IBAIZABAL 978-84-8394-457-8 17/11/10 11:29 Página 1 Gozatu eta irakurri Erantzunak LITERATURA LANTZEKO FITXAK LIT
Views 126 Downloads 0 File size 1MB
IBAIZABAL
978-84-8394-457-8
17/11/10
11:29
Página 1
Gozatu eta irakurri
Erantzunak LITERATURA LANTZEKO FITXAK
LITERATURA LANTZEKO FITXAK
75602 CUBIERTA PLAN LECTOR Nimen uhartea:Maquetación 1
PAPER TXORIAK
Nimen uhartea Wendy Orr
LITERATURA LANTZEKO FITXAK
PAPER TXORIAK
Nimen uhartea Wendy Orr Marrazkilaria
Kerry Millard
irakurri aurretik Idatzi. Zein da liburuaren izenburua? Nimen uhartea.
Eta egilearen izena? Wendy Orr.
Zure ustez, non dago neska? Zer egiten du? Erantzun librea.
Itsasoko zein animaliaren izenak ezagutzen dituzu? Erantzun librea.
Begiratu azalari, eta osatu testu hau, neskaren deskribapena egiteko. Gorputza: mehea da. Ilea: motots batean bilduta dago. Aurpegia: atsegina da. Arropa: udakoa da. Janzkera: hondartzarako aproposa da. Nim
hamar
urte inguruko neska da. Gorputz belztu
dauka, eta eguzkiak azala dauka, eta
du. Aurpegi
biribila
gorri
eta
horidun
elastikoa darama,
motz
urdinak
. Lepoko bat zintzilik
darama,
maskor
Kataloxekin Goizean goiz
2
dio. Ile lisoa eta
marroia
praka
motots
mehea
eta
batean bilduta eramaten atsegina
dauka. Marra
batekin, itsasoa entzun ahal izateko.
urrutira begira dago, jaikitzen da egunero.
itsasertzean eserita.
Irakurri atzeko azala, eta idatzi. Zure ustez, non dago Nimen aita? Erantzun librea.
Begiratu hiztegian, eta idatzi haize-erauntsi (tornado) hitzaren esanahia. Indar handiko haize bortitza, kiribilean igotzen dena.
Nor dira Nimen lagunak? Selkie, itsas lehoi emea; Fred, iguana; eta Chica, dortoka.
Nola komunikatzen da Nim munduarekin? Ordenagailuaren bitartez.
Idatzi uharte batetik komunikatzeko beste zenbait modu. Erantzun librea.
Bilatu mapa batean Ozeano Bareko uharte bat, eta idatzi haren izena eta hartaz dakizun guztia. Erantzun librea.
Idatzi liburuaren egileari buruz.
Bizilekua: Victoria (Australia). Zaletasuna: Idaztea. Non inspiratzen da idazteko: Eguneroko gertakarietan eta
haurtzaroko bizipenetan. Sariak: Haur eta Gazte Literaturako sari asko irabazi ditu.
Nimen uhartea
Izena: Wendy Orr.
3
irakurri bitartean Idatzi E egia bada, eta F faltsua bada. Nimen amak balea urdin baten urdailean zegoena ikertzea erabaki zuen.
E
Fredi ilarrak gustatzen zitzaizkion, eta guztiak jaten hasi zen.
F
Jackek eta Nimek uhartea nolakoa zen aztertzen zuten, eta unibertsitate eta argitalpen espezializatuekin lan egiten zuten.
E
Aita itsasontzian irteten zenean, Nim bakarrik gelditzen zen.
F
Ekaitzaren ondoren, Nim txabola garbitzen hasi zen.
E
Jackek ohar bat bidali zion Nimi Galileorekin ondo zegoela esanez.
E
Osatu testua, honako hitz hauek erabiliz: afarirako, amildegietara, aztertzeko, baratzea, eskola, etxetxoetan, hondartzak, ikasmahai, itsasoak, izurdeen, hodeiak, karramarrotxoak, txoriak Behin
baratzea
zaindu eta
gero, eta
itsasoak
zeren bila
hondartzak
afarirako
arrainak harrapatuz
ekar zitzakeen egur, botila edo beste edoeskola
arakatu ondoren, Nimek
zeukan. Horrela esaten zioten, baina kontua ez zen leku itxi batean eta Irakurri 7. orrialdetik 47. orrialdera
ikasmahai batean lan egitea. Ilun zegoenean, hondartzan eser-
4
aztertzeko
tzen ziren izarrak txoriak
, eta amildegietara igotzen ziren izurdeen
habietan ikusteko. Nimek
ikasi zuen, beren
hizkuntza
etxetxoetan sartuta itsasora sartzen diren
karramarrotxoak ezagutu zituen, eta
hodeiak
behatzen eta
haizea entzuten ikasi zuen. Buruz ikasi hitz hauek minutu batez, eta, gero, saia zaitez orri batean idazten: ozeano kume palmondo brisa
nabigatzaile zikloi iguana txabola
kaio dortoka arrain heroi
legamia amildegi igo geldi
Ordenatu zenbakiekin ekintza hauek, liburuan gertatutakoaren arabera: Gaur esperimentu bati ekin diot, zure baltsa nola egin dezakegun jakiteko. Oratu eta zabaldu egin zuen behin eta berriz, eskuak nekatu eta orea berdinduta egon arte. —Ona al zen liburua? —Mendiaren haserrea. Zure gustukoena zela esan zenuen. Oroitzen? —Hala esan nuen —erantzun zuen Jackek. Baratze bat landu zuen Suzko mendiaren maldako lur aberatsean, eta bertan aguakateak, bananak, urazak, laranjak, ananak, marrubiak, batatak, tomateak eta banbuak landatu zituen. Azken horiek tutuak eta bestelako gauza erabilgarri batzuk egiteko ziren. —Plankton garrantzitsurik aurkitu duzu? —galdetu zuen neskak. —Milioika —Jacken erantzuna—. Trilioika. Eta arrantzan ari nintzela uste zuten txori tripontzi batzuk ere aurkitu ditut.
5 4 3
1
2
Lotu.
Beti ahazten zuen ez zitzaiola banana gustatzen.
Fred
—Gabon, Selkie!
Nim
Eguneroko bizitzaren antzekoa da, baina zirraragarriagoa.
Selkie
Mendiak igo ditzaket, baldin eta paperez eginak badira.
Alex
Noizbehinka ahaztu egiten zitzaion Nim indartsua eta azkarra zela.
Jack
Azpimarratu zati honetan dauden esaldi arrotzak. Selkiek, igerian, Itsaslehoiaren muturra inguratu zuen, han eseri eta Nimi dei egin zion presaka ibil zedin, dagoeneko ezin zuelako gehiago. Baina Nimek palmondoen ondoan zeuden kokoz bete zuen berriro gurditxoa eta geroago, berriro, harkaitzen gainean hogei koko handi pilaturik eduki arte. Gero, banan-banan bota zituen kokoak uretara. Kokoak bonbak bezalaxe hondoratzen ziren apurka-apurka eta geroxeago azaleratzen alde batera eta bestera kulunkatuz. Selkiek gero eta marru suabeagoak egiten zituen. Fred hain kilikaturik zegoen, azken kokoarekin batera egin zuen jauzi uretara. Nimek eta Selkiek gauza bera egin zuten eta jolasten hasi ziren.
Nimen uhartea
—Ez ahaztu posta begiratzea.
5
Azpimarratu hitz pare ezberdinak. hondartza
hondartza
abentura
abentura
uharte
uholde
heroi
heroi
irri
urri
ekaitz
ekaitz
kizkur
kizkur
itxi
itsu
masaila
bisaia
esperimentatu
esperimentatu
lepo
lepo
flotatu
loratu
iguana
igoala
lema
luma
marinel
marinel
gizon
gizen
posta
ozta
txori
zori
hegan
hegan
libre
libre
bizkar
bizkor
aire
aire
ur-jauzi
ur-jauzi
baratze
baratze
telefono
telefono
gorde
korde
kokondo
kokondo
ilar
ilar
izurde
izurde
mezu
mezu
Ordenatu alfabetikoki azpimarratutako hitzak. bisaia, bizkar, bizkor, flotatu, gizen, gizon, gorde, igoala, iguana, irri, itsu, itxi, korde, lema, loratu, luma, masaila, ozta, posta, txori, uharte, uholde, urri, zori
Aurkitu besteekin loturarik ez duten hitzak.
goiz, arratsalde, otoitz, gau belar, haize, hodei, hodi, eguzki, ortzi lema, marinel, bela, masta, ura, lore diseinatu, egin, hautsi, eraiki, sortu urdin, zuri, distiratsu, marroi, more
6
Aurkitu letra-zopan iguana hitza. Zenbat aldiz azaltzen da? 10 I
G U A N A
L
A
I
G
I
G U A N A
I
G
U R
R
I
I
A
I
G U
A
L
D
I
G
E
G U A
N
T
A
K U O U A N
A
I
G U A N A N A
L
E
I
U
I
G U A N A
Z
A
I
N
E
N A L
Z O
G U A N A
Sobera dauden letrekin, uharteko toki baten izena osatzen da. Zein? LARRIALDIETAKO LEIZE-ZULOA
XALOTAKA KATALOXA
LAGAEMI LEGAMIA
MONPALDO PALMONDO
IINR IRIN
PABOKOLIRA PARABOLIKO
DIMEN MENDI
ATEHUAKA AHUAKATE
LEIDAZ IDAZLE
NABANA
BANANA
HOILE LEHOI
TATOME
TOMATE
LARRAISA SARRAILA
LABOTXA
TXABOLA
IOREH HEROI
FEAZIRRE ARREZIFE
SASTI ITSAS
LANSABE
LANABES
TSUKARMAL MALKARTSU
BUTRIOI
TIBUROI
TAFLOTU FLOTATU
Nimen uhartea
Aurkitu irakurketako hitzok, letrak ordenatuz:
7
Adierazi. Zein ziren koko-futboleko arauak? Selkiek ez zion Fredi buztanetik tira egin behar, eta Chicak ez zuen urpean kokoaren gainean eseri behar.
Zer egin zuen Nimek arraina garbitu ondoren? Hostoetan bildu eta sua egin zuen hondartzan.
Zergatik zegoen Chica nekatuta? Igerian ehunka kilometro egin ondoren laurogeita hemeretzi arrautza jarri zituelako.
Zer eskatu zion Alex Rover-ek Nimi? Zergatik? Haren begiak izan zedila, uhartean ikusten zuen guztia kontatzeko. Inoiz ez lukeelako bisitatzera joateko adorerik izango.
Nola konpondu zen Nim itsasontzia uhartera irits ez zedin? Marrazo ustel baten erdia, harriak eta algak erabiliz.
Egun hartan Nimek zergatik ez zuen neurketarik egin? Gailurrean zeudenean, sumendiak erupzioa izan zuelako.
Osatu testua honako hitz hauekin:
Irakurri 49. orrialdetik 91.orrialdera
adar, argi, beltzune, enborrak, gar, kataloxaren, kontuz, lente, pizten, pospoloak, palmondo, sua
8
Uharteko adar eroriak eta urak hondartzara ekarritako enborrak pilatu zituen eta palmondo -hosto iharrak erabili zituen haiek pizteko. Nimek eta Jackek gauez
sua
erabiltzen zituzten, baina pospoloak
pizten zutenean, pospoloak kontuz
erre behar ziren,
hornikuntza-ontziak ekartzen zituelako. Horregatik, egunez eguzkiaren berotasunaz baliatuz Bere puntu
kataloxaren argi
pizten
lente
zuten sua
batekin.
lentea askatu zuen. Eguzkiak egur gainean
bat sortzeko moduan fokatu zuen. Beltzune gero
eta handiagoa sortu zitzaion egurrari, dir-dir eginez txingar baten moduan, eta palmondo-hosto iharren gainean
gar
txiki bat zabaldu
zen. Horrek abarrak piztu zituen eta laster suak indar hartu zuen.
Txertatu esaldi hauek irakurgaian. Testuak zentzua izaten jarraitu behar du. 1. Chicak zuloa hareaz bete 2. eta zulo bat egiten hasi zen aurreko bi hegats indartsuak erabiliz. 3. Ilargi handia, ilgora, azaldu zen beren aurrean. 4. ilunpetan isilik begira. Bere gorputz handia itsasgoraren muga baino gorago eraman zuen. Oso lan astuna zen hura. Nim bere ondoan jarri zen kokoriko, eta dortokaren begi bustietako harea kentzen, zuloa behar bezain zabala eta sakona izan arte. Izarrak ugari zeuden zeruan, eta itsasoan islatzen ziren. Eta arrautza biribil eta zuriak, banan-banan atera ziren pirikan habiaren hondoraino. —Laurogeita hemeretzi! —xuxurlatu zuen, eta hau zapal-zapal eginda geratu arte, gorputz astuna atzera eta aurrera mugitzen zuen bitartean. Bere gorputz handia itsasgoraren muga baino gorago eraman zuen, eta zulo bat egiten hasi zen aurreko bi hegats indartsuak erabiliz. Oso lan astuna zen hura. Nim bere ondoan jarri zen kokoriko, ilunpetan isilik begira eta dortokaren begi bustietako harea kentzen, zuloa behar bezain zabala eta sakona izan arte. Izarrak ugari zeuden zeruan, eta itsasoan islatzen ziren. Ilargi handia, ilgora, azaldu zen bere aurrean. Eta arrautza biribil eta zuriak, banan-banan atera ziren pirikan habiaren hondoraino. —Laurogeita hemeretzi! —xuxurlatu zuen Nimek, Chicak zuloa hareaz bete eta hau zapal-zapal eginda geratu arte, gorputz astuna atzera eta aurrera mugitzen zuen bitartean.
Azpimarratu zati honetan hitz eta esaldi arrotzak:
Itsasontziak bira erdia egin zuen eta denak emanda joan zen begi-bistatik galdu arte zeruertzean. Gau hartan, egun neketsu baten ondoren, Nimek ez zuen ezer jan nekearen nekez. Barrutik oso hotz eta huts sentitzen zen, eta oso erreta eta saminduta kanpotik. Horregatik, bere esku-argia, kataloxa eta eskuoihala hartu zituen eta urmaelera abiatu zen bere lagunekin.
Nimen uhartea
Itsasaldera zihoan haizetxo goxoa laino gris eta itogarri bihurtu zen, eta botagura handia sortzen zuen.
9
Inguratu zerrenda bakoitzean sinonimoak diren bi hitzak. ZABALA UMELA AZKARRA SAKONA HEZEA
BIDEA NORABIDEA URMAELA ERREKA AINTZIRA
URLEHORTARRA INTSEKTUA ANFIBIOA NARRASTIA TXORIA
GELA HEGALA ITSASONTZIA UR HEGAZKINA BARKUA
INDIGENAK TURISTAK ARDURADUNAK BISITARIAK HAUTATUAK
GARBIA OINARRIZKOA ADORETSUA NARRATSA TXUKUNA
Idatzi esaldiak lauki bakoitzean inguratutako lehen hitzarekin. Erantzun librea.
Bete tarteak hitzak osatzeko. H E LB I D E A IT S A S O A
10
KU T T U NA I G U AN A
I R AK I N O Z EA N OA
D O R TO K A
F L OT A GA R RIA
B URB U ILA
H A R EA
U H ART E A
A H AR R AU S IKA
I Z A R RAK
H A R R OA
O L AT U A
LE HO I A
M URG I LD U
Z O RIG A IZTO A
K I L I M AK
D I S T IR A
T I B U ROIA
ZOR I O NA
U S A IN
U R D A ILA
Egin letra-zopa hau. BATATA SU KOKO LAPA BANANA ITSASO BALTSA BIHOTZ MAPA UHARTE HEROI UR ARRAIN KANABERA
B
S
L
D
F
G
Z
H
P
K
Z
A
B
A
T
A
T
A
K
L
A
B
L
H
P
U H A
R
T
E
N A
T
I
A N M O
Z
Q
I
A N
S H R
A
T M X
P
T
B
A
A
E
Z
F
T
A
A
I
S
E
N
P
R O
T
I
P
S
A
A
R
A
K O K O V
A
B
E
S
A
T
G
I
F
H
L
O R O O R
E
B
I
H O
T
Z
N
F
C U
P
L
R
S U
X
A
R
R
A
N
I
Osatu esaldi hauek, aurreko ariketako hitzak erabiliz: Arrantzaleak
kanabera
Harkaitzean
lapa
Huraxe zen
batata
itsasora bota zuen. bat zegoen, indarrez itsatsita. izeneko sustrai mota hura jaten nuen
lehen aldia. Baltsa
bat egin genuen aintzira zeharkatzeko.
Ordenatu hitz hauek, esaldia esanguratsua izan dadin:
M arrazoak
ordurako
zeukanez
, b otaka
eman
zion
hain
usain egiteko
.
t xarra gogoa
Nimen uhartea
MARRAZOAK – HAIN – TXARRA – BOTAKA – GOGOA –ZION ORDURAKO – USAIN – ZEUKANEZ – EGITEKO - EMAN
11
Idatzi E egia bada, eta F faltsua bada. Nimek perla bat aurkitu zuen koko baten barruan.
E
Tripulazioa Alexen inguruan bildu zen, hitz egiten hasi zenean.
E
Alexek ez zuen aurkitu Nimengana eramango zuen hegazkinik.
F
Nimi arraroa egin zitzaion Alexekin hitz egitea.
F
Nimek ezin izan zion idatzi Alexi, bateria kargatzea ahaztu baizitzaion.
E
Selkiek luze eman zezakeen haserreturik.
F
Txertatu esaldi hauek irakurgaian. Testuak zentzua izaten jarraitu behar du. 1. eta ekaitzeko haize-zurrunbilo bat baino basatiagoa 2. eta ausarta ere ez zen. 3. Kanpoan gaua lasaia eta isila zen, baina... Mezua ahots gora irakurri zuen, eta hitzak berberak ziren, hala ere. Ordenagailua itzali eta deskonektatu egin zuen, baina hitz haiek dantzan jarraitu zuten bere buruan. Irakurri 93. orrialdetik 134. orrialdera
Alex Rover ez zen heroia. Alex Rover emakumea zen.
12
Nimen barruan Suzko mendiko laba baino haserre sutsuagoa zegoen irakiten. Mezua ahots gora irakurri zuen, eta hitzak berberak ziren hala ere. Ordenagailua itzali eta deskonektatu egin zuen, baina hitz haiek dantzan jarraitzen zuten bere barruan. Alex Rover ez zen heroia. Alez Rover emakumea zen, eta ausarta ere ez zen. Kanpoan, gaua lasaia eta isila zen, baina Nimen barruan Suzko mendiko laba baino haserre sutsuagoa zegoen irakiten, eta ekaitzetako haize-zurrunbilo bat baino basatiagoa.
Ordenatu zenbakiekin gertakariak, istorioan azaltzen diren hurrenkeran. Baina egun batean, emazte heroia itsas sakonean balea bat aztertzen zebilenean, itsasontzi zaratatsu bat iritsi zen, zelatan egoteko.
6
Neskak sarea mugitzen zuen —puntada bat eman eta tira egiten zuen— eta Fredek ezkutaketan jolasten zuen alde batetik bestera. 1 Selkiek sarearen puntari kosk egin zion beregana ekartzeko. Nimen uhartea urrunegi zegoen haraino hegazkin txikian joateko.
5
Ezin dut katurik imajinatu baltsa batera igota.
2
Eguzki panela ongi zegoen, ordenagailuaren bateria kargatzen ari zen...
3
Fred beste aldean eseri eta lokartu egin zen.
4
Ordenatu testua honako hitz hauekin: argienak – basatienak – bidea – bizitokia – borrokarako – dozenaka – erre – gainditzea – gasarekin – harkaitz – hondartzara – labirintoan Tripulazioa dardaraka jarri zen. dozenaka
—Harkaitzetan —jarraitu zuen Alexek—
eta ankerrenak, beren
argienak
bizitokia
babesteko borrokarako prest.
Eta itsasontziren batek itsas lehoiak ustelen kiratsa duen erre
barrena
gainditzea
eta, arrautza
gasarekin
ito gabe edo laba berotan
harkaitz
zorrotzetako labirintoan
gabe, bidea
, munduko basatienak
aurkitzea lortuko balu, hondartzara iristean
dragoiak aurkituko lituzke. —Dragoiak? —oihu egin zuen tripulazioko kide batek.
Nimen uhartea
bizi dira, inoiz ikusi dituzuen
itsas lehoi
13
Bilatu lauki bakoitzean hiru silabako hitzak osatzeko behar duzun silaba, eta idatzi azpian. Liburuaren 108. orrian agertzen dira denak.
1. SILABA
2. SILABA
3. SILABA
BA PO BI HON I U ES I HE SEN A KU SU BE UR KO
TSA NA ZUR DAR RA LI KA TI XO LUN MEN HAR GAZ JAU LO RRI
TZEN LA KAN DI RO ZI RE TI SO TU DE TZA KA TA RRIK TE
bakarrik, sentitzen, polita, axola, biraka, kulunkan, hondartza, sumendi, izurde, zeharo, esnatu, ur-jauzi, itsaso, kolore, hegazti
Erabili hitz hauek, berriak osatzeko. Letren ordena alda dezakezu eta beharrezkoak bakarrik erabili; baina ezin duzu erantsi letra gehiago. Erantzun librea.
LIBURUZAIN
ESKUMUTURREKO
OTARRAINXKA
ERABILGARRITASUN
14
Aurkitu bi marrazki hauen arteko bost ezberdintasun:
itsasontzi: 10 bidaia:
8
dardaratu: harea: sumendi:
9
8 7
itsasontzi bidaia harea sumendi dardaratu itsasontzi sumendi harea dardaratu harea bidaia dardaratu itsasontzi itsasontzi dardaratu sumendi bidaia sumendi dardaratu bidaia itsasontzi bidaia itsasontzi bidaia harea dardaratu itsasontzi harea dardaratu sumendi dardaratu bidaia harea harea itsasontzi sumendi bidaia
Nimen uhartea
Aurkitu zenbat aldiz dauden errepikatuta hitz hauek:
15
Erantzun. Alexek zer egitea erabaki zuen uhartea berreraiki eta gero? Uhartean gelditzea Nimekin eta Jackekin.
Zer egin behar zuen Nimek ekaitza hurbiltzen ikusi bezain laster? Utzi dena eta berehala babes hartu.
Zer ikusi zuten Nimek, Fredek eta Selkiek kobazulotik? Nola atertzen zuen, eta nola enbata haize bihurtzen zen.
Nola erreakzionatu zuten Nimek eta Alexek elkar ikusi zutenean? Elkarri begiratu zioten, eta barrezka hasi ziren.
Zerk kezkatzen zuen Nim enbatak baino gehiago? Jack non zegoen jakiteak.
Kokoa eta arroz-esnea gosaldu ondoren, zer egin zuten Nimek eta Alexek? Leize-zuloaren goialdeko harri zapal baten gainean jarri zituzten antena parabolikoa eta eguzki panela. Linterna, Irakurri 131. orrialdetik 166. orrialdera
ordenagailua eta telefonoa kargatzen utzi zituzten, eta
16
ingurua miatzera irten ziren.
Lotu. Nimen uhartea Ilar-landareak Ahuakateak Tomateak Estalpea Batatak
txiki-txiki eginda zeuden. zopa eginda zeuden. ongi zeuden. zanpaturik zeuden. hegan aterata zegoen. txikituta zegoen.
Osatu testua honako hitz hauekin: izkinak – gurditxoa – leize-zuloraino – liburuak – astuna – panela – Fredi – lau – gelditu – txistu-maskorra – salbu eta onik – harritzarren – txabolara gurditxoa
Harri Txistukarietara iristean
harritzarren gainetik leizezuloraino eraman
eta gauza guztiak
astuna
behar izan zituen. Ordenagailua
izkinak
behar izan zuen, eta
lau
trabatzen ziren. Baina
gelditu
txistu-maskorra
harkaitzen zirriztuetan
geratu zen leize-zuloan. Fredi
—Gera zaitez hor! —agindu zion harrapatzen
arrastaka eraman
joan-etorri eginda, karga osoa
onik
eta
zen eta eroriko ote
panela
zitzaion beldurrez egon zen. Eguzki-
salbu
utzi behar izan zuen,
. Selkie arrainak
zen, baina Nimek bi aldiz jo zion , non zeuden adierazteko.
Itsasoak lasai eta bare jarraitzen zuen; batere haizerik ez zebilen. —Seguru hau guztia alfer-alferrik mugitzen ari naizela —esan zuen Nimek atsekabetuta, Jacken ko gurdia berriro
liburuak
txabolara
, eta ohar-artxiboak jasotze-
eramaten zituen bitartean.
Azpimarratu testuan gaizki idatzita dauden hitzak.
—Nahiago nuke iguerian ikasi banu, arrainei buruzko historioak idatzi beharrean —xuxurlatu zuen Alexek, eta Nim berriz hasi zen kezkatzen. Bera ere nekatzen hari zen eta, Selkiek bira erdia egin eta Alex erori zen urrengoan, biek heldu zioten beso batez animaliari, vesteaz igeri egiteko.
Nimen uhartea
Baina holatuek eramaten utzita ere, Nim ez zen Selkie bezain askar joateko gauza eta, ortaz, animaliak noizbeinka itzuli eguin behar izaten zuen, baina Alex ez zen oso trevea Selkieren gainean eta uretara erortzen zen, itsas leoia biratzen zen bakoitzean.
17
Ireki liburua 13. kapituluan eta bilatu ahal bezain laster zein orritan dauden honako esaldiok: Nabigatzen ikasi dut eta banator.
138 . or.
Ibiltzeak on egingo dizu.
140 . or.
Itsas lehoiak urduri eta aztoratuta zeuden.
136 . or.
Troppokoen itsasontzia desagertua zen.
141 . or.
Belar txarrak atera zituen eta baratzea ureztatu zuen. 135 . or. Ekaitza da!
139 . or.
Belak globo baten antzera puztu ziren.
144 . or.
Mastan lotuko dut neure burua.
142 . or.
Zoaz Larrialdietako leize-zulora.
137 . or.
Aldirietako trena baino azkarrago noa.
144 . or.
Denbora: Aurkitu irakurketan agertzen diren hitz hauek, letrak ordenatuz: AZTOINARGI OINAZTARGI
DUMESA MEDUSA
KAITZE EKAITZ
TIBOKIN BOTIKIN
PEKONURTZI URPEKONTZI
LAUNBE BELAUN
ZULEIZELO LEIZE-ZULO
LATXIR TXIRLA
MURUGAZE ZERUMUGA
OZIZAZILIBI ZIBILIZAZIO
TZARLATUO OLATUTZAR
DITIALBUS BUSTIALDI
KOLOS OSKOL
BITXIA TXIBIA
RAHONTUDO HONDORATU
PIKALTRO TROPIKAL
SARTAU AUSART
ROKOPHELITE HELIKOPTERO
KAKSO SOKAK
GAIJALUUS JAUSGAILU
Ordenatu alfabetikoki aurreko ariketako hitzak. AUSART, BELAUN, BOTIKIN, BUSTIALDI, EKAITZ, HELIKOPTERO, HONDORATU, JAUSGAILU, LEIZE-ZULO, MEDUSA, OINAZTARGI, OLATUTZAR, OSKOL, SOKAK, TXIBIA, TXIRLA, TROPIKAL, URPEKONTZI, ZERUMUGA, ZIBILIZAZIO.
18
Lotu pertsonaien izenak. Jarri hitzak goitik behera eta ezkerretik eskuinera, dagozkien laukietan. NIM ALEX JACK FRED CHICA DELIA
ROVER RUSOE SELKIE TROPPO GALILEO
S F
R
G
A
K
R
A L
I
L
D
L
I
T J
E
E
E
R
C
O
U
H
O
V
C
E
P
S
K
X
P
O
O
D
E
N
I
M
C L
I
A
Sailkatu ariketan azaldu diren hitzak. Animalien izenak: FRED, CHICA, SELKIE, GALILEO. Pertsonen izenak: NIM, ALEX, JACK, DELIA. Beste zenbait: ROVER, RUSOE, TROPPO.
lehoi itsaso harkaitz arrain
arrain lehoi itsaso harkaitz
dortoka arrantza harea zulo
zulo harea arrantza dortoka
iguana algak kokoak ezkatak
ezkatak kokoak algak iguana
heroi baltsa abentura liburu
heroi baltsa abentura liburu
uharte arrezife sumendi labar
labar sumendi arrezife uharte
ekaitz haize leizezulo oinaztargi oinaztargi haize leize-zulo ekaitz Internet posta mezua bateria
bateria mezua posta Internet
marinel kapitain turistak itsasontzi turistak itsasontzi kapitain marinel
Nimen uhartea
Inguratu atzekoz aurrera errepikatzen diren hitz sailak.
19
irakurri ondoren Lotu. TROPPO NIM CHICA ALEX GALILEO JACK FRED SELKIE
Itsas lehoia, Rusoe familiaren laguna. Abentura liburuen idazlea. Itsasontziz egindako bidaia turistikoen enpresa. Kokoak jaten dituen itsas iguana. Abentura-liburuetako heroia. «Futbolean» jokatzen duen itsas dortoka. Uharte batean bizi den neska. Arraina atsegin duen txoria. Planktonen ikertzailea. Norbaitek San Bernardo bat zela uste zuen.
Ordenatu marrazkiak, eta deskribatu istorioko gertakariak. 2
Erantzun librea.
20
1
Erantzun librea.
3
Erantzun librea.
Marraztu Nimek egindako baltsa bat. Erantzun librea.
Zerez eginak zeuden? Kokoz eta arrantza-sarez.
Zergatik egin zituen? Alexek proba bat egiteko eskatu ziolako. Ondo ateratzen bazen, bere liburuko heroia salbatzeko modu bat izan zitekeen.
Nor jolastu ziren baltsekin proba egiteko? Nim, Fred eta Selkie.
Zergatik izan ziren hain garrantzi handikoak istorioaren amaieran? Batek Alex salbatzeko balio izan zuelako, eta, besteak, berriz, Jack salbatzeko.
Asmatu beste amaiera bat istorioarentzat.
Nimen uhartea
Erantzun librea.
21
Erantzun galdera hauei: Zer janari mota lantzen dira Nimen uharteko baratzean? Batatak, tomateak, aguakateak, bananak, marrubiak...
Zer animalia aipatzen dira liburuan? Itsas-lehoiak, iguanak, dortokak, isatsurkilak, balea, medusa, txibia...
Adierazi zure iritzia. Liburuko animalien artetik, zein gustatzen zaizu gehien? Zergatik? Erantzun librea.
Zein da, zure ustez, uharteko alderik interesgarriena? Zergatik? Erantzun librea.
Gustatuko al litzaizuke Nimena bezalako uharte batean bizitzea? Zergatik? Erantzun librea.
Zure ustez, posible ote da inor Nimen baldintzetan bizitzea? Zergatik? Erantzun librea.
Idatzi posta elektroniko bat Nimi, bere istorioa zer iruditu zaizun kontatuz. NORENTZAT: NORK: DATA: Erantzun librea.
22
irakurketa-fitxa Liburuaren izenburua: Nimen uhartea Idazlea: Wendy Orr Marrazkilaria: Kerry Millard Orrialde kopurua: 176 Bilduma: Paper Txoriak Saila: Berdea Argitaletxea: Ibaizabal Argitaraldiaren urtea: 2002 Argitaraldi zenbakia: Lehenengoa
Istorioari buruz Nor da narratzailea? Idazlea. Noiz gertatzen dira gauzak? Udaberrian.
Non gertatzen da istorioa? Uharte batean, itsaso zabal urdinaren erdian.
Pertsonaiei buruz Pertsonaia nagusia: Nim Pertsonaia nagusiaren deskribapena: Fisikoa: Hamar urte inguruko neska. Ilea motots batean bilduta darama, eta lepoko bat zintzilik.
Izaerarena: Oso ausarta da, arduratsua, langilea, txeratsua animaliekin eta jendearekin.
Bigarren mailako pertsonaiak: Jack, Selkie, Fred, Chica, Alex eta Troppo Agentziaren tripulazioa.
23
irakurketa-fitxa Argudioari buruz Istorioaren hasieran aurkezten den egoera: Nim bakarrik gelditzen da uharte batean, haren aita plankton bila doalako ozeano zabalera.
Nola konpontzen da arazoa? Pertsonaiak ekaitz handi batean harrapatuta gelditzen dira. Beren trebetasunari eta ahaleginari esker aterako dira onik eta salbu.
Istorioaren amaiera: Pertsonaiak bizirik ateratzen dira ekaitzetik. Uhartea berreraikitzen dute. Selkie, Fred eta Chica joan egiten dira, eta Alexek editoreari idazten dio bere gauzak bidal diezazkion, Nimekin eta Jackekin uhartean gelditzea erabaki duelako.
Zure iritzia Gehien gustatu zaizuna: Erantzun librea. Gutxien gustatu zaizuna: Erantzun librea. Gehien gustatu zaizun pertsonaia: Erantzun librea. Gutxien gustatu zaizun pertsonaia: Erantzun librea. Liburuan lantzen diren balioak: Ekologia, eta animaliekiko maitasuna. Bizirik irautearen aldeko borroka.
Ikasi duzuna: Erantzun librea.
Gomendatuko al zenieke liburu hau zure lagunei? Esan zergatik: Erantzun librea.
Irakurketaren data:
24
Sinadura: