa ninku. Chuya Espiritu Diospi kimsantin kaqpa huknin. Chuyanchay Moisespa kamachisqanman hinam chuyanchakuqku Diosta yupaychanankupaq, ofrendata presentanankupaq hinaspa huk rikchaq ruraykunata ruranankupaq. Dagon Filistea runakunapa yupaychasqan taytacha. Weqawmanta hanayman runa hina cuerpoyoq, weqawmanta uraymanñataq challwa hina cuerpoyoq. Diacono Apostolkunata yanapanankupaq iñiqkunamanta akllasqanku qanchis qarikuna. Diezmo Diospa kamachisqanman hina chunkamanta hukninta payman qonanku. Chunka costal trigomantam huknin costalta Tayta Diosman qona, hina chaynallatam rurana qollqewanpas otaq imawanpas. Dios Kay sutipim hukllawasqa kachkan Dios Tayta, Dios Churi hinaspa Dios Chuya Espiritu. Diosmanta Hamuq Runa Judiokunam payta suyarqaku salvaqninku Rey kananpaq. Jesucristom karqa chay suyasqanku Runaqa, kikin Jesucristopas “Diosmanta hamuq Runa” nispanmi sutichakurqa. Diosmanta willakuq Diosmi imam munasqanta revelaq paymanta willakuqkunaman hinaptinmi paykunañataq willaq wakin runakunaman. Chay runakunatam sutichaqku “Diosmanta willakuq” nispa. Castellanopiñataqmi sutichanku “profeta” nispa. Diospa Carneron Diospa karpanpim otaq templonpim watayoq carnerota huchankurayku judiokuna wañuchispa kañaqku. Mosoq Testamentopiñataqmi Jesucristota sutichanku “Diospa Carneron” nispa, chaynataqa sutichanku llapallan runakunapa huchanmanta wañusqanraykum. Diospa Espiritun Hebreo simipi Diospa Espiritun nispaqa nichkan Chuya Espiritumantam. Diospa leynin yachachiq Paykunaqa karqa Judiokuna ukupi fariseo partidomanta kaq educado runakunam. Ñawpaq Testamentomanta yachaspankum runakunaman yachachiqku. Diospa munaychakusqan Jesucristowan chayamuq hinaspa Jesucristopa qallarichisqan Diospa gobiernon. Manam runapa qallarichisqanchu, runaqa Diospa munasqanman hina llamkaqllam. Diospa munaychakunan Diospa gobiernonpa tukupayninqa hamuq tiempokunapiraqmi kanqa. Manam tukuruqllachu aswanqa wiña-wiñaypaqmi. Diospaq rakisqa runa Diosta servinanpaq sapaqchakuq runa. Chayraykum chukchanta mana rutuchikuqchu, manataqmi uvasmanta kaqtaqa imatapas tomaqchu nitaq ima machachikuqtapas. Discipulo Yachachikuqpa yachachisqanta chaskiq runa.

2201

GLOSARIO

Dragon Ñawpaq tiempopi piensasqankuman hinam chayqa karqa lagartoman rikchakuq hatun animal. Revelasqa libropim Satanasta rikchanachinku Dragonman. Efod Weqawmanta hanaywan sacerdotepa pachan, hombronkunapi alhaja rumiyoq hinaspa waqtankunapi hapichinapaq watuyoq. Epicurio Grecia nacionmanta yachaysapa Epicuro sutiyoq runapa discipulon. Erizo Kichka hina peloyoq yunka animalcha. Estoico Atenas llaqtamanta Zenon sutiyoq yachaysapa runapa discipulon. Fariseo Moisespa kamachisqankunatawan judiokunapa yapasqan costumbrekunata kasukuq runa. Judiokuna ukupi partido kaspankum runakunapa ancha respetasqan karqaku. Filacterio Badanamanta rurasqa taksa cajacha. Chay cajachakunapa ukun tawaman rakisqa kaptinmi chaypi churarqaku qellqasqa yachachikuykunata. Judiokunam watakuqku urkunkupi makinkupi. Golfo Allpaman yaykuriq lamar qocha Griego Grecia nacionmanta kaq runa, paykunapa rimasqan idioma. Jesucristopa tiemponpim achka llaqtakunapi griego idiomata rimaqku chaymi Mosoq Testamentopas griego idiomapi qellqasqa karqa. Hebreo Abrahampa mirayninkuna, paykunapa rimasqan idioma. Jesuspa tiemponpim Israelpa mirayninkuna rimarqaku Arameo idiomata, chaytam suticharqaku Hebreo nispa, rimarqakutaqmi Griego idiomatapas. Herida kiri Herodes Mosoq Testamentopim Herodeskunaqa achka karqaku. Hukninmi karqa wawa Jesusta wañurachiy munaq. Hukninñataqmi karqa bautizaq Juanta wañurachiq. Hukninñataqmi karqa apostol Pedrota carcelachiq. Hukniñataqmi karqa apostol Pablopa testimonion uyariq. Hisopo Perqakunapi wiñaq plantacha. Israel runakunam Egiptomanta lloqsinanku tutapi carneropa yawarninman aptay hisopota challpuspa chay yawarwan punkunkuta pintarqaku. Sacerdotekunam hisopowan challaspa runakunata chuyanchaqku. Huchapakuy waqllikuy Huñunakunanku wasi Yaqa llapallan yachasqanku llaqtakunapim judiokuna sapaq wasita rurarqaku sapa samana punchawpi huñunakuspanku Bibliamanta yachachinankupaq. Chay wasikunapitaqmi mozo-sipaskunapas estudiaqku. Ichoq lloqe Impuesto cobraq Roma llaqtapi gobiernopaq llaqtamasinkunamanta impuesto cobraq judio runakuna. Paykunatam judiomasinkuna suwamanta hinaspa tracioneromanta trataqku. Incienso Sachapa miski asnaq weqen. Judio sacerdotekunam kañaqku incienso kañana altarpi. Isla Lamar qochapa muyusqan allpa Jubileo Wata Sapa pichqa chunka watapi Libre Kacharina wata. Rantikusqa chakrakunatam ñawpa dueñonman chay watapi kutiykachiqku. Wakcha kasqanrayku sirviente kananpaq rantikusqa judio runakunapas chay watapim libreachisqa karqaku. Judio Jacobpa churin Judapa mirayninkuna. Paykunatataqmi sutichanku “Israelpa mirayninkuna” nispapas. Jupiter Grecia runakunapa hinaspa Roma llaqtayoqkunapa yupaychananku taytacha, griego idiomapi sutinñataqmi Zeus.

GLOSARIO

2202

Kachi Qocha Juda allpapa intipa qespimunan lawninpi kaq qocha. Huknin sutinñataqmi Araba Qocha. Kilometro Chunka cuadrakunatam sutichaqku kilometrowan. Sapa kilometroqa waranqa metrom. Labray llaqllay Langosta Plantakunatawan tarpuykunata tukuruq uru. Hina chay animaltataqmi sutichanku “aqarwaywanpas”. Huklaw nacionpiqa mikunkum kayna urukunataqa. Lepra onqoy Runapa aycha qaran mikuq achka rikchaq onqoykunatam lepra onqoywan sutichaqku. Leprawan onqoqkunaqa sapaqpim yachaqku sanokunaman mana pegarunanpaq. Leviatan Chay tiempopi piensasqankuman hina lamar qochapi kaq culebra hina qewiykachakuq manchakuypaq animal. Diablom chayman tupachisqa. Leviy casta runa Leviypa mirayninmanta kaqkuna. Paykunam sacerdotekunata yanapaqku templopi. Leviy ayllumanta kaqkunam sacerdotekunapas karqa. Castellanopiqa sutichanku “levita” nispam. Ley Pisi rimayllapi Chunkantin Kamachikuykuna. Leywantaqmi sutichaqku Moisespa qellqasqan pichqa librokunatapas. Maricon maqlla Magog Jafetmanta kaq Noeypa willkan. Paypa mirayninkunapim Rey Gog munaychakurqa. Hamuq tiempopim paykunapa mirayninkuna Diospa runankunata atacanqa, aswanqa pasaypaq chinkachisqam kanqaku. Maná Chayqa karqa pampapi lasta hina kurpachakunam. Israel runakuna chunniqpi mikunankupaqmi Dios qomurqa. Jesucristom chay tantaman tupachikuspan nirqa Diospa apachimusqan tanta kasqanta. Mediterraneo Lamar Qocha Israel nacionpa intipa seqaykunan lawpi qocha. Chay qochapa huknin sutinqa Hatun Lamar Qocham. Melquisedec Salem otaq Jerusalem llaqtapa reynin. Alto-altopi kaq Diospa sacerdoten. Paymi Jesucristoman comparasqa kachkan. Mercurio Grecia runakunapa hinaspa Roma llaqtayoq runakunapa yupaychananku taytacha, griego idiomapi sutinñataqmi Hermes. Miel anti miski Millakuypaq runa Diosman mana asuykunanpaq hina kaqkuna. Mirra Arabia lawpi kaq sachakunapa weqen. Miskillataña asnarisqanraykum achka precioyoq perfumeta ruraqku. Chay perfumewanmi ayakunata llusiqku pampanankupaq. Moisespa Leynin Israel runakunaman yachachinanpaq Moisesman Diospa qosqan yachachikuykuna. Chaykunaqa karqa Genesis, Exodo, Levitico, Numeros hinaspa Deuteronomio librokunapim. Chay librokunataqa Moisesmi qellqarqa. Mosoq killa otaq llullu killa Sapa killapa qallariynin punchawpim fiestata ruraqku Diospaq animalta wañuchispanku, chay punchawtam sutichaqku mosoq killa otaq llullu killa nispa. Nicolaita Ichapas paykunaqa karqa Nicolas sutiyoq runapa qateqninkuna. Paykunam taytachakunata rurakuspanku adoraqku hinaspam achka mana allinkunata ruraqku. Ofir Intipa qespimunan lawpi kaq sitio. Chaylawmantam apamuqku qori-purota. Palabra simi Paraiso Paraiso ninanqa suma-sumaq sitio otaq hanaq pacha ninanmi. Parlay rimay

2203

GLOSARIO

Parqoy qarpay Pascua Israelpa mirayninkunam Egipto nacionpi sirviente karqaku. Chaymantam hatun atiyninwan Dios paykunata libramurqa. Chayta yuyarispankum sapa wata Pascua nisqanku fiestata ruraqku. Kunan tiempopipas Semana Santapim chay fiestata ruranku. Pecho qasqo Pentecostes Kay fiestaqa judiokunapa fiestanmi karqa. Trigo rutuyta tukuruspankum Diosman graciasta qonankupaq fiestata ruraqku. Pascua fiestamanta pichqa chunka punchaw pasaruptinñam Pentecostes Fiesta qatirqa. Wakin sutinkunam: “Semanakuna Fiesta” otaq “Cosecha Tukuy Fiesta”. Cristopi iñiqkunapas sapa watam yuyarinku Chuya Espiritu kay pachaman hamusqanta. Chay punchawpim Jesucristoman iñikurqa kimsa waranqa runakuna. Pierdekuy waqllikuy Primicia Punta rurumanta otaq cosechamanta Diosman ofrenda qosqanku. Diosmi kamachirqa punta kaq ruruta payman qonankupaq. Chay ofrendakuna qosqankuqa karqa sacerdotekunapaqmi. Puka Lamar Qocha Diospa atiyninwan qocha kicharikuykuptinmi Israel casta runakuna chaki allpanta pasarqaku. Hebreo rimaypiqa “tutura qocha” ninanmi. Cienegallaña hinaspa qocha-qochallañam karqa. Purim Reina Esterpa tiemponmantapuni judiokunapa watan-watan Adar killapi rurananku fiesta. Chaytam ruraqku wañuchisqa kanankumanta librasqa kasqankuta yuyarinankupaq. Puya pikana Qanra qacha Qellqa Cheqap Diosmanta willakuq libro. Puntatam karqa Ñawpaq Testamento, chaymanmi yapasqa karqa Mosoq Testamento. Mosoq Testamento qellqaqkunam yaqa sapa kutilla Qellqawan suticharqa Ñawpaq Testamentota. Rahab Chuchumika warmipa sutin. Rahab nispataqmi suticharqaku chay tiempopi piensasqankuman hina manchakuypaq machu-machu animaltapas. Egipto nacionpa huknin sutinpas karqa Rahabmi. Rantikuy vendey Rurun wayun Sacerdote yaya Saduceo Judiokunapi ancha munaychakuq sacerdote casta partido. Paykunam Fariseo partidomanta kaqkunapiwan Jesuspa contranpi karqaku wañuchinankukama. Samana Punchaw Sabado punchaw. Chay punchawqa qallarirqa viernes tarde inti seqaykuytam, tukuqñataqmi sabado punchawta inti seqaykuruptin. Samaria llaqtayoq Judeapa norte lawninpi kaq Israel casta runakuna. Ñawpa abuelonkum Asiria lawmanta pusamusqa runakunawan chaqrukururqaku, chayraykum Judea lawmanta kaqkunapa cheqnisqan karqaku. Santuario Diospa rikurinan sitio. Diospa karpanpa chaynataq Rey Salomonpa rurachisqan templopa ukunpim karqa telawan iskayman rakisqa cuarto, “Chuya” lugarwan hinaspa “Chuyay-chuyay” lugarwan sutichasqa. Chay iskaynin lugarmi wakin kutipiqa santuariowan otaq templowan sutichasqa. Satanas Hebreo simipi Satanas otaq Satan ninanqa: “enemigo” otaq “contrakuq” ninanmi. Satanasqa Diospa chaynataq paypi iñiqkunapa enemigonmi.

GLOSARIO

2204

Sello Achka formatam sellokunataqa ruranku. Chaywanmi señalta churanku pim dueñon kasqanta otaq pim autoridad kasqantapas yachanankupaq. Señalay Pusaq punchawniyoq judio wawachakunapa qari kayninpa punta qarachantam kuchuqku, chaytam sutichanchik señalaywan. Señorpa Punchawnin Ñawpaq Testamentopiqa “Tayta Diospa castiganan punchaw” ninanmi. Mosoq Testamentoman hinañataqmi “Jesucristopa kutimunan puchaw” ninan. Seqay wichariy Tardeykuy chisinkuy Tarsis Mediterraneo Lamar Qochapa patanpi huk kaqnin llaqta. Chaylawmantam metalkunata buquekunapi apaqku. Chaylawmanmi Diosmanta willakuq Jonaspas ayqekuyta munarqa. Tayta Dios Hebreo simipi Diospa sutinqa qellqasqa karqa kay tawa letrakunawanmi YHWH. Judiokunam kay letrakunata Bibliankupi tarispanku “Adonay” niqku. Castellanopi Adonay ninanqa “Señor” ninanmi. Runa simipiñataqmi “Tayta Dios” ninan. Templo Templo ninanqa “Dios adorana wasi” ninanmi. Jerusalen llaqtapim chay chullalla hatu-hatun wasi karqa. Chay wasipim judio sacerdotekuna carnerota otaq chivatota otaq vacata wañuchispanku kañaqku. Judiokunam tukuy hinastinmanta rispanku Diosta chay wasipi adoraqku. Tiberias Galilea Qochapa huknin sutin, chay qochapa patanpi llaqtatapas Tiberiaswanmi sutichaqku. Tofet Jerusalen llaqtapa hichpanpi wayqo. Israel runakunam churinkuta chaypi kañaqku millakuypaq taytachankuman. Usuta seqo Yachay tiyay Zelote Judiokuna ukupi partido. Roma llaqtayoq runakunapa contranpi kaspankum contribucion pagayta mana munaqkuchu. Paykunataqmi Cananistawan sutichasqapas karqaku.

EGIPTO

Menfis

Heliópolis

GOSÉN

Arvad

Ugarit

Carquemis

ARABÁ

KEDAR

Damasco

SIRIA

Alepo Rio Orontes Hamat Cades

MAR ROJO

SINAÍ MADIÁN

Rio Jordán CANAÁN Siquem Jericó Jerusalén Mar Muerto Gaza Hebrón Beerseba Tamar Cades-barnea

Dor Megido

Gebal (Biblos) Sidón Tiro

MAR MEDITERRÁNEO

QUITIM (CHIPRE)

Tarso

Rio

HOREOS (HURRITAS) Rio Tig ri Harán

0

Nuzi

100

200

300

Kilómetros

400

CALDEA

Ur

BABILONIA

Babilonia Nippur

ACAD

MESOPOTAMIA

Asur

Nínive

ASIRIA

El Mundo Antiguo

DESIERTO ARÁBIGO

Mari

s

ilo

te fra Éu

FE NI CIA

s

Rio N

O AUR E. T T M

HITITAS

GOLFO PÉRSICO

ELAM

Susa

Ecbatana

MAR CASPIO

2205

2206

Los reinos de Israel y Judá

Riblá

Línea de frontera entre Israel y Judá

ni

ón He rm

Dan

ter

Cades

edi

SI

Hazor

Akkó

Lago de Galilea (Quinerat) mak Yar

RI

A

Astarot

Golán

Silo

Río Jabok

ISRAEL

Mar M

uerto

Rabá Mispá Betel Jericó Jabne Gezer Ramá Jerusalén Filistea Hesbón Bet-Semes Medeba Belén Ascalón Tecoa Adullam Eglón Dibón Gaza Hebrón Aroer Debir R í o Arnón Ziklag Arad Moab Beerseba Quir-jareset Zoar Rí o Zered

JUDÁ Cades-barnea

Bozrá

ED

OM

Teman

Elat

Ezión-geber

AM

Aphek Jope

ÓN

Jokean o Rí Megido Ramot-gilead Jezreel Taanach M G te. ilb Dotán Jabes Gilead oa Tirzah Zafón Samaria Sukkot Siquem

Dor

Río Jordán

rM

Mt e.

M

rán

Tiro

. te o M mel r Ca

Ma

Damasco

te .

eo

Fe

Sidón Zarefat

o

a

80 Kilómetros

60

an

40

Líb

20

ci

0

Zobá

Biblos

2207

Antioquía

Iconio

PISIDIA Listra

Atalia

Derbe

Perge

Tarso

PAMPHYLIA

LICIA

CIL

ICIA

Seleucia Antioquía

SIRIA CHIPRE

Mar Mediterráneo

Salamina Pafos

PRIMER VIAJE MISIONERO DE PABLO

Filipos Neápolis Tesalónica Apolonia Berea

MACEDONIA

ASIA Corinto Cencrea

GALACIA

MISIA

Troas

Atenas

Efeso

Antioquía

PISIDIA

Iconio Listra Derbe

ACAYA

Tarso

IA

C CILI

SIRIA

CHIPRE

CRETA

Antioquía

Mar Mediterráneo

Cesarea

SEGUNDO VIAJE MISIONERO DE PABLO

JUDEA Jerusalem

2208

Filipos Neápolis Tesalónica Apolonia Berea

MACEDONIA

GALACIA Asón

Troas Mitilene

FRIGIA

ASIA Corinto

Atenas Efeso Mileto

ACAYA

Tarso

CIA CILI

Pátara

Antioquía

COS

CHIPRE

RODAS

CRETA

SIRIA

Mar Mediterráneo

Tiro Tolemaida

JUDEA

Cesarea

Jerusalem

TERCER VIAJE MISIONERO DE PABLO

Roma Puteoli

MACEDONIA

ITALIA

ASIA Regio Siracusa

ACAYA Gnido Mira

CIL

ICI

A SIRIA

MALTA Fenice

CRETA Lasea

RODAS Salmón

CLAUDA

CHIPRE Sidón

Mar Mediterráneo Cesarea

Jerusalem

JUDEA VIAJE DE PABLO A ROMA

2209

El Templo en el tiempo de Jesucristo

Plano del Interior del Templo 4 5

1

El Lugar

El Lugar Santo

6

Santísimo

3 1. 2. 3. 4. 5. 6.

2

La Mesa y los Panes de la Proposición El Candelabro El Altar del Incienso El Velo El Arca del Pacto Los Querubines

La Entrada

2210

Kilómetros 0

0.25

Jerusalén

0.5

en tiempos del Nuevo Testamento

Camino de Cesarea

as

iert

inc

f

M

Estanque de Betesda Fortaleza Antonia

Estanque de Israel

Puerta de Damasco Camino de Jope

Puerta de

Gólgota

Aposento alto

Herod es

edu cto Acu

del T irop e ón Calle de

Casa de Caifás

Val le

Teatro

Estanque de Siloé

V

ll

e

cto

du

ue

Ac Camino de Belén

Puerta de esenios

Getsemaní

Puerta la Hermosa Tumbas

lomón

Palacio de Herodes

Escaleras

los Corte de s gentile real Pórtico

Pórtico de Sa

Puente

Palacio de Herodes Antifas Palacio

a

Puerta del jardín

Templo

Estanque de la torre

Estanque de la serpiente

las ovejas

Pináculo del Templo

Puerta del valle

Manantial de Gihón

Camino de Betania

Canal subterráneo de Ezequías Estanque de Salomón Puerta de las aguas

de H inom Campo de sangre

Camino del Mar Muerto

Camino de Jericó

Monte de los Olivos

on

sc

lla ura

as ech

Cedrón Arroyo de

Murallas en tiempos de Jesús Murallas construidas por Agripa I Muralla actual

Manantial de En-roguel

2211

La Tierra Santa en el tiempo de NUESTRO SEÑOR JESUCRISTO

A CI Tiro

EO ÁN

IL

Cesarea de Filipo

IA

60

Kilómetros

SI R

40

NI

EA

Pozo de Jacob

Arimatea

Emaús Jerusalén Belén

Jericó Betfagé Betania

JUDEA Gaza

Mar Muerto

S

Jope

Siquem

LI

Sicar

O

SAMARIA



P

MA

R

ME

DI

TE

GA

RR

L

Corazín Betsaida Capernaum Mar de Caná Galilea Magadán Tiberias Nazaret Gadara Naín DE Cesarea

Río Jordán

20

Damasco

FE

0

Sidón

LIA

Siracusa

Regio

ITALIA

LM

AC

IA

Nicópolis

4. El viaje de San Pablo a Roma.

3. El tercer viaje misionero de San Pablo.

2. El segundo viaje misionero de San Pablo.

1. El primer viaje misionero de San Pablo.

IR

IA

Fenice

ACAYA

Neápolis

TRACIA

Gnido

0

PO

O

A INI

GR

BIT

NE

100

200

Kilómetros

O

300

400

Alejandría

RÁNE

Rodas

Mira

Atalia

Pátara

ER MAR MEDIT

Buenos Puertos

Lasea

CRETA

Mileto

M

AR

Tarso

Jerusalén

Damasco

SIRIA

Antioquía de Siria Seleucia

ARABIA

Gaza

Cesarea Jope

Sidón Tiro Tolemaida

CHIPRE

Pafos

Salamina

CILICIA

EGIPTO

Perge

ARMENIA

CAPADOCIA

GALACIA

NTO

Pérgamo ASIA Antioquía de Pisidia Tiatira Sardis Esmirna Filadelfia Iconio Colosas Listra Éfeso Laodicea Derbe PISIDIA

Patmos

Quío

Mitilene

Anfípolis Apolonia Troas Aso

Filipos

Atenas Corinto

Berea

Tesalónica

MACEDONIA

IL

Mapa para el estudio de Los Hechos y las Epístolas

Malta

SICI

Puteoli

Roma

DA

2212